lefapha la temo, meru le tsa ditlhapi riphaboliki ya ... · ho thuswa ka hlompho, ditsebiso, ho...

LEFAPHA LA TEMO, MERU LE TSA DITLHAPI

RIPHABOLIKI YA AFORIKABORWA

Bukatataiso ena e hlophisitswe ho latela karolo ya 14 ya Molao wa

Kgothaletso ya ho Fihlella Ditsebiso, 2000

(Molao wa No. 2 wa 2000)

E hlophisitswe: Motlatsi wa Mohlanka wa Ditsebiso

Ofisi e Phahameng ya Ditsebiso

Mof Priscilla Tsotso Sehoole

Mohala : 012 319 6527

Fekese : 012 319 6161

I-meile : [email protected]

E ntlafaditswe : 31 Tlhakubele 2011

mailto:[email protected]

Mantswe a Ketelopele

Mantswe a ketelopele a Letona

Jwalokaha re bitoha ka sebete ditleneng tsa mmuso wa kgethollo o neng o

sebeletsa kgwebo ya ona sephiring, naha ya rona e ratehang e bile mohlala o

kganyang wa demokerasi, ho sebeletsa ditaba pepeneneng hammoho le ka

toka. Katleho e fihleletsweng ka 1994 e ile ya toboketswa ke Ketsamolao ya

Ditokelo- karolo ya 8 ya Molao wa Motheo wa Aforikaborwa wa 1996 (Molao

wa No. 108 wa 1996).

Seo e leng sa bohlokwa ho etsa bonnete ba hore batho ba rona ba ke ke ba

hlola ba iphumana kamoso ho sebeletswa ditaba tsa bona sephiring le kantle

ho toka, Molao wa Kgothaletso ya Ho Fihlella Ditsebiso wa 2000 (Molao wa

No. 2 wa 2000) (PAIA) o ile wa ananelwa ka Hlakola 2000. Re motlotlo ho

tshehetsa PAIA jwaloka e meng ya melao ya tokoloho lefatsheng.

Hodima ho le jwalo, ho kenngwa tshebetsong ha PAIA ho hlokometswe ke

Khomishene ya Ditokelo tsa Botho Aforikaborwa (SAHRC), boemedi bo

sireletsang, bo ntshetsang pele le ho lekola hore ditokelo tsa botho di a

latelwa Aforikaborwa. SAHRC e emetse le ho etsa bonnete ba hore ditokelo

tsa botho, serithi le tekano di a hlomphuwa, mosebetsi wa khomishene ke ho

etsa bonnete ba hore molao wa PAIA o kenngwa tshebetsong ho hlahloba

boikamahanyo le ona, ho fana ka thupello le ho thusa batlatsi ba bahlanka ba

ditsebiso hammoho le ditho tsa setjhaba ho sebedisa ditokelo tsa ditsebiso.

Lefapha la Temo, Meru le tsa Ditlhapi le ikemiseditse ho bona hore molao wa

PAIA o kenngwa tshebetsong mme le entse bonnete ba hore sebopeho se

setjha sa mokgatlo wa rona se kenyeleditse hore ho be le ofisi e shebaneng

le ho kenngwa tshebetsong ha molao wa PAIA. Ntlha eo rona re e

toboketsang ke bohlokwa ba ho phehisa demokerasing, ho phallisa ditsebiso

tse matlafatsang ka dinako tsohle, ha ho ntse ho etswa bonnete ba hore

ditjhabana tsa rona, haholo bao ba boemong bo fatshe ba utlwisisa kabelo ya

bona ho phahamisa demokerasi.

Karolo ya 32 ya Molao wa Motheo wa Aforikaborwa e hlakisa hore motho e

mong le e mong o na le ditokelo tsa ho fihlella ditsebiso dife kapa dife tse

tshwerweng ke mmuso mme o fana ka mokgwa o tsepameng wa ho etsa

kopo wa tokelo ya motho e mong ho fihlella ditsebiso ha ditsebiso tseo di

hlokeha ho ntshetsapele le ho sireletsa ditokelo dife kapa dife.

Ho etsa bonnete ba hore ho fihlellwa ditsebiso, lefapha le hlophisitse

bukakgakollo ena ho thusa bareki ba rona le ba nang le kabelo ho fihlella

ditshebeletso tsa rona, direkoto le ditsebiso mme ka ho etsa jwalo re tsitlallela

ho phahamisa metheo ya Batho Pele. Bukakgakollo ena ke mmapa o

lebisang tseleng e kgothaletsang ho phehisa demokerasing.

Re kopa bareki ba rona le ba nang le kabelo ho sebedisa dipehelo tse

behilweng bukakgakollong ena ho fihlella direkoto tsa rona le ho toboketsa

lepetjo le sebediswang ke SAHRC: "Tseba ditokelo tsa hao. Amohela

boikarabelo ba hao"

Demokerasi ke tokelo, boikarabelo hape ke mosebetsi! Ha re sebetsa

mmoho, re ka fihlella tse ngata ho phahamisa demokerasi le dintho tsohle tse

e emetseng!

Mr. Senzeni Zokwana (MP)

Letona la Temo, Meru le tsa Ditlhapi

Dikgutsufatso

CD : Molaodi ya Phahameng

CDCI : Molaodi ya Phahameng wa Dikgokahanyo

CIO : Mohlanka ya Phahameng wa Ditsebiso

DAFF : Lefapha la Temo, Meru le tsa Ditlhapi

DDG : Motlatsi wa molaodikakaretso

DDGAPHFS : Motlatsi wa molaodikakaretso: Tlhahiso Temong, Bophelo

bo Botle le Tshireletso ya Dijo

DG : Molaodikakaretso

DAFF : Lefapha la Temo, Meru le tsa Ditlhapi

DAIS : Molaodi wa Ditshebeletso tsa Ditsebiso tsa Temo

DCFM : Molaodi wa Dikgokahanyo Tsamaisong ya tsa Ditlhapi

DIO : Motlatsi wa Mohlanka wa Ditsebiso

GPR : Mabaka a Kakaretso a Phatlaladitsweng

HR : Dithuso tsa Batho

IO : Mohlanka wa Ditsebiso

MOA : Memorandamo wa Tumellano

MOU : Memorandamo wa Kutlwisisano

MCS : Tekolo, Taolo le Dihlahlobo

MLRA : Molao wa Mehlodi e Phelang Metsing wa 1998 (Molao wa

18 wa 1998)

MLRF : Letlole la Mehlodi e Phelang Metsing

PAIA :Molao o Kgothaletsang Ho Fihlella Ditsebiso wa 2000

(Molao wa No 2 wa 2000)

