Azerbaycanda emeyin istismari ve Azerbaycanda emeyin istismari ve insan alverinin determinantlari: insan alverinin determinantlari:

umumi baxishumumi baxish

Baki sheheri, 18 noyabr 2008-ci ilBaki sheheri, 18 noyabr 2008-ci il

Qafqaz Tedqiqat Resurs MerkeziQafqaz Tedqiqat Resurs Merkezi

Kaspian PlazaKaspian Plaza

Teqdimat Dr. A. Allahveranov terefinden Teqdimat Dr. A. Allahveranov terefinden hazirlanmishdirhazirlanmishdir

Hesabat barede melumatHesabat barede melumat Beynelxalq Emek TeshkilatiBeynelxalq Emek Teshkilati Miqrasiya Siyasetinin Hazirlanmasi uzre Miqrasiya Siyasetinin Hazirlanmasi uzre

Beynelxalq MerkezBeynelxalq Merkez Avropada Tehlukesizlik ve Emekdashliq TeshkilatiAvropada Tehlukesizlik ve Emekdashliq Teshkilati Avropa BirliyiAvropa Birliyi Layihenin adi: “Cenubi Qafqazda insan alverine Layihenin adi: “Cenubi Qafqazda insan alverine

qarshi cavab mexanizmlerinin hazirlanmasi”qarshi cavab mexanizmlerinin hazirlanmasi” Hesabat 2008-ci il Aprel-May aylarinda Hesabat 2008-ci il Aprel-May aylarinda

kechirilmishdirkechirilmishdir Hesabatin muellif heyati: Tedqiqat uzre Hesabatin muellif heyati: Tedqiqat uzre

Elaqelendirichi Blanka Hanchilova, milli Elaqelendirichi Blanka Hanchilova, milli tedqiqatchilar Azer Allahveranov, Mehriban tedqiqatchilar Azer Allahveranov, Mehriban Zeynalova ve Nezaket Xudieva. Zeynalova ve Nezaket Xudieva.

Tedqiqatda istifade olunmush Tedqiqatda istifade olunmush esas anlayishlaresas anlayishlar

““Insan alverine qarshi mubarize haqqinda” Azerbaycan Respublikasinin qanunu 28 Insan alverine qarshi mubarize haqqinda” Azerbaycan Respublikasinin qanunu 28 iyun 2005-ci il tarixde qebul edilmishdir;iyun 2005-ci il tarixde qebul edilmishdir;

Insan alveriInsan alveri – zor tetbiq etmek hedesi ile ve ya zor tetbiq etmekle, hede-qorxu ve – zor tetbiq etmek hedesi ile ve ya zor tetbiq etmekle, hede-qorxu ve ya diger mecburetme vasiteleri ile, ogurlama, deleduzluq, aldatma yolu il, tesir ya diger mecburetme vasiteleri ile, ogurlama, deleduzluq, aldatma yolu il, tesir imkanlarindan ve ya zaiflik veziyyetinden sui-istifade etmekle, yaxud diger shexse imkanlarindan ve ya zaiflik veziyyetinden sui-istifade etmekle, yaxud diger shexse nezaret edan shexsin raziliginin alinmasi uchun maddi ve s. nematler, imtiyazlar ve nezaret edan shexsin raziliginin alinmasi uchun maddi ve s. nematler, imtiyazlar ve ya guzeshtler vermekle ve ya almaqla insanlarin istismar meqsedi ile celb edilmesi, ya guzeshtler vermekle ve ya almaqla insanlarin istismar meqsedi ile celb edilmesi, elde edilmesi, saxlanilmasi, gizledilmesi, dashinmasi, verilmesi ve ya qebul edilmesi elde edilmesi, saxlanilmasi, gizledilmesi, dashinmasi, verilmesi ve ya qebul edilmesi demekdir (Madde 1.0.1.);demekdir (Madde 1.0.1.);

Ushagin istismar meqsedileUshagin istismar meqsedile celb edilmesi, elde edilmesi, saxlanilmasi, gizledilmesi, celb edilmesi, elde edilmesi, saxlanilmasi, gizledilmesi, dashinmasi, verilmesi ve ya qebul edilmesi bu maddede gosterilen usullardan dashinmasi, verilmesi ve ya qebul edilmesi bu maddede gosterilen usullardan istifade olunmasa da istifade olunmasa da insan alveri hesab edilirinsan alveri hesab edilir;;

