lisboa 14 e 15 de setembro de 2016 - plataforma 9...
TRANSCRIPT
1
PROGRAMA
LISBOA14e15deSetembrode2016“DASUTOPIASTEOLÓGICASÀSUTOPIASECOLÓGICAS”
LOCAL:FUNDAÇÃOCALOUSTEGULBENKIAN1.ºDIAQUARTA-FEIRA,14DESETEMBRODE2016
MANHÃ08H30–RECEPÇÃODOSCONGRESSISTAS09H00SESSÃODEABERTURA(AnfiteatroII)PresidentedaFundaçãoCalousteGulbenkianReitordaUniversidadeAbertaPresidentedaCâmaradeAlenquerPresidentedaConfrariadeSantaIsabeldeCoimbraPresidentedaComissãoOrganizadora09H30CONFERÊNCIADEABERTURA(AuditórioII)
PresidentedeMesa:JoséEduardoFranco(UniversidadeAberta,CIDH/CLEPUL)AUtopiadaCasaComumnaEradaCriseEcológica
ViriatoSoromenho-Marques(UniversidadedeLisboa)
10H30INTERVALO11H00SESSÃOPLENÁRIA(AuditórioII)
Dasvelhasutopiasàsnovasutopias PresidentedeMesa:ManuelaMendonça(AcademiaPortuguesadaHistória)
Asreligiõesnasnarrativasutópicas
LuísMachadodeAbreu(UniversidadedeAveiro)UtopiasedistopiaspolíticasnoséculoXX
Fabriced’Almeida(UniversidadedeParisII)Utopiaeconstituição
2
PauloFerreiradaCunha(UniversidadedoPorto)Autopiadaciência:ANovaAtlântidadeFrancisBacon
CarlosFiolhais(UniversidadedeCoimbra)Debate13H30ALMOÇO
TARDE14H45SESSÃOPLENÁRIA(AuditórioII)
Teologia,exegeseeutopiadehumanidademelhor PresidentedeMesa:PauloMendesPinto(UniversidadeLusófona)Ruaḥha-qodesh:EspíritoSanto,ProfeciaePlenitudenasescriturasjudaicas EdgardLeite(UniversidadeFederaldoRiodeJaneiro)Joaquimismo,Franciscanismoeoidealdohomemnovouniversal
VítorMelícias(OrdemFranciscana)DeJerusalémaRoma:aUtopiadeumCristianismoUniversal-OEspíritoSantonaobradeLucas
HerculanoAlves(RevistaBíblica)Umprojectodefraternidadeuniversal:OsprimeirostemposdaOrdemHospitaleiradeSãoJoãodeDeus
BernardVincent(EHESS-Paris)PlatãoeosGuaranis:utopiastransatlânticasnaobraDeAdministrationeguaranicacomparataadRempublicamPlatoniscommentariusdeJoséManuelPeramás GabrielleCornelli(UniversidadedeBrasília/CátedraUNESCOArchai)Debate16H15INTERVALO16H30SESSÃOPLENÁRIA(AuditórioII)
EspíritoSantoeHistória PresidentedeMesa:JoséFrazão(CompanhiadeJesus)AIdadedoEspíritoemJoaquimdeFioreeoadventodasecularização
JosédaSilvaRosa(UniversidadedaBeiraInterior)EspíritoSantonaTeologiadaHistória:Dautopiaàesperança
JacintoFarias(UniversidadeCatólicaPortuguesa)ArespostadateologiaescolásticaàpneumatologiadeJoaquimdeFiore:Questõescontroversas
AlbertaMariaPutti(UniversidadeGregoriana)Pneumatologiaeprogressodocristianismo
JoséPauloLeitedeAbreu(UniversidadeCatólicaPortuguesa)SecularismoeoclusãodoEspírito
JoséIgnacioRuizRodrigues(UniversidadedeAlcaládeHenares)Debate19HPortodeHonraoferecidopelaCâmaraMunicipaldeLisboa
3
2.ºDIAQUINTA-FEIRA,15DESETEMBRODE2016
MANHÃ09H00SESSÃOPLENÁRIA(AuditórioII)
EspíritonafecundaçãoutópicadopensamentomodernoPresidentedeMesa:ManuelBarbosa(ConferênciaEpiscopalPortuguesa)
