layman's report on project life99/env/gr/000567

8
1 LAYMANS REPORT ON PROJECT LIFE99/ENV/GR/000567 Το έργο LIFE99/ENV/GR/000567 ε τίτλο Επίδειξη και εφαρογή εγάλης κλίακας της νέας εθόδου «CLEANMAG», για τον καθαρισό θαλάσσιων πετρελαιοκηλίδων εκτελέστηκε στην περιοχή της Αττικής κατά την περίοδο Οκτωβρίου 1999 - Μαΐου 2003. Το τελικό κόστος του έργου ήταν 2.124.384,8 Euro και η συετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν 920.947,4 Euro. Οι θαλάσσιες πετρελαιοκηλίδες αποτελούν είζον περιβαλλοντικό και οικονοικό πρόβληα. Οι πετρελαιοκηλίδες που προξενούνται από εγάλα ή ικρά ναυτικά ατυχήατα καθώς επίσης και από τις λειτουργικές απορρίψεις των πλοίων συντελούν στη θαλάσσια ρύπανση προξενώντας οικολογικές καταστροφές στη θάλασσα και στις παράκτιες οικονοικές δραστηριότητες. Οι σηερινές διαθέσιες τεχνολογίες για την καταπολέηση των πετρελαιοκηλίδων δεν είναι 100% αποδοτικές. Μέρος του πετρελαίου παραένει στη θάλασσα δηιουργώντας ακροπρόθεσο οικολογικό πρόβληα. Εκτός αυτού, υπάρχουν και πιό καταστροφικές συνέπειες ως αποτέλεσα της χρήσης των χηικών διασκορπιστικών. Αυτό το πρωτότυπο έργο LIFE αφορά στην επίδειξη και εφαρογή σε εγάλη κλίακα και σε ανοικτή θάλασσα ιας νέας τεχνολογίας καθαρισού πετρελαιοκηλίδων που βασίζεται στη χρήση της εθόδου του αγνητικού διαχωρισού, για το διαχωρισό δύο η αναείξιων υγρών (το ένα είναι το νερό και το άλλο το πετρέλαιο) και ε την χρήση του προσφάτως επινοηθέντος υλικού CLEANMAG, το οποίο είναι αγνητικό και ελαιόφιλο (προσροφά όνον έλαια και πετρέλαιο και όχι νερό). Στη συγκεκριένη περίπτωση, η έθοδος του αγνητικού διαχωρισού πορεί να περιγραφεί όπως παρακάτω. Ένα ελαιόφιλο, πορώδες ελαιοπροσροφητικό υλικό το οποίο είναι και αγνητικό (το Cleanmag) και του οποίου η φαινοενική πυκνότητα είναι ικρότερη από αυτή του νερού διασκορπίζεται επάνω στην πετρελαιοκηλίδα σε κοκκώδη ορφή. Το πετρέλαιο στιγιαία προσροφάται από τους πόρους του υλικού (τριχοειδή φαινόενα) και ετά περισυλλέγεται ε αγνητικά έσα όπως για παράδειγα ο ταινιόδροος αγνητικού τυπάνου. Το CleanMag (Clean ing Mag netically), ένα η τοξικό, χηικά αδρανές και ανακυκλώσιο υλικό έχει επιδείξει σε εργαστηριακή κλίακα δυνατότητα περισυλλογής πετρελαίου από υδάτινες επιφάνειες σε ποσοστό 100%. Εκτός των παραπάνω, επειδή είναι χαηλού κόστους και φιλικό προς το περιβάλλον, θα πορούσε να αντικαταστήσει τη χρήση των χηικών Σχήα 1: a) Εργαστηριακή επίδειξη b) Μετά τον διασκορπισό του CleanMag a b c d e Σήα 2: c) ετά την ανάειξη του δείγατος για προσοοίωση κυατισού. Τα συσσωατώατα που σχηατίζονται είναι εαφανή και έχουν προσροφήσει το πετρέλαio, e) τα συσσωατώατα αποακρύνονται ε τη βοήθεια αγνητών τύπου Nd-Fe-B.

