ກກະຊວງສກສາທການ ແລະ ກລາ

ຄມແນະນາວທສດສອນ

ໂດຍການສະໜບ-ສະໜນ ຈາກ

ທະນາຄານພດທະນາອາຊ

ໂດຍການຮວມມກນ ລະຫວາງ

ກມມດທະຍມສກສາ

ສະຖາບນຄນຄວາວທະຍາສາດການສກສາ

ກມສາງຄ

ໜວຍຄມຄອງໂຄງການ ແລະ

2014

Enabling Teachers to Deliver the New LSE Curriculum

Secondary Teacher Training Manual

Ministry of Education and Sports, Lao PDR Department of Secondary Education (DSE);

in collaboration with

Department of Teacher Education (DTE),

Teacher Development Center (TDC), Research Institute for Educational Sciences (RIES);

SESDP Project Management Unit (PMU)

And

June 2010

3

SESDP Teacher Training Instructional Design Team

ຄະນະບນນາທການ - EDITORIAL BOARD Mr. Joel Wayne Ganibe, Expert on Teacher Education and Training Systems

ຫວໜາບນນາທການ

Editor-in-Chief

Ms. Namchaythip Souvannavong Communications Specialist Mr. Sisavang Vitthasay, Specialist Pre and In-service Training Mrs. Phouangkham SomsanithCurriculum & Instructional Material Development Specialist

ຮອງບນນາທການ

Associate Editors

ບນນາທການທ ມສວນຮວມ - CONTRIBUTING EDITORS

Mr. Maaly Vorabouth, DTE Head Division Mr. Khamphanh Phimsipasom, Deputy Director, RIES Ms. Keomanivanh, Deputy Director, DSE; Project Manager, SESDP PMU

ທ ປກສາບນນາທການ - EDITORIAL CONSULTANTS

Mr. Chandy Phoummabouth Director General, Department of Teacher Education

Dr. Sisouk Vongvichith Director General, Department of Secondary Education (DSE),

Dr. Onekeo Nuannovong Director General, RIES

Dr. Bernadette V. Gonzales SESDP Team Leader

ຄາຂອບໃຈ

ກມມດທະຍມສກສາ/ ໜວຍງານຄມ

ຄອງໂຄງການ ຂສະແດງຄວາມຂອບ

ໃຈເປນຢາງສງມາຍງທກທານທ ໄດ

ປະກອບສວນ ໃນກາພດທະນາ ຄມ

ອບຮມຄສອນ ຊນມດທະຍມ ສະບບ

ນ, ໂດຍການສະໜບສະໜນຊວຍ

ເຫອອນຫາວຫນ ແລະ ລາຄາຂອງ

ທານ ດຣ. ຄຣສໂຕເຟ ສະປ, ຈາກ

ທະນາຄານພດທະນາອາຊ ແລະ ທານ

ນາງ ດຣ. ເບນາເດດ ວ ກງຊາເລສ,

ຫວໜາ ຊນາໂຄງການພດທະນາ

ມດທະຍມສກສາ/SESDP, ຈາກ

ບລສດ INTEM.

Acknowledgement

The Department of Secondary Education (DSE)/ PMU wishes to extend its gratitude to all those who have contributed to the development of this Secondary Teacher Traininng Manual. This Manual has been developed with the valuable and active assistance Dr. Christopher Spohr of the Asian Development Bank (ADB) and SESDP Team Leader, Dr. Bernadette V. Gonzales of INTEM.

4

ຄານາ

ການສກສາຖໄດວາເປນໜ ງໃນກນແຈທ ສາຄນທ ຈະນາໄປສການພດທະນາ. ໂລກທ ມການປຽນແປງຢາງໄວວາ ແລະ ມຄວາມ

ແຕກຕາງຈາກທ ພວກເຮາເຄຍຮຈກ, ນກຮຽນຮນໃໝຈາເປນຕອງມຂດຄວາມສາມາດທ ສງຂນ ແລະ ສາມາດນາໃຊ ໄດຢາງສມເຫດສມ

ຜນ.

ອງໃສຄວາມຮຄວາມຕອງການທາງດານເສດຖະກດ, ຍດທະສາດທ ດທ ສດ ບພຽງແຕສະໜອງຂມນໃໝໆທ ຄຮ ໃຫແກນກຮຽນ

ເທ ານນ (ພວກເຮາຕອງເຂາໃຈວາໃນປດຈບນແມນມຂມນຢາງຫວງຫາຍ) ແຕພວກເຮາຕອງພະຍາຍາມເນນໜກເພ ອຮບປະກນໃຫ

ນກຮຽນໄດຮຽນຢາງຄນຄດ ແລະ ຮວທການຮຽນຢາງຖກຕອງ. ດວຍວທນ ພວກເຮາບພຽງແຕຊວຍໃຫນກຮຽນບນລເປາໝາຍຂອງ

ການຮຽນແຕຍງສາງໃຫພວກເຂາເປນຜທ ສະແຫວງຫາການຮຽນຮໄປຕະຫອດຊວດ. ນກຮຽນທ ພວກເຮາຕອງການສາງນນບພຽງແຕ

ສາມາດອານ, ຂຽນ, ເວາ ຫ ອານອອກຂຽນໄດຢາງຄອງແຄວເທ ານນ, ແຕສາຄນໄປກວານນ ແມນສາງພວກເຂາໃຫສາມາດຄດໄດຢາງມ

ເຫດຜນ ແລະ ສາມາດແກໄຂບນຫາໄດຢາງເໝາະສມ ແລະ ຍ ງໄປກວານນ ແມນໃຫພວກເຂາຄນພບວທການຮຽນດວຍຕນເອງ, ພວກ

ເຮາຕອງການສາງໃຫນກຮຽນສາມາດຕດສນໃຈດວຍຕນເອງ, ສາມາດໂຕແຍງກບທດສະດ ຫ ຂຄດເຫນໃດໜ ງເພ ອໃຫພວກເຂາສາມາດ

ສາງ ຫ ພດທະນາ ຂສມມດຕຖານ ຫ ຄາອະທບາຍໃນແນວຄວາມຄດທ ແຕກຕາງກນ, ພວກເຂາຈະສາມາດເປນນກປະດດຄດສາງ ແທນ

ທ ຈະເປນພຽງແຕ ຜປະຕບດຕາມສ ງທ ມຢແລວ.

ສະນນພວກເຮາຈ ງໄດເນນໜກໃສວທການຮຽນ-ການສອນແບບຖເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ ຊ ງກງກນຂາມກບວທການຮຽນ-

ການສອນແບບເກ າທ ຄເປນຜຖາຍທອດຄວາມຮໃຫໂດຍກງ. ພວກເຮາບຕອງການໃຫພວກເຂາຈ ເອາແຕບດຮຽນ ແຕພວກເຮາຕອງການ

ໃຫພວກເຂາເຂາໃຈ ແລະ ສາມາດນາຄວາມຮທ ໄດຮຽນມານາໄປໃຊເຂາໃນຊວດປະຈາວນ ແລະ ຮຮບຜດຊອບຕການຮຽນຂອງຕນ

ດວຍການປະດດຄດຄນວທການຮຽນ ຫ ສາງແຜນວາດເພ ອຄວາມຈ ຈາ ແລະ ຊວຍໃນການຮຽນ.

ຫກສດການສກສາຊນມດທະຍມສກສາຕອນຕນແບບໃໝ ພອມທງ ປມແບບຮຽນ ແລະ ຄມຄແບບໃໝຊ ງຈະ ຖກນາໃຊເຂາ

ໃນການຝກອບຮມຄກຽວກບວທການສອນທ ດທ ສດເພ ອສ ງຄວາມຮໃຫນກຮຽນ, ຄດ ງຄຂອງພວກເຮາເຄຍບອກວາເຂາເຈ າມຄວາມ

ກະຕລລນທ ຈະຮຽນຮສ ງໃໝໆ ແລະ ເຕກນກການສອນ ເພ ອໃຫນກຮຽນ ສາມາດຮຽນຮໄດຢາງມປະສດຕຜນ. ນອກຈາກເນອໃນການ

ຝກອບຮມແລວ ການຝກອບຮມຄຂອງໂຄງການ SESDP ຍງສາງໂອກາດໃຫຄໄດຮຽນຮວທການສອນນກຮຽນໃຫໄດຄນຄດ ແລະ ມ

ທກສະໃນການຮຽນ.

ສະນນປມຄມນ ປະກອບມແຕລະຂນຕອນໃນການສອນ ໂດຍການປບຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ ໃຫແທດເໝາະກບສະພາບ

ຄວາມເປນຈງ, ຮຈກກນໄກການເຮດວຽກຂອງສະໝອງ ແລະ ຮວາ ການສອນແບບໃດຈ ງຈະ ແທດເໝາະ ກບວທການຮຽນຮຂອງ

ນກຮຽນແຕລະຄນ ແລະ ວທການຮຽນ ດ ງກາວນນສາມາດປະເມນຜນໄດຄແນວໃດ. ເຄ ອງມ ສາລບການຮຽນ, ການສອນ ແລະ ການ

ຝກອບຮມຈະແມນສວນໜ ງຂອງການຝກອບຮມໃນຄງນ. ເຄ ອງມຕາງໆ ເຊ ນ: 5E, ການສາງແຜນວາດຊວຍຈ , ແຜນວາດແນວຄວາມ

ຄດ, ກລະນສກສາ, ແລະ ການສນທະນາແບບສອງແສງ ຈະໄດຖກນາມາ ໃຊເຂາໃນການຮຽນຮ. ຍດທະສາດດ ງກາວນ ຈະສະໜອງ

ລາຍການເຄ ອງມ ທ ສາມາດເລອກເອາມານາໃຊຕາມຄວາມເໝາະສມກບບດຮຽນທ ຈະສອນ ແນໃສພດທະນາຜຮຽນໃຫມທກສະການຄນ

ຄດໃນລະດບສງ ໂດຍຜານການຮຽນຮຢາງຫາວຫນ.

ພວກເຮາຂຂອບໃຈນາໂຄງການ SESDP ແລະ ທມງານອອກແບບປມຄມການຝກອບຮມ, ຊວຍໃນການຫາວທ ແກໄຂບນຫາ

ຕາງໆທ ທາທາຍຕຂະແໜງການສກສາ. ພວກເຮາເຊ ອໝນວາປມຫວນຈະເປນປະໂຫຍດ ແລະ ສອດຄອງ ກບການນາໃຊເຂາໃນການ

ສດສອນຂອງທານທ ສດ.

ຫວໜາກມມດທະຍມສກສາ

ທານ ນາງ ດຣ. ສສກ ວງວຈດ

5

ສາລະບານ

ໜາ

ຄຄານາ 3

ວວທການນາໃຊຄມ 18

ລລະບຽບການຢຮວມກນໃນໄລຍະຝກອບຮມ 19

ກການນາສະເໜໂຄງການ ກການພດທະນາການສກສາຂນມມດທະຍມ ((SESDP) 20

ພພາກສະເໜ 21

ພາກທ 1: ສະເເໜຈດປະສງຂອງການຝກອບຮມ 22

1.1 ການທກທາຍປາໄສ ແລະ ການການດຄາດໝາຍ 22

1.2 ຈດປະສງ 23

1.3 ທາຄວາມຮຈກສາມະນາກອນ 24

ພາກທ 2: ກການປບຂະບວນການຮຽນ-ກການສອນໃຫເຂາກບສະພາບຕວຈງ 27

2.1 ທດສະດການຮຽນ 27

2.2 ວທການຮຽນ 36

2.3 ການຄນຄດແຕຕາຫາສງ (Blooms) 46

ພາກທ 3: ເເຄ ອງມການຮຽນ-ກການສອນແບບສາງສນ ແແລະ ທທນສະໄໝ 61

3.1 ການສ ສານທ ມປະສດທພາບໃນຫອງຮຽນ 61

3.2 ແຜນວາດຊວຍຈ 67

ພາກທ 4 : ເເຂາໃຈໂໂດຍການອອອກແບບ//UbD & SCAMPER

ພາກທ 5 :: ການປະເມນຜນການຮຽນ ໂດຍການນາໃຊ ເກນ//Rubrics

84

6

ວວທການນາໃຊຄມ

ຄມນສາງຂນສາລບຄຝກເພ ອເປນວທທາງໃນການຈດຝກອບຮມໃຫຄສອນ ກຽວກບການນາໃຊປມແບບຮຽນ ແລະ

ປມຄມຄສາລບຊນມດທະຍມສກສາ. ໃນປມຄມນ, ເອນຄຝກວາ ວທະຍາກອນ ຊ ງເປນຜສອນ ໂດຍເນນໜກໃສ ການ

ຫນປຽນ ‘ວທການສອນແບບເອາຄສອນເປນໃຈກາງ’ ມາເປນ ‘ການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ’.

ສວນສາມະນາກອນເອນວາຜຮຽນ. ໃນການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງນ, ຄຈະເຮດໜາທ ເປນ ວທະຍາກອນ,

ບແມນໜາທ ຄ. ຜພດທະນາຄມນ ໄດນາໃຊວທການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ ແລະ ນາໃຊຄາສບຕາງໆ ເພ ອສາງ

ບນຍາກາດໃຫແກການຮຽນ-ການສອນຢາງມຊວດຊວາ ແລະ ປະສດທຜນດ.

ໃນປມຄມນປະກອບມຮບພາບ ແລະ ສນຍາລກຕາງໆ ເພ ອໃຫທດທາງແກວທະຍາກອນໃນການຝກອບຮມ.

ວທະຍາກອນສາມາດນາໃຊວທການ ແລະ ເຕກນກສະເພາະຂອງຕນເອງໄດ, ຄມນພຽງແຕເປນການແນະນາເທ ານນ ສວນທາງ

ດານເນອໃນ ແລະ ຂນຕອນຕາງໆຕອງສອນແບບດຽວກນ.

ພາບປະກອບລມນແມນສນຍາລກໃຊເຂາໃນການດາເນນການຝກອບຮມ:

ຮບ//ສນຍາລກ ຄວາມໝາຍ ຮບ//ສນຍາລກ ຄວາມໝາຍ

ວທະຍາກອນຕອງເຮດຫຍງ

ຮອດເວລາພກຜອນ ຮບ

ປະທານອາຫານຫວາງ ຫ

ອາຫານທຽງ

ລຖາກອນ/ຢດພກຊ ວຄາວ ເພ ອໃຫ

ເວລາຜຮຽນ ຫ ສາມະນາກອນ ໄດ

ຄນຄດ ຢາງໜອຍ 30 ວນາທ

ຮອດເວລາ ປະເມນຜນ

ແລວ

ການໃຫຂມນດານເຕກນກ

ການທບທວນ ຫ ອານ

ຄນ

ໃຫສະຫລບຂມນ ດານເຕກນກຂອງ

ທານ

ໝດເວລາແລວ

ການໃຫຄາແນະນາ ຂອງ

ວທະຍາກອນ

ຈບພາກຄນຄວາ ໄປ

ແລວພາກໜ ງ

ກດຈະກາສາງບນຍາກາດ

ວທະຍາກອນ

ການເຮດກດຈະກາ/ ແບບຝກຫດ

ເປນກມ

7

ລລະບຽບການຢຮວມກນໃນໄລຍະຝກອບຮມ

1. ຜເຂາຮວມການຝກອບຮມ ຈະໄດຕອບບດປະເມນກອນຝກອບຮມພາກປະຖມນເທດ

2. ວທະຍາກອນ ຈະຮບໂຮມເອາບດປະເມນທ ສາມະນາກອນຕອບມາກວດ ແລະ ຂຽນລາຍຊ ພອມໃຫຄະແນນ

3. ສາມະນາກອນແຕລະຫອງຮຽນຈະຖກແບງອອກເປນ 5 ຈ ໂດຍແຍກຕາມແຂວງ ຫ ຕາມເມອງ

4. ຈຕາງໆຈະຖກມອບໝາຍໃຫ ຜດປຽນກນເຮດໜາທ ສດເວນໃນແຕລະວນ

5. ໜາທ ຂອງສດເວນມດ ງນ:

- ສາງບນຍາກາດຂນລາຍການກດຈະກາໃນແຕລະວນເພ ອກະຕນ ແລະ ເຮດໃຫສາມະນາກອນ ບຮສກ

ອດເມ ອຍ

- ໃຫຄາຄດເຫນ, ຂສງເກດ ແລະ ຂແນະນາ ເພ ອພຈາລະນາໄປປບປງວທການຝກອບຮມໃນແຕລະມ ກອນ

ຈະລງເລກ

- ສງລວມສ ງທ ໄດຮຽນຮໃນມຜານມາ, ກອນຈະເລ ມກດຈະກາໃໝ

6. ໃນແຕລະວນ, ຈຕາງໆຈະມອບໝາຍໃຫເຮດໜາທ ສດເວນຕາມລາຍລະອຽດລມນ:

- ຈທ 1: ມທ 1 ແລະ 6

- ຈທ 2: ມທ 2 ແລະ 7

- ຈທ 3: ມທ 3 ແລະ 8

- ຈທ 4: ມທ 4 ແລະ 9

- ຈທ 5: ມທ 5 ແລະ 10

7. ສາມະນາກອນຈະໄດຕອບບດປະເມນຫງການຝກອບຮມພາກປະຖມນເທດ, ຈາກນນວທະຍາກອນ ຈະນາເອາ

ໄປກວດ ແລະ ໃຫຄະແນນ ແລວຢາຍຄນໃຫສາມະນາກອນ.

8

ກການນາສະເໜໂຄງການ ການພດທະນາການສກສາຂນມດທະຍມ (SESDP)

1. ນາສະເໜພາບ ກຽວກບ ອງປະກອບທ 2 ຂອງໂຄງການ SESDP ເພ ອສະແດງໃຫສາມະນາກອນໄດ ເຫນວທ

ການແກໄຂບນຫາ ເພາະວາມນໄດຊໃຫເຫນວາ ໂຄງການນໄດເຮດຫຍງແດເພ ອປບປງໂອກາດ ໃນການເຂາເຖງ

ການສກສາ, ຄນນະພາບ ແລະ ຄວາມສອດຄອງຂອງການສກສາ, ໂດຍສະເພາະແມນ ການປບປງຫກສດການສກ

ສາຊນມດທະຍມ, ປມແບບຮຽນ ແລະ ປມຄມຄໃໝ ແລະ ການຈດ ຝກອບຮມຄປະຈາການ ຫ ຄສອນ ທ ກາລງ

ປະຕບດໜາທ ຂອງຕນຢໃນປດຈບນນ.

2. ຫກສດການສກສາຊນມດທະຍມແບບໃໝ ພອມທງປມແບບຮຽນ ແລະ ຄມຄແບບໃໝຊ ງຈະ ຖກນາໃຊເຂາໃນ

ການຝກອບຮມຄກຽວກບວທການສອນທ ດທ ສດ ເພ ອສ ງຄວາມຮໃຫນກຮຽນ, ຄດ ງຄຂອງພວກເຮາເຄຍບອກ

ວາ ເຂາເຈ າມຄວາມກະຕລລນທ ຈະຮຽນຮສ ງໃໝໆ ແລະ ເຕກນກການສອນ ເພ ອເຮດໃຫນກຮຽນສາມາດຮຽນຮ

ໄດຢາງມປະສດທຜນ. ນອກຈາກເນອໃນການຝກອບຮມແລວ, ການຝກອບຮມຄຂອງໂຄງການ SESDP ຍງ

ສາງໂອກາດໃຫຄໄດຮຽນຮວທການສ ງຄວາມຮໃຫນກຮຽນໄດມການຄນຄດ ແລະ ມທກສະໃນການຮຽນ.

3. ແບງສາມະນາກອນອອກເປນ 10 ຫອງໃນ 4 ວນທາອດ, ຈາກນນ ແບງອອກເປນ 16 ຫອງຕາມລາຍວຊາ.

9

ພພາກສະເໜ

ພາກສະເໜນຈະໃຫຂມນແກສາມະນາກອນວາເປນຫຍງຈ ງຕອງຈດຝກອບຮມ. ໃນຂະນະດຽວກນ, ກ ມຈດປະສງ ສາງ

ຄວາມສະໜດສະໜມລງເຄຍກນ ລະຫວາງ ສາມະນາກອນດວຍກນ. ການແລກປຽນປະສບການຂອງຄ ໃນການຈດການ

ຮຽນ-ການສອນ ຈະສາມາດເຮດໃຫຄຮວາ ວທການສ ງຄວາມຮໃຫນກຮຽນມຄແນວໃດ. ໂດຍນາໃຊວທການຮຽນຮ ໃຫ

ສອດຄອງກບສະພາບຄວາມເປນຈງຂອງແຕລະທອງຖ ນ ຫ ການຮຽນທ ຕດພນກບຊວດປະຈາວນ, ພວກເຮາຈະສາມາດ ຖອດ

ຖອນບດຮຽນ ເພ ອ ພດທະນາຮບແບບການຮຽນ-ການສອນ ທ ແທດເໝາະກບຈດພເສດ ທາງດານການຮຽນຮ ຂອງນກຮຽນ

ຢາງແທຈງ ຊ ງຈະເປນການປະກອບສວນ ໃນການສາງນກຮຽນໃຫກາຍເປນພນລະເມອງ ທ ດຂອງຊາດ.

ບາດກາວທ 11 ຢາຍແແບບຟອມປະເມນໃຫສາມະນາກອນ

ໃຫໃສເຄ ອງໝາຍຖກ ( ) ໃສຍດທະສາດການຮຽນ-ການສອນ ທ ທານນາໃຊຢໃນຫອງ

ຮຽນຂອງທານ

10

ພພາກທ 1:

ສະເໜຈດປະສງຂອງການຝກອບຮມ

1.1. ການທກທາຍ ແລະ ການການດຄາດໝາຍ (10-20 ນາທ)

ວທທກທາຍ

"ສະບາຍດ! ມນພວກເຮາດໃຈຫາຍທ ພວກທານໄດສະຫະເວລາ ມາຮວມຝກອບຮມນາພວກເຮາ. ຂາພະເຈາ (ໃຫບອກຊ ແລະ

ບອນທ ຕນສງກດຢ). ພວກທານອາດຈະເອນຂາພະເຈາວາ ...

ຂາພະເຈາເຮດໜາທ ເປນວທະຍາກອນຮບຜດຊອບການຝກອບຮມ ໃນໄລຍະ 10 ວນນ. ມທານໃດຊວຍບອກໄດບວາ ພວກ

ເຮາມາທ ນ ເພ ອຈດປະສງຫຍງ?".

"ຂອບໃຈຫາຍໆ! ກອນທ ເຮາຈະເຂາຫວຂໃໝ, ຂາພະເຈາຢາກໃຫ ພວກທານສງເກດເຈຍແຜນໃຫຍ 4 ແຜນ ທ ຕດຢໃນຫອງ

ນ. ພວກເຮາມາຕກລງນາກນວາ ເວລາພກຮບປະທານອາຫານຫວາງ ຫ ກອນພວກເຮາຈະເລກກບເມອ ຫອງພກໃນແຕລະວນ,

ສາມະນາກອນແຕລະທານຈະຕອງຂຽນຂຄວາມບາງຢາງໃສເຈ ຍແຕລະແຜນທ ຕດຢຝາ. ທານສາມາດໃຊເຟດສໃດຂຽນກໄດ

ແລວແຕທານຕອງການ. ພວກເຮາເຫນດບ?

ບາດກາວທ 2 ໃຫວທະຍາກອນປະຕບດດ ງຕໄປນ::

1. ຕດປາຍບອກຊ

2. ຂຽນຫວຂການຝກອບຮມຫສາຍສະໄລ (ຖາມ)

3. ທກທາຍກບສາມະນາກອນດວຍໃບໜາຍມແຍມແຈມໃສ. ພາກສະເໜ

ຄວນອະທບາຍໄວຈກໜອຍ ແຕມຊວດຊວາ ເພ ອກຽມຄວາມພອມ

ດານຈດໃຈ.

4. ກຽມເຈຍແຜນໃຫຍ 4 ແຜນ ຕດໄວຝາຫອງພອມ

ບບກເຟດຢາງໜອຍ 3 ສ ແຕກຕາງກນ

- ແຜນທ 1: ໃສຫວຂວາ ບດຮຽນທ ໜາສນໃຈ

- ແຜນທ 2: ສ ງໃໝທ ຂາພະເຈາໄດຮຽນຮ

- ແຜນທ 3: ສ ງທ ຈະສາມາດນາໄປໃຊໄດແທ

- ແຜນທ 4: ສ ງທ ຄວນປບປງ ແລະ ຂສະເໜຕາງໆ

ໃຫຖາມວທະຍາກອນທ ໂຕະໜາສດ, ຈາກນນໃຫຖາມ ຜທ ນ ງຢດານຂາງ ຂອງ

ລາວ ແລະ ຜທ ນ ງຢດານຫງ. ດວຍວທນ ຈະຊວຍໃຫສາມະນາກອນ ມຄວາມ

ຕ ນຕວເພາະວາ ພວກເຂາອາດຈະຖກຖາມເວລາໃດກໄດ; ສະນນ ພວກເຂາຈະ

ກຽມພອມຢສະເໝ

11

ບດຮຽນທ ໜາສນໃຈ

ສ ງໃໝທ ຂາພະເຈາ ໄດ

ຮຽນຮ

ສ ງທ ຈະສາມາດ ນາໄປໃຊ

ໄດແທ

ສ ງທ ຄວນປລປງ ແລະຂ

ສະເໜຕາງໆ

11.2. ຈດປະສງ (10-20 ນາທ)

ຈດປະສງຂອງການຝກອບຮມແມນເພ ອ:

- ເຮດໃຫຄສອນຊນມດທະຍມສກສາລງເຄຍກບເນອໃນອນໃໝຂອງປມແບບຮຽນ ແລະ ຄມຄ;

- ຊວຍແນະນາຄໃນຫວຂທ ຍາກ;

- ບນລະຍາຍສະພາບຂອງຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ;

- ສນທະນາກຽວກບການຈດຕງປະຕບດຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ;

- ນາສະເໜປະເພດຂອງຈດປະສງການຮຽນ (ເພ ອພດທະນາເຕກນກການປະເມນຜນໃຫຖກຕອງ);

- ສະເໜກຽວກບວທການຮຽນ-ການສອນ ແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ;

- ສາງເຄ ອງມແບບເກນ ວດ ແລະ ປະເມນຜນ (Rubrics) ຕາມລາຍວຊາໃຫເປນເອກະພາບກນໃນບນດາເຄ ອງມປະເມນ

ຜນ

ສະນນ ໃນ 10 ວນຕໜານ, ພວກເຮາຈະນາໃຊວທການຮຽນແບບເອາຜຮຽນເປນໃຈກາງມາໃຊໃນການຝກອບຮມຄງນ.

"ພວກເຮາຈະສະໜອງຂມນດານເຕກນກທງໝດໃສໃນເອກະສານ ແລວແຈກຢາຍໃຫພວກທານ ຊ ງຈະເປນການງາຍ ສາລບ

ການທບທວນ ທງເປນການເປດໂອກາດ ໃຫພວກທານສາມາດສມໃສບດຮຽນໂດຍບຕອງເສຍເວລາໃນການຈດກາຍ"

"ເພ ອບນລຈດປະສງທ ຕງໄວ, ຂໃຫພວກເຮາມາຕກລງນາກນກຽວກບລະບຽບການຢຮວມກນໃນໄລຍະຝກອບຮມດ ງນ:

1. ພວກທານມາທ ນ ແມນເພ ອເຂາຮວມຝກອບຮມ ລງເລກດານວຊາການ. ສະນນເພ ອບເປນການລບກວນການຮຽນ, ຂ

ໃຫພວກທານທກຄນມອດໂທລະສບມຖຂອງທານ ຫ ມອດສຽງຂອງມນໄວ.

2. ທານມໜາທ ຮບຜດຊອບໃນການຮຽນຮ ແລະ ນາເອາຄວາມຮທ ໄດຮຽນ ກບຄນເມອເຜຍແຜຢທອງຖ ນຂອງທານ ແລະ

ໝນໃຊໂອກາດນຍາດແຍງເອາຄວາມຮຈາກຄຝກໃຫໄດຫາຍໆ ແລະ ຂໃຫການຮຽນຂອງພວກເຮາໃນຄງນມວນຊ ນ, ມ

ບນຍາກາດ ແລະ ເປນປະໂຫຍດສງສດສາລບພວກທານທກຄນ.

3. ພວກທານສາມາດແລກປຽນຄາຄດເຫນ ແລະ ຖາມທກຄາຖາມທ ສນໃຈໄດ. ພວກເຮາຈະພະຍາຍາມຕອບຄາຖາມ

ຂອງພວກທານໃຫຊດເຈນທ ສດເທ າທ ຈະເປນໄປໄດ.

4. ພວກເຮາມເວລາຈາກດ ດ ງນນ ພວກເຮາຈະຕອງຕງຕເວລາໃນການຂນຫອງ-ລງຫອງຝກອບຮມ

ບາດກາວທ 3

ຂອບໃຈສາມະນາກອນ. ຕໄປ, ກາວຈດປະສງ

ຂອງການຝກອບຮມ

12

ຈດປະສງຂອງພວກເຮາແມນຮບປະກນໃຫຄຮນາໃຊວທການສອນທ ດ. ຢາກປະຕບດໄດຄແນວນນ, ຕອງ ຮບປະກນ

ວາຄພວກເຮາໄດຮຽນຮວທການສ ງຄວາມຮໃຫເໝາະສມກບການຮຽນຮຂອງນກຮຽນ. ພວກເຮາ ຈະນາໃຊວທການຝກອບ

ຮມແບບດຽວກນໃນທກລະດບການຝກອບຮມ.

11.3. ການທາຄວາມຮຈກກບສ າມະນາກອນ

ສ າມະນາກອນຂຽນຊ ຂອງຕນເອງໃສປາຍຊ

ທກຄນຂຽນຊ ຂອງຕນເອງໃສບດແລວບ ?

ຕໄປ, ພວກເຮາມາສາງລະບຽບໃໝຮວມກນອກ ເພາະວາ ພວກເຮາຈະຕອງໄດຮຽນຮຫາຍ

ຢາງ, ທານສາມາດເດາໄດບວາລະບຽບໃໝນນຄອນໃດ?

ລະບຽບໃໝແມນ HAPPY, HAPPY ແມນເຄ ອງ ມທ ຊວຍໃຫທານຈ ແນວຄວາມຄດໄດ

ດໂດຍສະເພາະແມນໃນເວລາທານ ຕອງການໃຫສາມະນາກອນຈ ວງຈອນ ຫ ຂະບວນການ

ໃດໜ ງ.

ບາດກາວທ 4 ວທະຍາກອນຢາຍເຈຍທ ໄດຂຽນເລກລາດບຕາມຈານວນ ສາມະນາ

ກອນໃຫທກຄນ ເພ ອຂຽນຊ ຕນເອງໃສ

ເມ ອທກຄນນາບດຂອງຕນອອກມາສະແດງແລວ, ໃຫບອກຜທ ໄດບດໝາຍເລກ 1

ບອກຊ , ບອນທ ຜກຽວສງກດຢ ແລະ ຢາກໃຫໝ ເອນຊ ຕນເອງວາແນວໃດໃນ 10 ວນ

ນ. ຈາກນນ ຜຖດໄປກ ເຮດແບບດຽວກນຈນຮອດສາມະນາກອນຜສດທາຍ.

ບນທກຄາຕອບ

ບາດກາວທ 5

13

ແທນໃຫ ຄາວາ humour (ຕະຫກ). ພວກເຮາຕອງມວນຊ ນ ແລະ ຜອນຄາຍ

ກບສ ງທ ພວກເຮາເຮດ, ຂໃຫປະບນຫາໄວຢເບອງຫງ, ຂໃຫລມໜາທ ຄວາມເປນ

ຜວ, ເມຍ, ພ, ແມ ຫ ຄຂອງທານໄວຊ ວຄາວ. ຂໃຫທານສມຈດສມໃຈໃສການ

ແລກປຽນຄວາມຄດເຫນ. H ຍງໝາຍເຖງ heart (ຫວໃຈ), ຂໃຫທານຮຽນຮດວຍໃຈ. ແຕ

ຖາທານຮສກວາເລ ອງທ ສນທະນານນໜາເບ ອ, ຍາວເກນໄປກ ໃຫທານຮອງອອກມາວາ

happy (ຈ ງແມນມວນເດ)!

