lisansı psikoloji olmayan psikoloji kuramcıları
TRANSCRIPT
Lisansı Psikoloji Olmadığı Halde
Tüm Psikoloji DünyasınıEtkilemiş
Akademisyenler
Prof.Dr. Öget Öktem Tanör
Lisans : HukukYüksek lisans: YokDoktora: Psikoloji
Türkiye’de Nöropsikolojiyi başlatan ve ilk
labaratuvarı kuran kişi
John GottmanLisans: Matematik ve Fizik(Farleigh Dickinson Uni. ‘62)
2 psikoloji master’ı ve 1 psikoloji doktorası bulunuyor.
Geçmişte çalıştığı üniversitelerIndiana Üniversitesi (Doç.)Illinois Üniversitesi (Doç.)Washington Üniversitesi (Prof.)
Evlilik istikrarlı üzerine çalışmaları ve boşanmayı %90 isabetle öngörebiliyor olmasıyla biliniyor.
Evliliği bitiren 4 davranışı belirliyor.(Duvar çekme, savunmacılık, horgörme, eleştirme)
NIMH, APA gibi kurumlardan pek çok ödülü bulunuyor.
“APA Fellow and Life Diplomate”
Evliliği Sürdürmenin 7 İlkesi
Martin SeligmanLisans: Felsefe (Princeton Uni. ‘64)
2 psikoloji doktorası3 fahri doktora
Geçmişte çalıştığı üniversitelerPennsylvania ÜniversitesiCornell ÜniversitesiLondra Üniversitesi
Interpsych kurucusu
Pek çok akademik ve güncel psikolojik yayında danışmanlık, editörlük
1998 APA başkanı
“Öğrenilmiş çaresizlik”
20.yy’ın en çok atıf yapılan 31. psikoloğu
Pozitif psikoloji ekolünün önemli isimlerinden
DSM sisteminin değişmesi gerektiğini savunuyor.
Öğrenilmiş İyimserlikGerçek Mutluluk
Howard GardnerLisans: Halkla İlişkiler (Harvard ‘65)
1 Sosyal psikoloji doktorası1 Gelişim psikolojisi doktorası27 fahri doktora
Geçmişte çalıştığı üniversitelerBoston Üni. Tıp FakültesiHarvard Üni. Eğitim YüksekokuluHarvard ÜniversitesiMITClark Üniversitesi
Çoklu Zeka Kuramı’nın kurucusu
APA’dan William James Ödülü
MacArthur Ödülü
Asturias Ödülü
Yüzlerce araştırma makalesi
Kitapları 30 dile çevrildi
Zihnin ÇevçeveleriÇoklu Zeka
Albert EllisLisans: İşletme Yönetimi(New York Uni ‘34)
Klinik psikoloji yüksek (Columbia ‘42)Klinik psikoloji doktora (Columbia ‘43)
Geçmişte çalıştığı üniversitelerRutgers ÜniversitesiNew York Üniversitesi
“Bipolar ve bencil” bir annenin çocuğuydu. Üniversiteye gidene dek kardeşlerine baktı. Büyük Buhran’dan ötürü yazar olma hayalini bir kenara bıraktı. İlk işi bir pantolon firmasındaydı.
Rasyonel Emotif Terapi’nin kurucusuKognitif terapilerin kurucusu
1959 Rasyonel Yaşam Enstitüsü kurucusu
Tarihin en etkili 2. psikoloğu seçildi (Rogers-Freud)
Kendi adına araştırma ödülü bulunuyor(Albert Ellis Award for Research)
Akılcı Duygusal Terapi ve Bilişsel, Davranışsal YaklaşımlarAkılcı Yaşam Kılavuzu
Virginia SatirLisans: Eğitim (Uni. of Wisconsin ‘36)
MA: Sosyal Hizmet ‘48Psikoloji/terapi/tıp yok.Fahri sosyal bilimler doktorası (‘78)
Yıllarca öğretmenlik yaptı.Öğrencilerinin aileleriyle iletişim kurdu.
1955’te Illinois Psikiyatri Enstitüsü’ne çağırıldı ve terapiler yaptı.