Upload: cleanmag

Post on 03-Apr-2016

226 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

TRANSCRIPT

Page 1: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

LAYMANS REPORT ON PROJECT LIFE99/ENV/GR/000567

Το έργο LIFE99/ENV/GR/000567 µε τίτλο Επίδειξη και εφαρµογή µεγάλης κλίµακας της νέας µεθόδου «CLEANMAG», για τον καθαρισµό θαλάσσιων πετρελαιοκηλίδων εκτελέστηκε στην περιοχή της Αττικής κατά την περίοδο Οκτωβρίου 1999 - Μαΐου 2003. Το τελικό κόστος του έργου ήταν 2.124.384,8 Euro και η συµµετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν 920.947,4 Euro.

Οι θαλάσσιες πετρελαιοκηλίδες αποτελούν µείζον περιβαλλοντικό και οικονοµικό πρόβληµα. Οι πετρελαιοκηλίδες που προξενούνται από µεγάλα ή µικρά ναυτικά ατυχήµατα καθώς επίσης και από τις λειτουργικές απορρίψεις των πλοίων συντελούν στη θαλάσσια ρύπανση προξενώντας οικολογικές καταστροφές στη θάλασσα και στις παράκτιες οικονοµικές δραστηριότητες. Οι σηµερινές διαθέσιµες τεχνολογίες για την καταπολέµηση των πετρελαιοκηλίδων δεν είναι 100% αποδοτικές. Μέρος του πετρελαίου παραµένει στη θάλασσα δηµιουργώντας µακροπρόθεσµο οικολογικό πρόβληµα. Εκτός αυτού, υπάρχουν και πιό καταστροφικές συνέπειες ως αποτέλεσµα της χρήσης των χηµικών διασκορπιστικών.

Αυτό το πρωτότυπο έργο LIFE αφορά στην επίδειξη και εφαρµογή σε µεγάλη κλίµακα και σε ανοικτή θάλασσα µιας νέας τεχνολογίας καθαρισµού πετρελαιοκηλίδων που βασίζεται στη χρήση της µεθόδου του µαγνητικού διαχωρισµού, για το διαχωρισµό δύο µη αναµείξιµων υγρών (το ένα είναι το νερό και το άλλο το πετρέλαιο) και µε την χρήση του προσφάτως επινοηθέντος υλικού CLEANMAG, το οποίο είναι µαγνητικό και ελαιόφιλο (προσροφά µόνον έλαια και πετρέλαιο και όχι νερό).

Στη συγκεκριµένη περίπτωση, η µέθοδος του µαγνητικού διαχωρισµού µπορεί να περιγραφεί όπως παρακάτω. Ένα ελαιόφιλο, πορώδες ελαιοπροσροφητικό υλικό το οποίο είναι και µαγνητικό (το Cleanmag) και του οποίου η φαινοµενική πυκνότητα είναι µικρότερη από αυτή του νερού διασκορπίζεται επάνω στην πετρελαιοκηλίδα σε κοκκώδη µορφή. Το πετρέλαιο στιγµιαία προσροφάται από τους πόρους του υλικού (τριχοειδή φαινόµενα) και µετά περισυλλέγεται µε µαγνητικά µέσα όπως για παράδειγµα ο ταινιόδροµος µαγνητικού τυµπάνου.

Το CleanMag (Cleaning Magnetically), ένα µη τοξικό, χηµικά αδρανές και ανακυκλώσιµο υλικό έχει επιδείξει σε εργαστηριακή κλίµακα δυνατότητα περισυλλογής πετρελαίου από υδάτινες επιφάνειες σε ποσοστό 100%. Εκτός των παραπάνω, επειδή είναι χαµηλού κόστους και φιλικό προς το περιβάλλον, θα µπορούσε να αντικαταστήσει τη χρήση των χηµικών

Σχήµα 1: a) Εργαστηριακή επίδειξη b) Μετά τον διασκορπισµό του CleanMag

a b

c d e

Σήµα 2: c) µετά την ανάµειξη του δείγµατος για προσοµοίωση κυµατισµού. Τα συσσωµατώµατα πουσχηµατίζονται είναι εµαφανή και έχουν προσροφήσει το πετρέλαio, e) τα συσσωµατώµατα αποµακρύνονται µε τη βοήθεια µαγνητών τύπου Nd-Fe-B.

