หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

ชุ�ดห�วเคร��องกลั�ง (Head Stock)ชุ�ดส่�วนที่อยู่ �ซ้�ายู่ส่�ดของเครื่�อง ใชุ�ในการื่ข�บหั�วจั�บ หัรื่�อข�บชุ��นงานใหั�หัมุ�นด�วยู่ความุเรื่!วรื่อบต่�าง ๆมุส่�วนปรื่ะกอบที่ส่&าค�ญด�งน� • ชุ�ดส่�งก&าลั�ง (Transmission) เครื่�องกลั)งจัะส่�งก&าลั�งข�บงานกลั)งด�วยู่มุอเต่อรื่*ไฟฟ-า (Motor)โดยู่ส่�งก&าลั�งผ่�านส่ายู่พานลั�มุ (V-Belt) แลัะผ่�านชุ�ดเฟ2อง (Gear) mส่ามุารื่ถปรื่�บความุเรื่!วรื่อบได�รื่ะด�บต่�าง ๆ เพ�อไปข�บเพลัาหั�วจั�บงาน (Spindle) ใหั�หัมุ�น

ส่&าหัรื่�บเครื่�องกลั)งรื่� �นเก�าจัะปรื่�บความุเรื่!วรื่อบของเพลัาหั�วจั�บงานโดยู่ใชุ�ลั�อส่ายู่พาน (Pulley) ที่มุหัลัายู่ข��น ซ้)งแต่�ลัะข��นจัะใหั�ความุเรื่!วรื่อบแต่กต่�างก�น

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

ส่�งก&าลั�งด�วยู่ชุ�ดเฟ2อง การื่ส่�งก&าลั�งด�วยู่ส่ายู่พาน

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง• ชุ�ดเฟ2องที่ด (Gears) ใชุ�ที่ดความุเรื่!ว

รื่อบในการื่กลั)งมุ 2 ชุ�ด ค�อ ชุ�ดที่อยู่ �ภายู่ในหั�วเครื่�องแลัะชุ�ดที่อยู่ �ภายู่นอกหั�วเครื่�องกลั)ง

ชุ�ดเฟ2องภายู่ในหั�วเครื่�องกลั)งชุน�ดยู่�นศู นยู่* (HEAD GEAR)

• แขนปรื่�บความุเรื่!วรื่อบ (Spindle Speed Selector) เป6นแขนที่อยู่ �ส่�วนบนหัรื่�อส่�วนหัน�าของเครื่�องใชุ�ส่&าหัรื่�บโยู่กเฟ2องที่อยู่ �ภายู่ในหั�วเครื่�องใหั�ขบ

ก�นเพ�อใหั�ได�ความุเรื่!วรื่อบต่�าง ๆต่ามุต่�องการื่

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

แส่ดงค�นโยู่กปรื่�บความุเรื่!วรื่อบ

• แขนปรื่�บกลั)งเกลัยู่ว (Lead Screw and Thread Rang Level) เป6นแขนส่&าหัรื่�บปรื่�บเฟ2องในชุ�ดกลั�องเฟ2อง (Gear Box) เพ�อกลั)ง

เกลัยู่วโดยู่ที่เพลัากลั)งเกลัยู่วหัมุ�นข�บป-อมุมุดใหั�เด�นกลั)งเกลัยู่วบนชุ��นงาน

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

แขนปรื่�บกลั)งเกลัยู่ว

• ชุ�ดเพลัาหั�วเครื่�องกลั)ง (Spindle) มุลั�กษณะรื่ ปที่รื่งกรื่ะบอกเจัาะรื่ กลัวงต่ลัอดด�านหัน�าจัะ

เป6นรื่ เรื่ยู่วแบบมุอรื่*ส่เพ�อใชุ�ปรื่ะกอบก�บหั�วศู นยู่* เพลัาหั�วเครื่�องกลั)งใชุ�จั�บก�บหั�วจั�บเครื่�องกลั)ง มุ 4 แบบ ค�อเพลัาหั�วเครื่�องกลั)งแบบเกลัยู่ว เพลัาหั�วเครื่�องกลั)งแบบเรื่ยู่ว เพลัาหั�วเครื่�องกลั)งแบบลั ก

เบ�ยู่ว แลัะเพลัาหั�วเครื่�องกลั)งแบบส่กรื่ รื่�อยู่

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

แส่ดงชุ�ดเพลัาหั�วเครื่�อง

• ชุ�ดแที่�นเลั�อน (Carriage) ชุ�ดแที่�นเลั�อน เป6นส่�วนปรื่ะกอบที่ใชุ�ควบค�มุแลัะรื่องรื่�บเครื่�องมุ�อต่�ดเพ�อใหั�เครื่�องมุ�อต่�ดของเครื่�อง

