m a r k e t i n g mix (1)

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)

http://slidepdf.com/reader/full/m-a-r-k-e-t-i-n-g-mix-1 1/80

Prof. Dr. Naser Raimi

ELEMENTET (INSTRUMENTET) BAZË TËMARKETINGUT MIKS

HYRJE

Që në fillimi, duke u nisur nga rëndësia dhe predispozitat biznesore që ka iashtuquajturi “koncepti de in!t"#$entet e $%"ketin&#t $ik!' mbi ekzistimin e njësistemi kompatibil të marketingut me orientimet biznesore të ndërmarrjes, ështësqaruar geneza e këtij nocioni me natrë shumëdimensionale afariste. !ikur që është

përmendur, shprehja"$%"ketin&# $ik!" daton që nga #itet e pesëdhjeta të shekullit$$, kur nga ana e pionirit të kësaj shkence, profesorit K#iton, për herë të parë është

përdorur në një formë më specifike si"$ik!i i ee$entee" duke nënkuptuar aktin ekombinimit të elemente#e të ndrshme nga sfera e funksione#e prezente tëndërmarrjes % produktin, shitjen, &mimin, mënrat e destinimit deri në treg, format endrshme të informimit dhe prezentimit të produktit'shërbimit para konsumatorët etj.(,

me qëllim të krijimit të raporte#e optimale të ofertës me interesat përkatëse tëkonsumatorë#e. Pak më #onë, në #itin )*+, nga ana e profesorit të mirënjohur nëUnie"!itetin e H%"%"dit' Nei H* Bo"den që, në të njëjtën kohë, paraqitet edhe si

pionir i kësaj shkence bashkë me profesorin e sipërmendur, është përmendur sishprehje"$%"ketin& $ik!'+ në punimin e tij shkencor, duke aluduar mbi protagonistëqë bëjnë përzierje apo kombinime duke përfshirë disa funksione përkatëse tëndërmarrjes me të #etmin qëllim të arritjes së zgjidhje#e më produkti#e dhe mëefikase në lidhshmërinë e produktit me konsumatorin. Në këtë drejtim, #etë -ordeninën këtë nocion ka përfshirë'planifikimin e produktit, markën e produktit, &mimin,kanalet e distribuimit, shitjet personale, propagandën ekonomike, format e a#ancime#enë shitje, ambalazhimi, distribuimi fizik, kërkimet e marketingut etj.

INSTRUMENTET(ELEMENTET) BAZË TË MARKETINGUT MIKS

senca e ekzistimit të konceptit të marketingut miks bazohet në efikasitetin dhe produkti#itetin e kombinime#e përkatëse të elemente#e bazë të marketungut miks qënjihen edhe si instrumente të marketingut miks. Në kuadër të instrumente#e tëmarketingut miks bëjnë pjesë/ p"od#kti, -$i$i, di!t"i.#i$i de p"o$ocioni.lementet e marketingut miks nuk kanë karakter statik por që duhet shikuar në njëdinamikë permanente. 0shtë me rëndësi të theksohet se nëse realizohet një kombinim imirë i këtre instrumente#e në ni#el që ti kënaqë ne#ojat dhe dëshirat e konsumatorit

atëherë ajo perceptohet në #etëdijen e konsumatorit dhe i njëjti qëndron më besnikndaj produktit ose shërbimit përkatës. Në këtë konstelacion të kombinime#e më

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


efekti#e duhet potencuar se kombinimi i instrumente#e të marketingut miks nuk paraqet ndonjë kombinim të zakonshëm të karakterit plastik por di&ka më tepër, qëreflekton efektet poziti#e me karakter sinergjik * K%"%kte"i !ine"&/ik n0nk#ptonp0"1iti$in e e1ektee t0 /%!t02%kon!0$ !i "e2#t%t i .%!k0ep"i$it t0 t0 &/it0ee$entee t0 $%"ketin&#t $ik! d#ke ep"#%" !0.%!k#, nd0"!% n0!e !ikoet

ep"i$i nd%"%!, n0 $0n3"0 indiid#%e e !eciit in!t"#$ent, %t0e"0 $#nd t0p0"1itoen e1ekte t0 c%kt#%"% po" /o !ik#" 40 ep"o/n0 t0 &/it0 !0.%!k#* 0shtëme rëndësi momenti që ka të bëjë me mundësitë e kombinime#e të instrumente#e tëmarketingut miks në të gjitha fazat e akti#itete#e të parashikuara si #ariabla që janënën kontrollin e bartës#e të sistemit të marketingut në ndërmarrje. Duhet kuptuar edhedimensionin kompleks të ofertës, i cili dimension nuk paraqet #etëm një akt të shitjessë produktit, por në bazë të esencës së marketingut, oferta e #ërtetë, e kompletuarnënkupton momentin kur paralelisht, me produktin ose shërbimin, zbatohet njëkombinim më i mirë të &mimit përkatës, kanalet e distribuimit si dhe forma mëadekuate të promocionit, moment i cili mund të shihet nga figura'1).

5i&#"%6 +* 7i$en!ioni ko$pek! i o1e"t0!

2etëm në këto raste mund të flitet për një ofertë e kompletuar dhe e rrumbullaksuarnga aspekti i marketingut që mund të japë efektet më të mira për ndërmarrje ngaaspekti i racionalizimit të shpenzime#e të ndërmarrjes, nga aspekti i përmbushjes sëne#oja#e të konsumatorë#e, që është objekti#a jonë, dhe në bazë të kësaj realizohen

profiti i shumëpritur që është një nga objekti#at imanente e biznesit. 3uptohet se, ngaaspekti i zgjedhjes së kombinime#e më të përshtatshme, nuk ekziston ndonjë modelstandard nga fakti se bëhet fjalë për kombinimin e elemente#e të marketingut miks që

janë #azhdimish nën ndikimin e faktorë#e të brendshëm dhe, sidomos, të faktorë#e të

jashtëm të cilët nuk mund të kontrollohen nga ana e ndërmarrjes. Në këtë korelacionduhet shikuar gjitha lë#izjet dhe ngjarjet afariste në ndërmarrje të cilat edhe

prejudikojnë një ndrshim permanent të të gjithë faktorë#e në ndërmarrje. 3ëtondrshime, që kërkojnë edhe kombinime përkatëse të elemente#e të marketingut miks,

janë specifike për ndërmarrjet dhe që dallohen në mes ndërmarrje#e, për arse tëspecifika#e afariste në të cilët realizohet procesi i prodhimit. 3ombinimet einstrumente#e të marketingut miks bazohet në një strategji ghjithëpërfshirëse dheafatgjate, e cila përfshinë aksionet dhe akti#itetet më koresponduese me mundësitë endërmarrjes por, në një përcjellje të #azhdueshme të zh#illimit dhe të#eprimit tëfaktorë#e që ndikojnë mbi sistemin e marketingut. 4ë mos harrojmë se qasjet parcialedhe jo të kompletuara të elemente#e të marketingut miks nuk mund ti japin efektet e

pritura dhe, gjithnjë, duhet shikuar në një akti#itet komplementar edhe me funksionettjera në ndërmarrje.

85ERTA e K8M9LETUAR (-$i$i %dek#%t)

(k%n%et $0 t0 $i"% t0 di!t"i.#*)(1o"$%t $0 t0 $i"% t0 p"o$oc*)

K8NSUMAT8RËT

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


+* 9R87UKTI

Në përditëshmëri, kudo që të jemi, në mënrë permanente ndeshemi me produkte dheshërbime të lloje#e të ndrshme, me specifikat e tre përkatëse #arësishtë nga #lera etre e përdorimit, të cilët kanë formën përkatëse ose nuk e kanë fare, janë të sferësmateriale ose nuk i takojnë asaj sfere, janë të dukshme dhe të prekshme % i takojnësferës materiale' automobili, lojërat, objektet dhe &do send që i takon botës materialedhe që mund të kënaqë ne#ojat e blerës#e( ose të padukshme %produktet në formë tëshërbime#e të ndrshme ose ide#e' dhënia e këshilla#e të ndrshme të konsalltingut,

realizimi i #izita#e të ndrshme, zh#illimi i mësimit, ligjëratat etj. janë #etëm disashembuj të produkte#e që i takojnë sferës jomateriale. etj.(. N&% k/o $#nd t0 /%pi$n/0 p0"k#1#2i$ p0" di$en!ionin e p"od#ktit 40 n0nk#pton -do n/0 &/0 40 o1"oetn&% %n% e o1"#e!it n0 t"e& p0" .e"/e, p0"do"i$ o!e kon!#$ de 40 $#nd t0pot0!o/0 neo/%t de k0"ke!%t e kon!#$%to"it* dhepse, zakonisht, në strukturën einstrumente#e të marketingut miks, në kuptimin e plotë të fjalës miks, nënkuptohenkatër elementet bazë të marketingut % produkti, &mimi, distribuimi dhe promocioni(,gjitha pasojat poziti#e që shfaqen në treg janë fokusuar në dimensionin e produktit sinjë nga instrumentet më të rëndësishëm dhe, njëkohësisht, 5shkaktar" për ekzistimin eelemente#e tjerë të marketingut miks. 3 mendim bazohet mbi faktin se nëse nukekzistonte produkti'shërbimi atëherë nuk do të ekzistonte as &mimi i atij produkti,

sepse nuk mund të formulohet &mimi për produktin inekzistues, nuk mund të bëhetfjalë për destinimin e produktit apo shërbimit deri tek konsumatori, gjegjësishtdistribuimin e tij dhe, logjikisht, nuk mund të aplikohet ndonjë nformë të promocionit

pa ekzistimin e produktit. 9"%nd%/, p"od#kti kon!ide"oet !i in!t"#$ent k"3e!o" i$%"ketin&#t $ik! i cii 0!t0 n0 n/0 inte"%k!ion $e ee$entet t/e"% t0!ip0"$end#"%. Realizatorë kresor të procesit të krijimit të produkte#e dhe tëshërbime#e janë subjektet afariste që me resurset e tre që i kanë në dispozicion

prodhojnë produkte dhe shërbime përkatëse, në #arëshmëri prej orientimit të tre prodhues apo shërbimdhënës, dhe të cilat produkte dhe shërbime i plasojnë në treg.6e aktin e daljes në treg të këtre produkte#e dhe me shitjen e tre, në njërën anëkënaqen kërkesat e konsumatorë#e ndërsa, në anën tjetër, mundësohet realizimi i

profitit nga ana e ndërmarrjes. -lerësi është në një raport specifik me produktin përmes realizimit të d dimensione#e me aktin e shitëblerjes/ dimensioni i parë ka të bëjë me karakterin instrumental të konsumatorit moment i cili realizohet me anënkualitati#e dhe funksionale të produkte#e përkatëse që definon përmbushjen ene#oja#e fizike dhe, dimensioni i dtë ka të bëjë me karakterin psikologjik tëlidhshmëreisë së konsumatorit me produktin apo shërbimin, moment i cili definonstatusin e indi#idit përmes përcaktimit dhe diferencimit simbolik tëndaj produktit.3ëto raporte të konsumatorë#e me produktet si dhe pasoja poziti#e që rrjedhin sireztultat i nkëtre konstelacione#e, paraqiten si momente elementare që prejudikojnësjjelljet e konsumatorë#e në drejtim të marrjes së #endime#e përkatëse në treg. dhe

dimensionin e produktit duhet shikuar si një dukuri me karakter dinamik. 7i#azhdimisht është nën ndikimin e faktorë#e të përmendur të rrethinës së jashtme dhe

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


të brendshme, dhe është në përputhje me kërkesat specifike të kohës së caktuar meqëllim të plotësimit të kërkesa#e aktuale të konsumatorë#e. Nga k aspekt ekziston njëinteraksion në mes produktit dhe sjelljet e konsumatorit. 3uptohet, raportet endikime#e të ndërsjella janë në #arëshmëri prej ndikimit dhe influencës së shumëfaktorë#e por, gjeneralisht, sjelljet e konsumatorë#e dhe kërkesat e tre paraqiten si

imperati# për sistemin e marketingut në ndërmarrje që përmes artikulimit të këtrene#oja#e specifike të konsumatorë#e ti realizojnë objekti#at e marketingut dheobjekti#at e përgjithshme në ni#el të ndërmarrjes.

+*+* 7i$en!ionet ee$ent%"e %1%"i!te t0 p"od#ktit

Produktet dallohen në mes #eti sipas #lerës së tre të përdormit. 9aktori kresor dhe i#etëm që përcakton #lerën e tre është konsumatori i cili me blerjen e produktit

plotëson ne#ojat e tij. Produktin nuk duhet shikuar #etëm në bazë të të përbërjes së tijesenciale e cila #jen në shprehzje përmes #lerës së tij përkatëse të përdorimit. Në fakt,

për#e& përmbajtjes esenciale, produkti përfshin edhe ni#ele tjera përbërëse që janë nëfunksion të rrumbullaksimit të dimensionit të tij kompleks. Prandaj, n0n di$en!ion t0p"od#ktit n0nk#ptoen nieet 40 3/n0 n0 !t"#kt#"0n e t0"0!i!$e t0 p"od#ktitde 40 2.e&%to/n0 e"0n e ti/ t0 p0"do"i$it 40 0!t0 n0 1#nk!ion t0 pot0!i$it t0neo/%e t0 kon!#$%to"it* Nga aspekti i determinimit të ni#ele#e të mundshme që e

bëjnë më funksionale produktin ekzistojnë pozicione të ndrshme shkencore, të cilët,#arësisht nga këndë#ështrimi i tre kanë dhënë përkufuzimin e tre përkatëse. 3ështu

për shembull, teoreticienti i mirënjohur në shkencën e marketringut Teodo" Leit, nëobser#imet e tij të &ështjes së dimensionit të produktit, diferencon katër ni#eleelementare funksionale të produktit1 si& janë/ ). te.in e p"od#ktit % esencën,fundamentin(, 1. e"% e p0"do"i$it t0 p"it!0$%që është sferë e interesimit dhe të

pro#okimit të kërshërisë së konsumatorit(, 8. niei i e"%e t0 !t#%"% t0 p"od#ktit%me atribute tjera plotësuese në fa#or të konsumatorit(, dhe +. niei i !ti$it t0e"%e potenci%e t0 p"od#ktit% përsëri në fa#or të konsumatorit(: ekzistojnë edhe

përkufizime të ndrshme nga k aspekt por, për ne#e, më i rëndësishëm dhe më i pranueshëm është definimi i ni#ele#e më funksionale të dimensionit të produktit që kadhënë një ndër emrat më eminente në këtë sferë' 9iip Kote", që ka të bëjë medeterminimin e tre dimensione#e%ni#ele#e( përkatëse të produktit, të cilat, në të njëjtënkohë, edhe dallojnë produktet në mes #eti8: +* e!enc0n (te.in) e p"od#ktit, ;*$%te"i%i2i$i i p"od#ktit( %t"i.#tet 40 !ien de p"eken)< de =* 2&/e"i$i(.e&%ti$i) i p"od#ktit, i cili definim mund të kuptohet më së miri nga figura 11.

5i&#"%6;;* 7i$en!ionet ee$ent%"e %1%"i!te e p"od#ktit

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


E!enc%(te.i) i p"od#ktit

Z&/e"i$i(.e&%ti$i) i p"od#ktit M%te"i%i2i$i i p"od*

+* 7i$en!ioni(niei) i p%"0 i p"od#ktit6 k% t0 .0/0 $e e!enc0n (te.in( e produktit, me #lerën elementare të përdorimit, përmban atë #lerë të cilënkonsumatori e blen, që është esenciale dhe që shkakton kënaqësinë përkatësetek konsumatori. Nga kjo del se, në fakt, përmbajtja esenciale është shkaku për

blerjen e produktit, e cila me #lerën e #et të përdorimit përmbush ne#ojat përkatëse dhe konkrete të blerësit. !hpeshherë është konstatuar se k ni#el

esencial apo thelbësor nuk është e mjaftueshme për konsumatorin #etëm në atëdimension në të cilin paraqitet por, në bazë të për#ojës së praktikës sëmarketingut, i njëjti produkt duhet të më#eshet me dimensione tjera me të#etmin qëllim që tëbëhet atrakti#e për blerësit.

;* 7i$en!ioni i d3t0 i p"od#ktit k% t0 .0/0 $e $%te"i%i2i$in e p"od#ktit(%t"i.#tet 40 !ien de p"eken)6në bazë të kësaj, brenda kohës, produkti në

përgjithësi ka përfituar edhe dimensionin%ni#elin( e dtë përmes më#eshjes sëatribute#e tjera plotësuese, të cilët shihen dhe preken, donë të thotë atributetqë i takojnë natrës materiale të produktit dhe të ciloët e begatojnë të njëjtin.Qëllimi i materializimit permanent të këtij ni#eli të produkti është që, i njëjti,të përfitojë atribute tjera plotësuese dhe të dobishme, të cilët ia shtojnë #lerën e

përdorimit të produktit dhe, përmes kësaj, edhe atrakti#itetin e tij përkonsumatorin. Në përgjithësi, materializimi i produktit, që paraqet zgjërimin e

Monti$et6in!t%i$et

7e!tini$i(di!t"i.#i$i)

S0".i$et p%! !it/e!

K"editi$i

K#!tet e &%"%ncionit

E$"i i $%"k0! 9%keti$i

(%$.%%2i$i)

K#%iteti Stii(ci0!i%)(1o"$0!i$i)

>etit0(k%"%kte"i!tik%t)

E!enc% ep"od*

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


dimensionit të #lerës së përdorimit, përfshinë këto atributet e tij/ ni#elin ekualitetit %të cilësisë(, #etitë %karakteristikat( e ndrshnme, formësimi %stili(,

paketimi%ambalazhimi( dhe marka e produktit.=* 7i$en!ioni i t"et0 i p"od#ktit k% t0 .0/0 $e 2&/e"i$in (.e&%ti$in) e

p"od#ktit, ni#el i cili, zakonisht, në bazë të shtimit permanent të atribute#e të

produktit, quhet edhe si ni#el%dimension( i zgjeruar. 3ëto atribute produkte#eiu më#eshen me të #etmin qëllim që t.iu shtohen aftësit konkuruese të

produktit përmes zgjerimit të diapazonit të përmbushjes së kënaqësi#e tekkonsumatorët. 3ëto tre dimensionet elementare afariste të produktit duhet#ështruar në një rrumbullaksim të #lera#e të shtuara nëpër dimensionet

përkatëse, kështu që dimensioni i përgjithshëm i produktit të paraqitet si njëtërësi të #lera#e të preferuara në kuadër të produktit, të cilat do të jenë nëfunksion të shtimit të ni#elit të atrakti#itetit në treg. 3ëta dimensione,njëkohësisht, paraqiten edhe si forca a#antazhe të produktit me anë të të cila#e,i njëjti, do të pëfitojë aftësi më të madhe konkuruese në treg në krahasim me

produktet e konkurentë#e, moment i cili reperkuon shtimin e profitit dhe

pozicionimin më të fuqishëm të produktit dhe të ndërmarrjes në tregun esnuar.

+*;* Nd%"/% (k%!i1iki$i) e p"od#ktee Në marketing, nga aspekti i përcaktimit të produkte#e në bazë të preferime#e tëkonsumatorë#e dhe reagime#e të tre ndaj produkte#e të ofruara ekzistojnëklasifikime të ndrshme në bazë të konsumit, prejardhjes, &mime#e dhe kritere tj.

Ndarja apo klasifikimi i produkte#e në sferën e marketingut realizohet me qëllim tëdefinimit dhe hartimit të një programi të marketingut sikur për konsumin e gjerë ashtuedhe për ne#ojat e konsumit industrial. 3uptohet, për shkak të natrës më specifike të

produkte#e të konsumit final apo të gjerë, procesi i hartimit të programe#e përkatësenë këtë llojë të konsumit është i karakterit më të ndërlikuar.

Nga aspekti i dimensionit të konsumit me të gjitha specifikat përkatëse, duhet përmendur se ekzistojnë d lloje të konsumit' p"od#ktet e kon!#$it t0 &/e"0(kon!#$%to"0e 1in%0 %po t"e&# p0" !pen2i$e pe"!on%e) dhe p"od#ktet ekon!#$it ind#!t"i% (t"e&# p0" !pen2i$e t0 !0".i$it p"od#e!).

+*;*+ 9"od#ktet e kon!#$it t0 &/e"0 (1in%) < kanë orientimin e përmbushjes sëne#oja#e të blerës#e % ose blerës#e potencialë( për ne#ojat personale dhe familjare, tëcilët snojnë më tepër të shfrtëzojnë përfitimin nga #lera e përdorimit të produkit oseshërbimit se sa të blejnë për ti rishitur ata. !a i përket konsumatorë#e të konsumit tëgjerë, të njëjtit kanë specifika përkatëse që tangojnë &ështjen e segmentimit të tregut.

Një nga #e&oritë e konsumit të gjerë është numri i madh i konsumatorë#e' indi#idë#e

dhe familje#e që #jen në shprehje si nga aspekti kuantitati# por edhe nga aspekti ilaramanisë në ekzistimin e kërkesa#e të ndrshme, dëshirat dhe moti#et që

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


manifestohen përmes sjellje#e përkatëse të konsumatorë#e. 6e rastin e definimit tëkritere#e të segmentimit të tregut të konsumit të gjerë, të njëjtit janë të natrësdemografike % madhësia e popullatës, norma e shtimit'nataliteti, norma e mortalitetit,mosha, ni#eli i arsimimit etj.(, sociologjike %përkatësinë sociale apo klasore në lidhjeme të ardhurat, #eshjet, automobili, pasuria e patundshme, pushimet etj.(, gjeografike

%bazohet në ndarjen e trgje#e në qtete me përmasa të #ogla, ndarje në zona tëndrshme etj., që #ijnë në shprehje përmes lokacionit të qtetit, zonës etj., madhësisëdhe densitetit të popullsisë etj.(, psikologjike % që ka të bëjë me akti#itetet, interesatdhe opinionet e konsumatorë#e( dhe kriteret tjera. Ndërsa segmentimi i tregut nësferën e konsumit industrial, realizohet sipas degë#e përkatëse industriale që kanëkërkesa të njëjta ose të mngjashme. dhepse ekzistojnë lloje të ndrshme tëklasifikimie#e të produkte#e të konsumit të gjerë% në bazë të destinimit të tre sipaskonsumit, në bazë të reagimit të konsumatorë#e, në bazë të kohëzgjatjes në përdorimine tre, në bazë të strukturës ekzistuese të konsumit, në bazë të elasticitetit të konsumit,në bazë të shkallës së blerjes, në bazë të dallime#e në mes &mimit dhe shpenzimet#ariabile dhe shumë klasifikime tjerë(, për shkak të rolit që ka konsumatori në blerjen

e tre, e prezantojmë klasifikimin e produkte#e të konsumit të gjerë, në bazë të përshtatjes së tre ndaj kërkesa#e të konsumatorë#e dhe reagimin e tre, në bazë të sëcilës ndarje janë diferencuar +'nëngrupe/ +* p"od#ktet e 2%kon!$e< ;* p"od#ktet ee-%nt%< =* p"od#ktet $e k%"%kte" !peci% de ?* p"od#ktet e p"e1e"#%"% . Në#azhdimësi, nga aspekti i definimit të ne#oja#e dhe përshtatjes sa më adekuate ndajkonsumatorë#e të këtre nëngrupe#e të ndrshme të produkte#e, ti prezantojmëkarakteristikat e tre në mënrë ndarëse. +*;*+*+* 9"od#ktet e 2%kon!$e (t0 "0ndo$t%)6 për shkak të karakteristika#e tëzakonshme të këtre produkte#e, të njohura për konsumatorin, që janë rezultat të

përdorimit të përditshëm dhe rëndësinë që kanë në përditëshmëri, konsumatori gjatëkëtre akte#e të blerjes nuk ka #ështirësi nga aspekti i furnizimit me këto produkte, megjetjen e tre, me &mimet që i përcjellin, #etitë kualitati#e dhe momente tjera%prodhime të bukës, të qumështit, &ajit, kafesë, re#istat dhe gazetat e ndrshme etj(.!igurimi i këtre produkte#e, për shkak të përditëshmërisë në përdorimin e tre, nukkërkon humbje të kohës, krahasime të #eti#e kualitati#e të tre, të &mime#e etj. përshkak të atribute#e të njohura nga ana e konsumatorit %shpeshherë edhe për fëmijtë

janë të njohura këto karakteristika dhe, të njëjtit, pa dilema bëjnë sigurimin e tre(.+*;*+*;* 9"od#ktet $e k%"%kte" t0 e-%nt0' kanë të bëjnë me karakteristikat e#e&anta që i përcjellin këto produkte të cilat nuk janë shumë të njohura përkonsumtorët dhe, për shkak të natrës së tre më specifike %nuk janë të konsumit të

përditshëm( konsumatorët nuk disponojnë mjaftë informacione për ata dhe, janë në

kërkim për marrjen e tre nga shumë aspekte'nga aspekti i &mimit, nga aspekti i #eti#ekualitati#e, mënrat e shitjes, kushtet e shitjes si dhe momente tjera%shërbime të#e&anta nëpër agjensitë e ndrshme, produktet për #eshmbathje, #eshjet sporti#e,këpucë etj.( kështu që atre iu ne#ojitet angazhim më të madhë dhe kohë më të gjatë.+*;*+*=* 9"od#ktet $e k%"%kte" !peci%6 për shkak të natrës më specifike të këtre

produkte#e që kanë atributin special % sigurimi i këtre produkte#e bëhet në distancamë të gjata kohore( që nënkupton blerjen e tre në raste speciale% me rastin e ndërtimittë shtëpisë së re ne#ojiten mobiljet ose mjetet elektronike përkatëse, montimin ekuzhinës adekuate, blerjen e një #eture dhe shumë produkte tjera( inponohet njëkujdes nga aspekti i sigurimit të informacione#e të rëndësishme për &mimin,kualitetin, #endin, dhe momentet tjera, që #ështirëson momentin kritik të

#endimarrjes nga ana e konsumatorit..

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


+*;*+*?* 9"od#ktet e p"e1e"#%"%6 për shkak të natrës specifike të tre dhe për shkaktë dallime#e shumë simbolike me produktet e karakterit të zakonshëm, të njëjtit,shpeshherë barazohen me ata të karakterit të rëndomtë. Por, si do që të jetë, prap nëmesin e këtre d lloje#e të nëngrupe#e të produkte#e ekzistojnë dallime. Përsigurimin e produkte#e të preferuara, për shkak të momentit psikologjik dhe të

satisfakcionit të konsumatorë#e, me qëllim të arritjes së momente#e të preferuara për produktin angazhimi i konsumatorit në sigurimin e këtre produkte#e është për njënuansë më e madhe.

Në këtë drejtim, është me rëndësi të merret parassh edhe ekzistimi i %!pektit t0nd%"/e! !0 p"od#ktee t0 kon!#$it t0 &/e"0 n0 .%20 t0 $0n3"0! de ko02&/%t/e!së konsumit të produkte#e i cili dallon d3 n0n&"#pe' p"od#ktet p0" kon!#$ t0$en/0e"!0$ %produktet ushqimore për sigurimin e të cilë#e duhet më pakangazhim dhe kohë dhe që konsumohen shpejtë sepse prishen, #jetërohen osedemodohen( dhe p"od#ktet e kon!#$it t0 2&/%t#" %produktet me kohë më të gjatë të

përdorimit'#etura, t#, mobiljet, #eshjet etj., për sigurimin e të cilë#e duhet më tepër

angazhim dhe kohë për shkak të natrës së tre specifike të përdorimit'janë më tështrenjta dhe imponojnë më tepër hulumtimin e tregut(.+*;*;* 9"od#ktet e kon!#$it ind#!t"i% (p"od#kte t0 kon!#$it t0 !0".i$it dekon!#$it t0 p"odi$it)' kanë orientimin e përmbushjes së ne#oja#e të biznese#e,indi#idë#e ose organizata#e, të cilat blejnë produkte ose shërbime për ti përdorur nëfazat e mëtutjeshme në prodhimin e produkte#e dhe shërbime#e tjera, për përdoriminnë akti#itetin e tre të përditshëm ose për ti rishitur %nënkupton shitjen e produktit sinë tregjet e konsumatorë#e finalë ashtu edhe atre industriale(. Për shembullhomogjenizimi i tregje#e për blerjen e ambalazhit plastik i cili përdorët nga ana eshumë degë#e të prodhimtarisë, bëhet në bazë të përkatësisë së tre industriale si dhenë bazë të kritere#e tjera !egmentimi i kërkesa#e për ambalazhin plastik është në#arëshmëri me konsumatorët e ndrshëm industrialë që kanë orientime të ndrshme të

prodhimit/ ambalazhë plastike për pijet freskuese të gazëruara dhe pa gazë, për paketimin dhe mbushjen e materiale#e të ndrshme ushqimore, joushqimore etj.Produktet e konsumit të gjerë kanë karakteristika, në shumtën e raste#e edhedi#ergjente, në krahasim me llojin e mëparshëm të konsumit, për arse se këto

produkte %të konsumit industrial( #azhdojnë të hjnë në procese tjera në prodhimtari,duke u shpenzuar disa në një proces të prodhimit %inpute të ndrshme, repromateriale,materiale plotësuese, energjia etj.(, e disa prej tre shfrtëzohen në më shumë procesetë prodhimtarisë me kohë më të gjatë të përdorimit të tre%mjetet themelore endërmarrjes'makinat, parku i mjete#e transportuese, paisjet e ndrshme etj(. Duhet

potencuar se produktet e konsumit industrial karakterizohet me një akti#itet më tëlehtë të segmentimit, për shkak se numri i konsumatorë#e është shumë më i #ogël nëkrahasim me konsumin e gjerë. Ndërsa sa i përket kritere#e të lloje#e të produkte#e tëkonsumit industrial, të njëjtit kanë të bëjnë me llojin e #eprimtarisë biznesore,frekuencat e shitjes, lokacioni etj. Nga #etë definimi i këtij lloji të produkte#e tëkonsumit industrial mund të themi se produktet në kuadër të këtij lloji ndahen në'p"od#kte p0" kon!#$ p"od#e! dhe p"od#kte p0" kon!#$ !0".3e!. Në kuadër të

produkte#e të konsumit industrial' gjegjësisht për konsumin prodhues %prodhuesit eautomobila#e blejnë &elik prej të cilit material i bëjnë guacat apo trupat eautomobila#e, deri sa për shkritëtoren e &elikut prodhimi final është materiali i &elikuti përfituar nga ?ehjet, për fabrikën e automobila#e i njëjti &elik është lëndë e parë(dhe

për konsumin shërbes % shtëpitë e mallra#e blejnë mallra të ndrshme't#, aparate tëam#isërisë etj. të cilat pas taj i shesin'shërbime: apo një firmë ndërtimore blenë

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


makina për gërmim dhe transportuese dhe më pas, bëjnë shitjen e shërbime#e të trenë formë të gërmime#e të tokës etj.(, realizohen akti#itete të ndrshme të prodhimit,formësimit dhe të adaptimit të produkte#e finale, dhe të njëjtit mund të klasifikohenedhe në bazë të numrit të pjesëmarrëse#e në blerjen e produkte#e %me karaktermaso#ik' destinohen për konsumin e gjerë dhe të panjohur, dhe në bazë të pjesmarrjes

indi#iduale'sipas porosi#e të blerësit të njohur(. 9"od#ktet e kon!#$it ind#!t"i%$#nd t0 k%!i1ikoen ede n0 .%20 t0 p"oce!ee t0 1in%i2i$it n0: 0nd0 t0 p%"%,"ep"o$%te"i%e ($%te"i%e "ip"od#e!), &/#!0$p"od#kte de p"od#kte t0 &%t!$e(1in%e)*

+*=* At"i.#tet (etit0,%"i%.%t) e p"od#ktit $e k%"%kte" t0p0"&/it!0$

Paraqesin tiparet elementare %dallimet elementare( të cilat e përcjellin produktin aposhërbimin dhe në bazë të të cila#e edhe dallohen produktet në mes #eti. 3ëto dallimet,#e&oritë apo #ariablat për ndrshe ia më#eshin #lerën e përdorimit të produktit i cili si

faktor kresor mundëson blerjen e produktit nga ana e konsumatorit. kzistojnë pozicione të ndrshme për përfshirjen e këtre atribute#e të produktit nga ana e bartës#e të akti#itete#e të marketingut. Derisa disa autorë #eprojnë nga pozicionetgjenerale dhe gjithpërfshirëse të atribute#e apo #ariabla#e që rrumbullakësojnëdimensionin e produktit , të tjerët #eprojnë nga pozicionet që i japin rëndësi dallime#e

përkatëse indi#iduale, që diferencojnë produktin dhe ia shtojnë #lerën e tij të përdorimit. Në këtë drejtim, në mënrë obligati#e, paraqitet ne#oja e potencimit tëfaktit se asnjë produkt'shërbim, i cili është në funksion të përmbushjes së ne#oja#edhe kërkesa#e specifike të konsumatorë#e, nuk mund të ketë dimensionin ideal, qënënkupton përfshirjen e të gjitha atribute#e apo #ariabla#e të cilat janë në funksion të

plotësimit të ne#oja#e të &do njërit konsumator. Deri sa për disa blerës disa atribute përkatëse kanë trajtimin e #e&ori#e kualitati#e që preferohen nga ana e tre, për tëtjerët, të njëjtit mund të kenë kuptim dhe pranim joadekuat, prandaj edhe një ni#el tëulët të preferime#e ndaj atre produkte#e. 7tributet apo dallimet përkatëse të produktitkanë trajtimin e parametra#e shumë të rëndësishme që diferencojnë produktin dhe që

paraqiten si faktorë kresorë në marrjen e #endime#e nga ana e konsumatorë#e për blerjen apo jo të produktit përkatës. Në mesin e atribute#e më të rëndësishëm tëkarakterit të përgjithshëm konsiderohen/ %t"i.#tet (%"i%.%t) e ."end!$e,e1ik%!iteti i p"od#ktit de %t"i.#tet 40 k%n0 t0 .0/n0 $e p%$/en e

/%!t$e(e!tetik0n)*+*=*+* At"i.#tet (%"i%.%t, k%"%kte"i!tik%t) e ."end!$e t0 p"od#ktit@ si një prej

atribute#e me karakter të përgjithshëm të produktit nënkuptohen të gjitha #etitëkualitati#e të produktit që ia determinojnë përmbajtjen e brendshme të #lerës së përdorimit të produktit dhe të cilat manifestohen përmes #eti#e të ndrshme përkatësetë produktit si& janë' teknologjike,fizike, kimike etj., të cilat definojnë atributet e

brendshme të produktit. 3ëto #eti të përmendura #ijnë në shprehje përmes forma#eapo atribute#e të ndrshme përkatëse që e cilësojnë produktin'dobishmëria nga

përdorimi%me aktin e blerjes së produktit përmbushen ne#ojat përkatëse tëkonsumatorë#e në drejtim të kënaqësi#e të ndrshme materiale dhe shpirtërore( ,efikasiteti % plotëson kriteret teknologjike të produktit nga aspekti i disejnimit,madhësisë, formës, distribuimit,&mimit etj.(, kohëzgjatja e përdorimit % ka karakterinrelati# të përdorimit të produkte#e si nga ana e konsumit të gjerë'familje me të ardhura

më të ulëta kanë interes për kohëzgjatje më të madhe të produkte#e, ashtu edhe ngaana e konsumit industrial'amortizimi fizik dhe moral (, funksionaliteti % kur janë në

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


funksion të përmbushjes së pritje#e kualitati#e që i kanë konsumatorët nga përdorimi i produktit ose shërbimit përkatës i cili #jen në shprehje përmes plotësimit të kritere#etë pposedimit të #lera#e të larta përkatëse të përdorimit(,siguria në përdorim% ka të

bëjë me momentin shumë të rëndësishëm të ektistimit të shkallës së lartë të sigurisë sëkonsumatorë#e, nga aspekte të ndrshme gjatë përdorimit të produktit(,

qëndrueshmëria% e cila dallohet nga kohëzgjatja për arse se ka të bëjë me përbërjen ematerialit cilësor të produktit( si dhe cilësi tjera kualitati#e të brendshme.+*=*;* E1ik%!iteti (ekono$i%) i p"od#ktit6 paraqet atributin tjetër të karakterit të

përgjithshëm të produktit dhe ka një përfshirje më të gjerë të faktorë#e që kanë ndikimmbi racionalizimin e produktit duke filluar prej kostos më të ulët të produktit e deri nëaktin e shitjes, gjegjësishtë, deri në sferën e konsumit që duhet përcjellur me njëracionalizim në përdorimin e produktit. konomia e produktit ka lidhshmëri direkteedhe me faktorët e shpenzime#e, të cilët ndikojnë mbi efikasitetin e realizimit tëshitjes, moment i cili, është #endimtar për aftësitë konkuruese të produktit.Dimensioni i ekonomisë së produktit përfshin parametrat elementare ekonomike si&

janë'produkti#itetin, ekonomësinë dhe rentabilitetin, që do të jenë në funksion të

definimit dhe të aplikimit të mundësi#e dhe të faktorë#e që kanë &mime më të ulëtame qëllim të formulimit të një &mimi të pranueshëm të produktit nga ana ekonsumatorë#e. fikasiteti i produktit #jen në shprehje edhe gjatë zhfrtëzimit tëmjete#e në procesin e prodhimit me rastin e mirëmbajtjes së tre in#esti#e dhe #ijuesetek produktet e konsumit industrial. Por, edhe me rastin e produkte#e të konsumit tëgjerë, efikasiteti apo ekonomia e produktit #jen në shprehje përmes &mimit blerës dheracionalizimit të momente#e të ndrshme lidhur me përdorimin e produktit. Roli imarketingut #jen në shprehje përmes kërkime#e të pandërprera në të gjitha sferat emarketingut miks dhe qëllimi i tij është që të bëjë identifikin e gjendjes reale në tregdhe në bazë të forca#e ekzistuese të krijoj një strategji tëë marketingut lidhur meinstrumentet e marketingut miks, dhe në mënrë adekuate të bëjë orientimin e biznesit.+*=*=* 9%$/% e /%!t$e (e!tetik%)6 është një prej atribute#e të përgjithshme të

produktit që pro#okon dukshëm natrën psikologjike të konsumatorit përmesatribute#e të jashtme që shihen'ngjra, forma, madhësia etj. stetika apo pamja e

jashtme e produktit paraqitet si një atribut i natrës së jashtme të tij me karakter shumëtë rëndësishëm për preferencat e konsumatorë#e. Nga k aspekt konsumatorëtmanifestojnë reagime specifike konform pamjes së jashtme të produktit.Në biznesin

bashkëkohor atributi i jashtëm i produktit ze #end të posa&ëm në akti#itetet emarketingut, sidomos në #endet me ekononmi të zh#illuar, ku konsumatorët kanëreagime më cilësore në këtë drejtim. 3ategoritë e konsumatorë#e me aftësi më tëmëdha blerëse kanë preferime më specifike të përmbajtjes estetike, të stilit dhe të

modës së produktit. 3jo karakteristikë e jashtme e produktit duhet në mënrë permanente të përsoset dhe të a#ancohet me qëllim të pozicionimit të produktit nëtregun konkurabil, shtimin e aftësi#e konkuruese të ndërmarrjes dhe, në bazë të kësaj,edhe shtimin e profitit.3ëto ishin #etitë kresore të atribute#e të produktit me karakter të përgjithshëm që

bëjnë diferencimin e produkte#e me qëllim të moti#imit të konsumatorë#e për blerjene tre.

