lastechnische normen… een update! - lasgroepzuid.com · worden gespecificeerd volgens annex c van...

Lassenennormen,2016 22-11-16

(C)HenkJ.M.Bodt,2016 1

Lastechnische Normen…een update!

2

Programma!

• Stand van zaken EN 1090▫ Er komt volgend jaar een nieuwe 1090-2!

� De belangrijkste wijzigingen.• Lasmethodekwalificatie, nieuwe ISO 15614-1 ook

volgend jaar?!� De belangrijkste wijzigingen.

• ISO/DIS 15612:2016• Recente belangrijke wijziging

• Laspersoneel!▫ ISO 9606-1 Lasserskwalificatie

� Eindelijk erkenning door drukapparatuur regels?▫ ISO 14731 Lascoordinatie

� Grote veranderingen op komst in 2017!

• Vragen?

(C) Henk Bodt, 2016



De EN 1090-2

4

Onlangs is de termijn voor het indienen van de tweede FDIS (laatste ontwerp dat ter commentaar gaat gedurende twee maanden) met negen maanden verlengd. Te veel commentaar te verwerken….!

Dit betekent dat we uiterlijk 26 oktober 2017 de volgende FDIS kunnen verwachten!

(C) Henk Bodt, 2016

Staalconstructies



5

Snijden (1)Naast de oude tekst: “Er moeten vier proefstukken zijn geproduceerd van het basisproduct dat met het proces moet zijn gesneden:1. een rechte snede van het dikste basisproduct;2. een rechte snede van het dunste basisproduct;3. een scherpe hoek van een representatieve dikte;4. een boog van een representatieve dikte.”

Nu ook:Een nieuwe informatieve Annex D is toegevoegd die richting geeft aan een procedure voor het beoordelen van de mogelijkheden van een thermisch snijproces.

(C) Henk Bodt, 2016

6

Snijden (2)

Processen die lokale hardheden kunnen veroorzaken, moeten op hun toepasbaarheid worden gecontroleerd.

Voor koolstofstaal ≥ S460 en indien gespecificeerd voor andere staalsoorten, mag de hardheid van gesneden kanten niet meer bedragen dan 450 (HV10).

(C) Henk Bodt, 2016



7

• Bij richten met de brander, moet de maximale staaltemperatuur en de afkoelingsprocedure beheerst worden.

• Er moet altijd een methodebeschrijving worden gemaakt. Met minimaal (was: alleen voor EXC3 en EXC4):▫ maximale staaltemperatuur en afkoelingsmethode;▫ methode van verwarmen;▫ methode gebruikt voor temperatuurmetingen;▫ aanduiding van personeel dat bevoegd is om methode toe te passen.

• Procedure moet worden gekwalificeerd op basis van sterkte-, taaiheids- en hardheidsproeven.

• Eisen en aanbevelingen voor warm en koud vervormen en vlam richten van staal moet worden gedaan volgens de relevante productnormen en de CEN/TR 10347.

Richten met de brander

(C) Henk Bodt, 2016

8

• Bij EXC2, EXC3 en EXC4: gekwalificeerde WPSverplicht.

• Alle hechtlassen die niet worden opgenomen in uiteindelijke las moeten verwijderd worden.

• Hechtlassen die in uiteindelijke las zullen worden opgenomen moeten geschikte vorm hebben en worden gelegd door gekwalificeerde lassers.

• Hechtlassen moeten vrij zijn van lasfouten en moeten vóór het uiteindelijke lassen zorgvuldig worden gereinigd. Gescheurde hechtlassen moeten worden verwijderd.

Hechtlassen

(C) Henk Bodt, 2016



9

Uitvoeringsklassen nu naar Annex C van EN 1993-1-1/A1:2014

• EXC1 t/m EXC3 (eenvoudig ►kritisch)• EXC4 is gebaseerd op EXC3 met aanvullende project-specifieke eisen.• Wordt bepaald door:

§ Gevolgklassen (Consequence Class, CC)§ Productiecategorieën (Production Category, PC)§ Gebruikscategorieën (Service Category, SC)

Gevolg Laag Gemiddeld Hoog

Gebruik Stat. Dyn. Stat. Dyn. Stat. Dyn.