Insanlarin istismariInsanlarin istismari – mecburi emek (xidmet), cinsi istismar, kolelik, koleliye, – mecburi emek (xidmet), cinsi istismar, kolelik, koleliye, koleliye benzer adetler ve onlaran ireli gelen asililiq veziyyeti, insan orqanlarinin ve koleliye benzer adetler ve onlaran ireli gelen asililiq veziyyeti, insan orqanlarinin ve toxumlarinin qanunsuz chixarilmasi, shexs uzerinde qanunsuz biotibbi tedqiqatlarin toxumlarinin qanunsuz chixarilmasi, shexs uzerinde qanunsuz biotibbi tedqiqatlarin aparilmasi, qadinin surroqat ana kimi istifade edilmesi, qanunsuz, o cumleden aparilmasi, qadinin surroqat ana kimi istifade edilmesi, qanunsuz, o cumleden cinayetkar fealiyyete celb etme, habela insanarin diger formada istismar edilmesi cinayetkar fealiyyete celb etme, habela insanarin diger formada istismar edilmesi demakdir (insan alveri 1.0.1-ci maddede gosterilen usullarla toredildikde insan alveri demakdir (insan alveri 1.0.1-ci maddede gosterilen usullarla toredildikde insan alveri qurbaninin istismari olunmasina dair raziligi nezere alinmir) Madde 1.0.2.;qurbaninin istismari olunmasina dair raziligi nezere alinmir) Madde 1.0.2.;

Mecburi emek (xidmet)Mecburi emek (xidmet) – qanunsuz olaraq shexsin mueyyen ishin yerine – qanunsuz olaraq shexsin mueyyen ishin yerine yetirilmesine (xidmet gosterilmesine) mecbur edilmesi (Madde 1.0.3.);yetirilmesine (xidmet gosterilmesine) mecbur edilmesi (Madde 1.0.3.);

Cinsi istismarCinsi istismar – shexsin fahishelikle, seksual kolelikde ve ya pronografik – shexsin fahishelikle, seksual kolelikde ve ya pronografik materiallarin istehsalinda istifade edilmesi, diger shexslerin cinsi istismarindan materiallarin istehsalinda istifade edilmesi, diger shexslerin cinsi istismarindan menfeet elde edilmesi (Madde 1.0.4.);menfeet elde edilmesi (Madde 1.0.4.);

Kolelik Kolelik – shexs userinde mulkiyyet huququna xas olan selahiyyetlerin tam ve ya – shexs userinde mulkiyyet huququna xas olan selahiyyetlerin tam ve ya qismen heyata kechirilmesi (Madde 1.0.5.). qismen heyata kechirilmesi (Madde 1.0.5.).

Azerbaycanda insan alverine dair Azerbaycanda insan alverine dair ilkin melumatilkin melumat

Azerbaycanda insan alveri ve emeyin istismarina Azerbaycanda insan alveri ve emeyin istismarina meruz qalmish shexslere dair melumat mehduddur ve meruz qalmish shexslere dair melumat mehduddur ve heqiqi realliqi eks etdirmir;heqiqi realliqi eks etdirmir;

Insan alveri esasen cinsi istismar kontekstinde derk Insan alveri esasen cinsi istismar kontekstinde derk olunur ve bundan ireli gelerek qadin huquqlarinin olunur ve bundan ireli gelerek qadin huquqlarinin pozulmasi kimi qebul olunur;pozulmasi kimi qebul olunur;

Emeyin istismari miqrasiya kontekstinde nezerden Emeyin istismari miqrasiya kontekstinde nezerden kechirilir ve chox zaman agir emek shertleri ve kechirilir ve chox zaman agir emek shertleri ve sheraitinin movcudlugundan ireli gelen problem kimi sheraitinin movcudlugundan ireli gelen problem kimi deyerlendirilir;deyerlendirilir;

Ushaqlarin qeyri-qanuni ovladliga goturulmesi ve ya Ushaqlarin qeyri-qanuni ovladliga goturulmesi ve ya bu cinayete cehd edilme hallarina rast gelinmish, lakin bu cinayete cehd edilme hallarina rast gelinmish, lakin onlarin istismar meqsedile heyata kechirilmesi subuta onlarin istismar meqsedile heyata kechirilmesi subuta yetirlmemishdir;yetirlmemishdir;

Butovlukde insan alveri problemi yalniz cinsi istismar Butovlukde insan alveri problemi yalniz cinsi istismar meqsedile deyil, hem de iqtisadiyyatin muxtelif meqsedile deyil, hem de iqtisadiyyatin muxtelif saheleri, o cumleden tikinti ve kend teserrufatinda saheleri, o cumleden tikinti ve kend teserrufatinda movcudlugu uze chixarilmishdir. movcudlugu uze chixarilmishdir.