+*?* 7i!e/ni$i i p"od#ktit 63onsiderohet si një nga katakteristikat apo #ariablat me diapazon më të gjerë të

përfshirjes së #eti#e të produktit si në brendësinë e tij poashtu edhe në pamjen e jashtme. N0 1o"$0 t0 !#.i$#%" di!e/ni$i i p"od#ktit n0nk#pton %ktiitet k"i/#e!

40 n0 di$en!ionin e et p0"1!in !i k%"%kte"i!tik%t e!enci%e t0 p"od#ktit, %!t#ede %t% t0 ."end!$e de t0 /%!t$e t0 t0 n/0/tit* N&% k/o de !e di!e/ni$i

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


p%"%4et n/0 %ktiitet t0 ko$.ini$it t0 t0 &/it% %"i%.%e t0 p"od#ktit 40di1e"enco/n0 t0 n/0/tin n&% p"od#ktet t/e"%, etit0 t0 ci%t /%n0 %t"%ktie de$oti#e!e /o et0$ p0" kon!#$%to"in po" ede pot0!o/n0 k"ite"e t/e"% id#" $einte"e!%t e $/edi!it %1%"i!t !i de !o40"i% $0 e &/e"0* Dimensioni i disejnimit

paraqet nocion me karakter më kompleks që definon produktin me përmbajtje të

karakteristika#e tAë ndrshme që mundësojnë diferencimin e tij nga të tjerët. !iakti#itet i marketingut në strukturën e #et përfshinë shumë parametra kuantitati#e dhekualitati#e por edhe #etitë që bazohen mbi predispozitat psikologjike të konsumatorit %forma, madhësia, #lera e përdorimit, &mimi,distribuimi, format e promocionit, ngjra,funksionaliteti, pamja e jashtme etj.(. 3omponimi i atribute#e të ndrshme ka përqëllim që produkti të përfitojë një përmbajtje të përgjithshme funksionale për tëmbetet atrakti#e në kujtesën apo në perceptimet e konsumatorë#e për n?itjen dhemoti#imin e tre për blerjen e produkte#e përkatëse. Disejnimin duhet kuptuar si njëakti#itet #azhdimisht në zh#illim dhe adaptim ndaj faktorë#e të ndrshëm tëmarketingut që kanë ndikim mbi sjelljet e konsumatorë#e, duke i falënderuarfenomenit të ino#acione#e që kanë të bëjnë me shpikje permanente të reja tekniko'

teknologjike % ide të reja për produktin, &mimet, distribuimin, promocionin, në sferën ekërkime#e të marketingut etj.( në funksion të kërkesa#e specifike të konsumatorë#e.Disejnimi i produkte#e ka pozicion shumë të rëndësishëm nga aspekti i definimit dherealizimit të konceptit të marketingut. 7kti#itetet e marketingut në ndërmarrje duhet të

jenë në një raport interakti# me akti#itetet e disejnimit për shkak se të gjithainformacionet, dhe të dhënat e ndrshme që sigurohen duhet të procesuohen në kuadërtë sistemit të informacione#e të marketingu%!B6( dhe të cilët më pas për #eprimet emëtutjeshme adekuate në fazat e caktuara të akti#itete#e të disejnimit. Për shkak tërëndësisë së disejnimit, i njëjti zbatohet në fusha të ndrshme të sferës socio'ekonomike duke filluar prej sferës së industrisë, ndërtimtarisë, në turizëm, urbanizëm,në jetën e modës dhe shumë segmente tjera. Duke u nisur nga momenti iaplikueshmërisë më të madhe të mundësi#e të disejnimit, !1e"% e ind#!t"i!0 paraqitetsegmenti më produkti# të akti#itete#e të disejnimit nga kjo pikëpamje. Disejnimiindustrial ka karakterin interdisciplinar që do të thotë se shtrihet dhe ushtrohet ngaekspert të fusha#e të ndrshme profesionale%disajnerët, ing?hinierët, matematicient,ekspert të artit, ekspert të marketingut etj.(. 6e kontributet e këtre ekspertë#e të

profile#e të ndrshme në industri, dhe më një bashkëpunim komplementarmundësohet përfitimi i produkte#e me specifikat e ndrshme fizike, teknike,teknologjike, organizati#e, psikologjike etj. 3ërkesat gjithnjë më të a#ancuara efisnikrojnë disejnimin e produktitnë drejtim të përmbushjes së ne#oja#e të blerës#e, tëcilat janë #azhdimisht në një përmirësi dhe pasurim të kushte#e të jetesës

bashkëkohore. !istemi i akti#itete#e të marketingut në ndërmarrje, në kuadër të të cilitështë edhe disejnimi, është i nndërlidhur si me proceset e pandërprera të disejnimit poashtu edhe me proceset e pandërprera të ino#acione#e%shpikje#e(. Në këtë drejtimduhet theksuar momentin se subjekti farist nuk duhet të përqëndrohet #etëm nëushtrimin e biznesit rrjedhës por duhet të jenë prezente edhe akti#itetet që kanë të

bëjnë me planifikimin apo më mirë parashikimin e ardhmërisë me qëllim të përmirësimit të performanca#e të ndërmarrjes. Disejnimi industrial si një formë më eaplikuar të disejnimit të produktit përfshin elemente të ndrshme të siguruara ngaakti#itetet e ndrshme të kërkime#e në marketing dhe në treg, në bazë të kushte#e të#olitshme të akti#itete#e ino#ati#e etj.

+** At"i.#tet (!peci1ik%t,%"i%.%t) e p"od#ktit $e k%"%kte" t0 e-%nt0

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


më herët ishin prezantuar specifikat % #ariablat, atributet apo #etitë( e produktit qëkishin karakterin e përgjithshëm%apo karakterin gjeneral' atributet e brendshme,efikasiteti dhe pamja e jashtme apo estetika( që definojnë dallimet e produkte#e nëmes #eti, pastaj me specifikat e disejnimit të produktit dhe, tani ti shohim specifikatapo #ariablat % apo atributet( e produktit me karakter të #e&antë që i karakterizojnë

produktet dhe që shkaktojnë diferencimin e tre përkatëse. Në mesin e atribute#e%specifika#e( me karakter të #e&antë, që përcjellin produktin dhe të njëjtin dallojnë dhee bëjnë më atrakti# për konsumatorin konsiderohen/ $%"k% e p"od#ktit,%$.%%2i$i (p%keti$i) de !e"i!i$et p%! %ktit t0 !it/e!* 3ëto karakteristika e

përmendura janë në funksion të #ëndimit të lidhshmëri#e, komunikimit dhekooperimit në mes shitësit dhe konsumatorit të cilat mundësi trajtohen nga ana emarketingut si #lera afariste strategjike.

+**+* M%"k% ($%"ki$i) e p"od#ktit6 si rezultat i kushte#e të #olitshme për biznes nëtregjet bashkëkohore ku numri i ndërmarrje#e pjesëmarrëse në këto tregje me karakterliberal është i pakufizuar, ekziston një situatë të #ërshimit me produkte të ndrshme

por, me rëndësi është të theksohet momenti i ekzistimit të produkte#e që kanëorientimin e përmbushjes së ne#oja#e identike të konsumatorë#e, për shkak të #lerëssë njëjtë të përdorimit të atre produkte#e. Në një situatë të furnizimit tejmase të tregutme produkte të katakterit identik, paraqitet ne#oja e diferencimit të produkte#e ngaana e bartës#e të inisiati#a#e biznesore me më#eshjen e atribute#e apo specifika#e të#e&anta, me qëllim të ekzistimit të dallime#e në mesin e tre që #ijnë në shprehje meanë të marketimit të produktit apo akti#itete që diferencojnë produktin me markë. Nëkushtet e përmendura të biznesit bashkëkohor, që nënkupton ekzistimin e

prodhimtarisë maso#ike %serike( paraqitet si domosdoshmëri momenti i marketimit të produktit akt i cili është i pranueshëm si nga ana e konsumatorit poashtu edhe nga anae prodhuesit apo distributorit për shumë &ështje poziti#e si& janë/ mundësia e shpejtë e

blerjes së produkte#e të markuara me markë tregtare, shpenzimi i kohës dheangazhime#e personale nga ana e konsumatorit, kënaqësia shpirtërore dhe ni#eli istatusit që arrihet me anë të markimit të produktit për konsumatorin dhe shumëa#antazhe tjera. Me nocionin e $%"k0! n0nk#ptoet n/0 1/%0, e$0", !i$.o %po n/0!p"e/e $e %n0 t0 !0 ci0! e-oet de $."oet p"od#kti n&% t0 t/e"0t de$#nd0!oet identi1iki$i i ti/ n&% %n% e kon!#$%to"it* Nga kjo rjedhin edhemundësitë e markës që të përmbaj përskaj elemente#e që mund të shqiptohen % e$"i i$%"k0!'56c Donalds", 54ojota","6ercedes","Coca Cola","e#is" etj., apo n#$"%t e$%"k0!, që prezantojnë markën përkatëse, si për shembull% >'Ep" etj.(, poashtu edheelemente që nuk mund të shqiptohen dhe janë të njohurë si' !en/% t0 $%"k0! % të

gjitha emrat më lartë të shënuara të markës kanë edhe shenja karakteristike dhe tipiketë markës'mercedesi, tojota, le#isi dhe kështu me radhë(. 7kti#itetet e markimitkrijojnë karakteristika të #e&anta për produktin, të cilat diferencojnë të njëjtin prej

produkte#e simotra në treg, dhe që i ndihmojnë konsumatorit pa shpenzime përkatësedhe plotësuese, në mënrë shumë raqcionale të #endos dhe ta gjej produktin e kërkuar.3jo ka të bëjë sidomos me produktet e konsumit të gjerë me karakter homogjen, që në

bazë të karakteristika#e ekzistuese nëpërmjet markimit, mundësohet diferencimi i trenë mënrë shumë të lehtë nga ana e konsumatorit. 6e markimin e produktit subjektiafarist mund të kontrollojë tregun në mënrë më të kompletuar duke filluar prejmomentit të plasmanit e deri në momentin e aplikimit të forma#e të ndrshme të

promoicionit, edhepse kur bëhet fjalë për ndonjë produkt me markë të shquar, atëher

edhe shpenzimet rreth realizimit të akti#itete#e të promocionit janë më të #ogla sepse

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


bëhet fjalë për produktin e dëshmuar në treg për të cilin tregu dhe konsumatorët kanënjëhuri të mjaftueshme.

Në funksion të ekzistimit të markës, diferencohet momenti që ka të bëjë me !en/0nt"e&t%"e, e cila, në realitet, paraqet një nocion ligjor që tregon të drejtën ekskluzi#e të

pronarit për përdorimin e markës ose një pjese të asaj marke. 3omponenta ligjore në

kuadër të këtij nocioni, pamundëson të tjerët që ta përdorin markën pa lejen e pronarit. Në këtë kontekst duhet përmendur edhe nocionin op3"i&t që paraqettë drejtënekskluzi#e ligjore për riprodhimin, publikimin dhe shitjen e materialit.

Në këtë kontekst, duhet përmendur edhe një dukuri përcjellëse afariste, e cila ka të bëjë me imi?hin e produktit të përfituar dhe formuar në treg, dhe përmes atij imi?hi poziti# mund të plasojë me sukses edhe produkte tjera nga programi i prodhimit të produkte#e të ngjashme. Dimensioni i markës, nga aspekti i marketingut, ka njëdomethënie të shumfishtë e cila ka të bëjë me lehtësinë e artikulimit të emrit aposimbolit të markës, me lehtësinë e mbajtjes në mend dhe të shqiptimit nga ana ekonsumatorë#e, të jetë e kuptueshme në përmasa më të mëdha nga aspekti i shkrimit,domethënies, mbajtjes në mend si dhe momente tjera që duhet përcillen gjatë

pagëzimit të produktit. Në kuadër të akti#itete#e për përcaktimin e markës së produktitduhet patur parassh ne#ojën nga një studim të thellë dhe gjithpërfshirës të

parashikime#e të mundshme mbi perspekti#ën afariste e produktit që ka të bëjë me,sidomos, karakteristikat përcjellëse kualitati#e të produktit, me kërkimet e tregut qëkanë për qëllim të mos imitohet emri i ndonjë produktit të ngjashëm të konkurentë#e,të ketë kuptimin dhe qartësinë e #et, të ketë reputacion për periudha më të gjata kohoreetj. Nga aspekti i emërtimit të produkte#e apo shërbime#e me nocionin përkatës tëmarkës, mund të paraqiten d raste gjenerale me konsekuenca adekuate' në rastin e

parë kur me një markë përfshihen të gjithë produktet e një prodhuesit ($%"k%1%$i/%"e( me &rast mund të ketë pasoja poziti#e ose negati#e për shkak tëlidhshmërisë së emrit %suksesi i #etëm një produkti mund të tërheq edhe sukses për

produkte tjera të firmës dhe reperkusje përkatëse negati#e( dhe në rastin tjetër, kursecili produkt në mënrë ndarëse, në kuadër të prodhuesit ka emrin e #et të #e&antë($%"k% indiid#%e. Duke u nisur nga rëndësia e markës si fenomen afarist në sferëne marketingut duhet përmendur faktin se kjo &ështje nuk është e karakterit të lehtë,

përkundrazi, akti#itetet e koncipimit të një marke kanë karakterin më të ndërlikuar,sepse realizohet nën ndikimin e faktorë#e të ndrshëm' kërkesa e madhe dhe nëkontinuitet për produktin në treg, përfshirja e karakteristika#e specifike qëdiferencojnë produktin nga të tjerët të ngjashëm, definimi i #endit me karakter mëreprezentati# mbi produkitin për të mund të shihet dhe #ërehet qartë dhe lehtë nga anae konsumatorit etj. Nga aspekti i përfshirjes së emrit të prodhuesit apo ndërmjetësuesit

në shitje%tregtarit me shumicë ose me pakicë( në kuadër të markës, munden tëdallohen d situata të ndrshme/ markat e prodhuesit dhe markat pri#ate.

M%"k%t e p"od#e!it6 janë lloje të marka#e të produkte#e të cilat përmbajnë emrin e prodhuesit dhe, në këtë mënrë, përbëjnë pjesën dërmuese të produkte#e në shitje. !irezultat i kësaj, këto produkte tërheqin një diapazon më të gjerë të konsumatorë#e, tëcilët preferojnë cilësi të garantuar, status adekuat, risk të ulët, blerje rutinore etj. Fjithakëto momente mund të sigurohen për shkak se markat e prodhuesit janë tëmirënjohura, të besueshme, të standardizuara dhe janë nën përcjellje të një sistemiserioz të kontrollit. Prodhuesit shpenzojnë shuma të mëdha për promo#imin e marka#etë tre, shpeshherë, së bashku me tregtarët % me shumicë dhe me pakicë( me qëllim të

tërheqjes së konsumatorë#e dhe mbajtja e ni#elit të interesimit të tre për blerje. Në jetën e përditshme afariste, shumica e prodhues#e dhe tregtarët me shumicë dhe me

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


pakicë aplikojnë një strategji të kombinimit të marka#e të tre% përzierja e marka#e të prodhuesit dhe tregtisë me shumicë dhe me pakicë(.

M%"k%t p"i%te' paraqesin llojet e marka#e të produkte#e, të cilat përmbajnë emrat ecaktuarë nga tregtarët me shumicë ose me pakicë. 6arkat e tregtuesit, zakonisht,

tërheqin kategorinë e konsumatorë#e të ndjeshëm ndaj &mimit të produktit. 3jokategori të konsumatorë#e, të ndjeshëm ndaj &mimit të produkte#e të ndrshme,krahasojnë &mimet dhe përmbajtjet e produkte#e të marka#e pri#ate me ata të marka#etë prodhuesit dhe, në bazë të #lera#e të ngjashme por me &mime të ulëta, #endosin për

blerjen e produkte#e me marka pri#ate duke marrë mbi #ete një shkallë të caktuar tëriskut. Në të shumtën e raste#e, markat e tregtuesit, nga aspekti i cilësisë, janë tëngjashme me markat e prodhuesit.3uptohet, tregtuesit sigurojnë gjitha drejtat përmarkën e tre, dhe janë përgjegjës për shpërndarje dhe promocion.7kti i zgjedhjes së emrit të markës ka rëndësi të posa&me për ndërmarrjen sepse enjëjta prejudikon një proces të ndërlikuar deri në momentin kritik të #endimmarjes sëkonsumatorë#e. Prandaj, definimi i emrit të përshtatshëm të një marke ka të bëjë me

disa momente që janë koresponduese me preferimet e konsumatorë#e, duke filluar prejpërfshirjes së #eti#e cilësore të produktit, diferencime#e përkatëse prej produkte#etjera, artikulimi dhe perceptimi i lehtë e deri te diapazoni më i gjerë i mundësi#e tëkuptimit dhe të përkthimit në shumë gjuhë tjera. Nga aspekti i mundësi#e tëidentifikimit dhe të dallimit të produkte#e të njëjta në treg nga ana e konsumatorë#e,mund të paraqiten katër situata të ndrshme/ $o!n/o/% e $%"k0!' situatë në treg kurkonsumatorët nuk kanë mundësi reale për identifikimin dhe njohjen e produktit

përkatës: n/o/% e $%"k0!6 paraqet situatën kur, në bazë të diferenca#e përkatëse të produktit dhe në bazë të perceptimit nga ana e konsumatorë#e, i njëjti është objekt i blerjes: o"ienti$et e 1#4i!$e kon!#$%to"e nd%/ $%"k0!' nënkupton situatën nëtreg kur në bazë të preferenca#e të blerës#e dhe informacionet si dhe njohuritë që ikanë për markën e produktit apo shërbimin përkatës, të njëjtit kanë orientimin edukshëm për blerje: dhe o/%iteti i kon!#$%to"it për blerjen e produktit në fjalë,situatë që ka të bëjë me përcaktimin e konsumatorit për produktin përkatës në bazë tënjohuri#e paraprake dhe bindje#e të përfituara për #etitë cilësore të asaj marke.Pikërisht k moment i sjellje#e etike të konsumatorë#e ndaj produkte#e përkatëse, kurkëto sjellje manifestohen përmes dobishmërisë dhe lidhje#e të krijuara emocionalendaj blerjes dhe posedimit të produkte#e të preferuara, dëshmon dimensionin elojalitetit të konsumatorit. Në këtë drejtim duhet përmendur edhe fenomenin e brenditshtetëror apo brendi i prodhuesit që është profiluar në bazë të njohuri#e paraprake dhe

bindje#e të përfituara nga ana e konsumatorë#e për #etitë cilësore të asaj marke.

Produktet me karakter të brendit janë të njohura në ni#el shtetëror në bazë tëreklamime#e të pandërprera të cilësi#e të tre. Një numër i konsiderueshëm i këtre produkte#e'brendë me popullaritetin e tre mundësojnë tërheqjen e konsumatorë#eedhe për produktet simotra të prodhuesit të brendit. Në bazë të #eti#e kualitati#e të

produkte#e'brendë mundësohet realizimi i n?itjes së shitjes së kategori#e të ndrshmetë produkte#e. 3ështu për shembull, në bazë të karakteristika#e të brendit realizohetmbi >@ G të produkte#e ushqimore, mbi =@ G të aparate#e të amë#isërisë, mbi @ Gtë shitjes së karburante#e, mbi *@ G të shitjes së automobila#e etj. Produkti brend jo#etëm që prezanton dhe identifikon produktin e caktuar por, në të shumtën e raste#e,edhe garanton për një cilësi të lartë dhe standarde si dhe &mim adekuat. Në fakt, këtu

bëhet fjalë për grupin e konsumatorë#e që kërkojnë #azhdimisht ni#el të lartë të

cilësisë, një performancë të produktit përkatës në bazë të së cilës #jen në shprehje edhe

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


statusi i konsumatorit, dhe që bëhet fjalë për konsumatorë që nuk dëshirojnë tëkonsumojnë produkte të panjohura+**+*+* 9"od#ktet e p%!0n#%"0 ( &/ene"ike) 6 për dallim nga situata e mëparshme,disa blerës nuk janë të preokupuar me &ështjen e emrit dhe të brendit të produktit, dhenë bazë të orientimit të tre nga &mimi, nuk janë të përgatitur të paguajnë &mime jo të

zakonshme për profduktet përkatëse, prandaj, zakonisht, konsumojnë produkte të përgjithshme %produkte që nuk përmbajnë as një shenjë ose emër dhe që shiten nëpërshitore dhe supermarkete të zakonshme që shesin mallra me &mime të ulta(. Produktigjenerik është, në fakt, një produkt pa emër të markës, pa shenjat përcjelëse të

produktit etj, por që kanë edhe kosto më të ulët. 3ëto produkte, zakonisht, shiten në paketime pa ngjrë, me etiketa të thjeshta etj. 0shtë interesant fakti se këto produktegjenerike, në bazë të kosto#e të ulëta të markimit, janë, zakonisht, për 8@'+@ G më tëlira në krahasim me produktet e njëjta por që kanë markën e prodhuesit . Hakonisht,

produktet e përgjithshme kanë &mime që janë 8@';@ G më të lira në krahasim me brendet e reklamuara, për shkak të mosreklamimit të tre. 3ëto produkte tërheqinkonsumatorët e ndjeshëm ndaj &mimit dhe ata që janë të gatshëm të sigurojnë një

cilësi më të ulët dhe zakonisht bëjnë furnizimin e familje#e me më shumë anëtarë. 3moment lidhur me produktet e pashënuarë duhet të jetë një objekti#ë serioze për

planifikuesit e prodhimit për njohjen më të mirë të këtre tregje#e dhe preferime#e tëkonsumatorë#e me qëllim që të pozicionohen mirë nga aspekti perspekti#or, se pse nëfund në treg marrin pjesë jo #etëm kopnsumatorët e produkte#e të brendit por,shpeshher, në bazë të standardit të ulët, numri i atre që preferojnë produkte të

përgjithshme është shumë i lartë dhe kjo kategori të konsumatorë#e paraqet një targetgrup shumë atrakti# sidomos për bizneset e #ogla dhe të mesme.

+**;* 9%keti$i (%$.%%2i$i) i p"od#ktit6 Në biznesin e sotshëm global &ështja e paketimit ose të ambalazhimit konsiderohet si një prej akti#itete#e të rëndësishme nëkuadër të politikës së produktit si një nga elementet e marketingut miks, përmes të cilitrealizohen më shumë funksione në marketingun e produktit si& janë' mbështjellja e

produktit me qëllim të ruajtjes së #eti#e kualitati#e, diferencimi i produktit nga tëngjashmit, mundësohet komunikimi me tregun, mundësohet promocioni i produktitetj. 7mbalazhimi apo paketimi paraqet materialin me të cilin më#eshet produkti, dhe icili prezanton madhësinë, formën dhe ftrën finale të tij. 3 akti#itet i marketingut të

produktit ka rëndësinë e #et të posa&me nga shumë aspekte si& janë' %!pekti i!k"i$ee de t0 in1o"$%cionee, %!pekti i !i&#"i$it t0 kon!#$%to"0e n&% "i!4eteent#%e !i de %!pekti i $."o/t/e! 1i2ike t0 p"od#ktit*

6A!pekti i !k"i$ee de t0 in1o"$%cionee6 ka të bëjë me sigurimin einformacione#e dhe instrukcione#e të rëndësishme për konsumatorin lidhur me

përgatitjen e tre, përbërjes ushqimore, pasojat e#entuale nga përdorimi, etj. Iështja eekzistimit të shkrime#e dhe instrukcione#e tjera rrjedh nga paraqitja e momente#e tëndrshme nga aspekti i përdorimit të sigurt të produktit nga ana e konsumatorit si&

janë' lojërat e ndrshme për fëmijtë dhe instrukcionet e përdorimit të drejt me qëllimtë e#itimit të fatëkeqësi#e të ndrshme,mënrat e përdorimit të barna#e të ndrshmefarmakologjike, re&etat e ndrshme të përgatitjes së produktit etj.

6A!pekti i !i&#"i$it t0 kon!#$%to"it n&% "i!4et eent#%e6 ka të bëjë me definimin

e #eti#e të ambalazhimit që të jenë sa më të sigurta për konsumatorin si gjatë aktit tëdestinimit të produktit e deri në aktin e përdorimit të tij%me rastin e hapjes dhe &eljes

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


së produkte#e nga paketimi'material qelqi, material limi apo paketim joadekuat qëmund të shkaktojnë lëndime të ndrshme( dhe sa më praktike, me qëllim që të mundentë përdoren nga konsumatorë të ndrshëm. Poashtu, k moment ka të bëjë edhe membrojtjen e produkte#e, në bazë të ambalazhimit kualitati# dhe rezistues ndaj

prishje#e, derdhje#e etj.

6A!pekti i $."o/t/e! 1i2ike t0 p"od#ktit ( k#ti% e 4e4it, $et%it, k%"tonit, d"#"it,p%!tik0!, $%te"i%it ko$.in#e! et/*) 6 ka të bëjë me mbrojtjen e produktit nga

prishjet e#entuale të shijës, ngjrës dhe #eti#e tjera, mbrojtja nga therja etj. të cilatmund të kenë konsekuenca negati#e dhe të paparashikueshme për prodhuesin si& janë/metalike'konser#at e ndrshme: shishet e ndrshme të qelqit'për ila&e,

perime,materiale kimike etj., qese të letrës'për shumë produkte të tregje#e të gjelbërta,kartoni'për produkte të qelqit,dritat e ndrshme e shumë shembuj tjerë. .!i akti#itet i marketingut të produktit ambalazhimi'paketimi duhet të plotësojë disa

predispozita afariste që kanë të bëjnë me funksionalitetin e #et, llojin e materialit përambalazhim, mundësitë e përdorimit praktik, ekonomësia si dhe &ështje tjera.

C0!t/% e di!t"i.#i$it $0 t0 et0' nënkupton përfshirjen e ne#oja#e tëdistributorë#e %si ata me shumicë edhe ata me pakicë( për atë lloj të ambalazhimit qëmundësojnë transport, shpërndarje, manipulim dhe magazionim më të lehtë dhe më tëshpejtë, të sigurojë #end më adekuat për #ëndimin e &mimit, përfshirjen më praktike tëkode#e kompjuterike të produktit etj.!a i përket &ështjes së 1#nk!ion%itetit, e njëjta duhet të përmbajë #eti që do të jenë sinë funksion #izuel të produktit nga aspekti i reflektimit të përmbajtjes kualitati#e të tij,ashtu edhe në funksion të plotësimit të ne#oja#e të distribuimit më të lehtë dhe të

përdorimit praktik nga ana e konsumatorë#e.Iështja e o/it t0 $%te"i%it të përdorur për ambalazhim, ka të bëjë me kualitetin

përkatës me atij të produktit, por në përgfithësi material i cili do ti plotësojë parakushtet e zmadhimit të #eti#e konkuruese të produktit në treg, që kanë të bëjnë me pamjen e jashtme %estetikën( e produktit dhe ruajtjen e #eti#e kualitati#e sa më gjatë tëtë njëjtit.2etitë praktike të përdorimit kanë të bëjnë me mundësitë praktike të operacione#e tëndrshme manipulati#e si rezultat i transportit, ruajtjes, aktit të hapjes dhe të

përdorimit të produktit, ruajtja e pastajme e produktit, #eprimet përfundimtare meambalazhin, sidomos, nga aspekti i mbrojtjes së ambientit etj.Iështja e ekono$0!i!0 është shumë e rëndësishme duke patur parassh momentin erolit të shpenzime#e, i cili ndikon mbi formulimin e &mimit të kostos të produktit.Prandaj, akti#itetet e marketingut duke patur parassh këtë moment duhet fokusuar në

zbulimin e mundësi#e pëlr përdorimin e materialit më të lirë dhe më të mirë, që ështënjë imperati# në biznes. Por, shumë është #ështirë të sigurohet materiali i lirë dhe imirë, prandaj orientimi i akti#itete#e të marketingut, gjegjësisht politika eambalazhimit, duhet drejtohet në zbulimin e zgjidhje#e të reja për ambalazhim me #etioptimale dhe të pranueshme nga ana e tregut të snuar% ambalazhim që ka më shumëfunksione edhe pas aktit të përdorimit të produktit që nënkupton funksionin e dfishtë'

përdorimi i sërishëm, zbukurimi, mundësitë e reciklimit etj.(.

+**;*+*Etiketi$i i p"od#ktit6 Në kuadër të realizimit të akti#itete#e të marketingut,ekzistojnë raste të shumta kur konsumatorët i ekui#alentojnë %barazojnë( nocionet qëkanë të bëjnë $e $%"k0n dhe etiketi$in e p"od#ktit. Në fakt ekzistojnë dallime të

dukshme në mes këtre d nocione#e të marketingut. 7e"i!% $e %ktiitetet e$%"keti$it $#nd0!oet identi1iki$i, di1e"enci$i %po !i$.oi2i$i i p"od#ktit

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


p0"k%t0! de i n/0/ti $#nd t0 40nd"o/0 $.i etiket0n e p"od#ktit %po /%!t% !%/($.i p"od#ktin(, $e %ktiitetet e etiketi$it "e%i2oen p0"1!i"/et e !peci1ik%e t0p"od#ktit n&% %!pekti i p0"$.%/t/e!, $0n3"0! !0 p0"do"i$it, e$"it t0 !#./ektit%1%"i!t 40 p"odon %po di!t"i.#on p"od#ktin, %1%ti $0 i p"e1e"#%" p0" p0"do"i$ine p"od#ktit et/* Në shumtën e raste#e për#e& funksione#e të përmendura më lartë që i

ka etiketimi si akti#itet i marketingut të produktit, i njëjti mund të krej edhefunksionin e mbështjellësit të produktit. tiketa mund të ketë pamjen e një bilete tëzakonshme e cila i ngjitet produktit, ose ndonjë #izatim i modifikuar në kuadër tëambalazhimit. tiketa mundet ta përmbajë emrin e markës ose jo por, zakonisht,

përfshinë mjaftë informacione lidhur me përmbajtjen e produktit, mënrës së përdorimit, afatin e prodhimit dhe afatin e preferueshëm për përdorimin e tij etj.Poashtu etiketa duhet ta promo#ojë produktin përmes #izatime#e të ndrshmeatrakti#e. Dimensioni i etiketës mund të sjellë konfuzione në treg për shkak të

paqartësisë së tekstit, pamundësia e përfshirjes së informacione#e komplete përkonsumatorin si dhe momente tjera. Në përgjithësi, etiketimi si akti#itet duhet, nëmënrë obligati#e t,i përfshijë, së paku, këto informacione gjenerale/ -$i$i p0" n/0!i

të produktit, d%t% e p"odi$it dhe d%t% e p"e1e"i$it t0 p0"do"i$it të produktit, dhe përbërja e #lera#e ushqimore të të njëjtit. Në këtë aspekt duhet përmendur edhefaktin se, për shkak të mbrojtjes së interesa#e të konsumatorë#e, ekziston njëndrshim permanent dhe kualitati# të legjislati#ës që definon këtë materje dhe

prodhuesit, para se ti plasojnë produktet e tre në treg, duhet të sigurojnë etiketa tëcilat përfshin të gjitha informacionet rele#ante për produktin për ne#ojat ekonsumatorë#e.

+**=* Se"i!i$et (!0".i$et) e !it/e! @ konsiderohen si shërbime nga ana e prodhuesit %apo distributorit( që përbëhen në aplikimin e disa forma#e të shërbime#egjatë dhe pas aktit të shitjes së produktit, me qëllim të stimulimit të blerjes së produktitnga ana e konsumatorë#e. 0shtë një faktor i rëndësishëm promo#ues të produkte#edhe qëllimi i tij është që të ndikojë mbi konsumatorin në fazën kritike të #endosjes për

blerjen e produktit. Fjitha akti#itetet e përfshira në dhënien e ser#ise#e të ndrshmegjatë blerjes së produktit, janë në funksion të mbrojtjes së konsumatorit por edhe nëmbrojtjen e interesa#e të prodhuesit, !er#isimi, në biznesin badshkëkohor, paraqitet sinjë faktor shumë i rëndësishëm në kuadër të funksione#e të marketingut, sidomos nëkushtet e konkurencës së plotë në treg. Në qoftë se nuk ekziston ser#isimi igarantuar, është #ështirë që të merret një #endim për blerje nga ana e konsumatorit.3uptohet se blerësit kërkojnë që &mimi i produkte#e ti përfshijë sigurimin eshërbime#e gjatë tërë ciklit të jetës së proiduktit. Në kuadër të këtre akti#itete#e të

marketingut të produktit zbatohen forma të ndrshme të ser#isimit me qëllim tëstimulimit të blerjes së produktit si& janë' $#nd0!i% e k"editi$it, d0ni% e&%"%ncionit p0" k#%itet dhe $i"0$.%/t/% e $0t#t/e!$e (!e"i!i$i) e p"od#ktit*

+**=*+* M#nd0!i% e k"editi$it' si pjesë përbërëse e ofertës dhe instrument i politikëssë përgjithshme ekonomike të një #endi por, edhe si mjet i fuqishëm i akti#itete#e tëmarketingut, 0!t0 n0 1#nk!ion t0 !ti$#i$it t0 !it/e! !0 p"od#ktee n&% %n% ep"od#e!it %po t"e&t%"0t. !istemi kreditor paraqet një segment i rëndësishëmkompatibil në kuadër të sistemit të përgjitshëm ekonomik, që nënkupton koncipimin etij funksional në përputhje me konjunkturën e përgjithshme të tregut kombëtar.Prandaj &ështja e harmonizimit të #endime#e kreditore me atë të strategjisë së

marketingut është moment shumë i rëndësishëm si në fa#or të prodhuesit apo tregtarit poashtu edhe nga ana e konsumatorit. Qëllimi esencial i ekzistimit të kreditimit është

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


ngritja e aftësi#e blerëse të konsumatorë#e me qëllim të n?itjes së blerjes së produkte#e të ndrshme nga ana e tre, dhe përmes realizimit të shitjes prodhuesimundëson shëndërrimin e mallit në formë më likuide të mjete#e'në formë të para#e, ecila formë është pareakusht për #azhdimësinë e procesit të mëtutjeshëm të prodhimit.3reditimi i blerës#e %ndërmjetësues#e tregtarë dhe konsumatorë( paraqitet si faktor i

rëndësishëm i marketingut në sferën e shitjes, sidomos kur merret parassh fakti se njënumër i konsiderueshëm i konsumatorë#e, për shkak të aftësisë së tre të dobët

blerëse, nuk kanë mundësi të paraqiten si blerës të produkte#e dhe nëse, atre, nuk imundësohet t,i sigurojnë produktet e ne#ojshme për momentin e dhënë, ndërsa pagesae tre të mundësohet më #onë. Poenta kresore e ekzistimit të kreditimit tëkonsumatorë#e qëndron në faktin që për#e& stimulimit të shitjes së produkte#e ngaana e prodhuesit dhe tregtarët, në të njëjtën kohë, konsumatorët të mbahen lojal ndaj

produkte#e përkatëse dhe ndaj ndërmarrjes në përgjithësi. Nga aspekti i aplikimit tëforma#e të ndrshme të kreditimit, me rëndësi të posa&me është momenti që ka të bëjëme mundësitë e realizimit të këtre akti#itete#e kreditore nga ana e #etë ndërmarrjesduke patur parassh gjitha risqet e#entuale që mund të rrjedhin si rezultat i

mospagesa#e në kohë apo, në pamundësi, gjitha këto akti#itete të barten tekinstitucionet përkatëse financiare <kreditore.2et akti i kreditimit nënkupton krijimin e marrëdhënie#e specifike juridiko'pronësorenë kushte të definuara të shumës së mjete#e, koha e kthimit dhe përqindja e kamatësnë mes palë#e të in#ol#uara në aktin e shitëblerjes' shitësi, nga njëra anë dhekonsumatori, nga ana tjetër. kzistimi i një sistemi të zh#illuar të kreditimit e një#endi i cili është në harmoni dhe në korespondim me sistemet konzistente tëmarketingut, reperkuojnë pasoja poziti#e që kanë ndikim mbi zh#illimi e ho#shëm sitë ndërmarrje#e ashtu edhe mbi ekonominë e përgjithshme kombëtare.

+**=*;* 70ni% e &%"%ncionit p0" k#%itet6 si një nga format e shërbime#e%ser#isime#e( gjatë shitjes nga ana e prodhuesit, p%"%4et n/0 $%""0e!/e n0 $e!!it0!it de .e"0!in n0 t0 ciin !it0!i o.i&oet p0" p0"$.#!/en ek%"%kte"i!tik%e 1#nk!ion%e t0 p"od#ktit* Në të njëjtën kohë, garancioni paraqitetsi pjesë përbërëse e ofertës me qëllim të stimulimit të blerjes së produkte#e përkatëse

përmes ekzistimit të këtij mekanizmi të sigurisë për konsumatorin %garantuesi merrëobligimin që në kohë të caktuar, dhe në bazë të udhëzime#e për përdorim, ti largojëdefektet e#entuale gjatë përdorimit të produktit. Paraqet një mjet me karakter specifikqë ka të bëjë me dhënien e shërbime#e të #azhdueshme lidhur me funksionimin e

produktit, të cilët bazohen mbi lëshimin e një fletëgarancioni nga ana e prodhuesit icili përmban të dhëna dhe informacione të ndrshme %lidhur me karakteristikat e

produktit, mënra e përdorimit, afati i garancionit etj.( për kushtet e mirëmbajtjes sëmëtutjeshme të produktit.Farancia si një deklaratë me shkrim mund të jetë tëkarakterit të plotë ose të kufizuar. Në këtë drejtim duhet përmendur momentin segarancioni mund të ketë karaktet obligati#' që nënkupton dhënien e garancionit në

bazë të ligjit për produktin e blerë për periudhë të caktuar kohore, ose në bazë të#ullnetit të prodhuesit apo tregtarit' nënkupton dhënien e shërbime#e të mirëmbajtjessë produktit me qëllim të krijimit të një imi?hi poziti# në treg. 3uptohet është merëndësi koncipimi i konceptit të garancisë në kuadër të akti#itete#e të marketingut, përarse se definon një përgjegjësi nga ana e prodhuesit që tërheqë shuma adekuate emjete#e financiare për #mirëmbajtjen e produktit nga ana e konsumatorit, moment icili ndikon mbi &mimin e produktit. 0shtë një ser#isim i karakterit të domosdoshëm

sepse në rast se nuk ofrohen këto shërbime të garancionit nga ana e ndërmarrje#e përkatëse, atëherë këtë punë da ta bëjnë konkurentët, të cilët i përcjellin me s&elësi

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


gjitha ndrshimet në treg. dhepse këto akti#itete dhënies së shërbime#e të ndrshme pas shitjes përfshijnë pozicione të konsiderueshme të shpenzime#e të ndërmarrjes, atorealizojnë një kontribut tejet të madh në shitjen dhe fitimet e ardhshme të kompanisë,nga shkaku se konsumatorët i #lerësojnë më tepër produktet dhe shërbimet endërmarrje#e që ofrojnë këto shërbime.Prandaj ekzistimi i një politike gjithpërfshirëse

të dhënies dhe të sigurimit të garancione#e gjatë përdorimit të produktit në mënrëadekuate është një segment me karakter të #e&antë në kuadër të sistemit ekzistues tëmarketingut në ndërmarrje.+**=*=* Mi"0$.%/t/% e $0t#t/e!$e (!e"i!i$i) e p"od#ktit6 përfshin akti#itetet emarketingut 40 i/o/n0 p%! %ktit t0 !it/e! !0 p"od#ktit id#" $e $i"0$.%/t/en e$0t#t/e!$e t0 p"od#ktit $e 40i$ t0 %"&i$it t0 de1ektee n0 1#nk!ioni$in e!#k!e!!0$ t0 p"od#ktit, p0"do"i$in e d"e/t t0 t0 n/0/tit, n0 !i&#"i$in e p/e!0e t0neo/!$e p0" 1#nk!ioni$in !% $0 &/%t0 t0 p"od#ktit et/ . 2arësisht për cilën sferëtë konsumit bëhet fjalë, ser#isimi manifeston specifikat përkatëse'produktet ekonsumit industrial apo të atij të konsumit të gjerë.!a i përket dhënies së shërbime#e të produkte#e të konsumit të gjerë, të njëjtat kanë

natrën më gjithpërfshirëse sidomos ata me karakter më të zgjatur në aspektin e kohëssë shpenzimit. 3jo imponon faktin e domosdoshmërisë së ser#isimit nëpër faza tëndrshme të aplikimit të produktit, moment i cili prodhon obligime nga ana e

prodhuesit apo shitësit të ofrojnë lehtësime të ndrshme për shfrtëzimin e produktitduke filluar prej oferta#e të ndrshme gjatë distribuimit të produktit, e deri në aktin esigurimit të kushte#e të sigurta për montimin dhe #ëndimin në funksion të produktit nështëpinë e konsumatorit% ser#isimi i teknikës së bardhë, aparate#e të amë#isërisë,aparate#e elektrike etj.(. Ndërsa, sa i përket ser#isimit të produkte#e të konsumitindustrial, të njëjtit, për shkak të specifika#e përkatëse' bëhet fjalë për makinatthemelore të punës së kapacitete#e industriale, mjete#e të ndrshme ndihmëse përfunksionimin e mjete#e themelore në ndërmarrje, paisjet e ndrshme qërrumbullakësojnë procesin e ndërlikuar të podhimit etj., kërkojnë një qasje krejtësishttjetër nga aspekti i sigurimit të shërbime#e të ndrshme prej momentit të instalimit ederi të momenti i mirëmbajtjes së tre permanente, nga ana e ekipe#e të

profesionalizuara. Duhet theksuar momentin e harmonizimit të dhënies së shërbime#etë ndrshme të mirëmbajtjes së profdukte#e me kornizat e afate#e kohore të theksuaranë garancionin e prodhuesit, dhe nëse tejkalohet kufiri kohor atëherë gjitha shpenzimeti bartë konsumatori. Jartimi i një politike gjithpërfshirëse të ser#isimit bazohet nëekzistimin e një sistemi bashkëkohor të marketingut, i cili, në bazë të hulumtime#e tëndrshme në treg dhe sjelljet e konsumatorë#e bënë sigurimin e informacione#e tëdomosdoshme të cilat merren si orientirë gjat hartimit të strategjisë përkatëse të

marketringut. Në këtë konstelacion duhet #ështruar edhe akti#itetet e ser#isimit sepsetë njëjtit janë kokmplementare me instrumentet e garancionit dhe të kreditimit dhe qëduhet të jenë në funksion të moti#imit të konsumatorit për blerjen e produkte#e

përkatëse.

