ตวอยางคมอตวเตอรวชา 2000 – 1401 วทยาศาสตรพนฐาน

คำาอธบายรายวชา (วทยาศาสตรพนฐาน)ศกษาและปฏบตเกยวกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

กจกรรมโครงงานวทยาศาสตร หรอ โครงงานวชาชพ ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวตในระบบนเวศ ดลยภาพของระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โครงสรางอะตอม สมบตของสารและตารางธาต พนธะเคม แรงและชนดของแรงลกษณะการเคลอนทของวตถ งาน และพลงงาน

มาตรฐานรายวชา1. อธบายการใชประโยชนจากทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร2. อธบายความสมพนธของสงแวดลอมและสงมชวตในระบบ

นเวศ และสงแวดลอม3. ปองกนและหลกเลยงพฤตกรรมทกอใหเกดปญหาสง

แวดลอม4. สงเกตและอภปรายสมบตและองคประกอบของโครงสราง

อะตอม ธาต และตารางธาต5. สงเกตและอภปรายชนดของแรง การเคลอนทของวตถ งาน

และพลงงาน

สมรรถนะรายวชา1 การนำาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการพฒนาโครง

งานวทยาศาสตร2 ประยกตความรทางดานวทยาศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในชวตประจำาวน และ วชาชพ

3 คำานวณแกโจทยปญหาเกยวกบ แรง การเคลอนทของวตถ งานและพลงงาน

ประเดนออกขอสอบ1. กระบวนการทางวทยาศาสตร

1.1 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร1.2 โครงงานวทยาศาสตร

- ประเภทโครงงาน - หลกการทำาโครงงาน - ประโยชน

สาระสำาคญทกษะทางวทยาศาสตรมทงหมด 13 ทกษะ โดยแบงออกเปน 2

ระดบ คอทกษะพนฐาน 8 ทกษะ และทกษะผสมผสาน 5 ทกษะ การทำาโครงงานวทยาศาสตร เปนกจกรรมสงเสรมใหผเรยนทำางานอยางมระบบ คดวเคราะห คนหาวธการแกปญหาหรอตอบคำาถามทสงสยดวยการลงมอทำาดวยตนเองโดยอาศยทกษะทางวทยาศาสตรในดานตางๆ ทำาใหผเรยนมประสบการณตรง และเปนการสงเสรมใหผเรยนมเจตคตทดตอวทยาศาสตร ผเรยนไดรจกวธคดอยางมเหตผล มความเขาใจในหลกเกณฑของธรรมชาต อนเปนพนฐานสงเสรมใหมความคดสรางสรรค เปนนกประดษฐคดคน และเปนนกพฒนาตอไป2 ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

2.1 การจำาแนกประเภทของทรพยากรธรรมชาต2.2 ประโยชนของทรพยากรธรรมชาต2.3 ปญหาสงแวดลอม2.4 การอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม

สาระสำาคญทรพยากรธรรมชาตมบทบาทสำาคญตอสงมชวตทกชนด มนษย

แบงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมออกเปนหลายประเภท ควรม

การจดการทรพยากรและสงแวดลอมใหเกดประโยชนสงสด ปญหาทรพยากรและสงแวดลอมสงผลกระทบตอการดำารงชวตของสงมชวตทกชนด มนษยจงควรสรางแนวทางเพอใหทรพยากรและสงแวดลอมอยอยางยงยน

3 ระบบนเวศ3.1 องคประกอบของระบบนเวศ3.2 ความสมพนธของสงมชวตในระบบนเวศ3.3 การถายทอดพลงงานในระบบนเวศ3. 4 ปจจยทมอทธพลตอสงมชวตในระบบนเวศ

