latie van gebouwen -- berekening van het ontwerp nen 5063 · 3 ontw. nen 5063 inleiding...

13
UDC Venti 628 84-692 74-697 PUBLIKATIE UITSLUITEND TER KRITIEK latie van gebouwen -- Berekening van het drukverlies in luchtkanalen Vent pres 1 2 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 4 5 5.1 5.2 5.3 5.4 6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10 7 7.1 7.2 ilation in buildings -- Calculation of sure loss in airducts Kritiek vóór Inhoud Inleiding Onderwerp Toepassingsgebied Termen en definities Component Drukverlies Hulpstuk Hydraulische middellijn Interactie Volledig ontwikkelde stroming Wandruwheid Weerstandscoëfficiënt Weerstandsfactor Symbolen Drukverliesberekening Algemeen Drukverlies in rechte kanalen Drukverlies door plaatselijke weerstanden Totaal drukverlies kanaaltak Weerstandscoëfficiënten van ronde hulpstukken Symmetrische gladde bochten Symmetrische gesegmenteerde bochten Verzamelende T-stukken Splitsende T-stukken Verzamelende kruisstukken Splitsende kruisstukken Verzamelende broekstukken Splitsende broekstukken Symmetrische verloopstukken Asymmetrische verloopstukken Weerstandscoëfficiënten van rechthoekige hulp- s tukken Symmetrische ronde bochten Verzamelende aansluitingen ! - , \'J> 4 ^ Ontwerp NEN 5063 april 1988 L augustus 1988 blz. 3 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 6 7 7 7 10 11 12 12 13 13 14 14 14 14 14 15 15 15 15 16 Ontw. NEN 5063 Voorbeeld Preview Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded.

Upload: duonganh

Post on 25-May-2018

230 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

UDC

Venti

628 84-692 74-697 PUBLIKATIE UITSLUITEND TER KRITIEK

latie van gebouwen -- Berekening van het drukverlies in luchtkanalen

Vent pres

1

2

3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9

4

5 5.1 5.2 5.3 5.4

6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10

7

7.1 7.2

ilation in buildings -- Calculation of sure loss in airducts

Kritiek vóór

Inhoud

Inleiding

Onderwerp

Toepassingsgebied

Termen en definities Component Drukverlies Hulpstuk Hydraulische middellijn Interactie Volledig ontwikkelde stroming Wandruwheid Weerstandscoëfficiënt Weerstandsfactor

Symbolen

Drukverliesberekening Algemeen Drukverlies in rechte kanalen Drukverlies door plaatselijke weerstanden Totaal drukverlies kanaaltak

Weerstandscoëfficiënten van ronde hulpstukken Symmetrische gladde bochten Symmetrische gesegmenteerde bochten Verzamelende T-stukken Splitsende T-stukken Verzamelende kruisstukken Splitsende kruisstukken Verzamelende broekstukken Splitsende broekstukken Symmetrische verloopstukken Asymmetrische verloopstukken

Weerstandscoëfficiënten van rechthoekige hulp-s tukken Symmetrische ronde bochten Verzamelende aansluitingen

! - , \'J>

4 ̂

Ontwerp NEN 5063

april 1988

L augustus 1988

blz.

3

5

5

5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

6

7 7 7

10 11

12 12 13 13 14 14 14 14 14 15 15

15 15 16

Ontw. NEN 5063

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

Dit

do

cum

ent

mag

sle

chts

op

een

sta

nd

-alo

ne

PC

wo

rden

gei

nst

alle

erd

. Geb

ruik

op

een

net

wer

k is

alle

en.

toes

taan

als

een

aan

vulle

nd

e lic

enti

eove

reen

kom

st v

oo

r n

etw

erkg

ebru

ik m

et N

EN

is a

fges

lote

n.

Th

is d

ocu

men

t m

ay o

nly

be

use

d o

n a

sta

nd

-alo

ne

PC

. Use

in a

net

wo

rk is

on

ly p

erm

itte

d w

hen

a su

pp

lem

enta

ry li

cen

se a

gre

emen

t fo

r u

s in

a n

etw

ork

wit

h N

EN

has

bee

n c

on

clu

ded

.