1

Page 2: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

2

διασκορπιστικών, που είναι πολύ επιβλαβή στο περιβάλλον. Τα προτερήµατα της τεχνολογίας CLEANMAG είναι τα ακόλουθα:

1. Εύκολος διασκορπισµός του υλικού από πλωτά και εναέρια µέσα. 2. Ελάττωση του χρόνου καθαρισµού κατά 30%. 3. Το υλικό λόγω της µαγνήτισής του δηµιουργεί συσσωµατώµατα, τα οποία είναι δυσκίνητα στο νερό (λόγω του όγκου τους) και συνεπώς µειώνεται η ταχύτητα εξάπλωσης της πετρελαιοκηλίδας, δίνοντας έτσι αρκετό χρόνο στα καθαριστικά συνεργεία.

4. Το υλικό ακόµη και σε κακές καιρικές συνθήκες δεν βυθίζεται. 5. ∆εν γαλακτωµατοποιείται από την κίνηση των κυµάτων. 6. Σε περίπτωση που το εµποτισµένο µε πετρέλαιο υλικό έλθει στις ακτές δεν τις

µολύνει, καθόσον το πετρέλαιο είναι εγκλωβισµένο στους πόρους αυτού του υλικού. Αυτό δε το υλικό µπορεί να συλλεχθεί µε ταινιόδροµους µαγνητικού τυµπάνου που θα µετακινούνται µε την βοήθεια ελκυστήρων.

7. Το πετρέλαιο παραµένει εγκλωβισµένο στους πόρους του υλικού, δεν ρυπαίνει τη θαλάσσια πανίδα (π.χ. θαλάσσια πουλιά).

8. Είναι χαµηλού κόστους τεχνολογία καθ όσον 1 κιλό υλικού προσροφά 6-9 κιλά πετρελαίου (ανάλογα µε τον τύπο του πετρελαίου).

9. Θεωρητικά είναι δυνατό να περισυλλεγεί όλη η ποσότητα πετρελαίου που έχει πέσει στη θάλασσα. Ο περιορισµός της δυνατότητας περισυλλογής υφίσταται και εξαρτάται µόνο από τον αριθµό των χρησιµοποιούµενων σκαφών που διαθέτουν αυτή την τεχνολογία και από την ποσότητα του υλικού CleanΜag που είναι διαθέσιµη στην περιοχή.

10. Το υλικό είναι µη τοξικό για το περιβάλλον. 11. Είναι ανακυκλώσιµο. 12. Σύµφωνα µε τα παραπάνω, περιορίζεται δυνητικά η ανάγκη για χρήση χηµικών διασκορπιστικών, ουσίες πολύ τοξικές για το περιβάλλον, ιδιαίτερα αν συνδυασθεί η τοξικότητά τους µε αυτή του πετρελαίου (αυξηµένη συνεργητική τοξικότητα).

Η όλη δράση είναι εξαιρετικού ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, καθ όσον όλη η χώρα είναι σταυροδρόµι για τη διεθνή µεταφορά του πετρελαίου. Οι θάλασσες όπως το Αιγαίο, το Ιόνιο και το Κρητικό πέλαγος είναι τα σηµεία από όπου διεξάγεται η µεταφορά πετρελαίου από την Μαύρη Θάλασσα και την Κασπία προς τις διεθνείς αγορές πετρελαίου της Μεσογείου και συνεπώς ο κίνδυνος ρύπανσής τους από το πετρέλαιο είναι µεγάλος. Για τους ίδιους λόγους το έργο αυτό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που περιβρέχονται από θάλασσες, τις χώρες της Βαλτικής και Βόρειας Θάλασσας, κλπ. Το έργο περιλάµβανε τα παρακάτω βήµατα:

1. Παραγωγή µεγάλης σχετικά ποσότητας CleanMag. 2. Σχεδιασµός και κατασκευή ενός πρωτότυπου αντιρρυπαντικού πλοίου, εφοδιασµένου µε συλλεκτικό ταινιόδροµο µαγνητικού τυµπάνου.

3. Πείραµα καθαρισµού πειραµατικής πετρελαιοκηλίδας στη θαλάσσια περιοχή του Ασπρόπυργου (ΑΕΝ Ασπροπύργου).

4. Ανάλυση και βελτιστοποίηση των αποτελεσµάτων. 5. Αξιολόγηση της τεχνολογίας. 6. ∆ιάδοση των αποτελεσµάτων του έργου.