SAHRC : Khomishene ya Ditokelo tsa Botho wa Aforikaborwa

SARS : Ditshebeletso tsa Pokello ya Lekgetho Aforikaborwa

SG : Sepheo sa Lewa

SO : Maikemisetso a Lewa

TAC : Palo yohle e dumeletsweng ya ho tshwasa

TAE : Palo yohle ya matla a dumeletsweng

WCMAPP : Porojeke e Hananang le ho Tshwasa ntle ho molao ya

Kapabophirima

SOP : Dipehelo tsa maemo a tlwaelehileng a ho sebetsa

Ditlhaloso

1. Lefapha : ho bolelwa Lefapha la Temo, Meru le tsa

Ditlhapi

2. Boemedi ba Setjhaba : ho bolelwa ba naha, porofense le mmuso wa selehae lefapha

3. Metheo ya Batho Pele : ho bolelwa metheo e jwaloka ho buisana,

maemo a behilweng a tshebetso, ho fihlella, ho thuswa ka hlompho, ditsebiso, ho sebeletsa ditaba pepeneneng le ka tsela e bonaletsang, ho lokisa diphoso, boleng ba tjhelete

4. Mokopi : motho ya kopang ditsebiso kapa ho fihlella

rekoto ya lefapha kapa motho ya kopang ditsebiso kapa direkoto boemong ba motho e mong

5. Mokopi ka boyena : motho ya kopang rekoto e jereng ditsebiso

ka yena. 6. Ditjeo : Ditjhelete tse lefuwang:

o Tefo ya ho etsa Kopo: Tjhelete e

lefuwang bakeng sa ho etsa kopo (moo

ho hlokehang)

o Tefo ya ho Fihlella rekoto: Tjhelete e

lefuwang bakeng sa ditsebiso kapa rekoto

e hlophisitsweng jwaloka ha e kopuwe

o Tefo ya Boipiletso: Tjhelete e lefuwang

bakeng sa ho sebetsana le boipiletso

7. Rekoto : e ka ba tokomane, ditsebiso tse tshwerweng

ke lefapha.

8. Mokgatlo/motho wa boraro : motho kapa boemedi ba molao empa e

seng mokopi ka boyena kapa lefapha le

tshwereng rekoto.

9. Moipelaetsi : motho kapa boemedi ba molao bo

ipelaetsang ka qeto ya DIO

10. Lekgotla la dinyewe : ho bolelwa Lekgotla la Molao wa motheo le

sebetsang ho latela karolo ya 167 (6) (a) ya

molao wa motheo wa Riphaboliki ya

Aforikaborwa wa 1996 kapa Lekgotla le

Phahameng la dinyewe kapa lekgotla le leng

la dinyewe le lekanang le lona ka boemo

kapa Lekgotla la Makgiseterata.

11. Tataiso : ho bolelwa tokomane kapa buka e

hlahisitsweng ke Khomishene ya Ditokelo tsa

Botho ka sepheo sa ho thusa motho kamoo

ho kgonehang ya lakatsang ho sebedisa

tokelo efe kapa efe ho latela PAIA.

12. Matsatsi a mosebetsi : ho bolelwa matsatsi a mang ntle ho

Meqebelo, Disontaha kapa matsatsi a

phomolo a setjhaba.

Dikahare

Karolo Tlhaloso

1 Mosebetsi wa Bukakgakollo 9

2 Tataiso ya SAHRC hodima Bukakgakollo ena 10

3 Dintlha ka botlalo tsa ho buisana le Bahlanka ba Ditsebiso le

Batlatsi ba Bahlanka ba Ditsebiso ba DAFF (karolo ya

14(1)(b) ya Molao)

11

4 Mesebetsi le sebopeho sa DAFF (karolo ya 14(1)(a) ya

Molao)

14

5 Tlhaloso ya mabaka ao DAFF e tshwereng direkoto ka ona

(karolo ya 14(1)(d) ya Molao)

19

6 Dipehelo tsa ho etsa kopo (karolo ya 14(1)(d) ya Molao) 25

7 Tlhaloso ya ditshebeletso tse fumanehang bakeng sa

setjhaba tsa DAFF le kamoo ho ka fihlellwang ditshebeletso

tsena (karolo ya 14(1)(f))

29

8 Tlhaloso ya ditlhophiso bakeng sa ho phehisa ha setjhaba

nakong eo ho bopuwang leano kapa tshebetso kapa ha ho

ntshetswapele mosebetsi ke DAFF

30

9 Tlhaloso ya dikalafo tsohle tse mabapi le molao kapa ho

hloleha ho sebetsa ka molao ke DAFF (karolo 14(1)(h) wa

Molao)

31

10 Ditsebiso tse ding jwaloka ha di hlalositswe ke Letona la

Toka le Ntshetsopele ya Molao wa motheo (karolo ya 12

bakeng sa ditsebiso tse ding tse tswellang)

34

11 Ditsebiso tse ding 35

12 Sehlomathiso:

Sehlomathiso sa 1: Foromo ya Kopo

Sehlomathiso sa 2: Foromo ya Boipiletso ya ka hare

Sehlomathiso sa 3: Sebopeho sa Ditefo

1. MOSEBETSI WA BUKAKGAKOLLO

Sepheo sa Molao wa Kgothaletso ya ho Fihlella Ditsebiso wa 2000 (Molao wa

No. 20 wa 2000), oo ho tloha ha jwale o bitswang PAIA, o jere tse latelang:

• Ho sireletsa tokelo ya rona ya molao wa motheo ho fihlella ditsebiso

• Ho kgothaletsa ho sebeletsa ditaba pepeneneng, boikarabelo le

tshebetso e phethahetseng ya mmuso

• Ho hlakisa dipehelo tsamaisong le ho hlophisa hore ditsebiso di

fihlellwe.

Ho latela karolo ya 14 ya PAIA, boemedi ba setjhaba bo tlamehile ho fana ka

dintlha tsa direkoto tse tshwerweng ke boemedi boo e le hore ho tle ho

bebofatswe mosebetsi wa ho fihlella ditsebiso tse hlokwang.

Sepheo sa Bukakgakollo ena ke ho hlakisa dipehelo tse lokelwang ho latelwa

ntlheng ya ho fihlella ditsebiso tse tshwerweng ke Lefapha la Temo, Meru le

tsa Ditlhapi ho latela dipehelo tse behilweng ke PAIA.

Bukakgakollo ena e boetse e tshwerwe ditsebiso tsa diaterese tsa Mohlanka

ya Ikarabellang (eo hape a bitswang Mohlanka wa Ditsebiso) hammoho le

Batlatsi ba Mohlanka wa Ditsebiso, makala a DAFF hammoho le direkoto tse

bolokuweng ke lekala ka leng.

2. TATAISO YA SAHRC HODIMA BUKAKGAKOLLO ENA

KHOMISHENE YA DITOKELO TSA BOTHO WA AFORIKABORWA

(SAHHRC) e hlophisitse tataiso ena ya ho sebedisa ya PAIA ho latela karolo

ya 10 ya PAIA. Tataiso ena e fumaneha ka dipuo tsohle tse 11 tsa semmuso

ditsheng tse fapaneng tsa ditsebiso tsa setjhaba.