OIdealRenascentistadeFraternidadeePazUniversaisnaEscolaIbéricadaPaz(Secs.XVI-XVII)
PedroCalafate(UniversidadedeLisboa,CF)DoidolumutópiconaescritadaHistóriaedorealnoPortugaldeQuinhentos
AnaPaulaAvelar(UniversidadeAberta-CHAM/UNL)Utopiaspolíticasmodernas
JoãoRelvãoCaetano(UniversidadeAberta,CIDH)OHumanismodeSãoTomásMore(1516)entreaUtopiaeaResponsioadLutherum(1523)
ManuelAugustoRodrigues(UniversidadedeCoimbra,CHSC)Debate10H45INTERVAL0SESSÕESSEMI-PLENÁRIAS11H00SESSÃOSEMI-PLENÁRIAI(AuditórioII)Misericórdias:HistóriaeCultura(Painelespecializado)
PresidentedeMesa:AntónioRego(PatriarcadodeLisboa)Asmisericórdiasemrede:cartas,testamentosetransferênciasdebensdosterritóriosdaexpansãoparaPortugal(séculosXVI-XVII)
IsabeldosGuimarãesSá(UniversidadedoMinho)AsmisericórdiasdoMinhonaIdadeModerna:ContextoseDinâmicas
MariaMartaLoboAraújo(UniversidadedoMinho)AsMisericórdiasnaMonarquiaConstitucional:Poder,instrumentalizaçãoeserviço
MariaAntóniaLopes(UniversidadedeCoimbra)OPentacentenáriodoprimeiroCompromissoimpressodasMisericórdias:1516-2016
HelgaMariaJüsten(UniversidadeNovadeLisboa)SantaCasadaMisericórdiadeViseu:500AnosdeHistória VeraMagalhães(UniversidadedeLisboa,CLEPUL) AnaFilipaPinto(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)Debate11H00SESSÃOSEMI-PLENÁRIAII(SalaI)TradiçõeseFestasdoEspíritoSanto:PatrimónioeExpressõesculturaisPresidentedeMesa:JoãoRelvãoCaetano(UniversidadeAberta)OMundoàsavessas:FestadosLoucoseFestasdoEspíritoSanto
PauloBorges(UniversidadedeLisboa,CF)EmtornodatradiçãodainstituiçãodosImpériosdoEspíritoSantopelaRainhaSantaIsabel
ManuelJ.Gandra(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)AFestadoDivinoEspíritoSanto:VínculosHistóricosPortugal/BrasilnoImaginárioReligiosoPopular
MariaManuelBaptista(UniversidadedeAveiro)AlbaCarvalho(UniversidadedeAveiro)
AscomemoraçõesdoDivinonoRiodeJaneiro:DevoçãonegraerelaçõesdepodernoséculoXIX.MarthaAbreu(UniversidadeFederalFluminense)
4
Debate13H00ALMOÇO
TARDE14H30SESSÃOSEMI-PLENÁRIA(AuditórioII)
UtopiaeGlobalização PresidentedeMesa:ManuelCurado(UniversidadedoMinho)EcologiaintegralsegundoGen1
ArmindoVaz(UniversidadeCatólicaPortuguesa)AutopiaemAEstreladaRedençãodoFranzRosenzweig
MendoCastroHenriques(UniversidadeCatólicaPortuguesa)UtopiadafraternidadeuniversalemRainhaSanta,festasdoEspíritoSantoeAntónioSérgio
MatildeSousaFranco(AcademiaPortuguesadeHistória)UtopiadaFraternidadeuniversalemChiaraLubich
RaulAugustodeSousaLeiteSilva(MovimentodosFocolares)AutopiadaUnidadeeasuarealizaçãoatravésdafraternidadeuniversalnavidaenopensamentodeChiaraLubich
SilvestreOurivesMarques(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEFI)Sustentabilidadecomoutopia
TomR.Burns(UniversidadedeUpssala/UniversidadedeStandford)NoraMachadoJohansson(UniversidadeGothenburg)