ແທນໃຫຄາວາ attendance (ເຂາຮວມ). ພວກເຮາຈະໃຫໃບຢງຢນແກຜ ທ ຢ

ຮຽນນາພວກເຮາຄບ 10 ວນເທ ານນ. ສວນຜທ ຂາດ ແລະ ເຂາຮວມບຄບຕາມ

ການດເວລາຈະບໄດຮບໃບຢງຢນ. ເພາະວາການຝກອບຮມເປນເວລາ 10 ວນ ທຽບ

ເທ າກບຫກສດ 72 ຊ ວໂມງ ຫ ຫາຍກວາການຮຽນ 1 ພາກຮຽນ ຢວທະຍາໄລຄ.

ຕວທໜ ງໝາຍເຖງ participation (ການມສວນຮວມ). ພວກທານມາຮຽນ ບ

ແມນມາເພ ອໃຫຄບຕາມຈານວນມເທ ານນ, ທານຕອງມສວນຮວມຢາງຕງໜາ ໃນ

ການສນທະນາ, ເຮດບດຝກຫດ, ເຮດວຽກເປນກມ ແລະ ກດຈະກາອ ນໆ ທ ພວກ

ເຮາຈະໄດເຮດຮວມກນ. ພວກເຮາຕອງຮຽນຮຈາກປະສບການ ເຊ ງກນ ແລະ ກນ

ເພ ອເຮດໃຫການຮຽນມຄວາມມວນຊ ນ ແລະ ເປນປະໂຫຍດ.

ຕວທສອງໝາຍເຖງ punctuality (ຕງເວລາ). ສະນນ ພວກເຮາບພຽງແຕມາໃຫ

ຄບມເທ ານນ, ຕອງມາຮອດສະຖານທ ຝກອບຮມ ແລະ ເອາໃຈໃສ ປະຕບດ

ກດຈະກາໃຫສາເລດຕາມການດເວລາ.

ໝາຍເຖງ YOU (ພວກທານ). ຖາບມພວກທານ ການຝກອບຮມກ ຈະບສາມາດ

ເກດຂນໄດ. ພວກເຮາມາຮວມມກນເພ ອສາງລກຫານຂອງພວກເຮາ ໃຫກາຍເປນ

ນກຮຽນທ ເກ ງຮອບດານ ແລະ ເປນຊບພະຍາກອນທ ມຄາຂອງຊາດ, ຢາກເຮດໄດຄ

ແນວນນພວກເຮາຕອງຮວທການສອນທ ດ.

ສສະຫລບ: HAPPY ໝາຍເຖງ ພວກເຮາຕອງມອາລມມວນຊ ນກບກດຈະກາທ ໄດປະຕບດ; ເຂາຮວມການຝກອບຮມ ຢາງ

ສດກກສດປາຍ ແລະ ມສວນຮວມຢາງຕງໜາຕາມການດເວລາ. ຖາບມພວກທານ, ກ ບມຄທ ຈະມາຮບການແນະນາ ເພ ອໄປ

ສດສອນ ນກຮຽນຊນມດທະຍມສກສາໃຫກາຍເປນນກຮຽນເກ ງໄດ.

H

A P

P Y

ໃຫຂຽນຄາວາ HAPPY ໂດຍແຍກແຕລະຕວອກສອນອອກຈາກກນ ແລວຂຽນຄວາມໝາຍໃສຂາງຂອງ

ຕວອກສອນ ດ ງລມນ:

ບອກສາມະນາກອນຕບມພາຍຫງເຮດ ບດຝກຫດສາເລດໃນແຕລະຄງ

14

ຜານການເຮດແບບຝກຫດ ແລະ ຖອດຖອນບດຮຽນ, ສາມະນາກອນຈະສາມາດຮຽນຮ ແລະ ນາໃຊເຕກນກດ ງກາວ

ເຂາໃນການຝກອບຮມຕໃຫຄສອນໃນຂນແຂວງ ຫ ໂຮງຮຽນຂອງຕນ ໂດຍເນນໜກວທການສອນ ແລະ ຮບປະກນ

ການບນລຄາດໝາຍຂອງການຮຽນໄດ.

ຫຫລນ ເກມຈ ຊ

ກດຈະການຮຽກວາ "ເກມຈ ຊ ". ທານໃດມປາຍຊ ໝາຍເລກ 1 ຂໃຫທານ ບອກຊ ແລະ ບອນປະຈາການຂອງຕນເອງ, ສາມະ

ນາກອນຜຖດໄປເວາຄນຊ ແລະ ບອນປະຈາການຂອງຜທ ເວາຜານມາ, ຈາກນນໃຫບອກຊ ແລະ ບອນປະຈາການຂອງຕນ

ເອງ ແລະ ປະຕບດດ ງນຕໆໄປຈນຄບໝດທກທານໃນຫອງ. ຖາຜໃດບສາມາດ

ບອກຊ ຂອງໝ ທ ສະເໜຜານມາໄດ ລາວຕອງ ຮອງເພງ ຫ ເລ າເລ ອງຕະຫກ.

ທທານໄດຮຽນຮຫຍງແດຈາກ ‘‘‘ເເກມຈ ຊ ’’’

ສສະຫລບ:: ເກມນມຈດປະສງເພ ອໃຫຮຈກເພ ອນໃໝດວຍການຈ ຊ ກນ ແລະ ລງເຄຍກນຫາຍ

ຂນ. ໃນເວລາຫນເກມ ພວກເຮາຕອງຕງໃຈຟງຈ ງສາມາດຈ ຊ ຂອງໝ ໄດ. ກລະນຢໃນຫອງ

ຮຽນກເຊ ນດຽວກນ ຖານກຮຽນບຕງໃຈຟງ ທານອາດມບນຫາໃນຂະບວນການຮຽນ-ການ

ສອນ. ດວຍເຫດຜນນ ພວກເຮາຈ ງຈາເປນຕອງປບຂະບວນການຮຽນ-ການສອນໃຫແທດ

ເໝາະກບສະພາບຕວຈງ.

ຫຫນເກມ: ‘‘ເກມຄວາມຈ ຈາສນ’’

ບາດກາວທ 6 ເລ ມເຂາສ ພາກທ 2 ໄດເລຍ ໂດຍການສາງ

ບນຍາກາດ

ແນະນາສາມະນາກອນວາ: ໃຫເວາລມຄນໃນສ ງພວກເຂາເວາໄປ, ບໃຫຈດ ຫ ບນທກຄາຕອບໄວ.

ໃນເວລາຄນອ ນເວາ ແລະ ບໃຫບອກກນ (ໃຊເວລາປະມານ 30 ນາທ)

ນກສາມະນາກອນທກທານ ມາຢນເປນ

ວງມນ

ປະເມນຜນ ເກມຈ ຊ

15

ພພາກທ 2:

ການປບຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ ໃຫເຂາກບສະພາບຕວຈງ

ເພ ອທບທວນຄວາມຄດເຫນຕຂະບວນການຮຽນ-ກການສອນ ທທ ໃຫສາມະນາກອນມສວນ

ຮຮວມ, ວທະຍາກອນອາດຈະສມມດແບບການຮຽນ-ການສອນ ທ ເຄຍປະຕບດໃນຊນມດ

ທະຍມສກສາຢ ສ.ປ.ປ ລາວ. ໃນການຝກອບຮມຄງນ ພວກເຮາຈະໄດຮຽນຮທດ

ສະດ ແລະ ພາກປະຕບດຕວຈງໄປພອມໆກນ ແລະ ນາທດສະດທ ໄດຮຽນນນ ມາທຽບໃສ

ກບວວທການຮຮຽນ-ກການສອນ ທທ ເຄຍໄດປປະຕບດຜານມມາ.

ຈດປະສງ:

1. ການດແນວຄວາມຄດຂອງການຮຽນ-ການສອນ;

2. ບນລະຍາຍກຽວກບຮບແບບການຮຽນ-ການສອນ;

3. ທາຄວາມເຂາໃຈວາສະໝອງຊກຂວາ ແລະ ຊກຊາຍ ເຮດໜາທ ຄແນວໃດ?

4. ກາໄດວທການຮຽນຂອງນກຮຽນ.

ຖາພວກເຮາບນລ 4 ຈດປະສງ ທ ກາວມາຂາງເທງນນ, ຄຈ ງຈະສາມາດຈດການຮຽນ-ການສອນໃຫແທດເໝາະກບວທການ

ຮຽນຮຂອງນກຮຽນໄດ.

2.1 ທດສະດການຮຽນ (1 ຊ ວໂມງ)

“ວວຽກສອນໜງສເປນວຽກທ ບມຄນເຫນຄນຄາ ຖານກຮຽນໄດຄະແນນດ,, ກ ວານກຮຽນສະຫາດ.. ແຕຖານກຮຽນເສງຕກ,, ກ ວາຄບຮຈກສອນ!!”

ທານມຄວາມຄດເຫນແນວໃດຕກບປະໂຫຍກນ?

ຈຈ ງຖາມ ຄາຖາມຕໄປວາ:

ບາດກາວທ 1 ຂຽນປະໂຫຍກລມນ ໃສເຈຍແຜນໃຫຍ ຫ ກະດານ

ຫງຈາກສາມະນາກອນ 2 - 3 ຄນ ຕອບແລວ, ໃຫຖາມຕໄປ ຖາມຜຕອບວາ "ຂາພະເຈາຄດວາ ປະໂຫຍກຄາເວາ

ນຖກຕອງ ເພາະວານກຮຽນມກຈະລມບນຄນຂອງຄ"

ຖາບມໃຜເວາແນວນ, ໃຫສບຕຖາມຈນກວາຈະໄດຄາຕອບທ ວາ "ນກຮຽນລມບນຄນຄ"

16

ມມຈກທານ ທ ເຫນດນາປະໂຫຍກທ ວາ “ນກຮຽນລມບນຄນຄ”?

"ມ 10 ທານທ ຮສກວານກຮຽນລມບນຄນຄ ເຖງແມນວາຄຈະພະຍາຍາມສດ

ສອນເຂາເຈ າແລວກ ຕາມ, ແຕໃນຖານະທ ເປນຄ, ພວກເຮາມໜາທ ສດສອນ ພວກ

ເຂາ, ບວາພວກເຮາຈະມກ ຫ ບມກ ພວກເຮາກຕອງໄດສອນຈນສດກກສດປາຍ.

ນແມນເຫດຜນທ ວາ ເປນຫຍງພວກເຮາຈ ງຈາເປນຕອງຮເຖງ ຄວາມແຕກຕາງ

ລລະຫວາງ ການຮຽນ ແລະ ການສອນ.

ມມໃຜສາມາດອະທບາຍ ຄວາມແຕກຕາງ ລະຫວາງ ການຮຽນ ແລະ ການສອນ??

ເຈ າ, ຖກຕອງແລວ, ພວກເຮາມາຊແຈງຄາຕອບຂອງພວກທານນາກນໂດຍວເຄາະ

ຄວາມແຕກຕາງ ລະຫວາງ ການຮຽນ ແລະ ການສອນໃຫລະອຽດ. ໃນເກມຈ ຊ ,

ພວກທານໄດຮຽນຮວາພວກເຮາຕອງຈ ຊ ຂອງເພ ອນທ ຮຽນນາກນ ເພ ອຈະບໄດ

ຮອງເພງ ຫ ເລ ານທານຕະຫກໃຫໝ ຟງ.

ນແມນການຮຽນ ຫ ການສອນ?

ອງໃສທດສະດ ຂອງຫາຍໆທານ ການຮຽນ ແລະ ການສອນ ແມນແຕກຕາງກນ..

ສະນນ ມນຈ ງມຫາຍນຍາມທ ແຕກຕາງກນເຊ ນ:

1. ທານ Haggard, 1963, ການດນຍາມໄວວາ: ການຮຽນແມນການ

ປຽນແປງທາງດານພດຕກາ ຊ ງຜນຂອງມນແມນການມປະສບການ.

2. ທານ Birkenholz, 1999, ກາວວາ: ການຮຽນແມນການປຽນແປງດານ

ພດຕກາ ຊ ງສະແດງອອກ ທາງດານຄວາມຮ, ທກສະ ແລະ ວທປະຕບດ ທ

ຄນເຮາເອາມານາໃຊເຂາໃນຊວດປະຈາວນ ໂດຍໄດມາຈາກການສກສາ.

3. ທານ Rutledge, 2003, ກາວວາ: ການຮຽນແມນການປຽນແປງ ພດຕກາ

ແບບຖາວອນ ອນສບເນ ອງມາຈາກປະສບການ.

ບອກໃຫພວກເຂາຍກມຂນ. ນບຈານວນມທ ຍກຂນ, ເມ ອນບຮຽບຮອຍແລວ ໃຫບອກພວກເຂາເອາມລງ. ຈາກ

ນນສມທຽບອດຕາສວນຜທ ເຫນດ ແລະ ບເຫນດນາປະໂຫຍກທ ຂຽນໃສກະດານ. ຕວຢາງ: 10 ຄນເຫນດ, 9

ຄນບເຫນດ (ຖາໃນຫອງຮຽນມ 19 ຄນ).

ອະທບາຍຜນໄດຮບ

ຈ ງຖາມ ຄາຖາມຕໄປວາ:

17

ພວກເຮາ ເຂາໃຈວາແນວໃດ ສາລບນຍາມທ ວາ ປຽນແປງ ພດຕກາ

ແບບຖາວອນ ອນສບເນ ອງມາຈາກປະສບການ?

4. Knowles (1998) ການດນຍາມໄວວາ: ການຮຽນແມນຂະບວນການ

ຮບເອາຄວາມຮ ຫ ຄວາມຊານານ.

5. ວດຈະນານກມຂອງ Webster ໄດການດນຍາມການຮຽນໄວວາ:

"ແມນການກະທາ ຫ ປະສບການຂອງຜທ ຮຽນ; ຄວາມຮ ທກສະ ແມນ

ໄດມາຈາກການສອນ ຫ ການຮຽນ; ການປຽນແປງພດຕກາ ແມນໄດຮບ

ຈາກປະສບການເປນສວນໃຫຍ"

ພວກທານພຈະບອກໄດບວາ: ລກຂອງທານ ຫ ຕວທານເອງ ຮຽນຂ ລດຖບ

ຄແນວໃດ? ຈາກຕວຢາງ, ພວກເຮາສາມາດການດນຍາມໄດວາ: ການຮຽນ

ແມນຂະບວນການຮບເອາ ຄວາມຮ, ທກສະ ແລະ ຄນຄາ ທ ຢພາຍໃນ

ສ ງແວດລອມນນ ອນຈະນາໄປສການປຽນແປງ ທາງດານພດຕກາ. ໝາຍ

ຄວາມວາ: ການປຽນແປງພດຕກາອາດຈະເກດຂນແບບຊ ວຄາວ ຫ ແບບ

ຖາວອນ ໂດຍຂນກບສະພາບແວດລອມນນໆ. ພວກທານອາດຈະເຄຍຮຽນ

ຂ ລດຖບ ແລະ ມກຂ ລດຖບ; ແຕເມ ອພວກທານປະສບອປະຕເຫດ ທານກ

ຈະເຊາຂ ລດຖບ ຄາຍຄກບຂະບວນການຮຽນໃນຫອງຮຽນຊ ງຂນ ຢກບ

ການກຽມບດສອນຂອງຄ ແລະ ວທສ ງຄວາມຮໃຫນກຮຽນ. ການຮຽນ

ແບບທອງຂນໃຈ ແລະ ຈ ອາດຈະແມນການຮຽນທ ມປະສດທຜນ ພຽງແຕ

ໄລຍະສນ. ພາຍຫງທ ນກຮຽນສອບເສງແລວ, ເຂາເຈ າອາດຈະລມບດຮຽນ

ທ ທອງຈ ເວນເສຍແຕວາ ສ ງທ ຈ ນ ນຖກນາໄປໃຊເຂາໃນຊວດປະຈາວນ. ຂ

ມນກຽວກບຊວດປະຈາວນສາມາດຮຽນໄດຢາງຖາວອນ.

ຄນຄວາຄານຍາມຕາງໆ ແລວຂດກອງຄາ

ວາ: ປຽນແປງພດຕກາ ອນສບເນ ອງມາ

ຈາກປະສບການ

ຈ ງອະທບາຍຄາສບທ ຂດກອງ

ໂໂດຍນາໃຊ ປະສບການ ການຂ

ລດຖບຂອງເດກນອຍ

ສະແດງນຍາມທ 4

ສະເໜອານຄນນຍາມ 55

18

ພວກທານຄດວາ ນຍາມນສອດຄອງກບປະສບການ ຂອງທານຄແນວໃດ?

ມຄາຖາມບ? (ຈ ງຕອບຄາຖາມ, ຖາມ)

ສສະຫລບ:: ການປຽນແປງພດຕກາເກດຂນເມ ອນກຮຽນໄດເອາຄວາມຮໄປນາໃຊເຂາໃນຊວດ

ຕວຈງ ໃນເງ ອນໄຂສ ງແວດລອມໃດໜ ງ. ໝາຍຄວາມວາ: ຖາສ ງແວດລອມຂອງການຮຽນເອອ

ອານວຍ, ປອດໄພ ແລະ ສາມາດເຂາເຖງໄດ, ຄເຂາໃຈ ສະພາບຂອງນກຮຽນ, ການຮຽນກ ຈະໄດ

ຮບໝາກຜນສງ. ເຮດໃຫນກຮຽນກາຍເປນຜ ທ ມຄວາມຮຄວາມສາມາດ, ມຄນສມບດ ແລະ

ທດສະນະທ ດໃນການດາລງຊວດ. ຜນສາເລດທາງດານການສກສາຈະເກດຂນໄດ ແມນຢໃນມ

ຂອງພວກທານ.

ກການສອນ

ພວກເຮາມາເບ ງຮບນນາກນ:

- ທານຄດວາ ຮບນຖາຍຢໃສ?

- ມໃຜສາມາດຕງຊ ຫວຂ ສາລບ ຮບນໄດ?

- ໃຫສາມະນາກອນ 1 ຫ 2 ທານໄປຂຽນຫວຂຂອງຮບພາບ ໃສກະດານ.

ໃຫຂມນປະກອບບາງຢາງເຊ ນ: ມນແມນໂຮງຮຽນ ທ ຢໃກກບ ທ ງໄຫ

ປະເມນຜນການສນທະນາ

ຂອບໃຈສດເວນທ ສາງບນຍາກາດ ແລະ ສບຕການດນຍາມການສອນ

19

ຫນ. ຜຍງຄນນນເຮດວຽກຢກະຊວງສກສາ ທການ ແລະ ກລາ, ແລວ

ຈາກນນຈ ງບອກຄາຕອບ.

ຄຄາຕຕອບ:: ຮບພາບນ ສະແດງໃຫເຫນນກຮຽນຊນປະຖມຂອງໂຮງຮຽນ ແຫງໜ ງ ຢແຂວງຊຽງຂວາງ. ຜທ ຢນຢນນແມນ

ພະນກງານວຊາການ ຈາກກະຊວງສກສາທການ ແລະ ກລາ.

ໂໂດຍອງໃສຕວຢາງນ, ທານຈະການດນຍາມການສອນ ໄດຄແນວໃດ?

ຖາບໃຫຂມນປະກອບ ພວກທານຈະສາມາດເດາໄດບ?? ທານໃດເດາ

ໄໄດ? ຂຂໃຫທານຍກມຂນ.

ບອກໃຫພວກເຂາອະທບາຍ

ນບຈານວນຜທ ຍກມອະທບາຍວາ "ທ ງໄຫຫນ" ແມນສະຖານທ ທອງທຽວທ ມຊ ສຽງ ແລະ ມ

ແຕ ຢແຂວງຊຽງຂວາງເທ ານນ. ນແມນເຫດຜນວາເປນຫຍງພວກເຂາຈ ງເດາໄດພຽງບາງສວນ ວາ

ໂຮງຮຽນຕງຢໃສ ແຕບບອກຊ ໂຮງຮຽນ ຫ ຊ ຄ. ມນເປນຄວາມຮທ ວໄປ. ຄາຍຄກບນກຮຽນ

ສາມາດຮຽນໄດ ຖາພວກເຂາສາມາດ ເຊ ອມເຂາກບສ ງທ ພວກເຂາຮຽນ. ເຖງຢາງໃດກ ຕາມ, ນ

ແມນການຮຽນແບບຄເປນຜປອນຄວາມຮໃຫ. ພວກເຂາອາດຈະຖກຖຽງວາ ສ ງທ ພວກເຂາ

ຕອບບໄດ ຍອນພວກເຂາບຄນເຄຍກບສະຖານທ ດ ງກາວ.

ການສອນ ແມນຮບແບບການນາສະເໜຂມນທ ຊບຊອນໃນຮບແບບທ

ສສາມາດເຂາໃຈໄດເພ ອຮບປະກນໃຫເກດຂະບວນການຮຽນ.

ໃຫສາມະນາກອນ ຂດກອງຄາເວາທ ສາຄນທ ຢໃນຄານຍາມ

ໃຫສາມະນາກອນອະທບາຍຄາເວາທ ຂດກອງນນຕາມຄວາມເຂາໃຈຂອງພວກເຂາ.. ຈາກນນ ວວທະຍາກອນ

ສະຫລບວທການຮຽນຂອງຜຮຽນ..

20

ມບາງຄງຄຄດບອອກວາ ຈະນາສະເໜບດຮຽນແບບໃດດ. ພວກເຮາທກຄນຕາງກ ຮວາ ຄບໄດ

ຮບການຝກອບຮມມາເພ ອໃຫສາມາດສອນໄດທກວຊາ. ດ ງນນ ກອນທ ພວກເຮາຈະສອນວຊາໃໝໃດ

ໜ ງໄດ, ພວກເຮາຕອງສກສາປມແບບຮຽນຄມຄຢາງເລກເຊ ງ. ເຖງຢາງໃດກ ຕາມ ປມຄມຄເປນ

ເອກະສານຊວຍແນະນາວທ ແລະ ຮບແບບການສອນ ເພາະສະນນ ຕອງຮໝນໃຊໃຫເໝາະກບສະພາບ

ຂອງນກຮຽນ.

ການສອນແມນວທການ, ທງແມນວວດທະນາການມາຈາກຄວາມຮຂອງຄໃນວຊາໃດໜ ງ ທ ຖກ

ຖາຍທອດ ແລະ ສ ສານກບນກຮຽນໃນລະດບທ ພວກເຂາສາມາດເຂາໃຈໄດ. ສະນນ, ການມຄວາມຮ

ຢາງເລກເຊ ງໃນວຊາທ ຈະສອນຈ ງມຄວາມຈາເປນ. "ທານບສາມາດສອນໄດດ ຖາທານ ບຮເລ ອງນນດ

ພ" ການສອນເປນທງວທະຍາສາດ ແລະ ສລະປະ. ຄທ ດຕອງເປນນກສະແດງທ ດ ແລະ ນກສະແດງທ ດ

ຕອງສາມາດປບສຽງເວາໄດຢາງເໝາະສມ, ສຽງທ ເວາອອກມາ ຕອງແຈມແຈງມວນຫ. ຄຜທ ປບສຽງເວາ

ຂອງຕນເອງໄດຈະສະມາດດງດດຄວາມສນໃຈຂອງນກຮຽນໄດ, ເມ ອຄວາມສນໃຈຂອງນກຮຽນໄດຮບ

ການກະຕນແລວ, ນກຮຽນກ ຈະມາໂຮງຮຽນຢາງສະໝາສະເໝ ແລະ ມຄວາມສນໃຈທ ຈະຮຽນ ຫ ເຮດ

ບດຝກຫດຕາມການມອບໝາຍຂອງຄ. ກງກນຂາມ, ຖາຄບມສລະປະໃນການສອນ, ນກຮຽນກ ຈະຂາດ

ໂຮງຮຽນ ແລະ ບສນໃຈຟງຄາອະທບາຍທ ໜາເບ ອຂອງຄ.

ພພວກເເຮາລລອງມມາຟງສສາມມະນນາກອອນທ ມມາຈຈາກ ((…) ຈຈະມມາສສາທດວວທກການສສອນໃໃນຫຫວຂທທ ທານມມກຢເທງເເວທ,, ຂຂເຊນ!!

ສສະຫລບ:: ການສອນແມນວທການຂອງຄແຕລະຄນ ທ ມຈດປະສງໃນການຖາຍທອດ ຂມນໃນຮບ

ແບບທ ສາມາດເຂາໃຈໄດ, ໜາສນໃຈ ແລະ ສາມາດນາໄປໃຊໃນຊວດປະຈາວນໄດ. ຄາເວາທ ພວກ

ເຮາມກເວາສະເໝວາ "ຄທ ດແມນຄທ ມປະສບການ". ຢາກເຮດໄດຄແນວນນ, ຄຄວນຈະມຄວາມຮ

ໃນວຊານນໆຢາງເລກເຊ ງ; ສ ງຄວາມຮໃຫນກຮຽນໄດຢາງໜາສນໃຈ.

ເພ ອໃຫເກດຂະບວນການຮຽນທ ດ. ຄທ ດຕອງເປນນກສະແດງທ ດ ແລະ ນກສະແດງທ ດ

ຕອງສາມາດສ ສານໄດດ ດວຍການປບສຽງເວາໃຫເໝາະສມ ແລະ ສາງສ ງແວດລອມທ ໜາສນໃຈ

ສາລບການຮຽນ ເພ ອກະຕນໃຫນກຮຽນມຄວາມສນໃຈຢາກຮຽນ, ແຕຄເອງກຕອງຮວາ: ກາລງເວາ

ກບໃຜ, ນກຮຽນຂອງຕນຮຽນຄແນວໃດ ຫ ຮບແບບການສອນແບບໃດທ ແທດເໝາະກບນກຮຽນ.

ບອກໃຫສາມະນາກອນ ເລ າກຽວກບວທການສອນຂອງເເຂ າເຈ າ

ຂອບໃໃຈຄທທ ສອນສາທດ.. ປະເເມນຜນກການສອນສສາທດດວຍກການຖາມຄຄາ

ຄດເເຫນຂອງສສາມະນນາກອນທານອອ ນໆ

ຫງຈຈາກສອນສສາທດແລວ,, ບອກສສາມະນນາກອນທານອອ ນໆປະກອບຄາ

ຄຄດເຫນຕຕວທກການສອນດດ ງກາວ

21

ຮຮບແບບການຮຽນ-ການສອນ

ທານຄດວາຂາພະເຈາກາລງເຮດຫຍງ?

ຖກຕອງແລວ! ຂາພະເຈາສະແດງບດບາດເປນ ນາງ (ນາຍແບບ). ນາງແບບ ຫ ນາຍແບບ ແມນໃຜ?

ການສະແດງບດບາດສມມດ ຫ ສາງມະໂນພາບທ ຊວຍໃຫຄນເຮາເຂາໃຈ ບາງສ ງບາງຢາງ

ຊ ງບສາມາດສງເກດ ຫ ລງມປະຕບດໂດຍກງໄດ.

ແບບການຮຽນ--ການສອນ:: ແມນການສາທດໃຫເຫນວາ ຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ ເກດຂນ

ແນວໃດ? ໃນທາງການສກສາ, ພວກເຮານາໃຊ 3 ຮບແບບ ກຽວກບ ການຮຽນ-ການສອນ.

ຮບແບບເຫ ານລວມມ:

ປນຍານຍມ (Cognitivism),

ພດຕກາມະສາດ (Behaviourism) ແລະ

ກການຮຽນຮດວຍຕນເອງ ((Constructivism).

ໃຫທານສະແດງບດບາດເປນນາຍແບບ ຫ ນາງແບບຍາງຜານຫອງ ຈາກຊາຍໄປຫາຂວາ, ເມ ອຍາງໄປຮອດໃຈກາງຫອງ

ໃຫແນມເບ ງຜຊມ ແລະ ຈຍສບຂອງທານ, ຍາງໄປທາງເບອງຂວາ ແລະ ກບມາທາງໃຈກາງຫອງ. ແລວຖາມສາມະນາ

ກອນວາ: ຂາພະເຈາເຮດຫຍງ? ເມ ອມຄນບອກວາ ທານຄກບນາຍແບບ ຫ ນາງແບບ, ໃຫນາສະເໜ ຫວຂຕໄປ.

ແປຜນ:: ແນນອນຄງບມໃຜເວາວາ ""ເປນການສະແແດງທ ແທຈຈງ " ມມນເປນພພຽງ "ແແບບຈາລອງ ຫ ສມມດຂຂນມາ ເເທ າ

ນນ". ໃນຄວາມໝາຍດານຈດຕະວທະຍາ ອາດຈະແຕກຕາງເຊ ນ: ພະຍາຍາມສະແດງໃຫເຫນວາ ຄວນຈະຍາງແບບໃດ

ໃໃຫເບ ງສະຫງາງາມ.

ຖາມພພວກເຂາວວາ: ແແບບການຍຍາງຂອງແຕລະຄນ ເເຂາເຈ າຍຍາງແບບໃໃດ? ແແບບຢາງຂອງ

DNA ແມນຫຍງ? ແບບຢາງ ສາລບ ກດເກນແຮງດງດດຂອງໂລກ ຂອງ Newton

ແແມນຫຍງ?

ຕໄປ ໃຫສະແດງຮບ ກຽວກບ ນຍາມ ແບບການຮຽນ-ການສອນ

ໃຫນຍາມ ການສະແດງບດບາດສມມດ

22

ພພາຍຫງ 5 ນາທຜານໄປ, ໃຫວທະຍາກອນບອກວາ ໜດເວລາແລວ.

ສະຫລບກດຈະກາ: ອງຕາມບດບນທກ ແລະ ການສງເກດການເຮດກດຈະກາ ຂອງແຕລະກມ.

ຮບແບບການຮຽນ-ການສອນ ສ ງທ ເນນໜກ ຫ ຄວາມເຊ ອ ວທການຄດຂອງນກຮຽນ

ປນຍານຍມ

Cognitivism1

ມຄວາມຈາເປນທ ຈະຕອງໄດສກສາ

ດານຈດໃຈຂອງຜຮຽນ ໃນນນລວມມ

ການຄດ, ການຈ ຈາ, ການຮຈກ, ການ

ແກໄຂບນຫາ ແລະອ ນໆ

ສນນຖານວາ: ຄວາມຄດຂອງນກຮຽນ

ປຽບເໝອນ ການປອນຂມນເຂາ ຄອມ

ພວເຕ, ຜານການວເຄາະ ແລະ ອອກມາ

ເປນຜນໄດຮບ. ພນຖານຂອງວທການ

ຄດແມນການ ຮບຮ ແລະ ເຂາໃຈ.

ພດຕກາມະສາດ

Behaviourism2

ພດຕກາທກຢາງໄດຮບຜນກະທບໂດຍ

ການກະຕນຈາກພາຍນອກ. ບມຄວາມ

ຈາເປນທ ຈະເຂາໃຈ ຂະບວນການພາຍ

ໃນຈດໃຈ.

ຜຮຽນບມຄວາມກະຕລລນ. ອາດຈະມ

ການປຽນແປງພດຕກາ ຖາໄດລາງວນ.

ແນວຄດພນຖານ ແມນເມ ອຜຮຽນໄດ

ຮບການສອນ ຊາໄປຊາມາ ເຂາເຈ າ ກ

ຈະຮຽນໄດ ແລະ ຈະໄດຮບລາງວນ

(ໄດຄະແນນສງ).

ການຮຽນຮດວຍຕນເອງ

Constructivism3

- ຜຮຽນເປນຜສາງ ຫ ປະດດຄວາມ

ຮບຮຈາກການປະຕບດຕວຈງ.

- ສນນຖານວາ: ຜຮຽນເປນຜຄນພບ

ຄວາມຮດວຍຕນເອງ ອງໃສຂມນ

1 By Noam Chomsky in the 1960s. 2 John B. Watson in the early 20th century, B.F. Skinner, Ivan Pavlov, etc. 3 John Dewey, Jean Piaget, Jerome Bruner, Lev Vygotsky, etc.

ແບງສາມະນາກອນອອກເປນ 3 ກມ, ໃຫສມມດຖານວາ: ໃຫແຕລະກມແຕງອາຫານການກນໃຫກມ ໜ ງອາທດ ຕາມ

ຈານວນຄນໃນກມຂອງຕນ. ໃຫວທະຍາກອນສງເກດການປະຕບດກດຈະກາ ແລະ ຈດກາຍ ຂະບວນການຕາງໆ. ຫງ

ຈາກ 5 ນາທ ຜານໄປ,ໃຫຕວແທນຂອງແຕລະກມ ນາສະເໜຜນງານຂອງຕນ.

