ระบบลกหนเงนยมและบคลากร บรษท อนเทลลเจนท ดเวลลอปเมน ซอฟตแวร จ ากด LOAN RECEIVABLE SYSTEM AND PERSONAL FOR INTELLIGENT

DEVELOPMENT SOFTWARE CO., LTD.

นายสธ ค าสมทร นายสพจน แสนสงห นายชาญวทย จนปม

ปรญญานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต

ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

พ.ศ. 2554

ระบบลกหนเงนยมและบคลากร บรษท อนเทลลเจนท ดเวลลอปเมน ซอฟตแวร จ ากด

นายสธ ค าสมทร นายสพจน แสนสงห นายชาญวทย จนปม

ปรญญานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร คณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร พ.ศ. 2554

LOAN RECEIVABLE SYSTEM AND PERSONAL FOR INTELLIGENT DEVELOPMENT SOFTWARE CO., LTD.

MR. SUTHI KHAMSAMUT MR. SUPOT SAENSING MR. CHANWIT JUNPOOM

THIS PROJECT SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE BACHELOR DEGREE OF ENGINEERING

DEPARTMENT OF COMPUTER ENGINEERING FACULTY OF ENGINEERING

RAJAMANGALA UNIVERSITY OF TECHNOLOGY THANYABURI YEAR 2011

หวขอปรญญานพนธ ระบบลกหนเงนยม และบคลากร บรษท อนเทลลเจนท ดเวลลอปเมนซอฟตแวร จ ากด

นกศกษา นายชาญวทย จนปม นายสพจน แสนสงห นายสธ ค าสมทร

อาจารยทปรกษา อาจารยนชรตน ราชบร

ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร อนมตใหปรญญานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต ……………………………………………หวหนาภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร (อาจารยมาโนช ประชา) คณะกรรมการสอบปรญญานพนธ ……………………………………………ประธานกรรมการ (ผศ.วฒนา พนธล าเจยก) ……………………………………………กรรมการ (อาจารยพฒณรพ สนนทพจน) ……………………………………………กรรมการ (อาจารยวระ คมปรยารตน)

……………………………………………กรรมการและอาจารยทปรกษา (อาจารยนชรตน ราชบร) ลขสทธของภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร คณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

ง

หวขอปรญญานพนธ ระบบลกหนเงนยม และบคลากร บรษท อนเทลลเจนท ดเวลลอปเมนซอฟตแวร จ ากด

นกศกษา นายสธ ค าสมทร รหส 115140462032-0 นายสพจน แสนสงห รหส 115140462047-8 นายสธ ค าสมทร รหส 115140462032-0 นายชาญวทย จนปม รหส 115140462049-4 อาจารยทปรกษา อาจารยนชรตน ราชบร ปการศกษา 2554

บทคดยอ

ปรญญานพนธฉบบนเปนการกลาวถงระบบลกหนเงนยม ของบรษท อนเทลลเจนท ดเวล ลอปเมน ซอฟตแวร จ ากด ในรปแบบระบบสารสนเทศ โดยระบบแบบเดม ของเจาหนาทการเงนจะบนทกอยในรปของเอกสาร ท าใหเกดความลาชาในการรวบรวมขอมล ยากตอการวเคราะหและสรปผล ซงระบบนจะชวย ใหการบนทก ขอมลลกหนเงน ยม ของเจาหนาทในแตละหนวยงาน มความสะดวกและรวดเรวมากขน ค าส าคญ ลกหน เงนยม สารสนเทศ

จ

กตตกรรมประกาศ

โครงงาน “ระบบลกหนเงนยม บรษท อนเทลลเจนท ดเวลลอปเมน ซอฟตแวร จ ากด ” ส าเรจไดดวยด ทงนดวยความรวมมอของสมาชกในกลม ทท าใหการท างานทกอยางดวยด รวมทงการสนบสนนของอาจารยและเจาหนาทประจ าภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอรทกๆทาน โดยเฉพาะอยางยง อาจารยทปรกษาโครงงาน อาจารยนชรตน ราชบร ทคอยแนะน าในเรองตางๆ และชแนะแนวทางในการด าเนนงานไดเปนอยางด รวมถงผจดการและเจาหนาทพนกงาน บรษท อนเทลลเจนท ดเวลลอปเมน ซอฟตแวร จ ากด ทใหขอมล และขอขอบคณทกๆทานทมสวนเกยวของและคอยใหก าลงใจในการท างานเสมอมา คณความดของโครงงานนขอมอบแด บพการ ผมพระคณ อาจารย และผทเกยวของทกทานทท าใหโครงงานนส าเรจไดดวยด สวนการใหค าแนะน าและค าตชม คณะผจดท าขอนอมรบไวดวยความเคารพอยางยง คณะผจดท า

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญ ฉ สารบญตาราง ซ สารบญรป ฌ บทท 1 บทน า 1 1.1 ความเปนมาและความส าคญ 1 1.2 วตถประสงค 1 1.3 ขอบเขตของโครงงาน 1 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2 บทท 2 ทฤษฎและขอมลทเกยวของ 3 2.1 ระบบฐานขอมล 3 2.2 การออกแบบฐานขอมล 8 2.3 การวเคราะหและออกแบบระบบ 21 2.4 วศวกรรมซอฟตแวร 27 2.5 การบรหารจดการลกหนเงนยม 29 บทท 3 การออกแบบฐานขอมลและการสรางระบบ 33 3.1 แผนการด าเนนงาน 33 3.2 การออกแบบฐานขอมลและการสรางระบบ 34 3.3 ตารางทใชในการเกบขอมล 42 บทท 4 การทดสอบการใชงาน 50 4.1 ผลการด าเนนงานของระบบ 50 4.2 การทดสอบทางดานเจาหนาทของบรษท 51 บทท 5 สรปผลของโครงงาน 65 5.1 สรปผลทไดจากโครงงาน 6 5 5.2 ขอเสนอแนะในการพฒนาโครงงาน 65 5.3 อปสรรคในการท าโครงงาน 66

ช

สารบญ (ตอ)

หนา บรรณานกรม 67 ภาคผนวก ก แบบฟอรมเอกสารอางอง 68 ภาคผนวก ข คมอการตดตงโปรแกรมระบบลกหนเงนยม 71 ภาคผนวก ค คมอการใชงานระบบลกหนเงนยม 75 ประวตผจดท า 89

ซ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 3.1 แผนการด าเนนงานของโครงการ 33 3.2 Human แสดงรายละเอยดทวไปของพนกงาน 42 3.3 Human With Picture แสดงรายละเอยดรปภาพของพนกงานทงหมด 43 3.4 Initial แสดงรายละเอยดค าน าหนาชอ 43 3.5 Paid Bonus แสดงรายละเอยดการจายโบนสในแตละป 43 3.6 Position แสดงรายละเอยดต าแหนงงานทงหมด 44 3.7 Province แสดงรายละเอยดรายชอจงหวด 44 3.8 User Name แสดงรายละเอยดชอผใชระบบ 45 3.9 Work Status แสดงรายละเอยดสถานการณท างาน 45 3.10 Work Type แสดงรายละเอยดประเภทต าแหนงงาน 45 3.11 Work Data แสดงรายละเอยดการท างานของพนกงานแตละคน 46 3.12 Work Data Detail แสดงรายละเอยดการท างาน 47 3.13 Department แสดงรายละเอยดชอแผนกพนกงาน 47 3.14 Receipt แสดงรายละเอยดจ านวนเงนยมทงหมด 47 3.15 Bonus Rate แสดงรายละเอยดเวลาการท างาน 48 3.16 Contract แสดงรายละเอยดสญญาลกหนทงหมด 48 3.17 Receipt แสดงรายละเอยดใบเสรจรบเงน 48 4.1 ตารางแสดงสทธการเขาใชระบบของผใชงานแตละระดบ 50 4.2 ขอก าหนดอตราผลตอบแทน 54

ฌ

สารบญรป

รปท หนา 2.1 โครงรางฐานขอมลแบบล าดบชน (Hierarchical) 3 2.2 โครงรางฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database) 4 2.3 เอนทตนกศกษา 8 2.4 ตวอยางของเอนทตออนแอ 9 2.5 ตวอยางของเอนทตปกตและเอนทตออนแอ 10 2.6 Property ของเอนทตนกศกษา 11 2.7 ตวอยางของ Composite Property 11 2.8 ตวอยางของ Key Property 12 2.9 ตวอยางของ Multi-Valued Property 13 2.10 ตวอยางของ Derived Property 13 2.11 ความสมพนธระหวางเอนทตนกศกษาและเอนทตคณะ 14 2.12 ความสมพนธทสรางจาก Key Property ของเอนทตทมความสมพนธกน 14 2.13 ความสมพนธมากกวาหนงความสมพนธ 15 2.14 ความสมพนธแบบ Total Participation 15 2.15 ความสมพนธแบบ Partial Participation 16 2.16 ความสมพนธแบบหนงตอหนง 16 2.17 ความสมพนธแบบหนงตอกลม 17 2.18 ความสมพนธแบบกลมตอกลม 17 2.19 ความสมพนธแบบ N-ary 18 2.20 ความสมพนธ แบบ Existence Dependency 19 2.21 ความสมพนธแบบ Recursive 19 2.22 Composite Property การเรยน 20 2.23 รปแสดง Subtype และ Supertype 21 2.24 ขนตอนการแกไขปญหาของนกวเคราะห 22 2.25 ตวอยางแกนชารต 24 2.26 ผงงานสรปกจกรรมส าคญตางๆ ใน SDLC 25 3.1 ER Diagram ระบบลกหนเงนยม 34

ญ

สารบญรป (ตอ)

รปท หนา 3.2 Context Diagram ของระบบลกหน 35 3.3 Data Flow Diagram Level 1 ของระบบลกหนเงนยม 36 3.4 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 1.0 37 3.5 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 2.0 38 3.6 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 3.0 38 3.7 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 4.0 39 3.8 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 5.0 40 3.9 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 6.0 40 3.10 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 7.0 41 4.1 หนา Login ใหกรอก Username และ Password เพอเขาสระบบ 52 4.2 การเพม/แกไข/ลบแผนกงานใหม 52 4.3 การเพม/แกไข/ลบต าแหนงใหม 53 4.4 การเพม/ลบขอมลพนกงานใหม 54 4.5 แกไขขอมลพนกงาน 55 4.6 บนทกการจายเงนเดอน 56 4.7 สญญาเงนยม 57 4.8 ใบเสรจรบเงน 58 4.9 รายงานทะเบยนลกหน 59 4.10 รายงานลกหนคงเหลอ 59 4.11 รายงานการสงใชเงนยม 60 4.12 ตดเบกสญญาเงนยม 61 4.13 ก าหนดสทธผใชงาน 61 4.14 ตวอยางเอกสารสญญายมเงน 62 4.15 ตวอยางเอกสารสลปเงนเดอน 63 4.16 ตวอยางเอกสารใบเสรจรบเงน 63 4.17 ตวอยางเอกสารใบรบใบส าคญ 64

1

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญ

ตามทบรษทไดก าหนดให หนวยงาน/กลมงาน และบคลากร สามารถยมเงนในกรณทจ าเปนเพอไปใช จาย เปนตน จากนนจงน าเอกสารใบเสรจรบเงนทเกดขนและเงนสดเหลอจายมาคนในสวนทยมเงนไปไมวาจะเปนการยมเงนจากแหลงเงนทเกดจากรายไดของบรษท

ปจจบน ทางหนวยงาน องคกร ทงภาครฐและเอกชน มการท างานทางดานเอกสารและการจดเกบขอมลทมจ านวนมาก และเปนสงทส าคญเพอเกบไวเปนหลกฐานในการอางองตางๆ บรษทอนเทลลเจนท ดเวลลอปเมน ซอฟตแวร จ ากด เปนอกหนวยงานหนง ทจะตองพงระบบเทคโนโลยการจดการขอมล เพอเพมประสทธภาพในการท างาน ในระบบบญช การจดการเกยวกบขอมลของลกหนเงนยม ของ บรษททมความซบซอน มขนตอนการท างาน และขอมลทเกยวของมากมาย ดงนนจงตองมการจดการขอมลทประสทธภาพ เพอใหไดขอมลทถกตอง และมความสะดวกในการน าขอมลนนมาใชงาน ในโปรแกรมระบบลกหนเงนยมทไดจดท าขนน มความสามารถในการจดการขอมลตางๆ 1.2 แนวคดวธการแกปญหา 1.2.1 เพอควบคมการใชเงนของบรษท ใหเกดประโยชนกบบคลากรของบรษท

1.2.2 เพอใหทราบวามการยมเงน และเบกจายเงนไปเปนจ านวนเทาไร รวมทงวตถประสงคในการยมเงน 1.2.3 เพอควบคมขนตอนการคนเงนใหอยในกรอบของเวลาทก าหนด 1.2.4 เพอตดตามกระบวนการทวงหนใหเปนไปอยางรวดเรวและถกตอง 1.3 ขอบเขตของโครงงาน 1.3.1 ลกหนเงนยม แบงออกเปน 3 ระดบ 1) ระดบปฏบตการ

แสดง/เพมลบ/คนหา/บนทก ขอมลรายละเอยดลกหนเงนยม,สญญาเงนยม, ใบเสรจรบเงนแบบฟอรมภายในบรษททออกให มชอผให ชอผรบออกใหเพอแสดงวาไดรบเงนแลว ยอดเงนกบาท, ตดเบกสญญายมเงน

2

แสดง/คนหา/พมพรายงานทะเบยนลกหน , รายงานลกหนคงเหลอ , รายงานสง ใชเงนยม

พมพรายงานสญญาเงนยม, ใบเสรจรบเงน บนทกการแจงวนครบก าหนดสงใชเงนคน แสดงรายงานรายละเอยดบคลากรหรอเจาหนาท ทเปนลกหนทงหมด บนทก/แกไขงบประมาณทยม, สามารถก าหนดจ านวนเงนในการยมได บนทก/แกไขกรณไมจายเงนยมตามก าหนดสามารถคดดอกเบยเงนยมไดตาม

เปอรเซนตทก าหนด 2) ผก าหนดสทธการเขาถงขอมล 3) ระดบเจาของบรษท

แสดง/คนหารายงานทะเบยนลกหน, รายงานลกหนคงเหลอ, รายงานสงใชเงน ยม, ขอมลรายละเอยดรวมยอดเงนสด พจารณาและอนมตสญญาเงนยม

1.3.2 งานบคลากรและประกนสงคม 1) บนทกรายละเอยดพนกงาน, ภาพสวนตว, ทอยอาศย, การท างาน, ประวตการศกษา ประสบการณท างาน, ความสามารถพเศษ, ครอบครว, โรคประจ าตว, บคคลค าประกน , การอบรมดงาน, การหกเงนกรณขาดงาน, จายเงนเดอน, การลางาน, การท างานลวงเวลา 2) รายงานการจายเงนเดอนตามงวดจาย เงนเดอน ตามรหสพนกงาน 3) รายงานขอมลการหกเงน ในกรณ ลางาน ขาดงาน, การท างานลวงเวลา 4) พมพประวตพนกงาน 5) พมพสลปเงนเดอน 1.4 ผลทคาดวาจะไดรบ 1.4.1 ลดการใชทรพยากรทางดานวสด อปการณทเกยวของกบเอกสาร 1.4.2 ลดความซ าซอนของขอมล 1.4.3 เพมความสะดวกและรวดเรวของการะบวนการท างานในการตดตามลกหน 1.4.4 เพอควบคมการเบกจายเงนของบคลากรในบรษท 1.4.5 เพอความรวดเรวในการตดตามการคนเงนยม 1.4.6 เพมความความรวดเรวในการคนหาขอมลลกหนรายเกาและรายใหม 1.4.7 เพมความปลอดภยในการสญหายของขอมลการยมและคนเงนยม

3

บทท 2 ทฤษฎและขอมลทเกยวของ

2.1 ระบบฐานขอมล

ฐานขอมล (Database) คอ แหลงเกบขอมลและความสมพนธของขอมลนน ดงนนอะไรกตามทสามารถเกบขอมลและความสมพนธของขอมลนนไวได ถอวาเปนฐานขอมลทงสน การพจารณาการออกแบบฐานขอมลขนอยกบลกษณะงานและขอบเขตทใชอย เชน การเกบขอมลลกคา ถาเกบทรวมกนตงแตเลขท ถนน ต าบล และจงหวดกสามารถทจะท าได ซงจะเหมาะส าหรบท าจดหมายเวยนเทานน แตถาตองการวเคราะหขอมลเปนจงหวดจะไมสามารถท าได นอกจากตองการท าการแยกฟลดจงหวดออกมาตางหาก ดงนนการออกแบบฐานขอมลในตอนแรก จะตองท าการพจารณาถงการใชงานในอนาคตดวย โปรแกรมฐานขอมลจะอางการเกบขอมลในโครงรางแบบ ตาง ๆ หรอทเรยกวา โมเดล 2. 1.1 รปแบบของฐานขอมล 1) ฐานขอมลแบบล าดบชน (Hierarchical Database) โครงสรางฐานขอมลแบบล าดบชนเปนโครงสรางทจดเกบขอมลในลกษณะความสมพนธแบบพอ -ลก (Parent-Child Relationship Type: PCR Type) มฟลดเปนล าดบชนจะมจะมฟลดพอ (Father) และฟลดลก (Child) เรยงล าดบยอยตอไปเรอย ๆ ค าวา ขอมล ในทนคอ เรคคอรด (Record) ดงรป