Ontw. NEN 5063

Inhoud (vervolg)

blz

7.3 Splitsende aansluitingen 16 7.4 Kanaalsplitsingen 17 7.5 Symmetrische verloopstukken 17 7.6 Asymmetrische verloopstukken 17 7.7 Sprongstukken 18

8 Weerstandscoëfficiënten van gecombineerde hulp-s tukken 18

8.1 Verzamelende aansluitingen 18 8.2 Splitsende aansluitingen 18 8.3 Symmetrische verloopstukken 18 8.4 Asymmetrische verloopstukken 19

Bijlage A -- Standaardisatie van luchtkanalen 20 Bijlage В -- Weerstandscoëfficiënten en correctiefactoren van

ronde hulpstukken 24 Bijlage С -- Weerstandscoëfficiënten en correctiefactoren van

rechthoekige en gecombineerde hulpstukken 46

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

3 Ontw. NEN 5063

Inleiding

Ontwikkelingen zowel in de bouw als in het gebruik en de indeling van gebouwen hebben geleid tot het toepassen van een kanalensysteem om in de noodzakelijke ventilatie te voorzien. Kwam in het verleden de luchtverversing voornamelijk op natuurlijke wijze via bedoelde en onbedoelde openingen in de gevel tot stand, mede onder invloed van de wind en temperatuurverschillen, thans vormen in vrijwel alle moderne utiliteitsgebouwen mechanische ventilatiesystemen een geïntegreerd installatie-onderdeel om de gewenste ventilatie onder beheerste omstandigheden te realiseren. De toepassing van mechanische ventilatiesystemen is mede bevorderd door het in de loop der jaren verkleinen van de verdiepinghoogte, het creëren van nieuwe indelingsvormen (kantoortuin) en het toenemen van de personenbezetting, waardoor natuurlijke ventilatie niet meer toereikend bleek in de vereiste luchtverversing te voorzien. Daarnaast maakte de toegenomen warmtebelasting, als gevolg van de hogere bezettingsgraad, het toepassen van grotere glasvlakken, het toenemende gebruik van warmtedissiperende kantoorapparatuur, hogere verlichtingsniveaus en de toepassing van thermisch lichtere bouwkundige constructies, de afvoer van warmte en daarmee de introductie van kanalen-systemen in combinatie met centrale luchtbehandeling wenselijk. Daarmee was de integratie van ventilatie en koeling, hetzij natuurlijk, hetzij mechanisch, met gebruikmaking van luchtkanalen een feit.

De functie van een kanalensysteem in de meest uitgebreide vorm is het toevoeren van geconditioneerde lucht in de juiste hoeveelheden vanaf het luchtbehandelingsapparaat naar de diverse ruimten en het afvoeren van gebruikte lucht. Een kanalensysteem is opgebouwd uit rechte kanaalstukken met een ronde of een rechthoekige doorsnede en hulpstukken, zoals bochten, verlopen, aftakkingen, die in combinatie met het luchtbehandelings-apparaat, kleppen, geluiddempers, roosters e.d. een geïntegreerd geheel vormen met het bouwkundige concept. Deze integratie vraagt een zorgvuldig kanalenontwerp waarbij rekening moet worden gehouden met: --de beschikbare ruimte; -- het toelaatbare geluidniveau; --de transmissie- en lekverliezen; -- de optredende drukverliezen; --de investeringskosten.