+*D* 9%!$%ni i p"od#ktit t0 "i

Një prej elemente#e kresore bazë të marketingut miks është produkti, ekzistimi i tëcilit ka mundësuar reperkusje poziti#e në aspektin e paraqitjes së elemente#e tjerë tëmarketingut miks' &mimet, distribuimi dhe promo#imi. >et di$en!ioni i 1o"$#i$it

t0 p"od#ktit t0 "i, n0 p%$/e t0 p%"0, n0nk#pton p%!$%nin %po %nci$in e n/0 t0$i"e t0 n%t3"0! $%te"i%e o!e /o$%te"i%e e ci% de"i n0 $o$entin p0"k%t0! n#k

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


k% ek2i!t#%" n0 t"e&. Prandaj, nga k aspekt ekzistojnë mendime të ndrshme që përkufizojnë dimensionin e produktit të ri, edhe pse është mjaftë diskutabile tëshpiket di&ka, që deri në atë kohë ka qenë e panjohur për tregun e gjerë. 3jo për arsese paraqitet një &ështje të karakterit relati# sa i përket dimensionit dhe natrës së#ërtetë të paraqitjes së produktit të ri, në situatat kur bëhet fjalë për #ërshimin e

tregje#e me prodhime të ndrshme dhe në mënrë masi#e, në kushte kur shumë#ështirë mund të përkufizohet ndonjë produkt si i ri, në plotë kuptimin e fjalës. Në

bazë të përkufizimit më lartë, ekzistojnë aspekte kombinuese lidhur me kuptimin e produktit të ri, #arësisht nga cili aspekt bëhet këndë#ështrimi' nga aspekti i subjektitafarist apo nga aspekti i tregut. Nëse bëhet analiza nga aspekti i ndërmarrjes, atëherë,

produkti mund të jetë i ri për ndërmarrjen por jo edhe për tregun, në të cilin ekzistojnë produktet e ngjashme të konkurentë#e. Dhe situata tjetër ka të bëjë me aspektin etregut, kur produkti mund të jetë i ri për tregun e snuar por jo edhe për ndërmarrjen ecila ka plasuar produktin përkatës në tregje tjera. + Një prej parakushte#e që duhet

plotësuar produkti i ri është që me aktin e prodhimit dhe të plasimit në treg, përmes#lerës specifike të cilën e psedon, të plotësojë ne#ojat dhe preferimet e reja të

konsumatorë#e, që deri në momentin e daljes në treg konsumatorët nuk kanë paturmundësi ti sigurojnë.

Në kuadër të ndërmarrjes koncepti dhe akti#itetet rreth zh#illimit të produktit të ri janë&ështje të karakterit të ndërlikuar sepse kanë të bëjnë me akti#itete të ndrshme tëmarketingut të produktit që implikon hartimin e programe#e që parashikojnë zgjerimine preograme#e përkatëse të prodhimit, që kanë ndikim mbi rritjen dhe zh#illimin endërmarrjes. 3ur analizohen mundësit për plasmanin e produktit të ri në mënrëobligai#e paraqitet &ështja e ekzistimit të potenciale#e ino#ati#e të subjektit përkatësafarist për arse se nga këto predispozita #aren edhe kapacitetet ino#ati#edheperspekti#at e zh#illimit të mundshëm të ndërmarrje. Njësitë hulumtuese në kuadërtë ndërmarrje#e paraqiten si njësi potenciale të kërkime#e permanente, në bazë

paraprake të kërkime#e të tregut, të cilat janë angazhuar rreth mundësi#e të krijimit të produktit të ri. Paraqitja e një produktit të ri në treg mund të jetë rezultat jo #etëm në bazë të akti#itete#e kërkimore'zh#illimore të sektorë#e ekzistues në kuadër të shumëndërmarrje#e por, edhe në bazë të bashkëpunimit në mes ndërmarrje#e osendërmarrjet me institucionet e specializuara në këtë drejtim. Në bazë tëinformacione#e të siguruara nga hulumtimet e tregut, gjitha akti#itetet e këtreinstitucione#e dhe njësi#e hulumtuese fokusohen në drejtim të shpikjes së produkte#eqë korespondojnë me ne#ojat dhe preferimet e konsumatorë#e. Nga k aspekt, në bazëtë për#ojës së shtete#e të zh#illuara, duhet theksuar ne#ojën për bashkëpunim tëndërmarrje#e, të cilat nuk kanë kapacitete përkatëse%resurset njerëzore që merren me

&ështjen e hulumtim'zh#illimit, resurset financiare etj.( për ekzistimin dhefunksionimin e këtre njësi#e të specializuara të hulumtimit, dhe përmes ndihmës sëinstiticione#e përkatëse shtetërore të mundësohet një bashkëpunim në mesndërmarrje#e të #ogle, pushtetit lokal dhe qendra#e përkatëse uni#ersitare që janë tëspecializuara për kërkime dhe hulumtime shkencore %Bnkubatorët e biznesit, parqetteknologjike etj.(. Duke u nisur nga këto mundësi, ndërmarrjet në bazë të potenciale#etë tre, sidomos ndërmarrjet e #ogla, duhet ti kushtojnë kujdesë të madhe momentit tëzgjidhje#e optrimale tekniko'teknologjike dhe hulumtuese'shkencore që paraqiten si

parakusht për zh#illimin e performanca#e ino#ati#e që janë një ndër faktorët mërëndësishëm për zh#illimin e ndërmarrje#e. 6e aktin e paraqitjes së produktit të ri nëtreg pasojnë reperkusje poziti#e si për subjektin afarist që lancon produktin poashtu

edhe për tregun. Përmes plasmanit të produktit të ri ndërmarrja ndrshon strukturëndhe madhësinë ekzistuese, zmadhohet #ëllimi i realizime#e të shitjes që nënkupton

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


shtimin edhe të profitit, të gjitha këto që ndikojnë në mënrë direkte mbi pozicionimine ndërmarrjes në treg. Nga ana tjetër, edhe në treg ndodshin ndrshime kualitati#e qëkanë të bëjnë me ofertën e produktit të ri me #eti të reja kualitati#e, me #lera të reja të

përdorimit, të panjohura deri në atë kohë për konsumatorët, dhe që kanë ndikim mbisjelljet e konsumatorë#e duke krijuar ne#oja dhe raporte specifike në treg. Nga kjo

përfundojmë se me produktin e ri realizohet një difersifikim apo zgjerim tëasortimentit të prodhimit, moment i cili mundëson edhe zgjerimin e pjesëmarrjes jo#etëm në segmente ekzistuese por edhe në segmente tjera. Në bazë të kësaj në formësublimati#e duhet theksohet se shpikja dhe plasimi i produktit të ri në treg ia shtonë

pozicionet konkuruese të ndërmarrjes përmes shtimit të #ëllimit të shitjes, zgjerimin easortimentit të produkte#e dhe përmes shtimit të profitit të ndërmarrjes që është një

prej caqe#e imanente e &do subjekti afarist.

+*D*+* S#kce!iiteti n0 p%ni1iki$in e p"od#ktee t0 "e/%6 0shtë përmendur edhe mëherët se dimensioni i plasimit të produktit të ri ka karakterin e ndërlikuar dhe nukimund të shikohet si një akti#itet ad hoc por si një sukcesi#itet i përbër nga më shumë

faza. Duke u nisur nga obkekti#at e ndërmarrjes në drejtim rritjes, zgjërimit permanent, pushtimin e tregje#e të reja, rangimin e lartë në tregun konkurues, bartësite sistemit të marketingut në ndërmarrje #azhdimisht përcjellin ndrshimet dhehartojnë strategji në bazë të zh#illimit të produkte#e të reja, që do të jenë faktorë

propulsi# në drejtim të zh#illimit ekonomik.2et natra e planifikimit dhe zh#illimit të produktit të riështë me karakter kompleks që do të thotë se përfshinë një sërë tëakti#itete#e të njëpasnjëshme që rrumbullakësojnë momentin e formimit të produktittë ri. 3uptohet akti#itetet në procesin e planifikimit dhe zh#illimit të produktit të rikërkojnë angazhimin e një ekipit profesional, në kuadër të ndërmarrjes, e cila definonrrugët dhe akti#itetet më të frtëshme në drejtim të krijimit të produktit, ose ekipë ecila bënë bashkëpunimin dhe koordinimin me faktorë tjerë të jashtëm për planifikimine produktit të ri%institucionet shkencore'Eni#ersitetet dhe pjesëmarrja e pushtetit lokalqë siguron hapësirën për këtpo ne#oja(. Fhitha këto angazhime profesionale korkojnësatisfakcionin përkatës financiar, që nënkupton pozicionin e shpenzime#e tëkonsiderueshme. 0shtë një raport shumë i eksploatuar nga ana e stafit udhëheqës tëndërmarrje#e, që ka të bëjë me shumën e para#e të in#estuarë në proekte të ndrshmekërkim'zh#illimi për produktet e reja, nga njëra anë, dhe mundësit e multiplikimitr%shumfishimit( të in#estime#e si rezultat i lancimit të produktit të ri në treg. Nëse nësukcesi#itetin e shpikjes së produktit të ri, në një inter#al kohor, realizohen akti#iteteracionale të planifikimit, atëherë nuk do të mungojë as suksesi i cili nsi bazë to t,i ketë

plotësimin e ne#oja#e dhe kërkesa#e të konsumatorë#e. 2et fakti që akti#itetet e

gjithmbarshme të planifikimit të produktit kanë karakterin e procesit sukcesi#,nënkupton realizimin e këtre #eprime#e në një lidhshmëri kauzale që do të thotë, nënjë zh#illim të faza#e të njëpasnjëshme, të cilat më së miri shihen nga figura. 18.4ërë procesi i planifikimit të produktit të ri mund të prezantohet nëpër gjashtë fazasukcesi#e dhe gjithpërfshirëse të akti#itete#e lidhur me planifikimin dhe lancimin eroduktit të ri në tre.!i zakonisht, gjitha akti#itetet e parashikuara në këtë proces të

përbër, bazohen në analizën e situatës së përgjithshme aktuale të shumë &ështje#e dukefilluar prej analizës së resurse#e që ka në dispozicion ndërmarrja e deri në analizën erjedha#e biznesore në treg. !a i përket hapit të parë që ka të bëjë me &ështjen eanalizës së situatës në kuadër të ndërmarrjes, gjitha përpjekjet fokusohen në skenimine gjendjes aktuale të mjete#e kresore %objektet kresore ndërtimore, makinat,

instalimet, paisjet e ndrshme, #eglat e rëndësishme, mjetet financiare etj.( si dheresurset njerëzore, ni#eli i kualifikimit të të punësuarë#e, lokacioni i ndërmarrjes,

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


pozicionimi në treg, analiza e sektorë#e të furnizimit, ni#eli i zh#illimit të distribuimit,format e aplikuara të promocionit si dhe shumë &ështje tjera. Në bazë të përfitimit tërezultate#e nga kjo analizë dhe në bazë të procesuimit të tre krijohen mundësi përrealizimin e hapit të dtë në procesin e planifikimit të produktit të ri që ka të bëjë me#lerësimin e pika#e të dobëta të ndërmarrjes dhe identifikimin e sfida#e me të cilat

ballafaqohet subjekti affarist. Në bazë të këtre akti#itete#e bëhet seleksionimi i&ështje#e që kanë karakter më prioritar në realizimin e objekti#a#e të ndërmarrjes, passë cilë#e hapen shtigjet për definimin e mundësi#e reale për realizimin e hapit të tretëqë ka të bëjë me orientimin dhe objekti#at e produkte#e të reja në kuadër të një sistemigjithpërfshirës dhe konzistent të marketingut. Krientimet dhe objekti#at e produkte#etë reja duhet të korespondojnë me ne#ojat dhe kërkesat e konsumatorë#e në tregjet nëtë cilët pretendon të depërtojë ndërmarrja me plasimin e produktit të ri. Në bazë tëgjendjes së definuar dhe potencialet disponuese në ndërmarrje, krijohen kushte reale

për fillimin e fazës së katërt që ka të bëjë me akti#itetet nga ana e bartës#e të sistemittë marketingut për definimin dhe hartimin e një strategjie të qëndrueshme tëmarketingut. Fjitha këto angazhimet që kanë rezultuar me një strategji përkatëse të

marketingut për produktin e ri, mundësojnë realizimin e fazës së pestë të planifikimittë produktit, në kuadër të së cilës hartohen programet aksionale përkatëse në përputhjeme orientimet strategjike për produktin e ri, dhe definohen qartë gjitha aksionet dheakti#itetet që mund të ndikojnë poziti#isht mbi perspekti#ën e biznesit. Lo rastësishtkjo fazë ka peshën e #et specifike, për arse se një plan i produkte#e të reja, imbështetur mbi informacione relati#isht të sakta dhe kualitati#e mundëson edhedefinimin dhe ndërmarrjen e aksione#e që janë në përputhje me faktorët dominant tëtregut dhe si rezulltat i kësaj mundësohet arritja e rezultate#e të mira.Në bazë tërealizimit të akti#itete#e të parapara në kuadër të planit perspekti#or për produktet ereja, në #arëshmëri prej rezultate#e të arritura dhe përputhshmëria e tre meorientimet dhe parashikimet e nën#izuara për produktet e reja, ekziston edhe faza efundit, që ka të bëjë me definimin e masa#e dhe instrumente#e më të përshtatshme përrealizimin e#entual të akti#itete#e të kontrollit, dhe sipas, ne#ojës edhe ndërmarrjen emasa#e përkatëse të përmirësimit të gjendjes së krijuar. Duhet përmendur momentinse aplikimi i mekanizma#e të kontrollit gjatë realizimit të akti#itete#e të marketingutlidhur me plasmanin e produktiut tl ri, nuk duhet nënkuptohet si proces i karakteritformal, përkundrazi, nlnkuppton ndërmarrjen e masa#e adekuate në drejtim tëkoregjimit dhe të përmirësimit të gjendjes së krijuar në treg. Në rast se rjedhat aktualenë treg, me rastin e lancimit të produktit të tri, zh#illohen në drejtim të parashikuar dhetë dëshiruar, atëherë, kuptohet, nuk ka ne#ojë nga ndërhrje dhe inter#enime nëdrejtim të ndërmarrjes së masa#e tjera korigjuese.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


5i&#"%*;=* S#kce!iiteti n0 p%ni1iki$in e p"od#ktee t0 "e/%

+*D*;* 5%2%t n0 2ii$in e p"od#ktee t0 "e/% @ Pas procesit të planifikimit të produktit të ri, me të gjitha specifikat e faza#e të njëpasnjëshme të cilat realizohen nënjë sukcesi#itet kontinuel, dhe pas definimit dhe hartimit të një plani adekuat dhekonzistent për produktet e reja, #ijojnë akti#itetet që kanë të bëjnë me &ështjen erealizimit të orientime#e të planifikuara në forma konkrete të produkte#e të reja

përkatëse. dhe kjo &ështje ka karakterin kompleks që nënkupton përbërjen e saj ngadisa faza sukcesi#e, të cilat mundësojnë materializimin e plane#e për produktet e reja.

Në kuadër të akti#itete#e të marketingut rreth zh#illimit të produktit të ri, në përgjithësi, mund të diferencohe gjithsejt gjashtë faza, që në mënrë sukcesi#emundësojnë realizimin e faza#e të njëpasnjëshme, duke filluar prej fazës së formimittë idesë e deri në fazën e plasmanit të produktit të ri në treg. Në procesin sukcesi# tëzh#illimit dhe të formimit të produktit të ri mund të diferencohen këto etapat apo fazattë lidhura organikisht në mes #eti/

+* 5%2% e k"i/i$it t0 idee(1%2% inentie),;* 5%2% e k%!i1iki$it de !eek!ioni$it t0 idee,=* 5%2% e %n%i20! !0 ""/ed%e ekono$ike,?* 5%2% e p"ototipit t0 p"od#ktit,

* 5%2% e te!ti$it t0 p"od#ktit t0 "i,D* 5%2% e d%/e! !0 p"od#ktit t0 "i n0 t"e&,

=* 8"ienti$et de o./ekti%t ep"od#ktit t0 "i

?* H%"ti$i i !t"%te&/i!0 !040nd"#e!$e p0"

p"eod#ktin

+* An%i2% e !it#%t0!

;* >e"0!i$i, identi1iki$i de !eekcioni$i i $#nd0!ie

* H%"ti$i ip"o&"%$it %k!ion%

D*Aktiitetete kont"oit

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


Fjitha këto fazat më së miri munden të shihen nga figura e mëposhtme%fig.1+(

5i&#"%6;?* 5%2%t n0 2ii$in e p"od#ktee t0 "e/%

Nga figura.1+, në sukcesi#itetin e zh#illimit dhe krijimit të produktit të ri mund tëdiferencohen gjashtë faza kresore të cilat kanë edhe karakteristikat e tre përkatëseqë kontribuojnë në formimin e produktit të ri.!a i përket 1%20! !0 p%"0' 1%2% e k"i/i$it t0 idee (1%2% inentie), e njëjta bazohetnë ekzistimin e ide#e të ndrshme që kanë burimet e #eta tek sektorët apo njësitë

përkatëse të kërkimit dhe zh#illimit apo të sistemit ekzistues të marketingut nëndërmarrje, të cilat disponojnë me informacione përkatëse për dhënien e ide#e dheopcione#e të ndrshme lidhur për formulimin e produktit të mundshëm të ri. !igurimii ide#e për produktet e reja mund të realizohet edhe nga konsumatorët, përmesforma#e të ndrshme të komunikimi % hulumtimet e ndrshme në bazë të anketime#edhe forma#e të ndrshme të marrjes së opinionit të tre për &ështje përkatëse lidhurme produktin e ri etj.(, informacionet e ne#ojshme mund të sigurohen edhe nga

furnitorët, nga konkurentët, nga institucionet e specijalizuara për kërkimet e tregut dhetë marketingut etj. !a është tregu më i profiluar, nga aspekti i ekzistimit të ni#elit të

=* 5%2% e %n%i20! !0 ""/ed%eekono$ike

+* 5%2% e k"i/i$it t0 idee (1%2% inentie)

;* 5%2% e k%!i1iki$it de !eek!ioni$it t0idee

?* 5%2% e p"ototipit t0p"od#ktit

* 5%2% e te!ti$it t0p"od#ktit t0 "i

D* 5%2% e d%/e! !0 p"od#ktit t0 "i n0 t"e&

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


lartë të ofertës së produkte#e të ndrshme, aq janë edhe mundësit më të mëdha ngaekzistimi i ide#e të pakufizuara. !i rezultat i ekzistimit të një numri enorm të ide#e

potenciale për definimin e produktit të ri, dhe në bazë të mundësi#e të kufizuara %ngaaspekti kohor, shpenzimet, numri i kufizuar i ekspertë#e të marketingut etj.( të sektorittë marketingut për përpunimin dhe analizën e tre, një numër prej këtre ide#e të

shumta fare nuk mund të merren në konsiderat, për shkaqet e njohura, dhe mbeten pamundësinë e materializimit të tre në forma konkrete të produkte#e të reja.Pas kësaj #ijon 1%2% e d3t0 apo 1%2% e k%!i1iki$it de !eek!ioni$it t0 idee, qëështë #azhdimësi e fazës së mëparshme, dhe që bazohet në klasifikimin e ide#eekzistuese në bazë të perspekti#a#e të mundshme dhe seleksionimin e tre, në bazë të

predispozita#e kualitati#e dhe reale të materializimit të tre. 3jo, në realitet, paraqetfazën në të të cilën analizohen në mënrë kritike të gjitha dimensionet e ide#e tëgrumbulluara dhe bëhet zgjedhja e atre të cilët plotësojnë kriteret në lidhje me

perspekti#a#at e produktit të ri, racionalitetit, mundësitë e rentabilitetit, pranueshmërisë mga ana e konsumatorë#e në bazë të përmbushjes së ne#oja#e të treetj. 7kti#itetet e komponentës së dtë%seleksionimi( nga kjo fazë kanë të bëjnë me

diferencimin e ide#e, që kanë mundësi reale për realizimin e tre në forma konkrete të produkte#e të reja, dhe eliminimin e atre që nuk kanë ose kanë shansa simbolike ngarealizimi.!a i përket 1%20! !0 t"et06 1%2% e %n%i20! !0 ""/ed%e ekono$ike, e njëjta ka të

bëjë me analizën e faktorë#e ekonomikë në kuadër të ndërmarrjes dhe në kuadër tëtregut të snuar si& jan/ lëndët e para, shpenzimet, ni#eli i shitjes, pozicionet në treg,mundësitë e profitit, aftësia apsorbuese e tregut, fuqia blerëse të konsumatorë#e, ni#elii kërkesës për produktin përkatës, konkurentët, furnitorët etj. Në bazë të këtreanaliza#e esenciale dhe rrënjësore mund të ekstraktohen konkluza përkatëse të cilatinkorporohen në brendësin e një plani dhe strategjie të produktit të ri.Pas kësaj #ijon 1%2% e k%t0"t apo' 1%2% e p"ototipit t0 p"od#ktit, që ka të bëjë medefinimin e zgjidhje#e adekuate teknike të produktit të ri, dhe zakonisht për shkaqe tëarseshme, mund të zgjatë më shumë kohë % #arësisht nga tipi i produktit, shpenzimet,ekzistimi i supstitute#e, përshtatshmëria ndaj konsumatorë#e etj(. 3jo fazë karëndësinë e posa&me për arse të realizimit të punë#e më të rëndësishme në drejtim tëkonkretizimit të produktit të ri në kushtet e eksperimentime#e dhe analiza#elaboratorike, në hartimin e dokumentacionit teknik, konstruktohen modele dhe

produkte përkatëse, që i përfshijnë #lerat e parapara të përdorimit dhe që kanëtrajtimin e produkte#e pro#uese apo prototipe, të cilët qëndrojnë në esencën e

programe#e të prodhimit dhe i plotësojnë kriteret elementare për të dalur në treg.0shtë me rëndësi të theksohet fakti që ka të bëjë me prototipin, se #et

emërimi"prototip" ka domethënien se bëhet fjalë për produktin, dimensioni i të cilitende nuk është kompletuar sidomos nga aspekti i pranueshmërisë nga ana ekonsumatorë#e, dhe i cili duhet t,iu nënshtrohet akti#itete#e të testimit.5%2% e pe!t0 apo 1%2% e te!ti$it t0 p"od#ktit t0 "i @ ka të bëjë me lancimin e njënumri të caktuar të produkte#e të reja në #endet e caktuara të tregje#e të snuara që,shpeshherë quhen edhe si pilot'tregje, qëllimi i të cilit është hulumtimi i reagime#e tëkonsumatorë#e ndaj produktit të ri, ni#eli i interesimit për blerjen e produktit, pranimii instrumente#e tjerë të marketingut miks lidhur me &mimet e formuara të produktit tëri, kanalet e distribuimit si dhe format e ndrshme të promocionit. Qëllimi i këtij pilot'tregu është që të sigurohen informacionet shumë të rëndësishme për pozicionimet emundshme të produktit të ri në tregun e konkurencës së plotë. Dhe, në bazë të

indikacione#e nga pilot'tregu që kanë të bëjnë me informacionet poziti#e nga testimi i produktit të ri, atëherë hapen shtigjet e fazës së ardhshme.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


5%2% e &/%!t0 apo 1%2% e d%/e! !0 p"od#ktit t0 "i n0 t"e&6 ka të bëjë me lancimin e produktit të ri që nëkupton edhe aktin e komercializimit të produktit, që do të thotëinkorporimin e produktit të ri në programin e prodhimit dhe plasmanit të produktit me#etitë definiti#e për në treg. 4ë mos harrojmë se akti#itetet rreth procesit të zh#illimittë produktit të ri kërkojnë shumë shpenzime, dhe në rast të dështimit të produktit të ri

në treg atëherë mund të paraqiten momente destabilizuese biznesore për ndërmarrje,dhe shpeshherë të njëjtit kanë shkaktuar epilogje falimentuese për subjektin afarist.Prandaj, të angazhuarit në këto akti#itete të zh#illimit të produktit të ri' ekspertë tëmarketingut dhe përgjegjës tjerë, duhet patur kujdes të posa&ëm në drejtim tëin#estimit dhe të angazhimit të tërë potencialit të tre profesional.

+** ik#!i i $#nd!0$ i /et0! !0 p"od#ktit

Një nga konceptet teorike shumë të përdorura në marketing për prezantimin e rrjedhës

së mundshme të kohëzgjatjes së jetës së produktit është i ashtuquajturi koncept i ciklittë jetës së produktit, edhepse ekziston një di#ergjencë në mesin e teoreticientë#e tëndrshëm lidhur me #lerat reale që mund të përfitohen nga i njëjti koncept për drejtimnë marketing, 3oncepti i ciklit të produktit aplikohet për analizën e zh#illimit tëkarakteristika#e të produktit në drejtim të adaptimit të tre me ne#ojat dhe kërkesat etregut dhe, i njëjti, bazohet në përfshirjen dhe përshkrimin e pozicione#e të shitje#e të

produktit në treg, si rezultat i kësaj edhe përfitimet e realizuara në bazë të #ëllimit tëshitjes, përfshin ni#elin e interesimit nga ana e konsumatorë#e dhe format e aplikuaratë marketingut duke përfshirë kohën prej paraqitjes së produktit %lindja( në treg e derinë momentin e largimit të mundshëm nga tregu %#dekja(, figura 1;.

5i&#"% * iki i $#nd!0$ i /et0! !0 p"od#ktit

I II III I> >>0i$i i 5%2% e p%"%4it/e! 5%2% e 5* e $%t#"i$it 5* e n&op/e! 5%2% e!it/0! n0 t"e&(p%!$%ni) ""it/e! (e p/ek#"i!0) !0 t"e&#t de&/ene"i$it ;@

+@

8@

1@

@ )@

) 1 8 + ; >itet

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


3oncepti në fjalë, i cili aplikohet nga një drejtues të marketingut, nuk mund t,ia tregojkohën e saktë të zgjatjes së fazës përktëse apo në përgjithësi, kohëzgjatjen e ciklit të

jetës së produktit. B njëjti koncept, nuk ka mundësi të na udhëzojë as për ndonjëstrategji të qartë të marketingut sepse është #etëm një mjet produkti# analitik për të naudhëzojë dhe të na ndihmojë për parashikimin e mundësi#e dhe sugjerimin e

strategji#e përkatëse për në të ardhmën Në përgithësi, jeta e produktit #jen nëshprehje në treg dhe e njëjta përbëhet, zakonisht, nga pesë faza të mundshme/

+* 5%2% e p%"%4it/e! (p%!$%nit)<;* 5%2% e ""it/e!<=* 5%2% e $%t#"i$it(p/ek#"i!0)<?* 5%2% e n&op/e! !0 t"e&#t de* 5%2% e de&/ene"i$it t0 p"od#ktit n0 t"e&,

3uptohet, në praktikë është e pamundur që të definohen në mënrë të saktë këto fazatnë mënrë ndarëse, për shkak të #eprimit të shumë faktorë#e moment i cili nuk i

përket edhe fazës së parë%e lancimit në treg( dhe fazës së fundit%e degjenerimit( përshkak të definimit të qartë nga ekzistimi i tre dhe mundësitë e përkufizimit ;. !i&është theksuar më lartë, funksionimi i këtij koncepti për definimin e jetëgjatësisë së

produktit bazohet në analizën e shitje#e të produkte#e brenda një periudhe të caktuarkohore, dhe bartja e #lera#e përkatëse në sistemin koordinati#. 6e rastin e lidhjes së

pika#e të #lera#e të bartura në d boshtet ekzistuese nga sistemi koordinati# %apsisadhe ordinata( përfitohet një kurbë e cila me dimensionin e saj #ektorial dhe stohastik%që nënkupton sistemet tek të cilët ekziston besueshmëri e #ogël nga aspekti i

parashikimit të rrjedha#e të mundshme( paraqet kurbën e ciklit të jetës së produktit. Nga figura.1+, qartë mund të shihen pesë fazat e mundshme që mund t,i kalojë produkti në jetën e tij të qëndrimit në treg/

+* 5%2% e p%"%4it/e! n0 t"e&6 nënkupton momentin e hrjes së produktit në tregqë, në fakt, paraqet produktin e ri i cili, realisht, tërheqë interesimin dhekërshërinë e konsumatorë#e potencialë. !ikur &do një fazë që ka karakteristikate #eta specifike. dhe kjo fazë nga cikli i jetës së produktit posedon disakarakteristika, që janë cilësore, #etëm për këtë fazë si& janë / shkalla e lartë edështimit të mundshëm, shpërndarja e kufizuar, konkurenca e dobët,

përmirësime kontinuele të produktit nga shumë aspekte, profiti negati#,shpenzimet e marketingut tejet të larta etj.

Për shkak të kosto#e të larta të prodhimit që janë rezultat i lëshime#e të shumta dhe tëndrshme, dhe përpjekjet për mënjanimin dhe pëprmirësimin e gabime#e gjatë

lancimit të produktit të ri, nuk mund të bëhet ndonjë fjalë për përfitime e#entuale që,zakonisht, në këtë fazë janë me trende negati#e. Për sigurimin e forma#e më të përshtatshme dhe më maso#ike të shpërndarjes së produkte#e, si domosdoshmëri paraqiten mundësitë e dhënies së marzha#e të larta për ndërmjetësuesit e ndrshëm meqëllim që të për#etësohen konsumatorët për produktin e ri. Në këtë kontekst shtohenedhe pozicionet e shpenzime#e në forma të ndrshme të reklamimit të produkte#e tëreja.Në këtë fazë strategjia e promocionit fokusohet në në dhënien e mesa?he#e tëfuqishme për produktin e lancuar në treg, sepse bëhet fjalë për një produkt të ri për tëcilin konsumatorët nuk kanë fare njohuri. 4ë gjithë energjinë e promocionit duhetdrejtuar në krijimin e kushte#e të #olitshme për rritjen e kërkesës për produktin

përkatës. Për shkak të karakterit specifik të kësaj faze duhet aplikuar forma të

pranueshme intensi#e të shitje#e personale, me qëllim të pranimit maso#ik të produktitnga ana e ndërmjetësues#e me shumicë dhe me pakicë. Ni#eli i shitje#e në këtë fazë

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


#aren nga përmbajtjet e reja që i posedon produkti i ri. Nëse në këtë aspekt, bëhet fjalë për modifikim dhe ndrshim të pjesërishëm të produktit të mëparshëm atëher edhe pranimi është më i madh i produktit nga ana e konsumatorë#e por nëse bëhat fjalë përnjë produkt, deri atëherë i panjohur për tregun, që do të thotë produkt i ino#uar atëheredhe dinamika e pranimit është më i ngadalshëm. !a i përket gjatësisë së kësaj faze, e

njëjta #aret nga disa karakteristikat e produktit që kanë të bëjnë me epërsitë që ka produkti i ri në krahasim me produktet zë#endësuese, nga angazhimet e bartës#e tëmarketingut nga aspekti i edukimit të konsumatorë#e etj. 3uptohet për z#oglimin e

pozicionit të shpenzime#e që paraqiten në fllim, kjo fazë duhet të jetë sa më e shkurtë.;* 5%2% e ""it/e!6 6e përballimin e sfida#e të ndrshme në fazën e parë të

jetëgjatësisë së produktit, i njëjti kalon në fazën e ardhshme që ka të bëjë me rritjen eni#elit të pranimit të produktit nga ana e konsumatorë#e dhe, gjitha përpjekjet emarketingut qëndrojnë në zgjërimin e shpërndarrjes dhe gamën e alternati#a#e të

produkte#e në disozicion. Në këtë fazë shtohet #ëllimi i shitjes dhe si rezultat i kësajshohen edhe të ardhurat në bazë të shitjes masi#e të produkte#e të reja. !hpenzimet qëe ngarkonin produktin tash më shënëjnë rënie si rezultat i z#oglimit të shpenzime#e

fikse për njësi të produktit, për shkak se #ëllimi i shitjes #azhdimisht shtohet. 3 ështëmomenti kur prodhuesi tenton të përfitojë përkrahjen e tregtarë#e dhe ndërmjetësues#etjerë me qëllim të #ëndimit të raporte#e strategjike afatgjata në sferën e distribuimit,sepse në munges të një shpërndarje produkti#e, ndërmarrja prodhuese e produktit të rinuk mund të pozicionohet në mënrë të fuqishme. 3ohëzgjatja e kësaj faze kakarakter të ndrshëm, në #arëshmëri nga shumë faktorë dhe, nga fundi i kësaj etapefillojnë të bien &mimet e këtre produkte#e të reja si rezultat i paraqitjes sëkonkurencës, me qëllim të eliminimit të stagnimit të shitjes. !humica e ndërmarrje#e,në këtë stadium, jo #etëm që mbulojnë kostot e tre të prodhimit dhe të zh#illimit porarrijnë zenitin%kulmin( në sigurimin e profitit. Për#e& &mime#e të z#ogluar, kjo fazë#e&ohet edhe me shpenzime të shtuara për përforcimin e kanale#e të distribuimit

përmes dhënies së beneficione#e të ndrshme dhe të #olitshme në hartimin e njëstrategjie të zmadhimit të aftësi#e konkuruese. Në këtë fazë, lakorja ende jep shenja tërritjes.=* 5%2% e $%t#"i$it ( e p/ek#"i!0)6gjatë kësaj faze #ërehet shtimi permanent i shitjessë produkte#e por me një dinamikë më të ngadalësuar, ndërsa të ardhurat dhe fitimime #ështirësi mbajnë pozicionet e arritura në fazën paraprake dhe, si rezultat i kësajedhe lakorja, në sistemin koordinati#, tregon shenja rënëse. dhepse ekziston ende njëdinamikë e dukshme nga aspekti i shtimit të shitjes por, e njëjta është në disproporcionme dinamikën e profitit të realizuar. 2ërehet një shtim permanent i shpenzime#e sirezultat i konkurencës serioze, e cila në bazë të supstitute#e të ndrshme ose me

produkte të imituara përmes modifikimit dhe përmirësime#e permanene të produkte#etë ngjashme rrezikon pozicionet e përfituara në treg. Në anën tjetër, me dëshirë që tëruhen pozicionet në treg nga ana e ndërmarrjes lidhur me produktin, në këtë fazëzmadhohen shpenzimet për intensifikimin e propagandës ekonomike, edhepse

produkti ende ka një rangim të mirë tek konsumatorët dhe , në krahasim me fazat tjera,kjo është etapa më e gjata në ciklusin e jetës së produktit. Duke i patur parasshmomentet e theksuara, në këtë fazë fillojnë të paraqiten shenjat e para, të zbehta tëngopjes së tregut nga produktet përkatëse.?* 5%2% e n&op/e!6 në këtë fazë fillojnë të paraqiten shenjat e qarta të ngopjes sëtregut nga produktet përkatëse, që #ijnë në shprehje përmes z#ogëlimit permanent të#ëllimit të shitjes, ndrshimet këta që në mënrë direkte ndikojnë mbi të ardhurat të

z#ogëluara në mënrë adekuate dhe, si epilog i fundit, të gjitha këto ndikojnë mbifitimin e ndërmarrjes si një objekti#ë imanente e &do një biznesi. !i rezultat i shtimit të

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


shpenzime#e #ariabile%që janë në #arëshmëri me #ëllimin e prodhimit(, në përgijithësishtohen pozicionet e shpenzime#e për shkak të ndërmarrjes së akti#itete#e tëndrshme të promocionit lidhur me ruajtjen e pozicione#e të mëparshme të rangimit tëlartë të produkte#e në treg. 4ash më në skenë paraqiten produktet e konkurentë#e,sidomos nga aspekti i lancimit të oferta#e të reja që kanë ose të adaptimit dhe

modifikimit të produkte#e zë#endësuese, që produktin e mëparshëm e #ëndojnë nënhijen e produkte#e të reja me cilësi më të larta dhe më të preferuara nga konsumatorët,që do të thotë produkti fillon të manifestojë shenja të mplakjes. 3ëto janë momenteshumë kritike për ndërmarrjen sepse një sasi e konsiderueshme e produkitit aktualfillojnë t,i humbin, për një kohë të shkurtë, pozicionet e mëparshme të fuqishme nëtreg dhe, kuptohet paraqitet një dukuri e padëshirueshme në biznes kur një sasi ekonsiderueshme e produktit mbetet e pashitur nëpër depoja, që nënkupton

pamundësinë e fillimit të ciklit të ardhshëm të prodhimit për shkak mjete#e tëangazhuara në këtë fazë të produktit final%kur nuk mund të shitet produkti(. Nëintencat për t,i ruajtur pozicionet e produktit, tash më, në mënrë të qartë, #ërehenshenjat serioze të ngopjes së konsumatorë#e me produktin në fjalë që rezultojnë në

bazë të dëshirës permanente nga ana e tre për sigurimin e ndonjë produkti të ri që posedon #eti më të freskëta dhe atrakti#e për në treg. 3jo dukuri ndrshe definohetedhe si moment i degjenerimit të produktit në treg.* 5%2% e de&/ene"i$it t0 p"od#ktit n0 t"e&6 ka të bëjë me trendet rënëse afatgjatenë shitjen e produktit, si rezultat i ndrshime#e më lartë të elaboruara, dhe akti#itetet emarketingut në këtë fazë, në mënrë të fuqishme, përqëndrohen në ruajtjen dhembajtjen e produktit në programin ekzistues të prodhimit në ndërmarrje. Në këtë fazë,edhe pse bëhet fjalë për një rënie permanente të të gjitha parametra#e ekonomike%parametrat e #ëllimit fizik dhe efekte#e financiare( të produktit në degjenerim, përsëriekzistojnë disa mundësi, ndoshta edhe të karakterit simbolik, për shkaqe etike dheemocionale nga ana e konsumatorë#e, që të njëjtit të mos anashkalojnë produktin nëtreg. Prandaj, në fazën e degjenerimit në dëshirën për të mbijetuar në tregun e

pamëshirshëm, ndërmarrje#e iu paraqiten disa alternati#a afariste/' të bëjnë ridefinimin e programit të prodhimit duke ringjallë të njëjtin me disaakti#itete në drejtim të ripaketimit dhe të modifikimit të formës së produktit dhe të

pamjes së jashtme%estetikës(:' të reduktojnë programet e prodhimit në forma konkrete të z#ogëlimit të numrit tëartikuj#e të prodhuar, reduktimin e programe#e të distribucionit dhe të forma#e tëndrshme të promosionit të produktit: dhe' alternati#a e fundit, më e padëshirueshme, ka të bëjë me tërheqjen totale të produktitnga tregu:

0shtë interesant fakti që, edhepse disa firma me produktet e tre kanë përjetuar këtomomente jo të #olitshme biznesore, si rezultat i dëshirës së tre imanente që tëmbijetojnë në treg, kanë zh#illuar politika adekuate dhe strategji të marketingut të

produktit të karakterit5ad hoc" dhe mjaftë të dsuksesshme, në bazë të detektimit të pika#e jo esenciale të marketingut dhe në bazë të eliminimit të shpenzime#e përkatëse.3ëto momente kanë të bëjnë me ndërprerjen e akti#itete#e të ndrshme reklamuesegjatë kësaj faze nga cikli i jetës së produktit, që nënkupton z#ogëlimin e shpenzime#enë ni#elin përkatës dhe mundësitë e zgjatjes së jetës së produktit.