ProductieEenv. EXC1 EXC2 EXC2 EXC3 EXC3 EXC3

Moeilijk EXC2 EXC2 EXC2 EXC3 EXC3 EXC4

(C) Henk Bodt, 2016

10© Henk Bodt, 2016

HoewelergeenspecifiekeeisenvoorWPS-envolgensdeENISO15607inENISO3834-4staan,moetenervoorEXC1werkinstructieswordengebruiktwaarinlasprocesenlastoevoegmateriaalwordengespecificeerd.




Toegepaste lasprocessen niet langer beperkt door de EN 1090-2! (zie EN ISO 4063)

Geldigheid lasmethodekwalificatiesExtra eisen bij hoeklassen in materialen met hogere sterkte. Speciale voorzieningen voor “undermatched” lastoevoegmaterialen.

Standaard is lasmethodekwalificatie onbeperkt geldig, maarrrrr…..

Beperkingen in de EN 1090 ten aanzien van lasprocessen die langdurig NIET in “gebruik” zijn, zijn vervallen!


Shop primer

Bijhetlassenopshopprimers,moetenlasmethodeproevenwordenuitgevoerdopdemaximaaltoegestanediktevandeprimer(nominaal+tolerantie)envolgensENISO17652-2.

ShopprimersmoetenhunlasbaarheidaantonenvolgensENISO17652-1totENISO17652-4.




Lassers

LassersALTIJDkwalificerenconformEN-ISO9606-1(algemeen).VoorEXC1,moetendelasserswordengetestvolgens9.3.a) [iedere3jaaropnieuw]of9.3.b) [2jaarmitsvoorwaarden…]vanENISO9606-1:2013.Ditovoordeweldingoperatorsvolgens5.3.a)of5.3.b)vanENISO14732:2013.

Dus9.3.c)voorEXC1(ook)NIETgeaccepteerd!


LascoordinatieVooralsnogongewijzigdtenopzichtevandeopditmomentgeldendeversievandeEN1090-2.

Dikte (mm) EXC Staal

(Staalgroep) Referentienorm t≤25 a 25 < t ≤ 50 b t>50

S235 t/m S355 (1.1, 1.2, 1.4)

EN 10025-2 EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-5, EN 10149-2, EN 10149-3

EN10210-1, EN 10219-1 B S C c

EXC2

S420 t/m S700 (1.3, 2, 3)

EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-6 EN 10149-2, EN 10149-3 EN10210-1, EN 10219-1

S C d C

S235 t/m S355 (1.1, 1.2, 1.4)

EN 10025-2 EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-5, EN 10149-2, EN 10149-3

EN10210-1, EN 10219-1 S C C

EXC3

S420 t/m S700 (1.3, 2, 3)

EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-6 EN 10149-2, EN 10149-3 EN10210-1, EN 10219-1

C C C

EXC4 Alle Alle C C C a Kolomvoetplaten en kopplaten ≤ 50mm b Kolomvoetplaten en kopplaten ≤ 75mm c Voor staal tot en met S275 is niveau S voldoende d Voor staal N, NL, M en ML is niveau S voldoende




Onvolkomenheden

Tenzijandersaangegeven,geldendevolgendeacceptatiecriteriavoorEXC1,EXC2enEXC3,volgensENISO5817:2014,(behalve“onjuistaangevloeidelas"(505)en"bindingsfout"(401)dienietinbeschouwingwordengenomen).

Elkeandereeisgespecificeerdvoordelas-geometriemoetwelinbeschouwingwordengenomen.

a) EXC1kwaliteitsniveau”D”behalve”C”voor“onvoldoendekeelhoogte”(5213);

b) EXC2kwaliteitsniveau”C”behalve”D”voor"Overlap"(506),“arc strike"(601)en“Eindkrater"(2025)enkwaliteitsniveau”B”voor“onvoldoendekeelhoogte”(5213);

c) EXC3kwaliteitsniveauB.