Το όλο έργο πραγµατοποιήθηκε από το ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ (δικαιούχο) σε συνεργασία µε πέντε εταίρους, τις εταιρείες ΠΕΤΑΛΠΛΑΣΤ Ο.Ε., RAM EUROPE Ε.Π.Ε., ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ NΙKΗTAΣ ΨΥΧΑΛΗΣ Ο.Ε., την ΕΝΩΣΗ ΦΟΡΤΟΕΚΦΟΡΤΩΤΩΝ & ΛΕΜΒΟΥΧΩΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ και το ∆ΗΜΟ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ. Το όλο έργο

Page 3: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

3

διαιρέθηκε σε έξι κύρια πακέτα εργασίας, συν τα πακέτα ∆ΙΑΧΕΙΡIΣΗΣ και ∆ΙΑ∆ΟΣΗΣ των αποτελεσµάτων, τα οποία περιγράφονται παρακάτω, στον πίνακα 1. ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Πακέτα εργασίας και συνεισφορά εταίρων του LIFE99/ ENV/GR/000567

ΠΑΚΕΤΟ Description Partners

ΠΕ 1 Στήσιµο µικρής γραµµής παραγωγής CleanΜag. Παραγωγή 4 τόνων υλικού.

ΠΕΤΑΛΠΛΑΣΤ & ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ

ΠΕ 2

Σχεδιασµός και κατασκευή του µαγνητικού τυµπάνου, ταινιο-δρόµου και τοποθέτησή του επί του πρωτότυπου πλοίου.

RAM EUROPE & TEI ΠΕΙΡΑΙΑ

ΠΕ 3

Σχεδιασµός και κατασκευή του πρωτότυπου αντιρρυπαντικού πλοίου.

Ναυπηγείο ΨΥΧΑΛΗ & TEI ΠΕΙΡΑΙΑ

ΠΕ 4

Καθαρισµός πειραµατικής πετρελαιοκηλίδας στο λιµάνι της Ακαδηµίας Εµπορ. Ναυτικού Ασπροπύργου.

ΟΛΟΙ ΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ

ΠΕ 5

Χηµικές αναλύσεις, επεξεργασία δεδοµένων

Υπεργολάβος Ε.Κ.Θ.Ε & ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ

ΠΕ 6

Βελτιστοποίηση της τεχνολογίας µε παράλληλες ενέργειες µε τα πακέτα εργασίας 1-5. Αξιολόγηση της τεχνολογίας.

ΟΛΟΙ ΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ & Υπεργολάβος το Παν/µιο ΠΕΙΡΑΙΑ

ΠΕ 7 ∆ιάδοση

∆ιάδοση αποτελεσµάτων & εργασιών όλου του έργου (ανά πακέτο εργασίας και ως σύνολο) µε επιστηµονικά συνέδρια, εκθέσεις, ΜΜΕ (TV & ραδιόφωνο, ηµερήσιος τύπος), σεµινάρια, CD-Roms, videos, φυλλάδια, βιβλία 100 σελίδων, αφίσες κλπ..

Κυρίως από το ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ και κατά περίπτωση συµµετείχαν και οι εταίροι

ΠΕ 8

∆ιαχείριση

∆ιαχείριση-∆ιοίκηση όλου του έργου, επικοινωνία µε Ε.Ε.

ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ

Η ΠΕΤΑΛΠΛΑΣΤ σε συνεργασία µε το ΤΕΙ Πειραιά παρήγαγε πολλά δοκίµια του υλικού CleanMag για να βελτιστοποιήσει τις φυσικοχηµικές του ιδιότητες, όπως το λόγο απορρόφησης, τον ελαιόφιλο χαρακτήρα του (να απορροφά µόνο νερό), καθώς και την λειτουργικότητα της γραµµής παραγωγής. Τελικά παρήχθησαν 4 τόνοι υλικού CleanMag της καλύτερης ποιότητας.

Σχήµα 3: κόκκος υλικού διαστάσεων 0.5mm x 0.5mm Οι πόροι που προσροφούν το πετρέλαιο είναι

εµφανείς.

Page 4: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

Το υλικό που παρήχθη διαθέτει τις παρακάτω φυσικοχηµικές ιδιότητες που παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.

