kynning um lífeyrismál 30. janúar 2008

Kynning um lífeyrismál

30. janúar 2008

Þórey Þórðardóttir, hdl. forstöðumaður réttindamála Ágústa H. Gísladóttir, deildarstjórilífeyrisdeildar og kynningamála

30.01.2008 LSR kynning um lífeyrismál 2

LSR breytingar 1997 • 1997 tóku gildi breytingar á lögum LSR • LSR skipt í 2 deildir A og B• B-deild LSR starfar skv. eldra kerfi• B-deild LSR byggir á gegnumstreymi og að

hluta á sjóðsöfnun• A-deild LSR byggir á fullri sjóðsöfnun með

líkum hætti og lífeyrissjóðir á almennum vinnumarkaði

• Allir nýir sjóðfélagar ganga í A-deild en B-deild er lokað fyrir nýjum sjóðfélögum

• Eldri réttindi í B-deild – geymdur réttur

30.01.2008

Víðtæk réttindi

• LSR tryggir þér og fjölskyldu þinni víðtæk réttindi

• Lífeyrir ævilangt• Örorkutrygging komi til tekjutaps

vegna sjúkdóms eða slyss• Falli sjóðfélagi frá eiga eftirlifandi

maki og börn rétt til maka- og barnalífeyris

LSR kynning um lífeyrismál 3

30.01.2008

Stærð LSR

• Í árslok 2006 voru eignir sjóðanna komnar yfir 300 milljarða króna

• Lífeyrisgreiðslur LSR og LH voru yfir 15 milljarðar á árinu 2006

• Meðalfjöldi lífeyrisþega á mánuði er rúmlega 11.000

• Greiðandi sjóðfélagar rúmlega 36.000


B-deild LSR


LSR breytingar 1997 • Allir nýir sjóðfélagar ganga í A-deild en B-deild

er lokuð fyrir nýjum sjóðfélögum• Þeir sem greiddu til LSR B-deildar í árslok 1996

hafa áfram rétt til aðildar• Hafi iðgjaldagreiðslur fallið niður í lengri tíma en

12 mánuði, án þess þó að formlegu ráðningarsambandi starfsmanns og launagreiðanda hafi verið slitið, á sjóðfélaginn rétt til áframhaldandi aðildar

• Falli réttindaávinningur sjóðfélaga niður lengur en í 12 mánuði, hefur hann ekki rétt til áframhaldandi aðildar að sjóðnum

• Eldri réttindi í B-deild – geymdur réttur

30.01.2008

B-deild

• Iðgjald er greitt af dagvinnulaunum, vaktaálagi, persónuuppbót og orlofsuppbót

• Tvær reglur við útreikning réttindaávinnslu og lífeyristökualdurs:– Almenna reglan– 95 ára reglan – samanlagður

iðgjaldagreiðslutími og lífaldur


30.01.2008

B-deild réttindaávinnsla• Réttindi reiknast út frá iðgjaldatíma og

starfshlutfalli• Almenna reglan

– 2% á ári miðað við fullt starf í 32 ár– 1% á ári eftir 32 ár (iðgjaldafrír)

• 95 ára regla– 2% á ári að hámarki 64%– þegar 95 ára reglu náð 2% að nýju

(iðgjaldafrír)LSR kynning um lífeyrismál 11

B-deild réttindaávinnsla

Almenna reglan - dæmi• Sjóðfélagi, sem byrjar að greiða í sjóðinn 25 ára og greiðir

iðgjöld af fullu starfi í 32 ár eða til 57 ára aldurs, ávinnur sér 64% lífeyrisrétt

• Frá 57 ára aldri til 65 ára aldurs bætir hann við sig 1% á ári eða alls 8%

• Láti sjóðfélaginn af störfum 65 ára hefur hann áunnið sér 72% lífeyrisrétt

• Starfi hann áfram til 70 ára aldurs bætir hann 2% við rétt sinn fyrir hvert ár frá 65 ára aldri til 70 ára aldurs eða samtals 10% fyrir þessi ár Lífeyrisréttur við 70 ára aldur verður þá alls 82%


B-deild réttindaávinnsla

95 ára reglan - dæmi• Sjóðfélagi, sem byrjar að greiða í sjóðinn 25 ára, nær 95 ára

markinu þegar hann verður 60 ára• Hann greiðir þá í sjóðinn í 35 ár (60+35=95)• Sjóðfélagi þessi hefur rétt á að hefja töku lífeyris við 60 ára

aldur• Áunninn lífeyrisréttur verður þá 64%• Starfi hann áfram til 65 ára aldurs verður rétturinn 74%• Starfi hann áfram til 70 ára aldurs verður rétturinn 84%


