Ãóðâàí ôàçûí äºðâºí äàìæóóëàã÷òàé îäîí õîëáîãäñîí öàõèëãààí õýëõýý, Ãóðâàëæèí õîëáîãäñîí ãóðâàí ôàçûí õýëõýý

Тэгш хэмгүй ачаалалтай од холбогдсон гурван фазын хэлхээ Тэг шугамтай од холбогдсон гурван фазын хэлхээг авч үзье. (Зураг 1) Зураг 1-д

тэгш хэмтэй, идэвхтэй ачаалалтай YYYY cba === үед А фазын дамжуулагч

шугам тасарсан гэж үзье (П-гал хамгаалагч). А фаз тасарснаас шугамын буюу

фазын гүйдэл I А=0, В ба С фазын гүйдлүүд нь:

••••

== 11 ; COCBOB UYIUYI

Зураг 1 Тэг шугамтай од холбогдсон гурван фазын хэлхээ

Тэг шугамаар гүйх гүйдэл нь: гэж илэрхийлэгдэнэ. Гүйдлийн вектор •••

+= CB III 100

диаграммыг Зураг 2-д үзүүлэв.

Зураг 2. А шугам тасарсан үеийн

гүйдлийн вектор диаграмм.

Диаграммаас харахад тэг шугамын гүйдэл В,С шугамын гүйдлүүдийн 0=•

AI

вектор нийлбэрээр тодорхойлогдоно.

Тэг шугамгүй ачаалалын фаз нь одоор холбогдсон гурван фазын хэлхээг авч

үзье. (Зураг 3)

Зураг3. Ачааплын фазууд од 0'

холбогдсон тэг шугамгүй гурван

фазын хэлхээ

Тэг шугам байхгүй тохиолдолд 0100=Y байна. О;О' - цэгүүдийн хооронд унаж буй

хүчдэл нь:

CBA

CCBBAA

YYYYEYEYEU

++++

=

••••

100

Тэгш хэмгүй ачаалалтай ( CBA YYY ≠≠ ) үед хүчдлийн вектор диаграмм нь зураг

7.9-тэй ижил О' цэгийн байрлалын өөрчлөлт нь фазын хүчдэл, •••

111 000;;

CBAUUU

•••

AAA III ; фазын гүйдлүүдийн утгуудыг өөрчлөгдөхөд хүргэдэг. Ийм учраас

гурван утаст од холбогдсон гурван фазын хэлхээг тэгш хэмгүй ачаалалтай

үед практикт хэрэглэдэггүй. Зураг 3-д ачаалал нь идэвхитэй, тэгш хэмтэй

YYYY cba === хэлхээг авч үзье. ачааллын фазын гүйдэл, хүчдлүүд нь 0100 =•

U

тэгш хэмтэй байна. Ийм нөхцөлд А шугам тасарсан гэе. Энэ тохиолдолд Y =0,

ҮB=ҮС=Ү болно О; О' цэгүүдийн хооронд унаж буй хүчдэл нь:

22100

••

•

−=⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ +

= ACB U

Y

UUYU

Зураг 4-д хүчдлийн вектор нь вектор -г таллан хуваана. •

100U•

BCU

•

AU - фазын хүчдэл нь 1.5 дахин ихсэж, харин ; хүчдлүүд нь •

1BOU

•

10CU 3/2

дахин багасаж, шугамын хүчдлийн хагастай тэнцүү. Харин А фазын гүйдэл

тэгтэй тэнцүү , В,С фазын гүйдпүүд нь фазын хүчдлүүд буурсанаас ),0( =•

AI

дахин багасна. Ачаалал нь идэвхитэй учраас ϕ =0 болж, гүйдлүүд нь 3/2

фазаараа фазын хүчдлүүдтэй давхцана.

Зураг 4. Ачааплын фазууд од холбогдсон

тэг шугамгүй гурван фазын хэлхээний А

шугам тасарсан үеийн гүйдэл, хүчдлийн

вектор диаграмм

Зураг 5-д ачааллын "А" фаз богино холбогдсон тохиолдлыг авч үзье. Ачааллын

О' цэгийн потенциал тэжээл үүсгэгчийн А цэгийн потенциалтай тэнцүү. Вектор

диаграмм дээр О цэг А цэгтэй давхцаж байна.

