leadership challenge kitabının türkçe sunumu

15.04.2023 1

THE LEADERSHIPCHALLENGE

2007, 4. baski, 415 s.

JAMES M. KOUZES BARRY Z. POSNER

GÖKHAN ÖZER

#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK...

15.04.2023 2

15.04.2023 3

O halde kaygilanmamiz gereken, zamanin yetersizligi degil, zamanin büyük bölümünün düsük nitelikli biçimde harcanmasi egilimidir. Hizlanmak ya da zamanı daha verimli kullanmamiz bize yardimci olmayacaktir; aslinda bu düsünüs biçimleri çözüm olmaktan çok kendileri sorundur. N.GÜÇLÜ


The Leadership Challenge liderlerin diğerlerini

örgütlerinde sıra dışı şeyleri yaptırmak için harekete

geçirmesiyle alakalıdır.Bu liderlerin değerleri

eyleme, vizyonları gerçekliklere, engelleri

yeniliklere, ayrılıkları dayanışmaya, riskleri ödüllere

dönüştürmek için yaptıkları uygulamalarla alakalıdır.

Bu insanların zorlayıcı durumları kayda değer

başarılara çeviren iklimi oluşturan liderlik

hakkındadır. Kitap Uygulamaya dönük ve esin

vericidir. Kitaptaki her şey olaya dayalıdır.

15.04.2023#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK...

4

İyi liderlik anlaşılamaz ve evrensel bir süreçtir.

15.04.2023 5

1. LIDERLERİN YAPTIKLARI VE

TAKİPÇİLERİN BEKLEDİKLERİ

o 1. Emsal liderliğin beş uygulaması

o 2. Güvenilirlik liderliğin temelidir

2. YOLUN MODELİNİ OLUŞTURUN

o 3. Değerleri netleştir

o 4. Örneği ortaya koy

3. PAYLAŞILMIŞ (ORTAK) BİR VİZYON

OLUŞTURUN

5. Geleceği Öngör

6. Diğerlerini Eyleme kat

4. SÜRECE MEYDAN OKUYUN

7. Fırsatları araştır

8. Deneyle ve Risk al

5. DİĞERLERİNİN EYLEME KATILMASINI

SAĞLAYIN

9. İşbirliğini güçlendir

10. Diğerlerini güçlendir

6. YÜREKLERİ CESARETLENDİRİN

11. Katkıları gör

12. Değerleri ve Zaferleri kutla

7. HERKES İÇİN LİDERLİK

13. Liderlik herkesin işidir.

KİTABIN BÖLÜMLERİ…


15.04.2023 6

Emsal liderliğin beş uygulaması Yazarlar 1983’ten beri yürüttükleri kişisel en iyi liderlik deneyimleri konusundaki

çalışmalarda Dick ve Claire gibi liderlerin diğerlerini örgütte sıradışı şeyleri örgütlü aktivitenin her arenasında nasıl yaptırmak için diğerlerini nasıl harekete geçirdiğini bulmuşlardır. Emsal liderliği baktıkları her yerde bulmuşlardır. Ayrıca öncü olma seyahatinde insanlara rehberlik eden sıradan insanların aynı yolları takip ettiklerini bulmuştur. Bu yaygın olarak buldukları uygulamaları liderlik modeline dönüştürdük. Yazarlar liderliğin dinamik süreçlerine durum analizleri (case analysis) ve anketlerle (questionnaire) daha derin bir şekilde baktıklarında kişisel en iyi liderlik deneyimlerine ortak olan 5 uygulamayı keşfettiler bu uygulamalar şunlardır :

• Yolu modelle (Model the Way) • Ortak bir vizyon oluştur (Inspire a Shared Vision) • Süreci zorla (Challenge the Process) • Diğerlerinin eyleme katılmasını sağla (Enable Others to Act) •Yürekleri cesaretlendir.(Encourage the Heart)

1. LIDERLERİN YAPTIKLARI VE TAKİPÇİLERİN BEKLEDİKLERİ


15.04.2023 7

Ünvanlar doğrudan alınır size saygınlık katan davranışlarınızdır. Liderlik iyi bir örnek olma ve söylediğinizi yaşama zorunluluğunuz anlamına gelir. Örneksel, emsal liderler diğerlerinin işe katılmasını ya da en yüksek standartları başarmayı istiyorlarsa, diğerlerinden bekledikleri davranışların modelleri olmaları gerektiğini bilirler. Etkili bir model olabilmeleri için de liderlerin ilk olarak onlara rehberlik eden ilkeleri hakkında net olmalıdırlar. Değerleri netleştirmelidirler.

