l o k a l n i p l a n a k c i j e z a d j e c u u b a r u za period...

1

OPŠTINA BAR

L O K A L N I P L A N A K C I J E Z A D J E C U U B A RU

za period 2011 – 2016 godine

B a r, novembra 2011.

Bar po mjeri djece

2

UVOD.

Lokalni plan akcije za djecu u Baru za period 2011 – 2016 godine (u daljem tekstu: LPA za djecu u Baru) rezultat je zajedničkog rada predstavnika svih institucija za brigu o djeci u opštini Bar, lokalne samouprave, nevladinih organizacija, djece i roditelja. U toku izrade ovog dokumenta djeca i roditelji bili su aktivno uključeni i dali svoj značajan doprinos u prepoznavanju postojećih problema i predlaganju rešenja za njihovo prevazilaženjе

Položaj djece i mladih u našoj zemlji se pogoršao u periodu krize i tranzicije, a ogleda se u padu nataliteta, povećanju siromaštva, oslabljenim uslovima zdravstvene zaštite, padu kvaliteta obrazovanja, povećanom broju maloljetnih prestupnika, uživaoca droge i alkohola, povećanoj incidenci polno prenosivih bolesti, pojavi raznih oblika nasilja pogotovo vršnjačkog. U cilju rješavanja uočenih problema, a kao zemlja potpisnica Konvencije Ujedinjenih nacija o pravima djeteta, Vlada Republike Crne Gore je u aprilu 2004.godine usvojila Nacionalni plan akcija za djecu, strateški dokumenat koji definiše nacionalnu strategiju zaštite i unapreñenja dječijih prava u Crnoj Gori za period do 2010.godine.

U skladu sa Nacionalnim planom akcija za djecu, Opština Bar je izradila Lokalni plan akcija 2005-2010. Realizovanim aktivnostima planiranim lokalnim planom akcije za djecu za period 2005-2010. godina u značajnoj mjeri su unapreñeni uslovi života djece u Baru i ostvareni ciljevi utvrñeni planom.

Pozitivna iskustva i rezultati koji su se ostvarili realizacijom LPA 2005-2010, u planskom peridu obavezuju da organizovano i planski treba nastaviti rad na unapreñenju uslova u kojima djeca u Baru žive.

Da bi se u tome uspješnije pristupilo moralo se prići pripremama donošenju Lokalnog plana akcije za djecu za period 2011-2016. godina, koji će Skupština usvojiti i obavezati nadležne službe da rade na njegovoj realizaciji.

Na osnovu tačke 4. Zaključaka sa V sjednice Skupštine opština Bar, održane 12.11.2010. godine, Skupština je ocjenila da treba nastaviti sa organizovanim pristupom i planskim radom u oblasti daljeg unapreñenja položaja i prava djece u Baru, sa posebnim akcentom na poboljšanje uslova za inkluziju djece sa smetnjama u razvoju i u tom cilju pristupiti izradi i donošenju Lokalnog plana akcije za djecu u Baru za period 2011-2016. godina.

Uz finansijsku podršku kancelarije UNICEF-a za Crnu Goru, u januaru 2011. godine Opština Bar je započela proces izrade Lokalnog plana akcija za djecu za period 2011-2016. godina.

Osnovni cilj donošenja Lokalnog plana akcije jeste da se definišu strateški ciljevi, očekivani rezultati i realne i merljive aktivnosti koje bi se zasnivale na sveobuhvatnoj analizi stanja svih segmenata života djece u opštini Bar i prioritetima odabranim od strane svih aktera uključenih u proces izrade samog dokumenta. Ove aktivnosti, kojima će se poboljšati realizacija prava djece u svim oblastima i podići zainteresovanost i obaviještenost svih segmenata društva o stanju djece i njihovim potrebama, a, takoñe, i ojačati kapaciteti lokalne zajednice u segmentima koji se bave unapreñivanjem položaja djece u Baru, bi trebalo da se sprovedu u periodu od 2011. do 2016.godine.

1. Vizija Kvalitetan život, srećno i zdravo odrastanje djece u Baru 2. Misija

Unaprjeñenje zdravstvene i socijalne zaštite, obrazovanja, jednakih prava, bezbjednosti, i slobodnog vremena djece u Lokalnoj zajednici u skladu sa Konvencijom Ujedinjenih nacija o

pravima djeteta uz punu aktivnost i učešće posebno osjetljivih kategorija djece u Opštini Bar. Osnovni cilj

Osnovni cilj donošenja Lokalnog plana akcije jeste da se definišu strateški ciljevi, očekivani rezultati i realne i merljive aktivnosti koje bi se zasnivale na sveobuhvatnoj analizi stanja svih segmenata života djece u opštini Bar i prioritetima odabranim od strane svih aktera uključenih u proces izrade samog dokumenta. Ove aktivnosti, kojima će se poboljšati realizacija prava djece u svim oblastima i podići zainteresovanost i obaviještenost svih segmenata društva o stanju djece i njihovim potrebama, a, takoñe, i ojačati kapaciteti lokalne zajednice u segmentima koji se bave unapreñivanjem položaja djece u Baru. Ključne aktivnosti definisane ovim Planom je potrebno sprovesti u periodu 2011-2016 godine a koje će kao krajnji efekat imati unaprijeñenja stanja djece u opštini. Cilj ovog dokumenta je definisanje aktivnosti kojima će se doći do toga da:

• sva djeca da imaju jednak pristup svim uslugama u sistemu socijalne zaštite obrazovanja, zdrastva, bezbjednosti, kulturi, sportu i slobodnom vremenu, sa naglaskom na djecu sa smetnjama u razvoju i djecu iz siromašnih porodica;

• sva djeca budu zaštićena od nasilja, zlostavljanja, zanemarivanja i eksploatacije; • djeca lišena roditeljskog staranja i djeca sa sa smetnjama u razvoju imaju pristup svim oblicima zaštite, sa smještajem u institucije kao poslednjom mogućom mjerom; • djecu sa smetnjama u razvoju treba integrisati u društvo i omogućiti im pristup svim uslugama ( tj. uslugama socijalne zaštite, obrazovanja, zdrastva, bezbjednost, kultura, sport i

slobodno vrijeme); • sve djevojčice i dječaci treba da imaju pristup kvalitetnom obrazovanju - djeca do tri godine da imaju pristup jaslicama, kvalitetno predškolsko obrazovanje da je

dostupno znatno većem broju djece, posebno romskoj djeci, djeci sa smetnjama u razvoju i djeci iz socijalno ugroženih porodica, da obrazovne potrebe svih mladih

3

budu zadovoljene kroz ravnopravan pristup adekvatnom učenju i programima koji ih osposobljavaju za život, da se obezbijedi kvalitetno obrazovanje u srednjim školama koje odgovara zahtjevima i trendovima na tržištu rada.

Pravni i institucionalni okvir za LPA: • Konvencija o pravima djeteta UN; • Milenijumski razvojni ciljevi UN; • Dekleracija Generalne Skupštine Ujedinjenih nacija „Svijet po mjeri djece“; • Nacionalni plan akcije za djecu Vlade CG; • Strategija za smanjenje siromaštva u CG; • Dekada Roma; • Strategija za implementaciju zakona o zabrani nasilja u porodici; • Druge strategije i akcioni planovi Vlade CG; • Podaci iz institucija i organizacija koje se bave djecom; • Podaci dobijeni istraživanjem.

METODOLOGIJA IZRADE

Podrška kancelarije UNICEF-a za Crnu Goru na izradi LPA za djecu omogućila je da se potrebe djece sagledaju na osnovu odreñenih standarda, а оsnovni su participacija djece i metodologija istraživanja.

• strateško planiranje sa fokusom na djecu; • prikupljanje podataka, njihova obrada i definisanje indikatora; • participatorno-istraživačke tehnike i uključivanje djece i mladih u procese odlučivanja u lokalnoj zajednici; • pisanje analitičkih izvještaja i; • rad u fokus grupama.

LPA za djecu usklañen je i zasniva se na više nacionalnih i meñunarodnih dokumenata, a podaci su prikupljani od: • Republičkog zavoda za statistiku; • JZU Opšte bolnice Bar; • JZU Doma zdravlja Bar; • Centra za socijalni rad Bar; • Opštine Bar; • Zavoda za zapošljavanje; • Službe dječije zaštite; • Uprave policije Bar; • Povjereništva za izbjegla i raseljena lica; • Obrazovnih institucije (predškolska ustanova, osnovne i srednje škole); • Civilnog sektora - NVO.

Formiran je opštinski Menadžment tim za izradu Lokalnog plana akcije za djecu u Baru, voñenje, upravljanje i kordiniranje LPA procesa, sastavljen od predstavnika Sekretarijata za

opštu upravu i društvene djelatnosti. Takoñe je formiran i multisektorski tim sastavljen od predstavnika institucija i nevladinih organizacija koje rade sa djecom i za djecu, čiji je zadatak bio da radi na izradi Lokalnog plana akcija za djecu u Baru.

U cilju edukacije članova meñusektorskog tima realizovan je trening „Strateško planiranje“ koji je trajao dva dana, u saradnji sa Centrom za razvoj nevladinih organizacija (CRNVO). Na tim radionicama su definisana i problemska područja tj. sektori, u kojima su grupisani prioriteti za djecu u opštini. Sledeći korak je bio formiranje sektorskih timova - za obrazovanje, zdravstvo, socijalnu zaštitu, bezbjednost i ekologiju.

4

Početna istraživanja su radili sektorski timovi uz pomoć nevladinih organizacija, „Udruženje paraplegičara“, “Udruženje Starobarana“, „Adria“ za osobe sa smetnjama u razvoju, „Društvo roditelja djece sa posebnim potrebama“ i „Udruženje Kosmet“, koje su prikupljale podatke sa terena o marginalizovanim grupama. Predstavnici Menadžment tima su obišli seoska područja i dopunili sliku o djeci sa tog područja.

Da bi analiza situacije bila kompletna, vodilo se računa i o participativnosti. Organizovane su konsultacije sa predstavnicima raznih sektora, djecom i roditeljima. S obzirom da je nedostatak podataka o marginalizovanim grupama evidentan, njihovi predstavnici su bili uključeni u ove konsultacije tokom cijelog procesa.

Održano je deset fokus diskusija koje su odrañene u periodu od 14.03. do 31.03.2011. godine, po dvije za svaki sektor: obrazovanje, zdravstvo, socijalnu zaštitu, bezbjednost i ekologiju. U pet fokus diskusija po oblastima učestvovali su: nastavnici, profesori, predstavnici zdravstva, Uprave policije Bar, Centra za socijalni rad, Crvenog krsta, Civilne zaštite, kulture, informisanja kao i roditelji djece sa smetnjama u razvoju, roditelji RAE populacije i raseljena lica. Dok su u pet fokus diskusija po oblastima učestvovala djeca, (2 učenika sa smetnjama u razvoju,

dva RAE populacije, dva učenika čiji su roditelji raseljena lica, pet učenika 8. i 9. razreda iz osnovnih škola i pet učenika srednjih škola). Učesnici su aktivno dali svoj doprinos i konstruktivne ideje vezane za oblast za koju su pozvani.

Paralelno sa izradom LPA dokumenta razvijena je i Komunikacijska strategija. Na osnovu sagledanog stanja urañena je analiza situacije o statusu djece u opštini Bar, koja je omogućila da se jasno zacrtaju strateški ciljevi po oblastima i unesu u nacrt Lokalnog plana akcija za djecu u Baru.

LPA ZA DJECU

1. Šta je LPA za djecu u Baru? LPA je strateški dokument kojim se definišu ciljevi i opšta politika lokalne zajednice prema djeci do 2016 godine. LPA će se definisati prioritetne mjere i aktivnosto koje je potrebno

preduzeti i plansko definisanom periodu, kako bi se ostvarili što bolji uslovi za odrastanje djece i lakše uključivanje u društvo. Aktivnosti iz plana su usmjerene ka svoj djeci u opštini, a obuhvatile su i „ranjive” grupe djece (siromašna, marginalizovana, djeca ometena u razvoju, žrtve nasilja, bez roditeljskog staranja i djeca iz ruralnih područja).

2. Analiza stanja oblasti obuhvaćene LPA

Po podacima Popisa stanovništva iz 2011. godine u Baru živi 42.368 stanovnika. U gradskoj cjelini živi 17.727 stanovnika, a u ostalim cjelinama 24.641 stanovnika.

2.1. Obrazovanje Predškolsko obrazovanje

U Baru postoji jedna javna predškolska ustanova koja obuhvata sedam objekata sa ukupno 575 djece - tri objekta u gradskom naselju sa 545 djece, (287m, 258ž) i 30-ro djece na seoskom području (12m,18ž). Formirano je:

• šest jasličnih grupa sa ukupno 138-ro djece (70m, 68ž). • tri mlañe grupe sa ukupno 90-ro djece (46m, 44ž). • dvije srednje grupe sa ukupno 74-ro djece (35m, 39ž). • pet starijih grupa sa ukupno156-ro djece (84m, 72ž). • pet mješovitih grupa uzrasta od 3-6 godina sa ukupno 117-ro djece (64m, 53ž).