Tataiso ena e ka boela ya fumanwa Diofising tsa Khomishene ya Ditokelo tsa

Botho diatereseng tse latelang:

KHOMISHENE YA DITOKELO TSA BOTHO WA AFORIKABORWA

Yuniti ya PAIA

Lefapha la Diphuphutso le Ditokomane

Aterese ya Bodulo 33 Hoofd Street

Braampark Forum 3

BRAAMFONTEIN, GAUTENG

2198

Aterese ya Poso: Lebokose la Poraefete X2700

HOUGHTON

2041

Nomoro ya mohala :+27 11 877 6500

Nomoro ya fekese :+27 11 403 0625

Webosaete :http://www.sahrc.org.za

Aterese ya I-meile :[email protected]

3. DINTLHA KA BOTLALO TSA HO BUISANA LE BAHLANKA BA

DITSEBISO LE BATLATSI BA BAHLANKA BA DITSEBISO BA DAFF

(KAROLO YA 14(1)(b) YA MOLAO)

Dintlha ka botlalo tsa ho buisana le Bahlanka ba Ditsebiso le Batlatsi ba

Bahlanka ba Ditsebiso ba DAFF:

Mohlanka wa Ditsebiso:

Edith V. Vries

Molaodikakaretso

Lefapha la Temo, Meru le tsa Ditlhapi

Lebokose la Poraefete X250

Pretoria

0001

Mohala :(012) 319 7300

Fekese :(012) 325 3618

I-meile :[email protected]

Batlatsi ba Mohlanka wa Ditsebiso:

Mof P.T Sehoole

Mohlanka ya Phahameng wa Ditsebiso



Pretoria

0001

Mohala :(012) 319 6527

Fekese :(012) 319 6161


Motlatsi wa molaodikakaretso

Lekala: Tsamaiso ya tsa Ditlhapi



Rogge Bay

8012

Mohala :(021) 402 3098/3107

Fekese :(012) 419 6942



Lekala: Tsamaiso ya tsa Meru le Mehlodi ya Tlhaho



Pretoria

0001

Mohala :(012) 309 5718

Fekese :(012) 309 6819



Lekala: Tlhahiso Temong, Bophelo bo Botle le Tshireletso ya Dijo



Pretoria

0001

Mohala : (012) 319 6500

Fekese : (012) 319 6819

I-meile : [email protected]

Mesebetsi ya Batlatsi ba Mohlanka wa Ditsebiso wa lefapha ke ho etsa

bonnete ba hore ditshebeletso tsa bareki di fumaneha ka tsela e pepeneneng,

e nang le boikarabelo, ya seporofeshenale ebile e phethahetseng ha ho

sebetsanwa le dikopo tsa ho fihlella ditsebiso jwaloka ha ho hlakisitswe ho

PAIA hape le ho fana ka tataiso e amanang le ho fihlella direkoto tse

bolokuweng ke DAFF ho latela PAIA.

Bukakgakollo le hore e fumaneha jwang:

Bukakgakollo ena e fumaneha ka dipuo tse tharo tsa semmuso ka mekgwa e

latelang:

1) Bukana

2) Webosaete

Dibukana tsena di behilwe diofising tsohle tsa DAFF tse latelang:

Ofisi ya Naha : Sebakeng sa Temo

20 Seterateng sa Steve Biko

Pretoria

Ofisi ya Motsekapa : Phaposi ya 103

Parliament Towers

Ofisi ya tsa Ditlhapi : Foretrust House Martin Hammerschlag Way Foreshore Motsekapa

Webosaete ya Lefapha la Temo, Meru le tsa Ditlhapi ke www.daff.gov.za

4. MESEBETSI LE SEBOPEHO SA DAFF (KAROLO YA 14(1)(A) YA

MOLAO)

BOIKARABELO

Boikarabelo ba DAFF ke ho etsa bonnete ba hore dijo di sireleditswe, ho

kgothaletsa tekano, ho fa batho mesebetsi e tsitsitseng hammoho le

tshebediso e tsitsitseng ya mehlodi ya tlhaho lekaleng lena.

TJHEBELOPELE

Lekala le eteletseng pele, la tswelopele, le atlehileng ebile le thehilweng ho

batho.

SEPHEO

Tjhebelopele ya rona e tla be e fihleletswe ka ho ntshetsapele le ho tsitlallela

hore lekala lena le kenye letsoho ka ho ananela le ho matlafatsa

Kgolo moruong

Tlhahiso ya mesebetsi

Ntshetsopele ya mahae

Tshebediso e tsitsitseng ya mehlodi ya tlhaho

Tshireletso ya Dijo

BOLENG

Se re kgannang: Re kgannwa ke ho fana ka tshebeletso e kgabane

Boitshwaro : Ho ba le mehopolo e metle, lerato le tebileng, basebeletsi ba

tshepahalang le ba bontshang boitelo

Toka : Ho sebetsa ka sepheo, kutlwelobohloko, serithi le ho sebeletsa ditaba

pepeneneng

Ho sebetsa ka ho toba: Re tobane le ho thusa batho, ikonomi le

ntshetsopele ya mahae

SEPHEO SA LEWA (SG) LE MAIKEMISETSO A MAWA (SO):

Sepheo le Maikemisetso a lewa la DAFF a ka tsela e latelang:

SG sa 1: Tlhahiso e eketsehileng ebile e bontshang kuno ya dijo,

dihlahiswa tsa faeba le patsi ya thimba tse hlahiswang ke mafapha

ohle a bahlahisi (bahlahisi ba jallang ho iphedisa, ba banyenyane

le ba kgwebo tse kgolo)

