lifelong. ຈົດໝາຍຂ່າວ · 2019-10-16 · education for everyone. worldwide....

ຈດໝາຍຂາວການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ ແລະ ການສກສານອກໂຮງຮຽນ

ໃນ ສປປ ລາວ ແລະ ອາຊຕາເວນອອກສຽງໃຕ

ສະໜບສະໜນ ໂດຍ

Education for Everyone. Worldwide. Lifelong.

№ 1.2017ຄສອນເຄອນທໂຄງການ TVETເປດຫອງການໃໝທປະເທດກຳປເຈຍການສກສານອກໂຮງຮຽນຢປະເທດ ຕາຈກດສະຖານ ແລະ ປາກສະຖານສນການຮຽນຮຊມຊນຢປະເທດໄທ

ບດບນນາທການ


ຈດໝາຍຂາວ № 2/2017

ອເວ ກາກເຕນສະແລເກ ຜອຳນວຍການປະຈຳພາກພນ

ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ປະຈຳພາກພນອາຊໃຕ

ສະບາຍດທານຜອານທຮກແພງ,

ໃນປມຂອງທານ ມານຄອມ ເອສ ໂນ (Malcolm S. Knowles) “ນກຮຽນຜໃຫຍ”, ເພນແມນໜງໃນ ນກວໄຈ ໃນວຽກງານການສກສານອກໂຮງຮຽນ, ເພນກາວວາການຮຽນຮ ຂອງຊາວໜມ ແລະ ຜໃຫຍ ຂອນຂາງ ຈະແຕກຕາງກບການຮຽນຮຈາກຕອນຍງເດກ. ເພນໄດພດທະນາ ຫກການພນຖານ ຂອງການຮຽນຮຜໃຫຍ.

ໜງໃນຫກຫກການ ຄຊາວໜມ ແລະ ຜໃຫຍ ຕອງຮວາເປນຫຍງພວກເຂາຈງຄວນຮຽນ, ພວກເຂາຕອງການຮຽນຫຍງ ແລະ ຮຽນແນວໃດ, ມນໝາຍຄວາມວາແນວໃດ? ຖາພວກເຮາຄດຢາງຖຖວນກຽວກບມຮຽນຂອງພວກເຮາ, ເຮາບສາມາດຕອບຄຳຖາມເຫານໄດ. ພວກເຮາ ເຊອໃຈຄ ຫ ບສນໃຈວາຍອນຫຍງ, ແມນຫຍງ ແລະ ແນວໃດ. ວທການສອນ ແລະ ການຮຽນຮ ນອາດແມນສຳລບເດກນອຍ (ເຖງວາການການວໄຈບງບອກວາທດສະດການສອນເດກບແມນສງທດທສດສຳລບເດກ). ແນວໃດກຕາມ, ມນມຄວາມເປນໄປໄດສຳລບຊາວໜມ ແລະ ຜໃຫຍ. ຜໃຫຍ ຄວນຈະຮຢາງຊດເຈນກຽວກບຜນປະໂຫຍດທໄດຈາກການຮຽນຮ - ແລະ ຜນເສຍຂອງການບໄດຮຽນ. ສຳລບພວກເຮາ, ຄ ແລະ ຄຝກນແມນມຄນຄາຢາງຫວງຫາຍ.

• ພວກເຮາຄວນໃຊເວລາເພອທບທວນຄນກບຜເຂາຮວມ ວາຍອນຫຍງ, ແມນຫຍງ ແລະ ຈງໃດ. ພວກເຂາຕອງຄຳນງເຖງສງທພວກ ເຂາຕອງການ. ພວກເຮາຕອງໄດສນທະນານຳເຂາເຈາ.

• ສງສຳຄນກວາຄທເຮາຈະຕອງຮຄວາມຕອງການຂອງຜເຂາຮວມ. ສງທພວກເຂາຕອງການຢາກຮຽນ ເຊນ: ການລຽງໝ, ພວກເຂາຕອງການຮຽນອານ ແລະ ຂຽນ ແທບ? ພວກເຂາຄດຫຍງກນແທ? ນນແມນສງທພວກເຮາເອນວາການປະເມນຄວາມຕອງການ ແລະ ທກໆ ກດຈະກຳການສກສານອກໂຮງຮຽນຄວນຈະເລມຈາກສງນ.

ແຕເປນຫຍງມນຈງຍາກທຈະລງມເຮດ? ໃນວງຈອນການຝກອບຮມສຳລບການຝກຄຝກໃນວຽກງານການສກສານອກໂຮງຮຽນ ທຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ກຳລງຈດຕງປະຕບດ ໃນປະຈບນນ ກມການສກສານອກໂຮງຮຽນ ໄດແນະນຳໃຫຜເຂາຮວມ ຈະໄດຈດການຝກອບຮມໃນຫວຂໃດໜງທເຂາເຈາເລອກ. ຜເຂາຮວມຈຳນວນໜອຍຫາຍ ທໄດເຮດການປະເມນຄວາມຕອງການກອນການຝກອບຮມ. ພວກເຂາພຽງແຕຝກ ສງທພວກເຂາຄດວາດສຳລບຜຮຽນ. ຂາພະເຈາຄດວາຍອນພວກເຮາທກຄນຍງຕດຢໃນຮບ ແບບເກາຂອງການສອນ/ການຮຽນ: ຂອຍເປນຄ, ຂອຍຮ ແລະ ເຈາເປນນກຮຽນ, ເຈາບຮ. ຖາພວກເຮາມຄວາມເຄາລບນກຮຽນຜໃຫຍ ໃນຖານະຜຊວຍ ໃນຂະບວນການຮຽນຮຮວມກນ, ວທການສອນທບປະສບຜນສຳເລດ ແລະ ບໄດຜນ ກຈະປຽນໄປເປນຂະບວນການຮຽນຮ, ເຊງມຄວາມໝາຍສຳລບທກຄນ ແລະ ເຕມໄປດວຍຄວາມສກໃນການຮຽນຮ.

ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃຫຄຳໝນສນຍາວາຈະສະໜບສະໜນຄຝກ ແລະ ຜອຳນວຍຄວາມສະດວກ ໃນການຮຽນຮກຽວກບຫກການພນຖານຂອງການສອນຜໃຫຍ. ພວກເຮາຈະສບຕຕອບສະໜອງວທການ ແລະ ເຄອງມທຈຳເປນເພອເຮດໃຫການດຳເນນການນສຳເລດ.

ຂໃຫທກຄນໂຊກດ.



ຄສອນເຄອນທສຳລບນກຮຽນຊນປະຖມສກສາອດສະເບວ ມດສເກ, ນກຮຽນອາສາສະໝກ, ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ, ນະຄອນຫວງວຽງຈນ

3

ເນອງຈາກພມສນຖານຂອງປະເທດລາວ ບາງເຂດແມນເປນພສງ ເຊງເຮດໃຫເດກນອຍບສາມາດເຂາເຖງການສກສາຊນປະຖມໃນບານຂອງຕນເອງໄດ. ສວນຫາຍມສງອາວຍຄວາມສະດວກທບທນສາງແລວສມບນ ຫ ອາດ ບມໂຮງຮຽນເລຍ. ເພອທຈະບນລໂຕເລກທຄາດການໄວ 6% ຂອງ ຈານວນເດກນອຍ ໃນທວປະເທດ, ກະຊວງສກສາທການ ແລະ ກລາ (ສສກ) ຈງໄດມໂຄງການຄສອນເຄອນທ ສາລບຊນປະຖມສກສາ ທຽບເທາ. ໂຄງການນມຈດປະສງເພອປບປງການເຂາເຖງການສກສາ ໃນຊນປະຖມສກສາສຳລບເດກນອຍທດອຍໂອກາດ ທມອາຍ 6-14 ປ.

ໂຄງການໂລຍະທ I ແມນໄດສາເລດລງແລວໃນເດອນສງຫາ ປ 2014. ສາລບໂຄງການໄລຍະທ II ແມນ ຈະສາເລດໃນເດອນສງຫາ ປ 2017. ລດຖະບານລາວ ແລະ ອງການອຍນເຊບ ສບຕສະໜບສະໜນງບປະມານໃຫໂຄງການ ໃນການຝກອບຮມສຳລບຄສອນ ແລະ ອປະກອນການຮຽນ ການສອນ ສຳລບຫອງຮຽນ. ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໄດສະໜບສະໜນ ງບປະມານສຳລບການຕດຕາມປະເມນຜນໂຄງການ ແລະ ຜນການຮຽນ ຂອງນກຮຽນໃນແຂວງຄຳມວນ ໃນເດອນກນຍາ 2016.

ສຳລບໄລຍະທຳອດຂອງໂຄງການ ໃນປ 2012 ສສກ ໄດຄດເລອກເອາ 114 ບານ ແລະ 168 ບານ ໃນແຂວງສະຫວນນະເຂດ, ຄຳມວນ ແລະ ເຊກອງ ສຳລບໄລຍະທ 2 ໃນປ 2013. ເພອໃຫ ໂຄງການ ປະສບຜນລຳເລດ ມນໄດຮຽກຮອງໃຫ ປະຊາຊນໃນໝບານຕາງໆ ມການປະກອບສວນ ຢາງ ຫາວຫນ. ທາງໂຄງການໄດໃຫ ງບປະມານ ສະໜບສະໜນສຳລບບານ ເພອສາງຕບ (ເຮອນນອຍ)ເພອນຳໃຊ ເປນຫອງຮຽນ. ຕບດງກາວແມນເປນຮບແບບທງາຍດາຍ, ແຕໃນນນປະກອບມ ໂຕະ ແລະ ຕງ. ໃນອະນາຄດຫອງຮຽນ ຄວນຕອບ ສະໜອງອປະກອນການຮຽນ ການສອນ ເພອເຮດໃຫຫອງຮຽນມຄວາມຟດຟນ ແລະ ເປນທໜາສນໃຈສຳລບເດກນອຍໃນບານ.