Tedqiqatin metodologiyasiTedqiqatin metodologiyasi Tedqiqat heyata kechirilerken kemiyyet Tedqiqat heyata kechirilerken kemiyyet

indikatorlarindan chox keyfiyyet gostericilerine diqqet indikatorlarindan chox keyfiyyet gostericilerine diqqet verilmishdir;verilmishdir;

Hokumet, vetendash cemiyyeti qurumlari ve Hokumet, vetendash cemiyyeti qurumlari ve beynelxalq teshkilatlarin insan alverine dair beynelxalq teshkilatlarin insan alverine dair hazirladiqlari hesabatlar nezerden kechirilmishdir;hazirladiqlari hesabatlar nezerden kechirilmishdir;

Kutlevi informasiya vasitelerinde verilmish melumatlar Kutlevi informasiya vasitelerinde verilmish melumatlar tehlil edilmishdir;tehlil edilmishdir;

Beynelxalq teshkilatlar, QHT-ler ve dovlet orqanlari Beynelxalq teshkilatlar, QHT-ler ve dovlet orqanlari numayendeleri ile musahibeler aparilmishdir;numayendeleri ile musahibeler aparilmishdir;

Insan alveri ve miqrasiya uzre chalishan vetendash Insan alveri ve miqrasiya uzre chalishan vetendash cemiyyeti numayendleri ve bu sahede meqale yazan cemiyyeti numayendleri ve bu sahede meqale yazan jurnalistlerle qrup musakireleri kechirilmishdir;jurnalistlerle qrup musakireleri kechirilmishdir;

Insan alverine meruz qalmish, xususile de cinsi Insan alverine meruz qalmish, xususile de cinsi istismar ve emek istismarina meruz qalmish shexslerle istismar ve emek istismarina meruz qalmish shexslerle musahibeler aparilmish ve elde olunmush melumat musahibeler aparilmish ve elde olunmush melumat esasinda problemin xususiyyetleri oyrenilmishdir.esasinda problemin xususiyyetleri oyrenilmishdir.

Miqrasiyanin sosial-iqtisadi ve Miqrasiyanin sosial-iqtisadi ve gender aspektlerigender aspektleri

Miqrasiya berade qerarin verilmesine tesir gosteren esas Miqrasiya berade qerarin verilmesine tesir gosteren esas amil olkenin iqtisadi veziyyeti ile elaqedardir;amil olkenin iqtisadi veziyyeti ile elaqedardir;

Ishsizlik, ashagi mevacib ve normal ish sheraitinin Ishsizlik, ashagi mevacib ve normal ish sheraitinin mehdud olmasi miqrasiya qerarinin shertlendiren mehdud olmasi miqrasiya qerarinin shertlendiren esaslardir;esaslardir;

Kishiler miqrasiya etmeye daha cox meyllidirler ve bu hal Kishiler miqrasiya etmeye daha cox meyllidirler ve bu hal oturushmush adet-eneneler ve enenevi davranish oturushmush adet-eneneler ve enenevi davranish terzleri ile elaqalendirilir (qadinlarin daha chox ev terzleri ile elaqalendirilir (qadinlarin daha chox ev tesseruffati ishleri ile meshgul olmalari onlarin miqrasiya tesseruffati ishleri ile meshgul olmalari onlarin miqrasiya etmek isteklerini heche endiren amildir);etmek isteklerini heche endiren amildir);

Qadinlar xarice esasen heyat yoldashlarindan Qadinlar xarice esasen heyat yoldashlarindan boshandigdan ya da onlari itirdikden sonra ya da aileleri boshandigdan ya da onlari itirdikden sonra ya da aileleri diger sebebden iqtisadi chetinlikle qarshilashdiqda sefer diger sebebden iqtisadi chetinlikle qarshilashdiqda sefer etmeli olurlar;etmeli olurlar;

Miqrasiya ile bagli qerarlar ailede muzakire edilir; burada Miqrasiya ile bagli qerarlar ailede muzakire edilir; burada kishiler daha serbest shekilde qerar verdiyi halda, kishiler daha serbest shekilde qerar verdiyi halda, qadinlar miqrasiya etmek qerarini atalari, heyat qadinlar miqrasiya etmek qerarini atalari, heyat yoldashlari ve ya qardashlari ile razilashdirmalidirlar. yoldashlari ve ya qardashlari ile razilashdirmalidirlar.