Maikemisetso a Lewa

SO ya 1 Ho kgothaletsa tlhahiso e potlakileng, tlhokomelo le tsamaiso ya

dijo, faeba le patsi ya thimba

SO ya 2 Ho hlophisa metjha ya boiqapelo ya tshireletso ya dijo

SO ya 3 Ho ntlafatsa ditsamaiso tsa tlhahiso tse kgannwang ke

disebediswa tse bontshang tlhodisano ha di bapiswa ho ya ka

porofense ka nngwe

SO ya 4 Tshehetso e phethahetseng ntshetsopeleng ya dibaka tsa

mahae

SG ya 2: Tsamaiso e tsitsitseng ya mehlodi ya tlhaho

Maikemisetso a Lewa

SO ya 1 Ho kgothaletsa tsamaiso ya tlhahiso tikolohong e tsitsitseng

SO ya 2 Ho etsa bonnete ba hore ho ba le tsamaiso e tsitsitseng ebile e

potlakileng tshebedisong ya tlhaho

SO ya 3 Ho etsa bonnete ba hore mehlodi ya dijalo tsa botala di

sireletsehile

SO ya 4 Ho eketsa phehiso ya tlhahiso ya mesebetsi e kgothaletsang

tlhokomelo ya naha ho ntlafatsa bophelo bo hantle

SG 3: Ditshebeletso tse phethahetseng tsa tsamaiso naheng hammoho

le ditsamaiso tsa ho laola dikotsi

Maikemisetso a Lewa

SO ya 1 Ho kgothaletsa polokeho ya dijo ka ho laola bohato ba dikotsi

tse amanang le dijo, mahloko, dikokwana, kodua tsa tlhaho le

kgwebisano

SO ya 2 Ho theha le ho tsitlallela ditsamaiso tse phethahetseng tsa ho

elelliswa batho ka dikotsi e sa le ka nako le mekgwa ya ho kena

dipakeng

SG 4: Lekala le fetohileng ebile le kopane

Maikemisetso a Lewa

SO ya 1 Ho eketsa tekano, ho ba monga kgwebo le hore batho ba neng

ba qheletswe ka thoko nakong e fetileng ba phehise

SO ya 2 Ho matlafatsa ditsamaiso ho tshehetsa tshebediso e

phethahetseng ya dithoto

SO ya 3 Ho ntlafatsa maemo ao setjhaba se sebeletsang ho ona

lekaleng lena

SO ya 4 Ho fana ka boetapele le tshehetso diphuphutsong, thupellong le

katoloso ya lekala lena

SG 5: Ho phehisa ka tsela e atolohileng lekaleng bakeng sa kgolo ya

ikonomi le ntshetsopele

Maikemisetso a Lewa

SO ya 1 Ho atolosa kgolo, lekeno le menyetla ya mesebetsi e tsitsitseng

ketaneng ya boleng

SO ya 2 Ho eketsa bohato ba ho tsetela lekaleng ke setjhaba le ba

poraefete

SO ya 3 Ho atolosa phihlelo ya mmaraka wa lehae le wa matjhaba

bakeng sa Maaforikaborwa hammoho le dihlahiswa tsa temo, meru le

tsa ditlhapi

SO ya 4 Ho eketsa tlhahiso ya phepelo ya dijo ho tshehetsa lekala la

tlhahiso

SO ya 5 Ho kgothaletsa tshebediso ya phepelo ya dijo le dihlahiswa tsa

tsona bakeng sa matla a ntlafaditsweng botjha

SG 6: Puso e phethahetseng ebile e sebetsang ka potlako

Maikemisetso a Lewa

SO ya 1 Ho theha le ho matlafatsa puso ya tshebedisanommoho

hammoho le dikamano tsa tshebetso hammoho le bankakarolo ba

matjhaba

SO ya 2 Ho matlafatsa leano, moralo, hlahlobo, ho raporota le ditsebiso

tsa lekala

SO ya 3 Ho fana ka dipalopalo tse phethahetseng, diphuphutso le tsa

molao, dithuso tsa batho hammoho le tsamaiso ya dikotsi tse

amanang le tsa ditjhelete

SO ya 4 Ho ntlafatsa tshebeletso ya boqhetseke lefapheng ka ho kenya

tshebetsong maemo a bontshang boleng, metheo ya Batho Pele

hammoho le boikarabelo ba molao ka kakaretso

SO ya 5 Ho bontsha boetapele le ho laola dikgokahano le ditsebiso le

makala

Sebopeho sa Lefapha la Temo, Meru le tsa Ditlhapi

DG: Molaodikakar

etso

Ditshebeletso

tsa Kgwebo

Ofisi e Phahameng

Wa tsa Ditjhelete

Bankakarolo Dikamano,

Dikgokahanyo le

Ditshebeletso tsa Molao

Tsa Ditlhapi

Tsamaiso

Meru le Mehlodi ya

Tlhaho

Tsamaiso

Tsa Temo Tlhahiso,

Bophelo bo botle le Dijo

Tshireletso/Polo

keho

Dijo Tshireletso

hammoho le tsa tshebediso ya

Lefatshe

Tlhabollo

Tsa Ikonomi Ntshetsopele, Kgwebisano le

Dithekiso

Leano, Meralo, Tekolo le

Dihlahlobo

CD: Ditsamaiso/Ditshebeletso

Tshehetso

CD:Ofisi e Phahameng ya

Ditsebiso (Ofisi ya ho kenya

tshebetsong PAIA)

Lekala SEPHEO

1. Ditshebeletso tsa Kgwebo Ho nehelana ka tsamaiso le ntshetsopele e

utlwahalang ya dithuso tsa batho, ditshebeletso

tsa tsamaiso ya ditsebiso hammoho le

ditshebeletso tsa tshireletso

2. Ofisi e Phahameng ya

Ditjhelete

Ho nehelana ka ditshebeletso tse bonahalang

tsa ditjhelete lefapheng

3. Dikamano le Bankakarolo,

Ditshebeletso tsa

Dikgokahano le tsa Molao

Ho thusa lefapha ka ditshebeletso tsa

dikgokahano le tsa molao hammoho le ho

kgothaletsa dikamano tse mebuso hammoho le

dikamano le bankakarolo

4. Leano, Meralo, Ditekolo le

Dihlahlobo

Ho thusa ka ho sekaseka leano le meralo,

ditshebeletso tsa tekolo le dihlahlobo

5. Ntshetsopele Ikonoming,

Kgwebisano le Dithekiso

Ho etsa bonnete ba hore ho na le kgokahano

ya boleng ba lethathama, ho bebofatsa

phihlello ya mmaraka bakeng sa dihlahiswa tsa

lekala ka sepheo sa ho tshehetsa kgolo ya

moruo, tlhahiso ya mesebetsi le ntshetsopele

6. Tshireletso ya Dijo hammoho

le tsa tlhabollo ya lefatshe

Ho bebofaletsa le ho kgothaletsa tshireletso ya

dijo hammoho le mananeo a tlhabollo ya

lefatshe le a boiqapelo

7. Tlhahiso Temong, Bophelo bo

Botle le Tshireletso ya Dijo

Ho laola dikotsi tse amanang le mafu a

diphoofolo, dikokwana tse senyang dijalo,

dihahabi/dijalo tse hlophisitsweng ka

dikhemikhale hammoho le boingodiso ba

dihlahiswa tlhahisong ya dijo ka sepheo sa ho

kgothaletsa polokeho ya dijo hape le ho bopa

tikoloho e kgothaletsang katoloso ya tlhahiso e

tsitsitseng

8. Tsamaiso ya tsa Meru le

Mehlodi ya Tlhaho

Ho bopa le ho matlafatsa ho kenya

tshebetsong maano le mananeo a sebetsang

ka ho toba ho etsa bonnete ba hore ho ba le

taolo ya meru, tshebediso e tsitsitseng

hammoho le tshireletso ya lefatshe hammoho

le ho laola dikotsi le dikoduwa tlhahisong ya

dijo

9. Tsamaiso ya tsa Ditlhapi Ho thusa ka tsamaiso e phethahetseng

hammoho le boetapele tsamaisong ya tse

amanang le metsi ho kenyeletsa diphuphutso,

ho lekola taolo hammoho le dihlahlobo

hammoho le ho etsa bonnete ba hore

ntshetsopele le ho kengwa tshebetsong ha

mehlodi ya meru e tsitsitseng

5. TLHALOSO YA MABAKA AO DAFF E TSHWERENG DIREKOTO KA ONA

(KAROLO YA 14(1)(D) YA MOLAO)

Direkoto tse boletsweng ka fatshe mona di fumaneha hanghang ntle le ho

etsa kopo ya ho di fihlella ho latela PAIA. Ho ka buisanwa le Batlatsi ba

Mohlanka wa Ditsebiso ho fihlella direkoto tsena. Ho tlatseletsa, maemong a

itseng ao ditokomane tsena di fumanehang mahala ka ona a hlakisitswe

webosaeteng ya lefapha.