ໝາຍເຫດ:: ຜຜທ ເຊ ອໃນທດສະດ ປນຍານຍມ ((Cognitivism) ຈຈະກະກຽມລາຍການອາຫານ ທ ຈະແຕງກນ, ສສວນ

ປະກອບ, ຄວາມດນດຽງທາດອາຫານທ ປະກອບຢໃນອາຫານ ເພ ອໃຫໄດອາຫານທ ມຄນຄາທາງໂພຊະນາການ; ຜທ

ເຊ ອໃນທດສະດ ພດຕກາມະສາດ (Behaviourism) ຈະລຖາ ໃຫວທະຍາກອນບອກ ຫ ຖາມວາສ ງທ ຕນເຮດຖກ

ຫບ; ຜທ ເຊ ອໃນທດສະດ ການຮຽນຮດວຍຕນເອງ (Constructivism) ຈະບອກສະມາຊກ ເຮດອາຫານທ ຕນຢາກ

ກກນ.

23

- ຜຮຽນສາມາດເຊ ອມຕ ຄວາມຮ

ໃໝ ກບຄວາມຮທ ມຢແລວ ໃຫ

ກາຍເປນຄວາມຮທ ສມບນຂນ

ກວາເກ າ.

ທ ໄດຮບມາ.

- ຄວາມຄດພນຖານແມນ ຄວາມ ດ

ໝ ນໃນການຮຽນຮ ແລະ ຄນຄວາ

ດວຍຕນເອງ.

ຮບແບບການຮຽນ-ການສອນເຫ ານ ສາມາດຊວຍໃຫພວກເຮາ ພດທະນາວທການຮຽນ-ການສອນ ທ ເໝາະສມ ໃຫ

ແກນກຮຽນແຕລະປະເພດ. ພອມດຽວກນນ, ພວກເຮາກ ຕອງຮຈກກນໄກການເຮດວຽກຂອງສະໝອງອກດວຍ.

22.2 ວທການຮຽນ

ສະໝອງ ຊກຊາຍ ແລະ ຊກຂວາ (ເວລາ 1 ຊ ວ ໂມງ)

ເພ ອຢຢາກຮວວາ ໃໃຜຖະໜດກການໃຊສະໝອງຊຊກຊາຍ-ຊຊກຂວາ, ພພວກເຮາມມາເຮດ ກກດຈະກາ

ນນກນ. ໃຫທກຄນລກຂນ ແລະ ປະຕບດຕາມຄາສ ງຂອງວທະຍາກອນດ ງນ:

1. ຍກມຂນທງ 2 ເບອງໃຫພຽງກບຫຂອງຕນເອງ, ສ ນປະມານ 4-5 ເທ ອ, ຫງຈາກນນ ເດ

ແຂນອອກໄປຂາງໜາ, ຕບມປະມານ 3-4 ບາດ, ແລວປະສານມເຂາກນ (ວທະຍາກອນ

ສາທດໃຫເບ ງກອນ).

2. ຫງຈາກປະສານມເຂາກນແລວ, ໃຫສງເກດເບ ງ: ຖານວໂປຂວາເຕງນວໂປຊາຍສະແດງວາຜ

ນນຖະໜດການໃຊສະໝອງຊກຂວາ ແລະ ກງກນຂາມ ຖານວໂປຊາຍເຕງນວໂປຂວາສະ

ແແດງວາ ຜຜນນຖະໜດການໃໃຊສະໝອງຊຊກຊາຍ.

ສສະໝອງຂອງຄນເຮາແຕກຕາງຈາກສະໝອງຂອງສດ. ສສະໝອງຂອງຄນເຮາ ຈະບອກ ວາຈະ

ເຮດຫຍງ, ເຮດແນວໃດ ຫ ຄນຄດໃນເລ ອງໃດໜ ງ. ສະໝອງຂອງຄນເຮາມກນໄກ ການເຮດ

ວຽກແບງອອກເປນ 2 ຊກຄ: ຊກຊາຍ ແລະ ຊກຂວາ.

" ທດສະດວາດວຍໂຄງສາງ ແລະ ໜາທ ຂອງຈດໃຈບອກວາ: ມສະໝອງ 2 ຊກ ທ ທາໜາທ

ຄວບຄມ " ວທການຄດ". ພວກເຮາແຕລະຄນມກຕາງກນ, ສະໜອງແຕລະຊກຮບຜດ

ຊອບການຄນນຄດທ ແຕກຕາງກນດ ງຕາຕະລາງລລມນ:

ສະໝອງຊກຊາຍ

ສະໝອງຊກຂວາ

ເຫດຜນ ແລະ ຈດລຽງລາດບ ປະມວນຂມນໂດຍລວມ

ຫງຈຈາກເຮດກກດຈະກາແລວ, ໃໃຫສາມະນາກອນບອກວາ ພວກເຂາມ

ຄວາມຖະໜດໃນສະໝອງດດານໃດ ອະທບາຍໜາທ ຂອງສະໝອງ

24

ກການຮບຮຮດດວຍເຫດຜນ ກການຮບຮໂດຍສນຊາດຕະຍານ

ກການວເຄາະ ຄຄວບຄມທກເລ ອງ ແລະ ສງລວມເຂາກນ

ກການດຈດປະສງ ອອດຕະວໄສ

ເເບ ງແຕລະສວນ ເເບ ງໂດຍລວມ

ຈຈ ງສງເກດເບ ງຮບລມນ:

ຮບທ 1: ຮບທ 2:

ການເບ ງຮບພາບຂາງເທງນໂດຍລວມແຕກຕາງຈາກການເບ ງໃນແຕລະສວນ.

ຮບທທ 1:

ຖຖາຜໃດເຫນລດຄນດຽວແມນຖະໜດສະໝອງຊກຂວາ, ຖາຜໃດເຫນລດສອງຄນແມນຖະໜດ

ສສະໝອງຊກຊາຍ.

ຮບທ 2:

ຖາຜໃດເຫນກະໂຫກຫວແມນຖະໜດສະໝອງຊກຂວາ, ຖາເຫນຮບຍງ-ຊາຍແມນ ຖະໜດ ສະ

ໝໝອງຊກຊາຍ.

ສ ງດ ງກາວນ ມນໄດສະແດງໃຫເຫນວາ ທກໆຄນຕາງກ ມຄວາມມກ ແລະ ວວທການຄດທ

ແຕກຕາງກນ. ເຖງແນວໃດກຕາມ, ບາງຄນສະໝອງທງສອງຊກຂອງເຂາເຈ າກເຮດວຽກ ໄດດ

ເເທ າໆກນ. ຢໃນໂຮງຮຽນ, ຄມກຈະໃຊສະໝອງຊກຊາຍຄດ ຫາຍກວາຊກຂວາ, ຊ ງກ ໝາຍຄວາມ

ວວາ: ວຊາຮຽນໃນໂຮງຮຽນສ ງເສມໃຫມການຄດຢາງສມເຫດສມຜນ, ການວເຄາະ ແລະ ຄວາມຊດ

ເເຈນ. ສະໝອງຊກຂວາຈະເນນໄປທາງຄວາມງາມ, ຄວາມຮສກ ແລະ ການປະດດຄດສາງ.

ກກດເກນໄດການດໄວວາ: ໂຮງຮຽນຕອງພດທະນາການຮຽນ-ການສອນ ຢາງຮອບດານ, ໝາຍເຖງ

ພພດທະນາສະໝອງທງສອງຊກ, ພວກເຮາຕອງຊ ງຊາໃຫເທ າທຽມກນ ລະຫວາງ ສລະປະ, ຄວາມ

ຄຄດສາງສນ, ຈນຕະນາການ ແລະ ການສງລວມ. ນແມນເຫດຜນ ທ ວາ: ເປນຫຍງຄຈ ງຄວນຈະນາ

ໃໃຊເຕກນກການສອນທ ກະຕນພດທະນາການ ຂອງສະໝອງ ທງສອງຊກ. ສະໝອງຊກຂວາ

ສສາມາດຮບການກະຕນດວຍການສງເກດເສນລາຍຕາງໆ, ຮຮບພາບ, ກການສມທຽບ, ກການ

25

ຈຈນຕະນາການ, ເເສນສະແດງ ແລະ ການເຄ ອນໄຫວຈາກ ກກດຈະກາການອານ, ກການຄດໄລ ແລະ

ກການວເຄາະ.

ພພວກເຮາຕອງມຫວຄດປະດດສາງຫາຍຂນໃນການນາສະເໜບດຮຽນ, ຕອງກະຕນສະ

ໝອງທງສອງຊກ. ສະນນໃນການປະເມນຜນ, ເຄ ອງມທ ນາໃຊຈະຕອງຊວຍກະຕນ ຄວາມສາມາດ

ແແລະ ທກສະຂອງສະໝອງຊກຂວາ. ຂໃຫຈ ເອາໄວວາ, ສະມາທຂອງນກຮຽນ ມໄລຍະເວລາພຽງ

ແແຕ 10-15 ນາທ. ນກຮຽນສາມາດຮບເອາສ ງທ ທານອະທບາຍໄດພຽງແຕ 20%, ແຕ 90% ແມນ

ໄໄດຈາກສ ງເຂາເຈ າເຮດຕວຈງ.

-

ໃນການສອນ, ທາງທ ດ ຄຄວນມຄວາມດນດຽງ ລະຫວາງ ສະໝອງທງສອງຊກ ແຕກດເກນຂທ ໜ ງ ແມນຕອງຮຈກ

ນກຮຽນຂອງທານ ແລະ ຮບແບບການຮຽນຂອງເຂາເຈ າເປນຄແນວໃດ?

ວທການຮຽນຂອງນກຮຽນ (ກດຈະການໃຊເວລາ 1 ຊ ວໂມງ)

ວທການຮຽນແມນ ຫຍງ??

ວວທການຮຽນ ແມນວທການທຄນຜໜ ງ ຮບເອາຂມນຄວາມຮດວຍຄວາມເຂາໃຈເປນຢາງດ. ນກຮຽນບາງຄນຮບເອາຂມນໄດໄວ, ໃນຂະນະທ ບາງຄນບສາມາດຮບໄດໄວ ຍອນວາ: ຕາງຄນຕາງກ ມ

ວວທການຮຽນຂອງໃຜຂອງລາວ, ສະນນມນຈ ງມຫາຍວທໃນການຮຽນດ ງນ:

ອະທບາຍຮບແບບການຮຽນຂອງນກຮຽນ ແລະ ອານຄຄານຍາມທທ ຂຽນເເປນ ຕຕວເນງ ລມນນ:

26

ກການຮຽນແບບປະຈກຕາ

ການຮຽນແບບປະຈກຕາ ແມນການຮຽນໂດຍການເຫນຮບພາບປະຈກຕາ. ເຂາເຈ າຕອງໄດເຫນສໜາ ແລະ ທາທາງ

ຂອງຄ ເພ ອເຂາໃຈໃນສ ງທ ຄສອນ. ນກຮຽນກມນມກນ ງ ຢ ໂຕະໜາຂອງຫອງຮຽນ. ເຂາເຈ າຮຽນໄດດຈາກການເບ ງຮບພາບ

ຫ ເສນສະແດງຕາງໆເຊ ນ: ແຜນວາດ, ບດຄວາມປະກອບຮບພາບ, ວດໂອ, ແຜນພບ ຫ ເອກະສານແຈກຢາຍ. ໃນລະຫວາງ

ການສນທະນາ, ຜຮຽນທ ຮຽນຮຈາກພາບປະຈກຕາ ມກຈດລາຍລະອຽດເພ ອຈ ຂມນ. (ທານອາດຈະຍກ ຕວຢາງ ດວຍການ

ຊໄປຍງຜທ ນ ງໂຕະໜາ. ແລວຖາມວາ ຮບແບບ ຫ ວທການຮຽນຂອງລາວເປນແນວໃດ ເພ ອຊວຍຢງຢນ ທດສະດ). (ດວຍ

ເຫດຜນດ ງກາວນກຮຽນບາງກມຈ ງມກນ ງຢໂຕະໜາ ໃນຂະນະທ ບາງຄນມກນ ງຢໂຕະຫງ. ແຕບາງຄງ ຄກ ເອາຜທ ມກລມໝ

ມາໄວໂຕະໜາເພ ອຕດຕາມພດຕກາ. ວທນເປນການສ ງເສມນກຮຽນໃຫຕງໃຈຮຽນ).

ການຮຽນຈາກສ ງທ ໄດຍນ

ການຮຽນຈາກສ ງທ ໄດຍນແມນນກຮຽນກມນຈະຮຽນໄດດຈາກການຟງ. ເຂາເຈ າມກຟງການບນຍາຍ, ການສນທະນາ

ແລະ ການຟງຜອ ນ. ເຂາເຈ າແປຄວາມໝາຍສ ງທ ຄນອ ນເວາອອກມາ, ຈາກຖອຍທານອງຂອງສຽງເວາ, ລະດບສຽງ, ຄວາມ

ໄວ ຂອງການເວາ ແລະ ລກສະນະທ ແຕກຕາງອ ນໆ. ເຂາເຈ າຮຽນໄດດຈາກການອານສຽງດງ ແລະ ການຟງເທບ (ກະແຊດ, ຊ

ດ)... (ນກຮຽນບາງຄນມກຟງຫາຍກວາອານ; ຈດກາຍເອາສ ງທ ແຕກຕາງ).

ການຮຽນແບບເຄ ອນໄຫວ ແລະ ສາຜດ

ແມນການຮຽນຮດວຍການເຄ ອນໄຫວ, ການປະຕບດຕວຈງ ແລະ ການສາຜດກບສ ງທ ອອມຂາງ. ນກຮຽນ ປະເພດນ

ບມກນ ງຢບອນເກ າ. ເຂາເຈ າຮຽນຮຈາກການເຮດກດຈະກາຢາງໃດໜ ງໃນຂະນະທ ຮຽນ. (ນກຮຽນຜທ ມກ ທຽວອອກ-ທຽວ

ເຂາຫອງເລອຍໆ ຫ ຍາຍບອນນ ງຢເປນປະຈາ ຈະຮຽນໄດດໃນເວລາເຂາເຈ າຢນ. ການສາທດຕວຈງ ອາດຈະເປນ ວທກການ

ທ ເໝາະສມທ ສດສາລບເຂາເຈ າ).

ເຖງແນວໃດກ ຕາມ, ວທການຮຽນເຫ ານແມນບຕາຍຕວ. ບາງກລະນກ ມການຮຽນແບບປະສມປະສານກນ ລະຫວາງ ວທການທ

ແຕກຕາງກນຂນກບນກຮຽນແຕລະຄນວາເຂາເຈ າສນໃຈສມໃສການຮຽນຄແນວໃດ. ມຫາຍກລະນທ ນກຮຽນ ຖກບງຄບໃຫຮຽນ ແລະ

ຈ ຈາເອາສ ງທ ຄອານໃຫຟງ ຫ ອະທບາຍ, ແຕນກຮຽນຊາພດຮຽນບໄດເທ າທ ຄວນ, ນນກ ຍອນວາ ຄບຮວານກຮຽນຂອງຕນມວທການ

ຮຽນທ ແຕກຕາງກນ. ສະນນ ຄຕອງຮຈກວທການຮຽນຂອງນກຮຽນຕນ ເພ ອດງດດ ຄວາມສນໃຈຂອງນກຮຽນມາສມໃສການຮຽນ. ຖາ

ເຮດໄດຄແນວນນ ນກຮຽນກ ຈະໄດຮບຜນປະໂຫຍດ ຢາງເຕມສວນ ຈາກການສອນຂອງຄ. ຂໃຫຈ ເອາໄວວາ ໃນຖານະທ ເປນຄ, ເປາໝ

າຍຂອງພວກເຮາແມນເຮດແນວໃດ ເພ ອຮບປະກນ ໃຫນກຮຽນໄດຮຽນເອາຂມນທ ຄຖາຍທອດໃຫເພ ອນາໄປໃຊໄດໃນຊວດຕວຈງ.

ສະນນ, ຄຕອງຮວານກຮຽນ "ໄດຍນ" ສ ງທ ພວກທານເວາອອກໄປ ຫ ໄດຍນສ ງອ ນໆ. ໝາຍຄວາມວາຍງມສ ງທ ມາລບກວນສະມາທ

ຂອງນກຮຽນ. ຄຕອງສງເກດ ເຫນໄດໄວ ແລະ ແກໄຂບນຫານນ ແລວດງເອານກຮຽນໃຫມາສນໃຈບດຮຽນ. ແນນອນວາ

ຄບສາມາດຕອບສະໜອງ ວທການຮຽນຂອງນກຮຽນໄດທກຄນ ແຕດວຍການປະສມປະສານວທການສອນທ ແຕກຕາງ

ກນ ກ ສາມາດຕອບສະໜອງ ຄວາມຕອງການ ໃນການຮຽນດວຍຫາຍວທທ ແຕກຕາງກນໄດ. ເພ ອຕອບສະໜອງ ຫ ກະ

ຕນ ຂະບວນການຮຽນ. ຄຈາເປນຕອງນາໃຊວທການສອນທ ຫາກຫາຍເຊ ນກນ. ພວກເຮາຕອງມພາບປະກອບ, ມສຽງ

ເພງ, ການສະແດງ, ການສາທດ, ການເຮດກດຈະກາບດບາດການສະແດງ, ການສນທະນາ, ການອານ, ການຂຽນ, ການ

ສມທຽບ, ການຍກຕວຢາງ ຫ ປະສມປະສານ ວທທ ແຕກຕາງກນຕາມຄວາມເໝາະສມ. ມນບພຽງດງດດຄວາມສນໃຈຂອງນກຮຽນ

ໃຫຕງໃຈຮຽນເທ ານນ ແຕນກຮຽນຍງສາມາດເຂາໃຈບດຮຽນໄດຢາງເຕມສວນ. ເມ ອຄຮກຽວກບວທການຮຽນຂອງນກຮຽນ, ຄກ

ສາມາດນາມາປບປງວທການນາສະເໜບດຮຽນ ພອມດຽວກນນນຄກ ຕອງເຮດໃຫບດຮຽນທ ສອນໜາສນໃຈ ເພ ອດງດດຄວາມສນໃຈ

ຂອງຜຮຽນ ເພ ອໃຫນກຮຽນຮຽນໄດດ.

ສະຫລບ: ໃນຖານະທ ເປນຄ ພວກເຮາຈາເປນຕອງຮວທການຮຽນຂອງນກຮຽນ. ພວກເຮາຕອງ ພຈາລະນາ ວານກຮຽນຮບ

27

ເອາຂມນດວຍວທທ ແຕກຕາງກນ ຂນກບວທການຮຽນຂອງເຂາເຈ າ. ວທການຮຽນອາດຈະອາໄສການເບ ງຮບພາບປະຈກຕາ,

ການຟງ ຫ ການສາຜດ. ສ ງເຫ ານ ໄດສະແດງໃຫເຫນວາ ພວກເຮາຈາເປນຕອງນາໃຊວທການສອນທ ຫາກຫາຍ ເພ ອຮອງຮບ

ວທການຮຽນ ທ ແຕກຕາງກນ ໂດຍມເປາໝາຍ ໃຫນກຮຽນສາມາດ ຮບເອາຂມນໄດຢາງເຕມສວນ ແລະ ນາເອາຂມນທ ໄດ

ຮຽນ ໄປໃຊໄດຢາງມປະສດຕພາບ ອນຈະນາໄປສການປຽນແປງພດຕກາ. ເມ ອປະສາດສາຜດ ໄດຮບການກະຕນຫາຍເທ າໃດ, ຜ

ຮຽນກ ຮຽນໄດຫາຍເທ ານນ. ຊ ງໝາຍຄວາມວາ ຖານກຮຽນ ໄດເຫນ, ໄດຍນ, ໄດສາຜດ ຫ ແມນແຕໄດດມກ ນ ໃນສ ງທ ພວກເຮາ

ສາທດ ໃຫເຂາເຈ າເບ ງ ກ ຍ ງຈະເຮດໃຫການຮບເອາຂມນຂອງເຂາເຈ າມປະສດຕພາບເທ ານນ. ທານສາມາດຮອງເພງ ຫ ເຕນລາ ເພ ອ

ປະກອບການສອນ. ການຕດສນໃຈແມນ ຂນກບທານເອງຕາມສະພາບຄວາມເປນຈງຂອງຫອງຮຽນ.

28

ກການຈດຕງປະຕບດ ຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ

ຈດປະສງ:

- ຈາແນກຄວາມແຕກຕາງ ລະຫວາງ ວທການຮຽນ-ການສອນ ທ ເອາຄເປນໃຈກາງ ແລະ ນກຮຽນເປນໃຈກາງ;

- ສະເໜກຽວກບເຕກນກການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ;

- ສະເໜກຽວກບແຜນວາດຊວຍໃນການຈ ຈາ;

- ຄນຄວາກຽວກບເຄ ອງມການປະເມນຜນການຮຽນ-ການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ

ວທການຮຽນ-ການສອນ:

ອປະກອນທທ ຕອງການ:

- ເຊອກ 25 ເສນ (ຍາວປະມານ 50 cm, ແຕລະຈຈະໄດເຊອກ 5 ເສນ)

- ຈອກຢາງ 50 ໜວຍ (ແຕລະຈຈະໄດ 10 ໜວຍ)

- ຖາມສາມະນາກອນວາ ເປນຫຍງແຕລະກມຈ ງເຮດບແລວພອມກນ?

ກອນຈະເລ ມຕນຫວຂໃໝໃນມຕໄປ, ຂໃຫພວກທານຊວຍສະຫບ ຫ ທບທວນດວຍການຫນເກມທ ຮຽກວາ

"ເຄອຂາຍການຮຽນ" ໂດຍນາໃຊ ເສນດາຍ ຫ ແລນມວນເປນຮບໜວຍໝາກບານ. ຢນອອມເປນຮບວງມນ.

ວທະຍາກອນຢນຢກາງ ພອມກບຖສນເຊອກ ແລວໂຍນໝາກບານ ນນໃຫຜທ ຕອງການຢາກຖາມ. ຄາຖາມ

ແມນໃຫຖາມກຽວກບເລ ອງ ທ ສນທະນາກນ. ເມ ອສາມະນາກອນຕອບໄດຢາງຖກຕອງແລວ, ຈາກນນ, ສາມະ

ນາກອນກ ຈະຖສນເຊອກແລວໂຍນໝາກໃຫ ຜອ ນໆ ແລວຖາມຄາຖາມ ຈນກວາທກຄນ ຈະຖາມ ແລະ ຕອບ

ຄາຖາມ. ໃນກລະ ນຄາຕອບບຖກຕອງ, ໃຫຜທ ຮຄາຕອບ ຕອບ ແລວຖາມກນຕໄປ. ໃຫສງເກດກເສນດາຍ.

ມນສະແດງໃຫເຫນວາການຮຽນກ ສາມາດ ມວນຊ ນໄດ ແຕສບສນແດຈກໜອຍ, ແຕຖາມການນາໃຊວທ

ການໃໝໆ ກ ຈະເຮດໃຫການຮຽນມຄວາມໜາສນໃຈ. (10 ນາທ)

ເລ ມເຂາພາກທ 3 ດວຍການເຮດກດຈະກາ. ຫນເກມຊອນຈອກໂດຍ ບໃຫໃຊມຈບຈອກໂດຍກງ ແຕໃຫໃຊ

ອປະກອນທງໝດທ ສະໜອງໃຫ. ໃຫເວລາ 10 ນາທ. ຈໃດເຮດສາເລດກອນໝ ແມນໄດຮບການຊມເຊຍ ຫ

ຂອງຂວນ (ຖາມ).

ບອກໃຫສາມະນາກອນເຮດກດຈະກາຕາມທ ໄດແນະນາໄວຂາງເທ ງ.

29

ການນາໃຊວທການຮຽນ-ການສອນ ມຈດປະສງ ເພ ອບນລເປາໝາຍຂອງການຮຽນ. ເຖງຢາງໃດກ ຕາມ, ກ ຍງບສາມາດ

ຮບປະກນໄດວາ ຈະໄດຮບຜນແບບດຽວກນ. ຍອນວານກຮຽນແຕລະຄນມວທການຮຽນ ຂອງໃຜລາວ; ບາງຄນກ ຮຽນໄດ

ໄວ, ບາງຄນກ ຮຽນຊາ. ວທການສອນມ 2 ປະເພດຄ: ການສອນແບບເອາຄເປນໃຈກາງ ແລະ ການສອນແບບເອານກຮຽນ

ເປນໃຈກາງ. ການສອນທາງກງ (ຄເປນໃຈກາງ), ການສອນທາງອອມ (ນກຮຽນເປນໃຈກາງ), ແບບຕອບສະໜອງ, ແບບ

ປະຕບດຕວຈງ ແລະ ແບບເອກະລາດ. ເຖງຢາງໃດກ ຕາມ ການທ ຈະສອນໃຫມປະສດທຜນໄດນນ, ຄຕອງຮວານກຮຽນ

ຂອງຕນມວທການຮຽນຄແນວໃດ, ນກຮຽນມຄວາມເຂາໃຈຄແນວໃດກຽວກບການຮຽນ. ສະນນ, ຄຕອງເນນໃສການສອນ

ແບບເອານກຮຽນມສວນຮວມ ແທນການ ປອນຄວາມຮໃຫນກຮຽນ.

- ວວທການສອນແບບເອາຄເປນໃຈກາງ ແມນຄເປນຜຖາຍທອດຄວາມຮໃຫແກນກຮຽນ. ໜາທ ຂອງນກຮຽນພຽງແຕ

ທາຄວາມເຂາໃຈ ແລະ ຈ ເອາຂມນທ ຄຖາຍທອດໃຫ. ເປາໝາຍຂອງການສອນແບບເອາຄເປນໃຈກາງແມນຄເປນຜ

ປອນຄວາມຮໃຫ. ຄຖເປນໃຈກາງຂອງຄວາມຮທ ຖາຍທອດໃຫນກຮຽນ ຊ ງບຕາງຫຍງກບເທນາໃສຈອກທ ວາງເປ າ.

- ວທການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ ແມນນກຮຽນເປນເຈາການໃນການເປນຜຄນພບ ຫ ສາງຄວາມຮ, ໂດຍ

ໜາທ ຂອງຄແມນພຽງແຕອອກແບບການຮຽນ-ການສອນ ທ ເໝາະສມສາລບນກຮຽນ. ນກຮຽນເຮດວຽກຮວມກບ

ຄເພ ອສາງ ຂະບວນການຮຽນຮໃຫເກດຂນ.

ໃນປດຈບນ ຫາຍໆປະເທດ ໄດຫນປຽນວທການສອນຈາກ:

- ວທການສອນແບບເອາຄເປນໃຈກາງ ມາເປນການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ

- ການສອນແບບ ເພ ງພາອາໄສຄ ມາເປນແບບນກຮຽນ ຮຽນຮດວຍຕນເອງ

- ຈາກຄວາມຮມາເປນການພດທະນາທກສະ

- ຈາກການສອນພຽງແຕຢໃນຫອງຮຽນ ມາເປນການຫາປະສບການຢນອກຫອງຮຽນ

- ຈາກການຮຽນແບບຈ ຈາເອາຄວາມຮ ມາເປນ ການສາງທກສະຄວາມຊານານ

- ຈາກການຮຽນພຽງແຕນາປມແບບຮຽນ ມາເປນການຮຽນຈາກສ ອ ນໆ (ເຄ ອງມ/ສ ງປະດດເຕກໂນໂລຊ)

ທານສງເກດເຫນວາ: ຮບແບບການຮຽນ-ການສອນ ໃນປະເທດເຮາມການປຽນແປງຫຍງແດ?

ຄາຕອບທ ຄາດຄະເນໄວແມນ: 1) ທານຄວນໃຫຄາແນະນາລະອຽດໃນການຫ ນເກມຊອນຈອກ; 2) ທານຄວນສອນ

ພວກເຮາໃນລະຫວາງທ ເຮດແບບຝກຫດ; 3) ທານຄວນສາທດໃຫເບ ງກອນ; 4) ພວກເຮາຕອງຫາວທເຮດດວຍຕນ

ເອງເພາະວາມນເປນແບບຝກຫດ. 3 ຄາຕອບທາອດແມນຄເປນໃຈກາງ; ສວນຄາຕອບທ 4 ແມນນກຮຽນເປນໃຈກາງ.

ແບບຝກຫດນຈະຊວຍໃຫທານເຂາໃຈວທການຮຽນ-ການສອນແບບໃດ ທ ມຊວດຊວາ.

ໃຫອະທບາຍແນວຄວາມຄດດ ງກາວເພ ມເຕມ ດວຍການບອກໃຫ ສາມະນາກ

ອນ ແລກປຽນວທສອນທ ພວກເຂາເຄຍນາໃຊ.

30

ແແບບທດສອບວທກການຮຮຽນ--ກການສສອນ ໃໃຫໃໃສເເຄ ອງໝາຍຖຖກ ((√)) ໃໃສວວທກການຮຮຽນ--ກການສສອນ ທ ທທານນນາໃໃຊຢຢໃໃນຫຫອງຮຮຽນ

ກກດຈະກາ ໃສເຄ ອງ ໝໝາຍ

ຖກ (√)) ກດຈະກາ

ໃສເຄ ອງ ໝາຍ

ຖກ ((√))

ບນຍາຍ (ປາຖະກະຖາ) ເຮດແບບຝກຫດປະຕບດຕວຈງ

ຈດກາຍ ສາທດ ແລະ ຄດຄານວນ

ຟງແບບຜານໆໄປ ຟງແບບຄນຄດເອາໃຈໃສ

ອະທບາຍແບບບນລະຍາຍ ບນຍາຍໂດຍມອປະກອນ ປະຈກຕາຊວຍ

(Multimedia)

ບນຍາຍລວມໃນຫອງໃຫຍ ໃຫນກຮຽນແບງກມສນທະນາ

ຈດກາຍນຍາມ ສາງແຜນວາດຊວຍໃນການຈ ຈາ

ຄສາທດໃຫເບ ງ ການໃຫນກຮຽນມສວນຮວມ

ການປອນຄວາມຮໃຫໂດຍກງ ການຄດແບບສະທອນ

ການຂຽນທວາຍ/ຈດກາຍນຍາມ Scaffold ແລະ ການໃຊແຜນວາດຊວຍຈ

ທກສະການຄດຂນຕາ ທກສະການຄດຂນສງ

ການຈ ຈາເອາ ການປະດດສາງ

ການສອນແຕໃນຫອງຮຽນ ການສອນໂດຍໃຊອປະກອນ ຄອມພວເຕຊວຍ

ການຈດກາຍ ການປະຕບດຕວຈງ

ອາໄສປະສບການໃນຫອງຮຽນ ລງຝກຫດພາກສະໜາມ

ຮຽນຈາກປມແບບຮຽນພຽງຢາງດຽວ ຮຽນຈາກສ ອ ນໆ

ການຈ ຈາເອາ ການປະດດສາງ

ການປອນຄວາມຮໃຫທາງອອມ ການຮຽນແບບມປະຕກລຍາ

ຈດຄາຕອບທ ສາມະນາກອນຕອບເຊ ນ: “ພວກເຮາໃຊວທການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ”. ໃຫພວກເຂາ

ອະທບາຍວາການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງນນແມນແນວໃດ. ຈ ງອະທບາຍເພ ມວາ: ມຄວາມແຕກຕາງ

ກນລະຫວາງການບອກໃຫນກຮຽນເຮດອນໃດອນໜ ງກບການຖາມພວກເຂາວາ ພວກເຂາຄວນເຮດແນວໃດ?

ຢາຍແບບສອບຖາມ ໃຫສາມະນາກອນຕອບ ຊ ງໃນນນມການເວາເຖງວທສອນແບບຕາງໆ. ໃຫພວກເຂາ ໝາຍ

ເອາ ວທການສອນແບບຕາງໆທ ພວກເຂາເຄຍໃຊໃນຫອງຮຽນ. ໃຫເວລາ 5 ນາທ ແລວເກບເອາແບບຟອມຄນ.

ຈາກນນ, ໃຫສະແດງ ຮບພາບທ ສະແດງເຖງຄວາມແຕກຕາງ ແລວຈ ງບອກຄາຕອບ.