Onvolkomenheden bij vermoeiingsbelastingVoorEXC2,EXC3enEXC4,inaanvullingopdecriteriadieindedesbetreffendeparagraafwordengespecificeerd,deacceptatiecriteriavoorlassenkunnenwordengespecificeerdvolgensAnnexCvandeENISO5817:2014alsvolgt:(DC=“DetailCategory”uitdeEN1993-1-9)

DC<63: KwaliteitsniveauC63(“ISO5817-C63”);

63<DC≤90: KwaliteitsniveauB90(“ISO5817-B90”)(AlleenvoorEXC3ofEXC4);

90<DC≤125: KwaliteitsniveauB125(“ISO5817-B125”)(AlleenvoorEXC3ofEXC4).

EN ISO 5817 beschrijft in Tabel C1 deze eisen in detail.




”Type-testing” nieuwe WPS-enVoordeeerste5lassengemaaktaandehandvaneennieuweWPS volgensdeENISO15609,moetaandevolgendeeisenwordenvoldaan:Ø Hetkwaliteitsniveau“B”isvereistomdetoepassingvandeWPSinde

productieaantetonen;Ø Deminimaleinspectielengtebedraagt900mm.

Ook nieuw: introductie van “Inspection Classes”Magwordentoegepastomspecifiekelassenaanteduidenvoorinspectie.Eenlas-inspectieklasse(“Weldinspection class”[WIC])iseeninstrumentomdeomvang(methodeenpercentage)vanaanvullendonderzoekvooreenkritischelasverbindingaanteduiden.Ditkanvanvoordeelzijnvanuitveiligheidofeconomischperspectief,omdatonnodigeinspectieenreparatiemoetwordenvoorkomen.


NDO eisenVersoepeldeeisenvoorEXC1.

Tabel A.3GeheelaangepastetabelA.3(uiteraard)

EXC1 EXC2 EXC3 EXC47.6.1Routinematige(standaard)eisen

ENISO5817KwaliteitsniveauD,algemeen

ENISO5817KwaliteitsniveauC,algemeen

ENISO5817KwaliteitsniveauB

ENISO5817metspecifiekecriteriavoorgeïdentificeerdelassen

7.6.2Eisenvoorvermoeiing

Nietvantoepassing

ENISO5817:2014AnnexC



De lasmethodekwalificatie

20(C) Henk Bodt, 2016

De lasmethodekwalificatie • Van EN 288-3 in 1992 naar ISO 15614-1

vandaag (nu nog de 2004 versie) en morgen…..• ISO 15614-1 Planning:

FDIS eind 2016, norm beschikbaar eind 2017.

• Nog maar een ”paar hobbels” te nemen….




Grootsteveranderingen:2 kwalificatie levels:• Level 1 = ASME IX benadering.• Level 2 = ISO 15614-1 benadering op basis van eerdere

versies.

Oude WPQR’s blijven geldig met het geldigheidsgebied van de ”oude” norm.Nieuwe WPQR’s moeten worden gelast volgens de geldende (dus nieuwe) standaard.De norm voorziet in ”upgrading” van oude WPQR’s


Denormisgeldigvoor:• Productie lassen;• Reparatie lassen;• Butteren (Opbouwen naad flanken bij grote

vooropeningen), (cladden is ondergebracht in ISO 15614-7).

Level 1 kwalificeert alleen level 1.Level 2 kwalificeert level 2 én 1.

Is er geen level gespecificeerd in een contract, dan is automatisch level 2 van toepassing.




Devoornaamsteveranderingen:• Verscheidene verbeteringen in ligging en het uitnemen

van proefstaven.• Voor verbindingen in ongelijksoortige materialen moeten

kerftaaiheidsproeven worden uitgevoerd voor elke HAZ (in beide materialen). De waarden moeten overeenkomen met de eisen van het “laagste” materiaal. Per kerf locatie mag een afzonderlijke waarde onder de minimale gemiddelde waarde als aangegeven liggen, mits deze ten minste 70% van die waarde heeft.

• Nieuwe tabel met acceptatie niveaus voor onvolkomenheden.

