littafin karatun Ɗalibai · an samar da wannan littafin a ƙarƙashin aikin koyon karatu da...
TRANSCRIPT
LittafinKaratunƊalibai
LittafinKaratunƊalibai
Aji
LittafinKaratunƊalibai
Aji
Mallaka da Samarwa
An samar da wannan littafin a ƙarƙashin Aikin Koyon Karatu da Lissafi na DFID/UNICEF/FhI360 sannan yana da lasisi ne a ƙarƙashin tsarin bai ɗaya na mallaka mai lamba 4.0 na ƙasa da ƙasa.
Damar sake buga wannan littafin a buɗe take da sharaɗin rubuta bayanin da ke sama a sashen haƙƙin mallaka.
Rights and Permission
Developed under the Reading and Numeracy Activity (RANA) DFID/UNICEF/FhI360 and licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 International Licence.
i
Godiya
Aikin Koyon Karatu tare da Lissafi (RANA) da ke ƙarkashin Salon Ingantuwar Rayuwar Iyali Baki Ɗaya (FhI360) na godiya ga Asusun Kula da Ƙananan Yara na Majalisar Ɗinkin Duniya (UNICEF) da Sashen Cigaban Ƙasa-da-Ƙasa na Ingila (DFID) domin samar da kuɗaden gudanar da aikin samar da Littafin Karatun Ɗalibai 3 domin amfanin ɗalibai a makarantun firamare na jihohin Katsina da Zamfara.
Muna godiya ga Ma’aikatun Ilimi, da hukumomin Bayar da Ilimi Bai-Ɗaya (SUBEB) da Ma’aikatun Samar da Ilimi na Gamagari (SAME) na jihohin Katsina da Zamfara domin ba da gudunmawar ma’aikata da shawarwari lokacin rubuta wannan littafin. haka ma muna godiya ga Kwalejojin Ilimi da jami’oi a kan gudunmuwar manazarta da malamai da ɗalibai domin tallafawa aikin rubuta wannan littafin: Kwalejin Ilimi ta Tarayya da ke Katsina (FCE Katsina) da Kwalejin Ilimi ta Tunawa da Isa Kaita da ke Dutsin-Ma (Isah Kaita CoE Dutsen-Ma) da Kwalejin Ilimi ta Tarayya da ke Gusau (FCET Gusau), Kwalejin Ilimi ta Jihar Zamfara (CoE Maru) da Kwalejin Ilimi da ke Azare (CoE Azare) da Kwalejin Koyon Aikin Shari’a ta Tunawa da Bala Usman da ke Daura da Jami’ar Usmanu Danfodiyo da ke Sokoto da Jami’ar Jihar Sokoto da ke Sokoto da kuma Jami’ar Ahmadu Bello da ke Zaria. Godiya ta musamman ga hukumar Bayar da Ilimi Bai-Ɗaya ta jihar Sokoto domin bayar da makarantun gwaji lokacin rubuta littafin. haka kuma, muna godiya ga hukumar Bincike da Bunƙasa Ilimi (NERDC) a kan shawarwarin inganta aikin littafin.
Daga ƙarshe, muna jinjina wa ilahirin marubuta da editoci da mazayyana hotuna da masu fassara da ma’aikatan aikin Koyon Karatu da Lissafi (RANA) waɗanda suka sha famar aiki wajen samar da wannan littafin.
ii
Waɗanda Suka Ba Da GudummawaSuna Wurin Aiki Zahra Abubaƙar Maishanu Consultant Content DeveloperZaliha Nasirudeen Bello Consultant Content Developer,
Sokoto State UniversityDahiru Muhammad Yalwa Consultant Content Developer,
College of Education AzareDr. Ahmad Danmaigoro RANA Master Trainer,
Federal College of Education KatsinaAbubaƙar Umar RANA Master Trainer,
Zamfara State College of Education MaruNura Garba Bakori RANA Master Trainer,
Isa Kaita College of Education Dutsin-MaShafi’u Umar RANA Master Trainer,
Bala Usman College of Legal Studies, DauraNaziru Ibrahim Abbas Consultant Translator,
Usmanu Danfodiyo University, SokotoDr. Ramlatu Jibir Daura Hausa Language Specialist,
Ahmadu Bello University ZariaAisha Bakori Al-Bint Academy, KanoGodwin Ondoma Graphic DesignerJohn Akanbi IllustratorGarba Dahiru Gandu NERDC, AbujaProf. Isma’il Junaidu Hausa Language Expert, NERDC AbujaUsman Ahmad Kurfi FAA RANA ZamfaraSalim Sadiq Danjuma Teacher Education Officer, RANA KatsinaMustapha Shehu Teacher Education Officer, RANA ZamfaraOmolara Plang Gender and Community Mobilisation Specialist,
RANA, AbujaEmily Koester Literacy Advisor, Reading and Numeracy Activity
(RANA)Mika’ilu Ibrahim Literacy Coordinator, Reading and Numeracy
Activity (RANA)Nurudeen Lawal Project Director, Reading and Numeracy Activity
(RANA)
Zango Na: 1 Mako Na: 1
ZANGO NA 1Mako 1 - 10
1
Zango Na: 1 Mako Na: 1
2
Zango Na: 1 Mako Na: 1
Kaka da Aikinsa
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Kaka na da dawa. Kaka na da jaki. Kaka ya ɗora wa jaki dawa. Kaka ya kai dawa kasuwa da jaki. Kaka ya sayar da
kaka ya sayar da dawa.
Kaka na da .
Kaka ya kai dawa kasuwa da .
3. Bayanin Hoto
dawa. Kaka ya dawo daga kasuwa da jaki.
Zango Na: 1 Mako Na: 1Zango Na: 1 Mako Na: 1
3
4. Karanta-Da-Kanka
Kaka ya sayar da dawa.
Kaka na da dawa da jaki.
Kaka ya kai dawa kasuwa da jaki.
7. Rubutun ƘirƙiraYa kuke ganin gonar Kaka take?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Kaka?
5. Shifta
4
Zango Na: 1 Mako Na: 1
Kaka da Aikinsa
1. Karatu
3. Cika Jimla
Kaka na da da jaki. Kaka na son zuwa kasuwa da jaki. Kaka na zuwa kasuwa duk mako. Domin ya sayar da dawarsa. Kaka na jin daɗin aikinsa.
Kaka na da .
2. Shifta
5
Zango Na: 1 Mako Na: 2
Kaka da Magani
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Kaka na son magani. Kaka ya kira Nana da Amina. Kaka ya aiki Nana da Amina kasuwa. Sun sawo
kaka ya kira nana da amina.
Kaka na son .
Kaka ta yi .
3. Bayanin Hoto
magani daga kasuwa. Sun kawo wa Kaka magani. Kaka ta yi murna.
6
Zango Na: 1 Mako Na: 2
4. Karanta-Da-Kanka
Sun kawo wa Kaka magani.
Kaka na son magani.
Kaka ya aiki Nana da Amina kasuwa.
7. Rubutun ƘirƙiraA wane waje cikin kasuwa Nana da Amina suka sayo magani?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Kaka?
