logainmneacha dinnseanchas - logainm.ie | bunachar ... · pointe na builge bullig mionghné talamh...

Logainmneacha &

Dinnseanchas

Réamhrá

Tá muidne inár gcónaí i dToraigh agus tá suim againn sna logainmneacha. Tá an scoil ag cruinniú logainmneacha le deich mbliana anuas ach seo an chéad uair a cuireadh le chéile iad. Sa tionscnamh seo bhain muid úsáid as léarscáil a rinne Eoghan Ó Fuaruisce, ó léarscáil a raibh scoláirí eile ag obair air agus as na logainmneacha a bhí cruinnithe ag an Dr Noel Ó hÚrmoltaigh dona leabhar ‘The Irish Of Tory Island’.

Léarscáil Thoraí

Logainmneacha Ainm Gaeilge Ainm Béarla Cineal áite Brí/ ciall

Aice Mhic an tSaoir Áit ghliomaigh Mhic a’ tSaoir

Aice Johnny Eoin Áit ghliomaigh Johnny Eoin

Áit saora Gabháltas saor

Na hÁiteacha Thiar Na gabháltais thiar

Na hÁiteacha láir Na gabháltais láir

Béal mór Bealach isteach beag

Béal beag Bealach isteach leathan

An Bhuilg mhór Carraig mhór faoi uisce

An Bhuilg Scrigeach Bulligscreegach Mionghné Áit chreagach faoi uisce

Builg an ‘Fairholm’ Creig faoi uisce ar ar briseadh an

‘Fair Holm’

Ainm Gaeilge Ainm Béarla Cineal áite Brí/ ciall

Na builgeacha beaga Creaga beaga faoi uisce

Builg na n-áiteacha Creig faoi uisce na ngabháltais

Builg na carraige fada Creig faoi uisce ag an charraig

fhada

An Bhuilg Creig faoi uisce

Builg Thóin an Mháis Bullighonawaush Mionghné Creig faoi uisce ag bun an bhogaigh

Builg Adharcaigh Creig faoi uisce cosúil le adharc

An Bhuilg Chaoch Creig faoi uisce atá doiligh a

fheiceáil

Builg Eoghan Néilí Creig faoi uisce Eoghan Néilí

An Bhuilg Bhán Creig gheal faoi uisce

Carn Mhic Fhloinn Carnán cloch Mhig Fhloinn

1

2

3

4

5

6

7

8

1. An Bhuilg 2. Builg an

Fairholm 3. An Bhuilg

Mhór 4. Builg Thóin

an Mháis 5. An Builg

Chaoch 6. Builg na

Carraige Beaga

7. Na Builgeacha Beaga

8. Builg na hÁiteachtaí

Builg


Carn na nEach Carnán cloch na gcapall

Carn na Riabhóige Carnán cloch na

riabhóige(pipit)

Carn na nDuibhéan Carnán cloch na mbroigheall

Carraidh clocha

Carra Mhic Fhloinn Clocha Mhig Fhloinn

Carraig a’ Rópa Creig a bhfuil rópa ceangailte

de

Carraig an Tónagáin? Creig ar a mbíonn duine ag

sleamhnú ar a thóin?

Carraig a’ Mhullacháin Carrickavollaghan Carraig Creig an mhulláin

An Charraig fhada Carrickadda Carraig Creig fhada

Carraig is coinín Creig agus coinín/creig an

choinín?

Ainm Gaeilge Ainm Béarla Cineál áite Brí/ ciall

An chorr-charraig Creig léi féin

Creig Charlie Carraig Charlie

Creig Pheaidí Carraig Phaidí

Creig an Tincléar Carraig an tincléara

Creag Pheadair Carraig Pheadair

Creig Thor na mBan Carricknaman Carraig Carraig staca na mban

Creig Róise Bige Carraig Róise bige

An Cladach Bán Clocha geala ag an fharraige

Cladach an tslabhaic Clocha taobh leis an fharraige

ar a bhfásann

sleabhaic(feamainn inite)

