The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 411 ~

ED-38

การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ เพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม ของนกเรยนระดบ ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนนวมนทราชนทศ เบญจมราชาลยเขตคลองสามวา กรงเทพมหานคร Learning Management of Environmental Education with Integrated Process aiming for Environmental ethics For Matthayomsuksa 5 Student of Nawamintrachitnuthit

Benjamarachalai Khlong Sam Wa District, Bangkok.

เอกพงษ โสมา1* และสรพงษ ชเดช2

Ekapong Soma1 and Surapong Chudech 2

1นกศกษาหลกสตรสงคมศาสตรสงแวดลอม ภาควชาสงคมศาสตรและมนษยศาสตร คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 2 อาจารยสายวชาสงคมศาสตร คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

*ผประสานงานหลก อเมล: Ekapongarmsoma@gmail.com

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอจดท าแผนการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการและทดลองจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ เพอเปรยบเทยบจรยธรรมสงแวดลอมและผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา ของนกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการกบนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต กลมตวอยางในการวจยครงน ไดแก นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยน นวมนทราชนทศ เบญจมราชาลย ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 ทไดมาจากการสมอยางงาย(Simple Random Sampling) ดวยการจบฉลาก 2 หองเรยน จ านวน 69 คน โดยสมใหเปนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนรแบบบรณาการ จ านวน 35 คน และกลมควบคมทเรยนดวยการเรยนรสงแวดลอมแบบปกต จ านวน 34 คน การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง ( Quasi-Experimental Design) แบบแผนการทดลอง ไดแก The Randomized pretest-posttest control Group Design เครองมอทใชในการทดลองครงน ไดแก แผนการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ เครองมอวด ไดแก แบบทดสอบจรยธรรมสงแวดลอมและแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาสถตทใชในการวจย ไดแก การทดสอบคาสถต paired sample t-test และ การทดสอบคาสถต Independent sample t-test

ผลการวจย พบวา การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการสามารถพฒนาผเรยนใหมจรยธรรมสงแวดลอมและผลสมฤทธทางการ

เรยนสงแวดลอมศกษาสงขนได ดงน 1. นกเรยนกลมทดลองมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทาง

สถตทระดบ .05 นกเรยนกลมควบคมมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมหลงการทดลองไมแตกตางจากกอนการทดลอง และกอนการทดลองนกเรยนกลมทดลองมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมสงกวานกเรยนกลมควบคม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และหลงการทดลอง นกเรยนกลมทดลองมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมสงกวานกเรยนกลมควบคม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

2. นกเรยนกลมทดลองมคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนส งแวดลอมศกษาหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนกลมควบคมมคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และกอนการทดลอง นกเรยนกลมทดลองมคาเฉลยผลสมฤทธทางการ

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 412 ~

เรยนสงแวดลอมศกษาไมแตกตางกบนกเรยนกลมควบคม และหลงการทดลอง นกเรยนกลมทดลองมคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาสงกวานกเรยนกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการทดลองแสดงใหเหนวา นกเรยนท เรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการจะมจรยธรรมสงแวดลอมและผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาสงกวานกเรยนทเรยนดวยแผนการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต จงควรน าผลการวจยทพบนไปสงเสรมใหมการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการในการจดการเรยนการสอนสงแวดลอมศกษาในโรงเรยนตอไป ค าหลก: การจดท าแผนการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ จรยธรรมสงแวดลอม ผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา

Abstract

The Purposes of this research were to 1.Learning Management of Environmental Education with Integrated Process aiming for Environmental ethics 2.To compare environment ethnics the learning achievement in environmental education of the experimental group who learned using environmental education with Integrated Process and the control group who learned using the traditional education (Pre-test and post-test)A sample of this research deriving from simple Random Sampling and 69 students in Mathayom 5 at Nawamintrachinuthit Benjamarachalai School, 2nd semester/ academic year 2019 , divided into 2 groups; 1. The experimental group students studying under learning management of environmental education with integrated process, there are 35 people, 2. The control group students studying under the traditional education. There are 34 people. This research is a quasi-experimental research. The research design is The Randomized pretest-posttest control Group Design. The tools used in this experiment were lesson plans on learning management of environmental education with integrated process. Measurement tools used were Environmental Ethics Tests and Achievement tests through environmental education. The statistics used in the research were the paired sample t-test as well as the independent sample t-test.

The results revealed that Learning Management of Environmental Education with Integrated Process aiming for Environmental ethics able to develop learners to have environmental ethics and higher environmental education achievement as follows

1. The students in the experimental group had the higher mean value of environmental ethics after the experiment than before the experiment with a statistical significance level of .05 The students in the control group had the higher mean value of environmental ethics after the experiment than before the experiment with a statistical significance level of .05 and before the experiment, the students in the experimental group had the higher mean value of environmental ethics. than the students in the control group with a statistical significance level of .05. After the experiment, the students in the experimental group had the higher mean value of ethics than the control group students with a statistical significance level of .05 2. It was found that mean score of environmental education achievement of the students in the experimental group after the experiment were significantly higher than before the experiment with a statistical significance level of 0.5. The mean score of environmental education achievement of the students in the control group after the experiment were significantly higher than before the experiment with a

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 413 ~

statistical significance level of .05 additionally, before the experiment, there was no significant differences on mean score of environmental education achievement between the experimental group and the control group. After the experiment, the mean score of the environmental education achievement of the experimental group students was significantly higher than the control group students with a statistical significance level of .05

The experimental results show in that the experimental group students a studying under learning management of environmental education with integrated process. had higher environmental ethics and Environmental education achievement. Then the control group students studying under the traditional education. Therefore, the results of this research should be used to promote integrated environmental education management a teaching and learning for Environmental education in schools.

Keywords: Learning Management of Environmental Education with Integrated Process aiming for Environmental ethics, Environmental ethics, Environmental education achievement.