Insan alverine ve emek Insan alverine ve emek istismarina meruz qalanlaristismarina meruz qalanlar

Ehalinin iqtisadi cehetden zeif ve sosial tecride meruz Ehalinin iqtisadi cehetden zeif ve sosial tecride meruz qalmish tebeqeleri digerlerine nisbeten chox bu qalmish tebeqeleri digerlerine nisbeten chox bu problemle uzleshirler;problemle uzleshirler;

Problemle uzleshenler arasinda qadin ve qizlarin Problemle uzleshenler arasinda qadin ve qizlarin choxluq teshkil etdiyi bildirilir;choxluq teshkil etdiyi bildirilir;

Bu qadinlarin ekseriyyeti aile heyatalari ugursuz ya da Bu qadinlarin ekseriyyeti aile heyatalari ugursuz ya da tek aile bashchisi olanlardir; tek aile bashchisi olanlardir;

Insan alveri qurbanlari bu belaye hem Azerbaychanda, Insan alveri qurbanlari bu belaye hem Azerbaychanda, hem de xaricde ducar olmushlar;hem de xaricde ducar olmushlar;

Olke erazisinde ashkarlanan insan alveri qurbanlari Olke erazisinde ashkarlanan insan alveri qurbanlari arasinda Ukraynadan, Rusiyadan, Ozbekistandan, arasinda Ukraynadan, Rusiyadan, Ozbekistandan, Qirqizistandan olanlara rast gelmek olar;Qirqizistandan olanlara rast gelmek olar;

Insan alveri qurbanlarinin bir choxunun yaxshi tehsil Insan alveri qurbanlarinin bir choxunun yaxshi tehsil gordukleri ve orta tabaqeden olan aileleri temsil gordukleri ve orta tabaqeden olan aileleri temsil etmeleri mueyyen olunmushdur.etmeleri mueyyen olunmushdur.

Xaricde ishXaricde ish Xaricde yashamaq ya da ishlemek arzusunda olan Xaricde yashamaq ya da ishlemek arzusunda olan

potensial miqrantlar chox zaman umumi melumata malik potensial miqrantlar chox zaman umumi melumata malik olurlar;olurlar;

Malik olduqlari melumat chox zaman getmek niyyetinde Malik olduqlari melumat chox zaman getmek niyyetinde oldugu olkenin miqrasiya qanunvericiliyi yox, bu olkede oldugu olkenin miqrasiya qanunvericiliyi yox, bu olkede daha tez ve asan pul elde etmek imkanlari ile bagli olur; daha tez ve asan pul elde etmek imkanlari ile bagli olur; chox zaman bu melumat da yanlish tesevvurlerle bagli chox zaman bu melumat da yanlish tesevvurlerle bagli olur;olur;

Qeyri-qanuni miqrasiya edenler bu meqami miqrasiyanin Qeyri-qanuni miqrasiya edenler bu meqami miqrasiyanin normal terefi kimi qebul edirler; normal terefi kimi qebul edirler;

Xaricde yashamaq ve ishlemek barede esas melumat Xaricde yashamaq ve ishlemek barede esas melumat menbeyi rolunda adeten qohumlar ve ya tanishlar menbeyi rolunda adeten qohumlar ve ya tanishlar chixish edirler;chixish edirler;

Xarice uz tutan miqrantlar ugurlu sigorta aleti kimi Xarice uz tutan miqrantlar ugurlu sigorta aleti kimi istidafe olunan yazili muqavileden istifade etmir, qeyri-istidafe olunan yazili muqavileden istifade etmir, qeyri-formal kanallara ustunluk verir ve bu sebebden ozlerini formal kanallara ustunluk verir ve bu sebebden ozlerini birbasha olaraq tehlukeye atir;birbasha olaraq tehlukeye atir;

Yazili muqavile miqranta teqdim olunmur ya da teqdim Yazili muqavile miqranta teqdim olunmur ya da teqdim olunduqda xaricde dilde tertib edildiyi bildirilir.olunduqda xaricde dilde tertib edildiyi bildirilir.