5. Shifta
7
Zango Na: 1 Mako Na: 2
Kaka da Magani
1. Karatu
3. Cika Jimla
Kaka ba ta da lafiya. Kaka na son Magani. Kaka ta aiki Nana da Amina kasuwa. Sun sawo magani daga kasuwa.
Kaka na son .
2. Shifta
Zango Na: 1Zango Na: 1Abba da Fura
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Abba yana son fura. Mama tana dama fura. Mama ta zuba wa Abba fura. Abba yana shan fura. Fura tana da dadi. Abba yana jin daɗin fura.
mama ta zuba wa abba fura.
Abba yana son ______. Fura tana da _______.
3. Bayanin Hoto
Mako Na: 3
8
Zango Na: 1
Abba yana son ______. Fura tana da _______.
Mako Na: 3Zango Na: 1 Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
Abba yana jin daɗin fura.
Abba yana son fura.
Abba yana shan fura.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuma kuke tunanin Abba yake so?
5. Shifta
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Abba?
9
10
Zango Na: 1 Mako Na: 3
Abba da Fura
1. Karatu
3. Cika Jimla
Mama tana dama fura. Abba yana son fura. Mama ta zuba wa Abba fura. Abba yana jin ɗaɗin fura. Fura tana da daɗi.
Abba yana son .
2. Shifta
11
Zango Na: 1 Mako Na: 4Zango Na: 1 Mako Na: 2Shan Kunun Kaka da Nana
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Kaka da Nana suna son daka. Kaka tana daka gero. Nana ma tana daka gero. Tukunyar da za a dama kunu tana kan murhu. Kaka tana dama kunu. Kaka da Nana suna shan kunu.
kaka da nana suna son daka.
Kaka da Nana suna son .
Kaka tana dama .
3. Bayanin Hoto
12
Zango Na: 1 Mako Na: 4Zango Na: 14. Karanta-Da-Kanka
Kaka da Nana suna shan kunu tare.
Kaka da Nana suna daka gero.
Kaka tana dama kunu.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuma kuke tunanin Kaka da Nana suke so?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Kaka da Nana?
5. Shifta
13
Zango Na: 1 Mako Na: 4
Shan Kunun Kaka da Nana
1. Karatu
3. Cika Jimla
Kaka tana daka gero. Nana ma tana daka gero. Kaka da Nana suna son daka. Kaka tana dama kunu. Nana na shan kunu.
Kaka da Nana suna son .
2. Shifta
14
Zango Na: 1 Mako Na: 5
Abba Mama Kakajaki Amina Nana
1. _______________.2. _______________. 3. masara
kunu dawa maganimasara gero fura
15
Zango Na: 1 Mako Na: 5
1. Kaka na da ____________.2. _________ tana dama fura. 3. _________ yana son fura.
1. Kaka tana dama ___________.2. Kaka tana daka ___________. 3. Abba yana son ____________.
dawa gero kunu magani fura masara
Amina Mama jakiKaka Abba Nana
16
Zango Na: 1 Mako Na: 5
1. Cika Jimla1. Kaka tana daka ___________________.
2. Mama tana dama _________________.
gero daka fura
Karatu Tare: Haɗa FuraKaka tana daka gero. Nana ma tana daka gero. Kaka da Nana suna daka gero tare. Nan da nan, suka shirya geron yin fura. Mama tana dama fura. Nana tana shan fura.
3. Bayanin Hoto
17
Zango Na: 1 Mako Na: 6Zango Na: 1Baba da Aikinsa
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Baba yana zuwa aiki. Idan ya taso daga aiki yana zuwa gona. Baba yana noma kayan abinci. Yana noma don ya samu kuɗi. Yana noma don ya kula da iyalinsa. Yana noma domin ya biya kuɗin makarantar ‘ya’yansa.
yana noma don ya samu kuɗi.
Baba yana zuwa .
Baba yana noma kayan .
3. Bayanin Hoto
Zango Na: 1
18
Mako Na: 6Zango Na: 1 Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
Baba yana noma don ya samu kuɗi.
Baba yana zuwa aiki.
Baba yana zuwa gona bayan ya taso daga aiki.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuke so ku zama idan kun girma?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Baba?
5. Shifta
Zango Na: 1
19
Mako Na: 6
Baba da Aikinsa
1. Karatu
3. Cika Jimla
Baba yana noma kayan abinci. Baba yana zuwa aiki. Yana noma don ya kula da iyalinsa. Yana noma don biyan buƙatarsa.
Baba yana noma kayan .
2. Shifta
Zango Na: 1 Mako Na: 7Mako Na: 4Zango Na: 1Baba da Noma
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
A lokacin damina, Baba yana noma sosai. Yana shuka masara. Yana shuka gero. Yana aiki sosai. A lokacin rani, Baba yana girbe amfani
yana shuka gero
A lokacin damina, Baba yana .
A lokacin rani, Baba yana amfani mai yawa.
3. Bayanin Hoto
mai yawa. Yana girbe masara. Yana girbe gero. A lokacin rani, yana samun kuɗi sosai.
20
Zango Na: 1 Mako Na: 7Zango Na: 1 Mako Na: 4Zango Na: 1 Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
A lokacin rani, Baba yana samun kuɗi sosai.
A lokacin damina, Baba yana noma sosai.
Yana shuka masara. Yana girbe gero.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuma kuke tunanin Baba yake shukawa?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Baba?
5. Shifta
21
22
Zango Na: 1 Mako Na: 7
Baba da Noma
1. Karatu
3. Cika Jimla
A lokacin damina, Baba yana noma sosai. Yana shuka gero. Yana shuka masara. Yana samun ƙuɗi sosai a lokacin rani.
A lokacin damina, Baba yana .
2. Shifta
23
Zango Na: 1 Mako Na: 8Mako Na: 5Mako Na: 4Mako Na: 2Kasuwancin Hajiya Kulu
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Hajiya Kulu ‘yar kasuwa ce a garin Ringimi. Hajiya Kulu tana sayar da tufafi. Hajiya Kulu tana sayar da zinari. Mutane da yawa
mutane da yawa suna sayar da tufafi
Hajiya Kulu ‘yar ce.
Hajiya Kulu tana sayar da .
3. Bayanin Hoto
suna sayar da tufafi da zinari a Ringimi. Amma mutane sun fi son sayen kaya wurin Hajiya Kulu.
24
Zango Na: 1 Mako Na: 8Mako Na: 5Mako Na: 4Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
Hajiya Kulu ta fi kowa samun ciniki.
Hajiya Kulu‘yar kasuwa ce a garin Ringimi.
Mutane da yawa suna sayar da tufafi da zinari.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuma kuke tunanin Hajiya Kulu na sayarwa?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Hajiya Kulu?
5. Shifta
25
Zango Na: 1 Mako Na: 8
Kasuwancin Hajiya Kulu
1. Karatu
3. Cika Jimla
Hajiya Kulu tana sayar da tufafi. Hajiya kulu tana sayar da zinari. Hajiya Kulu ‘yar kasuwa ce babba.Mutane suna son sayen kayanta.
Hajiya Kulu tana sayar da .