Aile terapisi öncüsü
Sadece hastayla değil, ailesiyle de görüşürdü.
Zihin Sağlığı Araştırma Enstitüsü’nü kurdu (‘62)
NIMH’den aldığı ödenek ile ilk resmi aile terapisi eğitimlerini başlattı.
İnsanlığa Hayat Boyu ve Sürekli Hizmet Ödülü (‘76)
Psikologlar, psikiyatristler, terapistler ve sosyal hizmet çalışanları tarafından en etkili terapist seçildi.
Carl RogersLisans: Din (Wisconsin-Madison Üni. ‘24)
Klinik psikoloji yüksek (‘28)Klinik psikoloji doktora (‘31)
Geçmişte çalıştığı üniversitelerRochester ÜniversitesiOhio Devlet ÜniversitesiWisconsin Üniversitesi
APA Seçkin Bilimsel Katkı Ödülü (‘56)APA Psikolojiye Seçkin Mesleki Katkı Ödülü (‘72)
Hümanistik yaklaşımBirey merkezli terapiSemptom tedavi etmek yerine danışanı güçlendirmeye odaklandı.
Psikoterapi araştırmalarının öncüsü
20.yy en tanınmış psikologlarından biri
Kişi Olmaya DairYarının İnsanı
Erik EriksonDersleri hep kötü olmuştu.Liseyi bitirdikten sonra 25 yaşına kadar Avrupa’yı gezen bir sanatçı oldu.
25 yaşında Anna Freud’un psikanalitik eğilimli okulunda sanat ve tarih öğretmenliği yaptı. (1927)Psikanaliz ile burada tanıştı.
Viyana Psikanalitik Topluluğu’ndan eğitim almak üzere seçildi ve çok başarılı oldu. (1933)
Resmi diploması olmadı.
Psikososyal Gelişim Modelini oluşturdu.
Kimlik krizi terimini ortaya attı.
Boston bölgesinde ilk çocuk analisti oldu.
Harvard Tıp Fakültesi’nde, Yale ve California üniversitelerinde araştırmalara katıldı.
Harvard Üniversitesi’nde profesör oldu (‘60).
1 Pulitzer Ödülü bulunuyor.
John DeweyLisans: Felsefe(Vermont Üniversitesi 1879)
Psikolojiye ilgisi, öğretmenlik kariyeri sırasında başladı.
Farklı üniversitelerde felsefe profesörü olarak çalıştı.
Erken dönem psikolog
15 yaşında üniversiteye girdi.
Öğrenmenin sosyal yönü, deneyimleyerek öğrenme, ahlak eğitimi gibi konular üzerine çalıştı. Eğitim alanında teoriler geliştirdi.
Çocuk merkezli eğitim
Raymond CattellLisans: Kimya ve fizik
Ph.D: Psikoloji ( Londra Üni. ‘29)
Geçmişte çalıştığı üniversitelerHarvard ÜniversitesiClark ÜniversitesiIllinois ÜniversitesiHawaii Üniversitesi
APA Hayat Boyu Başarı Ödülü
Araştırmacı psikolog
Akışkan ve kristalize zeka teorisini ortaya attı.
16 Kişilik Faktörü Envanteri
Psikolojik bir araştırmanın içermesi gereken üç veri türünü belirledi:- Hayati veriler- Deneysel veriler- Anket verileri
Alfred BinetLisans: Hukuk (1878)İkinci lisans: Doğa bilimleri
Jean Charcot’dan hipnotizm eğitimi aldı.Gelişim, eğitim, sosyal psikoloji ve zeka üzerine yüzlerce araştırma ve makale yayınladı.
Sorbonne Üniversitesi Deneysel Psikoloji Laboratuvarı yöneticisi oldu.
Modern IQ testlerinin babası
İlk zeka testi: Binet-Simon Zeka Ölçeği (3-13 yaş)
Zeka geriliği olan çocukların yeterli eğitimi alabilmesi için çalıştı.
Vefatından sonra test revize edilerek Stanford-Binet testi oluşturulmuştur.