กลั)งเลั�อนไป-มุาในที่�ศูที่างต่ามุแนวยู่าวหัรื่�อต่ามุขวางของส่ะพานแที่�นเครื่�อง ชุ�ดแที่�นเลั�อนมุส่�วน

ปรื่ะกอบส่&าค�ญ2 ส่�วน ค�อ ชุ�ดแครื่�ครื่�อมุ (Saddle) แลัะชุ�ดกลั�องเฟ2อง (Apron)

1. แครื่�ครื่�อมุ (Saddle) เป6นส่�วนที่อยู่ �บนส่ะพานแที่�นเครื่�อง (Bed) เพ�อรื่องรื่�บชุ�ดป-อมุมุด แลัะชุ�ดกลั�องเฟ2อง แครื่�ครื่�อมุส่ามุารื่ถเลั�อนไป-มุา

ในแนวนอน ซ้)งใชุ�ในงานกลั)งปอก

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

2. แที่�นเลั�อนขวาง (Cross Slide) เป6นส่�วนที่ยู่)ดอยู่ �บนแครื่�ครื่�อมุ ส่ามุารื่ถเลั�อนไป-มุาด�วยู่ส่กรื่

ใชุ�ในการื่กลั)งปาดหัน�า หัรื่�อป-อนลั)ก 3. แที่�นเลั�อนบน (Compound Rest) เป6นส่�วนที่ยู่)ดอยู่ �บนแที่�นปรื่�บองศูา ส่ามุารื่ถเลั�อนไป-

มุา ด�วยู่ชุ�ดส่กรื่ ใชุ�ในการื่กลั)งเรื่ยู่ว (Taper) หัรื่�อกลั)งมุ�มุต่�าง ๆ หัรื่�อใชุ�ที่&าหัน�าที่เชุ�นเดยู่วก�บแที่�น

เลั�อนขวาง

ทำ��ปร�บองศา เป6นส่�วนที่ยู่)ดอยู่ �บนแที่�นเลั�อนขวางแลัะอยู่ �ใต่�แที่�นเลั�อนบน ส่ามุารื่ถปรื่�บเป6นองศูาต่�าง

ๆ

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

• ชุ�ดกลั�องเฟ2อง (APRON) ปรื่ะกอบด�วยู่เฟ2องที่ด ใชุ�ในกรื่ณกลั)งอ�ต่โนมุ�ต่� ชุ�ดกลั�องเฟ2องปรื่ะกอบด�วยู่ส่�วนต่�าง ๆ ด�งรื่ ปที่

4.20 1. มุ�อหัมุ�นแที่�นเลั�อน (Traversing Hand

Wheel) ใชุ�ส่&าหัรื่�บหัมุ�นชุ�ดแที่�นเลั�อนใหั�เคลั�อนที่ในแนวซ้�ายู่ – ขวา

2. แขนโยู่กป-อนกลั)งอ�ต่โนมุ�ต่� (Fed Selector) ใชุ�ส่&าหัรื่�บโยู่กป-อนกลั)งอ�ต่โนมุ�ต่�

3. แขนโยู่กกลั)งเกลัยู่ว (Lead screw Engagement Lever) ใชุ�ส่&าหัรื่�บโยู่กกลั)งเกลัยู่ว

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

4. ป�:มุด)งส่&าหัรื่�บกลั)งเกลัยู่ว (Controls Forward or Reverse) ใชุ�ส่&าหัรื่�บด)งเปลัยู่นชุ�ดเฟ2องกลั)งเกลัยู่ว5. ป�:มุด)งส่&าหัรื่�บกลั)งปอกผ่�วอ�ต่โนมุ�ต่� (Feed Lever) ใชุ�ส่&าหัรื่�บด)งเปลัยู่นที่�ศูที่างการื่เด�นป-อนอ�ต่โนมุ�ต่�ของแที่�นเลั�อนขวางหัน�าหัลั�ง

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

ชุ�ดกลั�องเฟ2อง (Apron) ส่�วนปรื่ะกอบชุ�ดกลั�องเฟ2อง

• ป-อมุมุด (Tool Post) เป6นส่�วนที่อยู่ �บนส่�ดใชุ�จั�บยู่)ดมุดกลั)ง มุดคว�าน

ส่&าหัรื่�บกลั)งงานป-อมุมุดมุหัลัายู่ชุน�ด เชุ�น ชุน�ดมุาต่รื่ฐาน (Standard-type Lathe Tool

Post) ชุน�ดส่ะพาน 4 มุด (Four-way Turret Tool Post) แลัะชุน�ดส่ะพานมุดที่างเดยู่ว เป6นต่�น