บทน า การพฒนาในอดตทผานมาเปนการพฒนาทไมไดค านงถงความยงยนของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงถกน ามา

ใชเพอตอบสนองความตองการของมนษยโดยไมค านงถงผลเสยทจะเกดขนในอนาคต จนทายทสดไดน าไปสปญหาสงแวดลอม อาท ปญหาการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพจากถนทอยอาศยถกท าลาย วกฤตภมอากาศหรอภาวะโลกรอนและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจากกการปลดปลอยกาซเรอนกระจกสชนบรรยากาศ ปญหามลภาวะทางอากาศและปญหาไฟปาทเกดขนอยางตอเนองในหลายทวปทวโลก เปนตน ส าหรบประเทศไทยไดรบผลกระทบจากปญหาสงแวดลอมเชนเดยวกน ไมวาจะเปนสถานการณฝน "PM2.5" ปญหาชายฝงทะเลถกกดเซาะ ปญหาขยะมลฝอย และปญหามลภาวะทางดนและน า เปนตน ซงปญหาเหลานยงคงด าเนนสบเนองและมแนวโนมทจะทวความรนแรงมากขน ซงหากยงไมไดรบการแกไขโดยเรวและปลอยใหอยในภาวะทเกนขดความสามารถของธรรมชาตทจะรองรบไดเปนเวลานาน จะสงผลใหเกดการเปลยนแปลงตอโลกอยางถาวรและกระทบตอการด ารงชวตของมนษยและสงมชวตอนทวโลกอยางหลกเลยงไมได ปญหาสงแวดลอมทเกดขนนสวนใหญลวนเกดข นจากพฤตกรรมของมนษย ทเปนเชนนเพราะมนษยในปจจบนขาดจรยธรรมดานสงแวดลอม (Environmental Ethic) อนเปนหลกการทมนษยควรยดถอและพงปฏบตตอสงแวดลอมดวยความถกตองดงามตามหลกคณธรรม เปนทนาแปลกใจวาเพราะเหตใดมนษยจงละเลยพฤตกรรมอนดทมตอธรรมชาต ทงทธรรมชาตคอตนก าเนดของลมหายใจแหงชวตเปนผมพระคณของมนษยโดยแทจรง แตมนษยกลบไมเหนความส าคญของสงแวดลอมและมองเหนเปนเพยงแหลงแสวงหาผลประโยชนสวนตน เมอสภาพจตใจของมนษยถกคกคามดวยความโลภจงเกดการเอารดเอาเปรยบสงแวดลอมคดแตจะกอบโกยหาความเจรญทางดานวตถซงสวนทางกบจรยธรรมตอสงแวดลอมทลดนอยถอยลงเพอน ามาตอบสนองความตองการทไมสนสดของตนเอง โดยมนษยไมทนไดรบรถงผลกรรมทตามตดมาเหมอนเงาตามตวเมอถงขดจ ากดทสงแวดลอมจะรองรบไหวมนษยจงไดรบผลกรรมทตนกอขน ปญหาสงแวดลอมไดสงผลกระทบตอการด ารงชวตมนษยอยางรนแรงบบบงคบใหมนษยตองตนตวและหาทางแกไขปญหา การแกปญหาสงแวดลอมจงจ าเปนตองสรางจรยธรรมสงแวดลอมใหเกดขนภายในจตใจของมนษยซงนบวาเปนจดเรมตนทส าคญย งในการปรบเปลยนพฤตกรรมดานสงแวดลอมและเปนทางออกทดทสดเทาทมอยในปจจบนและเปนแนวคดการจดการสงแวดลอมแนวเดยวทมงเนนการแกปญหาทพฤตกรรมมนษยทมตอสงแวดลอมโดยตรง (ประยร วงศจนทรา และคณะ,2559)

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 414 ~

ในการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม “สงแวดลอมศกษา” (Environmental education) ถอเปนเครองมอส าคญในการเสรมสรางจรยธรรมสงแวดลอมอนเปนแนวทางในการปรบเปลยนพฤตกรรมของมนษยทพงปฏบตตอธรรมชาตและสงแวดลอม โดยตงอยบนพนฐานของการมความร ความเขาใจเกยวกบธรรมชาตและชวต การเกอกลซงกนและกน การอนรกษสงแวดลอม และการตระหนกถงคณคาและความงดงามของธรรมชาต (อมรรกษ สวนชผล ,2560) ส าหรบประเทศไทยไดมการบรรจสงแวดลอมศกษาเขาไวในหลกสตรของสถานศกษาปรากฏชดเจนตงแตป พ.ศ. 2521 (พชญา ปยจนทร ,2560) และในปจจบนถกบรรจเปนสวนหนงของกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สาระการเรยนรภมศาสตร ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2560 อยางไรกตามถงแมวาจะมการด าเนนการจดการเรยนการสอนสงแวดลอมศกษาในสถานศกษาตามหลกสตรแลว แตพบวายงไมประสบผลส าเรจเทาทควร เนองจากไมสามารถบรรลวตถประสงคของสงแวดลอมศกษาในการสรางความตระหนกและจตส านกเรองสงแวดลอมใหกบผเรยนได จนมนกการศกษาหลายทานกลาววา “…การเรยนสงแวดลอมศกษาในสถานศกษา ไมมประสทธภาพ ไมมความเหมาะสมทจะสรางประชากรใหมความรบผดชอบตอสงแวดลอม...” (ปรญญา 2536, ไพฑรย 2536) โดยความรเรองสงแวดลอมยงถกจ ากดในมตทางกายภาพ ในขณะทมตทางสงคมทเกยวของกบสงแวดลอมชมชน ยงไมสามารถผนวกเขาสการเรยนการสอนในชนเรยนไดเทาทควร ครผสอนยดตดกบสอการเรยนการสอนทมนวตกรรมแบบเปนทางการ ขาดความร ความเขาใจ การน าไปประยกตใชในการจดการเรยนรใหแกเดก (ปราณ ทวะทรพย ,2552) และการจดการเรยนการสอนวชาสงแวดลอมศกษาในประเทศไทยยงคงเนนการทองจ าเนอหา มากกวาปลกฝงเจตคตและคานยมทถกตองผานกระบวนการการเรยนรทเหมาะสม (ชยอนนต เยนใจและคณะ,2554) นอกจากนยงพบอกวาโรงเรยนจ านวนไมนอยใหความส าคญกบการพฒนาสงแวดลอมทางกายภาพ เชน การจดสภาพแวดลอมในโรงเรยนและการจดภมทศนใหเขยวสะอาดและสวยงาม โดยเขาใจวาเปนภาพสะทอนความส าเรจของสงแวดลอมศกษา และมองไมเหนการจดกระบวนการเรยนรสงแวดลอมศกษาทสามารถน าไปสการปรบเปลยนคานยมและพฤตกรรมในระยะยาว (สรชย หวนแกว ,2553 อางองใน สรยพร สายวารรตน,2559) ดงนนอาจกลาวไดวา การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาในปจจบนไมสามารถบรรลเปาประสงคของสงแวดลอมศกษาไดซงสงผลเสยตอการสงเสรมจรยธรรมสงแวดลอมและการปรบเปลยนพฤตกรรมของมนษยในอนรกษสงแวดลอมเปนอยางมาก

ในการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาใหประสบผลส าเรจนนควรค านงถงธรรมชาตของศาสตรทมมมมองแบบ สหวทยาการ ซงประกอบขนจากความรหลายมต ทงมตดานธรรมชาต มตทางสงคมและวฒนธรรม มตทางความเชอและจตวญญาณ มตทางเศรษฐกจ และมตทางเทคโนโลย (เกษม จนทรแกว,2536) การเนนศกษาดานใดดานหนงโดยไมค านงถงองครวมดานสงแวดลอมท าใหผเรยนไมเขาใจลกษณะของสงแวดลอมทสงผลตอเนองกนและไมสามารถเชองโยงเหตและผลอนน าไปสความจ าเปนในการเปลยนแปลงพฤตกรรมดานสงแวดลอมได จากการศกษาของ พรรณกา สวร รณอ าไพ (2559) พบวา โรงเรยนมธยมศกษาทมการปฏบตดานสงแวดลอมดทสดของประเทศไทยจะมการด าเนนงานดานสงแวดลอมศกษาทคลายคลงกน โดยมการจดการเรยนการสอนสงแวดลอมศกษาดวยหลกสตรแบบพหวทยาการ (Multidisciplinary Instruction ) จดกจกรรมเสรมหลกสตรทงกจกรรมดานความรเกยวกบสงแวดลอม และการใชบรบทสงแวดลอมของชมชนเออตอการเรยนรสงแวดลอม ผลการศกษาดงกลาวแสดงใหเหนวา การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาใหประสบผลส าเรจนนควรใหผเรยนเกดการบรณาการองคประกอบของความรทงดานทฤษฎสงแวดลอม ทกษะสงแวดลอม และเชอมโยงสการปฏบตโดยใชแหลงเรยนรสงแวดลอมทองถน เพอตอบสนองความตองการของสงคมในการมจตส านกอนรกษสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตในทองถน (คงศกด ธาตทองและงามนตย ธาตทอง,2551) ประกอบกบการใหขอมลทางวทยาศาสตรเพยงอยางเดยวโดยไมสนใจจรยธรรมสงแวดลอมสงผลตอทศนคตในการปรบเปลยนพฤตกรรมดานสงแวดลอมทคอนขางจ ากด (Mahboubeh Soleimanpour Omran,2014) จงควรมการสอดแทรกและสงเสรมจรยธรรมสงแวดลอมใหกบผ เรยนซงนบวาเปนหวใจส าคญของสงแวดลอมศกษารวมดวย (อมรรกษ สวนชผล,2560) เพอสรางความตระหนกในการพงปฏบตตอสงแวดลอมดวยหลกคณธรรม มความเมตตาตอสงแวดลอมและตอมนษยดวยกน สงผลใหเกดการอยรวมกบสงแวดลอมอยางผสมกลมกลนและเปนมตรตอสงแวดลอม และการคณภาพสงแวดลอมและคณภาพชวตทดอยางยงยน (ฐากร สทธโชค และอรพณ ศรสมพนธ ,2560) ดงนนจะเหนไดวา สงแวดลอมศกษา

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 415 ~

เกดขนจากการรวมองคความรของศาสตรตาง ๆ เขาดวยกนการพฒนาการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษา จงควรใชวธการสอนทสามารถตอบสนองลกษณะส าคญในสวนนได ซงรปแบบการจดการเรยนรแบบบรณาการเปนวธการสอนทมคณลกษณะในการประสานองคประกอบส าคญทสมพนธกบการพฒนาการเรยนร จงถอวามความสอดคลองกบลกษณะสงแวดลอมศกษาโดยตรงและเหมาะสมทจะน ามาใชในการพฒนาการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษา เพอใหผเรยนสามารถเชอมโยงความร ทกษะและประสบการณทไดรบ มาสงเคราะหจนเกดความคดรวบยอดทตกผลกขนในตวของผเรยนและบรรลเปาประสงคเรองสงแวดลอมไดอยางสมบรณ จากประเดนปญหาทเกดขนผวจยจงมความสนใจทจะท าการศกษาการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ เพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนนวมนทราชนทศ เบญจมราชาลย เขตคลองสาม-วา กรงเทพมหานคร โดยใชรปแบบการจดการเรยนรแบบบรณาการ ประสานองคความรเนอหาสงแวดลอมศกษา จรยธรรมสงแวดลอม และสงแวดลอมโรงเรยนและสงแวดลอมทองถน โดยมความมงหวงใหนกเรยนเกดการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมและผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา สงเสรมใหนกเรยนเปนพลเมองสงแวดลอมทด เปนก าลงส าคญในการพฒนาสงแวดลอมและบรรลเปาประสงคของสงแวดลอมศกษาอนน าไปสการประสบความส าเรจในการอนรกษสงแวดลอมในทองถนและประเทศชาตอยางยงยนสบไป กรอบแนวคดการวจย วตถประสงค

1. เพอจดท าแผนการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ เพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนนวมนทราชนทศ เบญจมราชาลย เขตคลองสามวา กรงเทพมหานคร

2. เพอศกษาผลของการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ ดงน 2.1) เพอเปรยบเทยบจรยธรรมสงแวดลอมของนกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษา

แบบบรณาการ และนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต 2.2) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาของนกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการ

เรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการและนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต

ตวแปรตน การจดการเรยนร สงแวดลอมศกษา

ตวแปรตาม จรยธรรมสงแวดลอม

และผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา

การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ

การจดการเรยนรสงแวดลอม

ศกษาแบบปกต

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 416 ~

วธด าเนนการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1) ประชากรทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนนวมนทราชนทศ เบญจมราชาลย ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 จ านวน 9 หองเรยน

1.2) กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 จ านวน 2 หองเรยน 1.3) การเลอกลมตวอยางใชการสมอยางงายดวยการจบฉลากเลอกนกเรยน 2 หอง มาเปนกลมตวอยาง จากนนท า

การสมอยางงายดวยวธการจบฉลาก เพอก าหนดกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ และกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต

2. ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรทใชในการวจยครงน ประกอบดวย ตวแปรตน ไดแก การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาซงแบงออกเปน 2

ระดบคอ การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการและการจดการเรยนรสงแวดลอมแบบปกต ตวแปรตาม ไดแก จรยธรรมสงแวดลอมและผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา

3. เครองมอทใชในการวจย 3.1) เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ เปนวธการจดการ

เรยนรสงแวดลอมศกษาทใชรปแบบการสอนบรณาการแบบเชอมโยง (Connected Model) จดท าการบรณาการการเรยนรภายในรายวชาแบบเชอมโยงเนอหา ใชเนอหาสงแวดลอมศกษาในรายวชาสงคมศกษา 4 เปนแกน บรณาการเนอหาจรยธรรมสงแวดลอม 5 ดาน ไดแก 1. การเคารพและเหนคณคาตอสงแวดลอม 2. กตญญกตเวทตอสงแวดลอม 3. ไมเบยดเบยนสงแวดลอม 4. รบผดชอบตอสงแวดลอม และ 5. การเปนมตรตอสงแวดลอม ซงจดท าเนอหาเขาดวยกนตามความสอดคลองของเนอหา และบรณาการสงแวดลอมโรงเรยนและสงแวดลอมทองถน ผานการศกษาภาคสนามสถานการณสงแวดลอมในทองถน ซงขนตอนการจดการเรยนรผวจยประยกตใชรปแบบการจดการเรยนรเพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมของฐากร สทธโชค ( 2559) ไดแก 1. ขนเตรยมความพรอม การเรยนรสงแวดลอม 2. ขนสรางองคความรจรยธรรม 3. ขนส ารวจปญหาดานสงแวดลอม 4.ขนปฏบตกจกรรมเสรมสรางคณคาจรยธรรมสงแวดลอม และ 5. ขนสรปและประเมนผลจรยธรรมสงแวดลอม แบงเปน 5 หนวยการเรยนร ใชเวลาในการจดการเรยนรทงหมด 15 ครง/คาบเรยน โดยในขนตอนของการออกแบบและจดท าแผนการจดการเรยนรไดผานกระบวนการตรวจสอบและพจารณาความเหมาะสมจากผเชยวชาญดานสงแวดลอมศกษา ดานสงคมศกษา และดานหลกสตรและการสอน เพอใหมความเหมาะสมและมประสทธภาพทจะน าไปใชในการทดลองได น าแผนการจดการเรยนรมาตรวจสอบหาคาความเหมาะสมโดยผเชยวชาญตามเกณฑของลเครท (Likert) ไดคาระดบความเหมาะสมอยระหวาง 3.53 – 4.33 และสวนเบยงเบนมาตรฐานอยระหวาง 0.57 - 0.90 อยในเกณฑทมความเหมาะสมน าไปใชในการทดลองได

3.2) เครองมอวด ไดแก แบบทดสอบจรยธรรมสงแวดลอม แบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test) จ านวน 30 ขอ น ามาทดลองใช (Try Out) กบนกเรยนทมคณสมบตใกลเคยงกบนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 35 คน หลงจากนนหาคาความเชอมนโดยวธ KR -20 ไดคาความเชอมน 0.67 และแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา แบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test) จ านวน 40 ขอ น ามาทดลองใช (Try Out) กบนกเรยนทมคณสมบตใกลเคยงกบนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 37 คน หลงจากนนหาคาความเชอมนโดยวธ KR -20 ไดคาความเชอมน 0.83 อยในเกณฑทมความเหมาะสมน าไปใชในการทดลองได

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 417 ~

4. แบบแผนการทดลอง การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi-Experimental Design) แบบแผนการทดลองทใช คอ The Randomized pretest-posttest control Group Design โดยผวจยไดออกแบบการทดลองโดยการแบงกลม

ตวอยางเปนสองกลม ไดแก กลมทดลอง คอ นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ และกลมควบคม คอ นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต

5. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบขอมลจรยธรรมสงแวดลอมและผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอม โดยใชแบบทดสอบวด

จรยธรรมสงแวดลอม จ านวน 30 ขอ และแบบทดสอบวดวดผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอม จ านวน 40 ขอ ท าการทดสอบนกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ และนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต

6. สถตทใชในการวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมลครงน ไดแก การทดสอบคาทสถต paired sample t-test และการทดสอบคาทสถต

Independent sample t-test ผลการวจย

1. ดานจรยธรรมสงแวดลอม 1.1) การเปรยบเทยบจรยธรรมสงแวดลอมกอนการทดลองและหลงการทดลองของนกเรยนกลมทดลองทเรยนดวย

การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ ผลจากการทดสอบคาสถต Paired Sample T-test พบวา มความแตกตางกน โดยนกเรยนกลมทดลองมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมหลงการทดลอง (M = 22.00, SD = 4.04) สงกวากอนการทดลอง (M = 18.02, SD = 3.21) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดคาสถตทดสอบ t (34) = -5.62, p < .01 ดงตารางท 1