Lebaka la Tokomane:

o Kgodiso/Tlhahiso ya Diphoofolo

o Diraporoto tsa Selemo: Lefapha la Temo

o Boemedi ba Khemikale

o Dijalo

o Tsa Ikonomi

o Temo

o Tsamaiso ya Phulo le makgulo

o Kgodiso ya Dijalo ka mofuthu wa letsatsi

o Bohlweki ba Nama

o Tlhokomelo ya Mobu

o Dijalo

o Thuto ya dikokonyana le thuto ya diboko

o Mesebetsi e fapaneng

o Mefuta ya mobu

o Thota le makgulo

o Dipehelo le diforomo tsa ho etsa kopo ya phemiti ya ho sebetsa

metsing

o Ditataiso tsa setho sa metsing

o Bukana ya Tekolo Botjha ya Tshebetso ya selemo le selemo

o Direkoto tsa diqeto (Ditsamaiso tsa ho Aba Ditokelo tsa ho tshwasa

Ditlhapi)

o Dikgutsufatso kapa Mabaka a Kakaretso a Phatlaladitsweng

o Direjisetara

o Dipehelo le diforomo tsa ho etsa kopo ya phemiti

o Dipehelo tsa Phemiti

o Dikgutsufatso tsa TAC le TAE ho ya ka lekala

o Ditsebiso tsa Ikonomi

o Ditokomane tsa Sehlopha tsa Tshebetso ya Saense le diraporoto tse

sa amaneng le ditshisinyo tsa selemo sena tsa TAC/TAE

o Dipampiri le diraporoto tsa saense tse phatlaladitsweng

Dimakasine tsa thuto tse phatlaladitsweng o Koranta ya kgwedi le kgwedi ya Lefapha moo diraporoto tsa

diketsahalo le dikatleho tsa tshebedisanommoho ya mafapha di phatlaladitsweng ho yona.

o Mekgwa e tlwaelehileng ya tshebetso lekaleng la temo o Dipalopalo tsa ditlhahiso tse foreshe tsa dimmaraka

Tse ding

Meralo ya Lewa

Boroutjhara ba ho tshwasa ditlhapi bakeng sa boithabiso

Maemo a Mehlodi ya tsa Mawatle mona Aforikaborwa

Raporoto ya Selemo le Selemo ya MLRF

Disetatemente tsa Ditjhelete

Ditsebiso tsa dithuso tsa batho

MLRA le Melawana

5.1. Tlhaloso le makala a direkoto tse fumanehang ka ho kopa ho

latela PAIA

Direkoto tse boletsweng ka fatshe mona di a fumaneha ka ho etsa kopo ho

latela PAIA. Dikopo bakeng sa direkoto di lokela ho romelwa ho Motlatsi wa

Mohlanka wa Ditsebiso. Sheba dihlomathiso bakeng sa diforomo le ditefo tse

hlokehang.

Tlhaloso ya mabaka ao DAFF e tshwereng direkoto ka ona le mekgahlelo a direkoto tse tshwerweng ho ya ka mabaka. Ka fatshe ka mona ho latela lenane la difaele tse ka sehloohong tse tshwerweng ke Lefapha la Temo, Meru le tsa Ditlhapi. Difaele tsena di arotswe ka mekgahlelo e mmedi e ka sehloohong. Mokgahlelo o mong o thusa bakeng sa tshebetso ya ho tshehetsa e bitswang:

Molao

Tlhophiso le taolo

Dithuso tsa Batho

Ditjhelete

Tsamaiso le Puso

Ditshebeletso tsa Tshireletso

Tsa Bophelo bo Botle le Tshireletso

Ditsebiso le Dikgokahano tsa Thekenoloji

Thuto le Thupelo

Ditshebeletso tsa Molao

Tshebetso ya Sebopeho le dikopano tsa boemedi

Diphetho tsa Diraporoto le ditsebiso

Moralo wa Kgwebisano

Difaele tse ding di thusa bakeng sa tshebetso ho latela tsela ya

Bolaodi

Ditshebeletso tsa Ditsebiso tsa Temo

Tlhahiso le mehlodi ya Ikonomi

Bodulo ba Rapolasi

Tsa Ditjhelete tsa Temo le Ntshetsopele ya Kgwebisano

Dikamano tsa Matjhaba

Tshebediso ya Lefatshe le Tsamaiso ya Mobu

Tshireletso ya Dijo le Netefatso ya Boleng

Bophelo bo Botle ba Dijalo

Dithekiso

Mehlodi ya Boikatiso

Bophelo bo Botle ba Diphoofolo

Ditshebeletso tsa Boenjenere

Dipalopalo tsa Temo

Molaodikakaretso

Kgwebisano le Matjhaba

Ditsamaiso Tlhahisong ya Dijalo

Ntshetsopele ya Kgwebo le tsa Bohwebi

Kotsi ya tsa Temo le Tsamaiso ya Kodua

Ditsamaiso tsa Tlhahiso ya Diphoofolo le Tsa Metsi

Moralo wa Leano

Diphuphutso le Ntshetsopele ya Thekenoloji

Tshireletso ya Dijo le Ntshetsopele ya Mahae

Tshebediso ya Metsi le Ntshetsopele ya ho Nosetsa Dijalo

Ditshebeletso tsa Tlhahlobo ya Dihlahiswa tsa Temo

Grootfontein (ha le eso amohelwe semmuso)

