Temel Kavramlar

Gök Tanrı

Maveraünnehir

Divan-ı Lügati’t Türk

Dandanakan

Kutatgu Bilik

Buhara

Semerkand

Türklerin tarihini

bilmeden İslam tarihinin

anlamak mümkün

olamayacağı nasıl tabii

ise, İslam tarihi

çerçevesi içerisine

sokmadan Orta zaman

Türk tarihini anlamak

mümkün olamayacağı

da o kadar tabidir.

M. Fuad Köprülü, İslam Medeniyet Tarihi, s. 13

M. Fuad Köprülü

Yukarıda verilen Kavramlar size neleri çağrıştırmaktadır?Yukarıdaki sözün Türk-İslam Tarihi ile ilgili yaptığı vurgu nedir?

Bu kavramlardan oluşan bir paragraf yazalım mı?

KARAHANLILAR(840-1212

Haritaya göre Uygur devletinin yıkıldığı tarihte Kırgızlar ve Karahanlılarkurulmuştur. Bu size Türk Teşkilat yapısıyla ilgili ne hatırlatıyor?

Haritaya göre Karahanlılar hangi devletten ayrılmış olabilir?

Orta Asya’da kurulan İlk Müslüman Türk devletidir. batı Türkistan’dakurulmuştur.

Bilge kül kadir han tarafından kurulmuş, başkenti Balasagundur. Kadir Han 893 yılında Devletin merkezini Kaşgar’a taşımıştır.

Karluk, Yağma ve Çiğil Türklerinden oluşmuştur. İslam öncesi Türk Devletlerinde görülen İkili yönetim anlayışını

devam ettirmiştir. Satuk buğra han zamanında İslamiyeti kabul etmişlerdir.(920) Satuk

Buğra Han Abdulkerim adını almıştır. Ebu Nasr Ahmet zamanında Gaznelilerle birleşerek Samanoğulları

devletini yıkıp Maveraünnehir’e hakim olmuşlardır. Ebu Nasr Ahmet, Abbasi Halifesi tarafından tanınan ilk Türk-İslam

Hükümdarı olmuştur. Gaznelilerle sık sık çatışmışlardır. Hanedan arasında çıkan

anlaşmazlıklar yüzünden Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılmışlardır.

İkili Yönetim Anlayışı neydi?Karahanlı Devleti’nin Türk Tarihindeki önemi hakkında neler

söylenebilir?

Doğu Karahanlılar(1042-1211)

Haritaya göre Doğu Karahanlılar hangi önemli şehirleri içinde barındırıyor?

Haritaya göre Batı Karahanlılar hangi önemli şehirleri içinde barındırıyor?

• Doğu Karahanlılar 1090 yılında Selcuklularabağlanmışlar 1130 yılında Moğol Karahitayların hakimiyetine girmiş; 1211’de de yıkılmışlardır.

• İlk hükümdarları sayılan Tamgaç Buğra Han’a Yusuf Has Hacip KutadguBilig’i sunmuştur.

Yusuf Has Hacip ve Kutadgu Bilig Hakkında ne biliyoruz?

Kutadgu Bilig’e göre hükümdarların halkına karşı sorumlulukları nelermiş?

Kutadgu Bilig’e göre halkın hükümdarına karşı sorumlulukları nelermiş?

Kutadgu Bilig’de verilen öğütlerden hangileri günümüzde geçerli olabilir?

Karahanlılar Döneminde başka hangi önemli eserler sayılabilir?

Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lügati’t Türk adlı eserini yazma sebepleri neler olabilir?

yorumlayalım

YAZAR ESER ÖZELLİĞİ

YUSUF HAS HACİP KUTADGU BİLİG HÜKÜMDARA ÖĞÜTLER VERİR. SİYASETNAME ÖZELLİĞİNE SAHİPTİR.

KAŞGARLI MAHMUT DİVAN-LÜGATİ’T TÜRK

İLK TÜRKÇE ARAPÇA SÖZLÜKTÜR. TÜRK DİLİNİN ZEGİNLİĞİNİ KANITLAR.

YÜKNEKLİ EDİP AHMET

ATEBET-ÜL HAKAYIK

AHLAK KİTABIDIR.

AHMET YESEVİ DİVAN-I HİKMET İSLAMİYETİ TASAVVUFİ OLARAK ANLATAN TÜRKÇE ESERDİR.

XI. Yüzyılda Türk-İslam dönemine ait yazarların karşısındaki boşluklara, ne gelmelidir.

XII. Yüzyılda yaşamış Türk-İslam bilginleri topluma karşı sorumlulukları gereği neler yapmışlardır?

Batı Karahanlılar (1042-1212): başkenti semerkantolup Harzemşahlar tarafından yıkılmıştır.