2. Shifta
Zango Na: 1 Mako Na: 9
Nana da Amina a Lambu
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Nana da Amina suna cikin lambu. Nana da Amina suna tsinkar ‘ya’yan itatuwa a cikin lambu. Nana da Amina suna son cin ‘ya’yan itatuwa. ‘Ya’yan itatuwa suna da amfani. Domin suna ƙara lafiyar jiki.
domin suna ƙara lafiyar jiki
Nana da Amina suna cikin .
‘Ya’yan itatuwa suna da .
3. Bayanin Hoto
26
Zango Na: 1 Mako Na: 9Mako Na: 5Mako Na: 44. Karanta-Da-Kanka
Nana da Amina sun san ’yayan itatuwa suna ƙara lafiya.
Nana da Amina suna cin ‘ya’yan itatuwa a lambu.‘Ya’yan itatuwa suna da amfani a jikin mutum.
7. Rubutun ƘirƙiraWaɗanne ‘ya’yan itatuwa kuka fi so?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da ‘ya’yan itatuwa?
5. Shifta
27
28
Zango Na: 1 Mako Na: 9
Nana da Amina a cikin Lambu
1. Karatu
3. Cika Jimla
Nana da Amina suna tsinkar ‘ya‘yan itatuwa a cikin lambu. Nana da Amina suna son cin ‘ya’yan itatuwa. Domin suna ƙara lafiya.
Nana da Amina suna cikin .
2. Shifta
Zango Na: 1
29
Mako Na: 10
Hajiya Kulu NanaAmina Baba lambu
1. _______________.2. _______________. 3. zinari
gero masara girbezinari noma gona
Zango Na: 1 Mako Na: 10
30
1. Nana da Amina suna cikin____.2. ___________ yana noma sosai. 3. ____________ ‘yar kasuwa ce.
1. Baba yana ____________.2. Yana shuka ______________. 3. Hajiya Kulu tana sayar da____.
gona zinari girbemasara noma gero
Baba Amina lambuHajiya Kulu Nana
Zango Na: 1
31
Mako Na: 10
1. Cika Jimla1. Hajiya Kulu tana aiki ______________.
2. Baba yana shuka ________________.
aiki sayar da shuka Karatu Tare: Aiki tuƙuru
Hajiya Kulu tana aiki sosai. Hajiya Kulu tana sayar da tufafi. Hajiya Kulu tana sayar da zinari. Baba yana aiki sosai. Baba yana shuka gero.Baba yana shuka masara. Hajiya Kulu da Baba suna son aiki.
3. Bayanin Hoto
ZANGO NA 2Mako 1 - 11
32
33
Zango Na: 1 Mako Na: 1Zango Na: 2 Mako Na: 1
Ali da Abba a filin Tara
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Ali da Abba suna filin tara. Filin tara akwai mai tsire. Abba yana kwaɗayin tsire, Ali ba ya son wannan tsiren. Abba ya tambayi dalili. Ali ya nuna
ali da abba suna filin tara
Abba da Ali suna ____________________.Abba yana kwaɗayin _________________.
3. Bayanin Hoto
masa ƙudajen da ke kan tsiren. Mutum yana iya kamuwa da cuta idan ya ci irin wannan tsiren.
34
Zango Na: 1 Mako Na: 1Zango Na: 2 Mako Na: 1
4. Karanta-Da-Kanka
Ali ya san ƙudaje suna haifar da cuta.
A filin tara akwai mai tsire.
Ali ba ya son cin wannan tsiren.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuma ake sayarwa a filin tara?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da filin tara?
5. Shifta
35
Mako Na: 1Zango Na: 2
Ali da Abba a Filin Tara
1. Karatu
3. Cika Jimla
Abba yana kwaɗayin tsire. Filin tara akwai mai tsire. Ali ba ya son wannan tsiren. Saboda mutum na iya kamuwa da cuta idan ya ci irin wannan tsiren.
Abba yana kwaɗayin .
2. Shifta
36
Mako Na: 2Zango Na: 2
Gasar ƙwallon ƙafa
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Malam Jauro ya shirya gasar ƙwallon ƙafa tsakanin ‘yan aji uku da aji huɗu. Ya yi alƙawarin kyauta ga
malam jauro ya shirya gasar ƙwallon ƙafa
Malam Jauro na sha’awar wasannin ______._______ aka ba waɗanda suka lashe gasar.
3. Bayanin Hoto
ajin da ya yi nasara. Kowa ya ɗauka ‘yan aji huɗu ne za su cinye gasar. Amma da yake ‘yan aji uku sun dage, su suka lashe wasan sai aka ba su kyautar.
37
Zango Na: 2 Mako Na: 2
4. Karanta-Da-Kanka
’Yan aji uku ne suka lashe gasar sai aka ba su kyautar.
Malam Jauro ya shirya gasar ƙwallon ƙafa.Malam Jauro ya yi alƙawarin kyauta ga waɗanda suka yi nasara.
7. Rubutun ƘirƙiraWace kyauta kuke tunanin ‘yan aji uku suka karɓa?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka koya daga Malam Jauro?
5. Shifta
38
Zango Na: 2 Mako Na: 2
Gasar Ƙwallon Ƙafa
1. Karatu
3. Cika Jimla
Malam Jauro ya shirya gasar ƙwallon ƙafa. Ya yi alƙawarin kyauta ga ajin da ya yi nasara.’Yan aji uku ne suka lashe wannan gasar.
Malam Jauro ya shirya gasar .
2. Shifta
39
Zango Na: 2 Mako Na: 3Zango Na: 1Wasan Langar Ali da Abba
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Ali da Abba a filin wasa. Ali yana so su yi wasan langa da Abba. Abba bai iya wasan langa ba. Ali ya koya wa Abba yadda ake wasan langa. Ali da Abba sun yi wasan langa tare.
ali da abba a filin wasa
Ali ya koya wa Abba _________________.Ali da Abba sun motsa jikinsu a ___________.
3. Bayanin Hoto
Ali da Abba sun motsa jikinsu a filin wasa. Ali da Abba sun ji daɗinsu.
40
Mako Na: 3Zango Na: 2Zango Na: 1 Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
Ali da Abba sun motsa jikinsu a filin wasa. Ali da Abba sun ji daɗinsu.
Ali da Abba sun tafi filin wasa.
Abba bai iya langa ba. Ali ya koya masa langa.
7. Rubutun ƘirƙiraWane wasa kuke yi a gida?
5. Shifta
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da dangartakar Ali da Abba?
41
Mako Na: 3Zango Na: 2
Wasan Langar Ali da Abba
1. Karatu
3. Cika Jimla
Ali da Abba suna filin wasa. Abba bai iya wasan langa ba. Ali yana so su yi wasan langa. Ali ya koya wa Abba yadda ake wasan langa.
Ali ya koya wa Abba .
3. Shifta
42
Mako Na: 4Zango Na: 2Zango Na: 1 Mako Na: 2Wasan Tseren Nana da Amina
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Nana da Amina sun yi wasan tsere. Nana ta wuce Amina da gudu. Nana ta fi Amina iya gudu, don tana motsa jiki kullum. Nana ta ba
Nana ta fi Amina iya gudu don tana motsa jiki kullum.