Z&/%t/% e /et0! !0 p"od#ktit6 Në bazë të përcjelljes permanente të ndrshime#e tëtregut, edhepse produktet mund të shënojnë rënie në fazën përkatëse, si rezultat i

shkathtësi#e të bartës#e dhe drejtues#e të akti#itete#e të marketingut mund të zgjatet

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


cikli i jetës së produkte#e përmes aplikimit të strategji#e të ndrshme kompatibile merrjedhat e tregut si& janë/

' zbulimi i tregje#e të reja për produktin ekzistues:' zbritjen e &mime#e nën ni#elin kritik:' aplikimin e forma#e të reja të distribuimit:

' dhënien e forma#e të ndrshme më të #olitshme të shërbime#e gjatësjitjes dhe pas aktit të shitjes së produktit:

' përmirësimin dhe modifikimin e produktit nga aspekte të ndrshme' pamja e jashtme, forma, paketimi, përbërjet esenciale të produktit etj.

Në funksion të realizimit të këtre faza#e të mundshme nga jetëgjatësia e produktitduhet theksuar faktin se &do një produkt në treg, pa#arësish se &farë natre ka, ndodhetnë njërën prej këtre faza#e të përmendura. Poashtu, edhe gjatësia e kohës gjatë sëcilës një produkt mund të qëndrojë në &do fazë %stadium( ndrshon në mënrë tëkonsiderueshme. Për shembull, sa i përket produkte#e të modës, tek të njëjtit, cikli

jetësor mund të zgjasë #etëm disa ja#ë ndërsa, tek të tjerët % teknikë e bardh përne#ojat e am#isërisë' 42, frigoriferat, la#atri&et etj(, i njëjti, mund të zgjasë me

dhjetra #ite, momente këto që mund të kuptohen në mënrë figurati#e nga figura.1=.

5i&#"%*;D* iki i $#nd!0$ i /et0! !0 p"od#ktee t0 nd"3!$e

>0i$i i!it/0!

Produktetë modës Produkte të

amë#isërisë @ )@

1 + = )@ >itet

Për ti zbatuar me sukses gjitha këto momente në këto faza kritike nga jetëgjatësia e produktit, drejtuesit e sistemit të marketingut në ndërmarrje duhet të jenë s&elë dhe t,i bëjnë reagimet në momentin kritik dhe adekuat në drejtim të ripozicionimit të produktit në treg. Në kuadër të sistemit të përgjithshëm të marketingut në ndërmarrje, procesi i ndërlikuar i jetës së produktit ka karakterin esencial për arse se duhetdepërtuar në natrën e të ghjitha faza#e duke hartuar një politikë konsekuente afariste

për perspekti#ën e produktit.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


+*F* A!o"ti$enti( $ik!i, &%$%) i p"od#ktit

Ido një #eprimtari afariste mund të përmbajë programe të caktuara të prodhimit qënënkupton prodhimin e lloje#e të caktuara apo të ndrshme të produkte#e mespecifika dhe cilësi adekuate që i kërkon tregu. 3jo do të thotë se nga #eprimtaria endërmarrjes materializohen një ose më shumë të mira materiale me #lera të caktuara të

përdorimit të cilat përbëjnë asortimentin, gamën apo miksin e produktit. Nga kjo mundtë konkludojmë !e p"odi$i de ek2i!ti$i i o/ee t0 nd"3!$e t0 p"od#ktee n0k#%d0" t0 nd0"$%""/e! de1inon %!o"ti$entin, &%$0n %po $ik!in e p"odi$t%"i!040 ko$p%ni% # o1"on p0" !it/e kon!#$%to"0e* 3uptohet, asortimenti i produkte#eqë mund të përfshihen në mprocesin e prodhimit definohen që në fillim të procesit të

punës së ndërmarrjes dhe, brenda kohës së realizimit të biznesit, sipas ne#oja#e të paraqitura nl treg dhe mundësi#e të realizimit, mundet të bëhet zgjerimi ose ndrshimi

permanent numrit të lloje#e të produkte#e që do të prodhohen. 4ë gjitha akti#itetetlidhur me definimin e asortimentit optimal të produkte#e duhet të jenë në korespondimme kërkesat specifike të tregut, të cilat duhet të artikulohen #azhdimisht përmeskërkime#e permanente të tregut. Për ta kuptuar më mirë këtë nocion të asortimentit,miksit apo gamës së prodhimit, duhet të theksohet se asortimenti i produktit ështëidentik me programin e prodhimit të ndërmarrjes. 3jo nënkupton se programi i

prodhimit i përfshin të gjitha llojet e linja#e të produkte#e që paraqet asortimentin e prodhimit % në gjerësi dhe në thellësi( dhe, në qoftë se bëhet fjalë për prodhimin e#etëm një produkti, atëher, bëhet fjalë për asortimentin e thjeshtë se pse i tërëasortimenti i saj%ndërmarrjes( përbëhet #etëm nga një lloj të produktit. Ndërsa linja e

produkte#e përfshin disa lloje të produkte#e, që janë të lidhura në mes #eti sipas#eti#e të njëjta ose të ngjashme. Dhe moment tjetër që ka të bëjë me asortimentin e

prodhimit është kur ndërmarrja në akti#itetet e #eta përfshin gjitha llojet e produkte#e, pa dallim cilës kategori i takojnë % në thellësi dhe gjerësi(, përmbajnë programin etërësishëm të prodhimit ose asortimentin apo gamën e produkte#e, gjitha këtomomente të theksuara më së miri kuptohen nga tabela numër'+. e cila demonstrondimensionin e asortimentit të produktit që ofrohet nga ndërmarrja e mirënjohur për

prodhimin e produkte#e higjienike dhe sanitarike 9"octe" G%$.e*

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


T%.*?6 7i$en!ionet e %!o"ti$entit t0 p"odi$it6 p"e2%nti$i i &/e"0!i!0, te0!i!0de t0 &/%t0!i!0 !0 %!o"ti$entit t0 p"od#ktit tek ko"po"%t% 9"octe"G%$.e

6

iksi apo gama e produktit është një &ështje shumë komplekse dhe heterogjene qënënkupton orientimin më madh të subjektit afarist që të prodhojë produkte tëndrshme dhe mund të #ështrohet nga aspekti i &/e"0!i!0, te0!i!0, &/%t0!i!0 dhe të40nd"#e!$0"i!0.Dimensioni i &/e"0!i!0 !0 %!o"ti$entit t0 p"od#ktit6 përfshin numrin e linja#e tëndrshme të produktit që ofron ndërmarrja% në tab.+ mund të shihet qartë se gjerësia easortimentit përbëhet nga +' linja të produkte#e të ndërmarrjes me numër të ndrshëmtë artikuj#e brenda linjës(. Nga k aspekt, nëse ndërmarrja ka një orientim të fuqishëmnë drejtim të zgjerimit të programit të prodhimit, që nënkupton di#ersifikimin e

produkte#e apo ekzistimin e lloje#e të ndrshme të produkte#e që ofrohen në treg,

atëherë, kjo implikon një mundësi më të madhe të shfrtëzimit të kapacitete#e dheresurse#e që i ka në dispozicion.Dimensioni i te0!i!0 !0 %!o"ti$entit t0 p"od#ktit përfshin numrin e artikuj#e%#ariante#e( të ofruara për &do produkt brenda një linje, për shembull, thellësia e linjëssë detergjente#e në kuadër të kësaj kopanie është'=, se pse ekzistojnë gjashtëartikuj.(.Bntencat e ndërmarrjes për thellimin e asortimentit të prodhimit bazohet nëekzistimin e artikuj#e me numër sa më të madh në kuadër të një linje, që mundësontërheqjen e numrit më të madh të konsumatorë#e dhe pozicionimin e lartë në treg.Dimensioni i &/%t0!i!0 !0 %!o"ti$entit t0 p"od#ktit përfshin numrin e gjithmbarshëm%apsolut( të të gjithë artikuj#e të ndërmarrjes% në rastin e kompanisë në fjalë gjatësiaështë' )+( .

Dimensioni i 40nd"#e!$0"i!0 !0 %!o"ti$entit t0 p"od#ktit definohet në bazë tëlidhshmërisë së linja#e ekzistuese të produkte#e në ndërmarrje nga aspekti i kanale#e

9"od#ktetdete"&/ente

' 4ide

' K?idol

' Dash

' B#or

' ra

' Fain

9"od#ktet e!%p#nee

' B#or

' a#a

' Coast

' Cama

9%!t% ed0$.0e

' Crest

' Fleem

9"od#ktetdeodo"%nte

' !ecret

' !ureG/%t0!i% ein/0! !0

p"od#ktit

G/e"0!i% e&%$0! !0p"od#ktit

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


të distribuimit, përmbushjes së ne#oja#e të konsumatorë#e, të faktorë#e të ndrshmetë prodhimit etj. 3jo do të thotë se ndërmarrjet që kanë shkallë më të lartë tëqëndrueshmërisë, për shkak të mundësi#e ekzistuese, munden më lehtë t,i realizojnëorientimet afariste në drejtim të gjerësisë dhe të thellësisë së prodhimit, në krahasimme ndërmarrjet që nuk i kanë këto predispozita afariste të marketingut.

Duhet theksuar se në sferën e shitjes në të #ogël ekzistojnë më shumë se një linjë prodhuese. Për shembull, supermarketet e ndrshme mund të furnizohen në të njëjtënkohë me linja të ndrshme të #ideo'paisje#e%gjersia e asortimentit( si& janë #ideo'kaseta nga prodhimtaria e linja#e të firma#e të njohura5Codak", pastaj"6emoreks"ose"!kotc" etj. Kse në rastet kur, në të njëjtat marketa si shitës me pakicë, në kuadërtë, për shembull, një linje prodhuese të ?hinsit të markës"e#is" , ekzistojnë madhësitë ndrshme%numra të ndrshme(, &mime poashtu të ndrshme, për meshkuj, përfemra, ngjra të ndrshme etj.%që paraqesin thellësinë e asortimentit(. Kse njëshembull tipik të definimit të strategjisë për caktimin e asortimentit i cili #aret ngalloji i biznesit të ushtruar. Për shembull, në këtë drejtim duhet përmendur rastin e

suksesshëm të sin?hirit të restorante#e 5Red opster" , të cilët janë specializuar përshërbime të ushqime#e të detit. Nga kjo mund lehtë të konstatojmë se këto restorantekanë gjerësi të ngushtë, ndërsa restorantet tjera ofrojnë men më të gjerë që përfshinëmë shumë linje si& janë' gatojca të ndrshme, mishi i pulës, mishi i gjedhit etj., poredhe ushqim të detit, që nënkupton një asortiment me gjerësi të madhe, por, qëlogjikisht, nënkupton thellësinë më të #ogël në krahasim me restorantet e përmendura.Duke patur parassh rëndësinë e dimensionit të asortimentit ndërmarrja, në kuadër të

politikës së përgjithshme afariste, definon dhe aplikon një strategji konzistente tëmarketingut të produktit, e cila reperkuon gjendjen më të mirë financiare dhe rangimine lartë në tregun e konkurencëssë plotë.3ur jemi tek programi i prodhimit të një ndërmarrje, atëherë në mënrë obligati#e

paraqitet &ështja e optimalizimit të asortimentit. Kptimalizimi i asortimentit të prodhimit nënkupton rrumbullakësimin e prodhimtarisë me produkte dhe linja të produkte#e që përfshijnë artikuj të ndrshëm, në bazë të cila#e ndërmarrja përmbushkërkesat konsumatore dhe mundëson realizimin e profitit. 2et dimensioni i optimumitnënkupton ni#elin e asortimentit të produkte#e, si në gjerësi ashtu edhe në thellësi, kurmundësohet, me më pak shpenzime, arritja e rezultate#e më të mëdha. Për realizimin esuksesshëm të &ështjes së optimalizimit të asortimentit, në mënrë obligati#e

parashtrohen &ështjet e "ipo2icioni$it, $odi1iki$it dhe të di1e"enci$it të produkte#e ekzistuese.Dimensioni i "ipo2icioni$it nënkupton ndrshimin e perceptimit të konsumatorit në

lidhje me një produkt ekzistues në treg. 9enomeni i ripozicionimit paraqitet gjithnjëkur konsumatorët, brenda një kohe të caktuar, kanë përfituar qëndrime negati#e përofertat e një ndërmarrje. Pikërisht, akti#itetet e ndërmarrjes për një qasje pragmatikenë drejtim të ndrshimit të qëndrime#e negati#e të konsumatorë#e dhe moti#imin etre për blerje të produkte#e të ndërmarrjes defdinojnë esencën e ripozicionimit.

Ndërsa &ështja e $odi1iki$it6 %po t0 %d%pti$it, si &ështje e sferës së sipërmarrësisë,ka të bëjë me ndrshimin e pjesërishëm ose në masë më të madhe të karakteristika#ecilësore %ka të bëjë me rrezistencën e produktit ndaj shumë &ështje#e negati#e që iashtonë emrin(, funksionale%ka të bëjë me efekti#itetin dhe sigurinë e produktit( dhe tëstilit%ndrshim estetik( të produktit.Iështja e diferencimit të produkte#e ka rëndësin e posa&me në biznesin bashkëkohor,

për shkak se bazohet mbi identifikimin e produktit nga të tjerët në bazë të disa #eti#especifike, që mundësojnë perceptimin e produktit në kujtesën e konsumatorit, moment

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


i cili është shumë n?itës për blerjen e konsumatorit. Diferencimi i produkte#e mund të bazohet mbi #lerës së përdorimit të produktit %funksionaliteti, estetika, qëndrueshmëriaetj.(, në bazë të distribuimit %shitja e drejtpërdrejt, lokacioni i përshtatshëm për shitjeetj.( dhe në bazë të promocionit %forma të ndrshme promoti#e(+**7ie"!i1iki$i, !i$pi1iki$i de ei$ini$i i p"od#ktee t0 /et"#%"% n&%

%!o"ti$enti i p"od#ktit6 Në orientimet strategjike të marketingut, në baz të praktika#e të dëshmuara të shumë kompani#e të suksesshme, është konfirmuar ne#ojanga di#ersifikimi i asortimentit të prodhimtarisë së ndërmarrje#e, me qëllim tëndrshimit të pozicionit ekzistues të produktit ose të disa produkte#e ekzistuese nëkuadër të programit të prodhimit=. Në esencë, difersifikimi i asortimentit bazohet nëorientimet e ndërmarrjes në drejtim të zgjerimit të #ëllimit të prodhimit dhe shtimit tëshitjes së produkte#e ekzistuese dhe ata të reja në tregun ekzistues si dhe në tregjet ereja. Di#ersifikimi si dimension në kuadër të optimalizimit të prodhimit, mund të

paraqitet në disa forma konkrete' #ertikal, horizontal dhe ai lateral.7ie"!i1iki$i e"tik%6 si formë bazohet në akti#itetet e ndërmarra nga ana e njëndërmarrje në drejtim të kompletimit dhe të rrumbullakësimit të pro&esit të prodhimit %

për shkak të kooperimit në fazat e ndrshme me ndërmarrjet tjera për produktet endrshme( me qëllim të shfrtëzimit më racional të resurse#e disponabile si dhezmadhimin e pa#arësisë kooperuese me ndërmarrjet tjera. Hakonisht, shumica endërmarrje#e në pamundësitë e tre për t,i rrumbullakësojnë &roceset e prodhimit nëmënrë të pa#arur për shkak të resurse#e, gjithnjë të pamjaftueshme, hjnë në raportetë ndrshme kooperuese %të bashkëpunimit( me ndërmarrjet tjera me &,rast dobëson

pa#arësinë afariste dhe mundësitë e planifikimit të asortimentit. Prandaj, realizimi idi#ersifikimit #ertikal ndërmarrjes i mundëson rrumbullakësimin e procese#esukcesi#e të produktit të kompletuar, moment i cili mundëson një pozicionim më tëfiqishëm në treg.7ie"!i1iki$i o"i2ont%6 bazohet në zgjerimin e asortimentit të produkte#e, me #etitë ngjashme me produktet ekzistuese por edhe me produktet tjera si& janë tëkonkurentë#e, me &,rast plotësohet programi i prodhimit. Në fakt, kjo formë edi#ersifikimit të produktit ka të bëjë me zh#illimin e produktit të ri që, për shkak tëriskut potencial nga penetrimi i suksesshëm në treg. Në këtë drejtim, në bazë tëinformacione#e ekzistuese në kuadsër të sistemit ekzistues të marketingut nëndërmarrje, dhe në bazë të analiza#e përkatëse të ne#oja#e të tregut për produktin

potencial, duhet bërë hapin kritik në drejtim të #endimmarrjes për lancimin e produktittë ri, që edhe përfshin &ështjen e di#ersifikimit horizontal.7ie"!i1iki$i %te"%6 për dallim me formën e mëparshme të di#ersifikimit horizontal,k lloj i di#ersifikimit të produktit ka të bëjë me zgjedhjen e #ariante#e, krejtësisht të

reja, të produkte#e në krahasim me asortimentin ekzistues në kuadër të ndërmarrjes.3 orientim i ndërmarrjes në prodhimin e produkte#e të reja që nuk kanë lidhshmërime programin ekzistues të ndërmarrjes, bazohet në intencat e subjektit afarist që t,ishfrtëzojë resurset e brendshme, në mënrë sa më racionale, që paraqiten si parakusht

për një zgjerim të suksesshëm me produkte, që deri atëherë, nik kanë patur lidhshmëri prodhuese me programin e kzistues të prodhimit.Si$pi1iki$i i p"odi$it6 poashtu, ka të bëjë me &ështjen e optimalizimit tëasortimentit të prodhimtarisë së ndërmarrjes, dhe nënkupton përfshirje afariste nëdrejtim të z#ogëlimit %reduktimit, ngushtimit( të lloje#e dhe linja#e ekzistuese të

produkte#e jorentabile nga programi prodhues, dhe stimulimi i atre me karakter profitabil. 3 akti#itet #jen në shprehje sidomos në kushtet e kriza#e ekonomike, të

cilat manifestohen përmes &regullime#e të ndrshme të mekanizma#e themelore tëtregut nga aspekti i sigurimit të lëndë#e të para, repromateriale#e, z#ogëlimit të

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


aftësi#e blerëse të konsumatorë#e, mosekzistimi i interesimit të institucione#efinanciare për plasmanin e mjete#e të tre financiare si rezultat i recesionit ekonomiketj. Por, këto akti#itete mund të jenë edhe si rezultat i fatëkeqësi#e të ndrshmeelementare % #ërshime#e të ndrshme, zjare#e, konflikte#e luftarake, tërmetet etj.( dheha#ari#e %defekte#e( të ndrshme të mjete#e të punës. 3jo masë pe#enti#e që është në

funksion të mbijetesës së ndërmarrjes në kushtet e përmendura të jashtëzakonshme,#arësisht nga karakteri dhe kohëzgjatja e tre, nga ana e bartës#e të akti#itete#e tëmarketingut në ndërmarrje mund të aplikohet në formë të simplifikimit të përkohshëmose afatgjatë%#arësishtë nga kohzgjatja e këtre ngjarje#e të padëshirueshme si rezultati faktorë#e të ndrshëm(. !implifikimi i prodhimit mund të jetë edhe si rezultat i

politikës dhe strategjisë afariste e ndërmarrjes të bazuara në eliminimin e produkte#etë caktuara nga programi i prodhimit, akt i cili nuk mund të ketë pasoja të mëdha përndërmarrje sepse, e njëjta mbanë ende pozicionet e arritura në treg. Duhet patur

parassh, se simplifikimi i tejkaluar, i cili është rezultat i #endimmarjes së përshpejtuar dhe të rastit %"ad hoc"(mund të manifestohet me pasoja negati#e dhe të paparashikueshme për ndërmarrjen. Por, simplifikimi i produktit zakonisht, në se

përjashtohen momentet e sipërmendura, bazohet në politikën e marketingut tëndërmarrjes me qëllim të ktijimit të kushte#e të #olitshme afariste për specializimin engushtë të ndërmarrjes për një ose më tepër produkte.Ei$ini$i i p"od#ktee6 !i rezultat i zgjatjes së dukuri#e të përmendura recesi#e dhefatëkeqësi#e elementare në treg, përkundër dëshirës së ndërmarrjes, mund tëimponohet një situatë e domosdoshme për eliminimin apo braktisjen e një apo mëtepër produkte#e nga programi i prodhimit të ndërmarrjes. Në bazë të këtremundësi#e reale, politika e prodhimit duhet, në mënrë permanente, të fokusohet në

përcjelljen dhe #lerësimin e pozicionit të produktit në treg dhe, në bazë tëkontrollime#e të pandërprera të bëjë seleksionimin dhe klasifikimin e produkte#e sipasatrakti#itetit. 3jo nënkupton që produktet për të cilët ka indikacione të qarta nga treguse #azhdimisht shënojnë ramje të atrakti#itetit të tre nga ana e konsumatorë#e dhe, sirezultat i kësaj, z#ogëlim i #ëllimit të shitjes duhet, në mënrë ekspediti#e, tëndërmerren masat adekuate. !ë pari, në drejtim, nëse është e mundshme, të marrjes së#endime#e kritike për ruajtjen e pozicione#e të produkte#e të arritura në treg % përmes

përfshirjes së modifikime#e të ndrshme cilësore të produktit, përmes përmirësimitdhe zbulimit të kanale#e më të përshtatshme të distribuimit, korigjimit të &mime#e tëmëparshme si dhe format përkatëse të promocionit etj.(. 4ë mos harrojmë se akti i#endimmarjes për braktisjen apo eliminimin e produkte#e është moment shumë indërlikuar dhe shpeshëherë emocional, që manifestohet në formë të dilema#e të rënda5 të zhduket produkti apo jo". 7kti i definimit të saktë të momentit të eliminimit të

produkte#e të #jetruara nga programi i prodhimit është shumë i rëndësishëm sepse tënjëjtat mund të shkaktojnë konsekuenca të ndrshme negati#e mbi punën endërmarrjes nga aspekti i z#ogëlimit të interesimit të konsumatorë#e, për shkak tëruajtjes së tre në formë të stoqe#e nëpër depoja që nënkupton lidhjen e mjete#efinanciare, për mirëmbajtjen e tre etj. Prandaj, momenti i braktisjes së produkte#e të#jetruarë ka karakterin shumëdimensional dhe qëndron si obligim shumë i lartë

profesional për #endosje të drejtues#e dhe bartës#e tjerë të marketingut në ndërmarrje.

;* CMIMI SI INSTRUMENTË BAZË IMARKETINGUT MIKS

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


Imimi si një nga katër instrumentet %elementet( e marketingut miks, është nocion i#jetër që prej kohra#e të paraqitjes së monedha#e, si ekui#alente për #lerën e mallit tëkëmber, e deri në ditët e sotme kur përfiton trajtimin e mjetit uni#ersal të pagesës, ka

përkufizimin e një fenomeni ekonomik shumëdimensional që është i pranishëm në tëgjitha segmentet e jetës socio'ekonomike të njeriut. Retrospekti#isht, &mimet

formulohen në bazë të marrë#eshje#e në mes shitës#e, në njërën anë, dhe blerës#e, nëanën tjetër, dhe prezantojnë, në mënrë ekui#alente, #lerën e përdorimit të produkte#edhe të shërbime#e që ofrohen në treg në të cilin #jen deri tek krqëzimi i interesa#e tëndrshme dhe antagoniste %kundërthënëse( të palë#e të in#ol#uarë në transakcion. Ngakjo del se prodhuesi%ofruesi( i të mira#e materiale ose të shërbime#e tenton të sigurojënjë &mim sa më të lartë gjatë këtij transakcioni ekonomik ndërsa, kërkuesi%blerësi(tenton brenda këtij akti të këmbimit të sigurojë &mim sa më të ulët. 3 momentdefinon dimensionin e &mimit, si kategori ekonomike, i cili është në funksion të gjetjessë një kompromisi si rezultat i kontradikta#e në bazë të interesa#e të ndrshme nëmes prodhues#e dhe të konsumatorë#e. Në bazë të kësaj mundemi të japim një

përkufizim me karakter uni#ersal i cii de1inon -$i$in !i n/0 !#$0 t0 c%kt#%" t0

p%"%e 40 i /ep .e"0!i p0" p"od#ktin %po !0".i$in 40 e .en, !i e"0 ek#i%entee e"0! !0 p0"do"i$it t0 ti/* !ë këndejmi, &mimet determinojnë mënrën dhe aktin ekëmbimit apo #lerën e shitblerjes. Në fakt, edhe pse &mimi duhet ta përmbajë #lerënreale të produktit apo të shërbimit, zakonisht i njëjti reprezenton #lerën e këmbimit %tëtransakcionit( në mes d partnerë#e që janë dakorduar, për kushte të caktuara tëkëmbimit, të bëjnë realizimin e shitblerjes. Imimi përfshinë një strukturë komplekse ecila përbëhet nga shuma e shpenzime#e fikse dhe #ariabile, e zmadhuar për #lerën efitimit, plus #lera e momente#e që nuk mund të definohen por që kanë të bëjnë meni#elin e kënaqësi#e nga ana e konsumatorit. 3 moment ka të bëjë me elementetsubjekti#e të lidhura për personalitetin e blerësit, të cilët paraqiten si faktor rele#antënë gatishmërinë e blerësit për të formuluar dhe të paguar &mimin përkatës të produktit.

Nga kjo del se &mimet paraqiten si faktor shum i rëndësishëm dhe i pranishëm në jetën e njeriut. Për këtë arse, është e domosdoshme edhe përcjellja dhe ndërmarrja emasa#e adekuate nga ana e institucione#e shtetërore për luftimin e dukuri#e tëndrshme të padëshirueshme të monopolit në treg, që kanë mandatin e krijimit tëkushte#e reale dhe të pranueshme afariste në drejtim të zgjidhjes së suksesshme dhestabilizimit të probleme#e sociale të popullatës. Duhet theksuar faktin se &mimet, sinjë kategori ekonomike dhe të tregut, nuk paraqiten si kategori me karakter statik por,të njëjtit #azhdimisht janë në një ndrshim, #arësisht nga mekanizmat themelore tëtregut'oferta dhe kërkesa, që nënkupton mundësitë e korigjime#e të tre permanente,në #arëshmëri prej faza#e të ndrshme nga cikli i jetës së produktit në treg. Imimi

është i #etmi element i marketingut miks që mundëson dhe prodhon të ardhura nëkrahasim me tre elementet tjerë' produkti, distribuimi dhe promocioni, që kanëkarakterin e shpenzime#e. Imimi ka karakterin më fleksibil në krahasim meinstrumentet tjerë, për arse se shitësit zakonisht më lehtë mund t,i përshtasin &mimete tre se sa t,iu qasen ndrshimit të elemente#e tjera të marketingut miks. Një numër ikonsiderueshëm i subjekte#e afariste nuk demonstrojnë shkathtësi të larta gjatëdefinimit të &mime#e për produktet dhe shërbimet e tre, me &,rast mund të paraqitensituata të pa#olitëshme për perspekti#at e biznesit të ushtruar. Hakonisht, gabimetstandarde paraqiten gjatë situata#e kur &mimi i formuluar për produktin përkatës nukkorespondon me raportet reale të tregut por, i njëjti është definuar në bazë të kostos së

prodhimit pa i marrë parassh edhe faktorët tjerë të ofertës dhe të kërkesës si dhe

momentet tjerë prezente në treg, që kanë ndikim strategjik mbi pozicionimin esuksesshëm të produktit.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


;*+* R%po"ti i -$i$it $e ee$entet t/e"0 t0 $%"ketin&#t $ik! de 1%kto"0t 40ndiko/n0 $.i 1o"$#i$in e t3"e

!i& është përmendur më lartë, &mimi paraqitet si i #etmi instrument i marketingut miks

që ka funksionin e kon#ertimit të #lerës së produktit apo shërbimit në shumë tëcaktuar të para#e, si kundër#lerë e tre. 3jo do të thotë se #etëm përmes definimit dhe

përcaktimit optimal të dimensionit të &mimit të produktit apo shërbimit, ndërmarrjamund të sigurojë të ardhura në krahasim me elementet tjerë të marketingut miks, tëcilët duke filluar prej fazës së daljës së produktit në treg dhe deri në aktin e shitjes sëtë njëjtit përfaqësojnë dimensionet e kostos së produktit. Në sferën e sistemit tëmarketingut në ndërmarrje ka rolin dhe pozicionin e #et në konstelacione sinergjikeme elementet tjerë të marketingut miks. Ido një subjekt serioz afarist në intencat etre për pozicionim të lartë në tregun e snuar, për përballimin e suksesshëm tëkonkurencës dhe me qëllim të shtimit permanent të fitimit, në procesin e realizimit tëobjekti#a#e të përmendura afariste definojnë politikat dhe strategjitë përkatëse në

sferën, jo #etëm të &mime#e por, në një qasje komplementare ndaj katër instrumente#e bazë të marketingut miks. Nga kjo rrjedhë një pozicion shumë real sa i përket &ështjesdhe dimensionit të &mimit, në krahasim me instrumentet tjerë të marketingut miks, qëka të bëjë me lidhshmërinë funksionale dhe komplementare të të gjithë elemente#e tëmarketingut miks. 3 moment reflekton dimensionin kompleks dhe #ariabil të &mimitqë rezulton nga dimensioni, poashtu kompleks dhe #ariabil, të produktit i cili shënonndrshime permanente jo #etëm të atribute#e të #eta por ndrshime edhe në sferën ezbulimit të forma#e më të përshtatshme të distribuimit dhe të promo#imit. Pikërisht kmoment reflekton dimensionin komplementar dhe sinergjik në mes elemente#e bazë tëmarketingut miks, për arse se në mënrë ndarëse, secili ka rolin dhe pozicionin e #et

por, efektet përfundimtare arrihen përmes lidhshmërisë funksionale dhe sinergjike nëformë të &mimit optimal të produktit që do të jetë i pranueshëm si nga ana ekonsumatorë#e, poashtu edhe nga ana e prodhuesit. Puna rentabile e ndërmarrjes nukmund të sigurohet #etëm përmes &mime#e dhe, nëse konsumatorë#e nuk ju ofrohen

produkte me atribute që përmbushin ne#ojat e tre, atëherë, sado që të jenë &mimet eulëta, nuk preferohen nga ana e blerës#e dhe nuk mund të arrihen objekti#at endërmarrjes. Në këtë kontekst të efektit sinergjik duhet përmendur edhe &ështjen ekanale#e funksionale dhe racionale të distribuimit dhe të promocionit, të cilët nëse nuki përmbushin kërkesat specifike të konsumatorë#e, atëherë, &mimi sado që të jetë i ulëtnuk mund të jetë moti#uese dhe nuk mund të jetë në funksion të realizimit të shitjes së

produktit. Prandaj, &ështja e definimit të &mimit të produktit apo shërbimit është akt

shumë konsekuent për prodhuesin dhe i njëjti është rezultat i ekzistimit të një numri tëcaktuar të faktorë#e që ndikojnë mbi formulimin e tij. 3ur themi se &ështja eformulimit të &mimit mund të jetë akt me konsekuenca të ndrshme afariste përndërmarrjen, atëherë duhet theksuar momentin se për marketingun, &mimi është #etëmnjë instrument %#egël( për realizimin e objekti#a#e afariste të ndërmarrjes, i cili ështënë korespondim me elementet tjerë të marketingut miks. Problematika e planifikimit të&mime#e përfaqëson #endimarrjen sukcesi#e dhe sistematike e një ndërmarrjeje nëkorespondim me të gjitha faktorët që kanë ndikim real mbi formulimin e &mime#e, siata të natrës materiale %#etitë fizike që janë të prekshme dhe të dukshme( ashtu edheata të natrës jomateriale% nuk kanë #eti fizike dhe nuk mund të shihen, as të preken'si& janë dimensioni i shërbimit, satisfakcioni shpirtëror, prestigji etj.>(. 3jo do të thotë

se &ështja e formulimit të &mimit në marketing është në #arëshmëri prej shumëfaktorë#e, si ata të k%"%kte"it inte"n0 mbi të cilët nd0"$%""/% $#nd t0 #!t"o/0

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


ndiki$ de kont"o %p"e/ "e!#"!ee 40 i k% n0 di!po2icion nd0"$%""/%' sidomos&ështja bazë e !pen2i$ee t0 p"odi$it 40 k%n0 "oin endi$t%" n0 1o"$#i$in e-$i$ee, $0n3"% e o"&%ni2i$it t0 ."end!0$, o./ekti%t e $%"ketin&#t t0nd0"$%""/e!, k%p%citetet e p"odi$it'mjetet themelore dhe qarkulluese, niei ip%i!/ee tekniko6teknoo&/ike, $#nd0!it0 e !i&#"i$it t0 in1o"$%cionee, etj.(,

poashtu edhe ata të k%"%kte"it ek!te"n0 mbi të cilët nd0"$%""/% n#k $#nd t0ndiko/0 de t,i kont"oo/0 (&/end/% e konk#"enc0! n0 t"e&, -$i$i i 0nd0e t0p%"%, o1e"t% de k0"ke!%, poitik% e p0"&/it!$e ekono$ike e !tetit et/*)* Në#azhdimësi do ta shohim rolin dhe rëndësinë e &do faktorit që ka ndikim mbi procesine formulimit të &mimit të produktit dhe të shërbimit, si ata të sferës interne poashtuedhe ata të sferës eksterne.

5i&#"% ;* 5%kto"0t 40 ndiko/n0 $.i 1o"$#i$in e -$i$ee t0 p"od#ktee de!0".i$ee

=* 5%kto"0t e ."end!0$(inte"n0) 40 k%n0 ndiki$ $.i 1o"$#i$in e-$i$ee t0 p"od#ktee de t0 !0".i$ee

5%kto"0t e ."end!0$(inte"n0)' Spen2i$et e p"odi$it<' 8./ekti%t e $%"ketin&#t<' St"%te&/i% e $%"ketin&#t

$ik!<' 8"&%ni2i$i i ."end!0$<' K%p%citetet e p"odi$it<' Niei i p%i!!$0"i!0

tekniko6teknoo&/ike<' M#nd0!it0 e !i&#"i$it t0

in1o"$%cionee et/*

5%kto"0t e /%!t0$(ek!te"n0)' 81e"t% de k0"ke!%<' G/end/% e konk#"enc0!

n0 t"e&<' 9oitik% ekono$ike e

!tetit<' C$i$i i 0nd0e t0

p%"% <' An0t%"0t e k%n%ee t0

!it/e! et/*

5o"$i$i i -$i$it t0p"od#ktit %po !0".i$it

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


Nga faktorët më lartë të theksuara me karakter të brendshëm%intern( që kanë rol tërëndësishëm në procesin e formulimit të &mimit të produkte#e apo shërbime#e të

karakterit të brendshëm%intern(, si& shihet nga fig.1>. bëjnë pjesë shpenzimet e prodhimit, objekti#at afariste si faktor në marketing, &ështja e organizimit ztë brendshëm, mundësitë e kapacitete#e të prodhimit, ni#eli i paishmërisë tekniko'teknologjike, &ështja e sigurimit të informacione#e etj. Për shkak të rolit dhedimensionit të madh që ushtrojnë mbi formulimin e &mime#e, mund të diferencohetfaktori që ka të bëjë me dimensionin e shpenzime#e të realizuara nga ana endërmarrjes në procesin e prodhimit, të cilën kategori ekonomike, për shkak tëinfluencës së madhe %përskaj faktorë#e tjerë( në përcaktimin e &mimit të produktit aposhërbimit do ta shqrtojmë në mënrë të #e&antë dhe më elaborati#e. =*+* Roi de "0nd0!i% e !pen2i$ee n0 p0c%kti$in e -$i$it t0 p"od#ktee det0 !0".i$ee @ Dimensioni i shpenzime#e #jen në shprehje dhe fillon në mënrë

intensi#e të hulumtohet sidomos, pas krizës së madhe ekonomike botërore %)*1*')*88( kur definohen dhe #ëndohen bazat shkencore të teorisë së shpenzime#e. 3moment ka rëndësi të madhe edhe në shkencën e marketingut për arse se krizën e

përmendur ekonomike me përmasa botërore kanë mundur ta përballojnë #etëm atondërmarrje të cilat kanë mundur ta z#ogëlojnë ni#elin e shpenzime#e të prodhimit dheqë kanë patur sisteme kompatibile të marketingut me konstelacionet e kohës sëanalizuar. Iështja e hulumtimit dhe të e#identimit të shpenzime#e parqitet si

parakusht për realizimin e politikës afariste e ndërmarrjes, planifikimin dhe kontrolline prodhimtarisë si dhe llogaritjen dhe formulimin e &mimit të kostos të prodhimit. !i&është përmendur edhe më lartë &ështja e shpenzime#e paraqitet si &ështje k&e në

procesin e formulimit të strukturës së &mime#e në të gjitha fazat sukcesi#e të prodhimit, duke filluar prej fazës së sigurimit të lëndë#e të para, duke lë#izur nëpërgjitha tjera fazat të përpunimit tekniko'teknologjik e deri në fazën e finalizimit të

produkte#e në formë të produkte#e finale të dedikuara për në treg. Duke patur parassh rëndësinë e shpenzime#e në formulimin e &mime#e të produkte#e dhe tëshërbime#e, në mënrë obligati#e paraqitet dimensioni i tre si një shtllë në intencatdhe orientimet e ndërmarrjes për shtimin e #ëllimit të shitjes. Dimensioni kompleks iformulimit të shpenzime#e mund të #ështrohet nga aspekti afsatgjatë dhe afatshkurtë,duke patur parassh domosdoshmërinë nga një qasje fleksibile në drejtim tëndrshimit të të tre për shkak të karakterit #ariabil të faktorë#e që kanë ndikim

potencial mbi procesin e përcaktimit të &mimit. !hpenzimet mund të sistemohen sipas

kritere#e të ndrshme %sipas kohës, sipas #endit, sipas mundësisë së ndikimit mbi toetj.(, por nga aspekti i marketingut, në procesin e formimit të &mime#e pjesëmarrjemë të madhe në strukturën e &mimit kanë shpenzimet fikse%apsolute dhe relati#e(,shpenzimet #ariabile%progresi#e, proporcionale dhe degresi#e( si dhe shpenzimetkufizuese%margjinale(, të cilët formulojnë &mimin e kostos së produktit% shpenzimet erepromaterialit, pagat e punëtorë#e, amortizimi, shpenzimet e përgjithshme të

përpunimit si dhe shpenzimet e përgjithshme të udhëheqjes dhe të shitjes përfshijnë M japin &mimin e kostos së produktit(. 3ur &mimit të kostos së produktit iu shtohet fitimi plus tatimi mbi qarkullim atëherë formulohet struktura definiti#e e &mimit të shitjes së produktit, që e cilaq më së miri mund të shihet nga tabela e mëposhtme numër';.

