LigjërataLigjërata e par e parëë

Mr. Mimoza LutaMr. Mimoza Luta

SISTEME INFORMATIVESISTEME INFORMATIVE

Çka jane IT dhe sistemi Çka jane IT dhe sistemi informativ?informativ?• Sistemi Informativ – shërben për planifikimin,Sistemi Informativ – shërben për planifikimin,

zhvillimin dhe menaxhimin e te gjitha punevezhvillimin dhe menaxhimin e te gjitha puneve

dhe detyrave duke u bazuar ne veglat e IT-sedhe detyrave duke u bazuar ne veglat e IT-se

• • IT – paraqet çdo pajisje e bazuar ne kompjuterIT – paraqet çdo pajisje e bazuar ne kompjuter

qe njerezit e perdorin per te punuar, prodhuarqe njerezit e perdorin per te punuar, prodhuar

dhe transmetuar informata për nevojat edhe transmetuar informata për nevojat e organizatës.organizatës.

• • Perdorimi i teknologjise eshte ne rritje te Perdorimi i teknologjise eshte ne rritje te vazhdueshmevazhdueshme

KUPTIMI I SIKUPTIMI I SI

• SI-prodhon informata nga te dhenat SI-prodhon informata nga te dhenat lidhur me transaksionet biznesorelidhur me transaksionet biznesore

• Transaksionet biznesore jane aktivitete Transaksionet biznesore jane aktivitete dhe ngjarje biznesi( prodhim, shitje, dhe ngjarje biznesi( prodhim, shitje, blerje, pagese, paga…)blerje, pagese, paga…)

• Sistemi i formalizuar i bazuar ne Sistemi i formalizuar i bazuar ne kompjuter( mledh, proceson, memoron kompjuter( mledh, proceson, memoron dhe transmeton informata)dhe transmeton informata)

• Input- e dhena mbi transaksionin Input- e dhena mbi transaksionin • Autput- informata mbi transaksioninAutput- informata mbi transaksionin

SISTEMI INFORMATIK I SISTEMI INFORMATIK I MENAXHMENTITMENAXHMENTIT

• Planifikimi i zhvillimit, menaxhimit Planifikimi i zhvillimit, menaxhimit dhe përdormit të veglave të TI me dhe përdormit të veglave të TI me qëllim të ndihmes së njerzve për qëllim të ndihmes së njerzve për kryerjen e të gjitha punëve që kanë kryerjen e të gjitha punëve që kanë lidhje me procesimin dhe lidhje me procesimin dhe menaxhimin e informates menaxhimin e informates

INFORMIMI EFEKTIV-SIMINFORMIMI EFEKTIV-SIM

• Integrimi i SI dhe SM nen presionin e Integrimi i SI dhe SM nen presionin e nevojes per informim efektiv dhe ndërtim të nevojes per informim efektiv dhe ndërtim të pozicionit konkuruespozicionit konkurues

• Koha e reagimit, vendimarja dhe rastet e Koha e reagimit, vendimarja dhe rastet e humburahumbura

• Aftesia konkuruese – biznes efektiv dhe Aftesia konkuruese – biznes efektiv dhe eficienteficient

SIM DHE AFTESIA SIM DHE AFTESIA KONKURUESEKONKURUESE

• Ritja e zhvillimit më të shpejtë Ritja e zhvillimit më të shpejtë

• Më shumë informata dhe informata Më shumë informata dhe informata më të miramë të mira

• Vendimarja më e shpejttë dhe më Vendimarja më e shpejttë dhe më cilësorecilësore

• Cikli më i shkurt kush i pariCikli më i shkurt kush i pari

• FleksibilitetiFleksibiliteti

NIVELET E SIM DHE NEVOJAT NIVELET E SIM DHE NEVOJAT SPECIFIKE PER INFORMATA SPECIFIKE PER INFORMATA

• Niveli strategjikNiveli strategjik

(1) përqendrohet në përkufizimin e (1) përqendrohet në përkufizimin e objektivave strategjikeobjektivave strategjike

(2) vënjen e raporteve me (2) vënjen e raporteve me mjedisin/rrethinenmjedisin/rrethinen

(3) forcimin e pozicionit konkurues(3) forcimin e pozicionit konkurues

NIVELET E SIM DHE NEVOJAT NIVELET E SIM DHE NEVOJAT SPECIFIKE PER INFORMATASPECIFIKE PER INFORMATA

• Niveli taktik- menaxhmenti I Niveli taktik- menaxhmenti I planifikimit dhe kontrollitplanifikimit dhe kontrollit