Nana da Amina sun yi_________________.Amina ta ji daɗin ____________________.
3. Bayanin Hoto
Amina shawarar ta riƙa motsa jiki, saboda motsa jiki na ƙara ƙarfi da lafiya a jiki. Amina ta ji daɗin shawarar Nana.
43
Mako Na: 4Zango Na: 2Zango Na: 14. Karanta-Da-Kanka
Nana ta ba Amina shawarar motsa jiki, kuma Amina ta ji daɗi.
Nana da Amina na wasan tsere. Nana ta wuce Amina da gudu.
Nana ta fi Amina iya gudu.
7. Rubutun ƘirƙiraWane wasa ne kuma ke ƙara lafiya?
6. Tambayoyin Auna Fahimta
Me kuka fahimta tsakanin Nana da Amina?
5. Shifta
44
Zango Na: 2 Mako Na: 4
Wasan Tseren Nana da Amina
1. Karatu
3. Cika Jimla
Nana ta ce wa Amina su yi wasan tsere. Nana ta wuce Amina da gudu. Nana ta fi Amina iya gudu, don tana motsa jiki.
Nana da Amina sun yi .
2. Shifta
45
Mako Na: 5Zango Na: 2
motsa jiki langa tsere tsire wasa ƙwallo
Malam Jauro Ali
Abba gudu Nana
1. ___________________. 2. ___________________. 3.
ƙwallo
46
Mako Na: 5Zango Na: 2
1. Nana da Amina sun yi wasan ______.
2. Ali ya koya masa _______________.
3. Malam Jauro ya shirya __________.
1.__________ ya shirya gasar ƙwallon.
2. ____________ da Abba a filin wasa.
3. __________ ta wuce Amina da gudu.
Abba Nana AliMalam Jauro gudu
wasa ƙwallon tsiretsere motsa jiki langa
47
Mako Na: 5Zango Na: 2
1. Cika Jimla
1. Ali da Abba suna son __________.2. Motsa jiki na sa jiki ___________.
motsa jiki wasa lafiyaKaratu Tare: Motsa jiki
Nana da Amina suna son motsa jiki. Nana da Amina suna son tsere. Suna da gudu sosai. Abba da Ali ma suna son motsa jiki. Suna son wasan langa. Suna son wasan ƙwallo. Sun san cewa motsa jiki na ƙara lafiya.
3. Bayanin Hoto
48
Mako Na: 6Zango Na: 2
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
A garin Ringimi, babu wadataccen ruwa mai tsafta. Hajiya Kulu ta nemi gwamnati ta tona musu rijiyar burtsatse a makarantar garin Ringimi. Famfon burtsatse yana samar
a garin Ringimi babu wadataccen ruwa mai tsafta
Mutanen garin Ringimi sun yi __________.Gwamnati ta gina ___________________.
3. Bayanin Hoto
da ruwa mai tsafta. Mutanen garin Ringimi sun yi murna sosai. Yanzu da makaranta suka samu ruwa, garin ma sun samu ruwa. Mutanen gari suka yi godiya ga Hajiya Kulu da kuma gwamnati.
Famfon Burtsatse a Ringimi
49
Mako Na: 6Zango Na: 2Zango Na: 14. Karanta-Da-Kanka
Mutanen garin Ringimi sun yi murna domin sun samu ruwa mai tsafta yanzu.
A garin Ringimi suna fama da ƙarancin ruwa mai tsafta.Gwamnati ta gina famfon burtsatse a makarantar garin Ringimi.
7. Rubutun ƘirƙiraDaga ina kuke ɗebo ruwa mai tsafta a garinku?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da garin Ringimi?
5. Shifta
50
Zango Na: 2 Mako Na: 6
Famfon Burtsatse a Ringimi
1. Karatu
3. Cika Jimla
Babu wadataccen ruwa mai tsafta a garin Ringimi. Hajiya Kulu ta nemi gwamnati ta tona musu rijiyar burtsatse a makarantar garin Ringimi. Mutanen gari suka yi godiya.
Gwamnati ta gina .
2. Shifta
51
Zango Na: 2 Mako Na: 7Mako Na: 4Zango Na: 1Ɗibar Ruwan Nana da Amina
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
A hanya, Amina ta haɗu da Nana ta ɗebo ruwan sha a rafi. “Ni ina ɗebo ruwan sha a famfon burtsatse,” in ji Amina. “Ai kuwa ruwan famfon burtsatse ruwa ne mai
Ni ina ɗebo ruwan sha a famfon burtsatse, in ji Amina.
Amina ta haɗu da Nana ta ɗebo ruwan sha a _______________________________.Nana ta kai ruwan gida domin bai wa _______________________________.
3. Bayanin Hoto
tsafta” Nana ta amsa. Nana ta kai ruwan gida domin bai wa shuka. Daga nan suka tafi tare, domin su ɗebo ruwan burtsatse.
52
Mako Na: 7Zango Na: 2Zango Na: 1 Mako Na: 4Zango Na: 1 Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
Tare suka je suka ɗebo ruwan burtsatse.
Amina ta haɗu da Nana a hanya. Nana ta ɗebo ruwan sha daga rafi.Amina ta bai wa Nana shawarar cewa ruwan famfom burtsatse ya fi ruwan rafi tsafta.
7. Rubutun ƘirƙiraMene ne illar shan ruwan rafi?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Nana da Amina?
5. Shifta
53
Mako Na: 7Zango Na: 2
Ɗibar Ruwan Nana da Amina.
1. Karatu
3. Cika Jimla
Amina ta haɗu da Nana a hanya ta ɗebo ruwan sha a rafi. “Ni ina ɗebo ruwan sha a famfon burtsatse,” in ji Amina.
Amina ta haɗu da Nana ta ɗebo ruwan sha a ____________________.
2. Shifta
54
Zango Na: 2 Mako Na: 8Mako Na: 5Arziƙin Malam Jauro
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Wata rana, Malam Jauro ya ce, “Ina so na zama mai kuɗi.” Sai ya sayo kaza. Bayan wani lokaci ta yi ’ya’ya da yawa. Malam Jauro ya sayar da kajinsa ya sayo
Wata rana, Malam jauro ya ce, Ina so na zama mai kuɗi
Malam Jauro ya sayar da _____________. Shanunsa suka zama _________________.
3. Bayanin Hoto
tunkiya da rago. Bayan wani lokaci suka yaɗu sai ya sayar da su ya sayo shanu. Bayan wani lokaci shanunsa suka zama garke. Malam Jauro ya zama attajiri.
55
Zango Na: 2 Mako Na: 8Mako Na: 54. Karanta-Da-Kanka
Malam Jauro ya zama attajiri.
Malam Jauro ya sayo kaza. Bayan wani lokaci ta yi ’ya’ya da yawa.
Malam Jauro ya sayo tunkiya da rago. Bayan wani lokaci suka yaɗu sai ya sayar da su ya sayo shanu.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuke kiwo a gidajenku?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Malam Jauro?