Πίνακας 2. - Φυσικοχηµικές ιδιότητες του CleanMag

Χαρακτήρας προσρόφησης Ελαιόφιλος-υδρόφοβος Χρόνος προσρόφησης Με την επαφή Φαινοµενική πυκνότητα 0.2 - 0.8 g/cc Μορφή Πορώδεις κόκκοι Μέγεθος κόκκων 2 - 10 mm Παραµένουσα µαγνήτιση 0 - 40 emu/g Μέγιστη προσρόφηση 1: 6-9 (ανάλογα µε τον τύπο

πετρελαίου) Τοξικότητα Μή τοξικό - χηµικά αδρανές ∆υνατότητα ανακύκλωσης Ναι

Η RAM EUROPE σε συνεργασία µε τον δικαιούχο σχεδίασε και

κατασκεύασε τον ταινιόδροµο µε µαγνητικό τύµπανο, τον οποίο και τοποθέτησε επάνω στο πρωτότυπο αντιρρυπαντικό σκάφος. Ο σχεδιασµός του µαγνητικού κυκλώµατος του τυµπάνου έγινε µε προσοµοιώσεις που επιτεύχθηκαν µε τη µέθοδο ανάλυσης «πεπερασµένων στοιχείων» στο ΤΕΙ. Η κατασκευή του ταινιόδροµου έλαβε επίσης υπόψη την κίνησή του στη θάλασσα και τη δυνατότητα ακολουθίας του κυµατισµού µε την τοποθέτηση παράπλευρων πλωτήρων. Στο σχήµα 4 παρακάτω, φαίνεται η αρχή λειτουργίας του ταινιόδροµου µαγνητικού τυµπάνου.

Επιπρόσθετα, για να µελετήσει τη συµπεριφορά του παραπάνω ταινιόδροµου στη θάλασσα, η RAM EUROPE κατασκεύασε και ένα µικρό µοντέλο του αντιρρυπαντικού σκάφους, το οποίο δοκιµάστηκε στη θάλασσα. Η λειτουργία του µικρού σκάφους ήταν επιτυχής και εδώ προτείνεται ότι τέτοια µικρά σκάφη θα µπορούν να χρησιµοποιηθούν σε αβαθή ύδατα, όπου είναι αδύνατο να προσεγγίσει το πρωτότυπο σκάφος. Στις φωτογραφίες του σχήµατος 5 παρουσιάζεται το πείραµα του µικρού αντιρρυπαντικού σκάφους.

Μαγνητικό τύµπανο

Ελασµα αποκόλλησης

Σχήµα 4: Περισυλλογή του CleanMag µε ταινιόδροµο «µαγνητικού τυµπάνου». Οι ισχυροί µαγνήτες τύπου Nd-Fe-B τοποθετούνται στην εσωτερική επιφάνεια του τυµπάνου µε εναλλασσόµενη πολικότητα και ακτινική διεύθυνση µαγνήτισης.

CLEANMAG

Σχήµα 5: Πειράµατα ενός µικρού CleanΜaύδατα.κατά τη διάρκεια καθαρισµ

4

g σκάφους-µοντέλου για χρήση σε αβαθή ού πετρελαιοκηλίδων.

Page 5: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

Το ναυπηγείο «Νικήτας Ψυχάλης» σε συνεργασία µε το ΤΕΙ Πειραιά και µε το ΤΕΙ Αθήνας σχεδίασε και ναυπήγησε το πρωτότυπο αντιρρυπαντικό σκάφος το οποίο ονοµάστηκε CLEANMAG 1 - NANCY, και πάνω στο οποίο τοποθετήθηκε ο ταινιόδροµος «µαγνητικού τυµπάνου». Τα χαρακτηριστικά του σκάφους αυτού είναι τα παρακάτω: ! Μήκος 18.5 µέτρα, πλάτος 4.5 µέτρα, 2 Volvo µηχανές, 220 BHP έκαστη. ! Μέγιστη ταχύτητα 11 κόµβοι, cruising speed 7-8 κόµβοι και επιχειρησιακή ταχύτητα 2-3 κόµβοι (δυνατότητα ταξιδίου µέχρι 7 Beaufort).

! Όλο τον απαραίτητο εξοπλισµό ναυσιπλοΐας περιοχής Α2. ! Περισυλλογή 12 m3. CLEANMAG υλικό 10 m3. Αποθηκευτικοί χώροι 10 m3. ! Ανεξάρτητη κίνηση ταινιόδροµου µε έξτρα µηχανή Diesel. ! Πλήρωµα: 4 άτοµα (Πλοίαρχος, Μηχανικός και 2 Ναύτες). ! ∆ιαθέτει χώρο κατάκλισης - διατροφής 4 ατόµων, WC. ! Σύστηµα διασκορπισµού υλικού CLEANMAG. ! ∆ιαθέτει σωστικά: 15 σωσίβια, 1 barrel raft για 10 άτοµα. ! Τηλεπικοινωνία: α) VHF (2) και 1 φορητό και β) δορυφορικά - GMDSS. ! Ανίχνευση θέσεως και πορείας: GPS-plotter system. ! ∆έκτης δελτίου καιρού (NAVTEX). ! Αυτόµατη εκποµπή SOS-(EPIRB). ! Σύστηµα Radar ακτίνας 10 µιλίων.

