luẬn vĂn thẠc sĨ khoa hỌc giÁo dỤc

Số hóa bởi trung tâm học liệu http://www.lrc.tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

ĐẶNG THỊ THỦY

–

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN, 2013

Thái Nguyên, 2013


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

ĐẶNG THỊ THỦY

–

Chuyên ngành: Lý luận và Phƣơng pháp dạy học bộ môn Toán

Mã số: 60.14.01.11

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN TRUNG

THÁI NGUYÊN, 2013

Thái Nguyên, 2013


i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết

quả nghiên cứu là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình

nào khác.

Tác giả luận văn

Đặng Thị Thủy


ii

LỜI CẢM ƠN

Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Trần Trung, người đã tận tình chỉ

bảo, hướng dẫn em trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài này.

Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô Trường Đại học sư phạm Thái Nguyên, khoa

Toán và khoa Sau đại học đã tạo điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, các giáo viên và học sinh các lớp

11D1; 11D3 trường THPT Hòa Bình - Chi Lăng - Lạng Sơn đã tạo mọi điều kiện

giúp đỡ trong suốt quá trình thực nghiệm sư phạm.

Xin gửi lời cảm ơn đến tất cả các bạn bè và đồng nghiệp, những người luôn

động viên, khích lệ tôi hoàn thành luận văn này.

Xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, Tháng 4 năm 2013

Tác giả luận văn

Đặng Thị Thủy


iii

MỤC LỤC Trang

Trang phụ bìa

Lời cam đoan ........................................................................................................ i

Lời cảm ơn ......................................................................................................... ii

Mục lục .............................................................................................................. iii

Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt .................................................................... vi

MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1

Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ............................................ 5

1.1 Dạy học giải bài tập toán ............................................................................ 5

......................................................................... 5

........................................... 7

.................. 11

1.2 Quan điểm khắc phục khó khăn và sai lầm của học sinh trong một số

phương pháp dạy học ...................................................................................... 18

1.2.1. Quan điểm trong phương pháp dạy học theo thuyết hành vi ............. 18

1.2.2. Quan điểm trong phương pháp dạy học theo thuyết kiến tạo ............ 19

1.2.3. Quan điểm trong phương pháp dạy học theo Thuyết tình huống ...... 22

1.3 Dạy học giải toán Tổ hợp - Xác suất ở trường Trung học phổ thông ...... 23

1.3.1 Vai trò và ý nghĩa của nội dung Tổ hợp - Xác xuất trong chương

trình môn Toán ở trường Trung học phổ thông ........................................... 23

1.3.2 Nội dung chủ đề Tổ hợp - Xác xuất trong chương trình môn Toán ở

trường Trung học phổ thông ........................................................................ 27

1.3.3 Một số vấn đề lưu ý trong dạy học giải toán Tổ hợp - Xác suất ở

trường Trung học phổ thông ........................................................................ 29

thông trong giải toán Tổ hợp - Xác suất ......................................................... 33

1.4.1 Một số khó khăn cơ bản của học sinh Trung học phổ thông trong

giải toán Tổ hợp - Xác suất .......................................................................... 33


iv

1.4.2 Sai lầm thường gặp của học sinh Trung học phổ thông trong giải

toán chủ đề Tổ hợp - Xác suất ..................................................................... 40

1.5 Thực trạng khắc phục khó khăn và sai lầm thường gặp cho học sinh

trong dạy học giải toán Tổ hợp - Xác suất ở trường Trung học phổ thông .... 49

1.5.1 Thuận lợi, khó khăn ............................................................................ 49

1.5.2 Thực trạng tình hình giảng dạy của GV .............................................. 50

1.5.3 Thực trạng tình hình học tập của HS .................................................. 51

1.5.4 Đánh giá chung ................................................................................... 52

1.6 Tiểu kết chương 1 ..................................................................................... 53

Chƣơng 2:

–

.............................. 54

2.1 Định hướng xây dựng một số biện pháp khắc phục những khó khăn

và sai lầm thường gặp trong giải toán Tổ hợp - Xác suất cho học sinh

Trung học phổ thông ....................................................................................... 54

2.2

giải toán chủ đề Tổ hợp - Xác suất cho học sinh Trung học phổ thông .............. 55

2.2.1. Biện pháp 1: Rèn luyện cho học sinh nắm vững bản chất và ý

nghĩa của các khái niệm, quy tắc, ký hiệu trong sách giáo khoa từ đó vận

dụng trong giải toán Tổ hợp - Xác suất ....................................................... 55

2.2.2. Biện pháp 2: Tạo tình huống phù hợp với trình độ nhận thức để

phát huy tính tích cực của học sinh trong giải toán Tổ hợp - Xác suất ....... 64

2.2.3. Biện pháp 3: Xác định và tập luyện cho học sinh thuật giải một số

dạng toán Tổ hợp - Xác suất và vận dụng quy trình giải toán của G. Polia 69

2.2.4. Biện pháp 4: Quan tâm phát triển khả năng trực giác xác suất cho

học sinh ........................................................................................................ 75

2.2.5. Biện pháp 5: Bồi dưỡng tư duy toán học và sử dụng chính xác

ngôn ngữ toán học cho học sinh khi giải toán Tổ hợp - Xác suất................ 81


v

2.2.6. Biện pháp 6: Đưa học sinh vào các tình huống thử thách với

những khó khăn và sai lầm, từ đó có các phản ví dụ cần thiết để học sinh

điều ứng sơ đồ nhận thức đã có.................................................................... 87

2.3 Kết luận chương 2..................................................................................... 91

Chƣơng 3: THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ...................................................... 92

3.1 Mục đích thực nghiệm .............................................................................. 92

3.2 Nội dung thực nghiệm .............................................................................. 92

3.3 Tổ chức thực nghiệm sư phạm ................................................................. 92

3.3.1 Đối tượng thực nghiệm ....................................................................... 92

3.3.2 Tiến trình thực nghiệm ........................................................................ 93

3.4 Kết quả thực nghiệm ................................................................................. 94

3.4.1 Đánh giá về mặt định tính ................................................................... 94

3.4.2 Đánh giá về mặt định lượng .................................................................. 95

3.5 Kết luận chương 3..................................................................................... 96

KẾT LUẬN ...................................................................................................... 97

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ

LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN ...................................................... 98

TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 99

PHỤ LỤC


vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

Viết tắt Viết đầy đủ

BPSP Biện pháp sư phạm

CNTT Công nghệ thông tin

GV Giáo viên

HĐQT Hội đồng quản trị

HS Học sinh

NXB Nhà xuất bản

PPDH Phương pháp dạy học

SBT Sách bài tập

SGK Sách giáo khoa

THCS Trung học cơ sở

THPT Trung học phổ thông

VD Ví dụ


1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Chất lượng dạy và học là mối quan tâm hàng đầu của nền giáo dục trên

thế giới, hầu hết các nước đều ra sức tìm mọi biện pháp để nâng cao chất lượng

dạy và học. Với mong muốn là làm sao để người dạy truyền đạt được kiến thức

một cách dễ dàng, người học nắm

định để người dạy và người học hoàn thành nhiệm vụ trọng tâm của mình.

HS

T

HS

HS

.

T –


2

SGK

GV

GV

HS .

HS

, HS

HS

– X GV

HS

HS

, trong khi .

đề , B

– T

– X

HS

HS GV

.

Từ những lý do trên, chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài “ khó

–

".

luẬn vĂn thẠc sĨ khoa hỌc giÁo dỤc

Documents