© Henk Bodt, 2016 24




Nogmeerveranderingen:Als de NDO resultaten acceptabel zijn, maar er op het macro oppervlak een niet acceptabele indicatie wordt waargenomen dan mogen er twee aanvullende macro’s uitgenomen worden. (Zo dicht mogelijk bij originele locatie)Als een werkstuk faalt met NDO en het is aanwijsbaar een lassersfout, dan mag het mechanisch beproeven doorgezet worden, wel bewijsmateriaal bij de rapportage voegen.

Als er geïsoleerde hoge hardheden worden waargenomen, en de resterende mechanische beproevingen zijn acceptabel dan kunnen deze waarden worden geaccepteerd.

Her-testen van hardheden mag nu aan de achterzijde van de macro sectie. (Geen van de hardheden mag dan te hoog zijn)


Groepnummers vanmaterialen.(ISO/TR15608)

Alshetmateriaaleengroepsnummerheeftvolgens:Ø ISO/TR20172 Europesematerialen,Ø ISO/TR20173 AmerikaansematerialenofØ ISO/TR20174 Japansematerialen,danmoetditgroepsnummerwordengebruikt enniet demethodevolgensdeISO/TR15608 wordengevolgd!





GeldigheidsgebieddiktesgevenverschillentussenLevel1en2:Level1

Elkestompelasofhoeklasproefkwalificeertallehoeklasmatenendiktes.

Voorprocessen114,12en13,waarbijelkelaagismeerdan13mmdikis,moetdemaximalediktegekwalificeerdbasismetaal1,1tzijn.

Wanneerkerftaaiheidsproevenvereistworden,geldthetvolgende:

- Voorproefstukkenvan16mmofdikker,hetminimumgekwalificeerdedikteis16mm.

- Voorproefstukkendunnerdan16mm,deminimaledikteisdediktevanhetproefstukdatisgekwalificeerd.

- Voorproefstukdiktes6mmendunner,deminimaledikteis0,5keerdediktevanhetgekwalificeerdeproefstuk.

Level2: zietabellenopvolgendesheets.




Nogmeerveranderingen:

Lasprocessen:MechanisatiegraadiseenessentiëlevariabelevoorLevel2,nietvoorLevel1.

Toepassingvanmeerdereprocesseninéénlaskanalseencombinatiewordengetest,maarkentverschillendecriteriavoorLevel1enLevel2.

Bv.voorLevel2wordtvereistdatdeproefstavenelkafzonderlijkneergesmoltenlasmetaalmoeten“afdekken”.

Lasposities:Neergaandlassenvereistseparatekwalificatie.(PG,PJ,J-L045)


Nogmeerveranderingen:Lasnaadvorm:Alskerftaaiheidisvereistdaniseenveranderingvanlasnaadvormeenessentiëlevariabele.

Typelasverbinding:VoorLevel1:Hetgeldigheidsbereikvandekwalificatievoorhettypelasverbindingenisalsgebruiktindelasmethodekwalificatieproef,metaanvullendzo’n9clausules!

VoorLevel2:isdezelijstlanger:12clausules!

Opm.denodige“clausules”zijnoverigensgelijkofvangelijkestrekking!

bv.inbeidegevallenkwalificeerteenvolledigedoorlassingookeengedeeltelijkedoorlassing(FPenPP),maarNIETviceversa!




Nogmeerveranderingen:Lastoevoegmaterialen:De handelsnaam van het las toevoegmateriaal is geen eis meer bij kwalificaties met een test temperatuur hoger of gelijk dan -20 °C.

Wel moet het verplichte deel van de codering gelijk zijn. (Dus de rekgrens, kerftaaiheid en type beschermgas.)


Nogmeerveranderingen:LastoevoegmaterialenLevel1 koppeltditaandebekendeASMEF-nummersenA-nummersmetbeperkingenvoordetoepassingendiekerftaaiheidseisenmetzichmeebrengen.

Level2 geeftaandatlastoevoegmateriaalmagwordenvervangenmitsdezegelijkemechanischeeigenschappen,hetzelfdebekledingstype,dezelfdenominalechemischesamenstellingenhetzelfdenominalewaterstofgehaltehebben,eenenandervolgensdedesbetreffendeInternationalenormvoorlastoevoegmateriaal.