5. Shifta
56
Mako Na: 8Zango Na: 2
Arziƙin Malam Jauro
1. Karatu
3. Cika Jimla
Malam jauro ya ce, “Ina so na zama mai kuɗi.” Sai ya sayo kaza. Bayan wani lokaci ta yi ‘ya’ya da yawa. Malam Jauro ya sayar da kajinsa ya zama attijiri.
Malam jauro ya sayar da ______________.
2. Shifta
57
Zango Na: 2 Mako Na: 9
Nana da ƙullun Masa
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Wata rana Nana na son haɗa ƙullun masa, sai ta ga ba baƙar hoda da za ta haɗa masa. Duk da haka Nana ba ta karaya ba. Sai
Sai ta yi tunanin cewa,”Ko in zuba gishiri ne maimakon baƙar hoda ”
Nana na son________________________.Nana ta yi suna wurin haɗa masa________.
3. Bayanin Hoto
ta yi tunanin cewa,“Ko in zuba gishiri ne maimakon baƙar hoda?” Sai ta tuna cewa,ai za ta iya zuba kanwa. Nan da nan ta sa abubuwan da suka dace a haɗin. Saboda ƙwazonta, Nana ta yi suna wurin haɗa masa.
58
Zango Na: 2 Mako Na: 9Mako Na: 5Mako Na: 44. Karanta-Da-Kanka
Daga ƙarshe Nana ta yi suna wurin haɗa masa.
Nana na son haɗa ƙullun masa. Sai ta gane ba ta da baƙar hoda.Sai ta yi tunanin cewa,“Ko in zuba gishiri ne maimakon baƙar hoda?” Nan da nan ta sa abubuwan da suka dace a haɗin.
7. Rubutun ƘirƙiraDa me ake toya masa?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Nana?
5. Shifta
59
Mako Na: 9Zango Na: 2
Nana da ƙullun masa
1. Karatu
3. Cika Jimla
Nana na son haɗa ƙullun masa, sai dai babu baƙar hoda da za ta haɗa masar. Sai ta tuna, za ta iya zuba kanwa. Nan da nan sai ta haɗa masa.
Nana na son .
2. Shifta
60
Zango Na: 2 Mako Na: 10
Abba da Jirgin Leda
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Abba na son wasa da jirgin leda. Sai dai bai iya haɗa shi ba. Wata rana kwatsam, sai wani tunani ya zo masa. “Me ya sa ba zan ƙirƙiri jirgin da
Me ya sa ba zan ƙirƙiri jirgin da takarda ba
Abba na da son_____________________. Haka ya zauna yana ta gwadawa har________________________.
3. Bayanin Hoto
takarda ba?” Ya yi na farko bai tashi ba. Ya yi na biyu ma bai tashi ba. Haka ya zauna yana ta gwadawa har sai da jirgin ya tashi. Da haka Abba ya ƙware wajen haɗa jirgi.
61
Mako Na: 10Zango Na: 2
Mako Na: 5Mako Na: 44. Karanta-Da-Kanka
Ya yi na farko da na biyu ba su tashi ba. A ƙarshe ya yi suna saboda jirgin nasa ya tashi.
Abba na son wasa da jirgin leda. Abba bai iya haɗa shi ba. Kwatsam wani tunani ya zo masa, “Me ya sa ba zan ƙirƙiri jirgin takarda ba?”
7. Rubutun ƘirƙiraDa me kuma ake amfani wajen haɗa jirgi?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Abba?
5. Shifta
62
Mako Na: 10Zango Na: 2
Abba da Jirgin Leda
1. Karatu
3. Cika Jimla
Abba na son wasa da jirgin leda. Sai dai bai iya haɗa shi ba. Wata rana sai ya yi tunanin haɗawa da takarda. Ya yi ta gwadawa har ya tashi.
Abba na son .
2. Shifta
63
Mako Na: 11Zango Na: 2
rijiya ruwa ɗebo
famfon burtsatse jirgi
shanu masa bunsuru
kifi rago kaza
1. ___________________. 2. ___________________. 3.
kaza
64
Zango Na: 2 Mako Na: 11
1. Nana ta ɗebo ________________.2. Abba ya yi __________________. 3. Gwamnati ta gina_____________.
1. Nana na son haɗa ƙullun _________.
2. Baba ya sayo _________________.
3. Ina son cin ___________________.
kaza masa rago
shanu kifi bunsuru
manufa gwamnati jirgi
rijiya famfon burtsatse
65
Zango Na: 2 Mako Na: 11
1. Cika Jimla1. Hajiya Kulu na son __________________.
2. Abba yana son haɗa________________.
manufa gwamnati jirgi Karatu Tare: Cimma manufaHajiya Kulu tana aiki sosai domin ta cimma manufarta. Tana son samar wa al’umma ruwa mai tsabta. Ta yi ƙoƙari sau da yawa sai daga ƙarshe ta shawo kan gwamnati ta gina rijiya. Abba yana aiki sosai domin ya cimma manufarsa. Yana so ya haɗa jirgin leda. Ya yi ta ƙoƙarin haɗawa sau da yawa, sai daga ƙarshe sannan ya samu ya haɗa.
Bayanin Hoto
Zango Na: 1 Mako Na: 1
ZANGO NA 3Mako 1 - 11
66
67
Mako Na: 1Zango Na: 3Labarin Abu Yazid
2. Cika Jimla
3. Ƙa’idojin Rubutu
A wani gari da ake kira Bagadaza, an yi wani mutum mai suna Abu Yazid. Abu Yazid jarumi ne sosai ga kuma yawan dakaru. Ya nemi sarauta bai
abu yazid jarumi ne sosai ga kuma yawan dakaru.
Abu Yazid ya baro .Abu Yazid ya auri .
4. Bayanin Hoto
samu ba. Abu Yazid ya yanke shawarar barin Bagadaza zuwa ƙasashen yamma da dakarunsa. A kan hanyarsa a wani gari ya auri wata gimbiya mai suna Magaram. Suna zamansu cikin jin daɗi.
68
Mako Na: 1Zango Na: 34. Karanta-Da-Kanka
Suna zamansu cikin jin daɗi.
A wani gari da ake kira Bagadaza, an yi wani mutum mai suna Abu Yazid
Ya yi yamma da mayaƙansa, kuma ya auri Gimbiya Magaram.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuke tunanin Abu Yazid zai yi a gaba?
5. Shifta
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka koya daga Abu Yazid?
69
Mako Na: 1Zango Na: 3
Labarin Abu Yazid
1. Karatu
3. Cika Jimla
A wani gari da ake kira Bagadaza an yi wani mutum mai suna Abu Yazid. Abu Yazid ya yanke shawarar barin Bagadaza zuwa ƙasashen yamma da dakarunsa. A kan hanyarsa ya auri gimbiya Magaram.
Abu Yazid ya auri .
2. Shifta
70
Zango Na: 1 Mako Na: 1Zango Na: 3 Mako Na: 2
Abu Yazid da Sarki
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Abu Yazid da Magaram suna cikin jin daɗinsu. Ba da daɗewa ba sai sarkin garin ya razana da Abu Yazid, saboda ganin ƙarfin da dakarunsa
magaram ta ce masa, Mu gudu
Magaram ta ce masa__________________Abu Yazid ya yanke shawarar barin garin zuwa _____________.