ຂາພະເຈາມວທການສອນແບບຕາງ ເພ ອມາໃຫທານບອກວາ ວທການສອນ

ແບບໃດ ທ ທານ ເຄຍໃຊເຂາໃນການສອນຢຫອງຮຽນ, ກະລນາໝາຍ ( )

ເອາຕາມບນຊລາຍການນ.

31

ການປອນຄວາມຮໃຫໂດຍກງ ຕອບສະໜອງ

ການຮຽນແບບຢໃນຫອງ ຮຽນຮຈາກການປະຕບດ ຫ ທດລອງ

ການເຮດຕາມ (ລອກແບບ) ການຮຽນແບບປະຊມຝກອບຮມ

ການສາທດ ຮຽນຮໃນສະຖານທ ຈງເຊ ນ: ໂຮງງານຜະລດ/

ອດສະຫະກາ

ການແຕມຮບ/ການທາຄວາມເຂາໃຈ ແນວ

ຄວາມຄດ

ການລງຝກຫດ/ການເປນຜຊວຍ

ແບບຈາລອງຂອງວດຖ ການປະດດສາງ

ການແຕມຮບ ແບບຈາລອງຂອງຂະບວນການ

ສ ງພມ ການຮຽນຈາກແບບຈາລອງສ ຕາງໆ

1D (ມຕດຽວ) 3D (3 ມຕ)

ຈດກາຍການບນຍາຍ ຈດກາຍສ ງທ ໄດຮຽນຮໃນພາກສະໜາມ

ການຮຽນຢໃນຫອງສະໝດ ການໄປທດສະນະສກສາ

ລລວມເຄ ອງໝາຍ ((√)) ລລວມເຄ ອງໝາຍ ((√))

ໃໃຫສງເເກດຄຄວາມແແຕກຕຕາງ ລະຫວາງ ວວທກການສສອນແແບບເອາຄຄເເປນໃໃຈກາງ ແແລະ ກການສສອນແແບບເເອາ

ນນກຮຽນເປນໃຈກາງ ໃນຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ.

ຄເປນໃຈກາງ ນກຮຽນເປນໃຈກາງ ບນຍາຍ (ປາຖະກະຖາ) ເຮດແບບຝກຫດປະຕບດຕວຈງ

ຈດກາຍ ສາທດ ແລະ ຄດຄານວນ

ຟງແບບຜານໆໄປ ຟງແບບຄນຄດເອາໃຈໃສ

ອະທບາຍແບບບນລະຍາຍ ບນຍາຍໂດຍມອປະກອນປະຈກຕາຊວຍ (Multimedia)

ບນຍາຍລວມໃນຫອງໃຫຍ ໃຫນກຮຽນແບງກມສນທະນາ

ຈດກາຍນຍາມ ສາງແຜນວາດຊວຍໃນການຈ ຈາ

ຄສາທດໃຫເບ ງ ການໃຫນກຮຽນມສວນຮວມ

ການປອນຄວາມຮໃຫໂດຍກງ ການຄດແບບສະທອນ

ການຂຽນທວາຍ/ຈດກາຍນຍາມ ເຮດໂຄງສາງ ແລະ ການໃຊແຜນວາດຊວຍຈ

ທກສະການຄດຂນຕາ ທກສະການຄດຂນສງ

ການຈ ຈາເອາ ການປະດດສາງ

ໃຫນບເບ ງວາສາມະນາກອນໝາຍຖກໃສເບອງຊາຍຈກບອນ, ເບອງຂວາຈກບອນ. ຖາໝາຍໃສ

ເບອງຊາຍໝາຍເຖງການສອນແບບຄເປນໃຈກາງ ແລະ ຖາໝາຍເບອງຂວາແມນນກຮຽນເປນໃຈ

ກາງ. ໃຫອະທບາຍວາການປະສມປະສານທງສອງແບບກ ອາດເປນໄປໄດເຊ ນກນ. ຈ ງສມທຽບ

ຜນໄດຮບ.

32

ການສອນແຕໃນຫອງຮຽນ ການສອນໂດຍໃຊອປະກອນຄອມພວເຕຊວຍ

ການຈດກາຍ ການປະຕບດຕວຈງ

ອາໄສປະສບການໃນຫອງຮຽນ ລງຝກຫດພາກສະໜາມ

ຮຽນຈາກປມແບບຮຽນພຽງຢາງດຽວ ຮຽນຈາກສ ອ ນໆ

ການຈ ຈາເອາ ການປະດດສາງ

ການປອນຄວາມຮໃຫທາງອອມ ການຮຽນແບບມປະຕກລຍາຕອບສະໜອງ

ການປອນຄວາມຮໃຫໂດຍກງ ຮຽນຮຈາກການປະຕບດ ຫ ທດລອງ

ການຮຽນແບບຢໃນຫອງ ການຮຽນແບບປະຊມຝກອບຮມ

ການເຮດຕາມ (ລອກແບບ) ຮຽນຮໃນສະຖານທ ຈງເຊ ນ: ໂຮງງານຜະລດ/ອດສະຫະກາ

ການສາທດ ການລງຝກຫດ/ການເປນຜຊວຍ

ການແຕມຮບ/ການທາຄວາມເຂາໃຈແນວຄວາມຄດ ການປະດດສາງ

ແບບຈາລອງຂອງວດຖ ແບບຈາລອງຂອງຂະບວນການ

ການແຕມຮບ ການຮຽນຈາກແບບຈາລອງ

ສ ງພມ ສ ຕາງໆ

1D (ມຕດຽວ) 3D (3 ມຕ)

ຈດກາຍການບນຍາຍ ຈດກາຍສ ງທ ໄດຮຽນຮໃນພາກສະໜາມ

ການຮຽນຢໃນຫອງສະໝດ ການໄປທດສະນະສກສາ

ເປາໝາຍຂອງການສອນຄວນຈະອງໃສເປາໝາຍຂອງການຮຽນ (ສ ງທ ນກຮຽນຄວນຈະໄດຮບຄວາມຮ, ທກສະ ແລະ ຄນຄາ)

- ວທການສອນຄວນອງໃສການສາງສ ງແວດລອມທ ດເພ ອໃຫບນລເປາໝາຍຂອງການສອນ.

- ຄວນມການປະເມນຜນຢາງສະໝາສະເໝເພ ອໃຫຮວາຂະບວນການຮຽນ-ການສອນສາມາດບນລເປາໝາຍ ແລະ

ຈດປະສງທ ການດໄວ.

- ການປຽນແປງວທການສອນ ແລະ ກດຈະກາໃນຫອງຮຽນ ໃຫອງໃສຜນຂອງການປະເມນຜນ.

ວທການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງນນ, ໃນໄລຍະຕນປ

ການຊວຍເຫອຂອງຄເປນສ ງຈາເປນທ ສດ, ແຕເມ ອນກຮຽນເລ ມມ

ຄວາມໝນໃຈ ແລະ ສາມາດເພ ງຕນເອງໄດແລວ, ຄວາມຕອງການຊວຍ

ເຫອຈາກຄຈະຄອຍໆຫລດຜອນລງ. ໃນດານວຊາການພວກເຮາຮຽກ

ວາ: ‘Scaffolding/ຊວຍໃນການຮຽນຮ ຈນກວາຈະກມຕນເອງ’,

ຕວຢາງ: ການຮຽນຂ ລດຖບຂອງເດກນອຍ. ພວກເຂາຕອງການມລ

ຈ ງອະທບາຍແນວຄວາມຄດ ກຽວກບການຮຽນ-ການສອນ ແບບ ເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ

33

ຊວຍສອງລ, ແຕພພວກເຂາເລ ມຖບລດຊານານແລວ ກ ສາມາດປດລຊວຍອອກໄດ. ເມ ອລຊວຍຖກປດອອກແລວ, ພວກ

ເຂາກ ຈະຮຽນຊງຕວໃຫມຄວາມດນດຽງ ຊ ງເປນສ ງສາຄນໃນການບງຄບໃຫລດແລນໄປໄດ ແລະ ໃນທ ສດ ເດກນອຍກ ຈະ

ສາມາດຂ ລດຖບໄດຢາງສະບາຍ. ລຊວຍຖກປດອອກຍອນເດກນອຍຮຈກຊງຕວ ແລະ ຜນທ ຕາມມາແມນການຄນພບ ຫ ມ

ປະສບການ ເຊ ນດຽວກບການສອນ ແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ, ໃນໄລຍະເລ ມຕນຄອາດຈະເປນຜນາສະເໜ, ແຕພສອນ

ໄປໄດໄລຍະໜ ງ, ຄຄອຍໆຫລດຜອນການນາສະເໜລງ ປອຍໃຫນກຮຽນພະຍາຍາມຮຽນຮດວຍຕນເອງ ໂດຍມຄເປນຜ

ຊວຍ; ຜນທ ຕາມມາແມນເກດຂະບວນການຮຽນແບບເອກະລາດ. ໃນຂະນະທ ຄເຮດໜາທ ເປນຜສງເກດການຢຫາງໆ, ໃນ

ກລະນນ, ຄກ ປຽບເໝອນວທະຍາກອນທ ຄອຍໃຫຄາປກສາແກນກຮຽນ. ການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງໝາຍເຖງ

ການຫນປຽນວທແບບດງເດມ ແບບເອາຄເປນໃຈກາງໃນຂະບວນການສອນ. Scaffolding/ຊວຍໃນການຮຽນຮ ຈນກວາ

ຈະກມຕນເອງ’’ ແມນຂະບວນການສະໜອງຄວາມຊວຍເຫອເພ ອສະໜບສະໜນແນວຄວາມ ຄດ ໃໝໆ, ການຊວຍເຫອອາດ

ແມນການຕງຄາຖາມ, ການການດຂອບເຂດ, ການແນະນາບດອານ ແລະ ແນະນາໃຫນກຮຽນເຮດບດຝກຫດ.

Scaffolding ມ 2 ແບບຄ: Hard Scaffolding ແລະ Soft Scaffolding:

Soft scaffolding: ວທການຍາງອອມຮອບຫອງຮຽນ ແລະ ຖາມນກຮຽນແຕລະຄນ ກຽວກບ ບນຫາຂອງເຂາເຈ າ ແລວ

ຊກຍ ຊແນະ ຊວຍເຫອ.

Hard scaffolding: ເປນໜາວຽກທ ຍາກ ເຊ ນ: ການທາຄວາມ ເຂາໃຈ ທດສະດຫກປດຊະຍາຂອງຄນເກກ.

ໃນທ ນແມນ ຄເປນຜໃຫຂມນສະໜບສະໜນ ເພ ອຊວຍນກຮຽນພດທະນາທກສະການຄດຂນສງ. ມການຕງ ຄາ

ຖາມເພ ອກະຕນການຄນຄດ. RReciprocal scaffolding/ການຊວຍເຫອຊ ງກນ ແລະ ກນ ແມນຮບແບບການໃຫການ

ຊວຍເຫອອກແບບໜ ງ ໂດຍການໃຫນກຮຽນແບງຈ 2 ຄນ ຫ ຫາຍກວານນເພ ອເຮດແບບຝກຫດນາກນ. ນກຮຽນມທາອຽງ

ທ ຈະພດທະນາ ທກສະການຄນຄດຂນສງນາຜໃຫຍ ຫ ໝ ເພ ອນ ທ ມຄວາມສາມາດສງກວາ ເພ ອມາພດທະນາແນວຄວາມ

ຄດຂອງຕນເອງ. ມນຈະເປນການດກວາຖານກຮຽນ ໄດເຮດກດຈະກາການຮຽນເປນຄກບຜ ທ ມທດສະນະທ ແຕກຕາງກນ

ເພາະວາເຂາເຈ າ ມໂອກາດທ ຈະຖກຖຽງ ດວຍທກສະຂນສງ.

ການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ ໂດຍນາໃຊ Scaffolding/ຊວຍໃນການຮຽນຮ ຈນກວາຈະກມຕນເອງ

34

ພພວກເຮາມາພາກນສາງບນຍາກາດ ຫ ພກຜອນຊ ວຄາວ.

2.3 ການຄນຄດແຕຕາຫາສງ (Blooms)

35

36

37

38

39

40

41

42

43

ຕຕວຢາງຫວຂ:: ອະວະກາດ

ການຈ ຈາ ຕດຮບ "ອະວະກາດ" ຈາກປມວາລະສານ. ວາງສະແດງ ຫ ສາງເປນຮບສລະປະ. ເຮດບນຊ

ຄາສບ ກຽວກບ ອະວະກາດ (ຕາມລາດບຕວອກສອນ). ເຮດບນຊລາຍຊ ຂອງດາວເຄາະ ທ ມຢ

ໃນຈກກະວານ. ເຮດບນຊລາຍຊ ສ ງຂອງຕາງໆທ ຕອງການນາໃຊເພ ອເດນທາງຂນ ອະວະກາດ.

ການເຂາໃຈ ເຮດໃຫໂຕະກາຍເປນຍານອະວະກາດ, ເຮດຫນນກອະວະກາດເພ ອນາມາຫນລະຄອນ. ນາໃຊ

ຫນ ຫ ຕກກະຕາທ ສາງຂນມານນບອກວານກອະວະກາດ ເຮດຫຍງແດ, ເຮດແບບຈາລອງດາວ

ເຄາະ ທ ມຢໃລະບບສລຍະຈກກະວານ.

ການນາໃຊ ເຮດປມບນທກການຜະຈນໄພໃນອະວະກາດຂອງທານ (5 ວນ). ອປະກອນດນຕ ແບບໃດ ທ

ທານຈະນາໃຊເພ ອເຮດດນຕປະກອບການຜະຈນໄພ? ເຮດບນຊລາຍການຄາຖາມ ທ ທານ

ຕອງການຖາມນ ນກອະວະກາດ.

ການວເຄາະ ເຮດແບບຟອມໃບສະໝກສາລບໃຫຄນສະໝກເປນນກອະວະກາດ. ສມທຽບກອງ ສອງທາງໄກ

ຂອງກາລເລໂອ ກບກອງສອງທາງໄກແບບໃໝ, ໄຈແຍກລະຫວາງ ແຜນຂນສາຫວດອະວະ

ກາດຂອງອາເມລກາ ແລະ ລດເຊຍ.

ການປະເມນຜນ ສມທຽບຂດຂອງການຢເທງໜາໂລກ ແລະ ເທງດວງຈນ. ທານສາມາດພາສາມຄນ ຂນໄປດວງ

ຈນນາທານ. ຈ ງເລອກເອາຄນເຫ ານນ ພອມທງບອກເຫດຜນ. ເລອກດາວເຄາະທ ທານຢາກໄປຢ

ພອມທງອະທບາຍວາເປນຫຍງຈ ງຢາກໄປຢ.

ການສາງ

ຂຽນບດລາຍງານສາລບໜງສພມ ດວຍການພາດຫວຂຂາວວາ: "ຄວບຄມຍານອະວະກາດບ

ໄດ". ນາ ໃຊຍດທະສາດ SCAMPER ເພ ອອອກແບບຊດອະວະກາດ ແບບໃໝ. ສາງເກມທ

ເອນວາ: "ຂນສອະວະກາດ". ກຽມລາຍການອາຫານສາລບ ລກເຮອຍານອະວະກາດ. ອອກ

ແບບແຜນໂຄສະນາການເດນທາງໄປດວງຈນ.

44

ຕຕວຢາງຫວຂ::

ກການເດນທທາງ

ການຈ ຈາ

ມຈກວທທ ທານສາມາດເດນທາງຈາກສະຖານທ ໜ ງໄປຫາອກສະຖານທ ໜ ງ? ຈ ງຂຽນລາຍຊ

ແລະ ແຕມຮບ ກຽວກບ ທກວທການເດນທາງທ ທານຮຈກ. ຈ ງອະທບາຍ ໜ ງໃນບນດາ

ຍານພາຫະນະທ ຢໃນບນຊລາຍຊ , ຈ ງແຕມແຜນວາດ ແລະ ໝາຍພາກສວນຕາງໆຂອງມນ. ຮບ

ໂຮມເອາຮບພາບຍານພາຫະນະຈາກ ວາລະສານເພ ອນາມາເຮດໂປສເຕ ພອມທງມຂມນ

ອະທບາຍ.

ການເຂາໃຈ ທານເດນທາງແຕເຮອນໄປຫາໂຮງຮຽນດວຍວທໃດ? ຈ ງອະທບາຍວທການເດນທາງ ແລະ

ແຕມແຜນທ . ຈ ງພນລະນາ ກຽວກບ ວທການເດນທາງສະໄໝໃໝ. ຈ ງອະທບາຍ ຄວາມຮສກ

ທ ທານຂ ລດຖບຄງທາອດ. ຈ ງເຮດໃຫໂຕະຂອງທານກາຍເປນຍານພາຫະນະໃດໜ ງ.

ການນາໃຊ

ຈ ງອະບາຍວາເປນຫຍງຍານພາຫະນະບາງຊະນດຈ ງໃຫຍ ໃນຂະນະທ ບາງຊະນດກ ມຂະໜາດ

ນອຍ. ຈ ງຂຽນເລ ອງ ກຽວກບ ການນາໃຊຍານພາຫະນະທງ 2 ຊະນດ. ຈ ງອານ/ແຕງເລ ອງ

ກຽວກບ "ລດຖບສແດງ" ແລະ ສາງບດລະຄອນ ກຽວກບ ລດຖບ. ຈ ງສາຫວດເດກນອຍ 10

ຄນ, ວາພວກເຂາຂ ລດຖບແບບໃດແດ?. ສະແດງຕາຕະລາງ ຫ ເສນສະແດງ.

ການວເຄາະ ສາງຈກຊ ກຽວກບ ເດກນອຍທ ຂ ລດຖບຢາງປອດໄພ. ຍານພາຫະນະສະໄໝໃໝ ແລະ ການ

ນາໃຊມນ ມບນຫາຄແນວໃດ? ຈ ງໃຊແຜນວາດແບບປະສານ ເພ ອສມທຽບ ເຮອ ກບ ຍນ, ຫ

ເຮລຄອບເຕ ກບ ລດຖບ.

ການປະເມນຜນ ທານຈະແນະນາໃຫມການປຽນແປງລະບຽບການໃຊຖະໜນຫນທາງແນວໃດ ເພ ອປອງກນ

ອປະຕເຫດຕາມທອງຖະໜນ? ຈ ງໂຕວາທໃນຫວຂທ ວາ ພວກເຮາຈະສາມາດຊນາມນໃນ

ລາຄາທ ຖກກວານ. ຈ ງລຽງລາດບຍານພາຫະນະທ ແລນຊາໄປຫາໄວ.

ການສາງ

ຈ ງປະດດສາງຍານພາຫະນະ. ແຕມຮບ ຫ ສາງຍານພາຫະນະ ພາຍຫງທ ມການວາງແຜນຢາງ

ລະອຽດ. ຈະມຍານພາຫະນະແບບໃດເກດຂນໃນອກ 20 ປ ຂາງໜາ? ຈ ງສນທະນາ, ຂຽນ

ກຽວກບເລ ອງດ ງກາວ ແລະ ລາຍງານໃຫເພ ອນໃນຫອງຮຽນຟງ. ຈ ງແຕງເພງກຽວກບ ການ

ເດນທາງດວຍຍານພາຫະນະທ ແຕກຕາງກນ.

45

46

47

48

49

ພພາກທ 3:

ເຄ ອງມການຮຽນ-ການສອນແບບສາງສນ ແລະ ທນສະໄໝ

ເຕກນກວທການສອນ

3.1 ການສ ສານທ ມປະສດທພາບໃນຫອງຮຽນ

Source: ຜສ ງສານ

Message: ຂຄວາມ ຫ ສ

Channels: ຊອງທາງສ ສານ

Receiver: ຜຮບສານ

Effect: ຜນໄດຮບ

50

51

52

53

54

33.2 ແຜນວາດຊວຍຈ

ມນພວກເຮາຈະມາເບ ງຄວາມແຕກຕາງ ລະຫວາງ ວທ ແລະ ເຕກນກ ການສອນແບບເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ. ມນມ

ຫລາຍເຕກນກ ແຕພວກເຮາຈະເນນໃສ 2-3 ເຕກນກທ ສາຄນ. ຈ ງເລອກເອາເຕກນກທ ເໝາະສມທ ສດ, ເຊ ງມນຂນກບ

ຈດປະສງຂອງບດຮຽນ ຫ ວຊາທ ສອນ. ບມກດເກນໃດທ ການດໄວແບບຕາຍຕວ. ວທການແມນຂນກບການພຈາລະນາ

ຂອງຄ ຫ ອປະກອນຕາມເງ ອນໄຂຂອງທອງຖ ນ.

o ວງຈອນເປນຮບ 5E ກຽວກບ ວທການຮຽນ-ການສອນ

o ແຜນວາດຊວຍໃນການຈ

o ການສາງແຜນທ ຊວຍຈ

o ການວາງແຜນແນວຄວາມຄດ

Roger Bybee (1977), ແມນຜນາສະເໜ ເເຕກນກການຮຽນ-ກການສອນແບບ 5E ໂດຍອງໃສຂ

ສມມດຖານ ຂອງຜກຽວເອງ ກຽວກບການສາງແບບຈາລອງຂອງການຮຽນ. ເຕກນກນ ສະແດງໃຫເຫນ

ວາ ຜຮຽນສາງແນວຄດໃໝ ໂດຍອງໃສຄວາມຮ ຫ ປະສບການທ ມຢກອນແລວ.

ໃຫນກສາມະນາກອນສາທດວທການສອນ ແບບເອາ

ນກຮຽນເປນໃຈກາງ

ໃຫນກສາມະນາກອນຖຖາມວາ ມທານໃດແແດທ ເຄຍໃຊເຕກນກ ທ ກາວມາຂຂາງເທງນ

ຕວ E 5 ຕຕວນໝາຍຄວາມວາແນວໃດ? (ຂຂຽນແຕລະຕວໃສກະດານ)

55

55E ຂນຕອນວທການຮຽນ-ການສອນ

Ngage (ການຢງຄວາມຮ) ແມນຂນຕອນທ ຄນາໃຊເພອໃຫນກຮຽນມສວນຮວມໃນການປະເມນຜນ

ຄວາມຮ ຫ ປະສບການທມຢກອນແລວ. ໃຫສງເກດວາໃນການຝກອບຮມນພວກເຮາພະຍາຍາມ ໃຫ

ພວກທານໄດມສວນຮວມເພອກະຕນຄວາມສນໃຈຂອງພວກທານ ໂດຍການປະເມນຜນພນຖານຄວາມຮ

ທພວກທານມຢແລວ, ພວກເຮາເລມຕນການສນທະນາດວຍການແລກປຽນຄວາມຄດເຫນ. ໃນທານອງ ດຽວກນ

ພວກເຮາກ ເລມການສນທະນາໃໝ ດວຍການຢ ງຄວາມຮຂອງນກຮຽນໃນວຊາຮຽນ. ມນຍງສາມາດໃຊ ເປນ

ກດຈະກາການສາງບນຍາກາດການຮຽນ. ການສາງບນຍາກາດການຮຽນກຄກນກບການເຮດກດຈະກາອນເຄອງ

ກອນຈະເລມການສນທະນາ. ໜາປກປມຂອງພວກເຮາກສາມາດໃຊເປນ ການສາງບນຍາກາດການຮຽນ. ຈາກການ

ເບ ງໜາປກ, ພວກເຮາສາມາດນາສະເໜຫວຂທຈະສນທະນາ.

xplore (ຄນຫາສ ງໃໝໆ) ແມນຂນຕອນທ ຄນາໃຊເມອຕອງການໃຫນກຮຽນໄດສາງຄວາມເຂາໃຈ ດວຍ

ຕນເອງ. ຄເປດໂອກາດໃຫນກຮຽນໄດມສວນຮວມໂດຍກງດວຍຄວາມຮໃໝ ຫ ຄວາມເປນຈງ ຫ

ອປະກອນ. ຂນຕອນນຄນາໃຊຄາຖາມເຈາະຈມ ເມ ອຄຕອງການເນນໜກໃສຫວຂທ ໃຫການວເຄາະຂມນ

ແລະ ການຮຽນແບບຄນຄດຢາງມເຫດຜນ.

Xplain (ອະທບາຍ) ແມນຂນຕອນທ ຄໃຊເພ ອຕອງການໃຫໂອກາດໄດແລກປຽນໃນສ ງທ ເຂາເຈ າໄດ

ຮຽນຮດວຍການນາໃຊຄາເວາຂອງຕນເອງອະທບາຍ. ນແມນວທການທ ຄສາມາດ ສ ງເສມໃຫນກຮຽນ ໄດ

ເວາ ແລະ ສະແດງອອກກຽວກບຄວາມຄດຂອງເຂາເຈ າໂດຍການສນທະນາແບບສະທອນ. ແບບ ສະທອນ

ໝາຍຄວາມວາແນວໃດ? ແມນການແປຜນຄວາມຮໃໝໂດຍອງໃສຄວາມເຂາໃຈຂອງສວນບກຄນ.

Laborate (ການ ໃຫລາຍລະອຽດເພ ມເຕມ) ແມນຂນຕອນທ ຄນາໃຊ ເມ ອຕອງການສ ງເສມ ໃຫນກຮຽນ

ນາໃຊຄວາມຮ ແລະ ສບຕກວດສອບວທການນາໃຊ. ນແມນວທການທ ຄໃຫໂອກາດນກຮຽນໄດ

ອະທບາຍຢາງລະອຽດ ກຽວກບ ແນວຄວາມຄດທ ຕນຮຽນຮ ນາໄປສມທບກບ ແນວຄວາມຄດອ ນໆ ເພ ອ

ໃຫສາມາດນາໄປໃຊໄດໃນສະພາບຕວຈງ.

Valuation (ປະເມນຜນ) ແມນຂນຕອນທ ທງນກຮຽນ ແລະ ຄນາໃຊເພ ອໃຫສາມາດການດໄດວາມການ

ຮຽນຮ ແລະ ມຄວາມເຂາໃຈໄດຫາຍປານໃດ? ນແມນຕວ E ຕວສດທາຍ ແຕແມນຂະບວນການ ແບບຕ

ເນ ອງທ ໃຊເພ ອການດໄດວາຜຮຽນໄດຮຽນຮແທ.

E

E E E E

56

ສສະນນ,, ແແບບຈາລອງ 55E ອອາດຈະນາເໜໄດດ ງລລມນນ::

ແຜນວາດ 5E

ເນນການປະເມນຜນ

ຕວຢາງການນາໃຊ 5E

ໃນຂນຕອນການຢ ງຄວາມຮ ແມນການດງດດນກຮຽນໃຫມາມສວນຮວມ, ສ ງເສມໃຫເຂາເຈ າໄດເວາ.

ຕວຢາງ ຖາຫວຂສນທະນາກຽວກບພດຊະນດຕາງໆ, ອາດຈະພານກຮຽນອອກໄປນອກຫອງ ແລວ ໃຫເຂາເຈ າ

ສງເກດພດພອມທງອະທບາຍສ ງທ ເຂາເຈ າເຫນ, ຖາມເງ ອນໄຂກ ຖາຍຮບພດ ຫ ຕດເອາສວນຕາງໆ ຂອງ

ພດນນໆມາພອມ. ນກຮຽນຈະສາມາດບນລະຍາຍໄດດດວຍຮບພາບ ແລະ ສວນຕາງໆຂອງພດເຫ ານນ. ທານ

ສາມາດເອນກດຈະການວາການສາຫວດເພ ອຄນພບ, ຄງຕໄປ ຖາທານຢາກໃຫເຂາເຈ າເຮດກດຈະກາ ຄແນວນ ກ

ພຽງແຕບອກວາ, “ພວກເຮາອອກໄປສາຫວດ ເພ ອຄນພບສ ງໃໝໆກນເທາະ”.

1

ບອກໃຫສາມະນາກອນອອກໄປນອກຫອງ ແລະ ຊໃຫເຫນລກສະນະຂອງພດທ ແຕກຕາງກນເຊ ນ:: ເປນເຄອ,,

ເປນຕນ, ເປນພມ, ພດກາຝາກ ຄດ ງດອກເຜງ ( ດອກເອອງ). ຈ ງປະຕບດຕາມຂນຕອນລມນ ເພ ອສາທດ 5E

ໂໂດຍໄປຕາມແຕລະຂນຕອນ.

57

ໃນຂນຕອນການສາຫວດ, ໃຫ ສບຕກດຈະກາ “ການສາຫວດເພ ອການຄນພບ,” ໂດຍບອກໃຫÉນກຮຽນ

ສບຕກວດສອບພາກສວນຕາງໆຂອງພດທ ແຕກຕາງກນ ໂດຍຕດເຈຍແປະໃສສວນ ຕາງໆ ຂອງພດ ຫ ສາງ

ແບບຈາລອງ. ຕວຢາງເຊ ນ: ເປນຫຍງພດບາງຊະນດ ຈ ງເລອຂນຕາມຕນໄມຊະນດອ ນ... ຈາກການ ສາ

ຫວດສ ງແວດລອມຢາງເອາຈງເອາຈງ ນກຮຽນຈະໄດພດທະນາແນວຄວາມຄດ, ຂະບວນການ ແລະ ທກສະ.

ໃນຂນຕອນການອະທບາຍ, ນກຮຽນຈະມໂອກາດອະທບາຍກຽວກບຄວາມເຂາໃຈຂອງເຂາເຈ າ ຕ ແນວ

ຄວາມຄດໃດໜ ງ ແລະ ສາທດທກສະໃໝໆ. ຂນຕອນນໃຊເພ ອນາສະເໜຄາສບແບບທາງການ, ນຍາມ

ແລະ ການອະທບາຍແນວຄວາມຄດ, ຂະບວນການ, ທກສະ. ການອະທບາຍຈະໃຊÉ ໄດດ ເມ ອທານ

ສະຫລບເພ ອອະທບາຍບດຮຽນໂດຍລະອຽດ. ຄສາມາດນາໃຊທກສະການອະທບາຍ ແລະ ການຕງຄາຖາມ ດວຍ

ການຖາມເຈາະຈມຈນກວານກຮຽນຈະເຂາໃຈແນວຄວາມຄດຢາງເລກເຊ ງ.

ໃນຂນຕອນການເຊ ອມຕ ຫ ອະທບາຍລະອຽດ ສາມາດເວາໄດວາແມນຂນຕອນຂະຫຍາຍໃຈຄວາມ, ບອກ

ໃຫນກຮຽນຈບຄສນທະນາກບເພ ອນຮວມຫອງ, ການເຮດກດຈະກາບດບາດສມມດ (Role play) ຫ

ຫນເກມ. ຂນຕອນນແມນການໃຫໂອກາດນກຮຽນເຂາໃຈໃນສ ງທ ເຂາເຈ າໄດສາຫວດ ແລະ ອະທບາຍ

ຢາງເຕມສວນ.

ໃນຂນຕອນການປະເມນຜນ, ຄສາມາດບອກໃຫນກຮຽນເຮດຊດສະສມພາກສວນຕາງໆຂອງພດ ທ ພບ

ເຫນ ແລວຕດຊ ໃສ. ດວຍວທນ ເຂາເຈ າກ ຈະສາມາດອະທບາຍລກສະນະຂອງພດ ແລະ ສາມາດ ສະແດງ

ໃຫເຫນວາເປນຫຍງພດຊະນດຕາງໆຈ ງມລກສະນະຕາງກນ. ແນນອນວາ, ໃນລະຫວາງບດຮຽນ, ການປະ

ເມນຜນສາມາດເຮດໄດດວຍການຖາມ ຫ ສນທະນາເພ ອແລກປຽນຄວາມຄດເຫນ.

2 3

4 5

58

ມມທານໃດສາມາດອະທບາຍຮບນໄດບ??

ແຜນວາດຊວຍຈ ແມນການຈດກາຍຂມນໃນຮບແບບການແຕມແຜນວາດ ສາລບ ການສາງ ແລະ ຈດ

ລຽງຂມນ ເພ ອສ ງເສມຄວາມເຂາໃຈໃນບດຮຽນ ຫ ຫວຂໃດໜ ງ ໂດຍມຈດປະສງສະໜບ-ສະໜນ

ຂະບວນການຮຽນ ແລະ ທງເປນເຄ ອງມທ ມປະສດຕພາບຊ ງສາມາດສະແດງໃຫເຫນສາຍພວພນກນ

ລະຫວາງ ແນວຄວາມຄດຕາງໆ ຫ ຄວາມຮເກ າ ແລະ ຄວາມຮໃໝໃນຮບແບບທ ສາມາດເຂາໃຈ ໄດ

ງາຍ. ແຜນວາດຊວຍຈ ຍງຖກນາໃຊເພ ອວາງແຜນໂຄງການ, ຊວຍແກໄຂບນຫາ, ຕດສນໃຈ, ສກສາ,

ວາງແຜນການຄນຄວາ ແລະ ລະດມຄວາມຄດເຫນ. ແຜນວາດຊວຍຈ ມຫາຍຮບແບບດ ງລມນ:

ແແຜນວາດຮບດາວ:: ແຜນວາດຊວຍຈ ຮບດາວ ເໝາະສາລບການຈດກາຍ

ລກສະນະ ຂອງສ ງໃດໜ ງຢາງລະອຽດ. ນກຮຽນສາມາດໃຊເຕກນກນ

ຖາຕອງການຈດກາຍ, ອານ, ເຮດວຽກບານ, ຈ ຈາ ແລະອ ນໆ.