รปท 2.1 โครงรางฐานขอมลแบบล าดบชน (Hierarchical) 2) ฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database) เปนการจดเกบฐานขอมลในรปแบบของตารางทมลกษณะเปน 2 มต คอ เปนแถว (Row) และเปนคอลมน (Column) จะมฟลดบางฟลดทสมพนธกบฟลดในตารางอนท าใหการใชงานสะดวกรวดเรวขน การบ ารงรกษาและการแกไขกท าไดงาย จะมรปลกษณะดงน

4

รปท 2.2 โครงรางฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database)

3) ฐานขอมลแบบขายงาน (Network Database) โครงสรางของขายงานประกอบดวยประเภทของเรคคอร ด และกลมเรคคอรดนน ๆ เชนเดยวกบโครงสรางฐานขอมลเชงสมพนธและล าดบชน ความสมพนธระหวางประเภทของเรคคอรดในฐานขอมล เรยกวา เซทไทป (Set Type) ซงสามารถแสดงในแผนภมทเรยกวา แบชแมนไดอะแกรม (Bachman Diagram) อนมองคประกอบดงน

ชอของ Set Type ชอของประเภทเรคคอรดหลก (Owner Record Type) ชอของเรคคอรดทเปนสมาชก (Member Record Type)

2.1.2 หนาทของฐานขอมล 1) ชวยก าหนด และเกบโครงสรางฐานขอมล (Define and Store Database Structure) 2) การบรรจขอมลจากฐานขอมล (Load Database) เมอมการประมวลผลทเกดจากการท างานของโปรแกรมประยกตใชงานระบบจดการฐานขอมล การรบและเกบขอมลไวในฐานขอมลเพอใชในการประมวล 3) เกบและดแลขอมล (Store and Maintain Data) ขอมลในระบบฐานขอมลจะถกเกบรวบรวมไวดวยกน โดยมระบบจดการฐานขอมลเปนผดแลฐานขอมลนน 4) ประสานงานกบระบบปฏบตการ (Operating System) ระบบปฏบตการ เปนโปรแกรมระบบเครองมอทคอยควบคมการท างานของอปกรณ หรอโปรแกรมตาง ๆ ระบบจดการฐานขอมลจะท าการประสานงานกบระบบปฏบตการในการเรยกใช แกไขขอมลหรอออกรายงานทตองการ

ตารางท 1 ตารางท 2

หมายเลข ชอ นามสกล เลขท

XXXXX XXXXX XXXXX XXXXX

XXXXX XXXXX XXXXX XXXXX

……... ……... ……... ……...

หมายเลข เงนเดอน ฝาย ผจดการ

XXXXX XXXXX XXXXX XXXXX

XXXXX XXXXX XXXXX XXXXX

……... ……... ……... ……...

5

5) ชวยควบคมความปลอดภยในระบบจดการฐานขอมล จะมวธควบคมการเรยกใช หรอเปลยนแปลงขอมลของผใชระบบซงสามารถเรยกขอมลมาแกไขไดแตกตางกนและเพอปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขนกบฐานขอมล 6) การจดท าขอมลส ารองและการกในการจดการฐานขอมลจะจดท าขอมลส ารองของฐานขอมลไว และเมอมปญหากบระบบ ระบบจะจดการใชระบบส ารองขอมลน ในการฟนสภาพการท างานใหสสภาวะปกต 7) ควบคม การใชขอมล พรอมๆกน ของผใชในระบบ ระบบจะท าการควบคมจดการฐานขอมลทมผใชหลายคนในเวลาเดยวกนโดยมการควบคมอยางถกตองเหมาะสม 8) ควบคม ความบรณภาพของขอมล ระบบจดการฐานขอมลจะท าการควบคมขอมลในระบบใหถกตองตามทควรจะเปน 9) ท าหนาทจดท าพจนานกรมขอมล และจะท าการสรางพจนานกรมขอมลเมอมการก าหนดโครงสรางของฐานขอมลขนมา เพอเกบรายละเอยด ตาง ๆ ทเกยวของกบฐานขอมล 2.1.3 การออกแบบฐานขอมล กกกกกกก วตถประสงคหลกในการออกแบบฐานขอมล คอการสรางฐานขอมลทมประสทธภาพ เพอตอบสนองความตองการของผใชงาน ซงการออกแบบฐานขอมลในทน จะมความหมายครอบคลม ถงการออกแบบฐานขอมลในระดบแนวคด (Conceptual level) และการออกแบบฐานขอมลในระดบภายในหรอเชงกายภาพ (internal level หรอ physical level) กกกกกกกก การออกแบบฐานขอมลทดและสมบรณนนเปนเรองทคอนขางท าไดยากซงปจจยส าคญในการออกแบบฐานขอมล คอความสามารถในการสรรหาวธเพอแกไขปญหานนๆ อยางม ประสทธภาพ การออกแบบฐานขอมลมขนตอนดงน 1) เกบรวบรวมความตองการของผใช (User Requirement Collection) หลงจากศกษาความตองการของผใช และรวบรวมขอมลตางๆ หรอจากการสอบถามแลวท าใหทราบถง Attribute ตางๆ ทจะเกบลงในฐานขอมล หลงจากนนพจารณาวามขอจ ากดอะไรบาง รวมทงขนาดและชนดของ Attribute 2) ออกแบบโครงสรางฐานขอมล (Conceptual Design) กกกกกกกก จาก Attribute ทงหมดทไดจากขนตอนแรกท าการออกแบบโครงสรางขอมล โดยก าหนดวาทงระบบจะตองมก Relation แตละ Relation ประกอบดวย Attribute อะไรบาง และความสมพนธระหวางขอมลเปนแบบใด โดยปกตแลวขนตอนนจะเรมเขยนจาก E-R Model 3) การแปลงเอนทต และความสมพนธระหวางเอนทตใหเปนรเลชน การก าหนดแอท ทรบวตตาง ๆ คยหลก และคยนอกในแตละรเลชน

6

กกกกกกกก การท าใหรเลชน มคณสมบตอยในรปแบบ ทเปนบรรทดฐานโดยทวไปการท าให แตละรเลชนมคณสมบตอยในรปแบบทเปนบรรทดฐานนนมกจะท าจนถงรปแบบ ทเปนบรรทดฐานขนท 3 แตอาจมในบางกรณทผออกแบบฐานขอมลจ าเปนตองด าเนนการใหรเลชนนนม คณสมบตอยในรปแบบทเปนบรรทดฐานของบอยส และคอดด หรอรปแบบทเปนบรรทดฐานขนท 4 และ 5 ดงนน เพอขจดปญหาความซ าซอนของขอมลทอาจเกดขนในแตละรเลชน จงตองจดท ารเลชนใหเปนรปแบบทเปนบรรทดฐาน โดยล าดบแรก คอ การตรวจสอบวา รเลชนมคณสมบตอยในรปแบบทเปนบรรทดฐานใดกอนทจะท าใหเปนรปแบบทเปนบรรทดฐานในขนตอไป 4) รวบรวมและทบทวนการออกแบบฐานขอมลในระดบแนวคด กกกกกกกก วตถประสงคในการรวบรวมและทบทวนโครงรางจากการออกแบบฐานขอมลในระดบแนวคด คอ เพอตรวจทานและตรวจสอบสาระส าคญ ตลอดจนความขดแยง ความซ าซอน หรอความไมถกตองทอาจ เกดขน ทงนรายงานขอมลพนฐานทวไปทตองการ 5) ท าการ Map จาก ER Model เปน Data Model กกกกกกกก หลงจากได E-R Model แลวกท าการ Map ใหอยในลกษณะของ data Model แบบตาราง ซงเปน 1 NF Relation ตอจากนนท าการปรบ (normalize) ใหเปน 2NF, 3NF, 4NF และ 5NF ตามล าดบ

ในการออกแบบฐานขอมล นยมใชแบบจ าลองขอม ล (data model) เพอน าเสนอรายละเอยดตาง ๆ เกยวกบโครงสรางและความสมพนธระหวางขอมลภายในฐานขอมลทออกแบบซงอยในรปของแนวคดหรอตรรกะ (logical) ทยากแกการเขาใจ ใหอยในรปแบบทเปนมาตรฐานซงผใชในแตละระดบทมมมมองตางกนสามารถเขาใจไดงายขนแบบจ าลองขอมลในระยะแรกๆจะมการน าเสนอเฉพาะรายละเอยดเกยวกบโครงสรางของฐาน ขอมล เชน การครบหนวยของขอมล (atomic data values) การควบคมบรณภาพของขอมล (integrity constraint) เปนตน โดยยงขาดการน าเสนอรายละเอยดเกยวกบความหมายของขอมลภายในฐานขอมล เชน น าหนกและปรมาณของสนคามความสมพนธกนอยางไร โดเมน (domain) ของ ขอมลสามารถมคาใดไดบาง ขอมลใดท าหนาทเปนคยคแขง (candidate key) หรอคยนอก (foreign key) เปนตน ดงนน ในราวปลายป ค.ศ.1970 ถงชวงตนป ค .ศ. 1980 จงมการน าเสนอแบบจ าลองขอมลทเรยกวา Semantic โมเดล ขน Semantic โมเดล เปนแบบจ าลองขอมลทกลาวถงแนวคดหรอความหมายของค าตาง ๆ คอ เอนทต (entity) Property ความสมพนธ (relationship) และ Subtype ดงน

เอนทต เอนทต หมายถง สงทสนใจสามารถระบไดในความเปนจรง และตองการท าการจดเกบขอมลทเกยวของดวย โดยสงนนอาจเปนรปธรรมทสามารถมองเหนได เชน คลงยาระบบ

7

ฐานขอมล เปนตน หรออาจเปนนามธรรมทไมสามารถมองเหนได เชนจ านวนวนลาพกผอนของพนกงาน วนหยดราชการ เปนตน กได

หากน าแตละเอนทตทมคณสมบตใดๆ เหมอนกนมารวมกน เอนทตเหลานน เรยกวา Entity Type ซงหมายถง กลมของเอนทต หรอกลมของขอมลทมคณสมบตเหมอนกน ทงน เอนทตใดเอนทตหนงทก าลงสนใจ เรยกวา เอนทตทปรากฏ (entity instance) ดงนน ในหนง Entity Type จงอาจมเอนทตทปรากฏไดจ านวนมาก

Property กก Property หมายถง คณสมบตหรอคณลกษณะของเอนทต ซงแตละเอนทตใน Entity Type เดยวกนจะม Property ตางๆ เหมอนกน เปนตน แมวาทกเอนทตทเปนสมาชกของ Entity Type เดยวกนจะม Property ตางๆ เหมอนกน แตจะม ขอมลใน Property หนงทเปนเอกลกษณเฉพาะของแตละเอนทต ซง Property ทสามารถก าหนดเอกลกษณเฉพาะใหกบแตละเอนทตไดนเรยกวา Identity หากพจารณาดจะพบวา แตละ Property กคอแตละแอททรบวต (attribute) สวนแตละเอนทตกคอแตละทเพล (tuple) ในแบบจ าลองขอมลเชงสมพนธ (relation data model) นนเอง หากวา Semanticโมเดล ถกน ามาใช เพอการออกแบบฐานขอมลในระดบแนวคด หรอตรรกะทมวตถประสงคเพอน าเสนอขอเทจจรงตางๆ ทเกยวของกบขอมล โดยยงไมมการระบโครงสรางของฐานขอมลทใช ดงนน จงใช ค าวา Property แทนค าวา แอททรบวต และค าวา เอนทต แทนค าวา ทเพล 6) ออกแบบโครงสรางในระดบลาง (Physical Design) กกกกกกกก การออกแบบในระดบนจะเปนขนตอนสดทายของการออกแบบฐานขอมล ซงจะเปนการปรบปรงโครงสรางของโครงรางทออกแบบขนเชนเดยวกน แตจะเปนปรบปรงโครงสรางของการออกแบบในระดบ Logical มาปรบปรงโครงสรางใหเปนไปตามโครงสรางของผลตภณฑทางดานฐานขอมล ทจะน ามาใชงานแทน เนองจากแตละผลตภณฑมโครงสรางในรายละเอยดทแตกตางกน เชนประเภทขอมล โครงสรางในการจดเกบ และวธการในการเขาถง เปนตน ส าหรบผลลพธทไดในการออกแบบในระดบน จะไดแกโครงสรางของระบบฐานขอมล ทสามารถน าไปใชในการสรางตวฐานขอมลจรง

8

2.2 การออกแบบฐานขอมล 2.2.1 E-R Model Entity-Relationship Model หรอ อ-อารโมเดล เปนแบบจ าลองขอมลซงแสดงถงโครงสรางของฐานขอมลทเปนอสระจากซอฟตแวรทจะใชในการพฒนาฐานขอมล รวมทงรายละเอยดและความสมพนธระหวางขอมลในระบบในลกษณะทเปนภาพรวมท าใหเปนประโยชนอยางมากตอการรวบรวมและวเคราะหรายละเอยด ตลอดจนความสมพนธของขอมลตาง ๆ โดยอ-อารโมเดลมการใชสญลกษณตางๆ ทเรยกวา Entity Relationship Diagram หรอ อ-อารไดอะแกรม แทนรปแบบของขอมลเชงตรรกะขององคกร จงท าใหบคลากรทเกยวของกบระบบฐานขอมลสามารถเขาใจลกษณะของขอมลและความสมพนธระหวางขอมลไดงายและถกตองตรงกน ระบบทไดรบ การออกแบบจงมความถกตองและสอดคลองกบวตถประสงคขององคกรทงน อ-อารโมเดลประกอบดวย 4 สวน คอ เอนทต (entity) คณสมบต ( property) ความสมพนธ (relationship) Subtype และ Supertype 1) เอนทต หมายถง สงทสนใจสามารถระบไดในความเปนจรง และตองการเกบรวบรวมขอมลท เกยวของดวยไวในฐานขอมล โดยตวอยางของเอนทตประเภทตางๆ เชนบคคล สถานทสงของ หรอ เหตการณ มดงน

บคคล ไดแก พนกงาน ผปวย และ นกศกษา เปนตน สถานท ไดแก เขต จงหวด และ ภาค เปนตน วตถ ไดแก รถยนต อาคาร และ เครองจกร เปนตน เหตการณ ไดแก การลงทะเบยนเรยน ความช านาญ เปนตน

ในอ-อารไดอะแกรม ใชสญลกษณรปสเหลยมผนผา (rectangle) แทนหนงเอนทต โดยมชอของ เอนทตนน ๆ ก ากบอยภายในดงรปท 2.3

รปท 2.3 เอนทตนกศกษา

เอนทตสามารถจ าแนกไดเปน 2 ประเภท คอ เอนทตปกต (regular entity) และเอนทตออนแอ (weak entity)

เอนทตปกต หรอ Strong Entity หมายถง เอนทตทสนใจและตองการจดเกบขอมลทเกยวของไวในระบบฐานขอมล ซงการคงอยของเอนทตนไมเกยวของกบเอนทตอน โดย

9

เอนทตนสามารถมคณสมบต Identity ไดตวเอง ในอ-อารไดอะแกรม สญลกษณทใชแทนเอนทตปกตเปนเชนเดยวกบเอนทต ดงนน เมอมกลาวถงเอนทตใด ๆ โดยไมมการระบรายละเอยดอน จงมหมายความถงเอนทตปกตนนเอง

เอนทตออนแอ หมายถง เอนทตทมการคงอยเกยวของกบเอนทตอนในระบบฐานขอมล โดยเอนทตอนทมความสมพนธกบเอนทตนเรยกวา Parent Entity หรออาจกลาวไดวาเอนทตออนแอจะไมมความหมายหรอไมสามารถปรากฏในฐานขอมลได หากปราศจาก Parent Entity ทมความสมพนธเกยวของกน ซงสมาชกของเอนทตออนแอจะสามารถมคณสมบต Identity ไดกตอเมออาศย Property ใด Property หนงของเอนทตปกตมาประกอบกบ Propertyของเอนทตนน ๆ ในอ-อารไดอะแกรม ใชสญลกษณรปสเหลยมผนผาสองรปซอนกน (double rectangle) แทนหนงเอนทตออนแอ โดยมชอของเอนทตออนแอนน ๆ ก ากบอยภายใน