Зураг 5 Ачааллын

фазууд од холбогдсон тэг шугамгүй гурван фазын хэлхээний А фаз богино

холбогдсон үеийн схөм (а), гүйдэл, хүчдлийн вектор диаграмм (б).

Фазын хүчдэл харин болж шугамын хүчдэл ,010=

•

AU

••••

=−=ACCABB

UUUU 11 00,

хүртэл ихэснэ. Ийм учраас фазын гүйдлүүд нь фазаараа-фазын •

CI;•

BI

хүчдлүүдтэй давхцана.

А фазын гүйдэл нь: буюу гүйдэп нь , гүйдпүүдээс ⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ +−=

•••

CBA III•

AI•

BI•

CI 3

дахин их болно

Гурвалжин холбогдсон гурван фазын хэлхээ Генераторын фазын ороомог эсвэл ачааллын фазын холболт нь нэг

фазын эхлэлийг нөгөө фазын тегсгөлтэй холбож битүү хүрээ үүсгэсэн байвал

гурван фазын хэлхээний гурвалжин холболт гэнэ. Зураг 6-д гурвалжин

холбогдсон гурван фазын хэпхээг авч үзье.

Зураг6. Гураалжин холбогдсон гурван фазын хэлхээ

Дээрхи схемд: А-а, В-в, С- с шугамууд; А,В,С (а,в,с) - генераторын болон

ачааллып фазын эхлэлүүд; - шугамын гүйдлүүд; -•••

CBA III ;;•••

CABCAB UUU ;;

шугамын болон фазын хүчдэл; - фазын гүйдлүүд; - •

CAI;••

BCAB II ; cabcab ZZZ ;;

ачааллын эсэргуүцлүүд.

Гурвалжин холболтын үед фазын 6а шугамын хүчдэл тэнцүү.

ФШ UU =

Ачааллын фазыг гурвалжин холболтоор холбосон үед фазын гүйдлийг Омын

хуулиар, комплекс хэлбэрээр тодорхойлно.

ϕjФ

ФФ eI

ZUI −

••

==

Үүнд: -ачааллын фазын комплекс бүрэн эсэргүүцэл jXRZeZ j +== ϕ

Гурвалжин холбогдсон хэлхээний фаз болон шугамын гүйдлийн вектор диаграмм

а) тэгш хэмтэй ачаалал б) тэгш хэмгүй ачаалал

Шугамын гүйдлүүдийг фазын гүйдлүүдийн тусламжтайгаар тодорхойлох бөгөөд

шугамын гүйдлүүдийн векторууд нь битүү гурвалжин үүсгэнэ. Тэгш хэмтэй

ачааллыг гурвалжин холболтоор холбосон үед шугамын гүйдэл, фазын

гүйдлээс 3 дахин их.

ФШ II 3=

Тэгш хэмгүй ачаалалтай үед шугамын болон фазын гүйдлүүд тэнцүү бус байна.

(Зураг 8 б)

•••

•••

≠≠

≠≠

cabcAb

CBA

III

III

Ачааллын фазын гурвалжин холболт

Тэгш хэмтэй, идэвхитэй ачаалал бүхий хэрэглэгчийн фазуудыг

гурвалжин холболтоор холбоё. (Зураг 9)

Доорхи хэлхээнд СА факыг тасарсан гэж үзье. (Зураг 9 а унтраалга В

салгаатай ).

Фазын гүйдэл =0 болж бусад фазын гүйдлүүд өөрчлөгдөхгүй. А шугам нь АВ •

CAI

фазуудтай цуваа холбогдоно.

Ийм учраас шугамын гүйдэл болж хэмжээгээрээ фазын ••••

−== CBCBAA IIII ,

гүйдлүүдтэй тэнцүү. шугамын гүйдэл нь гэж илэрхийлэгдэнэ •

BI••

− BACB II•

=BI

Зураг 9 б-д фаз тасархай үеийн гүйдлийн вөктор диаграммыг дүрслэв.