Σχήµα 6: Σχέδιο του πρωτότυπου αντιρρυπαντικού σκάφους CLEANMAG 1- NANCY

Η τελετή των εγκαινίων του πρωτότυπου αντιρρυπαντικού σκάφους «CLEANMAG 1 - NANCY» πραγµατοποιήθηκε στις 15 Μαΐου 2002, παρουσία του Υπουργού Εµπορικής Ναυτιλίας κ. Γιώργου Ανωµερίτη. Τοπικές και Λιµενικές Αρχές, εκπρόσωποι οργανώσεων και πετρελαϊκών εταιρειών παρέστησαν στην τελετή αυτή της οποίας η δηµοσιογραφική κάλυψη ήταν ευρύτατη (20 εφηµερίδες).

Ταινιόδροµος µαγνητικού τυµπάνου

5

Σχήµα 7: Τελετή εγκαινίων του πρωτότυπου αντιρρυπαντικού σκάφους CLEANMAG 1- NANCY στις 15 Μαΐου 2002 στο λιµάνι Ζέας. Στη γέφυρα, ο Υπουργός Εµπορικής Ναυτιλίας κ. Γιώργος Ανωµερίτης.

Page 6: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

6

Κατά τη διάρκεια της αποπεράτωσης της ναυπήγησης του αντιρρυπαντικού σκάφους, ο υπεργολάβος ΕΚΘΕ (Εθνικό Κέντρο Θαλάσσιας Έρευνας) µελέτησε την τοξικότητα του υλικού CLEANMAG στο θαλάσσιο περιβάλλον. Τα διαπιστευµένα αποτελέσµατα τα οποία προέκυψαν έδειξαν ότι το CLEANMAG µπορεί να χρησιµοποιηθεί στο θαλάσσιο περιβάλλον καθ όσον είναι ιδιαίτερα χαµηλής τοξικότητας (περίπου 70 φορές λιγότερο τοξικό από τα χηµικά διασκορπιστικά). Επίσης κατά το ίδιο χρονικό διάστηµα ο υπεργολάβος Παν/µιο Πειραιά ετοίµασε µία µελέτη προσοµοίωσης της συµπεριφοράς των πετρελαιοκηλίδων κάτω από διάφορες καιρικές συνθήκες, κατάσταση της θάλασσας κλπ., κάνοντας χρήση του συστήµατος ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ από όπου γίνεται δορυφορική λήψη καιρικών δεδοµένων. Παρεδόθη λογισµικό το οποίο χρησιµοποιείται για την αντιµετώπιση της τυχούσας ρύπανσης µε την τεχνολογία CLEANMAG. Κατά την τελευταία φάση του προγράµµατος LIFE χρησιµοποιήθηκε η όλη τεχνολογία για τον καθαρισµό πειραµατικής πετρελαιοκηλίδας. Επίσης έγιναν χηµικές αναλύσεις από το ΕΚΘΕ σε δείγµατα νερού που ελήφθησαν από τη θάλασσα στον τόπο του πειράµατος πριν την ρύπανση και µετά τον καθαρισµό, για να διαπιστωθεί η αποδοτικότητα της τεχνολογίας και ποια είναι η παραµένουσα ρύπανση που οφείλεται στην τεχνολογία CLEANMAG. Στις 26 Μαΐου 2003, στις εγκαταστάσεις της Ακαδηµίας Εµπορικού Ναυτικού Ασπροπύργου (ΑΕΝ) και συγκεκριµένα στο λιµάνι της, σε µία θαλάσσια επιφάνεια περίπου 100 m2 η οποία είχε κυκλωθεί µε φράγµατα, δηµιουργήθηκε µία πειραµατική πετρελαιοκηλίδα ρίχνοντας στην θάλασσα 10 περίπου λίτρα αργού πετρελαίου. Αµέσως µετά, υλικό CleanMag διασκορπίσtηκε πάνω στην πετρελαιοκηλίδα. Στη συνέχεια, το πρωτότυπο αντιρρυπαντικό σκάφος CLEANMAG 1 - NANCY περισυνέλεξε τη ρύπανση σε χρονικό διάστηµα περίπου 30 λεπτών. Η χηµική ανάλυση των δειγµάτων θαλασσίου ύδατος που περισυλλέγησαν πριν την ρύπανση και µετά τον καθαρισµό της µε την τεχνολογία Cleona, απέδειξε ότι η παραµένουσα ρύπανση πετρελαίου που οφείλεται στην τεχνολογία αυτή ήταν της τάξης των 2-8 µικρογραµµαρίων ανά λίτρο (ppb). Το αποτέλεσµα αυτό είναι εντυπωσιακό εφ όσον δεν είναι σήµερα σε µας γνωστή καµία τεχνολογία αντιρρύπανσης που να µπορεί να περισυλλέξει πετρέλαιο από τη θάλασσα σε αυτό τον βαθµό. Το παραπάνω αποτέλεσµα γίνεται ακόµη πιο εντυπωσιακό εάν συγκριθεί µε το όριο που θέτει η MARPOL 73/78. Με άλλα λόγια, η συνθήκη MARPOL 73/78 αναφέρει ότι οι