รปท 2.4 ตวอยางของเอนทตออนแอ

ตวอยางของเอนทตปกตและเอนทตออนแออาจอธบายไดดงรปท 2.5 คอ ในสถานศกษาแหงหนง อาจารยแตละคนจะมรหสอาจารยทไมซ ากน ดงนน เอนทตอาจารยจะเปนเอนทตปกตทม Property รหสอาจารยเปน Identity ในเอนทตตารางสอน อาจารยแตละคนอาจจะสอนชดวชาเดยวกนและหมเรยนเดยวกน หรอบางคนอาจจะสอนชดวชาเดยวกนแตคนละหมเรยนกไดฉะนนหากไมมเอนทตอาจารยกจะไมสามารถทราบไดวา อาจารยคนใด สอนชดวชาใด หมเรยนใด ในวน/เวลาใดนอกจากน เอนทตตารางสอนจะสามารถมคณสมบต Identity ไดกตอเมออาศย Propertyรหสอาจารยของเอนทตอาจารยซงเปนเอนทตปกตมาประกอบกบ Property วน/เวลาสอนของเอนทตตารางสอน ฉะนน เอนทตตารางสอนจะไมสามารถคงอยได หากปราศจากเอนทตอาจารย ดงนน จงกลาวไดวา เอนทตตารางสอนเปนเอนทตออนแอ ดงรปท 2.5

10

เอนทตอาจารย

รหส ชอ - สกล เพศ เงนเดอน

Q1011 ศรภทรา เหมอนมาลย หญง 8,000

Q1023 สพมพ ศรพนธวรสกล หญง 9,500

Q1035 ศรชย ศรพรหม ชาย 12,000

เอนทตตารางสอน

รหส รหสชดวชาท หมเรยน วน/เวลาสอน หองเรยน

Q1011 729113 700 อ.,พฤ. 08.00-10.00 น. LH1-201

Q1011 999211 711 จ.,พ. 10.00-12.00 น. SC4-308

Q1023 999211 712 จ.,พ. 13.00-15.00 น. SC4-308

Q1023 999211 713 อ.,พฤ. 08.00-10.00 น. SC4-308

Q1023 999211 714 อ.,พฤ. 10.00-12.00 น. SC4-308

Q1035 172596 700 จ.,พ. 10.00-12.00 น. LH1-201

Q1035 729113 700 อ.,พฤ. 08.00-10.00 น. LH1-201

Q1035 999211 700 ศ. 10.00-12.00 น. LH1-201

Q1035 999211 715 อ.,พฤ. 13.00-15.00 น. SC4-308

Q1035 999211 716 จ.,พ. 08.00-10.00 น. SC4-308

รปท 2.5 ตวอยางของเอนทตปกตและเอนทตออนแอ

2) Property หมายถง ขอมลทแสดงคณสมบตหรอคณลกษณะของเอนทตหรอความสมพนธ (ม ความหมายเชนเดยวกบแอททรบวตในแบบจ าลองขอมลเชงสมพนธ ) เชนProperty ของเอนทตนกศกษาประกอบดวย รหสประจ าตว ชอ-สกล เพศ รหสคณะ เปนตน ในอ-อารไดอะแกรมใชสญลกษณรปวงร (ellipse) ทมชอของ Property นนก ากบอยภายในแทนหนงProperty และเชอมตอกบเอนทตทม Property นนดวยเสนตรง

11

รปท 2.6 Property ของเอนทตนกศกษา

Property สามารถจ าแนกไดเปน 6 ประเภท ไดแก Simple Property หมายถง Property ทไมสามารถแบงแยกยอยลงไปไดอก เชน

Property ชอ นามสกล และเพศ เปนตน ทงน ในอ-อารไดอะแกรม สญลกษณทใชแทน Simple Property เปนเชนเดยวกบ Property

Composite Property หมายถง Property ทมลกษณะตรงขามกบ Simple Property คอสามารถแบงแยกยอยลงไปไดอก เชน Property ชอ-สกล สามารถแบงได 2 Simple Property คอ Property ชอ และนามสกล หรอ Property ทอย สามารถแบงได 5 Simple Property คอ Property บานเลขท ถนน ต าบล อ าเภอ และจงหวด เปนตน ในอ-อารไดอะแกรม ใชสญลกษณรปวงรทมชอของ Property นนก ากบอยภายในแทนหนง Composite Property และเชอมตอกบ Simple Property ทจ าแนกออกไปดวยเสนตรง

-

รปท 2.7 ตวอยางของ Composite Property

12

Key Property หมายถง Property หรอกลมของ Property ทมคาของขอมลในแตละสมาชกของ เอนทตไมซ ากน ท าใหสามารถระบความแตกตางของแตละสมาชกในเอนทตได เชนเอนทตนกศกษาประกอบดวย Property รหสประจ าตว ชอ-สกล และทอย โดย Property ทสามารถบอกความแตกตางของ นกศกษาแตละคนได คอ รหสประจ าตว ดงนน Property รหสประจ าตวจงเปน Key Property ของเอนทต นกศกษา เปนตน ใชสญลกษณรปวงรซงภายในก ากบดวยชอของ Property ทมการขดเสนใตแทน Key Property และเชอมตอกบเอนทตทม Property นนดวยเสนตรง

-

รปท 2.8 ตวอยางของ Key Property

Single-Valued Property หมายถง Property ทมคาของขอมลในแตละสมาชกของเอนทตไดเพยง คาเดยว เชน บคคลหนงคนมเพศเดยว Property เพศจงเปน Single - Valued Property หรอพนกงานหนงคนมเงนเดอนเพยงคาเดยว Property เงนเดอนจงเปน Single - Valued Property เปนตน ทงน ในอ-อาร ไดอะแกรม สญลกษณทใชแทน Single-Valued Property จะเปนเชนเดยวกบ Property

Multi-Valued Property หมายถง Property ทมลกษณะตรงขามกบ Single – Valued Property โดยเปน Property ทสามารถมคาของขอมลในแตละสมาชกของเอนทตไดหลายคาเชนบคคลหนงคนอาจมวฒการศกษาไดหลายระดบ Property วฒการศกษาจงเปน Multi – Valued Property หรอบานหลงหนงอาจมหลายเบอรโทรศพท Property เบอรโทรศพทจงเปน Multi - Valued Property เปนตน ใชสญลกษณรปวงรซงภายในก ากบดวยชอของ Property ทมการขดเสนใตแทน Key Property และเชอมตอกบเอนทตทม Property นนดวยเสนตรง

13

-

รปท 2.9 ตวอยางของ Multi-Valued Property

Derived Property หมายถง Property ทคาของขอมลในแตละสมาชกของเอนทตไดมาจากการน า คาของขอมลใน Property อนทมอยในแตละสมาชกของเอนทตมาท าการค านวณ ซงโดยทวไปไมจ าเปนตองจดเกบ Property ประเภทนไวในระบบฐานขอมล เนองจาก Propertyประเภทนมการเปลยนแปลงคาของ ขอมลในแตละสมาชกของเอนทตทกครง เมอมการเปลยนแปลงคาของขอมลใน Property ทถกน ามาค านวณของแตละสมาชกในเอนทต เชน Property อายปจจบนสามารถค านวณไดจาก Property วน/เดอน /ปเกด เปนตน ในอ-อารไดอะแกรม ใชสญลกษณรปวงร ทมชอของ Property นนก ากบอยภายในแทนหนง Derived Property และเชอมตอกบเอนทตทม Property นนดวยเสนประ

/ / -

รปท 2.10 ตวอยางของ Derived Property

3) ความสมพนธ หมายถง เอนทตทแสดงความสมพนธระหวางสองเอนทตขนไป ซงโดยทวไป เปนความสมพนธระหวางเอนทตทม Property รวมกน โดยแตละความสมพนธจะถก

14

ระบดวยชอทอธบายถงความสมพนธนน ๆ เชน ความสมพนธสงกดแสดงความสมพนธระหวางเอนทตนกศกษาและเอนทตคณะ เปนตน ในอ-อารไดอะแกรม ใชสญลกษณรปสเหลยมขาวหลามตด (diamond) ทมชอของความสมพนธนนก ากบอยภายในแทนหนงความสมพนธ และเชอมตอกบเอนทตทเกยวของกบความสมพนธนนดวยเสนตรง

รปท 2.11 ความสมพนธระหวางเอนทตนกศกษาและเอนทตคณะ

นอกจากความสมพนธระหวางเอนทตทม Property รวมกนจะเปนตวก าหนดความสมพนธขนมาแลว ความสมพนธอาจสรางขนมาจาก Key Property ของเอนทตทมความสมพนธกน โดยความสมพนธนนอาจม Property ของตนเองกได เชน ความสมพนธการลงทะเบยนแสดงความสมพนธระหวางเอนทต นกศกษาและเอนทตชดวชา รวมทงผลการสอบในแตละชดวชาของนกศกษาแตละคน เปนตน

-

รปท 2.12 ความสมพนธทสรางจาก Key Property ของเอนทตทมความสมพนธกน

ความสมพนธระหวางเอนทตใดๆ อาจมมากกวาหนงความสมพนธกได เชนความสมพนธการสอนและความสมพนธการจดการแสดงความสมพนธระหวางเอนทตอาจารยและเอนทตชดวชา

15

รปท 2.13 ความสมพนธมากกวาหนงความสมพนธ

เอนทตทเกยวของกบความสมพนธเรยกวา Participant ของความสมพนธ และจ านวนของ Participant ในความสมพนธเรยกวา Degree ของความสมพนธ (มความหมายแตกตางไปจาก Degree ในแบบจ าลองขอมลเชงสมพนธ) ทงน เอนทตซงเปน Participant ของความสมพนธอาจมสวนรวมใน ความสมพนธทสามารถจ าแนกได 2 ลกษณะ คอ แบบ Total Participation และแบบ Partial Participation

แบบ Total Participation เปนความสมพนธททกสมาชกในเอนทตหนงจะมขอมลใน Property หนงทมความสมพนธกบขอมลในอกหนงเอนทต เชน อาจารยทกคนตองสงกดคณะใดคณะหนงเทานน ดงนน แตละสมาชกในเอนทตอาจารยจะมความสมพนธกบเอนทตคณะ เปนตน ในอ-อารไดอะแกรม การระบความสมพนธแบบ Total Participation ใชสญลกษณเสนค เพอเชอมตอระหวางความสมพนธกบเอนทตททกสมาชกมความสมพนธกบอกเอนทตหนง

รปท 2.14 ความสมพนธแบบ Total Participation

แบบ Partial Participation เปนความสมพนธทบางสมาชกในเอนทตหนง

เทานนจะมขอมลใน Property หนงทมความสมพนธกบขอมลในอกหนงเอนทต เชน มนกศกษาเพยงบางคนเทานนทเปนผแทนนกศกษาในแตละคณะ ดงนน จะมเพยงบางสมาชกในเอนทตนกศกษาเทานนทมความสมพนธกบเอนทตคณะ เปนตน ในอ -อารไดอะแกรม การระบ

16

ความสมพนธแบบ Partial Participation ใชสญลกษณเชนเดยวกบ การแสดงความสมพนธระหวางเอนทตใด ๆ ทเกยวของ

รปท 2.15 ความสมพนธแบบ Partial Participation

ความสมพนธมหลายประเภทขนอยกบปจจยทใชในการจ าแนกประเภทของความสมพนธ ซงม 2 ปจจย คอ ความสมพนธระหวางเอนทต และจ านวนเอนทตทเกยวของ

1) ความสมพนธระหวางเอนทต การจ าแนกประเภทของความสมพนธตามความสมพนธระหวางเอนทต เปนการพจารณาถงสดสวนความสมพนธระหวางสมาชกในเอนทตทเปน Participant ของความสมพนธซงอาจเรยกอกอยางหนงวา Cardinality Ratio วธนสามารถจ าแนกความสมพนธไดเปน 3 ประเภท คอ ความสมพนธแบบหนงตอหนง (one to one relationship) ความสมพนธแบบหนงตอกลม (one to many relationship) และ ความสมพนธแบบกลมตอกลม (many to many relationship)

ความสมพนธแบบหนงตอหนง หมายถง ความสมพนธทแตละสมาชกในเอนทตหนงม ความสมพนธกบสมาชกในอกหนงเอนทตเพยงสมาชกเดยว หรอกลาวไดวาความสมพนธดงกลาวเปนแบบหนงตอหนง เชน เอนทตอาจารยและเอนทตคณะ มความสมพนธกนแบบหนงตอหนง กลาวคอ แตละคณะมคณบดเพยงหนงคนเทานน และมอาจารยเพยงหนงคนเทานนทเปนคณบด เปนตน ในอ -อารไดอะแกรมใชสญลกษณ 1:1 ก ากบเหนอเสนทเชอมตอระหวางความสมพนธและเอนทตทเกยวของกบความสมพนธนน

1 1

รปท 2.16 ความสมพนธแบบหนงตอหนง

ความสมพนธแบบหนงตอกลม หมายถง ความสมพนธทแตละสมาชกในเอนทตหนงม ความสมพนธกบสมาชกในอกหนงเอนทตมากกวาหนงสมาชก หรอกลาวไดวา

17

ความสมพนธดงกลาวเปนแบบหนงตอกลม เชน เอนทตคณะและเอนทตนกศกษามความสมพนธกนแบบหนงตอกลม กลาวคอ นกศกษาแตละคนมสงกดเพยงคณะเดยว และหนงคณะอาจมนกศกษาในสงกดไดหลายคน ในอ-อารไดอะแกรมใชสญลกษณ 1:M ก ากบเหนอเสนทเชอมตอระหวางความสมพนธและ เอนทตทเกยวของกบความสมพนธ นน

M1

รปท 2.17 ความสมพนธแบบหนงตอกลม

จากรปท 2.17 เอนทตคณะและเอนทตนกศกษามความสมพนธกนแบบหนงตอกลม และเปน ความสมพนธแบบ Total Participation

ความสมพนธแบบกลมตอกลม หมายถง ความสมพนธทสมาชกมากกวาหนงสมาชกใน เอนทตหนงมความสมพนธกบสมาชกในอกหนงเอนทตมากกวาหนงสมาชก หรอกลาวไดวา ความสมพนธ ดงกลาวเปนแบบกลมตอกลม เชน เอนทตนกศกษาและเอนทตชดวชามความสมพนธกนแบบกลมตอกลม กลาวคอ นกศกษาแตละคนสามารถลงทะเบยนเรยนไดหลายชดวชา และแตละชดวชาสามารถมนกศกษาลงทะเบยนเรยนไดหลายคน ในอ-อารไดอะแกรม ใชสญลกษณ M:M ก ากบเหนอเสนทเชอมตอระหวางความสมพนธและเอนทตทเกยวของกบความสมพนธ นน

MM

รปท 2.18 ความสมพนธแบบกลมตอกลม

2) จ านวนเอนทตทเกยวของ การจ าแนกประเภทของความสมพนธตามจ านวนเอนทตทเกยวของ เปนการพจารณาถงจ านวนของ Participant ใน ความสมพนธ หรอ Degree ของความสมพนธ วธนสามารถจ าแนกความสมพนธ ได 2 ประเภท คอ ความสมพนธแบบ Binary และ ความสมพนธแบบ N-ary

18

ความสมพนธแบบ Binary เปนความสมพนธทพบไดบอยทสด โดยเปนความสมพนธทแสดงความสมพนธระหวางสองเอนทตใด ๆ เชน ความสมพนธทปรกษาแสดงความสมพนธระหวางเอนทตอาจารยทปรกษากบเอนทตนกศกษา

ความสมพนธแบบ N–ary เปนความสมพนธทแสดงความสมพนธระหวางสองเอนทตขนไป เชน ความสมพนธตารางเรยนแสดงความสมพนธระหวางเอนทตอาจารย เอนทตชดวชาทสอน และเอนทต ชนเรยน

MM

-

/

M

รปท 2.19 ความสมพนธแบบ N-ary

Existence Dependency เปนความสมพนธทการเกดขนและคงอยของเอนทตหนงขนอยกบการคงอยของอกเอนทตหนงทมความสมพนธกน กลาวคอ เปนความสมพนธระหวางเอนทตปกตและเอนทตออนแอ เชน ความสมพนธแบบหนงตอกลมของเอนทตอาจารยซงเปนเอนทตปกตและเอนทตตารางสอนซงเปนเอนทตออนแอ ซงเอนทตตารางสอนจะเกดขนและคงอยไดกตอเมอมการก าหนดเอนทตอาจารยขนมากอน ในอ -อารไดอะแกรม สญลกษณทใชแทนความสมพนธแบบ Existence Dependency จะเปนรปสเหลยมขาวหลามตดสองรปซอนกน

19

M1

รปท 2.20 ความสมพนธ แบบ Existence Dependency

จากรปท 2.20 เอนทตอาจารยและเอนทตตารางสอนมความสมพนธกนแบบหนงตอกลมและเปนความสมพนธแบบ Total Participation

ความสมพนธแบบ Recursive เปนความสมพนธทเกดจากเอนทตเพยงเอนทตเดยว เชน ในหองเรยนมนกศกษาหลายคน แตมนกศกษาเพยงหนงคนเทานนทเปนหวหนาหองและหวหนาหองเปนผประสานงานกบนกศกษาหลายคน

