lkokul fen bilimleri - img.eba.gov.trimg.eba.gov.tr/596/352/588/6f8/112/f34/351/92d/58d/... · 1-f...
TRANSCRIPT
ii
lkokul
Fen Bilimleri3. S n f
1. Kitap
YazarlarKomisyon
DEVLET K TAPLARI
B R NC BASKI……………………………………,2016
E T M MATERYALLER GEL T RME ED TÖRÜ
Doç. Dr. Yasin ÜNSAL
E T M MATERYALLER GEL T RME GRUBU
Prof. Dr. Osman Nafiz KAYAProf. Dr. Atıf KOCADoç. Dr. Yasin ÜNSALDoç. Dr. Cengiz TÜYSÜZDoç. Dr. Tuncay ÖZSEVGEÇDoç. Dr. Kemal YÜRÜMEZOĞLUDoç. Dr. Meryem SELVİDoç. Dr. Ali Günay BALIMDoç. Dr. Hüseyin KÜÇÜKÖZERDoç. Dr. Hakan SARIÇAYIRDoç. Dr. Mehmet ŞAHİN
Doç. Dr. Mehmet ERDOĞANYrd. Doç. Dr. Özgül KELEŞDr. Özlem AKSUDr. Esra BENLİ ÖZDEMİRNurcan ERTUĞRULNilgün GÜLÇİÇEKAbdullah ÇETİNÖzlem ÇELİKÖZ YILDIZSeda ŞAHİNSevilay KOCABAŞAyçin ÜNAL
GÖRSEL TASARIM UZMANLARISemih Volkan P K N
Hüseyin D KERD L UZMANI
Emel KILIÇALPPROGRAM GEL T RME UZMANI
Dr. Mehmet Cihad AYARÖLÇME DE ERLEND RME UZMANI
Mehtap KAYAREHBERL K VE PS KOLOJ K DANI MANLIK UZMANI
Davut YURTTA
Bu kitap Millî E i m Bakanl , Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl ile TÜB TAK aras nda imzalanan “E i mde birli i” protokolü kapsam nda haz rlanm r.
Kitab n her hakk sakl d r ve Millî E i m Bakanl ’na ai r. Kitab n düzeni, metni, soru ve ekilleri k smen de olsa hiçbir ekilde al n p yay mlanamaz.
27DERS I ............................ . 1 67
16.06.Y.0002 79
ii
ISBN 978-975-11- 64 7
Millî E itim Bakanl , Talim ve Terbiye Kurulunun 5 7 5 gün ve 53 say l kararı ile ders kitabı olarak kabul edilmi , Destek Hizmetleri Genel Müdürlü ünün 17 5 gün
ve 5526273 say l yaz s ile defa 80 563 adet bas lm t r.
Mehmet Âkif Ersoy
ANDIMIZ
Türküm, do ruyum, çal kan m.
lkem küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak; yurdumu, milletimi
Ülküm yükselmek, ileri gitmektir.
Ey Büyük Atatürk!
Açt n yolda, gösterdi in hedefe durmadan yürüyece ime ant içerim.
Varl m Türk varl na arma an olsun.
Ne mutlu Türküm diyene!
sevmektir. özümden çok
1-E
Ç NDEK LER
1. ÜNİTE: BEŞ DUYUMUZ .............................................................. 1
1. BÖLÜM: DUYU ORGANLARI VE GÖREVLERİ ......................................................2
Duyu organlarımız .................................................................................................................................4Göz ...............................................................................................................................................................8Kulak ............................................................................................................................................................11Dil .................................................................................................................................................................15Burun ..........................................................................................................................................................18Deri ..............................................................................................................................................................21Duyu organlarımızın sağlığı................................................................................................................26Göz sağlığı .................................................................................................................................................26Kulak sağlığı..............................................................................................................................................29Dil sağlığı ...................................................................................................................................................30Burun sağlığı ............................................................................................................................................31Deri sağlığı ................................................................................................................................................32Neler öğrendik? .......................................................................................................................................35Öğrendiklerimizi değerlendirelim ....................................................................................................36
2. ÜNİTE: KUVVETİ TANIYALIM .................................................... 43
1. BÖLÜM: VARLIKLARIN HAREKET ÖZELLİKLERİ ................................................44
Hareket nedir? .........................................................................................................................................46Varlıkların hareket özellikleri ..............................................................................................................49Hızlanma ve yavaşlama ........................................................................................................................49Yön değiştirme ........................................................................................................................................55Dönme........................................................................................................................................................55Sallanma ....................................................................................................................................................57Neler öğrendik? .......................................................................................................................................61Öğrendiklerimizi değerlendirelim ....................................................................................................62
2. BÖLÜM: CİSİMLERİ HAREKET ETTİRME VE DURDURMA ..................................68
İtme ve çekme kuvvet midir? .............................................................................................................70Hareketli cisimlere dikkat edelim .....................................................................................................78Neler öğrendik? .......................................................................................................................................81Öğrendiklerimizi değerlendirelim ....................................................................................................82
Bölüm sonu değerlendirme sorularının cevap anahtarı ..................................... EK-1
Sözlük .......................................................................................................................EK-2Kaynakça ..................................................................................................................EK-4Görsel kaynakça ......................................................................................................EK-5Dizin ..........................................................................................................................EK-7
1-F
ÖN SÖZ
Sevgili Ö renciler,
Küçük ya lardan i baren çevremizde meydana gelen do a olaylar n n neden ve nas l gerçekle ini merak ederiz. te Fen Bilimleri dersinde merak e iniz birçok sorunun cevab n bulacak ve çevrenizde meydana gelen olaylar daha iyi kavrayacaks n z.
Çok yo un bir çal ma temposu ve büyük emekler sonucunda ortaya ç kan bu kitap, sizleri ilk kez Fen Bilimleri dersiyle tan rmay amaçlamaktad r. Bu y lki derslerinizde öncelikle kendinizi, daha sonra yak n çevrenizi ve bu çevrede meydana gelen olaylar tan yacaks n z. leriki s n arda ise bu konularda daha kapsaml bilgi ve deneyim sahibi olacaks n z. Ayr ca
uzak çevreyi ve bu çevrede gerçekle en olaylar ö renme rsa bulacaks n z. Derslerinizde, ö rendiklerinizin daha kal c olabilmesi için çe itli etkinlikler yapacaks n z. Böylece çevrenizde meydana gelen olaylar , bilimsel bilgileri kullanarak daha kolay kavrayacak ve yorumlayacaks n z. Ayn zamanda bilimin; teknoloji, çevre ve toplumla olan yak n ili kisinin fark na varacaks n z. Etkinlikleri yaparken tahminlerde bulanacak, bilgi toplayacak ve baz sonuçlara ula acaks n z.
Kitapta yer alan bu etkinliklerde kullan lan araç-gereç ve malzemeler belirlenirken yak n çevrenizden kolayca edinebilece iniz türden olmalar na dikkat edilmi r. Etkinliklerin tasarlanmas nda deney ve ke fetmenin yan s ra aç klama ve nedensel dü ünme yöntemi esas al nm r. Bu nedenle etkinlikleri yaparken tahminlerinizi, gözlemlerinizi ve ula n z sonuçlar yazabilmeniz için yaz alanlar b rak lm r. Sizlerden beklenen, kitapta yer alan etkinlikleri ö retmeninizin rehberli inde hiçbir a amay atlamadan yapman zd r. Ayr ca bo b rak lan yaz alanlar n özen göstererek uygun ekilde doldurman zd r.