14H30SESSÃOSEMI-PLENÁRIA(SALAI)
PatriarcadodeLisboa:Religião,PolíticaePatrimónio(Painelespecializado) PresidentedeMesa:LuísMachadodeAbreu(UniversidadedeAveiro)Conferência:GéneseefundaçãodoPatriarcadodeLisboa
D.FranciscoSenraCoelho(BispoAuxiliardeBraga)MemóriasdoPatriarcado
FernandoCristóvão(UniversidadedeLisboa)Resgatadoaosescombros:AlgumassobrevivênciasdaigrejapatriarcaldeLisboa
SandraCostaSaldanha(SecretariadoNacionaldosBensCulturaisdaIgreja)
Debate16H15Intervalo16H30SESSÃOSEMI-PLENÁRIA(AuditórioII)
Direito,utopiaereformasPresidentedeMesa:RuiCosta(CâmaraMunicipaldeAlenquer)
Apomba,opãoepaz:ReflexõessobreDireito(s),Império(s)eCulto(s)doEspíritoSanto
JoãoLoureiro(UniversidadedeCoimbra)DireitoeFraternidade
PedroVazPatto(MovimentodosFocolares)Cinema,utopiaeconversão
MárioAvelar(UniversidadeAberta-CHAM/UNL)16H30SESSÃOSEMI-PLENÁRIA(SalaI)
Utopiasedistopias
5
PresidentedeMesa:AidaLemos(UniversidadeAberta,CIDH)AMisericórdiaenquantoutopiapossível JoséEduardoFranco(UniversidadeAberta,CIDH) JoanaBalsadePinho(UniversidadeAberta,CIDH)GabrielMalagridaeoAnticristo:UmdiscernimentoapocalípticodaModernidade
EdgardLeite(UniversidadeFederaldoRiodeJaneiro)Entremilenarismoeutopia:IdentidadesprotestantesnaEuropadaReformaaoIluminismo
ChristineVogel(UniversidadedeVechtia)Identidadehumanaemitosdasorigensnouniversodautopiaedadistopia
JorgeBastosdaSilva(UniversidadedoPorto)18H00CONFERÊNCIASDEENCERRAMENTO(AuditórioII)
PresidentedeMesa:MárioAvelar(UniversidadeAberta-CHAM/UNL)Utopia,globalizaçãoelusofonia
Guilhermed’OliveiraMartins(FundaçãoCalousteGulbenkian)CulturadoEspíritoSanto:darlugarcarnalàutopia
D.CarlosMoreiraAzevedo(ConselhoPontifíciodaCultura)19H00SESSÃODEENCERRAMENTO(AuditórioII)PresidentedoGovernoRegionaldoAçoresReitordoISCTEDirectordaCIDHDirectordaCIDHActuaçãodoCoroJovensVozesdeLisboa
6
ALENQUER16,17e18deSetembrode2016“TRADIÇÕESDOESPÍRITOSANTO:GÉNESES,METAMORFOSESEACTUALIDADES”
LOCAL:VILADEALENQUER
1.ºDIASEXTA-FEIRA,16SETEMBRODE2016
MANHÃ08H30–RECEPÇÃODOSCONGRESSISTAS09H00SESSÃODEABERTURA(AuditórioDamiãodeGóis)PresidentedaCâmaraMunicipaldeAlenquerPresidentedoTurismodoCentroPresidentedaFundaçãoMileniumBCPPresidentedaComissãoOrganizadora09H15CONFERÊNCIADEABERTURA(AuditórioDamiãodeGóis)
PresidentedeMesa:AntónioRebelo(UniversidadedeCoimbra)Crises,emancipação,utopias:asiniciaçõescívicas(Jugendweihe)naAlemanha
JorgeFreitasBranco(ISCTE-InstitutoUniversitáriodeLisboa)009H50INTERVALO10H15SESSÃOSEMI-PLENÁRIA(AuditórioDamiãodeGóis)
MetamorfoseseexpressõespensamentoutópicoPresidentedeMesa:ManuelCândidoPimentel(UniversidadeCatólicaPortuguesa)AinenarrávelSpiratio:UmaaproximaçãometafísicanaTeologiadeSantoAnselmo
MariaLeonorXavier(UniversidadedeLisboa,CF)AilhadautopiaeaAbadiadeThélème:Doisuniversoscontraditóriosoucomplementares?