ຄສອນເຄອນທແມນຜອຳນວຍຄວາມສະດວກ ການສກສານອກໂຮງຮຽນ ທໄດຜານ ການຝກອບຮມ ການດຳເນນຫກສດທຽບເທາ ທເນນໜກໃສການພດທະນາ ການຮໜງສ ແລະ ມາດຕະຖານ ການຮຽນໂດຍສະເພາະ. ດງນນ ສສກ ຈງເລອກຄທສຳເລດການສກສາວຊາຄທໄດສາງຂດຄວາມອາດສາມາດ ແລະ ສງຈງໃຈສຳລບວຽກງານ ຂອງພວກເຂາ. ຄສອນເຫານຈະຕອງຈບຊນມດທະຍມຕອນປາຍ ແລະ ໄດຮບການຝກອບຮມຄໄລຍະ 3 ປ. ໃນຂະນະທບານແມນຢໃນເຂດ ຫາງໄກສອກຫກ ເຊນໃນເຂດປາໄມຕບໜາ ແລະ ເຂດພ ເຊງບເປນທໜາສນໃຈຂອງຄສອນຜໜມນອຍ. ດງນນ ຈງບສາມາດຫາຄສອນທມຄນວດທເຫານໄດ ແລະ ການປະເມນທໄດດຳເນນໂດຍກມການສກສາ

ນອກໂຮງຮຽນ ສະແດງໃຫເຫນວາຍງມຄວາມຈຳເປນຕອງມການ ຝກອບຮມເພມເຕມສຳລບຄສອນເຄອນທໃນອະນາຄດ. ໃນປະຈບນນ ຄວາມສາມາດໃນການສອນຂອງພວກເຂາແມນຍງຈຳກດ ແລະ ບຄອຍສະແດງປະຕສາພນກບນກຮຽນໃນຫອງຮຽນ.

ຄສອນເຄອນທແຕລະຄນໄດຮບມອບໝາຍໃຫສອນຢສອງບານ ເຊງໄດ ຮບການສະໜບສະໜນໂດຍຜຊວຍຄ. ຜຊວຍຄແມນຄນໃນທອງຖນທໄດ ຮຽນຈບຢາງນອຍຊນປະຖມສກສາ ເຊງຮບຜດຊອບໃນການສອນເດກນອຍ ໃນຂະນະທຄສອນເຄອນທໄປສອນທບານອນ. ຄສອນເຫານບເຄຍສອນ ໃນຫອງຮຽນ ພວກເຂາຕອງໄດຮບການຝກອບຮມກອນ, ໃນລະຫວາງ ແລະ ພາຍຫງໂຄງການສຳເລດ ແລະ ຄສອນເຄອນທອາດຈະຍາຍອອກ ຈາກບານ, ຜຊວຍຄສາມາດກາຍມາເປນຄສອນສຳລບເດກນອຍໄດ.

ການປະເມນໃນແຂວງຄຳມວນສະແດງໃຫເຫນວາເດກນອຍທເຂາຮຽນໃນໂຄງການຄສອນເຄອນທແມນມອາຍບເກນ 10 ປ, ເຖງວາໂຄງການນ ຈະກຳນດມາສຳລບ ເດກນອຍ ອາຍ 6-14 ປ. ຕາມການລາຍງານເດກທມອາຍຫາຍຈະຮສກອາຍທຈະເຂາຮຽນ. ໃນຫາຍໆກລະນ, ເດກທມອາຍ

ນອຍກວາ 6 ປ ທມາເຂາຫອງຮຽນແມນ ເຮດໃຫຄມຄວາມຫຍງຍາກໃນການກະກຽມ ຫອງຮຽນ ແລະ ບນລເປາໝາຍ ໃນ

ການຮຽນໄດຍາກ ເຊງເດກອາຍອອນ ແມນຈະມວທການສອນ ທແຕກຕາງ

ອອກໄປ.

ໂດຍລວມແລວ, ໂຄງການໄດ ພສດແລວວາໄດນຳໃຊ ວທການ ໃໝ ເພອສາມາດເຂາເຖງກມຄນທບມໂອກາດທາງການສກສາ. ໂດຍການຝກອບຮມ ແລະ ການ ສະໜບສະໜນຢາງຕເນອງໃນ ລະດບແຂວງ, ເມອງ ແລະ ບານ ໂຄງການມຜນຕອບຮບທດ ແລະ

ຍນຍງມປະໂຫຍດ ແລະ ທກຄນມສວນຮວມ.

ແຫງຂມນ:ບດລາຍງານ: ກະຊວງສກສາທການ ແລະ ກລາ. ກມການສກສານອກໂຮງຮຽນ. “ການຕດຕາມ ແລະ ປະເມນຜນ ໂຄງການຊນປະຖມສກສາທຽບເທາ - ສະໜບສະໜນຄສອນເຄອນທ ໃນແຂວງຄຳມວນ ວນທ 3 - 10 ກນຍາ 2016”



ມຄວາມບເທາທຽມກນຢາງມຄວາມໝາຍສຳຄນ ໃນການເຂາເຖງການ ສກສາພາຍຫງຮຽນຈບຊນມດທະຍມສກສາ ໃນ ລາວ. ເພອເປນການ ພດທະນາລະບບ ການສກສາວຊາຊບ ແລະ ການຝກອບຮມ, ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ແລະ ຈໄອແຊດ ກຳລງສະໜບສະໜນ ກະຊວງສກສາ ທການ ແລະ ກລາ ໃນໂຄງການຝກອບຮມວຊາຊບແບບປະສມປະສານ (IVET), ໂດຍສະໜອງການຝກອບຮມທກສະ ແລະ ວຊາຊບນອກໂຮງຮຽນ ໃນລະດບແຂວງ, ເມອງ ແລະ ບານ. ທານຂນທອງ ຈະນຳສະເໜຂມນທໜາສນໃຈກຽວກບໂຄງການນ.

A.: ທານຊວຍເລາເລອງກຽວກບທານເອງ ທານເລມເຮດວຽກກບດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ມາດນປານໃດແລວ?K.: ຂາພະເຈາໄດເລມເຮດວຽກກບ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃນປ 2012 ໃນຕຳແໜງຜປະສານງານ, ຂາພະເຈາມຄວາມຊຽວຊານໃນວຽກງານທກສະຊວດ ແລະ ການຝກອບຮມວຊາຊບ. ກອນໜານຂາພະເຈາໄດເຮດວຽກກບອງການຈໄອແຊດ ມາແຕປ 1991. ຂາພະເຈາເຮດວຽກກບອງການຂອງ ເຢຍລະມນ ແລະ ຂາພະເຈາກສາມາດເວາພາສາເຢຍລະມນ.

A.: ທານຊວຍເລາກຽວກບໜາວຽກຂອງທານຢ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ?K.: ຂາພະເຈາແມນຜບລຫານໂຄງການສຳລບການພດທະນາທກສະ ແລະ ການພວພນ; ວຽກງານຂອງຂາພະເຈາສວນຫາຍແມນການປະສານງານ ລະຫວາງຂນສນກາງ ແລະ ຂນເມອງ, ເຊງໝາຍເຖງເປນຜຕດຕປະສານ ງານໂຄງການ, ການປະຊມ ແລະ ການຈດງານຕາງໆ ລະຫວາງພາກລດ ແລະ ໂຄງການໃນລະດບທອງຖນ. ຂາພະເຈາເປນຕວແທນຂອງ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃນກອງປະຊມລະດບຊາດ ແລະ ລະດບສາກນ, ຄຽງຄ ກບວຽກງານເຫານນຂາພະເຈາກຍງໄດເປນຜປະສານງານຂອງໂຄງການ ອາຊວະສກສາ ແລະ ການຝກອບຮມວຊາຊບດານເຕກນກ (TVET).

A.: ທານໄດເຂາຮວມກດຈະກຳໃດແດ ທຜານມາ?K.: ໃນຕຳແໜງຜບລຫານໂຄງການ TVET ຫ ການຝກອບຮມເຄອນທ, ຂາພະເຈາສບຕປະສານງານກບກມອາຊວະສກສາ, ກະຊວງສກສາທການ ແລະ ກລາ.ໃນເດອນມງກອນຜານມາ ພວກເຮາໄດຈດກອງປະຊມແລກປຽນຖອດຖອນບດຮຽນ ໃນຫວຂ ການຝກອບຮມວຊາຊບນອກໂຮງຮຽນ. ໃນລະຫວາງ ກອງປະຊມໄດມການແລກປຽນປະສບການ ແລະ ວທການທໄດໃຊຜານມາ; ສນທະນາກຽວກບບດຮຽນທຜານມາ ແລະ ສງທທຕອງປບປງໃນອະນາຄດ ເຊນການມສວນຮວມຂອງແມຍງທເປນຄຝກ ແລະ ການບລຫານ. ນອກນນ ຂາພະເຈາກໄດຊວຍວຽກໃນໂຄງການສນຮຽນຮຊມຊນ ເມອມການຝກ ອບຮມທກສະຊວດ ແລະ ຍງໄດຕດຕປະສານງານກບມະຫາວທະຍາໄລ ແຫງຊາດລາວ ໃນການຮວມມກນເຊອມສານ ການຮຽນຮຕະຫອດຊວດເຂາໃນຫກສດ. ໃນເດອນກມພາ ຜານມາຂາພະເຈາກໄດເຂາຮວມການແຂງຂນພາສາເຢຍລະມນປະຈຳປ ເຊງເປນເຈາພາບໂດຍພາກວຊາພາສາ ເຢຍລະມນ, ຄະນະອກສອນສາດ, ມະຫາວທະຍາໄລແຫງຊາດລາວ.