Gregory BatesonLisans: Biyoloji(St. John’s College ‘21)
Geçmişte çalıştığı üniversitelerSydney Üniversitesi (dilbilim)Saybrook Üniversitesi (psikoloji)Kalifornia Üniversitesi (psikoloji)
Margaret Mead ile evliydi.
Sistemleri teorsisini sosyal bilimlere uygulayan kişi.
İletişimin dairesel yapısı üzerine yazılar yazdı. Geribildirimin insan davranışını nasıl etkilediğini araştırdı, Kısır Döngü ifadesini ortaya attı.
Şizofrenide Çifte Açmaz Paradoksu’nu ortaya attı.
Semptomların birbirini nasıl etkilediğini araştırdı.
Donald HebbLisans: İngiliz Edebiyatı(Dalhausie Üni. ‘25)
Yıllarca öğretmenlik ve tarlalarda gündelik işçilik yapmıştır.
Okul müdürlüğü yaptığı yıllarda McGill Üniversitesi’nde yüksek lisans yapmıştır. (1928)
Psikoloji doktorası (Harvard ‘36)Psikoloji doktorası (Chicago ‘37)
Stanford-Binet ve Wechsler’e rakip, daha spesifik ölçümler yapan nörolojik testler ortaya koymuştur.
Gelişim psikolojisinin ilk prensipleri
Hebb Öğrenme Prensibi“Neurons that fire together wire together.”
1960 APA başkanı
APA Sıradışı Bilimsel Katkı Ödülü ‘61
Kanada’da adına Donald O. Hebb Ödülleri verilmektedir.
Jack Lee RosenbergLisans: Dişçilik (California Üni ‘54)
Kariyerine dişçi olarak başlamıştır.Psikoterapiyi sonradan keşfetmiştir.Akademilerde zaman geçirerek, şahsi okumalar yaparak kendini geliştirmiştir.
Klinik psikoloji doktorası ‘71
Integrative Body Therapy (IBT)
Doğu felsefesiNefes teknikleriAn farkındalığı (mindfulness)
Kronik ağrılar ve kaygı üzerine çalışmaktadır.
Francine ShapiroLisans: İngiliz edebiyatı ‘68Yüksek lisans: İngiliz edebiyatı ‘74
İngiliz edebiyatı doktorasını yaparken kanser tanısı almış, iyileşme süreci boyunca yaşadıkları psikolojiye ilgi duymasına sebep olmuştur.
Klinik psikoloji doktorası ‘88
EMDR
EMDR eğitimlerini tüm profesyonellere ücretsiz vermektedir.
Stresi bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri vetravma geçiren kişilere destek alanlarında çalışmaktadır.
EMDR İnsani Destek Programı kurucusuAPA Travma Bölümü Travma Psikolojisi Sıradışı Hizmet Ödülü
Rollo MayLisans: İngiliz Dili(Oberlin College)
Yunanistan’da ingilizce öğretmenliği yaparken Alfred Adler ile tanıştı.
İkinci Lisans: İlahiyat
Klinik psikoloji doktorası(Columbia College ‘49)
Varoluşçu Psikoloji
Varoluşçu Gelişim Aşamaları
Kendini Arayan İnsanAşk ve İradeVaroluşu Keşfetmek
Stanley MilgramLisans: Siyaset Bilimi
Harvard Üniversitesi’ne Sosyal Psikoloji doktorası için ilk başvurusu psikolojide yeterli geçmişi olmadığı için reddedildi.1954’te kabul edildi.
Doktora: Sosyal Psikoloji ‘60
Geçmişte çalıştığı üniversitelerYale Üniversitesi (Yrd. Doç.)Harvard Üniversitesi (Yrd. Doç.)New York Şehir Üni. YO (Prof.)