Ookhiergeldenbeperkingenwanneererkerftaaiheidseisenzijn<-20°Cenvoordeprocessen111,114,12,132,136




Nogmeerveranderingen:Geldigheidsgebiedwarmteinbreng:Dewarmteinbreng(HI)magvervangenwordendoorboogenergie(J/mm).

Geenk-factormeernodigindeberekening!(zieISO-TR 18491)

Wanneerkerftaaiheideeneisisdangeldt:

Level1:Bovengrensismaximaleheatinputtijdensproeflassen.

Level2:Idemmaar+25%.

Wanneerhardheideeneisisdangeldt(level2):

Ondergrensisminimaleheatinputtijdensproeflassen- 25%.


Nogmeerveranderingen:Geldigheidsgebiedvoorwarmen:Maximaal50°Clagerdandetoegepastetemperatuurbijhetproeflassen.MenmoetwelvoldoenaandevoorwaardenvandeISO/TR 17671-2.(Letop:gecombineerdedikte!)

Geldigheidsgebiedtussenlagentemperatuur:Algemeen:Maximaal50°Cbovendemaximumtussenlagentemperatuurbijdeproeflas.

ErzijnenkeleuitzonderingenvoorLevel1(kerftaaiheid)enLevel2(materiaalgroepen8,10,41-48).




Nogmeerveranderingen:GeldigheidsgebiedPWHT.(Geenessentiëlevariabelevoorlevel1)

Waterstofarmgloeien(soaking)magnietwordenweggelatentijdensproductie,maarwelwordentoegevoegd.

AfzonderlijkekwalificatiesvoorPWHT(mat.groep1-7,9-11):

• Onderdeonderstetransformatietemperatuur(bv.spanningsarmgloeien).

• Onderdebovenstetransformatietemperatuur.

• Bovendebovenstetransformatietemperatuurgevolgddooreenanderewarmtebehandelingbenedendebovenstetransformatietemperatuur.(bv.normaliseren,temperen)

• Tussendeonderste- endebovenstetransformatietemperatuur.


Nogmeerveranderingen:GeldigheidsgebiedPWHT.Bijkerftaaiheidseisenmoethetteststukeenwarmtebehandelingondergaanvanminstens80%vandetotaletijddienodigisvoordeproductielassen.

Letopbijgroteredikten,dangloeitijdbepalenopmaximalediktevanWPQRrange.

Detotaletijdwanneermeerderegloeibehandelingennodigzijnmagwordenopgeteldinéénproefstuk.




Nogmeerveranderingen:Belangrijksteproces-afhankelijkezakennognietgenoemd:Proces12voorLevel2afzonderlijkekwalificatievereistvooriederevariant(OP-lassenprocesnummers121– 126).

Proces13groterespreidinginCO2 percentagestoegestaan(± 20%).

Proces13enkelvoudigedraadofmeervoudigedradenisessentiëlevariabelebijLevel2.

Meervoorproces13opvolgendesheet…..


Nogmeerveranderingen:Materiaaloverdrachtbijproces13wordtergbelangrijk:• BijLevel2zijndefabrikantvandestroombronendewijze

waaropdeboogwordtbeheersd,essentiëlevariabelenbijhetgebruikvangeavanceerdestroombronnen!

• Bijniet-geavanceerdepulserendestroombronnenmoetdefabrikantwelwordenvermeldopdeWPQRinclusiefalleessentiëleinformatie,maarisgeenessentiëlevariabele.

• Bijniet-pulserendestroombronnenmoetdefabrikantwelwordenvermeldopdeWPQR,maarisgeenessentiëlevariabele.



41

Programma!

ü Stand van zaken EN 1090ü Er komt volgend jaar een nieuwe 1090-2!

ü De belangrijkste wijzigingen.ü Lasmethodekwalificatie, nieuwe ISO 15614-1 ook

volgend jaar?!ü De belangrijkste wijzigingen.