Ukupno formirano 21 vaspitne grupe, u sedam faspitnih jedinica. Upisano je 12-ro djece sa smetnjama u razvoju od čega 7 dječaka i 5 djevojčica. Što se tiče prekobrojnosti djece, u 15 vaspitnih grupa (od 21 formirane) broj djece je veći neko zakonom

dozvoljeno, naročito u jasličnim uzrastima i starijim grupama. Svi objekti su arhitektonski prilagoñeni djeci sa smetnjama u razvoju. Školske 2010/11godine u dva privatna vrtića upisano je 59-ro djece.

Dakle, predškolskim obrazovanjem i vaspitanjem u Baru obuhvaćeno je ukupno 634-ro djece ili svega oko 18%. U dječijim vrtićima vaspitno-obrazovni rad izvodi 59 vaspitača. Površina prostora sa kojom vrtići raspolažu je: 3088 m2 zatvorenog prostora ili 4,09 m2 po djetetu i 10105 m2 otvorenih dvorišnih površina koje su slabo opremljene rekvizitima i

spravama. Područje grada koje nije uopšte obuhvaćeno predškolskom ustanovom je područje Starog Bara. Imajući u vidu da sadašnji prostor omogućava obuhvat djece predškolskim vaspitanjem od svega oko 18%. populacije jasličnog i predškolskog uzrasta i obavezu prema novom zakonu

o školstvu po kojem sva djeca prije upisa u osnovnu školu moraju u ovakvim institucijama provesti pripremnu godinu, ovakvo stanje može se ocijeniti kao zabrinjavajuće. Školske 2010/11. predškolsku ustanovu pohaña dvoje djece romske nacionalnosti i to dva dječaka. Privatne vrtiće ne pohaña nijedno dijete romske nacionalnosti. Takoñe je veoma nizak obuhvat djece sa smetnjama u razvoju - javnu predškolsku ustanovu pohaña samo 12-ro, dok u privatne ustanove ne pohaña nijedno dijete. Centar za socijalni

rad u Baru plaća 50% iznosa cijene koštanja dnevnog boravka u vrtiću za 22-oje od 47-oro djece predškolskog uzrasta čije su porodice korisnici MOP-a.

5

Osnovnoškolsko obrazovanje Djelatnost osnovnog obrazovanja obavlja se u 27 školskih objekata (10 osnovnih škola), 4 u gradu i 6 na prigradskom i seoskom području, ukupne površine 22437,7m2 (u prosjeku 5,6

m2 po učeniku), koji su uglavnom u dobrom stanju, osim OŠ ''Anto ðedović'' u Šušnju koja je u izgradnji, a nastava se odvija u Srednjoj poljoprivrednoj školi i OŠ „Jugoslaviji“. Opremljenost škola je neujednačena, mada, uglavnom, zadovoljava, osim u školi ,,Bratstvo-Jedinstvo'' u ðuravcima u kojoj je u jako lošem stanju.

Osnovnim obrazovanjem u našoj opštini školske 2010/11 obuhvaćeno je 4809-ro djece (što je preko 98%), od čega je 33 romske djece i 57-oro djece sa smetnjama u razvoju. Inkluzivnim osnovnim obrazovanjem obuhvaćeno je 27 dijece sa smetnjama u razvoju, dok u dva specijalna odjeljenja u Osnovnoj školi ’’Jugoslavija’’ nastavu pohaña 30 djece (20m,

10ž). Nastavu u osnovnim školama izvodi 335 prosvjetnih radnika.

U Baru postoji i Škola za osnovno muzičko obrazovanje,koja je smještena u zgradi Gimnazije, na površini od 800m2 , koju pohaña 423-je djece, meñu kojima nema romske djece.

Stručnu nastavu izvodi 25 nastavnika. Srednjoškolsko obrazovanje Srednješkolsko obrazovanje odvija se u tri srednješkolska centra (Gimnazija,Srednja poljoprivredna škola i Srednja ekonomsko-ugostiteljska škola), koji su modernog tipa i savremeno

opremljeni. Ukupna površina srednjih škola je 2475m2 učioničkog i 4525m2 dvorišnog prostora. Stručnu nastavu u tri srednje škole izvodi 150 profesora. Srednjim obrazovanjem školske 2010/11 obuhvaćeno je 2084 djece oko 80% djece uzrasta 15-18 godina. Razlog što djeca ne nastavljaju srednju školu je ekonomsko - socijalna situacija. Troje romske djece pohaña Srednju ekonomsku-ugostiteljsku školu. Dok četvoro djece sa smetnjama u razvoju pohaña srednju školu u Baru , a dvoje djece u Podgorici.

U Baru je formirana Komisija o usmjeravanju djece sa smatnjama u razvoju dana 23.12.2008. godine, koja radi pri Sekretarijatu za opštu upravu i društvene djelatnosti Opštine Bar. U 2009. godini donijela je 11 rješenja; U 2010. godini donijela je 16 rješenja; Do sada u 2011. godini donijela je 16 rješenja i u postupku su 4 zahtjeva. Učenici sa smetnjama u razvoju obuhvaćena inkluzivnim osnovnim obrazovanjem, ukupno 27 učenika.

2.2. Zdravstvo

Služba izabranog doktora za djecu ima u svom sastavu 5 pedijatara, 8 medicinskih sestara. Specijalisti pedijatrije rade u 3 ordinacije,u dvije smjene. Postoji služba za vakcinisanje koja radi u 2 prostorije. Infuziona terapija se može obavljati u dvije , za te namjere odvojene prostorije. Inekciona služba radi u jednoj , previjalište u drugoj prostoriji. Postoji i šalter za pacijente u kojem se skladište zdravstveni kartoni pacijenata (u papirnoj formi).

Od opreme ova služba posjeduje : 9 kompjutera uvezanih u jedinstveni zdravstveni sistem Fonda zdravstva. Formirano je:

• savjetovalište za mlade; • savjetovalište za reproduktivno zdravlje mladih.

Centar za mentalno zdravlje Bar ima u svojoj službi psihijatra i psihologa. Usluge se dijele na preventivne i kurativne. Prevetivne usluge se realizuju kroz projekte. Kurativne uloge su predviñene od strane Fonda zdravstva.

Usluge psihijatra su : dijagnostika, liječenje i psihoterapija. Usluge psihologa su : psihodijagnostika, savjetovanje i psihoterapija, kao i prevencija. Do sada su realizovana dva programa prevencije : 1. 2005 godine -Edukacija vršnjačkih edukatora; 2. 2007 godine- Prevencija bolesti zavisnosti. Broj zavisnika u Centru za mentalno zdravlje koji se liječe je 111. Tačan podatak o djeci sa smetnjama u razvoju ne postoji. U Regionalnom Centru za djecu sa smetnjama u razvoju za južno primorje pri Domu Zdravlja Bar otvoreno je 671 kartona

djece sa smetnjama u razvoju . Oni koriste usluge psihologa , fizioterapeuta i pedijatra u Centru,u zavisnosti od vrste smetnje ili teškoće u razvoju. U odnosu na broj ( do sada postojećih kartona djece), oni redovno i voljno koriste sve usluge koje im se nude u skladu sa protokolarnim načinom liječenja.

Kroz Razvojno savjetovalište Centra za djecu sa smetnjama u razvoju, prošlo je 335 odojčadi, što znači da je veliki značaj dat na ranom otkrivanju razvojnih poremećaja. Sanitarna služba DZ Bar se obavlja nadzor kroz redovne mjesečne posjete vrtićima i školama,kroz kontrolu hlorisanosti vode. Ranije je rañeno uzorkovanje mikroklime. Sada to nije u

predviñenom programu. Ostali nadzor je u ingerenciji Republičke sanitarne inspekcije.

6

Podaci o vakcinisanoj djeci, ukupno (seosko i gradsko područje) Podatci iz nacinalnog registra govore da je u našpj Opštini veoma dobra pokrivenost. U zavisnosti od tipa vakcine , procentualna vakcinisanost djece je od 95% do 99%. U prethodnoj , kalendarskoj 2010 godini broj datih vakcina je bio 9 159 (u skadu sa vakcinalim kalendarom nekada se da više odvojenih vakcina jednom djetetu), a broj djece koja su se

javila da budu vakcinisana bio je 4579. Postoje posebni programi za redovnu imunizaciju romske djece. Obavljaju se poslednje nedjelje aprila. Savjetovalište za reproduktivno zdravlje radi u sklopu škole za trudnice, a u okviru savjetovališta za prevenciju koji postoje u svim domovima zdravlja. U radu škole za trudnice rade

ginekolog, pedijatar, psiholog, medicinska sestra, stomatolog. Broj stomatoloških ordinacija u DZ Bar je deset: podružne ambulante (Virpazar, Sutomore, Ostros,Pečurice), u O.Š. Meksiko, DJ Vrtiću i samom DZ . Djeca sa smetnjama u razvoju imaju prioritet u pružanju usluga- ne čekaju. Izabrani doktor i sestra iz tima odlaze u kućne posjete takvoj djeci. Sistematski pregledi se više ne rade po školama. Svaki izabrani doktor za dijete to radi u dispanzeru,po utvrñenom planu za uzrast. U patronažnoj službi rade dvije patronažne sestre

koje pružaju usluge novoroñenčadima, odojčadima i samim majkama (porodiljama) to su preventivne usluge zdravstvene zaštite. I ove usluge su uvezane u jedinstveni informacioni sistem prema Fondu.

Napomena, obzirom da je u toku reforma sekundarnog nivoa zdravstvene zaštite (nakon toga predstoji i reforma tercijarnog nivoa), svi ažurirani podatci trenutno idu jednosmjerno prema Fondu. To je,svakako trenutno stanje . U perspektivi (nakon završene reforme zdravstva) informacioni sistem će funkcionisati u više smjerova. Statistika će biti dostupnija, jer će se formirati i nacionalne baze podataka.

U dječijem odjeljenju Opšte bolnice Bar rade 4 pedijatra, jedan pedijatar je na specijalizaciji, 11 medicinskih sestara. Kapacitet ili broj bolničkih postelja odjeljenja je 19. Osim toga, porodilište ima kapacitet od 17 postelja za novoroñenčad.

Broj hospitalizovane djece za 2010 bio je 809 na Dječijem odjeljenju, kao i 159 na ostalim odjeljenjima (urologija, hirurgija, ortopedija, infektivno). Broj novoroñenčadi za 2010 bio je 651.

2.3. Socijalna zaštita Socijalnom zaštitom u našoj opštini bavi se, prevashodno, Centar za socijalni rad kojem su ovi poslovi povjereni Porodičnim zakonom (Sl.list RCG 1/2007 od 9.1.2007. godine), a pokriva

opštine Bar i Ulcinj. Rad Centra organizovan je kroz stručne timove čija su mišljenja i zaključci osnov za odlučivanje o svakom pitanju iz domena rada ove ustanove. Poseban značaj ova ustanova poklanja zaštiti maloljetnih lica napuštenih od roditelja, odnosno roditelja koji zloupotrebljavaju roditeljske dužnosti i koji nijesu u mogućnosti da vrše

roditeljsko pravo, kao i djeci sa smetnjama u razvoju. Ovakva djeca smještaju se u Dječiji Dom „Mladost” u Bijeloj ili se zbrinjavaju u druge porodice gdje im se obezbjeñuje hraniteljski smještaj ili se stavljaju pod starateljstvo. U Dječijem domu, «Mladost» u Bijeloj smješteno je 12-ro djece iz naše opštine, što, pored smještaja, podrazumijeva i odgoj, vaspitanje i obrazovanje za samostalan život i rad. Osim toga, na osnovu zaključaka ove ustanove, 21dijete nalazi se u porodičnom smještaju (kod roñaka, prijatelja),jedno u Domu za djecu i omladinu ”Kolijevka” u Subotici (Srbija) i jedno u Zavodu za oštećena lica u Veterniku(Srbija). U Centru ”1.jul” je 3-je djece i jedno u Zavodu za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju invalidne djece u Podgorici. Neposredan kontakt štićenika i stručnih radnika Centra obavlja se obilaskom ovih osoba od strane socijalnih radnika.

Radnici ovog Centra kontinuirano pružaju stručnu pomoć porodicama sa maloljetnom djecom sa poremećajima u ponašanju. Osim ostvarivanja prava iz socijalne zaštite, prava iz dječije zaštite i prava iz porodiljskog odsustva u Centru korisnici odnosno štićenici ostvaruju i sva prava iz starateljstva, predlažu se mjere u oblasti maloljetničke delikvencije i uglavnom rješava cjelovita porodična problematika (sistematski pristup). Stručnih timovi:

1.Stručni tim za brak i porodicu Tokom 2010 god. na osnovu pismenih zahtjeva obrañena su 82 predmeta u oblasti porodične problematike. Samoinicijativno tokom 2010 god. obratilo se 315 stranaka, radi prevazilaženja porodičnih problema u porodičnim i bračnim odnosima. Tokom 2010 god. u 4 slučaja primijenjena je posebna mjera zaštite interesa maloljetne djece zbog zanemarivanja roditeljske dužnosti. Aktivnosti i mjere koje su primjenjivane tokom obrade predmeta, a u cilju zaštite interesa maloljetne djece, obuhvatale su organizovanje više pojedinačnih odnosno zajedničkih

razgovora sa roditeljima i djecom, bivšim odnosno aktuelnim bračnim partnerima u cilju usklañivanja porodičnih odnosa, kontinuiranim praćenjem i nadzorom nad porodicama, terenske obilaske, te materijalnu i psihosocijalnu podršku.