Bu kitab n Atatürk’ün dedi i gibi “yar n n büyükleri” ve ülkemizin gelece i olan sizlerin; bireysel geli iminizde, ö renim haya n zda ve kariyerinizde faydal olmas temennisiyle...
E T M MATERYALLER GEL T RME ED TÖRÜ
1-G
K TABIMIZI TANIYALIM
Ünitenin numaras ve ad bu k s mda verilmi r.
Her bir ünitede yer alan bölüm ba l klar bu k s mda verilmi r.
Ünitede belir len konular n günlük ya amla ili kisi çe itli örneklerle bu k s mda belir lmi r.
Bölüm numaras ve ad bu k s mda verilmi r.
Bölümde kazand r lmak istenilen temel amaçlar burada verilmi r.
Bölümde ele al nacak olan anahtar kavram ve terimler bu k s mda sunulmu tur.
Bölümde ele al nacak konulara ili kin resim ya da resimler verilmi r. Resim veya resimlerin yan nda verilen me n ve sorularla bölüm öncesinde nedensel dü ünmenizin sa lanmas amaçlanm r.
Ö renilen konu ve kavramlara ili kin teknoloji uygulamalar na yönelik günlük haya an ilgi çekici örnekler verilmi r.
Kariyer bilinci olu turmak amac yla Fen Bilimleri konular na ili kin meslek ya da meslek gruplar n n tan m na yer verilmi r.
Neler ö rendik?Bölümde ö renilmesi amaçlanan temel konular bir görsel e li inde k saca özetlenmi r. Ö rendiklerimizi de erlendirelim
Her bölümün sonunda, ö renilen konu ve kavramlarla ilgili geri bildirim sa lamak amac yla farkl türlerde de erlendirme sorular na yer verilmi r.
Doktorlar, insan sa l n n korunmas için önlem-ler alan, hastal klar te his ederek tedavi edilme-sinde yard mc olan ki ilerdir. Gerek inde bbi ve cerrahi müdahalede bulunurlar.
Göz doktoru, göz hastal klar ve görme bozukluklar ile u ra r. Kulak-burun-bo az (KBB) doktoru, kulak, burun, bo az ile ba ve boyun bölgesindeki baz hastal klar n ve aksakl klar n belirlenmesi ve tedavi edilmesinde görevlidir. Cilt doktoru ise deride görülen hastal klar ve tedavisi ile ilgilenir.
lgili meslekleri tan yal m
Etkinli in yap lmas s ras nda izlenmesi gereken temel a amalar bu k s mda belir lmi r.
Ünitedeki etkinlik ad ve numaras bu k s mda verilmi r.
Belir len etkinli in yap lmas için gerekli araç-gereçler verilmi r.
Etkinlik s ras nda al nmas gereken güvenlik tedbirleri, uyar lar ve aç klamalar verilmi r.
Bu konular neden önemli?
ö lerimi i ka a al m e u anda kendimi i ku l lar e li inde imenle-re dokunurken e m kemmel a larda mi i i emekleri erken a al edelim
e i e i renklerin kokular n a lar n e e lerin oldu u ir d n ada a o-ru a ad m d n an n m u ö elliklerini an a ilmemi e a am m da a kola rd re ilmemi du ular m a e inde olur Be du u or an m n
er iri e remi i arkl ir ön le an mam a ard m eder u u or anlar -m an mak e a l klar n korumak a am m i in olduk a önemlidir
BÖLÜMLER
Ü EBE M
Re imdeki o uklar n er iri an i du u or-anlar n kullan or? u u or anlar m e remi i a-
n mam da i e na l ard m olur? i e du u or-anlar m n a l n neden korumal ?
BÖLÜM
R L R E ÖRE LER
R ML R E ER MLERGözKulak
il Burun
eri
M L RBu öl mde du u or anlar m z an a ak e
du u or anlar m z n a l n korumak i in neler a a ile e imizi ö rene e iz
3
Be u umuz
4
3. n en Bilimleri 1. Üni e
u u or anlar m z
---
-
--
5
Be u umuz
---
-
-
6
3. n en Bilimleri 1. Üni e
7
Be u umuz
8
3. n en Bilimleri 1. Üni e
Göz
-
-
-
ra ral m e a la al m
9
Be u umuz
8 9- 85
-
-
kuma me ni Braille al a e i
3. n en Bilimleri 1. Üni e
E kinlik 1.1. rala akal m
eler ereki or?
a l ir ol izle elim?
3-5
Gözler ka al Gözler a k
ralama re i
-
Be u umuz
Kulak -
-
3. n en Bilimleri 1. Üni e
-
- -
-
-
13
Be u umuz
-
- -
-
- stetoskop
-
- -
Bil i da ar m
1847 1931
-
-
-
Bir ilim insan n tan al m
14
3. n en Bilimleri 1. Ünite
Etkinlik 1. . esinden tan r m
as l ir ol izle elim?
-
-
eler ereki or?
15
Be u umuz
il
-
-
-
16
3. n en Bilimleri 1. Ünite
- -
-
-
17
Be u umuz
Etkinlik 1.3. ad orum
eler ereki or?
-
as l ir ol izle elim? 3-5
-
18
3. n en Bilimleri 1. Ünite
Burun
-
-
-
19
Be u umuz
- -
-
-
-
-
3. n en Bilimleri 1. Ünite
Etkinlik 1. . Koklu orum
eler ereki or?
as l ir ol izle elim?
3-5
-
1
Be u umuz
-
-
-
eri
3. n en Bilimleri 1. Ünite
-
-
-
-
3
Be u umuz
Etkinlik 1. . okunu orum
eler ereki or?
as l ir ol izle elim?
3-5 -
-
4
3. n en Bilimleri 1. Ünite
- -
-
5
Be u umuz
Etkinlik 1. . ede ulal m
eler ereki or?
as l ir ol izle elim? 3-5
-3 -
-
-
6
3. n en Bilimleri 1. Ünite
u u or anlar m z n sa l
Göz sa l
-
-
-
7
Be u umuz
-
--
-
-
8
3. n en Bilimleri 1. Ünite
--
-- -
-
--
-
--
-
9
Be u umuz
-
-
-
- -
-
Kulak sa l
3
3. n en Bilimleri 1. Ünite
-
il sa l
-
-
31
Be u umuz
Burun sa l
-
- -
-
-
3
3. n en Bilimleri 1. Ünite
eri sa l
-
-
-
Etkinlik 1. . u u or anlar m koru orum
-
atalar m Kararlar m
33
Be u umuz
Etkinlik 1. . oster apal m
eler ereki or?
as l ir ol izle elim? 3-5
u u or anlar m z n teknolo i ile desteklenmesi
-
34
3. n en Bilimleri 1. Ünite
-
-
- -
- -
--
Bil i da ar m
35
Be u umuz
eler ö rendik?
ORGANIMIZ
-
36
3. n en Bilimleri 1. Ünite
Ö rendiklerimizi de erlendirelim
1
3
9
37
Be u umuz
1 -
- -
38
3. n en Bilimleri 1. Ünite
3. .
- - .
.
- .
-
.
.
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
39
Be u umuz
4.
.
...
- .