3. Bayanin Hoto
suke da shi. Saboda haka, ya fara tunanin yadda zai kashe shi. Matar Abu Yazid wato Magaram ta ce masa, “Mu gudu,”. Saboda haka sai ya yanke shawarar barin garin zuwa Daura inda yake ganin zai tsira.
71
Zango Na: 1 Mako Na: 1Zango Na: 3 Mako Na: 2
4. Karanta-Da-Kanka
Matar Abu Yazid wato Magaram ta ce masa, “Mu gudu.”
Ba da daɗewa ba sai sarkin garin ya razana da Abu Yazid, saboda ganin ƙarfin da dakarunsa suke da shi.
Ya fara tunanin yadda zai kashe shi.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuke tunanin Abu Yazid zai yi gaba?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka fahimta game da Abu Yazid?
5. Shifta
72
Mako Na: 2Zango Na: 3
Abu Yazid da Sarki
1. Karatu
3. Cika Jimla
Matar Abu Yazid wato Magaram ta ce masa, “Mu gudu”. Saboda haka sai ya yanke shawarar barin garin zuwa Daura inda yake ganin zai tsira. Abu Yazid da Magaram suka bar gari.
Magaram ta ce masa .
2. Shifta
73
Mako Na: 3Zango Na: 3
Abu Yazid da Macijiya
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
A garin Daura Abu Yazid ya sauka gidan wata mai suna Ayyana. Ya nemi ruwan sha amma babu. Abu Yazid ya
amma da yake ba su iya magana da yaren abu yazid ba sai suka rika kiran shi da suna ba-ya-ji-da
Ya jefa gugarsa _____________________.Abu Yazid bai ji tsoro ba sai ya ɗauki ______________________________.
3. Bayanin Hoto
ce Ayyana ta bashi guga ya ɗebo ruwa a rijiya. Sai ta ce “Kul, akwai macijiya a cikin rijiyar.” Abu Yazid bai ji tsoro ba sai ya ɗauki takobinsa ya nufi rijiyar. Ya jefa gugansa a cikin rijiyar sai macijiya ta biyo igiyar. Ya kashe macijiyar da takobinsa.
74
Zango Na: 3 Mako Na: 3
4. Karanta-Da-Kanka
Abu Yazid ya isa wajen rijiya. Ya kashe macijiyar
A garin Daura Abu Yazid ya sauka gidan wata mai suna Ayyana. Abu Yazid bai ji tsoro ba sai ya ɗauki takobinsa ya nufi rijiyar.
7. Rubutun Ƙirƙira
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka koya daga Bayajida?
5. Shifta
75
Mako Na: 3Zango Na: 3
Abu Yazid da Macijiya
1. Karatu
3. Cika Jimla
A garin Daura Abu Yazid ya sauka gidan wata mai suna Ayyana. Abu Yazid ya tafi rijiya. Ya jefa gugarsa a cikin rijiyar sai macijiya ta biyo igiyar. Ya kashe macijiyar da takobinsa.
Ya jefa gugarsa .
2. Shifta
76
Mako Na: 4Zango Na: 3Zango Na: 1Bayajida da Hausa Bakwai
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Mutanen garin Daura suka yi murna ƙwarai saboda Abu Yazid ya kashe macijiyar. Amma da yake ba su iya magana da yaren Abu Yazid ba,
Amma da yake ba su iya magana da yaren abu yazid ba sai suka riƙa kiran shi da suna bayajida
Mutanen garin Daura suka yi ______________. ‘Ya’yan Bayajida da jikokinsa ne suka mulki ______________________________.
3. Bayanin Hoto
sai suka rika kiran sa Ba-ya-ji-da. Sarauniyar Daura ta yi farin ciki da Ba-ya-ji-da kuma ta yarda ta aure shi. ‘Ya’yan Bayajida da jikokinsa ne suka mulki ƙasashen Hausa bakwai. Rijiyar da Bayajida ya kashe macijiya kuwa tana nan a garin Daura har yanzu.
77
Zango Na: 3 Mako Na: 4Zango Na: 1 Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
Sarauniyar Daura ta yi farin ciki da Ba-ya-ji-da kuma ta yarda ta aure shi.
Mutanen gari suka yi murna ƙwarai. Amma da yake ba su iya magana da yaren Abu Yazid ba, sai suka riƙa kiran sa Ba-ya-ji-da.
Ya’yan Bayajida da jikokinsa ne suka mulki kasashen Hausa bakwai.
7. Rubutun Ƙirƙira
5. Shifta
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka koya daga Bayajida?
78
Zango Na: 3 Mako Na: 4
Bayajida da Hausa bakwai
1. Karatu
3. Cika Jimla
Mutanen garin Daura suka yi murna ƙwarai. Sarauniyar Daura ta yi farin ciki da Bayajida kuma ta yarda ta aure shi. ‘Ya’yan Bayajida da jikokinsa ne suka mulki ƙasashen Hausa bakwai.
Mutanen garin Daura suka yi .
3. Shifta
79
Mako Na: 5Zango Na: 3
Abu Yazid Ayyana Magarammacijiya Bayajida dakaru
shawarar ce saukakashe yarda rijiya
1. ___________________. 2. ___________________. 3.
rijiya
80
Mako Na: 5Zango Na: 3
1. Kul, akwai ________________.
2. ______________ ya kashe macijiyar.
3. Suka rika kiran sa ______________.
1. Abu Yazid ya __________ macijiyar.
2. Magaram ta ________, “Mu gudu.”
3. Akwai macijiya a cikin ___________.
yarda ce saukarijiyar shawarar kashe
macijiya Magaram Abu Yaziddakaru Ayyana Bayajida
81
Mako Na: 5Zango Na: 3
1. Cika Jimla1. Abu Yazid babban ____________.2. Jikokinsa ne suka mulki garuruwan Hausa ________________.
Hausa jarumta garuruwa Karatu Tare: Jarumtar Abu Yazid
Abu Yazid babban jarumi ne. A lokacin da ya je garin Daura, wata mata ta gargaɗe shi a kan macijiya da ke cikin rijiya. Abu Yazid ya je wurin rijiyar ya kashe macijiyar. Mutanen gari suka gode masa. Sarauniya ta yarda ta aure shi. Jikokinsa ne suka mulki garuruwan Hausa bakwai.
3. Bayanin Hoto
82
Mako Na: 6Zango Na: 3Zango Na: 1 Mako Na: 2Labarin Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Wata rana Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru suka yi shawarar zuwa gari neman aiki. Amma kuma ba su iya Hausa ba. Garin kuma da Hausa ake magana. Suna tsammanin idan sun je neman
Suna tsammanin za a tambaye su, Ku nawa ne
Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru suka yi shawarar zuwa______________________________________. Amma kuma ba su iya Hausa ba ________________________________.