1 M

รปท 2.21 ความสมพนธแบบ Recursive

Composite Entities เปนเอนทตทถกสรางขนมาเพอใชในการแปลงความสมพนธระหวาง เอนทตแบบกลมตอกลมใหเปนความสมพนธแบบหนงตอกลม เนองจากความสมพนธระหวางเอนทตแบบกลมตอกลม มกจะกอใหเกดความยงยากเกยวกบความซ าซอนในการแกไขปรบปรงขอมลในการออกแบบฐานขอมล ดงนน จงมการสรางเอนทตใหมขนเรยกวา Composite Entity หรอ Gerund การสราง Composite Entity ซงเปนเอนทตทเชอมความสมพนธระหวางสองเอนทตเดมซงเปนความสมพนธแบบกลมตอกลมใหเปนความสมพนธแบบหนงตอกลม ท าไดโดยน า Key Property ของทงสองเอนทตทมความสมพนธกนแบบกลมตอกลมมารวมกบProperty อนทสนใจเปน Property ของ Composite Entity และก าหนดให Key Property ของทงสองเอนทตทมความสมพนธกนแบบกลมตอกลมเปน Key Property ของ Composite Entity ในอ-อารไดอะแกรม ใชสญลกษณรปสเหลยมขาวหลามตดบรรจในรปสเหลยมผนผาทมชอของ Composite Entity นนก ากบอยภายในแทนหนง Composite Entity ตวอยางเชน เอนทตนกศกษาและเอนทตชด

20

วชามความสมพนธกนแบบกลมตอกลมกลาวคอ นกศกษาแตละคนสามารถลงทะเบยนเรยนไดหลายชดวชา และแตละชดวชาสามารถมนกศกษาลงทะเบยนเรยนไดหลายคน ดงภาพท 3.24 การแปลงความสมพนธระหวางเอนทตนกศกษาและเอนทตชดวชาจาก ความสมพนธแบบกลมตอกลมใหเปนความสมพนธแบบหนงตอกลมสามารถท าไดโดย การสราง Composite Entity การเรยน ซงประกอบดวย Property ตางๆ คอ รหสประจ าตว (key property ของเอนทตนกศกษา ) รหสชดวชา (key property ของเอนทตชดวชา ) และ Property อนทสนใจ โดย Composite Entity การเรยน จะม Property รหสประจ าตวและรหสชดวชาเปน Key Property

MM

1 1

รปท 2.22 Composite Property การเรยน

4) Subtype และ Supertype หากเอนทตใดสามารถจ าแนกออกเปนเอนทตยอย ๆ ไดโดยแตละสมาชกในเอนทตยอยนนสามารถมคณสมบต Identity ไดดวยตวเอง เอนทตหลกทถกน ามาจ าแนกจะเรยกวา Supertype สวนเอนทตยอยทจ าแนกออกมาจะเรยกวา Subtype หรออกนยหนงอาจกลาวไดวา เอนทตหนงจะเปน Subtype ของอกเอนทตหนงทเปน Supertype กตอเมอSubtype ประกอบดวยทก Property ทมใน Supertype โดย Subtype สามารถม Property เพมเตมจาก Supertype ไดตวอยางเชน เอนทตนกศกษาประกอบดวย 4 Property คอ รหสประจ าตว ชอ-สกล เพศและรหสคณะ โดยม Property รหสประจ าตวเปน Identity สวนเอนทตนกศกษาภาคปกตซงเปนSubtype ของ Supertype เอนทตนกศกษาอาจประกอบดวย 6 Property คอ รหสประจ าตว ชอ-สกลเพศ รหสคณะ ผสนบสนนการศกษา และจ านวนเงนทไดรบตอเดอน โดยม Property รหสประจ าตวเปน Identity และเอนทตนกศกษาภาคพเศษซงเปน Subtype ของ Supertype เอนทตนกศกษาอาจประกอบดวย 7 Property คอ รหสประจ าตว ชอ-สกล เพศ รหสคณะ ต าแหนงงานสถานทท างาน และเงนเดอน โดยม Property รหส ประจ าตวเปน Identity เปนตน

21

รปท 2.23 รปแสดง Subtype และ Supertype

2.3 การวเคราะหและออกแบบระบบ

การวเคราะหระบบและการออกแบบ ( System Analysis and Design) การวเคราะหและออกแบบระบบคอ วธการทใชในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหมในธรกจใดธรกจหนง หรอระบบยอยของธรกจ นอกจากการสรางระบบ สารสนเทศใหมแลว การวเคราะหระบบชวยในการแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวใหดขนดวยกได การวเคราะหระบบกคอ การหาความตองการ (Requirements) ของระบบสารสนเทศวาคออะไร หรอตองการเพมเตมอะไรเขามาในระบบ และการออกแบบกคอ การน าเอาความตองการของระบบมาเปน แบบแผน หรอเรยกวาพมพเขยวในการสรางระบบสารสนเทศนนใหใชงานไดจรง นกวเคราะหระบบ ( System Analyst หรอ SA) นกวเคราะหระบบคอ บคคลทมหนาทวเคราะหและออกแบบระบบ ซงปกตแลวนกวเคราะหระบบควรจะอยในทมระบบสารสนเทศขององคกร หรอธรกจนนๆ การทมนกวเคราะหระบบในองคกรนนเปนการไดเปรยบเพราะจะรโดยละเอยดวา การท างานในระบบนนๆ เปนอยางไร และอะไรคอความตองการของระบบ ในกรณทนกวเคราะหระบบไมไดอยในองคกรนน กสามารถวเคราะหระบบได เชนกนโดยการศกษาสอบถามผใช และวธการอนๆ ซงจะกลาวในภายหลง ผใชในทนกคอเจาของ และผทเกยวของในระบบสารสนเทศนนเอง ผใชอาจจะเปน คนเดยว หรอหลายคนกได เพอใหนกวเคราะหระบบท างานไดอยางคลองตวมล าดบขนและเปาหมายทแนนอน นกวเคราะหระบบควรทราบถงวา ระบบสารสนเทศนนพฒนาขนมาอยางไร มขนตอนอยางไรบาง

22

รปท 2.24 ขนตอนการแกไขปญหาของนกวเคราะห 2.3.1 การจดการขอมล

1) ค าอธบายขอมล (Data Description) เมอนกวเคราะหระบบศกษาระบบมากเขาจะพบวา มขอมลมากมายทตองจดใหเปนหมวดหม เชน ขอมลของลกคาคนหนงจะรวมขอมล รายละเอยดอนๆ เชน เลขทลกคา ชอ ทอย เบอรโทรศพท การจายเงน การซอสนคาเปนตน ทงหมด

ศกษาและท าความเขาใจกบปญหา

พสจนใหไดวา แนวทาง แกปญหาสามารถสรางประโยชน

และคมคาทจะลงทน

น าแนวทางนไปใช

สรางขอก าหนดตางๆ ส าหรบการแกปญหา

สรางแนวทางการแกไขปญหา (Solution) ทเปนไปไดโดยใหมหลายๆแนวทาง

ตดสนใจเลอก Solution ทด และเหมาะสมทสด

ก าหนดรายละเอยดของแนวทางทเลอก

ตดตามผลเพอความมนใจ วาไดผลลพธตามทประสงค

23

เปนเพยงไฟลเดยวเทานน ในกรณหลายๆ ไฟลจะตองมวธเกบเพอความ เปนระเบยบในการตดตามนยามของขอมลเครองมอทชวยเกบค าอธบายขอมลกคอ พจนานกรมขอมล (Data Dictionary)

2) ค าอธบายวธการ (Procedure Description) กรรมวธทตดตามการเปลยนแปลงของขอมลจะตองรวา ขอมลผานการประมวลผลอยางไรบาง คอทราบวา "ท าอะไร" บางในระบบ และมวธการอยางไร เชน การจายเงนเจาหน เรามกฎเกณฑ หรอวธการอยางไรบางในการตดสนใจวาจะจายใหใครกอนหลง ซงวธการบางอยางมรายละเอยดไมมากนก เชน ถาลกคาสงซอของ เราเพยงแตเชความของในสตอกเพยงพอกบจ านวนทลกคาสงหรอไม ซงเขาจ าไดทนทวาจะตองท าอะไร แตกรณทวธการตดสนใจมรายละเอยดเพมมากขนอยาง เชน การจายเงนเจาหนจะมหลายขนตอนไดแก จ านวนเงนมากนอยแคไหน ถามากเกนไปตองรออนมตจากผบรหาร ถาไมเกนจ านวนก าหนดกมาเชความสวนลดหรอไม หรอจ านวนวนทคางจายวานานแคไหนเปนตนซงการตดสนใจมหลายขนตอนและรายละเอยดมากเกนกวาทจะจ าได

3) ค าอธบายการประมวลผล (Process Description) ตองมเพราะถงแมวาแผนภาพแสดงกระแสขอมล ( DFD) เปนเครองมอพนฐานทใชในการวเคราะหวาจะตองท าอะไรบาง หรอจะตองประมวลผลอะไรบางแตในแตละขนตอนถงแมจะ แยกยอยลงมา แลวกยงมรายละเอยดทลกลงไปอก การประมวลผลทลกลงไปนนใน DFD อธบายรายละเอยดดวย "ค าอธบายการประมวลผล" (Process Description) ค าอธบายนบอกอยางแนชดวาอนพตถกเปลยนเปนเอาตพต 4) การสรางแบบขอมล (Data Modeling) คอ การออกแบบฐานขอมลนนเอง นกวเคราะหระบบตองออกแบบวาจะเกบขอมลอยางไร และการดงขอมลมาใชจะใชวธอะไร การจะออก แบบฐานขอมลไดนกวเคราะหระบบตองรแนชดแลววา ขอมลทใชทงหมดมอะไรบาง ตวอยางฐานขอมลอาจจะเปนแบบตารางธรรมดา (Relational Database) และการดงขอมลมาใช โดยมคยเปนตวใชคนหาเปนแบบอนเดกซไฟล (Index File) เปนตน 5) การสรางแบบจ าลองระบบ (System Modeling) คอ น าทกสงทกอยางทไดจากพจนานกรมขอมล แผนภาพแสดงกระแสขอมล ฐานขอมล มารวมกนเปนระบบใหม และทส าคญกคอ ความตองการใหมของระบบจะถกเพมเตมเขามาในระบบใหมน ซงระบบใหมนจะเปนระบบทเราตองการ นอกจากนนตองประมาณวา จะตองใชบคลากร อปกรณ และพสดอะไรบาง 6) ขอมลเฉพาะของปญหา (Problem Specification) ในทายทสดนกวเคราะหระบบจะรวบรวมสงทท ามาทงหมดเขยนเปนรายงานฉบบหนง เรยกวา ขอมลเฉพาะของปญหา ซงประกอบดวยพจนานกรมขอมล แผนภาพแสดงกระแสขอมล ขอมลเฉพาะการประมวลผล ฐานขอมล และแบบระบบใหม รายงานนจะถกใชอางองตลอดโครงการพฒนาระบบ ถาเอกสารนถกตองและละเอยดเพยงพอ การออกแบบในขนตอไปจะงาย

24

7) การจดการโครงการ (Project Management) เนองจากการท าหนาทเปนนก วเคราะหระบบ จะเหนวามงานทจะตองท ามากพอสมควร ดงนนการควบคมการท างานเพอไมใหเกน เวลาทวางแผนเอาไวตลอดโครงการเปนเรองทจ าเปนมากเพราะวาถาใชเวลามากเกนกวาทวางแผนไว กหมายความวาคาใชจายจะตองบานปลายแนนอนการวางแผน และควบคม โครงการไดดกโดยการวางแผนตารางเวลาส าหรบงานยอยๆ ซงเราทราบอยแลววามอะไรบาง เครองมอทชวยในการวางแผนและตดตามควบคมโครงการไดแก แกนชารต (Gantt Chart) แผนภาพแกนชารตจะมรายละเอยดของงานทจะท าและเวลา

รปท 2.25 ตวอยางแกนชารต

2.3.2 วงจรการพฒนาระบบ ( System Development Life Cycle) การพฒนาระบบสารสนเทศเปนกระบวนการในการสรางระบบสารสนเทศขนมาเพอใชส าหรบแกปญหาหรอสรางมลคาเพมใหกบธรกจ โครงการพฒนาระบบสารสนเทศจงจ าเปนตองไดรบการวางแผนเพอเรมตนศกษาถงปญหาใหม และดวยเหตดงกลาว ซอฟตแวรจงมลกษณะเปนวงจร ทเรยกวาวงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle) หรอ SDLC

งานทตองท า พฤษภาคม มถนายน กรกฎาคม สงหาคม กนยายน 1) ศกษาความเปนไปได 2) วเคราะห 3) ออกแบบ 4) เขยนโปรแกรม 5) ทดสอบโปรแกรม

25

?

?

?

?

A

(Logical)

(Physical)

A

?

B

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

B

?

(Tune System)

?

Y

N

N

N

N

N

N

N

Y

N

Y

Y

Y

Y

Y

Y

รปท 2.26 ผงงานสรปกจกรรมส าคญตางๆ ใน SDLC

1) ระยะท 1 การวางแผนโครงการ (Project Planning Phase) สรประยะของการวางแผนโครงการ จะประกอบไปดวยกจกรรมตางๆ ดงตอไปน

ก าหนดปญหา (Problem Definition) ศกษาความเปนไปไดของโครงการ (Feasibility Study) จดท าตารางก าหนดเวลาโครงการ (Project scheduling) จดตงทมงานโครงการ (Launch the project)

26

ด าเนนโครงการ (Launch the project) 2) ระยะท 2 การวเคราะห (Analysis Phase)

สรประยะของการวเคราะห จะประกอบไปดวยกจกรรมตางๆ ดงตอไปน วเคราะหระบบงานปจจบน รวบรวมความตองการในดานตางๆ และน ามาวเคราะหเพอสรปเปนขอก าหนด

ทชดเจน น าขอก าหนดมาพฒนาออกมาเปนความตองการของระบบใหม สรางแบบจ าลองกระบวนการของระบบใหมดวยการวาดแผนภาพสระแส

ขอมล (Data Flow Diagram : DFD) สรางแบบจ าลองขอมล ดวยการวาดออารไดอะแกรม (Entity Reletionship

Diagram : ERD) 3) ระยะท 3 การออกแบบ (Design Phase)

สรประยะของการออกแบบ จะประกอบไปดวยกจกรรมตางๆ ดงตอไปน พจารณาแนวทางในการพฒนาระบบ ออกแบบสถาปตยกรรมระบบ (Architecture Design) ออกแบบฐานขอมล (Database Design) ออกแบบเอาตพต (Output Design) ออกแบบอนพต (Input Design) ออกแบบยสเซอรอนเตอรเฟซ (User Interface Design) จดท าตนแบบ (Structure Chart)

4) ระยะท 4 การน าไปใช (Implementation Phase) สรประยะของการน าไปใช จะประกอบไปดวยกจกรรมตางๆ ดงตอไปน

สรางระบบขนมาดวยการเขยนโปรแกรม ตรวจสอบความถกตองทงทางดาน Verification และ Validation และด าเนน

การ ทดสอบระบบ แปลงขอมล (Convert Data) ตดตงระบบ (System Installation) และจดท าเอกสารคมอ ฝกอบรมผใช และประเมนผลระบบใหม

5) ระยะท 5 การบ ารงรกษา (Maintenance Phase) สรประยะของการบ ารงรกษา จะประกอบไปดวยกจกรรมตางๆ ดงตอไปน

27

การบ ารงรกษาระบบ (System Maintenance) การเพมเตมคณภาพใหมๆ เขาไปในระบบ (Enhance the System) การสนบสนนงานของผใช (Support the Users)

จากระยะตางๆ ตามขนตอนของการพฒนาระบบตามแบบแผนของ SDLC จะเหนไดวาจะมการใช ค าวา ระยะ และกจกรรมอยบอยๆ ซงสามารถอธบายรายละเอยดเพอใหเกดความเขาใจตรงกนไดดงน

ระยะ (Phase) คอ กลมของกจกรรมทเกยวของกน กจกรรม (Activity) คอ กลมของงานทเกยวของกน งาน (Task) คอ ชนงานทด าเนนการ ซงถอเปนชนงานทเลกทสด

2.4 วศวกรรมซอฟตแวร วศวกรรมซอฟตแวร มบทบาทส าคญตอกระบวนการพฒนาซอฟตแวร เพอใหการพฒนาซอฟตแวรมมาตรฐาน และเปนวทยาศาสตรมากยงขน โดยจะเหนไดวา กระบวนการพฒนาซอฟตแวรนนเปนสงทจบตองยากหรอคอนขางไปทางศลปะมากกวา ดงนน จงมความพยายามทจะน าหลกวทยาศาสตรเขาประยกตใชเพอใหการพฒนาซอฟตแวรนนมความแนนอน ชดเจน มมาตรฐาน และมคณภาพ โดย Sommerville ไดระบกจกรรมพนฐานของกระบวนการทางวศวกรรมซอฟตแวรไวอย 4สวนหลกๆ ดวยกน

2.4.1 ขอก าหนดซอฟตแวร (Software Specification) เปนการระบขอก าหนดดวยการก าหนดฟงกชนหนาทของซอฟตแวร รวมถงเงอนไข