สาระสำาคญระบบนเวศเปนระบบความสมพนธของสงมชวตกบสงแวดลอม

ซงอาจเปนความสมพนธของสงมชวตชนดเดยวกน หรอสงมชวตตางชนดกนกได สงมชวตในระบบนเวศมอย 3 กลม คอ ผผลต ผบรโภค และผยอยสลาย มความสมพนธกนในแงของการกนกนเปนทอดๆแบบหวงโซอาหาร ซงการอยรอดของสงมชวตในระบบนเวศ จะเกยวของกบปจจยตางๆ ทงทางกายภาพและชวภาพ การอยรวมกนของสงมชวตตางชนดกนในระบบนเวศมความสมพนธกนหลายแบบ ไดแก ภาวะไดประโยชนรวมกน ภาวะพงพา ภาวะลาเหยอ ภาวะเกอกล ภาวะการแขงขน ภาวะการลาเหยอ ภาวะปรสต ภาวะการยอยสลาย ภาวะเปนกลาง และภาวะการหลงสารยบยงการเจรญเตบโต

ระบบนเวศมดวงอาทตยเปนแหลงกำาเนดพลงงาน และจะมความสมดลไดนนจะตองไดรบพลงงานอยางเพยงพอ การถายทอดพลงงานในระบบนเวศจะผานทางโซอาหาร หรอสายในอาหาร ซงเปนไปตามกฎ 10 เปอรเซนต

4 สาร และสมบตของสาร4.1 โครงสรางอะตอม

4.2 ธาตและตารางธาต4.3 พนธะเคมและสมบตของสาร4.4 ประโยชนและโทษของสาร

สาระสำาคญธาต และตารางธาต สมบตของธาต สสารแตละชนดมลกษณะ

เฉพาะตว ทเรยกวาสมบตของสาร ซงอะตอมเปนโครงสรางทเลกทสดของสสาร โครงสรางอะตอม และพนธะเคมมความสมพนธกบสมบตของสสาร5. แรงและการเคลอนท

5.1 ชนดของแรง5.2 ผลของแรง5.3 ปรมาณทเกยวของกบการเคลอนท5.4 ลกษณะการเคลอนท

สาระสำาคญแรง คอ อำานาจอยางหนงททำาใหวตถเปลยนสภาพการเคลอนท

ผลของแรงทำาใหวตถเปลยน ความเรว เปลยนทศทาง เปลยนขนาดรปรางของวตถ แรงในธรรมชาต ม 4 ชนด ไดแก แรงโนมถวงของโลก แรงแมเหลก แรงไฟฟาสถต แรงนวเคลยร ในชวตประจำาวนจงมแรงอนๆ ทเกยวของนอกเหนอจากแรงในธรรมชาต เชน แรงเสยดทาน แรงตงในเสนเชอก แรงจากสปรง

การเคลอนทของวตถมหลายรปแบบ แบงตามลกษณะของการเคลอนทได 3 ประเภท ไดแก การเคลอนทแบบเลอนตำาแหนง การเคลอนทแบบหมน และการเคลอนทแบบสน ในการเคลอนทจะมปรมาณตางๆ ทเกยวของ เชน ระยะทาง การกระจด ความเรว ความเรง เวลา การเรยนรเกยวกบแรงและการเคลอนท สามารถนำาความรไปประยกตใชในชวตประจำาวนและการประกอบอาชพได

6. งาน และพลงงาน6.1 ความหมายของงาน และพลงงาน6.2 งาน6.3 พลงงาน6.4 การนำาไปใชในการคำานวณ

สาระสำาคญงาน คอ ผลคณระหวางแรงกบระยะทางในการเคลอนทของวตถ

ตามแนวแรง

เมอ W = งาน มหนวย เปน นวตน.เมตรหรอจล (N.m , J)F = แรง มหนวย เปน นวตน , N (kg.m/s2) S = ระยะทาง มหนวย เปน เมตร (m)

พลงงานเปนอำานาจททำาใหวตถมการเปลยนแปลง พลงงานมหลายรปแบบ เชน พลงงานกล พลงงานความรอน พลงงานนำา พลงงานลม พลงงานจากแสงอาทตย และอนๆ พลงงานกล แบงเปน 2 ประเภท คอ พลงงานจลน และพลงงานศกย

พลงงานจลน เปนพลงงานททำาใหวตถเคลอนท

เมอ = พลงงานจลน มหนวย จล (J)m = มวล มหนวย กโลกรม (kg) v = ความเรว มหนวย เปน เมตรตอวนาท (m/s)