CarlosMorujão(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEFI)FrancisBaconeumautopiadodomínio
MariaLuísaRibeiroFerreira(UniversidadedeLisboa,CF)AInternetcomoEspíritoSantoLaico:OLuminardeJüngereoImagináriodaInternetcomoUtopiaContemporânea ManuelCurado(UniversidadedoMinho)10H15SESSÃOSEMI-PLENÁRIA(SaladeActosdaCâmaradeAlenquer)
IdeiaseprojetosdehomemnovoesociedadesnovasPresidentedeMesa:Franciscod’OreyManoel(SantaCasadaMisericórdiadeLisboa)
AprocuradauniversalidadeéticaemoMédicoPolíticodeRodrigodeCastro
AdelinoCardoso(UniversidadeNovadeLisboa)DireitosHumanosenquantoUtopia:representaçõesnoquadrodaCulturaPortuguesa
SusanaAlves-Jesus(UniversidadeAberta,CIDH–UniversidadedeLisboa,CLEPUL)AutopiadohomemnovonopensamentodeAntónioSérgio
CristianaLucas(UniversidadeAberta,CIDH–UniversidadedeLisboa,CLEPUL)Debate12H00INTERVALO
7
12H15CONFERÊNCIAS(AuditórioDamiãodeGóis)
EspíritoSantoeutopiaPresidentedeMesa:CarlosMorujão(UniversidadeCatólicaPortuguesa)
AcompanhiadeJesuseautopiadoVImpério:formaçãodeumNovoHomemnaAméricaPortuguesa
FernandaSantos(UniversidadeFederaldoAmapá)AreformadasOrdensReligiosasemPortugal:UmautopianofinaldoAntigoRegime
MadalenaCostaLima(UniversidadeAberta–CIDH/CLEPUL-UniversidadedeLisboa)Debate13H30ALMOÇO
TARDE14H30SESSÃOPLENÁRIA(AuditórioDamiãodeGóis)
TradiçõesdoEspíritoSanto:culturaeidentidadenosAçoresenadiásporaPresidentedeMesa:LuísaPaolinelli(UniversidadedaMadeira)
Paz,uniãoeconvívio.FestasdoEspíritoSantonoCanadá
IldaJanuário(UniversidadedeToronto/CRIA-UNL)AsfestasdoDivinoeaaçorianidade–Ahistoricidadedeumadevoçãocomunitária
FernandaEnes(UniversidadeNovadeLisboa)OenquadramentojuscanónicodastradiçõesecultosdoEspíritoSanto
HélderMirandaAlexandre(SeminárioMaiordaDiocesedosAçores)Debate16H15INTERVALO
SESSÕESPARALELAS16H30SESSÃOPARALELAI(AuditórioDamiãodeGóis)
ParacletianismoeUtopianaLiteratura,naFilosofiaenaArtePresidentedeMesa:PaulaCarreira(UniversidadedeLisboa,CLEPUL/CIDH)
OPerdãocomoUtopia:UmPrincípiodeAçãoentreoPassadoeoFuturo
RuiRego(UniversidadeAberta,CIDH–UniversidadedeLisboa,CLEPUL)Pentaecologia:proposiçõesutopísticaspara(a)catarumsentidofelizparaodesenvolvimento
AnadeCamposLeitão(UniversidadedeLisboa)OEspíritoeoEspíritoSantoemalgunsdosúltimoselosdatradiçãoespiritualportuguesa:AnterodeQuental,FernandoPessoaeAgostinhodaSilva
PedroTeixeiradaMota(InstitutoAçorianodeCultura)Autopia/DistopiadoPetróleo
AntónioPereira(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)16H30SESSÃOPARALELAII(SaladeActosdaCâmaradeAlenquer)
EspíritoSanto,EscatologiaeutopiadacomunidadeperfeitaPresidentedeMesa:PauloRocha(AgênciaEcclesia)
AsfestasdoImpériodoDivino:Umacelebraçãoluso-brasileiradoterceiroestadoespiritualjoaquimitaNoeliDutraRossatto(UniversidadeFederaldeSantaMaria)
Umarevelaçãoininterrupta.JoachimdeFioreeaescatologiadofuturoAlfredoGatto(UniversidadedeSãoPaulo)
8
TomásEscotonaLeituradeÁlvaroPaisMariadeLourdesSirgadoGanho(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEFI)
FundamentosdeumacomunidadeemSantoAntóniodeLisboaTeresaCerejo(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEFI)
Esperançaeutopia:UmaleituratomistaInêsBolinhas(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEFi)
GabrielMalagridaeoAnticristo:UmdiscernimentoapocalípticodaModernidade EdgardLeite(UniversidadeFederaldoRiodeJaneiro)16H30SESSÃOPARALELAIII(CapeladoEspíritoSanto)
Misericórdias:ArteePatrimónio(Painelespecializado)PresidentedeMesa:MadalenaCostaLima(UniversidadeAberta,CIDH/CLEPUL)
Misericórdiasportuguesaeencomendadeobrasdearte
JoanaBalsadePinho(UniversidadeAberta,CIDH/UniversidadedeLisboa,CLEPUL)AantigaigrejamanuelinadaMisericórdiadeLisboaeotempolongo
GonçaloAmaro(UniversidadeNovadeLisboaIHC)AmúsicanocontextodaacçãoepapelsocialdaMisericórdiadeBraganosséculosXVIIeXVIII
ElisaLessa(UniversidadedoMinho)16H30SESSÃOPARALELAIV(MuseuJoãoMário)
CulturaParacletianiana,espiritualidadeefecundaçãoutópicaPresidentedeMesa:SusanaAlves-Jesus(UniversidadeAberta,CIDH/CLEPUL)
EspíritoSanto:ArteeUtopia
MariaAntóniaJardim(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)Nos370anosdaProvidênciaRégia:aImaculadaConceiçãoeaidentidadenacional
AnnabelaRita(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)Simbólicaeefeitoshistóricos–EspíritoSantoparaládaespiritualidade
AlexandreHonrado(UniversidadeLusófona)CongregaçãodoEspíritoSanto-150anosdeMissãoemPortugal
TonyNeves(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEHR)AIlhacomoutopia:umaabordagemliteráriaibero-eslava
ArijananMedvedec(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)16H30SESSÃOPARALELAV(MuseudoVinho)
CulturaParacletianianaefranciscana:hagiografia,arquiteturaearte PresidentedeMesa:CristianaLucas(UniversidadeAberta,CIDH/CLEPUL)ARainhaSantaIsabelnavozdapoesianeolatinadeCoimbra
SebastiãoTavaresdePinho(UniversidadedeCoimbra,CECH,APENEL,SPEM,CADC)Ociclodaáguanaarquiteturafranciscanaportuguesa:Casosdeestudo
PatríciaAlho(UniversidadedeLisboa)“Keepyoureyesonthestars,andyourfeetontheground”:aimagemdosantodosvoosS.JosédeCupertinoentreItáliaePortugal.