İngiltere’ Whites Grubunun başkanı Lindsay Levin ‘in dediği gibi “ Kalbinizi açmalı ve insanların gerçekten ne düşünüp neye inandığınızı görmelerine izin vermelisiniz. Bu değerleriniz hakkında konuşmanız demektir.” liderler önce kendi seslerini bulmalı ve daha sonra da belirgin bir şekilde değerlerine ses ve rmelidir.

Kişinin liderlerin söylediklerinde ne kadar ciddi olduğuna karar vermek istediğinde, liderlerin yaptıkları işler sözlerinden önemlidir. Yapılan işler ve söyledikleri tutarlı olmalıdır. Liderler önce kendileri inançlarıyla derinden bir ilişkili olan bir şeyi yaparak model olurlar . Bu model davraışlar:

Başkalarıyla vakit geçirmenin İş arkadaşlarıyla omuz omuza çalışma Değerleri gerçeklere dönüştüren hikayeler Belirsizlik zamanlarında oldukça öngörülü olma İnsanları değerlerle ilgili düşündüren sorular sorma ‘nın gücüyle alakalıdır.


• Yolu modelleLİDERLİK KİŞİLİKLE ALAKALI DEĞİL;DAVRANIŞLARLA ALAKALIDIR…


8

İnsanlar en iyi liderlik deneyimlerini paylaşırken örgütleri için heyecan verici ve yüksek oranda cezbedici bir gelecek hayal ettiklerini söylediler. Her örgüt her, sosyal hareket hayalle başlar. Hayal ya da vizyon geleceği inşa eden güçlerdir.

Lider paylaşılmış bir vizyon oluşturur. Liderler bir şeylerin gerçekleştirme, bir şeyleri değiştirme, daha önce kimsenin yapmadığı şeyleri yapma arzuları vardır. Onların net gelecek vizyonları onları sürükler.

Takipçisi olmayan lider lider değildir ve insanlar bir vizyonu kendilerininmiş gibi benimsemezlerse takip etmeyeceklerdir. Liderler diğerlerini vizyona gönüllü olarak katmalıdır.

Bunu yapmak için de onların dilini kullanmalıdır.İnsanlar liderlerin onların ihtiyaçlarını gönülden anlayıp çıkarlarını gönülden savunduğunu bilmeli. Bunu yapmak için liderler takipcilerin hayallerini, ümitlerini, özlemlerini, vizyon ve değerleri hakkında samimi birşekilde bilmelidir.

•Paylaşılmış (ortak) bir vizyon oluştur..

15.04.2023 9

Liderlerin karşılaştıkları zorluklar:o Yenilikçi bir ürün,o Ezber bozan bir yasa,o Ergenleri çevresel programa katacak canlandırıcı bir proje,o Bürokratik askeri programın devrimsel geri dönüşü,o Yeni bir fabrika ya da iş başlatma, olabilir.

Fakat zorluk her ne olursa olsun durumlar statükodan bir değişime dönüşme olmuştur. Tüm liderler sürece meydan okurlar. Çalışmamızdaki liderlerin hiçbiri boş boş oturup kaderin kendilerine gülmesini beklememiştir.

Şans ya da doğru zamanda doğru yerde bulunmak liderlerin karşılaştığı belirli fırsatlarda rol oynayabilir ancak gerçek liderler diğerlerini mükemmellik arayışına yönlendirebilen ve meydan okumaları (zorlukları) kabul edendir. Liderler öncülerdir. Onlar bilinmeyene adım atmaya gönüllüdürler.

o Hayat liderin laboratuarıdır, emsal liderler onu mümkün olduğu kadar çok deney yapmak için kullanırlar…dene,başarısız ol, öğren. Dene,başarısız ol, öğren. Dene,başarısız ol, öğren.