Cladach bán cheann an locha Clocha geala ag barr an locha


Faoin chladach Áit ag an fharraige

Sraith an chladaigh Seaview Sraith tithe taobh leis an

fharraige

Cloch na léimteach Cloch na léime

Cloch na feannóige Cloch a mbíodh feannóige le

feiceáil ann

Cloch na hUsaide Cloch a bhfuil cruth usaide aici

An Chloch chruinn Cloch atá cruinn

Cloch an Chú Cloch a bhfuil lorg chos an chú

nimhe le feiceáil uirthi

Feadán an Wasp Scoilt a dtáinig an Wasp

isteach

An Feadán mhór Scoilt mhór

Feadán an ‘Mhine’ Scoilt ar a dtáinig mineach

isteach

Feadán an WASP

Briseadh an HMS Wasp ar na creagacha ar chúl theach an tsolais ar an 12 meán Fómhair 1884. Bhí oíche dheas ann agus b’iontach mar a tharla sé. Deirtear gur thiontaigh na hoileánaigh cloch na mallachta agus gur sin an fáth. Bhí sí ar a bealach go Toraigh le cíos, nach raibh ag na hoileánaigh, a thógáil. Tá feadán an Wasp ar an áit a dteachaigh sí ar na creagacha.

HMS WASP 1884


Fochair na leannán Talamh féaraigh na leannán

An fhochair mhór Nougherwore Mionghné Talamh mór féaraigh

An fhochair ó thuaidh Talamh féaraigh ar an taobh ó

thuaidh

An fhochair ó dheas Talamh féaraigh ar an taobh

dheas

Fochair na nUan Talamh féaraigh na n-uan

Fochair Ghearráin Eamon Uí

Dhubhgáin

Talamh féaraigh chapall

Éamonn uí Dhubhgáin

Gob ar scolb Creig ghéar ag gobadh amach

Gob an Leacaigh Leacacha ag gobadh amach

Lag an Cholbha Áit íseal ag an imeall

Lag an Reithe Lagrehy Mionghné Áit íseal an reithe


Lag anáil na ndaoine Áit íseal anáil na ndaoine

Leac an Uisce Creig chothrom san uisce

Leac na nGrianradh Creaga cothroma a dtig an

ghrian orthu?

Leac na Leannán Wishing stone Mionghné Creig chothrom na leannán

Leac Thor a’chócha Creig chothrom staca an trup

Leac an Dúin Creig chothrom ar an dún

Leac an dá bhun Creig chothrom a bhfuil dhá

bhun aici

Leac an urchair

Creig chothrom an urchair

Leac na gcaorach Creig chothrom na gcaorach

Leic Ciúine Creig chothrom an ciúnais


An leac leith Creig chothrom liath

Leac na mbonn Creig chothrom na mbonn

(airgead ?)

Leac an Toir Mhóir Creig chothrom ar an staca

mhór

An Leacach Áit a bhfuil go leor creaga

cothroma ann

Léana na Faiche Féar cothrom glas

Léana an mháis Féar cothrom glas an

bhogaigh

Léana an bháid mhóir Féar cothrom glas a raibh bád

mór air

Léana an tí mhóir Féar cothrom glas os comhair

an tí mhóir

Léana Rua Féar cothrom rua

An Léana Mór Áit mhór cothrom le féar

Ulaí Bhríde


Loch ó thuaidh Lough Ahooey Loch Loch ar an taobh ó thuaidh

Loch ó Thoir Lough Aher Loch Loch ar an Cheann Thoir

Loch ó dheas Lough Ayes Loch Loch ar an taobh dheas

Ceann an locha Barr an locha

Mainnir na Muc Fál na Muc

Mainnir Scoilt Sheoirse Fál ag Scoilt Sheoirse

An Mhainnir mhór An fál mór

An Mhainnir bheag An fál beag

An Mhainir An Fál

Oileán Úna Cloch bheag amuigh san

fharraige le hÚna


Oileán Mhaighréada Cloch bheag amuigh san

fharraige le Máiréad

Pointe Hughdaí Dhuibh Talamh ag síniú amach san

fharraige le Hughdaí Dubh

Pointe na Builge Bullig Mionghné Talamh ag síniú amach mar a

bhfuil creaga faoin fharraige

Pointe Mhac Sparáin Talamh ag síniú amach

ainmnithe as Mac Spáráin

Pointe Thaidhg Talamh ag síniú amach san

fharraige ainmnithe as Tadhg

Poll an Ghainimh Poll a bhfuil gaineamh ann

Poll na Buirfeach Áit óna séidtear amach an

fharraige

Poll na gCurrach Poll a mbíodh curacha ann

Poll Jeaic Góilín Jeaic

Poll an tsrathair Poll cosúil le srathair


Poll an Lín Poll ina bhfuil líon

Poll an Riotáin Poll a ndeachaigh an Riotáin

isteach ann?