Tshireletso ya Diphoofolo le Dimela

Dipehelo tsa Phemiti

Ditekolo tsa ho tshwaya tema e entsweng tsamaisong ya tse

amanang le Metsi

Sefutho sa ditjeo/ditefo tse phahameng tsa dijo tsa ho fepa tsa

metsing hammoho le tlhahiso ya tse amanang le metsi

Bukakgakollo ya phepo ya dijo tsa ditlhapi

Direjisetara

Difaele tsa khamphani

Bukakgakollo ka tswadiso le kgodiso ka dikhemikhale le kgodiso ya

African catfish 'Clarias Gariepinus' Aforika e Bohareng

Raporoto ya Tjhaena le Aforikaborwa

Mokgwa wa Tshebetso bakeng sa Tsamaiso ya Diphuphutso tsa

diphedi tsa metsing

Metsotso ya dikopano tsa Sehlopha sa Tshebetso

Dipalopalo tsa Kgwedi le Kgwedi/Habedi selemong

WCMAPP

MCS SOP

Diforomo tsa ho etsa kopo ya ditokelo tsa ho tshwasa ditlhapi

Dihlomathiso diforomong tsa ho etsa kopo

Ditokomane tsa Boipiletso

Diphemiti tsa Kgwebo, dilaesense le dipehelo tsa ho qhelela ka

thoko

Dikopo tsa ho Phetolo ya Vesele

Metsotso ya dikopano tsa Sehlopha sa Tshebetso

Dithuto tsa Ikonomi

Tekolo botjha ya Tshebetso ya tsa Ditlhapi

Tshebedisanommoho/Dipuisano tsa Matjhaba

Ditsebiso mabapi le ho tshwasa ditlhapi bakeng sa Boithabiso

Ditsebiso tsa nako e kgutshwanyane le tsa ho thusa nakwana

Dipalopalo tsa ho Tshwasa

Ditsebiso le diphemiti tsa Diphuphutso

Diraporoto tsa Diphuphutso

Tse ding

Ditsebiso tse tobileng tsa moifo

Ditlhakisetso tsa Mosebetsi le Ditumellano tsa Tshebetso

Direkoto tse ding tse tshwerweng ke dibopeho tsa tshehetso

DIREKOTO TSE DING TSE TSHWERWENG KE DAFF

1) Molao

2) Metsotso ya dikopano

3) Dikonteraka

4) MOUS le MOA

5) Maano le dipehelo

6) Direkoto tsa HR

7) Difaele

8) Mangolo ka kakaretso

9) Diboroutjhara tsa Ditsebiso

10) Diraporoto

11) Meralo ya Lewa

12) Dibukakgakollo tsa Thupello

5. DIPEHELO TSA HO ETSA KOPO KAROLO YA 14(1)(D) YA MOLAO

Motho e mong le e mong o na le tokelo ya ho etsa kopo ya ho fihlella

ditsebiso tse tshwerweng ke DAFF. Le ha ho le jwalo, kopo e lokela ho etswa

ka ho sebedisa foromo e hlakisitsweng kamora hore ho lefuwe ditjeo tse

hlokehang. Ho tla sebetsanwa le kopo tlasa mabaka a ho qhelelwa ka thoko a

fumanwang Kgaolong ya 4 ya PAIA. Kopo e ka etswa ke motho ofe kapa ofe

ya etsang seo ka kgetho ya hae kapa ya etsetsang seo boemong ba motho

ya sa kgoneng ho iketsetsa jwalo ka boyena.

6.1 Mokopi o tlamehile ho fuwa monyetla wa ho fihlella rekoto ya

boemedi ba setjhaba haeba mokopi a ikamahantse le tse latelang:

Mokopi o ikamahanya le dipehelo tsohle tsa tsamaiso tse teng

molaong tse amanang le kopo ya ho fihlella rekoto eo;

Ha ho hanelwe le ho fihlella rekoto ka mabaka afe kapa afe a

boletsweng molaong ona.

6.2. Maemo wa kopo

Mokopi o tlamehile ho sebedisa foromo e kgatisong ya Koranta ya

Mmuso (Tsebiso ya Mmuso ya R187- 15 Hlakola 2002). (Foromo

ya A)

Mokopi o tlamehile ho boela a hlakisa haeba a lakatsa ho fumana

khopi ya rekoto kapa haeba a batla ho hlahlobela rekoto eo

diofising tsa DAFF. Ka lehlakoreng le leng, haeba rekoto eo e se

tokomane, e ka nna ya lekolwa ka mokgwa oo e kopuweng ka ona

moo ho kgonehang. Sheba karolo ya 29(2).

Haeba motho a etsa kopo ya ho fihlella rekoto ka mokgwa o itseng,

mokopi o lokela ho fumana rekoto ka mokgwa oo a e kopileng ka

ona. Sena se tla etsahala ha fela se sa sitisane le teng ka mabaka

a utlwahalang le tsamaiso ya boemedi ba setjhaba bo amehang

kapa ha seo se tla senya rekoto eo kapa se hatikela molao wa

kgatiso wa direkoto tseo e seng tsa mmuso. Haeba ka mabaka a

utlwahalang, ha ho kgonahale hore rekoto e fumanehe ka mokgwa

oo e kopuweng ka ona empa e ka fumanwa ka tsela e nngwe e

itseng, ha ho le jwalo, tefo e tlamehile ho kopanngwa ho latela

tsela eo mokopi a e kopileng ka teng pele. Sheba karolo ya 29(3) le

(4)

Haeba, ka tlatsetso ho karabo e ngotsweng bakeng sa kopo ya

bona ya rekoto, mokopi o batla ho bolellwa ka qeto ka tsela e

nngwe e fapaneng, mohlala, ka mohala, sena se tlamehile ho

hlakiswa. Sheba karolo ya 18(2)(e).

Haeba mokopi o kopela motho e mong ditsebiso, ho tlamehile ho

hlakiswe boemo boo kopo eo e etswang ka bona. Sheba karolo ya

18(2)(f).

Haeba mokopi a sa kgone ho bala kapa ho ngola kapa a na le

boqhwala, ha ho le jwalo, kopo ya rekoto e ka etswa ka molomo.

Mohlanka wa ditsebiso o tlamehile ho tlatsa foromo boemong ba

mokopi ya jwalo mme a mo fe khopi. Sheba karolo ya 18(3).

Ka kopo kenya tjhelete e behilweng e lokelang ho lefuwa hammoho

le diforomo tsa kopo jwaloka sehlomathiso bukakgakollong ena.

Ditefo tse behilweng di hoketswe e le Sehlomathiso sa C.

6.3 Ho na le mekgwa e mmedi ya ditefo tse hlokehang hore di lefuwe ho

latela Molao, tsona ke tefo ya kopo hammoho le tefo ya ho fihlella

rekoto (sheba karolo ya 22)

Mokopi ya batlang ho fihlella rekoto e jereng ditsebiso ka yena ha a

tshwanela ho lefiswa tefo ya kopo. Mokopi ofe kapa ofe e mong eo

a sa kopeleng yena o tlamehile ho lefa tefo ya kopo e hlokehang.

Mohlanka wa ditsebiso o tlamehile ho tsebisa mokopi (eo e seng

mokopi ka boyena) ka ho mo hlokomedisa hore o lokela ho lefa

tefo e behilweng (haebe e le teng) pele a ka tswela pele ho

sebetsana le kopo.

Tefo ya kopo e lefuwang boemedi ba setjhaba ke R35. Mokopi a ka

nna a tlisa boipiletso ba ka hare, moo ho tshwanetseng kapa a etsa

kopo lekgotleng la dinyewe kgahlano le thendara kapa tefo ya

tjhelete ya kopo.