•Sürece meydan okuyun…


10

Büyük hayaller önemli gerçekliklere tek bir kişinin eylemleriyle

dönüşmezler. Takım çabası gerektirirler. Derin yeterlilik ve serin özgüven

ister. Liderlik yolunda ilerleyenler BİZ kelimesini sık kullanırlar. Liderler

işbirliğini öne çıkarır ve güven inşa ederler.

Otantik liderlik güven üzerine kurulur ve İnsanlar liderlerine ve birbirlerine

ne kadar fazla güvenirse, o kadar risk alırlar, değişiklik yaparlar ve

örgütleri ve hareketleri canlı tutarlar. O tarz liderlik vasıtasıyla liderler

takipçilerini de lider yaparlar.

• Diğerlerinin eyleme katılmasını sağla…

15.04.2023 11

Zirveye giden yol yorucu ve bitap düşürücü bir süreçtir. Bu yolda takipçiler kolayca vaz geçme eğilimine girerler. İşte liderler takipçilerin yüreklerini devam etmeleri için cesaretlendirir. Zekice yapılan ilgilenme hareketleri moralleri yükseltir ve takipçileri ileri çeker.

Mesela takipçilerine e-mail gönderme yerine özel Bi teşekkür notu yazma harika iş yapabilir…

Katkıların farkında olduğumuzu göstermek birebir de olabilir toplum içinde de …Bu bir hareket ya da mimikle de olabilir…

Değerleri ve zaferleri kutlama kültürü oluşturmak da liderin görevlerindendir…

Liderler aynı zamanda yürekten ve otantik yapıldığında ritüellerin ve törenlerin güçlü bir toplu benlik hissi oluşturur ve sıra dışı şekilde kötü zamanlarda örgütü taşıyacak topluluk ruhu oluşturur…


• Yürekleri cesaretlendirin…


12

Liderlik bir gen ya da kalıtsal bir miras da değildir. Liderlik yönetmeye talip olanlar ile takip etmeyi seçenler arasındaki ilişkidir.

Americorps şirketi olan Public Allies tarafından yapılan bir çalışmada 18-30 yaş aralığındaki genç liderlere iyi bir liderin özellikleri konusunda sorular yöneltiyor ve listede birinci sırada “Bir durumu başkasının penceresinden görebilme”, ikinci sırada ise “İnsanlarda iyi geçinme” yer almıştır.

•Liderlik ilişkidir…


13

Liderliğin beş davranışı ile iç içe geçmiş bir şekilde bu davranışlar liderlik etmeyi öğrenmeye hizmet eden davranışlardır. Bunlara liderliğin 10 davranışı deriz ve örgütlerde insanların sıra dışı şeyleri nasıl yaptırdıkları konusundaki tartışmamıza rehber olarak hizmet eder.

Eğer liderlik iletişimse o zaman insanlar bu ilişkiden ne bekler? İnsanlar liderde ne arar ve neye hayran olur? Yönergelerini istekli bir şekilde takip edecekleri kişiden ne ister?

•Liderliğin 10 davranışı…


14

LİDERLİĞİN BEŞ UYGULAMASI VE 1O EYLEMİ

UYGULAMA EYLEM

1. KENDİ SESİNİZİ BULARAK VE ORTAK İDEALLER OLUŞTURARAK DEĞERLERİ NETLEŞTİRİN

2. PAYŞLAŞILAN DEĞERLERLE ALAKALI EYLEMLER SIRALAYARAK ÖRNEĞİ ORTAYA KOYUN.

YOLUN MODELİNİ OLUŞTURUN


15

PAYLAŞILMIŞ BİR VİZYON OLUŞTURUN

3. OLASILIKLARI HAYAL EDEREK VE YÜCELTİP ASİLLEŞTİREREK GELECEĞİ ÖNGÖRÜN TASAVVUR EDİN.

4. DİĞERLERİNİ PAYLAŞILMIŞ ÖZLEMLERE GÖNÜLLÜ OLARAK KATIN.


16

SÜRECE MEYDAN OKUYUN

5. İNİSİYATİFİ ELEGEÇİREREK VE GELİŞME İÇİN YENİYOLLAR ARAYARAK FIRSATLARI ARAYINI.