ขอบงคบการปฏบตงานบนหนาททจะตองไดรบการก าหนดขน กจกรรมดงกลาวในปจจบนมกเรยกวา วศวกรรมความตองการ ( Requirements Engineering) ซงจดเปนขนตอนส าคญของกระบวนการซอฟตแวร และหากเกดขอผดพลาดในขนตอนนกยอมสงทอดปญหานตอไปในขนตอนของการออกแบบและการน าไปใชอยางไมสามารถหลกเลยงไดเลย โดยในขนตอนนจะเกยวของกบกจกรรมหลกๆ อย 4 สวนดวยกน คอ

1) การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) 2) การวเคราะหความตองการ (Requirements Analysis) 3) การสรปเปนขอก าหนด (Requirements Specification) ลงในเอกสาร 4) การตรวจสอบความตองการ (Requirements Validation)

28

2.4.2 การพฒนาซอฟตแวร (Software Development) การพฒนาหรอสรางผลตภณฑใหตรงตามขอก าหนด ดวยการน ากรรมวธการพฒนา

ซอฟตแวร (Methodology) มาใชกบการพฒนาซอฟตแวร เพอใหกระบวนการพฒนาซอฟตแวรนนมมาตรฐาน และตวผลตภณฑซอฟตแวรมคณภาพ

2.4.3 การตรวจสอบความถกตองของซอฟตแวร (Software Validation) ซอฟตแวรจะตองไดรบการตรวจสอบความถกตอง เพอใหแนใจวาซอฟตแวรทพฒนา

นเปนผลตภณฑทตรงกบความตองการของลกคาหรอผใชงาน 2.4.4 ววฒนาการของซอฟตแวร ( Software Evolution) โครงการซอฟตแวรขนาดใหญทมความซบซอนสง มกจะมระยะเวลาในการพฒนาท

ยาวนาน ระบบทพฒนาจะมววฒนาการของการตรวจสอบขอผดพลาดตามขอก าหนดเดม แตกอาจมขอก าหนดหรอ Requirements ใหมๆ ทเขามาอยางเรงดวน ดงนน ซอฟตแวรอาจมการเปลยนแปลงไปตามความตองการของผใชงานระหวางการพฒนากเปนได และกอาจเปนไปไดวาระบบยอยตางๆบางระบบอาจยงไมมความเปนอสระในตวมนเองโดยสมบรณ ดงนนหากมการเปลยนแปลงในระบบยอยใดระบบหนง กจะสงผลกระทบตอระบบยอยอนๆ ท าใหระบบยอยทไดรบผลกระทบ จ าเปนตองไดรบการเปลยนแปลงไปตามขอก าหนดใหม ดงนนซอฟตแวรควรออกแบบไวเพอรองรบววฒนาการทสามารถเปลยนแปลงไปตามความตองการของผใชงานไดอยางเหมาะสม

การพฒนาซอฟตแวรดวยกระบวนการยอมท าใหการพฒนาซอฟตแวรมประสทธภาพยงขนเพอจะไดมาซงซอฟตแวรทมคณภาพโดยคณสมบตของซอฟตแวรทมคณภาพ ประกอบดวย

1) มความถกตอง (Correctness) คอ ความถกตองของซอฟตแวรกบความตองการของผใชงานมความตรงกน

2) มความนาเชอถอ ( Reliability) คอความนาเชอถอในผลลพธและขอมลซงความนาเชอถอในขอมลเปนสงส าคญตอการตดสนใจ

3) ใชงานงาย (User Friendliness) หมายถงซอฟตแวรมลกษณะการใชงานทเปนมตรตอผใชงาน ใชงานงาย เรยนรงาย มขอความชวยเหลอหรอค าอธบายทครบถวน

4) บ ารงรกษางาย ( Maintainability) มความเปนไปไดในกรณทตองการปรบปรงซอฟตแวรตามความตองการของลกคาในอนาคต ดงนน ซอฟตแวรทดจะตองถกออกแบบมาเพอการนดวย

5) สามารถน ากลบมาใชงานใหมได (Reusability) คอ ความสามารถในการน ากลบมาใชใหม ซงมผลตอตนทนและเวลา ท าใหลดตนทนคาใชจายและเวลาในการพฒนาไดมาก โดยแนวความคดการน ากลบมาใชงานใหมนเปนลกษณะเดนของภาษาเชงวตถ (Object Oriented)

29

6) มความคงทน ( Robustness) คอ คณสมบตของความคงทนของซอฟตแวรทสามารถท างานไดตามปกตถงแมวาจะเกดเหตการณหรอปญหาบางอยาง

7) มประสทธภาพ (Efficiency) คอ ผลของการใชงานซอฟตแวร กอใหเกดการท างานทดขนกวาเดมคาใชจายลดลง

8) มความสะดวกในการเคลอนยาย ( Portability) คอ ความสะดวกของซอฟตแวรทสามารถเคลอนยายเพอใชงานบนสภาวะแวดลอมใหม หรอสะดวกตอการถายโอนขอมลเพอใชงานบนแพลตฟอรมทตางกน

9) มความปลอดภย ( Security/Safety) ความปลอดภยในทน หมายถงความมนคงปลอดภยของขอมลตางๆ ทถกจดเกบ เชน ในกรณทขอมลเกดการเสยหาย ตวซอฟตแวรจะตองมความสามารถในการกคนขอมลได รวมถงมระบบส ารองขอมล นอกจากนกควรค านงถงเรองความปลอดภยตอขอมลทอาจถกเรยกโดยผอนทไมเกยวของ ดงนน ซอฟตแวรจงควรมระบบการก าหนดระดบสทธการใชงานของยสเซอร (User) แตละคนได 2.5 การบรหารจดการลกหนเงนยม 2.5.1 เงนยม (ลกหนเงนนอกงบประมาณ) เงนยมจะสามารถยมไดจากเงนรายไดของบรษทโดยหนวยงาน /กลมงานทไดมการจดสรรงบประมาณโดยเงนบรษทจะตองท าเรองเพอขอเบกเงนบรษทออกมาแตเนองจากการท าเรองขอเบกเงนตองใชเวลาหลายวนซงหากเปนกรณเรงดวนจะไมสามารถเบกเงนไดทนทางบรษทจงอนญาตใหสามารถยมเงนรายไดของบรษทออกไปกอนหลงจากนนจงน าเอกสารใบส าคญทเกดขนจากการยมเงนไปและเงนสดเหลอจายมาชดใชเงนยมตามระยะเวลาทระเบยบไดก าหนดไวซงจากการททางบรษทใหยมจากเงนรายไดกอนท าใหเกดรายการยมเงนขามแหลงเงนระหวางเงนงบประมาณและเงนรายไดจงท าใหเกดขนตอนทางการบนทกบญชเพมขน คอ เจาหน -เงนรายได และ ลกหน -เงนงบประมาณ เนองจากหลงท าเรองเบกเอกสารใบส าคญของเงนบรษทแลว เมอไดรบการโอนเงนเขามากจะตองท ารายการทางบญชเพอโอนเงนงบประมาณคนกลบมาใหเงนรายไดของบรษทตอไป กระบวนการขนตอนในการยมเงน 1) รบ – เสนอ สญญายมเงน (ตรวจสอบเอกสารทแนบ) 2) ตรวจสอบยอดคงคาง 3) เสนออนมตจาย 4) เขยนเชคจายหรอจายเงนสดแลวแตกรณ

30

5) บนทกลกหนเงนนอกงบประมาณ/ลกหนเงนกจาย 6) ตดตามทวงถามหรอออกหนงสอทวงหน ลกหนเงนนอกงบประมาณ 1) รบ – เสนอ สญญายมเงน (ตรวจสอบเอกสารทแนบ ) เมอทางกลมงานคลงไดรบสญญายมเงนเจาหนาททรบผดชอบจะท าการตรวจสอบความครบถวนของเอกสารประกอบการยมรายการทจะยมนนจะตองมการอนมตในเรองทยมเงนเรยบรอยแลวและหากผยมจะยมเงนกอนซงยงไมมเงนเขามานอกเหนอจากเงนงบประมาณและเงนรายไดแตมเพยงเอกสารยนยนวาจะมเงนสวนนเขามาเมอไหรผยมจะตองท าบนทกขอความเพอชแจงเหตผลสวนนนใหผมอ านาจไดพจารณาอนมตตอไป 2) ตรวจสอบยอดคงคาง เจาหนทการเงนจะท าการตรวจสอบยอดคงคางของผยมวามสญญายมเงนใดทผยมยงคางอยบางเพราะตามระเบยบไมสามารถใชยมซอน 2 ใบไดในกรณทสญญายมเงนเกาครบก าหนดแลว แตหากยงไมครบก าหนดกจะสามารถยมไดโดยการยมทบเปนฉบบเดยวกน 3) เสนออนมตจาย เมอตรวจสอบสญญายมเงนเรยบรอยแลวเจาหนาทการเงนจะเสนอผมอ านาจอนมตจาย ตามวงเงนทไดรบมอบอ านาจ 4) เขยนเชคจายหรอจายเงนสดแลวแตกรณ สญญายมเงนทไดรบอนมตและเขยนเชคหรอเตรยมเงนสดเรยบรอยแลวเมอผยมมารบเงนหนาเคานเตอร ผยมจะไดรบส าเนาสญญายมเงนกลบไป 1 ฉบบ 5) บนทกลกหนเงนนอกงบประมาณ เจาหนาทการเงนจะบนทกลกหนเงนนอกงบประมาณในแตละวนเมอผยมไดรบเงนยมเปนทเรยบรอยแลวหากเปนการยมทบสญญายมเงนเจาหนาทจะท ารายการปรบปรงแลวแจงการยมทบกลบไปยงผยมดวย ลกหนเงนก 1) รบ - เสนอ สญญายมเงน (ตรวจสอบเอกสารทแนบ ) เมอทางกลมงานคลงไดรบสญญายมเงนเจาหนาทจะตรวจสอบเอกสารทแนบมาวามเอกสารครบถวนและท าบนทกเสนอเหตผลความจ าเปนของหนวยงานโดยไดรบความเหนชอบจากผจดการบรษท ทตองการยมหรอไม

2) ตรวจสอบยอดคงคางของบคคลากร /ลกหนวาในปงบประมาณ ทผานมายงมยอดคางอกหรอไมถงแมวาผยมจะเปนคนละคนกนกตามหากเงนกทยมในปงบประมาณนเคยยมแลวแตเนองจากไปใชหมนเวยนไมเพยงพอกจะตองท าบนทกขอความชแจงเพอขอยมเพมเตม

31

3) เสนออนมตจาย เมอตรวจสอบสญญายมเงนเรยบรอยแลวเจาหนาทการเงนจะเสนอผมอ านาจอนมตจาย ตามวงเงนทไดรบมอบอ านาจ 4) เขยนเชคจายหรอจายเงนสดแลวแตกรณ เมอสญญายมเงนไดอนมตและเขยนเชคหรอเตรยมเงนสดเรยบรอยแลวเมอผยมจะมารบเงนหนาเคานเตอร ผยมจะไดรบส าเนาสญญายมเงนกลบไป 1 ฉบบ 5) บนทกลกหนเงนกบรษท เจาหนาทการเงนจะบนทกลกหนเงนกบรษทในแตละวนเมอผยมไดรบเงนยมเปนทเรยบรอยแลว หากเปนการยมทบสญญายมเงนเจาหนาทจะท ารายการปรบปรงแลวแจงการยมทบกลบไปยงผยมดวย ขนตอนการลางหนเงนยมและการตรวจสอบวนครบก าหนดช าระ 1) บนทกลางหน 2) ตรวจสอบวนครบก าหนดช าระ 3) จดท าเอกสารทวงหนผยมทครบก าหนดช าระ ลกหนเงนนอกงบประมาณ 1) บนทกการลางหน การลางลกหนเงนยมแบงออกเปน 2 ประเภท คอ การลางหนดวยเงนสดเหลอจายและการลางหนดวยเอกสารใบส าคญ

จะบนทกการลางหนในระบบการเงนโดยท าการลดยอดเงนยมของผยม ณ วนทผยมไดน าเงนสดเหลอจายมาคนหนาเคานเตอร

จะบนทกการลางหนในระบบการเงนโดยลางหนจากเอกสารใบส าคญซงจะ ตองตรวจสอบวาเปนการลางหนของผยมคนใดและเปนรายการทเกดจากการท าสญญายมเงนฉบบนนหรอไมเพอจะไดท าการลางหนในระบบไดถกตองและมความนาเชอถอ 2) ตรวจสอบวนครบก าหนด ลกหนแตละรายจะมวนครบก าหนดทกรายเจาหนาทจะท าการตรวจสอบวนครบก าหนดของแตละราย 3) จดท าเอกสารทวงหนผยมทครบก าหนดช าระ เมอลกหนรายใดครบก าหนดแลวจะท าหนงสอทวงหนไปยงผยมโดยมขนตอนดงน

ครงแรก ท าหนงสอทวงหนครงท 1 ครงทสอง ท าหนงสอแจงกอนหกเงนเดอนเพอแจงใหผยมรบสงเอกสารใบ

ส าคญเงนสดเหลอจายหรอเงนสดมาคนภายในระยะเวลาทไดก าหนดไวหากพนก าหนดทางบรษทจะหกเงนเดอนของผยม ลกหนเงนก

32

1) การลางหนเงนก การลางลกหนเงนกบรษทแบงออกเปน 2 ประเภท คอ การลางหนดวยเงนสดเหลอจายและการลางหนดวยเอกสารใบส าคญ

จะบนทกการลางหนในระบบการเงนโดยท าการลดยอดเงนยมของผยม ณ วนทผยมไดน าเงนสดเหลอจายมาคนหนาเคานเตอร

จะบนทกการลางหนในระบบการเงนโดยลางหนจากเอกสารใบส าคญซ งจะ ตองตรวจสอบวาเปนการลางหนของผยมคนใดเพอจะไดท าการลางหนในระบบไดถกตองและมความนาเชอถอ 2) การท าบนทกขอความขอรายงานการใชจายประจ าเดอน จดท าบนทกขอความขอรายงานการใชจายประจ าเดอนของแตละกลมงานใดยงไม ไดสงรายงานมาภายในวนท 10 ของเดอนถดไป

33

บทท 3 วธด าเนนงาน

ในสวนนจะน าเสนอใหทราบถงการด าเนนงานในสวนตางๆ ทงการวางแผนและในสวนของการออกแบบระบบ 3.1 แผนการด าเนนงาน แสดงผลการด าเนนงานโดยเทยบระหวางแผนทไดวางไวกบการด าเนนงานจรง ตารางท 3.1 แผนการด าเนนงานของโครงการ

ระยะเวลาด าเนนงาน ขนตอนด าเนนงาน

พ.ศ. 2553 พ.ศ. 2554

ต.ค พ.ย ธ.ค ม.ค ก.พ ม.ค เม.ย พ.ค ม.ย ก.ค ส.ค ก.ย ต.ค

1. ศกษาความเปนไปไดของโครงงาน

2. รวบรวมทฤษฎทจะน ามาใชในการท าโครงงานเขาพบอาจารยทปรกษาเพอเสนอโครงงาน และรบค าแนะน าเกยวกบโครงการ

3. จดท าโครงงานเสนออาจารยประจ าวชา

4. ศกษาคนควาขอมลระบบลกหนเงนยม

5. ศกษาคนควาการเขยนโปรแกรม 6. ศกษาคนควาการออกแบบระบบ

ฐานขอมล

7. ท าการเขยนโปรแกรม 8. แกไขขอบกพรองของระบบ 9. ทดสอบและปรบปรงระบบ 10. จดท าปรญญานพนธ

แสดงแผนการด าเนนงาน แสดงแผนการด าเนนงานจรง

34

3.2 การออกแบบฐานขอมลและการสรางระบบ ในการออกแบบฐานขอมลนน สงทส าคญทสดในขนตอนการท างานทงหมด ซงในการออกแบบทดนนจะตองมขบวนการ การรวบรวมขอมลทจะน ามาใชอยางถกตอง พรอมทงค านงถงความตองการของผใช ซงการออกแบบในครงนจะใชหลกการของการวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis and Design) บางสวนทเหมาะสมกบการใชงานมาใช โดยวธของการวเคราะหและออกแบบระบบน เปนการมองจากภาพรวมของระบบวามอะไรบาง แลวแยกยอยลงไปตามโปรเซส

-

/

รปท 3.1 ER Diagram ระบบลกหนเงนยม

35

3.2.1 แผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram)