ເຮດກດຈະກາເພ ອສາງບນຍາກາດ

ເຕກນກການສອນແບບຕໄປແມນການສາງແຜນທ ຊວຍຈ

59

ແແຜນວາດຮບແມງມມ:: ຄາຍຄກບແຜນວາດຮບດາວ, ເໝາະສາລບການ

ຈດກາຍລກສະນະຂອງສ ງໃດໜ ງຢາງລະອຽດ. ແຕສາມາດຈດລາຍ

ລະອຽດໄດຫາຍກວາ. ມນຊວຍໃນດານທກສະການສກສາຮຽນຮ ດວຍ

ການກາວໄປສລະດບທ ສງຂນ.

ແແຜນວາດຮບເມກ//ແແບບເປນກມກອນ:: ແຜນວາດຮບເມກ//ແບບເປນ

ກມກອນ ສາມາດນາໃຊໄດກບຫວຂ ທ ພວພນເຖງການສາງຄວາມຄດ

ແບບຮບໃຍແມງມມ ໂດຍອງໃສຜນການລະດມຄວາມຄດ (ສະໝອງ).

ແຜນວາດຮບຕນໄມ:: ແບບຕນໄມນ ສາມາດນາມາໃຊໄດຖາຫວຂທ ຈດ

ກາຍນນພວພນກນແບບຕອງໂສ ໂດຍມຈດເລ ມຕນດຽວ ແຕມຜນໄດ

ຮບຫາຍຢແຕລະຂອດ (ຄ ກບງາໄມ). ຕວຢາງ ການໃຊສະແດງສດເລກ.

ແຜນວາດຜນຕຕເນ ອງແບບຕອງໂສ:: ແຜນວາດຜນຕເນ ອງແບບຕອງໂສ

ສາມາດ ໃຊກບຫວຂທ ພວພນເຖງ ຜນສະທອນແບບຕອງໂສ, ໂດຍມ

ການຈາແນກຈດເລ ມຕນ, ຈດລະຫວາງກາງ ແລະ ຈດສນສດ. ຕວຢາງ

ການວເຄາະວທການຂຽນເລ ອງ.

ແຜນວາດຕເນ ອງແບບຂອບເວລາ:: ແຜນວາດຕເນ ອງແບບຂອບເວລາ

ສາມາດໃຊກບ ຫວຂທ ມຈດເລ ມຕນ ແລະ ຈດສນສດ ຫ ຖາມການ

ແບງເປນຫາຍສວນ ຫ ຫາຍລາດບ ລະຫວາງກນ. ຕວຢາງ

ປະຫວດສາດລາວ..

ແຜນວາດຮບໂມງ:: ແຜນວາດນເໝາະກບຫວຂເລ ອງມວງຈອນຄາຍຄ

ຮບໂມງ. ຕວຢາງການເຮດຕາຕະລາງປະຈາອາທດ ຫ ສະຫລບບດ

ເລ ອງ.

ແຜນວາດຮບວງຈອນ:: ແຜນວາດຮບວງຈອນເໝາະກບຫວ ຂທ ພວພນ

ເຖງສ ງທ ເກດຂນຊາໄປຊາມາແບບຮອບວຽນ ໂດຍບມຈດເລ ມຕນ ແລະ

ບມຈດຈບ. ຕວຢາງ: ໃຊສະແດງຂະບວນການລະເຫຍອາຍ.

60

ແແຜນວວາດແແບບກກະແແສຕຕເເນ ອງ:: ເໝາະກບຫວຂທ ພວພນເຖງການໃສຂ

ມນແນະນາ ໃນລກສະນະຕອງໂສ ເພ ອໃຫປະຕບດຕາມ, ໂດຍມຈດ

ເລ ມຕນ ແລະ ມຄວາມເປນໄປໄດທ ຈະມຫາຍຜນຮບຢ ໃນຂະແໜງ

ຂອງມນ ພອມທງມບາງກດເກນ, ຕວຢາງ ການໃຊໃນຂະບວນການເຂາ

ຮຽນ ຫ ນກອອກແບບໂປຣແກຣມ.

ແຜນວວາດແບບວວງແຫວນ: ເໝາະກບຫວຂການສກສາຄວາມຄາຍຄ

ແລະ ຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງສອງ ຫ ສາມສ ງ ຫ ການຫາສ ງທ ຄາຍຄ

ກນຂອງສ ງຕາງໆ. ຕວຢາງ: ການສກສາຄວາມຄາຍຄ ແລະ ຄວາມແຕກ

ຕາງ ລະຫວາງສດລຽງລກດວຍນມ ແລະ ສດເລອຄານ.

ຕາຕະລາງ//matrix diagram: ແມນເໝາະກບການຂດຈອນ ຫ ຈດ

ວາງຂມນທ ເປນລກສະນະຂອງສ ງຂອງຫາຍຢາງເຊ ນ: ການສາງ ແລະ

ການສະແດງສ ງປະດດສາງທ ສາຄນ, ໃຜເປນຜປະດດມນຂນມາ, ເມ ອ

ໃດ, ຢໃສ ແລະ ເປນຫຍງຈ ງປະດດ ອ ນໆ.

KWHL diagram: ແມນເໝາະກບຫວຂທ ພວພນເຖງການວເຄາະ ຫ

ຈດວາງສ ງທ ທານຢາກຮຽນໃນຫວຂໃດຂໜ ງ.

K ຫຫຍມາຈາກ KNOW (ຮຮ) ກກຽວກບວວຊານນໆ.

W ຫຍມາຈາກ WANT (ຕອງການ) ຮຽນ.

H ຫຍມາຈາກ HOW (ແນວໃດ) ຮຽນຫວຂນ ນໆໃຫຫາຍຂນໄດແນວ

ໃໃດ?

L ຫຫຍມາຈຈາກ LEARN (ຮຮຽນ) ສສ ງທ ທທານຮຽນຮຈຈາກການອານ

ຕວຢາງ: ໃຫໝາຍໃສຕາຕະລາງກອນ, ໃນລະຫວາງ ແລະ ຫງຈາກການອານຫວຂນ ນໆ.

ມຫາຍແຜນວາດຊວຍຈ ທ ເປນປະໂຫຍດສາລບການຮຽນ-ການສອນທ ທານສາມາດນາໄປໃຊໄດ ແຕ ພວກເຮາຢາກ

ເນນໜກໃສຮບແບບທ ເໝາະສມ, ຕວຢາງ: ແຜນທ ຊວຍຈ ແມນວທການຈດກາຍ ຫ ລະດມຄວາມຄດເຫນທ ສາມາດເຮດໃຫ

ເກດມະໂນພາບ, ປະດດສາງ, ສາງພາບ, ປະກອບໂຄງສາງ ແລະ ແຍກປະເພດຄວາມຄດ ເພ ອຊວຍນກຮຽນໃນການຮຽນ.

ແຜນທ ຊວຍຈ ປະກອບດວຍຮບພາບ, ຄາສບ, ປະໂຫຍກ, ວະລ, ຄວາມຄດ, ໜາທ ທ ຖກເຊ ອມໂຍງ ແລະ ຈດວາງ ໂດຍນາ

ໃຊກ ງການ ອະທບາຍຄາສບສາຄນທ ເປນໃຈກາງ. ການນາໃຊແຜນວາດຊວຍຈ ນກຮຽນສາມາດແປຜນໄດຢາງງາຍດາຍ,

ແທນທ ນກຮຽນຈະຈດບດຮຽນໂດຍລະອຽດ. ແຜນວາດຊວຍຈ ກ ຄກບແຜນທ ທ ບອກທດທາງແກນກຮຽນວາ ສ ງເຫ ານນມ

ຄວາມໝາຍແນວໃດ. ຜທ ມກການຮຽນແບບໃຊພາບປະຈກຕາຈະສາມາດແຕມແຜນວາດໄດງາຍ ແລະ ອະທບາຍຄາຕອບໄດ

ຢາງຈະແຈງ. ນແມນເປນວທທ ດ ເມ ອຄຕອງການໃຫນກຮຽນເຂາໃຈຄາສບ, ຫວຂ ຫ ແນວຄວາມຄດທ ຍາກໃນການຮຽນ,

ມນຍງໃຊໄດຜນດໃນກດຈະກາການລະດມຄວາມຄດ. ການສາງແຜນວາດ ຕອງການໃຊຄວາມຄດຢາງສມເຫດສມຜນ ແລະ

ເປນໄປຕາມລາດບທ ຄວນຈະເປນ ລວມທງການຄດແບບສາງສນ ແລະ ກວມລວມ. ເຄອງມນຖກປະດດສາງຂນໂດຍ Tony

61

Buzan, ນກຈດຕະວທະຍາຄນອງກດໃນປ 1991.

ຂຂແນະນາໃນການສາງແຜນວາດຊວຍຈ :

ເລ ມຕນຂຽນ ຫ ແຕມຈາກຈດໃຈກາງຂອງແຜນວາດນນ.

ນາໃຊຮບພາບ, ສນຍາລກ, ລະຫດ ແລະ ມຕ ໃນການອະທບາຍແຜນວາດ.

ເລອກຄາສບທ ສາຄນ ແລະ ນາໃຊຕວໜງສແບບສງແບບຕາ.

ແຕລະຄາສບ, ຮບພາບມຄວາມໝາຍໃນຕວຂອງມນ ແລະ ຈດວາງຢໃນແຖວຂອງມນ.

ເສນເຊ ອມຕຕອງປະສານກນ, ເລ ມຕນຈາກຮບທ ຢໃຈກາງ. ບນດາເສນທ ຢໃຈກາງຄວນຈະໜາ ຫ ເຂມກວາ, ຄດໂຄງ

ແລະ ເສນເຊ ອມຕຄວນຈະຄອຍໆບາງລງໃນຂະນະທ ມນແຜຂະຫຍາຍອອກຈາກໃຈກາງ.

ເສນເຊ ອມຕ ຫ ຂດອອມ ໃຫພດກວມເອາຄາສບທ ຕອງການຂຽນແນວຄວາມຄດ ຫ ຄາອະທບາຍ

ໃຫນາໃຊສແຕກຕາງກນໃນແຜນວາດຊວຍຈ , ເພ ອໃຫສສນກະຕນຈດໃຈທງເປນການໃສລະຫດ ແລະ ແບງຈ.

ໃຫພດທະນາວທການສະເພາະຂອງຕນເອງໃນການສາງແຜນວາດຊວຍຈ .

ໃຫມການເນນໜກ ແລະ ສະແດງຄວາມກຽວຂອງກນຢໃນແຜນວາດຂອງທານ.

ແຜນວາດຊວຍຈ ຄວນຈະແຈງ ໂດຍນາໃຊວທການແບງຊນ, ຈດສນຕາມລາດບເລກ ຫ ແຕມເສນການດຂອບເຂດອອມ

ເອາກ ງການຂອງແຜນວາດ.

ທານຍງສາມາດນາສະເໜການສາງແຜນວາດຊວຍຈ ເປນກດຈະກາລວມຂອງຫອງ ຫ ເປນກດຈະກາສະເພາະບກຄນ. ຖາ

ທານນາໃຊມນເປນກດຈະກາລວມຂອງຫອງ, ທານຄວນປະຕບດຕາມຂນຕອນຕໄປນ:

- ກະກຽມບດໂດຍຕດເຈຍໃຫເປນຮບຮາງຕາງໆເຊ ນ: ຮບວງມນ, ຮບຫວໃຈ...

- ສນທະນາກຽວກບຫວຂທ ສາຄນ ແລວ ຂຽນໃສບດທ ກຽມໄວ ແລະ ນາໄປຕດໃສຝາຫອງ ຫ ກະດານ.

- ໃຫນກຮຽນແຕລະຄນສະເໜຄວາມຄດທ ສາຄນກຽວກບຫວຂທ ສນທະນາໃສບດຂອງຕນ

- ນກຮຽນແຕລະຄນສາມາດຂຽນໄດຫາຍຄາສບກຽວກບຄວາມຄດທ ສາຄນໃສຫາຍບດແຍກກນ.

- ເມ ອນກຮຽນເຮດວຽກຕາມທ ຄມອບໝາຍສາເລດແລວ, ຕອງນາແຜນວາດຊວຍຈ ໄປຕດໃສຝາຫອງ ຫ

ກະດານ ໂດຍໃຫບດຕາງໆ ເຊ ອມຕກນດວຍເສນເຊອກ ຫ ໃຊສສ ເພ ອແຕມເສນເຊ ອມຕກນ.

ແຕຖາທານໃຊມນເປນກດຈະກາສະເພາະບກຄນ, ທານຄວນແນະນາໃຫນກຮຽນປະຕບດຕາມຂນຕອນລມນ:

- ແຕມຮບວງມນໃສຈດໃຈກາງຂອງເຈ ຍ

- ຂຽນຫວຂ ຫ ແນວຄວາມຄດທ ຕອງການສາງແຜນວາດ

ຊວຍຈ ໃສຈດໃຈກາງດານໃນຂອງຮບວງມນ.

ຫວຂ

62

- ໃຫແຕມເສນຂດເດອອກຈາກຮບວງມນ

- ແລວຂຽນຄວາມຄດທ ສາຄນ ແລະ ພວພນກບຫວຂ ໄວ

ເທງເສນທ ຂດໄວນນ.

ຖາຄວາມຄດຫາກແມນຄວາມຄດໃໝ ໃຫຂດເສນຊ ໃໝເລ ມຈາກວງມນ. ໃຫສງເກດຄວາມຍາວ ແລະ ຄວາມໜາ

ຂອງເສນຊ . ຄວາມຄດຫກຈະມເສນຊ ທ ໜາ ສວນຄວາມຄດຍອຍຈະມເສນຊ ບາງໆ. ພອມກນນນ, ຄວາມຄດຕອງເໝາະກບ

ຄວາມຍາວຂອງເສນຊ ເພ ອສະແດງວາມນພວພນກນ. ໃຫໃຊສເພ ອສະແດງຄວາມ ແຕກຕາງກນ.

ເມ ອສາເລດການສາງແຜນວາດຄວາມຄດແລວ ຈ ງເລ ມວເຄາະຂມນທ ເຫນໃນແຜນວາດ

ຫວຂ

ຫວຂ ຄວາມຄດເບອງຕນ

63

ເຖງຢາງໃດກຕາມ ເຮາສາມາດສາງແຜນວາດເຫ ານຂ ນໄດໂດຍໃຊຊອບແວ. ສາມາດຊ ຫ ເຂາຫາໃນອນເຕເນດ ເພ ອສາງແຜນ

ວາດຂອງຕນເອງໂດຍໃຊເວບໄຊ: http://blog.iqmatrix.com/mind-map/how-to-mind-map-a-beginners-

guide

64

ປະເມນແຜນວວາດຄວາມຄດ. ຄາດໄວວເບ ງງວາາ ເເຄ ອງມນຈຈະມສວນຊຊວຍບບ ຈະໃໃຊ

ງງາຍບ ຫ ໃຊຍາກ??

ສາງແຜນວາດ ໂດຍການແນະນາຈາກ Buzan, 2006.

ທານຄດແນວໃດກຽວກບການໃຊເຄ ອງມນໃນຫອງຮຽນ? ເຮາຈະໃຊເຂາໃນການກຽມແຜນບດສອນໃນ 2-3 ມທ ຈະ

ມາເຖງ.

65

ແຜນວາດຖດໄປມຊ ວາ ແຜນວາດມະໂນພາບ (concept mapping). ແຜນວາດມະໂນພາບຕາງກບແຜນວາດແນວຄດ ເພາະແຜນວາດມະໂນພາບໃຊເພ ອຕລາຄາ ໃຫນກຮຽນເຫນ “ພາບລວມ” ແຜນວາດນ ແມນແຜນວາດທ ປະກອບດວຍຂອດ, ແຕລະຂອດບນຈປາຍມະໂນພາບ. ປາຍມະໂນພາບາຍອນຕດຕກນ ດວຍເສນຊ ທ ຊທດ. ເສນຊ ເຫ ານກມປາຍເຊ ນ

ກນ. ຂອດມະໂນພາບ ຖກຈດວາງຕາມລາດບຊນ ໂດຍຈດແຕ ມະໂນພາບລວມຫາມະໂນພາບສະເພາະ. ຂອດໜ ງໆສະແດງ

ດວຍວງມນ ຫ ຮບໄຂ

ການສາງແຜນວາດມະໂພາບແມນສມໃສການສະແດງເຖງສາຍສາພນລະຫວາງຄວາມຮເກ າ ແລະ ຄວາມ ຮໃໝ ມນ

ສະແດງເຖງສາຍສາພນລະຫວາງມະໂນພາບ ແລະ ເບ ງພາບລວມຂອງຄວາມຮ ແຜນວາດມະໂນພາບມຜນດຫາຍ ເມ ອໃຊ

ເພ ອວເຄາະ ແລະ ເພ ອສກສາໃຫເຂາໃຈປມທງຫວ ຫ ຫກສດທງໝດຂອງວຊາໜ ງ. ມນເປນເຄ ອງມເພ ອສງເກດວານກຮຽນ

ເຂາໃຈບດຮຽນແທຫບ. ມນຍງສາມາດບອກວາຄສອນຮເນອໃນຂອງວຊາສອນ ເປນລາດບ ຫ ບ? ນອກນນຍງສາມາດໃຊ

ແຜນວາດມະໂນພາບ ເປນເຄ ອງມໃນການປະເມນຜນອກດວຍ. ຜານການກະກຽມແຜນວາດມະໂນພາບ ຄສອນຈະສາມາດຕ

ລາຄາໄດວາ ນກຮຽນສາມາດເຫນ “ພາບລວມ” ໄດ ຫ ບ ໝາຍຄວາມວາ ຄຈະສາມາດຮໄດວາ ນກຮຽນໄດນາເອາຄວາມຮ

ທ ໄດມາກອນນນ ເພ ອເຊ ອມເຂາໃນ ຄວາມຮໃໝ ຫ ບ ເມ ອເຂາໃຈມະໂນພາບໃໝແລວ ມນຈະເປນການງາຍກວາ ທ ຈະ

ເຫນວານກຮຽນເຂາໃຈ ບດຮຽນຢາງເລກເຊ ງ ເພາະວາ ບດຮຽນທງໝດຂອງວຊາໃດໜ ງ ລວນແຕພວພນຊ ງກນ ແລະ ກນ ຢ

ໃນຫກສດແບບກນຫອຍ.

ໃນການສາງແຜນວາດມະໂນພາບສາລບພາກໜ ງຂອງປມເຫ ມໜ ງນນເຮາສາມາດເຮດດ ງນ:

ເອາພາກໜ ງຂອງປມແບບຮຽນ. ຂຽນຫວຂຂອງພາກ

ໃນຮບ ສ ແຈສາກ ຫ ຮບໄຂ.

ໃຊຄາເວາເຊ ນວາ: ບນຈ, ປະກອບດວຍ, ຜກມດກນ, ພວພນກນ ເພ ອຕຫວຂບດຕາງໆໃນແຕລະງາເຂ າຫາກນ.

ຫວຂຂອງພາກ

66

ຕຕວຢາງ: ໃນພາກທ 1 ມ 5 ບດ

ເມ ອຕຂອດຕາງ ໃໆສກນແລວ ຄຈະສາມາດໃຊເປນບອນອງ ເພ ອສະແດງເຖງສາຍພວພນລະຫວາງ ມະໂນພາບຕາງໆ ທ ເປນ

ພາບລວມຂອງວຊາສອນທງໝດ. ຈາກນນ ມນຈະເປນການງາຍໃຫຄ ເພ ອຮວາໄດຈບບດຮຽນ ທ ຜານມາຢບອນໃດ ແລະ

ສບຕບດຮຽນໃໝຢຈດໃດ. ທງເປນການງາຍໃຫແກຄໃນການເລອກເລ ອງທ ເໝາະສມມາສນທະນາໃນເວລາສອນບດ

ນນໆ. ແຜນວາດນ ຍງສາມາດໃຊເປນ ເຄ ອງມປະເມນຜນການຮຽນຂອງນກຮຽນອກດວຍ.

(Graphic organizers – Powerpoint)

ໃໃຫແຕລະກມ ແຕມແຜນວາດຊວຍຈ ໂດຍເລອກ

ເອາຫວຂໃດໜ ງ ເປນຕວຢາງ.

ແແຕລະກມເອາແຜນວາດມາຕດໃສຝາ ຫ ກະດານ ແລວລາຍງານ

ປະກອບດວຍບດຮຽນ

ຫວຂຂອງພາກ

A

A1

A2

A3

B C D E

B1

C1 D1 E1

ພວພນກນ ຜກມດກນ

67

68

69

70

71

72

ຖາມສາມະນາກອນເບ ງວາາ: ມມໃຜແດທ ຮຮ ແລະ ເເຄຍໄດໃຊວວທ “ເເຂາໃຈໂໂດຍການອອອກ

ແບບ/UbD” ໃນການແຕງບດສອນ/ບດຮຽນມາແລວ?

ພາກທ 4:

ເຂາໃຈໂດຍການອອກແບບ ແລະ SCAMPER

1. ເຂາໃຈໂດຍການອອກແບບ/Understanding by Design (UbD)

ຄາຖາມ: “ເຂາໃຈໂດຍການອອກແບບ”/UbD ແມນຫຍງ?

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

2. SCAMPER

SCAMPER ແມນຫຍງ?

SCAMPER ແມນຍດທະວທໜ ງ ຊ ງສາມາດນາໃຊ ເພ ອຊວຍນກຮຽນ ໃນການສາງຄວາມຄດ

ໃໝ ຫ ຄດຫາວທທາງອ ນໆ. ມນແມນເຄ ອງມ ທ ຊວຍຊກຍໃຫມຄວາມຄດປະດດສາງ ທ ແຕກ

ຕາງ ຫາກຫາຍ. SCAMPER ແມນລາຍການສາລບກວດ ຊ ງຊວຍທານໃນການຄດຫາຊອງທາງທ ເປນໄປໄດໃນ

ການປຽນແປງຜະລດຕະພນທ ມຢແລວ ໃຫເປນສ ງໃໝ. ທານສາມາດນາໃຊການປຽນແປງດ ງ

ກາວ ໂດຍຜານການແນະນາ ໂດຍກງ ຫ ຜານການເລ ມກະຕນໃຫນກຮຽນຄນຄດ ນາໃຊ

ຈນຕະນາການຂອງເຂາເຈ າເອງ.

ຈດປະສງຂອງ SCAMPER ແມນຫຍງ ?

SCAMPER ຊວຍນກຮຽນໃນການຕງຄາຖາມ, ຊວຍເຂາເຈ າຄນຄດ “ນອກເໜອຈາກເນອໃນ” ຂອງບດເລ ອງໃດ

ໜ ງ ຊ ງເປນການຊວຍເຂາເຈ າໃນການພດທະນາທກສະການຄນຄດແບບວພາກວຈານ ແລະ ຊວຍເຂາເຈ າໃນການ

ແຕງບດເລ ອງຈາກຈນຕະນາການຂອງຕນເອງ. SCAMPER ເປນເຄ ອງມທ ເປນປະໂຫຍດ ໃນການຮຽນແບບມສວນຮວມ ແລະ ເປນສ ງກະຕນທ ສາຄນສາລບ

ການຫ ນບດບາດສມມດ.

ຈະນາໃຊ SCAMPER ໄດແນວໃດ? SCAMPER ສາມາດນາໃຊໃນຫາຍກດຈະກາ. S.C.A.M.P.E.R ເປນຄາຫຍຂອງພາສາອງກດຈາກບນດາຄາສບຄ:

substitute (ສບປຽນ), ccombine (ໂຮມເຂາກນ), aadapt (ປບປຽນ/ດດປບ), mmodify (ປຽນແປງ)/mmagnify

(ຂະຫຍາຍ)/ minify (ຫຍລງ), pput to other use (ໝນໃຊໃນສະຖານະການອ ນ), eeliminate (ລບລາງ/ເອາ

ອອກ), reverse (ປບຄນ)/ rearrange (ຈດລຽງຄນໃໝ).

S substitute (ສບປຽນ) ສບປຽນບກຄນ, ສ ງຂອງ, ເຫດການ ຫ ສະຖານທ

C combine (ໂຮມເຂາກນ) ເອາມາໂຮມເຂາກນ, ຮວມກນ

A adapt (ປບປຽນ/ດດປບ) ປບໂຕ, ປບປຽນໃຫເໝາະກບສະຖານະການໃໝ

M modify (ປຽນແປງ) ດດແປງ, ປຽນແປງຮບຊງ ຫ ຄນນະພາບ

magnify (ຂະຫຍາຍ) ຂະຫຍາຍກວາງອອກ, ເຮດໃຫຮບຊງໃຫຍຂນ ເຮດໃຫຄນນະພາບດ

ຂນ

minify (ຫຍລງ) ຫຍລງ, ເຮດໃຫນອຍລງ, ເບາກວາເກ າ, ຊາລງ, ໜອຍຄງລງ

ຖາມສາມະນາກອນເບ ງວາາ: ມມໃຜແດທ ເເຄຍໄດຍນ ແແລະ ໄດໃໃຊ SCAMPER ມາແລວ??

ສະເເໜຄານຍາມກກຽວກບ “SCAMPER” ທທ ກຽມໄວແລວ

102

PP pput to other use (ໝນໃຊ

ໃນສະຖານະການອ ນ)

ນາໃຊເພ ອຈດປະສງອ ນ ນອກເໜອຈາກຈດປະສງເບອງຕນ ທ ເຄຍຕງ

ໄວ

EE eeliminate (ລບລາງ/ເອາອອກ) ຕດອອກ, ຂາມໄປ ເລອກເອາບາງສວນ ຫ ທງໝດ ຫ ບເອາດານຄນ

ນະພາບ

RR reverse (ປນຄນ)/

rrearrange (ຈດລຽງຄນໃໝ).

ເຮດສ ງທ ກງກນຂາມ, ປຽນທດທາງ. ປຽນລາດບ ຫ ປຽນໃຫແທດ

ເໝາະ, ປຽນແຜນໃໝ, ປຽນຜງໃໝ, ປຽນແບບ ໃໝ.

ຈຈະນາໃຊ SCAMPER ເຂາໃນການສອນຄແນວໃດ? ສວນຫາຍ ການນາໃຊຍດທະວທທ ດທ ສດ ແມນຫງຈາກນກຮຽນໄດໃຊເວລາໄລຍະໜ ງຮຽນຮກຽວກບບດເລ ອງໃດ

ໜ ງ. ຄອະທບາຍກຽວກບຈດປະສງຂອງຍດທະວທ ໃຫນກຮຽນຮ, ຊກຍໃຫເຂາເຈ າ ເອາໃຈໃສຄນຄດປະດດສາງໃນ

ຫາຍແງມມ ຫາຍຊອງທາງ.

ຕວຢາງດ ງຕໄປນ ສະແດງໃຫເຫນວາ ນາໃຊ SCAMPER ແນວໃດ ເພ ອຕງຄາຖາມທ ໜາສນໃຈ ເມ ອຮຽນກຽວກບ

ເລ ອງ ຫງຫາມເຕ າ.

ນທານເລ ອງ: ຫງຫາມເຕ າ ຢໃນໜອງນາແຫງໜ ງມ ຫງ 2 ໂຕ ແລະ ເຕ າອາໄສຢນາກນ. ຕມາບດນໜອງນາບກແຫງ. ຫງເລຍປກສາກບເຕ າວາເຈ າ

ຈະຍາຍໄປຢບອນອ ນກບພວກຂອຍບ? ເຕ າຕອບວາ: ຂອຍຈະໄປໄດຈ ງໃດ ເພາະຂາຂອງຂອຍກສນ ແລະ ບນບໄດຄ

ພວກເຈາ. ຫງຕອບວາ: ພວກຂອຍຈະພາເຈາບນໄປໂດຍໃຫເຈາເອາປາກຄາບໄມຢເຄ ງກາງ ແລະ ຫາມເຈາອາປາກ

ເດດຂາດ. ເມ ອຫງບນຜານບານຄນ ເດກນອຍຫ ນຢກາງເດ ນບານຫຽວເຫນ ແລະ ທວງຂນວາ: ເບ ງແມ! ເບ ງແມ! ຫງ

ຫາມເຕ າ! ຫງຫາມເຕ າ!

ແຕຍອນຄວາມໂອອວດ ແລະ ສາຫາວຂອງເຕ າ ເມ ອເຕ າໄດຍນເດກນອຍທວງຄແນວນນ ຈ ງຄດຢາກເວາ ກເລຍອາປາກ

ຂນ ພດເຕ າກຕກລງມາແລວຫງແຕກ, ຕບແຕກ, ຂເຕ າຟງໄປທ ວທບ.

ນາໃຊ SCAMPER ສາລບນທານ ຫງຫາມເຕ າ

Substitute:: ສບປຽນ: ໜອງນາ, ອາດປຽນເປນ ປາແຫງໜ ງກາລງຖກໄຟໄໝຢ , ໄມທ ຫງຈະໃຊຫາມເຕ າເຮາສາ

ມາດ ປຽນແທນເເປນແຫວ. ຫງສອງໂຕ ອາດປຽນເປນແແຫວໂຕດຽວກໄດ, ເຕ າ ອາດປຽນເປນກກບ

ຄາຖາມ: ຫງຈະຊວຍກບໄປໄດດວຍວທໃດ? (ໃຫກບຂນຂ ຫງ ຫ ໃຫກບຄາບຂາຫງໄປ ຫ ໃຫຫງເອາປາກຄາບກບ

ບນໄປ)

Combine:: ໂຮມເນອເລ ອງໃໝ: ປາແຫງໜ ງມແຫວ ແລະ ກບອາໄສຢ, ປາຖກໄຟໄໝ ແຫວຈ ງຊວຍກບຍາຍ

ອອກຈາກປາໄປດວຍຄວາມປອດໄພ.

ຄາຖາມ: - ຖາບມໄມແຫວຈະຊວຍກບແນວໃດ?

- ເປນຫຍງແຫວຈ ງຊວຍກບຍາຍອອກຈາກປາທ ຖກໄຟໄໝ?

Adapt:: ດດປບໃຫເໝາະສມກບເປາໝາຍເຊ ນ: ປຽນເນອເລ ອງໃຫເໝາະສມກບເຫດການທ ໃກຕວນກຮຽນ

Modify ປຽນແປງ: ຫງສອງໂຕ ປຽນມາເປນແແຫວໂຕດຽວ,

ຄາຖາມ: ແຫວໂຕດຽວສາມາດຊວຍກບອອກຈາກປາທ ຖກໄຟໄໝໄດບ? ຍອນຫຍງ?

103

PPut to other use:: ໝນໃຊໃນສະຖານນະການອ ນ: ແມນປຽນຈາກໜອງນາແຫງແລງເປນປາຖກໄຟໄໝຢາງຮນ

ແຮງ.

ຄາຖາມ: ຖາເດກນອຍບທວງວາຫງຫາມເຕ າ ເຕ າຈະປອດໄພບ? ຍອນຫຍງ?

Eliminate:: ລບລາງ/ເອາອອກ: ເອາໄມທ ແຫວຈະໃຊຫາມເຕ າອອກ ໃຊແຫວ 1 ໂຕ

ຄາຖາມ: ເປນຫຍງຈ ງໃຊແຫວ 1 ໂຕເພ ອຊວຍເຫອກບອອກຈາກປາທ ຖກໄຟໄໝ? (ກບໂຕນອຍນາໜກບຫາຍ)

Reverse:: ປນຄນ/ປຽນແຜນ: ແຫວອາດໃຫກບຂນຂ ຫງ, ແຫວເອາປາກຄາບກບບນໄປ ຫ ແຫວໃຫກບເກາະຂາ

ຄາຖາມ: ຖານກຮຽນເປນກບຈະຮສກແນວໃດເມ ອໄດຮບການຊວຍເຫອ ຈາກແຫວ?