6. SÜREKLİ OLARAK KÜÇÜK KAZANIMLAR OLUŞTURARAK VE DENEYİMDEN BİR ŞEYLER ÖĞRENEREK DENEYİN VE RİSK ALIN.

15.04.2023 17#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK...

DİĞERLERİNİN EYLEME GEÇMESİNİ

SAĞLAYIN.

7. GÜVEN OLUŞTURARAK VE İLİŞKİLERİ KOLAYLAŞTIRARAK İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRİN

8. DİĞERLERİNİ ÖZ-KARARLILIK VE YETERLİLİĞİ GELİŞTİRMEYLE GÜÇLENDİRİN.


18

YÜREKLERİ CESARETLENDİRİN

9. BİREYSEL MÜKEMMELLİKLER İÇİN TAKDİRLERİNİZİ GÖSTEREREK KATKILARIN FARKINA VARIN.

10. TOPLULUK RUHU OLUŞTURARAK DEĞERLERİ VE ZAFERLERİ KUTLAYIN…


19

2 .Güvenilirlik liderliğin temelidir

Yolu modelle, Ortak bir vizyon oluştur, Süreci zorla, Diğerlerinin eyleme katılmasını sağla, Yürekleri cesaretlendir bunlar resmin bir parçasını oluştur, izleyenlerin liderlerinden beklediklerini de eklersek fotoğraf tamamlanmıştır.

İNSANLAR LİDERLERDE NELERE HAYRANLIK DUYAR.

Çalışmada katılımcılara “ Bir liderde hangi değerler, kişisel özellikler ararsınız ya da hayranlık duyarsınız ?” sorusu yöneltilmiştir. Ampirik analizler sonucunda bu maddeleri yirmi özellikten oluşan bir listeye indirmişlerdir. Bu listeden de “ Hayranlık duyulan liderlerin özellikleri” adlı araştırma anketi geliştirmişler ve 75 000 den fazla kişiye bu anketi uygulamışlar. İnsanların bir kişiyi gönüllü olarak takip etmesi için dört ana özellik ortaya çıkmaktadır.

Dürüst İleri görüşlüEsin verici Yetenekli


20


21

1. DÜRÜST: Araştırma sonuçlarına göre Lider-takipçi ilişkisinde en önemli faktör Dürüstlüktür. Takipçiler takip edecekleri kişinin güvenilir, etik, ve ilkeli olup olmadığını bilmek istiyor.

2. İLERİ-GÖRÜŞLÜ: Bu yeteneğe vizyon, hayal, hedef, ya da kişisel gündem dersek diyelim mesaj açık ; liderler diğerlerinin yolculuğa gönüllü olarak katılmasını istiyorlarsa nereye gideceğini bilmesi lazım. İleri görüşlü kelimesiyle insanlar sihirli bir ileri görüşlülüğü kast etmiyorlar. Gerçekler yeryüzüne çok daha yakındır. Şirketin, ajansın, cemaatin ya da topluluğun gideceği arzulanan hedefini hayal etme ya da keşfetme yeteneğidir.

3. ESİN (İLHAM) VERİCİ : İnsanlar liderlerinin gelecek konusunda coşkulu, istekli, ve olumlu olmasını isterler. Ancak bu da liderlerin bir hayali olması için yeterli değildir. Bir lider zorlayıcı görevlerle gönüllü olarak ilgilenmek istiyorsa takipçilerinin morallerini yükseltmeli ve onlara ümit vermeli.

Eğer lider hareketin nedeni için bir hırs duymazsa neden diğerleri duysun ki?İlham verici liderlik (inspiring leadership) ayrıca takipçilerin hayatlarında anlam ve amaç sahibi olma ihtiyaçlarına da hitap eder. İnsanlar gelecek hakkında endişeli, cesareti kırılmış, korkmuş, ve gelecek hakkında emin değilse ihtiyaç duyulan en son şey o tarz negatif duyguları besleyecek bir liderdir. Aksine onlar sözcüklerle, davranışlarla, ve takipçilerinin üstesinden gelebileceğine inandıkları eylemlerle iletişim kuran liderlere ihtiyaç duyarlar.