PaolaNestola(UniversidadedeCoimbra)DasfloresedosSantos:significadodasfloresnocontextohagiográfico
IsabelBastos(UniversidadedoPorto,CEPESE)St.IsabellaofPortugalversussaintwomendepictedinŻywotyŚwiętychbyPiotrSkarga:themodeloffemalepiousness
EwaCybulska-Bohuszewicz(InstituteofLiteraryResearch,Poland)
19h00:AlenquerWineWeekend
9
2.ºDIAMANHÃSÁBADO,17DESETEMBRODE201609H00SESSÕESSEMI-PLENÁRIAS
SESSÃOSEMI-PLENÁRIAI(AuditórioDamiãodeGóis)Paracletianismo:movimentos,figurasetransformaçõessociaisPresidentedeMesa:FilipaMedeirosAraújo(UniversidadedeCoimbra)
AsFestasdoEspíritoSantocomoprogramaSocial
HélderFonseca(SeminárioMaiordaDiocesedosAçores)VisõesfilosóficasdoEspíritoSantoemPortugalnoséculoXX
MiguelReal(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)AçorianidadeepentecostesemVitorinoNemésioeNatáliaCorreia
AntónioMoniz(UniversidadeNovadeLisboa)OEspíritoSantoMigrante–aTransnacionalidadeCultural
LéliaPereiradaSilvaNunes(AcademiaCatarinensedeLetras/IHGSC)09H00SESSÃOSEMI-PLENÁRIAII(SaladeAtosdaCâmaradeAlenquer)
Paracletianismo:movimentos,figurasetransformaçõessociaisPresidentedeMesa:RuiRego(UniversidadeAberta,CIDH/CLEPUL)
RainhaSantaIsabelnaDramaturgiaPortuguesa
JúlioMartíndaFonseca(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)OÚltimoEuropeudeMiguelReal:ReflexõessobreumarecriaçãotextualcontemporâneadogéneroliterárioinventadoporThomasMore
JoséEduardoReis(UniversidadedeTrás-os-MonteseAltoDouro)AliturgiadosImpériosdoDivinoEspíritoSantoenquantoprelúdiodainstauraçãodaTerceiraIdadedaHistória
ManuelJ.Gandra(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)MessianismopolíticoemovimentossociaisnoperíododoLiberalismo
FátimaSá(ISCTE-IUL)Debate10H45INTERVALO
SESSÕESPARALELAS11H15SESSÃOPARALELAI(AuditórioDamiãodeGóis)
EspiritualidadeseutopiaPresidentedeMesa:HélderFonseca(DiocesedeAngra)
Amísticacomoutopia
EugéniaMagalhães(UniversidadeAberta,CIDH–UniversidadedeLisboa,CLEPUL)“Paravivernoseraberto/[...]comoumaforçafraterna”:aexigênciadafraternidadenaobradeAntónioRamosRosa
HelenaCarvalho(UniversidadeAberta,CIDH–UniversidadedeLisboa,CLEPUL)Arteeutopia:Ainvençãodasformasdanatureza
SandraEscobar(UniversidadedeLisboa,CF)
10
Tecidosporacaso?PresençasdoEspíritonasombradosdias…NoémiaSimões(InstitutoSuperiordeEngenharia)
UmanovautopiaparaaGlobalizaçãoJoséEduardoFranco(UniversidadeAberta,CIDH)
11H15SESSÃOPARALELAII(SaladeActosdaCâmaradeAlenquer)
EspíritoSantonosfilósofosepoetascontemporâneosPresidentedeMesa:MiguelReal(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)
OParacletismodeRaulLealManuelCândidoPimentel(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEFI)
AIdadedoEspíritoemAgostinhodaSilvaSamuelDimas(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CEFI)
AgostinhodaSilva,JoaquimdeFloraeademandadoDivinoPedroMartins(UniversidadeCatólicaPortuguesa)
DaNaturezaperecívelaohomemremível:ainiciaçãocomoTemplodoEspíritoemAntónioQuadros.SofiaA.Carvalho(UniversidadeAberta,CIDH–UniversidadedeLisboa,CLEPUL)