30.01.2008

B-deild lífeyristökualdur• Skilyrði til töku lífeyris er að sjóðfélagi hafi látið af því

fasta starfi sem veitti honum aðild að sjóðnum• Aldur við upphaf lífeyristöku:

– Almenna reglan • 65 ára

– Geymdur réttur• 65 ára• Sjóðfélagi verður að hafa hefur látið af þeim störfum

sem veitt gætu aðild að B-deild LSR• Skiptir þá ekki máli þó svo hann hafi byrjað töku lífeyris

frá A-deild LSR


B-deild lífeyristökualdur

• Aldur við upphaf lífeyristöku frh:– 95 ára reglan

• 60 ára (í fyrsta lagi)• Gerir sjóðfélögum kleift að hefja töku lífeyris fyrir

65 ára aldur. Þeir sem ná þessu marki áður en 64 ára aldri er náð geta hafið töku lífeyris samkvæmt þessari reglu en þó aldrei fyrr en þeir hafa náð 60 ára aldri.

• Þeir sem ná 95 ára reglu fyrr verða að halda áfram í starfi sem veitir þeim aðild að B-deildinni þar til 60 ára aldri er náð og/eða fram að þeim tíma er þeir hefja töku lífeyris.


30.01.2008

B-deild ellilífeyrir• Ellilífeyrir í beinu framhaldi af starfi

– Lífeyrir er miðaður sem hlutfall af lokalaunum – Undantekningar

• 10 ára regla• frestun lífeyristöku• heilsubrestur

• Ellilífeyrir út frá geymdum rétti– Geymd réttindi eiga þeir, sem um einhvern tíma hafa

greitt iðgjöld til B-deildar en eru hættir iðgjaldagreiðslum án þess að hefja töku lífeyris

– Lífeyrir reiknast af viðmiðunarlaunum og réttindin vísitölubætt með meðaltalsvísitölu


30.01.2008

B-deild ellilífeyrir

• Lífeyrisgreiðslur breytast skv. meðaltalsreglu eða eftirmannsreglu

• Einungis þeir sem hefja töku lífeyris í beinu framhaldi af starfi geta valið á milli

• Ekki er hægt að breyta af meðaltalsreglu yfir á eftirmannsreglu

• Meðaltalsregla – lífeyrir breytist til samræmis við meðalbreytingar sem

verða á launum opinberra starfsmanna fyrir dagvinnu• Eftirmannsregla

– lífeyrir breytist til samræmis við breytingar sem verða á launum sem greidd eru fyrir það starf er lífeyrisþeginn gegndi síðast eða fyrir hærra launað starf/störf en lokastarf samtals í meira en 10 ár


30.01.2008

Meginmarkmið LSRvið framkvæmd eftirmannsreglu• Lífeyrir endurspegli þau laun sem greidd

eru fyrir það starf er sjóðfélagi gegndi síðast

• Árleg endurskoðun launaviðmiðs• Samræmi í afgreiðslu sambærilegra

mála• Sé starf ekki til taki lífeyrir meðaltals-

breytingum nema sjóðfélagi kjósi annað


30.01.2008

Lífeyrisgreiðslur úr B-deild LSR í desember, flokkað eftir útgreiðslureglu

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Meðaltalsregla

Eftirmannsregla


30.01.2008

B-deild örorkulífeyrir

• 10%-75% örorkumat - lífeyrir í sama hlutfalli

• >75% örorka veitir sama rétt og lífeyrir

• Réttur til framreiknings ef rekja má aðalorsök örorku til starfs


30.01.2008

B-deild maka- og barnalífeyrir• Eftirlifandi maki fær helming af

áunnum rétti hins látna sjóðfélaga ótímabundið– 20% viðbótarréttindi– Réttur fyrri maka

• Barnalífeyrir til 18 ára aldurs


30.01.2008

Samskipti LSR og sjóðfélaga

• Kynningar- og samráðsfundir• Upplýsingar og ráðgjöf

– Kynningarefni– Heimasíða– Þjónusta á skrifstofu

• Viðtöl á skrifstofu• Fyrirspurnir


A-deild LSR Stofnuð 1997

Nýir sjóðfélagar

30.01.2008

Iðgjald

• Iðgjald sjóðfélaga - 4% • Greitt af heildarlaunum• Mótframlag launagreiðanda - 11,5%.• Mótframlag hærra en almenn gerist• Víðtækari réttindi• Iðgjald greitt til sjötugs


30.01.2008

Réttindi og stig

• Réttindi reiknast í stigum út frá greiddum iðgjöldum.