พลงงานศกย เปนพลงงานทสะสมในวตถทหยดนง ซงแบงเปน 2 ชนด คอ พลงงานศกดโนมถวง และพลงงานศกยยดหยน

พลงงานศกดโนมถวง

เมอ = พลงงานศกยโนมถวง มหนวย จล (J)m = มวล มหนวย กโลกรม (kg) g = ความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลก ม

หนวยเปน เมตรตอวนาท2 (m/s2)h = ความความสง มหนวย เปน เมตร (m)

พลงงานศกยยดหยน

เ มอ = พลงงานศกยยดหยน มหนวย จล (J)m = มวล มหนวย กโลกรม (kg) x = ระยะทางในการยดและหดตวของ สปรง ม

หนวย เปน เมตร (m)ตวอยางขอสอบ 1. ขอใด ไมใช ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในหวขอการสงเกต 1. มะมวงผลนมรสเปรยว 2. ขนนตนนสง 2 เมตร 3. ฝรงผลนมผวขรขระ 4. ทเรยนผลนมกลนหอม 5. องนพวงนมสมวง2. นำาตาลทราย หมายถง สารทเปนของแขง มรปรางเปนเมดเลก ๆ มรสหวาน ละลายนำาไดดจดเปน ทกษะใด 1. การสงเกต

2. การแยกประเภท 3. การใหคำานยาม 4. การทดลอง 5. การสอความหมาย

3. “ถาขเลอยซบกลนได ดงนนกลนขหมจะลดลง จากขอความขาง”ตนเปนทกษะใด 1. การสงเกต 2. การกำาหนดปญหา 3. การตงสมมตฐาน 4. การทดลอง 5. การตความหมายและสรปการทดลอง4. ในการจดทำาโครงงานใครควรเปนผทเลอกหวขอเรอง 1. นกเรยน 2. คร 3. ผปกครอง 4. สถานศกษา 5. ชมชน5. “ถาขเลอยซบกลนได ดงนนกลนขหมจะลดลง อยในโครงงาน”ประเภทใด 1. โครงงานประเภทสำารวจ 2. โครงงานประเภททดลอง 3. โครงงานประเภทสงประดษฐ 4. โครงงานประเภททฤษฎ 5. โครงงานประเภทการวจย6. เครองจกรตอกไมไผ จดเปนโครงงานประเภทใด

1. โครงงานประเภทสำารวจ 2. โครงงานประเภททดลอง 3. โครงงานประเภทสงประดษฐ 4. โครงงานประเภททฤษฎ 5. โครงงานประเภทการวจย7. การเขยนรายงานโครงงานทถกตองควรเรยงลำาดบตามขอใด 1. บทนำา วธการทดลอง ผลการทดลอง สรปผลการทดลอง 2. เอกสารทเกยวของ วธการทดลอง ผลการทดลอง และสรปผลการทดลอง 3. เอกสารทเกยวของ บทนำา วธการทดลอง ผลการทดลอง และสรปผลการทดลอง 4. บทนำา วธการทดลอง ผลการทดลอง สรปผลการทดลอง และเอกสารทเกยวของ 5. บทนำา เอกสารทเกยวของ วธการทดลอง ผลการทดลอง และสรปผลการทดลอง8. การเสนอและจดแสดงผลงาน ตองประกอบไปดวยวสดคงทนถาวรทงหมดกแผน 1. 1 แผน 2. 2 แผน 3. 3 แผน 4. 4 แผน 5. 5 แผน

9. ทรพยากรในขอใดแตกตางจากพวก 1. แสงอาทตย 2. อากาศ 3. ถานหน

4. ปาไม 5. สตวปา10. ขอใดจดเปนการใชนำาอยางอนรกษ 1. กกเกบนำาไวในเขอน 2. การสรางฝายทดนำาไปใชทางการเกษตร 3. ใชประโยชนจากนำาทงในครวเรอน 4. การใชนำาบาดาลแทนนำาประปา 5. การใชอางอาบนำาแทนฝกบว11. มนษยเปนตวการทสำาคญทสดททำาใหเกดปญหาสงแวดลอม โดย

