levizja e qendrueshme ne shtreter te mbyllur (leksion2,3)

8/10/2019 Levizja e Qendrueshme Ne Shtreter Te Mbyllur (Leksion2,3)

1/63

evizja e Qendrueshmeevizja e Qendrueshme

e shtreter te mbyllur

1


2/63

Levizjaquheteqendrueshme,kurtreguesitkryesorehidrauliketerrjedhjessipresionipdheshpejtesiaV,nukvaren

nga o a,porvetemnga oor inatat.

NerastinelevizjesseIengjevenegypezime,metecilendotekemitebejmeneketekapitull,ketatreguesvarenvetemnga

gjatesia.

Shtratiquhetimbyllur,kurperimetriitijilagureshtenjevijeembyllur.

Levizjaelengjeveneshtretertembyllur,neliteraturequhetIevizjemeshtypje,oselevizjemepresion.

shtypjetendryshmengapresioniatmosferik

Levizjaeqendrueshmeneshtretertembyllurmundtejetelevizjeenjetrajtshmekurshpejtesiavnukndryshongjate

gypezimitoselevizjejoenjetrajtshme,kurshpejtesiavndryshongjategypezimit

caktuaratetyre,levizjaeshtevetemenjetrajtshme.

Levizjejo enjetrajtshmenepraktikekemivetemnedisarastetevecantasi,nekalimineIengjeveneperprurjematesin

Venturi,nekalimineujitnepergypineshkarkimitteturbinavereaktiveetj,perketearsye,kjolevizjenekursete

zakonshmetehidraulikesnukstudiohet.

Pra neIeviz ene endrueshmetelen eveneshtretertemb llurstudiohetvetemIeviz aen etra tshme ecilash esh

quhetlevizjaelengjevenegypezime.

2


3/63

2.1Mardhenietkryesorenelevizjenenjetrajtshme.

Ne ogaritjen i rau i etegypezimeve, uratapunojnemes trattem y ur,simarre enie ryesores er ejne:

BarazimiShezi: (2.1) oseneformen (2.2)

Barazimiivazhdueshmerise: (2.3)

BarazimiiBernulit: (2.4)

Barazimiihumbjevehidraulike: (2.5)

Barazimiihumb evehidraulike atesoresi asDarsi er ezimeterrumbullaket: 2.6

3


4/63

Por,pertethjeshtuar llogaritjetpraktike,disaprejketyremarredhenievekthehennenjeforme metepershtatshme

S pre ja 2.1 s ru etne ormen: 2.7

Pjesaepareqeshenohetme: (2.8)

dhevaret,vetemngatreguesithidraulike:prurjaQdhepjerresiahidraulikeI,

Pjesaedyteqeshenohetme (2.9)

varetvetemngatreguesitgjeometriketegypit,dmthngaformaemadhesiaesiperfaqessegjalledhengaashpersia

absoluteesiperfaqessebrendshmetetij.

ParametriKoquhetmoduliiprurjesperlevizjenenjetrajtshme,ndersaKthjeshtmoduliiprurjes.

.

Meqenesepjerresiahidraulike Inukkapermasa,moduliiprurjes,ngashprehja(28),

delsekapermasateprurjes,dmthl/sek,m3/seketj.

Ngakjoshprehjedeldhekuptimifizikitij:ModuliiprurjesKeshteprurjaQperpjerresi

hidraulikeI=1

Nefi uren2.1eshtetre uarn erezervuarmethellesishumetevo el men e te ate

tevendosurvertikalisht.PotepranohetneketefigureqeH=hw=L,ateheremundte

shkruhet:

4


5/63

Kjodotethoteqepjerresia maksimalehidraulikengareniaekrijuarngavetegypieshte Imax=1.

Sirrje immun tes pre ete en rys e uptimi izi imo u itteprurjes K:

PrurjamaksimaleQmaxqejepnjegypngareniaqekrijohetngaaiveteeshteateherekurgypivendosetvertikalisht.

VleraekesajprurjeeshteebarabartememodulineprurjesK.

5


6/63

Shprehja(2.2)gjithashtumundteshkruhetedheformen:

edheneketerast anaemajteebarazimitvaretvetemngaparametrathidraulikedheshenohet:

ndersaanaedjathteetijvaretvetemngaparametratgjeometrikdhe shenohetme:

Kurlevizjaeshteenjetrajtshme

ParametriParametriSSquhetmoduliishpejtesisequhetmoduliishpejtesise.

Nengjashmerimemodulineprurjes,permasatemodulitteshpejtesisedhekuptimifizikitijshprehet:

ModuliishpejtesiseSeshteshpejtesiavperpjerresihidraulikeI=1.

VleratekesajshpejtesieeshteebarabartememodulineshpejtesiseS.

6


7/63

Dukevendosurneshprehjen(2.5)vlerenepjerresisehidrauliketenxjerrengashprehja(2.1)kemi:

Neshprehjenemesipermedukezevendesuarme: ose,me

nxjerrim:

arametrarametr qu et um aspec e eenerg sequ et um aspec e eenerg seoserez stencaspec e, mt um aeenerg se w per = .

Duhettheksuarqemarredheniaeparaqiturmeshprehjen(2.17)eeshteevlefshmeperfushenehumbjevetecilatvaren

ngashpejtesianekatror.Pershpejtesimetevogla,nefushenndermjetese,kjoligjshmerimundteshprehet:

kutreguesiifuqise m


8/63

Pertepaturnjepercaktimpraktik tekufirittelartpermendurteshpejtesise,nepasqyren2.1jepen vlerateshpejtesisene

m s,m iv erateseci es a o etne us en ua rati etes pejtesive.

Nepasqyrenemesipermekemi:

Pergypaterinjtezakonshemprejcelikunjeashpersiabsolute=0.45mm

Pergypaterinjtezakonshemprejgizenjeashpersiabsolute=0.50mm

.

8


9/63

Pertenjejtinqellim,pertepaturmundesineenjepercaktimiteshpejtepraktikteparametrave dhe

Tegypezimeveteza ons emmeta i me=1 1.5mm,qeipergjigjetnje oe icentias persiemesataren=0.012ne

pasqyren2.2jepenvleratnumeriketeketyreparametrave.

