Persartikel De Standaard - 20 oktober 2014

persartiKel - de stan daard - 20 oktober 2014

26 MENS & ECONOMIE DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014

PHoe zijn jullie zelf die periodedoorgekomen?

‘Wij zijn zelf niet als bouwpromo­tor actief, maar werken samenmet promotoren ter plaatse. Deprijsdaling die door de crisis werdveroorzaakt, maakte het Spaansevastgoed toegankelijk voor eennieuwe groep investeerders. Wo­ningen die we tevoren voor200.000 tot 300.000 euro van dehand deden, kosten nu nog onge­veer 150.000 euro. Natuurlijkheeft dat de verkoop enorm gesti­muleerd.’‘De kwaliteit en afwerking van denieuwbouwwoningen is er specta­culair op vooruit gegaan, omdatkopers veeleisender werden enook door de strengere regelgevingin Spanje. In combinatie met delagere prijs wordt zo'n apparte­ment meteen interessant.’

Nu is het moment om in dezemarkt te stappen?

‘De afgelopen jaren zijn de prijzenweer aan het stijgen, dus snel zijnis de boodschap. Een pand dat en­kele jaren geleden 100.000 euromoest kosten, kost nu bijvoor­beeld 122.000 euro. Je moet welbedenken dat die projecten enkelejaren geleden in opstartfase wa­ren, en er op sommige plaatsennog niet veel te zien was. Vandaagkunnen promotoren iets meervragen, omdat de domeinen en ur­banisaties intussen volledig ont­

wikkeld zijn, wat de interesse vande kopers aanwakkert.’

Kopen uw klanten een dergelijkpand puur als investering?

‘Sommigen zijn op zoek naar eeninvestering die meer opbrengtdan het spaarboekje. Zij kopendan enkele appartementen tege­lijk, die ze verder verhuren, terwijlze ook op een prijsstijging hopen.Anderen zijn gewoon op zoek naareen vakantiewoning. Nog een an­dere groep combineert de twee, enverhuurt het huis bijvoorbeeld inperiodes waarin ze zelf niet naarSpanje gaan. Om klanten daarbijte helpen, onderhouden we goedecontacten met de plaatselijke ver­huurkantoren.’

Wat heeft zo'n Spaans vakan­tiehuis voor op een vastgoedin­vestering aan bijvoorbeeld deBelgische kust?

‘Vastgoed aan de Belgische kust iserg duur. Een vakantiewoningmet zeezicht kan algauw 500.000euro kosten, een garage 50.000euro. Voor dergelijke bedragenheb je vandaag een modernenieuwbouwvilla, met privézwem­bad in Alicante en toegang tot debeach club van de eigenaars ophet nabije strand. En ginds heb je320 dagen zon per jaar.’

Is dit nu een handel die im­muun is voor hausses en bub­bels? Wat als de prijzen begin­nen te galopperen?

‘Nu zijn de prijzen zeer gunstig, dekans dat je vandaag een slechteaankoop doet is klein. De huidigescherpe prijzen hebben we vroe­ger nooit gehad, zeker niet in denieuwbouwprojecten. Maar dan

moet je wel nu beslissen, de prij­zen gaan weer in stijgende lijn.’

Hebt u zelf een huis ter plaat­se?

‘Toen we destijds in het Spaansevastgoed stapten, hebben we erzelf ook een huis gekocht. In eer­ste instantie als investering, maaromdat we de helft van de tijd tochin Spanje zijn voor het werk, heb­ben we ter plaatse sowieso eenvast verblijf nodig. Dat maakt ookdat je snel en efficiënt heen enweer kunt reizen, met enkel hand­bagage.’

Zo’n investering wordt in uwpromo voorgesteld als ‘sparenin bakstenen.’ Werken jullie ook

GELD&BELEGGENINTERVIEW III LEEN VERMEULEN, HIP ESTATES

Het Antwerpse immokantoor HipEstates promoot investeringen inSpaanse vakantiewoningen. Instappenin die markt kan vandaag tegenongeziene prijzen. Althans voor desnelle beslissers, want de prijzenstijgen stilaan weer.