Realizovana je neophodna saradnja sa drugim relevantnim ustanovama u ovoj problematici-Centrima za socijalni rad iz drugih opština; Upravom policije Bar, Zdravstvenim ustanovama; vaspitno-obrazovnim kao i ustanovama za smještaj djece; humanitarnim i NVO organizacijama.

2. Stručni tim za djecu i omladinu sa poremećajima u ponašanju 3. Stručni tim za materijalno obezbjeñenje porodice U toku 2010 god. dostavljeno je 145 zahtjeva za ostvarivanje prava na novčanu naknadu za materijalno obezbjeñenje porodice. U postupku razmatranja pozitivno je riješeno pravo za

115 porodica. U 2010 godine 513 porodica je evidentirano kao korisnici prava na materijalno obezbjeñenje porodice.

7

Zavisno od potreba kao i po nalogu Ministarstva,zahtjevima sudova kao i u svim predmetima obrade zahtjeva u postupku smještaja u odgovarajuće ustnove socijalne i dječije zaštite iscrpno su u okviru ovog stručnog tima rañene socijalne anamneze od strane socijalnih radnika sa datim predlogom i mjerom razrešavanja odreñenog slučaja.

Uz sve ove poslove, uključujući i raspodjelu naknada za školski pribor Stručni tim MOP-a angažovao se i u razrješavanju odreñene problematike kod pomoći porodicama MOP-a i odlučivao o njihovim zahtjevima za dobijanje odreñenih povlastica za komunalne usluge kod J.P. “Vodovoda i kanalizacije“ Bar i „ Elektrodistribucije“ Bar. Realizacija Projekta Ministarstva rada i socijalnog staranja i UNHCR-a na zaštiti interesa raseljenih lica

Sve preuzete obaveze u okviru realizaciej projekta Ministarstva rada i socijalnog staranja na zaštiti interesa raseljenih lica Centar je blagovremeno ispunio. Naime, tokom 2010 godine izvršene su, u tromjesečnim intervalima, isplate MOP-a za 22 raseljene porodice za period od januara do decembra 2010 godine u ukupnom iznosu od 21.152,91 eura.

Tokom 2010. godine bilo je jedno usvojenje. Takoñe, podnijet je jedan zahtjev za usvojenje, porodica je pozitivno procijenjena i usvojenje je realizovano. Ostvarivanje socijalno zaštitnih prava

Djeca i omladina sa smetnjama u razvoju koja nijesu sposobna da redovnim školovanjem steknu odreñena zanimanja upućuju se preko ovog Centra na profesionalnu rehabilitaciju i osposobljavanje na rad. Odabir ustanove vrši se po predlogu opštinskih Komisija za usmjeravanje djece koje su u 2009 god. otpočela sa radom u okviru lokalnih organa uprave, a zahtjev za upućivanje u ovakvu ustanovu podnosi roditelj. Prava lica sa invaliditetom na povlastice na putovanja

Na evidenciji Centra nalazi se 70 korisnika ovog prava. U 2010 god. podnijeta su 24 nova zahtjeva za ostvarivanje prava lica sa invaliditetom i njihovih pratilaca na povlastice na putovanja. Realizacija Projekta Ministarstva zdravlja, rada i socijalnog staranja i UNDP-i „Smanjenje socijalne ugroženosti domicilne RAE populacije“

Tokom 2007 godine otpočelo se sa realizacijom Projekta „ Smanjenje socijalne ugroženosti domicilne RAE populacije“ kroz partnerski odnos Ministarstva zdravlja, rada i socijalnog staranja, odnosno centara za socijalni rad u Baru, Nikšiću i Beranama, UNDP a, Zavoda za zapošljavanje i NVO RAE populacije u opštinama. Opšti cilj ovog Projekta je smanjeneje siromaštva domicilne RAE populacije, kroz socijalno uključivanje, poboljšanje prilika za zapošljavanje i povećanje razvojnih mogućnosti.

Dvije ključne oblasti u kojima se sprovodi Projekat su socijalna zaštita i zapošljavanje. Za realizaciju ovog Projekta u Centru za socijalni rad u Baru obrazovan je stručni tim za unapreñenje i poboljšanje standarda RAE populacije. Stručni tim ovog Centra izvršio je obilazak svih porodica, obradio i popunio odgovarajuće upitnike. Tokom 2010 godine nastavljeno je sa započetim aktivnostima na praćenju pomoći pripadnicima RAE populacije kroz kontinuirane kontakte sa njim ai pružanju pomoći i socijalnih usluga. U najvećem broju dodjeljivane su jednokratne novčane pomoći i humanitarna pomoć, praćeno je pohañanje redovne nastave djece kod ovih porodica u kojima se ova obaveza djece izbjegava i sl. S obzirom da je na početku rada na projektu kompletirana evidencija domicilnih pripadnika RAE populacije i njihovih potreba u sadašnjem trenutku je olakšano praćenje ovih porodica i pružanje pomoci. Jednokratne novčane pomoći

U toku 2010 godine po nalogu Ministarstva rada i socijalnog staranja i na osnovu rješenja Centra isplaćene su za 869 porodica u u kupnom iznosu od 53.041,71 €. Isplate jednokratnih pomoći Opštine Bar posredstvom Centra za socijalni rad

Na osnovu sporazuma Opštine Bar i Centra za socijalni rad, a u cilju sveobuhvatnog praćenja ostvarenja prava na jednokratnu novčanu pomoć, počev od novemba 2006 godine posredstvom ovog Centra obavlja se isplata jednokratnih novčanih pomoći licima u stanju socijalne potrebe, kojima Opština Bar odobrava ovo pravo.

Tokom 2009 godine opština Bar po ovom osnovu uplatila 71.850,00 € za 1438 lica, a za 2010 godine opština Bar je po ovom osnovu uplatila 16.120,00 € za 317 lica. Opština Bar na osnovu Odluke o oblicima socijalne zaštite izdvaja sredstva za jednokratnu novčanu pomoć i sredstva za kupovinu opreme za novoroñeno dijete.

Prava iz dječije zaštite 1. Dodatak na djecu U sistemu dječije zaštite najzastupljeniji oblik društvene brige o djeci je dodatak na djecu. U toku 2010 godine podnijeto je ovom Centru i pozitivno riješeno 97 zahtjeva. Po zakonu sva djeca korisnika prava na materijalno obezbjeñenje porodice, djeca sa smetnjama urazvoju koja zahtijevaju posebnu brigu i njegu imaju pravo na ovaj vid društvene

pomoći. Najniži iznos dječijeg dodatka iznosi 18,50 eura a najveći iznos je 30,25 eura. Broj korisnika dječijeg dodatka za 399 porodica obuhvata ukupno 709 djece. Broj korisnika MOP-e koji ostvaruje ovo pravo je 357 porodica, dok je broj djece sa smetnjama u razvoju 41. 2. Naknada za vrijeme porodiljskog odsustva Refundacija pravnim licima za isplaćenu naknadu porodilja koje su u radnom odnosu kod tih subjekata u cjelosti je izvršeno. Za porodilje prijavljene na Birou rada Bar isplaćeno je 2840

naknada. Otpremnina je isplaćena za 455 djece.

8

2.4. Bezbjednost U gradu Baru preduzeto je niz preventivnih aktivnosti usmjerenih na bezbjednost djece. Pozitivni efekti preventivnog djelovanja, u cilju jačanja bezbjednosti djece, ogledaju se, najviše, u organizovanom i kontinuiranom timskom radu Uprava policije Bar, Centra za socijalni

rad i Opština Bar u cilju suzbijanja prosjačenja i skitnje maloljetne djece, pretežno romske nacionalnosti, sa područja Republike Srbije i bivših JU republika. Konkretno, na području Bara, na upućujuće zahtjeve Uprave policije Bar, u proteklih par godina postavljeni su usporivači brzine, tzv. »ležeći policajci« ispred gradskih i prigradskih

osnovnih škola, kao i prateća signalizacija radi sprječavanja ugroženosti djece u saobraćaju. Ulično osvjetljenje je obezbijeñeno i funkcioniše ispred pomenutih područja što omogućava bezbjedno odlaženje djece iz školskih okruženja u noćnim časovima.

Uprava policije Bar u cilju suzbijanja pojave prosjačenja i skitničenja u 2010. godini sačinila je godišnji plan koji je trajnog karaktera sprovodi se svakodnevno kroz rad pozorničkih i patrolnih službi Uprave policije Bar, a takoñe tokom protekle godine u pet slučajeva shodno problematici sačinjeni su lokalni planovi za izvoñenje akcije „Suzbijanja prosjačenja i skitničenja na području Bara“ u saradnji sa Centrom za socijalni rad.

Tokom 2010. godine prilikom izvoñenja akcije na suzbijanju prosjačenja i skitničenja na području opštine Bar ukupno je evidentirano 80 lica koja su zatečena u prosjačenju od čega su 46 lica maloljetnici-djeca. Lokacije na kojima su obično zatečena lica u prosjačenju su ulice-raskrsnice u gradu, autobuska i željeznička stanica, plato ispred graničnog prelaza „Luka bar“, kao i i ispred i u ugostiteljskim objektima. Lica koja su zatečena u prosjačenju i skitničenju uglavno su maloljetna djeca pretežno romske nacionalnosti i potiču sa područja Bara (naselja Stari Bar i Sokolana) kao i značajan broj lica sa područja Republike Srbije i bivših JU republika.

U toku 2010. godine Uprava policije Bar nijesu podnijeli prekršajne prijave niti krivične prijave prema licima koja su zatečena u prosjačenju ili skitničenju iz razloga što nijesu imali lica koja su organizovala i navodila druga lica na prosjačenje, pa su sa licima koja su zatečena u prosjačenju ili skitničenju izricane mjere upozorenja, a u saradnji sa Centrom sa socijalni rad u Baru za lica koja nijesu sa područja Bara obezbjeñivana su materijalna i druga sredstva za organizovan povratak u mjesta stvarnog prebivališta. 2.5. Ekologija

Danas je problem zagañenja životne sredine poprimio zabrinjavajuće razmjere i postao je jedan od najizraženijih problema današnjice. Kao odgovor na ovaj problem u javnosti je sve izraženiji stav o potrebi organizovanog pristupa na planu zaštite životne sredine. Strateškim planom razvoja opštine i višegodišnjim investicionim planom Opština je sanirala postojeću i izgradila novu i kvalitetnu kanalizacionu mrežu-atmosfersku i fekalnu, sanirala postojeći i izgradila novu vodovodnu mrežu, predstoji izgradnja sanitarne deponije, izvršena je regulacija tokova rijeka i potoka, radi na afirmaciji Starog grada i čaršije, afirmaciju Virpazara i Ostrosa kao turističkog izletničkog mjesta sa nacionalnim parkom i proizvodnjom zdrave hrane. Takoñe je neophodno da se izradi i usvoji Plan zaštite životne sredine za opštinu Bar. Potrebno je da se sistematski razvija i ekološko obrazovanje - rad sa djecom treba uskladiti kroz programe koji će podstaći osjećanja ljubavi prema prirodi,razvijati samopouzdanje i pokazati da djeca i ostali članovi društva svojim angažovanjem mogu da učine dosta lijepih stvari za svoje okruženje. Poslovi iz ove oblasti u direktnoj su nadležnosti republičkih organa. U Opštini Bar u okviru Sekretarijata za ureñenje prostora radi stručno lice u zvanju savjetnika za vodoprivredu i zaštitu životne sredine. Isto tako, u posljednje vrijeme više nevladinih organizacija bavi se ovom problematikom. Opšti ciljevi zaštite životne sredine opštine Bar su:

• očuvanje i zaštita zdravlja ljudi, cjelovitosti, raznovrsnosti i kvaliteta ekosistema, genofonda životinjskih i biljnih vrsta, plodnosti zemljišta, prirodnih lepota i prostornih vrednosti, kulturne baštine i dobara koje je stvorio čovjek;

• obezbeñenje uslova za ograničeno, razumno i održivo gazdovanje živom i neživom prirodom, očuvanje ekološke stabilnosti prirode, količine i kvaliteta prirodnih bogatstava i spriječavanje opasnosti i rizika po životnu sredinu.

PLAN AKTIVNOSTI I OBRAZOVANJE

Bar je poznat kao grad mladih sa dobro razvijenom mrežom predškolskog, osnovnog i srednjeg obrazovanja. Po podacima Popisa stanovništva iz 2011. godine u Baru je oko 10041 (23,88%ukupnog stanovništva) djece do 18 godina i oko 4998 mladih od 18-24 godine što čini (11,89%) ukupnog stanovništva. Od toga je predškolskog uzrasta (0-6 god) oko 3546, uzrasta osnovne škole oko 4905 i uzrasta srednje škole oko 2296. U Baru su otvorena tri fakulteta: za turizam, poslovni menadžment i poljoprivredni fakultet. I.1. STRATEŠKI CILJ Kvalitetno vaspitanje i obrazovanje, dostupno za svu djecu Bara I 1.1. Specifični cilj Stvaranje i poboljšanje uslova za rad u obrazovnim ustanovama

Površina prostora sa kojom vrtići raspolažu je: 3088 m2 zatvorenog prostora ili 4,09 m2 po djetetu i 10105 m2 otvorenih dvorišnih površina koje su slabo opremljene rekvizitima i spravama. Područje grada koje nije uopšte obuhvaćeno predškolskom ustanovom je područje Starog Bara.