λειτουργικές απορρίψεις πλοίων (σεντινόνερα) στη θάλασσα γίνονται όταν η περιεκτικότητα σε πετρέλαιο είναι το πολύ 15 χιλιοστόγραµµα ανά λίτρο (ppm). Το αποτέλεσµα της τεχνολογίας CLEANMAG (2-8 ppb) είναι λοιπόν τουλάχιστον 1500 φορές µικρότερο από το όριο της

MARPOL 73/78. Το παραπάνω πείραµα έγινε υπό την παρουσία της Λιµενικής Αρχής Ελευσίνας και σε ήρεµη κατάσταση θάλασσας. Για να εξεταστεί η λειτουργικότητα της µεθόδου καθώς και του σκάφους, σε δύσκολες σχετικά καιρικές συνθήκες, καθώς και η συµπεριφορά του υλικού σε δυνατούς ανέµους, πολύ νωρίτερα από το προαναφερθέν πείραµα, πραγµατοποιήθηκε άλλο πείραµα, χωρίς να γίνει χρήση πετρελαίου (εφόσον δεν είχε ακόµη χορηγηθεί η σχετική άδεια από την Υπηρεσία του Υπουργείου Εµπορικής Ναυτιλίας). Με κατάσταση θαλάσσης 4-5 Beaufort, και µεγάλο σχετικά κυµατισµό, ερρίφθη ποσότητα υλικού CLEANMAG

Σχήµα 8: Περισυλλογή υλικούf Cleanmag σε κυµατώδη κατάσταση θάλασσας,(4-5 Beaufort) στον κόλπο της Ελευσίνας.

Page 7: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

στη θάλασσα. Βρέθηκε ότι η συµπεριφορά του υλικού σε κατάσταση δυνατού αέρα ήταν αρκετά καλή (δεν το παρέσυρε ο αέρας), η δε περισυλλογή του από το αντιρρυπαντικό σκάφος ήταν σχετικά εύκολη. Το πείραµα αυτό φαίνεται στις φωτογραφίες του σχήµατος 8. Το πείραµα µε την πραγµατική πετρελαιοκηλίδα παρουσιάζεται στις φωτογραφίες του σχήµατος 9.

τεχνολογία η οποία εξετάσθηκε, δοκιµάσθηκε κσε πραγµατικές συνθήκες έδωσε θετικά αποτεότι η τεχνολογία CLEANMAG ίσως να γίαπορρύπανσης πετρελαιοκηλίδων στο εγγύς µέΗ διάδοση των παραπάνω αποτελεσµάτων καθπραγµατοποιήθηκε κυρίως από τον δικαιούπεριπτώσεις και από τους εταίρους τουαποτελεσµάτων που πραγµατοποιήθηκε περιλα

• Συµµετοχή σε περισσότερα από 15 τοπικά • Παρουσίαση του προγράµµατος και της τ

σε τοπικό και διεθνές επίπεδο (ελληνικήWorld Report and BBC World TV- Earth R

• Παρουσίαση της τεχνολογίας και του περιοδικά (10), άρθρα εφηµερίδων-αφιερώ

• Τεχνικές -.επιστηµονικές δηµοσιεύσεις-εργ• Περισσότερες από 14 ραδιοφωνικές εκποµπ• Πλήθος έντυπου υλικού (τετράπτυχα, βιβλί• Πολυµέσα όπως 500 CD-ROM, 40 vid