‘Sparen in buitenlandse baksteen’

‘De kwaliteit enafwerking van denieuwbouwwo­ningen in Spanje iser spectaculair opvooruit gegaan’VAN ONZE MEDEWERKER

MICHIEL LEENSCHILDE | Leen Vermeulen, er­

kend vastgoedmakelaar, richtteHip Estates op aan het einde vande jaren negentig. Samen methaar echtgenoot Steven Theunisspecialiseerde ze zich in Spaansvastgoed. ‘Destijds was vastgoedin Spanje al een interessante in­vestering. Wie toen een woning opplan kocht, kon ze al met meer­waarde van de hand doen zodrahet gebouw voltooid was.’

Is dat vandaag nog steeds zo?De horrorbeelden van leeg­staande nieuwbouwappartemen­ten in Spanje liggen nog vers inhet geheugen.

‘Tijdens de boom van de pre­cri­sisjaren hebben enkele domeinenopgetrokken, soms 2.000 à 3.000woningen in één keer. Op het

ogenblik dat die plannen ontston­den, hield dat steek: in heel Euro­pa was er interesse in dergelijkebuitenverblijven, ook omwille vanhet heerlijke klimaat in het zuidenvan Spanje.’‘Toen de crisis uitbrak, haaktenvooral Britse klanten af, omdathet verschil tussen pond en eurozwaar in hun nadeel uitviel: plotswerd het vakantieverblijf voorhen 20 tot 30 procent duurder.Dat heeft die projecten genekt. Decrisis, de kloof tussen pond en eu­ro, en het stilvallen van de Britsemarkt hebben tot dat overaanbodgeleid. De promotoren die die si­tuatie overleefd hebben, zijn slim­mer geworden. Ze bouwen nu veelkleinschaliger. Geen enkel bedrijfgaat in de huidige markt duizendwoningen ineens op de marktbrengen.’

met een vertragende groei in Chi­na. Threadneedle geeft niet meer ofminder aan dat een aantal paradig­ma’s zullen sneuvelen.David Donora, de specialist grond­stoffen bij Threadneedle, zegt datde grondstoffenprijzen terug ophun intrinsieke waarde zullen ge­waardeerd worden. ‘Door hetagressieve drukken van geld doorde centrale banken zijn de meestegrondstoffenprijzen veel te duurgaan noteren. Daardoor zijn de ont­ginningsinspanningen enorm toe­genomen. Maar nu die resultaat op­leveren, schakelt China, de belang­rijkste afnemer, over op een lagerinvesteringsritme.’ De tijd dat degrondstoffenprijzen mee evoluerenmet de aandelenkoersen, ligt ach­ter ons, zegt Donora.De Threadneedle­fondsen onder­wegen de meeste grondstoffen. Al­leen koper, lithium, nikkel en zinkvinden nog genade. De eerste driewegens een klimmend aantal toe­passingen, zink omdat het aanbodonder druk staat – wat overigensgoed nieuws is voor Nyrstar.De trendwijziging is wellicht nog

VAN ONZE MEDEWERKER

JAN REYNSLONDEN | Het eindejaar nadert,

de vermogensbeheerders gevenhun visie op wat er te veranderenstaat. Het Londense Threadneedlestaat bekend om zijn open aanpak.Belangrijke evoluties pikken ze alseerste op. Op de Threadneedlepersdag twee jaar geleden – in volleeurocrisis – was de hoofdeconoomvan Berenberg bank de gastspre­ker. Hij voorspelde het einde van deeurocrisis, met de melding datFrankrijk later nog wel problemenzou veroorzaken.Nu was het hoofdthema bij Thread­needle de revolutie op de olie­markt, het einde van de hogegrondstoffenprijzen in combinatie