Miqrantlarin teyinat olkeleri ve Miqrantlarin teyinat olkeleri ve onlar bu sahede sechim imkanlarionlar bu sahede sechim imkanlari

Azerbaycan miqrantlarinin teyinat olkeleri Rusiya Azerbaycan miqrantlarinin teyinat olkeleri Rusiya Federasiyasi, Turkiye, Birleshmish Ereb Emirlikleri Federasiyasi, Turkiye, Birleshmish Ereb Emirlikleri ve Avropa olkeleridir (xususile de Almaniya, ve Avropa olkeleridir (xususile de Almaniya, Yunanistan ve Skandinaviya olkeleri);Yunanistan ve Skandinaviya olkeleri);

Teyinat olkesi barede qerar qebul edilerken Teyinat olkesi barede qerar qebul edilerken olkeye daxil olmaq qaydalari, mesafe, seferin olkeye daxil olmaq qaydalari, mesafe, seferin xercleri, viza telebinin olmasi, olkede qalmaq ve xercleri, viza telebinin olmasi, olkede qalmaq ve ish tapmaq imkanlari, hemin olke ile bagli ish tapmaq imkanlari, hemin olke ile bagli kechmish ish tecrubesi, cografi yaxinliq, dil ve kechmish ish tecrubesi, cografi yaxinliq, dil ve medeniyyetin yaxin olmasi nezere alinir;medeniyyetin yaxin olmasi nezere alinir;

Teyinat olkesi ile elaqedar qerarin qebul Teyinat olkesi ile elaqedar qerarin qebul edilmesine tesir gosteren esas amil miqrantin edilmesine tesir gosteren esas amil miqrantin hemin olkede hansi ishle meshgul olmasindan hemin olkede hansi ishle meshgul olmasindan asilidir (chinsi istismar ve emek istismari asilidir (chinsi istismar ve emek istismari hallarinin teyinat olkeleri uzre differensiyasini hallarinin teyinat olkeleri uzre differensiyasini aparmaq mumkundur). aparmaq mumkundur).

Miqrasiya prosesi zamani Miqrasiya prosesi zamani vasitechilerin roluvasitechilerin rolu

Her yerde oldugu kimi, Azerbaycanda da miqrantlarin Her yerde oldugu kimi, Azerbaycanda da miqrantlarin seferlirinin teshkil olunmasi chox zaman vasitechilerin seferlirinin teshkil olunmasi chox zaman vasitechilerin birbasha ishtiraki ile heyata kechirilir: onlar seferle birbasha ishtiraki ile heyata kechirilir: onlar seferle bagli senedlerin, viza ve ish imkanlari ile melumat ve bagli senedlerin, viza ve ish imkanlari ile melumat ve meslehet verirler;meslehet verirler;

Vasitechiler ya yerlerde fealiyyet gosterir, ya da Vasitechiler ya yerlerde fealiyyet gosterir, ya da birbasha ozleri miqrant qruplarini xarice aparir birbasha ozleri miqrant qruplarini xarice aparir (meselen, tikinti sahesinde briqadirler);(meselen, tikinti sahesinde briqadirler);

Vasitechiler qeyri-formal fealiyyet gostermeye Vasitechiler qeyri-formal fealiyyet gostermeye ustunluk verirler ve chox zaman insan alverine meruz ustunluk verirler ve chox zaman insan alverine meruz qalmish shexsin yaxin chevresine daxildir;qalmish shexsin yaxin chevresine daxildir;

Ekser hallarda vasiteciler ela bir sherait yaradirlar ki, Ekser hallarda vasiteciler ela bir sherait yaradirlar ki, miqrant ondan asili veziyyete dushsun (bu vesait ve miqrant ondan asili veziyyete dushsun (bu vesait ve senedlerle bagli asililiqda ozunu biruze verir);senedlerle bagli asililiqda ozunu biruze verir);

Tedqiqat zamani ozel meshgulluq ve seyahet Tedqiqat zamani ozel meshgulluq ve seyahet agentliklerinin insan alverinin teshkilinde rollarinin agentliklerinin insan alverinin teshkilinde rollarinin olmasi ve ya nikahla vasitesile bu probleme ducar olmasi ve ya nikahla vasitesile bu probleme ducar olma hallarina rast gelinmemishdir. olma hallarina rast gelinmemishdir.

Miqrantlarin ishe celb olunma Miqrantlarin ishe celb olunma sahelerisaheleri

Tedqiqat zamani mueyyen olunmushdur ki, xarice Tedqiqat zamani mueyyen olunmushdur ki, xarice uz tutan azerbaychan miqrantlari esasen ticaret, uz tutan azerbaychan miqrantlari esasen ticaret, tikinti, kend teserrufati, qida, restoran, ev ishleri tikinti, kend teserrufati, qida, restoran, ev ishleri xidmetlerin teqdim edilmesi sahelerinde, elece de xidmetlerin teqdim edilmesi sahelerinde, elece de seks-industriyada chalishirlar;seks-industriyada chalishirlar;