9

Imajući u vidu da sadašnji prostor omogućava obuhvat djece predškolskim vaspitanjem od svega oko 18%. populacije jasličnog i predškolskog uzrasta i obavezu prema novom zakonu o školstvu po kojem sva djeca prije upisa u osnovnu školu moraju u ovakvim institucijama provesti pripremnu godinu ,ovakvo stanje može se ocijeniti kao zabrinjavajuće.

Djelatnost osnovnog obrazovanja obavlja se u 27 školskih objekata (10 osnovnih škola), 4 u gradu i 6 na prigradskom i seoskom području, ukupne površine 22437,7m2 (u prosjeku 5,6 m2 po učeniku), koji su uglavnom u dobrom stanju, osim OŠ ''Anto ðedović'' u Šušnju koja je u izgradnji, a nastava se odvija u Srednjoj poljoprivrednoj školi. Opremljenost škola je neujednačena, mada, uglavnom, zadovoljava, osim u školi ,,Bratstvo-Jedinstvo'' u ðuravcima u kojoj je u jako lošem stanju i učenički prostor i oprema.

Osnovnim obrazovanjem u našoj opštini školske 2010/11 obuhvaćeno je 4809-ro djece (što je preko 98%). Srednješkolsko obrazovanje odvija se u tri srednješkolska centra (Gimnazija,Srednja poljoprivredna škola i Srednja ekonomsko-ugostiteljska škola), koji su modernog tipa i savremeno

opremljeni, ukupne površine 2475m2 učioničkog i 4525m2 dvorišnog prostora. Stručnu nastavu u tri srednje škole izvodi 150 profesora. Srednjim obrazovanjem školske 2010/11 obuhvaćeno je 2084 djece ili 81,85% djece uzrasta 15-18 godina. Troje romske djece pohaña Srednju ekonomsku-ugostiteljsku školu, dok četvoro djece sa smetnjama u razvoju pohaña srednju školu u Baru, a 2 djece u Podgorici.

Problem i potrebe u predškolskoj ustanovi u Baru PROBLEMI:

• Preopterećenost vaspitnih grupa brojem djece u njima; • Nedostatak sredstava za stručno usavršavanje kadra; • Dotrajalost dostavnog vozila za hranu; • Nedostatak dvorišnih rekvizita za igrovne aktivnosti djece.

POTREBE: • Proširivanje prostornih kapaciteta u svim vaspitnim jedinicama gdje za to postoje uslovi; • Izgradnja novog objekta u užem gradskom jezgru, zbog potreba stanovništva; • Organizacija seminara, okruglih stolova, tribina, radi podizanja nivoa stručnog obrazovanja vaspitnog osoblja. Cilj bolja komunikacija sa djecom i saradnja sa roditeljima; • Remont postojećih dvorišnih rekvizita i nabavka novih.

Problem i potrebe u osnovnim školama u Baru: 1. O.Š. „B i.J.Orlandić“, -izgradnja dvorišne ograde i ugradnja PVC stolarije: nedostatak ograñenog dvorišta i loša stolarija; 2. O.Š. „Jugoslavija“, -uraditi odgovarajuće sportske terene u dvorištu, fasada školske zgrade i školski namještaj za 5 učionica; 3. O.Š. „Anto ðedović“, -izgradnja nove škole koja je u toku. Problem otežan rad u prostorijama Srednje poljoprivredne škole i OŠ „Jugoslavija“, nedostatak prostora i vremena za izvoñenje

dodatnih, dopunskih, rekreativnih i drugih aktivnosti za učenike. Svakodnevno putovanje učenika i dr. 4. O.Š. „Jovan Tomašević“, Virpazar - nabavka 10 kompjutera da bi zamijenili dotrajale; 5. O.Š. „Bratstvo i Jedinstvo“ ðuravci, -škola nema sportskih poligona, sanitarni čvor, vodu u prostorijama škole, neriješeno pitanje priključka na električnu mrežu područnih odjeljenja u

Livarima, i Donjim Murićima, problem bravarija na pojedinim učionicama, krov, itd..... 6. O.Š. „ð.K Skenderbeg“ Ostros, -vodosnadbijevanje i sanitarije u područnim školama: Ckla, Koštanjica i Tejani. Adaptacija prilaza školama i sanitarijama za učenike sa smetnjama u

razvoju; 7. O.Š. „Mrkojevići“, -nedostatak školskog prostora u matičnoj školi (3 učionice i fiskulturna sala). Jedina škola u barskoj opštini koja nije obuhvaćena opštinskim besplatnim prevozom

odžavanje informatičke opreme u cilju savremenije nastave; 8. O.Š. „Srbija“, - komplet zamjena stolarije/prozora, PVC na školi parcijalno; ugradnja video nadzora; sanacija sportskih poligona; izvršiti vanjsku elektrifikaciju škole i pristupiti sanaciji

vodovodne i kanalizacione mreže unutra objekta, škola ima septičku jamu a nije priključena na kanalizaciju; 9. O.Š. „Meksiko“ – ugradnja PVC stolarije na školi, ugradnja PVC stolarije- unutrašnja vrata, adaptacija fiskulturne sale (krov, mokri čvor i grijanje) i nabavka 10 kompjutera za kabinet info. 10. JU škola za osnovno muzičko obrazovanje, -potreba za novim instrumentima (sadašnji stari 20 godina) posebno klaviri. Velika potreba za gitarama, violinama, violončelima i

harmonikama.Problem sanitarni čvorovi i nedekvatni toaleti. Problem i potrebe u srednjim školama u Baru: 1. Gimnazija „Niko Rolović”, - ograñivanje školskog dvorišta, sanacija sportske hale; 2. JU Srednja poljoprivredna škola, - opremanje nastavnim sredstvima i učilima (labaratorije, didaktičko-nastavne ICT, video nazor), opremanje školske ekonomije (nabavka sjemenskog

materijala, supstrata, tanjirača za traktor i agregat za struju). .

10

Aktivnosti Nosioci aktivnosti Vremenski rok

Izvori finansiranja

Indikatori finansijska procjena

1. Proširiti prostorne kapacitete postojeće predškolske ustanovei pri vrtiću;

2011-2014

1. Povećan procenat djece obuhvacene predškolskim obrazovanjem za 20%;

100.000,oo€

2. Izgradnja novog objekta (dječijeg vrtića) u užem gradskom jezgru, zbog potreba stanovništva;

2. Izgrañen dječiji vrtić; 3.500.000,oo€

3. Nabavka dvorišnih rekvizita za igrovne aktivnosti pri i u vrtićima

2011-2013

3. Nabavljeni i ugrañeni dvorišni rekviziti za igrovne aktivnosti djece;

30.000,oo€

10.000,oo€ 4. Organizacija stručnog usavršavanja zaposlenih kroz seminare, tribine i sl.

2011-2016

4. Organizovano stručno usavršavanje zaposlenih kroz seminare, okr. stolove i tribine; Ukupno 3.640.000€

5. Završiti izgradnju OŠ „Anto Djedović“ u Šušnju; 2011-2012

5. Izgrañena OŠ „Anto Djedović“ u Šušnju; 150.000,oo€

6. OŠ „B.J.Orlandić“ Izgradnja dvorišne ograde i ugradnja PVC stolarije;

6. Postavljena dvorišna ograda i ugrañena PVC stolarija OŠ „B.J.Orlandić“;

(40.000,oo+115.000) 155.000,oo= €

7. OŠ „Jugoslavija“ Uraditi odgovarajuće sportske terene u dvorištu, fasadu školske zgrade i nabaviti školski namještaj za 5 učionica;

7. Urañeni odgovarajući sportski tereni u dvorištu, urañena fasada školske zgrade i kupljen školski namještaj za 5 učionica u OŠ „Jugoslavija“;

(4.000,oo+30.000,00+ 9.000,oo)=43.000,oo€

8. OŠ „Jovan Tomašević“ Virpazar, nabavka 10 kompjutera da bi zamijenili dotrajale;

Lokalna samouprava, osnovne i srednje škole, Ministarstvo prosvjete i sporta, Ministarstvo rada i socijalnog staranja, Centar za socijalni rad, mjesne zajednice, nevladine organizacije.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore (Ministarstvo prosvjete i sporta, Ministarstvo rada i socijalnog staranja), privatni sektor, donatori, nevladine organizacije i roditelji.

8. Nabavljeno 10 kompjutera za OŠ „Jovan Tomašević“ Virpazar;

10 x 400 = 4.000,oo€

11

9. OŠ „Bratstvo i Jedinstvo“ ðuravci, izgraditi sportske poligone, sanitarni čvor, uvesti vodu u prostorijama škole, riješiti pitanje priključka na električnu mrežu područnih odjeljenja u Livarima, i Donjim Murićima, postaviti bravariju na pojedinim učionicama, postaviti krov;

9. Urañen sportski poligon, sanitarn čvor, uvedena vodu u prostorije škole, riješno pitanje priključka na električnu mrežu područnih odjeljenja u Livarima, i Donjim Murićima, postavljena bravarija na pojedinim učionicama, popravljen krov u OŠ „Bratstvo i Jedinstvo“ ðuravci;

(8.000,oo+8.000,oo+ 6.000,oo+3.000,oo+

10.000,oo+12.000,oo)= 47.000,oo€

10. OŠ „ð.K Skenderbeg“ Ostros, uraditi vodosnadbijevanje i sanitarije u područnim školama: Ckla, Koštanjica i Tejani. Adaptirati prilaze školama i sanitarijame za učenike sa smetnjama u razvoju;

10. Urañeno vodosnadbijevanje i sanitarije u područnim školama: Ckla, Koštanjica i Tejani. Adaptiran prilaz školama i sanitarije za učenike sa smetnjama u razvoju u OŠ „ð.K Skenderbeg“ Ostros;

(1.500,oo+1.500,oo+ 1.500,oo+2.000,oo)=

6.500,oo€

11. OŠ „Mrkojevići“ dograditi nedostajući školski prostor u matičnoj školi (3 učionice i Fiskulturna sala) obezbijediti besplatni prevoz i odžavanje informatičke opreme u cilju savremenije nastave;

11. Dograñen nedostajući školski prostor u matičnoj školi (3 učionice), izgrañena Fiskulturna sala, obezbijeñen besplatni prevoz za učenike i obezbieñen sponzor za odžavanje informatičke opreme u cilju savremenije nastave u Oš „Mrkojevići“;

(180.000 + 220.000 + 28.900 + 1.300) =

430.200€

12. OŠ „Srbija“ komplet zamjeniti stolariju-prozore PVC na školi parcijalno; izrada video nadzora, izgradnja i sanacija sportskih poligona; izvršiti vanjsku elektrifikaciju škole i pristupiti sanaciji vodovodne i kanalizacione mreže unutra objekta, i mokre čvorove priključiti na kanalizaciju;

12. Komplet zamjenjeni stolarija-prozori PVC na školi, ugrañen video nadzor, izgrañeni i sanirani sportski poligoni, urañena vanjska elektrifikacija škole, sanirane vodovodne i kanalizacione mreže unutra objekta, mokri čvorovi priključeni na kanalizaciju u OŠ „Srbija“ Stari Bar;

(60.000 + 2.100 + 10.000 + 5.000 +

100.000) = 177.100,oo€

13. JU škola za osnovno muzičko obrazovanje nabaviti nove instrumente (sadašnji stari 20 godina), riješiti problem sanitarnih čvorova;

13. Kupljen koncertni klavir, riješeni problem sanitarnih čvorova u JU škola za osnovno muzičko obrazovanje;

(+18.264,84 + 25.722,82) = 43.987,66€

14. Gimnazija „Niko Rolović”,ograñivanje školskog dvorišta, sanacija sportske hale, nabavka opreme za kabinete: biologiju i hemiju;

14. Ograñeno školsko dvorište, sanirana sportska hala, nabavljena opreme za kabinete: biologije i hemije u Gimnazija „Niko Rolović”;

60.000,oo+40.000,oo) = 100.000,oo€

12

15. JU srednja poljoprivredna škola, opremanje nastavnim sredstvima i učilima (labaratorije, didaktičko-nastavne ICT, video nadzor), ureñenje školske ekonomije;

15. Opremljene nastavnim sredstvima i učilima (labaratorije, didaktičko-nastavne ICT, video nadzor), ureñena školske ekonomije Ju srednja poljoprivredna škola.

-računar(komplet konfiguracija) 5kom =2.500,ooe, -računar (lap-top) 4kom = 1.600,ooeura, -projekt.5.kom.=2000e -elektron.tabla 2.kom. =2.500 eura, -klik-čart 4.kom.200e, -video nadzor-rekonst. =6.000e, -hem.sredst.i potroš.op rema za labarat.hemije biologije i fizike =1.000eura, -fotokop.apar.=1.000e, -projekc.plat.4.kom. = 400eura, -sjemenski materijal =1.000e, -supstrati=1.000e, -tanjirača = 900eura, -sad.mater.za ogl.parc. =2.500eura, -agregat za struju=500

= 23.100,oo€

16. O.Š. „Meksiko“ – ugradnja PVC stolarije na školi, ugradnja PVC stolarije- unutrašnja vrata, adaptacija fiskulturne sale (krov, mokri čvor i grijanje) i nabavka 10 kompjutera za kabinet informatike.

16. Ugrañena PVC stolarija na školi, ugrañena PVC stolarija- unutrašnja vrata, sanirana fiskulturne sale (krov, mokri čvor i grijanje) i kupljeno 10 kompjutera za kabinet informatike. O.Š. „Meksiko“.