Poll an Dúin Poll faoin Dún

Poll na gCaorach Poll a mbíodh caoirigh ann

Poll na Buirfighe Ait a séidtear an fharraige

amach

Poll an Stacáin Poll an Toir aird

Poll an ime Poll ina bhfuarthas im

An Poll dubh Poll dorcha

Poll na mBallán Poll na mBallán ( iasc)

Poll an Chait Poll an chait

Poll dubh scoilt dheirg Poll dubh i scoilt Dearg


Poll Thor na mBan Poll ag Tor na mBan

Poll an Choirce Poll ina raibh coirce ar fáil

Poll Mhichil Góilín Mhichíl

An Poll mór Poll mór

Poll an Earbhaill Poll ina bhfuarthas gual

Poll an rachta Poll a bhfuil feamainn ann/ poll a

bhfuil farraige mhire ann?

Na Poill Bhuidhe Poill atá buí

Poll an tobaca Poll ina bhfuarthas tobac

Poll an ‘chudgel’ Poll cosúil le cudgel?

Port Chaladh ó thuaidh Portachalla Mionghné Cuan ó thuaidh

1

2

3

4

5

6

7

1. Poll na mBallán

2. Poll an Dúin 3. Poll an Ime 4. Poll an Riotáin 5. Poll na

Buirfeach 6. An Poll Dubh 7. Poll an Stacáin

Poll


Port Chaladh ó dheas Portachalla Mionghné Cuan ó dheas

Port a’ Dúin Port Doon Mionghné Cuan faoin Dún

Port Deilg /Doilg Portdellig Mionghné Cuan na deilge nó cuan

deacair?

An Port Mór Cuan mór

Port a Churraigh Cuan an churaigh

Poirtín a’ Ghlais Portnaglass Mionghné Cuan beag glas nó cuan an

Ghlais?

Rinn an Ghlámthair Rinnlafferty Mionghné Gob talaimh an trup / le

Laifeartaigh?

Rinn na gcrúbóg Gob talaimh mar a mbíonn

crúbóga

Rinn na nGiúróg Gob talaimh a mbíonn

faoilleoga óga ann

Rinn na mBallán dubh Gob talaimh na mballán dubh

(iasc)

Rinn na gcailín Gob na ngirseachaí

SCOILT AN MHÓIRSHEISIR Cuimhneacháin ar sheisear fear agus bean amháin a

tháinig i dtír i gcurach ag Scoilt an Mhórsheisir. Bhí siad ag iarraidh eolais fá Cholmcille. Nuair a cuireadh iad mar a d’ordaigh Colmcille, fuarthas corp na mná ar uachtar na huaighe lá arna mhárach, cuireadh arís í ach tharla an rud céanna an lá ina dhiaidh sin arís. Thuig Colmcille gur naomh í ansin agus mhol sé í a chur in uaighe léi féin.


Rinn na Muiríní Rinnamurreeny Mionghné Gob talaimh a bhfuil muiríní

ag fás ann

Rinn na hUsaide Gob talaimh mar a bhfuarthas

usaid nó cosúil le husaid

Rinn na mBallán Gob talaimh a mbíonn ballán

fairsing ann

Rinn na gcorcra Gob talaimh atá corcra nó a

bhfuil bláthanna corcra ag fás

ann

Rinn Dhonnchaidh Eoghain Gob talaimh Dhonnchadh

Eoghain

An Rinn Ramhar Kinrawer? Mionghné Gob talaimh ramhar

Na Rannaigh Gob talaimh

Rannaigh na Roilleach Gob talaimh mar a bhfaighfear

Roilligh

Rannach Cheann an Phoirt Gob talaimh ag barr an phoirt

Tóin na Rannadh Bun na ngob

Scoilt an Mhóirsheisiúir Mionghné Góilín an tseachtair


Scoilt an duilisc mhóir Góilín a bhfuil neart duilisc ann

Scoilt an Toir Bháin Góilín taobh an Toir Bháin

Scoilt na mairnéalach Scoltnamarlan Mionghné Góilín na mairnéalach

Scoilt an sealgóg Scoltnashellig Minghné Góilín na ngainéad?