0

- -

- - -

- - ( )-

- -

- -

- - -

- - -

-

- - -

-

-

- -

รปท 3.2 Context Diagram ของระบบลกหน

จากภาพท 3.2 แสดง Context Diagram ของระบบลกหน ซงเปนแผนภาพกระแสขอมลระดบบนสดทแสดงภาพรวมการท างานของระบบทงหมด ทมความสมพนธกบสภาพแวดลอมภายนอก และยงแสดงใหเหนขอบเขตของเสนแบงเขตของระบบทมการท าการศกษาและพฒนาการท างานโดยรวมของระบบ แบงผใชออกเปน 4 ประเภท ไดแก ผดแลระบบ ใบเสรจรบเงน สวนลกหน ฝายการเงน สญญาเงนยม ตดเบก ใบรบ /ใบส าคญ โดยเรมแรกผดแลระบบจะสรางผใชระบบ โดยการแสดงความเปนผดแลระ บบไดแก ชอ และรหสผาน ซงชอและรหสผานน จะไดจากเพมขอมลผใชระบบลงในฐานขอมล เพอใชขอมลนในการเปรยบเทยบขอมลในการ Login เขาสระบบของผใชระบบในครงตอไป นอกจากนผดแลระบบสามารถทจะก าหนดการใชงานของแตละโมดลได โดยเลอกวาจะใหใครท าสวนไหนไดบาง โดยแยกตามประเภทการใชงาน และยงมหนาท แกไขและปรบปรงระบบในสวนตางๆทเกดปญหา เพอใหระบบสามารถท างานไดอยางสมบรณ สวนใบเสรจรบเงน แสดงรายละเอยดทผานการอนมตจากฝายการเงน สวน สวนลกหน ท าหนาทพจารณาอนมตแบบฟอรมเงนก ในฝายการเงน และแบบฟอรมเงนกทผานการอนมตจากฝายการเงน สวนเจาหนาท ฝายการเงน ท าหนาท กรอกและบนทก ค าขอกเงน , พจารณา อนมตแบบฟอรมเงนกในฝายการเงน, กรอกและบนทกค าขอกเงนในฝายการเงน

36

2.0

3.0

5.0

4.0

7.0

6.0

/ /

1.0

/

/

/

/ /

/

รปท 3.3 Data Flow Diagram Level 1 ของระบบลกหนเงนก จากภาพท 3.3 แสดง Data Flow Diagram Level 1 ของระบบลกหนเงนก ซงการท างานนน สามารถแบงยอยออกเปน 7 ระบบยอย ดงน 1) Process 1.0 ระบบตรวจสอบผใชงาน โปรเซสนท าหนาทตรวจสอบผใชระบบ โดยจะท าการตรวจสอบ Username และ Password ของผใชระบบวาม Username และ Password นตรงกลบขอมลในฐานขอมลหรอไม ถาตรงกนกสามารถเขาสระบบได

37

2) Process 2.0 บนทกขอมลพนกงาน โปรเซสนท าหนาท เกบขอมลประวตสวนตวของผทใชงานระบบทงหมด ซงจะสามารถเพมและแกไขขอมลได ในกรณทตองการแกไขประวตสวนตว 3) Process 3.0 บนทกการจายเงนเดอน โปรเซสนท าหนาทบนทกขอมลการจายเงนเดอนโดยท าการเกบขอมลการจายเงนเดอนในแตละเดอนของพนกงานแตละคน 4) Process 4.0 บนทกสญญาเงนยม โปรเซสนท าหนาทบนทกขอมลการท าสญญายมเงนโดยดงขอมลมาจากพนกงานมาท าสญญา ออกมาเปนหลกฐาน 5) Process 5.0 การอนมตเงนยม โปรเซสนท าหนาทอนมตการแบบฟอรมเงนยม โดยทแบบฟอรมเงนยมตองผานการอนมตจากผจดการหรอเจาของบรษท 6) Process 6.0 คนเงนยม โปรเซสนท าหนาทตรวจสอบการคนเงนจากพนกงานทน าเงนมาคนโดยตรวจสอบจากสญญายมเงนขอมลทงหมดจะอยทสญญา และใบเสรจรบเงน 7) Process 7.0 บนทกใบเสรจรบเงนโปรเซสนท าหนาทบนทกขอมลการคนเงนออกมาเปนหลกฐานเพอแสดงวาคนเงนแลวแตละงวดและออกเปนใบเสรจรบเงน

1.1

UserName PasswordUserName Password

D1

รปท 3.4 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 1.0

จากรปท 3.4 แสดง Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 1.0 ซงการท างานนน ม 1 ระบบ คอ 1) Process 1.1 ตรวจสอบชอผใช งานและรหสผาน โปรเซสนท าหนาทตรวจสอบ Username และ Password ของผทจะท าการเขาสระบบ โดยหาก Username และ Password ตรงกบขอมลในฐานขอมลกสามารถเขาสระบบได

38

2.1

2.2

/

D1

D1

รปท 3.5 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 2.0

จากรปท 3.5 แสดง Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 2.0 ซงการท างานนนสามารถแบงยอยออกเปน 2 ระบบยอย ดงน

1) Process 2.1 เพมประวตสวนตว โปรเซสนท าหนาทเพมประวตสวนตวพนกงานในกรณทเขาใชระบบในครงแรก ซงผใชระบบจะตองท าการกรอกประวตสวนตวกอนจงจะเขาใชงานระบบได 2) Process 2.2 แกไขประวตสวนตว โปรเซสนท าหนาทแกไขประวตสวนตว ในกรณทผใชระบบตองการแกไขประวตสวนตว กสามารถท าการแกไขไดในสวนน

3.1

3.2

/

D1

D1

รปท 3.6 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 3.0

39

จากรปท 3.6 แสดง Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 3.0 ซงการท างานนนสามารถแบงยอยออกเปน 2 ระบบยอย ดงน Process 3.1 บนทกการจายเงนเดอน โปรเซสนท าหนาท เกบบนทกการจายเงนเดอน โดยในแตละเดอนจะตองท าการบนทกการจายเงนเดอนใหกบพนกงานทกคนและเจาหนาทจะเปนผบนทกขอมลในสวนน Process 3.2 แกไขขอมลการจายเงนเดอน โปรเซสนท าหนาท แกไขขอมลการจายเงนเดอนโดยผดแลระบบจะเปนผก าหนดสทธการแกไขขอมลในสวนน

4.1

4.2

D2

D2

รปท 3.7 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 4.0

จากรปท 3.7 แสดง Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 4.0 ซงการท างานนนสามารถแบงยอยออกเปน 2 ระบบยอย ดงน

1) Process 4.1 เพมสญญาเงนยม โปรเซสน ท าหนาทเพมสญญาเงนยมและประกนสงคม ทไดท าการขอกยมเงนไปแลว และบนทกขอมลลงในฐานขอมล โดยผดแลระบบจะเปนผก าหนดสทธการแกไขขอมลในสวนน 2) Process 4.2 แกไขสญญาเงนยม โปรเซสนท าหนาทแกไขฟอรมสญญาเงนยม โดยผดแลระบบจะเปนผก าหนดสทธการแกไขขอมลในสวนน

40

5.1

5.2

/

D2

D2

รปท 3.8 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 5.0

จากรปท 3.8 แสดง Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 5.0 ซงการท างานนนสามารถแบงยอยออกเปน 2 ระบบยอย ดงน 1) Process 5.1 ตรวจสอบสญญาทผานการอนมต โปรเซสน ท าหนาทตรวจสอบสญญาทไดท าการบนทกลงในระบบ เพอตรวจสอบสญญาใดบางทผานการอนมตมาบาง 2) Process 5.2 อนมต โปรเซสนท า หนาทอนมตสญญายมเงนทผานการอนมตจากผจดการและจะมฝายการเงนเปนผตรวจสอบผลการอนมตจากผจดการอกท

6.1

D1

รปท 3.9 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 6.0

จากรปท 3.9 แสดง Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 6.0 ซงการท างานนน ม 1 ระบบ คอ Process 6.1 คนเงนยม โปรเซสนท าหนาทบนทกการคนเงนของพนกงานโดยเจาหนาทจะเปนผบนทกและฝายการเงนจะมาดในเรองตรวจสอบความถกตองของสญญาเงนยม

41

7.1

7.2

D2

D2

รปท 3.10 Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 7.0

จากรปท 3.10 แสดง Data Flow Diagram Level 2 ของ Process 7.0 ซงการท างานนนสามารถแบงยอยออกเปน 2 ระบบยอย ดงน Process 7.1 บนทกใบเสรจรบเงน โปรเซสนท าหนาท บนทกขอมลการคน รายงานและตรวจสอบใบเสรจรบเงนเพอเปนหลกฐานแสดงวาไดรบเงนจากพนกงานทน ามาคน โดยผดแลระบบจะเปนผก าหนดสทธการแกไขขอมลในสวนน Process 7.2 แกไขขอมลใบเสรจรบเงน โปรเซสนท าหนาทแกไขขอมลใบเสรจรบเงนโดยเจาหนาทจะเปนผแกไขขอมลนแลวบนทกขอมลและผดแลระบบจะเปนผก าหนดสทธน

42

3.3 ตารางทใชในการเกบขอมล ตารางท 3.2 Human แสดงรายละเอยดทวไปของพนกงาน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด HID (PK) nvarchar 10 รหสพนกงานท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง

InitialID nvarchar 2 รหสค าน าหนาชอ FullName nvarchar 100 ชอ-สกลพนกงาน Sex nvarchar 1 เพศโดยท M หมายถง ผชาย F

หมายถง ผหญง IDCard nvarchar 17 รหสบตรประชาชน Address nvarchar 250 ทอย ProvincID nvarchar 2 รหสจงหวด Telephone nvarchar 100 เบอรโทร BrithDate datetime - วนเกด PID nvarchar 4 รหสต าแหนง FirstDateToWork datetime - วนท างานวนแรก Salary int - เงนเดอนปจจบน PositionFee int - เงนประจ าต าแหนงปจจบน DailyWage int - คาแรงรายวนปจจบน Hourwage int - คาแรงตอชวโมงปจจบน OTPerHour int - OT ตอชวโมง (บาท) Education nvarchar 500 ประวตการศกษา IsLeave nvarchar 1 สถานะ การท างานปจจบน 0

หมายถง ปกต 1 หมายถง ลาออกแลว

LasstAccessBy nvarchar 16 ผบนทกขอมล

43

ตารางท 3.3 Human with Picture แสดงรายละเอยดรปภาพของพนกงานทงหมด

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด PictureID (PK) uniqueidentifier - รหสรปภาพท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง HID nvarchar 10 รหสพนกงาน HumanPicture image - เกบรปพนกงาน

ตารางท 3.4 Initial แสดงรายละเอยดค าน าหนาชอ

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด InitialID (PK) nvarchar 2 รหสค าน าหนาชอท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง InitialName nvarchar 30 ค าน าหนาชอ

ตารางท 3.5 Paid Bonus แสดงรายละเอยดการจายโบนสในแตละป

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด CurrentYear (PK) datetime - วน -เดอน -ปทจายโบนสท า

หนาทเปน Primary Key ของตาราง

HID nvarchar 10 รหสพนกงาน PID nvarchar 4 รหสต าแหนงงาน WorkDuration int - อายการท างาน Net int - ยอดจายโบนสสทธ RecordBy nvarchar 16 ผบนทกการจายโบนส

44

ตารางท 3.6 Position แสดงรายละเอยดต าแหนงงานทงหมด

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด PID (PK) nvarchar 4 รหสพนกงานท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง PositionName nvarchar 100 ชอต าแหนงงาน DID nvarchar 2 แผนกงานทสงกด WID nvarchar 1 ลกษณะต าแหนงงาน โดยท

1 หมายถง รายเดอน 2 หมายถง รายวน 3 หมายถง รายชวโมง 4 หมายถง พนกงานฝกงาน

SalaryRate int - อตราเงนเดอน PositionFee int - อตราเงนประจ าต าแหนง DailyWage int - อตราคาแรงรายวน HourWage int - อตราคาแรงรายชวโมง OTPerHour int - OT ตอชวโมง

ตารางท 3.7 Province แสดงรายละเอยดรายชอจงหวด

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด ProvinceID (PK) nvarchar 2 รหสจงหวดท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง

ProvinceName nvarchar 50 ชอจงหวด

45

ตารางท 3.8 User Name แสดงรายละเอยดชอผใชระบบ

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด UserName (PK) nvarchar 250 รหส User Name ท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง

Password nvarchar 250 รหส Password Auth nvarchar 250 สทธการใชระบบ IsNormal nvarchar 1 สถานะการใช User Name โดย

ท 0 หมายถง ยกเลกการใช 1 หมายถง ใชไดตามปกต

ตารางท 3.9 Work Status แสดงรายละเอยดสถานการณท างาน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด StatusID (PK) nvarchar 2 รหสสถานะการ ท างานท า

หนาทเปน Primary Key ของตาราง

StatusDescription nvarchar 50 รายละเอยด ของสถานะการท างาน

ตารางท 3.10 Work Type แสดงรายละเอยดประเภทต าแหนงงาน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด WID (PK) nvarchar 1 รหสประเภทต าแหนงงานท า

หนาทเปน Primary Key ของตาราง

WorkTypeName nvarchar 30 รายละเอยดประเภทต าแหนงงาน

46

ตารางท 3.11 Work Data แสดงรายละเอยดการท างานของพนกงานแตละคน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด WID (PK) nvarchar 12 รหสประวตการท างาน ท า

หนาทเปน Primary Key ของตาราง

HID nvarchar 10 รหสพนกงาน CurrentMonth datetime - ประจ าเดอน Salary int - เงนเดอนทจาย PositionFee int - เงนประจ าต าแหนงทจาย OTPerHour int - OT ตอชวโมง DailyWage int - คาแรงรายวน HourWage int - คาแรงตอชวโมง TotalDate int - จ านวนวนทท างาน TotalHour int - จ านวนชวโมงทท างาน TotalOT int - จ านวนชวโมง OT TotalLasteDate int - จ านวนวนทมาสาย TotalAbsenceDate int - จ านวนวนทขาดงาน TotalSickDate int - จ านวนวนทลาปวย TotalBusinessDate int - จ านวนวนทลากจ OtherDC int - หกเงนอนๆ SocialDC int - หกเงนประกนสงคม Net int - ยอดรบเงนสทธ RecordBy nvarchar 16 ผบนทกการจายเงนเดอน

47

ตารางท 3.12 Work Data Detail แสดงรายละเอยดการท างาน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด WDID (PK) nvarchar 12 รหสประวตการท างานท า

หนาทเปน Primary Key ของตาราง

CurrentMonth datetime - วน-เดอน-ป ทท างาน StatusID nvarchar 2 สถานะการท างาน

ตารางท 3.13 Department แสดงรายละเอยดชอแผนกพนกงาน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด DID (PK) nvarchar 2 รหสแผนกท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง DepartmentName nvarchar 50 ชอแผนกงาน

ตารางท 3.14 Receipt แสดงรายละเอยดจ านวนเงนยมทงหมด

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด RID (PK) nvarchar 10 เลขทใบเสรจท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง CID nvarchar 10 เลขทสญญา Refund int - จ านวนเงนทยม Balance int - ยอดเงนคงเหลอ MoneyPaid int - ยอดเงนทช าระ CharacterMoney nvarchar 100 แปลงคาเปนตวอกษร Note nvarchar 100 หมายเหต

48

ตารางท 3.15 Bonus Rate แสดงรายละเอยดเวลาการท างาน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด PID (PK) nvarchar 4 รหสท าหนาทเปน Primary Key

ของตาราง YearDuration int - ระยะเวลาการท างาน BonusRate float - อตราโบนส

ตารางท 3.16 Contract แสดงรายละเอยดสญญาลกหนทงหมด

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด CID (PK) nvarchar 10 เลขทสญญาท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง HID nvarchar 10 รหสลกหน DID nvarchar 2 รหสแผนกงาน ContractDate datetime - วนทท าสญญา DueDate datetime - วนทครบก าหนด Pariod int - ระยะเวลายม Objective nvarchar 100 วตถประสงคการยม Amount int - จ านวนเงนยม

ตารางท 3.17 Receipt แสดงรายละเอยดใบเสรจรบเงน

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด RID (PK) nvarchar 50 เลขทใบเสรจ ท าหนาทเปน

Primary Key ของตาราง CID nvarchar 50 เลขทสญญา Refund int - จ านวนเงนยม Balance int - จ านวนเงนคงเหลอ

49

ตารางท 3.17 Receipt แสดงรายละเอยดใบเสรจรบเงน (ตอ)

ชอฟลด ชนดขอมล ขอบเขตขอมล รายละเอยด Moneypaid int - จ านวนเงนทคน CharacterMoney nvarchar 100 จ านวนเงนตวอกษร Note nvarchar 100 หมายเหต ReceiptDate date - เลขทบนทกใบเสรจ Cash int - เงนสด ReceiptBy nvarchar 16 ผบนทก HIDJoin nvarchar 10 รหสลกหนรวม FullNameJoin nvarchar 100 ชอลกหนรวม

50

บทท 4 การทดสอบการใชงาน

การออกแบบระบบลกหนเงนยมนน กเพอตองการทจะใชเปนระบบในการจดท าเพอให

พนกงานสามารถทจะยมเงนภายในบรษทไดตามขอก าหนดของบรษทและรวมในเรองของการจายเงนเดอนใหกบพนกงาน ซงท าใหการจดท าการขอยมเงน สามารถท าไดโดยผานระบบลกหนเงนยมภายในบรษท ซงการทดสอบระบบลกหนเงนยมและการจายเงนเดอนนน จะท าการทดสอบโดยแยกตามประเภทของผใชงาน คอ ระดบเจาหนาทของบรษท ซงจะดตามผลลพธทไดจากการทดสอบวาเปนไปตามเงอนไขหรอไม