(90.000 + 12.000 + 60.000 +5.000)

= 167.000,oo€

4.986.887,66€ 1.2. Specifični cilj Jačanje inkluzivnog obrazovanja

Zasnovano na ideji ravnopravnosti i poštovanju ljudskih prava, inkluzivno obrazovanje je dio sistema vrijednosti u kome svaka osoba mora biti uvažavana, a različitosti prihvaćene kao

bogastvo i izvor učenja. Cilj inkluzivnog obrazovanja je da redovni školski sistem u potpunosti usvoji ovakav sistem vrijednosti, pa je zbog toga usmjeren prvenstveno na podršku osnovnim i srednjim školama

da uključe i pruže kvalitetno obrazovanje djeci koja se nalaze u procesu nastave. Za ostvarivanje ovakvog cilja neophodno je podizanje svijesti o važnosti inkluzivnog obrazovanja, izgradnja ljudskih i institucionalnih kapaciteta i razvijen sistem odgovarajućih podsticaja za inkluzivno obrazovanje.

Zakon o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja stvorio je mogućnost i obavezu da škole prihvataju djecu kojoj je potreban inkluzivni pristup školske uprave obavještene su da škole koje prihvate takvu djecu mogu da imaju manje učenika u razredu, ali su u obavezi da sa njima realizuju individualne obrazovne planove. To znači da bi u svakoj školi trebalo da bude formiran inkluzivni tim (učitelj, psiholog/pedagog i roditelji) koji na osnovu rješenja Komisije za usmjeravanje djece sa smetnjama u razvoju procjenjuju nivo potreba i sposobnosti djeteta i u skladu sa tim

13

pravi obrazovni plan i program. Ministarstvo prosvjete će, u okviru projekata inkluzivnog obrazovanja, školama u kojima postoji potreba sa inkluzivnim pristupom pružiti punu podršku, izmeñu ostalog, i kroz obuke nastavnika za pripremu individualnih nastavnih programa (standarda i ciljeva obrazovanja, razvoja metoda rada, načina ocjenjivanja i sl.). Trenutno u Baru inkluzivnim osnovnim obrazovanjem obuhvaćeno je 27 učenika/ca, dok je srednjim obrazovanjem obuhvaćeno 4 učenika/ce. Inkluzijom nije obuhvaceno oko 20 djece. Iz Bara djece je u institucijama - „1. jun“ 3-je djece u Zavodu u Podgorici jedno dijete. Romske djece u opštini Bar ima 96-oro.


Izvori finansiranja


1. Edukacija nastavnog osoblja o pravima djece sa smetnjama u razvoju i RAE, potrebi inkluzije, načinima ostvarivanja prava u lokalnoj zajednici;

1. a) Povećan broj djece obuhvaćena inkliuzijom za 30%

b) Broj edukovanih nastavnika, najmanje 20;

2 seminara 2x 1500=3.000,oo€

2. Edukacija roditelja (djece sa i bez smetnji u razvoju) o pravima djece sa smetnjama u razvoju, potrebi inkluzije, načinima ostvarivanja prava u lokalnoj zajednici;

2. Broj edukovanih roditelja, najmanje 100; 10 skola x 50e po radionici =500,oo€ 20sastanaka x30= 600,oo€ i 2 seminara 2x 1500=3.000,oo€

3. Formiranje usluga asistenata u nastavi za djecu sa smetnjama u razvoju i RAE;

3. Formirana usluga asistenata u nastavi za djecu sa smetnjama u razvoju broj asistenata u nastavi;

25.000,oo€

4. Jacanje saradnje mreže osnovnih i srednjih skola u Baru i institucija (koje – CSR, NVO, Domovi zdravlja, za podršku djece sa smetnjama u razvoju kroz održavanje tromjesečnih sastanaka, radionica i seminara uz koodrinacionu ulogu Komisije za usmjeravanje;

4. 10 održanih sastanaka, radionica i 4 seminara 10sast.x30e=300€ 10radi.x50e=500€ 4 sem.x 1.500€ = 6.000,oo€

5. Uklanjanje arhitektonskih barijera pristupa u svim osnovnim i srednjim školama, kao prilaza i prelaza, djeci sa smetnjama u razvoju OŠ. „Jugoslavija“, „Meksiko“, „Srbija“, „Kekec“, „Mrkojevići“.

Lokalna samouprava, osnovne i srednje škole, Ministarstva: prosvjete i sporta, rada i socijalnog staranja, Centar za socijalni rad, mjesne zajednice, nevladine organizacije.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore (Ministarstva: prosvjete i sporta, rada i socijalnog staranja), privatni sektor, donatori, nevladine organizacije.

5. Uklonjene su arhitektonske barijere pristup u svim osnovnim i srednjim školama, kao prilazi i prelazi, djeci sa smetnjama u razvoju

5x1.500 =7.500,oo€

14

6. Nabaviti jedno vozilo gradskog prevoza prilagodjena djeci sa smetnjama u razvoju;

2011-2013 Vozilo nabavljeno. 70.000,oo€

116400,oo€ I 1.3. Specifični cilj Razviti djelotvorni, efikasni sistem formalnog i neformalnog obrazovanja težeći ka evropskim standardima

U Baru se postoji više NVO i sportskih klubova koje se bave izmeñu ostalog i neformalnim obrazovanjem djece. Nekim NVO primarni cilj je neformalno obrazovanje djece, a jednom dijelu NVO neformalno obrazovanje djece predstavlja jedan od njihovih cijeva u ukupnom radu.Veliki broj djece osnovnoškolskog i srednješkolskog uzrasta je veoma aktivno uključen u ovaj oblik obrazovanja. Prema postojećoj bazi podataka,neformalnim obrazovanjem se bavi oko 30 NVO kojima je to primarni cilj i one okupljaju oko 2000 djece-članova. Broj djece koja učestvuju u ovim aktivnostima varira jer se često dešava da se jedno dijete uključi u više aktivnosti koje se tretiraju kao neformalnim obrazovanjem.Postoje i organizacije koje se bave neformalnim obrazovanjem djece sa smetnjama u razvoju i one imaju oko 150 članova koji su aktivno uključeni u njihov rad.Problemi koji se pojavljuju u neformalnom obrazovanju su najčešće nedostatak adekvatnih prostornih kapaciteta za rad, nedovoljna obučenost kadra, nedovoljna obuhvaćenost populacije neformalnim obrazovanjem, nedostatak tehničkih kapaciteta u skladu sa standardima u cilju djelotvornog i efikasnog sistema neformalnog obrazovanja, nedovoljna i nepotpuna obuhvaćenost neformalnom obrazovanjem djece sa smetnjama u razvoju, nedovoljna i nepotpuna obuhvaćenost neformalnom obrazovanjem djece RAE populacije.Tempo savremenog života karakterističan je po tome što od mlade osobe zahtijeva maksimum njegovih tjelesnih, intelektualnih, psihičkih, emocionalnih i socijalnih snaga i sposobnosti, iziskuje ogroman napor i velika odricanja. Česta strahovanja, razni pritisci, krize i konflikti koji su stalni pratioci čovjeka u životu, veoma pogoduju stvaranju sklonosti prema konzumiranju opojnih droga, alkohola i pušenju. U njima mlada osoba traži rješenja, smirenje, olakšanje, ohrabrenje, utjehu i bjeg iz životne realnosti. No, razni opijati nijesu rješenje. Sa mladima treba raditi u pravcu jačanja samopouzdanja, sigurnosti u sebe, svoje sposobnosti, podsticaju ambicija, kreativnosti i slično, i prihvatanja maksime: „Vjerujem u sebe“.U cilju prevencije neželjenih ponašanja, mladima valja ponuditi bolju i racionalniju organizaciju slobodnog vremena i zabave, privlačnije i atraktivnije te korisnije sadržaje druženja. U takvim aktivnostima oni moraju pronaći sebe i svoje interese. Bez prevelikog moralisanja, treba im osigurati više razonode, rekreacije, meñusobnog druženja, tj. na pozitivan način okupirati i privući njihovu pažnju, zadovoljiti njihovu znatiželju, interese i razvojne potrebe.

Očekivani rezultati :

Učešće djece neformalnom obrazovanju do 80% populacije. Učešće djece sa smetnjama u razvoju neformalnom obrazovanjem do 100 %.


Izvori finansiranja


1. Organizovanje sportsko-rekreativnih i kulturnih aktivnosti za djecu sa i bez smetnji u razvoju i djecu RAE populacije u saradnji sa školama i nevladinim organizacijama koje se bave datom tematikom;

1.Broj organizovanih manifestacija i aktivnosti

8.manif.x300=2.400€

2. Poboljšanje saradnje izmeñu institucija koje se bave formalnim obrazovanjem i organizacija koje se bave neformalnim obrazovanjem u sklopu redovnog godišnjeg plana rada obrazovnih institucija u kojima je predviñena saradnja sa lokalnom zajednicom;

Lokalna samouprava, osnovne i srednje škole, Ministarstvo prosvjete i sporta, mjesne zajednice, nevladine organizacije.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, (Ministarstva: prosvjete i sporta, rada i socijalnog staranja), privatni sektor, donatori, nevladine organizacije i roditelji.

2.Procenat djece od 6 do 18 godina obuhvaćena neformalnim obrazovanjem povećan za 10%

Ne zahtijeva finansijska sredstva

15

3. Formiranje sekcija likovnih, muzičkih, ekoloških, literalnih, za zdrave stilove života, za prevenciju narkomanije, dramskih, po školama;

2011-2012 3.Povećan broj sekcija u školama


4. Organizovanje školskih sportskih igara na nivou opštine;

4.Organizovane školske sportske igare na nivo opštine svake godine;

5x4.000=20.000,oo€

5. Promocija volonterizma u saradnji sa NVO sektorom – vršnjačkog volonterizma (Edukacija osoblja i volontera za rad u sistemu neformalnog obrazovanja)

2011-2016

5.Organizovana promocija značenja i značaja volonterizma 2 seminara

2x1500=3.000,oo€

25.400,oo€ I 1.4. Specifični cilj Aktivno učešće predstavnika učeničkog parlamenta u radu stručnih organa škole, upravnih organa, savjeta roditelja, i drugih institucija u donošenju odluka koje se tiču učenika.

Značajna je uloga učeničkih parlamenata u davanju mišljenja i predloga stručnim organima, školskom odboru, savjetu roditelja i direktoru o: pravilima ponašanja u školi, mjerama bezbjednosti učenika, godišnjem planu rada, školskom razvojnom planu, školskom programu, načinu ureñivanja školskog prostora, izboru udžbenika, slobodnim i vannastavnim aktivnostima, učešću na sportskim i drugim takmičenjima i organizaciji svih manifestacija učenika u školi i van nje i drugim pitanjima od značaja za njihovo obrazovanje. U većini osnovnih i srednjih šlola u Baru formirani su učenički parlamenti.


Izvori finansiranja


1. Formiranje učeničkih parlamenata u Oš „Mrkojevići i Muzičkoj školi;

2011-2012

1. Učeničkih parlamenati formirani u svim školama;


2. Izrada kvalitetnih planova rada UP edukacija djece predstavnika UP o dječijim pravima, participaciji djece u cilju efikasnog i pravovremenog učešće u donošenju planova rada;

2011-2012

2. Broj edukovanih učenika o pravima i obavezama u školi – 40%ucenika;


3. Organizacija radionica sa roditeljima u cilju jacanja uloge roditeljskih savjeta u školama, ulogama, pravima I obavezama… (Poboljšanje komunikacije na relaciji nastavnik-učenik, nastavnik-roditelj, (organizovanje tribina i okruglih stolova);

3. Broj održanih radionica i formirani roditeljski savjet u školama;

(10 radionica x 50) = 500,oo€

4. Upoznavanje putem medija djece i roditelja o nedostatku i višku pojedinih profila obrazovanja.

Lokalna samouprava, osnovne i srednje škole, Ministarstvo prosvjete i sporta, učenički parlamenti, nevladine organizacije.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore (Ministarstvo prosvjete i sporta), privatni sektor, donatori, nevladine organizacije i roditelji.

4. Broj radio emisija i članaka u štampanim medijima.


500,oo€

16

II ZDRAVSTVO

Zdravstvena zaštita u opštini Bar obezbjeñuje se u Domu zdravlja sa biohemijskom laboratorijom i sa ambulantama u Sutomoru, Virpazaru Ostrosu, Pečuricama i Djuravcima, u Opštoj bolnici, deset stomatoloških ordinacija u DZ Bar i više privatnih stomatoloških ordinacija. Evidentan je nedostatak prostora u Domu zdravlja. Prostor namijenjen pedijatrijskoj službi u Baru je skučen i nedovoljan za sprovoñjenje svih aktivnosti. II 1.1. Specifični cilj Ostvarivanje i omogućavanje optimalnog rada u adekvatnim uslovima i uz potrebni materijal

Služba izabranog doktora za djecu u Domu zdravlja Bar ima u svom sastavu 5 pedijatara, 8 medicinskih sestara. Specijalisti pedijatrije, rade u 3 ordinacije, u dvije smjene. Služba za

vakcinisanje radi u 2 prostorije. Infuziona terapija se može obavljati u dvije, za te namjere odvojene prostorije. Inekciona služba radi u jednoj, previjalište u drugoj prostoriji. Postoji i šalter za pacijente u kojem se skladište zdravstveni kartoni pacijenata (u papirnoj formi). Formirano je:

• savjetovalište za mlade; • savjetovalište za reproduktivno zdravlje mladih. Tačan podatak o djeci sa smetnjama u razvoju ne postoji. U Regionalnom Centru za djecu sa smetnjama u razvoju za južno primorje pri Domu Zdravlja Bar otvoreno je 671 kartona

djece sa smetnjama u razvoju. Oni koriste usluge psihologa,,fizioterapeuta i pedijatra u Centru,u zavisnosti od vrste smetnje ili teškoće u razvoju. U odnosu na broj (do sada postojećih kartona djece), oni redovno i voljno koriste sve usluge koje im se nude u skladu sa protokolarnim načinom liječenja.