A.: ທານຊວຍໃຫຄຳຄດເຫນກຽວກບໂຄງການ TVET ເປນແນວໃດ?K.: ແນວຄວາມຄດ ຂອງໂຄງການ TVET ແມນມາຈາກການ ປກສາ

ຫາລ ກນ ລະຫວາງ ຈໄອແຊດ, ກມອາຊວະ ສກສາ ແລະ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃນປ 2010. ໂດຍນຳໃຊໂຄງ ສາງພນຖານ ທມຢ ແລວຂອງໂຮງຮຽນ ວຊາຊບແບບປະສມ (IVET) ໃນລະດບ ແຂວງ ສຳລບການຝກ ອບຮມວຊາຊບນອກ ໂຮງຮຽນ. ຫກສດການ ຝກອບຮມນອກ ໂຮງຮຽນ ແມນໄດເລມຝກ ໃນບານສາມສາງ ເຊງເປນ ໂຄງການທດລອງ; ບານ ແລະ ຫວຂການຝກ ອບຮມ ແມນໄດຖກ ຄດເລອກໂດຍການຮວມມກບພະແນກ ສກສາທການ ແລະ ກລາແຂວງ ແລະ ເມອງ.ໃນໂຮງຮຽນ IVET ໄດສະໜອງຫາຍຫວຂການຝກອບຮມ ເຊນ: ການຕດ ຕງໄຟຟາ, ການກສາງ, ການປກເຫດ, ການແປຮບອາຫານ, ການສອມແປງ ລດຈກ ແລະ ການລຽງກບ ແລະ ການລຽງໄກ. ກດຈະກຳໄດຮບການຄດ ເລອກຈາກຄະນະກຳມະການພດທະນາບານ ແລະ ເລມຝກແມນ ເດອນມຖນາ ຫາເດອນຕລາ. ການວເຄາະຂມນທຜານມາ (ຜເຂາຮວມ ໄດຮບການສຳພາດໃນປ 2015) ສະແດງໃຫເຫນການຕອບຮບທດ ແລະ ມຄວາມເປນໄປໄດສຳລບການພດທະນາໃນອະນາຄດ. ເຖງຢາງໃດກຕາມ, ມນຈຳເປນຕອງມການເກບກຳຂມນກຽວກບຜນໄດຮບຂອງໂຄງການ. ໂຄງການຍງມຄວາມຕອງການຊບພະຍາກອນຢາງຫວງຫາຍ ແລະ ກຍງ ຂາດເຂນ ງບປະມານຈາກລດຖະບານ ສະນນ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ຈງໄດປະກອບສວນໃນວຽກງານນ. ການຝກອບຮມໄດສະໜອງຫວຂທເປນປະໂຫຍດ ແລະ ມຄນຄາສຳລບປະຊາຊນໃນບານ.

A.: ທານເຫນໂຄງການມການພດທະນາຄແນວໃດ?K.: ປະຈບນນ ຂາພະເຈາວາໂຄງການນຍງເປນທຕອງການ, ຍອນວາ ຄວາມຕອງການຍງສງ. ດງທຂາພະເຈາເວາກອນໜານ ກຽວກບການເກບ ກຳຂມນກຽວກບຜນໄດຮບຂອງໂຄງການ, ດງນນໃນເດອນເມສາ ຫາ ເດອນກລະກດ ປ 2017 ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ຈງມແຜນສຳລບ ການ ເກບກຳຂມນກຽວກບຜນໄດຮບຂອງໂຄງການ ໃນຫວຂການຝກອບຮມ ເຄອນທ ເພອເປນການເກບຂມນຂອງໂຄງການ. ເຊງແມນການຮວມມ ແລະ ສະໜບສະໜນຈາກກມການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ກະຊວງ ແຮງງານ ແລະ ສະຫວດດການສງຄມ ແລະ ງບປະມານຂອງໂຄງການເອງ. ການເກບກຳຂມນກຽວກບຜນໄດຮບໂຄງການ ຈະເປນກນແຈສຳຄນເພອບນລຈດປະສງເຫານນ.

A.: ຂອບໃຈຫາຍໆ, ຂໃຫໂຄງການທານປະສບຜນສຳເລດ.

4

ປບປງຊວດການເປນຢໂດຍຜານການຝກອບຮມວຊາຊບນອກໂຮງຮຽນບດສຳພາດທານ ຂນທອງ ອນທະຈກ, ຜບລຫານໂຄງການ, ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວຜຖກສຳພາດ: ຂນທອງອນທະຈກ (K) , ຜສຳພາດ: ແອນນາ ຄາປາໂຊ (A)



5

ພທມອບ-ຮບ ອປະກອນຮບໃຊຫອງການ, ສສງພມ ສຳລບປ 2017 ກອງປະຊມແລກປຽນ ເພອການຮຽນຮວນພດ ທ 18 ມງກອນ ປ 2017. ພທມອບ-ຮບ ໄດຖກຈດຂນທ ຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ປະຈຳພາກພນ. ເນອງໃນໂອກາດ ທ ລດຈກ, ປະຕທນ ຈຳນວນ 2,500 ຊດ ແລະ ປມບນທກ 5,000 ເຫມ ໄດມອບໃຫແກ ກມການສກສານອກໂຮງຮຽນ, ໃນປະຕທນ ແລະ ປມບນທກ ໄດໃຫຂມນກຽວກບການສກສານອກໂຮງຮຽນໃນ ສປປ ລາວ, ໃນພາກພນ ແລະ ໃນໂລກ. ສຳລບປນຫວຂແມນ ເປາໝາຍທ 4 ຂອງການພດທະນາແບບຍນຍງ (SDG 4) ວຽກງານການສກສາ.

“ການສກສາ ປ 2030: ເປາໝາຍ ທ 4 ຂອງການພດທະນາແບບຍນຍງ - ຄນນະພາບການສກສາເພອທກຄນ” ແມນຫວຂຂອງປະຕທນ ແລະ ປມ ບນທກສຳລບປນ. ເຊງທງສອງຢາງແມນໄດ ໃຫຂມນພນຖານກຽວກບ ການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ນຳສະເໜ 7 ຄາດໝາຍ ແລະ ລວມທງ 3 ວທການຈດຕງປະຕບດ ຂອງເປາໝາຍ 4 ຂອງການພດທະນາແບບຍນຍງ. ປະຕທນ ແລະ ປມບນທກ ຈະໄດຖກແຈກຢາຍໄປພາກສວນການສກສານອກໂຮງຮຽນ ໃນບນດາ ແຂວງ ແລະ ເມອງ ຕາງໆ ແລະ ກມກອງຕາງໆ ທວກະຊວງສກສາທການ ແລະ ກລາ.

ໃນພທມອບຮບ ນ ເປນກຽດເຂາຮວມໂດຍ ພະນະທານ ລຕ ບວປາວ,ລດຖະມນຕຊວຍວາການກະຊວງສກສາທການ ແລະ ກລາ ທານເອກອກ ຄະລາຊະທດ ສະຫະພນ ເຢຍລະມນ ປະຈຳ ສປປ ລາວ ທານ ມຄາເອວ ກຣາວ, ທານຫວໜາກມການສກສານອກໂຮງຮຽນ ດຣ. ກາ ສະເຫມສກ ແລະ ທານ ຜອຳນວຍການປະຈຳພາກພນ ຂອງຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ທານ ອເວ ກາກເຕນສະແລເຈ.

ໃນຕອນບາຍຂອງວນດຽວກນນນ ໄດມກອງປະຊມແລກປຽນເພອການຮຽນຮ ເຊງມຜຊຽວຊານໃນວຽກງານການສກສານອກໂຮງຮຽນໃນ ສປປ ລາວ 30 ທານ. ໃນກອງປະຊມດງກາວແມນຈະໃຫໂອກາດສຳລບການແລກປຽນ ທບເປນທາງການ ກຽວກບການພດທະນາການຮຽນຮຕະຫອດຊວດໃນ ສປປ ລາວ ແລະ ໃນພາກພນ. ຈະມ ສອງບດສະເໜ ດງນ:• “ຜນຂອງກອງປະຊມສາກນຄງທ 5 ກຽວກບພາສາ ແລະ ການສກສາ:

ການພດທະນາແບບຍນຍງ ຜານການສກສາທມຫາຍພາສາ”• “ການນຳໃຊວທການສກສາ ທມຫາຍພາສາ ເຂາໃນວຽກງານການສກສາ

ນອກໂຮງຮຽນ ໃນ ສປປ ລາວ“.

ເປດຫອງການໃໝໃນປະເທດກຳປເຈຍ

ຜເຂາຮວມ ຈຳນວນ 35 ທານ ຕາງໜາຈາກ ພາກ ລດຖະບານ, ອງການທບ ຫວງຜນກຳໄລ ແລະ ຄຮວມ ພດທະນາໄດເຂາຮວມ ພທເປດ ຫອງການໃໝ ຂອງ ຫອງການ ດວວ ອນເຕເນ ເຊນແນວ ໃນລາຊະ ອານາຈກກຳປເຈຍ ໃນວນທ 7 ກມພາ ທນະຄອນຫວງ ພະນມເປນ. ຕາງໜາຂອງ ກະຊວງສກສາທການ, ຊາວໜມ ແລະ ກລາ ພາຍໃຕການນຳຂອງຄະນະເລຂາ ທການແຫງລດຖະບານ ພະນະທານ ແຮງ ຊນ ໄດຕອນຮບ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃນນາມ ຂອງຄຮວມພດທະນາ ສຳລບການການພດທະນາວຽກງານການສກສາ ນອກໂຮງຮຽນ. ຜເຂາຮວມ ໃນພທເປດ ຕາງໜາຈາກອງການ ອຍເນດສະໂກ, ສະຖານທດເຢຍລະມນ ແລະ ຄຮວມພດທະນາຂອງ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ. ຄອາສາສະໝກ ຈາກຊນເຜາ ກາເວດ ສອງທານ ໄດແບງປນປະສບການກຽວກບວຽກງານຂອງເຂາທແຂວງຣດຕະນະຄຣ ເຊງເປນເຂດ ທຢຫາງໄກສອກຫກ.

ຫງຈາກພທເປດ, ກຕດຕາມມາດວຍກອງປະຊມການວາງແຜນ ຍດທະສາດຂອງ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວສຳລບປຕໄປ. ຄຮວມ ພດທະນາຈາກພາກປະຊາສງຄມ ແລະ ລດຖະບານໄດກຳນດກຽວກບການປບປງສນຮຽນຮຊມຊນໃນຕໜາ, ຄວາມເປນໄປໄດສຳລບການສາງເຄອຂາຍ ແລະ ການແບງປນ ແລະ ຄວາມຕອງການ ໃນການ ຝກອບຮມ ໂດຍສະເພາະ ສຳລບຜອຳນວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ພະນກງານບລຫານ ໃນລະດບແຂວງ ແລະ ເມອງ ແມນສງທາທາຍ ຕນຕ. ມຂສະເໜແນະໃຫ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃຫການສະໜບ ສະໜນ ການລເລມຄນຄວາການປະຕບດ ທກຽວຂອງກບການສງເສມວຽກງານການສກສານອກໂຮງຮຽນ ເຊງເປນຂະແໜງການ ທບໄດຮບ ການເອາໃຈໃສເທາທຄວນ ເຊງມພຽງ 1% ຂອງງບປະມານການ ສກສາທງໝດ.