Het is wenselijk het kanalenontwerp binnen de gestelde randvoorwaarden te optimaliseren, zodanig dat de som van de jaarlijkse kosten voor afschrijving, onderhoud en energie een minimum bereikt. Het belang van optimalisatie van luchtkanalen wordt duidelijk als men bedenkt dat de investeringen voor deze kanalen in de orde van grootte van 50 % van die voor de totale werktuigkundige installaties kunnen liggen en dat het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van de ventilatoren tot ca. 30 % van het totale verbruik kan oplopen. Een belangrijk onderdeel van de optimaliseringsberekening is de bepaling van de drukverliezen in het kanalensysteem en daarmee samenhangend de voor het transport van de lucht benodigde energie. Een nauwkeurige drukverliesberekening, met name ook voor de hulpstukken, is daarom een eerste vereiste. De groeiende behoefte aan ondubbelzinnigheid met betrekking tot de te hanteren berekeningsgrondslagen en de in rekening te brengen weerstands-coëfficiënten, vormde de aanleiding tot het opstellen van de in mei 1986 verschenen ISSO-publikatie 17 [7], die als basis heeft gediend voor deze norm.

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

4 Ontw. NEN 5063

Deze norm gaat in principe uit van qua vorm, afmetingen en materiaal gestandaardiseerde kanalen en hulpstukken, zoals vermeld in bijlage A. De weerstandscoëfficiënten van deze gestandaardiseerde hulpstukken en enkele veel toegepaste niet-gestandaardiseerde hulpstukken zijn opgenomen in de bijlagen В en С. De bijlagen В en С zijn onderdeel van de normtekst. Bijlage A maakt geen onderdeel van de normtekst uit.

Dit normontwerp is aanvaard door de normcommissie 351 74 "Klimaat­beheersing in gebouwen", na voorbereiding door de subcommissie 351 74 11 "Luchtkanaalberekening", die voor deze taak in maart 1985 als werkgroep werd ingesteld door de Stichting Instituut voor Studie en Stimulering van Onderzoek op het gebied van verwarming en luchtbehandeling (ISSO).

In de subcommissie hadden ten tijde van de opstelling zitting: Crooijmans Raadgevende Ingenieurs B.V., Utrecht ISSO, Rotterdam Verhoeven Raadgevende Ingenieurs B.V., Amersfoort namens VABI, Delft Van Harn Verwarming en Airconditioning B.V., Veenendaal, namens ACI Verhoeven Raadgevende Ingenieurs B.V., Amersfoort Th.A. Kropman B.V., Nijmegen, namens ACI B.V. Luchttechnische Industrie Loosdrecht, Loosdrecht, namens LUKA Nederlands Normalisatie-instituut (NNI), Delft

ing. H.C. Roel (voorzitter)

ir. J. Hogeling (secretaris) ir. E.N. 't Hooft (rapporteur)

S . Baj ema

H.J. Bloemendal

J. Bosma

Th.J.G. Jansen

ing. D.M. Stobbe mw.ir.drs. J. de Jong (verbindingssecretaris)

Het project is uitgevoerd met ondersteuning van het Projectbureau Energie Onderzoek van TNO in het kader van het Nationaal Programma Energie­onderzoek. Dit programma wordt vanaf 1 augustus 1984 beheerd door de Stichting Projectbeheerbureau Energie Onderzoek te Utrecht.

Ter informatie vermelde publikaties:

[1] LUKA

[2] Rietschel/Raiss

[3] I.E. Idel'Chik

[4] ASHRAE

[5] D.S. Miller

[б] К.G. Müller

[7] ISSO-publikatie 17

[8] TVVL

[9] Eurovent 2/3

Kwaliteitsnormen luchtkanalen, Nederlandse Vereniging van Luchtkanalenfabrikanten, 1984 Heiz- und Lüftungstechniek Springer-Verlag, I960 Handbook of hydraulic resistance, coefficients of local resistance and of friction, I960 Handbook of fundamentals, 1985 Internal flow systems, BHRA Fluid engineering 1978, Second reprint april 1985 Druckumsatz und Druckverlust in Ubergangsform-stücke Klima und Kälte Ingenieur, 10/1978 Luchtkanaalberekening,standaardisatie weerstandsberekening luchtkanalen, richtlijnen optimaal kanaalontwerp, normvoorbeeldbe-rekening Rapport Aanzet tot normalisatie van metalen kanalen ten behoeve van ventilatie en klimaatbeheersingsinstallaties, mei 1985 Sheet model airduct standard for dimensions, 1976

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

5 Ontw. NEN 5063

1 Onderwerp

Deze norm beschrijft een methode voor de berekening van het druk-verlies in luchtkanalen ten behoeve van ventilatiesystemen en bevat de noodzakelijke gegevens voor de berekening en geeft waarden voor de weerstandscoëfficiënten van hulpstukken.