βιντεοσκοπήσεις πειραµάτων, ντοκυµαντέρ• Ιστοσελίδα στο ∆ιαδίκτυο www.teipir.gr/c• 20 Αφίσες που χρησιµοποιήθηκαν σε εκθέσ• Η τεχνολογία CLEANMAG και το πρό

Ελλάδα δύο φορές: Α) από το Εµπειρίκιοτον Ο.Β.Ι (Οργανισµό Βιοµηχανικής ΙδιΑνάπτυξης για το σχετικό ∆ίπλωµα Ευρεσι

7

Σχήµα 9: Φωτογραφίες του πειράµατος καθαρισµού πετρελαιοκηλίδας στις 15 Μαϊου 2003, στην ΑΕΝ Ασπροπύργου. Επάνω αριστερά η προετοιµασία του πειράµατος, δεξιά η ρίψη αργού περελαίου και κάτω ο καθαρισµός. Η παραµένουσα ρύπανση µετά τον καθαρισµό βρέθηκε ότι ήταν 8 µικρογραµµάρια ανά λίτρο (ppb)!

Αξιολογώντας τα παραπάνω αποτελέσµατα, είναι φανερό ότι η νέα αι επιδείχτηκε σε µεγάλη κλίµακα και λέσµατα από τα οποία συµπεραίνεται νει µια από τις κύριες τεχνολογίες λλον. ώς και όλου του προγράµµατος LIFE χο (ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ) και σε µερικές προγράµµατος. Η διάδοση των

µβάνει όλες τις παρακάτω δράσεις:

και διεθνή συνέδρια-εκθέσεις. εχνολογίας µε βίντεο-ντοκυµαντέρ, τηλεόραση, CNN International - eport). προγράµµατος σε επιστηµονικά

µατα (20 περίπου). ασίες (6). ές. α, mouse pads). eo κασέτες, όπου εµπεριέχονται κλπ. leanmag εις. γραµµα LIFE βραβεύτηκαν στην

Ίδρυµα (Ιούλιος 2001) και Β) από οκτησίας) µαζί µε το Υπουργείο τεχνίας (Φεβρουάριος 2002).

Page 8: Layman's Report on Project LIFE99/ENV/GR/000567

Από την θετική ανταπόκριση που υπήρξε από εταιρείες, οργανισµούς, αρχές και από την κοινή γνώµη όχι µόνον από την Ελλάδα, αλλά και από το εξωτερικό, γίνεται αντιληπτό ότι η τεχνολογία CLEANMAG είχε µεγάλο θετικό αντίκτυπο σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Αυτό άλλωστε είναι εµφανές σε οποιαδήποτε αναζήτηση της λέξεως «cleanmag» στο διαδίκτυο. Τέλος, το όφελος για την Ελλάδα καθώς και για τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής

Ένωσης που περιβάλονται

πα

από θάλασσα, είναι ότι στη σηµερινή εποχή όπου η παραγωγή της ενέργειας βασίζεται κυρίως στο πετρέλαιο, στου οποίου τη µεταφορά πάντα θα υπάρχουν ατυχήµατα ρύπανσης, µία νέα τεχνολογία η οποία είναι φθηνή και προπάντων οικολογική, έχει προέλθει ως αποτέλεσµα αυτού του

ρογράµµατος, µε σκοπό να µπορέσει να βοηθήσει τις παραπάνω χώρες να ποκτήσουν και να διατηρήσουν ένα καθαρότερο θαλάσσιο περιβάλλον.

Επάνω: το πρωτότυπο

8

αντιρρυπαντικό σκαάφος του ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ «CLEANMAG 1-NANCY» κατά τη διάρκεια αντιρρυπαντικής άσκησης την ηµέρα του περιβάλλοντος στις 5 Ιουνίου 2002, στις εγκαταστάσεις της ΠΕΤΡΟΛΑ Oil, στην Ελευσίνα Μέσον και κάτω: Εκπρόσωποι της Ε.Ε. από το LIFE Environment και LIFE Nature επισκέπτονται το αντιρρυπαντικό σκάφος CLEANMAG 1- NANCY στις 12 Ιουνίου 2003, στην ΑΕΝ Ασπροπύργου.