Mueyyen olunmush saheler genish spketrli oldugu Mueyyen olunmush saheler genish spketrli oldugu uchun burada derin tedqiqatlarin aparilmasina uchun burada derin tedqiqatlarin aparilmasina ehtiyac vardir;ehtiyac vardir;

Ilkin olaraq bildirilir ki, miqrantlarin muxtelif Ilkin olaraq bildirilir ki, miqrantlarin muxtelif meshgulluq sektorlarinda chalishmaqlari onlari meshgulluq sektorlarinda chalishmaqlari onlari hansi olkede emek fealiyyeti ile meshgul hansi olkede emek fealiyyeti ile meshgul olmalarindan asilidir (meselen, Rusiya tikinti ve olmalarindan asilidir (meselen, Rusiya tikinti ve ticaret, Avropa olkelerinde xidmet saheleri);ticaret, Avropa olkelerinde xidmet saheleri);

Xarice emek fealiyyeti ile meshgul olan miqrantlar Xarice emek fealiyyeti ile meshgul olan miqrantlar ashagi emek haqqinin aldiqlarini, lakin bunun oz ashagi emek haqqinin aldiqlarini, lakin bunun oz olkelerinde aldiqlarini ustun oldugunu bildirmishler.olkelerinde aldiqlarini ustun oldugunu bildirmishler.

Istismar olunan shexsler Istismar olunan shexsler uzerinde nezaretuzerinde nezaret

Nezaret ashigidaki usullarla heyata kechirilir:Nezaret ashigidaki usullarla heyata kechirilir:

Yanlish melumatin verilmesi, manipulyasiya, etibarli Yanlish melumatin verilmesi, manipulyasiya, etibarli melumata chixishin olmamasi ve shebekelerin melumata chixishin olmamasi ve shebekelerin desteklenmesi;desteklenmesi;

Borc asililigi, borclu olan shexsden sui-istifade ve Borc asililigi, borclu olan shexsden sui-istifade ve pulun alinmasi;pulun alinmasi;

Emek haqqlarinin odenilmesi;Emek haqqlarinin odenilmesi; Senedlerin saxlanilmasi;Senedlerin saxlanilmasi; Yerli hakimiyet orqanlarina tehvil verilme hedesi;Yerli hakimiyet orqanlarina tehvil verilme hedesi; Cinayetkar qruplara tehvil verilmesi hedeleri;Cinayetkar qruplara tehvil verilmesi hedeleri; Fiziki, psixoloji ya da diger zorakiliq formalari ile Fiziki, psixoloji ya da diger zorakiliq formalari ile

hedeler;hedeler; Fahishelik faktina dair melumatin yayilmasi hedesi.Fahishelik faktina dair melumatin yayilmasi hedesi.

Istismara meruz qalmish shexslerin Istismara meruz qalmish shexslerin Azerbaycana qayidish yollariAzerbaycana qayidish yollari

Seksual ve emek istismarina meruz qalan insanlarin Seksual ve emek istismarina meruz qalan insanlarin Azerbaycana qayidishi bir qismlerin maneasiz, diger Azerbaycana qayidishi bir qismlerin maneasiz, diger qisminin ise chetinliklerle bash verir;qisminin ise chetinliklerle bash verir;

Dovlet strukturlari vasitesile bash veran qayidish daha Dovlet strukturlari vasitesile bash veran qayidish daha maneasiz olur;maneasiz olur;

Qanunla bagli problemleri olan miqrantlar polise Qanunla bagli problemleri olan miqrantlar polise muraciet etmek chekinir ve bu sebebden bir chox muraciet etmek chekinir ve bu sebebden bir chox problemleri oz gucleri ile hell etmek niyyetinde olurlar;problemleri oz gucleri ile hell etmek niyyetinde olurlar;

Emek istismarina meruz qalmish shexsler yardimdan Emek istismarina meruz qalmish shexsler yardimdan mehrum oldugu teqdirde seksual istismarin mehrum oldugu teqdirde seksual istismarin qurbanlarina yardimlar gosterilir;qurbanlarina yardimlar gosterilir;

Insan alveri qurbanlari polis strukturlarindan chox Insan alveri qurbanlari polis strukturlarindan chox qeyri-hokumet teshkilatlarina inandiqlarini bildirirler qeyri-hokumet teshkilatlarina inandiqlarini bildirirler ve buna gore de uzleshdikleri problem barede ve buna gore de uzleshdikleri problem barede melumati sonuncularla bolushurler.melumati sonuncularla bolushurler.