ຫວໜາໂຄງການໃນປະເທດຂອງຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ, ທານ ນາງ ວນນາ ປ ໄດນຳສະເໜວໄສທດຂອງລາວກຽວກບຄວາມ ຮວມມທເພມຂນ ຂອງລດຖະບານ ແລະ ພາກປະຊາສງຄມ. ລາວໄດກາວເຖງ ຄຳໝນສນຍາຂອງດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ທຈະ ສາງຄວາມເຂາໃຈກຽວກບແນວຄວາມຄດການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ ແລະ ການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍ (ALE) ເຊງເປນເງອນໄຂສຳລບການພດທະນາໃນຂະແໜງການພວກເຮາ.

ທານນາງ ວນນາ ປ ກາວຄຳເຫນ ໃນພທເປດ



6

ເດກຍງເຜາກາເວດ ແລະ ຄນຄາຂອງການສກສາຂຽນ: Kam Chuen Kayorkຮຽບຮຽງ ແລະ ແປ: Vansak Vayໂຄງການ Non-Timber Forest Products (NTFP), ແຂວງຣດຕະນະຄຣ, ກຳປເຈຍຂອຍຊ ຫງ ເປງ, ອາຍ 14 ປ ແລະ ຂອຍແມນຊນເຜາ ກະເວດ. ຂອຍມ ອາຍເອອຍນອງ 5 ຄນ ລວມທງ ຜຊາຍ 3 ຄນ ແລະ ຂອຍແມນລກສາວ ຄນທ 3.

ປະຈບນນ ຂອຍເປນຄອາສາສະໝກສອນພາສາກາເວດ ແລະ ຂອຍສອນ ທຫອງນາຍາມ (NA NGAM class) ທ ບານລາມວຍ, ຊມຊນກກລກເພອຊວຍເຫອຄນໃນຊມຊນທບສາມາດເຂາຮຽນໃນໂຮງຮຽນຂອງລດ.

ໃນໄລຍະຜານມາ ຂອຍບສາມາດອານ ແລະ ຂຽນພາສາກາເວດໄດ ເນອງຈາກວາບມຫອງຮຽນຢໃນຊມຊນຂອງຂອຍ. ຂອຍຢາກໄປໂຮງຮຽນ ແຕບ ສາມາດໄປໄດ ຍອນວາໂຮງຮຽນຢໄກຫາຍຈາກບານຂອງຂອຍ ແລະ ຫນທາງກມຄວາມຫຍງຍາກຫາຍ.

ຂອຍບມຄວາມຫວງໃນໃຈຂອງຂອຍ ເພາະວາຂອຍບມໂອກາດຄເດກນອຍຄນອນໃນບານຂອງຂອຍ ຍອນຂອຍເປນເດກຍງ. ຂອຍເປນລກສາວນນເປນສາຍເຫດໃຫພແມຂອງຂອຍບໃຫຄວາມສຳຄນໃນການຮຽນໜງສ ແລະ ຂອຍກຕອງໄດຊວຍວຽກເຮອນ ແລະ ເຮດສວນ ເພອຊວຍໃນການ ດຳລງຊວດປະຈຳວນ.

ຂອບພບກບຄວາມຫຍງຍາກ ຕອນທຂອຍຂາຍຜະລດຕະພນກະສກຳ ໃຫຄນກຳປເຈຍ ແລະ ຄນລາວ ໃນຊມຊນຂອງຂອຍ ຍອນຂອຍບສາມາດ ເວາພາສາຂະເໝນ ແລະ ພາສາລາວໄດ ແລະ ໂດຍສະເພາະ ຂອຍບ ສາມາດຄດໄລເລກໄດ ຕອນທພວກເຂາເຈາມາຊຜະລດຕະພນຂອງຂອຍ.

ຂອຍພບບນຫາໃນຕອນທຜຊມາຊຜະລດຕະພນກະສກຳຂອງຂອຍ ແລະ ຜຊມກຈະສໂກງຂອຍ ຍອນຂອຍບສາມາດຄດໄລ ແລະ ລມກບເຂາເຈາໄດ.

ຕງແຕປ 2013 ໂຄງການ ການສກສານອກໂຮງຮຽນຂອງ ອງກາານ NTFP ໄດສະໜບສະໜນຫອງຮຽນພາສາຂະເໝນ ແລະ ພາສາກາເວດ ໃນໝບານ ຂອງຂອຍ ແລະ ຂອຍໄດໄປຮຽນໃນຕອນກາງຄນ

ເຊງຫອງຮຽນຢຫາງ ຈາກບານຂອງຂອຍປະມານ 300 ແມດ. ທກຄນ ຂອຍໃຊເວລາ 2 ຊວໂມງໃນການຮຽນ ແລະ ຂອຍໄດພະຍາຍາມຮຽນ ພາສາກາເວດ ຈນຈບຫກສດ ເປນເວລາ 3 ປ.

ປະຈບນນ, ຕອນນຂອຍສາມາດອານ ແລະ ຂຽນພາສາກາເວດຂນພນຖານໄດໂດຍອາໄສການຟອງສະຫະ ແລະ ໂຕອກສອນ.

ຂອຍຕດສນໃຈທຈະສອນໜງສໃນຊມຊນຂອງຂອຍ ເພອຊວຍໃຫພວກເຂາເຈາສາມາດອານອອກ ຂຽນເປນ ແລະ ຮຈກຄດໄລ. ຂອຍສອນໜງສໃນ ຊມຊນຂອງຂອຍໃນຕອນກາງຄນ ແລະ ຕອນກາງເວນຂອຍຮຽນຢຊນ ປ 6 ໃນໂຮງຮຽນຂອງລດ ທບານລະມວຍ. ຕອນນ ພຄາ ແມຄາ ບສາມາດ ສໂກງຂອຍໄດອກແລວ.

ຂອຍຮສກດໃຈຫາຍ ທໄດສອນໜງສໃນຊມຊນຂອງຂອຍໃນຕອນກາງຄນ ຍອນພວກເຂາເຈາບມໂອກາດໄດໄປໂຮງຮຽນຂອງລດ ທຫາງໄກຈາກບອນທພວກເຂາອາໄສຢ.

ຂອຍຄດວາ ໂຄງການ ການສກສານອກໂຮງຮຽນແມນເປນປະໂຫຍດຫາຍສຳລບຊມຊນຂອງຂອຍ ແລະ ຂອຍເອງ ໂດຍສະເພາະ ຫອງຮຽນ ໄດປະກອບສວນໃນການຮກສາວດທະນະທຳ ແລະ ຊວຍປງປງ ພາສາ ຂະເໝນ ແລະ ກາເວດຂອງຂອຍ.

ທາຍສດນ, ຂອຍຂຂອບໃຈມາຍງອງການ NTFP ແລະ ຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ທໄດຊວຍສະໜບສະໜນຊມຊນຂອງພວກເຮາ ແລະ ຂອຍຫວງວາຄນລນຫງໃນຊມຊນຂອງຂອຍ ຂະມາສາດອານອອກ ຂຽນເປນ ແລະ ຄດໄລເປນຄຂອຍ.

ຂອຍ ປາຖະໜາຢາກເຫນ ຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ແລະ ອງການ NTFP ສບຕສະໜບສະໜນຊມຊນຂອງຂອຍ.

ຫງ ກຳລງສອນ ພາສາກະເວດ

ໃນເວລາກາງຄ ນ

ຫງ ເຂາຮຽນຊນ ປ 6 ຢໂຮງຮຽນ

ຂອງລດແຫງໜງ



‘ຍນດຕອນຮບສຄອບຄວ!’ ຄຳເວາທອບອນ ແລະ ຈງໃຈ ຈາກເພອນຮວມ ງານຂອງຂອຍ ທຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃນ ສປປ ລາວໃນຕອນທພວກເຮາກນເຂາທຽງຮວມກນຄງທຳອດ. ໃນທາມກາງບນຍາກາດ ທເປນກນເອງນນ ເຮດໃຫຂອຍຮສກວາໄດກາຍມາເປນສວນໜງໃນທມງານ ແລະ ຮສກເໝອນກບຢເຮອນຂອງຂອຍຢາງໄວວາ. ນອກຈາກການເຮດ ວຽກເປນຜຝກງານຢຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ຂອຍບພຽງແຕ ຮຽນຮກຽວກບວຽກຂອງ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໃນລາວ ແລະ ອາຊ ຕາເວນອອກສຽງໃຕ ເທານນ, ແຕຂອຍຍງໄດຮຽນຮ ແລະ ໄດປະສບການ ກຽວກບ ວດທະນະທຳ ແລະ ຮດຄອງປະເພນລາວ. ປະຈບນນ, ຂອຍມວນຫາຍທໄດຫນເປຕງພາຍຫງທໄດກນເຂາທຽງຮວມກນ, ການເຮດ ຕຳໝາກຫງ ແລະ ການເຮດຢຂາວບໃສຊນ ແລະ ໄດມປະສບການທໜາປະທບໃຈຮວມກບຄນລາວໃນການສະເຫມສະຫອງ ‘ບນ’.

ໄລຍະເວລາທຂອຍໄດເຮດວຽກ ຢ ຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ປະຈຳພາກພນອາຊໃຕແລະ ອາຊຕາເວນອອກສຽງໃຕ ທນະຄອນຫວງ ວຽງຈນ ແຕເດອນສງຫາ ຫາເດອນພະຈກ 2016, ຂອຍໄດປະສບການ ຈາກການເຮດວຽກກບ ຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ຫາຍຢາງເຊນ: ການຂຽນໂຄງການສະເໜຂທນ, ການບລຫານງບປະມານໂຄງການກບຜ ບລຫານໂຄງການ, ການສສານ ແລະ ການຕະຫາດ, ການເຂາຮວມປະຊມ ແລະ ການປະຊມວຊາການ, ການສາງເຄອຂາຍ ແລະ ການຮວມມ, ແລະ ອນໆ ອກຫາຍຢາງ. ນອກຈາກນນ ຍງໄດຮຽນຮ ແລະ ເຮດວຽກຂອງ ໂຄງການດວວ ອນເຕເນເຊນແນວໃນຫາຍລະດບ ເຊນ: ໂຄງການສນການ ຮຽນຮຊມຊນ ຢແຂວງສະຫວນນະເຂດ, ໂຄງການວຊາຊບຢທາງ ພາກເໜອ, ແລະ ການຮວມມ ແລະ ການປກສາຫາລກບອງການຕາງໆ ແລະ ພາກລດ.