(1) Zbërthimi i objektivave strategjike (1) Zbërthimi i objektivave strategjike dhe krijimi i kushteve për zbatimin e dhe krijimi i kushteve për zbatimin e tyretyre

(2) Sigurimi dhe alokimi i burimeve(2) Sigurimi dhe alokimi i burimeve

(3) Analizat e fizibilitetit dhe ato cost (3) Analizat e fizibilitetit dhe ato cost benefitbenefit

NIVELET E SIM DHE NEVOJAT NIVELET E SIM DHE NEVOJAT SPECIFIKE PER INFORMATASPECIFIKE PER INFORMATA

• Niveli operativNiveli operativ

(1) procesimi, shendrimi I inputeve në (1) procesimi, shendrimi I inputeve në outputoutput

(2) rregullimi i procesimit(2) rregullimi i procesimit

(3) kontrollin intenziv(3) kontrollin intenziv

SHEMBULL-SI MARKETINGUTSHEMBULL-SI MARKETINGUT

• Niveli strategjik- parashikimi i shitjes( Niveli strategjik- parashikimi i shitjes( 5vj.) përcaktimi i cmimeve, politika e 5vj.) përcaktimi i cmimeve, politika e konkurenceskonkurences

• Niveli taktik- menaxhimi i shitjes, Niveli taktik- menaxhimi i shitjes, analiiza e tregut, identifikimi i analiiza e tregut, identifikimi i konsumatorëve konsumatorëve

• Niveli operativ- marrja dhe Niveli operativ- marrja dhe përpunumi I porosive egzekutimi dhe përpunumi I porosive egzekutimi dhe logjistika lidhur me porositëlogjistika lidhur me porositë

NIVELET E MENAXHMENTIT NIVELET E MENAXHMENTIT DHE NEVOJAT PER INFORMATADHE NEVOJAT PER INFORMATA

• Strategjik- kryesisht informata për Strategjik- kryesisht informata për planifikim, të agreguara dhe të planifikim, të agreguara dhe të orientuara kah mjedisiorientuara kah mjedisi

• Taktik- informata për planifikim dhe Taktik- informata për planifikim dhe kontroll për organizaten dhe mjedisinkontroll për organizaten dhe mjedisin

• Operativ- informata detale kryesisht Operativ- informata detale kryesisht për kontroll dhe kryesisht brenda për kontroll dhe kryesisht brenda organizatesorganizates

EPOKA E INFORMATES NE EPOKA E INFORMATES NE TE CILEN JETOJMETE CILEN JETOJME

Information age- koha në Information age- koha në të cilen ditura është fuqitë cilen ditura është fuqi

Knowledge worker-punon Knowledge worker-punon me informatë dhe e me informatë dhe e prodhon si një produktprodhon si një produkt

INFORMATA SI RESURS KYQINFORMATA SI RESURS KYQ

• Data-fakte të papërpunuaraData-fakte të papërpunuara

• Informata- të dhëna që brenda një konteksti Informata- të dhëna që brenda një konteksti të caktuar kan një domethënjetë caktuartë caktuar kan një domethënjetë caktuar

• Business intelligence- njohurija mbi klientët, Business intelligence- njohurija mbi klientët, konkuruesit, partnerët, rrethinën konkuruese, konkuruesit, partnerët, rrethinën konkuruese, si dhe operacioneve tuaja që ofrojnë si dhe operacioneve tuaja që ofrojnë mundësinë e marrjes së vendimeve te mundësinë e marrjes së vendimeve te shpeshta esenciale( intelegjenca e biznesit shpeshta esenciale( intelegjenca e biznesit është një kombinim I tipeve të ndryshme të është një kombinim I tipeve të ndryshme të informataveinformatave

DIMENZIONET PERSONALE TE DIMENZIONET PERSONALE TE INFORMATESINFORMATES

• Koha- kur ju duhen informatat, Koha- kur ju duhen informatat, përshkrimi i periudhes së duhur përshkrimi i periudhes së duhur kohorekohore

• Lokacioni (ska rendesi ku ndodheni)- Lokacioni (ska rendesi ku ndodheni)- organizimi intern i internetit organizimi intern i internetit

• Forma- të përdorëshme, të Forma- të përdorëshme, të kuptueshme, të saktakuptueshme, të sakta