Mendihmenepasqyres2.2,pernjegypezimtedhenemediameterDdhepjerresihidraulike ,mundtepercaktohet

prurjaQdheshpejtesiaVerrjedhjesseujitnete.

Dukepaturedhegjatesineetijmundtepercaktojmeedhehumbjethw.

9


10/63

Petllogaritjeneshtretervetembyllur,terrumbullakteetevegjel(D


11/63

Nellogaritjeneshtretervetembyllurngaanahidraulike,duhettekihetparasyshqetemoskalohetshpejtesiamaksimalee

,

mureve.

Nepasqyren2.4janedheneshpejtesitemaksimaletelejuaranem/sekperdisarasteqetakohenmeshpeshnepraktike.

11


12/63

2.2Rrjedhjaelengjevenegypezimetegjata

Gypezimiquhetigjatengaanahidraulike kurhumbjetevenditjanerelativishttevoglanekrahasimmehumbjete

gjatesise.Neketerasthumbjetevenditarrijnevlerene3%tehumbjevetepergjithshme,perketearsuenegypezimete

gjatahumbjetevenditnukllogaritenpormerren3%5%tehumbjevegjatesore.

Nepraktikekemitebejmekryesishtmegypezimetegjatadheproblemethidraulikeneketedrejtimjanetepanumerta.

Megjithatemeposhtedotetrajtohenvetemdisaprejtyre.

. ogar a rau een egypez m e es e

Gypezimiquhetithjeshte,kurformaesiperfaqessegjalle,madhesiaesajdheashpersiambetentepandryshuaranete

gjithegjatesineetij. Nesekemitebejmemegypezimemesiperfaqetegjalleterrumbullaketateherediametri dhe

ashpersiaduhettejenekonstantegjategjithegjatesisese

.

Nefiguren2.2eshtetreguarnjegypezim qeithejshteqe

lidhdyrezervuaretAdheB. Problemetkryesoreqe

paraqitennellogantjenhidrauliketenjegypezimite

thjeshtejanekater.

12


13/63

Tedhenat,treguesitqekerkohendhezgjidhjaesecilitproblemjanedheneneformeskematike,nepasqyren2.5.

Probleminepare: Jepen,diametriibrendshemDigypezimit,koeficientiiashpersisendhepjerresiahidraulikeI (osene

vend tepjerresise jepen humbjeteenergjisehw dhegjatesiaegypezimitL).

KerkohetprurjaQdheshpejtesiav.

,

dhemetejmendihmene dheshpejtesine13


14/63

Problemiidyte:

un e e e y o es .:neras nepare ane ene ,n, e , er o e p eres a ;neras ne y e ane ene ,n,

dheL kerkohenhumbjethidraulikehwosekurjanedhenehumbjethwkerkohetgjatesiaL.

Nerastinepare pasipercaktohetmoduliiprurjes gjendet

ndersanerastinedyte,pasieshtepercaktuarpjeresia I ngazgjidhjaerastittepare,gjendenhumbjet ose

Problemiiparedheidytejanemetepertekarakteritprovues,

ndersa,problemiitretedheikatert,janeproblemeprojektuese.

14


15/63

Problemiitrete:

ane ene:prur a ,as pers an ep erres a rau e oseg a es a e um e w, er o e ame r ren s em

gypezimitD.

Problemiikatert:

Janedheneshpejtesiav,ashpersiandhepjerresiaI (oseLdhehw),kerkohetdiametriibrendshemigypezimitD.

.

Ketoproblememundtezgjidhenanalitikishtdukeidhenevlefta tenjepasnjeshmediametritDderisaanaedyteebarazimit

Shezi,perrastin eproblemit tetrete tebarazohetmeprurjenQ,ndersaperrastineproblemittekatert

te barazohetmeshpejtesineV.

Diametriqevertetonbarazimineshtediametriikerkuar.

K o z idh e duke mos ene n e z idh e analitike e te a i

drejtperdrejtvlerenediametritD=F1(Q,n,I)oseteD=F2(V,n,l)

pershkaktelidhjestereciproketeR=f1(D),teC=f(D)=(1/n)*R^y

kudhey=f3(R,n),sizgjidhjemetentativa,eshtenjezgjidhjeegjate.

Perketearsye nepraktikeperzgjidhjeneketyreproblemevemeshpesh

perdoretmenyragrafike. Perzbatiminemenyresgrafikeparaprakisht

plotesohetpasqyra2.6dukeidhenedisavleradiametritD=D1,D2,...Dn.

MeshtylleneparedhetefunditndertojmegrafikunD=f(K)perprobleminetrete

emes ty ensepare etepara un it,gra i unD= S perpro emine atert.Pastaj u e itur e

gjejmediametratekerkuarpertedyproblemet.15


16/63

Problemetepershkruaramelartjanekaterproblemetklasiketeqejapinzgjidhjenepergjithshmezgjidhjenepergjithshmeteproblemevehidraulike

qe a o enne ogar enegypez meve eg a a.

Keto zgjidhjeperdorennepraktikekurnukeshteemundurtenavinenendihmepasqyratendryshmetetipittepasqyres

2.2.psh,kurdiametrieshteshumeimadh,kurnukkemipasqyraperkoeficentin eashpersiseosekoefeferkimit,kurforma

esiperfaqessegjalleegypezimiteshteecfaredoshme,etj.

Neflguren2.2janetreguarvijaeenergjiseVEdhevijapjezometrikeVP,sidhehumbjetnehyrjehw1dhehumbjetnedalje

hw2.Sipaspercaktimittegypezimittegjatehw1+hw2


17/63

Nerastinefigures2.2,meqeneselengunukbenasnjepunetjeter,gjitheenergjiaHecdokilogramilengqendodhetne

rezervuar n un re n ve eu nerezervuar n ,s penzo e per eper a uar um e , e se = w. epra emun

tendodheqejoegjitheenergjiaHtejeteebarabertemehubjethw;keshtup.sh.,nerastinegypezimitteturbinavetenje

hidrocentralidukeshenuarH=H1+H2 pjesaH1+hw ndersah2energjiaqejepcdokilogramlengturbines.

PoashtuneseshenojmemeHenergjineqekanjekilogramlengpasnjepompedheH=H1+H2,pjesah1=hwkuhwjane

humbjethidraulikenegypeziminedergimittepompes,ndersah2ngritjagjeodezikeelengutngadaljaepompesderine

.