22

4. YETERLİ : Yaygın bir nedenle açıklamak gerekirse, insanlar bir liderin onları yöneldikleri şeye rehberlik etmeye yeterli olduğuna inanması gerekir. Liderlik yeterliliği liderin geçmiş performanslarına ve bir şeyleri yaptırma yeteneğini kast eder. Bu tarz bir yeterlilik liderin bütün örgüte gitmesi gereken yön konusunda rehberlik edebileceğine ilişkin güveni sağlar.

TOPARLARSAK GÜVENİRLİK LİDERLİĞİN TEMELİDİR

TAKİPÇİLER YÜKSEK ORANDA GÜVENİRSE

TAKİPÇİLER DÜŞÜK ORANDA GÜVENİRSE

1. Diğerlerine örgütün bir parçası olduklarını gururla söylerler

1. Sadece izlendiklerinde üretirler.

2. Takım ruhu duygusunu güçlü şekilde hissederler

2. Birincil olarak parayla motive olurlar

3. Kendi değerlerini örgütün değerleriyle tutarlı görürler.

3. Halk içinde örgüt hakkında iyi şeyler söylerler, bireyselde eleştirirler.

4. Örgüte bağlı ve adanmış hissederler. 4. Örgüt problem yaşarsa başka iş ararlar.

5. Örgütü sahiplenme duygusuna sahip olurlar.

5. Desteklenmemiş e takdir edilmemiş hissederler.


23

Liderlerin güvenirlilik içeren davranışları

1. Öğütlediklerini uygularlar.

2. Konuştuğu gibi davranırlar..

3. Eylemleri söylemleriyle uyumludur.

4. Sözlerine sadık kalırlar.

5. Yapacaklarını söyledikleri şeyleri yaparlar.

DWYSYWD: Do What You Say You Will Do


Aung San Suu Kyi, Susan B. Anthony, Benazir Bhutto,

César Chávez, Winston Churchill,

Mahatma Gandhi, Mikhail Gorbachev,

Miguel Hidalgo, Nelson Mandela,

GoldaMeir, His Holiness the

Dalai Lama, J. Robert

Oppenheimer,His Holiness Pope

John Paul II,

Eleanor Roosevelt,

Franklin D. Roosevelt,

Mother Teresa, Margaret

Thatcher, ve

Archbishop Desmond

Tutu.


Sizce bu liderlerin ortak noktası nedir?

İLKELER KONUSUNDA

GÜÇLÜ İNANÇLAR…


26

Paylaşılan DEĞERLER bir örgütün SÖZLERİDİR…

BİR ŞİRKETİN CORE DEĞERLERİ:

1. GÜVEN VE BİRLİK2. LİDERLİK3. SAMİMİYET4. TAKIM ÇALIŞMASI VE SİNERJİ5. ÖTESİNE GİTME,6. BİR ŞEYLERİ YAPTIRMA


27

Örneği ortaya koy….“En büyük farkı yaratan örneği kendinizin ortaya koymanızdır.”

Idan Bar-Sade, BridgeWaveÖrneği ortaya koyma

icra ile,

O söylediğiniz şeyi lafta bırakmama uygulamayla,

O öğütlediğinizi yapmanızla,

Bir işin sonunu getirmekle,

Sözleri tutmayla,

alakalıdır…


28

Paylaşılan değerleri kişileştir…

Örgütünüzde paylaşılan değerleri kişileştirme, ete kemiğe büründürme sinyalleri gönderen eylemlerden bazıları…

Zaman ve dikkatinizi akıllıca kullanın. Bu kıymetli, geri getirilemez kaynağı en değerli değerler için kullanın.

Kullandığınız dile dikkat edin. Oluşturmak istediğiniz kültürü ve değeri en iyi ifade eden kelimeler ve ifadeler kullanın.

Kasıtlı ve amaçlı sorular sorun. İnsanları değerler konusunda düşünmeye iten amaçlı sorular sorun.

Geri bildirim arayın. Diğerlerine davranışlarınızın onların performansları üzerindeki etkilerini sorun.