Kroz Razvojno savjetovalište Centra za djecu sa smetnjama u razvoju, prošlo je 335 odojčadi u riziku, što znači da je veliki značaj dat na ranom otkrivanju razvojnih poremećaja. Sanitarna služba DZ Bar se obavlja nadzor kroz redovne mjesečne posjete vrtićima i školama, kroz kontrolu hlorisanosti vode. U prethodnoj,kalendarskoj 2010 godini broj datih vakcina je bio 9 159 (u skadu sa vakcinalim kalendarom nekada se da više odvojenih vakcina jednom djetetu), a broj djece koja su se

javila da budu vakcinisana bio je 4579. Postoje posebni programi za redovnu imunizaciju romske djece. Obavljaju se poslednje nedjelje aprila. Savjetovalište za reproduktivno zdravlje radi u sklopu škole za trudnice, a u okviru savjetovališta za prevenciju koji postoje u svim Domovima zdravlja. U radu škole za trudnice rade

ginekolog, pedijatar, psiholog, medicinska sestra i stomatolog. Djeca sa smetnjama u razvoju imaju prioritet u pružanju usluga - ne čekaju. Izabrani doktor i sestra iz tima odlaze u kućne posjete takvoj djeci. Sistematski pregledi se više ne rade po školama. Svaki izabrani doktor za dijete to radi u dispanzeru po utvrñenom planu za uzrast. U patronažnoj službi rade dvije patronažne sestre koje pružaju usluge novoroñenčadima, odojčadima i samim majkama (porodiljama) koje su preventivne usluge zdravstvene zaštite. U dječijem odjeljenju Opšte bolnice Bar rade: 4 pedijatra, jedan pedijatar je na specijalizaciji, 11 medicinskih sestara. Kapacitet ili broj bolničkih postelja odjeljenja je 19. Osim toga,

porodilište ima kapacitet od 17 postelja za novoroñenčad. Broj hospitalizovane djece za 2010 bio je 809 na Dječijem odjeljenju, kao i 159 na ostalim odjeljenjima (urologija, hirurgija,ortopedija, infektivno). Broj novoroñenčadi za 2010 bio je 651. Dječije odjeljenje, nedostajuća medicinska oprema: monitor za praćenje osnovnih vitalnih parametara, lampa za fototerapiju, četiri aparata za th.kiseonikom za centralni razvod, pet

inhalatora, aspirator, krevetac i devetnaest noćnih omarića. Porodilište, nedostajuća medicinska oprema: poroñajni sto, kardiotokgraf, UZ aparat, sto za reanimaciju beba, transportni inkubator, inkubator i lampa za fototerapiju.


Izvori finansiranja


1. Obezbjedjivanje trajnog prostora za regionalni Centar za djecu sa smetnjama u razvojui u sklopu Domu zdravlja Bar;

Lokalna samouprava, Dom zdravlja, Centar za socijalni rad, Ministarstvo zdravlja, Ministarstvo rada

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore

1. Prostor obezbijeñen 200.000,oo€

17

2. Obezbjeñivanje potrebne opreme za dječije odjeljenje opšte bolnice Bar: monitor za praćenje osnovnih vitalnih parametara, lampa za fototerapiju, četiri aparata za th.kiseonikom za centralni razvod, pet inhalatora, aspirator, krevetac i devetnaest noćnih ormarića;

2. Nabavljena oprema za dječije odjeljenje opšte bolnice Bar;

(5.000 + 3.200 + 1.800 + 4.500 +500 + 3.000) = 18.000,oo€

3. Nabavka opreme za porodilište poroñajni sto, kardiotokgraf, UZ aparat, kardiotokograf, sto za reanimaciju beba, stacionarni inkubator transportni inkubator, inkubator i lampa za fototerapiju.

i socijalnog staranja, mjesne zajednice, NVO.

(Ministarstva: prosvjete i sporta, rada i socijalnog staranja), privatni sektor, donatori, NVO.

3. Nabavljena oprema za porodilište;

(9.000 + 25.000 + 5.000 + 17.000 +20.000 + 23.000 + 3.200) = 102.200,oo€

320.200,oo€ II 1.2. Specifični cilj Sveobuhvatna i kvalitetna zaštita djece

U Baru, godišnje, službu za zdravstvenu zaštitu školske djece i omladine posjeti oko 20.000 lica, savjetovalište za zdravstvenu zaštitu predškolske djece oko 4.000 lica, službu za

zdravstvenu zaštitu predškolske djece 3.000 lice, a sve to zbrinjava 5 pedijatara, 8 medicinskih sestara. Specijalisti pedijatrije, rade u 3 ordinacije,u dvije smjene. Postoji služba za vakcinisanje koja radi u 2 prostorije. Infuziona terapija se može obavljati u dvije, za te namjere odvojene prostorije. Inekciona služba radi u jednoj, previjalište u drugoj prostoriji. Postoji i šalter za pacijente u kojem se skladište zdravstveni kartoni pacijenata, ali, za ovoliki broj posjeta, nedovoljnom prostoru.

Broj hospitalizovane djece za 2010. godinu bio je 809 na Dječijem odjeljenju, kao i 159 na ostalim odjeljenjima (urologija,hirurgija,ortopedija, infektivno). Broj novoroñenčadi za 2010. godinu bio je 651.

Očekivani rezultati:

• Poboljšana dostupnost zdravstvenih ustanova svima (smanjeno čekanje kod ljekara, obavezno zakazivanje); • Obezbijeñena direktna komunikacija izabranog doktora i pacijenta; • Veća posvećenost izabranog ljekara samom pacijentu; • Smanjen broj pacijenata po izabranom ljekaru; • Intenzivnija i efikasnija saradnja zdravstvenih ustanova i škola;

Aktivnosti Nosioci aktivnosti Vremenski

rok Izvori

finansiranja Indikatori finansijska procjena

1. Obavljanje sistematskog pregleda zuba kod djece;

1. Pregledi kod djece svake godine Ne zahtijeva finansijska sredstva

2. Izrada evidencije o broju djece obuhvaćene obaveznim vidom zdravstvene zaštite;

2. Evidentirana sva djeca u naredne dvije godine


3. Proširiti broj programa u okviru savjetovališta za djecu i mlade;

Lokalna samouprava, Dom zdravlja, Ministarstvo zdravlja, mjesne zajednice, NVO.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, (Ministarstvo zdravlja), privatni sektor, donatori, NVO. 3. Realizovano najmanje 10 programa do

kraja realizacije LPA

10x100=1.000,oo€

1.000,oo€

18

II 1.3. Specifični cilj Podizanje zdravstvene svijesti i kulture

U Baru je, od početka HIV/AIDS epidemije do sada registrovano najviše inficiranih osoba u odnosu na broj stanovnika u odnosu na druge opštine u Crnoj Gori. Ukupan broj registrovanih inficiranih lica je oko 20 od kojih su više od polovine pomorci, a dvije osobe su žene u reproduktivnom periodu, što je od posebnog značaja kada je u pitanju mogućnost prenosa infekcije sa majke na dijete. Treba preventivno djelovati kod mlade populacije u osnovnim i srednjim školama, prosvećivanje prosvjetnih radnika iz oblast zdravstvenog vaspitanja, pogotovu HIV/AIDS.

Problemi kao što su rastući broj trudnoća i abortusa u starosnoj grupi od 15 do 19 godina, kao i povećana incidenca polno prenosivih bolesti nameću potrebu za poboljšanjem informisanosti mladih o reproduktivnom zdravlju.


Izvori finansiranja


1. Razvoj savjetovališta za djecu i omladinu (podizanje svijesti o reproduktivnom zdravlju, humanizacija meñu polovima, sticanje zdravih obrazaca ponašanja, rano otkrivanje i prevencija seksualno prenosivih bolesti uključujući HIV, pri Domu zdravlja);

1. a) Broj poroñaja kod djevojaka uzrasta 15-19 godina smanjiti za 20%; b) Broj otkrivenih slučajeva HIV + uzrasta 15-19 godina; c) najmanje 5 projekata za prevenciju i zaštitu od HIV učenike osnovnih i srednjih škola

Projekat 4.000,oo€ 5 Projekata za prevenciju zaštitu od HIV 5x5000 = 25.000€

2. Razvoj savjetovališta za prevenciju bolesti zavisnosti (rano otkrivanje i prevencija bolesti zavisnosti, sticanje zdravih obrazaca ponašanja, pri Domu zdravlja);

2. a) Smanjene broja djece koja puše za 10%; b) Smanjene broja djece koja koriste drogu za 10%; c) Smanjene broja djece koja koriste alkohol za 10%.

Ankete 1.500,oo€

3. Zdravstveno prosvjećivanje (radionice sa roditeljima, pri školama) – u organizaciji doma zdravlja i NVO sektora

3. 10 održanih radionica

10 radio.x50e=500,oo€

4. Sprovoñenje programa promocije zdravih stilova života meñu mladom populacijom.

Lokalna samouprava, Dom zdravlja Bar, Ministarstvo zdravlja, NVO

2011-2016

Budžet Opštine Bar,Budžet Republike Crne Gore,(Ministarstvo zdravlja), privatni sektor, donatori, NVO.

4. Realizovano najmanje 10 programa do kraja 2016.

10 programa x 100e = 1.000,oo€

32.000,oo€

19

III SOCIJALNA ZAŠTITA

Socijalnom zaštitom u našoj opštini bavi se, prevashodno, Centar za socijalni rad kojem su ovi poslovi povjereni Porodičnim zakonom (Sl.list RCG 1/2007 od 9.1.2007. godine), a pokriva opštine Bar i Ulcinj. Rad Centra organizovan je kroz stručne timove čija su mišljenja i zaključci osnov za odlučivanje o svakom pitanju iz domena rada ove ustanove.

Poseban značaj ova ustanova poklanja zaštiti maloljetnih lica napuštenih od roditelja, odnosno roditelja koji zloupotrebljavaju roditeljske dužnosti i koji nijesu u mogućnosti da vrše roditeljsko pravo, kao i djeci sa razvojnim teškoćama. Ovakva djeca zbrinjavaju se u drugim porodicama gdje im se obezbjeñuje hraniteljski smještaj ili se stavljaju pod starateljstvo smještaju se u Dječiji Dom „Mladost“ u Bijeloj. U Dječijem domu, «Mladost» u Bijeloj smješteno je 12-oro djece iz naše opštine, što, pored smještaja, podrazumijeva i odgoj, vaspitanje i obrazovanje za samostalan život i rad. Osim toga, na osnovu zaključaka ove ustanove, 21 dijete nalazi se u porodičnom smještaju (kod roñaka, prijatelja), jedno u Dom za djecu i omladinu ”Kolijevka” u Subotici (Srbija) jedno u Zavodu za oštećena lica u Veterniku (Srbija), u Centru ”1.jul” je 3-je djece i jedno u Zavodu za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju invalidne djece u Podgorici. Neposredan kontakt štićenika i stručnih radnika Centra obavlja se obilaskom ovih osoba od strane socijalnih radnika.

Radnici ovog Centra kontinuirano pružaju stručnu pomoć porodicama sa maloljetnom djecom sa poremećajima u ponašanju. Da bi se svi ovi poslovi obavljali kvalitetno, uz primjenu prakse razvijenih evropskih država koje institucionalno u svojim zemljama imaju razrañen sistem posebnih mjera zaštite djece, neophodno je da se stručni radnici u ovoj oblasti stalno usavršavaju. III.1 STRATEŠKI CILJ Deinstitucionalizacija usluga dječije i socijalne zaštite III 1.1. Specifični cilj Jačanje vaninstitucionalnog smještaja djece bez roditeljskog staranja (hraniteljstvo/usvajanje)


Izvori finansiranja


1. Popularizacija hraniteljstva/usvajanja za djecu bez roditeljskog staranja

Centar za socijalni rad Bar, Lokalna samouprava, Ministarstvo rada i socijalnog staranja, Ministarstvo zdravlja, Ministarstvo obrazovanja i sporta, NVO

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, (Ministarstvo rada i socijalnog staranja, Ministarstvo obrazovanja i sporta), privatni sektor, donatori NVO.