3. Bayanin Hoto
aiki za a tambaye su “Ku nawa ne?” da“ Saboda me?” Daga ƙarshe a ce “za a ba ku kaza.” Saboda haka, aka koya musu “mu uku” da “saboda kuɗi” da kuma ”mun yarda” a matsayin amsoshin da za su bayar.
83
Mako Na: 6Zango Na: 3Zango Na: 14. Karanta-Da-Kanka
Saboda haka suka yanke shawarar koyon amsar muhimman tamboyoyin. Aka koya musu “mu uku”, “saboda kuɗi” da “mun yarda”
Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru za su shiga gari neman aiki. Amma kuma ba su iya Hausa baSuna tsammanin za a tambaye su. Daga ƙarshe a ce “za a ba ku kaza”
7. Rubutun ƘirƙiraTare da wa Gizo da Ƙoƙi suke?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuke fahimta game da Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru?
5. Shifta
84
Mako Na: 6Zango Na: 3
Labarin Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru
1. Karatu
3. Cika Jimla
Gizo da ƙoƙi da kunkuru suka yi shawarar zuwa gari neman aiki. Amma kuma ba su iya Hausa ba. Saboda haka aka koya musu “mu uku” da “saboda kuɗi” da “mun yarda”.
Amma kuma ba su iya .
2. Shifta
85
Zango Na: 3 Mako Na: 7
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Bayan Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru sun koyi wannan Hausar, sai suka shiga gari. Suna shiga gari, sai suka tarar dokin Sarki a kwance ya mutu. Sun tsaya suna mamaki, sai ga dogari. Dogarin
Dogari ya ce, To za a kai ku gidan fursuna
Sun tsaya suna _____________________.Dogarin ya tambaye su, “_____________________________________________?”
3. Bayanin Hoto
ya tambaye su, “Wa ya kashe wannan dokin?” Suna zaton ya tambaye su ko su nawa ne suke neman aiki. Sai Gizo ya ce “mu uku.” Dogari ya ce “saboda me?” Sai Ƙoƙi ta ce, “saboda kuɗi.” Dogari ya ce, “To za a kai ku gidan fursuna!” Nan da nan sai Kunkuru ya ce, “Mun yarda.”
Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru da kuma Dokin Sarki
86
Zango Na: 3 Mako Na: 7Zango Na: 14. Karanta-Da-Kanka
Sai Gizo ya ce “mu uku.” Sai Ƙoƙi ta ce, “Saboda kuɗi” Dogari ya ce, “To za a kai ku gidan fursuna!”
Bayan sun koyi wannan Hausar, sai suka shiga gari. Sai suka tarar dokin Sarki a kwance ya mutu.
Dogarin ya tambayi Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru wa ya kashe wannan dokin?
7. Rubutun ƘirƙiraMe Ƙoƙi da Gizo da Kunkuru suka gani baya ga mataccen doki?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka koya game Ƙoƙi da Gizo da Kunkuru?
5. Shifta
87
Mako Na: 7Zango Na: 3
Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru da kuma Dokin Sarki
1. Karatu
3. Cika Jimla
Bayan Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru sun koyi wannan Hausar, sai suka shiga gari. Sai suka tarar dokin sarki a kwance ya mutu. Sun tsaya suna mamaki, sai ga dogari.
Sun tsaya suna .
2. Shifta
88
Mako Na: 8Zango Na: 3Mako Na: 4Zango Na: 1Labarin Nana Asma’u
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Nana Asma’u na ɗaya daga cikin ‘ya’yan mujaddadi Shehu Usmanu Ɗanfodiyo. Babbar malama ce da aka yi a Afirika ta yamma. Ta rayu shekaru
tana jin larabci fulatanci da hausa
Nana Asma’u na ɗaya ________________.Ta karantar _______________________.
3. Bayanin Hoto
ɗari biyu da suka wuce. Ta sadaukar da rayuwarta wajen yaɗa addini. Tana jin Larabci da Fulatanci da Hausa. Ta yi rubuce-rubucen addini da waƙoƙi. Ta karantar da mata da ake kira ‘yan-taru. Waɗanda malamai ne da suka taimaka wajen yaɗa Musulunci a Afirika ta yamma. Har yanzu akwai rubuce-rubucenta sama da sittin da ake karantawa.
89
Mako Na: 8Zango Na: 3Zango Na: 1 Mako Na: 4Zango Na: 1 Mako Na: 24. Karanta-Da-Kanka
Ta karantar da mata da yawa waɗanda suka zama malamai. Ta taimaka wajen ƙara ɗaukaka Musulunci a Afirika ta yamma.
Nana Asma’u ‘yar mujaddadi Shehu Usmanu Ɗanfodiyo ce. Babbar malama ce da aka taɓa yi a Nijeriya. Ta yi rubuce-rubucen addini da waƙoƙi. Akwai rubuce-rubucenta sama da sittin da za a iya karantawa.
7. Rubutun ƘirƙiraMe Nana Asma’u take amfani da shi wajen rubutu?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka koya game da rayuwar Nana Asma’u?
5. Shifta
90
Zango Na: 3 Mako Na: 8
Labarin Nana Asma’u
1. Karatu
3. Cika Jimla
Nana Asma’u babbar malama ce da aka yi a Afirika ta yamma. Ta rayu kamar shekaru ɗari biyu da suka wuce. Ta karantar da mata da ake kira ‘yan-taru.
Ta karantar_________________________.
2. Shifta
91
Mako Na: 9Zango Na: 3Mako Na: 5Labarin Ladi Kwali
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Ladi Kwali wata ‘yar Arewacin Nijeriya ce. An haife ta ne a ƙauyen Kwali inda mafi yawancin mata ke aikin yin tukwanen laka. Tun tana ƙarama take yin tukwanen ruwa da na abinci. Ladi Kwali ta yi suna ne saboda kyawon
ladi kwali wata ‘yar arewacin nijeriya ce
Ladi Kwali wata ‘yar_________________.Tun tana ƙarama take yin tukwanen ___________________________________________.
3. Bayanin Hoto
da aikinta yake da shi. Takan ƙawata aikinta ne ta hanyar yi musu siga da ado mai ƙayatarwa. Ita ce mace ta farko da ta shiga makarantar yin tukwane a Nijeriya. Za a iya ganin hoton ta a bayan naira ashirin.
92
Mako Na: 9Zango Na: 3
4. Karanta-Da-Kanka
Ita ce mace ta farko da ta fara makarantar tukwane a Nijeriya. Za a iya ganin hoton ta a bayan naira ashirin.
Ladi Kwali ‘yar Arewacin Nijeriya ce. An haife ta ne a ƙauyen Kwali.
Tun tana ƙarama take yin tukwanen ruwa da na abinci. Wannan sana’ar ‘yan garin ce. Ta yi suna saboda kyawon da aikinta yake da shi.
7. Rubutun ƘirƙiraRubuta kuma ka zana abin da Ladi Kwali take iya yi.
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuka koya game da rayuwar Ladi Kwali?
5. Shifta
93
Mako Na: 9Zango Na: 3
Labarin Ladi Kwali
1. Karatu
3. Cika Jimla
Ladi Kwali wata ‘yar Arewacin Nijeriya ce. Tun tana ƙarama take yin tukwanen ruwa da na abinci. Ladi Kwali ta yi suna ne saboda kyawon da aikinta yake da shi.