T%.** 5o"$#i$i i -$i$it t0 ko!to! !0 p"od#ktit %po !0".i$it

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


+* Spen2i$et e "ep"o$%te"i%it ($%te"i%i p0" p0"p#ni$)<

;* 9%&%t e p#n0to"0e<

=* A$o"ti2i$i(ekono$ik %po $o"% de 1i2ik (

?* Spen2i$et e p0"&/it!$e t0 p0"p#ni$it<

* Spen2i$et e p0"&/it!$e t0 #d0e4/e! de t0 !it/e!,

I6C$i$i i ko!to! !0 p"od#ktit %po !0".i$it

D* 5iti$i i nd0"$%""/e!<

* T%ti$i $.i 4%"k#i$

II6C$i$i i !it/e!

Fjitha këto lloje të shpenzime#e si dhe preferimet e konsumatorë#e që në njëfarëmënre amortizojnë ndikimet e shpenzime#e në procesin e marrjes dhe të përcaktimittë #endime#e për formulimin e &mimit të produkte#e të ndërmarrjes, kanë ndikimembi #ëllimin e shitjes, sepse #etëm &mimet racionale që korespondojnë me fuqinë

blerëse të konsumatorë#e paraqiten si faktor efikas në realizimin e objekti#a#e tëndërmarrjes. 3uptohet se ndërmarrja mund të ndikojë mbi racionalizimin eshpenzime#e të produkte#e të #eta por në #arëshmëri dhe në korespondim me faktorëte ndrshëm të karakterit organizati#o'teknik, mundësitë e shfrtëzimit optimal tëkapacitete#e të prodhimit, nga mundësitë e furnizimit racional dhe kualitati# tëlëndë#e të para si dhe &ështje tjera.=*;* 8./ekti%t e $%"ketin&#t n0 nd0"$%""/e6 Ido një subjekt afarist para se të

bëjë definimin e &mimit të produktit apo shërbimit, duhet ti formulojë objekti#at e #etanë tregun e snuar. e të supozojmë se ndërmarrja ka për qëllim pozicionimin efuqishëm në tregun përkatës përmes hartimit të një strategjie të marketingut miks, ecila bazohet në realizimin e drejtpërdrejt të asaj strategjie. Nëse, për shembull, njëfirmë të #eshmbathje#e të shtrenjta ka zgjedhur segmentin e tregut të konsumatorë#etë pasur, atëherë, logjikisht se të njëjtat do të ofrohen me &mime t& lartakonsumatorë#e në fjalë. Në bazë të këtij shembulli, strategjia e &mime#e, në përqindjemë të madhe, formulohet në bazë të #endimarrje#e të mëparshme për pozicionimin endërmarrjes në treg. Në mesin e objekti#a#a më të rëndësishme të ndërmarrjes

konsiderohen' mbijetesa në kushtet e pamëshirshme të tregut, &ështja e maksimizimit

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


të profitit, përqindja e përfshirjes së segmentit të tregut, lidershipi në cilësi të produktitsi dhe shumë &ështje tjera.=*=* St"%te&/i% e $%"ketin&#t $ik!' Në procesin e formulimit të &mimit të produktitapo shërbimit, koordinimi me elementet tjerë të marketingut miks' shpërndarjen e

produktit dhe format e promocionit, paraqitet si një domosdoshmëri në marrjen e

#endime#e kritike për definimin e tij, sidomos në drejtim të formulimit të një programe konzistente të marketingut. Në intencat e ndërmarrje#e që ta formulojnë një&mim adekuat duhet t,i marrin parassh ndikimet e të gjitha #ariabla#e në kuadër tëmarketingut miks. Nuk mund të bëhet fjalë për ndonjë &mim e#entual i produktit

përkatës i cili është formuar #etëm në bazë të shpenzime#e pa i marrë parasshelementet tjerë të marketingut miks për shembull marzhën ekzistuese endërmjetësues#e tjerë në kanalet e shitjes. 7po një situatë e ngjashme, kur ndërmarrja

për të promo#uar produktin e saj duhet të mbështesë dhe të ndihmojë shitësit nërealizimin e qëllime#e të #eta, kuptohet gjitha këto të përcjellura me shuma tëcaktuara të mjete#e financiare që ndikojnë mbi aktin përfundimtar të formulimit të&mimit.

=* ?* 8"&%ni2i$i i ."end!0$' ka të bëjë me trajtimin e &ështjes së &mimit nga ana endërmarrje#e në #arëshmëri prej parashtrimit organizati# të subjektit afarist. Nga kaspekt, tek ndërmarrjet e #ogla, për shkak të skemës së thjeshtë organizati#e, &mimetshpeshherë #endosen nga ana e drejtues#e dhe sipërmarrës#e, që janë edhe pronarë tëndërmarrjes, ndërsa shumë rrallë mund të ndodhë që formulimi i &mime#e të bëhetnga ana e personelit të marketingut ose sektorit të shitjes. Ndërsa tek ndërmarrjet emëdha, të cilat kanë edhe një skemë më të ndërlikuar dhe më të disperzuarorganizati#e të brendshme, me &ështjen e problematikës së &mime#e preokupohen

bartësit e akti#itete#e të marketingut në kuadër të sistemit ekzistues të marketingut.3ëta drejtues #endosin për objekti#at dhe politikat e &mime#e në bazë tëinformacione#e nga tregu dhe sjelljet e konsumatorë#e. 3uptohet se në këtë sferëekzistojnë edhe shumë subjekte tjerë që kanë ndikim mbi formimin e &mimit të

produktit si& janë'drejtuesit nëpër kanalet e shitje#e, kontabilistët, drejtuesit e sektorittë financa#e etj. =* * K%p%citetet e p"odi$it ' kanë të bëjnë me aftësitë e ndërmarrjes që, duke ishfrtëzuar në mënrë racionale dhe pragmatike të gjitha resurset në dispozicion, tëarrijë efekte më të mëdha nga procesi i prodhimit, me &,rast #jen deri tek z#ogëlimi ishpenzime#e si nga aspekti i prodhimit të gjithmbarshëm poashtu edhe nga aspekti injësisë së produktit.=* D* Niei i p%i!!$0"i!0 tekniko6teknoo&/ike6 prejudikon një mindësi më të

madhe për ndërmarrjen nga aspekti i zmadhimit të ni#elit të efikasitetit të prodhimtarisë që ka të bëjë me &ështjet e produkti#itetit, ekonomësisë dherentabilitetin në punën e subjektit afarist. Iështja e aplikimit të ni#elit të lartë tëteknikës dhe të teknologjisë në procesin e prodhimit, përmes parametra#e të

përmendura ekonomike shton ni#elin e aftësi#e konkurese të ndërmarrjes në treg.=* * M#nd0!it0 e !i&#"i$it t0 in1o"$%cionee6 informacionet paraqiten si resurseshumë të rëndësishme bashkkohore, pa të cilët nuk mund të paramendohet biznesi isuksesshëm. Prandaj informacionet si resurse kresore në marketing paraqesin bazën

për marrjen e #endime#e kritike afariste nga ana e bartës#e të akti#itete#e tëmarketingut. Bnformacionet si resurse të #e&anta dhe si pjesë integrale e resurse#e tjeranë kuadër të ndërmarrjes por edhe me ata jashta saj paraqesin bazën kresore të

marrjes së #endime#e të rëndësishme për afarizmin e suksesshëm të subjektit afarist.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


?* 5%kto"0t e /%!t0$(ek!te"n0) 40 k%n0 ndiki$ $.i 1o"$#i$in e -$i$eet0 p"od#ktee de t0 !0".i$ee

Nga faktorët e theksuara në figurën'1> me karakter të jashtëm %ekstern( që kanërëndësi të madhe në procesin e formulimit të &mimit të produkte#e apo shërbime#e të

karakterit të jashtëm%ekstern(, bëjnë pjesë oferta dhe kërkesa, gjendja e konkurencësnë treg, politika ekonomike e shtetit, &mimi i lëndë#e të para , anëtarët e kanale#e tëshitjes etj.?*+* 81e"t% de k0"ke!%' 3ërkesa si një nga d mekanizma#e elementare të tregut kandikim të jashtëzakonshëm mbi momentin e definimit të &mimit të produktit përmezdimensionit kompleks të saj që është në #arëshmëri prej fuqisë blerëse tëkonsumatorë#e, prej preferime#e të treqë shfaqen në forma specifike të sjellje#e tëtre, ekzistimi i supstitute#e të ngjashme me produktin etj. Në fakt, kërkesa si njëmekanizëm elementar që definon dhe përcakton raportet e tregut ka rolin #endimtar në

politikën dhe strategjinë e formimit të &mime#e. Në përgjithësi, zmadhimi apo zbritjae &mime#e të produkte#e apo shërbime#e ndikon në mënrë të zhdrejtë mbi ni#elin e

kërkesës nga ana e konsumatorë#e, gjë e cila më së miri mund të shihet nga grafikoni'numër').

G"%1ikoni6;* K#".%t e k0"ke!0! n0 %"0!$0"i p"e/ 0i2/e! !0 -$i$ee

Imimi; K#".% e 2o&0i$it t0 k0"ke!0! p0" !k%k t0 -$i$it t0 %"t0

+

8

1

)

K#".% e 2$%di$it t0 k0"ke!0! p0" !k%k t0 2."it/e! !0 -$i$it

)@@ 1@@ 8@@ +@@ ;@@ Ni#eli i kërkesës

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


Ndërsa faktor tjetër që përbën shtllën e funksionimit të lirshëm të tregut, së bashkume kërkesën, është oferta e konkurentë#e me &mime përkatëse, e cila ndikon mbiformimin e &mime#e të produkte#e. 3uptohet, konsumatorët duke krahasuar &mimet e

produktit tonë dhe &mimet e produkte#e të konsumatorë#e bëjnë #lerësimin dhe

përzgjedhjen e produkte#e me &mime më të ulëta por që nga aspekti i atribute#e tjera janë të ngjashme. Nga k aspekt nëse hartohet një strategji me &mime të larta të produkte#e të ofruara, atëherë mund të krijohen kushte për pozicionim më të fuqishëmtë produkte#e të konkurentë#e, për shkak të &mimit të tre më të ulët dhe më i

pranueshëm nga ana e konsumatorë#e dhe e kundërta. Prandaj, në bazë të forma#e tëndrshme të sigurimit të informacione#e për &mimet e konkurentë#e, duhet bërëorientimin dhe përcaktimin e &mimit të produktit të ndërmarrjes.Në këtë kontekstduhet kuptuar se zh#illimi, rritja dhe pozicionimi i ndërmarrjes në treg nuk mund tësigurohen #etëm përmes politikës së &mime#e. Nëse blerës#e nuk iu ofrohen produktedhe shërbime me atribute që janë në funksion të rrumbullakësimit në përmbushjen ene#oja#e të tre, atëherë &mimet sado që të janë të ulëta nuk janë të dobishme. !ituata

e ngjashme qëndron edhe në qoftëse nuk përcillen cilësitë adekuate në sferën ekanale#e të shitjes dhe format e ndrshme të promocionit, atëherë edhe pse bëhet fjalë

për &mime, ndoshta simbolike por të njëjtit nuk i sjellin kënaqësi konsumatorë#e.Prandaj, nuk duhet shikuar &mimin si instrument i ndarë nga elementet tjerë tëmarketingut miks, sepse #etëm në mënrë sinergjike i njëjti jep efektet e #eta.?*;* G/end/% e konk#"enc0! n0 t"e&6 Ndërmarrja në formulimin e &mimit, për#e&faktorë#e tjerë obligohet që të bëjë një përcjellje kontinueleedhe të gjendjes sëkonkurencës në treg. Hakonisht, nën konkurentë nëkuptohen të gjithë ata subjekteafariste që ofrojnë produkte apo shërbime identike ose të ngjashme por, që kanë edhe&mimet e tre që korespondojnë me &mimet e produkte#e të ndërmarrjes. 3onkurencanuk e ka #etë karakterin e brendshëm, të #endit, shpeshherë mund të ketë prejardhjenedhe nga tregjet e jashtme, përmes liberalizimit të importit. Duhet theksuar faktin qëdimensioni dhe aftësitë e konkurencës nuk #ijnë në shprehje #etëm përmes &mimit,

por në një #eprim komplementar edhe të elemente#e tjerë të marketingut miks' produkti me atributet e rrumbullaksuara, kanalet e përshtatshme të distribuimit si dheformat më të frtshme të promocionit. 6eqë bëhet fjalë për tregjet liberale, që do tëthotë tregje në të cilët ekziston konkurenca e plotë në të gjitha segmentet ekzistuese,qëndron fakti i ekzistimit të një shkalle më të lartë ose më të ulët të riskut afarist përndërmarrjen. Nga aspekti i &mime#e konkurenca mund të ndikojë poziti#isht aponegati#isht mbi afarizmin e ndërmarrjes. Në qoftëse konkurentët zbresin &mimet e

produkte#e të tre, atëherë në ndërmarrjet që nuk e kanë përcjellë këtë moment, #jen

deri tek z#ogëlimi i #ëllimit të shtjes që ka reperkusje direkte mbi të ardhurat endërmarrjes.Ndërmarrja duhet të #eprojë në mënrë ekspediti#e dhe, në bazë tëinformacione#e të marra nga kërkimet permanente për tregun dhe për konkurentët,dhe të merr #endime adekuate në formulimin e &mime#e të cilët korespondojnë me atatë konkurentë#e. Në të shumtën e raste#e për të përballuar &mimet e konkurentë#e, tënjëjtit nuk munden të zbriten nën limitin e 5pragut të rentabilitetit", dhe në këtooe#atje të mbijetesës së ndërmarrjes në treg, kalohet në një strategji të koncipimit të&mime#e konkurente në bazë të përcjelljes së &mime#e ekzistuese. 4ë mos harrojmë sesikur që edhe ne dëshirojmë të mbijetojmë në tregun e pamëshirshme, ashtu edhesubjektet tjerë afariste konkurente, në përpjekjet e tre për të mbijetojnë aplikojnëmasa të ndrshme taktike edhe sa i përket &ështjes së formulimit të &mime#e të tre.

Pikërisht, k moment i ekzistimit të mundësi#e dhe kombinime#e të pakufizuara nëdrejtim të një #eprimi sinergjik në ofertën e produkte#e, mundëson që përmes dhënies

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


së atribute#e specifike të produktit, apo diferencimit kualitati# në sferën e distribuimitdhe të promocionit, edhe pse në situatë nga një #ërshim të paparë të tregut nga

produktet e konkurentë#e nga aspekti i &mimit, prap se prap ekziston një shkallë tëlartë të atrakti#itetit të produktit, si rezultat i kombinimit efikas në diferencimin eofertës së produktit. Prandaj, për konkurencën thuhet se është faktori kresor që nuk i

lejon ndërmarrje#e 5që të bëjnë gjum të qetë" por se gjumin e bëjnë #etëm me një stë mbllur ndërsa me tjetrin përcjellin konkurencën.?*=* 9oitik% ekono$ike e !tetit6 ka trajtimin e faktorit rele#ant në aspektin eformimit të &mime#e të produkte#e dhe të shërbime#e, sepse përmes regullati#a#e tëndrshme ligjore përcakton kushtet e përgjithshme, kriteret dhe mënrat e ndrshme tëtatime#e dhe të kontribute#e, mundësitë e eksport'importit, aktet doganore,

parashtrimi dhe funksionimi i institucione#e bankiare që janë në funksion tëfinancimit të biznese#e, normat e interesit etj., gfjitha këto momente që ndikojnë nëaktin e marrjes së #endimit për &mimin e produktit'sh&rbimit dhe në të njëjtën kohëndikojnë ,mbi perceptimet e konsumatorë#e për &mimin dhe #lerën përkatëse të

produktit të ofruar.

?*?* C$i$i i 0nd0e t0 p%"%' ëndët e para paraqesin materialet mbi të cilat#eprohet me mjetet e punës në procesin e prodhimit me &,rast pësojnë ndrshime nëtërësi në procesin e krijimit të të mira#e materiale dhe, të njëjtat, sigurohen mbini#elin e ne#ojshëm për një ciklus të prodhimit, në mënrë që të sigurohen stoqet elëndës së parë për ciklet tjera të punës së ndërmarrjes. Paraqiten poashtu si një ndërfaktorët e karakterit ekstern që kanë ndikim mbi formimin e &mimit të produktit mbi tëcilin ndërmarrja nuk ka mundësi të ndikoj, sepse &mimi i tre formohet në bazë tëofertës dhe të kërkesës.?** An0t%"0t e k%n%ee t0 !it/e!6 Fjitha akti#itetet në drejtim të destinimit të

produktit deri tek konsumatorit realizohen përmes kanale#e të distribuimit apokanale#e të shitjes, gjatë të cilit proces ndërmarrja zgjedh ata që janë më efikase dhemë efekti#e. Në këtë proces të destinimit të produkte#e deri në duart e konsumatorë#e,secili anëtarë pjesëmarrës ka rolin e përcaktuesit të &mimit të produktit dhe janë tëinteresuar për realizimin e shitjes dhe përmes saj edhe të profitit sa më të lartë.

Ndërmjetësuesit në procesin e distribuimit të produkte#e %shitoret me pakicë dheshumicë( janë të interesuarë për sigurimin e një marzhe të konsiderueshme, e cila do të

jetë në funksion për#e& mbulimit të shpenzime#e të tre %të manipulimit, ruajtjes, plasmanit, pagat, tatimet #endore, qiraja, reklamimet e ndrshme etj., poashtu edhe përsigurimin e një përqindje të fitimit. Në bazë të kësaj, duhet patur parassh faktin elartësisë së marzhës që definojnë anëtarët e kanale#e të shitjes gjatë përcaktimit të&mime#e të produkte#e nga ana e prodhuesit. Dhe, nëse &mimi i produktit, që

përcaktohet nga ana e prodhuesit, do të jetë aq i lartë sa që shitësit me shumicë dhe pakicë, për shkak të konkurencës ekzistuese, nuk do të kenë mundësi që atij &mimi tëlartë t,ia shtojnë marzhën e tre %që paraqet diferencën në &mim që ndërmarrja

parashikon ta realizojë( të prodhuesit dhe për akti#itetet që do ti realizojnë gjatëdistribuimit. Nëse në këto konstelacione të ndrshme të raporte#e të krijuara në bazëtë interesit në mes të të gjithë pjesëmarrës#e në treg, prodhuesi është i suksesshëm jo#etëm në prodhimin e produktit me reputacion të lartë në treg por edhe në krijimin eraporte#e lojale me shitësit me shumicë dhe pakicë, ku shitja e produkte#e ka një

besueshmëri të madhe nga ana e konsumatorë#e me &,rast ndërmjetësuesit janë më pakë të preokupuar me &ështjen e rritjes së &mime#e të atre produkte#e. kzistojnëraste të shumta kur prodhuesit e renomuar kanë kontrollin e tërësishëm mbi &mimet e

produkte#e dhe imazhin e tre në bazë të krijimit të rrjetit të tre personal të shitjes me

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


pakicë, ose në bazë të interesit strategjik kanë #etëm disa distributorë të dëshmuar si partnerë besnikë.

* Metod%t p0" 1o"$#i$in e -$i$ee

Në procesin e ndërlikuar të definimit dhe të formimit të &mime#e të produkte#e dhe të

shërbime#e nga ana e organe#e kompetente në ndërmarrje, të njëjtit aplikojnë metodatë ndrshme me qasje përkatëse të bazuara mbi shpenzimet e realizuara në procesin e

prodhimit dhe në bazë të kërkesës së produkte#e dhe të shërbime#e përkatëse në treg.!i do që të jetë, të gjitha metodat që përdoren në procesin e formulimit të &mimit të

produkte#e apo shërbime#e ndahen në d3 &"#pe k"3e!o"e: N0 &"#pin e p%"0(I) t0$etod%e t0 ci%t %pikoen n0 1o"$i$in e -$i$ee de t0 ci%t p0" .%20 i k%n0!pen2i$et e "e%i2#%"% n0 p"oce!in e k"i/i$it t0 $i"%e $%te"i%e de!0".i$ee bëjnë pjesë/)* Metod% 40 .%2oet $.i !pen2i$et e "e%i2#%"% n0p"odi$ p#! e"% e $%"20!(di1e"enc0n n0 -$i$ t0 ci0n nd0"$%""/%p%"%!ikon t% "e%i2o/0)< ;* Metod% e p0"c%kti$it t0 p"%&#t t0 "ent%.iitetit< =*Metod% e !pen2i$ee $%"&/in%e !i de $etod% t/e"% 40 .%2oen $.i

!pen2i$et e "e%i2#%"%* Në përgjithësi, sa i përket &ështjes së aplikimit të metoda#e të grupit të parë më të preferuara në përcaktimin e &mimit të produkte#e dhe të shërbime#e, të njëjtat bazohen në kalkulimet e caktuara matematikore me qëllim të përcaktimit të &mimit tëkostos dhe &mimit të shitjes sëtre, kuptohet në bazë të shpenzime#e të realizuara ngaaspekti madhësisë dhe strukturës së tre në procesin e prodhimit.Nd0"!% n0 &"#pin e d3t0 t0 $etod%e, t0 ci%t .%2oen $.i $ek%ni2$in ek0"ke!0! n0 t"e& .0/n0 p/e!0: +* Metod% e .%2#%" $.i o1e"t0n de k0"ke!0n n0t"e&< ;* Metod% e .%2#%" $.i -$i$et e t"e&#t !i de $etod% t/e"% n0 .20 t0$ek%ni2$%e ee$ent%"e t0 k0"ke!0! de t0 o1e"t0! n0 t"e&*Për dallim nga grupi i parë të metoda#e, në grupin e dtë të metoda#e që më së shumtiaplikohen në procesin e formimit të &mime#e të shërbime#e dhe të produkte#e, si

bazë qëndrojnë mekanizmat elementare të tregut'oferta dhe kërkesa si dhe parimet emarketingut, që në një #eprim komplementar tentojnë ta definojnë &mimin sa më realtë produkte#e apo shërbime#e.

D* St"%te&/it0 e nd"3!$e t0 -$i$ee de %d%pti$i (p0"!t%t/%) e t3"e nd%/k%te&o"ie t0 nd"3!$e t0 kon!#$%to"0e

Në parashtrimin strategjik të subjekte#e afariste ndaj ne#oja#e dhe kërkesa#e specifiketë konsumatorë#e, sa i përket formulimit të &mime#e stabile, të njëjtit nuk zbatojnë një

&mim të #etëm por një diapazon më të gjerë të &mime#e i cili mbulon artikuj tëndrshëm në linjën e produktit ekzistues. 3uptohet, k diapazon i gjerë i &mime#e nukështë konstante por ka karakterin dinamik, që nënkupton ndrshimin permanent të&mime#e të produkte#e për shkak të ndrshime#e në sferën e kostos së prodhimit%ndrshimi i shpenzime#e të mjete#e të prodhimit(, brenda tërë ciklit jetësor të tre.

Në kuadër të strategji#e të ndrshme të &mime#e do të trajtohen dukuritë afaristelidhur me definimin dhe zbatimin e një politike produkti#e të diferencimit %përshtatjes

përmes dallime#e të ndrshme në &mim( të &mime#e të produkte#e ndajkonsumatorë#e. Realizimi i shitjes së produkte#e dhe shërbime#e mundësohet meintenzitet të ndrshëm në kuadër të segmente#e të tregje#e dhe periudha#e të caktuarakohore. Ad%pti$i (di1e"enci$i i -$i$ee) %po p0"!t%t/% e -$i$ee t0

p"od#ktee t0 nd"3!$e nd%/ kon!#$%to"0e t0 nd"3!0$ p%"%4et n/0 poitik0 t0$%"ketin&#t t0 p"od#ktit, 40 p0"$e! %ktit t0 "e%i2i$it t0 !it/e! !0 p"od#ktee

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


de t0 !0".i$ee di!% k%te&o"ie t0 .e"0!e $0 t0 -$#%", i# $#nd0!oenk#!te $0 t0 $i"% de $0 t0 1%o"i2#%"% t0 .e"/e! (p0"$e! .ene1icionee t0nd"3!$e)* senca në ekzistimin dhe zbatimin e kësaj praktike afariste nga ana endërmarrje#e qëndron në dëshirën e tre për t,i moti#uar konsumatorët, përmes

beneficione#e dhe lehtësime#e të ndrshme, për blerjen e sasi#e më të mëdha të

produkte#e të tre, me &,rast mundësohet shfrtëzimi i kapacitete#e në mënrëoptimale dhe shtimi i #ëllimit të shitjes së produkte#e. Përmes shtimit të #ëllimit tëshitjes së produkte#e dhe të shërbime#e, ndërmarrja nga ana tjetër realizon të ardhuramë të mëdha që reflektohet edhe në pozicionimin strategjik në tregun e snuar. Në

praktikën shumë#je&are botërore të marketingut, në sferën e zbatimit të një politikekonzistente të diferencimit të &mime#e, janë profiluar tre grupe të &mime#e qëzbatohen nga ana e ndërmarrje#e, me qëllim për t,i moti#uar blerësit/ -$i$e #nike,kon!t%nte de %"i%.ie*D*+* C$i$et #nike6 kanë të bëjnë me ekzistimin dhe zbatimin e një politike afaristenë sferën e marketingut të produktit nga ana e kompani#e të mëdha që dëshirojnë tëformojnë dhe ta mbajnë imi?hin e lartë në treg përmes realizimit të kontrollit të

tërësishëm mbi &mimin e produkte#e të tre kudo që të shiten. Duhet theksuar se edhekëto &mime kanë karakterin e &mime#e të diferencuara nga aspekti i mundësi#e të

beneficione#e të ndrshme %në forma të ndrshme të rabate#e dhe diskonte#e( që iulejohen kategori#e të ndrshme të blerës#e nga ana e prodhuesit. 0shtë me rëndësiraporti i cili paraqitet me rastin e lë#izjes së &mime#e të produkte#e konkurente%produktet identikë, të ngjashëm apo supstitutet be ndrshme(, të cilët me rastin ezbritjes së &mime#e të tre nga ana e konkurentë#e, kompania është e obliguar që ta

përcjellë këtë hapë, dhe t,i z#ogëlojë &mimet në të gjitha segmentet e tregut, e jo#etëm në segmentet ku qëndron konkurenca e fortë. 0shtë indikati#e momenti që merastin e zbatimit të politikës së &mime#e unike, e njëjta shumë #ështirë mund të

pranohet nga ana e ndërmjetësues#e, nëpër kanalet e ndrshme të shitje#e, sidomosnga ana e ndërmarrje#e më të mëdha tregtare, të cilat nuk kanë disponim për kontrolline &mime#e të produkte#e përkatëse nga ana e kompani#e prodhuese.D*;* C$i$et kon!t%nte6 kanë të bëjnë me një, poashtu, politikë specifike afariste nësferën e marketingut të produktit, gjegjësishtë bëhet fjalë për &mimet që janë nëfunksion të njëjtë, nga aspekti i mënrës së zbatimit, për të gjithë blerësit. dhe këto&mime kanë karakterin e &mime#e të diferencuara që nënkupton lejimin e

beneficione#e të ndrshme për blerësit nga ana e prodhues#e në forma të ndrshme tërabate#e dhe diskonte#e por, që të njëjtit nuk përfshijnë komponentën diskriminuese

për blerësit %&farëdo forme të rabatit apo forma tjera të diskonte#e nga &mimet eshitjes(. Në këto raste të zbatimit të &mime#e konstante nuk bëhen diskriminime

%dallime( në mes blerësit pa dallim të sasisë së produkte#e që i blejnë, me &,rast ruhen pozicionet stabile të prodhimit dhe të shitjes. Fjatë zbatimit të kësajë forme të&mime#e, pikërishtë, për shkak të mosekzistimit të diskriminimit në mes blerës#e tëmëdhenj dhe ata të #egjël, paraqitet një dimension i mirëbesimit dhe lojalitetit nga anae tre ndaj prodhuesit.D*=* C$i$et %"i%.ie6 sikur që tregon #etë titulli, bëhet fjalë për &mime të cilët kanëkarakterin e ndrshueshëm sa i përket ekzistimit të beneficione#e dhe diskonte#e tëndrshme nga ana e prodhuesit ndaj blerës#e, #arësisht prej sasisë së produkte#e që i

blejnë. Në sferën e politikës së diferencimit të &mime#e ekziston një praktikë ezakonshme kur prodhuesit iu lejojnë diferenca të ndrshme në &mim ndërmjetësues#etë ndrshëm nëpër kanalet e shitjes në formë të "%.%tit 40 p%"%4et p0"4ind/en e

d%i$it n&% -$i$i i !it/e!, i cii i# e/oet de o&%"itet !it0!it n&% %n% ep"od#e!it p0" $.#i$in e !pen2i$ee t0 di!t"i.#i$it( për shembull' nëse &mimi

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


i një produkti është )@ dhe, nëse rabati i lejuar nga ana e prodhuesit për shitësinështë )@ G atëherë, #lera e rabatit është nga ) për shitjen e &do një produkti(. Duhet

potencuar se, në praktikën e gjatë tregtare, ekzistojnë lloje të ndrshme të rabate#e , tëcilët dallohen për nga #ëllimi i shitjes dhe në bazë të funksione#e të realizuara % përshembull' ekziston një rritje p"o&"e!ie t0 "%.%tit në përputhje me #ëllimin e shitjes,

sa më shumë blehet malli nga ana e blerësit edhe rabati shtohet në përqindje tëcaktuar(. Poashtu, në bazë të #ëllimit të shitjes së produkte#e ekzistojnë d lloje tërabate#e' "%.%tet k#$#%tie dhe /ok#$#%tie*R%.%ti k#$#%ti' përfshinë tërë shumën që dallohet %në bazë të diferencës nga&mimi i shitjes( nga shuma në bazë të &mimit të shitjes së produkte#e brenda një

periudhe të caktuar kohore% 8, =, apo më shumë muaj(.R%.%ti /ok#$#%ti' përfshinë shumën që dallohet nga &mimi i shitjes së produkte#enë raste konkrete të shitje#e.

Në sferën e tregtisë ekziston nocioni adekuat që njihet me emrin rabati tregtar.R%.%ti t"e&t%"' poashtu manifeston formën e njëjtë të rabatit që paraqet diferencënnga &mimi i shitjes, e cila diferencë i takon sferës së tregtisë për kompenzimin e

shpenzime#e dhe realizimin e fitimit për akti#itetet e realizuara në sferën edistribuimit.

0shtë interesant fakti që shumica e kompani#e prodhuese apo të shitjes, për t,imoti#uar blerësit e tre për #eprime të ndrshme dhe të #olitshme për prodhuesin aposhtësin, si& janë blerjet në sasi të mëdha të produkte#e, pagesat e shpejta %para kohës(,dhënia e a#ancime#e të para#e prodhuesit etj., iu mundësojnë përshtatjen apo uljen e&mime#e blerës#e të përmendur me qëllim të moti#imit të tre % në qoftëse blerësiduhet paguar një faturë brenda +;' ditë#e dhe i njëjti paguan të njëjtën pas )@'ditëshatëher nga ana e prodhuesit përfiton një zbritje adekuate në tërë sasinë e &mimit përshembull ; G.(. Në funksion të kuptimit më të mirë të këtre forma#e të ndrshme të

përshtatjes %uljes( së &mime#e do ti prezantojmë format më të preferuara dhe tëaplikuara nga ana e prodhues#e dhe shitës#e me qëllim që ti moti#ojnë konsumatorët

për blerjen e produkte#e të tre.7i!konti n0 .%20 t0 p%"%e t0 &%t!$e (di!co#nt c%!)6 paraqet formën shumë të

preferuar dhe të aplikuar nga ana e prodhuesit që përbëhet në uljen e &mimit për blerësit të cilët janë në gjendje të paguajnë menjëherë obligimet e tre %Nësesupozojmë se &mimi i një produkti është )@@', dhe nëse blerësi blenë )@@@ njësi të

produktit, atëherë shuma që duhet blerësi të paguajë është )@@.@@@ dhe ka distancëkohore për pagesën e faturës prej 8@ ditësh dhe, në rast se blerësi paguan menjëherëfaturën atëherë prodhuesi i mundëson për shembull ;G, që do të thotë nga #lera e

përgjithshme ka zbritje për ;@@@ dhe duhet paguar gjithsejtë' *;@@@ (. 3jo formë,zakonisht, aplikohet në raste kur kompanitë, për shkaqe të ndrshme, nuk kanëmundësi ta mbajnë likuiditetin e tre.7i!konti n0 .%20 t0 !%!i!06 bazohet në ekzistimin dhe dhënien e një zbritje në &mim

për kategorinë e blerës#e që blejnë sasi të mëdha të produkte#e, i cili diskont mund tëketë karakterin kumulati# apo jokumulati# % një litër #aj ka &mimin e ) deri në sasitë )@@@ l , dhe në sasi mbi )@@@ një litër ka &mimin prej @. që do të thotë zbritje

për @.1 për &do një litër #aj(.7i!konti !e2on%0' përbëhet në uljen e &mime#e për blerësit që blejnë mallra dheshërbime jashta sezonit të shitjes. 3jo formë e diskontit mundëson përfitim nga ana etë dja palë#e të in#ol#uara në aktin e shitblerjes, nga njlra anë prodhuesi me shitjen e

produkte#e jashta sezonit z#oglon shpenzimet për ruajtjen e stoqe#e të ndrshme dhehapen shtigjet për planifikim të mëtutjeshëm të prodhimit, ndërsa, blerësit përfitojnë

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


nga ulja e &mime#e të produkte#e përkatëse% kompanitë e fluturime#e pas skadimit tësezonit kresor të pushime#e, në bashkëpunim me hotelet e ndrshme organizojnë

pushime jashta sezonit por me &mime dukshëm më të ulta( etj.

+* Teknik%t e 2%kon!$e n0 1o"$i$in e -$i$ee t0 p"od#ktee de t0

!0".i$ee Në praktikën shumë#je&are të marketingut janë diferencuar teknika të ndrshme ngaana e prodhuesit dhe shitësit në sferën e formulimit të &mime#e të produkte#e dhe tëshërbime#e. Në mesin e teknika#e për formimin e &mime#e të produkte#e aposhërbime#e, që kanë patur përdorim më të gjerë konsiderohen/

*+* C$i$et di!k"i$in#e!e' bazohen në ekzistimin e ne#oja#e të ndërmarrje#e për tëndrshuar &mimet e produkte#e apo shërbime#e të tre, ndrshimet që bazohen nëekzistimin e momente#e të ndrshme që diferencojnë edhe &mimet. Ndërmarrjet përshkak të momente#e të ndrshme të blerjes së produktit apo shërbimit formulojnë dose më shumë &mime që realisht nuk korespondojnë me ndrshime proporcionale në

koston e produktit apo shërbimit. 3 diskriminim #jen në shprehje n&% %!pekti iko0! %po !e2onit kur shumë prodhues dhe shitës ofrojnë &mime të ndrshme' përshembull, ekzistimi i tarifa#e të ndrshme në shfrtëzimin e rrmës elektrike nga anae elektrokompani#e %tarifa e lirë' në mbrëmje dhe e shtrenjtë gjatë ditës( etj.Diskriminimi i &mime#e #jen në shprehje edhe n0 .%20 t0 endndod/e! %popo2icionit t0 %ktit t0 !1"3t02i$it t0 !0".i$it %po p"od#ktit % në disa restorante nëqoftëse e marrim ushqimin me #eti paguajmë një &mim dhe në rast se #endosim për tëngrënë të njëjtin në restorant brenda atëherë paguajmë &mim tjetër më lartë: ose nëndeshjet sporti#e' &mimet e bileta#e për #endet më të afërt dhe atre më të largët( etj.*;* C$i$et $e k%"%kte" p"e!ti&/io2' paraqesin teknikën e formulimit të &mime#e të

produkte#e apo shërbime#e që reflektojnë pozicionin apo statusin prestigjioz tëkonsumatorë#e, të cilët paguajnë &mime më të larta nga ato mesatare për të njëjtin

produkt apo shërbim në krahasim me konsumatorët tjerë të zakonshëm %për shembull'konsumatorët me status prestigjioz dëshirojnë që të kenë një #eturë të tipit më luksoztë 6ercedesit, ndërsa konsumatorët e zakonshëm përcaktohen për blerjen e produkte#eapo shërbime#e me &mime të zakonshme'mesatare në këtë rast një #eturë të markësmesatare'9ord,Kpell etj. (.*=* C$i$et p!ikoo&/ike6 janë ata &mime të cilët në bazë të formulimit të tre kanëmundësi të krijojnë efekte adekuate psikologjike %krijohet një iluzion apo imagjinatëtek blerësi i cili shkakton efekte përkatëse tek konsumatori në drejtim të #endosjes mëtë lehtë për blerjen e produktit( për shkak të formulimit specifik të &mimit. Për

shembull, blerësi gjendet para dilemës për #endosje për të blerë këpucë, dhe nëdispozicion ka d palë këpucë shumë të ngjashme, njëra palë ka &mimin e 8* %me pakë kualitati#e(, ndërsa tjetra +@ %me kualitet më të dobët(. 6und të shihet sediferenca në &mim është më tepër simbolike'#etëm një euro, por diferencat

psikologjike janë dukshëm të mëdha, që do të thotë nuk duhet hezituar shumë. Por, nëkëto raste tek shumë konsumatorë, nën #etëdijën e tre paraqiten perceptime

psikologjike në bazë të numrit të parë dhe, të njëjtit perceptojnë #etëm efektin e numrittridhjetë %8@( duke mos e marrë parassh numrin e dtë%*(, që në fakt edhe ndikon nëformimin e një &mimi psikologjik %8@( me &,rast nga ana e këtre konsumatorë#e

paraqitet një perceptim për një dallim inekzistues prej dhjetë uro#e%)@( , moment icili mund të ndikojë mbi përcaktimin e tre për blerjen e këpucë#e me &mim 8*' .