• ISO/DIS 15612:2016• Recente belangrijke wijziging

• Laspersoneel!▫ ISO 9606-1 Lasserskwalificatie

� Eindelijk erkenning door drukapparatuur regels?▫ ISO 14731 Lascoordinatie

� Grote veranderingen op komst in 2017!

• Vragen?


Standaard lasmethodebeschrijving (SWPS). Ter verduidelijking, de route:

MakervangekwalificeerdeSWPS:pWPS>WPQR>SWPS

GebruikervanSWPS:SWPS>Tenaamstelling >gebruikenofnaareigenWPSformat.

Voorwaarden voor gebruiker:• “Eigen”variabeleninvoerenoa.stroombronnen,materialenendiktes.• AlsISO3834-2of-3vereistdantoepassingISO14731verplicht!Andersaantonenminimumniveauvanbekwaamheiddooréénlasser/operatorvolgensISO9606ofISO14732(ofequivalent)metDEZESWPStekwalificeren!



LASPERSONEEL

44

ENISO:• ISO9606-1:2012Deel1:Staal(istoeaanrevisie!)• EN-ISO9606-2:2005Deel2:Aluminium• EN-ISO9606-3:1999Deel3:Koper(oude287vorm)• EN-ISO9606-4:1999Deel4:Nikkel(oude287vorm)• EN-ISO9606-5:2000Deel5:Ti&Zr(oude287vorm)• EN-ISO14732:2013Operators

ASME:• Section IXAWS:• Dx.x (bv.D1.1)



45

Lasserskwalificatie erkenning voor PED en SPVD? (EN/ISO 9606-1/FprA1 = Annex ZA en ZB)Op 23 september kwam het goede nieuws dat de procedure rond de goedkeuring van de annexen ZA en ZB niet langer wordt tegengehouden door CCMC (CEN-CENELEC Management Centre)!De reeds geïnitieerde processen worden voortgezet.

(C) Henk Bodt, 2016




47

EN-ISO 9606-1

• Veelonduidelijkhedennaeersteperiodevangebruik.• Geefuwwensendoor aandeNENNormcommissie

lassen(341.008),aanArjanRozaofaanmij.

EN-ISO 9606-1 (4)

Lascoördinatie

(EN ISO 3834-2 par. 7.3)



49

Geen”AnnexA”meer!Na22jaar!DeresultatenvandeintensievediscussiesmetISOCentraalSecretariaatoverdehaalbaarheidvanbijlageAzijnhelaasnegatief.

ErlijktgeenmogelijkheidomdehuidigebijlageAtehandhaven!GeenlinkmeernaarIIW/EWFopleidingen!


Redenen:“Eennormisgeenplekvoorpromotievanwelkeorganisatie,dienstofproductdanook.“(ISOrichtlijnendeel2,31)

ISO-normenzijnnietbedoeldomeenproductofdienstvanenigeorganisatieteondersteunen.HetisnietdetaakvandeTComtebeslissenofeen"diploma"welofnietgoedis.Maargeefdebekwaamheidseisenendanishetvervolgensaandemarktomtebeslissenofaandezewordtvoldaan.




ISOrichtlijnenDeel2betrekkingtotdeprestaties:

Indienmogelijk,deeisenwordenuitgedruktintermenvanprestatiesinplaatsvanconceptueleofbeschrijvendeeigenschappen.

Ditprincipemaaktmaximalevrijheidtechnischeverbeteringenenverminderthetrisicovanongewensteeffectenmarkt(bijv.beperkingvaninnovatieveoplossingen).HetisdepositievanCASCO.InantwoordopdevraagoverhetbestaansrechtvanbijlageA.


Scope:Hetisdeverantwoordelijkheidvandewerkgever,omtebepalenofaanvullendespecialistischekennisvanparameterszoalsapparatuur,NDTprocedures,materialenenproductenvandewerkgevernoodzakelijkis.Voorschriften,toepassingsnormenencontracteisen,kunnenaanvullendeberoeps-specifieketrainingenexamineringvereisenomdekennisvandebetrokkenindustriecodes,normen,NDTprocedures,apparatuurenacceptatiecriteriavoordegetesteproducten.