Kurkemitebejmemegypezimetegjate,praktikishtkurgjatesia L>500*Dpertemarreparasysh humbjetevenditne

energjineqekemiperteharxhuar Hperdorimmardhenien:

ose u wjane um jetgjatesore

17


18/63

2.Gypezimetelidhurneseri

fig2.3

Nefiguren2.3eshtetreguarlidhjanemenyretenjepasnjeshmeedygypezimeveperkatestshtmegjatesi,diameterdhedhe

koeficient ashpersieL1,D1,n1dheL2,D2,n2.KysistemgypezimilidhdyrezervuaretAdheB,teciletkanenjerenieH

nderm et t re. Kerkohet te ercaktohet rur a e kalon n a rezervuari A ne B.

Ngafiguramundteshkruajme: H=hw=hw1+hw2

Ku,dukezevendesuarhumbjet dhe kemi:

Prejnganxjerrim:

Neshprehjenemesipermeshohimqeneemeruesinethyeseseshteshumaehumbjevespecifiketedygypezimeve,ngae

cilaperngjashmerimundteshkruajmeprurjenenjesistemi,kujanelidhurdisagypezimenemenyretenjepasnjeshmeapo

neseri,kuGeshteshumaehumbjevespecifiketetegjithagypezimevetesistemit

18


19/63

3.Gypezimetelidhurneparalel

JepetsistemiABigypezimitteperberemeformete

cfaredoshmenehapesire(fig.2.4),NepjesenCDky

sistemeshte formuarngalidhjaedygypezimevene

paralel.Nepergjithesi,lidhjaneparalelmundte

dhevendosjaetyremundtejeteecfaredoshmene

hapesire.

Ngatedhenatefiguresmundteshkruhentremarredheniekryesorehidraulike.Dukediturenergjitepotencialenenyjete

degezimitCdheDperkatesisht dhe mundtegjejmehumbjeteenergjiseperdegenC2D

.

si erfundimnx errimmarredheniene are: 2.29

marredheniaedyte: (230)

dhemarredheniaetrete: (2.31)19


20/63

Nellogaritjenhidrauliketegypezimeve teIidhuraneparalel,paraqitendyproblemekryesoreparaqitendyproblemekryesore.

Pro emiipare:

JepetsistemiigypezimitdhereniaHndernjetnivelevetedyrezervuareveAdheB,kerkohenprurjetQ1,Q2,Q3dheQ4.

Shprehja(2.29)mundteshkruhetedheneketeforme:

prejsecilesnxjerrim:

dukeezevendesuarketeshprehjeteQ3neshprehjen(2.30)kemi: (6.34)

ose (6.35)

perngjashmerimundteshkruhetgjithashtu,qe (6.36)

Shprehja(2.31)mundteshkruhetedhe netecilin,dukezevendesuarvlereneprurjesQ2

n ash rehia 6.35 dheQ4=Q1kemi:

prejsecilesnxjerrim:

PasigjejmevlereneprurjesQ1,gjejmengashprehjet(2.35)dhe(2.36)perkatesishtprurjetQ2dheQ3.

NdersaprurjaQ4=Q1.

20


21/63

Problemiidyte:

Jane eneprurjetQ1,Q2,Q3 eQ4,gjit as tu H,G1,G2,L2 eL3, er o etteperca to en iametratD2 eD3te

gypezimevetelidhuraneparalel.

Shprehja(2.31)mundteshkruhetneformen:

prejseciles:

Dukezevendesuarneshprehjenemesipermehumbjethw2me

kemi:

2

dheperngjashmeri,modulineprurjessegypezimittetrete:

Dukendertuar,sinerastineproblemittetretellogaritjes

hidrauliketenjegypezimitethjeshte,grafiketK=f(D)per

n2dhen3(ose 2dhe3)tedygypezimeve,mendihmen

emoduleveteprurjesK2dheK3percaktojmediametrate

.

21


22/63

4.Dhenia njepjeseteprurjesnenjepiketecaktuartenjegypezimi.

. , ,

jepetnjeprurjeeperqendruarQc.KerkohettepercaktohenprurjetQAdheQB.

Ngafiguramundteshkruajmeketomarredhenie: (2.46)

dhe

Dukezevendesuarnesh reh en 2.46 rur en B= A c deln ebarazm ishkallesed tekundre t rut es A.N ak

barazimpercaktojmeprurjenQA,pastajdukediturketevlere,percaktojmeedheprurjenQB.

22


23/63

5.Shperndarjaenjetrajtshmeeprurjes.

RezevuariA (fig2.7)tekicilinivenliiujitneteeshteipandryshueshem,furnizongypeziminAB,mediameterdheashpersite

pandryshueshem,menjeprurjeQ.

KygypezimprurjenqemerrngarezervuarieshperndantegjithenjetrajtesishtnetegjithegjatesineLmenjeintesitetqm3/s

permetergjatesi.Kerkohettepercaktohenhumbjeteenergjisenetegjithegjatesineeketijgypezimi.

rur aeperg s meqemerrgypez m mun es pre e :

ndersa,prurjanenjeprerjetecfaredoshmeqendodhetnenjelargesixprejfillimittetijeshte:

dukepranuarqeprurjaQxnenjegjatesishumetevogeldxmbetetepandryshuarmundtepercaktojme humbjethidraulike

netegjithegjatesineegypezimit.

23


24/63

Neshprehjenemesipermedukezevendesuar dhe

nxjerrimqe

dmthkurprurjaQshpemdahetneformetenjetrajtshmenetegjithegjatesineegypezimit,humbjetjanesa1/3ehumbjeve

sikurkjoprurjetejepejnefundtegypezimit.

24

6 P j j t jt h dh j t it


25/63

6.Prurjaenjetrajtshmedheprurjatranzite

NegypeziminABmediameterdheashpersitepandryshueshme(Fig.2.8)keminjeshperndarjetenjetrajtshmeteprurjesme

intensitet qdhenjeprurjeQ,qekalonbashkerisht tranzitnepergypezim.