BELEGGINGSFONDSEN

Aardolie en gas lager,Chinese groei tragerZes jaar geleden gingen degrondstoffenprijzen nog doorhet dak, vandaag gaan ze doorde bodem. David Donora vanThreadneedle legt uit waaromdat de nieuwe regel is.

het sterkste voor de belangrijkstegrondstoffen van allemaal: aard­olie en aardgas.De prijs van gas is ondertussen inde VS al zo laag gezakt dat de nieu­we schalieboringen (in gesteenten)niet meer zoeken naar gas, maar al­leen naar olie. Schaliegas wordt zoalleen nog gewonnen als bijproductvan schalieolie. De prijs van aard­olie wordt meer wereldwijd be­

paald, maar stilaan begint de pro­ductie van schalieolie in de VS ookeen neerwaartse druk uit te oefe­nen op de olieprijs. Gewoon omdatde productie enorm is toegenomen.Donora: ‘Meer dan de helft van dewereldwijde investeringen in deolieproductie gebeurt ondertussenin de VS. Men werkt al veertig jaaraan de schalieontwikkeling, maarpas de laatste tien jaar is de produc­

tie echt op gang gekomen.’En de technologie verbetert nog al­tijd. Donora denkt dat de technolo­gie uiteindelijk de bezorgdheid omhet milieu tegemoet zal komen, zo­dat er ook in Europa schalieolie zalgewonnen worden. Ook in China ziter veel energie in gesteenten, maarvoorlopig is men er niet in geslaagddat te ontginnen. Ook dat is moge­lijk een kwestie van tijd.

PORTEFEUILLE

DS­Infografiek | Bron: U.S. EIA

Revolutie op Amerikaanse oliemarkt : productie stijgt en verbruik daalt

1949 1952 1955 1958 1961 1964 1967 1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012

1967­ 1982: snelle toename verbruik : opgelost

met snelle toename import

2005­ 2014:verbruik neemt af en

productie stijgt:import klapt in mekaar

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

21.000

24.000

X 1.000vaten per dag

olieproductie VS

netto olie import VS

olieverbruik VS

DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014 MENS & ECONOMIE 27

het erfdeel van broer en zus. Zijerven dan in het totaal 3/4devan de nalatenschap van uwzoon, eveneens onderling te ver­delen in gelijke stukken. Zouook een van hen al overledenzijn op het moment dat de nala­tenschap van hun broer Michelopenvalt, dan worden de kinde­ren van de overleden broer ofzus ‘bij plaatsvervulling’ tot deerfenis geroepen. Zij moeten hetdeel van hun overleden ouderdan in gelijke delen onder el­kaar verdelen.Indien uw zoon niet akkoord

We gaan ervan uit dat uw onge­huwde zoon ook niet wettelijksamenwoont en geen eigen kin­deren heeft. In die situatie zijnzowel de broer en zus van uwzoon als zijn beide ouders zijnwettelijke erfgenamen. Elke ou­der heeft recht op een kwart vande nalatenschap. De andere helftvan de erfenis gaat naar debroer en zus van uw zoon. Zijmoeten hun erfdeel in gelijkestukken onder elkaar verdelen.Zou de vader van uw zoon aloverleden zijn, dan wordt zijnerfdeel (1/4de) toegevoegd aan

Ggaat met dit wettelijke erfopvol­gingscenario, dan kan hij daarvia een testament van afwijken.Hij moet er wel rekening meehouden dat het wettelijk erfdeelvan de ouders in deze situatieeen reservatair erfdeel is. Con­creet: uw zoon heeft niet hetrecht om u uw erfdeel (1/4de) teontnemen via een testament, netzo min als het erfdeel van zijnvader (1/4de) indien die nog inleven zou zijn.Het overige deel van zijn nala­tenschap is vrij beschikbaar enkan hij via testament toewijzen