11H15SESSÃOPARALELAIII(MuseudoVinho)
EspíritoSantoePatrimónionaMadeiraPresidentedeMesa:AlbertoVieira(CentrodeEstudosdeHistóriadoAtlântico)
AsSaloiasdoEspíritoSantonoArquipélagodaMadeiraManifestaçãodeUmPatrimónioCulturaleLinguístico
HelenaRebelo(UniversidadedaMadeira)BestiáriodoEspíritoSantonaMadeira
CarlosBarradas(UniversidadedaMadeira,CLEPUL)11H15SESSÃOPARALELAIV(AuditóriodoConventodeSãoFrancisco)
CulturadoEspíritoSantoefranciscanismonaMadeiraPresidentedeMesa:LuísPinheiro(CIDH/UniversidadeAberta-CLEPUL-UniversidadedeLisboa)
OEspíritoSantoeutopianaLiteraturaMadeirense
LuísaPaolinelliUniversidadedeMadeira,CLEPUL)FernandadeCastro(UniversidadedeMadeira,CLEPUL)
FranciscanosnaMadeira:territorialidadeeconflitoCristinaTrindade(UniversidadedeMadeira,CLEPUL)
OEspíritoSantonasvivênciasfestivasdaDiásporaMadeirenseMariaHelenadeFilipe(CIDH/UniversidadeAberta-CLEPUL-UniversidadedeLisboa)
11H15SESSÃOPARALELAV(CapeladoEspíritoSanto)
Paracletianismo,messianismoeutopiaPresidentedeMesa:VandaFigueiredo(UniversidadedoMinho;UniversidadeAberta,CIDH/CLEPUL)
OMarranismoeoCultodoEspíritoSantoemPortugal
AntónioCarlosCarvalho(MovimentoMIL)DatradiçãodoCultodoEspíritoSantoàCelebraçãoecuménica,naArrábida,comoPensamentodeAgostinhodaSilva,AntónioQuadroseDalilaPereiradaCosta
MauríciaTelesdaSilva(RevistaNovaÁguia)MessianismoeutopianaobradeAbelTiagoVasconcelos
OsvaldoVieira(ISCTE)Debate
11
13H00ALMOÇO
TARDESESSÕESSEMI-PLENÁRIAS14H30SESSÃOSEMI-PLENÁRIAI(AuditórioDamiãodeGóis)
FestasdoEspíritoSantonoBrasilPresidentedeMesa:MargaridaLalanda(UniversidadedosAçores,CHAM)
AsfestasdoDivinonasIlhasenoBrasilAlbertoVieira(CentrodeEstudosdeHistóriadoAtlântico)
AsFestasdoDivinoemSantaCatarina:tradiçãoeoriginalidadeValmirMuraro(UniversidadeFederaldeSantaCatarina)
AsfestasdodivinoEspíritoSantonoBrasilentreosséculosXVIeXXPaulodeAssunção(UniversidadeEstadualdeMaringá)
TradiçõesdoEspíritoSanto,Religiãoemagia:AInsustentávellevezadasfronteirasLidiceRibeiro(UniversidadePresbiterianaMackenzie)
14H30SESSÃOSEMI-PLENÁRIAII(SaladeActosdaCâmaradeAlenquer)
EspíritoSantoeFranciscanismonoBrasilPresidentedeMesa:PorfírioPinto(UniversidadedeLisboa,CIDH/CLEPUL)
Empreenderocombate:mediatização,identidadeesimbolismodoDivinoEspíritoSantonoSuldaAmérica
AdaSilveira(UniversidadedeSantaMaria)Franciscanos,JesuítaseoSemináriodeSantaFéemGoa(séculoXVI)
CéliaCristinadaSilvaTavares(UniversidadeEstadualdoRiodeJaneiro)NossaSenhoradeFátimaeaExpansãoMissionáriadosCapuchinhosdoSuldoBrasil
DelmirJoséValentini(UniversidadeFederaldaFronteiraSul)
Debate16H00INTERVALO
SESSÕESPARALELAS16H30SESSÃOPARALELAI(AuditórioDamiãodeGóis)
Educação,línguaeutopiaPresidentedeMesa:PaulodeAssunção(UniversidadedoEstadodeMaringá)
EducaçãocomoutopiaeutopiasdaEducaçãoJacintoJardim(UniversidadedeAveiro)
AaplicaçãodométodonautopiadoconhecimentonoIluminismoportuguêsPaulaCarreira(UniversidadeAberta,CIDH–UniversidadedeLisboa,CLEPUL)