Prurjaepergjithshmeqehynnegypezimeshte:

ndersa,prurjanenjeprerjetecfaredoshmeqendodhetnenjelargesixngafillimiigypiteshte:

u epranuare ene e eras ,qeprur a xne arges nee emen are xm e e epan rys uar, um e ne e e arges o

tejene:

pasintegrimitnga0derineL,nxjerrimvlerenehumbjevehidraulike. (2.56)

* * * ,

njetrajtesishtq*LdheteprurjestranziteQT,sesakurketoprurjekalojnevecnganjeratjetraneketegypezim.25

Sh h h hj (2 56) hk h t f


26/63

Shpeshshprehja(2.56)shkruhetneformen:

kuQlleshteprurjallogaritese,ecilamerretsipasformulesseperafert.

Ngakrahasimiirastitkurkemivetemprurjeteshperndaremerastinkurkemivetemprurjetranzitevemeresehumbjet

hidraulike errastine are anesa1 3ehumb eve errastined te.

rastivetemmeprurjeteshperndare

rastivetemmeprurjetranzite

26

7 Funksionimi i rezervuarit te rregullimit te prurjes


27/63

7.Funksionimiirezervuaritterregullimitteprurjes

. .

kesajqendretebanuar,dmthQc=f(t)gjate24oreve,eshteparaqiturnefiguren2.10a

Pertesiguruarqendrenebanuarnecdokohemeprurjenenevojshme,duhetqe

ame r negypez m a ogar s mmeprur enma s ma e cmax. er emos

ndertuarnjegypezimACshumeterenduardhejoekonomik,aferqendressebanuar

nenjefarelartesie,ndertohetnjerezervuarBqequhetrezervuariirregullimitteprurjes.

QeniaerezervuaritB,benqe prurja,ecilavjenngarezervuariA,tejetemeenjetrajtshme(Fig.2.10b).

DukezvogeluarneketemenyreprurjenmaksimalellogaritesengaQcmaxneQAmax,diametriigypezimitACdelshumemei

, , ,

ngaanatjetershtohetgypezimiCBdherezervuariB.27

Per te gjetur variantin me te leverdisshem te sistemit me rezervuar te rregullimit te prurjes duhet te dime diametrat e


28/63

Pertegjeturvariantinmeteleverdisshemtesistemitmerezervuarterregullimitteprurjes,duhettedimediametrate

prurjeveQA=f(t)dheQB=f(t).Perndertimineketyredygrafikeve,duhettezgjidhinprobleminhidraulik,qenenjesistemte

tilletedhene,pernjeprurjetecaktuarQctegjejmeprurjetQAdheQa;

ezg ene e pro em em reras e ryesore:

Rastiipare kurQc=0,d.m.thQA=QB.Neketerastvijaeenergjisenefiguren2.9dotejeteA1B,ndersaprurjaellogaritursi

gypezimetelidhuranemenyretenjepasnjeshme(seri)

28

Rasti i dyte kur QC = QA dmth QB=0 Vija e energjise do te jete ne kete rast A 2 B ku pjesa 2B eshte horizontale ndersa prurja:


29/63

Rastiidyte kurQC=QAdmthQB=0.VijaeenergjisedotejeteneketerastA2Bkupjesa2Beshtehorizontalendersaprurja:

1

Nepergjithesi,kur dhe QA=QC+QB,

m urn ve p ezome r nep en n o e nen ep e u a e ereprur aqev enngarezervuar o

tejete: (2.61)

prurjaqeshkonnerezervuarinB: (2.62)

.

29

Rasti i trete eshte kur Qcmax = QAmax + Qbmax, dmth kur gypezimet ne piken C jane te ndara dhe furnizojne kete pike ne


30/63

Rastiitrete eshtekurQcmax QAmax+Qbmax,dmthkurgypezimetnepikenCjanetendaradhefurnizojneketepikene

.

Neketerast,vijaeenergjisedotejeteA3B,ndersaprurjadotejete (2.64)

Nepergjithesi,kurQc


31/63

p p q g g

, .

PikaI,IIdhellleketijgrafikuparaqesingrafikishttrerastetepermenduramelart.

VijaI,II,lll,quhetkurbaeprurjesQAdheeshtendertuar,perpjesenlllmendihmeneshprehjeve(2.61)dhe(2.63),ndersa

pjesallll'meshprehjet(2.61)dhe(2.65)dukeidhenevleratendryshmehperkatesishth>HBdheh=0HB.

Vija0IIllleprurjesQc,eshtenjevijeedrejtemepjerresi45.

Lar esiavertikalenderm etvi avete ermenduramelar e vlerene rur esQB ern e rur etecaktuarQC.Fushae

shenuarmeshenjenplusjepprurjetQBqeshkojnenerezervuarinB,dmthqeembushinate,ndersafushaeshenuarme

shenjenminusprurjetQBqeshkojnengakyrezervuarnepikenC,dmthqeezbrazin ate.

Mendihmenegrafikuttefunksionimitteprurjes(Fig.2.11)duke

pasurgrafiku QC=f(t)tetreguarperkatesishtnefigurat

2.10bdhe2.10c.Mendihmeneketyredygrafikevetefundit,

dukeikthyeratanegrafikeintegrale,mundtepercaktojme

ve me erezervuareve e

31

8.Problemiitrerezervuareve.


32/63

.

bashkohennejepikeD.

es s em ne reguarne gure, ane ene ara er s a rau e e regypez meve m , , s e ar es s e ,

HB,HC enivelevetetrerezervuarevengapikaD,KerkohettepercaktohenprurjetQA,QB,QC

DukeshenuarlartesinepjezometrikenepikenDme nezgjidhjeneketijproblemimundtekemitreraste.

32

Rastiipare:


33/63

, ,

(2.66),(2.67)

ndersaprurjaqehynnerezervuarinCeshte:

(2.68)

Ngakushtetedhenateketijrastimundteshkruajme: (2.69)

Ose u epaturparasys s pre jetemesiperme emi: 2.70

33

Rastiidyte:


34/63

, .