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
................................................................................................................
4
3. n en Bilimleri 1. Ünite
5. .
.
..............................................................................................................................................................................................................................
. . .
.
41
Be u umuz
7. - .
8.
- -
-
-
.
...............................................................................................................
................................................................................................................
...............................................................................................................
................................................................................................................
...............................................................................................................
4
3. n en Bilimleri 1. Ünite
NOTLARIM
43
Ku e an al m
Bu konular neden önemli?e remizi özlemledi imizde ir ok arl n areket e ini ör r z.
Ku lar n u mas al klar n zmesi ir o u un parktaki sal n akta sallanmas u urtman n u urulmas pen erenin kapa lmas arekete örnek olarak erile ilir. Bizler de n i inde aali etlerimizin o unu isimleri areket e rerek e a durdurarak er ekle ririz. areketli arl klar n areket özelliklerinin ilinmesi onlar kullanmam z kola la r r. A r a onlardan ele ek te likelere kar önlem almam z sa lar.
BÖLÜMLER
. ÜN EK E ANI ALIM
Resimlere ak m zda ir r z r l a alanan ir u ak döneme i dönmekte olan isikletliler e sal n akta sallanan ir o uk ör orsunuz. Resimlerdeki an i
arl klar areketlidir? arl klar n areketli olup olmad n nas l anlars n z? Bu arl klar n apm oldu u areketler a n m d r?
1. BÖLÜM
ARLIKLARIN AREKE
ÖZELL KLER
KA RAMLAR E ER MLERzlanma
a a lamaönmeallanmaön e i rme
AMA LAR Bu öl mde areketli arl klar n sa ip oldu u arkl areket özelliklerini tan a a z.
46
3. n en Bilimleri 2. Ünite
-
. - areket .
areket nedir?
47
Ku e an al m
. -
. .
. -
. - .
.
48
3. n en Bilimleri 2. Ünite
- .
.
-
.
-
. -
.
-
- . -
. - -
.
49
Ku e an al m
arl klar n areket özellikleri
zlanma e a a lama .
zlanma . -
. a a lama . - .
- . .
. -. .
50
3. n en Bilimleri 2. Ünite
- . . -
.
. -
.
- .
.
.
- .
.
. .
51
Ku e an al m
-. . -
zlana ilir a a la p . -
zlan r z. - a a la p . .
a
a a a a a a a a . - a a a a a a -
a a a a a a lama a a a . - a a a zlanarak a a .
.
52
3. n en Bilimleri 2. Ünite
a a a a a- a a a a a .
a a a a a a a a a a a a
. a a a a -a a a .
a a a a a a - a a a
a a a a a- a a .
a a a a -a a a a a a -a a .
a a a a a a a a a a .
53
Ku e an al m
Etkinlik 2.1. Bil e i areket e relim
Neler ereki or? a
3-5 a a .
a a a a a a a
a a a a a - a a a .
..........................................................................................................
a a a a a a a a a a a a a - . a a a -
a a ..........................................................................................................
a a a ) a a a .
Evet a
E e eva a e e e a a a a a ta a a a a a a a a .
a a a ta e a e e e t t a ve e a a a- e e e e ta a t a a a at a
e a a e et a a a e e ve ta e a-a .
.........................................................................................................
Nas l ir ol izle elim?
54
3. n en Bilimleri 2. Ünite
e a a a e t ta e e e -a a va a a ve e a e e e e e .
e a a .....
a e e eva t a ) a e a a e te .
Evet a
E e eva a e e e a a a a a ta a a a a a a a a .
a t a e e a e et e e -e e ta e e a a a a e e v a -e a e et e a e e ve ta e a a .
..
..
a a et e e e e . e e v a e e a e e e e e . e a a .
..
..
a e e eva t a ) a e a a e te .
Evet a
55
Ku e an al m
ön de i rme
e a t a e e e at e
a a a e e e ön de i rir. t a a a t -
ön de i rme a e e a - e . e e
e e a e et e e e a a a a a a a a a
e e . e e e e e e e te a t - a a e et e ön de i rme a e e .
a ta e e a a e a -a a a a e a e va a a a a a-a a a a e e ve a -
a e et e e e a e et e a a a a ve ava a a a e et e- e a a a e e a e et-
e .
önmea e e a a a-
. a et a a a - a e a a t -
a e e a a .
56
3. n en Bilimleri 2. Ünite
e te e va e ve a a a te e e e a e et a e e e .
e a te e e a e e e e a e et e e e . E e t e va e e a e et e ve e e a a .
a t e a e e
57
Ku e an al m
a a a a e e a e -a a a a a a eva a e e -a a ta a a a e e e e a a e et a a e e e - ve e e e va t e e e .
allanma
a a ta a a a ve a a e e a a a a a e e a a . Pik-i e i i i e a ak k a i i i i . a akta a a ke a a a eket a a -a a eke e ek .
e e eki e a a a ak ata t a a a eket e a a a a eke i .
58
3. n en Bilimleri 2. Ünite
a k a eket e ik e i i i a a a e i e e i i e i i e e e i i a a k a . a a a a a a a a e a ta
t e e ka a i k e e e a a e it i a eket e ik e i e a i .
59
Ku e an al m
Etkinlik 2.2. il i i areket e relim
Neler ereki or? i i
3-5 ki i ik a t a .
i i i i ta a i e a a a .
eki eki i i i e i i e i i t ta . i e e i i e i i i i a k a a e-
ki ak a i i a i a eket a-a a i e e i ve ta i e i i i a a-
.
..
i i ka aki etki i i a a . i e i i e i i t ta . i e e i i e i i i eki eki i i i a k a a eki aka .
i i i a a eke e e e i . e a a .
..
a i i i i e e i i eva i i i k t a ) i a e k a ak e i te i .
Evet a
eva a i e e e i i a ka a a a ta -a ak a k a a a a a .
Nas l ir ol izle elim?
60
3. n en Bilimleri 2. Ünite
i i i eki eki i i e i i e evi i -ak ak i e i i a a eket e e a -
i e e i ve ta i i i i a a .
..
..
i i ka aki etki i i e ek e e i . i i i eki eki i i a-eket e e i . i i i a a eke e e e i . e -
a a ...
..
a i i i i e e i i eva i i i k t a ) i a e k a ak e i te i .
Evet a
eva a i e e e i i a ka a a a ta -a ak a k a a a a a .
Etki ik e i i i ta a a kta a a a aki e e e a a k a a a a a ava a a a a ve e kav a a a ak e e e i . e i i i eva a e e e i i a -
ka a a a ve et e i i e ta a ak e i te i .
61
Ku e an al m
a a a
ava a a
e
a a
a k a Hareket
e ik eri
e i r e
Neler ö rendik?
62
3. n en Bilimleri 2. Ünite
1. a a veri e r e eri i e e erek er ir areke i ta a a ve a a aki k ara a a .
1
2
3
4
1. e i eki areket ..
2. e i eki areket .. .
3. e i eki areket ..
4. e i eki areket ..
Ö rendiklerimizi de erlendirelim
63
Ku e an al m
2. a a veri e re i eri areket e ik eri i e ir e e i ve a -aki ta a ere ) i are k a .