- ນທານເລ ອງນສອນໃຫນກຮຽນຮກຽວກບຫຍງ?

ຄສາມາດດດປບຄແນວໃດ?

ບຈາເປນຕອງນາໃຊທກຂນຕອນ ຂອງ SCAMPER. ຄອາດຄດເລອກເອາບາງຂນຕອນ ໂດຍນາໃຊຫາຍວທທາງ

ເພ ອເຮດໃຫບດສອນຂອງຕນດງດດຄວາມສນໃຈຂອງນກຮຽນ ແລະ ບນລຄາມຄວາມຄາດຫວງທຕງໄວ.

ຈະນາໃຊ SCAMPER ເຂາໃນການປະເມນຜນການຮຽນຂອງນກຮຽນຄແນວໃດ?

ຄສາມາດນາໃຊຍດທະວທ SCAMPER ໃນການປະເມນຜນການຟງ, ການເວາ, ການອານ, ຄາເຫນ ແລະ ການ

ຂຽນຂອງນກຮຽນ.

SCAMPER ຍງສາມາດຊວຍນກຮຽນໃນການຄນຫາ ແລະ ສະແດງອອກເຖງຄວາມຮ ຄວາມເຂາໃຈຂອງເຂາເຈ າ

ຕສະຖານາການ, ຕໂຄງສາງ ແລະ ລກສະນະເດ ນຂອງບດເລ ອງ.

104

ຖາມສາມະນາກອນເບ ງວາາ: ມມໃຜແດທ ເເຄຍໄດໃຊຣຣບຣກແລວ?

ສະເໜຄານຍາມຂອງ “ຣຣບຣກ” ທທ ກຽມໄວແລວ

ພາກທ 5:

ການປະເມນຜນການຮຽນ ໂດຍການນາໃຊເກນ/ Rubrics

ເຄ ອງມການປະເມນຜນສາມາດຊກຍ ຫ ທາລາຍການຮຽນຮຂອງນກຮຽນ. ໃນຫອງຮຽນທ ວໄປ, ຄະແນນ ແມນພນ

ຖານການຕລາຄາການຮຽນຮຂອງນກຮຽນ. ແຕບດສອບເສງຂອງເຮານນມນຖກຕອງເໝາະສມໃນລະດບໃດ ເພ ອຮບປະກນ

ວາຄະແນນແມນຖກຕອງຕາມລະດບການຮຽນຮຂອງນກຮຽນ. ພແມມກລງໂທດລກຫານວາໄດຄະແນນຕາ ໂດຍສະເພາະ

ແມນ ຄະແນນວຽກບານຂອງເຂາ. ຄໄດຊອກຫາສາເຫດແລວບ? ມນອາດຈະຍອນວາ ນກຮຽນບເຂາໃຈວາຄຢາກໄດຄາຕອບ

ແນວໃດ. ເພ ອຫດຜອນຄວາມບເຂາໃຈກນ ລະຫວາງ ນກຮຽນ ແລະ ຄ, ທງຄ ແລະ ນກຮຽນສາມາດພດທະນາເຄ ອງມປະ

ເມນຜນ ເພ ອຮບປະກນວາການປະເມນນນ ເປນການ ປະເມນຜນ ທ ຖກຕອງ. ເຄ ອງມການປະເມນຜນນເອນວາ “ຣບຣກ”

ຫ ເກນການປະເມນ (Rubrics).

ເກນການປະເມນ / “ຣບຣກ”

ແມນຫຍງ?

ເກນການປະເມນ/“ຣບຣກ” ແມນເເຄ ອງມໃຫຄະແນນຊະນດໜ ງ ເພ ອວດຂະບວນການຮຽນຮຂອງ

ນກຮຽນ ໂດຍອງໃສມາດຕະຖານ ຫ ເກນ ທ ຖກການດໄວລວງໜາ. ‘ເກນ’ ມກໃຊເປນສດສວນ ອງ

ຕາມລະດບຂອງຂະບວນການຮຽນ. ມນແຕກຕາງກບການປະເມນຜນແບບເກ າ ຍອນວາ ເຄ ອງມແບບ

ໃໝນແມນ ນກຮຽນ ແລະ ຄ ເປນຜສາງໂຄງຮາງຂນ ແລະ ເຫນດເຫນພອມນາກນ. ຜນຂອງການຮຽນຂອງແຕລະວຊາ ຖກ

ວດດວຍເກນ ຫ ມາດຕະຖານທ ຮາງຂນ. ເກນເຫ ານເປນຕວຊບອກວາ ຄຕອງການຫຍງ ແລະ ຢາກໃຫນກຮຽນໄດຫຍງແດ

ເມ ອເຮດແບບນ ຄຈະບປດບງເກນ ຫ ຄາຕອບ ທ ນກຮຽນຢາກຮ ເມ ອເຂາເຈ າຈດອນດບບດຂຽນ, ບດລາຍງານ-

ວທະຍາສາດ, ການສະເໜດວຍປາກເປ າ ຫ ຜນງານຂອງນກຮຽນກມໃດກມໜ ງ. ເພ ອຢາກເຮດແນວນນ ຄຕອງຕກລງນາ

ນກຮຽນວາ ຈະໃຫເຂາເຈ າໄດອນດບເທ າໃດ, ເຮດໃຫເຂາເຈ າຮວາອນດບນນ ແມນອງໃສອນໃດເປນພນຖານ. ການໃຊ

“ຣບຣກ” ເປນການເພ ມຄວາມເຊ ອຖ ໃນການໃຫຄະແນນກຽວກບບດຂຽນ ແລະ ບດສະເໜດວຍປາກເປ າ. ການໃຊ

“ຣບຣກ” ຍງຊໃຫເຫນຄາດໝາຍ ແລະ ຜນທ ຕອງການຈາກນກຮຽນ ດວຍວທການທ ຈະແຈງ. ການດ “ມາດຕະຖານໃນການ

ຈດອນດບ” ຫ “ຄະແນນ” ແລະ ເຮດໃຫພວພນກບຄາດໝາຍຂອງຜນການຮຽນ; ໃຫນກຮຽນເຂາຮວມໃນການ ຕານຕຊມ

ແລະ ປະເມນຜນການຮຽນຂອງເຂາເຈ າເອງ. “ຣບຣກ” ແຕລະອນປະກອບດວຍເກນໃນການໃຫຄະແນນ ແລະ ຄະແນນທ

ຄວບຄກບເກນດ ງກາວ. ເພາະສະນນ ເພ ນສາມາດໃຊ “ຣບຣກ” ເປນເຄ ອງມຂອງການສອນ ທງເປນ ເຄ ອງມໃນການປະເມນ

ຜນ. ຕໄປນ ແມນຕວຢາງແບບໜ ງຂອງ “ຣບຣກ”.

105

““ຣບຣກ” ສາລບ ການຫດແຕງກຽວກບການດງດດຄວາມສນໃຈ

ເກນ ລະດບຂອງຄນນະພາບ

1 2 3 4

ຄາຮອງຟອງ ຂອຍບໃຫເຫດຜນ ຫຍງ

ຫ ບບອກວາ ຮອງຟອງ

ຫຍງ

ຄາຮອງຟອງຂອງຂອຍ ບແຈງ

ບ ໄດຮບການ ພຈາລະນາ

ຂອຍຮອງຟອງ ແຕບ

ອະທບາຍວາເປນຫຍງຈ ງມ

ຄວາມຂດແຍງ

ຂອຍຍ ນຄາຮອງຟອງ ແລະ

ອະທບາຍເປນຫຍງ ຈ ງມ

ຄວາມຂດແຍງ

ເຫດຜນທ

ຢນຢນຄາ

ຮອງຟອງ

ຂອຍບໃຫເຫດຜນ ເພ ອ

ຢນຢນຄາຮອງ

ຟອງຂອງຂອຍ

ຂອຍໃຫເຫດຜນບໜກແໜນ

1-2 ຢາງຊ ງຈະບຢນຢນ ຄາ

ຮອງຟອງຂອງຂອຍ ຫ ໃຫ

ເຫດຜນທ ບສອດຄອງ ແລະ

ບຈະແຈງ

ຂອຍໃຫເຫດຜນເພ ອຢນຢນ

ການຮອງຟອງຂອງຂອຍ ແຕ

ຂອຍ ບໄດໃຫເຫດຜນ ທ

ສາຄນ

ຂອຍໃຫເຫດຜນທ ຈະແຈງ

ແລະ ຊດເຈນ ເພ ອຢນຢນ

ການຮອງຟອງ ຂອງ ຂອຍ

ເຫດຜນ

ຕານການ

ຮອງຟອງ

ຂອຍບຮບຮ ຫ ບ

ພຈາລະນາ ເຖງເຫດຜນທ

ຕານ ຄາຮອງຟອງ ຂອງ

ຂອຍ

ຂອຍເວາວາມເຫດຜນທ ຕານ

ຄາຮອງຟອງແຕຂອຍບ

ພຈາລະນາເຖງມນ.

ຂອຍພຈາລະນາເຫດຜນ ທ

ຕານການຮອງຟອງຂອງຂອຍ,

ແຕຖເບາບາງເຫດຜນ ຫ ບ

ອະທບາຍວາເປນຫຍງ ການ

ຮອງຟອງຂອງຂອຍ ຈ ງບຄບ

ໜາ

ຂອຍພຈາລະນາເຫດຜນ ທ

ຕານການຮອງຟອງຂອຍ

ແລະ ອະທບາຍວາ ເຖງຢາງ

ໃດ ມນກເປນເຫດຜນ ທ

ຖກຕອງຢ

ຜນການ ຈດ

ແຈງ

ບດຂອງຂອຍບມຈດປະສງ

ແລະ ບມລະບຽບ

ການຈດແຈງບດຂອງຂອຍມ

ລກສະນະລວມໆແຕກ ພເປນ

ໄປໄດ ໃນບາງຕອນ ຂອຍ

ອາດອອກຈາກ ເນອເລ ອງ

ບດຂອງຂອຍມພາກເປດຫວ

ເລ ອງ, ພາກເນອໃນໃຈກາງ

ແລະ ພາກສະຫບ

ບດຂອງຂອຍມພາກເປດ

ຫວເລ ອງທ ໜກແໜນ, ເນອ

ຫາໃຈກາງ ທ ມລກສະນະໃຫ

ຂມນ ແລະ ມຂສະຫລບທ

ພໃຊໄດ

ສານວນ ຄາ

ເວາ

ບດຂອງຂອຍເປນທາງການ

ໂພດ ຫ ບເປນທາງການ

ເລຍ ຄກບວາ ຂອຍບມກ

ເນອເລ ອງ ຂອງບດຫດ

ແຕງ.

ບດຂອງຂອຍຈດຈາງ ແລະ

ເວາເກນຄວາມຈງ. ມນບ

ສະແດງອອກວາ ມບກຄນ ຢ

ໃນນນຢາງແທຈງ ຫ ຄກບ

ວາຂອຍປອມແປງ ເລ ອງຂນ

ນາສຽງຂອງຂອຍກດ. ແຕບດ

ຂອຍຂຽນ ນນໃຜໆກອາດ

ຂຽນໄດຄກນ. ຂອຍຍງມ

ຄວາມຈາເປນຕອງ ສະແດງ

ອອກວາ ຂອຍຄດແນວໃດ

ແລະ ຮສກແນວໃດ

ຂອຍສະແດງອອກວາໄດ

ເອາໃຈໃສ ຕເຫດຜນຂອງ

ຂອຍ. ຂອຍເວາວາ ຂອຍຄດ

ແລະ ຮສກແນວໃດ ຕບນຫາ

ນນ

ຄາສບທ

ເລອກໃຊ

ຄາສບທຂອຍໃຊ ເກ າ, ຊາ

ໄປຊາມາ. ບາງຄາສບຂາດ

ຄວາມຈະແຈງ

ຄາສບທ ຂອຍໃຊນນ ຈດຈາງ

ຫ ບປະທບໃຈ ຫ ຄກບວາ

ຂອຍໃຊ ຄວາມພະຍາຍາມ

ຫາຍໂພດ ເພ ອສາງ ຄວາມປະ

ທບໃຈ

ຂອຍໃຊບາງຄາສບທ ທາມະ

ດາປະຈາວນ

ຄາສບທ ຂອຍໃຊ ມນາໜກ

ແຕເປນທາມະຊາດ, ມສສນ

ແລະ ມຊວດຊວາ

ປະໂຫຍກ

ຄວາມຄອງ

ແຄວ

ມຫາຍປະໂຫຍກທ ທາມະ

ດາໂພດ ແລະ ມປະໂຫຍກ

ທ ບເປນວກເປນຕອນ ເຮດ

ໃຫບດຫດແຕງ ຂອງຂອຍ

ເປນບດທ ອານຍາກ

ປະໂຫຍກຕາງໆ ມກມ

ຄວາມອດອດ, ປະໂຫຍກ ທາ

ມະດາໆ ຫ ເປນປະໂຫຍກ

ທ ເປນວກເປນຕອນ

ຂອຍລຽງປະໂຫຍກໄດດ. ບດ

ຫດແຕງຂອງຂອຍ ທະລໄປ

ໂດຍດ ແຕບມຄວາມຕ ນເຕນ

ປະໂຫຍກຕາງໆນນແມນ

ແຈງດ, ຄບຖວນ ແລະ ມ

ຄວາມຍາວແຕກຕາງກນໄປ

106

ເກນ ລະດບຂອງຄນນະພາບ

1 2 3 4

ລະບຽບ

ຫກການ

ມຄວາມຜດພາດຫາຍ ເຮດ

ໃຫບດຂອງຂອຍກາຍເປນ

ບດທ ອານຍາກ

ມຄວາມຜດພາດຢໃນບດຫດ

ແຕງຂອງຂອຍຫາຍ ຊ ງເຮດ

ໃຫຜອານຂາດຄວາມຕງໃຈ

ມຄວາມຜດພາດ ທ ຕອງ

ກວດແກ ແຕໂດຍທ ວໄປ

ແລວ ຂອຍໄດປະຕບດຕາມ

ລະບຽບຫກການ

ຂອຍໃຊໄວຍາກອນ, ຈາຈດ

ແລະ ການສະກດຄາສບ ຢາງ

ຖກຕອງ

**ຄວາມເປນຜນາທາງດານການສກສາ, ເຫ ມ 57 ສະບບທ 5, 5 ກມພາ 2000. ໃຊ ເກນການປະເມນ/”ຣບຣກ” ເພ ອສ ງເສມ

ການສອນ ແລະ ການຄດໂດຍ Heidi Goodrich Andrade. ໂດຍອງໃສ “ຣບຣກ” ນກຮຽນຈະຮວາ ຕອງປະຕບດຕາມອນ

ໃດ ໂດຍເບ ງເກນ ແລະ ມາດຕະຖານ. ແນນອນ ຖາຢາກໄດອນດບສງ, ນກຮຽນຕອງເບດ ໃສ ລະດບ 4. ຄ ແລະ ນກຮຽນຕ

ອງຕກລງກນກຽວກບເກນ ແລະ ກຽວກບສດສວນ ຫ ອນດບຕາງໆຂອງຄນນະພາບ. ຕກບການໃຫຄະແນນອນດບຂ 4. ຈະ

ແມນອນດບສງສດ ຂນກບລະບບການໃຫຄະແນນຂອງໂຮງຮຽນ. ເພ ອຄດໄລງາຍ, ເຮາເລ ມຈາກຄະແນນຜານ ແລະ ການດ

ການທຽບເທ າ. ສມມດວາການຜານແມນ 50 ສວນຮອຍ. 50-60 ສວນຮອຍ ທຽບເທ າກບຖນ 1; 61-75 ສວນຮອຍ

ທຽບເທ າກບຖນ 2; 76-89 ສວນຮອຍ ທຽບເທ າກບຖນ 3 ແລະ 90-100 ສວນຮອຍ ທຽບເທ າກບຖນ 4. ຕາກວາ 50

ຈະແມນຄະແນນບຜານ.

ຕວຢາງອກອນໜ ງແມນວທການປະເມນບດລາຍງານວທະຍາສາດ.

107

ເເກນປະເມນຜນການຮຽນ (Rubrics)

ການສອງແສງແບບໃດທ ມປະສດທຜນທ ສດເທ າທ ທານເຄຍໄດຮບມາ?

ອນໃດເຮດໃຫມນມປະສດທຜນ?

ເກນປະເມນຜນ/Rubrics ແມນຫຍງ?

- ເກນ/Rubrics ແມນເຄ ອງມສາລບວດແທກຜນການຮຽນວາໄດຕາມເປາໝາຍ ຫ ບ. ເກນ/Rubrics ຊວຍໃຫ

ຈດປະສງທ ການດໄວນນຊດເຈນ ແລະ ທງສະແດງໃຫນກຮຽນຮເຖງເປາໝາຍ.

- ໃນການນາໃຊ ເກນ/Rubrics ທານຈະຕອງການດຄວາມຄາດຫວງ ສາລບ ແຕລະໜວຍ/ຜນການຮຽນ. ເມ ອທານ

ຕດສນໃຈກຽວກບຈດປະສງຂອງແຕລະໜວຍ/ຜນການຮຽນ, ທານຈະຕອງຕດສນໃຈວາ ຜນການຮຽນທ ໄດຕາມ

ຈດປະສງນນເປນແນວໃດ.

ເປນຫຍງຕອງໃຊ ເກນ/Rubrics?

- ຍອນມນເປນເຄ ອງມທ ມປະສດທພາບສາລບການວດຜນການຮຽນຂອງນກຮຽນ.

- ການຂະຫຍາຍຄວາມຂອງ ເກນ/Rubrics ກບນກຮຽນຈະຊວຍ ບອກທານໄດວານກຮຽນຜໃດເຂາໃຈ ຫ ບເຂາໃຈ

ຄວາມຄາດຫວງຂອງທານ

- ເກນ/Rubrics ອະທບາຍໃຫນກຮຽນເຂາໃຈວາເປນຫຍງພວກເຂາຈ ງໄດຄະແນນແນວນນ. ເກນ/Rubrics ໃຫຂ

ມນສອງແສງ ແກນກຮຽນ, ຄບຈາເປນຕອງໃຫຄາເຫນຫຍງຫາຍໃສໃນໃບກວດກາຕາງໆ.

ເຫດຜນອກຢາງ...

- ເກນ/Rubrics ຊວຍໃຫຄສາມາດໃຫຄາອະທບາຍກຽວກບການໃຫຄະແນນນກຮຽນ ຄຈະມຄວາມເປນເອກະພາບ

ກນ ຫາຍຂນ ເມ ອພວກເຂາໃຊ ເກນ/Rubrics - ເມ ອ ເກນ/Rubrics ໄດຮບການພດທະນາໃນຊນຮຽນ ແລະ ແຈກຢາຍໃຫ ນກຮຽນກອນລວງໜາ, ນກຮຽນ ຈະມ

ຄວາມເຂາໃຈໃນບດຝກຫດ ທ ຄມອບໝາຍໃຫດຂນຕ ມ ວາຄຄາດຫວງໃຫລາວເຮດຫຍງ. ຈາກນນ ນກຮຽນກ ຈະ

ເລອກວາ ຈາເປນຈະຕອງເຮດແນວໃດເພ ອບນລຈດປະສງທ ວາງໄວ

ວທສາງ ເກນ/Rubrics:

ຂນຕອນ: ແນວຄວາມຄດທ ຈະປະເມນຜນ

1. ເລ ມຈາກຄວາມຄດທ ດ

- ການດທດສະນະຂອງທານສາລບການໃຫຄະແນນ ແລະ ຜນງານຂອງນກຮຽນ

- ຕອງຮບປະກນວາຕວທານເອງມຄວາມເຂາໃຈຢາງຊດເຈນ ວາຕອງການຈະໃຫນກຮຽນຮຫຍງ, ສາມາດ ເຮດຫຍງ

ໄດແດ ແລະ ເຂາໃຈຫຍງ (ທານຊນເຄຍກບຄາວາ ASK (Attitude, Skill, Knowledge) ທດສະນະທາທ, ທກສະ,

ຄວາມຮ).

- ຈາກນນ...

2. ອະທບາຍເຖງຂນຕອນ

- ການດຄວາມຄາດຫວງຂອງທານວາຕອງການໃຫນກຮຽນເຮດຫຍງໄດ. (ການດໃຫໄດ)

- ຂະຫຍາຍວງຈອນຂອງວຽກ ແລະ ວງຈອນການປະເມນຜນ. (ຈດວາງ ຕາມລາດບ)

- ອະທບາຍກບຕນເອງໃຫຊດເຈນວາໜາວຽກທ ຈະປະຕບດນນແລະຜນງານທ ດຕອງເປນແນວໃດ(WALT & WILF).

108

- ຈາກນນ...

3. ການດອງປະກອບທ ສາຄນ

- ການດມາດຕະຖານທ ຈະນາໃຊ ເພ ອວດຄນນະພາບການຮຽນຂອງນກຮຽນ.

- ການດວາຈະທາການປະເມນຜນສວນໃດຂອງວຽກ, ແລະ ຈະໃຫຄວາມສາຄນສາລບແຕລະສວນຄແນວໃດ.

- ຈາກນນ...

4. ການອອກແບບ ເເກນ/Rubrics - ສາງ ເກນ/Rubrics ຕາມມາດຕະຖານທ ທານໄດການດໄວ

- ຕອງຮບປະກນວາມາດຕະຖານທ ທານການດມຄວາມຊດເຈນ

- ຕອງຮບປະກນວາສວນຕາງໆທ ຈະປະເມນຜນນນມຄວາມຊດເຈນ

- ຈາກນນ...

5. ການນາໃຊ Rubrics - ປະເມນຜນການຮຽນຂອງນກຮຽນ ໂດຍນາໃຊເຄ ອງມທ ທານອອກແບບ.

- (ທານຄວນຈະຕອງເນນໜກໃສພາກສວນທ ສາຄນ ແລະ ໃຫການສອງແສງແກນກຮຽນ ຊ ງຈະຕອງເນນໜກໃສ

ຄວາມຄດທ ດ ແລະ ເປາໝາຍການຮຽນທ ທານການດ.)

- ຖາທານຕອງການ, ໃຫ "ຄະແນນ."

ປະເພດຂອງ ເກນ/Rubrics:

ເກນ/rubrics ແບບໃຊລາດບຕວເລກ

- ການໃຫຄະແນນເພ ອຈດລາດບ ໂດຍທ ວໄປແມນຈະຢລະຫວາງ 0 ຫາ 5,

- ການໃຫຄວາມສາຄນແຕລະສວນຂອງການປະເມນຜນແມນອງໃສ ຄວາມສາຄນຕາມຈດປະສງຂອງບດຮຽນ.

- "ຜຊຽວຊານ ກຽວກບ ເກນ/Rubrics " ແນະນາວາການໃຫຄະແນນເປນເລກ ຖວນ ເພ ອບໃຫທານເລອກເອາຕວ

ເລກ ທ ຢລະຫວາງກາງ. ສ ງສາຄນແມນນກຮຽນຕອງເຂາໃຈວາແຕລະຄະແນນມຄວາມໝາຍ ແນວໃດເຊ ນ ຄະແນນ

"5" ໝາຍເຖງຫຍງ? ໃຫອະທບາຍໃນແຕລະ ເກນ/Rubric!

ເກນ/Rubrics ແບບໃຊລາດບຄນນະພາບ

- ໃຊຄາສບແທນຕວເລກເພ ອໃຫຄະແນນ. ຕວຢາງເຊ ນ: ການ ໃຫຄະແນນຄວາມຊານານ ("ຊຽວຊານ/ສະໝາສະເໝ/

ປານກາງ/ ລະດບພນຖານ") ຫ ຄວາມຖ ໃນການເຮດວຽກບານຕາງໆ ("ສະເໝ/ ເລອຍໆ/ ບາງຄງ/ ບຄອຍຈະ").

- ວທຂອງ Whitten : ນາໃຊເຄ ອງໝາຍ (e.g., #, @, &, *) ທ ສອດຄອງ ກບຄາອະທບາຍ ທ ແປຢດານລມຂອງ

ເກນ/Rubric.

- , ສາຄນແມນນກຮຽນຕອງເຂາໃຈຄາສບທ ໃຊ ບສະເພາະແຕນຍາມ ຂອງຄາສບເທ ານນ, ແຕຍງຕອງເຂາໃຈ ຄວາມ

ໝາຍຂອງມນອກດວຍ.

ການອະທບາຍເກນ/Rubrics

- ຕອງການດວາຈະໃຊເວລາດນປານໃດ

- ໂດຍສະເພາະແມນ ພນລະນາໃຫຮວາແຕລະສວນຂອງການປະເມນຜນເປນ ແນວໃດ. ອາດຈະເປນ:

o ການການດຈານວນຂຜດພາດທ ອະນໂລມໃຫໄດ ຫ ລະດບຄວາມ ຊດເຈນທ ກາ ນດໃຫ (ເຊ ນ, ການສະກດຄາ

ສບ, ການຄດໄລ, ອ ນໆ.)

o ອະທບາຍແຕລະ ລະດບຂອງຜນການຮຽນ ("ມສສນ, ຊດເຈນ, ແລະ ສາງສນ" vs. "ຊດເຈນ ແລະ ກງໄປກງ

109

ມາ")

o ອະທບາຍ ເຖງລະດບທກສະ ("ການວເຄາະ" vs. "ການພນລະນາ" vs. "ການບນລະຍາຍ")

- ສ ງທ ເປນປະໂຫຍດທ ສດສາລບນກຮຽນແມນການຮວາສ ງທ ຄຄາດຫວງ ນນ ແມນຫຍງ

- ສ ງທ ເປນປະໂຫຍດທ ສດສາລບນກຮຽນແມນການເລອກວາເວລາ ແລະ ແຮງງານຫາຍປານໃດ

ເເກນປະເມນ/Rubrics → ຄະແນນ

- "ຜຊຽວຊານກຽວກບເກນປະເມນ/Rubric" ຈະບອກທານວາ ທານບຄວນໃຊ Rubrics ເພ ອຕຄວາມໝາຍຂອງ

ຄະແນນ ໂດຍກງ.

- ໃນ ສ.ປ.ປ ລາວ ແລະ ໃນໂລກນ, ພວກເຮາຕາງກ ຮວາ Rubrics ແມນເຄ ອງມທ ມປະສດທພາບໃນການສອງແສງ ນກຮຽນຕາມ ຜນການຮຽນຂອງພວກເຂາ.

- ແຕໃນທ ສດແລວ, ພວກເຮາຈະຕອງໄດໃຫຄະແນນນກຮຽນແບບຈດລະດບຄ (A+ [ດເລດ], A [ດ], B [ປານກາງ],

C [ຜານ], D [ຕກ]).

ເກນປະເມນ/Rubrics → ຄະແນນ ແນວຄວາມຄດທ ວໄປ

- ການດລະດບການຮຽນທ ຮຽກວາ "ລະດບທ ເພ ງພໃຈ ຊ ງຄບທກເງ ອນໄຂຂນພນຖານ

- ໃຫລະດບດ ງກາວສອດຄອງກບມາດຕະຖານຂອງທານເອງ "ໄດທກເງ ອນໄຂ ມາດຕະຖານ" ຄະແນນ: 80, ຫ

C+/B

- ສາລບຜນການຮຽນທ ສງກວານນ ດເລດ ຫ ສງເກນຄາສະເລຍ ຂອງມາດຕະຖານທ ການດ

- ສາລບຜນການຮຽນທ ຕາກວານນຖວາຫລດເງ ອນໄຂມາດຕະຖານທ ການດໄວ.

110

ນນ ແມນຕວຢາງໜ ງສາລບວ

ຊາຄະນດສາດ:

ລເລ ມ

/ອອນ

1

ຂະຫຍາຍ/ກາງ

2

ສາເລດ/ດ

3

ເປນແບບ

ຢາງ/ດເລດ

4

ຄະແນນ

ອະລາພະບດ

ບໃຫຂມ

ນໃດໆ

ກຽວກບສ

ງທ ຢາກໄດ

ຈາກບດ

ລາຍງານ

ໃຫຂມ

ນຢາງຈາກດ

ໃຫຂມ

ນຫາຍໂພດ ຄກ

ບບດ

ສງລວ

ມໂດຍຫ

ຍ

ສະເໜ

ອະລາພະບດ

ທ ຫຍ ແລະ

ກະທ

ດຮດ

ການຄ ນຄວາ

ບຕ

ອບຄາຖາມໃດໆ ທ ມຢໃນຮ

າງແບບ

ຟອມ

ຕອບບ

າງຄາຖາມ

ຕອ

ບບາງຄາຖາມ

ພອມ

ກບບ

າງ

ຢາງທ ໜາສນໃຈ

ຕອບເກອບ

ທກຄາຖາມພອ

ມ ກບ

ສ ງອ ນໆຢ

າງຫວງຫາຍ

ຈດປະສງ

/ບນຫ

າ ບແກບນ

ຫາ

ແກບນ

ຫາແບບ

ລວມໆຊ

ງບພວ

ພນ

ກບກ

ານຄ ນຄວາ

ແກບນ

ຫາທ ພວພ

ນກບກ

ານຄ ນ

ຄວາ

ແກບນ

ຫາຕວຈ

ງທ ພວພ

ນກບຜ

ນ

ຂອງການຄ ນຄວາໂດຍກ

ງ

ຂ ນຕອນ

ບຕເນ ອງ,

ຂາດຫາຍບາດກ

າວ ຫ

ມ

ຫາຍບາດກ

າວທ ບແຈງ

ບາງບາດກາວສາມາດເຂ າໃຈໄດ,

ແຕສວ

ນຫາຍບແຈງ

ແລະ

ຂາດ

ລາຍລ

ະອຽດ

ບາດກ

າວສວ

ນຫາຍແມ

ນ

ສາມາດເຂ າໃຈ ແຕບາງສວນ

ຂາດລ

າຍລະອຽດ ຫ

ບແຈງ

ສະແດງບາດກາວທ ຕດຕ

າມງາຍມ

ໂລຊກ

ແລະ

ມລາຍລ

ະອຽດທ

ເໝາະສມ

ຂມ ນ

&

ຜນໄດຮບ

ຂມ ນ ແລະ ແຜນວ

າດບຄ

ບ ແລະ ບຊ

ດ

ເຈນ

ຂມ ນຜ

ນໄດຮ

ບ, ບມຄວ

າມຊດ

ເຈນ ຫ

ອານບອ

ອກ

ທງຂມ ນ ແລະ ແຜນວ

າດມ

ຄວາມຊດ

ເຈນ,

ແຕບ

າງບອ

ນຊ

ອານບ

ອອກ

ຂມ ນ ແລະ ແຜນວ

າດຄບ

ຖວນ

ດ ແລະ ຊດ

ເຈນ

ສະຫລບ

ສະເໜ

ຄາອະທບາຍທ

ບມໂລຊກ

ກຽວ

ກບສ

ງທ ໄດຄ

ນພບ ແລະ ບ ໄດແກຄາ

ຖາມໃດໆທ

ມໃນຮາງ

ອະທບາຍແບບ

ບມໂລຊກ

ສ ງທ ຄ ນ

ພບ ແລະ

ແກຄາຖາມ

ຈານວນ

ໜອຍ

ອະທບາຍສ

ງທ ຄ ນພບແບບ

ໂລ

ຊກ ແລະ

ແກຄາຖາມຈານວ

ນ

ໜ ງ

ອະທບາຍສ

ງທ ຄ ນພບແບບ

ໂລ

ຊກ ແລະ

ແກຄາຖາມຈານວ

ນ

ຫາຍ

ໄວຍາກອນ

&

ການສະກດ

ມກມຄວ

າມຜດ

ທາງດານໄວຍ

າ

ກອນ

ແລະ

ການສະກດ

ມຫາຍກວາສອ

ງຄວາມຜດ

ມຄວ

າມຜດ

ພຽງແຕໜ

ງ ຫ

ສອງ

ເທ ານ ນ

111

““ຣບຣກ”

ວຊາຄະນດສາດ

ສາທດ

2008

-200

9

ວວາງແຜນ

ສາງຈດສມດາານກ

ານສອນທ

ມຄວາມດນນດຽງ

ແຜນເຫຫ ານ ນຊວວຍ

ນກຮຽນພ

ດທະນາຄວາມເຂ າໃຈດ

າານມະໂນພ

າບ, ຄຄວາມຄອງແຄວວ

ດານຂ

ນນຕອນ

ແລະ

ທກສ

ະໃນກ

ານໄຕຕອ

ງດາານຄະນດສາດຄແແນວໃດ?