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


*?* C$i$e &/eo&"%1ike' janë rezultat i shpërndarjes së blerës#e nëpër #endbanime tëndrshme që kanë pozicione më të afërta ose më të largëta nga prodhuesit dhe shitësitdhe ballafaqimin e firma#e në këto raste kur duhet #endosur për definimin e &mimit të

produkte#e dhe shërbime#e të cilët duhet destinuar në distanca të largëta hapsinore.6e këtë rast, me qëllim të mbulimit të shpenzime#e të larta për transportimin e

produkte#e në këto distanca, shumë prej firma#e #endosin &mime më të larta dukemarrë për sipër riskun afarist që mund të rezultojë me largimin e konsumatorë#e. Ngak aspekt paraqitet domosdoshmëria në ekzistimin e &mime#e jo të barabarta për

produktet e njëjta për shkak të shpenzime#e të ndrshme që paraqiten me rastin etransportit të produkte#e, me &,rast distancat e largëta hapsinore tërheqin shpenzime tëmëdha të transportit dhe e kundërta. 0shtë interesante praktika e themeluar brendashumë dekada#e në këtë sferë të formulimit të &mime#e, e cila bazohet në ekzistimine teknika#e të ndrshme' të mbulimit të shpenzime#e apo jo nga ana e prodhuesit aposhitësit. Në këtë kontekst, nëqoftëse obligimet për shpenzimet e transportit i bartë

prodhuesi apo shitësi atëherë bëhet fjalë për 5"%nko6.e"0!i, ndërsa situata e krijuarme rastin e marrjes për sipër të shpenzime#e të transportit nga ana e blerësit definohet

si'5"%nko6!it0!i*

F* Nd%"/% e kon!#$%to"0e n0 .%20 t0 o"ienti$it nd%/ -$i$it

Në bazë të analiza#e të tregut dhe në bazë të segmentimit të tij, ndërmarrja siguroninformacione të ne#ojshme për orientimin e konsumatorë#e në segmentet përkatëse sidhe ndjeshmërinë e atre segmente#e ndaj &mime#e të produkte#e dhe shërbime#e.

Nëse bazohemi mbi reagimin e konsumatorë#e ndaj &mime#e të produkte#e atëherë tënjëjtit mund të kategorizohen në disa segmente me orientime dhe preferime përkatësekonsumatore si& janë/

+* Kon!#$%to"0 40 k%n0 o"ienti$ t0 1o"t0 nd%/ -$i$ee' 3ësaj kategorie tëkonsumatorë#e i takojnë indi#idë që interesimin e tre gjatë blerjes së

produkte#e apo shërbime#e e fokusojnë mbi dimensionin e &mimit,gjegjësishtë blerjen e produkte#e e bëjnë në bazë të lartësisël së &mimit të tre.

;* Kon!#$%to"0 n0 .%20 t0 !t%t#!it (p"e!ti&/it)' në këtë kategori bëjnë pjesëindi#idë që blejnë produkte me marka të ni#elit të brendit duke paguar &mimeenorme për këta produkte por të cilët &mime definojnë statusin e lartë tëkonsumatorit.

=* Kon!#$%to"0 o/%0 (.e!nik0) nd%/ $%"k0! @ në këtë kategori tëkonsumatoirë#e bëjnë pjesë indi#id të cilët kanë orientim për blerjen emarka#e të atre produkte#e dhe të shërbime#e për të cilët mendojnë se janë

më të mirë në krahasim me të tjerët të ngjashme, dhe në bazë të këtre bindje#e personale të tre janë në situatë të paguajnë një &mim adekuat dhe tëarseshëm për atë produkt.

?* Kon!#$%to"0 $e o"ienti$ nd%/ k#%itetit t0 !0".i$it6 kësaj kategorie tëkonsumatorë#e i takojnë indi#idë që kanë preferime ndaj aktit të krerjes sëshërbimit që nënkupton përmbushjen e një satisfakcioni personal %kënaqësishpirtërore( të konsumatorit në bazë të specifika#e dhe kualitetit në shërbim,

për të cilën kënaqësi është në gjendje të paguaj një &mim adekuat.

Në bazë të kësaj mund të konkludojmë se segmentet ekzistues të tregut nuk janënjëlloj të ndieshëm ndaj &mime#e të produkte#e dhe të shërbime#e prandaj, përmes

kërkime#e permanente të tregut, të segmente#e me dëshira dhe kërkesa specifike dhehomogjene, sigurohen informacionet e ne#ojshme për hartimin e një politike dhe

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


strategjie reale të marketingut që ka të bëjë me sferën e &mimit si një nga instrumentet bazë të marketingut miks.

=* 7ISTRIBUIMI SI INSTRUMENT BAZË IMARKETINGUT MIKS

=*+* 9o2icioni i di!t"i.#i$it (i"i$it)n0 konceptin e M%"ketin&#t $ik!

Distribuimi si një prej elemente#e të marketingut miks në kuadër të akti#itete#e të #eta

përfshinë mundësitë e ndrshme në drejtim të shpërndarjes së produkte#e dhe tëshërbime#e nga prodhuesi deri tek konsumatori në mënrë efikase, që nënkuptondestinimin e produkte#e dhe të shërbime#e në kohë dhe #end të caktuar si dhe mekushte tjera të #olitshme. !i instrument i marketingut miks ka lidhshmëri funksionaledhe organike, në mënrë drejtpërdrejtë, me dimensionin e produktit, të &mimit dhe të

promocionit, dhe &do një ndrshim e#entual në funksionimin e ndonjë instrumenti tëmarketingut miks shkakton konsekuenca adekuate në efikasitetin e këtij sistemi.lementi i marketingut miks paraqet një urë në relacion të krijimit të marrëdhënie#eakti#e dhe stabile në mes sferës së prodhimit dhe të konsumit, apo më mirë, në mesofertës së produkte#e dhe të shërbime#e nga ana e prodhuesit, nga njëra anë, dhekërkesën e konsumatorit, nga ana tjetër. Në përditshmëri, ekziston një identifikim i

gabueshëm të nocionit dhe esencës së distribuimit me atë të tregtisë. Duhet kuptuardimensionin kompleks dhe diapasonin e gjerë të politikës së distribuimit në krahasimme natrën e tregtisë, e cila paraqet #etëm një akti#itet i pjesërishëm në kuadër tëdistribuimit. Distribuimi si instrument i marketingut miks nuk nënkupton #etëmakti#itete fizike në drejtim të realizimit të zh#endosjes së produkte#e apo shërbime#enë #endet ku realizohet akti i shitblerjes. Për#e& akti#itete#e të shpërndarjes fizike të

produkte#e si dhe #eprime në drejtim të ruajtjes së substancës së produktit, #eti#e të brendshme dhe të jashtme, moment shumë i rëndësishëm në realizimin e distribuimitefikas është përcaktimi i &mime#e më të përshtatshme të distribuimit. !hpenzimet edistribuimit kanë rëndësi të posa&me dhe duhet të jenë në funksion të një distribuimiefikas që duhet të plotësojë ne#ojat dhe kërkesat e konsumatorë#e. Dhe, nëse

distribuimi nuk është në funksion të përmbushkjes së kërkesa#e specifike tëkonsumatorë#e, atëherë nuk mund të bëhet fjalë për ndënjë mision i suksesshëm ngaana e prodhuesit. 3 moment konfirmon pozicionin dhe rolin e distribuimit siinstrument dhe pjesë integrale e miksit ë marketingut.N0 .%20 t0 k0!%/, $#nd t0 te$i !e di!t"i.#i$i (i"i$i) !i ee$ent .%20 t0$%"ketin&#t $ik! p0"1!in0 %ktiitete t0 nd"3!$e n0 !1e"0n e 4%"k#i$it, t0!p0"nd%"/e!, t0 deponi$it de t0 "#%/t/e! !0 p"od#ktee $e 40i$ t0 de!tini$itt0 t3"e de"i tek kon!#$%to"i. Distribuimit paraqitet si pasojë poziti#e e prodhimit,gjegjësishtë të ekzistimit të produktit i cili me aktin e krijimit përmnban #lerë tëcaktuar të përdorimit, për të cilën edhe konsumatorët janë të interesuar. 3 ështëmomenti kritik që mundëson edhe paraqitjen e ne#ojës për destinimin e produktit deritek dora e konsumatorit që, në fakt, prejudikon domosdoshmërinë në paraqitjen edistribuimit. Në kontekst të kësaj, në kuadër të distribuimit përfshihen akti#itete të

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


ndrshme që kanë të bëjnë me destinimin e mallra#e prej prodhuesit e deri tekkonsumatorët si& janë/

' -artja fizike e mallra#e %apo transporti i tre(:' transferi i pronësisë mbi produktin %me aktin e shitëblerjes(:

' pagesa e mallit %mjetet financiare(:

Nga kjo përfundojmë se ekziston një diapason shumë i gjerë të akti#itete#e në kuadërtë distribuimit, të cilët kanë karakterin dinamik që do të thotë se pësojnë ndrshime

permanente, në përputhje me ndrshimet e kërkesa#e të tregut. Domosdoshmëria e përcjelljes së ndrshime#e të tregut dhe përshtatja e akti#itete#e të distribuimitimponohet, ende më tepër, për shkak të konkurencës, e cila është gjithnjë e gatshme tëndërhjë në momentin kritik dhe të pozicionohet në mënrë stabile në treg.

=*;* N%t3"% de !t"#kt#"% e k%n%ee t0 di!t"i.#i$it (t0 !it/e!, t0 i"i$it)

Distribuimi si instrument i marketingut miks gjitha akti#itetet lidhur me dërgimin e produkte#e, definimin e mënra#e të ndrshme të komunikimit, &ështjet financiare,mënrën e pagesa#e dhe marrjen e riskut afarist i kren përmes kanale#e të ndrshmetë marketingut. N0n nocionin e k%n%it t0 di!t"i.#i$it (o!e t0 !it/e!, t0!p0"nd%"/e!) n0nk#ptoet $0n3"% $0 e p0"!t%t!$e p0" 0i2/en(di!t"i.#i$in) e p"od#ktee %po !0".i$ee n&% p"od#e!i tek kon!#$%to"i(ind#!t"i%0 o!e t0 &/e"0 ) p0"$e! nd0"$/et0!#e!e t0 ndt"3!0$*kzistojnë forma të ndrshme të kanale#e të distribuimit që është në #arëshmëri ngaraportet konkuruese në tregun e snuar, nga pozicioni dhe përfshirja e tregut nga ana endërmarrje#e, nga kualiteti i shërbime#e që i ofrojnë këto kanale etj. 7kti#itetet nëkanalet e distribuimit realizohen përmes pjesëmarrjes së subjekte#e të ndrshmeekonomike që kanë trajtimin e ndërmjetësues#e ose rishitës#e të produkte#e të

prodhuesit. 6e aktin e ndërhrjes së këtre subjekte#e të ndrshëm nëpër këto rrugë tëcaktuara të shpërndarjes apo shitjes, të njëjtit, #arësishtë nga krerja e disafunksione#e të shpërndarjes, përfitojnë trajtimin e antarë#e të kanale#e përkatëse tëmarketingut apo joantarë. 7ntarët e kanale#e të distribuimit, në procesin e destinimittë produkte#e të prodhuesit deri tek konsumatorët, realizojnë akti#itete të ndrshme tëkomunikime#e dhe të marrë#eshje#e midis pjesëmarrës#e në distribuim me &,rastlehtësojnë aktet e shitblerjes dhe këmbimin e pronësisë midis palë#e të in#ol#uara dhei takojnë struktura#e primare të kanalit. Ndërsa joantarët e kanalit të shitjes nukkrejnë akti#itete të marr#eshje#e të ndrshme në procesin e distribuimit dhe me këtë i

përkasin struktura#e sekondare të kanalit të shpërndarjes.

=*=* Lo/et, nd0"$/et0!#e!it de k%"%kte"i!tik%t e k%n%ee t0 !it/e!

Ndërmjetësuesit në akti#itetet e distribuimit të produkte#e apo shërbime#e duke qenëmë afër konsumatorë#e të tre shpeshherë, gjenden në pozitë më të mirë për t,i

parashikuar dhe planifikuar ne#ojat specifike të konsumatorë#e në mënrë shumëreale. 0shtë interesant fakti që shumë prodhues me qëllim të efikasitetit të lartë nëdistribuim kërkojnë dhe angazhojnë specialistë të ndrshëm të kësaj sfere. !ikur tësupozojmë se nuk ekzistonte kategoria e ndërmjetësues#e në distribuim, si instrumenti marketingut miks, atëherë, do të impononte ne#oja nga shitja direkte të produkte#e

nga ana e prodhuesit me &,rast do të z#oglohet efikasiteti, si nga aspekti i distribuimit produkti#, ashtu edhe nga aspekti i pozicionimit të ndërmarrjes në treg, për shkak të

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


pamundësisë nga fokusimi i subjektit në specializimin e ngushtë të akti#itete#e në procesin e prodhimit. Prandaj, si domosdoshmëri është paraqitur ne#oja e delegimit tënjë pjese të ingerenca#e nga prodhuesit %bartja e një pjese të funksione#e të shitjes(mbi ndërmjetësuesit me &,rast iu mundësohen a#antazhe të ndrshme nga kjo bartje tëkompetenca#e të shitjes. Duhet theksuar se në bazë të këtij delegimi të të drejta#e për

shitje nga ana e prodhues#e mbi ndërmjetësuesit, antarët e kanale#e të shitjes këtofunksione i realizojnë me më tepër efi&encë në krahasim me të tjerët.Roli i antarë#e të kanalit të shitjes %tregtarë me shumicë, tregtarë me pakicë, brokerët,

përfaqësues të prodhues#e, agjentët tregtarë( është që të pozicionohen midis prodhuesit dhe konsumatorë#e, si ata industrialë poashtu edhe ata të konsumit të gjerë,me qëllim të realizimit të disa objekti#a#e si& janë/

+* M#nd0!it0 pe"$%nente p0" !peci%i2i$ t0 n&#!t0 p0"$e! nd%"/e! !0p#n0!<

;* H%"$oni2i$i i neo/%e de k0"ke!%e t0 nd"3!$e t0 kon!#$%to"0ede

=* E1i-enc% n&% ek2i!ti$i i %ktiitetee nd0"$/et0!#e!e<

+* S% i p0"ket $#nd0!ie pe"$%nente p0" !peci%i2i$ t0 n&#!t0 p0"$e!nd%"/e! !0 p#n0! ' është shumë e qartë se ndërmarrjet që i kanë dhe zbatojnë këtomundësi kanë një kosto mesatare të prodhimit më të ulët, që është rezultat i ndarjessë detra#e të ndrshme komplekse në pjesë përbërëse, më të #ogla ngasukcesi#iteti i punës që në fund të procesit të prodhimit rezultojnë me njëefi&encë më të lartë të prodhimtarisë së ndërmarrjes. 3 fenomen i ndarjes së

punës dhe specializimi i ngushtë është edhe si pasojë poziti#e e tregtisë direkte%kanalet e drejtpërdrejta ose direkte( të prodhuesit me konsumatorët si rezultat imungesës së paisje#e përkatëse ose të rrjetës përkatëse të komunikimit mekonsumatorët, ndërsa ndërmjetësuesit kanë mundësi dhe aftësi për t,i realizuar këtoakti#itete me efi&encë shumë të lartë, për arse se ata krijojnë raporte të mira dhestrategjike me klientët e tre.me &,rast mund të paraqiten kostot shumë të larta.;* S% i p0"ket -0!t/e! !0 %"$oni2i$it t0 neo/%e de k0"ke!%e t0nd"3!$e t0 kon!#$%to"0e është një problematikë shumë e ndieshme që ka të

bëjë me mundësitë nga ekzistimi i mospërputhje#e të ndrshme nga aspekti ine#oja#e sasiore, &mimin e produkte#e, koha e duhur dhe #endi i preferueshëm përdestinimin e tre, asortimentin si dhe shumë &ështje tjera. Në këto konstelacione tëndrshme të tregut kanalet e shitjes #eprojnë në drejtim të tejkalimit të këtredi#ergjenca#e të ofertës dhe të kërkesës nga aspekti i sasisë së produkte#e, dukekrijuar kushte për harmonizimin e mekanizma#e elementare të përmendura të

tregut. Disharmonia kohore dhe hapsinore krijohet me rastin kur konsumatorët nuk janë në gjendje për ta blerë produktin dhe, roli i kanale#e të marketingut #jen nëshprehje përmes aplikimit të forma#e përkatëse të rezer#a#e të produkte#e që nëkohën e duhur bëjnë realizimin e tre=* S% i p0"ket -0!t/e! !0 e1i-enc0! n&% %ktiitetet nd0"$/et0!#e!e'duhet

potencuar se kanalet e shitje#e dukshëm reduktojnë numrin e transakcione#e për tëdërguar produktin nga prodhuesi deri tek konsumatorët me &,rast #jen në shprehjeefi&enca adekuate gjatë realizimit të akti#itete#e të distribuimit në marketng.

Në bazë të pjesëmarrjes apo jo të ndërmjetësues#e %antarë#e të kanalit( ekzistojnë trilloje gjenerale të kanale#e/

' k%n%et di"ekte (d"e/tp0"d"e/t%)<

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


' k%n%et $e nd0"$/et0!#e! (nd0"$/et0!#e! t"e&t%"0 dend0"$/et0!#e! 1#nk!ion%0) <

' k%n%et e ko$.in#%"%<'

Nga prezantimi më lartë të lloje#e të kanale#e të shitjes, mund të konkludojmë se

shpërndarja e produkte#e dhe shërbime#e mund të realizohet përmes shitjes së produkte#e në mënrë drejtpërdrejtë%direkte(, përmes ndërmjetësues#e %ndërmjetësuestregtarë'ndërmjetësues në shitje me shumicë dhe ndërmjetësues në shitje me pakicëose, përmes ndërmjetësues#e funksionalë'brokerë, përfaqësues të prodhuesit dheagjentë tregtarë( ose përmes kanale#e të kombinuara. 3analet e shpërndarjes mund të

përshkruhen edhe nga aspekti i numrit të ni#ele#e ekzistuese në kanalin distributi#.3ështu, &do një ndërmjetësues i cili realizon një detrë të caktuar me qëllim të afrimittë produktit më afër konsumatorit final përbën një ni#el të kanalit. Nga kjo del senumri i ndërmjetësues#e e përcakton gjatësinë e kanalit, moment i cili shihet edhe nëfigurën e mëposhtme%fig.1(.

5i&#"%6;F* Lo/et e k%n%ee t0 di!t"i.#i$it

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


K%n%et di"ekte %të drejjtpërdrejta('Disa prej ndërmarrje#e që kanë potenciale tëkosiderueshme dhe strukturë adekuate munden të zbatojnë një politikë të distribuimittë drejtpërdrejtë %direkt(, përmes profilimit të një rrjeti të disperzuar të shitjes me anë

të shitore#e të ndrshme, punkte#e personale të përfaqësi#e si dhe forma#e tjera tëdistribuimit, me qëllim që të realizojnë shitje në mënrë direkte me blerësit.

K%n%i di"ekt %drejtpërdrejtë(

9"od#e!i

K%n%i $e

nd0"$/et0!#e! tregtarë

9"od#e!i

K%n%i $end0"$/et0!#e!

tregtarë9"od#e!i

K%n%iko$.in#e!

%ndërm.tregtarë(dhe

%funksionalë(

9"od#e!i

Kon!#$%to"i

Kon!#$%to"i

Kon!#$%to"iT"e&ti% $e !#$ic0

T"e&ti% $e!#$ic0

T"e&ti% $ep%kic0

T"e&ti% $e !#$ic0

T"e&ti% $e p%kic0

6."oke"0<6%&/ent0 t"e&t%"06p0"1%40!#e! t0

6p"od#e!it<

Kon!#$%to"i

K%n%i $e nie62e"o

K%n%i $e n/0 nie

K%n%i $e d3 niee

K%n%i $e d3 o!e $0 !#$0 niee

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


3uptohet se formimi i rrjetit të shitore#e të ndrshme, supermarkete#e, shtëpi#e tëmëdha të mallra#e dhe forma#e tjera bëhet në përputhje me kërkesat #azhdimisht nërritje sipas segmente#e të caktuara por edhe në bazë të mundësi#e reale të kapacitete#edhe të resurse#e me të cilat disponon ndërmarrja. 3jo formë e distribuimit direktmundëson ndërmarrjes shumë momente a#antazhe që kanë të bëjnë me efikasitetin e

lartë në punën e ndërmarrjes i cili #jen në shprehje përmes efekte#e poziti#e financiaresi rezultat i reagime#e poziti#e të konsumatorë#e përmes sjellje#e të tre për pranimindhe blerjen e produkte#e të ndërmarrjes. Në kuadër të kësaj forme të distribuimitdirekt të produkte#e deri tek konsumatorët, edhe pse dihet se nuk ekzistojnëndërmjetësues tregtarë, duhet potencuar se shpeshherë ka ndodhur që ndërmarrjet, në

bazë të ne#oja#e ad'hoc kanë qenë në situatë që të zbatojnë një lloj të alternati#ës sëkësaj forme, si& është shitja përmes përfaqësuesit tregtarë apo agjentë tregtar, që janëindi#idë të cilët komunikojnë në emër të prodhuesit me konsumatorin.

K%n%et $e nd0"$/et0!#e! < !ubjektet që nuk kanë mundur të gjejnë zgjidhjeoptimale përmes shitjes së drejtpërdrejtë, janë orientuar për shitje të produkte#e të #eta

përmes kanale#e të ndrshme të distribuimit %ndërmjetësues tregtarë dhendërmjetësues funksionalë(. 4ë gjithë pjesëmarrësit nëpër kanalet përkatëse tëdistribuimit në marketing, në akti#itetet e tre të shpërndarjes së produkte#e dhe tëshërbime#e janë përfshirë në d grupe të përgjithëshme%9ig.1(/

A) Nd0"$/et0!#e! t"e&t%"0 (t"e&t%"0 $e !#$ic0 de t"e&t%"0 $e p%kic0)<B) Nd0"$/et0!#e! 1#nk!ion%0 (."oke"0, %&/ent0t t"e&t%"0 de p0"1%40!#e! t0

p"od#e!e )<

Për shkak të rëndësisë së #e&antë që kanë këta pjesëmarrës në procesin e distribuimittë produkte#e dhe të shërbime#e në marketing, t,i përshkruajmë karakteristikat e tretë përgjithshme/

A) Nd0"$/et0!#e!it t"e&t%"06 janë antarë të kanalit të shitjes të cilët marrin pronësinëmbi produktet e prodhuesit dhe #azhdojnë me rishitjen e tre të mëtutjeshme nëkanalin e distribuimit. Në faktë, këta ndërmjetësues me aktin e blerjes së produkte#enga prodhuesi përfitojnë të drejtën e pronësisë së plotë mbi këta produkte me &,rastdiktojnë kushtet e shitjes së mëtutjeshme lidhur me &mimin, beneficionet, kohën etj.

Në grupin e ndërmjetësues#e tregtarë bëjnë pjesë +) t"e&t%"0 $e !#$ic0 dhe ;)

t"e&t%"0 $e p%kic0 por, të cilët, në të njëjtën kohë manifestojnë edhe performanca tëndërmjetësues#e funksionalë.A6+) T"e&t%"0 $e !#$ic06 konsiderohen të gjithë subjektet afariste që blejnë nga

prodhuesit %me &,rast marrin pronësinë mbi produktet përkatëse( dhe ua shesintregtarë#e të tjerë me shumicë, institucione#e qe#eritare, konsumatorë#e industrial,dhe tregtarë#e me pakicë. Në këtë grupë bëjnë pjesë edhe ndërmjetësuesit funksional% brokerët, përfaqësues të prodhuesit dhe agjentët tregtarë(. Parashtrohet petja pse

prodhuesit, në orientimet e tre biznesore, nuk i shesin produktet e tre blerës#e nëmënrë direkte por përdorin formën e tregtisë me shumicë. senca e përgjigjesqëndron në faktin se tregtarët me shumicë, në bazë të specializimit të tre për shitjen e

produkte#e, kanë efikasitet më të lartë në realizimin e akti#itete#e të ndrshme për

shitjen e produkte#e të prodhues#e brenda një kanalit të shitjes, i cili #jen në shprehje përmes këtre momente#e/

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


+)* Z$%di$i i 0i$it t0 !it/e!' tregtarët me shumicë kanë një personel më të profesionalizuar për shitje që i mundëson një ni#el të lartë të besimit nga ana ekonsumatorë#e:;)* 7epo2iti$i i p"od#ktee' nënkupton mbajtjen e in#entarit të produkte#e për tëcilin ekzistojnë kapacitete përkatëse të ruajtjes, në njërën anë dhe, mundësitë më të

mira dhe shpenzimet më të #ogla për blerësit nga ana tjetër:=)* M%""/en e "i!k#t %1%"i!t6 nga ana e tregtarë#e me shumicë nënkuptohet momenti imarrjes së pronësisë mbi produktet dhe konsekuencat në bazë të kësaj % të prishjes së

profdukte#e, të humbjes nga pesha neto, të z#oglimit të kualitetit të tre, shpenzinmet për manipulimin e ruajtjes së tre, dëmtimit, #jetërsimit apo demodimit të tre etj.(.?)* T"%n!po"ti6 është një prej preokupime#e kresore të tregtisë me shumicë qëmundëson edhe lë#rim të shpejtë deri tek blerësi:)* Se"i!et e nd"3!$e' nga ana e tregtisë në të madhe përmes forma#e të ndrshmetë moti#imit të blerës#e' kredi#e dhe beneficione#e të ndrshme për konsumatorët edalluar:D)* Si&#"i$i i in1o"$%cionee n&% t"e&# p0" p"od#e!in de kon!#$%to"0t'

paraqet një mënrë shumë konsekuente të marrjes së informacione#e nga tregu për prodhuesin dhe konsumatorët për &ështje të ndrshme për konkurentët, lancimin e produkte#e të reja, &mimet e tre etj.

kzistojnë dallime të ndrshme në mes sferës së tregtisë së madhe dhe asaj të tregtisësë #ogël. 4regtarët me shumicë angazhimin e tre më të madh e bëjnë duke iu shitur

biznese#e dhe konsumatorë#e industrial me &,rast shpenzojnë më pak kohë dhe mjetefinanciare për &ështje të promo#imit të produkte#e, ambientit dhe lokacionit për shkaktë natrës specifike të blerës#e. Poashtu, tregtarët me shumicë, si ndërmjetësues, kanëorientime për mbulimin e zona#e më të mëdha tregtare me qëllim të realizimit tëtransakcione#e të shumta biznesore. Rëndësia e rolit dhe pozicionit të tregtisë sëmadhe, në procesin e distribuimit të produkte#e nga ana e prodhuesit deri tekkonsumatori është rezultat i shtimit permanent të prodhimtarisë, në mënrë masi#e, të

prodhues#e të mëdhenj që janë të #endosurë larg nga blerësit e tre, dhe si rezultat të përmbushjes së ne#oja#e të konsumatorë#e nga aspektet e sasi#e të produkte#e tëne#ojshme, paketimit, ambalazhimit, formës etj.

A6;) T"e&t%"0 $e p%kic06 përfshinë të gjitha akti#itetet që kanë të bëjnë me shiitjen emallra#e dhe të shërbime#e konsumatorë#e finalë për ne#ojat e tre personale% jo përinteresat boiznesore( dhe paraqet hallkën e fundit në konaktet me konsumatorin.

4regtia me pakicë mund të realizohet në mënrë kombinuese, përmes transakcione#eshitëblerëse me tregtinë me shumicë ose drejtpërdrejt me prodhuesin përmes forma#etë ndrshme të shitje#e në njësitë shitëse%marketet( në shtëpi, përmes postës, internetitetj.. Paraqet kanalin shumë specifik dhe tejet i përhapur për arse se ka mundësi tëkomunikoj me konsumatorë e kategori#e të ndrshëm për përmbushjen e ne#oja#e tëtre specifike. Duhet theksuar faktin që edhe institucionet e përmendura më lartë sikurqë ishin prodhuesit dhe tregtarët me shumicë, realizojnë tregti %shitje( me pakicë por,në mënrë joprofesionale dhe joefikase, sikur që këtë akti#itet e realizon tregtarë me

pakicë%tregtia e #ogël(. senca e akti#itete#e të tregtisë së #ogël qëndron në faktin sekëta tregtarë blejnë mallra të ndrshëm për rishitjen e tre konsumatorë#e të fundit me&,rast realizojnë profit. Për shkak se paraqiten si hallkë e fundit në kontakt me

konsumatorin, tregtarët me pakicë marrin informacione të ndrshme prejkonsumatorë#e në mënrë direkte, për preferimet e tre, llojin e produkte#e,

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


karakteristikat që i pëlqejnë, &mimin e tre, disejnimin etj. Për një parashtrim tësuksesshëm të tregtarë#e me pakicë, të njëjtit duhent të definojnë dhe të zh#illojnë një

politikë adekuate të marketingut miks që do të ketë efikasitet të lartë. 6iksi imarketingut të tregtisë së #ogël lidhur me produktet, &mimet, shpërndarjen dhe

promocionin e tre duhet të jetë në përputhje me mundësitë dhe kapacitetet që i ka në

dispozicion. 3 miks i marketingut, për shkak të specifika#e të tregtisë së #ogël,ndrshe edhe quhet si 5miks i tregtisë me pakicë" në preokupimet e #eta merret me&ështje të ndrshme për produktet, për distribuimin e tre, &mimet dhe për format mëtë përshtatshme të promocionit me qëllim që, përmes përmbushjes së ne#oja#e tëkonsumatorë#e ti realizojë objekti#at e #eta biznesore. Nga k aspekt efikasiteti itregtisë së #ogël #jenë në shprehje përmes një dispersimi më të gjerë të njësi#e shitësenëpër lokacione të ndrshme dhe të përshtatshme për konsumatorët. Për#e& momentiqë ka të bëjë me dispersionet e shitore#e, moment tjetër i rëndëdsishëm është edherregullimi i brendshëm i tre që ka të bëjë me estetikën e brengshme dhe renditjen e

produkte#e me qëllim që të pro#okohet kërshëria e konsumatorit për blerjen e produkte#e. Në bazë të kësaj, shpeshherë, në marketing potencohet se shitja me pakicë

është edhe në funksion të akti#itete#e të promo#imit.

B) Nd0"$/et0!#e!it 1#nk!ion%06 janë poashtu antarë të kanalit të shitjes të cilët nukkanë pronësinë mbi produktet e prodhuesit me të cilët tregtojnë dhe roli i tre nëdistribuim #jen në shprehje përmes realizimit të disa funksione#e ndër të cilëtkonsiderohen lehtësimet e ndrshme të shitjes në mes blerës#e nga njëra anë, dheshitës#e nga ana tjetër. Në këtë grup të ndërmjetësues#e funksionalë bëjnë pjesë / +)."oke"0t, ;) %&/ent0t t"e&t%"0 dhe =) p0"1%40!#e! t0 p"od#e!e (%&/ent0 t0p"od#e!it):

B6+)B"oke"06 janë ndërmjetësues %që nuk kanë pronësi mbi mallrat( dhe që realizojnëakti#itete me funksione të kufizuara në kanalet e shitje#e ndër të cilët si funksionkresor i tre është lehtësimi në shitëblerje për të cilin angazhim fitojnë një komision%një përqindje të fitimit 8'; G në bazë të ndërmjetësimit(. Në përgjithësi, paraqiten siindi#idë'ndërmjetësues me specializime të ngushta %sipas linja#e të produktit ose llojete konsumatorit(, zakonisht, për një kategori të #e&antë të konsumatorë#e për shitjen e

produkte#e dhe të shërbime#e. 9unksioni kresor i brokerë#e #jen në shprehje përmes bashkimit të blerës#e dhe shitës#e dhe dhënia e ndihma#e në negociatat e tre,sidomos në sferën e produkte#e ushqimore, në sferën e sigurime#e, në sferën e

patundëshmëri#e etj.. -rokerët, zakonishtë paguhen nga pala e cila bënë angazhimin e

tre. Në këto transakcione të shitëblerjes, të njëjtit nuk mbajnë in#entar, nuk preokupohen me &ështjen e financimit dhe, kuptohet, nuk bartin pasojat e riskut.

B6;) A&/ent0t t"e&t%"06 janë indi#idë'ndërmjetësues që posedojnë autoritet në bazë tëligjit, për #eprim ose në emër të prodhuesit ose në emër të blerësit. 2arësisht nga palatë cilën e përfaqësojnë, agjentët tregtarë ndahen në disa lloje/ %&/ent0 p0" !it/e<%&/ent0 p0" .e"/e< %&/ent0 t0 p"od#e!it ( p0"1%40!#e! t0 p"od#e!it) etj.

B6;*+* A&/ent0 p0" !it/e6 janë indi#idë'ndërmjetësues që, në bazë të kontratës, përfitojnë autoritetin për ta shitur tërë sasinë e prodhimit të një prodhuesit, për shkak se prodhuesi, nuk disponon me kapacitete dhe resurse përkatëse të shitjes

dhe në bazë të kësaj, nuk ka interes për organizimin e akti#itete#e të shitjes.9ushë#eprimi i agjentë#e të shitjes përfshinë një diapason më të gjerë të #eprimit

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


si& janë' sfera e tekstilit, industria kimike dhe metalike, industria makinerike etj. ,ndërsa sa i përket &ështjes së teritorit të përfshirë, nuk ekziston ndonjë përkufizimteritorial ose kufitar.B6;*;* A&/ent0 p0" .e"/e6 janë indi#id'ndërmjetësues që kanë autorizimin nga anae blerës#e të caktuar për blerjen e produkte#e për ne#ojat e tre për një periudhë

më të gjatë kohore, me &,rast realizojnë akti#itete lidhur me pranimin e mallit,kontrollimin e tij, transportimin deri tek blerësi, deponimin etj.B6=) 90"1%40!#e! t0 p"od#e!it (%&/ent0 t0 p"od#e!it)6 janë ndërmjetësues më të

përhapur funksionalë dhe forma më e aplikuar e përfaqësimit të d ose më tepër prodhues#e % që kanë linja plotësuese për një produkt ( në bazë të përqindjes në formëkomisioni. 3jo formë e ndërmjetësimit funksionon në bazë të një marrë#eshjejeformale me shkrim në mes përfaqësuesit me prodhuesit % kontratës së nënshkruar(, me&,rast definohen &ështje të ndrshme në sferën e politikës së &mime#e të produkte#eapo shërbime#e , përfhirja hapsinore, lë#rimit, mënrat e realizimit të porosi#e,formate garanci#e si dhe shumë &ështje tjera. Hakonisht, në të shumtën e raste#e,

përfaqësuesit e prodhuesit angazhohen në sferën e #eshëmbathje#e, produkte#e

elektrike, në prodhimtarinë e mobilje#e etj. !humica e prodhues#e %zakonisht edhe bizneset e #ogla, që kanë numër të #ogël të personelit por edhe prodhuesit e mëdhenjqë duan përmes këtre përfaqësues#e të përfshijnë teritoret e pambuluara (

përcaktohen për këtë formë të ndërmjetësimit për shkak se këta agjentë kanë njohuri tëmira për linjat ekzistuese të produktit të prodhues#e dhe, në të njëjtën kohë, kanë njërrjetë shumë të përhapur të kontakte#e potenciale për t,i shitur produktet e prodhuesit.

Në këtë drejtim prodhuesit duhet të zh#illojnë një politikë fleksibile dhegjithpërfshirëse të të gjithë elemente#e bazë të marketingut miks që do të jenë nëfunksion të përmbushjes së ne#oja#e dhe kërkesa#e të konsumatorë#e.!e cili lloj i kanalit të distribuimit do të zgjidhet #aret nga shumë faktorë që janë në

përputhje me interesat e prodhuesit por edhe në bazë të preferime#e të konsumatorë#e.2endimet definiti#e për përcaktimin e kanale#e të distribuimit merren në bazë tëanaliza#e gjithpërfshirëse paraprake, me &,rast në bazë të informacione#e ekzistuesedhe kritere#e të definuara janë përkufizuar tre grupe të kritere#e bazë/6k"ite"et n0 .%20 t0 e1ik%!itetit n0 di!t"i.#i$<6k"ite"et n0 .%20 t0 $#nd0!ie t0 kont"oit de6k"ite"et n0 .%20 t0 $#nd0!ie t0 %d%pti$it <

K"ite"ete"et n0 .%20 t0 e1ik%!itetit ekono$ik t0 di!t"i.#i$i6 kanë të bëjnë me parimet elementare ekonomike që #ijnë në shprehje përmes efikasitetit të realizuar në procesin e distribuimit, që nënkupton edhe aspektet e kohës së paraparë dhe #endin e

destinacionit të përcjellurë me shpenzime sa më të ulta. 3ëto kritere kanë përmbajtjekomplekse për shkak të natrës së distribuimit që #jen në shprehje përmes interesa#etë përbashkëta si të prodhuesit ashtu edhe të kanale#e të shitjes, të cilët interesasublimohen në përmbushjen e ne#oja#e të konsumatorë#e në mënrë sa mëkualitati#e. Duhet patur parassh faktin që edhe përkundër interesa#e të tre të

përbashkëta në këtë drejtim, nuk duhet margjinalizuar edhe kundërthëniet që mund tëlindin në bazë të interesa#e të tre ekonomike, që mund të shndërrohen në forma tëndrshme të konflikte#e. dhe pse këto kritere kanë rëndësinë e #e&antë, në

përcaktimin e prodhuesit për zgjedhjen e kanale#e përkatëse të distribuimit ekzistojnëedhe lkritere tjera që kanë rëndësinë e tre në realizimin e akti#itete#e efikase tëdistribuimit.

K"ite"et n0 .%20 t0 $#nd0!ie t0 kont"oit @ Për shkak të interesa#e të prodhues#e,sidomos ata me pozicione më të larta në treg, me qëllim të ruajtjes së këtre

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


pozicione#e, realizojnë akti#itete të ndrshme me karakter të kontrollit në distribuimine produkte#e dhe marka#e të #eta, deri në fazat e realizimit të shitjes. 3ëto forma tëndrshme të kontrollit të distribuimit nga ana e prodhues#e përbëhet në kontrollin emënrës së organizimit të kanale#e të shitjes, përcjelljen e manifestime#e të ndrshmetë sjellje#e të konsumatorë#e në bazë të distribuimit të aplikuar, reagimi i tre në bazë

të &mime#e të produkte#e, në bazë të zbatimit të modele#e të ndrshme të distribuimitnga ana e ndërmjetësues#e etj. Ni#elet më të mundshme të realizime#e të kontrollitshihen tek kanalet direkte%drejtpërdrejta( por, situata ndrshon me rastin e kanale#eme ndërmjetësime %shitja me shumicë dhe pakicë( për shkak të faktit se këta të funditme rastin e blerjes bëhen pronar të produkte#e, gjegjësisht marrin pronësinë mbi treme &,rast janë të pa#arur nga prodhuesit. Pikërishtë k moment i pa#arësisë afariste tëndërmjetësues#e dhe intencat permanente të prodhues#e për kontrollin e akti#itete#etë tre në procesin e distribuimit, mund të paraqitet si 5casus beli"%shkas përmosmarrë#eshje, për luftë( me &,rast mund të lindin situata të ndrshme konfliktuoze.K"ite"et n0 .%20 t0 $#nd0!ie t0 %d%pti$it @ Për shkak të parashtrimit strategjiknga aspekti i zgjedhjes së kanale#e më të përshtatshme të distribuimit dhe me faktin se

oferta e produkte#e nga ana e ofruesit ballafaqohet me elemente të karakteritdinamik%të ndrshueshëm(, ndërmarrjet prodhuese përcaktohen për kanalet që kanëfleksibilitet më të lartë të adaptimit ndaj këtre kushte#e të ndrshueshme të tregut.

