leiderschap. planner les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 omspanningsvermogen 5.2 theorie x en...
TRANSCRIPT
![Page 1: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/1.jpg)
Leiderschap
![Page 2: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/2.jpg)
Planner
Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen
5.2 Theorie X en theorie Y5.3 Leiderschapsstijlen5.4 Managerial Grid5.5 Managementmethoden
leren theorie enmaken wb 5.1 tm 5.12
![Page 3: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/3.jpg)
5.1 Leiderschap
• Leider – Iemand die in staat is invloed op anderen uit
te oefenen en die de bevoegdheden van een manager heeft • Idealiter zijn alle managers leiders• Niet alle leiders zijn ook effectieve
managers• Leiderschap
– Het beïnvloeden van anderen om bepaalde doelen te behalen
![Page 4: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/4.jpg)
Managementlagen
Topmanagement
Middenmanagement
Lager management
Hoger management
Niet-leidinggevend personeel
![Page 5: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/5.jpg)
Spanwijdte en Omspanningsvermogen
• Spanwijdte = aantal ondergeschikten aan wie direct leiding wordt gegeven (feitelijke situatie / span of control)
• Omspanningsvermogen = aantal medewerkers aan wie een chef doelmatig leiding kan geven
• Ideaalplaatje: Spanwijdte = omspanningsvermogen
![Page 6: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/6.jpg)
Effectiviteit van leiderschap afhankelijk
van:• Persoon van de leider• Kennis, ervaring en motivatie van
medewerkers• De situatie (moeilijkheidsgraad,
routine of niet?)
![Page 7: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/7.jpg)
Platte structuur
In een platte structuur heb je minder leidinggevenden, snellere communicatielijnen, maar…. een grotere spanwijdte van een leidinggevende.
![Page 8: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/8.jpg)
Steile structuur
In een steile structuur: meer niveaus, langzamere beslissingsprocedures.
![Page 9: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/9.jpg)
Orders worden geaccepteerd als ze:
• Worden begrepen• Niet strijdig zijn met het
bedrijfsdoel• Niet strijdig zijn met het
persoonlijk doel• Ze door de persoon kunnen
worden uitgevoerd (fysiek en mentaal)
![Page 10: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/10.jpg)
5.2 Theorie X en Theorie Yvan McGregor
Theorie X
personeel• houdt niet van
werken
• moet worden gedreigd met straffen
• ontwijkt verantwoordelijkheid
• zoekt formele leiding
• verlangt zekerheid
• heeft weinig ambitie
Theorie Y
personeel• ziet werk als iets
natuurlijks
• zelfleidend
• oefent zelfsturing
• aanvaardt verantwoordelijkheid
• verlangt verantwoordelijkheid
• is creatief
![Page 11: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/11.jpg)
Theorie X• Manager ziet werknemers als lui.• Ze moeten gedwongen worden om te
werken. • Ze moeten dus nauw gecontroleerd
worden • Er is een hiërarchische structuur nodig • Werknemers hebben weinig ambitie• De manager vermoed dat de enige reden
waarom een werknemer werkt, het loon is.
Het resultaat is dat managers een autoritaire stijl aannemen en dat motivatie wordt bekomen via bestraffing, beloning en strikte controle.
![Page 12: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/12.jpg)
Theorie Y• Het tegengestelde mensbeeld (binnen een
organisatie) noemde McGregor theorie Y. • Bij deze theorie gaat men ervan uit dat
mensen van nature graag werken, zichzelf onder controle kunnen houden en creatief zijn.
Motivatie wordt in deze situatie bekomen via betrokkenheid en inspraak
De leider zal…
![Page 13: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/13.jpg)
5.3 Leiderschapsstijlen• Autocratisch
– Leider – “alleenheerser” – schrijft voor– Taakgericht
• Democratisch – Het betrekken van werknemers in het
beslissingsproces; mensgericht– Het gebruiken van feedback om
werknemers te begeleiden; ruimte voor creativiteit en innovatie
• Laissez-faire – Volledige vrijheid voor werknemers – Delegeren van taken en leiding is eerder
passief
![Page 14: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/15.jpg)
5.3 Leiderschapsstijlen• Ondersteunend
– Werkklimaat en welbevinden centraal– Gericht op teamgeest (met gevaar dat
taken en doelstellingen verwateren)• Participeren
– De leider en ondergeschikten hebben een even groot aandeel in de besluitvorming; de voornaamste rol van de leider bestaat uit ondersteunen en communiceren
– Voorwaarden: positieve houding allen, door iedereen gedragen, voldoende kennis en vaardigheiden vereist!