1.2) การเปรยบเทยบจรยธรรมสงแวดลอมกอนทดลองและหลงทดลองนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมแบบปกต ผลจากการทดสอบคาสถต Paired Sample T-test พบวา ไมมความแตกตางกน โดยนกเรยนกลมควบคมมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอม หลงการทดลอง (M = 16.20, SD = 4.55) กอนทดลอง (M = 15.02, SD = 5.74) ไดคาสถตทดสอบ t (33) = -1.10, p = .27 ดงตารางท 1

1.3) การเปรยบเทยบจรยธรรมสงแวดลอมของนกเรยนกลมทดลองและนกเรยนกลมควบคม กอนการทดลองและหลงการทดลอง จากการทดสอบคาสถต Independent Sample T-test พบวา กอนการทดลองนกเรยนกลมทดลอง มคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอม (M = 18.02, SD = 3.21) สงกวานกเรยนกลมควบคม (M = 15.02, SD = 5.74) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดคาสถตทดสอบ t (51) = 2.66, p = .010 และหลงการทดลอง นกเรยนกลมทดลอง มคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอม (M = 22.00, SD = 4.04) สงกวานกเรยนกลมควบคม (M = 16.20, SD = 4.55) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดคาสถตทดสอบ t (67) = 5.58, p < .01 ดงตารางท 1

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 418 ~

ตารางท 1 การเปรยบเทยบจรยธรรมสงแวดลอม ภายในของนกเรยนกลมทดลอง นกเรยนกลมควบคมและระหวางนกเรยนกลม ทดลองและนกเรยนกลมควบคม กอนการทดลองและหลงการทดลอง

***=มนยส าคญทางสถตทระดบ .001, **=มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

2. ดานผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา 2.1) การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาของนกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนร

สงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ กอนทดลองและหลงทดลอง การทดสอบคาสถต Paired Sample T-test พบวา มความแตกตางกน โดยนกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการ เรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ มคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาหลงการทดลอง (M = 29.91, SD = 3.78) สงกวากอนการทดลอง (M = 22.62, SD = 4.41) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดคาสถตทดสอบ t (34) = -9.68, p < .01 ดงตารางท 2

2.2) การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาของนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมแบบปกต กอนทดลองและหลงทดลอง การทดสอบคาสถต Paired Sample T-test พบวา มความแตกตางกน โดยนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต มผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอม หลงการทดลอง (M = 24.79, SD = 4.32) สงกวากอนการทดลอง (M = 21.32, SD = 4.65) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดคาสถตทดสอบ t (33) = -3.70, p = .001 ดงตารางท 2

2.3) ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาของนกเรยนกลมทดลองและนกเรยนกลมควบคม กอนการทดลองและหลงการทดลอง จากการทดสอบคาสถต Independent sample t-test พบวา กอนการทดลอง นกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ มผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา (M = 22.62, SD = 4.41) ไมแตกตางกบนกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต (M = 21.32, SD = 4.65) ไดคาสถตทดสอบ t (67) = 1.19, p = . 23 และหลงการทดลอง นกเรยนกลมทดลองทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ มผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษา (M = 29.91, SD = 3.78) สงกวานกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต (M = 24.79, SD = 4.32) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดคาสถตทดสอบ t (67) = 5.23, p < .01 ดงตารางท 2

กลมตวอยาง การทดลอง N M SD t-test p-value

กลมทดลอง กอนการทดลอง 35 18.02 3.21

-5.62 .000*** หลงการทดลอง 35 22.00 4.04

กลมควบคม

กอนการทดลอง 34 15.02 5.74 -1.10 .27

หลงการทดลอง 34 16.20 4.55 กลมทดลอง กลมควบคม

กอนการทดลอง 35 18.02 3.21

2.66 .010** 34 15.02 5.74

กลมทดลอง กลมควบคม

หลงการทดลอง 35 22.00 4.04

5.58 .000*** 34 16.20 4.55

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 419 ~

ตารางท 2 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการสงแวดลอมศกษา ภายในของนกเรยนกลมทดลอง นกเรยนกลมควบคม และระหวางนกเรยนกลมทดลองและนกเรยนกลมควบคม กอนการทดลองและหลงการทดลอง

**=มนยส าคญทางสถตทระดบ .01, ***=มนยส าคญทางสถตทระดบ .001

สรปและอภปรายผลการวจย จากการทดลองจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบรณาการ พบวา นกเรยนกลมทดลอง มคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอม

หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง และเมอเปรยบเทยบกบกลมควบคม พบวากลมทดลองมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอม สงกวากลมควบคม สวนกลมควบคม พบวา หลงการทดลองจรยธรรมสงแวดลอมหลงการทดลองไมแตกตางจากกอนการทดลอง แสดงใหเหนวา การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการสามารถท าใหนกเรยนมจรยธรรมสงแวดลอมสงขนทเปนเชนนเพราะการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ เปนวธการสอนทมจดมงหมายใหนกเรยนมความร ความเขาใจดานจรยธรรมสงแวดลอมสงขน โดยก าหนดใชกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม พรอมกบการบรณาการเนอหาจรยธรรมสงแวดลอม เขากบเนอหารายวชาสงคมศกษา 4 ซงถกจดใหมความสอดคลองดานเนอหาเขาดวยกน และน าไปสการน าความรทฤษฎสการปฏบตภาคสนานในการบรณาการสถานการณสงแวดลอมในทองถนของนกเรยน ซงการบรณาการสงตาง ๆ เหลานเขาดวยกน ท าใหเกดความสอดประสานเชอมโยงและสงเสรมความส าคญซงกนและกนระหวางเนอหา สงผลใหนกเรยนรสกวาสงทจะเรยนนนมความหมายโดยตรงกบการด าเนนชวตของตนเอง เปนการชกน าความรและประสบการณของนกเรยนใหเชอมโยงกบความรสการปฏบต และปรบความรและประสบการณของผเรยนเปนความคดรวบยอด กระตนใหเหนถงความส าคญของการด ารงชวตของมนษยทมความสมพนธกบสงแวดลอม น าไปสการสรางความรทตกผลกและความตระหนกในคณคาของจรยธรรมสงแวดลอม และเหนความส าคญของการใชจรยธรรมสงแวดลอมในการด าเนนชวต ดวยเหตนจงท าใหนกเรยนมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมสงขนได

ในขณะทการจดการเรยนรแบบปกต มประสทธภาพในการพฒนานกเรยนไดนอย เนองจากเปนวธการสอนทไมไดมจดมงหมายส าคญในการเนนใหนกเรยนเกดการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม ซงเปนสงส าคญในการจดการศกษาสงแวดลอมศกษา ถงแมวาผลการทดลองจะแสดงใหเหนวานกเรยนกลมควบคมทเรยนดวยการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต จะมผลจรยธรรมสงแวดลอมเพมขนเลกนอย แตนนผวจยมความเชอวาเปนเพราะจดมงหมายพนฐานของสงแวดลอมศกษามสอดคลองโดยตรงกบแนวคดจรยธรรมสงแวดลอมของกลม Eco centric ในการมงเปลยนแปลงความเชอดานสงแวดลอมของมนษยใหเขาใจหลกการของระบบความสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอมอนน าไปสการสรางจรยธรรมทดในการปฏบตตอสงแวดลอมเพอคณภาพสงแวดลอมทด (คงศกด ธาตทอง, 2547) ซงสงตาง ๆ เหลานไดถกสอดแทรกลงในรปแบบการด าเนนการของสงแวดลอม

กลมตวอยาง การทดลอง N M SD t-test p-value

กลมทดลอง กอนการทดลอง 35 22.62 4.41

-9.68 .01** หลงการทดลอง 35 29.91 3.78

กลมควบคม

กอนการทดลอง 34 21.32 4.65 -3.70 .001***

หลงการทดลอง 34 24.79 4.32 กลมทดลอง กลมควบคม

กอนการทดลอง 35 22.62 4.41

1.19 .23 34 21.32 4.65

กลมทดลอง กลมควบคม

หลงการทดลอง 35 29.91 3.78

5.23 .01** 34 24.79 4.32

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 420 ~

ศกษาแบบปกตอยแลว เพยงแตไมไดจดการใหเปนระบบชดเจนหรอใหความส าคญกบจรยธรรมสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกตจงพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมไมไดผลเทาทควร

ผลการทดลองในการเปรยบเทยบประสทธภาพในการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมของการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบรณาการและการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต แสดงใหเหนชดเจนวาการจดการเร ยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการ มประสทธภาพในการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมสงกวาการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต ถงแมวากอนการทดลอง นกเรยนกลมทดลองจะมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมสงกวานกเรยนกลมควบคม และหลงการทดลอง นกเรยนกลมทดลองยงคงมคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมสงกวานกเรยนกลมควบคม แตหากพจารณาถงความแตกตางของสดสวนคาเฉลยในการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม จะพบวา นกเรยนกลมทดลองมการพฒนาคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมเพมขนสงกวา ในขณะทพบวา นกเรยนกลมควบคมมการพฒนาคาเฉลยจรยธรรมสงแวดลอมเพมขนเพยงเลกนอย เปนสงเนนย าถงประสทธภาพในการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมของจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบรณาการ ดงนน การจะพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมใหประสบผลส าเรจ ตองใหความส าคญกบการสอนจรยธรรมสงแวดลอมอยางเปนรปธรรมและดวยขนตอนทเหมาะสมสม ไมสามารถคาดหวงความส าเรจในการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอมจากการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกตได

ซงผลการวจยครงนสอดคลองกบการศกษาของ ของฐากร สทธโชค (2558) ในการวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการเรยนรเพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม พบวา นสตทเรยนรปแบบการจดการเรยนรเพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม มคะแนนความรความเขาใจ และคะแนนการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และสอดคลองกบการศกษาของประยร วงศจนทรา (2551) ในการวจยเรอง การพฒนากระบวนการสอนสงแวดลอมศกษาโดยการสอดแทรกจรยธรรม ส าหรบนสตระดบปรญญาตร ผลการวจยพบวา หลงการทดลอง นสตกลมทดลองมจรยธรรมสงแวดลอมอมในระดบทสงกวานสตกลมควบคม โดยนสตกลมทดลองมจรยธรรมสงแวดลอมอยจรยธรรมระดบ 4 จรยธรรมเพอความถกตองดงาม สวนนสตกลมควบคมมจรยธรรมสงแวดลอมอยในจรยธรรมระดบ 3 จรยธรรมเพอสงคม และนสตกลมทดลองมความรสงแวดลอมโดยรวมและจรยธรรมสงแวดลอมโดยรวมและเปนรายเรอง ทง 4 เรอง คอ ปาไม แหลงน า ขยะ และโลกรอน มากกวานสตกลมควบคม (p< .05)

นอกจากนยงพบวา การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการท าใหนกเรยนกลมทดลองมผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองและสงกวากลมควบคม แสดงใหเหนวาการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการท าใหนกเรยนมความรความเขาใจเรองสงแวดลอมศกษามากกวาการเรยนการสอนแบบปกตทเปนเชนนเพราะสงแวดลอมศกษาเปนศาสตรทมมมมองแบบสหวทยาการ มความสมพนธกบมตทหลากหลายทงทางธรรมชาตและสงคม ไมสามารถจดการจดเรยนรโดยเนนเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะได การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการจงเปนแนวทางทมความเหมาะสมทสามารถน าไปสความส าเรจ โดยผวจยท าการบรณาการเนอหาเนอหารายวชาสงคมศกษา 4 เขากบเนอหาจรยธรรมสงแวดลอม และแหลงเรยนรสงแวดลอมในทองถน ซงถกจดใหมความสอดคลองดานเนอหาเขาดวยกนและน าไปสการน าความรทฤษฎสการปฏบตภาคสนานในสถานการณสงแวดลอมจรงของทองถน การจดการเรยนรดงกลาวท าใหนกเรยนไดเกดการประสานองคความรหรอองคประกอบส าคญทสมพนธกบการพฒนาการเรยนรสงแวดลอม ไดน าความรสงแวดลอมศกษาเชงทฤษฎไปใชในการเรยนรจากสถานการณสงแวดลอมจรงผานการศกษาภาคปฏบต นกเรยนไดเขาไปเปนสวนหนงของสงแวดลอมจนเกดแรงผลกดนจากภายในจตใจ เกดความตระหนกถงความส าคญของส งแวดลอมวามความสมพนธกบการด าเนนชวตของตนเองโดยตรง เกดการพฒนาความคดรวบยอดและสรางเปนองคความรดานสงแวดลอมทตกผลกดวยตนเองไดอยางสมบรณ