ລະດບ

1 ລະດບ

2

ລະດບ

3

ລະດບ

4

ມາດຕະຖານ

, ຈດປ

ະສງ,

ໜາທ

ລ ວນແຕບ

ມ ຈດສ

ມໃຈກາງ

ຫ ສມຕາມ

ມຕດ

ຽວ (ໝາຍຄວ

າມວາ

ທງໝ

ດເປນ

ຂ ນ

ຕອນ ຫ

ທງໝ

ດ ເປນມ

ະໂນພ

າບ).

ມາດຕະຖານຕາງໆ

, ຈດປ

ະສງຂອງການຮຽນ,

ໜາທ ຂອງການຮຽນ ແລະ ການ

ປະເມນຜ

ນມ

ຈດສມ

ລວມ

ນ ນແມນ ຈດ

ສມຕາມມຕດຽວ

ຂອງການຮຽນ ແລະ ການປະເມນຜ

ນ

ເປນສວນ

ດຽວ

(ໝາຍຄວ

າມວາເປນຂ

ນຕອນ

ຫ ມະໂນພ

າບ).

ຈດ

ສມລວ

ມມ

ການຕດຕພ

ວພນກ

ນ ແບບ

ບ ບແຈງ

ລະຫ

ວາງການຄດ

ໄລ ຂ ນຕອນ

,

ມະໂນພ

າບ, ແລະ

ການໄຕຕອ

ງ ວທ

ການແກ

ໂຈດ.

ໜາທ ຂອງການຮຽນ ຫ

ໜາທ ຂອງການ

ປະເມນຜ

ນ ສມໃສຫາຍມຕຂ

ອງການຮຽນ

ຄະນດ

ສາດ ໂດຍຜ

ານກການຕດຕພວ

ພນທ ຊດ

ເຈຈນ ລະຫວາງ ການຄດ

ໄລ

ຂ ນຕອນ

,

ມະໂນພ

າບ, ແລະ

ການໄຕຕອ

ງ/ຍດທ

ະສາດ

ການແກ

ໂຈດ.

ໄດວາງແຜນ

ຄວາມຄບໜາ

ຂອງໜາທ ການ

ຮຽນ ແລະ ການປະເມນຜ

ນ ເພ ອສາງຄວາມ

ເຂ າໃຈກ

ຽວກບຈ

ດສມໃຈກາງຂອ

ງການຮຽນ.

ໜາທ ຂອງການຮຽນ ແລະ ການປະເມນ

ຜນແມ

ນສມໃສຫາຍມຕຂ

ອງການຮຽນ

ຄະນດ

ສາດ ໂດຍຜ

ານ ການຕດຕພ

ວພນທ

ຊດ

ເຈນ ລະຫວາງ ການຄດ

ໄລ ຂ ນຕອນ

,

ມະໂນພ

າບ, ແລະ

ການໄຕຕອ

ງ/ຍດທ

ະສາດ

ການແກ

ໂຈດ.

ໄດວາງແຜນ

ຄວາມຄບໜາ

ຂອງໜາທ ການ

ຮຽນ ແລະ ການປະເມນຜ

ນ ເພ ອສາງຄຄວາມ

ເຂ າໃຈເລກ

ເຊ ງ ກຽວກບຈ

ດສມໃຈກ

າງຂອ

ງ

ການຮຽນ.

112

ຕຕວຢາງກຽວກບ ເກນ ຫ ”ຣບຣກ” ໃຫຄະແນນກຽວກບການຄນຄວາຂອງນກຮຽນຢ ໂຮງຮຽນມດທະຍມ

“ຣບຣກ” ໃຫຄະແນນກຽວກບການຄນຄວາຂອງນກຮຽນ ຄວາມສາມາດ ອນ

ຈາເປນ ເພ ອ ດາເນນ

ການຄນຄວາ

ວທະຍາສາດ::

1. ເລ ມຕນ 2. ຄວາມຄບໜາ 3. ຄວາມຊານານ 4. ເປນແບບຢາງ

A. ຊອກຫາຄຄາຖາມ

ແແລະ ສາງ ສມມດຖານ

ຊຊ ງ ອາດສາມາດ

ສງເກດໄດໂດຍຜານ

ການຄນຄວາ

ວທະຍາສາດ

ທດສອບຄາຖາມ ແມນ

ເປນໄປບໄດ ຂາດ

ສມມດຖານ ຫ ສມມດ

ຖານບແຈງ

ສາງຄາຖາມ ທ ທດ

ສອບໄດ ຊ ງ ແມນ

ຄາຖາມ ທ ຈະນາໄປ

ເຖງການຄນຄວາ

ວທະຍາສາດ; ເຖງວາ

ມ ສມມດຖານກ

ຕາມມນກບຕອບ ຄາ

ຖາມໂດຍກງ.

ສາງຄາຖາມ ແລະ

ສມມດຖານ ທ ທດ

ສອບໄດ ຊ ງ ແມນຄາ

ຖາມ ແລະ ສມມດ

ຖານທ ຈະນາໄປເຖງ

ການຄນຄວາ

ວທະຍາສາດ

ອງໃສມະໂນພາບວທະຍາສາດ ສາງຄາ

ຖາມ ແລະ ສມມດຖານ ອນສະເພາະ

ແລະ ທດສອບໄດ ຊ ງແມນຄາຖາມ

ແລະ ສມມດຖານທ ຈະນາໄປເຖງການ

ຄນຄວາ ວທະຍາສາດ

B. ອອອກແບບ ແແລະ

ດດາເນນໂຄງການ ຄນ

ຄວາ

ມຄວາມພະຍາຍາມ

ເລກນອຍເພ ອ ຕດຕາມ

ຕວປຽນ ແລະ ກະທບ

ໃສມນ; ການອອກແບບ

ໂຄງການມຂບກຜອງ

ຫາຍປະການ ທາງດານ

ຂນຕອນຕເນ ອງ ແລະ

ໂລຊກ; ຄຈາເປນຕອງ

ຊວຍແນະນາຫາຍ.

ເມ ອຄນຫາຕວປຽນ

ເຫນຂບກຜອງໄດ

ຢາງງາຍໆ; ມຂບກ

ຜອງທ ບສາຄນໃນ

ການອອກແບບ

ໂຄງການ; ຄບຈາເປນ

ຕອງຊວຍແນະນາ

ຫາຍ

ຄນເຫນວາມຕວປຽນ

ໃດທ ຕດຕາມໄດ ແລະ

ຕວປຽນທ ສາມາດ

ກະທບ ໃສໄດ; ການ

ອອກແບບໂຄງການ ມ

ຂນຕອນຕເນ ອງ ແລະ

ມໂລຊກ; ການອອກ

ແບບ ບດທດລອງເຮດ

ໃຫຄວາມຕອງການ ທ

ໃຫຄຊວຍແນະນາແມ

ນມໜອຍທ ສດ

ຄນພບວາມຕວປຽນໃດແດທ ຕດຕາມ

ໄດ ແລະ ຕວປຽນທ ສາມາດ ກະທບ

ໃສໄດ; ການອອກແບບໂຄງການ ມຂນ

ຕອນຕເນ ອງ ແລະ ມໂລຊກຕາມ

ສມມດຖານ ທ ໄດວາງໄວ; ການອອກ

ແບບ ບດທດລອງເຮດໃຫຄວາມຕອງ

ການ ທ ໃຫຄ ຊວຍແນະນາ ແມນມ

ໜອຍທ ສດ

C. ນາໃຊ ເຄ ອງມ ແລະ

ເຕກນກ ທ ເໝາະສມ

ເພ ອເກບກາ ແລະ

ບນທກຂມນ

ເກບກາ ແລະ ບນທກຂ

ມນທ ບຖກຕອງ; ໃຊອ

ປະກອນ ແລະ ເຕກນກ

ທ ບເໝາະສມ; ການວດ

ຜນຂມນ ທ ເກບການນ

ບຊດເຈນ ເຮດໃຫຜນ

ຂອງການຄນຄວາຖກ

ຜດ;ຄຈາເປນຕອງຊວຍ

ແນະນາຫາຍ.

ເກບກາ ແລະບນທກ

ຂມນທ ພາວະວໄສ;

ໃຊອປະກອນແລະ

ເຕກນກບຖກຕອງ;

ຕອງໃຫຄ ຊວຍ

ແນະນາເປນບາງ

ເທ ອ.

ເກບກາ ແລະ ບນທກຂ

ມນຢາງ ຄບຖວນ ແລະ

ພາວະວໄສ; ໃຊ

ອປະກອນແລະເຕກນກ

ທ ບຖກຕອງ; ຕອງການ

ໃຫຄ ຊວຍແນະນາ

ໜອຍທ ສດ.

ເກບກາ ແລະ ບນທກຂມນຢາງ ຄບ

ຖວນ ຊດເຈນ ແລະ ພາວະວໄສ; ໃຊ

ອປະກອນ ແລະ ເຕກນກ ຢາງຖກຕອງ;

ຕອງການໃຫຄ ຊວຍແນະນາໜອຍທ

ສດ.

D. ໃຊຫກຖານເພ ອ

ຂະຫຍາຍ ຄາອະທບາຍ

ແລະ ຊແຈງສາຍສາພນ

ລະຫວາງ ຫກຖານ

ແລະ ຄາອະທບາຍ

ນກຮຽນສາມາດຕ

ຄວາມໝາຍ ສ ງທ

ສງເກດເຫນ

ນກຮຽນຕຄວາມ

ໝາຍ ສ ງທ ສງເກດ

ເຫນຕາມຄວາມຄດ

ທ ເຄຍມມາກອນ

(ແບບອດຕະວໄສ)

ນກຮຽນຕ ຄວາມໝາຍ

ສ ງທ ສງເກດເຫນ ອງ

ຕາມສາຍສາພນ; ສ ງທ

ຮເຫນ ຫ ຕາມຄວາມ

ຄດທ ເຄຍ ມມາກອນ

ວເຄາະຂມນຢາງພາວະວໄສ; ນກຮຽນ

ຖອດຖອນໄດການສງເກດການ ທ ໂລ

ຊກ ໂດຍອງໃສ ສ ງທ ເຂາ ສງເກດເຫນ

ແລະ ສາຍສາພນ ຕາງໆ; ຜນຂອງການ

ສງເກດການພາໃຫເກດມຄາຖາມສາລບ

ການຄນຄວາຄງຕໄປ

113

E. ຂນຕອນການສ ສານ

ຜນ ແລະ ຄາອະທບາຍ

ຂອງການຄນຄວາ

ວທະຍາສາດ

ຂມນຂາວສານ

ວທະຍາສາດບແຈງ;

ຮບແບບຂອງການ ສະ

ເໜຂາດຈດສມ ແລະ

ຂາດການຈດສນ;

ພາຫະນະ ການສ ສານ

ເປນອປະສກ

ຂມນຂາວສານ

ວທະຍາສາດ ຈະແຈງ

ສມຄວນ; ຮບແບບ

ຂອງການສະເໜມ

ຈດສມ ແລະ ມການ

ຈດສນດສມຄວນ;

ມພາຫະນະອານວຍ

ການສ ສານ.

ການສ ສານ ຂມນຂາວ

ສານ ວທະຍາ ສາດຢາງ

ຈະແຈງ; ຮບແບບຂອງ

ການສະເໜມຈດສມ

ແລະ ມການຈດສນດ;

ພາຫານະເຮດ ໃຫການ

ສ ສານງາຍຂນ.

ການສ ສານ ຂມນຂາວສານ ວທະຍາ

ສາດຢາງຈະແຈງ ແລະ ຊດເຈນ ອາດມ

ແນວຄວາມຄດ ທ ປະດດສາງ/ມຄວາມ

ໝາຍ; ຮບແບບຂອງການສະເໜມຈດ

ສມ ແລະ ມການຈດສນທ ມປະສດທ

ຜນ (ຕວຢາງ ການໃຊຕາຕະລາງ, ຕວ

ແບບ, ບດຕາງໆ, ຮບ); ມພາຫານະ

ຫາກຫາຍເພ ອເສມສາງ ການສ ສານ.

ໃຫສງເກດວາ ການຈດລະດບຄນນະພາບ ອາດປຽນໄປຕາມສ ງທ ເຮາວດຂອບເຂດ, ຄວາມເລກ ແລະ ຂອບເຂດ

ຂອງການປະເມນ ແມນຕວປຽນເສມທ ກະທບໃສການວດຜນຂອງການຮຽນ. ແນນອນວາເຮາຈະພບຄວາມຫຍງຍາກໃນ

ການສາງ ເກນ/”ຣບຣກ” ຄງທາອດ. ແຕເມ ອເຮາກາໄດຂະບວນການຂອງມນແລວ ວຽກນຈະງາຍຂນ, ໂປງໃສ ແລະ ໃຊ

ໄດງາຍ ສາລບການສອນ ແລະ ການປະເມນຜນ.

ຄຄາແນະນາໃນການສາງ ເກນ/“ຣບຣກ”:

- ການດຜນຂອງການຮຽນ

- ເຮດໃຫສນ ແລະ ງາຍໆ (ລວມມ 4-15 ລາຍການ; ໃຊປະໂຫຍກທ ສນໆ)

- ສກສາແຕລະລາຍການຂອງ ເກນ/”ຣບຣກ” ສມໃສທກສະທທ ແຕກຕາງກນ

- ສມໃສການພດທະນາການຮຽນຂອງນກຮຽນ ແລະ ການສະແດງອອກຂອງເຂາເຈ າ.

- ປະເມນສະເພາະແຕເກນທ ວດໄດ

- ຄວນໃຫ ເກນ/“ຣບຣກ” ຢໃນເຈຍໜາດຽວ

- ປະເມນ ເກນ/“ຣບຣກ” ວາມນໃຊໄດບ? ມນລະອຽດແລວບ?

ບາງຄາສບທ ສາມາດໃຊໃນການວດເພ ອໃຫຄະແນນ, ມດ ງນ

- ຍງຕອງການປບປງໃຫດຂນພໃຊໄດເປນແບບຢາງ

- ເລ ມຕນຜນຂະຫຍາຍ ເຮດເປນແບບຢາງ

- ໃຫພະຍາຍາມຕ ມດ ດເລດ

- ມໃໝ...ນກຝກງານ...ຊານານ...ດເດ ນ

- ຕວຢາງວາ ສດສວນເປນຕວເລກນບແຕ 1 ຫາ 4

ບາງຄາສບທ ສະແດງເຖງລະດບຕາງໆຂອງການເຄ ອນໄຫວວຽກງານເຊ ນ:

- ຄວາມເລກ

- ໄລຍະຫາງ

- ຄນນະພາບ

- ຂອບເຂດ

- ຄວາມກວາງ (ຄວາມສາຄນ)

- ຄວາມສະຫບສບຊອນ

- ລະດບ

- ຄວາມຊດເຈນ

- ປະກດຕວ-ບປະກດຕວ (ມ-ຂາດ)

114

- ຄບຖວນ-ບຄບຖວນ

- ມຫາຍ -ມບາງສວນ - ບມເລຍ

- ສາຄນ -ບສາຄນ (ຕນຕ - ບຕນຕ)

- ໜກແໜນ - ບໜກແໜນ

- ຄວາມຖ : ເລອຍໆ - ໂດຍລວມ - ບາງຄງ - ມໜອຍເທ ອ

ເພ ອຍກໃຫເຫນຄວາມຊດເຈນກະທດຮດໃນການພດທະນາເກນ, ເຮາມາສກສາການໄຈແຍກຂອງ Bloom ສາລບ

ການການດຈດປະສງຂອງການຮຽນ. ດ ງທ ຮກນດວາ ການໄຈແຍກຂອງ Bloom ຖກດດແກ ຄນແລວ. ຈ ງສງເກດການ

ປຽນແປງນນ.

ການປຽນແປງດ ງກາວ ແມນເລ ມຈາກຄານາມຫາຄາກາມະ; ຈາກຄວາມຮເປນຄວາມຈາ; ຈາກຄວາມສາມາດເຂາ ໃຈ

ເປນຄວາມເຂາໃຈ; ສງເຄາະເປນການປະດດສາງເພ ອສະທອນເຖງການຄນຄດ. ການປຽນແປງ ທາງດານໂຄງສາງ ເຮດໃຫ

ເຫນການສະແດງອອກທ ຈະແຈງ ແລະ ກະທດຮດ ຂອງການລຽງລາດບ ລະຫວາງ ມາດຕະຖານ ແລະ ຄາດໝາຍຂອງການ

ສກສາ, ຈດປະສງ ແລະ ຜນຜະລດ, ແລະ ກດຈະກາ (Krathwohl 2002). ອານ ແຜນວາດແຕລມຂນເທງ ຊ ງສະແດງ

ວາການຮຽນແມນ ເລ ມຈາກ ຈດປະສງທ ຕາກວາໝ ຊ ງແມນການຈ ຕດຕາມໂດຍການເຂາໃຈ, ການນາໃຊ ການວເຄາະ,

ການຕລາຄາ ແລະ ການປະດດສາງ. ອນນສະແດງວາ ໃນການປະເມນຈດປະສງຂອງການຮຽນຮນ ນ ເຮາຕອງເລ ມ ຈາກສ ງ

ທ ງາຍຫາສ ງທ ຍາກ. ໃນຂະບວນການຮຽນ-ການສອນທ ເອານກຮຽນເປນໃຈກາງນນ ແມນຢາກໃຫຜທ ຮຽນບນລເຖງລະດບ

ການ ປະດດສາງ ຫ ລະດບການກ ສາງ.

ສະບບເດມ ສະບບດດແກ

ການປະເມນ

ການສງເຄາະ

ກການວເຄາະ

ການນາໃຊ

ຄວາມສາມາດເຂາໃຈ

ຄວາມຮ

ປະດດສາາງ

ປະເມນ

ວເຄາະ

ນາໃຊ

ເຂາາໃຈ

ຈ

115

AAnderson ແລະ Krathwohl (2001) ໄດນຍາມຄາອະທບາຍ ໃໝຂອງການໄຈແຍກຂອງ Bloom ດ ງນ

1. ການຈ ຄາດໝາຍ ແລະ ຈດປະສງຂອງການຮຽນໃນລະດບການຈ (ລະດບຕາສດຂອງການຮຽນຮນ ນ ມນຮຽກຮອງໃຫ

ນກຮຽນທບທວນຄນ ແລະ ຮບຮວາຂມນຂາວສານນນແມນຫຍງ. ລະດບນ ເປນການຕອບຄາຖາມທ ວາ “ນກຮຽນ

ສາມາດທວນຄນ ຫ ຈ ຂາວສານນນໄດບ?”

ຄາກາມະທ ແທດແໝາະສາລບຂຽນຄາດໝາຍການຮຽນ ແລະ ການປະເມນ ໃນລະດບການຈ ມດ ງນ:

ນຍາມ ຂຽນໃສບອນຫວາງ ຊອກຫາ ຂຽນປາຍ ເລ າ ການດທ ຕງ ຖກກບ ກາວ ບອກຊ ທວນຄນ ສະກດ ເຮດຄນ ຂດກອງ ຊາຊອນ ຢາຄນ

2. ຄວາມເຂາໃຈ

ຄາດໝາຍ ແລະ ຈດປະສງຂອງການຮຽນ ການຂຽນ ແລະ ປະເມນຜນໃນລະດບ ຄວາມເຂາໃຈຮຽກຮອງ ໃຫ

ນກຮຽນມລະດບຕາສດ ກຽວກບ ຄວາມເຂາໃຈ, ເຖງວາລະດບການໃຊສະໝອງກ ຈະສງກວາ ຄວາມເຂາໃຈໃນ

ລະດບນເປນການຕອບຄາຖາມທ ວາ “ນກຮຽນສາມາດອະທບາຍຄວາມຄດ ຫ ມະໂນພາບໄດບ?”

ຄາກາມະທ ແທດເໝາະສາລບຂຽນຄາດໝາຍການຮຽນ ແລະ ການປະເມນ ໃນລະດບ ຄວາມເຂາໃຈ ມດ ງນ:

ຈດປະເພດ ພນລະນາ ພຈາລະນາ ອະທບາຍ

ຮບຮ ລາຍງານ ຄດຈອນ ຈດຕາມລາດບ

ແປຄວາມໝາຍ ປຽນ ແປສບ ຕາມຮອຍ

ເລ າຄນ ຂຽນຄນ ສງລວມໂດຍຫຍ

3. ການນາໃຊ

ຄາດໝາຍ ແລະ ຈດປະສງຂອງກາມຮຽນ ການຂຽນ ແລະ ການປະເມນຜນ ໃນລະດບການນາໃຊ ຮຽກຮອງ ໃຫ

ນກຮຽນ ນາໃຊຄວາມຮ ຫ ຂມນຂາວສານ. ລະດບນເປນການຕອບຄາຖາມ ທ ວາ “ນກຮຽນ ສາມາດ ໃຊຄວາມຮ

ນນໃນ ສະຖານາການ ໃໝໄດບ?”

ຄາກາມະ ທ ແທດເໝາະສາລບຂຽນຄາດໝາຍການຮຽນ ການຂຽນ ແລະ ການປະເມນຜນໃນລະດບການນາໃຊມ

ດ ງນ:ເລອກ ພສດ ເຮດໃຫກາຍເປນເລ ອງເສາ ວາດພາບ ແປງ ດາເນນການ ຂນແຜນ ຮາງ ແກ ໃຊ ຂຽນ ຄດໄລ ກ ສາງ ການດ ຊອກເຫນ ຍກຕວຢາງ ເຮດ ສະແດງ ການດລະບຽບການ

4. ການວເຄາະ ຄາດໝາຍ ແລະ ຈດປະສງຂອງກາມຮຽນ ການຂຽນ ແລະ ປະເມນຜນ ໃນລະດບການວເຄາະ ຮຽກຮອງໃຫ

ນກຮຽນຕອງແຍກຄວາມຮອອກເປນສວນໆ ແລວ ພນລະນາສາຍສາພນ ລະຫວາງສວນເຫ ານນ. ລະດບນເປນການຕອບຄາຖາມທ ວາ “ນກຮຽນ ສາມາດຈາແນກ ລະຫວາງ ຊນສວນຕາງໆ ໄດບ?”

ຄາກາມະທແທດເໝາະສາລບຂຽນຄາດໝາຍການຮຽນ ໂດຍຂຽນລງ ແລະ ປະເມນຜນ ໃນລະດບການວເຄາະ

ມດງນ:

116

ວເຄາະ ຈດເປນປະເພດ ຈດປະເພດ ປຽບທຽບ ຄວາມແຕກຕາງ ອະພປາຍ ຖອດຖອນ ບງມະຕ ແຜນວາດ ແຍກ ຜາຕດ ຈາແນກ ສງເກດ ຊໃຫເຫນ ລະບ ຕຕຽນ ທດລອງ ຄາຖາມ ທດສອບ

55. ການປະເມນ

ຄາດໝາຍ ແລະ ຈດປະສງຂອງການຮຽນ ການຂຽນ ແລະ ປະເມນຜນ ໃນລະດບການປະເມນ ຮຽກ ຮອງໃຫ

ນກຮຽນ ຕອງຕລາຄາ ກຽວກບວດຖ ແລະ ວທການ. ລະດບນເປນການຕອບຄາຖາມ ທວາ “ນກຮຽນສາມາດອ

າງເຫດຜນກຽວກບຄວາມຕດສນໃຈ ໄດບ?” ຄາກາມະທແທດເໝາະສາລບຂຽນຄາດໝາຍການຮຽນ ແລະ ປະເມນຜນໃນການສາງດ ງນ:

ຕລາຄາ ເລອກ ປຽບທຽບ ສະຫລບ ປກປອງ ຕລາຄາ ໃຫຄາເຫນ ຕດສນ ໃຫເຫດຜນ ໃຫບລມະສດ ລຽງລາດບ ຈດອນດບ ຄດຈອນ ສະໜບສະໜນ ຕເປນມນຄາ

6. ການສາງ ຄາດໝາຍ ແລະ ຈດປະສງຂອງກາ-ຮຽນການຂຽນ ແລະ ປະເມນຜນ ໃນລະດບຂອງການສາງຮຽກ ຮອງໃຫ

ນກຮຽນຕອງມຄວາມຄດໃໝ, ມຜນຜະລດໃໝ ແລະ ມວທການໃໝໃນການເບງສງວດຖ ແລະ ສະພາບການ. ລະດບນເປນການຕອບຄາຖາມທວາ “ນກຮຽນສາມາດສາງຜນຜະລດໃໝ ◌ ຂຄດເຫນໃໝໄດບ?”

ຄາກາມະ ທແທດເໝາະສາລບຂຽນຄາດໝາຍການຮຽນ ແລະ ປະເມນຜນ ໃນການປະດດສາງ ມ ດງນ: ປຽນ ສມທບ ປະກອບ ກສາງ ສາງ ອອກແບບ ຊອກສ ງທຜດປກກະຕ ແຕງ ເຮດໃຫເກດມ ປະດດສາງ ເຮດໃຫສ ງໃໝໆເກດຂນ ວາງແຜນ

ພະຍາກອນ ອາງວາ ຜະລດ ຈດວາງຄນ

ກສາງຂນໃໝ ຈດສນຄນ ທບທວນ ສະເໜ

ອປະມາ ເຮດໃຫເຫນ ຂຽນ ປະກອບ

ການອອກແບບເກນ ຫ ຣບຣກສາລບບດຮຽນໜ ງໆ ແມນ ໃຫອງໃສຄວາມສາມາດໃນການຮຽນ. ສາງ

ມາດຕະຖານທ ສອດຄອງກບລະດບຂອງຄນນະພາບ. ວທະຍາກອນຈະນາພາການສນທະນາ ແລະ ຈາລອງສະພາບຫອງ

ຮຽນເພ ອສາງຮບຣກ.

WALT ແລະ WILF

117

118

119

120

ຕຕວຢາງການປະເມນວຊາວທ

ະຍາສາດ

ໂດຍນາໃຊ

ເກນ/

Rub

ric

ເຄ ອງມວທ

ະຍາສາດ

ແລະ

ເຕກ

ໂໂນໂລຊ

ຂ ນຕອນວທ

ະຍາສາດ

ແລະ

ຍດທ

ະ

ສສາດທ

ໃຊເຫດຜ

ນ

ວທະຍາສາດການສ

ສານ

//ການນາໃຊຂຂ

ມນ

ແນວຄວາມຄດວທ

ະຍາສາດ

ແລະ

ເເນ ອໃນທ

ກຽວຂອງ

ມໃໝ

((ຜເລ ມຕ ນ))

N Nov

ice

- ບ ໄດມ

ການນາໃຊເຄ ອງມ

ຫ

ເຕກໂນໂລຊ

ວທະຍາສາດ

ທ

ເໝາະສມ

(ຕວ

ຢາງ:

ໄມບນ

ທດ,

ເຈຍແທກ

ລະດບຄ

າ pH

,, ແກວ

ຂະຫຍາຍ,

ຄອມ

ພວເຕ

, ເອກ

ະ

ສານອ

າງອງ

ແລະ

ອ ນໆ)

ເພ ອ

ເກບກ

າຂມ ນ

(ຜານການ

ວດແທ

ກ ແລະ

ສງເກດ)

- ບມຫລກ

ຖານ

ທາງຍດ

ທະສາດ

ຫ

ຂ ນຕອນ

, ຫ ການນາໃຊ

ຍດທ

ະສາດ

ຊ ງບ

ໄດຮບ

ຄວາມສາເລດ ຢໃນວ

ຽກ

ງານ /

ການເກບກ

າຂມ ນ

- ບ ມ

ຫລກ

ຖານການນາໃຊ

ຍດທ

ະ

ສາດທ

ໃຊເຫດຜ

ນ

- ບ ມ

ການອະທບາຍ,,

ຫ ການ

ອະທບາຍ

ບສາມາດ

ເຮດ ໃຫເຂ າໃຈ,

ຫ ກຽວຂອ

ງກບວ

ຽກທ ຖກມອບ

ໝ

າຍ/ ເກບກ

າຂມ ນ

- ບ ໄດມ

ການນາໃຊ

ຕວແທນທ

າງດານ

ວທະຍາສາດ

ແລະ

ເຄ ອງໝ

າຍທ ໃຊ

ແທນ

(ຕວຢ

າງ: ສນຍ

າລກ

, ແຜນ

ພາບຕ

າຕະລາງ

ແລະ

ອ ນໆ)

- ບມການນາໃຊ

,, ຫ ສວນ

ຫາຍນາ

ໃຊ

ເຕກນກ

ວທະຍາສາດບ ເໝາະສມ

- ບມການກາວເຖງ ຫ

ການອາງອງ ທ

ເໝາະສມ

ກຽວກບ ແນວຄ

ວາມຄດ

ວທະຍາສາດ

ທ ກຽວຂອ

ງ, ຫລກ

ການ

ຫ ທດສ

ະດ (ຄວ

າມຄດໃຫ

ຍ)

ຜຜຝກ

ງງານ

AApp

rent

ice

- ໄດພະຍາຍາມ

ທ ຈະໃຊ ເຄ ອງມ

ແລະ ເຕກໂນໂລຊ

ທ ເໝາະສມ

(ຕວຢ

າງ: ໄມບນ

ທດ,

ເຈຍ

ແທກ

ລະດບຄ

າ pH

, ແກວ

ຂະຫຍາຍ ,

ຄອມ

ພວເຕ

,

ເອກະສານ

ອາງອງ

ແລະອ ນໆ)

ເພ ອ ເກ

ບກາຂມ ນ

(ຜານການ

ວດແທ

ກ ແລະ

ສງເກດ)

ແຕຂ

ມ ນບ

າງຢາງບຖກຕອ

ງ ຫ

ບຄບ

ຖວນ

- ໄດມການນາໃຊ

ຍດທ

ະສາດ

ທ ຂອນ

ຂາງມປະໂຫຍດ

, ນາໄປສ

ຄວາມ

ສາເລດເປນ

ບາງສວນ

ໃນວ

ຽກງານ/

ການເກບກ

າຂມ ນ

- ມການນາໃຊ

ຫລກ

ຖານ

ວທະຍາ

ສາດ ທ ໃຊເຫດຜ

ນບາງຢາງ

- ໄດພະຍາຍາມ

ແຕບ

ສາມາດ

ສບຕ

ການທດລ

ອງນາໃຊຄາຖາມ

, ເກບກ

າ

ຂມ ນທ

ກຢາງ ແລະ ນາສະເໜ

ບດ

ສະຫລບ

- ການອະທບາຍທ

ບ ຄບຖ

ວນ ຫ

ການ

ອະທບາຍ ທ ບໄດ

ຖກນາສະເໜ

ຢາງ

ຈະແຈງ

(ຕວຢ

າງ: ບຕເນ ອງ ,

ຂາດ

ຂ ນຕອນ

)

- ພະຍາຍາມທ ຈະໃຊ ຕວ

ແທນທ

າງ

ວທະຍາສາດ

ທ ເໝາະສມ

ແລະ

ເຄ ອງໝ

າຍສນ

ຍາລກ

, ແຕ ບສ

າເລດ

(ຕວຢ

າງ: ບມ

ການຂຽນປ

ະກອບ

ການອະທບາຍ ແຜນວ

າດ)

- ການສະຫລບ

ຄວາມ

ບສະໜບ ສະ

ໜນຂ

ມ ນ ຫ

ສະໜ

ບສະໜ

ນ ບາງ

ພາກສວ

ນເທ ານ ນ

- ໄດມ

ການນາໃຊຄາສບ

ວຊາການ

ວທະຍາສາດທ ກຽວຂອ

ງ

- ການອາງອງ ເຖງແນວ

ຄວາມຄດ

ວທະຍາສາດ

ທ ກຽວຂອ

ງ ຫລກ

ານ, ຫ

ທດສ

ະດ (ຄວ

າມຄດໃຫ

ຍ) ມໜອຍ

ທ

ສດ

- ຫລກ

ຖານ

ຄວາມເຂ າໃຈ ລກ

ສະນະ

ສະເພາະ

ທ ສາມາດສງເກດໄດ ແລະ

ຄນສມ

ບດຂອ

ງວດຖ

, ລະບບ,

ແລະ

/ຫ

ສ ງທ ໄດນາໃຊແລວ.