ALínguacomoutopiaeasdistopiasdosprojectosdelínguasuniversaisLilianaRomão(UniversidadedeLisboa)
AutopiaeducativadomovimentodaEscolaModernaRitaBalsaPinho(UniversidadeAberta,CIDH)
PedagogiaeutopiaemPauloFreireCelsoCarminati(UniversidadedoEstadodeSantaCatarina)
12
16H30SESSÃOPARALELAII(SaladeActosdaCâmaradeAlenquer)PneumatologiaeEscatologiaPresidentedeMesa:CristinaTrindade(UniversidadeAberta,CIDH)
EscatologiaeUtopia.SecularizaçãodaciuitasDei?ThomasMoreeAgostinhodeHiponaAntónioRochaMartins(UniversidadedeLisboa,CF)
“NasconquistasdePortugaltodossãoministrodoEvangelho:PnematologiavieirianaeQuintoImpério
PorfírioPinto(UniversidadeAberta,CIDH)OEspíritoquedávida.UmaleituradapneumatologiadeJürgenMoltmann
AntónioManuelAlvesMartins(UniversidadeCatólicaPortuguesa,CERC)“Daescoladasabedoriaparaaescoladoamor”:adoutrinadoSermãodoEspíritoSantodoPadreAntônioVieira
MarceloLachat(UniversidadeFederaldoAmapá)Visionaryperformancesandemotionalmobilization NoraMachado(UniversidadeGothenburg)
16H30SESSÃOPARALELAIII(MuseudoVinho)
RecepçãodoparacletianismoPresidentedeMesa:FernandaSantos(UniversidadeFederaldoAmapá)
OEspíritoSantonaTeologiadeMartinhoLuteroArturVillares(InstitutoPolitécnicodeGestãoeTecnologia)
Osportuguesesemviagempelomundo:UmolharderelancesobreaPeregrinaçãodeFernãoMendesPintoeoencontrodeculturas
CarlaLuís(UniversidadedaBeiraInterior)AlexandreLuís(UniversidadedaBeiraInterior)
NatáliaCorreiaeavisãoFemininadoCultoPopulardoEspíritoSantoArturManso(UniversidadedoMinho)
FiguraçõesdaPombadoEspíritoSantonaArquitecturaemPortugal
AugustoMoutinhoBorges(UniversidadeAberta,CIDH)SandraGameiroBaptista(UniversidadeLusíada)
OcultoaoEspíritoSanto–aforçamaiordosAçoresMariaJesusMaciel(UniversidadedoPorto,CITCEM)
16H30SESSÃOPARALELAIV(CapeladoEspíritoSanto)
Misericórdias:ArteePatrimónioII(Painelespecializado)PresidentedeMesa:LidiceRibeiro(UniversidadePresbiterianaMackenzie)
MisericórdiadeLisboa:Umpatrimónioaconservar
MargaridaMontenegro(SantaCasadaMisericórdiadeLisboa)Misericórdias:patrimónioeidentidade
JoséAugustoSilveira(UniãodasMisericórdiasPortuguesas)Imagensdepiedade:as“artesdacal”nasMisericórdiasdoAlentejo
PatríciaA.R.Monteiro(UniversidadedeLisboa,CLEPUL)16H30SESSÃOPARALELAV(AuditóriodoConventodeSãoFrancisco)
FranciscanismoetradiçõesdoEspíritoSantosnosAçores(Painelespecializado)PresidentedeMesa:HélderA.Miranda(SeminárioMaiordaDiocesedeAngra)
FranciscanismofemininonosAçores
MargaridaSáNogueiraLalanda(UniversidadedosAçores,CHAM)
13
AsFestasdoEspíritoSantonasilhasdeSantaMaria,PicoeCorvoAnaSalvador(UniversidadedosAçores)BeatrizLalanda
AsFestasdoEspíritoSantonasilhasdeSãoMiguel,TerceiraeFloresJessicaBarbosa(UniversidadedosAçores)InêsLalanda
AsFestasdoEspíritoSantonasilhasdoFaial,S.JorgeeGraciosaVivianaVieira(UniversidadedosAçores)
NarrativasdeReligiosidadePopulardasFestasdoEspíritoSantodePontaDelgada:aMemóriaeaIdentidadeemdiálogocomoTurismoCultural
MiguelBrilhante(UniversidadedosAçores)AsFestasdoEspíritoSantonaFazendadeSantaCruz,ilhadasFlores