DIMENZIONET ORGANIZATIVE DIMENZIONET ORGANIZATIVE TE INFORMATESTE INFORMATES

• Granulariteti i informates- zgjerimi i Granulariteti i informates- zgjerimi i detajit brenda informatesdetajit brenda informates

-Niveli organizativ i ulët- detaje më -Niveli organizativ i ulët- detaje më të mëdhatë mëdha

-Niveli organizativ i lartë- informatat -Niveli organizativ i lartë- informatat e përmbledhurae përmbledhura

DIMENZIONET ORGANIZATIVE DIMENZIONET ORGANIZATIVE TE INFORMATESTE INFORMATES

• Internal- aspektet specfike brenda Internal- aspektet specfike brenda organizateorganizate

• External- mjedisi rrethues i External- mjedisi rrethues i organizatesorganizates

• Objective- dicka që është e njohurObjective- dicka që është e njohur

• Subjective- dicka që nuk është e Subjective- dicka që nuk është e njohurnjohur

NJEREZIT SI RESURS KYQNJEREZIT SI RESURS KYQ

• Knowledge worker- personi që dinë si Knowledge worker- personi që dinë si dhe kurë ta përdor teknologjinë dhe kurë ta përdor teknologjinë informativeinformative

NJEREZIT SI RESURS KYQNJEREZIT SI RESURS KYQ

• Knowledge workers- Knowledge workers-

Cilat informata duhenCilat informata duhen

Dijnë si dhe ku t’i marrin informatatDijnë si dhe ku t’i marrin informatat

I kuptojn informatatI kuptojn informatat

Janë në gjendje të ndërmarrin hapat e Janë në gjendje të ndërmarrin hapat e nevojshëmnevojshëm

IT SI RESURS KYQIT SI RESURS KYQ

• Dy kategori të teknologjisë janeDy kategori të teknologjisë jane

HardveriHardveri

Softveri Softveri

IT NE VENDIMARRJEIT NE VENDIMARRJE

• Informacioni është resursi kyq në Informacioni është resursi kyq në marrjen e vendimevemarrjen e vendimeve

• Kemi vendimeKemi vendime

rutinorerutinore

jorutinorejorutinore

DSS- sistemet e meshtetjes së DSS- sistemet e meshtetjes së vendimeve mundeson interaksion me vendimeve mundeson interaksion me vendimmarresinvendimmarresin

TRANSFORMIMI I TRANSFORMIMI I ORGANIZATESORGANIZATES

• Organizatat ne mënyrë kontinuele Organizatat ne mënyrë kontinuele duhet të transformohen në mënyrë duhet të transformohen në mënyrë që tëqë të

-Të jenë para konkurëncës-Të jenë para konkurëncës

-Të ofrojnë përparësi konkuruese-Të ofrojnë përparësi konkuruese

-Të mbijetojnë-Të mbijetojnë

LLOJET E DOKUMENTEVE-LLOJET E DOKUMENTEVE-SIMSIM

• Informativ-raportimi, konfirmimi, Informativ-raportimi, konfirmimi, feed backfeed back

• Veprues-inicimi i aksioneve, Veprues-inicimi i aksioneve, urdheresa e blerjes, pageses, urdheresa e blerjes, pageses, prodhimitprodhimit

• Hulumtuese- për refencë për të Hulumtuese- për refencë për të ardhmën, marrje të vendimeveardhmën, marrje të vendimeve

SIT NE JETEN TUAJSIT NE JETEN TUAJ

• Kariera juajKariera juaj

• Mësoini veglat e IT pavarsisht nga Mësoini veglat e IT pavarsisht nga zgjedhja e karieres suajzgjedhja e karieres suaj

• Etika duhet të jetë prioritet për juEtika duhet të jetë prioritet për ju

• Duheni te kujdeseni per siguri dhe Duheni te kujdeseni per siguri dhe privaciprivaci

NE BAZE TE AFTESIVE NE BAZE TE AFTESIVE DALLOJMEDALLOJME

• Njeriun i cili nuk di që nuk diNjeriun i cili nuk di që nuk di

• Njeriun i cili e di që nuk diNjeriun i cili e di që nuk di

• Njeriun i cili nuk di që diNjeriun i cili nuk di që di

• Njeriu i cili e di që diNjeriu i cili e di që di

Ju faleminderit per Ju faleminderit per vemendjevemendje