Opmerking Weerstandscoëfficiënten van de in het kanalensysteem opgenomen componenten worden niet gegeven.

2 Toepassingsgebied

De norm is bedoeld om te worden toegepast bij de berekening van het drukverlies in luchtkanalen ten behoeve van ventilatie­systemen.

3 Termen en definities

3.1 component : Het in het kanalensysteem opgenomen onderdeel dat verband houdt met de conditionering van de lucht, het inregelen, de in- en uitstroming van ruimten en de akoestische isolatie.

3.2 drukverlies (Ag): Het bij de stroming van lucht in kanalen en hulpstukken tussen twee punten optredende verschil aan totale druk als som van de statische en dynamische druk (h • g_ • y/) .

3.3 hulpstuk: Het ten behoeve van het transport van lucht in het kanalensysteem opgenomen onderdeel dat de rechte kanaalstukken en/of componenten onderling op een of andere wijze verbindt.

3.4 hydraulische middellijn (d^): De aan kanalen met een rechthoekige doorsnede toe te kennen zodanige denkbeeldige middellijn dat daarbij bij een gelijkblijvende snelheid van de lucht een gelijkblijvende weerstand per meter kanaal zou optreden.

3.5 interactie: De beïnvloeding van de weerstandscoëfficiënt van een hulpstuk door op korte afstand voor of achter het hulpstuk in het kanalensysteem opgenomen andere hulpstukken of componenten.

3.6 volledig ontwikkelde stroming: De bij stationaire omstandigheden van de plaats in de lengterichting van het kanaal onafhankelijke toestand van de stroming.

3.7 wandruwheid (e_) : De voor drukverliesberekeningen aan te houden karakteristieke ruwheidshoogte van de inwendige kanaalwand.

3.8 weerstandscoëfficiënt (£): De aan een hulpstuk en apparaat toe te kennen dimensieloze factor waarmee het desbetreffende drukverlies wordt berekend.

3.9 weerstandsfactor (Л): De aan rechte kanalen toe te kennen dimensieloze factor waarmee het drukverlies van rechte kanalen wordt berekend.

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

6 Ontw. NEN 5063

Symbolen

symbool naam eenheid

A a b

£13 £23 Ç31 £32 £в £0

-Re

£w

d dh & x 1 1

Is lu Es AD

£ R Re

v

V z_ e_

L l A

Ai At v_ Ê.

inwendige oppervlakte van dwarsdoorsnede kanaal hoogte kanaal breedte kanaal correctiefactor voor weerstandscoëfficiënt £.̂ 3 correctiefactor voor weerstandscoëfficiënt £23 correctiefactor voor weerstandscoëfficiënt £3^ correctiefactor voor weerstandscoëfficiënt £32 correctiefactor voor geometrische opstelling bochten correctiefactor voor ongestoorde lengte stroom­afwaarts correctiefactor voor kengrootheid van Reynolds

correctiefactor voor wandruwheid binnenmiddellijn hydraulische middellijn van het kanaal zwaarteveldsterkte aantal rechte kanaalstukken aantal hulpstukken en/of componenten lengte van kanaal of hulpstuk verbindende lengte tussen bochten ongestoorde lengte stroomafwaarts statische druk drukverlies afrondings s traal kromtestraal kengrootheid van Reynolds

gemiddelde luchtsnelheid

volumestroom hoogte boven gekozen referentieniveau wandruwheid van het kanaal weerstandscoëfficiënt van hulpstuk of component hoek weerstandsfactor van het kanaal weerstandsfactor bij laminaire stroming weerstandsfactor bij turbulente stroming kinematische viscositeit van de lucht dichtheid van de lucht

m' m m

m m m/s2

m m m Pa Pa m m

m/s

m3/s m m

graden

m2/s kg/m3

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

7 Ontw. NEN 5063

5 Drukverliesberekening

5.1 Algemeen

De stroming van lucht kan worden beschreven door de vergelijking van Bernoulli. Toegepast op een buis met een niet constante doorsnede, verlopend van 1 naar 2, luidt de algemene vergelijking voor een ideaal stromend medium:

Esl + * * • £ • Yl2 + £L • £ * z.1 = Es2 + % • £. • Y 22 + £_ • g • z2 (1)

Lucht wijkt in verschillende opzichten af van een ideaal stromend medium. Vanwege de viscositeit is de stroming als gevolg van de opgewekte wrijvingskrachten niet verliesvrij. Deze stromings-verliezen resulteren in een verlies aan totale druk Ap_, waarbij onder de totale druk wordt verstaan de som van de statische druk en de dynamische druk (h • & • v2) op dezelfde plaats. De vergelijking van Bernoulli gaat daardoor over in:

Esl + ^ • ÜL • Y]_2 + £. • Z ' Hl = Es2 + ^ • £ • Y2 2 + ü. ' & * Ж2 + A E (2)

waarin: p_s is de statische druk, in Pa; £_ is de dichtheid van de lucht, in kg/m3;

v is de gemiddelde luchtsnelheid, in m/s;

g is de zwaarteveldsterkte, in m/s 2;

z is de hoogte boven gekozen referentieniveau, in m.

De samendrukbaarheid van lucht leidt tot zeer geringe afwijkingen,

zodat de stroming van lucht met een voor de praktijk voldoende

nauwkeurigheid wordt beschreven door bovengenoemde vergelijking.

5 . 2 Drukverlies. in_rechte kanalen

Het drukverlies als gevolg van wrijving in rechte kanalen met een constante doorsnede wordt berekend volgens:

I _2 Д р _ = Л « ~ г « ^ * . £ » у . (3)

waarin: Л is de weerstandsfactor van het kanaal; 1 is de lengte van het kanaal, in m; d^ is de hydraulische middellijn van het kanaal, in m; Ë_ is de dichtheid van de lucht, in kg/m3; v is de gemiddelde luchtsnelheid, in m/s.

De weerstandsfactor .A hangt af van de grootte van de kengrootheid van Reynolds, die de toestand van de stroming (laminair of turbulent) bepaalt. De kengrootheid van Reynolds is gedefinieerd als :

Y - 4 Re =

v

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

8 Ontw. NEN 5063

waarin: Re is de kengrootheid van Reynolds; v is de gemiddelde luchtsnelheid, in m/s; d_h is de hydraulische middellijn van het kanaal, in m; v_ is de kinematische viscositeit van de lucht, in m2/s. De gemiddelde luchtsnelheid v volgt uit:

- I (4) - = A waarin: v is de gemiddelde luchtsnelheid, in m/s; V is de volumestroom, in m3/s; A is de inwendige oppervlakte van de dwarsdoorsnede van het

kanaal, in m2.

Bij kanalen met een ronde doorsnede is de hydraulische middellijn gelijk aan de binnenmiddellijn. Bij kanalen met een rechthoekige doorsnede is de hydraulische middellijn gedefinieerd als:

\ - i l ± ^ < 5 )

"• а + b waarin: djj is de hydraulische middellijn van het kanaal, in m; a is de hoogte van het kanaal, in m; b is de breedte van het kanaal, in m.

Bij laminaire stroming (Re < 2300) geldt:

A ~ Re Bij turbulente stroming (Re > 3500) geldt: 1 ( - 2'51 ) (7)

- -2 • log *• - ; w ; J\ ë 3,72 • d^ Re • J\

Opmerking Voor 2300 < Re < 3500 kan de weerstandsfactor worden berekend door lineaire interpolatie volgens :

Ax« (3500 - Re) + Л • (Re - 2300) Л = (8)

3500 - 2300

waarin: \\ is de weerstandsfactor bij laminaire stroming bij

Re = 2300; At is de weerstandsfactor bij turbulente stroming bij

Re = 3500. De bovenstaande formules voor de weerstandsfactor zijn grafisch weergegeven in het diagram van Moody (zie figuur 1).