1. a) Broj djece bez roditeljskog staranja b) Broj/% djece u porodičnom smještaju c) Broj/% usvojene djece d)Broj/% djece u institucionalnom smještaju


III 1.2. Specifični cilj Otvaranje dnevnog centra za djecu sa smetnjama u razvoju

Izgradnjiom i otvaranjem dnevnog Centra u Baru će doprinijeti većem ostvarivanju prava djece sa smetnjama u razvoju, njihovoj socijalizaciji i integraciji u zajednicu na principu jednakih

mogućnosti. Aktivnosti Nosioci aktivnosti Vremenski

rok Izvori


2. Obezbjeñivanje adekvatnog prostora za dnevni centar za djecu sa smetnjama u razvoju;

Centar za socijalni rad Bar, Lokalna samouprava, Ministarstvo rada i

2011-2014

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne

1. a) Obezbijeñen prostora za dnevni centar za djecu sa smetnjama u razvoju;

300.000,oo€

20

b) Urañena baza podataka o djeci sa smetnjama u razvoju; c) Broj djece sa smetnjama u razvoju obuhvaćenih radom dnevnog centra;

3. Obezbjeñivanje odgovarajućeg stručnog kadra (angažovanje postojećeg) i edukacija za rad u DC;

2. Broj obučenih i osposobljenih osoba za rad

30.000,oo€

4. Formiranje mobilnih timova za djecu sa smetnjama razvoju;

socijalnog staranja, Ministarstvo zdravlja, Ministarstvo obrazovanja i sporta, NVO

Gore, (Ministarstvo rada i socijalnog staranja, Ministarstvo obrazovanja i sporta), privatni sektor, donatori NVO.

3. Broj formiranih mobilnih timova. 5.000,oo€

335.000,oo€ III 1.3. Specifični cilj Informisanost i transparentnost o pravima iz socijalne zaštite

U cilju upoznavanja zajednice sa potrebama i problemima osoba sa invaliditetom treba organizovati: 1. Kampanje radi upoznavanja javnosti sa problemima osoba sa invaliditetom; 2. TV reklame, TV emisije, publikacije, flajere publikacije zakona kao dodatni prilog novinama, kompjuterske publikacije, anketiranje; 3. Seminari, radionice, istraživanja, ankete, intervjui; 4. Umrežavanje svih subjekata.

Aktivnosti Nosioci aktivnosti Vremenski

rok Izvori


1. Izrada brošura u cilju edukacije iz prava socijalne zaštite;

1. Broj izdatih brošura;

Broš.1.100,oo€

2. Izrada baze podataka o svim korisnicima prava na socijalnu pomoć pri CSR-a;

2. Urañena baza podataka


3. Radionice za roditelje 3. 5 radionica 5 radionx50=250,oo€

4. istrazivanje na temu informisanosti o pravima djece

4. Istraživanje-projekat 4.000,oo€

5. dostupnosti servisa 5. Istraživanje-anketa 4.000,oo€

6. promotivnu kampanju – publikacije i medijska kampanja.

Centar za socijalni rad Bar, Lokalna samouprava, Ministarstvo rada i socijalnog staranja, NVO.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore (Ministarstvo rada i socijalnog staranja), privatni sektor, donatori, NVO.

7. kampanja 3.000,oo€

12.350,oo€

21

III 1.4. Specifični cilj Povećanje saradnje i partnerstvo

6.900,oo€ IV BEZBJEDNOST

U gradu Baru preduzeto je niz preventivnih aktivnosti usmjerenih na bezbjednost djece. Pozitivni efekti preventivnog djelovanja, u cilju jačanja bezbjednosti djece, ogledaju se, najviše, u organizovanom i kontinuiranom timskom radu Uprava policije Bar, Centra za socijalni

rad i SO Bar u cilju suzbijanja prosjačenja i skitnje maloljetne djece, pretežno romske nacionalnosti, sa područja Republike Srbije i bivših JU republika. Konkretno, na području Bara, na upućujuće zahtjeve, Uprava policije Bar u proteklih par godina postavljeni su usporivači brzine, tzv. »ležeći policajci« ispred gradskih i prigradskih

osnovnih škola, kao i prateća signalizacija radi sprječavanja ugroženosti djece u saobraćaju. Ulično osvjetljenje je obezbijeñeno i funkcioniše ispred pomenutih područja što omogućava bezbjedno odlaženje djece iz školskih okruženja u noćnim časovima.

Uprava policije Bar u cilju suzbijanja pojave prosjačenja i skitničenja u 2010. godini sačinio je godišnji plan koji je trajnog karaktera i sprovodi se svakodnevno kroz rad pozorničkih i patrolnih službi Uprava policije Bar, a takoñe tokom protekle godine u pet slučajeva shodno problematici sačinjeni su lokalni planovi za izvoñenje akcije „Suzbijanja prosjačenja i skitničenja na području Bara“ u saradnji sa Centrom za socijalni rad.

Tokom 2010. godine prilikom izvoñenja akcije na suzbijanju prosjačenja i skitničenja na području opštine Bar ukupno je evidentirano 80 lica koja su zatečena u prosjačenju od čega su 46 lica maloljetnici-djeca. Lokacije na kojima su obično zatečena lica u prosjačenju su ulice-raskrsnice u gradu, autobuska i željeznička stanica, plato ispred graničnog prelaza „Luka bar“, kao i i ispred i u ugostiteljskim objektima. Lica koja su zatečena u prosjačenju i skitničenju uglavno su maloljetna djeca pretežno romske nacionalnosti i potiču sa područja Bara (naselja Stari Bar i Sokolana) kao i značajan broj lica sa područja Republike Srbije i bivših JU republika.

U toku 2010. godine iz Uprave policije Bar nijesu podnijeli prekršajne prijave niti krivične prijave prema licima koja su zatečena u prosjačenju ili skitničenju iz razloga što nijesu imali lica koja su organizovala i navodila druga lica na prosjačenje, pa su tim licima koja su zatečena u prosjačenju ili skitničenju izricane mjere upozorenja, a u saradnji sa Centrom sa socijalni rad u Baru za lica koja nijesu sa područja Bara obezbjeñivana su materijalna i druga sredstva za organizovan povratak u mjesta stvarnog prebivališta.

U toku 2010. godine na području opštine Bar registrovano je ukupno 54 krivična djela u kojima je u izvršenju istih učestvovalo ukupno 23 maloljetna lica. Maloljetna lica koja se pojavljuju kao izvršioci krivičnih djela je sedmoro starosti od 14-16 godina i šesnestoro starosti od 16-18 godina. Utoku 2010. godine registrovano je ukupno 23 krivična djela u kojima se kao žrtve 24 maloljetna lica, i to: do 14 godina deset lica, od 14-16 godina 8 lica i od 16-18 godina 6 lica. Utoku 2010. godine registrovano je ukupno 15 maloljetnih lica kao žrtve u saobraćajnim nezgodama, i to: do 14 godina 9 lica, od 14-16 godina 4 lica i od 16-18 godina 2 lica. Utoku 2010. godine registrovano je ukupno 9 maloljetnih lica ka o izvršioci remećenja JRM i to: od 16-18 godina.

Utoku 2010. godine registrovano je ukupno 12 maloljetnih lica kao žrtve izvršenih prekršaja i to: od 14-16 godina 2 lica i od 16-18 godina 10 lica. U toku 2010. godine nijesu evidentirana krivična djela iz oblasti opojnih droga za maloljetna lica.


Izvori finansiranja


1. Zajednički projekti sa lokalnom samoupravom; u pitanju poštovanja dječijih prava

1. Broj projekata sa lokalnom samoupravom;

Projekat 3.200,oo€

2. Zajednički projekti sa NVO u edukaciji I pruzanju usluga socijalne zastite marginalizovanim grupama;

3. Broj projekata sa NVO; Projekat 3.200,oo€

3. Izgradnja kvalitetnog socijalnog dijaloga izmedju SO Bar, CSR-a i NVO sektora

Centar za socijalni rad Bar, Lokalna samouprava, NVO

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, (Ministarstvo rada i socijalnog staranja, Ministarstvo prosvjete i sporta), privatni sektor, donatori NVO.

4. Broj realizovanih sastanaka

500,oo€

22

Glavni cilj: Bezbjednost djece IV.1.1. Specifični cilj POŠTOVANJE SAOBRAĆAJNE KULTURE


Izvori finansiranja


1. Edukacija (upoznavanje djece i podizanje nivoa svijesti o poštovanju saobraćajnih propisa putem radionica, okruglih stolova, takmičenja u školama, instruktori u cilju veće bezbjednosti);

1. a) Uporedni podaci o djeci koja su povrijeñena u saobraćaju; b) Održane edukacije;

20 radio.x50e=1.000,oo€

2. Jačanje saobraćajnih kontrola u blizini škola, izgradnja ležećih policajaca;

2. Broj saobraćajnih kontrola;


3. Obilježavanje pješačkih prelaza – u svim barskim naseljima i prilazima kod svih škola

Lokalna samouprava, Ministarstvo saobraćaja i pomorstva, Ministarstvo unutrašnjih poslova, osnovne i srednje škole, NVO.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, (Ministarstvo saobraćaja i pomorstva, Ministarstvo unutrašnjih poslova), privatni sektor, donatori, NVO.

3. Obilježeni svi pješački prelazi – u svim barskim naseljima i prilazima kod svih škola.


1.000,oo€ IV.1. 2.Specifični cilj SPRIJEČAVANJE PRODAJE I SLUŽENJA ALKOHOLNIH I DUVANSKIH PROIZVODA MALOLJETNIM LICIMA


Izvori finansiranja


1. Kontrola ugostiteljskih i prodajnih objekata, noćnih klubova, diskoteka od strane nadležnih inspekcija;

1. Povećati broj redovnih kontrola za 50%


2. Primjena Opštinske odluke o radnom vremenu kafića i zabranjivanje prodaje i točenja alkohola licima mlañim od 18 godina, kao i kupovinu duvana; primjena zakona o pušenju - povećanje broja kontrola, uvoñenje rigoroznijih kazni, itd.

Lokalna samouprava, osnovne i srednje škole, Uprava policije Bar, Ministarstvo prosvjete i nauke, Ministarstvo rada i socijalnog staranja, Ministarstvo unutrašnjih poslova, NVO

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore-resorna ministarstva, privatni sektor, donatori, NVO.

2. Primjenjena odluka u potpunosti


IV.1.3.Specifični cilj SPRIJEČAVANJE VRŠNJAČKOG I PORODIČNOG NASILJA

Nasilje meñu djecom se manifestuje na različite načine: pretnje u razredu, uništavanje imovine, ponižavanje pred drugima, batine. Nasilje počinje u ranom djetinstvu. Posljedice su dobro poznate: žrtve nasilja gube samopoštovanje, plaše se da idu u školu, izostaju sa časova, dobijaju ocjene koje su daleko ispod njihovih mogućnosti i boluju od raznih vrsta psihosomatskih bolesti

23


Izvori finansiranja


1. Edukacija učenika o toleranciji i mirnom rješavanju sukoba;

1. a) Broj djece koja su prošla edukaciju; b) Broj roditelja koji su prošli edukaciju; c) Broj održanih javnih tribina.

20 tribina x 50e = 1.000,oo€

2. Projekat ŠKOLA BEZ NASILJA u osnovnim školama u Baru u saradnji sa NVO sektorom

2. Škola bez nasilja u najmanje dvije skole;

Projekat 3.200,oo€

3. Izrada informatora o dostupnim servisima i uslugama u lokalnoj zajednici upoznavanje sa radom NVO, SOS, Sigurne ženske kuće;

Lokalna samouprava, osnovne i srednje škole, Uprava policije Bar, Ministarstvo prosvjete i sporta, Ministarstvo rada i socijalnog staranja, Ministarstvo unutrašnjih poslova, NVO

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, (Ministarstvo prosvjete i sporta, Ministarstvo rada i socijalnog staranja Ministarstvo unutrašnjih poslova), donatori, NVO. 3. a) Anketiranje djece i roditelja koliko su

upoznati sa dostupnim servisima u lokalnoj zajednici

b) Broj informatora

Anketa 1.500,oo€ Informat. 1.000,oo€

6.700,oo€ IV.1.4.Specifični cilj


Izvori finansiranja


1. Kontrola sportskih kladionica, kazina od strane nadležnih inspekcija, donijeti rigorozne kazne;

1. Broj kontrola; Ne zahtijeva finansijska sredstva

2. Zabrana izdavanja radnih dozvola (kladionica) u blizini obrazovnih ustanova;

2. Broj odbijenih zahtjeva tj. izrečenih zabrana izdavanja radnih dozvola (kladionica) u blizini obrazovnih ustanova;


3. Dosledana primjena zakonskih propisa iz navedene oblasti;

Lokalna samouprava, Uprava policije Bar, Centar za socijalni rad, (Ministarstva prosvjete i sporta, unutrašnjih poslova, rada i socijalnog istaranja), NVO.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, (Ministarstva: prosvjete i sporta, unutrašnjih poslova, rada i socijalnog staranja), donatori NVO.

3. Primjena zakona. Ne zahtijeva finansijska sredstva

SPRIJEČAVANJE KOCKANJA I IGARA NA SREĆU MALOLJETNIM LICIMA

24

IV.1.5.Specifični cilj Jačanje bezbjednosti na moru


Izvori finansiranja


1. Kontrola zakupaca plaža o poštovanju zakona; 1. Broj kontrola zakupaca plaža;


2. Obezbjeñenje plaža, postavljanje čuvara plaža, postavljanje odgovarajućih ograničenja za prilaz raznih plovnih objekata radi bezbjednosti kupača;

2. Broj obilježenih plaža;

1.700,oo€

3. Kontrola morskih plovila (skuteri, brodski taxi);

Lokalna samouprava, Uprava policije Bar, Lučka kapetanija, Ministarstvo saobraćaja i pomorstva, NVO.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, Ministarstvo saobraćaja i pomorstva , Morsko dobro, Lučka kapetanija privatni sektor, NVO.