Diğerlerine örgütün değerlerine kendilerinden beklenilen davranışı öğretmek ve örgüt değerlerine bağlanmasına neden olarak algılayacağı davranışlar.

Kritik olayları göğüsleyin: Örgütünüzün yaşamındaki rahatsız edici olayları değerleri pekiştirecek, güçlendirecek şekilde karşılık verin.

Hikayeler anlatın: Takım üyelerinin değerleri yaşamak için neler yaptıklarının örneklerini personel arasında sonunda değer vurgusu yaparak anlatın.

Tekrarlanmasını istediğiniz davranışı güçlendirin: Performansların değerlerle uygunluğunu puan tablosu tutarak ölçün. Somut ya da soyut olarak değerlerle uyumlu davranışları tanımlayın.


HERKES İÇİN LİDERLİK…

“Kimseye size hiçbir şeyi değiştiremeyeceğinizi söylemesine izin vermeyin. Eğer hepimiz dünyanın küçük bölümlerinde çalışırsak dünyayı değiştirebiliriz.”

Tara Church, Quinn Emanuel Urquhart Oliver & Hedges LLP

LİDERLİK HERKESİN İŞİDİR

Kitap boyunca yazarlar ünlü liderlerden ziyade günlük yaşamdan sıradan liderleri konu edinmiş ve çalışmalarını onların görüşlerine dayandırmışlardır çünkü liderlik unvan ya da makamla alakalı değildir.

Liderlik örgütsel güç ya da otoriteyle de alakalı değildir. Ünlülük ya da varlıklı olmayla da alakalı değildir. Doğduğunuz aileyle de alakalı değildir. O CEO, başkan,general ya da başbakan olmayla da ilgisi yoktur.kahraman olmakla da alakalı değildir. Liderlik ilişkiler güvenilirlik ve ne yaptığınızla alakalıdır.


31

Siz örgütünüzdeki en önemli lidersiniz.Eğer siz bir örgütte müdürseniz direkt muhatap olduğunuz astlarınıza göre örgütteki en önemli lider sizsiniz. Onların kalması ya da ayrılmalarında,kariyerlerinin gidişatında,etik davranışlarında,ellerinden gelenin en iyisini yapmalarında,müşterilere vay be dedirtme isteklerinde, iş tatminlerinde ve örgütün değer ve vizyonunu paylaşmalarında muhtemelen diğer liderlerden daha fazla siz etkilisinizdir.eğer siz anne babaysanız, öğretmenseniz, antrenör ya da toplum lideriyseniz genç insanlar için örneği oluşturan kişisinizdir.İnsanlar üzerinde en fazla etkiyi yapanlar onlara en yakın olanlardır.

Önceden liderin örgütün en tepesinde olması gerektiğini düşünürdüm ancak şimdi herhangi bir düzeyde herhangi birilerini yönlendiren , yöneten liderler görüyorum. İnsanlar sizi takip etsinler diye bu beş liderlik davranışını sergiliyorsanız siz de bir lidersiniz.

Kaçış yok! Liderlik herkesin işidir.pozisyonunuz ne olursa olsun siz takipçilerinizin hak ettiği liderlik kalitesinin sorumluluğunu taşımak zorundasınız.


Liderlik öğrenilir…Yazarlara katıldıkları bilimsel toplantılarda ve seminerlerde en çok sorulan soru : İnsan lider mi doğar yoksa yetiştirilir mi? Sorusudur.Yazarların cevabı ise: “Tabi her lider kesinlikle doğmuştur. Hepimiz doğmuşuzdur. Ancak ölmeden önce elimizde bulunanlarla ne yaptığımız bize kalmıştır.”cevabıdır. Liderlik bir gen değildir aynı şekilde liderlik sıradan insanların çözemeyeceği gizli bir kod da değildir. Gerçek şu ki liderlik gözlenebilir yetenek ve kabiliyet dizisidir.