121

ຜຜຊຊານານງງານ

PP

ract

ition

er

- ໄດມ

ການນາໃຊ

ເຄ ອງມ

ແລະ

ເຕກໂນໂລຊ

ທ ເໝາະສມ

ບາງຢາງ

(ຕວ ຢາງ:

ໄມບນ

ທດ,

ເຈຍແທກ

ລະດບ

ຄາ p

H,, ແກວຂ

ະຫຍາຍ,

ຄອມພວ

ເຕ, ເອກ

ະສານອາງອງ

ແລະ ອ ນໆ)

ເພ ອເກບກ

າ ແລະ

ວເຄາະຂມ ນ ,

ເຊ ງມສ ງຜດພ

າດ

ເລກນອ

ຍເທ ານ ນ

- ໄດມການນາໃຊຍດ

ທະສາດ

ທ ນ າໄປ

ສຄວາມສາເລດຜ

ນຂອງການສາ

ຫວດ

/ວຽກງານ

- ບນ

ທກທກຂມ

ນ

- ໄດນາໃຊເຫດຜ

ນທາງວທ

ະຍາ ສາດ

ທ ມປະສດ

ທພາບ

- ໄດວາງຂອບ

ຫ ນາໃຊຄ

າຖາມ

ທ

ສາມາດທບສ

ອບໄດ

, ໄດປ

ະຕບດ

ການທດລ

ອງ ແລະ

ໄດສ

ະໜບສ

ະ

ໜນຜ

ນຮບ

- ມການອະທບາຍທ

ຈະແຈງ

ໄດມ

ການ

ນາໃຊ

ຕວແທນວ

ທະຍາສາດ

ຢາງມ

ປະສດ

ທພາບ ແລະ ໄດໃຊເຄ ອງໝ

າຍ ເພ

ອຈດໃຫ

ເປນລ

ະບຽບ

ແລະ

ສະເໜ

ຂມ ນຂ

າວສານ

- ໄດມການນາໃຊ

ຄາສບ ວຊ

າການ

ວທະຍາສາດ

- ມຫລກ

ຖານຄວ

າມເຂ າໃຈ ຂອ

ງແນວ

ຄວາມຄດ

ທາງ

ວທະຍາສາດທ ກຽວ

ຂອງ ,

ຫລກ

ການ

ຫ ທດສ

ະດ

- ຫລກ

ຖານຄວ

າມເຂ າໃຈ ລກ

ສະນະ

ສະເພາະ

ທ ສາມາດສງເກດໄດ ແລະ

ຄນສມ

ບດຂອ

ງວດຖ

, ລະບບ,

ແລະ

/

ຫ ສ ງທ ໄດນາໃຊແລວ

ຊຽວຊານ

Exp

ert

- ໄດມ

ການນາໃຊ

ທກອປ

ະກອນ

ແລະ ເຕກໂນໂລຊ

ຢາງຖກຕອ

ງ

ແລະ ຊານຊ

ານານ

(ຕວຢ

າງ:

ໄມບນ

ທດ,

ເຈຍແທກ

ລະດບຄ

າ

pH,, ແກວ ຂະຫຍາຍ,

ຄອມ

ພວ

ເຕ, ເອກ

ະສານ

ອາງອງ

ແລະ

ອ ນໆ)

ເພ ອ ວເຄາະ

ຂມ ນ

- ໄດມການນາໃຊ

ຍດທ

ະສາດ

ທ ຊານ

ຊານານ ແລະ ໄດທບທ

ວນຄນ

ຍດ

ທະສາດ

ຢາງເໝ

າະສມ

ເພ ອສາເລດ

ວຽກງານ

- ໄດນາໃຊເຫດຜ

ນທ ລະອຽດ

ແລະ

ຊາ

ນານ ແລະ ໄດສະແດງ ຄວ

າມເຂ າໃຈ

ຕຕ ນເຫດ ແລະ ສາເຫດ

- ໄດນາໃຊ

ວທທາງວທ

ະຍາສາດ

: ວາງ

ຂອບຄ

າຖາມທ ສາມາດ

ທດສ

ອບໄດ

, ,

ອອກແບບກ

ານທດລ

ອງເກບກ

າ ແລະ

ບນທກຂມ

ນ , ວເຄາະຂມ

ນ ແລະ

ກວດ

ສອບ ຜນໄດຮບ

- ມການອະທບາຍ ທ ຈະແຈງ

ແລະ

ມ

ປະສດ

ທພາບ ສາມາດຊ ແຈງວາ

ສາເລດວ

ຽກງານໄດແນວ

ໃດ. ຜອານ

ບຕອງສະ

ຫລບ

ຄວາມເອງວາ ການ

ຕດສນ

ໃຈ ໄດເກດຂ

ນແນວ

ໃດ ແລະ

ເປນຫ

ຍງ

- ໄດມການນາໃຊ

ຕວແທນ

ວທະຍາສາດທ ຫາກຫາຍ

ໄດຢ

າງ

ຈະແຈງ ແລະ ເໝ

າະສມ

ແລະ

ມ

ການໃຊເຄ ອງໝ

າຍ ເພ

ອຈດໃຫ

ເປນ

ລະບຽບ ແລະ ສະ

ເໜຂມ

ນຂາວສານ

- ຄວ

າມບເຫນດ

ຕກບຂ

ມນ ຖກແກ

ໄຂ ໃນເວລາທ ເໝາະສມ

- ໄດມການນາໃຊ

ຄາສບວ

ຊາການ

ວທະຍາສາດທ ຈະແຈງ

, ເໝາະສມ

- ມຫລກ

ຖານຄວ

າມເຂ າໃຈ ທ ເລກ

ເຊ ງ

ແລະ ຊານຊ

ານານ

ຂອງແນວຄ

ວາມ

ຄດທາງ

ວທະຍາສາດທ ກຽວຂອ

ງ,

ຫລກ

ການ

ຫ ທດສ

ະດ

- ທບທ

ວນຄນ

ຄວາມຄດ

ເຫນ ທ ຜດ

ພາດ ທ ມກອນ

ໜານ ນ ໃນເວລາທ

ເໝາະສມ

- ລກ

ສະນະສະເພາະ

ທ ສາມາດ

ສງເກດ

ໄດ ແລະ

ຄນສ

ມບດ

ຂອງ ວດ

ຖ,

ລະບບ

, ແລະ

/ຫ ສ ງທ ໄດ

ນາໃຊແລວ

ໄປກບວ

ຽກງານ/

ການສາຫວດ

ເພ ອ

ສາງການ

ເຊ ອມຕອ

ນ ຫ

ຂະຫ

ຍາຍ

ການຄ ນຄດ.

© 20

09, E

xem

plar

s

122

ຝກອບຮມກຽວກບເຄ ອງມປະເມນຜນ

ເກນ/Rubrics ສາລບການປະເມນຜນການສາທດການສອນ (ກະລນາອອມເອາໝາຍເລກຄະແນນ. ໝາຍເຫດ: ຄະແນນ 4 ແມນລະດບຊຽວຊານ; 3 - ຊານານງານ; 2-

ຕອງໄດປບປງ ແລະ 11- ແມນລະດບລເລ ມ)

ຂງເເຂດ (ທຈະ ປະເມນຜນ)

4 ຊຊຽວຊານ 3 ຜຜຊານານງານ 2 ຜຜຝກງງານ 1 ຜຜເລ ມມຕນ

ກ.. ການແແຕງ

ບດສອນ

ສອນໂດຍນາໃຊວທສອນເອາ

ນກຮຽນເປນໃຈກາງ ແລະ ກະ

ກຽມກດຈະກາຫາຍຢາງ (ທ

ເໝາະກບຜຮຽນ 3 ປະເພດຄ:

ຮຽນຜານການເບ ງ, ຜານການ

ຟງ, ຜານການຈບບາຍ) ພອມ

ກນນນກສະໜອງຄວາມທາ

ທາຍ/ຄວາມມວນຊ ນ ແລະ

ໂອກາດໃນການໄດປະສບການ

ຈາກການຮຽນຮ(ເກມ/ ການທດລອງ/ທດສະນະສກສາ).

ສອນໂດຍນາໃຊວທສອນ

ເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ

ແລະ ກະ ກຽມກດຈະກາ

ບາງຢາງ (ທ ເໝາະກບຜ

ຮຽນ 2 ປະເພດຄ: ຜານ

ການເບ ງ, ຜານການຟງເທ າ

ນນ) ແລະ ພະຍາຍາມສະ

ໜອງໂອກາດໃນການຮຽນຮ

(ເກມ/ ການທດລອງ/ທດສະນະສກສາ).

ສວນຫາຍຍງຄງນາໃຊວ

ທສອນເອາຄເປນໃຈກາງ

(ບນລະຍາຍ) ແລະສວນ

ຫາຍນາໃຊແຕຮບແບບ

ການຮຽນຟງເອາ. ກດຈະ

ກາມຈາກດ ພຽງແຕ

“ອານບດເລ ອງ ແລະ

ຕອບຄາຖາມ“, ບຄອຍ

ມເຕກນກການສອນ ທ

ເຮດໃຫນກຮຽນ “ມ

ປະສບການກາໄດເນອໃນ

ຕນຕ“ ຂອງບດຮຽນ.

ນາໃຊແຕວທສອນ

ງາຍດາຍທ ເອາຄ

ເປນໃຈກາງ

(ຂອຍເວາ - ເຈ າຟງ; ຫ

“ພຽງແຕໃຫພາກນອານ ແລວຂອຍຈະຕງຄາຖາມ”)

ເນອໃນບດຮຽນສອດຄອງ

ກບຈດປະສງຂອງຫກສດ. ເນອໃນບດຮຽນສອດ ຄອງ

ກບຈດປະສງຂອງຫກສດ.

ເນອໃນບດຮຽນແມນ

ປະຕບດຕາມປມແບບ

ຮຽນ, ແຕວາບໄດສອນ

ຕາມແນວຄດຕນຕ ຫ

ຈດປະສງຂອງຫກສດ.

ຈດປະສງ ຫ ເປາ ໝາຍການຮຽນຮບຈະແຈງ. ເນນໃສແຕກດຈະກາ ແລະ ອງໃສແຕປມແບບຮຽນ.

ການສອນແມນປະຕບດຕາມ

ເວລາທ ການດໃຫ/ ໄດເນນ

ກດຈະກາທ ເປນບລມາສດ

ໂດຍອງຕາມຜນສະທອນດານ

ການຮຽນຮ.

ການສອນແມນປະຕບດ

ຕາມເວລາທ ການດໃຫ/ ໄດ

ເນນ ກດຈະກາທ ເປນບລມາ

ສດ ໂດຍອງຕາມຜນສະ

ທອນດານການຮຽນຮ.

ການຄວບຄມເວລາບໄດ

ດ/ບເນນບລມາສດດານ

ກດຈະກາ (ໃຊເວລາ

ສອນຍາວໂພດ ຫ ສນ

ໂພດ).

ການຄວບຄມເວລາ

ບໄດດ/ບເນນບລມາ

ສດດານກດຈະກາ

(ໃຊເວລາສອນຍາວ

ໂພດ ຫ ສນໂພດ).

ແນວຄດວເຄາະ (ວເຄາະ/ປະ

ເມນຜນ & ສາງຄວາມຮໃໝ/

ສະຫບ), ຊກຍຢາງເຕມສວນ

ຄວາມຕອງການຢາກຮຽນຮ

ຕ ມ ແລະ ຢາກສາເລດຂອງຜ

ຮຽນ (ບດຝກຫດ/ວຽກບານ).

ແນວຄດວເຄາະ (ວເຄາະ/

ປະເມນຜນ ແລະສາງຄວາມ

ຮໃໝ/ສະຫບ) ຊກຍໃຫ

ຮຽນຮຕ ມ (ວຽກ ບານ/ບດ

ຝກຫດ) ແລະ “ເຖງຢາງໃດ“

ກໃຫສາເລດ.

ເນນໃສແຕການຈ ຈາ,

ຄວາມເຂາໃຈ ແລະ ການ

ນາໃຊເທ ານນ. ບມການ

ຕດຕາມທວນຄນການ

ຮຽນ ຫ ບໄດຊກຍຢາງ

ຈງຈງ.

ເນນໃສການຈ ຈາ &

ຄວາມເຂາໃຈ ຍງບ

ມການນາໃຊ. ບມ

ການຕດຕາມທວນ

ຄນການຮຽນ ຫ ບ

ໄດຊກຍຢາງຈງຈງ.

123

ຂຂ.. ນນາໃໃຊວວທ

ສສອນທທ ເອານກ

ຮຽນເປນ

ໃຈກາງ

ຈດຕງປະຕບດແຜນການສອນ

ໄດເປນຢາງດ.

ຈດຕງປະຕບດແຜນການ

ສອນໄດດສມຄວນ

ຈດຕງປະຕບດແຜນ

ການສອນ ແຕບສາມາດ

ດງດດຄວາມສນໃຈຂອງ

ຜຮຽນໄວໄດດນ/ ມການ

ລະເຫງ & ອາດຜດເຂວ.

ພະຍາຍາມສອນ

ແຕບໄດໄປຕາມ

ແຜນການສອນ.

ສາເລດການສ ງຄວາມຮຢາງຄບ

ຖວນ ໂດຍການນາໃຊທກ

ເຄ ອງມທ ເໝາສມ ເພ ອຊກຍຜ

ຮຽນທກຄນໃຫມສວນຮວມ -

(ກຽມພອມສາລບທກສະຖາ ນະການ/ສ ງທາທາຍ ໃນຫອງຮຽນ ໂດຍມເຄອງມຕາງໆ ເຊນ ການສາງແຜນພມ, ມາຍແມບ/ mindmaps, ເກນ/rubrics, ແບບຫນ, ໝນໃຊ ໃນຊວດຈງ, ກະຕກຊກຍ, ປະເມນຜນລະຫວາງຮຽນ.

ສາເລດສວນໜ ງຂອງການສ ງ

ຄວາມຮ ໂດຍນາໃຊເຄ ອງມ

ບາງອນທ ແທດເໝາະ ເພ ອ

ຊກ ຍຜຮຽນທກຄນໃຫມ

ສວນຮວມ - (ກຽມພອມສາລບ ສະຖານະການ/ສ ງທາທາຍສວນຫາຍ ໃນຫອງຮຽນ ໂດຍມເຄອງມຕາງໆ ເຊນການສາງແຜນພມ, ມາຍແມບ /mindmaps, ເກນ/rubrics, ແບບຫນ, ໝນໃຊໃນຊວດຈງ, ກະຕກຊກ ຍ, ປະເມນຜນລະຫວາງຮຽນ.

ມຂຈາກດໃນການສ ງ

ຄວາມຮ, ຄຍງຕອງຮ

ເຄ ອງມຕາງໆຢາງເລກ

ເຊ ງ (ຕອງວາງແຜນການ

ນາໃຊ UbD ໃຫໄດດ) -

ບມການກະກຽມລະ

ອຽດ; ການອອກແບບຈາ

ກດໃນກດຈະກາ/ໜາທ

ຊ ງບເປນໜາສນໃຈປານ

ໃດ ຫ ບອງໃສຜນຕວຈງ

ຂອງການຮຽນຮ; ຂາດ

ທກສະ ເພ ອຮບມກບ

ສະຖານະການ/ ຄວາມ

ທາທາຍໃນຫອງຮຽນ.

ມຂຈາກດຫາຍໃນ

ການສ ງຄວາມຮ,

ຍອນບມແຜນການ

ສອນ ແລະ ບມຫກ

ຖານຈະແຈງເພ ອ

ການຮຽນ; ອງໃສ

ແຕປມແບບຮຽນ/ຄ

ມຄເທ ານນ; ບໄດວ

ເຄາະຜຮຽນ ເພ ອ

ອອກແບບຍດທະວ

ທທ ດທ ສດ.

ໃຫຜຮຽນທກຄນຮດວາເຂາເຈ າຕອງພດທະນາແຜນການຮຽນຮຢາງເອກະລາດ ດວຍຕນເອງ ແລະ ມຄວາມຮບຜດ ຊອບ ຊອກຫາຄວາມຮດວຍຕນເອງ. ເວາອກຈ ງໜ ງ ຄເປນຄນໄຂປະຕໃຫ ແຕນກຮຽນຕອງຍາງຜານປະຕເຂາໄປເອງ.

ຈະດວຍວທໃດກຕາມ, ໄດ ສສານໃຫຜຮຽນຮວາ ການຮຽນຮ ແມນຄວາມຮບຜດ ຊອບຂອງເຂາເຈ າເອງ ແລະ ບໃຫເຂາເຈ າເອອຍອງໃສແຕຄ ແລະ ໃສແຕປມແບບ ຮຽນພຽງຢາງດຽວ.

ນກຮຽນຍງຄງຂນກບຄ

ເປນສວນຫາຍ ແລະ ບມ

ຄວາມໝນໃຈໃນການ

ຄນຫາດວຍຕນເອງ, ຫ

ຕງຄາຖາມທ ດ.

ຄພະຍາຍາມປອນ

ຄວາມຮໃຫນກ

ຮຽນ, ດ ງນນ ເຂາ

ເຈ າຈ ງຮສກເບ ອ ຫ

ຂນກບຄຫາຍໂພດ

ແລະ ລງເລໃຈທ ຈະ

ຄນຫາ ແລະ ອງໃສ

ແຫງການຮຽນຮ

ອ ນໆ.

ນກຮຽນສວນຫາຍ ມຄວາມໝນໃຈໃນການຕງຄາຖາມທ

ຍາກ ເພອການຮຽນຮຢາງເລກເຊ ງ; ເຂາເຈ າເອາໃຈໃສຕການຮຽນ; ກາຍເປນຜມກຊອກຮ.

ນກຮຽນສວນຫາຍ ມຄວາມໝນໃຈໃນການຕງຄາຖາມທ

ຍາກ ເພອການຮຽນຮຢາງເລກເຊ ງ.

ນກຮຽນສວນໜອຍຕງຄາຖາມ

ນກຮຽນບຫາວຫນໃນການຮຽນ, ບຕງຄາຖາມຫຍງເລຍ.

ຄ. ກການນາໃໃຊ

ສ ການຮຽນ-

ການສອນ

ສ ການຮຽນ-ການສອນຊວຍ

ໂດຍກງໃນການຮຽນຮບດ

ຮຽນຢາງເລກເຊ ງ ແລະ ດງດດ

ຄວາມສນໃຈ/ຄວາມຢາກຮ

ຢາກເຫນຂອງນກຮຽນ.

ສ ການຮຽນ-ການສອນຊວຍ

ໂດຍກງໃນການຮຽນຮບດ

ຮຽນຢາງເລກເຊ ງ ແລະ ດງ

ດດຄວາມສນໃຈ/ຄວາມ

ຢາກຮຢາກເຫນຂອງນກ

ຮຽນ.

ສ ການຮຽນ-ການສອນພ

ໃຊໄດ ແຕບໄດຊວຍ

ໂດຍກງ ໃນການຮຽນຮ

ບດຮຽນຢາງເຕມສວນ

ແລະ ໄດອງໃສແຕປມ

ແບບຮຽນເທ ານນ.

ບໄດນາໃຊສ ການ

ຮຽນ-ການສອນໃດ

ເລຍ ເພ ອປບປງ

ການຮຽນ - ໄດອງ

ໃສແຕປມແບບ

ຮຽນເທ ານນ.

124

ນາໃຊອປະກອນທ ຫາໄດໃນ

ທອງຖ ນ & ປະດດສາງໃຫ

ແທດເໝາະກບສະຖານະການ

ຂອງທອງຖ ນ ແລະ ສອດຄອງ

ກບຈດປະສງຫກ/ແນວຄດ

ກວາງໄກຂອງບດຮຽນ.

ນາໃຊອປະກອນທ ຫາໄດໃນ

ທອງຖ ນ, ແທດເໝາະກບ

ສະຖານະການຂອງທອງຖ ນ

ແຕສວນຫາຍ ອງໃສແຕປມ

ແບບຮຽນພຽງຢາງດຽວ.

ງງ.. ກການວວດ

ແແລະະ

ປະເມນຜນ

ບດຮຽນຈະແຈງດ ກຽວກບ:

(i)ຈດປະສງການຮຽນ ໄດນາ

ໃຊ WALT (ພວກເຮາຮຽນຮ

ເພ ອ___);

(ii) ຈະບນລຈດປະສງໄດແນວ

ໃດ ໂດຍຜານວທການສອນ

ເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ (ຊອງ

ທາງການຮຽນ/ ຂນຕອນ

ຄວາມຕເນ ອງ);

(iii) ຫກຖານການຮຽນ ໂດຍ

ຜານ WILF (ຂອຍຄນຫາ

ຫຍງ), ເກນ/ Rubrics ຢງ

ຢນການຮຽນຮຢາງແທຈງ.

(iv) ມຫກຖານຈະແຈງວາ

ນກຮຽນໄດຮຽນຮ ໂດຍອງໃສ

ບດສອບ ຫ ຫກຖານອ ນໆ.

ການປະເມນຜນ ກວມເອາ

ຫາຍກວາໜ ງວທ (ຕງຄາຖາມ/

ວຽກບານ/ ໂຄງການ/ ການ

ເລ າຄນ ອ ນໆ).

ໄດກະກຽມບດຮຽນ ໂດຍ

ອງໃສ WALT ແລະ

WILF. WALT ການດ

ຈດປະສງຂອງບດຮຽນ, ໃນ

ຂະນະທ WILF ການດຫກ

ຖານການຮຽນ ຫ ເຄ ອງມ

ການປະເມນຜນການຮຽນ.

ແຕຍງຕອງຈດຕງ ຊອງທາງ

ການຮຽນ/ ຂນຕອນ ຄວາມ

ຕເນ ອງຂອງກດຈະກາ ໃຫດ

ຂນຕ ມ.

ເກນ/Rubrics ຖກຕອງ

ແລະ ຢງຢນເຖງການຮຽນຮ

ຢາງແທຈງ.

ການປະເມນຜນ ກວມເອາ

ຫາຍກວາໜ ງວທ (ຕງຄາ

ຖາມ/ ວຽກບານ/ ໂຄງການ/

ການເລ າຄນ ອ ນໆ).

ຈດປະສງການຮຽນຈະ

ແຈງ ແຕຫກຖານວາມ

ການຮຽນຮບຈະແຈງ.

ຊອງທາງການຮຽນ/ ຂນ

ຕອນ ຄວາມຕເນ ອງຂອງ

ກດຈະກາ ຍງສບສນ.

ເກນ/Rubrics ທ ຢງຢນ

ເຖງການຮຽນຮບຈະແຈງ

ນາໃຊວທດຽວໃນການ

ປະເມນຜນ: ບດສອບ

ຂຽນ.

ຈດປະສງການຮຽນ

ແລະ ຫກຖານວາມ

ການຮຽນຮບຈະ

ແຈງ.

ກດຈະກາແມນສມ

ເອາ.

ບມເກນ/ rubrics

ນາໃຊວທດຽວໃນ

ການປະເມນຜນ:

ບດສອບຂຽນ ແລະ

ຄາຖາມຕາງໆລວມ

ມໃນບດຮຽນ ແຕ

ບໄດກວມເອາຫາຍ.

ໃຫນກຮຽນມສວນຮວມໃນ

ການອອກແບບເກນການປະ

ເມນຜນ/rubric.

ຄອອກແບບເກນການປະ

ເມນເອງ & ບໄດໃຫນກ

ຮຽນ ມສວນຮວມ/ຊວຍ

ຕດສນໃຈດານຕວຊວດ.

ສງລວມການໃຫຄະແນນ, ຄະແນນລວມທງໝດສງສດແມນ 16. ເພ ອຢາກໃຫຄະແນນ, ຈ ງນາໃຊ: ຄະແນນ (ແຕລະຂງເຂດ ຖາໃນ

ລະດບດເລດ ແມນຄະແນນ 4; ຈ ງລວມຄະແນນທງໝດຂອງ 4 ຂງເຂດ) ແລວຫານໃຫ 4 = ຄະແນນ.

125

ໃໃຫຄະແນນການປະຕບດວຽກງານຂອງຄຝກ

ສະຖານທ ຝກອບຮມ:________________________ ວນທ:___________

ວຊາ:_____________ ຊ ແລະ ນາມສະກນຂອງຄຝກ______________________

ຕວຊຊບອກ

ບເຫນດ

ທ ສສດ

ບ ເຫນດ

ບ ແນໃຈ

ເຫນດ

ເຫນດດ

ທ ສດ

1. ຄຝກໄດເຮດໃຫຂາພະເຈາເຊ ອໝນ/ຮເລກເຊ ງ ກຽວກບຄນຄາຂອງທກ

ສະການຄນຄດໃນລະດບສງ ແລະ ເປນຫຍງເຮາຈ ງຕອງເອາໃຈໃສທກສະນ.

2. ຄຝກໄດແນະນາໃຫຂາພະເຈາຮພດທະນາທກສະການວເຄາະ, ການປະດດ

ສາງ ແລະ ການປະເມນຜນຂອງນກຮຽນ.

3. ຄຝກໄດສາທດຢາງຄບຖວນກຽວກບການສອນເອານກຮຽນເປນໃຈກາງ ໂດຍ

ມສວນຮວມຢາງຫາວຫນຂອງພວກເຮາ.

4. ຄຝກໄດເຮດໃຫຂາພະເຈາໄດປະສບການ ວາການຮຽນແມນມຄວາມມວນ

ຊ ນ ແລະ ຕ ນເຕນ/ຈບອກຈບໃຈ.

5. ຄຝກໄດນາໃຊແຜນວາດ ເຊ ນມາຍແມບ/ແຜນວາດຊວຍຈ ແລະ ເຄ ອງມ

ອ ນໆໃນການສະເໜບດສອນຂອງຕນ.

6. ຄຝກບເຄຍມາສອນຊາ ຕະຫອດໄລຍະຂອງການຝກອບຮມ.

7. ຄຝກບເຄຍຂາດສອນ ຕະຫອດໄລຍະຂອງການຝກອບຮມ..

8. ຄຝກໄດຕງໃຈຟງສ ງທ ຜຮຽນເວາ ແລະ ຕອບຄາຖາມຢາງສະຫາດ.

9. ຄຝກໄດຊວຍກະກຽມຂາພະເຈາເປນຢາງດ ໃນໜາທ ການເປນຄຝກຕຢຂນ

ແຂວງ.

10. ຂາພະເຈາໄດຮຽນຮ ວທການນາໃຊປມແບບຮຽນ ແລະ ປມຄມຄ ມ.5

ສະບບໃໝ ຕາມວຊາທ ຕນສອນ.

11. ຂາພະເຈາຈະນາເອາວທການສອນ-ການຮຽນ ທ ຕນໄດຮຽນຮໃນການຝກ

ອບຮມຄງນໄປໝນໃຊເຂາໃນການສອນຕວຈງຂອງຕນ.

12. ຂາພະເຈາກຽມພອມ ແລະ ສາມາດນາເອາຄວາມຮ ແລະ ປະສບການທ ຕນ

ໄດຮຽນຮໃນການຝກອບຮມຄງນ ໄປສອນຕໃຫບນດາຄຢແຂວງຂອງຕນ.

ຄາເຫນອ ນໆ:_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

126

ກການໃຫຄະແນນຕນເອງ ກຽວກບການຮຽນຂອງສາມະນາກອນ/ຜຮຽນ

ສະຖານທ ຝກອບຮມ:___________________ ວນທ:_________

ວຊາ:_____________ ____ ຊ ແລະ ນາມສະກນຜຮຽນ _________________________

ແຂວງ__________________________ ເມອງ______________________

ໂຮງຮຽນ/ໜວຍ:______________________________________________________

ຕວຊຊບອກ

ບເຫນດ

ທ ສສດ

ບເຫນດ

ບແນໃຈ

ເຫນດ

ເຫນດ

ທ ສດ

1. ຂາພະເຈາເຊ ອໝນ/ຮເລກເຊ ງ ກຽວກບຄນຄາຂອງທກສະການຄນຄດໃນລະດບ

ສງ ແລະ ຮວາເປນຫຍງຂາພະເຈາຈ ງຕອງເອາໃຈໃສເນນທກສະນໃນທກໆບດ

ສອນຂອງຕນ.

2. ວທສອນເອານກຮຽນເປນໃຈກາງໝາຍຄວາມວາ: ໃນຖານະທ ເປນຜຮຽນ, ແມນ

ຮບຜດຊອບການຮຽນດວຍຕນເອງ; ໃນຖານະທ ເປນຄ/ຜອານວຍຄວາມສະດວກ/

ຄຝກ, ແມນຊອກຫາວທທ ດທ ສດ ເພ ອຊວຍໃຫນກຮຽນຂອງຕນມທກສະ ແລະ

ມຄວາມໝນໃຈໃນການຮຽນຮດວຍຕນເອງ.

3. ຂາພະເຈາ ອານປມຄມແນະນາການສອນເອງ ແລະ ພະຍາຍາມຈ ຈາ, ເຂາໃຈ, ນາ

ໃຊ, ວເຄາະ, ປະເມນຜນ ແລະ ປະດດສາງຍດທະວທໃນການສອນຂອງຕນ.

4. ຂາພະເຈາປະຕບດສ ງທ ກາວມາຂາງເທງ, ບພຽງແຕສະເພາະໃນວາລະການຝກ

ອບຮມເທ ານນ, ແຕຍງປະຕບດໃນເວລາພກຜອນ ແລະ ຕອນກາງຄນ ເພ ອຮຽນຮ

ໃຫໄດຫາຍທ ສດ ແລະ ຖໂອກາດໃນກອງປະຊມຕງຄາຖາມທ ດໃຫຫາຍ ກຽວກບ

ສ ງທ ຕນຮຽນເອາເອງບໄດ.

5. ຂາພະເຈາໄດຕງຄາຖາມທ ແທດເໝາະ ແລະ ຄາຖາມທ ເນນການວເຄາະ ເພ ອໃຫ

ເຂາໃຈຢາງເລກເຊ ງ.

6. ຂາພະເຈາໄດປະກອບສວນຢາງເຕມທ , ດ ງນນ ຂາພະເຈາຈ ງໄດປະສບການການ

ຮຽນຮດວຍຕນເອງ.

7. ຂາພະເຈາເຂາໃຈການຮຽນຂອງນກຮຽນ 3 ປະເພດ ທ ແຕກຕາງກນ ແລະ ຂາພະ

ເຈາສາມາດອອກແບບ/ແຕງບດສອນ/ກດຈະກາ ເພ ອສອນເຂາເຈ າຢາງເທ າທຽມ

ກນ.

8. ຂາພະເຈາເຂາໃຈຍດທະສາດກຽວກບການການສ ສານໃນຫອງຮຽນ ດ ງນນ ບດ

ສອນຂອງຂາພະເຈາຈ ງຮຽກຮອງໃຫນາໃຊທກອນຊ ຫາຍເທ ທ ຈະຫາຍໄດ.

9. ຂາພະເຈາຮດກຽວກບວຖ/ປະເພດການຮຽນຂອງຕນ, ຮກຽວກບທກສະ ແລະ ຂ

ຈາກດໃນຖານະທ ເປນຜສ ສານ.

10. ຂາພະເຈາຮວາຈະນາໃຊກດຈະກາໃດແດ ເພ ອກະຕນທກສະໃນການຄນຄດໃນ

ລະດບສງຂອງນກຮຽນ/ສາມະນາກອນ.

11. ຂາພະເຈາສາມາດອອກແບບກດຈະກາ ແລະ ຜນໄດຮບ ເພ ອເປນການຢງຢນໃຫ

ຕນເອງ ແລະ ໃຫນກຮຽນວາເຂາເຈ າໄດຮຽນທງເນອໃນຂອງວຊາ ແລະ ທງວທ

ຮຽນຮໃຫໄດດ.

127

12. ຂາພະເຈາຄດວາຕນເອງຕອງຮຽນຕ ມອກ

13. ຂາພະເຈາສາມາດຮຽນຕ ມອກ ເພາະຂາພະເຈາມແຜນ/ຍດທະສາດການຮຽນຂອງ

ຕນແລວ.

14. ປດຈບນຂາພະເຈາກຽມພອມແລວ ແລະ ສາມາດນາເອາຄວາມຮ ແລະ ປະສບ

ການທ ຕນໄດຮຽນຮໃນການຝກອບຮມຄງນ ໄປສອນຕໃຫບນດາຄຢແຂວງຂອງ

ຕນ.

ຄາເຫນອ ນໆ:_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________