Scoilt an tSagairt Scoltnasaggart Mionghné Góilín an tSagairt

Scoilt na Péiste Scoltnapaste Mionghné Góilín an mhíol mhóir

Scoilt an Toir Ghlais Góilín ag an Tor Glas

Scoilt na Binne Briste Góilín sa bhinn bhriste

Scoilt Uaimh na gCailín Góilín taobh le uaimh na

gCailín

An Scoilt Dhearg Scoltderg Mionghné An Góilín dearg


An Scoilt Leathan An Góilín leathan

Scoilt Sheoirse Scolthshorsha Mionghné Góilín Sheoirse

An Chúl-scoilt An cúl-góilín

Scoilt Mhaighréada Scolt Mareade Mionghné Góilín Mhairéada

Scoilt an Mhuiriseáin Scoltmorris Mionghné Góilín an éin bhig dhoinn

Scoilt an bháid dheirg Góilín an bháid dheirg nó

mhaide deirg?

Scoilt an chubhair Góilín an chúir

Scoilt Róise bige Góilín Róise Bige

Scoilt an Ghearráin Scoltgarhyancaul Mionghné Góilín an chapaill

Scoilt Néill Góilín Niall


Scoilt William Góilín William

Scoilt an Chaiphtín Góilín an Chaptaein

Scoilt na Róntaí Góilín na rónta

Scoilt na bpoll Buidhe Góilín ag na poill bhuí

Scoilt an Bhuideál Scoltawiddeal Mionghné Góilín an bhuidéil

Scoilt John Eoin Góilín John Eoin

Scoilt an Ghlasáin Góilín an Ghlasáin (iasc)

Scoilt Mhaighréide Bige? Góilín Mhairéide bige

Scoilt a’bheathaigh Góilín a’ chapaill

Scoilt an phoill Mhóir Góilín an phoill mhóir


Scoilt a’ chreathnaigh Scoltnacrannagh Mionghné Góilín an Chreathnaigh

(duileasc le sliogáin ceangailte

dó)

Seomra Chlarke Áit mar sheomra de chuid

Clarke

Seomra Róise Bige Áit mar sheomra de chuid

Róise Bige

Seomra cheann a’ Phoirt Áit mar sheomra ag barr an

phoirt

Seomra Róise Ait mar sheomra de chuid

Róise

Sleamhnaigh uachtar Áit shleamháin thuas

Sleamhnaigh Íochtar Áit shleamhain thíos

Sleamhnaigh na gCurrach Áit shleamháin na gcurach

Slodán Echo Poll éadomhain uisce inár

briseadh an Echo

An Slodán mór Poll mór le huisce éadomhain

1

2

3 4

5

6

7

1. Scoilt an Mhór-Sheisiúr

2. Scoilt na Péiste

3. Scoilt Sheoirse

4. Scoilt a’ Ghlasáin

5. Scoilt Néill 6. Scoilt

Mháiréada 7. Scoilt an Toir

Ghlais

Scoilt


Slodán na gceithre coirneál Poll éadomhain uisce le

ceithre coirneál

Tobar Mháire Alec Saunder’s Well Tobar Tobar le Máire Alex

Tobar Rodger Tobar Rodger

Tobar Chormaic Tobar ar chúl theach

Chormaic

Tobar Dhonnchadh Eoin Tobar ag teach Dhonnchadh

Eoin

Tobar Bhaile Úr Tobar ar an Bhaile Úr

Tobar fhuíollach a’ Bhruíon Tobar ag iarsmaí an chatha

Tobar Eoghain Tobar ag teach Eoghain

Tobar Doolaí Tobar ag teach Dooley

Tobar Eamoinn Tobar ag teach Eamoinn

An Tor mór


Tobar na Páirce Báine Tobar sa Pháirc Bháin

Tobar Thomáis Tobar ag teach Tomás Thomáis

Tobar Bhillie Tobar ag Teach Bhillie

An Tor Mór Tormore Mionghné An staca mór

Tor a’ bhoid Torawid Mionghné Staca an Bhoid

Tor a’ chócha Torahauv Mionghné Staca an chuafaigh

Tor beag Phort an Dúin Stacán beag i gcuan an Dúin

Tor an dá bhun Toradavdun Mionghné Stacán le dhá bhun

Tor Scoilt na Peiste Staca scoilt an mhíol mhóir

An Tor craoidín ?