Liderler liderliği kendinden haberdar olma ve çabayla öğrenebilecekleri gerçeği liderlik çağrısını takip etme ya da göz ardı etme olasılığına kapı aralar. Tarihi oranlara bakıldığında herkes lider olamayacaktır fakat dikkat etmemiz gereken şey günlük aktivitelerimizde liderlik davranışlarını hiç yoktan biraz daha sık yapmaktır.Burada hiçbirimiz insanlara gerçekçi olmayan hedefler koyabilecekleri gibi bir yanlışa yönlendirmek istemeyiz. Fakat yalnızca birkaç kişinin mükemmel lider olabileceği kanısına da yönlendirmek istemeyiz.


Liderler fark yaratır…Eğer bir şey hakkında güçlü duygular hissediyorsanız ve bu sonunda topluluğunuz ve ülkeniz için faydalı olacağını düşünüyorsanız, geri durmayın.Devrilme ya da ne olacağı korkusu kimseye fayda vermez. ..hiç kimsenin ya da hiçbir şeyin sizi engellemesine izin vermeyin.Emsal liderliğin beş uygulamasını mevkidaşlarından daha fazla kullanan müdürler, bireysel iş yapanlar, gönüllüler, papzlar hükümet yöneticileri, öğretmenler okul müdürleri, hemşireler,satıcılar, öğrenciler ve diğer liderler daha etkilidir.Örneğin onlar:

1. İşle alakalı talepleri daha sık karşılarlar.2. Kendi birimlerini üst yönetime daha iyi temsil ederler.3. Daha yüksek performans gösteren takımlar oluştururlar.4. Satış ve müşteri memnuniyeti düzeyini artırırlar.5. Yenilenmiş sadakat ve daha güçlü örgütsel bağlılık oluştururlar. 6. Motivasyon ve sıkı çalışma isteğini artırırlar.7. Okullarda yüksek oranda katılım sağlarlar.8. Cemaatlerinin boyutunu artırırlar.9. Gelir getiren aktiviteleri ve ödül-almayı artırırlar. 10.İş yerlerinin hizmet alanlarını genişletirler.11.Devamsızlık,işe gelmeme,iş bırakma ve ayrılma oranlarını azaltır.12.İşe başlama işe alınma oranlarını olumlu şekilde etkilerler.


34

Önce kendinizi yönetin…

Liderlik gelişimi kişisel gelişimdir.Mühendislerin bilgisayarları, ressamların tuvali, müzisyenlerin enstrumanları vardır. Liderlerin sadece kendileri vardır.

Liderin sanat uzmanlığı kendisinin uzman olmasından gelmektedir. Liderlik enson bilgiyi yüklenmek ya da en son teknolojiyi kullanmakla alakalı değildir.

O halihazırda ruhunuzda olanla alakalıdır. O içinizdeki lideri özgürleştirmekle alakalıdır. Liderlik etmeyi öğrenmek neyi önemsediğiniz ve neye değer verdiğinizle alakalıdır.


35

Liderliğe ilişkin sorgulamaya başlamadan önce şu sorularla güreşmelisiniz:

1. Vizyon ve değerlere ilişkin görüşümden ne kadar eminim?2. Belirsizlik ve aykırılıklarla mücadelemde bana cesaret veren

nedir?3. Hayal kırıklarını, hataları ve geçici başarısızlıkları nasıl idare

ediyorum?4. Güçlü ya da zayıf yönlerim nelerdir?5. Yeteneklerimi geliştirmek ve örgütümü daha ileriye taşımak

için ne yapmam gerek?6. Takipçilerim ya da astlarımla ilişkilerim ne kadar somut?7. Kendimi nasıl motive olmuş ve cesaretli tutabilirim?8. Beni pes etmekten alı koyan nedir?9. Şu anda liderlik edecek doğru insan ben miyim?10.Örgütte ve onun yönettiği dünyada olan bitenleri ne kadar

anlıyorum?11.Örgütümün karşılaştığı problemlerle başa çıkmada ne kadar

yeterliyim?12.Önümüzdeki 10 yılda örgütün gideceği yön ne olacak?


36

Etik liderlik bizi daha yüksek hedeflere çağırır….

Sergiovanni’ye (1992)göre; etik liderlik, moral güce dayanarak astlarını etkilemeye yönelik bir liderlik biçimi olarak tanımlanmakta, etik liderliğin en belirgin özelliği ise liderliğinin güç kaynağının moral güce dayanması ifade edilmektedir.