Зураг 9

Ачааллын фазууд гурвалжин холбогдсон хэлхээний СА фаз тасархай үеийн

а) схем б) гүйдлийн вектор диаграмм

Дараахь хэлхээнд А шугам тасарсан тохиодлыг авч үзье.

Зураг 10. Гурван фазын хэлхээний А шугам тасархай үөийн нэг фазын схем

а) схем б) гүйдлийи вектор диаграмм

А шугам тасарсан үед гурван фазын хэлхээ нь нэг фазын хэлхээг үүсгэнэ.

Ачааллын фазууд хүчдэл бухий хоёр зэрэгцээ салааг бий болгоно. BCU

BCR эсэргүүцэл бүхий салаагаар гүйх - гүйдэл нь өөрчлөгдөхгүй, BCI

•

BCU хүчдлээр тодорхойлогдоно. ; эсэргүүцлүүд бүхий салаанууд дахь ABR CAR

гүйдлүүд тэнцүү бөгөөд гүйдлүүд нь фазаараа гүйдэлтэй давхцах ••

= ACBA II•

BCI

ба хүчдлээр тодорхойлогдоно. •

BCU

ACCBAB RRR == учир гүйдлээс ; гүйдлүүд нь хоёр дахин бага байна. •

BCI•

ABI•

CAI

Шугамын гүйдэл нь гүйдэлтэй фазаараа ••

+ ABB II•

= BCI•

BCI

давхцах ба гүйдлээс хэмжээгээрээ 1.5 дахин их. гүйдэл нь гүйдэлтэй •

BCI•

CI•

BI

хэмжээгээрээ тэнцүү, фазаараа эсрэг чиглэлтэй байна. Гүйдлийн вектор

диаграммыг зураг 10 á-д дүрслэв.

Гурван фазын хэлхээний чадал

Гурван фазын хэлхээний идэвхитэй чадал нь ачааллын фазуудын

идэвхитэй чадлуудын нийлбэр дээр тэг шугамын эсэргүүцэл дэх идэвхитэй

чадлыг нэмсэнтэй тэнцүү.

Р=РА+РВ+РС+РО

Гурван фазын хэлхээний идэвхгүй чадал нь ачааллын фазын идэвхгүй чадлын

нийлбэр дээр тэг шугамын эсэргүүцэл дэх идэвхгүй чадлыг нэмсэнтэй тэнцүү.

0QQQQQ CBA +++=

Бүрэн чадал нь:

22

22 QPS +=

Хэрвээ ачаалал нь тэгш хэмтэй бол:

ФФФCBA

ФФФCBA

IUQQQIUPPP

QP

ϕϕ

coscos

000

======

==

Үүнд : ϕϕ -ачааллын фазын гүйдэл , хүчдлийн хоорондын өнцөг. Гурван фазын

хэлхээний тэгш хэмтэй ачаалалтай үед фазын чадлууд нь:

ФФ

ФФФ

ФФФ

IUSIUQIUP

3sin3cos3

===

ϕϕ

Шугамын гүйдэл, хүчдэлийг хэмжих нь хялбар учраас гурван фазын

хэрэглэгчийн чадлыг шугамын гүйдэл, хүчдлээр илэрхийлнэ. Гурвалжин эсвэл

од холболтоор холбогдсон эсэхээс шалтгаалахгүйгээр тэгш хэмтэй ачаалалтай

үед идэвхитэй, идэвхигүй, бүрэн чадлууд нь дараахь томъёогоор

илэрхийлэгдэнэ.

ШШ

ШШШШ

ФШШШ

IUS

IUQ

IUP

3

sin3

cos3

=

=

=

ϕ

ϕ

Гурван фазын хэлхээний чадлын коэффициент нь идэвхтэй ба бүрэн чадлын

харьцаагаар тодорхойлогдоно.

ШШ IU

PSPCOS

3==

Гурван фазын хэлхээний чадлыг хоёр ба гурван ваттметрийн

тусламжтайгаар хэмжинэ.