Hareket i ir r r
H a a ava a a e i tir e e a a a
vara ar a tH a a ava a a e i tir e e a a a
64
3. n en Bilimleri 2. Ünite
e a e e aka
H a a ava a a e i r e e a a a
Parkta a a k ar
H a a ava a a e i r e e a a a
65
Ku e an al m
Pi te i i a ak i i a a a ak
H a a ava a a e i r e e a a a
3. k a a a e e i i i r ar a a karak var k a-r areket e ik eri e iki er r ek vere i . er i i i r ek eri ta -
i i i k a a a .
Hareket e i i r ek
H a a ir t akaa ak i i k a a a a a
ava a a
e i r e
e
a a a
66
3. n en Bilimleri 2. Ünite
. e evre i e e e i i a var k ar areket t r eri i e ir er ve a a aki ta a r ar. a a ra ta a a ata ar a ark e er. a i e e erek e i a ata ar a a a a .
ata ar e er a a a a a .
H a a areke
ere e e a
Pi te i i a a ak
a a r var a a t
e areke
at kar aa akta
a a a ka at r
erva e i
ava a a areke
r a ak a a ara
Pi e ka k a a ak
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
67
Ku e an al m
. a aki ta ara kar k e e kavra ar a a a ve kar -a a a a a ak eki e a a a ara a e ir e k t k ara a a .
1
2
3
4
5
6
oldan sa a2. a rakta ka a a a a a ir areket e i i.4. e i a te i t rakete ar a a t kar a a a
eri e i e rta a ka areket e i i.
5. a akta a areket e i i.6. ar k ar a a i i e r ar ve a eri i e i r e i.
ukar dan a a a1. ra kte e i ir a a a ir ara k r a ak a rke ki are-ket e i i.
3. i ik et rerke i ik et teker ek eri i areket e i i.
Resimdeki o uklar ara a nas l areket e ri or? iz e u o uklar ir otomo ili de a n ekilde areket e re ilirler
mi? uran ir ismi areket e rmek e a areketli ir ismi durdurmak i in neler apars n z? isimleri areket
e ren e a durduran etki nedir? areketli isimlerin se ep ola ile e i te likeler nelerdir?
2. BÖLÜM
MLERAREKE E RME E R RMA
KA RAMLAR E ER MLERKu ettme ku eekme ku e
AMA LAR Bu öl mde ön elikle itme e ekmenin irer ku et oldu unu ke ede e iz. a a sonra u ku etlerin areketli
e duran isimler zerindeki etkilerini özlemle erek ku et ka ram n a kla a a z. A r a nl k a a a areketli isimlerin neden ola ile e i te likeleri ö rene e iz.
70
3. n en Bilimleri 2. Ünite
tme e ekme ku et midir?
ar k ar a a a k ar r ar ve a er eri i e i r e-eri e areket e i k. i er e i eri i e ir iri e ark areket-er a ar . aka t ar a a ar a a a a a ar i eri . ka a ka a r a a ak ak i i -e e a ar . Peki k a a a areket eri er ek e re i ek
i i e er a r r e i ir e ektrik r e i i e r e i e i a arke e ektrik r e i i a areket e i e i ikkat e i i
evre i eki areket i var k ar arekete e ir ek i te i i i e -ar it e i a a ek e i erekir. k a a a ir k i i i i a-arke i i ere it e ve ek e k vve ar . a itme
ve a ekme k vvet eri a i im er areket e e i ir ve a ra i ir. te rmakta a i im eri areket e re areket e e i im eri r-ra i e etki e ku et e ir.
71
Ku e an al m
ra ir t a ava a v r m a t areket etme e a ar. k ir ekme e i iterek areket e rir ve ekme e i ka a ma a ar .
a a arke itme k vve ar . a a rke i e ekme k vve ar . r rtmam iterek areket e rir. ir a a e a
ve a k t eri i iterek a a ekerek e i re i iri .
71
72
3. n en Bilimleri 2. Ünite
i im eri itme ra a a a k vvete itme k vve ekme ra a a a k vvete i e ek-me k vve e ir. r e i ir ivi k rke ve a rak
ere eki irke ekme k vve a r. eteri e itme ve a ekme k vve a a i im er areket etme e a ar ve a areket e i i e i ir. a-
a k vve miktar ar k a i im er a a are-ket etme e a ar. i im ere a a er k vvet i-im er e arekete e e ma a i ir. r e i
var i te i imi ka ar ite im areket e reme i .
e er eki e ir a k ta a a ekme k vve e a k ar e-i e kar r. a aktaki arka a m a arke i e itme k vve ar .
73
Ku e an al m
k a a m a a m ir k i te ama ark a i e varma a ek-me ve itme k vve k a r . e tere ar-
m a ta ta ke e ta te tere e em itme em e ekme k vve ar. e te-re ak i i ke i i a et eri ke i a m a k a mama . t r i eri a arke -
k erimi e ar m a ma .
i i er tar a aki av ar kerke ekme k vve ar. ir a e e ek ara a itme k vve a arak areket e rir. E ara a iterek a a ekerek areket e re i iri .
74
3. n en Bilimleri 2. Ünite
Hareket i i im eri iterek ve a eke-rek arekete e ire i iri . eki e a-reket a i eki i im eri iterek ve a e-kerek e r ra i iri . r e i areket
a i eki ir a a ekerek r ra i iri .
r e i a miktar a k vvet a arak ka-em k t k a a areket e re i iri . -ak a k vvet e ir ara a areket e reme-i . e im eki t m i i areket e rmek i i irka ki i i itme i erekmekte ir.
a a k vve erek i a r m ar a a a a a k vvet a a i e ara ar k a r . r e i re im eki vi k a r a k te er eri i e k -a k a ekerek ka ra i mekte ir. i im ekerek eri e atama m ara a ar m eki i eri k a k a eke i ik eri i ark etmi i i ir.
i im eri areket eri i ve e ik eri i a ma ava ama me a a ma e i rme) k vvet a arak e i re i iri . r e i ir
ka e i k vvet a arak ke i i e r e e t a ma a-va ama rma me i i ve a e i rme i i a a a i ir.
a m k vvet eri e reme i . ak k vvet eri a - i im er eri eki a ma ava ama a a ma ve e i rme
i i etki eri i em e e i iri .
75
Ku e an al m
Etkinlik 2.3. tme ku e mi oksa ekme ku e mi?
Nas l ir ol izle elim?a aki re im eri i e e e im. Her ir re im e k vvet eri e ir-
e e im ve rak a er ere a a k vve t r a a m.
................................
................................ ................................
................................ ................................
................................
76
3. n en Bilimleri 2. Ünite
Etkinlik 2.4. er itme e a ekme ku e areket sa lar m ?
Nas l ir ol izle elim? 3-5 ki i ik r ar t ra m.
m em e e im. tme ve a ekme k vve a arak are-ket e re i e e imi ve e reme e e imi e er ta e e a e ir e e-im. e ir e i imi e a ar a a aki k t ara a a m.
Hareket e re i e ek erim
.........................a a e
.........................
.........................
..................................................
Hareket e reme e ek erim
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
Hareket e re i e e imi e a ar a ta e i i e e im. ar a arekete e ire i e e i i e i i i ta mi erimi i ta a ka e-e im.
a a ra ta mi erimi i r ma e e erek -em e e im. E a ar arekete e i e me i i i ta Ha-
rekete e . a a Harekete e me i. t a ) i are k -arak ka e e im.
77
Ku e an al m
E a ara arekete
e e i irHarekete
e .Harekete
e me i.