3. Broj kontrola morskih plovila (skuteri, brodski taxi).


1.700,oo€ IV.1.6.Specifični cilj uspostavljanje infrastrukture za implementaciju vaspitnih naloga


Izvori finansiranja


1. promocija alternativnih mjera i sankcija za maloljetnike u sukobu sa zakonom (radionice, o.stolovi)

Lokalna samouprava, Uprava policije Bar, osnovni sud, Ministarstvo rada i socijalnog staranja, pavde, NVO.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, Ministarstvo rada i soc. staranja, pravde, unutrašnjih poslova , privatni sektor, NVO.

1. porast primjene alternativnih mjera i sankcija za maloljetnike u sukobu sa zakonom za 30% u odnosu na tradicionalne vaspitne mjere tj. redovnu procedure 2. struktura za implementaticju istih uspostavljena i sporazumi o saradnji sa lokalnim organizacijama potpisani

2.000,oo€

2. uspotavljanje neophodne institucionalne infrastrukture za implementaciju vasptinih naloga za maloljetnike u sukobu sa zakonom; (potpisivanje memorandum CSR, Tužilaštvo, LS, NVO)

1000,oo€

3.000,oo€ V EKOLOGIJA

Ekologija ( oikos: dom, prebivalište + logos: nauka) je nauka o životnoj okolini koja proučava odnose izmeñu živih bića, sredine u kojoj živa bića žive, te čime se hrane, dok je Zaštita životne sredine skup aktivnosti, mjera, uslova i instrumenata kojima se prati, spriječava, ublažava i ograničava zagañenje životne sredine, čuva i održava prirodna ravnoteža, održivo koriste i unapreñuju prirodne i radom stvorene vrijenosti.

Danas je problem zagañenja životne sredine poprimio zabrinjavajuće razmjere i postao je jedan od najizraženijih problema današnjice. Kao odgovor na ovaj problem u javnosti je sve izraženiji stav o potrebi organizovanog pristupa na planu zaštite životne sredine.

25

Investicionim planovima i programima Opština je realizovala i sanirala postojeću i izgradila novu atmosfersku i fekalnu kanalizacionu mrežu, sanirala postojeću i izgradila novu vodovodnu mrežu, predstoji izgradnja sanitarne deponije, izvršena je regulacija tokova rijeka i potoka, radi na afirmaciji Starog grada i čaršije, afirmaciju Virpazara i Ostrosa kao turističkog izletničkog mjesta sa nacionalnim parkom i proizvodnjom zdrave hrane. Takoñe je neophodno da se izradi i usvoji Plan zaštite životne sredine za opštinu Bar. Potrebno je da se sistematski razvija i ekološko obrazovanje - rad sa djecom treba uskladiti kroz programe koji će podstaći osjećanja ljubavi prema prirodi.Razvijati samopouzdanje i pokazati da djeca i ostali članovi društva svojim angažovanjem mogu da učine dosta lijepih stvari za svoje okruženje. Poslovi iz ove oblasti u direktnoj su nadležnosti republičkih organa. U Opštini Bar u okviru Sekretarijata za ureñenje prostora radi stručno lice u zvanju savjetnika za vodoprivredu i zaštitu životne sredine. Isto tako, u posljednje vrijeme više nevladinih organizacija bavi se ovom problematikom.

Opšti ciljevi zaštite životne sredine opštine Bar su:

• očuvanje i zaštita zdravlja ljudi, cjelovitosti, raznovrsnosti i kvaliteta ekosistema, genofonda životinjskih i biljnih vrsta, plodnosti zemljišta, prirodnih lepota i prostornih vrednosti, kulturne baštine i dobara koje je stvorio čovek;

• obezbeñenje uslova za ograničeno, razumno i održivo gazdovanje živom i neživom prirodom, očuvanje ekološke stabilnosti prirode, količine i kvaliteta prirodnih bogatstava i sprečavanje opasnosti i rizika po životnu sredinu; Na osnovu definisanih opštih ciljeva utvrñuju se posebni ciljevi zaštite životne sredine na teritoriji opštine Bar:

• apsolutni prioritet ima zaštita osnovnih komponenti životne sredine (pijaća i morska voda, vazduh, zemljište), poseban prioritet ima zaštita svih površinskih i podzemnih voda od širokog spektra zagañivanja, naročito sanitarna zaštita glavnih vodoizvorišta na području opštine: "Velje Oko", "Orahovsko polje", "Sustaš", "Turčini", "Zaljevo", "Brca";

• zaštita morskog akvatorija na širem području Luke Bar od svih vrsta akcidentnih situacija; • zaštita obala i plaža u okviru Morskog dobra, posebno za vrijeme ljetnje turističke sezone; • zaštita autohtonih šumskih i poljoprivrednih površina na području opštine; • smanjenje količine i uspostavljanje sistema recikliranja i upravljanja komunalnim otpadom, kao i uspostavljanje organizovanog sakupljanja i odlaganja medicinskog otpada; • smanjenje buke iz ugostiteljskih objekata, posebno tokom večernjih časova u turističkoj sezoni; • potpuna regulacija najznačajnih bujičnih tokova na području opštine; • povećanje obima investicija za zaštitu životne sredine; • unapreñenje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u industrijskim preduzećima (uvoñenje sistema standarda iz serije ISO 14000); • unapreñenje edukacije lokalnog stanovništa o postojećim ekološkim problemima i njihovo uključivanje u akcije za očuvanje i unapreñenje životne sredine; • obezbeñenje uslova za primjenu i sprovoñenje zakonskih propisa iz oblasti zaštite životne sredine;

V.1.1.Specifični cilj Poboljšani tehnički i edukativni uslovi za zaštitu i unapreñenje životne sredine na teritoriji opštine Bar


Izvori finansiranja


1. Organizovanje ekoloških predavanja na temu zaštite životne sredine i indentifikaciju faktora zagañenja;

1. 20 ekoloških predavanja na temu zaštite životne sredine i indentifikaciju faktora zagañenja;

Pred.20x50=1.000,oo€

2. Postavljanje posuda za selektivno sakupljanje otpada u okviru školskih dvorišta ili u njihovoj neposrednoj blizini za sve osnovne i srednje škole u Baru;

2. Broj posuda postavljenih za selektivno sakupljanje otpada;

Škola11x100=1.000,oo€

3. Obilježavanje Dana planete Zemlje 22 Aprila;

Ministarstvo održivog razvoja i turizma,Ministarstvo prosvjete, JP Komunalne djelatnosti, Lokalna samouprava, NVO.

2011-2016

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, Ministarstvo održivog razvoja i turizma, Morsko dobro, privatni sektor, donatori, NVO, IPA fondovi

3. Izvještaj sa održane manifestacije, medijska propracenost, broj djece koja su učestvovala u obilježavanju manifestacije;

3 manifest.x 200=600 €

26

4. Obilježavanje Dana životne sredine 5 Juna; 4. Izvještaj sa održane manifestacije, medijska propracenost, broj djece koja su učestvovala u obilježavanju manifestacije;

5. Obilježavanje Dana donošenja deklaracije o proglašenju Crne Gore ekološkom državom 22 Septembar;

5. Izvještaj sa održane manifestacije, medijska propracenost, broj djece koja su učestvovala u obilježavanju manifestacije;

6. Organizovanje kvizova odnosno takmičenja u cilju promovisanja ekoloških ciljeva;

6. Izvještaj sa održanih kvizova medijska propraćenost, broj djece koja su učestvovala ukvizu;

2 kviza x 500=1.000€

7. Planiranje i ureñenje jednog modernog parka i dječijeg igrališta sa mobilijarom u centru grada za djecu sa smetnjama u razvoju;

2011-2012

7. Izgrañen moderni park i dječije igralište sa mobilijarom u centru grada za djecu sa smetnjama u razvoju;

15.000,oo€

8. Uključiti djecu sa smetnjama u razvoju da koriste sportske terene sa ostalom djecom za razna takmičenja;

2011-2012

8. Broj djece sa smetnjama u razvoju koji koriste sportske terene;

5.000,oo€

9. Izgradit dva javna WC-a u gradu na odreñenim lokacijama.

2011-2013

9. Izgrañena dva javna WC-a u gradu na odreñenim lokacijama.

10.000,oo€

33.600,oo€ V.1.2.Specifični cilj Izrada lokalnih ekoloških akcionih programa sa aktivnim učešćem djece


Izvori finansiranja


1. Plan aktivnosti na nivou opštine Bar za rješavanje prepoznatih ekoloških problema;

1. Broj riješenih prepoznatih ekoloških problema;

1.000,oo€

2. Utvrñivanje prioriteta za njihovo rješavanje.

Lokalna samouprava, Ministarstvo održivog razvoja i turizma, NVO.

2011-2013

Budžet Opštine Bar, Budžet Republike Crne Gore, Ministarstvo održivog razvoja i turizma, Morsko dobro, Lučka kapetanija, privatni sektor, donatori, NVO.

2. Utvrñeni prioritet i realizovan petogodišnji plan.


1.000,oo€

27

ZAKLJUČAK Zajednica se obavezuje da preduzme sve potrebne aktivnosti i mjere u cilju implementacije LPA. Da bi se obezbijedio kontinuirani rad na sprovoñenju LPA Menadžment tim u čijoj će nadležnosti biti svakodnevni rad na promovisanju ciljeva utvrñenih Lokalnim planom akcija za djecu kao strateškom dokumentu, preduzimanje mjera i aktivnosti u cilju podsticanja odgovornih subjekata da se aktivnosti utvrñene planom sprovedu i da se zajednica u cjelini posveti realizaciji Plana. Menadžment tim dužan je da Skupštinu opštine i predsjednika Opštine, po potrebi, a najmanje jednom godišnje izvještavaju o procesu realizacije LPA i predlažu mjere u tom pravcu. Informacije i izvještaje o sprovoñenju LPA, Menadžment tim će razmatrati kvartalno uključujući i predstavnike sektora i po potrebi predlagati mjere za pospješivanje procesa njegove realizacije. U proces implementacije LPA neophodno je uključiti što širi krug djece i to kroz organizovane oblike njihovog djelovanja što bi sigurno znatno pospješilo uspješnost realizacije LPA i otvorilo mogućnost za kreiranje novih ideja i projekata čijom realizacijom bi se dao doprinos ostvarenju zacrtanog cilja ''KVALITETAN ŽIVOT, SREĆNO I ZDRAVO ODRASTANJE DJECE U BARU“.

U tom pravcu, na nivou opštine treba obrazovati Dječiji parlament koji bi se bavio pitanjima i problemima od značaja za položaj i prava djece i ukupnim ambijentom u kojem djeca u Baru žive i predlagao nadležnim organima i službama prioritete koje treba rješavati, kao i način njihovog rješavanja. Dječiji parlament treba da ima veoma važnu ulogu u procesu pospješivanja i praćenja implementacije LPA za djecu. Dječiji parlament bi okupljao do 30 članova, a činili bi ga izabrani prestavnici djece u osnovniim i srednjim školama uzrasta do 18 godina. U sastavu Dječijeg parlamenta potrebno je obezbijediti adekvatnu zastupljenost marginalizovanih grupa (djeca sa smetnjama u razvoju, Romi, izbjegla i raseljena lica i sl.).

Predstavnici dječijeg parlamenta, bi organizovano posjećivali organe i institucije u lokalnoj samoupravi, a dva puta godišnje bili bi gosti lokalnog parlamenta. Po procjeni, petogodišnji LPA za djecu Bara 2011-2016 bi iznosio okvirno 5.883.437,66 €

28

LOKALNI PLAN AKCIJE ZA DJECU BARA 2011-2016

SADRŽAJ UVOD ............................................................................................................................................................................. 2 1. Vizija. …………………………………………………………………………………………………………..……………..... 2 2. Misija …………………………………………………………………………………………………………..……………..... 2 3. Osnovni cilj ............................................................................................................................................................... 2 4. Cilj ovog dokumenta je definisanje aktivnosti kojima će se doći do toga da: ............................................................ 2 5. Pravni i institucionalni okvir za LPA .......................................................................................................................... 3 6. metodologija izrade ................................................................................................................................................... 3 LPA ZA DJECU ............................................................................................................................................................. 4 1. šta je LPA ................................................................................................................................................................... 4 2. Analiza stanja oblasti obuhvaćene LPA…………………………………………………………………………………....... 4 2.1 obrazovanje .............................................................................................................................................................. 4 2.2 zdravstvo ………....................................................................................................................................................... 5 2.3. socijalna zaštita ....................................................................................................................................................... 6 2.4 bezbjednost .............................................................................................................................................................. 8 2.5 ekologija …....………………………………………………………………………….............…………………............... 8 PLAN AKTIVNOSTI ..................................................................................................................................................... 8 1. OBRAZOVANJE ........................................................................................................................................................ 8 2. zdravstvo ……………………………………………………………………………………………………………….….... 16 3 socijalna zaštita ........................................................................................................................................................ 19 4. bezbjednos ............................................................................................................................................................. 21 5. ekologija ................................................................................................................................................................. 24 ZAKLJUČAK .............................................................................................................................................................. 27

l o k a l n i p l a n a k c i j e z a d j e c u u b a r u za period...

Documents