(2.66),(2.68)

ndersaprurjaqehynnerezervuarinBeshte:

(2.71)

Ngakushtetedhenateketijrastimundteshkruajme: (2.72)

e u epaturparasys s pre jetemesiperme emi: 2.73

34

Rastiitrete:


35/63

, . ,

kurhHB,pertepercaktuarmecilenngatedyrasteteparakemitebejmeneshprehjen(2.70)osene(2.73)zevendesojme

h=HB dhe kur dmth A< C kemi te be me me rastin e are ku hQC,kemitebejmemerastinedytekuh>HB

Kurkemitebejmemerastineparenxjerrimvleftenehsengashprehja(2.70)sirrenjetenjebarazimiteshkallessedyte,

, . , . . .

edytepercaktojmehngashprehja(2.73),pastajprurjetperkatesishtmeshprehjet(2.66),(2.71)dhe(2.68).35

9.Sifoni


36/63

seshtypjaatmosferike.Qetekeminenjepjeseetegypezimitnjeshtypjep


37/63

.

gas pre aemes perme, u e ere 0= ,nx err mv ereneva um tperprer enec are os mexx:

Nefigureshohimqe,lartesiavakumetrikehvakeshteebarabartemelargesinevertikalendermjetboshtittegypitdhevijes

. , ,

mjaftonvetemndertimiivijespiezometrikegjatesifonit.37

Qenjesifontepunoje,dmthpasvenies,nepunetedergojepanderprerjelengngarezervuari A.nerezervuarinBduhetqe

l t i k t ik k i l h t j t l l t i k t ik l j il i t i k h


38/63

lartesiavakumetrikemaksimalehvakmakstejetemeevogelselartesiavakumetrikeelejuar,ecila,persisteminezakonshem

teujesjellesveeshtepranuarhvaklej=7m.Pertepercaktuarhvakmakszhvendosetvijapjezometrikeparalelmevetenesaj

vertikalishtderisaajotebehettangentemeboshtinegypezimit.Pikaetangentesjepprerjenterthorepjezometrikemev erene er uar vakmaks.

Kurnenjegypezim,qofteedhenenjepjeseteshkurtertetijkemihvak>hvaklejlenguqendodhetgypezimitdotekthehetne

gjendjetegaztedhe,dukeuzgjeruarpambarimdotekrijojenjevellimajriplusavulli,icilidotevijedukeuzmadhuarne

drejtimtedyrezervuareve.Kyvellimajrieavullidukezenetegjithesiperfaqenterthore,doteshkaktojenderprerjenedheniesselengutngarezervuariAnerezervuarinB.

38

Nefiguren2.13pjesa1E2egypezimitpunonmevakum,ndersapjesa3E4mehvak>hvakIej,dmthmeqevijaCDevakumitte


39/63

, . ,

duhettengrejmevijenpjezometrikederisavijaCDtegjendetmbigypezim. Kjoefundit,nerastsepikameelarteEe

gypezimitnukndodhetshumemeelarteseniveliirezervuaritA,mundtearrihet dukevendosurprejrezervuarit Ane

rezervuarinBgypezimetngadiametrimeimadhtediametrimeivogel.

Nepraktikenjegypezimmundteketeshume

p esetet aqemun epuno nes s one.

Nefiguren2.14eshtetreguarrastimetre

ptiesetetilla. Nerastinedhene pjesaedyte

qepunonsisifonkanjelartesivakumetrike

maksimaletetilleqehvak>hvaklej,prandaj

periodike.39

10.Shatervani


40/63

. . ,

porkjoreniemundtekrijohetedhemeanenendonjepompetevendosurgjategypezimittesistemit.

Nellogaritjenhidrauliketenjeshatervanitedhene,kerkohettepercaktohetprurjaQdhelartesiahsh ehedhjesseujit.

Ngatedhenatefiguresmundteshkruajme: dhe

kuhw ane humb et hidraulike me ezimin e sistemit koeficienti i rur es te hundzes se shatrivanit dhe

Potemosishterezistencaeajrit,ujiishatrivanitduhejtengrihejderinelartesineh.Ngastudimetendryshmeteorikedhe

eksperimentaleeshtearriturneperfundiminqepershatrivanetezanonshemmundtepranohet:

.

40

Dukezevendesuarneshprehjen(2.79)vlerenehtenxjerrengashprehja(6.80)dhevlerene ,kemi:


41/63

prejnganxjerrim:

S

(2.83)

Gjithashtu,dukezevendesuarneshprehjen(2.79)humbjet kemi:

(2.85)

0.85 . , sh

41

2.3 Parimetkryesoretellogaritjeshidrauliketerrjeteveteujesjellesve.


42/63

1.Rrjetinehapurteformuarngadisadegezimetevecantaqebashkohennenjetrungtevetem,icililidhetmerezervuarine

fumizimit(Fig.2.16a),kyrrjetshpeshquhetedherrjetidegezuar.

42

2.Rrjetinembyllurteformuarngadisaunazatelidhurasebashkuqeformojnenjesistemtevetemdhefumizohennganje


43/63

. , .

43

3.Rrjetineperbereteformuarpjeserishtprejnjerrjetitehapurdhepjeserishtprejnjerrjetitembyllur(fig.2.16c).


44/63

Nefiguratepermenduramegermajaneemertuarnyjeterrjetit.

rr e m,prur aqe e ngac ony e,s typ a ro nam eqeven osetat e, uotaeny es e artes ap ezometr e

marrinemertiminenyjes.

Keshtup.sh.pernyjenBmundteshkruhetQB,PB,ZBdheHB.Poneketofiguramenumratrendorejaneemertuar

gypezimeterrjetit,ku,Sirrjedhimprurjaqekalonneta,diametri,gjatesia,koeficentiiashpersisen(oseA),humbjaspecifike

. . . , , , , .

44

Nellogaritjenhidrauliketerrjetaveteujesjellesvekemidyvartesikryesore.


45/63

, .

Keshtu,p.sh.

PernyjenBterrjetittehapur(Fig.216a),,kemi:Q1QBQ2Q5=0

PernyjenEterrjetittembyllur(Fig.2.16b)Q6+Q4QEQ9=0

PernyjenLterrjetitteperberekemiQ11+Q10QLQ12=0

45

Vartesiaedyteshprehetneketemenyre:Vartesiaedyteshprehetneketemenyre:


46/63

DmthlartesiapiezometrikeHnnenjenyjetecfaredoshmen,kundrejtnjenyjetjetertecfaredoshmem,eshteebarabarte

melartesinepiezometrikeHmplushumbjethidraulikeprejnyjesnnenyjenm,kurdrejtyimiiprurjeseshtengannem.Ne

atopjesetelargesisenmkuprurjakadrejtimtekundert,humbjetmerrenmeshenjetekundert.