E a ar areket e re etki e ir etki a a a makta r k-a a m.
.. ......
ra i im eri areket e re i mek i i a a k vvet eri areke a ama a ete ek miktar a ma erekir. r e i a miktar a k vvet -
a arak ka em k t k a a areket e re i iri . ak a k vvet e kita m areket e reme i . a amak i i kita a a a a a k v-vet amam erekir.
78
3. n en Bilimleri 2. Ünite
areketli isimlere dikkat edelim
Hareket k a a m a k em i ir ere a i r. Hareket e erek
i te i imi ir k e i a a i iri . -ak ikkat i avra ma m a areket
k i i ara a ma ara e e a i ir. r e i mer ive er e k arak i i -
kar ak a a m ka a i ir ve e i iri .
e er eki e ate rerke ik-kat i ma ak k tr m ka e erek
ara a a i iri .
Hareket i i im eri e e a i e e-i te ike er e iri e tra k ka a ar r. kemi e er tra k ka a ar k a a i a ara a makta akat ka -
makta a a a am i rmekte ir k ara k a ama a e e mekte ir. ka a ar e em i e e eri e iri ara ar a r a k a ma ve r -
eri ara k tr ka etme i ir. r e i kar a kar a ikkat-i ir eki e e e ir a ara a ve a t i i ara ar ar a i ir.
r m ar i e ara a ma ara ve a a a ka ar a e e a i ir. e r ve a a ar tra k k ra ar a ma erekmekte ir.
79
Ku e an al m
Hareket i i im eri e e a i e e i te ike ere ir a ka r ek e me i
a r. a ar e im i ama ar a k -arak var a a ve var a k a e
kar k me i e a veri ir. a a -ara r a areket etme i e i e
me i a veri ir. e er ir er e im a a a me a a e ir e a ka ar a ve ma i a ar ara e e a i ir. ara a
me i a a m ak a a i ir.
e er i im e e e a ir e ake r. r a ar ve eri e kar ar a
me a a e e i ir. eki e a a i ve a -a miktar aki ir eki e arekete e-erek ir e i tamame a a k me ka -a arak a ve ma ka ar a e e a i ir.
Hareket i i im eri e e a i e e i te ike er ka ar areket i i im eri r r-ma a a mak a te ike i ir. Hareket e e
ak ar m r rmak k a ike a-reket e e k k i im eri r rmak
em r em e k te ike i ir. r e i a i e ir i ik e ekerek r rma a a m a ere ara a a i ir r e e e-
i i arak ka a a ma a e e a i iri . e e ik e i-e a e a a a ara ve a i im eri r rma a a mama .
80
3. n en Bilimleri 2. Ünite
nelim tar al m
k k ri r a ve a a e e r rke k arak e e ir arka a -m i e ar a e er a a a i ir e erimi i a a aki k t a a a m a a ra arka a ar m a a a a m.
e ke i er ve e ektrik rete r r t r-i eri r r a itme k vve i e areket e er. areke a a ma a
e ektrik e er i i re ir. kemi e e -ik e r r a E e ve armara -e eri e r r t r i eri k r m t r.
--
Bil i da ar m
81
Ku e an al m
Neler ö rendik?
82
3. n en Bilimleri 2. Ünite
1. i it e i e a k a a a ir k vvet r r a a
tara a r a a k areket e i-i akk a e er e e i ir i i
...............................................................................................................
...............................................................................................................
2. a aki re im eri i e e e im. Her ir r e e a a k vvet eri
t r itme k vve ekme k vve ) e ir e erek mara ar -
k t ara a a m.
1 2 3
4 5 6
7 8 9
tme k vve
..............................................
ekme k vve
..............................................
Ö rendiklerimizi de erlendirelim
83
Ku e an al m
3.
tme ve ekme k vvet eri rai im eri er ama areketee ire i ir.
ra i im ere a a itme ve ekme k vvet eri i er a-ma arekete e e a a mekte ir. i e e-i e ak m r e e
...............................................................................................................
...............................................................................................................
4. a aki er e a i i a a a i eri areket e e i im eri e e a i e e i te ike i r m ara r ek a i ir
. . .
. ak ara a ar ar ra k ar. a akta a a rke emek e e ir e e i a a a ak a ma. arke k a arka a a e me tak ma
) a ) ve ) ve
eva m e e i i a k a a m.
...............................................................................................................
...............................................................................................................
84
3. n en Bilimleri 2. Ünite
5. a aki ta m ara kar k e e kavram ar a a a ve kar a a a-a a ak eki e ma a a mara a e ir e k t k ara a a m.
1
2
3
4 5
6
oldan sa a1. a ir kta a k var a a ve var a k a e kar k me i.3. rmakta a i im eri areket e re areket e e i im eri r -ra i e etki.4. Hareket etme e a am a e e ke ime ir.6. a akta arka a m a arke a m k vvete veri e a .
ukar dan a a a1. i i eri tar a aki e e eri kerke a k ar k vvete veri e a .2. Hareket e e a am a e e ke ime ir.5. r a ar ve eri e kar ar a me a a e e i e a a e r.
85
Ku e an al m
6. Hareket i a var k ar arekete e ire i mek i i e a ma r ma ir r ek vere im.
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
NOTLARIM
86
3. n en Bilimleri 2. Ünite
NOTLARIM
Ünitelere ait bölüm sonlar ndaki “Ö rendiklerimizi de erlendirelim” k sm nda sorulan aç k uçlu sorular n cevaplar , ö rencilerin bireysel farkl l klar na göre de i ebilece i için özellikle verilmemi r.
1.Ünite 1. Bölüm1.
Göz Kulak Dil Burun Deri
9 3, 6 1, 5 4, 8 2, 7
2.Cisimlere ait baz özellikler
ekil Koku Sertlik Tat S cakl k Renk Ses
Duyu
lar
GörmeDokunma
itmeTat almaKoklama
3.Kulaksa l
Dilsa l
Gözsa l
Derisa l
Burun sa l
Televizyon ve bilgisayar ekranlar na yak ndan bakmayal m.
Gürültülü yerlerde bulunmayal m.
Düzenli olarak banyo yapal m.
Çok s cak ve çok so uk besinler tüketmekten kaç nal m.
Ne oldu unu bilmedi imiz eyleri koklamayal m.
BÖLÜM SONU DE ERLENDIRME SORULARININ CEVAP ANAHTARI
EK-1
X X
2. Bölüm5.BulmacaSoldan sa a:1. Soru: Ç3. Soru: Kuvvet4. Soru: Hareketsiz6. Soru: tme
Yukar dan a a ya:1. Soru: Çekme2. Soru: Hareketli5. Soru: Sel
2.Ünite 1. Bölüm5.Bulmaca1. Soru: Yava lama 2. Soru: H zlanma3. Soru: Dönme4. Soru: Yön de i rme5. Soru: Sallanma6. Soru: Hareket2. Bölüm2.tme kuvve : 2, 4, 5
Çekme kuvve : 1, 3, 6, 7, 8, 9
4. C
4.