ການເຮດວຽກໃນແຕລະມຂອງຂອຍ ການເຂາຮວມປະຊມກບພາກສວນ ຕາງໆ ແລະ ຄຮວມພດທະນາ ເຊນດຽວກບການເຮດວຽກແລກປຽນກນກບ

ເພອຮວມງານ ຄນລາວ ແລະ ທານ ອເວ ຂອຍໄດຮຽນຮຫາຍຢາງກຽວກບປະເທດລາວ ແລະ ສງຄມ, ການເມອງ ແລະ ໂດຍສະເພາະລະບບການສກສາຂອງປະເທດລາວ. ຂອຍໄດຮສະພາບການຂອງປະເທດ, ຂງເຂດວຽກງານ ການສກສາ ແຕຍງມສງທາທາຍ ແລະ ໂດຍສະເພາະຄວາມຕອງການດານການສກສາ. ຂອຍໄດຮກນໄກການເຮດວຽກຂອງ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ, ການສມໃສການຈດຕງປະຕບດວຽກງານແຕຂນສນກາງຈນເຖງທອງຖນ ແລະ ເນນໜກໃສສະໜອງຄວາມຕອງການຂອງປະຊາຊນ. ຂອຍໄດພບວາມນມຄວາມທາທາຍໃນການສະໜອງການສກສານອກໂຮງຮຽນໃນປະເທດລາວ, ເຊງແຕກຕາງຈາກການສກສານອກໂຮງຮຽນໃນປະເທດຂອງຂອຍ ເທາທຂອຍຮ. ໃນຂະນະດຽວກນ ຂອຍກໄດຮຽນຮວາ ບາງຄງເຮາກຕອງ ອດທນ ແລະ ໃຫສງຕາງໆເປນໄປຕາມທາງຂອງມນ. ຈາກປະສບການ ຕາງໆ ທໄດມາ, ຂອຍໄດເລມເຂາໃຈຄວາມໝາຍຂອງການເຮດວຽກ ໃນຂງເຂດການຮວມມເພອການພດທະນາ: ຂອຍຍງໄດຮຽນຮອກວາສງສຳຄນບແມນແຕເນນໜກທຈດປະສງ ແລະ ມາດຕະຖານ, ແຕເພອໃຫເຂາໃຈ ແລະ ພຈາລະນາ ຄວາມຕອງການຂອງປະຊາຊນ ແລະ ຊວຍພດທະນາເຂາເຈາ ເພອປບປງສະພາບການດຳລງຊວດ.

ກອນໜາທຂອຍຈະມາຮອດປະເທດລາວ ແລະ ເລມການເປນນກຮຽນຝກງານ, ຂອຍຮສກສນໃຈກຽວກບການສກສາ ນອກໂຮງຮຽນ ເຊນດຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ຂອຍໄດໃຫຄວາມ ສຳຄນຂອງວຽກງານການສກສານອກໂຮງຮຽນ. ເຖງຢາງໃດກຕາມ, ໃນໄລຍະທຂອຍຢໃນ ລາວ, ຂອຍເຊອໝນວາໄດໃຫຄວາມສຳຄນກບການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ ແລະ ການສກສາເພອທກຄນ ແລະ ການໃຫວຽກງານດງກາວນມຄວາມໝາຍເພມຂນ.

ຂອບໃຈປະເທດລາວ ໂດຍສະເພາະ ຂຂອບໃຈເປນຢາງສງມາຍງ ທມງານ ຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ທເຮດໃຫຂອຍໄດມປະສບການທຍງໃຫຍ ໃນການດຳລງຊວດຢປະເທດລາວ! ຂອບໃຈຫາຍໆ!

7

ການຢຽມຢາມ ສນການຮຽນຮ

ຊມຊນ ທເມອງນອງ ກບເພອນຮວມງານ

ຄນລາວ

ຢຽມຢາມ ສນການຮຽນຮຊມຊນ

ບານສມມະໂນ

ສະບາຍດ ສປປ ລາວ!ຄາໂຣລນ ເຣດເກ, ນກຮຽນຝກງານ ທຫອງການ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ, ສປປ ລາວ



8

ສະຖາບນອຍແນດສະໂກເພອການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ UIL ໄດຕພມ ບດລາຍງານການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາ ຜໃຫຍທວໂລກ ສະບບທ III (GRALE III) ໃນເດອນກນຍາ. ໃນບດລາຍງານໄດນຳສະເໜ ສະພາບລວມກຽວກບ ຄວາມສຳເລດ ແລະ ສງທາທາຍໃນຂງເຂດ ວຽກງານຂອງພວກເຮາ. ຈດໝາຍຂາວຂອງ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ຈະນຳສະເໜຜນໄດຮບ ທສຳຄນໃນສະບບບນ.

ຂນທຳອດ ພວກເຮາຈະເລມຕນດວຍ ຄຳນຍາມຂອງການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍ (ALE). ALE ແມນເຄອງໝາຍສາກນ ຂອງການ ສກສານອກໂຮງຮຽນ ເຊງເປນທຮຈກກນເປນສວນຫາຍໃນພາກພນ ອາຊຕາເວນອອກສຽງໃຕ, ຫ ການສກສາຕເນອງໃນບາງຂງເຂດ:

ຄຳນຍາມຂອງ ALE ທໃຊໃນ GRALE III

ALE (ການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍ) ເປນການສກສາທໄດກວມເອາການສກສາໃນໂຮງຮຽນ, ການສກສານອກໂຮງຮຽນຫ ການຮຽນຮໂດຍບງເອນ ແລະ ການສກສາຕເນອງ (ລວມທງ ລະບບສາມນ ແລະ ອາຊວະ ແລະ ລວມທງພາກທດສະດ ແລະ ພາກປະຕບດ) ດຳເນນການໂດຍຜໃຫຍ (ເຊງໄດກຳນດໄວໃນປະເທດໃດໜງ).

ຜເຂາຮວມ ALE ຈະໄດຮບບດສະຫບການສກສາຂນຕນ ແລະ ການ ຝກອບຮມ ຂອງເຂາເຈາ ແລວກນຳເຂາໄປສຮບແບບການຮຽນຮຂອງໃຜລາວ ແຕໃນທກໆປະເທດ ຈະມຄນຊາວໜມ ແລະ ຜໃຫຍຈຳນວນໜງທບມໂອກາດໄດສະໝກຮຽນ ຫ ບສາມາດຮຽນຈບໄດຕາມເກນ ອາຍ ແລະຜທເຂາຮວມໃນຫກສດ ALE ລວມທງຜເຂາຮວມໂຄງການ ເພອຈດໃຫພວກເຂາ ຮໜງສ ແລະ ມທກສະພນຖານ. ຫ ເປນໂອກາດ ຄງທສອງ ເພອໃຫໄດໃບຢງຢນ. ໃນບດລາຍງານຍງໄດສະເໜຕວຢາງຂອງປະເທດທໄດໃຫນຍາມຂອງ ALE:

ປະເທດ ອາເຊໄບຈນ (Azerbaijan)ການສກສາຜໃຫຍ ແມນປະເພດຂອງການສກສາເພມເຕມ ໂດຍມ ຈດປະສງເພອໃຫປະຊາຊນໄດນບການສກສາຢາງຕເນອງ ເພອໃຫ ສອດຄອງກບການປຽນແປງທເກດຂນໃນສງຄມ ແລະ ເສດຖະກດ ປະຈບນ.

ປະເທດ ບກນາ ຟາໂຊ (Burgina faso)ໃນເດອນກລະກດ ປ 2007 ກດໝາຍວາດວຍການສກສາ ບໄດກຳນດຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ກສນຮຽນຮໜງສ. ຫານຮໜງສໝາຍເຖງກດຈະກຳທງໝດກຽວກບການສກສາ ແລະ ການຝກອບຮມສຳລບຊາວໜມ ແລະ ຜໃຫຍ ມເປາໝາຍເພອໃຫມ ທກສະພນຖານດານພາສາ ແລະ ການສາງຂດຄວາມສາມາດຂອງ ຜຮຽນ. ເຊງເປນອງປະກອບໜງຂອງການສກສານອກໂຮງຮຽນ.

ປະເທດ ໂຄລມບ (Colombia)ການສກສາຜໃຫຍໝາຍເຖງການດຳເນນການ ແລະ ຂະບວນການ ດານການສກສາ ທຈດຂນເພອຕອບສະໜອງຄວາມຕອງການ ແລະ ທາແຮງຂອງບກຄນ, ຍອນເຫດຜນຫາຍຢາງ ເຮດໃຫບສາມາດຮຽນ ການສກສາທວໄປໃນເກນອາຍທກຳນດ ຫ ບກຄນທມຄວາມ ຕອງການຢາກເພມຂດຄວາມສາມາດ, ພດທະນາທກສະຄວາມຮ ຄວາມສາມາດດານເຕກນກ ແລະ ແລະ ວຊາການ.

ປະເທດ ກບາ (Cuba)ການສກສາຜໃຫຍ ຕອງເຂາໃຈ ການສກສາທກຳລງເປນຂະບວນການໃນທາງສງຄມ ນຳໄປສຄວາມຕອງການ, ແຮງຈງໃຈ ແລະ ຜນປະໂຫຍດຂອງຜເຂາຮວມທແຕກຕາງກນ.

ຂະບວນການຂອງ ALE ໃນກບາ ແມນທວເຖງ ແລະ ກວມເອາ ວທ ການທງໝດ ທການສກສາຈະສາມາດເຮດໄດ. ສະນນມນຈງລວມທງການສກສາໃນໂຮງຮຽນ, ນອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມ ອດທະຍາໄສ, ຜານລະບບການປະສານງານກນລະຫວາງກະຊວງ ສກສາທການ ແລະ ສະຖາບນ ແລະ ໜວຍງານຕາງໆທກຽວຂອງໃນ ສງຄມກບາ. ຂະບວນການຮຽນການສອນໃນການສກສາຜໃຫຍ ຈະເກດຂນຜານລະບບຍອຍ, ໃນຂະບວນການທສະຫບຊບຊອນໂດຍມເງອນໄຂສຳຄນສອງຂເພອຄວາມສຳເລດ: ການຮຮວມມລະຫວາງ ນກຮຽນ ແລະ ຄ (ສະໜບສະໜນການສດສອນພນຖານ) ແລະ ການນຳໃຊວທການສອນທເໝາະສມ (ການສະໜບສະໜນວທການ).