Kur behet f ale er n e unaze te mb llur te n e rr et sh reh a 2.89 shkruhet :

Qenjerrjetidhene,menjekuotetecaktuarterezervuarit Atefumizimit,tequhetseeshtellogariturnerregulledhenga

anaekonomikeduhetqepeshaerrjetittejeteminimale.Dukediturqepeshaemetalittegypezimeveterrjetiteshtene

perpjestimtedrejtetegjatesineLdhemediametrinDtetyrenekatror,kykushtshprehet:

Mirepopernjerrjettegjere,teperberengashumegypezimeeshteshumeveshtireteplotesohetnjekushtitille,prandajne

pra tt epertep otesuar ete us t u zo envetem u es guruarperc ogypez ms pe tes nee onom eoses pe tes ne

erekomanduar.

KuptimiishpejtesiseekonomikeKuptimiishpejtesiseekonomike,pavaresishtsesadrejtemundtepercaktohet vleraesaj,eshtemeigjeresekushtii peshes

minimaleterrejtit,mbasimeketekuptojmecfareshpejtesieduhettekeminerrjetqeshumavjetoreeamortizimitterrjetitmeketekuptojmecfareshpejtesieduhettekeminerrjetqeshumavjetoreeamortizimitterrjetit

rezervuar,tejeteminimale.rezervuar,tejeteminimale.46

Keshtup.sh.nerastsezvogelojme diametrategypezimevepertezvogeluarpeshenerrjetit duhet terrisimkuotene


47/63

,

energjiseelektriketepompavepertengriturujinderiatje.

Ekundertandodhkurzmadhojmediametrategypezimeve.

PertepaturnjemendimorientuesmbishpejtesineekonomikeVek,nepasqyren2.7jepenvleratesajnevartesitediametrit

te it. Po ne kete as re ane dhene edhe rur et ekonomike ek

Nellogaritjenenjerrjetitedhene,njohimgjatesiteegypezimeveLG:kuotatenyjeveZNsidheshtypjenhidrodinamike

minimalePNminpercdonyjedheshpemdarjeneprurjesnerrjet.

u epasur Nmin e Nmun teg e me artes nep ezometr em n ma etec ony e Nmin= N+ Nmin g

dheshperndarjeneprurjesnerrjetmundtakthejmekurdohereneprurjeteperqendruaranenyjetQN.

DukepranuarsenerrjetnjihengjatesiteegypezimeveLG,ashpersiteetyrenG,lartesitepjezometrikeminimalenenyjeHNmin

dheprurjetnyjoreQN,nellogaritjenerrjeteveteujesjellesveparaqitendyproblemekryesore:

47

Nellogaritjenerrjeteveteujesjellesveparaqitendyproblemekryesore:Nellogaritjenerrjeteveteujesjellesveparaqitendyproblemekryesore:


48/63

PercaktimiidiametraveDPercaktimiidiametraveDGGtegypezimeveterrjetitdukepranuartedhenalartesitepjezometrikeHtegypezimeveterrjetitdukepranuartedhenalartesitepjezometrikeHNN>H>HNminNmin

*Perrrjetinehapur*PerrrjetinehapurllogaritjafillohetngapercaktimiiprurjevetegypezimeveQGdukesiguruarbilancineprurjevenecdo

nyje.Neatorastekurkeminegypezimprurjetenjetrajteshmedheprurjetranzite,osevetemprurjetenjetrajteshme,prurja

llogaritesepercaktohetperkatesishtngashprehja(2.58dhe2.52). Nerrjetinehapurmekuoteterezervuarit Atedhene

ranohet ezimi kr esor ose ezimi i ua turtrun u i rr etit. Ne fi uren 2.16 a .sh. ranohet ne men re ara rake

gypezimiABFILsitrungirrjetit,gypezimetetjeraquhenneketerastdegezimeterrjetit.Sitrungirrjetitpranohetaigypezim

qeeshtemeingarkuarneprurje,meigjatemelartesipjezometrikenembarimtetijmetemadhe.

Gjategypezimitkryesor,dukeunisurngakuotaerezervuaritAderinelartesinepjezometrikeminimaletepikesmetelarget

(HLmin),pranohetnjevijepjezometrikepakashumemepjerresitepandryshuar,dmthneketemenyrepercaktohen

lartesitepjezometriketenyjevetegypezimitkryesorHB,HFdheHJ.NeatonyjekuketolartesidalinmetevoglaseHnmin

vijenpjezometrikee ngrejmederisatesigurohetnecdopikeHNmintekerkuar.

48

DukenjohurrenienpjezometrikendermjetdynyjevefqinjeH =hwdheprurjenegypezimitqelidhketodynyjeQ,


49/63

neketemenyregjithediametrat DGtegypezimitkryesor.

Diametrategjeturneketemenyremerrenbarazmediametratstandartmeteafert metemedhenjdhemetevegjelpert'iu

afruarkushtitekonomtk(2.91)sameshume,pordukepaturparasyshqellogaritjaelartesise pjezometrikemeketa

diametra,mendihmeneshprehjes(2.89),tesigurojenecdonyjeHN>Hnmin.

Diametrat e de ezimeve ercaktohen ne te n e ten men re e duke u nisur n a lartesite iezometrike te n eve ku fillo ne

ketodegeztme.Kuptohetqekurnenjerrjettehapureshtedhene kuotaerezervuaritA,prurjet dheshpejtesiteekonomike

nedisangagypezimettejenelargvleraveekonomiketedhenanepasqyren2.7.Neketorastekurketovleralargohenshume

ngavleratekonomike,osekurdiametratndryshojneshumengadiametrateegjeturmendihmenepasqyres2.7dukeunisur

ngaprurja,ndryshojmevijenpjezometrikedukendryshuarlartesitepjezometrikeHNnedisaprejnyjeve.