EK-2
-A-akkor telli lamba: Yüksek s cakl a dayan kl bir telin üzerinden elektrik ak m geçirilmesi sonucu k elde edilen lamba çe idi.akü: Elektrik enerjisini kimyasal enerjiye çevirerek depolayan ve depolanan kimyasal enerjiyi iste-nildi inde elektrik enerjisi olarak d ar veren kaynak.araç: Bir i yapmakta veya sonuçland rmakta gücünden yararlan lan nesneye verilen ad.a k pil: Kullan m ömrünü tamamlam veya u ram oldu u ziksel hasar sonucu kullan lmayacak duruma gelmi pil.
-B-baraj: Suyu toplama, sulama ve elektrik üretmek amac yla akarsu üzerine yap lan bent.batarya: çinde birden fazla pil içeren elektrik kayna .bilim: Bilimler toplulu u ve bilimsel bilgilerin tümü.bilim insan : Bilimsel çal malarla u ra an ki ilere verilen ad.bilinçli tüke ci: h yaçlar n kar lamak için kaynaklar kullan rken bilinçli davranan ki ilerdir.
-C-canl : Canl l k faaliyetlerini (büyür, geli ir, beslenir, hareket eder, solunum yapar, bo al m yapar, çevre-den gelen uyar lar alg lar ve tepki verir, ço al r) gösterebilen varl klara verilen ad.c va: Oda s cakl nda s v halde bulunan gümü ümsü renkte tehlikeli bir madde.
-Ç-çevre: Canl ve cans z varl klar n bir arada bulundu u ve birbirleriyle ili kiler kurdu u yerlerin tamam .çevre kirlili i: Yeryüzünde ya ayan bütün canl lar n sa l n olumsuz etkileyen, cans z ö elerin üzer-inde yap sal zararlar veren maddelerin hava, su ve topra a kar mas olay .
-D-dengeli beslenme: Vücudumuzun ih yac olan besinlerden yeteri kadar tüketmedir.deprem: Yer kabu unun derin katmanlar n n k r l p yer de i rmesi veya yanarda lar n püskürme durumuna geçmesi yüzünden olu an sars n , yer sars n s .dinamo: Hareket enerjisini elektrik enerjisine çeviren mekanizma.do al çevre: Canl ve cans z varl klar n do al olarak etkile im içerisinde olduklar , do ada kendili in-den olu an ya am alanlar .doküman: Belgeduyu: nsan ve hayvanlarda d dünyan n etkisini duyma yetene i.duyu organlar : Çevreden gelen uyar lar alg layan organlar.
-E-elektrik çarpmas : Elektrik ak m n n canl vücudundan geçmesiyle meydana gelen tehlikeli durum. elektrik santrali: Elektrik enerjisinin üre lip da ld merkez.elektrik sigortas : Devreden geçen elektrik ak m n n belli bir s n r geçmesi durumunda ak m kesmesi amac yla kullan lan devre eleman .elektrik tasarrufu: Elektrik kaynaklar n n dikkatli, yeterli ve tutumlu kullan lmas d r.esnek cisim: Kuvve n etkisiyle ekli de i en ve kuvve n etkisi kalk nda eski eklini alan cisim.evsel a k: Evde kullan mdan dü mü , eskimi , y pranm veya çöp durumuna gelmi maddeler.
-G-gereç: Belirli bir i i yapmak için kullan lmas gereken maddeler, malzeme.gözlük: Görme bozuklu u olan gözlerin daha iyi görmesine veya gözleri korumaya yarayan, bir çerçev-eye yerle rilmi çi camdan olu an araç.gözya : Gözya bezlerinin salg lad , gözün nemlenmesini ve temizlenmesini sa layan ve baz etkiler-le akan s v damlac klar ndan her biri.güne paneli: Güne ten gelen k enerjisini elektrik enerjisine dönü türen düzenek.
-H-haberle me: Ki iler veya ki iler ile teknik cihazlar aras ndaki bilgi ve haber aktar m .hareket: Bir varl n durumunun veya yerinin de i mesi.hava: Hava tabakas n olu turan, bütün canl lar n solunumuna yarayan, renksiz ve kokusuz gaz kar m .
SÖZLÜK
EK-3
-I-ldak: Karanl kta bir hede ayd nlatmak için kullan lan dar, uzun bir n deme ç karan k kayna .
- -i itme cihaz : itme kayb ya ayan ki ilerin mevcut duyma yetene ini yükseltmek için d ar dan gelen sesleri yükselterek kula n duymas na yard mc olan elektronik alet.israf: Gereksiz yere para, zaman, emek vb. harcama, savurganl k.
-K-kara: Yeryüzünün denizle örtülü olmayan bölümü, toprak.kauçuk: Çe itli a aç ve petrol a klar n n birle rilmesiyle elde edilen dayan kl esnek madde.ke if: Var oldu u bilinmeyen bir eyin ortaya ç kar lmas .kontakt lens: Gözün saydam tabakas n n üzerine do rudan uygulanan, görmeyi düzel ci mercek.konteyner: Genellikle ta mac l kta kullan lan çelik kap.kronometre: Süreölçerküp: Birbirine e it karelerden olu an al yüzlü dikdörtgen cismin ad .küre: Bütün noktalar merkezden ayn uzakl kta bulunan bir yüzeyle s n rl cisim.
-L-laboratuvar: Deney, inceleme ve ara rmalar n yap ld yer.lamba: Elektrik enerjisini k enerjisine dönü türen elektrik devresi eleman .lazer: Tek renkli yo un k deme .
-M-mikrop: Hastal k yapan mikroskobik canl .mucit: Yeni bir bulu ortaya koyan, icat eden kimse.müdahale: lere ve lüzumlu hallere gerekli durumlarda kar mak
-O-obezite: Sa l bozacak ölçüde vücu a a r ya birikmesi sonucu olu an sa l k sorununa verilen ad.
-P-panç balon: Standart balondan daha büyük boyu a, tepe k sm na las k ba l balon.pervane: Döndü ünde bir mekanizmay i leten bir eksene dikey olarak ba lanm , iki veya ikiden çok kana an yap lm alet.pil: Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönü türen elektrik devresi eleman .pil yata : Pilin elektrik devresine ak m verebilmesi için konuldu u kutu.poster: Duvara as lan büyük boy resimpriz: Elektrik ak m almak için in sokuldu u yuva.pürüz: Maddenin düzgünlü ünü bozan ç k n l yap .
-R-radyasyon: Çevreye radyoak f maddeler tara ndan canl lar için zararl parçac klar n yay l m , n m.rüzgâr türbini: Rüzgâr n sa lad hareket enerjisini elektrik enerjisine çeviren sistem.
-S-sa l k: Vücudun hasta olmamas durumu.sente k madde: Yapay yollardan elde edilen maddeler.sanayi: Ham maddeleri i lemek, enerji kaynaklar n üretmek için kullan lan yöntemlerin ve araçlar n bütünü.sibop: Bir yay yard m yla madde geçi ini ayarlamaya yarayan kapak, supap.stetoskop: Kalbin ve iç organlar n hareketleri ile meydana gelen sesleri dinlemeye yarayan araç.strafor: Yapay olarak elde edilen, yumu ak ve esnek dolgu gereci.su tasarrufu: Su kaynaklar n n dikkatli, yeterli ve tutumlu kullan lmas d r.
- -arj cihaz : Elektronik cihazlar için gerekli olan pilin doldurulmas n sa layan alet.ehir elektri i: Elektrik santrallerinde üre len ve ile m hatlar yla yerle im alanlar na ta nan elektrik
kayna .
