lurzorua
TRANSCRIPT
LURZORUA
BALIABIDE BERRIZTAEZINA: 30 cm LURZORU EMANKORRA SORTZEKO 10.000 URTE BEHAR DIRA
INTERFASEA: GEOSFER A eta ATMOSFERA artean
LURZORUAREN OSAGAIAK
GAI SOLIDOAK: % 50
MINERALAK: % 45
ORGANIKOAK: % 5
URA: %20-30
AIREA: % 20-30
LURZORUAREN OSAGAIAK
UR MOLEKULA
AIREA
URAZ SATURATUA
UR KAPILARRA
PARTIKULA SOLIDOA
POROTSITATEA: %40-60
LURZORUAREN HEZETASUNA
LURZORUAREN HEZETASUNA %
INTERPRETAZIOA
OSO BAXUA
BAXUA
ERTAINA
ALTUA
OSO ALTUA
PARTIKULA SOLIDOEN TAMAINATAMAINA
LODIAK > 2 mm
PARTIKULAK
HARTXINTXARRAK
ERTAINAK: 0,06-2 mm
FINAK: 0,002-0,06 mm
OSO FINAK:< 0,002 mm
HAREA edo HONDARRAK
LIMOAK
BUZTINAK
LURZORUAREN EHUNDURA
BUZTINA:LIMOA:
HAREA:
LURZORU OREKATUA
- HAREA: %40- LIMOA: %40- BUZTINA: %20
100
100
100
40
40
20
Franco= orekatua
LURZORUKO BIZIDUNAK
LURZORUAREN HORIZONTEAK
LANDAREDIA 0
Humusa (A1)Gai minerala (A2)
Urak ekarritako gaien metaketagatik kolore ezberdinak izan ditzake
0: LANDAREDIAA HORIZONTEA edo lixibiazio aldea. Uraren beheranzko fluxuak sustantzien garbiketa eragiten du. Bertan finkatzen dira landareak. -A0: Materia organikoa: Bizidunen hondarrak (hostoak, gorpuak,.. -A1: Humusa du. Kolore iluna. -A2: Gai minerala nagusi. Kolore argia.
B HORIZONTEA edo metaketa aldea.A horizontetik etorritako gaiak metatu egiten dira, zenbait kasutan prezipitatuz.
C HORIZONTEA edo ERREGOLITA: Harri amaren zatiaz osatuta.
Erregolita
Harri ama
Materia organikoa (A0)
LURZORUAREN HORIZONTEAK
LURZORUAREN SORRERA
HORIZONTEAK: A: Urak garbitzen (lixibiatu) duen geruza eta landareen sustraiak iristen direna.
B: Urak ekarritako gaien metaketa gertatzen den geruza C: Erregolita: Harri amaren zatiaz osatutako geruza
D: Harri ama
1. Harriaren meteorizazioa
2. Bizidunen kokapena eta eragina
3.Horizonteen sorrera
LURZORUAREN SORRERA
HARRI AMA
Harri ama deskonposatzen
Harri ama desegiten hasten da
HARRI AMA
Materia organikoa
Materia organikoak laguntzen du harria desegiten
Humusa
Mineral zatiak eta materia organikoa
HARRIA AMA
A geruza
C geruza
Geruzak sortzen dira
HARRI AMA
A geruza
B geruza
C geruza
Garatutako lurzoruan landaredia oso ugaria da
Materia organikoa
EDAFOGENESIAN (lurzoruaren sorreran)ERAGITEN DUTEN FAKTOREAK.
KLIMA
LURZORUAREN ERABILERA
Bizidunen eragina
TOPOGRAFIA
DENBORA: ehunka ala milaka urte cm bat eratzeko
Harri ama
LURZORU MOTAK
LURZORUAK
ZONALAK: Klimaren eraginez sortuak dira. Horizonteak oso garatuta
AZONALAK: Lurzoru heldugabeak. Horizonteak garatu gabe
- PODSOLA:Lurzoru grisak. Koniferoen basoekin erlazionatuta-BASOETAKO LURZORU ARREA:Hostogalkorreko basoetan. Humus asko dutenak. MEDITERRANEOA:Uda lehorrak. Artadia eta zuhaixken basoak. Humus gutxi eta buztintsuak.
TURBERAK:Lurralde zingiratsua landaredi ugarirekin, materia organiko asko. Lurzoru azidoa.
REGOSOLAK: Sedimentu berrietan: ibai sedimentuak, hondarrak, dunak,..