นอกจากนการ บรณาการจรยธรรมสงแวดลอมรวมดวย ถอเปนเนอหาทมความสอดคลองและสงเสรมเนอหาการเรยนสงแวดลอมศกษา เพราะจดมงหมายของสงแวดลอมศกษาคอกระบวนการทตองการใหมนษยมความเชอ เหนคณคา เหนความส าคญและเขาใจหลกการของระบบความสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอมอนจะน าไปสการพฒนาในการตดสนใจเกยวกบสงแวดลอมและการสรางจรยธรรมทดในการปฏบตตอสงแวดลอมเพอคณภาพสงแวดลอมทด ดงนน การบรณาการ

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 421 ~

จรยธรรมสงแวดลอม จงเปนการเนนย าจดมงหมายของสงแวดลอมศกษาใหชดเจนมากยงขน ดวยเหตนจงท าใหนกเรยนมคาเฉล ยผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมสงขนดวย

ในขณะทวธการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต มประสทธภาพในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาไดเชนกน เนองจากการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกต จดท าขนโดยศกษา แนวคด เอกสารงานวจยทเกยวของทงนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2560 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาระการเรยนรภมศาสตร หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนนวมนทราชนทศ เบญจมราชาลย ประจ าปการศกษา 2562 จงท าใหการจดการเร ยนรสงแวดลอมศกษาแบบปกตมจดมงหมายในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาโดยตรง และผวจยไดด าเนนกจกรรมการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรทจดท าขนไวถกตอง ครบถวน โดยมการพฒนาดานความร ความเขาใจเกยวกบสงแวดลอมดวยองคความร พนฐานตามทหลกสตรก าหนด จงสามารถพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาได แตทงนเปนวธการสอนทเนนเฉพาะเนอหาทฤษฎตามทหลกสตรก าหนด ใชสอการเรยนรแบบทวไปทตายตว เชน ต ารา ภาพ หรอวดโอ เปนตน นกเรยนไมไดเกดการปฏส มพนธกบสถานการณสงแวดลอมในทองถนโดยตรง สงผลใหนกเรยนไมไดใหความส าคญกบเรองทเรยนเพราะมองวาเปนเรองไกลตวและไมใชหนาทของตนทตองเขาไปมสวนรวมในการแกไขและพฒนาสงแวดลอม เปนการเรยนเพยงเพอใหผานจดประสงครายวชาเทานน จ งท าใหสามารถพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมศกษาไดนอยกวาการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบรณาการ

ซงผลของการวจยครงนสอดคลองกบการศกษาของ นนทพทธนนท เชอแกว (2550) ในการวจยเรองวจยเรองการพฒนารปแบบการสอนโดยบรณาการเรยนรนอกหองเรยนและการกระจางนยม เพอเสรมสรางความรและการปฏบตเพอสงแวดลอมของนกเรยนประถมศกษา กรงเทพมหานคร พบวา รปแบบการเรยนการสอนโดยบรณาการเรยนรนอกหองเรยนและการกระจางคานยม เพอเสรมสรางความรและการปฏบตเพอสงแวดลอมของนกเรยนประถมศกษา กรงเทพมหานคร กลมทดลองมความรเกยวกบสงแวดลอมและปญหาสงแวดลอม โดยมคะแนนความรหลงการทดลอง อยในระดบปานกลาง และมคะแนนความร เกยวกบสงแวดลอมและปญหาสงแวดลอม หลงการทดลองสงกวากอนการทดลองและสงกวากลมควบคม อยางมนยนะส าคญทางสถตทระดบ .05 และสอดคลองกบการศกษาของ สมควร ไขแกวและคณะ (2556) ในการศกษาการพฒนาหลกสตรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการทเนนแหลงเรยนรนอกหองเรยน ในจงหวดภเกตเพอสงเสรมการรสงแวดลอมของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย พบวา นกเรยนมคะแนนเฉลย ในดานความรเกยวกบสงแวดลอม ดานเจตคตตอสงแวดลอม และดานพฤตกรรมทพงปฏบตตอสงแวดลอม หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง และสงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตท .01 และสอดคลองกบการศกษาของ ประยร วงศจนทรา (2551) ในการวจยเรอง การพฒนากระบวนการสอนสงแวดลอมศกษาโดยการสอดแทรกจรยธรรม ส าหรบนสตระดบปรญญาตร พบวา หลงการทดลอง นสตกลมทดลองมความรสงแวดลอมสงกวา นสตกลมควบคม

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1.1) ในการน ารปแบบการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการไปประยกตใช ครผสอนควรศกษาแหลง

เรยนรสงแวดลอมในทองถน รวมถงบรบทสถานการณสงแวดลอมในทองถนอยางรอบดาน เพอจดเตรยมขอมล สอการสอน วสดอปกรณ ทเกยวกบสถานการณสงแวดลอมทองถนส าหรบใชในการด าเนนกจกรรมการเรยนร โดยในแตละทองถนจะมสถานการณสงแวดลอมทแตกตางกน ดงนนควรเลอกศกษาสถานการณทมความเฉพาะเจาะจงในทองถน มหลากหลาย นาสนใจ และมความเหมาะสมทจะใหนกเรยนท าการศกษา