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

9 Ontw. NEN 5063

/?e •

Figuur 1 -- Diagram van Moody

De in rekening te brengen wandruwheid e. wordt ontleend aan tabel 1.

Tabel 1 -- Waarden voor de wandruwheid bij luchtkanalen

uitvoering

naadloze kanalen

felsnaadkanalen

steenachtige kanalen

flexibele kanalen

inwendig geïsoleerde kanalen

materiaal

staal aluminium kunststof

verzinkt staal roestvast staal aluminium

beton asbestcement baksteen

metaal kunststof

minerale wol

wandruwheid e_ in 10"3m

0,045 0,045 0,01

0,15 0,15 0,15

2,0 0,1 3,0

0,5 - 3

0,25

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

10 Ontw. NEN 5063

Toelichting Bij fexibele ronde kanalen wordt de weerstandsfactor berekend met de formule voor turbulente stroming door voor de wandruwheid e. de waarde t in te vullen, conform figuur 2.

Figuur 2 - - Flexibel rond kanaal

In het geval dat Re > ca. 5 X 104 dient de weerstands-factor te worden berekend volgens :

10 Л = J (J=_) T 7

Voor de in deze formule gebruikte grootheden wordt verwe­zen naar figuur 2.

De bovenvermelde berekeningswijzen zijn niet van toepas­sing op akoestische slangen.

Drukverli.es_ door__p_Laats.ej_ij.ke weerstanden

Het drukverlies door plaatselijke weerstanden, zoals hulpstukken en in het kanalensysteem opgenomen componenten, wordt berekend volgens :

AE - L Ê. ' Y.

waarin: £. is de weerstandscoëfficiënt; _o is de dichtheid van de lucht, in kg/m3; v is de gemiddelde luchtsnelheid, in m/s.

De weerstandscoëfficiënten van hulpstukken dienen te worden betrokken op : --de gemiddelde luchtsnelheid aan de ingaande zijde indien het

hulpstukken betreft met een ingaande en een uitgaande lucht­stroom;

--de gemiddelde luchtsnelheid in de hoofdstroom bij zowel verza­melende als splitsende aansluitingen.

Toelichting 1. De definitie van de weerstandscoëfficiënten bij

verzamelende en splitsende aansluitingen is in figuur 3 geïllustreerd.

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

11 Ontw. NEN 5063

32

*

•>31

" 1

г 23 З ^ Ч Е Е ^ З ^ ^

^ d

't« О З^Н

^ 2 3

^-d и 3

О ?"

/Т 32

2 1

5.4

Figuur 3 -- Definitie weerstandscoëfficiënten bij verzamelende en splitsende aansluitingen.

2. De in de bijlagen В en С opgenomen weerstandscoëf­ficiënten zijn, tenzij anders vermeld in de hoofdstuk­ken 6, 7 en 8, van toepassing bij een vrije lengte voor en achter het hulpstuk van minimaal 5 maal de middel-lijn en een volledig ontwikkelde stroming.

Opmerkingen 1. De toepassing van de weerstandscoëfficiënten van

hulpstukken volgens de hoofdstukken 6, 7 en 8 is gebaseerd op bovenvermelde uitgangspunten.

2. Deze norm voorziet niet in weerstandscoëfficiënten van in het kanalensysteem opgenomen componenten.

Totaal drukverlies kanaaltak

Het totale drukverlies in een tak van een kanalensysteem volgt uit:

i l _2 i AP = S -, (A • - • h • £ • v ) + s . (£

* n = l 4 - d, ^ _ n n = l 4^ Ц • £. ' X ) (10)

waarin: i, is het aantal rechte kanaalstukken in de desbetreffende tak; j_ is het aantal hulpstukken en/of componenten in de desbetreffende

tak.

De wrijvingsfactor Л moet worden bepaald volgens 5.2. De waarde van de weerstandscoëfficiënt £ van hulpstukken moet worden ontleend aan de in de bijlagen В en С (voor ronde resp. rechthoekige en gecombineerde hulpstukken) opgenomen figuren, conform de toelichting op de toepassing hiervan in de hoofstukken 6, 7 en 8.