Milgram İtaat Deneyi 1963
Kayıp Mektup Tekniği
Küçük Dünya Hipotezi (Six Degrees of Seperation)
Akran baskısı
Sosyopsikoloji Ödülü (AAAS)
Susan JohnsonLisans: İngiliz Edebiyatı (Hull-Yorkshire ‘68)
Yüksek Lisans: Eğitim(British Columbia Üni. ‘80)
Doktora: Rehberlik Psikolojisi
Geçmişte çalıştığı üniversitelerOttawa Üniversitesi (Prof.)Alliant Üniversitesi (Araştırmacı psk.)
Duygusal Odaklı Terapi (EFT)
Bana Sıkıca Sarıl (Kitap)
Aile Terapisi Araştırması ÖdülüAile Terapisi Alanına Sıradışı Katkı Ödülü
Jay HaleyLisans: Tiyatro (California Üni. ‘48)
İkinci Lisans: Kütüphane Bilimleri ‘51
Yüksek Lisans: İletişim (Stanford)
Fahri psikoloji doktoraları bulunuyor.
Kliniklerde, aile terapisi yayınlarında, psikolojik araştırma kurumlarında çalıştı.
Psikoterapide stratejik modelPratik davranışsal stratejilerBaşa çıkma teknikleriAile sistemini bir bütün olarak incelemek
“Terapistin amacı danışanın hayatında ölçülebilir ilerlemeler kaydetmesini sağlamaktır.”
Sıra Dışı Terapi (Milton Erikson’ın teknikleri)
Leslie GreenbergLisans: Mühendislik ‘67
Yüksek Lisans: Mühendislik ‘70
Doktora: Psikoloji ‘75
- York Üniversitesi’nde Prof.- York Üni. Psikoterapi Araştırmaları Merkezi başkanı
Duygu Odaklı Terapi (EFT)
Duygu Odaklı Çift Terapisi (Kitap)
Sıra Dışı Araştırma Kariyeri ÖdülüMesleğe Katkı Ödülü (CPA)
Erich FrommLisans: HukukDoktora: Sosyoloji(Heidenberg Üni ‘22)Berlin Psikanalitik Enstitüsü’nde eğitim aldı ve psikanalistlik yaptı.
Geçmişte çalıştığı kurumlarPsikiyatri, Psikanaliz ve Psikoloji Enstitüsü (Kurucu)Yale ÜniversitesiYeni Sosyal Araştırmalar OkuluBennington CollegeMeksiko ÜniversitesiMichigan ÜniversitesiNew York Üniversitesi
Frankfurt Okulu’nda öğretmenlik yaptı(Marksist disiplinler arası sosyal psikoloji)
Karen Horney ile birlikte Freudyen olmayan bir psikoloji kurmak için çalıştı.
Sevme Sanatı (Kitap)
Jon Kabat-ZinnLisans: Moleküler Biyoloji (MIT)
Doktora: Moleküler Biyoloji (MIT ‘71)
Çalıştığı kurumlarMassachusetts Tıp Okulu (Prof.)Zihin ve Yaşam Enstitüsü (YK)Tıpta An Farkındalığı Merkezi (Kurucu)Stres Azaltma Kliniği (Kurucu)
Mindfullness (An Farkındalığı)Stres, kronik ağrı, depresyon
Kronik ağrılarda %50 azalma sağlıyor.Meditasyon ve yoga teknikleri kullanılıyor.
Melanie KleinÜniversite’den mezun olmadı.
Psikanalize hasta olarak başvurdu.Sandor Ferenczi’den eğitim aldı.
Çocuklara psikanaliz uyguladı.
Karl Abraham tarafından Londra’ya çağırıldı ve kariyerinin geri kalanında orada çalıştı.
Çocuk psikolojisiNesne ilişkileri kuramıOyun terapisi
Carl WhitakerTıp Eğitimi: Jinekoloji ve Obstetrik
Geçmişte çalıştığı üniversitelerEmory Üniversitesi(Psikiyatri bölüm başkanı)Wisconsin-Madison Üniversitesi (Prof.)
Deneyimsel Aile Terapisi
Sembolik deneyimsel yaklaşımYardımcı terapist
Kurt LewinFreiburg Tıp Okulu’nu bıraktı.