• Hærri iðgjöld => fleiri stig• Réttindastuðull er 1,9% af

meðallaunum hvers árs• Ellilífeyrir= 1,9%*ár*meðallaun


30.01.2008

Réttindi og stig

• Stig eru reiknuð sem hlutfall af grundvallarfjárhæð

• Grundvallarfjárhæð er verðtryggð• Laun jafnhá grundvallarfjárhæð= 1 stig• Laun tvöföld grundvallarfjárhæð= 2

stig• Grundvallarfjárhæð í febrúar 2008 er

79.628 kr.


30.01.2008

Réttindi og stig

• Við töku ellilífeyris eru stigin lögð saman

• Réttindahlutfall = stig * stuðull = sá hundraðshluti sem ræður útreikningi lífeyris

• Ellilífeyrir = réttindahlutfall * grundvallarfjárhæð

• Reiknivél á heimasíðu LSRLSR kynning um lífeyrismál 27

30.01.2008

Ellilífeyrir – eftirlaun

• Taka lífeyris getur hafist við 60 ára aldur

• Þarf ekki að vera hættur störfum• Miðað er við 65 ára aldur• 0,5% skerðing fyrir hvern mánuði ef

fyrir 65 • 0,75% ávinningur fyrir hvern mánuð

ef eftir 65LSR kynning um lífeyrismál 28

30.01.2008

Örorkulífeyrir – slysa/sjúkdómatrygging• Trygging vegna skertrar starfsorku• Réttur til örorkulífeyris næst þegar 2

stig hafa verið áunnin• Jafnframt þarf trúnaðarlæknir

sjóðsins að meta örorkuna a.m.k. 40%, til þriggja mánaða eða lengur.

• Fjárhæð fer eftir áunnum réttindum• Virkir sjóðfélagar rétt til

framreikningsLSR kynning um lífeyrismál 29

30.01.2008

Örorkulífeyrir – framreikningur• Réttur til framreiknings næst þegar

að greitt hefur verið í a.m.k. 3 af 4 almanaksárum og greitt í a.m.k. 6 mánuði af síðustu 12

• Þá er auk áunnins réttar reiknað með þeim réttindum ef greitt hefði verið til 65 ára aldurs


30.01.2008

Makalífeyrir – líftrygging

• Eftirlifandi maki á rétt til makalífeyris• Maki fær helming áunninna réttinda• Andist virkur sjóðfélagi/lífeyrisþegi öðlast

maki rétt til framreiknings• Réttur til framreiknings næst þegar að greitt

hefur verið í a.m.k. 6 mánuði af síðustu 12• Þá er auk áunnins réttar reiknað með þeim

réttindum ef greitt hefði verið til 65 ára aldurs

• Miðað er við meðalgreiðslur síðustu 3 árin


30.01.2008

Makalífeyrir – líftrygging

• Fullur makalífeyrir er greiddur í 3 ár

• Hálfur makalífeyrir í 2 ár til viðbótar

• Fullur makalífeyrir greiðist þar til yngsta barn nær 22 ára aldri


30.01.2008

Barnalífeyrir

• Börn sjóðfélaga eiga rétt til barnalífeyris falli sjóðfélagi frá eða tapi starfsorku vegna örorku

• Barnalífeyrir er greiddur til 22 ára aldurs

• Barnalífeyrir vegna fráfalls sjóðfélaga er kr. 16.223 á mánuði

• Barnalífeyrir vegna örorku sjóðfélaga er kr. 12.167 á mánuði


30.01.2008

Samskipti lífeyrissjóða

• Þegar meta skal hvort sjóðfélagar hafa hafi öðlast rétt til lífeyris er einnig litið til þess tíma sem greitt hefur verið til annarra lífeyrissjóða sem gert hafa með sér samkomulag