Kamora hore mohlanka wa ditsebiso a etse qeto ka kopo eo,

mokopi o tlamehile ho tsebiswa ka qeto eo e jwalo ka tsela eo

mokopi a batlileng ho tsebiswa ka ona.

Haeba kopo eo e dumelletswe, ha ho le jwalo, ho tlamehile ho

lefuwe tefo ya ho fihlella rekoto bakeng sa ho fuputsa, ho hlophisa,

ho hatisa hape hammoho le bakeng sa nako efe kapa efe e fetileng

dihora tse behilweng bakeng sa ho fuputsa le ho hlophisa rekoto e

tla phatlalatswa.

Mona ke

kopo ya

hao

Kopo

ya ka

ya

PAIA

le tefo

7. TLHALOSO YA DITSHEBELETSO TSE FUMANEHANG BAKENG SA

SETJHABA TSA DAFF LE KAMOO HO KA FIHLELLWANG

DITSHEBELETSO TSENA KA TENG

Ditshebeletso tsena di fumaneha Lefapheng la Temo, Meru le tsa Ditlhapi

mme di hlakisitswe mesebetsing ya lona, sepheo sa lewa le maikemisetso

hammoho le makala le sepheo sa lona a hlalositswe bukakgakollong ena.

Lenane la ditshebeletso tse ding le fumaneha Lefapheng le kamoo o ka di

fihlellang ka teng di tla hokelwa bukakgakollong ena e le sehlomathiso. Re tla

ntlafatsa sehlomathiso sena nako e kgolo le e nyenyane mme re tla e

phatlalatsa ha ho hlokeha webosaeteng ya lefapha la rona ho

www.daff.gov.za.

Moralong wa Lewa wa 2011/12, DAFF e hlakisa tse latelang:

o Ho fihlella tshehetso ya ditjhelete

o Ho fihlella thupello le ntshetsopele

o Ho fihlella tlhahiso kahong ya metheo

o Ho fihlella dimmaraka

o Katoloso le ditshebeletso tsa tshehetso ya setekginiki

o Meralo ya Sebaka/Lebala

o Ho fihlella diterekere/ mananeo a tshebetso

o Dihlopha tsa Dithoto tsa Thekiso

o Letlole la lepatlelo la Temo

o Ho kwala ka terata

o Dikema tsa ho nosetsa ka metjhine le dibentemele

o Matamo

o Ho batlela malapa a 300 000 dibaka tse nyenyane tsa bodulo ka

sekema sa 2015

8. TLHALOSO YA DITLHOPISO BAKENG SA HORE SETJHABA SE

PHEHISE HA HO BOPUWA MAANO KAPA HA DAFF E TSWELA PELE

KA TSHEBETSO YA YONA

Ho DAFF ditlhophiso tse jwalo di tla kenyeletsa:

Bohato ba moralo wa lewa moo lefapha le buisanang le bankakarolo

bohle lekaleng ntshetsopeleng ya indaseteri ena ya kopanelo ka

mohopolo wa yona.

Bohatong ba tshebedisanommoho ya mafapha, lefapha le buisana le

mafapha a mmuso a selehae le a diporofense.

Bohato ba molao

Diboto, makgotla hammoho le diforamo tse ding tsa bankakarolo:

Molao wa DAFF hodima dintlha tse tobileng tse amanang le diboto,

makgotla hammoho le diforamo tsa bankakarolo ho latela hore na

baemedi ba thusa indasetering efe.

Ho latelwa tsamaiso ya ho buisana le ba amehang nakong eo ho

ralwang molao ka ho tshwara diwekeshopo naheng ka bophara le

bankakarolo. Kamora hore ho ralwe molao, ho phatlalatswa Dibili hore

setjhaba se bue pele sena se ka fetiswa hore se etswe molao.

Raporoto ya Selemo ya DAFF e romelwa Palamenteng mme setjhaba se ka e

fumana hore se be le ditsebiso.

Dipotso ka kakaretso:

Setho sefe kapa sefe sa setjhaba se ka ngolla Molaodikakaretso le/kapa

Letona ho botsa dipotso.

9. TLHALOSO YA DIKALAFO TSOHLE TSE MABAPI LE MOLAO KAPA HO

HLOLEHA HO SEBETSA KA MOLAO KE DAFF (KAROLO 14(1)(h) WA

MOLAO)

Ho ka ipiletswa kgahlano le diqeto tse nkuweng ke Morejisetara ho latela

Melao e jwaloka Molao wa No. 36 wa 1946 le Molao wa No. 15 wa 1997

Qeto efe kapa efe e nngwe e nkuwang ke DAFF e thefulang ditokelo tsa

setjhaba hampe e ka fuputswa ho latela Molao wa Kgothaletso ya Tsamaiso

ya Toka wa 2000 (Molao wa No. 3 wa 2000)

Ho lokelwa ho tlatswe le ho romelwa foromo ya boipiletso ya ka hare ho

DAFF. Tsamaiso ya foromo ena e nka matsatsi a 30 ho latela tsamaiso ya

PAIA.

Mokopi a ka nna a kenya boipiletso ba ka hare kgahlano le qeto ya Motlatsi

wa Mohlanka wa Ditsebiso ka ho mo hanela kopo kapa kgahlano le ditefo tsa

kopo le ho fihlella kapa bakeng sa nako e atolositsweng ho sebetsana le

kopo.

9.1. Foromo

9.1.1 Boipiletso bo tlamehile ho romelwa ka foromo e ngotsweng

(Foromo ya B) e ntshitsweng ho latela PAIA kapa foromo e

amanang le yona ka tshwanelo. Khopi ya foromo ena e hoketswe

tokomaneng ena e le sehlomathiso. Dikhopi tsa foromo ena di

boela di fumaneha diofising tsa DAFF kapa webosaeteng ya

lefapha.

9.1.2. Boipiletso bo tlamehile ho romelwa nakong ya matsatsi a 60 kapa

haeba tsebiso ya mokgatlo wa boraro e hlokeha ho latela karolo ya

49(1)(b) matsatsing a 30 kamora hore tsebiso e fuwe moipelaetsi ka

qeto e nkuweng kapa haeba tsebiso ya moipelaetsi e sa hlokehe

kamora hore qeto e nkuwe. Boipiletso bo lokela ho romelwa

atereseng, nomorong ya fekese kapa atereseng ya imeile ya

Motlatsi wa Mohlanka wa Ditsebiso.

9.1.3. Moipelaetsi o tlamehile ho fana ka dintlha ka botlalo foromong ya

boipiletso ho latela mabaka bakeng sa boipiletso ba ka hare hore

na o lakatsa ho tsebiswa jwang ka qeto ya boipiletso mme a lefe

tjhelete e boletsweng ya boipiletso (haeba e hlokwa).

9.1.4. Bookamedi bo tshwanetseng bo tla dumella boipiletso bo tlang ka

mora nako ha fela mabaka a moipelaetsi a utlwahala e le kannete.