An Tor Beag An Staca beag

Tor Mhórada An staca taobh amuigh de

Mhoraid

Tor na háite Staca na n-áiteachaí

Tor Rinn Uí Laifrean Staca Rinn Uí Leafair

Tor beag scoilt dheirg Staca beag Scoilt Deirge

Tor na scrigighe Staca na háite creagaigh

Tor Scoilt Néill Staca Scoilt Néill

An Tor Bán Torbane Mionghné An Staca Bán

An Tor Glas An Staca glas

Tor na nÉanlaith Staca na n-éan


Tor Phoirtín Ghlais Staca Phoirtín Ghlais

An Tor Ramhar Staca leathan

Tor an mhálthaidh Staca an ultaigh

Tor Stacán Gharbhphoirt Staca gob ard an ghairbh-

phoirt

Tor Mhearnada Staca taobh amuigh de

Mhearnad

Na Toir Bheaga Na stacaí beaga

Tor na Coise Staca a bhfuil cruth coise aige

Tor an Ghlamh-thoir/

ghlámthair

An Staca callánach

Tor an Bheannachadh Torbanny Mionghné Staca na beannachta

Tor Uí Liadáin Staca Uí Liadáin


Tor na nBan Toranaman Mionghné Staca na mban

An Tor Dearg An Staca dearg

Tor na bhfaoileán Toraweelan Mionghné Staca mar a bhfuil na faoileoga

Tor na dtreachlár Tornadrallagh Mionghné Staca mar a bhfuil na broighill

Uaimh an tSolais Oweyntholish Mionghné Uaimh mar a bhfuil solas

Uaimh an ‘Chotton’ Uaimh mar a chuaigh an‘

Cotton’ ar na creaga

Uaimh na madadh Uaimh na madadh

Uaimh na gcolmán Uaimh na gcolúr

Uaimh na nglasán Uaimh na nglasáin (iasc)

Uaimh na gcloch Breac Uaimh a bhfuil clocha breaca

inti

1

2

3

4

5 6

7

1. An Tor Mór 2. Tor Mhorada 3. Tor Dearg 4. Tor Phoirtín

Glas 5. Tor Glas 6. An Tor Bán 7. Tor Scoilt na

Péiste

Tor


Uaimh an chreathnadh Uaimh ina bhfuil creathnach

Uaimh na séidfeadh Uaimh a mbeidh an fharraige

ag séideadh ann

Uaimh na saileoige Uaimh a mbíodh saileoga inti

Uaimh na gcorcra Uaimh chorcra/ na

mbláthanna corcra?

Uaimh na gcailín Uaimh na ngirseacha

Uaimh scoilt na péiste Uaimh i scoilt na Péiste

Na huaimheacha beaga Uaimheanna beaga

An Uaimh leathan Uaimh atá leathan

Uaimh thor na coise Uaimh ag Tor na coise

An Uaimh bheag Uaimh atá beag


Uaimh an Toir Mhóir Uaimh ag an Tor Mór

Ulaidh/ Ulaí Carn Mionghné Stáisiún naofa

Ulaí Eoin Baistí Stáisiún Eoin Báiste

Ulaí Bríde Stáisiún Naomh Bríde

Ulaí na húire(mórisear) Stáisiún na créafóige

(mórsheisiúr)

Ulaí an Pheacaigh Stáisiún an pheaca

Ulaí Chlaí an Áir Stáisiún Chlaí an Áir

Ulaí Ard Iril / Fhearghaill Staisiún Ard Iril nó Ard

Fhearghaill?