ປະເທດສະເປນ (Spain)ຂະບວນທຕເນອງ ແລະ ບສນສດຂອງການຮຽນຮບຈຳກດພຽງແຕໜງຮບແບບການສກສາ, ເນອໃນ ຫ ຊວງເວລາຂອງຊວດ, ເຊນຕວຢາງ ສງທໄດຮບ ແລະ ປບປງການຮຽນຮສຳລບພດທະນາບກຄນ, ສງຄມ ແລະ ອາຊບ ແລະ ຊວຍໃຫບກຄນສາມາດປບໂຕໃຫເຂາກບການ ປຽນແປງຂອງສງຄມໄດ.

ບດລາຍງານສະບບເຕມສາມາດເບງໄດທ http://www.uil.unesco.org/system/files/grale-3.pdf.

ການສກສາຜໃຫຍແມນຫຍງ?

[ ]



ຂດໝາຍຂອງການສກສາຜໃຫຍໃນປະເທດຕາຢກດສະຖານQiyomiddin Miraliyon, ຜສະໝກວທະຍາສາດການເມອງ, ສະມາຊກລດຖະສະພາຂອງຕາຢກດສະຖານ

9

ໜງໃນເປາໝາຍຕນຕຂອງຕາຢກດສະຖານຢໃນຂະແໜງການສກສາແມນລະບບການສກສາຜໃຫຍ ທໄດສາງຕງຂນດວຍການປະກອບສວນທຫາວຫນຂອງບນດາສະຖາບນຕາງໆຂອງລດ.

ໃນໄລຍະເລມຕນຂອງການພດທະນາຂະແໜງການສກສາຜໃຫຍແມນໄດຮບການ ສະໜບສະໜນດວຍຈດປະສງທາງດານການເມອງ ແລະຖກຈດອນດບຄວາມສາຄນຢໃນນະໂຍບາຍຂອງລດ. ໃນປ 2012ໄດມພທເປດສນການສກສາຜໃຫຍແຫງຊາດທ ດຊນເບ (Dushanbe) ໂດຍທານ ປະທານປະເທດ ຂອງສາທາລະນະລດ ຕາຢກດສະຖານ, ພະນະທານ Emomali Rahmon. ໂດຍການສະໜບສະໜນຂອງພະນກງານການນາ, ຂະແໜງການສກສາຜໃຫຍໃນຕາຢກດສະຖານໄດຮບການປບປງ ຢາງເປນລະບບ ແລະຍງຕອງພດທະນາຂນເລອຍໆຈນເຖງປະຈບນນ.

ຂດໝາຍອກອນໜງແມນການປະສມປະສານລະຫວາງຂະແໜງການສກສາຜໃຫຍເຂາໃນນະໂຍບາຍຂອງລດກຽວກບການຈາງງານ ແລະລະບບການບລຫານການສກສາ. ລະບບດງກາວແມນສາງຂນພາຍໃຕລະບບການຈາງງານຂອງລດ ເຊງເປນໂຄງສາງ ຂອງກະຊວາງສະຫວດດການ ແລະແຮງງານ ຂອງສາທາລະນະລດຕາຢກດສະຖານ. ໃນຂນຕນ ສນການສກສາສາລບຜໃຫຍແຫງຊາດສາງຂນໃນຖານະເປນໜວຍງານ ຂອງລດ ແລະຕມາໄດຂະຫຍາຍຕວໂດຍການສາງສາຂາຕາງໆ ໃນບນດາຂງເຂດຂອງ ຕາຢກດສະຖານ. ພວກເຂາໄດເພມໂຮງຮຽນອາຊວະສກສາລະດບປະຖມສກສາ ເຂາ ແລະຄງຕວຢໄດດວຍຫກສດຈາງຮຽນ. ໃນເວລາດຽວກນສນຕາງໆໄດປະຕບດຕາມຄາສງຂອງສງຄມຂອງສນແຮງງານຂອງລດປະຈາທອງຖນ ເພອຈດຫກສດອາຊວະສກສາໄລຍະສນສາລບພວກທຫວາງງານ. ສງດງກາວໄດນາພວກເຮາໄປສການພດທະນາ ແບບຍນຍງຂອງຂະແໜງການສກສາຜໃຫຍໃນຕາຢກດສະຖານບອນທສນການສກສາຜໃຫຍໄດຮບທນຊວຍເຫອທພຽງພໃນການເຄອນໄຫວ ແລະເພອເສມຂະຫຍາຍການ ບລການຕາງໆ. ປະຈບນມແຫງທນຢສາມແຫງ: 1) ທນງບປະມານ ຊງຈດສນໂດຍ ລະບບການບລຫານແຮງງານຂອງລດໃນການດາເນນງານຕາມຄາສງຂອງສງຄມ. 2) ກມຕວເອງ/ຈດຫກສດຈາງຮຽນໂດຍການຮວມມຂອງກບ ພາກເອກະຊນ ແລະອງຕາມຄວາມຕອງການຂອງຕະຫາດແຮງງານ, ແລະ 3) ທນບລຈາກລະຫວາງປະເທດ ທຕອບສະໜອງຕາມຄວາມຕອງການທາງດານການສກສາຂອງກມທມຄວາມສຽງ.

ຂນຕອນສດທາຍສາລບການພດທະນາຂອງຂະແໜງການສກສາຜໃຫຍໃນຕາຢກດສະຖານແມນກດໝາຍຂອງສາທາລະນະລດຕາຢກດສະຖານ “ກຽວກບການສກສາ ຜໃຫຍ” ທໄດຮບການອະນມດໃນເດອນຕລາ ປ 2016. ສງທຄວນເນນໜກຄຮາງກດໝາຍທໄດສາງຂນໃນແຕລະໄລຍະ: ກ) ທບທວນກດໝາຍແຫງຊາດໃນປະຈບນກຽວກບການສງເສມການສກສາຜໃຫຍ; ຂ) ສາງກມຜຊຽວຊານ ເພອຮາງເອກະສານກດໝາຍໃນການຮວມມກບຜສາງກດໝາຍຂອງພາກລດ; ຄ) ເປດກວາງອະພປາຍກຽວກບຮາງກດໝາຍ; ງ) ກະຈາຍຮາງກດໝາຍພາຍໃນສະຖາບນຕາງໆຂອງລດເພອຂຄວາມເຫນ ແລະເພມຕມ ແລະຮວບຣວມເອາຄາແນະນາຕາງໆ; ຈ) ສະຫບຮາງກດໝາຍ ແລະນາສະເໜເພອພຈາລະນາພາຍໃນສະມາຊກຂອງສະພາຂອງຕາຢກ.

ຕາຢກດສະຖານປະເທດໃນອາຊກາງເມອງຫວງ: ດດສແຮນເບປະຊາກອນ: 8.208 ລານຄນພາສາທາງການ: ຕາຈກ

ຕາຢກດສະຖານ ເປນປະເທດໃນທະວບອາຊ ຕອນກາງ ມຊາຍແດນຕດກບປະເທດ ອາຟການດສະຖານ, ຈນ, ກຽກກດສະຖານ ແລະ ອດສະເບກດສະຖານ.ຕາຈກດສະຖານ ຢໃນລຳດບທ 133 ຂອງດດຊະນການພດທະນາຊບພະຍາກອນມະນດ ຂອງອງການ ສະຫະປະຊາຊາດ (2014), ເຊງໃນນນມ 187 ປະເທດ. ດງນນ ເຮດໃຫປະເທດ ດງກາວມການພດທະນາຊບພະຍາກອນມະນດຢໃນລະດບກາງ.

ແຫງຂມນwww.dvv-international.de www.dvv-international.uzwww.cia.gov

ແຫງຂມນ ການສກສານອກໂຮງຮຽນປະເທດສວນຫາຍໃນເຂດອາຊຕາເວນອອກສຽງໃຕ, ການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແມນບມງບປະມານພຽງພ. ທງສອງໜວຍງານ ລດຖະບານ ແລະ ອງການ ແມນໃຊງບປະມານສຳລບການສກສາໃນໂຮງຮຽນ. ເຮາຈະແກໄຂສະຖານະການນແນວໃດ? ໃນຈດໝາຍຂາວສະບບບນ ຈະນຳສະເໜຕວຢາງຈາກປະເທດຕາຢກດສະຖານ ໃນອາຊກາງ ເຊງລດຖະບານຂອງປະເທດດງກາວໄດ ໜບສະໜນງບປະມານໃນການສກສານກໂຮງຮຽນ ໂດຍສມໃສໃນຕະຫາດແຮງງານ ແລະ ຈາກປະເທດປາກສະຖານ, ທມໂຄງການ ໄຈກາ ໄດດຳເນນການຢາງມປະສດທຜນໃນໂຄງການຮຽນຮນອກໂຮງຮຽນ.



10

ການສກສານອກໂຮງຮຽນໃນປະເທດປາກດສະຖານທານ ນາງ ຊໂຮ ໂອຮາຊ (Ms Chiho Ohashi ), ຫວຫນາທປກສາ, ໂຄງການນາໜາດານປະສດທພາບຂອງການຮຽນຮຕາມອດຕະວໃສຂອງ JICA Advancing Quality Alternative Learning Project (AQAL), ປະເທດປະກດສະຖານຄຳຖາມ1 ເຈາມສວນຮວມໃນໂຄງການດານການສກສານອກໂຮງຮຽນຂອງໄຈກາ (JICA) ໃນປາກດສະຖານ. ເຈາສາມາດເວາເຖງນະໂຍບາຍກຽວກບການ ໃຫທນຊວຍເຫອຂອງ JICA ໃນໂຄງການການສກສານອກໂຮງຮຽນໄດບ?JICA ໄດດາເນນງານໃນດານການຮຽນຮໜງສ ແລະການສກສານອກໂຮງຮຽນໃນປາກດສະຖານຫາຍກາວ 10 ປ, ໄດແຊກເຂາເລກເຖງຂນພນຖານຫາຍຢາງໃນຂງເຂດຂອງການສກສານອກໂຮງຮຽນ ເຊນ ການສງເສມຫສະໝດໃນລາວ, ໃນບນດາຊມຊນ ບນພນຖານການຮຽນຮຈາກປະເທດເນປານ ແລະຈາກບນດາອາສາສະໝກຊາວຍປນໃນທວໂລກຜທ ເຄຍເຮດວຽກເພອການຮຽນຮສາລບ ຊາວໜມ ແລະຜໃຫຍ ໃນການພດທະນາຊມຊນ.