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 422 ~

1.2) ในการน ารปแบบการจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการไปประยกตใช ครผสอนควรปรบเปลยนหรอเพมเตมเนอหาจรยธรรมสงแวดลอมและเนอสงแวดลอมศกษาตามความเหมาะสมดานเนอหาและบรบทสถานการณสงแวดลอมในทองถน

2. ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

2.1) ในการวจยครงนประสบปญหากลมตวอยางทงสองกลมมคณสมบตบางดาน เชน ดานจรยธรรมสงแวดลอมแตกตางกน ดงนนการวจยครงตอไป การคดเลอกกลมตวอยางควรท าการสมตวอยางเขากลมทดลองและกลมควบคม เพอท าใหความรสงแวดลอมและดานจรยธรรมแวดลอม ของทง 2 กลมเทากนตงแตเรมตน

2.2) การวจยครงตอไปควรศกษาเกยวกบเนอหาจรยธรรมสงแวดลอมดานอน ๆ เชน การเกรงกลวและละอายตอการกระท าผดตอสงแวดลอม ความเสยสละตอสงแวดลอม ทานตอสงแวดลอม กศลกรรมตอสงแวดลอม เปนตน ควรศกษาเพมเตมกบรายวชาสงแวดลอมศกษาในระดบการศกษาอน ๆ เชน ระดบมธยมศกษาตอนตน และระประถมศกษา เปนตน และควรศกษาการบรณาการสงแวดลอมเพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม สงแวดลอมในรายวชาอน เชน วทยาศาสตร การงานอาชพ ภาษาไทย ศลปศกษา เปนตน

2.3) การวจยครงตอไปควรศกษาการใชรปแบบการสอนอน ๆ ทสงผลตอการพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม เชน การสอนดวยรปแบบซปปา (CIPPA Model) การสอนแบบโครงการ ( Project Method) เปนตน

เอกสารอางอง เกษม จนทรแ กว .(2536) .ส งแวดลอมศกษา . โครงการสห วทยาการ วทยาศาสตร ส ง แวดลอม. บณฑต วทยาลย . มหาวทยาลยเกษตรศาสตร คงศกด ธาตทอง . (2547). การประยกตใชวจยเชงปฏบตการในการพฒนาการเรยนการสอน.มหาวทยาลยขอนแกน. คงศกด ธาตทองและคณะ.(2551) .การพฒนากจกรรมสงแวดลอมศกษา เพอการอนรกษทรพยากรปาไมส าหรบเยาวชน.

มหาวทยาลยขอนแกน. ชยอนนต เยนใจ และคณะ, (2554).การพฒนารปแบบการเรยนการสอนสงแวดลอมศกษาส าหรบสถานศกษาขนพนฐาน.วารสาร

วจย มข.(บศ.).11(1) ฐากร สทธโชค. (2559). การจดการเรยนรสงแวดลอมศกษาเพอพฒนาจรยธรรมสงแวดลอม.วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต.

มหาวทยาลยศลปากร. ฐากร สทธโชค. (2559).การจดกระบวนการเรยนรสงแวดลอมศกษาในสถานศกษา ,วารสารมนษยศาสตรสงคมศาสตร

มหาวทยาลยทกษณ ,ปท 11, ฉบบพเศษ. นนทพทธนนท เชอแกว.(2550).การพฒนารปแบบการเรยนการสอนโดยบรณาการ การเรยนรนอกหองเรยนและการกระจาคานยม

เพอเสรมสรางความรและการปฏบตเพอสงแวดลอมของนกเรยนประถมศกษา กรงเทพมหานคร. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประยร วงศจนทรา และคณะ. (2559). การสงเสรมการจดการธนาคารขยะ ส าหรบนสตระดบปรญญาตรสาขาวชาสงแวดลอมศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. วารสารวชาการแพรวากาฬสนธ มหาวทยาลยกาฬสนธ.

ประยร วงศจนทรา. (2551) การพฒนากระบวนการสอนสงแวดลอมศกษาโดยการสอดแทรกจรยธรรม ส าหรบนสตระดบ ปรญญาตร.วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต.มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พรรณกา สวรรณอ าไพ.(2551).การวเคราะหกระบวนกาสงเสรมพฤตกรรมการมสวนรวมในการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยน : กรณศกษาโรงเรยนทมการปฏบตดทสด.วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

The 7th NEU National Conference 2020 (NEUNC 2020) May 30, 2020 North Eastern University

~ 423 ~

พชญา ปยจนทร.(2560.สงแวดลอมศกษา.กระบวนการเรยนรผานการลงมอท าอยางเทาเทยม.วารสารสงแวดลอม.ปท 21(3). ไพฑรย พมด. (2556).การพฒนารปแบบสงแวดลอมศกษาเพอการอนรกษพลงงานของนกศกษา ระดบปรญญาตร. วทยานพนธ

ปรชญาดษฎบณฑต.มหาวทยาลยมหาสารคาม. ศรวฒ บวสมาน และ ธรกญญา พลนนท.(2557).วธปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) โรงเรยนสมเดจพมพพฒนาวทยาการจด

กจกรรมการเรยนรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการดวย BIP DECS Model,วธปฏบตทเปนเลศ (Best Practices). สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 27

สมควร ไขแกว.(2556).การศกษาการพฒนาหลกสตรสงแวดลอมศกษาแบบบรณาการทเนนแหลงเรยนรนอกหองเรยนในจงหวด ภเกตเพอสงเสรมการรสงแวดลอมของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย .วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต.มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ

สรยพร สายวารรตน .(2559).สภาพปญหาและแนวทางการปรบปรงพฒนาการด าเนนการสงแวดลอมศกษาของปารงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 6. วทยานพนธ ป ร ญ ญ า ก า ร ศ ก ษ า ม ห า บ ณ ฑ ต .มหาวทยาลยบรพา.

อมรรกษ สวนชผล.(2560).หลกการจดการเรยนการสอน และประเดนทควรสอดแทรกในการจดการเรยนการสอนทางสงแวดลอมศกษา.วารสารศกษาศาสตร มมร.5(2)