มสงใดเปนตวเรงใหเกดปญหาดงกลาว 1. การใชเทคโนโลยททนสมย 2. จำานวนประชากรเพมขน 3. ภาวะเศรษฐกจทขยายตว 4. การขาดความระมดระวงในการใชทรพยากร 5. วฒการศกษาตำา12. ขอใดเปนสาเหตสำาคญทกอใหเกดการทรดตวของแผนดนโดย

ทวไป 1. การสรางถนน 2. การกอสรางเขอน 3. การกอสรางอาคาร 4. การสบนำาใตดน 5. การสรางรถไฟฟาใตดน13. จากเหตการณบกรกปาสวนผง จงหวดราชบร นกศกษาคดวาขอ

ใดเปนวธการแกปญหาทดทสด

1. การรวมปลกปาทดแทน 2. เพมบทลงโทษในกฎหมายใหรนแรงขน 3. ปลกจตสำานกใหกบชมชน 4. การใชกระดาษอยางคมคา 5. การสรางเขอนเพอเปนแหลงทองเทยว

14. ระบบนเวศประกอบดวยสงมชวตกลมใดบาง1. พชและสตว2. พช สตวบกและสตวนำา3. ผผลตและผบรโภค4. ผผลต ผบรโภคและผยอยสลาย5. ผผลต ผบรโภคอนดบ 1 ผบรโภคอนดน 2

15. พชสรางอาหารเองไดโดยการสงเคราะหแสง ขอใดคอวตถดบในการสงเคราะหแสงของพช

1. นำา2. กาซออกซเจน3. นำาตาลกลโคส4. นำาและกาซออกซเจน5. นำาและกาซคารบอนไดออกไซด

16. ขอใดมความสมพนธเชนเดยวกบไลเคนบนตนไมใหญ1. ผงกบดอกไมใหญ2. นกเอยงกบควาย3. ปลาฉลามกบเหาฉลาม4. พยาธใบไมในรางกายคน5. ตนหมอขาวหมอแกงลงจบแมลงกน

17. ขอใดมความสมพนธตางจากขออน1. นกเอยงกบควาย

2. มดดำากบเพลยแปง3. โพรโทซวในลำาไสปลวก4. แมลงกบดอกไม5. ดอกไมทะเลกบปเสฉวน

18. จากหวงโซอาหาร สงมชวตชนดใดเปนผบรโภคอนดบท 2 ผก แมลง กบ ง

เหยยว1. ผก2. แมลง3. กบ4. ง5. เหยยว

19. ขอใดเปนไปตามหลกการถายทอดพลงงานตามกฎ 10 เปอรเซนต ผผลต ผบรโภค ผบรโภค ผบรโภค พลงงาน ลำาดบท 1 ลำาดบท2 ลำาดบท3 10000 จล

1. ผบรโภคลำาดบท 1 ไดรบพลงงาน 1000 จล2. ผบรโภคลำาดบท 2 ไดรบพลงงาน 100 จล3. ผบรโภคลำาดบท 3 ไดรบพลงงาน 100 จล4. ผบรโภคลำาดบท 3 ไดรบพลงงานมากกวาลำาดบท 15. ผบรโภคลำาดบท 1 และท 2 ไดรบพลงงานเทากน

20. ขอใดเปนอทธพลของแสงตอการปรบตวของสงมชวตในระบบนเวศ

1. กบจำาศล2. การอพยพมาจากจนของนกปากหาง3. ดอกบวบานในชวงเวลาตอนเชา4. การรวงของใบไมในเขตหนาว5. การเปลยนใบเปนหนามของตนกระบองเพชรในทะเลทราย

21. ขอใดกลาวถกตอง1. โปรตอนเปนอนภาคทเลกทสดในอะตอม2. นวตรอนมประจเปนบวก3. จำานวนโปรตอนเทากบจำานวนนวตรอนเสมอ4. แบบจำาลองอะตอมในปจจบนเปนแบบกลมหมอกอเลกตรอน5. อะตอมโดยทวไป จะมประจไฟฟาเปนบวก

22. ขอใดกลาวถกตอง เกยวกบจำานวนโปรตอน อเลกตรอน และนวตรอนของธาตโซเดยม

1. 11 , 11 , 112. 11 , 11 , 123. 23 , 11 , 234. 11 , 12 , 235. 11 , 23 , 12

23. จากภาพแสดงการจดเรยงอเลกตรอนในอะตอมของธาต X

อยากทราบวาธาต X อยหมใด และคาบใด ในตารางธาต

1. หม 2 คาบ 22. หม 4 คาบ 23. หม 6 คาบ 24. หม 2 คาบ 65. หม 4 คาบ 6

24. จากขอมลตอไปน ธาตในขอใดเสถยรภาพมากทสด

1.