Insan alveri qurbanlarinin Insan alveri qurbanlarinin identifikasiyasiidentifikasiyasi

Qurbanlar istismar olunduqlari olkelerde hemkarlar Qurbanlar istismar olunduqlari olkelerde hemkarlar ittifaqi, vetendash cemiyyeti teshkilatlari ve ya dini ittifaqi, vetendash cemiyyeti teshkilatlari ve ya dini qurumlarla elaqe yaratmaga cehd etmekleri barede qurumlarla elaqe yaratmaga cehd etmekleri barede her hansi melumat verilmir; her hansi melumat verilmir;

Qurbanlar onlara yardim edecek qurumlar barede ya Qurbanlar onlara yardim edecek qurumlar barede ya xebersiz olmush, ya da istsmara meruz qalmish xebersiz olmush, ya da istsmara meruz qalmish shexslerin hemin dairelere chixish imkanlari mehdud shexslerin hemin dairelere chixish imkanlari mehdud olmusdur; olmusdur;

Tedqiqat prosesi zamani musahibede ishtirak etmish Tedqiqat prosesi zamani musahibede ishtirak etmish qurbanlar oz problemleri barede melumati dogma qurbanlar oz problemleri barede melumati dogma olkelerine qayitdiqdan sonra bildirmishler;olkelerine qayitdiqdan sonra bildirmishler;

Qurbanla elaqe ya onlarin teshebbusu ile muvafiq Qurbanla elaqe ya onlarin teshebbusu ile muvafiq polis idaresine muracietlerinden sonra, ya da istismara polis idaresine muracietlerinden sonra, ya da istismara meruz qaldiqlari olkeden deportasiyasindan sonra meruz qaldiqlari olkeden deportasiyasindan sonra yaradilmishdir.yaradilmishdir.

Insan alveri qurbanlarin edalete Insan alveri qurbanlarin edalete chixishi ve onlarin inteqraisyasichixishi ve onlarin inteqraisyasi

Emek istismarina meruz qalmish shexsler geri Emek istismarina meruz qalmish shexsler geri gayitdiqdan sonra cemiyyete inteqrasiya gayitdiqdan sonra cemiyyete inteqrasiya olunmaqda chetinliklerle uzleshmemishler; onlar olunmaqda chetinliklerle uzleshmemishler; onlar serbest eziyyet chekmeden ozleri uchun ish yeri serbest eziyyet chekmeden ozleri uchun ish yeri tapa bilmishler;tapa bilmishler;

Cinsi istsmara meruz qalmish qurbanlarin Cinsi istsmara meruz qalmish qurbanlarin inteqrasiyasi qeyri-mumkun meseleye inteqrasiyasi qeyri-mumkun meseleye chevrilmishdir; hetta bir choxlari bela yaxinlari chevrilmishdir; hetta bir choxlari bela yaxinlari terefinden terk edilmish, yashadiqlari yerlerden terefinden terk edilmish, yashadiqlari yerlerden kochmek mecburriyyetinde qalmishlar;kochmek mecburriyyetinde qalmishlar;

Cemiyyetde normal heyat terzine qayitmayan Cemiyyetde normal heyat terzine qayitmayan qurbanla yeniden seksual istismra meruz qalir ya qurbanla yeniden seksual istismra meruz qalir ya da ki ozu insan alverchisine chevrilir;da ki ozu insan alverchisine chevrilir;

Qurbanlarin her hansi bir ixtisas malik olmamalari Qurbanlarin her hansi bir ixtisas malik olmamalari onlarin inteqrasiyasini heche endiren onlarin inteqrasiyasini heche endiren amillerdendir. amillerdendir.

Yekun neticelerYekun neticeler Miqrant qadin ve ushaqlarla yanashi, miqrant kishiler de Miqrant qadin ve ushaqlarla yanashi, miqrant kishiler de

potensial olaraq istismara meruz qalir;potensial olaraq istismara meruz qalir; Xaricde yashamaq ve chalishmaq uzre esas melumat Xaricde yashamaq ve chalishmaq uzre esas melumat

menbeleri aile uzvleri, qohumlar ve tanishlardir;menbeleri aile uzvleri, qohumlar ve tanishlardir; Miqrasiyanin teshkilinde ishtirak eden vasitechiler chox Miqrasiyanin teshkilinde ishtirak eden vasitechiler chox

zaman ferdi shexslerden ibaret olur;zaman ferdi shexslerden ibaret olur; Insan alverine meruz qalan shexslerin ekseriyyetinin emek Insan alverine meruz qalan shexslerin ekseriyyetinin emek

mugavilesi ve umumilikde emek fealiyyetlerinin hugugi mugavilesi ve umumilikde emek fealiyyetlerinin hugugi esaslari olmur;esaslari olmur;