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

12 Ontw. NEN 5063

Weerstandscoëfficiënten van ronde hulpstukken

äymmetrische_gladde bochten

Voor de weerstandscoëfficiënten van een gladde bocht met een constante cirkelvormige doorsnede en een kromtestraal, gemeten over het hart van de bocht, gelijk aan de middellijn, moeten de waarden worden aangehouden volgens figuur 13 in bijlage B.

De aan figuur 13 ontleende weerstandscoëfficiënt (£.12)0 dient te worden gecorrigeerd voor: --de kengrootheid van Reynolds; -- interactie als gevolg van de ongestoorde lengte stroomafwaarts; --de wandruwheid, volgens:

£12 = (£l2)o ' % e • Co • Ç iw

waarin: (£l2)o ï-s ^ e weerstandscoëfficiënt volgens figuur 13; ÇL is de correctiefactor voor de kengrootheid van Reynolds,

waarbij geldt:

CL = 21,15 • Re - 0- 2 5 , voor Re < 2.105 Re CL = 1 , voor Re > 2.105

Re

£ 0 is de correctiefactor voor de ongestoorde lengte stroomafwaarts volgens figuur 14;

£ w is de correctiefactor voor de wandruwheid volgens:

Л —w Ao

waarin: A6 is de weerstandsfactor bij desbetreffende wandruwheid

en kengrootheid van Reynolds ; A0 is de weerstandsfactor bij hydraulisch gladde

uitvoering (e. = 0) en kengrootheid van Reynolds.

De weerstandscoëfficiënt van de combinatie van twee achter elkaar geplaatste 90°-bochten wordt berekend volgens:

£12 = ((£12)1 + (£12)2) • £ B

waarin: (£l2)l i-s ^e weerstandscoëfficiënt van bocht 1; (£l2)2 i-s ^e weerstandscoëfficiënt van bocht 2; Cß is de correctiefactor volgens figuur 15.

Voorbeeld

Preview

Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

NEN Standards Products & Servicest.a.v. afdeling KlantenserviceAntwoordnummer 102142600 WB Delft

Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop

Gratis e-mailnieuwsbrievenWilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen,

normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze

e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven

Gegevens Bedrijf / Instelling

T.a.v. O M O V

E-mail

Klantnummer NEN

Uw ordernummer BTW nummer

Postbus / Adres

Postcode Plaats

Telefoon Fax

Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres)

Postbus / Adres

Postcode Plaats

Datum Handtekening

NEN Standards Products & Services

Postbus 50592600 GB Delft

Vlinderweg 62623 AX Delft

T (015) 2 690 390F (015) 2 690 271

www.nen.nl/normshop

RetournerenFax: (015) 2 690 271

E-mail: [email protected]

Post: NEN Standards Products

& Services,

t.a.v. afdeling Klantenservice

Antwoordnummer 10214,

2600 WB Delft

(geen postzegel nodig).

Voorwaarden• De prijzen zijn geldig

tot 31 december 2016,

tenzij anders aangegeven.

• Alle prijzen zijn excl. btw,

verzend- en handelingskosten

en onder voorbehoud bij

o.m. ISO- en IEC-normen.

• Bestelt u via de normshop een

pdf, dan betaalt u geen

handeling en verzendkosten.

• Meer informatie: telefoon

(015) 2 690 391, dagelijks

van 8.30 tot 17.00 uur.

• Wijzigingen en typefouten

in teksten en prijsinformatie

voorbehouden.

• U kunt onze algemene

voorwaarden terugvinden op:

www.nen.nl/leveringsvoorwaarden.

preview - 2016

Bestelformulier

Normalisatie: de wereld op één lijn.

Stuur naar:

Ja, ik bestel

€ 41.62__ ex. NEN 5063:1988 Ontw. nl Ventilatie van gebouwen - Berekening van

het drukverlies in luchtkanalen