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

• ชุ�ดที่�ายู่แที่�น (Tail Stock) เป6นส่�วนที่อยู่ �ด�านขวามุ�อ ที่�ายู่ส่�ดของเครื่�องกลั)ง

ใชุ�ส่&าหัรื่�บจั�บยู่�นศู นยู่* (Lathe Center) เพ�อใชุ�ปรื่ะคองงานกลั)งที่ยู่าว ๆ ไมุ�ใหั�ส่� �น หัรื่�อหั�วจั�บส่�วน (Drill Chuck) เพ�อจั�บดอกส่ว�าน (Drill) ดอก

เจัาะยู่�นศู นยู่*(Center Drill) เป6นต่�นนอกจัากน�ยู่�นศู นยู่*ที่�ายู่แที่�น ยู่�งส่ามุารื่ถเยู่��องศู นยู่* เพ�อใชุ�ในการื่กลั)งเรื่ยู่วที่มุความุยู่าวมุาก ๆ ได�อกว�ธีหัน)งยู่�นศู นยู่*ที่�ายู่แที่�นส่ามุารื่ถเลั�อนไป-มุา แลัะลั!อก

ได�ที่�กต่&าแหัน�งบนส่ะพานแที่�นเครื่�อง

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง• ส่ะพานแที่�นเครื่�อง (Bed)

เป6นส่�วนที่อยู่ �ลั�างส่�ด ใชุ�รื่องรื่�บส่�วนต่�างๆของเครื่�องกลั)งที่&าจัากเหัลั!กหัลั�อส่�วนบนส่�ดจัะเป6นรื่ายู่

เลั�อน (Bed Way)ที่เป6นรื่ ปต่�วว คว&าแลัะส่�วนแบน รื่างเลั�อนจัะผ่�านมุาชุ�บผ่�วแข!งแลัะข�ดรื่ะด�บมุากแลั�วจั)งส่)กหัรื่อยู่ากส่�วนลั�างส่�ดของส่ะพานแที่�นเครื่�องจัะ

เป6นฐานรื่องแลัะส่�วนที่เก!บรื่ะบบป=> มุน&�าหัลั�อเยู่!น

ส่ะพานแที่�นเครื่�อง

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง• รื่ะบบป-อน (Feed Mechanism)เป6นชุ�ดที่มุความุส่�มุพ�นธี*ก�บรื่ะบบส่�งถ)งการื่ที่&างาน

ของเครื่�องกลั)ง ซ้)งส่ามุารื่ถปรื่�บความุเรื่!วของเพลัาหั�วเครื่�องได� ส่ามุารื่ถปรื่�บอ�ต่รื่าป-อนกลั)งต่ามุแนวยู่าวแลัะแนวขวาง ใหั�มุความุหัยู่าบหัรื่�อลัะเอยู่ดส่ามุารื่ถกลั)งอ�ต่โนมุ�ต่�แลัะยู่�งส่ามุารื่ถกลั)งเกลัยู่วได�ที่��งรื่ะบบอ�งกฤษ (หัน�วยู่เป6นน��ว)

แลัะรื่ะบบเมุต่รื่�ก (หัน�วยู่เป6นมุ�ลัลั�เมุต่รื่) รื่ะบบป-อนปรื่ะกอบด�วยู่ส่�วนส่&าค�ญต่�าง ๆ ค�อ ชุ�ดเฟ2องป-อน ชุ�ดเฟ2องข�บ เพลัา

ป-อน แลัะเพลัาน&า พ�ง ซ้)งแต่�ลัะส่�วนน�จัะมุการื่ที่&างานที่ส่�มุพ�นธี*ก�นต่ลัอดเวลัา

• รื่ะบบน&�าหัลั�อเยู่!น (Cooling Pump) จัะอยู่ �ที่ฐานรื่องของเครื่�องกลั)ง ซ้)งจัะปรื่ะกอบด�วยู่ป=> มุ (Pump) ที่จั��มุอยู่ �ในถ�งของน&�าหัลั�อเยู่!น แลัะส่ายู่ยู่างน&�าหัลั�อเยู่!นที่โผ่ลั�ข)�นมุา แลัะจั�บยู่)ดอยู่ �บนชุ�ดแที่�นเลั�อน ซ้)งจัะพ�นน&�าหัลั�อเยู่!นต่รื่งก�บงานต่ลัอดเวลัา