EK-4
-T-tabaka: Birbiri üzerinde bulunan bölümlerin her biri.tahri : Yakarak ka nd rma, zarar verme durumu.tasarruf: Kaynaklar n dikkatli, yeterli ve tutumlu kullan lmas .tasarru u lamba: Akkor telli lambaya göre daha az elektrik enerjisi sarf eden lamba.teknoloji: nsan n maddi çevresini denetlemek ve de i rmek amac yla geli rdi i araç gereçlerle bunlara ili kin bilgilerin tümü.topaç: Çevresine ip sar l p ipin birden çekilip b rak lmas ile kendi etra nda dönen bir ucu sivri koni eklindeki bir tür oyuncak.
trambolin: Bir çerçeve içerisinde yaylarla z plama alan n n olu turuldu u spor ve e lence ale .TSE: Türk Standartlar Ens tüsü, her türlü madde ve ürünlerin hizmet ve kalite standartlar n haz r-layan kurulu .tutumluluk: h yaçlar n dikkate alarak zaman , paray , enerjiyi ve di er tüke m maddelerini bilinçli bir ekilde kullanma.tüke ci: Günlük ih yaçlar n kar lamak için çevresinde bulunan çe itli kaynaklar kullananlara verilen ad.tükürük: Kulak, dil ve çene al nda bulunan tükürük bezlerinin a za akan salg s .
-U-ula m: Köyler, ehirler, ülkeler aras nda bir yerden bir yere gidi geli .
-V-van latör: S cak ve durgun havay dalgaland rarak esin sa layan alet.
-Y-yapay çevre: nsanlar n kendi amaçlar için geli rdikleri çevre.
Adamczyk, P. & Law, P.F. (Çev.: Necmi Bu dayc ) (2000). Elektrik ve Manye zma, stanbul: TÜB TAK Yay nlar
Bingham, J. (Çev.: Feryal Halatç ) (2010). Bilimsel Deneyler, stanbul: TÜB TAK Yay nlarBueche, F. J & Jerde, D. A (Çev. Edit.: Kemal Çolako lu) (2003). Fizik lkeleri I-I-III, Ankara: Palme Yay nc l kDemirci, N. & Efe, S. (2007). lkö re m Ö rencilerinin Ses Konusundaki Kavram Yan lg lar n n Belirlen-mesi, Bal kesir Üniversitesi Neca bey E i m Fakültesi Dergisi, 1 (1), 23-56.Edom, H.& Woodward, K. (Çev.: Ay e Turak) (2008). Deneylerle Bilim-II, stanbul: TÜB TAK Yay nlarEngel Türleri ve Özel E i m, h p://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/32/01/155082/dosy-alar/2013_02/14113954_engeltrlervezeletm.docx (Eri im Tarihi: 14.06.2015)Flood, M.& Spurgeon, R. (Çev.: Zehra Sönmezer) (2004). Enerji ve Güç, Ankara: TÜB TAK Yay nlarGiancoli (Çev. Edit.: G. Önengüt) (2009). Fen Bilimcileri ve Mühendisler çin Fizik, Ankara: Akademi Yay nc l kKöseo lu, F., Atasoy, B., Kavak, N., Akku , H., Budak, E., Tümay, H., Kaday fç , H. & Ta delen, U. (2003). Yap land r c Ö renme Ortam çin Bir Fen Ders Kitab Nas l Olmal , Ankara: Asil Yay n Da mMcFadden, C. & Yager, R.E. (1997). Science Plus Technology and Society, USA: Holt-Rinehart-Winston.Milli E i m Bakanl Talim ve Terbiye Kurulu Ba kanl (2013). lkö re m Kurumlar ( lkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. S n ar) Ö re m Program , Ankara.
KAYNAKÇA
EK-5
Serway, R. A. & Beichner, R.J. (Çev. Edit.: Kemal Çolako lu) (2002). Fen ve Mühendislik çin Fizik I-I-III, Be inci Bask dan Çeviri, Ankara: Palme Yay nc l kTa nabilir Pil Üre cileri ve thalatç lar Derne i (TAP) Web Sayfas : h p://tap.org.tr (Eri im Tarihi: 10.07.2014)Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay nlarTürkiye Bilimsel ve Teknolojik Ara rma Kurumu (TÜB TAK) Bilim ve Teknik Dergisi Web Sayfas : h p://www.biltek.tubitak.gov.tr/merak_e kleriniz/index.php?kategori_id=11&soru_id=4709 (Eri im Tarihi: 18.07.2014)Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Ara rma Kurumu (TÜB TAK) Bilim Çocuk Dergisi Web Sayfas : h p://www.biltek.tubitak.gov.tr/cocuk (Eri im Tarihi: 11.07.2014)Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Ara rma Kurumu (TÜB TAK) Merakl Minik Dergisi web sayfas : h p://www.merakliminik.tubitak.gov.tr/ (Eri im Tarihi: 15.07.2014)Ünsal, Y. & Güne , B. (2002). Bir Kitap nceleme Çal mas Örne i Olarak MEB lkö re m 4. S n f Fen Bilgisi Ders Kitab na Fizik Konular Yönünden Ele rel Bir Bak , Gazi E i m Fakültesi Dergisi, 22 (3), 107-120. Yaz m K lavuzu. (2012). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay nlarYel, M., Bahçeci, Z. & Y lmaz, M. (2008). Genel Biyoloji, Ankara: Seçkin Yay nc l k
OR J NAL Ç Z MLER
Ders kitab nda yer alan a a daki ekiller tara m zdan .çizilmi r.
1.Resim Sayfa 4, 2. Resim Sayfa 4, 3. Resim Sayfa 4, 1. Resim Sayfa 5, 2. Resim Sayfa 5, 3. Resim Sayfa 5, 1. Resim Sayfa 6, 2. Resim Sayfa 6, 3. Resim Sayfa 6, 4. Resim Sayfa 6, 5. Resim Sayfa 6, 1. Resim Sayfa 7, 2. Resim Sayfa 8, 1. Resim Sayfa 12, 2. Resim Sayfa 12, 3. Resim Sayfa 12, 4. Resim Sayfa 12, 1. Resim Sayfa 15, 6. Resim Sayfa 16, 5. Resim Sayfa 18, 1. Resim Sayfa 22, 2. Resim Sayfa 28, 3. Resim Sayfa 28, 2. Resim Sayfa 30, 2. Resim Sayfa 31, 2. Resim Sayfa 32, 1. Resim Sayfa 36, 2. Resim Sayfa 36, 3. Resim Sayfa 36, 4. Resim Sayfa 36, 5. Resim Sayfa 36, 6. Resim Sayfa 36, 7. Resim Sayfa 36, 8. Resim Sayfa 36, 9. Resim Sayfa 36, 1. Resim Sayfa 39, 1. Resim Sayfa 40, 2. Resim Sayfa 40, 3. Resim Sayfa 40, 4. Resim Sayfa 40, 5. Resim Sayfa 40, 6. Resim Sayfa 40, 7. Resim Sayfa 40, 1. Resim Sayfa 50, 1. Resim Sayfa 51, 4. Resim Sayfa 51, 2. Resim Sayfa 52, 2. Resim Sayfa 55, 1. Resim Sayfa 59, 1. Resim Sayfa 60, 1. Resim Sayfa 62, 2. Resim Sayfa 62, 3. Resim Sayfa 62, 4. Resim Sayfa 62, 1. Resim Sayfa 72, 1. Resim Sayfa 73, 2. Resim Sayfa 73, 4. Resim Sayfa 73, 1. Resim Sayfa 74, 1. Resim Sayfa 77, 2. Resim Sayfa 82, 3. Resim Sayfa 82, 4. Resim Sayfa 82, 5. Resim Sayfa 82, 6. Resim Sayfa 82, 7. Resim Sayfa 82, 8. Resim Sayfa 82, 9. Resim Sayfa 82, 10. Resim Sayfa 82, 1. Resim Sayfa 83, 2. Resim Sayfa 83, 3. Resim Sayfa 83,
GÖRSEL KAYNAKÇA
LOGO
Ders kitabında yer alan aşağıdaki logolar
2. Resim Sayfa 248, 2. Resim Sayfa 290
ORiJİNAL FOTOĞRAFLAR
Ders kitabında yer alan aşağıdaki şekillerdeki fotoğrafl ar tarafımızdan çekilmiştir.