2.

3.

4.

25. สาร A ละลายนำา และนำาไฟฟาได แสดงวา อะตอมของธาตเปนองคประกอของสาร A มพนธะเคม แบบใด 1. พนธะไอออนก 2. พนธะโลหะ 3. พนธะโควาเลนต ชนดพนธะเดยว 4. พนธะโควาเลนต ชนดพนธะค 5. พนธะโควาเลนต ชนดพนธะสาม26. ขอใดจดเปนสารละลาย

Mg2412

He 4 2

Cl 35 17

Li 7 3

Ca 40 20

Li 7 3

1. นม2. โยเกรต

3. นำาอดลม 4. นำาโคลน 5. ควนไฟ

27. ถานกเรยนตองการของขจดคราบสบในหองนำา นกเรยนจะใชสารชนดใด

1. นำาเกลอ2. นำาสมสายช3. นำาแอมโมเนย4. นำาขเถา5. แอลกอฮอลลางแผล

28. หากตองการใชนำายาขจดคราบสกปรกตามพนหอง ขอใดไมควรปฏบต

1. ปดหองใหมดชด เพอไมใหสารระเหยออกไปนอกหอง2. เปดประต หนาตาง เพอชวยระบายอากาศ3. เปดพดลม เพอชวยระบายไอระเหยของสาร4. สวมใสถงมอ และรองเทายาง5. ใชผาปดปาก และจมก

29. มนษยนำาความรเกยวกบเรองแรงโนมถวง ไปใชประโยชนเกยวกบสงใด

1. การผลตเครองกำาเนดไฟฟา2. การสรางโรงไฟฟานวเคลยร3. การโคจรของดาวเทยม

4. การออกแบบกงหนลม5. การผลตไฟฟาดวยแสงอาทตย

30. ในขณะทรถยนตกำาลงวง แรงเสยดทานทเกดขนระกวางลอรถกบพนถนนมลกษณะอยางไร

1. สวนทางกบการเคลอนทของรถยนต2. ไปในทศทางเดยวกนกบการเคลอนทของรถยนต3. ตงฉากกบการเคลอนทของรถยนต4. ไมเกดแรงเสยดทานในขณะทรถยนตกำาลงวง 5. มคาเทากบนำาหนกของรถยนต

31. ในการทดสอบสมรรถนะของรถยนตคนหนงโดยการเพมความเรวจากการหยดนง จนเปน 30 เมตร/วนาท ไดภายในเวลา 10 วนาท รถยนตคนนมความเรงเทาไร

1. 1 เมตร/วนาท2

2. 2 เมตร/วนาท2

3. 3 เมตร/วนาท2

4. 4 เมตร/วนาท2

5. 5 เมตร/วนาท2

32. นกกรฑาวงผลด 4×100 เมตร ทมชนะเลศไดใชเวลา 40 วนาท อยากทราบวาความเรวเฉลย มคาเทาไร

1. 4 เมตร/วนาท2. 8 เมตร/วนาท

3. 10 เมตร/วนาท4. 14 เมตร/วนาท5. 100 เมตร/วนาท

33. นกทมนำาหนกตองการทมนำาหนกใหไปไดไกลทสดจะตองคำานงถงปจจยอะไร 1. แรงเหวยง 2. มมทกระทำากบแนวระนาบ 3. ความเรวตนกบมมทกระทำากบแนวระนาบ 4. ความสงของนกกฬา 5. ความสงของนกกฬาและแรงเหวยง34. ขอใดกลาวถกตอง 1. งานมหนวย เปน นวตน (N) 2. พลงงานมหนวย เปน นวตน.เมตร (N.m) 3. พลงงานจลนมหนวย เปน กโลกรมเมตรตอวนาท2 (kg.m/s2) 4. งานมหนวย เปน วตต (W) 5. พลงงานจลนมหนวยเปน กโลกรม เมตร ตอวนาท2 (N/m)35. ขอใดเกดงาน