An Mhuiríneach Maram-féar

An Chonbháil Mhór An mór-chónaí


An Chonbháil bheag An beag-chónaí

Priocall spor

An Chéibh The Quay Mionghné An ché

An Chros Cross Mionghné Crois déanta i bhfoirm T

Ceann an Phoirt Barr an chuain

Barr na céibhe Barr na cé

An Curraoin An log

Barr an Churraoin Barr an laig

An Más The Bogach

Tóin an mháis Bun an bhogaigh

Barr an Mháis Barr an bhogaigh


Bealach na Scrigighe An Bealach creagach

Dallóg Cloch as adharc

An Cnoc Rua Crockroe Cnoc Cnoc atá rua

Domar umar

Binn Ramhar Kinrawer? Mionghné Aill nó Ceann tíre leathan

Ard Lár Thoinn Ardlarheen Mionghné Ardán idir dhá thonn

Stríoc Dhubh Mhearnáid Píosa dorcha ar Mhearnáid

Mac gCorra Mac Gearra Ainm duine

An Taobh Beag Giota beag talaimh íseal

Barr Rinn Uí Láifear/a

ghlamthfair

Barr Ghob an challáin nó Ghob

Uí Láiféar

MAC gCORRA Deirtear go ndeachaigh Mac gCorra ag iascaireacht ar

an Domhnach, rud nach raibh ceadmhach, agus bhuail sé le Colmcille agus lán a mhala d’éisc ar a dhroim. D’fhiafraigh Colmcille de an raibh mórán éisc aige agus dúirt mac gCorra nach raibh aon cheann aige. Tháinig corraí ar Cholmcille agus rinne sé cloch do láithreach. Tá sé le feiceáil go fóill ag dreapadh ar Mhearnaid.


An éadan dearg Aghaidh dhearg an chnocáin

An casan dearg Cosán dearg

Lofta Sheáin Uí Earcáin Áit féaraigh Sheáin Uí E arcáin

Cnoc Ard Fhearghaill

nó Cnoc Ard Iril(iolair)

Arderrill Cnoc Talamh ard Fhearghaill nó

Talamh Ard Iril (Iolair)

An Crochadh Talamh c rochta

Leaba Dhiarmada agus Gráinne Mionghné Áit luí Dhiarmada agus Ghráinne

An Inneoir Mionghné Inneoin

Príosún Bhaloir Mionghné Scoilt a bhí mar phríosún ag

Balor

Dún Bhaloir Doon Balor imfhaláithe Áit cónaí ar rinn de chuid

Bhaloir

Nead an Choinín Áit choinín

Glas Laogh Áit shábháilte do ghamhna

Dún Bhalor Deirtear go raibh dún agus príosún ag Balor anseo.

Choinnigh sé a iníon faoi ghlas nó dúradh gur a ua a mharódh é. Ach tháinig an tuar faoin tairngreacht agus mharaigh Lugh é. Rinne seandálaithe tochailt ar an láthair agus bhí cónaí de chineál ann fadó.


Fiadhnaise gan iarraidh Unasked for evidence?

An Tóin shalaigh Tuiseal Tabharthach?

Áit íseal láibe

Ardán Talamh ard

An gaineamh mór Áit mhór ghainimh

An Gaineamh Láir Áit lárnach Gainimh

Gaineamh Thiar Gaineamh taobh thiar

Gaineamh Mín Gaineamh bhog

Gaosán Bhrinaí Bhig Srón Bhrinaí Bhig

Claí an Áir Díog an Chatha

An Ceann Thiar West End An Taobh Thiar den Oileán

An Ceann Thoir East End An Taobh Thoir den Oileán

1

2

3

4

5

6 7

1. Fuilleach na bhFear

2. Folach Bhraoin 3. Claí an Áir 4. Log Anáil na

ndaoine 5. Croisín Léim a’

Bhacaigh 6. Fál na mBó 7. Sruthán na

Lárach Báine

Ár Thoraí

ÁR THORAÍ

Fan bhliain bhí Uladh faoi smacht na Sasana. D’fhéach Cathir Ó Dochartaigh agus Seán Mac Manais óig ó Domhnaill ( a lean Aodh Rua a d’imigh )le hionsaí a dhéanamh orthu ach briseadh iad agus theith Seán Mac Manais óig go Toraigh. Lean fórsaí na Sasana é agus i Mí Lúnasa 1608 mharaigh siad iad i dToraigh (cé go ndeir cuid de na daoine gur éalaigh an Dalach agus ceathrar eile). Throid siad ag Fál na mBó agus Sruthán na Lárach Báine ar dtús agus ansin lean siad iad soir. Tá ainmneacha a bhaineann leis an chath sin ar an oileán: Claí an Áir, Log Anáil na nDaoine, Fuílleach na bhfear, Folach a’ Bhruín.


Baile Thiar West Town Gráig Tithe Thiar

Baile Thoir East Town Gráig Tithe Thoir

Baile Úr Tithe a tógadh le 30 bliain anuas

Baile Láir Tithe idir an Bhaile Thiar angus

Baile Úr

Teampall an Mhór-sheisear TempleAnvorehesher-church of

the seven

Láithreach eaglasta Teach Phobail an tSeachtair

An Altóir Altar Mionghné

An Roilig Reilig nó cill

Tobar Cholmcille Tobar ainmnithe i ndiaidh

Cholmcille

Teach an tSolais Lighthouse Mionghné Teach an tsolais

An Cloig-theach Cloigtheach Mionghné Túr cruinn


An Camus Beag West Town Port Bá bheag

An Camus Mór Camusmore Bay Bá Bá mhór

An Chainéal Tory Sound Sruth uisce

An Ráid Bóthar? Rathad?