VoornaamsteveranderingenindeDISo Enkelenieuwedefinities:RWCenInspecteur.o DetakenvandelassencoördinatorwordtgekozenuitdetoepasselijkedeelvanISO3834,.....ofrechtstreeksuitbijlageBopbasisvanspecifiekecontracteisen.

o Toevoegingnieuwebijlage(informatief):"EssentiëleelementendiemoetenwordengeëvalueerdtijdenseenRWCbeoordeling."

o Duidelijkeeisenwanneeruitbestedingaandeordeis(zievolgendeslide).


Bijuitbesteding(1):Takenenverantwoordelijkhedenmoetenwordengedefinieerd engedocumenteerd;tenminstehetvolgende:

• omvangvandefunctie(ziebijlageB)enverantwoordelijkheden;• toestemmingvoordeexternelascoördinatoromhetterreintebezoeken,meteenspecifiekdoelenopeigeninitiatief;

• geplandebezoeken;• rapportenvandebezoeken,waarinhetdoelendeuitgevoerdeactiviteiten.




Bijuitbesteding(2):

AlsdetakenvandeRWCwordenuitbesteed,moetdeproductieorganisatiewaarborgendatdedoordeuitbestedeRWCgeleverdezaken,bijvoorbeeldeisenineenWPS,wordenopgevolgdindeproductie.OPMERKING:Ingevallenwaarindelascoördinatietakenwordenuitgevoerddooreenteamvancoördinatoren,kaneenmatrixeenhandigemanierzijnomdeverschillendelas-coördinerendetakenmetdefunctieomschrijvingtelatencorreleren.


Functieomschrijvingalgemeen(1):

Voorallelascoördinatie-activiteitenmoetdeproductieorganisatie(fabrikant)functieomschrijvingenmakensamenmetbijbehorendebekwaamheidseisen.Debekwaamheidvanlascoördinatiepersoneelmoetwordenbeoordeeld.Rapportenvandergelijkebeoordelingenmoetenwordengemaaktenbijgehouden(ziebijlageA).




Functieomschrijvingalgemeen(2):• Deomvangvandeproductieervaring,opleiding,algemeneenvaktechnischekennisdienodigisvoorlascoördinatie,wordtvastgestelddoordeproductieorganisatie,enisafhankelijkvandetoegewezentakenenverantwoordelijkhedenendeorganisatiestructuurvandefabrikant.LascoördinatiepersoneelmoetzijnvermogenomhuntoegewezentakenovereenkomstigbijlageB.uittevoeren,kunnenaantonen.• Bekwaamheidseisenkunnenondermeeropleiding,ervaring,specifieketrainingen/ofcertificatieomvatten.


Detitel“delascoördinator"behoortaandeproductieorganisatieenisNIEToverdraagbaartussenorganisaties!!!!




NieuwebijlageA:"EssentiëleelementenwordengeëvalueerdtijdenseenRWCassessment“(1):

RWC's hebbendeverantwoordelijkheidomtebeslissenhoelasseneconomischverantwoordkunnenwordengemaakt,rekeninghoudendmetmogelijkemateriaalproblemenenhetgebruikvanbeschikbareapparatuur.DebeoordelingvandebekwaamheidvanRWC's kanondermeermiddelseenprofessioneelinterview,uitgevoerdalseenafzonderlijkebeoordelingoftijdenseenrondgangdoordewerkplaats- zieookEA-2/6.BijdebeoordelingvandebevoegdheidvaneenRWC's,moetendevolgendeaspectenwordenoverwogen(zievolgendesheet)


NieuwebijlageA:"EssentiëleelementenwordengeëvalueerdtijdenseenRWCassessment“(2).

a) Ervaringmethetlassenvansoortgelijkeproductenvolgensnormendiewordengebruiktdoordefabrikant;

b) Ervaringvandefabrikantmetdematerialendiewordengebruikt;

c) Eerdereervaringmetdetoepassingvandenormendiedoordefabrikantvoorhetlassenwordentoegepast.Bv.WPQR,WPS,lasserenlasoperatorkwalificaties;

d) BegripvandeISO3834enISO14731normen;e) Deervaringmethetoplossenvanlas-gerelateerde

problemen.EssentiëleaanhetlassengerelateerdetakenzoalsvermeldinbijlageB.