30.01.2008

Útborgunarferlið

• Sótt er um lífeyri hjá þeim lífeyrissjóð sem síðast var greitt til

• Umsóknin fer áfram til annarra sjóða sem sjóðfélaginn á réttindi

• Lífeyrir greiddur fyrirfram í lok hvers mánaðar

• Reiknaður er tekjuskattur af lífeyrisgreiðslum


Viðbótarlífeyrissparnaður Séreign LSR

Séreign LSRstofnuð 1.1.1999Séreign á traustum grunni

• Góð og persónuleg þjónusta• Góð, samkeppnishæf ávöxtun• Varfærni í fjárfestingum• Engin umsýslugjöld eða þóknun• Rekstrarkostnaður í lágmarki• Sjóðfélagar eru okkar hluthafar

30.01.2008

Hvað er viðbótarlífeyrissparnaður?• Lög um frestun skattlagningar.• 8% af heildarlaunum frá

skattstofni.– 4% lágmarksiðgjald í lífeyrissjóð– 4% hámarksiðgjald í séreignarsjóð

• Kjarasamningsbundið mótframlag.– Algengt er að mótframlag sé 1 - 2%


30.01.2008

Iðgjald

• Iðgjald í séreignarsjóð er dregið af óskattlögðum launum mánaðarlega.

• Iðgjald samanstendur af:– X% framlagi launþega– X% mótframlagi launagreiðanda


30.01.2008

Iðgjald – fyrir B-deild LSR og LH• Aukinn réttur sjóðfélaga í B-deild

LSR og LH til greiðslu iðgjalds í séreignarsjóð.

• Greiða 4% lágmarksiðgjald af dagvinnulaunum.

• Hafa því rétt til að greiða allt að 8% af yfirvinnulaunum í séreignarsjóð.


30.01.2008

Iðgjald – sér fyrir B-deild LSR og LH• Dæmi:

– 4% af dagvinnu í B-deild LSR– 4% af heildarlaunum í Séreign LSR– 4% af yfirvinnu að auki í Séreign LSR


30.01.2008

Iðgjald – sér fyrir sjóðfélaga á “reglu”• Iðgjaldafríir sjóðfélagar geta aukið

við iðgjald sitt í séreignarsjóð• Lífeyrisiðgjöld allt að 8% af

heildarlaunum


30.01.2008

Ferli samninga

• Nýskráning– Samningur milli sjóðfélaga og sjóðs– Nafn launagreiðanda á samningi– Sjóður sér oftast um samskipti

• Uppsögn– Ekki einhliða– 6 mánaða uppsagnafrestur– Launafulltrúi hefur yfirsýn


30.01.2008

Reglur um útborgun

• Útborgun vegna aldurs– 60 ára– 67 ára

• Undanþágur– Ef inneign er undir ákveðinni

viðmiðunarfjárhæð

• Skattur– Við útborgun er greiddur fullur tekjuskattur


30.01.2008

Tryggingar

• Örorkulífeyri– Útborgun vegna starfsorkutaps

• Maka- og barnalífeyrir– Útborgun vegna andláts sjóðfélaga– Erfist að fullu skv erfðalögum– Greiddur beint út– Fer ekki inn í dánarbú

• Undanþágur– Eingreiðsla ef eign undir viðmiðunarmörkum


30.01.2008

Fjárfestingarleiðir

• Séreign LSR býður upp á þrjár ólíkar fjárfestingarleiðir auk Sér-leiðar þar sem fjárfestingarstefna breytist sjálfkrafa eftir aldri sjóðfélaga.

• Við val á fjárfestingarleið er tekið mið af aldri og viðhorfi til áhættu.


30.01.2008

Sér-leið

• Fjárfestingarstefnan fylgir aldri. • Dregið er úr vægi áhættumeiri

fjárfestinga eftir því sem nær dregur töku lífeyris.

• Sér-leið er þægilegt sparnaðarform.


30.01.2008

LSR Lán til sjóðfélaga

• Útlán árið 2006 voru 7,3 milljarðar• Fastir vextir 5,75%• Breytilegir vextir nú 5,29%• LSR lán eru þjónusta við sjóðfélaga

og hagstæður ávöxtunarkostur


30.01.2008

LSR lán• Engin hámarksupphæð• 65% af markaðsvirði og 100% af

brunabótamati og lóðarmati• Greiðslumat ef óskað er hærra en 10 milljóna• Fastir og breytilegir vextir• Lánstími 5 - 40 ár• Afborganir 1-12 á ári• Ekkert uppgreiðslugjald• Lánskjör breytast ekki við skuldaraskipti


Heimasíða LSRwww.lsr.is

[email protected]

[email protected]

http://www.lsr.is/

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

kynning um lífeyrismál 30. janúar 2008

Documents