Greenfield’e (1991),göre ise, etik lider; öğretmenler üzerinde güçlü bir etki oluşturan, kendisine ve işine yönelik olarak moral bir bakış açısına sahip olan ve öğretmenlerin iş amaçlarını gerçekleştirmelerine yardım eden kişidir (Çelik, 2000: 90).

Ayrımcılık, Kayırma, Rüşvet, Yıldırma-Korkutma, İhmal, Sömürü (İstismar), Bencillik, Yolsuzluk, İşkence (Eziyet), Yaranma-Dalkavukluk, Şiddet-Baskı-Saldırganlık, İlişkilerine Politika Karıştırma, Hakaret ve Küfür, Bedensel ve Cinsel Taciz, Kötü Alışkanlıklar (Alkol, sigara, kumar,vb.), Görev ve Yetkinin Kötüye Kullanımı, Dedikodu, Zimmet, Dogmatik Davranış, Yobazlık-Bağnazlık, olarak sıralanabilir (Aydın, 2001: 60-69).


37

Özgürlük, adalet,eşitlik,karşındakini önemseme ve ağır başlılık gibi değerleri sundukça demokrasi temellerini yenilemiş olursunuz.

Hayatınızı ve varmak istediğiniz son noktayı belirleyen ilkelerinizi netleştirirseniz günlük kararlara amaç kazandırmış olursunuz.

Kişisel bir inanç size örgütsel yaşamın fırtınalı denizlerinde geminizle ilerlemede dayanak noktası verir. Bu tarz bir inanç sistemi olmadan hayatınızın bir dümeni olmaz ve moda rüzgarlarıyla kolayca savrulursunuz.


38

Alçakgönüllülük kibrin panzehiridir….

Bir nokta daha var! Tüm liderlik uygulamalarını mükemmel bir şekilde yapabilir ve yine de kovulabilirsiniz...Liderliğin her zamanda ve her koşulda işe yarayacağı bir yol yoktur.

Ve bir nokta daha vardır ki o da her liderlik yıkıcı olabilir. Değerler kötülüğe dönebilir. Bunun nedeni kibirdir. Tüm kötü liderler bu kibir hastalığına yakalanmış, en duygusuyla şişmiş ve kendi kötü sonlarını kendileri hazırlamıştır. O zaman bundan nasıl sakınabiliriz?

Liderlik çatışmalarının ve çelişkilerinin tek çözümü alçak gönüllülüktür. Bu aşırı gururu ancak sizin de insan olduğunuzu ve diğerlerinin yardımına ihtiyacınızın olduğunu hatırlayarak çözebilirsiniz. Emsal liderler “Kendi başına yapamazsın” ilkesinin farkındadırlar ve buna uygun davranırlar.

Çalışmadaki hiçbir şey liderlerin kusursuz olmaları gerektiğini söylemez. Liderler azizler / ermiş değillerdir. Onlar da bizim gibi kusur ve hatalarla dolu insanlardır. Belki tüm ilham verici liderlere tavsiyemiz alçak gönüllü ve mütevazi kalmalarıdır.


39

Liderlik anda gizlidir…

Günlük hayatta bizi lider yapabilecek pek çok an vardır ve liderlik fırsatları herkese sunulmuştur. Lider olup olmama arasındaki fark an içinde nasıl tepki verdiğinizle alakalıdır. Liderliğin ne zaman geleceği belli olmaz. Belki bir toplantıda , belki konferansta , ya da belki de yemek masası etrafında.. Kısacası her gün bize iderlik etmeyi seçme fırsatlarıyla doludur.

15.04.2023 40


KAYNAKLARÇelik, V. (2000). Okul Kültürü ve Yönetimi (2. Baskı), Ankara: Pegem Yayınları.

Güçlü, N. (2001). Zaman yönetimi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25, 87-106.

Sergiovanni, T . J . (1992). Mora l Leadership: Getting to the Heart o f Schoo l İmprovement. Jossey-Bass Pub. , San Francisco.

leadership challenge kitabının türkçe sunumu

Education