Leefomgeving en gezondheidTiny Habets

Deelgemeente Hoek van Holland26 oktober 2010

Inhoud presentatie

Wat in de omgeving heeft effect op onze gezondheid?

Welke bronnen zijn er in de omgeving?

Hoe is de luchtkwaliteit?

Hoeveel geluid is er?

Zijn de mensen hier minder gezond dan ergens anders?

Welke maatregelen worden genomen?

Wat kunnen bewoners zelf doen?

Vragen

Wat in de omgeving heeft effect op onze gezondheid? 1

De lucht die we inademen

Buitenlucht

Binnenlucht

Mengsels van vele stoffen;

buiten meten we vooral:

Fijn stof (PM10)

Stikstofdioxide (NO2)

Komt in onze longen en de

kleinste stofjes ook in ons bloed

Effecten van luchtverontreiniging op gezondheid

Fijn stof: vermindering van de longfunctie; toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en

kortademigheid; verergering van astma (vooral bij kinderen); verergering van klachten gerelateerd aan hart- en vaatziekten

zoals vaatvernauwing, verhoogde bloedstolling en verhoogde hartslag.

Kan leiden tot meer medicijngebruik, ziekenhuisopname en:

vervroegde sterfte

vooral bij zieke ouderen en kinderen zonder weerstand

enkele maanden eerder

Luchtkwaliteit in Rijnmond

Industrieindirect

Achtergrondimport export

verkeerindirect

Verkeer

direct

Industrie

direct

Welke bronnen zijn er in de omgeving?

Geschat effect van PM2.5 op de levensduurverwachting (maanden)

2000 2010 2020

Gezondheidseffecten fijn stof

Vergelijking met andere risicofactoren

Ziektelast

Hoog

Ziektelast

laag

roken/ ongezond eten

Luchtverontreiniging

passief roken

Andere milieufactoren als geluid, UV straling, vochtige woningen

Risico’s langs wegen

Wonen binnen 100 meter snelweg of 50 meter

drukke stadsweg: groter risico op chronische

luchtwegklachten en overlijden aan luchtweg- of

hart- en vaatziekte

Meer luchtwegklachten bij kinderen wonend en op

scholen binnen 400 meter van de snelweg

Maar er is niet aan te geven wie

gezondheidsklachten krijgt.

Harde cijfers?!

Door blootstelling aan fijn stof sterven in

Nederland jaarlijks 18.000 mensen ongeveer 10

jaar ‘te vroeg’, 3.000 mensen sterven enkele

maanden ‘te vroeg’ en 3.000 mensen worden in het

ziekenhuis opgenomen.

Conclusies luchtkwaliteit

Vooral kleinste stofdeeltjes schadelijk (PM2,5 en roet)

Geen drempelwaarde waaronder geen effecten optreden

Langdurige blootstelling niet alleen risico voor

kwetsbare groepen

Vooral langs drukke wegen extra risico

Maatregelen met name richten op terugdringen

verkeersuitstoot en ‘goede ruimtelijke ordening’

Wat in de omgeving heeft effect op onze gezondheid? 2

Geluid

Gehoorschade

Hinder

Slaapverstoring

Stress >> hogere bloeddruk, hartinfarct

Hart- en vaatziekten

Angst en depressiviteit

Verminderde leerprestaties kinderen

Van belang: ‘non-akoestische factoren’

Bronnen:

wegverkeer, industrie, vliegverkeer, railverkeer

Laagfrequent geluid

Laagfrequent geluid (LFG)

Kenmerken

Lage tonen, lange golflengte

Geen adaptatie

Geen habituatie

Hoge geluidssterkte nodig om het te horen

Vooral ‘s nachts hinderlijk

Waarneming LFG

Waarneming LFG

Brom- of zoemtoon

Trilling

Druk op de oren

Druk op de borst

Trilling op de rug, in de schouder of de knie

Sensatie in de maag

Hinder → lichte irritatie → angst

Effecten LFG

Gezondheidseffecten

Zwaar gevoel in het hoofd

Hoofdpijn

Druk op de borst

Slapeloosheid

Vermoeidheid

Hartkloppingen

Irritatie, ergernis en stress

Geluidbelasting Rotterdam

Geluidhinder in de grote steden

% ernstig gehinderden (berekend)

0123456789

10

Wegverkeer Railverkeer Vliegverkeer Industrie

Rotterdam

Amsterdam

Utrecht

Slaapverstoring in Rijnmond

% slaapverstoorden (vragenlijst)

0

2

4

6

8

10

12

14

wegverkeer vliegverkeer industrie

Conclusies geluid

Geluid is een belangrijk aspect van leefbaarheid

(maar niet het belangrijkste).

Geluid jaagt weinig mensen weg maar om

mensen aan te trekken, is rust (stilte) nodig.

Wat in de omgeving heeft effect op onze gezondheid? 3

Lucht en geluid heel belangrijk

Overige factoren:

Woning (grootte en kwaliteit)

Sociale binding

Sociale veiligheid

Schoon en heel

Mate van rust

Groen

Bereikbaarheid

(Speel)ruimte

Fietspaden, wandelpaden

Aanwezigheid voorzieningen

Zijn de mensen hier minder gezond dan ergens anders?

Welke gezondheidsgegevens zijn er?

GGD: Gezondheidsenquête Rijnmond 2008

Centraal Bureau Statistiek: landelijke cijfers

Kankerregistratie: per regio

Onderzoek Erasmus MC:

Rotterdammers leven ca. 1,5 jaar korter dan gem. in NL

Komt voor 30-50% door minder inkomen en opleiding

Voor 20-30% door ongezonde leefstijl en minder schone lucht

Levensverwachting in jaren

mannen vrouwen

Albranswaard 80 84

Rotterdam 76 81

Schiedam 77 81

Hoek van Holland 79 82

Vlaardingen 77 82

Nederland 78 82

Welke maatregelen worden genomen?

(inter)nationale wetgeving en lokaal beleid

maatregelen voor bron, overdracht en ontvanger

voorbeelden:

Stiller asfalt

Schonere voertuigen

Geluidschermen

Milieuzones

Vergunningen industrie

Ontmoedigen autogebruik

Ruimtelijke ordening

Woningisolatie

Wat kunnen bewoners zelf doen?

Goed ventileren voor schone binnenlucht

Suskasten voor stil ventileren

Zelf minder autorijden, minder open haard aan

Meekijken met ruimtelijke plannen gemeente:

geen woningen en scholen naast drukke wegen

Milieuklachten melden:

DCMR meldkamer: 010 – 473 33 33

Luchtkwaliteit in eigen straat opvragen bij PIL:

GGD Gezondheidslijn: 010 – 433 99 66

Vragen?

Stel ze gerust!

Of op een later tijdstip, aan:

GGD Gezondheidslijn: 010 – 433 99 66

GGD e-mail: info@ggd.rotterdam.nl

Afdeling Milieu&Hygiëne: MenH@ggd.rotterdam.nl

mij: t.habets@ggd.rotterdam.nl / 010 – 433 9509