Qurbanlar hedelerle uzleshir, tezyiqlere meruz qalir, Qurbanlar hedelerle uzleshir, tezyiqlere meruz qalir, qazandiqlarin vesaitin esas hissesini itirir ve deportasiyaya qazandiqlarin vesaitin esas hissesini itirir ve deportasiyaya olunur;olunur;

Emek istismarina meruz qalmish shexsler yardim Emek istismarina meruz qalmish shexsler yardim imkanlarinda uzaq oldugu halda, cinsi istismara meruz imkanlarinda uzaq oldugu halda, cinsi istismara meruz qalanlar bu imkanlardan yararlana bilirler;qalanlar bu imkanlardan yararlana bilirler;

Insan alveri uzre dovlet siyasetinin qiymetlendirilmesi Insan alveri uzre dovlet siyasetinin qiymetlendirilmesi tedqiqatin meqsedi olmasina baxmayaraq bildirmek olar ki, tedqiqatin meqsedi olmasina baxmayaraq bildirmek olar ki, movcud mexanizmler cinsi istismar meqsedile insan movcud mexanizmler cinsi istismar meqsedile insan alverine celb olunmush qadinlarin mueyyen olunmasina alverine celb olunmush qadinlarin mueyyen olunmasina imkan yaradir. imkan yaradir.

TovsiyyelerTovsiyyeler Insan alveri ve mecburi emek uzre keyfiyyet ve kemiyyet Insan alveri ve mecburi emek uzre keyfiyyet ve kemiyyet

gostericileri ozunde birleshdiren tedqiqatlar aparilmalidirgostericileri ozunde birleshdiren tedqiqatlar aparilmalidir Emek miqrasiyasi ve miqrasiya kontekstinde insan alveri ve Emek miqrasiyasi ve miqrasiya kontekstinde insan alveri ve

mecburi emek sahesinde melumatin toplanilmasi aletlerinin mecburi emek sahesinde melumatin toplanilmasi aletlerinin inkishaf etdirilmelidirinkishaf etdirilmelidir

Qerarlar Azerbaycan Respublikasi insan alverine qarshi mubarize Qerarlar Azerbaycan Respublikasi insan alverine qarshi mubarize uzre Milli Koordinatoru ve Emek ve Ehalinin Sosial Mudafiesi uzre Milli Koordinatoru ve Emek ve Ehalinin Sosial Mudafiesi nazirliyi terefinden mueyyen edilmish prioritetlere esaslanmilidirnazirliyi terefinden mueyyen edilmish prioritetlere esaslanmilidir

Insan alveri ve emeyin istismari sahesinde aparilacaq tedqiqatlar Insan alveri ve emeyin istismari sahesinde aparilacaq tedqiqatlar olkede iqtisadi imkanlarin inkishafi neticesinde urbanizasiya olkede iqtisadi imkanlarin inkishafi neticesinde urbanizasiya prosesinin guclenmesi ve bu kontekstde daxili insan alverinin prosesinin guclenmesi ve bu kontekstde daxili insan alverinin artmasi ehtimalina diqqet yetirilmelidirartmasi ehtimalina diqqet yetirilmelidir

Mecburi emek ve emeyin istismari meqsedile heyata kechirilen Mecburi emek ve emeyin istismari meqsedile heyata kechirilen insan alverinin mueyyen olunmasi ve arashdirilmasina diqqet insan alverinin mueyyen olunmasi ve arashdirilmasina diqqet artirilmalidirartirilmalidir

Insan alveri qurbanlarina yardim meqsedile Azerbaycan Milli Insan alveri qurbanlarina yardim meqsedile Azerbaycan Milli Oturme Mexanizmlerinin inkishaf etdirilmesine chalishmaqOturme Mexanizmlerinin inkishaf etdirilmesine chalishmaq

Milli Koordinatorun rehberliyi altinda hokumet, qeyri-hokumet ve Milli Koordinatorun rehberliyi altinda hokumet, qeyri-hokumet ve beynalxalq teshkilatlardan ibaret Milli ishchi qrupun yaradilmasi beynalxalq teshkilatlardan ibaret Milli ishchi qrupun yaradilmasi tovsiyye edilirtovsiyye edilir

Elaqe melumatiElaqe melumati

Azer_ak@yahoo.comAzer_ak@yahoo.com

akerimli@gmail.comakerimli@gmail.com

49730524973052

49730534973053

Diqqete gore chox sag olun!!!Diqqete gore chox sag olun!!!