2. Resim Sayfa 38, 3. Resim Sayfa 55,
TELİFİ ÖDENEN ŞEKİLLER
Ders kitabında yer alan aşağıdaki şekillerdeki görseller www.alamy.com/tr sitesinden satın alın-
mıştır.
1. Resim Sayfa 41.
Ders kitabında yer alan aşağıdaki şekillerdeki görseller www.gettyimages.com sitesinden satın
alınmıştır.
Ünite Kapak Sayfa 1, Bölüm kapağı Sayfa 2, Bölüm kapağı Sayfa 3, 1. Resim Sayfa 8, 3. Resim Sayfa
8, 1. Resim Sayfa 9, 1. Resim Sayfa 11, 1. Resim Sayfa 13, 2. Resim Sayfa 13, 3. Resim Sayfa 13, 4. Resim
Sayfa 13, 2. Resim Sayfa 15, 3. Resim Sayfa 15, 1. Resim Sayfa 16, 2. Resim Sayfa 16, 3. Resim Sayfa 16,
4. Resim Sayfa 16, 5. Resim Sayfa 16, 1. Resim Sayfa 18, 2. Resim Sayfa 18, 3. Resim Sayfa 18, 4. Resim
Sayfa 18, 1. Resim Sayfa 19, 2. Resim Sayfa 19, 3. Resim Sayfa 19, 4. Resim Sayfa 19, 5. Resim Sayfa 19,
1. Resim Sayfa 21, 2. Resim Sayfa 21, 3. Resim Sayfa 21, 2. Resim Sayfa 22, 1. Resim Sayfa 24, 1. Resim
Sayfa 27, 2. Resim Sayfa 27, 3. Resim Sayfa 27, 1. Resim Sayfa 28, 1. Resim Sayfa 29, 2. Resim Sayfa 29,
3. Resim Sayfa 29, 1. Resim Sayfa 30, 1. Resim Sayfa 31, 1. Resim Sayfa 32, 1. Resim Sayfa 33, 2. Resim
Sayfa 33, 3. Resim Sayfa 33, 1. Resim Sayfa 35, 2. Resim Sayfa 35, 3. Resim Sayfa 35, 4. Resim Sayfa
35, 5. Resim Sayfa 35, 1. Resim Sayfa 38, Ünite Kapak Sayfa 43, Bölüm kapağı Sayfa 44, Bölüm kapağı
Sayfa 44, Bölüm kapağı / Sayfa 45, Bölüm kapağı / Sayfa 45, 1. Resim Sayfa 46, 2. Resim Sayfa 46, 3.
Resim Sayfa 46, 1. Resim Sayfa 47, 2. Resim Sayfa 47, 3. Resim Sayfa 47, 4. Resim Sayfa 47, 5. Resim
Sayfa 47, 6. Resim Sayfa 47, 1. Resim Sayfa 48, 2. Resim Sayfa 48, 3. Resim Sayfa 48, 1. Resim Sayfa
49, 2. Resim Sayfa 49, 3. Resim Sayfa 49, 4. Resim Sayfa 49, 2. Resim Sayfa 50, 3. Resim Sayfa 50, 4.
Resim Sayfa 50, 5. Resim Sayfa 50, 2. Resim Sayfa 51, 3. Resim Sayfa 51, 1. Resim Sayfa 52, 3. Resim
Sayfa 52, 1. Resim Sayfa 55, 1. Resim Sayfa 56, 2. Resim Sayfa 56, 3. Resim Sayfa 56, 4. Resim Sayfa
56, 1. Resim Sayfa 57, 2. Resim Sayfa 57, 3. Resim Sayfa 57, 1. Resim Sayfa 58, 2. Resim Sayfa 58, 3.
Resim Sayfa 58, 4. Resim Sayfa 58, 1. Resim Sayfa 61, 2. Resim Sayfa 61, 3. Resim Sayfa 61, 4. Resim
Sayfa 61, 5. Resim Sayfa 61, 1. Resim Sayfa 63, 2. Resim Sayfa 63, 1. Resim Sayfa 64, 2. Resim Sayfa
64, 1. Resim Sayfa 65, Bölüm kapak Sayfa 68, Bölüm kapak Sayfa 69, 1. Resim Sayfa 70, 1. Resim Sayfa
71, 2. Resim Sayfa 71, 3. Resim Sayfa 71, 4. Resim Sayfa 71, 2. Resim Sayfa 72, 3. Resim Sayfa 72, 3.
Resim Sayfa 73, 5. Resim Sayfa 73, 2. Resim Sayfa 74, 3. Resim Sayfa 74, 4. Resim Sayfa 74, 5. Resim
Sayfa 74, 1. Resim Sayfa 75, 2. Resim Sayfa 75, 3. Resim Sayfa 75, 4. Resim Sayfa 75, 5. Resim Sayfa
75, 6. Resim Sayfa 75, 1. Resim Sayfa 78, 2. Resim Sayfa 78, 3. Resim Sayfa 78, 1. Resim Sayfa 79, 2.
Resim Sayfa 79, 3. Resim Sayfa 79, 1. Resim Sayfa 80, 1. Resim Sayfa 82,
EK-6
A
akü 276, 284, 286, 297, 305, 306
B
batarya 279, 283, 287
bilinçli tüke ci 181, 228
C
canl 182, 184, 186, 195, 196, 200, 214, 232, 246
cans z 182, 191, 192, 195, 196, 200
Ç
çapak 9
çekme 315
çevre 289, 293
ç 79
D
dengeli beslenme 246, 248
dinamo 284
duyu 1, 2, 6, 7, 11, 24, 26, 33, 35, 37, 39, 41
E
elektrik çarpmas 308, 310, 319, 323
esnek 97, 110, 125
G
geoit 331
H
hareket 331, 333, 353, 359
I
k 284, 295
i itme 11, 13, 37
itme 68, 70, 71, 72, 73, 80, 82, 83
K
kauçuk 125
O
obezite 248
P
D Z N
EK-7
pil 276, 282, 286, 290, 297, 298, 302, 305, 306
S
sa l k 31, 34
sente k 125
ses idde 152, 154, 161
stetoskop 13
ehir elektri i 279, 280, 281, 282, 284, 285, 287, 312
T
tasarruf 230, 240
TSE 231, 232
tutumluluk 228, 237
tüke ci 181, 228
türbin 56,80
EK-8