หลั�กการทำ�างานของเคร��องกลั�ง

การบ�าร�งร�กษาเคร��องกลั�ง

ระบบการหลั�อลั��น 1. การื่หัลั�อลั�นในส่�วนของ HEAD STOCK แลัะส่�วนชุ�ดหับเฟ2องป-อนการื่หัลั�อลั�นน��นควรื่มุจัะเต่�มุน&�ามุ�นหัลั�อลั�นใหั�พอดขดบนกรื่ะจักน&�ามุ�นที่

ก&าหันดไว� หัรื่�อปรื่ะมุาณ ¾ ของหัลัอดแก�ว 2. การื่หัลั�อลั�นในชุ�ดเฟ2องส่�งก&าลั�งใหั�ที่&าการื่เป@ด

ฝาครื่อบส่ายู่พานแลัะหัมุ�นต่รื่วจัส่อบเป6นปรื่ะจั&า 3. การื่หัลั�อลั�นส่�วน CARRIAGE ในการื่หัลั�อ

ลั�น ในการื่หัลั�อลั�นแบบ HEAD PUMP

ความปลัอดภั�ยในการใชุ"เคร��องกลั�ง 1. ต่รื่วจัส่อบส่�วนต่�าง ๆ ของเครื่�องกลั)งที่�กครื่��ง

ก�อนการื่ที่&างาน ว�าอยู่ �ในส่ภาพพรื่�อมุที่จัะที่&างานอยู่�างปลัอดภ�ยู่ ถ�ามุข�อบกพรื่�องใหั�แจั�งผ่ �ควบค�มุ

แก�ไขที่�นที่ 2. ต่�องส่วมุแว�นต่าน�รื่ภ�ยู่ที่�กครื่��งที่ปฏิ�บ�ต่�งานบน

เครื่�องกลั)ง 3. ก�อนเป@ดส่ว�ต่ซ้*เครื่�อง ต่�องแน�ใจัว�าจั�บงาน จั�บ

มุดกลั)ง แน�น แลัะถอดปรื่ะแจัข�นหั�วจั�บออกแลั�ว 4. ส่ว�ต่ซ้*หัรื่�อป�:มุน�รื่ภ�ยู่ต่�าง ๆ ของเครื่�องกลั)ง

เชุ�น ที่หั�วเครื่�อง เบรื่กที่ฐานเครื่�องต่�องอยู่ �ในส่ภาพพรื่�อมุที่จัะที่&างาน

5. ขณะกลั)งจัะมุเศูษโลัหัะออกมุา หั�ามุใชุ�มุ�อด)งเศูษโลัหัะเป6นอ�นขาด ใหั�ใชุ�เหัลั!กขอเกยู่วหัรื่�อแปรื่งป=ดแที่น 6. หั�ามุส่วมุถ�งมุ�อขณะที่&างานกลั)ง รื่วมุที่��งแหัวน นาฬิ�กา เส่��อผ่�าที่หัลัวมุ หัรื่�อเน!คไที่ ซ้)งหั�วจั�บงานจัะด)งเข�าหัาหั�วจั�บ จันเป6นอ�นต่รื่ายู่ได� 7. ต่�องถอดปรื่ะแจัข�นหั�วข�บออกที่�กครื่��งที่ข�นหัรื่�อคลัายู่หั�วจั�บแลั�วเส่รื่!จั 8. รื่ะว�งชุ�ดแที่�นเลั�อนจัะชุนก�บหั�วจั�บงาน เพรื่าะจั�บงานส่��นจันเก�นไป

ความปลัอดภั�ยในการใชุ"เคร��องกลั�ง

9. หั�ามุจั�บมุดกลั)งออกมุาจัากชุ�ดป-อมุมุดยู่าวเก�นไป แลัะไมุ�ควรื่เลั�อนแที่�นเลั�อนบนออกมุาใหั�หั�างจัากจั�ดก)งกลัางมุากเก�นไป จัะที่&าใหั�ป-อมุมุดไมุ�แข!ง

แรื่งแลัะมุดส่�นได� 10. หั�ามุใชุ�มุ�อลั บหั�วจั�บเพ�อใหั�หัยู่�ดหัมุ�นใหั�ใชุ�

เบรื่กแที่นแลัะหั�ามุใชุ�มุ�อลั บชุ��นงานเพรื่าะคมุงานอาจัจัะบาดมุ�อได�

11. การื่ถอดแลัะจั�บยู่)ดหั�วจั�บ (Chuck) จัะต่�องใชุ�ไมุ�รื่องรื่�บที่ส่ะพานแที่�นเครื่�องเส่มุอ

12. ต่�องหัยู่�ดเครื่�องที่�กครื่��งที่จัะถอดจั�บหัรื่�อว�ดชุ��นงาน

ความปลัอดภั�ยในการใชุ"เคร��องกลั�ง