ໃນປ 2015, JICA ໄດພດທະນາບດຄວາມໃໝບດໜງກຽວກບການສກສາບນພນຖານນະໂຍບາຍດານການຮວມມ ດານການສກສາຂອງລດຖະບານ ຍປນ ແລະສອດຄອງກບເປາໝາຍພດທະນາແບບຍນຍງ ແລະການສກສາ ເຖງປ 2030 ທໄດເອາໃຈໃສກຽວກບການຮຽນຮຫາຍຂນ. ບດຄວາມດງກາວ ໄດເຮດ ໃຫຂະແໜງການສກສານອກໂຮງຮຽນເຫນໄດເຖງທດທາງອນຈະແຈງ ແລະ ພນທະ ໃນຂງເຂດຂອງການຮຽນຮໜງສ, ທກສະຊວດ ແລະ YALE, ມນແມນ ສງຮບປະກນ ການສບຕການຮຽນທລວມມ ການສກສາກອນໄວຮຽນ ຈນເຖງ ການສກສາຊນສງ, ການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສານອກໂຮງຮຽນ. ວໃສທດນໄດສງເສມການເພມປະສດທພາບຂອງການດາເນນງານຮວມກນຂອງຫາຍ ພາກສວນ, ເນອງຈາກ JICA ເປນແຫງ “ ການຮຽນຮແບບຕເນອງ” ຢໃນໃຈ ກາງຂອງຂງເຂດວຽກງານການພດທະນາແບບຍນຍງ.

ໃນບດຄວາມດງກາວ ແມນມ 4 ຂງເຂດທເປນຈດສມໃນການບລຈາກຂອງ JICA, ແລະໜງໃນນນແມນການສກສາເພອສາງສງຄມໃຫມລກສະນະ ສວນລວມ ແລະມຄວາມສະຫງບສກ. JICA ມພນທະໃນດານການສກສາເພອປະຊາຊນທຢໃນສງຄມ ວດທະນະທາທອອນໄຫວ ແລະດອຍໂອກາດ ແລະ ສະໜອງໂອກາດໃຫການສກສານອກໂຮງຮຽນ ເຊງລວມມການຮຽນຮໜງສ, ທກສະຊວດ ແລະໂຄງການສກສາຕາມອດທະຍາໄສຢໃນບນດາ ປະເທດທປະເຊນໜາກບຄວາມທາທາຍດານການສກສາເຊນເດກນອຍທປະລະໂຮງຮຽນ ແລະຜໃຫຍທບຮໜງສ ມຈານວນສງ ຢໃນບນດາປະເທດ ອາຊໃຕ ແລະອນໆ.

ດງທໄດເວາມາແລວນນ, JICA ສງເສມການເພມປະສດທພາບຂອງການ ດາເນນງານຮວມກນຂອງຫາຍພາກສວນ ແລະ ໃນປາກດສະຖານ JICA ມ ຍດທະສາດໃນການເຊອມໂຍງໂຄງການຕາງໆຂອງ JICA ເຂາກບໂຄງການ ດານການສກສານອກໂຮງຮຽນ, ຕວຢາງ ໂຄງການລຽງສດຢເຂດຊນນະບດ, ໂຄງການກຽວກບບດບາດຍງຊາຍສາລບຊາວກາມະການທເຮດວຽກຕາມບານ ແລະ ອນໆ. ຜໄດຮບຜນປະໂຫຍດທເປນເປາໝາຍຂອງເຂາ ເຈາແມນແມຍງທຢໃນເຂດຊນນະບດ ແລະທມລາຍຮບຕາ ເຊງແມນເປາໝາຍດຽວກນກບການ ສກສານອກໂຮງຮຽນ. ໂດຍຜານການປະສານງານແບບຂາມຂະແໜງການນ ພວກເຮາພະຍາຍາມເຮດໃຫການຮຽນຮໜງສ ແລະການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍບໃຫເປນຈດຈບຂອງເປາໝາຍຂອງໂຄງການ ແຕໃຫເປນພນຖານຂອງການພດທະ-ນາທາງດານເສດຖະກດ ແລະ ສງຄມໃນຖານະເປນໜງຂອງພະແນກຂອງໂຄງການອນ. ການປະສານງານດງກາວນມຜນດໃຫແກໂຄງການພວກເຮາເຊນກນ ເນອງຈາກເນອໃນ ຂອງການຮຽນຮ ແລະ ຜນໄດຮບຕາມມາ ມສວນກຽວຂອງ ແລະ ພວພນກບ ຊວດປະຈາວນຂອງ ຜຮຽນຫາຍຂນ, ຮບຈານວນ ຄນຫາຍຂນ ດວຍທນຊວຍ ເຫອທຈາກດຄເກາ.

2. ຄາແນະນາສາລບຊມຊນ YALE ເພອຈະໄດຮບຄວາມ ເອາໃຈໃສ

ແລະສກສາຄນຄວາຂາພະເຈາຕອງການແບງປນປະສບປະການຂອງຂາພະເຈາເອງ ກຽວກບ ໂຄງການການສກສາ ນອກໂຮງຮຽນໃນ ປາກດສະຖານ. ກອນທໂຄງການ JICA ຈະເລມຂນ ເຂາໄດແຊກເຂາໃນວຽກງານການສກສານອກໂຮງຮຽນໃນບນດາແຂວງຕາງໆ ທສາງຂນ ໃໝ, ລດຖະບານ ແລະ ຜໃຫທນ ມຄວາມລງເລ ແລະ ວຈານໃນເລອງຂອງ ການສກສານອກໂຮງຮຽນ ເນອງຈາກວາເຂາ ເຈາ ບໄດເຫນຜນໄດຮບ ແລະ ຜນງານທເປນ ຮບປະທາ. ເວາອກຢາງໜງຄ ລດຖະບານ ແລະຜໃຫທນບມຄວາມເຊອໝນໃນການລງທນໃນຂະແໜງ ການການສກສານອກໂຮງຮຽນ. ເຖງຢາງນນກຕາມ, ຫງຈາກໂຄງການ JICA ໄດເລມແຊກເຂາມາ ແລະ ໄດຮບຮເຖງວທການເຮດ ວຽກເພອ OOSC ແລະເພອການພດທະນາເສດຖະກດສງຄມ, ພາກລດຂນແຂວງຈານວນນງ ໄດເລມສະໜອງງບປະມານຄນໃໝໃຫຂະແໜງການສກສານອກໂຮງຮຽນ, ແລະ ຜໃຫທນອນໆ ເຊນ USAID, UNICEFໄດເລມໃຊຊອງທາງດານການສກສານອກໂຮງຮຽນເພອໂຄງການ ALP ຂອງເຂາເຈາ ໃນການ ສງຕ ແລະ ເພມທະວຄວາມສນໃຈຂອງເຂາເຈາໃນວຽກງານການສກສານອກ ໂຮງຮຽນ ໂດຍສະເພາະແລວເພອເຂາເຖງຊາວໜມ ແລະ ເຍາວະຊນ.

ຂະບວນການດງກາວໄດສະແດງໃຫເຫນວາການລງມກະທາຂອງການສກສາ

ນອກໂຮງຮຽນ/ YALE ແມນຕອງການ ການເຊອມໂຍງ ແລະການຮວມງານ. ຄວາມພອມຂອງໂອກາດໃນການຮຽນຮສາລບຊາວໜມ ແລະຜໃຫຍ ບແມນ ຈດຈບຂອງເປາໝາຍ, ແຕແມນຮາກຖານ ແລະຄວາມໝາຍຂອງ ການ ພດທະນາເສດຖະກດສງຄມ. JICA ໄດສງເສມການຮວມມໃນ ວຽກງານການສກສານອກ ໂຮງຮຽນ ດວຍການກະທາຫາຍໆ ຢາງໃນປາກດສະຖານຮວມກບທງສອງພາກສວນ ກບໂຄງການ ແລະ ຜໃຫທນ ແລະອງການຈດຕງທບສງກດລດທບຫວງ ຜນກາໄລ. ຜນໄດຮບຄ ໂຄງການການສກສານອກໂຮງຮຽນໄດຮບການເອາໃຈໃສ ແລະເຫນຄນຄາຈາກບນດາຜຮວມໃຫທນ.

ປາກສະຖານປະເທດໃນອາຊໃຕເມອງຫວງ: ອດສະລາມາບດປະຊາກອນ: 182.1 ລາຄນ (2013)ພາສາທາງການ: ອດ, ອງກດໃນປາກສະຖານປະຊາກອນອາຍຫາຍກວາ 10 ປ ຫາຍກວາ 50 ລານຄນ ແມນ ກກໜງສ ໃນຂະນະທອດຕາການຮໜງສ ແມນ 58%. ການເຂາເຖງການສກສາ ແລະ ຄນນະພາບການສກສາແມນຍງຢຫາງໄກຈາກລະດບຄວາມພໃຈ. ເດກນອຍ 6.5 ລານຄນ ແມນອອກໂຮງຮຽນ ແລະ 40% ແມນອອກໂຮງຮຽນ ກອນທເຂາຈະຂນຫອງ ປ 5 (ໃນລະດບປະຖມສກສາ).ແຫງຂມນ

www.jica.go.jp, www.cia.gov



11

ໃນປະຈບນນ ປະກດວາທກຄນສາມາດຮບມກບສງຄມທມການປຽນແປງຢາງໄວວາ, ສງທຄນຮຽນຮ ຫ ຄວນຈະຮຽນຮໃນຊວດ, ບສາມາດທຈະຮຽນຜານລະບບການສກສາພຽງຢາງດຽວ. ສງຄມຕອງໃຫໂອກາດໃນການຮຽນຮທເໝາະສມສຳລບທກຄນຕະຫອດຊວດຂອງພວກເຂາ. ການແຊກຊມ ການຮຽນຮເຫານອາດຈະຢໃນຮບແບບຂອງໂຄງການເຊອມຕຂອງການ ສກສາໃນໂຮງຮຽນ, ນອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມອດທະຍາໄສ, ທໄດຖກກຳນດວາເປນການສກສາຕະຫອດຊວດ ໃນກດໝາຍວາດວຍ ການສກສາ ປ ຄ.ສ 1999 - ກດໝາຍປະຕຮບການສກສາ - ເພອໃຫ ປະຊາຊນໄດຮຽນຮ, ພດທະນາ ແລະ ປບປງຄນນະພາບຊວດການເປນຢ. ແນວຄວາມຄດການຮຽນຮຕະຫອດຊວດໄດຖກກຳນດ ຢໃນເປາໝາຍທ 2 ຂອງແຜນພດທະນາເສດຖະກດ-ສງຄມຂອງປະເທດໄທ - ການສາງ ແລະ ພດທະນາຂດຄວາມສາມາດຂອງມະນດໃນຮຽນຮຕະຫອດຊວດໂດຍຜານການຮວມມຈາກທກພາກສວນໃນສງຄມ. ເຊງໄດຮບການສະໜບສະໜນ ເປນຢາງດ ຈາກກດໝາຍການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາ ຕາມອດທະຍາໄສ ປ ຄ.ສ 2008 ໂດຍມຈດປະສງເພອສງເສມການສກສາ/ ການຮຽນຮ ຕະຫອດຊວດຂອງປະຊາຊນ.

ຫອງການການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມອດທະຍາໄສ (ONIE) ເປນໜວຍງານຫກຂອງສຳນກງານປະລດກະຊວງສກສາທການ ເຊງມໜາທ ໃນການສງເສມ ແລະສະໜບສະໜນການສກສານອກ ໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກຕາມອດທະຍາໄສ ໃນວຽກງານການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ ສຳລບຄນທອອກໂຮງຮຽນ 50 ລານຄນ. ກມເປາໝາຍຫກ ຂອງ ONIE ແມນແຮງງານທມອາຍ 15-50 ປ.

ONIE ມ 16 ຂະແໜງການ ຫ ສນ, ພາຍໃຕການບລຫານຢສນກາງ ເພອ ສງເສມ ແລະ ສະໜບສະໜນການຈດຕງປະຕບດວຽກງານ ແລະກດຈະກຳ ແລະ ການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມອດທະຍາໄສ. ເຮດວຽກໃນ 77 ແຂວງ ແລະ ບລຫານ ສນການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມອດທະຍາໄສ 1.021 ສນ ໃນທວປະເທດ. ONIE ຍງໄດ ເຮດວຽກໃນເຂດຕຳບນ (sub district) ເຊງມຢາງໜອຍ 1 ສນການຮຽນ ຮຊມຊນ (CLC) ທເປນສນກາງການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ. ທງໝດນນ ມຫາຍກວາ 7.000 ສນໃນເຂດຕຳບນ.

ສນການຮຽນຮຊມຊນແມນມຫາຍລະດບ. ສນການຮຽນຮຊມຊນແມນມພາລະບດບາດທແຕກຕາງກນໄປ ໃນແຕລະຊມຊນ ດງຕວຢາງຕໄປນ1. ສນສງເສມເສດຖະກດພພຽງ ແລະ ການສງເສມກະສກຳທດສະດໃໝ

(ທດສະດຂອງພະບາດສມເດດພະເຈາພມພນອາລະຍະເດດ (King Bhumibol Adulyadej) ແຫງປະເທດໄທ, ເນນໜກວທການພດທະນາອງຕາມຄວາມພປະມານ, ມເຫດຜນ ແລະ ພມຄມກນສງຄມ) ເພອສງເສມຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ເຜຍແຜຄວາມຮ.

2. ສນສຳລບສງເສມ ແລະ ພດທະນາ - ເພອສາງການຮຽນຮ ແລະ ເຂາໃຈສດ ແລະ ໜາທ ໃນລະບອບປະຊາທປະໄຕ ຕາມລດຖະທຳ ມະນນ ແລະ ສງເສມໃຫປະຊາຊນມສວນຮວມໃນດານການເມອງ.

3. ສນດຈຕອລຊມຊນ (Community Digital Centre) ໃຫປະຊາຊນ ສາມາດເຂາເຖງຂມນຂາວສານປະເພດຕາງໆ ຜານທາງອນເຕເນດ.

4. ສນການຮຽນຮຕະຫອດຊວດຂອງຊມຊນ - ສງເສມ ແລະ ສະໜບ ສະໜນການຈດຫາການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມອດທະຍາໄສທມຄນນະພາບ ເພອໃຫສອດຄອງກບນະໂຍບາຍການສກສາ ອງຕາມບລບດຂອງຊມຊນ; ຈດຫາຊບພະຍາກອນໃນຊມຊນເພອຊວຍໃນຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ດຳເນນກດຈະກຳການສກສາ.

ONIE ໃຫບລການ ແລະ ກດຈະກຳໃນຮບແບບຕາງໆ ຂອງການສກສາ ນອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມອດທະຍາໄສ ເຊນ: ການຮຽນຮໜງສ, ການສກສາຂນພນຖານ ແລະ ການສກສາຕເນອງ ເຊງປະກອບດວຍການສກສາໃນຮບແບບຕາງໆ ເຊນ: ທກສະຊວດ, ການສກສາ ເພອການພດທະນາສງຄມ ແລະ ຊມຊນ. ການບລການເຫານມຢທຫອງ ສະໝດສາທາລະນະ, ຫອງສະໝດຊມຊນ, ສນວທະຍາສາດ ເພອການ ສກສາ, ວທະຍເພອການສກສາ ແລະລາຍການທາງໂທລະພາບ ແລະ ອນໆ. ໃນເລອງນ, ສນການຮຽນຮຊມຊນເປນກນໄກສຳຄນໃນການສາງໂອກາດໃຫແກປະຊາຊນໃນການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ ເພອເພມຂດຄວາມ ສາມາດ ແລະ ປບປງຄນນະພາບຊວດຂອງພວກເຂາ.

ມການເວາເຖງ ການເຕບໂຕ ແລະ ການພດທະນາ ກມເປາໝາຍຫກຂອງ ONIE - ຜອອກແຮງງານ (ອາຍລະຫວາງ 15-50 ປ) ແມນຍງບປະສບ ຜນສຳເລດ. ເພອຕອບສະໜອງການພດທະນາແຮງງານໃນປະເທດໄທເພອເປດໂອກາດໃນການຮຽນຮຕະຫອດຊວດສຳລບທກຄນ, ONIE ສະໜບສະໜນການພດທະນາ ແລະ ຈດຕງປະຕບດກດໝາຍການສກສາ ຕະຫອດຊວດ ເປນກນໄກທາງກດໝາຍທສຳຄນໃນການຮບປະກນການ ຮຽນຮຕະຫອດຊວດສຳລບທກຄນ. ໃນປະຈບນກດໝາຍສະບບນກຳລງ ຖກພຈາລະນາ ແລະ ກນກອງໃນສະພາ. ຖາໄດຮບການຮບຮອງໂດຍ ຄະນະລດຖະມນຕ ມນຈະສງຜນດ ຕການສະໜອງການຮຽນຮຕະຫອດ ຊວດ ໃນປະເທດ ແລະ ປະກອບສວນ ເຂາໃນເປາໝາຍດານວໄສທດ, ຄວາມໝນຄງ ແລະ ຍນຍງຂອງລດຖະບານ.

ສນການຮຽນຮຊມຊນ - ສະໜອງໂອກາດການຮຽນຮຕະຫອດຊວດສຳລບປະຊາຊນໃນປະເທດໄທປາຣຊາດ ເຢນໃຈ, ຫອງການ ການສກສານອກໂຮງຮຽນ ແລະ ການສກສາຕາມອດທະຍາໄສ, (ONIE)

Story from ASPBAE: Ed-lines-September 2016Photo: www.unescobkk.org

7


ສງທໜາສນໃຈເວບໄຊສຳຄນໃນພາກພນwww.aspbae.orgwww.pria.orgwww.seameocelll.org

ສງພມທໜາສນໃຈAdult Education and DevelopmentAED 83: Skills and CompetenciesAED 82: Global Citizenship Education AED 81: CommunitiesAED 80: Post 2015

ທດສະນະນາໆຊາດ ໃນວຽກງານການສກສາຜໃຫຍIPE 76: Refugees: A challenge for adult educationIPE 75: Agenda - 2030 - Education and Lifelong Learning in the Sustainable Development GoalsIPE 74: 21th Century Mass Graves - Proceeding of the International Conference Tbilisi, GeorgiaIPE 73: Digital Adult Education - A Key to Global Development?

ຈດພມໂດຍ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ຮວມກບຄຮວມພດທະນາໃນ ສອອ ລາວ, ກຳປເຈຍ ແລະ ໃນອາຊໃຕ ແລະ ອາຊຕາເວນອອກສຽງໃຕ

ກອງບນນາທການ: ດຮ. ກາ ສະເຫມສກ, ຂນທອງ ອນທະຈກ, ພລານ ພດສະໄໝທມງານບນນາທການ: ດາລນນ ສສລາດ, ສມໃຈ ແກວເມກ, ດອກຄຳ ຊມສຫາປນຍາ, ແອນນາ ຄາປາສໂຊບນນາທການ: ອເວ ກາກເຕນສະແລເກ

ຈດໝາຍຂາວ ໃນພາກພນThe ASPBAE Bulletin access via www.aspbae.orgNEXUS - access via www.uil.unesco.orgVoice Rising - access via www.icae2.orgEducation Policy Matters - via www.unescobkk.org

ສງພມໃໝDVV International Impact Report 2009-2015Sharing for Learning in Lao PDR: DVV International Engaged in Lifelong Learning for Sustainable Development in Asia Pacific

ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວຫອງການປະຈຳພາກພນອາຊໃຕ ແລະ ອາຊຕາເວນອອກສຽງໃຕ351/19 ຖະໜນວດນາກໃຫຍ, ບານທາພະລານໄຊ, ເມອງສສດຕະນາກຕ ປ.ນ. 215, ນະຄອນຫວງວຽງຈນ, ສປປ ລາວໂທ.: +856 21 315832-3 ແຟກ: +856 21 312511 [email protected] www.dvv-international.la

www.dvv

-international.uz

lifelong. ຈົດໝາຍຂ່າວ · 2019-10-16 · education for everyone. worldwide....

Documents