49


50/63

KurnenjerrjettehapurrrjettehapurnukeshtedhenekuotaerezervuantAdhekurajoduhettepercaktohetngallogaritja,llogaritjafilion

ngapikameelargetetrunguttepranuar.Keshtup.sh.nefiguren2.16adukediturprurjenQ9ngapasqyra 2.7percaktojme

ametr nmetea ert, um etne etegypez m e artes ne p ezometr e

DhekeshtumerradheHF,HB dheHA=ZA.DuhettekihetparasyshqeneketellogaritjetesigurohetnecdonyjelartesiapjezometrikeHN>HNminekerkuar,nerast tekundertpranohetHN=HNmindukemarrenellogaritjediametrinmetevogelse

diametriekonomik. Degezimetllogaritensinerastinemesipermdukeunisurnganyjetetrungut,vecseduhetpasurpasur

parasyshrastidiametriiketyredegezimevedelshumemeimadhsediametriekonomik,atehereduhettesaktesohettrungu

.

50

*Perrrjetinembyllur,*Perrrjetinembyllur, kureshtedhenekuotaerezervuarit tefurnizimit,llogaritjamundtefillojedukepranuarnefillim


51/63

pjezometrike,qevjendukeuulurnerasttekundertHNedisanyjevengrihetpertesiguruarnjegjetetille.Njevendosjee

tilleevijavepjezometrikeperllogaritjenerrjetitnukeshtegjithnjeepershtatshmedheracionale.Perketearsyene rrjet

zgjidhetnjenyjebaze,nyjaqeeshtemeelarget,qekaedheHmindheprurjeQNmetemadhe,p.sh.ngaMnefiguren2.16b,

dhengarezervuanAderineketenyje,trasohenvijapjezometrikemepjerresipakashumetepandryshueshmepertegjithe

ezimet e rr etit. Ne kete men re formohet n e si erfa e iezometrike ak a shume e rrafshet me erresi n a A ne M.

DukenjohurkeshtuparaprakishtHNpercdonyje,caktojmenefiguremeshigjetadrejtimeterrjedhjesdhedukeruajtur

bilancinnecdonyje,prurjetegypezimeveQG.

PercdogypezimdukediturgjatesineL,renienH=hwdheprurjenQ,gjejmeG=H/QdheprejketejdiametrinDesecilit.

51

Problemiidyte:

,,


52/63

furnizimitteujesjellesitHA=ZAfurnizimitteujesjellesitHA=ZA

Kyproblemeshtemeiveshtireseproblemiipare,sidomos

perrrejtinembyllurdheteperbere.Eshtenjeproblem

provues,dmth,kurrrjetieshteprijektuarosendertuardhe

duhettedimeIartesine ezometrikenecdo ike er e

ndryshimtecaktuardheterendesishemnerrjet,sip.sh.

Shtohetnjekonsumatorifuqishemosembylletnje

gypezimetj.Megjitheseeshtenjeproblemprovuesdhe

joprojktues,eshtemeiperdorshem,pasiedheproblemt

iparekurkalohetnediametratstandardkthehetneproblemtedyte.

*Perrrjetinehapur,*Perrrjetinehapur,pasillogaritenprurjetegypezimevedukeruajturbilancineprurjevenenyje,caktohettrunguirrjetitdhe

ogar en Nne e u e uarngap amee arge e er nerezervuar n , m perca o e e e = . ga ogar a

mundtendodheqenendonjenganyjetetrunguttedaleHN


53/63

sepsepercdorrjettembyllurmundteshkruajmeHN1 barazimetebilancitteprurjevenenyje(panje,pasibarazimiifundit

eshteidentitet)dhebarazimiifunditqemungonnuknevojitet,pasilartesiapiezometrikeenyjesbaze(nyjameeIargetdhe

qekaHNminmetemadhe),pranohetenjohurdhemerretHN=Hnmin.Neketobarazimedukezevendesuarvlereneprurjesse

cdogypezimimeshprehjenqelidhketeprurjemelartesitepjezometrikenefillimdhenembarimtetij,dotekeminjesistem

ekate an ohuravetemlartesite ezometnkeHN.

Keshtup.sh.perrrjetinembyllurtetreguarnefiguren2.16b:qeka9nyjeduhette shkruajmenjesistemme8barazime,duke

pranuar nyjenMsinyjebaze,mammHM=HMmindheheqimbaraziminebilancitteprurjestekesajnyjeje.

Sishembullposhkruajmevetembaraziminepareteketijsistemiprej8barazimesh,atetebilancitteprurjestenyjesB.

Ose

u u ezeven esuarv era eprur eve em :

53

Shumeautorendjekinjovetemrrugenepershkruarngaanajonemelart,poratetepercaktimitnefillimteprurjejeve tecdo

=

, .


54/63

Edhenjeshtrimetille iproblemitpernjezgjidhjeteploteteorikeeshtegjithnjeemundur,pasinenjerrjettembyllurnumrii

gypezimevetetijNG=NN1+Nu,kuNueshtenumriiunazavetetij.

Perrastinefigures1.16b,NG=91+4=12.

PerketeUjesjellesleteshkruajmevetem4barazimetqeshprehinpersecilenunaze

Neketesistemdukepranuarsitepanjohura nganjeprurjepercdounaze,keshtup.sh.prurjetQ2,Q3,Qs8dheQ12dheduke

shprehurbarazimetebilancit teprurjevegjitheprurjetetjeranevaresiteketyre katerprurjeve,sistemi (2.95)kthehet ne nje

s s emme a er araz me eme a er epan o ura. es up.s . araz m nepare e e s s em , u ezeven esuar

Q4=Q2QcQ3dheQ6=Q1QBQ2QB,kemi:GQ+G4(Q2QcQ3)G6(Q1QBQ2Q8)=0

Kaedhemenyratetjerasesimundteshtrohetproblemi,perzgjidhjeneplotetetijngaanateorike,portegjithaketokane

,

praktikisht.54

Perzgjidhjeneploteteoriketeproblemittedyteteshtuarmelart,sotperdorengjeresishtmakinatllogariteseelektronike.

, ,


55/63

llogaritjestecilatjapinnjesaktesimjafttemadhe,nukduankohetegjatepertedhenezgjidhje,janetethjeshta,nuk

kerkojnemjetetevecantadhejanetekapshmengacdospecialist.

Ngadymetodateperafertaqegjetenperdorimdyjanejanemekryesoret:

Epara:metodaebalancimittelartesivepjezometrike,Edyta:metodaeballancimitteprurjeve.