Ladi Kwali wata ‘yar _________________.
2. Shifta
94
Mako Na: 10Zango Na: 3
Labarin Abubaƙar Tafawa Ɓalewa
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutuabubaƙar tafawa ɓalewa na ɗaya daga cikin manyan magabata a Nijeriya
_________________na ɗaya daga cikin magabatan Nijeriya.Ya yi karatunsa a______________________
3. Bayanin Hoto
Abubaƙar Tafawa Ɓalewa na ɗaya daga cikin manyan magabata a Nijeriya. Ɗan garin Tafawa Ɓalewa ne a cikin jihar Bauchi. An haife shi a shekarar 1912. Ya yi karatunsa a Bauchi da Katsina har ma da Ingila. Mutum ne mai matuƙar ilimi da sauƙin kai. Bayan dawowarsa daga Ingila, ya ci gaba da tallafa wa ilimi. Daga bisani ya shiga siyasa. Shi ne shugaban gwamnatin jamhuriyar Nijeriya na farko bayan samun ‘yancin ƙasa. Ya kuma sami lambar girmamawa daga Sarauniyar Ingila. Ba a taɓa samun mai fasahar iya magana a Nijeriya kamarsa ba!
95
Mako Na: 10Zango Na: 3
Mako Na: 54. Karanta-Da-Kanka
Shi ne shugaban gwamnatin jamhuriyar Nijeriya na farko. Sarauniyar Ingila ta ba shi lambar girmamawa. Ba a taɓa samun mai fasahar magana a Nijeriya kamarsa ba!
Abubaƙar Tafawa Ɓalewa na ɗaya daga cikin shugabannin Nijeriya. Ya yi karatunsa a Bauchi da Katsina har ma da Ingila. Mutum ne mai matuƙar ilimi. Ya taimaka wajen ci gaban ilimi, sannan ya shiga siyasa.
7. Rubutun ƘirƙiraMe kuke ganin za ku iya yi ku zama kamar Tafawa Ɓalewa?
6. Tambayoyin Auna FahimtaMe kuma kuka fahimta game da Tafawa Balewa?
5. Shifta
96
Mako Na: 10Zango Na: 3
Labarin Abubaƙar Tafawa Balewa
1. Karatu
3. Cika Jimla
Abubaƙar Tafawa Ɓalewa na ɗaya daga cikin manyan magabata a Nijeriya. An haife shi a shekarar 1912. Shi ne shugaban gwamnatin jamhuriyar Nijeriya na farko bayan samun ‘yancin ƙasa.
Nana na son .
2. Shifta
97
Mako Na: 11Zango Na: 3
Tafawa Ɓalewa Nana
Asmau Ladi tukwane
shawarar nema Gizo
zuwa tambaye je
1. ___________________. 2. ___________________. 3.
Gizo
98
Mako Na: 11Zango Na: 3
1. __________________ ne shugaban jamhuriya na farko.2. ___________Kwali shahararriyar mai yin tukwane ce. 3. ______________ta karantar da mata masu yawa.
1. ____________ da Ƙoƙi da Kunkuru2. Gizo da Ƙoƙi da Kunkuru sun je _______ aiki.3. Dogarin _________________, “Wa ya kashe dokin?
zuwa tambaye jeshawarar nema Gizo
Nana Asma’u tukwaneTafawa Ɓalewa Ladi
99
Mako Na: 11Zango Na: 3
1. Cika Jimla1. Nana Asma’u wata ________________.2. Ladi Kwali tana yin ________________.
tukwane malama tarihiKaratu Tare: Mata a tarihin Nijeriya
Akwai mata masu muhimmanci a tarihin Nijeriya. Nana Asma’u malama ce kuma marubuciya. Ta taimaka wajen yaɗa Musulunci a yankin. Ladi Kwali shahararriyar mai yin tukwane ce. Tukwanenta sun shahara ne wajen kyawonsu da kwalliya, Sannan za a iya ganinsu a wuraren adana kayan tarihi na duniya.
Bayanin Hoto
100
101
Zango Na: 1 Mako Na: 1
Ƙarin Karatu
101
102
Ƙarin Karatu
Nana Ta Koyi Ɗinki
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Nana ta je garin Ringimi. Hajiya Kulu ƙwararrar tela ce a garin. Nana na da son koyon sabbin abubuwa. “Na iya saƙa, yanzu kuma ina so in koyi ɗinki,” Nana
Hajiya Kulu, za ki koya min ɗinki in ji Nana
Hajiya Kulu ƙwararrar .Ta yi wa ‘yar tsanarta .
3. Bayanin Hoto
ta ce, “Hajiya Kulu za ki koya min ɗinki?” Hajiya Kulu ta amince. Nana ta riƙa kallon yadda Hajiya Kulu take ɗinki cikin natsuwa, tana kuma gwada salon ɗinki kala-kala. Ba a jima ba Nana ta koyi ɗinki yadda har take ɗinka wa ‘yar tsanarta kaya.
103
Ƙarin Karatu
Kayan Gargajiya da Na Zamani
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Hajiya Kulu tana baiwa jikanyarta Nana labarin rayuwarsu ta mutanen da. ‘’Mun mallaki jaki domin ɗaukar kaya da zuwa unguwa, randa domin ajiye ruwa
mu kuma Baba ya saya mana mota, inji Nana
Hajiya Kulu tana baiwa jikarta Nana labarin .
Mu kuma Baba ya saya mana.
3. Bayanin Hoto
ya yi sanyi, mafeci domin fita,’’ in ji Hajiya Kulu. “Mu kuma Baba ya saya mana mota, firjin, fanka kai harda talabijin,” in ji Nana. Nana ta cewa Hajiya Kulu ta bata labarin yadda zata mallaki kayan wannan zamani. Sai Hajiya Kulu ta cewa Nana to kada ki riƙa fashin zuwa makaranta.
104
Ƙarin Karatu
Zaki da Kura da Dila
1. Cika Jimla
2. Ƙa’idojin Rubutu
Zaki da Kura da Dila abokan juna ne. Wata rana Zaki ya kashe zomo, yace Kura ta raba. Kura ta kasa nama gida shida, ta ce, “Ɗaya na Dila, biyu na Zaki, uku
zaki ya fusata
Dila ya raba .
Zaki ya banke Kura .
3. Bayanin Hoto
nawa.” Zaki ya fusata! Ya banke Kura sai da kanta ya fashe. Zaki ya ce, Dila ya raba. Dila ya raba nama gida biyu. Ya ce, “Ka ci rabi yanzu” ya ƙara idan an jima kuma ka ji yunwa sai ka cinye sauran.” Zaki ya yi murmushi ya ce, “Wa ya koya maka rabo haka?” Dila ya ce “Kan Kura.”
105
106
Zango Na: 1 Mako Na: 1
107
108
Zango Na: 1 Mako Na: 1
109
110
Zango Na: 1 Mako Na: 1
111
112
113
114
Zango Na: 1 Mako Na: 1
Zango Na: 1 Mako Na: 1