4.1 ผลการด าเนนงานของระบบ ผลการท างานแบงออกเปนการท างานของระดบผใชงานระบบ แบงออกเปน 3 ระดบ ซงในแตละระดบมการก าหนดสทธการท างานในสวนตางๆไว ดงน ตารางท 4.1 ตารางแสดงสทธการเขาใชระบบของผใชงานแตละระดบ

สทธการเขาใชระบบ ผใชงานระบบ

ผดแลระบบ เจาหนาทบรษท ผบรหาร 1. สวนการจดการพนกงาน 1.1 การเพมรายชอพนกงาน 1.2 การเปลยนชอ/รหสผาน 1.3 การแกไขขอมลพนกงาน 1.4 การลบขอมลพนกงาน 1.4 การก าหนดสทธพนกงาน 2. สวนการจดการจายเงนเดอน 2.1 บนทกการจายเงนเดอน 2.2 การแกการจายเงนเดอน 2.3 การลบขอมลการจายเงนเดอน

51

ตารางท 4.1 ตารางแสดงสทธการเขาใชระบบของผใชงานแตละระดบ (ตอ)

4.2 การทดสอบทางดานเจาหนาทของบรษท การทดสอบระบบงานของเจาหนาท โดยการกรอกประวตสวนตว เพมผใชงาน แกไขประวตสวนตว ซงกอนการทดสอบในสวนนจะตองท าการ Login เขาสระบบกอนถงจะเขาไปใชงานระบบได ซงสวนนจะประกอบดวยเมน เพมรายชอพนงงาน แกไขขอมลพนกงาน คนหาพนกงาน

สทธการเขาใชระบบ ผใชงานระบบ ผดแลระบบ เจาหนาทบรษท ผบรหาร

2.4 การคนหารายชอพนกงาน 2.8 การก าหนดสทธ บนทกการจายเงนเดอน

2.9 อนมตการจายเงนเดอน

3. สวนการจดการยมเงน 3.1 การบนทกการสญญายมเงน 3.2 แกไขขอมลสญญายมเงน 3.3 ลบขอมลสญญายมเงน 3.4 อนมตการสญญายมเงน

4. การพมพรายงานและเอกสารแนบ 4.1 รายงานประวตพนกงาน 4.2 พมพสลปเงนเดอน 4.3 รายงานสญญาเงนยม 4.4 รายงานใบเสรจรบเงน

4.5 รายงานทะเบยนลกหน

4.6 รายงานลกหนคงเหลอ

4.7 รายงานการสงใชเงนยม

52

รปท 4.1 หนา Login ใหกรอก Username และ Password เพอเขาสระบบ 4.1.1 การก าหนดคาเรมตนใหกบแผนกงานจงถอเปนขอมลหลกชนดหนงของระบบ โดยท าการใสขอมลรหสแผนก ชอแผนลงไป ผลจากการทดสอบ สามารถเพม แกไข ลบ ขอมลได

รปท 4.2 การเพม/แกไข/ลบแผนกงานใหม

ขนตอนตอนการท างาน 1) การเพมแผนกงานใหมใหคลกเลอกทแผนกใหปอนรหสและชอแผนกงานจากนนคลกปม เพม แผนกใหม 2) การแกไขชอแผนกงานใหมใหคลกเลอกแผนกทตองการแกไขแลวคลกปม แกไข ขอมล

53

4.1.2 การเพมต าแหนงงานใหม โดยท าการใสขอมลรหสต าแหนง ชอต าแหนง เลอกแผนก และประเภทงาน ลงไป ผลจากการทดสอบ สามารถเพม แกไข ลบ ขอมลได

รปท 4.3 การเพม/แกไข/ลบต าแหนงใหม

ขนตอนตอนการท างาน 1) สามารถตรวจสอบไดวา ในแตละแผนกงานมต าแหนงงานอะไรอยบางโดยการเลอกแผนกงานทตองการตรวจสอบ 2) การเพมต าแหนงงานใหม ใหคณปอนรหสต าแหนงงาน ก าหนดใหม 4 ตวอกษร , ชอต าแหนงงาน, แผนกทสงกด , ลกษณะของต าแหนงงานวาเปนแบบรายเดอน รายวน รายชวโมง หรอฝกงาน 3) คลกปม เพม เพอบนทกต าแหนงงานใหม 4) สวนการแกไขขอมลตางๆของต าแหนงงาน ใดๆใหคณ คลก เลอกต าแหนงงานนนๆ แกไขขอมลตามทตองการ คลกปม แกไข เพอบนทกการแกไขดงกลาว

4.1.3 การเพมรายชอพนกงานใหม ทยงไมมขอมลประวตสวนตวของพนกงานอยในฐานขอมลกจะตองท าการกรอกขอมลในสวนนกอน ในสวนของขอมลพนกงานจะเปนการกรอกประวตสวนตว และในสวนของรายละเอยดการวาจางกจะจะเปนสวนของผลตอบแทนทพนกงาน

54

ไดรบเชนรายเดอน , รายวน , รายชวโมง และฝกงาน จากการทดสอบ สามารถแกไข ลบ ขอมลพนกงานได สามารถระบอตราผลตอบแทนตางๆตามขอก าหนดโดยทต าแหนงงานในแตละประเภทมขอก าหนดแตกตางกน ดงตารางตอไปน ตารางท 4.2 ขอก าหนดอตราผลตอบแทน

ประเภท เงนเดอน เงนประจ าต าแหนง OT/ชม. คาแรงรายวน คาแรงรายชวโมง รายเดอน ม ม ม ไมม ไมม รายวน ไมม ไมม ม ม ไมม รายชวโมง ไมม ไมม ไมม ไมม ม ฝกงาน ไมม ไมม ไมม ไมม ไมม

รปท 4.4 การเพม/ลบขอมลพนกงานใหม ขนตอนตอนการท างาน 1) การเพมขอมลพนกงานใหม ใหคณปอนขอมลตางๆใหครบ 2) ใหคลก เลอกต าแหนงงานทตองการ

55

3) ปอนขอมลผลตอบแทนทพนกงานไดรบลงไปในสวนของรายละเอยดการวาจาง 4) คลกปม เพม เพอบนทกขอมลพนกงานใหมคนปจจบน 5) กรณตองการคนหาขอมลพนกงานเกา ใหคณปอนเงอนไขแลวกดปม < Enter > จะแสดงขอมลพนกงานขนมา

4.1.4 การแกไขขอมลพนกงาน ท าไดโดยการเลอกเมนก าหนดคาเรมตน พนกงาน แลวเลอกแกไขขอมล เมอแกไขขอมลเสรจ กอนท าการบนทก จากการทดสอบ สามารถแกไข ขอมลพนกงานได

รปท 4.5 แกไขขอมลพนกงาน ขนตอนตอนการท างาน 1) คลกเลอกพนกงานทตองการแกไขขอมลในตารางรายชอดานลาง 2) ใหคณปอนเงอนไขเพอคนหาขอมลพนกงานทตองการ ท าการแกไขขอมลทตองการ 3) ใหคลกปม แกไข เพอบนทกการแกไขขอมลพนกงาน

56

4.1.5 การบนทกการจายเงนเดอน ถอเปนการท าเดอนละครง เพอบนทกประวตการท างานของพนกงานแตละคนในแตละเดอน รวมถงผลตอบแทนทเจาของบรษทจายใหกบพนกงานทอยในบรษทและจ ารวมถงการหกเงนกรณทพนกงาน มาสาย ลาปวย ลากจ และขาดงาน

รปท 4.6 บนทกการจายเงนเดอน

ขนตอนตอนการท างาน 1) ใหคณเลอกต าแหนงงานและคลกเลอกรายชอพนกงานทตองการบนทกการจายเงนเดอน 2) ใหคณระบผลตอบแทนและขอมลการท างานทเกดขนของพนกงานคนปจจบน 3) ใหคณคลกปมบนทกเพอบนทกประวตการท างานเดอนปจจบน 4.1.6 ภายในบรษทสามารทจะใหพนกงานสามารถทจะยมเงนไดตามเงอนไขของบรษท โดยท าสญญากบบรษทเพอบนทกลงในฐานขอมล โดยผทสามารถยมเงนไดจะตอองเปนพนกงานทอยในบรษทเทานนโดยการดงขอมลพนกงานออกมาเพอแสดงและเกบเปนขอมลของลกหน

57

รปท 4.7 สญญาเงนยม ขนตอนตอนการท างาน 1) เลอกทรายชอพนกงาน โปรแกรมจะดงขอมลพนกงานทงหมดมาแสดงทฟอรม ในกรณทมพนกงานจ านวนมากสามารถทจะคนหาได โดยคนหาจากรหสพนกงาน หรอ ชอพนกงาน 2) ก าหนดเลขทสญญา ระบระยะเวลายมเงน เชน 30 วน โปรแกรมจะค านวณใหทนท

วาครบก าหนดวนไหน

3) ใสวตถประสงคทยมเงนในชองรายการ และจ านวนเงนยม

4.1.7 การบนทกใบเสรจรบเงน กรณทพนกงานยมเงนไปแลวตองการทจะคนเงนตามระยะเวลาทก าหนดทางเจาหนาทกจะท าการบนทกขอมลลงไป โดยองขอมลมาจากเลขทสญญากจะดงขอมลทงหมดขนแสดงเชน ชอพนกงานทยม จ านวนเงนยม วนทท าสญญา วนทครบก าหนด ดงรปท 4.7

58

รปท 4.8 ใบเสรจรบเงน ขนตอนตอนการท างาน

1) เลอกทคนหาขอมล เชน กรอกเลขทสญญากดปม <Enter> เพอเลอกรหสลกหนเงนยมทมาช าระเงน โปรแกรมจะดงรายละเอยดของสญญามาใหอตโนมต

2) กรอกเลขทใบเสรจรบเงน 3) ใหคยยอดรบเงน เพอบนทกยอดทผยมคนเงน 4) โปรแกรมจะ Link ขอมลไปท แทปสรปยอดรบเงนอตโนมต ดงรป แทปสรปยอด

รบ จะแสดงรายละเอยดรวมเงนยม จ านวนเงนทรบคอเงนสด ยอดเงนทคางช าระ สวน เหลอ /ขาดจะเอาจ านวนเงนทยม ลบจ านวนเงนสด

59

รปท 4.9 รายงานทะเบยนลกหน

ขนตอนตอนการท างาน 1) คลกท ชอรายงานทตองการ จะโชวหนาจอ ใสวนท ทตองการรายงาน 2) คลกเลอกเลขทสญญาทตองการแสดงรายงานทะเบยนลกหน 3) คลกทปม แสดงกอนพมพ จะปราก ฏตวอยางรายงานรายละเอยดลกหนเงนยมคงเหลอ หรอสามารถคลกเลอกพมพรายงานไดเลย และออกจากโปรแกรม

รปท 4.10 รายงานลกหนคงเหลอ

60

ขนตอนตอนการท างาน 1) คลกเลอกเมนรายงานลกหนคงเหลอ ใสเงอนไขการออกรายงาน 2) เลอกวนท ทตองการออกรายงาน 3) เลอกรหสลกหนทตองการ 4) เลอกเลขทสญญาทตองการ 5) คลกทปม แสดงกอนพมพ จะปราก ฏตวอยางรายงานรายละเอยดลกหนเงนยมคงเหลอ

รปท 4.11 รายงานการสงใชเงนยม

ขนตอนตอนการท างาน 1) คลกเลอกรายงานการสงใชเงนยม เลขทสญญา ทตองการออกรายงาน 2) แสดงรายงานการสงใชเงนยม 3) คลกทปม พมพ จะปรากฏตวอยางรายงานรายละเอยดการสงใชเงนยม

61

รปท 4.12 ตดเบกสญญาเงนยม ขนตอนตอนการท างาน 1) คลกเลอกทเมนตดเบกสญญาเงนยม จากนนใหเลอกสญญาทจะท าการคนเงนโดยจะดงขอมลลายละเอยด ตางๆออกมาแสดง 2) ทแทปรายละเอยดสญญายมเงน ใหกรอกจ านวนเงนทคน และใสจ านวนเอกสารทแนบมาวากฉบบ 3) คลกทปมเกบขอมล เพอบนทกขอมลการคนเงน

รปท 4.13 ก าหนดสทธผใชงาน

62

ขนตอนตอนการท างาน 1) แทปเพมผใชระบบท าหนาท เพมสทธผทจะสามารถเขาใชงานระบบโดยใส Username และ Password แลวท าการคลกเพมผใชใหม 2) ทแทปก าหนดสทธการใชระบบ เปนการก าหนดวา สามารถใหผใชแตละคนสามารถใชฟอรมไหนไดบาง โดยผดแลระบบจะท าหนาทก าหนดในสวนน 4.1.8 ตวอยางเอกสาร ทมาจากโปรแกรม 1) เอกสารสญญายมเงน

รปท 4.14 ตวอยางเอกสารสญญายมเงน

63

2) เอกสารสลปเงนเดอน

รปท 4.15 ตวอยางเอกสารสลปเงนเดอน

3) เอกสารใบเสรจรบเงน

รปท 4.16 ตวอยางเอกสารใบเสรจรบเงน

64

4) เอกสารใบรบใบส าคญ

รปท 4.17 ตวอยางเอกสารใบรบใบส าคญ

65

บทท 5 สรปผลของโครงงาน

ระบบจดการลกหนเงนยมและระบบเงนเดอน เปนระบบหนงทชวยใหเจาหนาทของบรษทไดเขามาท าการบนทกการจายเงนเดอน โดยออกสลปเงนเดอน บนทกการท าสญญาเงนยมพรอมคนเอกสารสญญายมเงน บนทกการคนเงนกรณทพนกงานตองการคนเงน และออกใบเสรจใหเพอเปนหลกฐาน ซงกอใหเกดความสะดวกตอเจาหนาทและพนกงานในบรษท สะดวกตอผทอนมตเงนยม ท าใหการด าเนนตางๆมความสะดวกรวดเรวมากยงขน 5.1 สรปผลทไดจากโครงงาน จากโครงงานทจดท าขน เรมตงแตการหาขอมล โดยการออกไปสอบถามรายละเอยดจากบรษท แผนการท างาน เพอไปเกบขอมลการท าสญญายมเงน การจายเงนเดอนพนกงาน เพอน าขอมลตางๆมาออกแบบระบบงานทท า จนถงการเขยนโปรแกรมขนมาใชงาน ซงประโยชนทไดจากการท าโครงงานน สามารถแยกออกเปนขอๆ ดงน 5. 1.1 งายตอการบนทกขอมลประวตพนกงานและปองกนการสญหายของขอมล 5. 1.2 งายตอการบนทกการจายเงนเดอนพนกงานและปองกนการสญหายของขอมล 5.1.3 งายตอการบนทกการท าสญญายมเงนของพนกงานและปองกนการสญหายของขอมล 5.1. 4 งายตอการบนทกใบเสรจรบเงนและปองกนการสญหายของขอมล 5.1. 5 การคนหาขอมลพนกงานสะดวกและรวดเรว 5.1. 6 การคนหาขอมลรายงานทะเบยนลกหนสะดวกและรวดเรว 5.1.7 การคนหาขอมล รายงานลกหนคงเหลอสะดวกและรวดเรว 5.1.8 การคนหาขอมล รายงานสงใชเงนยมสะดวกและรวดเรว 5.2 ขอเสนอแนะในการพฒนาโครงงาน ขอแสนอแนะส าหรบผทจะพฒนาระบบคอเราสามารถเพมในเรองของการจายโบนสใหกบพนกงานเพราะในระบบยงขาดในเรองของการจายโบนส และการจายคาการท างานลวงเวลา รวมถงการท าในเรองใบรบใบส าคญในสวนของระบบเงนยม ใบรบใบส าคญจะเปนเหมอนเวลาทลกหนตองการคนเงนทนอกเหนอจากการคนเงนสด ทงหมดนจะสามารถทใหระบบมความสมบรณมากยงขน

66

5.3 อปสรรคในการท าโครงงาน 5.3.1 ขอมลทไดจากเจาหนาท ในบางสวนยงไมชดเจน ท าใหตองสอบถามเจาหนาทใหมในสวนนน สงผลใหเสยเวลาในการพฒนาระบบมากยงขน 5.3.2 ฟอรมใบเสรจรบเงนมความซบซอน ท าใหยากตอการเขยนโปรแกรมของผพฒนาระบบ 5.3.3 การขอพบกบเจาหนาท ทท างานในสวนนจรงๆเปนไปไดยาก สงผลท าใหการพฒนาระบบเกดความชาและใชเวลานาน 5.3.4 การท า Crystal Report เกดปญหา

67

บรรณานกรม

[1] ศภชย สมพานช. 2550. พฒนาระบบฐานขอมลดวย VB 2005 & VC# 2005. ฉบบมออาชพ. กรงเทพมหานคร : ไอดซ อนโฟ ดสทรบวเตอร เซนเตอร. [2] ศภชย สมพานช. 2553. พฒนาระบบงานฐานขอมลกบ Visual Studio 2008. ฉบบมออาชพ. นนทบร : ไอดซ พรเมยร จ ากด. [3] พรอมเลศ หลอวจตร. 2554. คมอเรยน Visual Basic 2010. พมพครงท 1, กรงเทพมหานคร : โปรวชน, บจก. [4] โอภาส เอยมสรวงศ. 2547. การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพมหานคร : บรษท ซเอด ยเคชน จ ากด (มหาชน).