Nga k aspekt është i rëndësishëm momenti i kritere#e #endimtare për definimin ealternati#a#e më konsekuente dhe më të hershme të adaptimit të distribuimit në kohëtë #ërtetë, që nënkupton momentin kritik kohor, sepse adaptimet e më#onshmeshkaktojnë pasoja të ndrshme negati#e afariste. !i rezultat i këtre #endime#e të paanalizuara mirë, me gjitha konsekuencat e mundshme, imponohet ne#oja e aplikimit tënjë strategjie të re të adaptimit, e cila përcillet jo #etëm me humbjen e kohës dhein#estime plotësuese por edhe me humbjen e prestigjit dhe të pozicionit në treg.Prandaj marrja e #endime#e për një adaptim të suksesshëm në procesin e distribuimitnë kohë është momenti shumë i rëndësishëm i cili mundëson formimin e njëinfrastrukture funksionale dhe efikase të akti#itete#e të distribuimit.

=*?* K%n%et e di!t"i.#i$it t0 $%"%e p0" kon!#$%to"0 t0 &/e"0 (1in%0)

!a i përket &ështjes së kanale#e të distribuimit të mallra#e për konsum të gjerë, përshkak të specifika#e të këtij lloji të konsumit që ishin të prezantuarë më herët,ekzistojnë forma të ndrshme që më së miri mund të shihen nga figura 1*.

Nga figura e prezantuar mund të përfundojmë se ekzistojnë rrugë%kanale( të ndrshme

të dërgimit të mallra#e deri tek konsumatori, në këtë rast konkret përmes pesëkanale#e potenciale. 3anali i parë, për shkak të moseekzistimit të ndërmjetësues#e,njihet edhe si kanal direkt të distribuimit dhe si& është përmendur edhe më lartë,realizohet përmes komunikimit direkt në mes prodhuesit dhe të konsumatorit. Nëkanalin'1 shihet se në aktin e realizimit të shitjes së produkte#e dhe të shërbime#e,ekziston një ndërmjetësues%tregtari me pakicë( që aludon tek një lloj i kanalit që kagjatësi më të madhe dhe më i ndërlikuar në krahasim me kanalin'). Dhe kështu meradhë, nëse #azhdojmë deri në kanalin';, në cilin rast paraqiten tre ndërmjetësues që edefinojnë edhe gjatësinë e kanalit por edhe ndërlikueshmërinë e procesit tëdistribuimit, të cilët momente #ijnë në shprehje edhe në mundësitë më të #ogla nëkontrollin e shpërndarjes nga ana e prodhuesit.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


5i&#"%6;* K%n%et e di!t"i.#i$it t0 $%"%e p0" kon!#$%to"0 t0 &/e"0 (1in%0)

=** * K%n%et e di!t"i.#i$it t0 $%"%e p0" kon!#$%to"0 ind#!t"i%0

Ndërsa sa i përket &ështjes së kanale#e të distribuimit të mallra#e për konsumatorëindustrialë, i njëjti mund të realizohet përmes katër kanale#e të distribuimit të

produkte#e që më së miri mund të shihet nga fig.8@.

9 R 8 7 H U E S I

T"e&# i kon!#$%to"0e t0 &/e"0

Kon!#$%to"0 T"e&t%"0(!it/%)

$e p%kic0

T"e&t%"0(!it/%)

$e !#$ic0

A&/ent0

t"e&t%"0 de."oke"0

90"1%40!#e!

t0 p"od#e!it

T"e&t%"0(!it/%)$e p%kic0

T"e&t%"0(!it/%)$e !#$ic0

Kon!#$%to"0 Sit/% $ep%kic0

Kon!#$%to"0 Kon!#$%to"0T"e&t%"0(!it/%)$e p%kic0

Kon!#$%to"0

K%n%i6+

K%n%i6;

K%n%i6=

K%n%i6?

K%n%i6

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


5i&*=* K%n%et e di!t"i.#i$it t0 $%"%e p0" kon!#$%to"0 ind#!t"i%0

Duhet sqaruar nocionin e shpërndarës#e industrialë, të cilët paraqesin një lloj njësieshitëse%e ngjashme me funksionin e një supermarketit për institucionet qe#eritare dhefirmat.(. 3ëta shpërndarës kanë trajtimin e anëtarë#e të kanalit të cilat gjatë aktit tëndërmjetësimit blejnë këto mallra me &,rast marrin edhe pronësinë mbi tre dhe uashesin shfrtëzues#e lartëpërmendur. Për shkak se ndërmarrjet e #ogla kanë kapacitetedhe resurse të kufizuara në fillim të biznesit të tre, janë të obliguar që ta bëjnëdistribuimin përmes ndërmjetësues#e %aghentët tregtarë dhe përfaqësues të

prodhuesit( për t,i shitur më pas shpërndarës#e industrialë ose shfrtëzues#eindustrialë. !ikur që ishte përmendur edhe më herët, tregu i konsumatorë#e industrialëkarakterizohet me një numër më të #ogël të blerës#e por që janë më të mëdhenj.

Nëse bëhet një analizë të këtre kanale#e të distribuimit të produkte#e të konsumitindustrialë atëherë mund të themi që përmes kanalit') realizohet shitja direkte në mes

9 R 8 7 H U E S I

S1"3t02#e!it(.e"0!it)(4ee"i%)

Sp0"nd%"0!ind#!t"i%

S1"3t02#e!it(.e"0!it)(4ee"i%)

A&/ent0t"e&t%"0,."oke"0

A&/ent0 t"e&t%"0,."oke"0

S1"3t02#e!it(.e"0!it)(4ee"i%)

T"e&# i kon!#$%to"0e ind#!t"i%0

Sp0"nd%"0!ind#!t"i%

S1"3t02#e!it(.e"0!it)(4ee"i%)

K%n%i6?K%n%i6=K%n%i6;K%n%i6+

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


prodhuesit dhe shfrtëzuesit e ndrshëm%institucionet qe#eritare që blejnë zakonishtmallra përmes tendera#e, blerësit e ndrshëm për bizneset e tre etj(, përmes blerjes sësasi#e të mëdha të lëndë#e të para, repromateriale#e, materialet e papërpunuara,

paisjet e ndrshme industriale etj. Për dallim nga k kanal i shitjes, në kanalin'+ekzistojnë d lloje të ndërmjetësues#e'agjentë tregtarë ose brokerë dhe shpërndarësit

industrial, të cilët kategori të ndërmjetësues#e e ndërlikojnë procesin e distribuimit tëmallra#e të konsumit industrialë por, jo në ni#el sikur që ishte #rasti me produktet ekonsumit të gjerë.

=*D* Aktiitetet id#" $e !p0"nd%"/en 1i2ike t0 $%"%ePër shkak se në procesin e prodhimit paraqiten mospërputhje, si nga aspekti i sasisë

poashtu edhe nga aspekti i asortimentit të mallra#e, si domosdoshmëri imponohetmomenti i parashikimit të sasi#e optimale të transportimit dhe të magazinimit%#endosjen, depozitimin( në #endet ku ekzistojnë kushte që janë në funksion përrealizimin e një manipulimi që mundëson ruajtjen kualitati#e, #endosjen e sigurt dhedestinimin e tre në mënrë sa më ekspediti#e deri tek konsumatorët*. >et nocioni i!p0"nd%"/e! 1i2ike n0nk#pton $0n3"0n, p0"$e! !0 ci0!, nd0"$%""/et .0/n0

p0"p#ni$in e po"o!ie t0 $%"%e n&% %n% e kon!#$%to"0e, t"%n!po"ti$in et3"e, $%&%2ini$in(endo!/en, depo2ito/n0) de inent%"i2i$in( $.%/t/% e$%"%e n0 nie 40 0!t0 n0 p0"p#t/e $e niein e k0"k#%")*!hpërndarja fizike e mallra#e përfshin të gjitha akti#itetet fizike në procesin edistribuimit në marketing që kanë të bëjnë me planifikimin, destinimin dhe kontrolline tre nga prodhuesit e deri tek konsumatorët. Ndër akti#itetet përbërëse tëshpërndarjes fizike konsiderohen/ akti#itetet e transportit të mallra#e, magazinimi,ruajtja e in#entarit, pranimi dhe dërgimi i mallit si dhe &ështjet administrati#e lidhurme porositë e ndrshme.kzistimi i këtre akti#itete#e të shpërndarjes fizike tëmallra#e që janë në funksion të distribuimit si një nga instrumentet e marketingutmiks, janë në funksion, që përmes përmbushjes së ne#oja#e të konsumatorë#e, të bëjëmoti#imin e tre për blerjen e mallra#e të ndërmarrjes.Nga kjo del se i tërë koncepti iakti#itete#e të shpërndarjes fizike bazohet në kërkesat specifike të konsumatorë#e poredhe &farë janë mundësitë e konkurentë#e, për shkak se blerës#e u interesojnë kualitetii dërgimit%lë#rimit( në kohë, mundësitë nga realizimi i opracione#e të kujdesshmelidhur me pranimin dhe depozitimin e mallit, mu ndësit nga pranimi i reklamime#e tëndrshme %kanë të bëjnë me kthimin e mallra#e që nuk i plotësojnë karakteristikat edeklaruara të mallit ose mallra me defekte përkatëse(, mundësitë e zë#endësime#e tëtre, ni#eli i mbajtjes së in#entare#e etj. 3uptohet, sikur &do një akti#itet afarist, edhekëto akti#itete të shpërndarjes fizike me aktin e realizimit tërheqin përqindje tëcaktuara të shpenzime#e që ndikojnë mbi koston e akti#itete#e dhe mbi efikasitetin e

afarizmit por, në anën tjetër me benefitet që rrjedhin si pasojë poziti#e nga realizimi ikëtre akti#itete#e të marketingut dhe si pasojë e shtimit të ni#elit të kërkesës, imundësojnë ndërmarrjes efekte shumë të mëdha poziti#e financiare që ndikojnë mbirezultatet përfundimtare. Në esencë intencat e këtre akti#itete#e qëndron në dërgimine mallra#e të ne#ojshme në #endet e duhura, në kohën e kërkuar dhe, kuptohet, me njëni#el sa më të ulët të kostos në aktin e shpërndarjes. Fjitha këto akti#itete janë nëshërbim, nga njëra anë, të përmbushjes maksimale të kërkesa#e dhe ne#oja#e tëkonsumatorë#e që #ijnë në shprehje përmes transportit ekspediti#, in#entare#eoptimale dhe manipulime#e produkti#e, me qëllim të realizimit të këtre akti#itete#etë shpërndarjes fizike të përcjellura me ni#ele sa më të ulta të kostos, nga ana tjetër.

Në këto intenca të &do një ndërmarrje në realizimin e akti#itete#e të parapara me kosto

sa më të ulta, duhet ekzistoj një korespondim me pjesëmarrësit tjerë në kanalet eshitje#e me qëllim që &do një drejtues nga këto akti#itete të ralizojA një kosto të ulët që

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


më në fund kostot e të gjitha akti#itete#e, suma sumarum, të jenë sa më të ulëta nëaspektin e përgjithshëm. Për shkak të rëndësisë së elemente#e përbërëse %më lartë të

përmendura në definicionin ( në koncipimin e një sistemi produkti# të shpërndarjesfizike të mallra#e, t,i shohim karakteristikat elementare të tre në mënrë ndarëse/Aktiitetet p0" p0"p#ni$in e po"o!ie6 B tërë koncepti i shpërndarjes fizike, i

përbërë nga akti#itete të ndrshme me karakter sukcesi#, fillon me aktin e paraqitjesdhe pranimit të porosi#e nga konsumatorët dhe procesuimin e tre nëpër sektorë tëndrshëm në kuadër të ndërmarrjes për produkte që nuk kanë ni#el të konsiderueshëm

për in#entarin e tre, dhe , të cilët produkte destinohen në përcjelljen edokumentacionit përkatës%fatura përkatëse(. Në këtë drejtim ekziston një praktikë

pragmatike nga ana e shumë prodhuesit dhe ndërmjetësuesit e cila përbëhet në pranimin e porosi#e në kohë%zakonishtë pas dite përmes forma#e të ndrshme tëkomunikimit' telefon, internet etj.( dhe reagimin ekspediti# të sektorë#e përkatës nëdrejtim të dërgimit të mallra#e sa më shpejtë me dokumentacionin përcjellës, meqëllim të përmbushjes së ne#oja#e dhe kërkesa#e të konsumatorë#e.Aktiitetet e t"%n!po"ti$it6 kanë rolin komplementar në akti#itetet fizike të

shpërndarjes, që #ijnë në shprehje përmes zgjedhjes së mënrës më të përshtatshme për dërgimin fizik të mallra#e që manifestohet me anë të &mime#e sa më të ulta tëtransportit të produkte#e, dërgimin%lë#rimin( në kohën e duhur dhe ruajtja e mallra#etë transportuara në gjendje sa më të mirë me qëllim që të mos shkaktrohen dëmtimet,

prishjet apo procese të padëshirueshme tek produktet që ndikojnë mbi plotësimin ekënaqësi#e të konsumatorë#e.2et natra e transportit përfshinë disa mënra adekuatetë dërgimit fizik të mallra#e deri tek destinacionet përkatëse të cilat mund të jenë/transporti tokësor%me kamiona ose përmes linja#e hekurudhore(, transporti ujor dhetransporti ajror, përcaktimi për të cilat #aret nga mundësitë e ekzistimit të tre,shpejtësia e transportit të mallit, besueshmëria dhe të gjitha këto momente që janë në#arëshmëri prej faktorit më kresorë në afarizëm i cili ka të bëjë me &mimin e kostos sëtransportit.Aktiitetet e depo2iti$it($%&%2ini$it(' paraqiten si akti#itete të domosdoshme përsigurimin e produkte#e të sasi të konsiderueshme për shkak të mospërputhjes së sasisësë ne#ojshme të konsumit për produktet përkatëse dhe cikli i prodhimit që imponojnëdomosdoshmërinë nga depozitimi i një sasie kritike të mallra#e në funksion të

përmbushjes së ne#oja#e të konsumatorë#e. Për shembull, një numër i madh i produkte#e agrare%bujqësore( në sferën e agrobiznesit, edhe pse kanë karakterin e prodhimtarisë sezonale%që prodhohen në sezona përkatëse të #itit' në #erë ose brendasezonës së #jeshtës( ni#eli i kërkesës së konsumatorë#e shtrihet brenda tërë #itin, me&,rast #jen në shprehje funksioni i depozitimit apo magazinimit. Nga k aspekt

paraqitet një raport specifik që ka të bëjë me numrin e punkte#e ekzistuese përmagazinimin e produkte#e të ndërmarrjes dhe shpenzimet që rezultojnë nga ekzistimidhe funksionimi i tre. Prandaj, orientimet strategjike e &do një subjekti afarist ështëqë ta definojë një raport sa më efikas i cili kënaqë kërkesat permanente në rritje përnumrin e magazina#e në interes të konsumatorë#e dhe ni#elet e kosto#e që mund taarsetojnë numrin përkatës të depoja#e.Aktiitetet e inent%"it ( %po $.%/t/% e $%it n0 nie 40 ko"e!pondon $e %t0 t0k0"ke!0!)@ janë, poashtu, në funksion të kënaqëjes së ne#oja#e të konsumatorë#e përdomosdoshmërinë e plotësimit të shpejtë të porosi#e të konsumatorë#e. dhe këtumund të paraqitet dimensioni specifik i raportit në mes ni#elit të mallit në gjendje tëgatshme dhe shpenzimet që rrjedhin nga këto akti#itete %ni#eli kritik i mallit të

gatshëm që mundëson edhe shpenzime më të ulta të in#entarizimit(. Në këtë aspektduhet përmendur ne#ojën e mbajtjes së një ni#eli kritik të mallit të gatshëm i cili ni#el

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


definohet si 5ni#eli kritik i porosisë". 3 ni#el paraqitet si një pikë orientimi përrealizuesit e këtre akti#itete#e, nën të cilin ni#el nuk duhet lejuar që të ekzistojë mallii gatshëm në rast të porosi#e urgjente. dhe këtu paraqitet i njëjti fenomen lidhur mesasinë e mallit në gjendje të gatshme dhe kostot e mbajtjes së in#entarit, që mund tëndikojë mbi efikasitetin e distribuimit.

=** Modeet $0 t0 %pik#%"% n0 di!t"i.#i$

Për shkak të karakterit kompleks të distribuimit si një ndër instrumentet bazë tëmarketingut miks, në praktikën e gjatë botërore, janë diferencuar aplikimet e disamodele#e më efikase në sferën e përcaktimit për modelin përkatës, në mesin e tëcilë#e do t,i përmendim/ +) Modei i di!t"i.#i$it n0 .%20 t0 !pen2i$ee t0"e%i2#%"%< ;) Modei n0 .%20 t0 2&/ed/e! !0 ""#&0! opti$%e p0" t"%n!po"t< =)Modei i 2&/ed/e! !0 k%n%it p0"$e! %&/ent0e t"e&t%"0< ?) Mode n0 .%20 t0n#$"it t0 !#./ektee 40 $%""in p/e!0 n0 di!t"i.#i$ si dhe modele tjera.

Në këtë pjesë të modele#e më të aplikuara nga ana e prodhues#e dhe nga ana endërmjetësues#e në kanalet e shitjes, për shkak të zbatueshmërisë më të madhe do ta

prezantojmë dimensionin e modelit të distribuimit të produkte#e në bazë tëshpenzime#e të realizuara në këtë proces të natrës komplekse.

5i&*=+. Modei i di!t"i.#i$it n0 .%20 t0 !pen2i$ee t0 "e%i2#%"% n0 di!t"i.#i$

Spen2i$et

Spen2i$et e tot%e

Spen2i$et e $%&%2ini$it

Spen2i$et e inent%"it("#%/t/e! !0 $%it n0 nie)

Spen2i$et e t"%n!po"tit

N#$"i i depoe

6odeli i prezantuar bazohet në shumën e shpenzime#e të gjithmbarshme %totale( tërealizuara në procesin e distribuimit të produkte#e dhe përfshinë të gjitha shpenzimet erealizuara në transport deri në njësitë shitëse, shpenzimet nëpër depojat dhe që janërezultat i ser#isime#e të shumta në magazinimin e produkte#e dhe manipulimet e

ndrshme për ruajtjen e tre dhe të cilët kanë karakterin e shpenzime#e progresi#e.3uptohet se ekzistimi i këtre njësi#e shitëse dhe të magazinimit janë të

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


domosdoshme si për ne#ojat e prodhuesit ashtu edhe për ato të shitjes. Për derisa,shpenzimet e magazinimit kanë karakterin e shpenzime#e proporcionale plus #lera eshpenzime#e fikse, të ngjashmën natrë kanë edhe shpenzimet e in#entarit. Në këtëkontekst ndërlidhet edhe dimensioni i shpenzime#e të transportit, të cilët për shkak tëkarakterit degresi# të shpenzime#e #ariabile, të njëjtat %të transportit( z#oglohen.

=* F* Mo!$%""e!/et de kon1iktet potenci%e n0 k%n%et e di!t"i.#i$it n0$%"ketin&

Për shkak te ekzistimit të objekti#a#e të ndrshme në mesin e ndërmjetësues#e tëndrshëm nga njëra ana, me prodhuesit në anën tjetër, mund të paraqiten situataspecifike konfliktuoze me epilog negati# apo poziti#. 3onfliktet nga kkëndë#ështrim nuk duhet shikuar #etëm me konotacion negati# që nënkuptonmosmar#eshje me pasoja të rënda afariste për subjektin ekonomik, por, në të shumtëne raste#e duhet shikuar si ndeshje të opcione#e afariste që ka për qëllim largimin eanëtarë#e të më hershëm të distribuimit me karakter tradicional, të cilët nuk mund t,i

akceptojnë ndrshimet permanente në treg që sjellin mundësi për ndërmarrjen sidomosnga aspekti i efikasitetit në shpërndarje të produkte#e. !ituatat konfliktuoze mund tëlindin në bazë të mosmarr#eshje#e të ndrshme në mes pjesëmarrësit dhe prodhuesit,të cilat mund të kenë gjenezë të ndrshme si& janë/

). moskrerja e rolit të ne#ojshëm nga ana e ndonjë anëtarit të kanalit të shitjesme &,rast #jen deri tek konflikti i pashmangshëm në bazë të objekti#a#e tëndrshme me ata të prodhuesit:

1. ndrshimet në strategjinë e marketingut miks nga ana e prodhuesit në raste kurtë njëjtat ndrshime nuk janë artikuluar anëtarë#e të tjerë të kanalit, përshembull, #endimi i prodhuesit për t,i reduktojë disa mundësi për ndrshimin ekushte#e të #olitshme për konsumatorët në aktin e passhitjes së produkte#e nëformë të ser#isime#e të ndrshme %për riparim, për transport, për kreditim etj.(,dhe mosinformimi i ndërmjetësues#e me shumicë dhe me pakicë nga ana e

prodhuesit mund të shkaktojë situata të ndrshme konfliktuoza me pasojanegati#e edhe për ndërmjetësuesin edhe për prodhuesin,

8. diferencat në mes prodhuesin dhe ndërmjetësuesin nga aspekti i filozofisë sëqasjes ndaj përmbushjes së ne#oja#e të konsumatorë#e % për shembull dallimetekzistuese në mes tregtarë#e me pakicë, lidhur me aktin e reklamimit të

produktit'ktherjes së produktit nga ana e konsumatorit për shkak të defekte#etë ndrshme, që kanë qëndrim shumë poziti# por, në anën tjetër qëndrimi më i#razhdë i prodhuesit për ktherjen %mosktherjen( e atre produkte#e që

shpeshherë, mendojnë se janë të pabaza.:+. konfliktet lidhur me marzhat e ndrshme që i ofron prodhuesi dhe, për të cilatka qëndrime shumë të matura dhe sa më të ulëta, dhe qëndrimet endërmjetësues#e lidhur me ni#elin e marzhës që tentojnë të jetë gjithnjë më ilartë dhe kështu me radhë.

Duhet theksuar momentin që kur paraqiten konfliktet dhe domosdoshmëria nganjë inter#enim në kohë%në mënrë shumë ekspediti#e(, nga ana e palë#e tëin#ol#uara në drejtim të zgjidhjes së konfliktit në kohë, mundësishtë edhe nëmënrë pre#enti#e me qëllim që të mos #ijnë në shprehje konsekuencat e#entualesi rezultat i moszgjidhjes së mosmarrë#eshje#e në mes anëtarë#e të kanalit dhe

prodhuesit, i cili moment mund të ketë pasoja negati#e mbi efikasitetin e

distribuimit në kanalin përkatës së marketingut.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


=** B%!k0p#ni$i $e! p"od#e!e de nd0"$/et0!#e!e

Në procesin e ndërlikuar të distribuimit të produkte#e deri tek konsumatorët,ekzistojnë forma të ndrshme të bashkëpunimit në mes prodhuesit dhendërmjetësuesit, të cilat bazohen mbi realizimin e interesa#e të tre. Në këtë proces,

si& është përmendur edhe më lartë, paraqiten tendenca të ndrshme nga ana e prodhuesit për kontrollin e akti#itete#e kualitati#e të shpërndarjes së mallra#e në tëgjitha fazat e distribuimit si dhe mënrat e formulimit të &mime#e të tre, me &,rastmund të paraqiten mospajtime të ndrshme që mund të shprehen përmes konflikte#e tëndrshme që mund të shkaktojnë pasoja të rënda për afarizmin e ndërmarrjes. Nga kaspekt ndërmarrje#e prodhuese iu paraqiten d opcione sa i përket &ështjes sëmundësi#e për realizimin e distribuimit/ ).( opcioni i parë ka të bëjë me situatënafariste kur ndërmarrja prodhuese nuk ka mundësi të realizojë një bashkëpunim mendërmjetësuesit tjerë nëpër kanalet përkatëse të distribuimit me &,rast është e detruar,që në mënrë #etanake, të organizojë edhe akti#itetet e distribuimit dhe 1.( opcioni idtë, kur ndërmarrja prodhuese mund të realizojë akti#itete të ndrshme të

bashkëpunimit me ndërmjetësues të ndrshëm në sferën e distribuimit me &,rast mundtë formohen lidhje të ndrshme funksionale me shkallë përkatëse të #arshmërisë sëtre brenda kanale#e të shitjes. Nga aspekti i paraqitjes së lidhshmëri#e të ndrshmemund të diferencohen lidhjet #ertikale dhe ato horizontale.Lid/et e"tik%e' paraqiten me rastin e bashkëpunimit të prodhues#e me anëtarët ekanale#e të shitjes prej forma#e më të pa#arura afariste%në formë të kontrata#e tëndrshme( e deri në ni#elet më të larta të karakterit integrues%fuzionues(.Lid/et o"i2ont%e6 paraqiten me rastin e bashkëpunimit në mes ndërmarrje#e

prodhuese dhe të disa lloje#e të kanale#e të shitjes, që nënkupton bashkimin%integrimin( e d ose më tepër ndërmjetësues në një ni#el të njëjtë. 3ëto iniciati#a të

bashkëpunimit në mes prodhuesit dhe ndërmjetësues#e të ndrshëm mund të rrjedhinose nga ndërmarrjet prodhuese ose nga ndërmjetësuesit e ndrshëm në #arëshmëri ngakushtet e tregut dhe interesat e përbashkëta. Në bazë të ekzistimit të këtre forma#e tëndrshme të bashkëpunimit, ndërmarrjet prodhuese kanë mundësi të ndrshme përkombinimin efikas të instrumente#e të marketingut miks. Në mesin e forma#e më tëaplikuara të bashkëpunimit në mes ndërmarrje#e prodhuese dhe ndërmjetësuesit në

procesin e distribuimit, paraqiten : 1"%n!i2%, kon!i&n%cioni, i2in&# dhe format tjeratë bashkëpunimit.5"%n!i2%6 paraqet mënrën e huazimit të biznesit në formë të kooperimit nga ana ehuazuesit %franshizorit( në shfrtëzim%franshizantit(, në bazë të kontratës paraprake

për definimin e të drejta#e dhe obligime#e franshizore.

Kon!i&n%cioni6 paraqet formën e bashkëpunimit në mes prodhuesit, i cili jep mallra tëkonsumit të gjerë, ndërmjetësues#e të ndrshëm, të cilët mallrat i paguajnë pas aktit tëshitjes. 3jo formë e kooperimit në mes prodhuesit dhe ndërmjetësuesit ka përparësitëe #eta për arse, nga njëra anë të mos grumbullimit të stoqe#e nga ana e prodhuesiitdhe nga ana tjetër, mosekzistimi i pronësisë mbi mallrat dhe obligimet nga ana endërmjetësuesit për sasitë e pashitura të mallit, që paraqet një a#antazhë nga aspekti iangazhimit të mjete#e të ndërmarrje#e antare të kanalit të shitjes.izingu' paraqet modelin e kooperimit, i cili bazohet në dhënien e mjete#e me qirashfrtëzues#e që kanë ne#ojë për distribuim, pa in#estuar në blerjen e mjete#etransportuese, për të cilët për shërbimin e tre paguajnë një shumë të caktuar të

para#e.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


?* 9R8M8I8NI SI INSTRUMENT BAZË IMARKETINGUT MIKS

?*+* N%t3"% de de1ini$i i p"o$ocionit

Produktet e prodhuara, sadoqë janë në funksion të përmbushjes së ne#oja#e dhekërkesa#e të konsumatorë#e nga aspekti i #eti#e të tre tekniko'teknologjike, ngaaspekti i &mime#e të definuara dhe ekzistimin e forma#e të pranueshme tëdistribuimit, në qoftë se nuk është aplikuar në ni#elin e duhur edhe promocioni siinstrument bazë të marketingut miks, atëherë parashtrohet petja se sa të njëjtat

produkte janë të njohura për tregun. dhe pse produktet dhe shërbimet e prodhuaranga ana e subjektit afarist janë në korespondim me kërkesat e tregut si rezultat ikërkime#e të realizuara permanente , për shkak të mosinformimit të konsumatorë#e tënjëjtat mbeten të panjohura për blerësit. !i rezultat i mosinformimit të konsumatorë#e

për produktet ekzistuese në treg paraqitet domosdoshmëria nga aplikimi i forma#e tëndrshme të të komunikimit me tregun e snuar me të #etmin qëllim që t,i informuar

pjesëmarrësit në treg për mallrat dhe shërbimet e ofruara, për atributet specifike tëtre, &mimet që i përcjellin, mënrat e distribuimit si dhe karakteristikat tjera.Promocioni paraqet një proces sistematik me karakteristika dinamike, që nënkuptonekzistimin e ndrshime#e permanente që e përcjellin jo #etëm subjektin afarist që

prodhon produktet përkatëse në formë të shpikje#e të ndrshme ino#ati#e të karakterittekniko'teknologjik, por edhe ndrshimet në sferat tjera përbërse të tregut që kanë të

bëjnë me ndërmjetësuesit, me konkurentët, &ështjen e &mime#e, të cilat duhet t,iu përcillen konsumatorë#e përmes forma#e të ndrshme trë komunikimit. 4ë gjitha këto

ndrshime përfshihen në kuadër të një koncepti të promo#imiti cili si instrument imarketingut miks, realizohen efekte të fuqishme mbi sjelljet e #konsumatorë#e.Duhet theksuar faktin që k instrument i marketingut miks ka karakterin integral nëlidhshmërinë funksionale me instrumentet tjerë të marketingut miks' produkti aposhërbimin, &mimin e tre dhe dimensionin e distribuimit. 3jo do të thotë se funksionete të gjitha instrumente#e të marketingut miks realizohen në formë komplementare qënënkupton rëndësinë e posa&me dhe rolin e &do njërit instrument në drejtim tërealizimit të një efikasiteti më të lartë afarist. Nëse produkti nuk i posedonkarakteristikat përkatëse kualitati#e që përcaktojnë pozicionin e tij në treg, atëherë&farëdo forma të distribuimit, &mime të ulta të produktit apo forma të jashtëzakonshmetë promocionit, nuk mund t,i japin efektet e pritura për shkak të mungesës së efektit

sinergjik të të gjithë instrumente#e të marketingut miks. Kse një ilustrim tjetër, nëqoftë se produkti apo shërbimi i posedon karakteristikat përkatëse me ni#el të lartë tëkualitetit por, nëse në parashtrimin komplementar të instrumente#e të marketingutmiks, nuk është formuluar &mimi në suaza të pranueshme, apo nuk janë efekti#eformat e distribuimit, ose më në fund mungojnë akti#itetet e promocionit efikas, nukmund të realizohe efektet e pritura edhe sikur të bëhet fjalë për një produkt me cilësidhe #eti të jashtëzakonshme. Nga kjo mund të përfundojmë se efektet maksimale ngarealizimi i akti#itete#e të marketingut #ijnë në shprehje #etëm përmes realizimit të një

politike integruese të të gjithë instrumente#e të marketingut miks përmes akceptime#etë #azhdueshme të ndrshime#e si në sferën e prodhuesit, në sferën e ndërmjetësues#eashtu edhe në sferën e konsumatorit. Promocioni, si një nga instrumentet bazë të

marketingut miks, paraqet një proces sukcesi# që nënkupton ekzistimin e faza#e tëndrshme të lidhura në mënrë kauzale dhe të sinkronizuar që realizohen në mënrë

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


kontinuele që në bërthamën e #et përfshinë mesazhin apo komunikimin, dhënësin%ndërmarrjen( etij dhe marrësin %akceptuesin(. N0 .%20 t0 k0!%/ $#nd t0 te$i !ep"o$ocioni p%"%4et n/0 p"oce! !#kce!i n0 1o"$#i$in e in1o"$%cionee depo"o!ie t0 nd"3!$e p0"$e! t0 ci0e "e%i2oet ko$#niki$i de in1o"$i$i ikon!#$%to"0e p0" o1e"t%t e nd"3!$e n&% %n% e nd0"$%""/e!*

?*;* S#kce!iiteti n0 p"oce!in e p"o$ocionitPromocioni, që në esencë përfshinë dimensionin e komunikimit, për shkak të natrëskomplekse paraqet një proces të karakterit sukcesi# që nënkupton procesin e përbërnga më shumë faza, duke filluar prej formulimit të ide#e të ndrshme që më pasmodifikohen në forma përkatëse të mesazhe#e të cilat në fund përmes një kanali tëkomunikimit %mjet i komunikimit( iu dërgohen marrës#e të informacione#e. Ido herë,kur një ndërmarrje paraqitet me një produkt apo shërbim të ri, apo bëhet fjalë për

produkte të njohura %të #jetra( që kanë pësuar modifikime më të #ogla apo më tëmëdha apo, thjeshtë, subjekti afarist dëshiron ta zmadhojë shitjen e një produkti duhet,në mënrë obligati#e, të dërgojë mesazhe dhe porosi adekuate deri tek konsumatorët.

!ukcesi#iteti i dërgimit të mesazhe#e në forma të ndrshme të porosi#e mund të shihetmë së miri nga figura'81.

5i&*=;* S#kce!iiteti i ko$#niki$it n0 p"o$ocion

Në procesin sukcesi# të dërgimit të informacione#e nga ana e dërguesit%burimit tëdërgimit të informacionit( diferencohen disa faza të njëpasnjëshme të cilat kanëkarakteristikat e tre specifike që në një #eprim të sinkronizuar japin efektet e tre

produkti#e. !i& shihet qartë, gjatë procesit të sukcesi#itetit të akti#itete#e promo#uesediferencohen këto faza/ faza e identifikimit të burimit të mesazhit: faza e hartimit të

Me!%2i

Medi#$et p0" d0"&i$in e $e!%2it

A#dito"i6o./ekti i $e!%2ee t0d0"&#%"%

Inte"p"eti$i i $e!%2it

B#"i$i6 d0"&#e!i i $e!%2it

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


mesazhit, faza e definimit të mediumit për dërgimin e informacionit: faza einterpretimit të mesazhit dhe faza që ka të bëjë me objektin e dërgimit tëinformacionit.B#"i$i (d0"&#e!i i in1o"$%cionit' kjo fazë ka të bëjë me dërguesin e mesazhe#e që,zakonisht, mund të paraqitet një subjekt afarist, institucion përkatës etj, që përmes

dërgimit të informacione#e të ndrshme auditorit të caktuar dëshirojnë t,i arrijnëobjekti#at e tre.Me!%2i6 paraqet esencën në procesin sukcesi# të promocionit e cila, zakonisht,

përbëhet nga fjalë dhe simbole të ndrshme të dedikuara auditorit të caktuar me përmbajtje të ndrshme, në #arëshmëri nga objekti#at e subjektit afarist. Në këtëkontekst duhet theksuar se gati të gjitha mesazhet përfhijnë informacione që kanë të

bëjnë me emrin e dërguesit, për emrat dhe llojet e mallra#e të tij, atributet dhe benefitet nga përdorimi i tre, për &mimin e tre, #endin ku munden konsumatorët t,igjejnë ata produkte si dhe porosi të ndrshme.Medi#$et p0" d0"&i$in e $e!%2it6 paraqesin, në fakt, mjetet e ndrshme përmes tëcilë#e mundësohet dërgimi i këtre mesazhe#e. Në procesin e komunikimit, zakonisht,

në bazë të mjete#e të cilët përdoren për dërgimin e mesazhe#e, mediumet ndahen nëd kategori gjenerale' k%te&o"i% e ko$#niki$it $e $/ete pe"!on%e 40 ede ede1inon k%"%kte"in pe"!on% t0 ko$#niki$it %komunikimi ndërpersonal, mediumet

personale( dhe k%te&o"i% e ko$#niki$it $e $/ete /ope"!on%e po" 40 $%ni1e!to/n0k%"%kte"in e t3"e $%!i t0 ko$#niki$it $e %#dito"in (mediumet me karaktermasi# ose masmediumet(.6$edi#$et pe"!on%e' paraqesin format e komunikimit direkt, apo ballafaqim të dose më tepër indi#idë#e në mënrë frontale, me &,rast #ërehet një fleksibilitet i lartëdhe mesazhet mund të adaptohen sipas ne#oja#e indi#iduale, meqë bëhet fjalë për njëkomunikim personal në mes indi#idë#e ose disa indi#idë në kuadër të një auditorit të#ogël në një treg të koncentruare. Fjatë këtij komunikimi personal reagimet e

persona#e mund të akceptohen at për at, dhe të jepen përgjigje adekuate në mënrëdirekte.6$edi#$et /ope"!on%e ($edi#$et $%!ie t0 ko$#niki$it) komunikojnë,zakonishtë, me një auditor më të gjerë me &,rast nuk manifestojnë fleksibilitet të lartëdhe kanë efekte në një treg i shpërndarë dhe zakonisht realizohet përmes mediume#emasi#e si& janë mjetet elektronike të komunikimit' radioja, tele#izioni, interneti etj.,ose përmes mjete#e të shtpura'gazetat etj.!e cila formë e mediume#e të komunikimit do të përdoret nga ana e ndërmarrje#e#aret nga shumë faktorë në mesin e të cilë#e dallohet faktori i shpenzime#e %kostoja emediumit(, karakteristikat e produktit apo shërbimit, objekti#at e ndërmarrjes gjatë

komunikimit, orientimet dhe preferimet e auditorit etj. Hakonisht, efektet më të mira janë realizuar përmes një qasje kombinuese në përdorimin e të d forma#e tëmediume#e të komunikimit, sepse kombinimi i tre jep shpeshherë efekte përkatëse sinë sferën e zmadhimit të ni#elit të interesimit të konsumatorit ashtu edhe në sferën eshtimit të shitje#e.Bnterpretimi i mesazhit' nënkupton mundësitë e akceptimit të mesazhit të dërguar ngaana e auditorit dhe që bazohet në ni#elin e qartësisë së mesazhe#e të dërguara. Duhettheksuar dukurinë që mund të paraqitet me aktin e pranimit të mesazhit, e cila ka të

bëjë me paqartësitë dhe konfuzionet që mund t,i pëcjellin mesazhet si dhe efektetnegati#e të cilat mund të rezultojnë në bazë të mosinterpretimit të saktë dhe të plotënga ana e konsumatorë#e.

A#dito"i %po o./ekti i $e!%2ee t0 d0"&#%"%6 në fakt paraqet tregun e snuar,grupet e caktuara të konsumatorë#e, zrtarët qe#eritarë, publiku etj..2arësisht nga

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


madhësia e auditorit, karakteristikat demografike, stilit të jetës, disperzimi hapsinoretj., definohen edhe tipet e kanale#e të komunikimit.

3ur jemi tek këto akti#itete sukcesi#e të komunikimit në promocion duhet patur parassh efektet e fundit nga aplikimi i këtre forma#e të komunikimit, të cilat #ijnë

në shprehje përmes reagime#e adekuate %feedback'u( të auditorit ndaj mesazhe#e tëdërguara. Reagimet më të dëshiruara në procesin e promocionit paraqiten me rastin e

blerjes së produkte#e nga ana e konsumatorë#e, me &,rast nënkuptohet se format përkatëse të mesazhe#e të dërguara kanë patur efektetin e plotë dhe të qëlluar.