Lisans: Biyoloji
İkinci Lisans: Felsefe(Derslerini psikoloji ağırlıklı seçti)
Doktora: Felsefe (Berlin Üni ‘16)
Çalıştığı üniversitelerStanford ÜniversitesiCornell ÜniversitesiIowa ÜniversitesiHarvard Tıp OkuluDuke Üniversitesi
Sosyal psikolojinin babası
Deneyimle öğrenmeAlan teorisiGrup dinamikleri
Gestalt psikoloji
“İyi bir teori kadar pratik bir şey daha yoktur.”
Lev VygotskyLisans: Hukuk (Moskova Üni ‘17)
Yerel üniversitelerde mantık ve psikoloji dersleri verdi.
Moskova Deneysel Psikoloji Enstitüsü’nde çalıştı. Öğretmenlik ve araştırmacılık yaptı.
Yakın Gelişim Zonu(Zone of Proximal Learning)
Eugene GendlinLisans ???
Dotkora: Felsefe (Chicago Üni. ‘58)
Geçmişte çalıştığı kurumlarOdaklanma Enstitüsü (Kurucu)Chicago Üniversitesi (Felsefe ve psikoloji profesörü)
Odaklanma (Focusing) Tekniği
APA tarafından 4 kez onurlandırıldı.APA Yılın Psikoloğu ödülünü ilk alan isim.Victor Frankl Aile Derneği Ödülü 2008
Harry LevinsonLisans: Öğretmenlik(Kansas Devlet Öğretmen Okulu ‘43)
Yüksek Lisans: Klinik psikolojiDoktora: Klinik psikoloji(Kansas Üniversitesi)
Çalıştığı kurumlarMenninger DerneğiHarvard ÜniversitesiKansas ÜniversitesiMITÇeşitli işletme okulları
Kurumsal ve mesleki psikoloji üzerine pek çok teori geliştirdi.
MPA Kariyer Katkı Ödülü 1985APA Sıra Dışı Mesleki Katkı Ödülü 1992
Robert KeganLisans: Yurttaşlık (Civics) (Dartmouth ‘’68)
Doktora: Gelişim psikolojisi(Harvard ‘77)
Çalıştığı kurumlarHarvard ÜniversitesiHarvard-Macy Enstitüsü
Yapısal Gelişim Teorisi (The Evolving Self kitabında)Gelişim teorisi üzerinden eğitimin nasıl değişmesi gerektiğini açıklıyor.
MPA Yılın Öğretmeni ÖdülüUlusal Liderlik Ödülü (Sürekli Yüksek Eğitim Birliği)
Gordon AllportLisans: Ekonomi ve Felsefe (Harvard)
Doktora: Psikoloji (Harvard)
Çalıştığı üniversitelerHarvard ÜniversitesiDartmouth Üniversitesi
1939 APA başkanı
Trait Theory (Özellik Teorileri)Kardinal ÖzelliklerMerkezi Özelliklerİkincil Özellikler
Carol GilliganLisans: Edebiyat(Swarthmore College)
Yüksek Lisans: Psikoloji (Radcliffe ‘60)
Doktora: Psikoloj (Harvard ‘64)
Çalıştığı üniversitelerHarvard ÜniversitesiPrinceton ÜniversitesiMichigan Devlet ÜniversitesiCambridge ÜniversitesiNew York Üniversitesi
Ahlak Gelişimi Teorisi (Kohlberg ile)
Psikolojide cinsiyet farklılıkları konusunda öncü(Özellikle ahlaki seçimler konusunda)
Heinz ÖdülüGrawemeyer Ödülü
Daryl BemLisans: Fizik (Reed College ‘60)
Yüksek Lisans: Fizik (MIT ‘61)
Doktora: Sosyal Psikoloji(Michigan Üni ‘64)
Çalıştığı üniversitelerStanford ÜniversitesiHarvard ÜniversitesiCarnegie-Mellon ÜniversitesiCornell Üniversitesi
Kendini Algılama TeorisiEgzotiğin Erotikleşmesi Teorisi
Araştırma alanları:Kendilik algısıCinsel tercihKişilik teorisi ve ölçümüİnanç, tutum ve ideolojiler
-son-