68

ภาคผนวก ก แบบฟอรมเอกสารอางอง

69

รปท ก.1 ตวอยางแบบฟอรมสญญาเงนยม

( )

( )

( )

( )

( )

70

รปท ก.2 ตวอยางแบบฟอรมใบเสรจรบเงน

รปท ก.3 ตวอยางแบบฟอรมใบรบใบส าคญ

/

/ / . /

( )

( )

71

ภาคผนวก ข คมอการตดตงโปรแกรมระบบลกหนเงนยม

72

คมอการตดตงโปรแกรม

1. ขนตอนการตดตงโปรแกรม 1.1 เขาไปโฟลเดอร Setup ทอยในแผน CD ดบเบลคลกทไฟล Setup1.exe จากนนโปรแกรมจะเรมการตดตง

รปท ข.1 แสดงหนาจอขนตอนการตดตงโปรแกรม

1.2 เขาสขนตอนการตดตง โดยโปรแกรมจะแนะน าคณผานขนตอนทจ าเปนในการตดตงบนคอมพวเตอรคณหากผตดตงอานค าแนะน าเสรจสนแลว หากยอมรบใหคลกปม "Next" เพอเขาสการตดตงในขนตอไป แตหากไมยอมรบใหคลกปม "Cencel" เพอออกจากการตดตงโปรแกรม

ค าเตอน :โปรแกรมคอมพวเตอร นไดรบการคมครองของกฎหมายลขสทธและสนธสญญาระหวางประเทศ การท าส าเนาไมไดรบอนญาตหรอการกระจายของโปรแกรมนหรอสวนหนงสวนใดอาจสงผลใหโทษทงทางแพงหรอทางอาญาอยางรนแรงและจะถกด าเนนคดในขอบเขตทเปนไปไดสงสดตามกฎหมาย

73

รปท ข.2 แสดงหนาจอเลอกปลายทางการตดตงโปรแกรม

1.3 เลอกโฟลเดอรทตองการตดตงโดยคาเรมตนปลายทางทตดตงจะเปน C:\Program File\Default Company Name\Setup1\ หากตองการเปลยนปลายทางทตดตง ใหคลก "Browse" แลวเลอกปลายทางทตองการ ตามรปท 2 จากนนโปรแกรมจะใหเลอกตดตงส าหรบตวเองหรอส าหรบผทใชคอมพวเตอรเครองนใหคณเลอก "Just me" เมอเลอกปลายทางเสรจสนแลวใหคลกปม "Next" เพอเขาสขนตอนการตดตงขนตอนตอไป

74

รปท ข.3 แสดงหนาจอยนยนการตดตงโปรแกรม

1.4 การตดตงพรอมทจะตดตง บนคอมพวเตอร ใหคณคลกปม "Next" เพอยนยนการตดตง และเรมการตดตง

รปท ข.4 แสดงหนาจอการตดตงโปรแกรม

75

1.5 โปรแกรมจะถกตดตงลงในเครองและใหรอจนกวาโปรแกรมจะตดตงเสรจ

รปท ข.5 แสดงหนาจอสนสดการตดตงโปรแกรม

1.6 สนสดขนตอนการตดตงโปรแกรมไดรบการตดตงเรยบรอยแลวคลกท"Close" เพอ

เสรจสนการตดตงโปรแกรม

76

ภาคผนวก ค คมอการใชงานระบบลกหนเงนยม

77

คมอการใชงาน ส าหรบเจาหนาทฝายการเงน

1. ขนตอนการเขาใชงาน 1.1 Login ใหกรอก Username และ Password เพอเขาสระบบ

รปท ค.1หนา Login ใหกรอก Username และ Password เพอเขาสระบบ 1) ใสชอผใชงานและรหสผาน 2) กดปม “เขาสระบบ” 2. เมนหลกของระบบ

รปท ค.2 เมนหลกระบบ

เมนหลกของระบบทใชงาน ประกอบไปดวย 1) ก าหนดคาเรมตน

แผนกงาน ต าแหนงงาน พนกงาน ออกจากโปรแกรม

78

2) เงนเดอน ปรบปรงการจายเงนเดอน บนทกการจายเงนเดอน

3) โบนส 4) สญญา

สญญายมเงน คนหาสญญายมเงน คนหาลกหนคงเหลอ คนหาการสงใชเงนยม

5) ใบเสรจ 6) ตดเบก 7) รายงานลกหน 8) ผดแลระบบ 9) คนหาสญญาเงนยม 10) คนหาลกหนคงเหลอ 11) คนหาการสงใชเงนยม 3. เมนก าหนดคาเรมตน เมนแผนกงานเปนขอมลหลกชนดหนงของระบบ โดยท าการใสขอมลรหสแผนก ชอแผนลงไป ผลจากการทดสอบ สามารถเพม แกไข ลบ ขอมลได 3.1 แผนกงาน 1) คลกเลอกเมน “ก าหนดคาเรมตน ” จากนนเลอกท “แผนกงาน ”จะปรากฏรายละเอยดในสวนของแผนกงาน

รปท ค.3 เมนแผนกงาน

79

รปท ค.4การเพม/แกไข/ลบแผนกงานใหม

2) การเพมแผนกงานใหมใหคลกเลอกทแผนกใหปอนรหสและชอแผนกงานจากนนคลกปม เพม แผนกใหม 3) การแกไขชอแผนกงานใหมใหคลกเลอกแผนกทตองการแกไขแลวคลกปม แกไข ขอมล 3.2 ต าแหนงงาน

1) คลกเลอกเมน “ก าหนดคาเรมตน ” จากนนเลอกท “ต าแหนงงาน ”จะปรากฏรายละเอยดในสวนของต าแหนงงาน

รปท ค.5 เมนต าแหนงงาน

80

รปท ค.6การเพม/แกไข/ลบต าแหนงใหม

2) สามารถตรวจสอบไดวา ในแตละแผนกงานมต าแหนงงานอะไรอยบางโดยการเลอกแผนกงานทตองการตรวจสอบ 3) การเพมต าแหนงงานใหม ใหคณปอนรหสต าแหนงงาน ก าหนด รหส, ชอต าแหนงงาน, แผนกทสงกด, ลกษณะของต าแหนงงานวาเปนแบบรายเดอน รายวน รายชวโมง หรอฝกงาน 4) คลกปม เพม เพอบนทกต าแหนงงานใหม 5) สวนการแกไขขอมลตางๆของต าแหนงงานไดๆใหคณ คลก เลอกต าแหนงงานนนๆ แกไขขอมลตามทตองการ คลกปม แกไข เพอบนทกการแกไขดงกลาว 3.3 พนกงาน 1) คลกเลอกเมน “ก าหนดคาเรมตน” จากนนเลอกท “พนกงาน”จะปรากฏรายละเอยดในสวนของพนกงาน

81

รปท ค.7 เมนเพมรายชอพนกงาน

รปท ค.8การเพม/ลบขอมลพนกงานใหม

2) การเพมขอมลพนกงานใหม ใหคณปอนขอมลตางๆใหครบ 3) ใหคลก เลอกต าแหนงงานทตองการ 4) ปอนขอมลผลตอบแทนทพนกงานไดรบลงไปในสวนของรายละเอยดการวาจาง 5) คลกปม เพม เพอบนทกขอมลพนกงานใหมคนปจจบน 6) กรณตองการคนหาขอมลพนกงานเกา ใหคณปอนเงอนไขแลวกดปม <Enter> จะแสดงขอมลพนกงานขนมา 3.4 แกไขขอมล

1) คลกเลอกเมน “ก าหนดคาเรมตน ” จากนนเลอกท “พนกงาน” และเลอกท “แกไขขอมล” จะปรากฏรายละเอยดในสวนแกไขขอมลพนกงาน

82

รปท ค.9 เมนแกไขขอมล

รปท ค.10แกไขขอมลพนกงาน

2) คลกเลอกพนกงานทตองการแกไขขอมลในตารางรายชอดานลาง 3) ใหคณปอนเงอนไขเพอคนหาขอมลพนกงานทตองการท าการแกไขขอมลทตองการ 4) ใหคลกปม แกไข เพอบนทกการแกไขขอมลพนกงาน 4. เมนเงนเดอน

83

เมนเงนเดอน ถอเปนการท าเดอนละครง เพอบนทกประวตการท างานของพนกงานแตละคนในแตละเดอน รวมถงผลตอบแทนทเจาของบรษทจายใหกบพนกงานทอยในบรษทและจ ารวมถงการหกเงนกรณทพนกงาน มาสาย ลาปวย ลากจ และขาดงาน

4.1 บนทกการจายเงนเดอน 1) คลกเลอกเมน “เงนเดอน ” จากนนเลอกท “บนทกการจายเงนเดอน ” จะปรากฏ

รายละเอยดในสวนบนทกการจายเงนเดอน

รปท ค.11 เมนบนทกการจายเงนเดอน

รปท ค.12บนทกการจายเงนเดอน

2) ใหคณเลอกต าแหนงงานและคลกเลอกรายชอพนกงานทตองการบนทกการจายเงนเดอน 3) ใหคณระบผลตอบแทนและขอมลการท างานทเกดขนของพนกงานคนปจจบน 4) ใหคณคลกปมบนทกเพอบนทกประวตการท างานเดอนปจจบน

84

5. สญญา เมนสญญายมเงนของบรษท ท าสญญากบบรษทเพอบนทกลงในฐานขอมล โดยผทสามารถยมเงนไดจะตอองเปนพนกงานทอยในบรษทเทานนโดยการดงขอมลพนกงานออกมาเพอแสดงและเกบเปนขอมลของลกหน 5.1 สญญายมเงน

1) คลกเลอกเมน “สญญา” จากนนเลอกท “สญญายมเงน ” จะปรากฏรายละเอยดในสวนสญญาเงนยม

รปท ค.13เมนสญญายมเงน

รปท ค.14สญญายมเงน

85

2) เลอกทรายชอพนกงาน โปรแกรมจะดงขอมลพนกงานทงหมดมาแสดงทฟอรม ในกรณทมพนกงานจ านวนมากสามารถทจะคนหาได โดยคนหาจากรหสพนกงาน หรอ ชอพนกงาน 3) ก าหนดเลขทสญญา ระบระยะเวลายมเงน เชน 30 วน โปรแกรมจะค านวณใหทนท

วาครบก าหนดวนไหน

4) ใสวตถประสงคทยมเงนในชองรายการ และจ านวนเงนยม

5) โปรแกรมจะ Link ขอมลไปทแทปสรปยอดจายเงนอตโนมต ดงรป Tab สรปยอดจาย จะแสดงรายละเอยดรวมเงนยม จ านวนเงนทจายคอเงนสด 5.2 คนหาสญญาเงนยม

1) คลกเลอกเมน “สญญา ” จากนนเลอกท “คนหาสญญายมเงน ” จะปรากฏรายละเอยดในสวนรายงานทะเบยนลกหน

รปท ค.15 เมนคนหาสญญายมเงน

รปท ค.16รายงานทะเบยนลกหน

86

2) คลกท ชอรายงานทตองการ จะโชวหนาจอ ใสวนท ทตองการรายงาน 3) คลกเลอกเลขทสญญาทตองการแสดงรายงานทะเบยนลกหน 4) คลกทปม แสดงกอนพมพ จะปราก ฏตวอยางรายงานรายละเอยดลกหนเงนยมคงเหลอหรอสามารถคลกเลอกพมพรายงานไดเลย และออกจากโปรแกรม 5.3 คนหาลกหนคงเหลอ

1) คลกเลอกเมน “สญญา ” จากนนเลอกท “คนหาลกหนคงเหลอ ” จะปรากฏรายละเอยดในสวนรายงานลกหนคงเหลอ

รปท ค.17 เมนคนหาลกหนคงเหลอ

รปท ค.18รายงานลกหนคงเหลอ 2) คลกเลอกเมนรายงานลกหนคงเหลอ ใสเงอนไขการออกรายงาน 3) เลอกวนท ทตองการออกรายงาน

87

4) เลอกรหสลกหนทตองการ 5) เลอกเลขทสญญาทตองการ 6) คลกทปม แสดงกอนพมพ จะปราก ฏตวอยางรายงานรายละเอยดลกหนเงนยมคงเหลอ 5.4 คนหาการสงยมเงนใช

1) คลกเลอกเมน “สญญา ” จากนนเลอกท “คนหาการสงยมเงนใช ” จะปรากฏรายละเอยดในสวนรายงานการสงยมเงนใช

รปท ค.19 เมนคนหาการสงใชเงนยม

รปท ค.20รายงานการสงใชเงนยม

88

2) คลกเลอกรายงานการสงใชเงนยมเลอกวนท ทตองการออกรายงาน 3) เลอกรหสพนกงาน หรอเลอกเลขทสญญาทตองการ แสดงรายงานการสงใชเงนยม 4) คลกทปม แสดงกอนพมพ จะปรากฏตวอยางรายงานรายละเอยดการสงใชเงนยม 6. ตดเบก

6.1 ตดเบกสญญาเงนยม 1) คลกเลอกเมน “ตดเบก ” จากนนเลอกท “ตดเบกสญญาเงนยม ” จะปรากฏ

รายละเอยดในสวนรายงานตดเบกสญญาเงนยม

รปท ค.21 เมนตดเบกสญญาเงนยม

รปท ค.22ตดเบกสญญาเงนยม

2) คลกเลอกทเมนตดเบกสญญาเงนยมจากนนใหเลอกสญญาทจะท าการคนเงนโดยจะดงขอมลลายละเอยด ตางๆออกมาแสดง

89

3) ทแทปรายละเอยดสญญายมเงน ใหกรอกจ านวนเงนทคนและใสจ านวนเอกสารทแนบมาวากฉบบ 4) คลกทปมเกบขอมล เพอบนทกขอมลการคนเงน 7. ผดแลระบบ ผดแลระบบท าหนาทตดตง ตอบค าถาม ดแลเซรฟเวอร รวมถงการดแล ควบคมโครงการทเกยวของกบระบบคอมพวเตอร นอกจากนผดแลอาจมหนาทของโปรแกรมเมอรรวมไปดวย ในดานการเขยนโปรแกรมและสอนการใชงานตอผใชทวไป 7.1 ก าหนดสทธผใชงาน

1) คลกเลอกเมน “ผดแลระบบ” จะปรากฏรายละเอยดในสวนก าหนดสทธผใช

รปท ค.23 เมนผดแลระบบ

รปท ค.24ก าหนดสทธผใชงาน

2) แทปเพมผใชระบบท าหนาท เพมสทธผทจะสามารถเขาใชงานระบบโดยใส Username และ Password แลวท าการคลกเพมผใชใหม 3) ทแทปก าหนดสทธการใชระบบ เปนการก าหนดวา สามารถใหผใชแตละคนสามารถใชฟอรมไหนไดบาง โดยผดแลระบบจะท าหนาทก าหนดในสวนน

90

ประวตผจดท าปรญญานพนธ

91

ประวตผจดท าปรญญานพนธ

ชอ นาย สธ ค าสมทร รหส 115140462032-0 สาขาวชา/ภาควชา ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร วน-เดอน-ป เกด วนท 16 มถนายน 2527 สถานทเกด จงหวดเชยงราย ทอย 112/5 หมท 5 ถนนพหลโยธน ต.ดงมะดะ อ.แมลาว จ.เชยงราย 57250 ประวตการศกษา ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) วทยาลยเทคนคเชยงราย 2545 ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

ลานนา 2547

92

ประวตผจดท าปรญญานพนธ

ชอ นายสพจน แสนสงห รหส 115140462047-8 สาขาวชา/ภาควชา ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร วน-เดอน-ป เกด วนท 17 กมภาพนธ 2530 สถานทเกด จงหวดรอยเอด ทอย 80 หม 13 ต.ปาสงข อ.จตรพกตรพมาน จ.รอยเอด 45180 ประวตการศกษา ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) วทยาลยการอาชพรอยเอด 2549

ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) วทยาลยเทคนครอยเอด 2551

93

ประวตผจดท าปรญญานพนธ

ชอ นายชาญวทย จนปม รหส 115140462049-4 สาขาวชา/ภาควชา ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร วน-เดอน-ป เกด วนท 21 เมษายน 2530 สถานทเกด จงหวดรอยเอด ทอย 55 หมท 6 ต. บงงาม อ. ทงเขหลวง จ. รอยเอด 45170 ประวตการศกษา ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) วทยาลยเทคนครอยเอด 2549

ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) วทยาลยเทคนครอยเอด 2551