61

Taken Specificatie&voorbereiding

Toezicht Inspectie,controleofobservatie

B.1Beoordelingvaneisen

B.2Technische beoordeling

B.3Uitbesteding

B.4Laspersoneel

B.5Uitrusting

B.6Productieplanning

B.7Goedkeuring vanlasmethoden

B.8Lasmethodebeschrijvingen

B.9Werkinstructies

B.10Lastoevoegmaterialen

B.11Materialen

B.12Inspectie enbeproevingvoorhetlassen

B.13Inspectie enbeproevingtijdenshetlassen

B.14Inspectie enbeproevingnahetlassen

B.15Warmtebehandelingnahetlassen

B.16Niet-overeenstemmingencorrigerendemaatregelen

B.17Kalibratieengeldigverklaring vanmeet-,inspectie-

enbeproevingsapparatuur

B.18Identificatieennaspeurbaarheid

B.19Kwaliteitsrapporten

• Specificatie &voorbereiding,• Toezicht,• Inspectie,controle ofobservatie.

67x3=201zaken te benoemen!Datisde“Lascoordinatiematrix”!

62

Dikte (mm) EXC Staal

(Staalgroep) Referentienorm t≤25 a 25 < t ≤ 50 b t>50

S235 t/m S355 (1.1, 1.2, 1.4)

EN 10025-2 EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-5, EN 10149-2, EN 10149-3

EN10210-1, EN 10219-1 B S C c

EXC2

S420 t/m S700 (1.3, 2, 3)

EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-6 EN 10149-2, EN 10149-3 EN10210-1, EN 10219-1

S C d C

S235 t/m S355 (1.1, 1.2, 1.4)

EN 10025-2 EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-5, EN 10149-2, EN 10149-3

EN10210-1, EN 10219-1 S C C

EXC3

S420 t/m S700 (1.3, 2, 3)

EN 10025-3 EN 10025-4 EN 10025-6 EN 10149-2, EN 10149-3 EN10210-1, EN 10219-1

C C C

EXC4 Alle Alle C C C a Kolomvoetplaten en kopplaten ≤ 50mm b Kolomvoetplaten en kopplaten ≤ 75mm c Voor staal tot en met S275 is niveau S voldoende d Voor staal N, NL, M en ML is niveau S voldoende

B: (Basic) Technische basiskennisS: (Specific) Specifieke technische kennisC: (Comprehensive) Uitgebreide technische kennis




64

Deze presentatie is gebaseerd op de courante versie van de ontwerp-normen die werden besproken (stand: november 2016). De vertalingen zijn niet officieel en er kunnen geen rechten of verplichtingen aan de teksten worden ontleend!

• prEN 1090-2, ontwerptekst voor komende laatste enquiry, 2016-11-07• EN 9606-1:2013/FprA1:2016• ISO/DIS 15612 van 2016-08-08 met commentaar van 2016-11-01• ISO/DIS 14731 van 2016-06-02 commentaar sluit 2016-12-26• ISO/DIS 15614-1 van 2016-09-02

(C) Henk Bodt, oktober 2016



65

Contactgegevens

Voor nadere informatie:

• Bodt Welding [email protected]

66

Programma!

ü Stand van zaken EN 1090ü Er komt volgend jaar een nieuwe 1090-2!

ü De belangrijkste wijzigingen.ü Lasmethodekwalificatie, nieuwe ISO 15614-1 ook

volgend jaar?!ü De belangrijkste wijzigingen.

ü ISO/DIS 15612:2016ü Recente belangrijke wijziging

ü Laspersoneel!ü ISO 9606-1 Lasserskwalificatie

ü Eindelijk erkenning door drukapparatuur regels?ü ISO 14731 Lascoordinatie

ü Grote veranderingen op komst in 2017!

• Vragen?

lastechnische normen… een update! - lasgroepzuid.com · worden gespecificeerd volgens annex c van...

Documents