Studimiiplotedhepraktikillogaritjeshidrauliketerrjeteveteujesjellesvetembyllurdheteperbere,behetmehollesine

lendeneFurnizimitmeUje

55

2.4.Rrjedhjaelengjevenegypezimeteshkurter


56/63

Gypezimiquhetishkurterngaanahidraulike,kurhumbjetevenditjanerelativishttemedhadhetekrahasueshmemeGypezimiquhetishkurterngaanahidraulike,kurhumbjetevenditjanerelativishttemedhadhetekrahasueshmeme

humbjetegjatesore,oseedhemetemedhaseatohumbjetegjatesore,oseedhemetemedhaseato.

Njegypezimishkurterngaanahidraulikeeshterelativishtishkurteredhengaanagjeometrike.Perketearsye,dukepaturnje

gypezimtetille,humbjetevenditnukmerrenneperqindjetehumbjevetegjatesise,porllogariten.

Pertepaturnjemendimmbillogaritjenhidrauliketegypezimeveteshkurtra,pojapimmeposhtedisangarastetqetakohenmeshpeshnepraktike.

1.Dukeri

Dukerquhetnjegypezimishkurter,aponjesistemgypezimesh,kushtypjanegjithegjatesineetijeshtemeemadheseshtypjaatmosferike.

Zakonishtdukerquhetnjegypezimishkurter,qeperdoretperkaliminenjerrjedhjeneshtretertehapurpertejnjerruge,nje

perro apon erre e e erqenu u e eperz e me eparen epa es umen e uo e en e e.

Njedukeritilleeshtetreguarnefiguren2.17.

56


57/63

Duke ranuarrafshinekrahasimitRR tekniveliiu itneanene oshtmedhedukeshkruarbarazimineBemulit er rer et11

dhe22,kemi:(2.97)

Ku:

(2.98)

Ne shprehjenemesiperme1eshtekoeficientiihumbjevetengushtimittemenjehershemprejkanalitneformetrapezine

dukerneformedrejtkendeshi, 2perkthesenepare, 3perkthesenedytedheperhumbjetnehyrjetegypit,4perhumbjet

ne a e ene esene re ever a , per esene a er , perzg er m nemen e ers empre u er ne ana nne

formetrapezidheL/Deshtekoeficientiihumbjevenegjatesore.

Dukepasurparasyshshprehjetemesiperme(2.97)dhe(2.98),mundtenxjerrim:

(2.99)

57


58/63

osedukeshenuarme siperfaqenegjalleterrjedhjesnegypinkryesortedukerit,dhe marrim:

Dukepranuarv1=v2kemi:

(2.102)

Sh reh a 2.102 eshteen ello temeformulenen ehundeze, orketuduhet asur aras s, e

Koeficientiiprurjesse sistemit sist kanjekuptimshumemetegjeresekoeficentiiprurjessenjedukeri.Aimundte

kuptohetnepergjithesisinjekoeficentiprurjessenjegypezimiteshkurteroseinjesistemigypezimeshnepergjithesi.

Prandajshprehja(2.101)eshteevlershmejovetempernjedukerporedhepernjesistemgypezimeshtecfaredoshme.

Keshtup.sh.ajoeshteevlefshmeedheperllogaritjenhidrauliketenjeshkarkuesineformesifonitetreguarnefiguren2.18.

58

Keshtup.sh.ajoeshteevlefshmeedheperllogaritjenhidrauliketenjeshkarkuesineformesifonitetreguarnefiguren2.18.


59/63

Koeficientisist,pervepratezakonshme,kryesishtllogaritetdukeperdorurshprehjen(2.100)pervepratetipizuara,aijepet

n a katalo e erkates ndersa er ve ra te rendesishme dhe me forme te cfaredoshme si ai i shkarkuesit ne forme sifoni te

treguarmelart,kykoeficientpercaktohetnerrugeeksperimentalenelaboratormeanetemodelimeveosenenatyre.

59

Enjejtagjemundtethuhetedheperllogaritjenhidrauliketevepressemarrjesseujitmegyptetreguarnefiguren2.19.

= = = =

, , ,

d lj d l ll itj d h t t d t h hj (2 102)


60/63

dalje,delsenellogaritjeduhetteperdoretshprehja(2.102).

Nellogaritjenngaanahidrauliketedukeritosetevepravetengjashmemete,paraqitenkryesishttreprobleme:

ro em pare;pern e u er e ene, u en o ur mun eperca o meprur en ,oseanas e as,pra em e e me

menjeproblemprovues;

Problemiidyte,siproblemprojektuesparaqitetkurkemitedheneprurjenQdherenienH, kerkohettepercaktohetdiametri

igypittedukerit osenepergjithesisiperfaqjaegjalle.

Problemiitrete,siproblemeksperimentues,kurekemitedhenevepren,QdherenienH,kerkohettepercaktohet

oe c en prur esses s em s s

60

2.Gypiithithjesdheidergimittenjepompe.

Ne figuren 2 20 eshte treguar sistemi i tubacioneve qe dergon leng me ndihmen e nje pompe nga rezervuari A ne rezervuarin


61/63

Nefiguren2.20eshtetreguarsistemiitubacioneveqedergonlengmendihmenenjepompengarezervuariAnerezervuarin

B,mengritjegjeometrikeH.

hw2

H Hp

hw1

61

DukeshenuarbarazimineBernulitperprerjet aa dhe11,kemi:

.


62/63

kushtypjaneprerjen11,parahyrjesnepompe,eshteP1


63/63

, ,

percaktojmeprurjenmaksimaleqemundtejapeajo:

Peru innetem eraturenezakonshme 1020C lartesiaevakumittele uarmerrethvakle =77.5m.Merrit ene

temperatureshvakIejzvogelohet,prandajperujinenxehtengallogaritja,lartesiaZmundtedalenegative,osepernjepompeteinstaluarmerritjenetemperaturesprurjamundtebehetQ=0.

EnergjiaqemerrnjekilogramlengdukekaluarnepernjepompequhetngritjaepompesdheshenohetHp.

Ngafigura2.20mundteshkruajme:

Ku janehumbjetepergjithshmenegypinedergimit,dmthnembyllesinC,nedykthesat, ne daljedhene

g a es .

Fuqiaqekerkonpompa,eshprehurne(kilovat)percaktohetngashprehja:

, ,

dobishmetepompesoserendimenti.63

levizja e qendrueshme ne shtreter te mbyllur (leksion2,3)

Documents