– Zowel welzijn werker als kwaliteit/kwantiteit werk
![Page 16: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/16.jpg)
M-theorie & L-stijlen• Klassieke theorie /
Scientific management…
• Human Relations…
• Contingentiebenadering?
• Autocratisch – Laissez-faire
• Democratisch – Ondersteunend – participerend
• Flexibel: de situatie bepaald wat nodig is…
![Page 17: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/17.jpg)
5.4 Managerial Gridvan Blake en Mouton
Leiderschapsmatrix in een assenstelstel:
• x-as taakgericht
• y-as sociaal gericht
![Page 18: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/18.jpg)
Leiderschapsmatrix
![Page 19: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/19.jpg)
5 leiderschapsstijlen (1)
1.1 Verschraald leiderschap: geen aandacht voor resultaat of mensen (alleen voor zichzelf)
1.9 Relatiegericht leiderschap: aandacht voor mensen maar het werk schiet er bij in
![Page 20: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/20.jpg)
5 leiderschapsstijlen (2)9.1 Autoritair leiderschap: doel is alles, mensen zijn niet belangrijk, leider gaat over lijken
5.5 Middle of the road manager: alles komt aan bod (en niets helemaal)
9.9 Teamgericht leiderschap: zowel mensen als taak komen aan de orde (integratiegericht)
![Page 21: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/21.jpg)
Types leiderschap in de matrix?
• De zendeling• De compromissenzoeker• De autocraat (eigenmachtig
heerser)
• De deserteur• De doelmatige leider
• 1.9• 5.5• 9.1• 1.1• 9.9
![Page 22: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/22.jpg)
5.5 Managementmethoden
• De methoden waarop managers al hun taken – niet alleen leiding geven (maar ook…) – vervullen worden ook wel genoemd
“management-by-technieken”• Een uitzondering is het integraal
management, waarbij management verantwoordelijk is voor alle beleidsaspecten, waarmee “kokervisie” (richten op één aspect) voorkomen wordt en er veel gebruik is van stafdiensten.
![Page 23: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/23.jpg)
‘Management by’-technieken (1)
• Management by Delegation (MBD)– Hierbij delegeert de manager werk (met bevoegdheden en
verantwoordelijkheden) aan medewerkers, die deskundig en gemotiveerd zijn.
• Management by Direction and Control (MBDC)– Dit is een autoritaire stijl van leidinggeven, waarbij de
manager alles zelf beslist en zijn medewerkers scherp controleert.
• Management by Objectives (MBO)– Manager en medewerker stellen vooraf de doelen vast die de
medewerker in een bepaalde periode moet bereiken. Vaak gebeurt dat in de vorm van een contract (contractmanagement).
– De manager stuurt op de realisatie van de doelstellingen (output); de medewerker is resultaatverantwoordelijk.
![Page 24: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/24.jpg)
‘Management by’-technieken (2)
• Management by Exception (MBE)– Hierbij krijgt een medewerker veel vrijheid,
alleen grote afwijkingen van de planning (exceptions) moet hij aan zijn manager rapporteren.
• Management by Walking Around (MBWA)– De (top)manager stuurt zijn organisatie voor
een belangrijk deel aan door een bepaalde bedrijfscultuur te stimuleren. Hij stelt zich (door walking around) persoonlijk op de hoogte of managers en medewerkers de bedrijfscultuur adopteren.
![Page 25: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/25.jpg)
Delegeren
• Delegeren behelst overdracht van taken
• Voor het delegeren van taken moet aan volgende voorwaarden voldaan worden:– Voldoende deskundigheid uitvoerder– Voldoende tijd/middelen uitvoerder– Voldoende duidelijke opdracht– Acceptatie door uitvoerder
• Twee vormen– Incidenteel: tijdelijk– Structureel: permanent, blijvend
![Page 26: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/26.jpg)
Voorbeeld SE-vraag
• Waar is er sprake van inspraak?
![Page 27: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/27.jpg)
Vallen SE-resultaten tegen?
![Page 28: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/28.jpg)
Vragen?
![Page 29: Leiderschap. Planner Les 22 / 23 2-11-2011 / 4-11-2011 5.1 Omspanningsvermogen 5.2 Theorie X en theorie Y 5.3 Leiderschapsstijlen 5.4 Managerial](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062418/5551a0f04979591f3c8ba9d8/html5/thumbnails/29.jpg)
• http://123management.nl/index.html
• http://www.gp-training.net/training/leadership/results.htm