An Cnocán Cnoc beag

An Fhaiche Áit chothrom fhéarach

Baile na Scrigighe Ceantar creagach

Barr Uaimh/Barr rua Talamh ard rua nó barr na

huaimhe?

Uaimh Lag a’ Reithe Uaimh ag Lag ‘ reithe

Cairthe Phort Deilg Clocha Phort Deilg/ doiligh


Na Clocha Gorma Clocha a bhfuil dath gorm orthu

Rinn na Cloiche Móire Gob tíre le clocha móra

Oitear mór Gaineamh mór faoin fharraige

Oitear na Rannadh Gaineamh faoin fharraige ag na

reanna

Builg a leacaigh Creig chothrom faoin fharraige

Colladha Colbha?-imeall?

Blár Talamh lom fiáin

Garraidh garbh Gairdín garbh

Carn Eddie Carnán clocha Eddie

Páirc Úr Gort nua

Fuíoll na bhfear An méid a bhí fágtha de na fir


Seansraith Sean sraith tithe

Log na mBádaí Áit íseal ina mbíodh báid

Fál na mbó Mainnir na mbó

Srúthán na Lárach báine Sruth na lárach báine

Croisín Léim an bhacaigh Cros( bhóthar?) an áit a léim an

bacach

Teampall Buí Eaglais buí

Mullach mosach Ardán garbh

Muine Thuaidh Driseacha ó Thuaidh

Léana na gCeasach Áit chothrom féarach le

droichead adhmaid?

Folach Bhraoin-fuioll a’

bhruíon??

Iarsmaí an chatha nó áit folaithe?


Tor Chonaing Túr Chonáin

Lag Mhuine Áit íseal le driseacha

Stacán an Ghairbhphoirt Stackangarvalt Mionghné Gob ard ag an garbh-phort

Toraigh ainm deimhnithe Tory Oileán Áit a bhfuil go leor tor

Léana an tí mhóir Faiche an tí mhór

Léana na gcapall Faiche na n-each

An Creagáin Áit chreagach

Mearnáid Marnid Rock Mionghné Meán-ard?

Miodhaird Meggart Mionghné Tuis tabharthach?

Beag-ard?

Móraid Morard Mionghné Mór -ard

An tSeanreilig Sean reilig


An Reilig Ghallda Reilig do dhaoine nach

caitliceacha iad

An Reilig Úr Reilig nua

An céasaí Cainéal Thoraí

Poll an Riotáin

Poll an taomtha Poll an trup?

Móinéar na gCaorach Talamh bhog na gcaorach

Uaimh an Toir Ghlais Uaimh ag an tor Glas

Poll log na cré Poll i dtalamh íseal mar a

bhfaighidh tú cré

Leac an dá bhun Creig chothrom a bhfuil an dá

bhun aici

Tau Cros

Tá léarscáil déanta againn ag taispeáint cuid mhór de na logainmneacha a fuair muid. Is tionscnamh idir lámha atá i gceist-ta cóip curtha amach chuig cuid mhór daoine ar an oileán le barúlacha, moltaí, ceartúcháin agus tuilleadh cuidithe a fháil san obair.

Cuirfear an léarscáil ‘críochnaithe’ i gcló amach anseo.

BUÍOCHAS Ba mhaith linn buíochas ó chroí a ghabháil leis na

daoine uilig a chuidigh linn sa tionscnamh seo.

Caithfidh muid buíochas speisialta a thabhairt do Eoghan Ó Fuaruisce a thug cead dúinn a léarscáil a úsáid.

Dírímid aird ar leith ar shaothar Nollaig Uí Urmoltaigh, ‘The Irish of Tory Island’. Thug sé cead dúinn na hainmneacha a bhí bailithe aige féin a úsáid.

Agus ar ndóighe, is iad na hoileánaigh iad féin, ár ndaoine muinteartha a d’fhág an obair seo déanta. Buíochas agus meas ag dul daofa!

logainmneacha dinnseanchas - logainm.ie | bunachar ... · pointe na builge bullig mionghné talamh...

Documents