1. นายแดงถอกลองนำาหนก 3 kg เดนไดระยะทาง 5 m2. นายดำาออกแรงผลกกลองนำาหนก 5 kg เคลอนทไดระยะทาง

5 m3. รถบรรทกนำาหนก 2 ตน หยดตดไฟแดง4. นายสมชายกกลองนำาหนก 6 kg วางบนทายรถบรรทกสง 3

m5. เดกชายทองแดงเตะฟตบอลไดระยะทาง 10 m

36. ขอใดกลาวถกตอง1. งานเกดกบวตถทหยดนง2. พลงงานจลนเกดกบวตถทหยดนง

3. พลงงานศกยเกดกบวตถทหยดนง4. สปรงหดตวจะเกดพลงงานจลน5. พลงงานแสงอาทตยเปนพลงงานกล

37. ขอใดกลาวถกตองเมอปลอยวตถตกจากทสง1. พลงงานศกยและพลงงานจลนลดลง2. พลงงานศกยและพลงงานจลนเพมขน3. พลงงานศกยลดลงและพลงงานจลนเพมขน4. พลงงานศกยเพมขนและพลงงานจลนลดลง 5. พลงงานศกยและพลงงานจลนมคาเทากนตลอด

38. ขอใดกลาวถกตอง1. พลงงานจลนแปรฝนตรงกบความเรว2. พลงงานศกยแปรฝนตรงกบความสง3. พลงงานศกยแปรฝนตรงกบระยะหดตวของสปรง4. พลงงานศกยแปรฝนตรงกบระยะยดตวของสปรง5. งานแปรผนตรงกบแรง

39. งานจากการแบกวตถมวล 2 kg เดนตามแนวระนาบไดระยะทาง 20 m ถาความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลกเทากบ 10 m/s2

1. 40 J2. 20 J3. 10 J4. 2 J5. 0 J

40. วตถมวล 5 kg อยสงจากพน 10 เมตร ขอใดถกตอง ถาความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลก เทากบ 10 m/s2

1. พลงงานจลน 250 J2. พลงงานศกย 250 J3. พลงงานจลน 500 J

4. พลงงานศกย 100 J5. พลงงานจลน 50 J

41. ขอใดตอไปนเปนการอนรกษพลงงาน1. การผลตไฟฟาโดยใชแกส2. การผลตไฟฟาโดยถานหน3. การผลตไฟฟาโดยแสงแดด4. การผลตไฟฟาโดยไมฝน5. การผลตไฟฟาโดยนำามนเตา

42. ปรมาณใดมผลตอพลงงานจลน1. มวล , ความเรว2. มวล , ระยะทาง3. ความเรว, ระยะทาง4. มวล , แรง5. แรง , ความเรว

43. แรง 20 นวตน ดนวตถเปนระยะทาง 5 เมตร จะเกดงานเทาไร1. 4 จน2. 15 จน3. 25 จล 4. 100 จล5. 250 จล

44. วตถชนหนงถาความเรวเพมขนเปน 2 เทาของความเรวเดม พลงงานของวตถจะเปลยนไปอยางไร 1. พลงงานศกยลดลง 4 เทา2. พลงงานศกยเพม 3 เทา

3. พลงงานจลนลดลง 4 เทา4. พลงงานจลนเพมขน 2 เทา5. พลงงานจลนเพมขน 4 เทา

เฉลยขอสอบ

1 2 2 3 3 3 4 1 5 2 6 3 7 5 8 3 9 3 10

3 11

4

12

4 13

2 14

4 15

5 16

3 17

3 18

3 19

2 20

3 21

4 22

2

23

3 24

2 25

1 26

3 27

2 28

1 29

3 30

1 31

3 32

3 33

3

34

2 35

2 36

3 37

3 38

2 39

5 40

1 41

3 42

1 43

4 44

5