?*=* 0i$et e p"o$ocionit

Nga ajo që është sqaruar më parë mund të themi se akti#itetet e promocionit kanë përqëllim përmes mesazhe#e dhe porosi#e të dërguara t,i bindin konsumatorët për blerjene produkte#e dhe shërbime#e përkatëse. Në kuadër të objekti#a#e më të rëndësishmeqë promocioni, si një prej elemente#e bazë të marketingut miks snon t,i realizoj në

mënrë sa më efikase konsiderohen/ d0"&i$i i in1o"$%cionee kon!#$%to"0e<p0"p/ek/et p0" t,i .ind#" kon!#$%to"0t de 1ik!i$in e $e!%2ee n0 k#/te!0n ekon!#$%to"0e*

'd0"&i$i i in1o"$%cionee%mesazhe#e,porosi#e( konsumatorë#e' si një prej preokupime#e kresore të promocionit ka të bëjë dhënien e informacione#e tëndrshme, sidomos, në fazat fillestare nga zh#illimi i produktit, dhe qëllimisublimohet në shtimin e kërkesa#e të konsumatorë#e për blerjen e produkte#e

përkatëse. senca e plasimit të informacionit qëndron në shtimin e ni#elit të kërshërisësë konsumatorit, ose stimulimi i interesimit ekzistues së blerësit potencial në një ni#elmë të lartë që rezulton me realizimin e hapit të tij kritik për blerjen e produktit.'p0"p/ek/et p0" t,i .ind#" kon!#$%to"0t6 #ijnë në shprehje përmes aplikimit tëforma#e të ndrshme të moti#imit të konsumatorë#e për blerjen e produkte#e

përkatëse që kanë për qëllim kon#ertimin e gatishmërisë së ni#elit të ulët tëkonsumatorit për blerje në ni#el më të lartë që rezulton me blerjen e produktit.' 1ik!i$i i $e!%2ee n0 k#/te!0n e kon!#$%to"0e' ka për qëllim që përmes një

promo#imi të karakterit më agresi# ta shtojë ni#elin e interesimit të konsumatorit dhe, përmes kësaj, edhe mbajtjen në mend të emrit dhe markës së produktit.

?*?* Aktiitetet n0 k#%d0" t0 p"o$oi$it $ik!

Promo#imi si një prej instrumente#e të marketingut miks realizon akti#itete në drejtimtë informimit të konsumatorë#e për programin e prodhimit, për &mimet e produkte#e,

për funksionimin e kanale#e të shitjes, si dhe informacione tjera të cilat janë nëfunksion të përmbushjes së ne#oja#e të konsumatorë#e në formë të porosi#e tëndrshme për dhënien e orientime#e konkrete për sjelljet e tre. dhe me rastin e

promocionit si instrument i marketingut miks, #jen në shprehje domosdoshmëria e njëkombinimi efikas të të gjithë instrumente#e, të cilët në një kombinim efikas dhe

produkti# mundësojnë një ni#el të lartë të efikasitetit, i cili manifestohet përmesndikime#e në ndrshimin e qëndrime#e të konsumatorit për marrjen e #endime#ekritike për blerje. Nëse shikohen në mënrë ndarëse akti#itetet e ndrshme në kuadër

të promocionit, atëherë rrallë kur mund të arrihen efektet e larta në realizimin eobjekti#a#e afariste. Prandaj, për realizimin e qëllime#e të parashtruara dhe për ta

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


pushtuar tregun e snuar, ndërmarrja obligohet që të zbatojë një koncept të #eprimit përmes kombinimit të akti#itete#e në kuadër të promocionit i cili koncept ështëdefinuar si 5koncepti i promocionit miks".“9"o$oi$i $ik!' paraqet formën e akti#itete#e të ndrshme të promocionit që kanëtë bëjnë me !it/et pe"!on%e(di"ekte(, 1o"$%t e !it/ee t0 %%nc#%"%, p#.iciteti,

$%""0d0niet $e p#.ik#n de p"op%&%nd% ekono$ike*

?*?*+* Sit/et pe"!on%e (di"ekte)6 si formë e komunikimit të shitësit mekonsumatorët në mënrë direkte paraqet një mundësi të përshtatshme për t,iu

përgjigjur ne#oja#e 5ad hoc" të blerës#e dhe sigurimin e feedback'ut tëmenjëhershëm. Përmes zbatimit të kësaj forme të komunikimit konsumatori është nësituatë që të sigurojë informacone të ndrshme për ofertën ekzistuese, dhe në bazë tëkësaj t,i eksponoj në #end reagimet e #eta poziti#e apo negati#e që do të jenë nëfunksion të përmirësimit të gjrndjes faktike. Në realitet, bëhet fjalë për një formë

pragmatike dhe shumë specifike që ka epërsitë e #eta sidomos nga aspekti i mundësi#etë ndrshme nga prezantimet direkte të produktit apo shërbimit me të gjitha

karakteristkat përcjellëse. Përmes shitje#e personale për#e& realizimit të promocionittë produktit, në njërën anë, mundësohet edhe realizimi i aktit të shitblerjes, nga anatjetër. Për realizimin e suksesshëm të kësaj forme të komunikimit me konsumatorët,nga ana e ndërmarrje#e prodhuese angazhohen ekspert të dalluarë në sferën ekomunikimit me konsumatorët, që kanë #eti të oratorit dhe aftësi bindëse dhe të cilëtnjohin mirë dimensionet e produktit. Për shkak të karakteristika#e të #eta kjo formë eshitjes #jen në shprehje sidomos në sferën e konsumit industrial sepse mallratindustriale nuk janë të përshtatshëm për promocion masi#. 7nët poziti#e e kësaj forme#ijnë në shprehje, përmes kon#erzacione#e të ndrshme në mes shitës#e dhe blerës#emë së miri prezanton mundësitë dhe ser#isimet e ndrshme që ofrohen nga ana endërmarrjes, për karakteristikat tekniko'teknologjike të produktit, &mimin e tre etj.

Nga ana tjetër sigurohen informacione nga blerësit potencialë, që i parashtrojnësugjerimet dhe #ërejtjet e tre në #endin e komunikimit. !hitja personale nuk kandonjë lokacion të caktuar dhe, e njëjta, mund të realizohet kudo që është ene#ojshme'në ndërmarrjen prodhuese, në njësitë e ndrshme të shitjes sëndërmjetësues#e etj.?*?*;* 5o"$%t e !it/ee t0 %%nc#%"%6 si formë e promo#imit miks ka të bëjë meakti#itetet e ndrshme për moti#imin e konsumatorë#e për blerje përmes forma#e tëndrshme të stimulimit të tre* Përndrshe, forma e shitje#e të a#ancuar paraqet, në

përgjithësi, një mundësi afatshkurtër për ta stimuluar rritjen e kërkesës. 3jo formë e promocionit iu dedikohet, zakonishtë, konsumatorë#e finalë në forma të ndrshme të

stimulimit të tre.

5o"$%t e p"e$ie6 paraqesin mënrën e stimulimit të konsumatorit që në bazë të#lerës së përgjithshme të blerjes përfitojnë dhurata të ndrshme apo kupona tëcaktuara përmes së cilë#e mund të blejnë produkte shtesë në shitoret e caktuara.5o"$%t e o/0"%e !p0".3e!e' bazohet në dhënien e shpërblime#e të ndrshme ngaana e ndërmarrje#e prodhuese në bazë të sigurimit të kupona#e përkatëse tësiguruara nga blerja e produkte#e të organizatorit që konsumatorit mund t,i sjellinshpërblim.5o"$%t e p"e2%nti$it t0 p"od#ktee n0p0" p%n%i"e, n0 ek!po2it% !peci%e, n0!ito"et p0"k%t0!e etj. < paraqesinë mundësitë për stimulimin e shitjes së produkte#e

të prodhuesit përmes këtre prezantime#e që kanë për qëllim stimulimin e #ëllimit tëshitjes dhe zmadhimin e efikasitetit të shitjes.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


?*?*=*9#.iciteti6 si formë e akti#itete#e të promo#imit paraqet komunikimin jopersonal që nënkupton formën e komunikimit masi# e cila nuk paguhet nga ana endërmarrjes dhe realizohet me transmetimin përmes media#e të ndrshme tëkarakterit masi#. 0shtë me rëndësi të theksohet se akti#itetet, informacionet dhemesazhet nuk i porositë ndërmarrja dhe e njëjta nuk ka shpenzime për këtë formë të

promocionit. Publiciteti përfshin shkrime dhe reportazhe të ndrshme nga redaksitë emediume#e të informimit masi# si& janë' radioja, tele#izioni, gazetat e ndrshme,re#istat etj. dhe, në përgjithësi, këto akti#itete kontrollohen nga mediumet përkatëssepse materiali i emetuar është pjesë përbërëse të programe#e të tre të punës. Përmesmediume#e të informimit masi#, konsumatorët dhe publiku mësojnë për momentetk&e nga afarizmi i ndërmarrjes, mësojnë pë momente të mira ose për momente të

padëshirueshme që kanë edhe konsekuenca përkatëse mbi imi?hin dhe pozicionin endërmarrjës në treg. 3jo formë e promocionit ka rëndësinë e #et sepse afirmonakti#itetet poziti#e apo negati#e të ndërmarrjes në sferën e ofertës dhe të kërkesës, të

pozicionit që ka në treg, raportet me konkurentët etj. , me &,rast krijohet opinioni poziti# apo negati# për ndërmarrjen dhe k moment duhet të jetë një orientir për

mbajtjen e kursit stabil afarist i cili transmetohet në mënrë poziti#e deri tekkonsumatorët.?*?*?*M%""0d0niet (ko$#niki$i) $e p#.ik#n@ paraqesin akti#itete të promocionitmiks me qëllim të ndikimit mbi mendimin e publikut për përkrahjen dhe pranimin endërmarrjes me &,rast ngritet ni#eli i besimit ndaj saj. 7kti#itetet e komunikime#e me

publikun realizohen përmes mjete#e dhe mas mediume#e të promocionit me &,rast bëhet dërgimi i informacione#e të ndrshme lidhur me ndërmarrjen dhe #eprimtareinëe saj. 6arrëdhëniet me publikun janë sintezë të akti#itete#e të marrëdhënie#eekonomike, sociologjike, psikologjike, kulturore me njerëzit. të ndërmarrjes tëdrejtuara si rrethit të opinionit të afërt ashtu edhe publikut të rrethit më të gjerë meqëllim të krijimit të besimit të tre poziti# për #eprimtarinë e ndërmarrjes. Nga kjo delse marrëdhëniet e mira me publikun janë në funksion të zmadhimit të imi?hit tëndërmarrjes. 7kti#itetet në lidhje me marrëdhëniet me publikun kanë karakterin e

procesit që kanë poër qëllim ndrshimin e mendimit publikpër #realizimin eobjekti#a#e të ndrshme afariste.)@ 3 proces i nmarrëdhënie#e me publikun #jen nëshprehje përmes komunikime#e të rëndomta, në mënrë gojore, ose përmes emetimitdhe shtpjes së mesazhe#e dhe porosi#e të ndrshme nëpër mediumet e karakteritmasi#.

?** 9"op%&%nd% ekono$ike de "0nd0!i% e !%/

Për shkak të rëndësisë dhe rolit që e ka, propaganda ekonomike për#e&se shpeshherëidentifikohet dhe barazohet me promo#imin, e njëjta , nga ana e shumë ekspertë#e tëmarketingut, përfiton trajtimin e instrumentit të pestë të marketingut miks. Në realitet,

propaganda ekonomike paraqitet si pjesë përbërëse të së politikës së promocionit, qëdonë të thotë se është pjesë integrale e promo#imit miks, dhe si e tillë ka dimensioninmë të kufizuar se instrumenti i promo#imit. Në mënrë obligati#e imponohet edhe&ështja që ka të bëjë me dilemat e ndrshme profesionale në marketing në lidhje meidentifikimin e saj me dimensionin dhe nocionin e reklamës. !hpeshherë, në disa#ende, në masmediumet e tre, nocioni i reklamës identifikohet me nocionin e

propagandës ekonomike, edhepse reklama paraqet nocionin më të ngushtë se propaganda. Në përgjithësi, n0n nocionin e p"op%&%nd0! ekono$ike n0nk#ptoen

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


t0 &/it% %ktiitetet e "e%i2#%"% p0"$e! 1o"$%e de $%!$edi#$ee t0nd"3!$e $e 40i$ t0 ko$#niki$it $e t"e&#n $e -,"%!t p%!oen $e!%2e depo"o!i kon!#$%to"0e p0" k%"%kte"i!tik%t e p"od#ktee de !0".i$ee* Nga mëlartë mësojmë se rëndësia e propagandës ekonomike #jen në shprehje përmes dhëniessë informacione#e dhe porosi#e të ndrshme me qëllim lidhshmërinë e prodhuesit me

konsumatorin. 7kti#itetet në kuadër të propagandës ekonomike kanë natrëndinamike, që nënkupton ndrshime permanente nga aspekti i përshtatjes ndajsubjekte#e afariste, lloje#e dhe asortimentit të produkte#e, konsumatorë#e, publikutetj. Në esencë të propagandës ekonomike qëndrojnë mesazhet e ndrshme dhe porosit,të cilat iu dedikohen konsumatorë#e me qëllim të zgjimit të kurreshtjes së tre dhe në

bazë të kësaj, të ndikohet mbi marrjen e #endime#e për blerjen e produkte#e. Prandaj,duke patur parassh rëndësinë e porosi#e si komponentë thelbësore e propagandës, siformë për realizimin e objekti#a#e të ndërmarrjes. Në këtë drejtim, porositë duhet të

janë shumë precize dhe konzistente, që do të thotë të artikulueshëm për marrsin e porosi#e, me dëshirë që të fiksohen në kujtesën e konsumatorë#e për t,i mbajtur mendnjë kohë më të gjatë. Propaganda ekonomike në realizimin e akti#itete#e të #eta

promo#uese, #epron në mënrë interakti#e, që nënkupton se, për#e& që ka ndikim mbifaktorët e mjedisit %të afërm dhe të largët(, mbi stilin e jetesës, mbi sjelljet ekonsumatorë#e etj., në të njëjtën kohë edhe #et iu nënshtrohet përshtatje#e tëndrshme të domosdoshme ndaj faktorë#e të mjedisit. Për shkak të diapasonit të gjerëqë përfshinë kjo formë e promocionit, ne realizimin e akti#itete#e të rëndësishme

promoti#e tërheq edhe pozicionin e konsiderueshëm të mjete#e financiare nga bu?hetii marketingut, por, në bazë të efekte#e shumë të mëdha dhe produkti#e afariste qëarrihen përmes kësaj forme të promocionit, ata shpenzime shpeshherë edhearsetohen. !idomos, në fazat fillestare, kur ni#eli i shpenzime#e janë të

pakrahasueshme me efektet e të ardhura#e nga propaganda, por më #onë, medepërtimin sukcesi# dhe fiksimin e mesazhe#e dhe porosi#e të ndrshme nën #etëdijëne konsumatorë#e dhe publikut të gjerë, fillojnë të kthehen mjetet financiare në mënrëtë multiplikuar, që nënkupton efekte të jashtëzakonshme financiare si rezultat i

propagandës efikase. Në #arëshmëri prej objekti#a#e të ndërmarrjes, politika e propagandës ekonomike koncipohet dhe planifikohet për periudha të shkurtra ose për periudha më të gjata kohoreO. 3uptohet, se rezultatet më efikase në realizimin eakti#itete#e propagandistike të promocionit #ijnë në shprehje përmes një kombinimimë racional të të gjithë instrumente#e të marketingut miks dhe të promocionit miks, qënënkupton një parashtrim dhe #eprim adekuat me karakter integral.Realizimin i funksione#e të ndrshme të propagandës ekonomike #jen në shprehje

përmes realizimit të akti#itete#e në sferat e ndrshme' të konsumatorë#e, të

prodhuesë#e dhe ndikimet në sferën e përgjithshme socio'ekonomike të një #endi. Nga aspekti i kon!#$%to"it, e njëjta në akti#itetet e ndrshme pro#okon shttësat e brendshme, latente, të konsumatorë#e me &,rast #jen deri te zgjimi i tre që më pasedhe shndërrohen në forma përkatëse të dëshira#e dhe kërkesa#e përkatëse që më nëfund rezultojnë me aktin e blerjes së produkte#e nga ana e blerës#e. Për arse se

propaganda ekonomike iu destinohet njeriut, si qenie psikologjike, informacionet nëformë të mesazhe#e dhe të porosi#e të ndrshme duhet të pranohen nga indi#idi'konsumatori në mënrë sa më të qartë dhe i kuptueshëm. Pikërisht, përmbajtjet emesazhe#e dhe të porosi#e duhet të jenë me karakter pro#okues apo ngacmues për

psikën e indi#idit. 6eqenëse me propagandën ekonomike tentohet të ndrshohenqëndrimet, bindjet dhe mendimet e konsumatorit, atëher duhet dhënë #end dhe

hapësirë të #e&antë të psikologjisë së konsumatorit dhe momenti psikologjik të përfshihet në përbërjen e mesazhe#e dhe porosi#e. 6esazhet dhe porositë, në mënrë

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


maso#ike, shpërndahen përmes mediumet e ndrshme % billborde, pllakate, gazeta tëndrshme, 42'së, radiosë, internetit etj.( me &,rast përfshijnë grupet e ndrshme, përnga madhësia dhe struktura, dhe ndikojnë në mënrë adekuate mbi psikologjinë dhendrshimin e qëndrime#e të tre në mënrë poziti#e.

Në këto konstelacione të ndrshme, kur edhe ekzistojnë interesa të ndrshme të të

gjithë pjesëmarrës#e në treg, p"od#e!it, në rolin e ofrues#e të mallëra#e dheshërbime#e propaganda ekonomike i ndihmon subjektit afarist për një parashtrimekspediti# ndaj kërkesa#e të tregut, në definimin e preferimie#e të konsumatorë#e ngaaspekti i asortrimentit të prodhimit, ndikon mbi formimin e imazhit të produkte#e me&,rast shtohet #ëllimi i shitjes, ndikon mbi formulimin e &mime#e, për zbatimin eforma#e më të përshtatshme të distribuimit dhe në fund, edhe koncipimin e njëstrategjie afatgjate të ndërmarrjes për pozicionim të lartë në tregun konkurencial.

Ndërsa sa i përket aspektit !o40"o", roli dhe rëndësia e propagandës ekonomike #jennë shprehje përmes ndikimit të saj mbi rrjedhat ekonomike, psikologjike, sociologjike,kulturore, juridike etj..

?** +* 8./ekti%t e p"op%&%nd0! ekono$ike

Retrospekti#isht, propaganda ekonomike si koncept ka ekzistuar edhe më herët, nëformacionet e mëparshme socio'ekonomike, kuptohet me specifika, forma dheobjekti#a përkatëse që kanë koresponduar me zh#illimet e atëhershme ekonomike, qëdonë të thotë se ka ekzistuar dhe funksionuar para profilimit të marketingut si njëkoncept i filozofisë afariste. 3uptohet, ndrshimet radikale dhe kualitati#e në tregjetglobale bashkëkohore, kanë krijuar kushte përkatëse për profilimin e propagandësekonomike në forma më të sofistikuara të aplkikimit të saj, të cilat korespondojnë edheme kërkesat, ne#ojat dhe objekti#at #azhdimisht në ndrshim, të konsumatorë#e. Ndërobjekti#at më të rëndësishme që preokupojnë një koncept bashkëkohor të propagandësekonomike konsiderohen/ ko$#niki$i (id!$0"i%) e1ik%! $e t"e&#n dekon!#$%to"0t< e1ekti i ndiki$it $.i pot0!i$in e neo/%e t0 kon!#$%to"0e<nd"3!i$i i !/e/ee t0 kon!#$%to"it< ndiki$ $.i k#/te!0n e kon!#$%to"it< $.i!tiin e /et0!< $.i e1ik%!itetin %1%"i!t t0 nd0"$%""/e! etj.Fjitha këto objekti#a janë të karakterit dinamik që nënkupton ndrshimet permanentenë form të modifikime#e përkatëse që ndodhin në sferën e këtre objekti#a#e të

përcjellura me specifikat adekuate në treg.!i& është përmendur edhe më lartë, ndër preokupimet kresore të propagandësekonomike është krijimi i mundësi#e efikase për lidhshmërinë e suksesshme metregun dhe konsumatorët. Për realizimin e këtij objekti#i ndërmarrja duhet, në mënrë

të pandërprë, të realizojë akti#itete të ndrshme lidhur me sigurimin e informacione#enga sfera e konsumatorë#e në lidhje me madhësinë e tre, struktura e tre nga aspekti imoshës, gjinisë, ni#elit të arsimimit, të kulturës, aftësia e tre blerëse, përkatësiafetare, ni#eli i standardit, faktorët e mjedisit të afërm dhe të largët%mjedisi i posa&ëmdhe i përgjithshëm( si dhe &ështje tjera. Në kuadër të akti#itete#e të komunikimit, përshkak se blerësit në këto kohëra dinamike nuk kanë shumë mundësi që të in#estojnë%humbin( kohë në sigurimin e produkte#e të ne#ojshme, dallohen akti#itetet që kanëtë bëjnë me &ështjen e ndikimit %influencës( mbi konsumatorin me qëllim ndihmës.

Në mungesë të informacione#e të ne#ojshme për produktet e ndrshme, &mimi i tre,#etitë përcjellëse kualitati#e, #endi ku munden të blehen, mënra e distribuimimit etj.,konsumatorët për#e& që duhet të in#estojnë një pjesë të konsiderueshme nga koha e

tre gjithnjë në mungesë, për të njohtohet me mundësitë e ofertës në treg, i njëjti dot,iu nënshtrohet edhe shpenzime#e përkatëse. Pikërisht, në këtë aspekt #jen në

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


shprehje roli i propagandës ekonomike si instrument i promo#imit miks, që përmesndihmesa#e që i ofron konsumatorit në drejtim të përcaktimit efikas në blerje, poashtundihmon edhe nga aspekti i krijimit të qëndrime#e poziti#e në procesin e #endosjes

për blerje. Nga kjo përfundojmë se akti#itetet e propagandës shtrihen në mënrë paralele edhe në sferën e ofertës edhe në sferën e kërkesës, për arse se me shtimin e

ni#elit të kërkesës përmes dhënies së informacione#e të ndrshme konsumatorë#e,mundëson shtimin e ni#elit të kërkesës e cila, në mënrë automatike, mundësonshtimin edhe të ni#elit të ofertës. Në një parashtrim paralel dhe preokupim të kësaj

propagande, si rezultat i efekte#e të arritura në bazë të lidhshmërisë së dkomponente#e elementare të tregut të lirë, nga ana tjetër mundësohet efikasitet të lartë

për shkak të shtimit të #ëllimit të shitjes, i cili rezulton me efekte përkatëse financiare për ndërmarrjen, të cilët janë edhe parakushte për pozicionimin strategjik tëndërmarrjes në tregun e snuar. Në këtë kontekst, roli i propagandës ekonomike #jennë shprehje edhe me ndikimet që i ushtron në sferën e ndrshimit të sjellje#e, stilit të

jetës, të ni#elit të konsumit etj., përmes forma#e të ndrshme të plasimi tëinformacione#e për risitë në treg, për produktet ino#ati#e, që kanë #eti të reja

kulitati#e si dhe ndrshimet permanente që ndodhin në treg, me &,rast, përmes këtreinfluenca#e, ndrshojnë edhe sjelljet e tre në formë të reagime#e përkatëse poziti#eqë janë në korespondim me ngjarjet e tregut. !i rezultat i ndikimit të propagandësekonomike kanë ndrshuar pamjen klasike shumë #endbanime rurale por edhemënra e jetesës. Për shembull, tash më #azhdimisht z#oglohen dallimet në stilin e

jetës në mes konsumatorë#e të #ende#e urbane dhe rurale%si rezultat i modernizimitdhe të paisshmërisë së familje#e në #endet rurale' #eturat, tele#izioni, kompjuterët etj.të gjitha këto që kanë ndikuar në masë të madhe mbi ndrshimet kualitati#e në jetesëne tre(.

?**;* Medi#$et e p"op%&%nd0! ekono$ike Në realizimin e akti#itete#e të marketingut, si filozofi afariste, përdoren mjete tëndrshme të komunikimit %personale dhe jopersonale( me tregun dhe konsumatorët,në formë të mesazhe#e dhe të porosi#e, realizimi i të cilë#e mundësohet përmesmediume#e të ndrshme.5/%% $edi#$ n0 $%"ketin& n0nk#pton $/etin de $0n3"0n p0"$e! t0 ciitd0"&oet ( $#nd0!oet) in1o"$%cioni n&% p"od#e!i de"i tek kon!#$%to"i.0shtë numri i madh i lloje#e të mediume#e të cilët kanë dallime në mes #eti për#e&nga aspekti funksional, edhe nga aspekti i mundësi#e dhe specifika#e të tre tëndrshme por edhe nga aspekti i mundësi#e të përfshirjes së numrit më të madh tëkonsumatorë#e. 0shtë theksuar edhe më lartë ndarja e mediume#e në bazë të

përdorimit të mjete#e' në $edi#$e pe"!on%e de %t% t0 k%"%kte"it /ope"!on% ($e

k%"%kte" $%!i)*?**;* +* Medi#$et pe"!on%e (di"ekte) p"op%&%ndi!tike6 përfshijnë shitësit dhe përfaqësuesit e ndrshëm të ndërmarrje#e, të cilët ofrojnë mjete të ndrshme të promo#imit %produktet që shiten, prospektet, katalogjet, mostra të ndrshme të produkte#e etj.(, dhe mundësojnë marrjen e informacione#e të ndrshme nga ana ekonsumatorë#e në formë të komunikime#e të ndrshme gojore. Për#e& komunikime#endërpersonale, shpeshherë, të njëjtit iu drejtohen edhe auditorë#e më të #egjël me&,rast roli i tre efikas #jen në shprehje në një treg të koncentruar.2et produktetr që gjenden në lokalet ku realizohet propaganda ekonomike paraqesinobjektet e propagandës. Poashtu, edhe mjetet e ndrshme në formë të katalogje#e,

prospekte#e etj. paraqesin mjete shumë të aplikuara për qëllime propagandistike të

cilët mundësojnë marrjen e informacione#e nga ana e të interesuarë#e për atributet e produkte#e, &mimin e tre dhe &ështje tjera të cilat n?isin konsumatorët për #endosjen

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


e tre për blerje. Për nga aspekti i përshtatjes, manifestojnë fleksibilitet të lartë, qënënkupton aftësinë e tre për përshtatjen e mesazhe#e për ne#ojat specifike të tre.3omunikimet direkte si formë e komunikimit të shitësit me konsumatorët në mënrëdrejtpërdrejti paraqet një mundësi të përshtatshme për t,iu përgjigjur ne#oja#e 5adhoc" të blerës#e dhe sigurimin e feedback'ut %informacioni ktheshëm(të

menjëhershëm. 3jo formë e komunikimit me konsumatorin siguron informacone tëndrshme për ofertën ekzistuese, dhe në bazë të kësaj t,i eksponoj në #end reagimet e#eta poziti#e apo negati#e që do të jenë në funksion të përmirësimit të gjrndjes faktike.-ëhet fjalë për një formë pragmatike dhe shumë specifike që ka epërsitë e #etasidomos nga aspekti i mundësi#e të ndrshme nga prezantimet direkte të produktit aposhërbimit me të gjitha karakteristkat përcjellëse. !hitjet personale për#e& realizimit të

promocionit të produktit, në njërën anë, mundësojnë edhe realizimin e aktit tëshitblerjes, nga ana tjetër. Në realizimin e suksesshëm të kësaj forme të komunikimitme konsumatorët, nga ana e ndërmarrje#e prodhuese angazhohen ekspert të dalluarënë sferën e komunikimit me konsumatorët, që kanë #eti të oratorit dhe aftësi bindësedhe të cilët njohin mirë dimensionet e produktit. Për shkak të karakteristika#e të #eta

kjo formë e shitjes #jen në shprehje sidomos në sferën e konsumit industrial sepsemallrat industriale nuk janë të përshtatshëm për promocion masi#. përsitë e kësajforme #ijnë në shprehje, përmes kon#erzacione#e %komunikimi gojor( të ndrshme nëmes shitës#e dhe blerës#e më së miri prezanton mundësitë dhe ser#isimet e ndrshmeqë ofrohen nga ana e ndërmarrjes, për karakteristikat tekniko'teknologjike të

produktit, &mimin e tre etj. Nga ana tjetër sigurohen informacione nga blerësit potencialë, që i parashtrojnë sugjerimet dhe #ërejtjet e tre në #endin e komunikimit.!hitja personale nuk ka ndonjë lokacion të caktuar dhe, e njëjta, mund të realizohetkudo që është e ne#ojshme'në ndërmarrjen prodhuese, në njësitë e ndrshme të shitjessë ndërmjetësues#e, nëpër markete, qoshqet, panairat, ekspozitat etj.?**;*;* Medi#$et $%!ie (/ope"!on%e) p"op%&%ndi!tike6 6ediumet masi#e%jopersonale( ose, zakonisht, shprehja më e përdorur 5masmediumet" paraqesinsistemet më të përsosura elektronike dhe të shtpit, që kanë karakterin e mundësi#e të

pakufizuara të informimit masi#, që nënkupton mundësit e përfshirjes maso#ike tëshfrtëzues#e %pranues#e( të informacione#e, zakonisht një auditor shumë të gjerë nënjë treg të shpërndarë, moment i cili reperkuon edhe një shkallë më të ulët tëfleksibilitetit të tre. Në kuadër të mediume#e masi#e bëjnë pjesë mjetet e ndrshmetë propagandës ekonomike me specifikat e tre pëlrcjellëse si& janë/ "%dio6/%,teei2ioni, !t3pi, inte"neti etj. kziston një #ështirësi nga aspekti i #lerësimit tëefekte#e dhe të rezultate#e që shënojnë këto format dhe llojet e ndrshme tëmediume#e me karakter masi#, gjatë realizimit të akti#itete#e të tre promo#uese.

St3pi6 paraqet mediumin e fuqishëm me karakter maso#ik për shkak të mundësi#e për t,i le?uar nga ana e le?ues#e me numër të madh. !htpi si nocion por edhe sidimenzion propagandistik ka diapazon të gfjerë të kuptimi dhe në kuadër të këtijfenomeni informati# përfshihen këto mjete/ gazetat e ndrshme ditore, ja#ore, re#ista

poashtu të ndrshme etj. Fazetat janë reprezententë kresorë të mediume#e masi#e tështpura, që kanë përdorimin maso#ik nga ana e le?ues#e nga edhe rrjedh rëndësia esaj si mjet oi fuqishëm i shtpit. dhepse kanë karakterin e përgjithshëm informati#,efektet e larta në bazë të ekzistimit të gazeta#e #ijnë si rezultat i përshtatjes sëinformacione#e për kategoritë përkatëse të le?ues#e, sidomos nëpër #endet edukshme, që i kap sri i le?uesit duke le?uar informacionet tjera por, në të shumtën eraste#e mesazhet dhe porositë përcillen me ilustrime përkatëse që ngacmojnë

#ëmendjen e le?uesit. Prandaj, teksti në gazetë duhet të jet i qartë, i kuptueshëm, ishkurtë me qëllim të mbajtjes në mend. Për#e& këto epërsitë, gazetat kanë edhe

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


momente negati#e që #ijnë në shprehje përmes ekzistimit të një numri tëkonsiderueshëm të konsumatorë#e analfabetë, të tjerët nuk kanë afinitete për le?imndërsa një kategori tjetër le?ojnë gazetat e tre të preferuara por që nuk i përfshijnëinformacionet përkatëse dhe të ne#ojshme. dhe re#istat, si mjete propagandistike tështpit kanë misionin e #et, por që nga aspekti kohor dalin prej shtpit më rrallë% &do

ja#ë, &do d ja#ë, në muaj e kështu me radhë(. Përfshijnë tekste të ndrshme propagandistike të përcjellura me efekte adekuate ilustrati#e dhe fotografike.Për shkaktë përmbajtjes më #ëlliminoze mund të shfrtëzohen për një kohë më tAë gjatë.R%dio/% ' paraqet një medium i fuqishëm elektronik që ka rëndësinë e #et në sferën e

propagandës ekonomike, i cili përmes audio efekte#e realizon komunikimin mekonsumatorët. Dimensioni i këtij mjeti të komunikimit masi# #jen në shprehje përmesmundësi#e të pakufizuara në dërgimin e informacione#e përkatëse, me &,rast arrihet

përfshirja e distanca#e të largëta hapsinore, gati në të gjitha mjedise. 0shtë interesantmënra e destinimit të mesazhe#e dhe porosi#e përmes këtij mediumi, që zakonishtrealizohet përmes përcjekkjes muzikore, shpeshherë të kombinuara me ndërhrjehumoristike të kohëpaskohëshme. 4ë gjitha informacionet e dërguara përmes këtij

mediumi nuk duhet të jenë #ëlliminoz dhe të gjera për shkak të zbehjes së mesazhe#edhe të porosi#e që shkaktojnë harresën e shpejtë ngase nuk mund të perceptohen nëni#elin e duhur #etëm me shqisat e të dëgjuarit. Përmes këtij mediumi duhet realizohetnjë propagandë me karakter agresi#e me kohëzgjatje të shkurtë, precize që tërheqin#ëmendjen e konsumatorë#e.Teei2ioni6 për nga mundësitë e ofruara paraqet mediumin shumë të fuqishëm dheatrakti# elektronik që ka epërsi të ndrshme tekniko'teknologjike në krahasim meradion, të cilat #ijnë në shprehje përmes akceptimit të informacione#e nga ana ekonsumatorë#e në mënrë audio'#izuele, që nënkupton mundësit e apsorbimit tëmesazhe#e dhe të porosi#e nga ana e konsumatorë#e përmes shqisa#e të dëgjuarit dheshqisa#e të pamurit. Pikërisht, këta epërsitë që realizohen në bazë të këtre mundësi#etekniko'teknologjike mundësojnë efekte përkatëse tek tek spektatorët që janë sirezultat të efekte#e të le?imit të tekstit dhe të shikimit të ilustrime#e të ndrshme që,së bashku, në mënrë kombinuese, japin efektet më të larta nga aspekti i perceptimitdhe të mbajtjes në mend mesazhet e dërguara. 6e përsosjet permanente tekniko'teknologjike në sferën e telekomunikacione#e, tele#izioni si mjet i përsosur elektronik

për promocion, #azhdimisht pozicionohet në mesin e mjete#e më të përdorura propagandistike. 3ëto mundësitë me diapazon të gfjerë që i ofron k medium tëkarakterit masi#, bazohen edhe në karakteristikat kualitati#e që #azhdimisht iu shtohenkëtij mjet elektronik, sidomod kohë#e të fundit përmes ndërtimit të një rrjeti tëfuqishëm të telekomunikacionit që mundësohen përmes rrjetit kabllo#ik dhe satelitor.

3ëto rrjete të përsosura të telekomunikacionit mundësojnë bartjen e informacione#e propagndistike në të gjitha mjediset të botës globale, që sot, përmes ekzistimit të mjetitmë të fuqishëm elektronik' inte"neti, bota ka trajtimin e një fshati global, që në

përkthim do të thotë se informacionet barten me shpejtësi maramendëse në mes d pika#e më të largëta të botës' #etën për 1'8 sekonda.

Në bazë të praktika#e të suksesshme të dëshmuara afariste, efekte më të mira në sferëne propagandës ekonomike janë arritur përmes kombinimit të forma#e ekzistuese tëkomunikimit me konsumatorët me &,rast, shpeshherë, masmediumet paraqiten në roline gjeneratorit të kërshërisë dhe të interesit të konsumatorit ndërsa format personale tëmediume#e përmes komunikimit personal realizojnë rolin e n?itësit në procesin e

shitjes së produkte#e apo shërbime#e.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


?* * =* Modeet $0 t0 %pik#%"% n0 p0"c%kti$in e $edi#$it t0 p"op%&%nd0!ekono$ike' si rezultat i ekzistimit të një diapazoni të gjerë të mjete#e të ndrshme tëmediume#e me karakter maso#ik të informimit në kuadër të promocionit si instrumentthemelor i marketingut miks, ekzistojnë edhe njl numër i madh i modele#e që

përdorën për zgjedhjen e mediumit më të përshtatshëm, me karakteristika optimale, në

realizimin e një propagande të suksesshme ekonomike. 3uptohet se përcaktimi imodele#e më optimale realizohet në bazë të plotësimit të disa kritere#e që kanë të

bëjnë me &ështjen e efikasitetit, të ekspedi#itetit, rezultate#e të arritura etj. Në esencëtë përcaktimit të mediume#e më të përshtatshme për realizimin e propagandësekonomike qëndrojnë modelet matematikore që, në bazë të përmbushjes së kritere#e të

përmendura më lartë, përcjellin komponentën e optimalizimit nga akti#itetet erealizuara. Në mesin e modele#e më të aplikuara në drejtim të zgjedhjes sëmediume#e me karakter më optimal në realizimin e akti#itete#e të propagandësekonomike konsiderohen))/ modeli i #lerësimit të plane#e, modeli mediac, modelimatematikor i programimit linear, modeli i kurbës jolineare etj.

?**?* 9"op%&%nd% ekono$ike n0 $0n3"0 di"ekte

dhe kjo formë e mediume#e masi#e ka rëndësinë e #et sidomos, kohë#e të fundit qëka aplikim në tregun e shtete#e të zh#illuara ekonomike. 3jo formë propagandistikeakti#itetet e #eta i realizon përmes mediume#e të postës, telefonit, telegrafit, format endrshme të afishe#e etj. Në sferën e kësaj forme propagandistike ekzistojnëkomunikime të ndrshme dhe të pandërprera në mes produesit dhe konsumatorët

përmes dërgimit permanent të shkresa#e të ndrshme në formë të afishe#e, broshura#e, literatura#e profesionale propagandistike me qëllim të shtimit tëkërshërisë së konsumatorë#e dhe mbajtjen e ni#elit të lartë të interesimit të tre përofertat e ndërmarrjes.3uptohet se sot, në botën e globalizuar, kur zh#illimi i teknikës dhe të teknologjisë kashënuar ni#ele më të larta të ci#ilizacionit, kur si rezultat i zh#illime#e të ho#shmetekniko'teknologjike, bota ka përfituar pamjen e një fshati, ekzistojnë forma dheteknika të shumta që janë në funksion të propagandës ekonomike si instrument i

promocionit miks, i cili është në kuadër të marketingut miks.

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


B 4 R 7 4 E R 7

7/22/2019 m a r k e t i n g Mix (1)


) Neil J. -orden, 54he concept of marketing miks" 6arketing Classics, 7lln and -akon Bnc. -oston,')*>), p. 8>>.

1 4.e#it/"6arketing !ucdees through Differentiation of 7uthing, Jar#ard -usiness, )*@, p.>,8 Ph. 3otler, 56arketing 6anagement1, Prentice Jall Bnc. NeO Lers, 1@@), p. );,+ 3eegan .L."Flobal 6arketing 6enagement", +'th edition, Prentice' Jall, ngleOood,chiffs,

'N.)**, P.8,; 4elor -. 5 !trategjies for planning" Range Planing, 7ugust, 1@@8, p.)@1,= . C. -ursk: L.9. Champan/ NeO Decision 6arketing 4ools for 6enagers, NeO 7merican i brar,

'NeO ork, )*=8, p.8)+:> Dr. 6. 6ilosa#le#iq, 6arketing, !a#remena administracija, -eograd, )*), str.8): Dr. Nedeljko Bka&," 6egjunarodni marketing u posllo#anju i raz#oju", -irotehnika, Hagreb, )*,

str.1;:* STUVWXUYWZU W [S\]^_WSU`] ^UVUU W_SWYWZ], UVU, )*@: _S. 18>:)@ _U [\_S\U ]W'SWS]VW [S]T],, ]\TSU, )*=, _S.18):)) Prof.Dr. 7leksandar -azala,"6arketing i strazhi#anja", -eograd, )*), str.1@+,

m a r k e t i n g mix (1)

Documents