Moipelaetsi o tla tsebiswa ka boipiletso ba hae bo rometsweng

kamora nako haeba bo hannwe.

9.2. Tefo ya Boipiletso

9.2.1. Moipelaetsi o lokela ho lefa tjhelete e behilweng ya boipiletso

(haeba e hlokwa) Qeto ya boipiletso ya ka hare e ka nna ya

behellwa ka thoko ho fihlela tjhelete ya boipiletso e lefuwa.

9.2.2. Kamora ho fumana boipiletso, Motlatsi wa Mohlanka wa Ditsebiso

o tlamehile ho romela boipiletso boo ba ka hare nakong ya

matsatsi a 10 ho Mohlanka wa Ditsebiso, mabaka ka qeto eo ya

hae hammoho le dintlha ka botlalo ba mokgatlo wa boraro, haeba

di le teng.

9.3. Mokgatlo/motho wa boraro

9.3.1. Haeba DAFF e lekola boipiletso ba ka hare kgahlano le ho hanela

kopo ya ho fihlella rekoto ya mokgatlo wa boraro e amanang le

ditaba tsa hae tsa poraefete; ditabatabelo tsa kgwebo hammoho le

ditsebiso tse ding tsa lekunutu le direkoto tsa SARS, lefapha le

tlamehile ho tsebisa mokgatlo wa boraro ka boipiletso boo nakong

ya matsatsi a 3o kamora ho fumana boipiletso boo mme seo se

etswe ka mokgwa o potlakileng kamoo ho kgonehang. DAFF e tla

fa mokgatlo wa boraro tlhaloso ya dikahare tsa boipiletso, dintlha

tsa moipelaetsi ka botlalo mme a hlakise hore na maikutlo a

lefapha ke afe mabapi le hore ditsebiso tseo di senolwe ho latela

ditabatabelo tsa setjhaba. Ha ho le jwalo, mokgatlo wa boraro o na

le matsatsi a 21 ho fana ka tlhakiso e ngotsweng fatshe hore

hobaneng ho sa fanwe ka ditsebiso kapa a fane ka tumello e

ngotsweng fatshe bakeng sa ho fa mokopi rekoto eo.

9.3.2. DAFF e ka boela hape ya shebana le ho kenya boipiletso ba ka

hare kgahlano le ho fana le phihlello ya ditsebiso. Lefapha le tla

lokela ho boela hape le tsebisa mokopi ka boipiletso nakong ya

matsatsi a 30 kamora ho fumana boipiletso ba ka hare. Mokgatlo

wa boraro o lokela ho fana ka tlhakiso e ngotsweng fatshe

matsatsing a 30 hore na hobaneng ho lokela ho dumellwe ho

fihlella rekoto.

9.4. Tsebiso ya qeto

9.4.1. DAFF e ka tiiseletsa qeto ya sethatho kapa ya etsa qeto e nngwe.

Sena se tla etsa matsatsing a 30 kamora ho fumana boipiletso ba

ka hare kapa nakong ya matsatsi a mahlano a mosebetsi kamora

ho fumana tlhakiso e ngotsweng fatshe mabapi le boipiletso.

Moipelaetsi o tla fuwa tsebiso, mokgatlo ofe kapa ofe wa boraro o

amehang hammoho le mokopi moo ho hlakiswang mabaka a qeto.

9.5. Kopo lekgotleng la dinyewe

9.5.1. Moipelaetsi, mokgatlo wa boraro kapa mokopi o tla boela a

tsebiswa hore a ka tlisa kopo ya hae lekgotleng la dinyewe

kgahlano le qeto ya boipiletso ba ka hare nakong ya matsatsi a 60

kapa a 30 (haeba mokgatlo wa boraro o lokela ho fumana tsebiso)

Dinako tse behilweng di tla sebetsa haeba DAFF e etsa qeto ya ho

dumella ho fihlella rekoto moo mokgatlo/motho wa boraro a nang le

tokelo ya fana ka boemedi/tlhakiso kgahlano le qeto ena pele ho ka

fanwa ka tumello ya ho fihlella rekoto.

9.5.2. Haeba DAFF e hloleha ho ikamahanya le dipehelo tse boletsweng

ka hodimo mona hammoho le dinako tse behilweng ke boipiletso

ba ka hare, ho tla nkuwa hore DAFF e qhadile boipiletso boo ba ka

hare.

9.5.3. Mokopi kapa motho/mokgatlo wa boraro ba ka etsa kopo FELA

Lekgotleng le Phahameng la dinyewe (kapa lekgotleng la dinyewe

la boemo bo lekanang le lona) bakeng sa ho fumana kalafo kamora

hore mokopi kapa mokgatlo/motho wa boraro a se a lekile

ditsamaiso tsohle tse teng bakeng sa boipiletso ba ka hare nakong

ya matsatsi a 30 kamora ho fumana qeto ya boipiletso ba ka hare.

Ha ho na rekoto e ka thibelwang hore lekgotla la dinyewe le e

fihlelle. Ditsamaiso tsa lekgotla la dinyewe ke tsa molao mme

lekgotla la dinyewe le ka tiiseletsa, eketsa/fokotsa kapa ho behella

ka thoko qeto e entsweng mabapi le boipiletso ba ka hare kapa la

fana ka taelo ya ho kena dipakeng

10. DITSEBISO TSE DING JWALOKA HA DI HLALOSITSWE KE LETONA

LA TOKA LE NTSHETSOPELE YA MOLAO WA MOTHEO

Ha jwale ha ho na ditsebiso tsa tlatsetso tse fumanehang ho hlaha Letoneng

la Toka le Ntshetsopele ya Molao wa Motheo ho latela karolo ya 92 ya Molao.

11. DITSEBISO TSE DING

Ditsebiso tse ding ka lefapha di ka fumanwa webosaeteng ya DAFF ho

www.daff.gov.za kapa ka ho buisana le:

Molaodi ya Phahameng Molaodi ya Phahameng: Dikamano tsa

Bankakarolo le Dikgokahanyo


Pretoria

0001

Mohala: 012 319 7348

Imeile: [email protected]

Molaodi : Molaodi: Ditshebeletso tsa Dikgokahano


Pretoria

0001

Mohala: 012 319 7960

Imeile: [email protected])

Molaodi : Molaodi: Dikgokahanyo

Tsamaiso ya tsa Ditlhapi


Rogge Bay

8012

Mohala: 012 402 3911

Imeile: [email protected])

12 DIHLOMATHISO

Ditokomane tse latelang di hoketswe bukakgakollong ena:

Sehlomathiso sa A: Foromo ya Kopo

Sehlomathiso sa B: Foromo ya B: Foromo ya boipiletso ba ka hare

Sehlomathiso sa C: Shejule ya Ditefo

lefapha la temo, meru le tsa ditlhapi riphaboliki ya ... · ho thuswa ka hlompho, ditsebiso, ho...

Documents