SaraNóia(UniversidadedosAçores)AsFestasdoEspíritoSantodaViladeRabodePeixe,ilhadeSãoMiguel
SóniaMoniz(UniversidadedosAçores)AsFestasdoEspíritoSantonosAçoreseassuasinteracçõescomoTurismo
PaulaCampos(UniversidadedosAçores)16H30SESSÃOPARALELAVI(MuseuJoãoMário)
VivênciaseritualidadesdoEspíritoSantonoBrasilPresidentedeMesa:ValmirMuraro(UniversidadeFederaldeSantaCatarina)
“OmelhordaFestaéesperarporela”:adevoçãopopularaoEspíritoSantoqueocleronãopercebeemSantaCatarina
SérgioLuizFerreira(UniversidadeFederaldeSantaCatarina)OpousodoDivinosobreaságuasdorioTietê:AfestadoEspíritoSantodeLaras(SP)
NeusadeFátimaMariano(UniversidadedeSãoPaulo)AInfluênciadoImpériodoDivinoEspíritoSantonaConcepçãoPolíticadoImpériodoBrasilporJoséBonifáciodeAndradaeSilva
LoryelRocha(InstitutoMukharajjBrasilan) AfestadoDivinoEspíritoSantonoSuldoBrasil:Subsídioparaoestudodascrençasedasmanifestaçõesdestefenómeno.
EloisaRamos(Unisinos)AfestadoDivinoEspíritoSantoemGravataí/RioGrandedoSulcomoespaçoderepresentação JairtonOrtizdaCruz(Unisinos)16H30SESSÃOPARALELAVII(SalãoNobredaCâmaraMunicipaldeAlenquer)
FestasdoEspíritoSantonoBrasilPresidentedeMesa:RogérioLuizSouza(UniversidadeFederaldeSantaCatarina)
AsacçõesdaCasadoDivinoemPontaGrossa-2015:ReflexõesapartirdosconceitosdeterritórioeredesElizabethJohansen(UniversidadeEstadualdePontaGrossa)
AsSenhorasdaCasadosAçoresdeSãoPaulo:laçosfraternosnacelebraçãodoBicentenáriodaImigraçãoAçoriananoEspíritoSanto
FabienePassamaniMariano(InstitutoFederaldoEspíritoSanto/UniversidadeFederaldoEspíritoSanto)AspráticasreligiosasdedicadasaoDivinoEspíritoSantoocorridasnacidadedePontaGrossa/PR(1996-2015)
MauraReginaPetruski(UniversidadeEstadualdePontaGrossa)VanderleydePaulaRocha(UniversidadeEstadualdePontaGrossa)
DaHistóriadaIgrejanoBrasilesuasimplicaçõescomocultoaoDivinoEspíritoSantoCéliaSilvaJachemet(Unisinos)
Debate21H00Peçadeteatro"UmaRainhaemAlenquer"nocastelodeAlenquer
14
3.ºDIADOMINGO,18SETEMBRODE201609H00CONFERÊNCIAS(ConventodeSãoFrancisco)
FESTASETRADIÇÕESDOESPÍRITOSANTOPresidentedeMesa:CelsoCarminati(UniversidadeEstadualdeSantaCatarina)
Jesuítas:missionaçãoeutopia
Pierre-AntoineFabre(EHESS-Paris)EmpreenderoCombate:IdentidadeNacionaleSimbolismodoDivinoEspíritoSantonoSuldaAméricaemtemposdenacionalização.
RogérioLuizSouza(UniversidadeFederaldeSantaCatarina)
10H30CONFERÊNCIADEENCERRAMENTO(ConventodeSãoFrancisco)
PresidentedeMesa:PedroFolgado(CâmaraMunicipaldeAlenquer)EspíritoSantoemcongresso,assimpropriamentedito
D.ManuelClemente12H00MISSASOLENEDOESPÍRITOSANTOPRESIDIDAPELOSENHORCARDEALPATRIARCADELISBOA13H00ALMOÇONOTAIMPORTANTE:EstecongressoestáacreditadopeloCCPFC,comoACÇÃODEFORMAÇÃOCursodeFormaçãoparaProfessoresacreditadopeloCCPFC,comosn.º87089/16,87090/16e87091/16,paraosgrupos200,210,220,290,300,400e410.PARAMAISINFORMAÇÕESEINSCRIÇÕES:[email protected].:00351-966754980Site:http://www.congressoespiritosanto.net/ptg/index.htmlSiga-nosemhttps://www.facebook.com/congressoespiritosanto/