aan om het even wie.Als uw zoon zou trouwen ofwettelijk zou gaan samenwonen,dan verandert de situatie volle­dig. De langstlevende partnererft dan minstens het levenslan­ge vruchtgebruik van de gezins­woning en de inboedel. Afhan­kelijk van het huwelijkscontractkunnen de rechten van de hu­welijkspartner van uw zooneventueel ook uitgebreider zijn.Bovendien kan uw zoon vanafdan ook de voorbehouden erfre­serve van zijn ouders uitschake­len via een testament of schen­king in het voordeel van zijnpartner.Tot slot willen we er ook nog opwijzen dat voorafgaand aan deverdeling van de erfenis eerst deschulden nog verrekend moetenworden met het actief van denalatenschap. Zou uw zoon bij­voorbeeld een woonkrediet afge­sloten hebben voor de aankoopvan zijn huis, dan moet eersthet krediet afgelost wordenvooraleer de erfgenamen wor­den uitbetaald.

Wie zal het huis van mijnongehuwde zoon erven?Mijn zoon Michel is ongehuwd en heeft een eigen woning. Watgebeurt er met zijn eigendom bij zijn overlijden? Moet hij eentestament maken? Hij heeft een oudere broer en een jongere zus.Zij leven in goede verstandhouding.L.V.

Voorafgaand aan deverdeling van deerfenis moeten eerstde schulden nogverrekend worden

GELDVRAGEN

MAANDAG 20 OKTOBERb België: consumentenvertrouwen

in oktober.b Bedrijven: kwartaalcijfers van

Mobistar, Philips, SAP, Apple enIBM.

DINSDAG 21 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer McDonald’s en Coca­Cola.

WOENSDAG 22 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van

onder meer Melexis, Heineken,GSK en Boeing en omzetcijfersBarco.

DONDERDAG 23 OKTOBERb Eurozone: consumentenvertrou­

wen in oktober.b Bedrijven: Kwartaalcijfers van

onder meer Telenet, CMB, Umi­core en Amazon.com en tweedetussentijds verslag Nyrstar.

VRIJDAG 24 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer Belgacom.

5FAVORIETEAANDELENVAN

1Vasco Data SecurityDe Belgische producent van de digipass en transactiebeveiliging trokde verwachtingen op en speelt goed in op ‘mobiel’ en ‘the internet ofthings’. Noteert tegen 26 keer de verwachte winst binnen de grenzenvan het toelaatbare.

2Ameriprise FinancialDeze spin­off van American Express heeft een netwerk van 10.000financiële planners en is marktleider in de VS. Speelt goed in op destijgende vraag naar financieel advies bij gepensioneerdebabyboomers. Beheert 800 miljard dollar. Koers/winst: 15,5.

3Market Vectors Junior Gold Miners (GDXJ)Deze tracker met opkomende goud­­en zilverproducenten staatzwaar onder druk door de lagere prijzen voor edelmetalen.Individuele bedrijven uit de korf doen het evenwel beter. Niet voorweduwen en wezen.

4FLY Leasing LimitedDe luchtvaart staat zwaar onder druk door Ebola. Ook FLY, eenleasingmaatschappij in vliegtuigen die vooral metlangetermijncontracten werkt. De koersdaling is een koopkans. Dewaardering is laag met een koers/winst van 13.

5UmicoreDe Belgische materialengroep heeft de wind van voren door de crisisin de grondstoffenmarkten. Gaf eerder een omzet­enwinstwaarschuwing, maar de doelstellingen voor dit jaar kunnengehaald worden. De recente koersval is overdreven.

Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts

NICO PANTELISUITGEVERSLIM BELEGGEN

© Katrijn Van Giel

AGENDA

Beste investering

‘De eerste woning in Spanje, diewe toen op plan kochten, kon­den we snel doorverkopen meteen mooie winst. Vastgoedinves­teringen gaan steeds gepaardmet grote bedragen, maar als jeer dan winst mee kunt maken,valt die in absolute cijfers ookgoed uit.’

Slechtste investering

‘De aandelen die we hadden,met enkele klassiekers als Ler­nout & Hauspie, maar ook bank­aandelen, zoals het ‘goede­huis­vader­aandeel’ van Fortis, daarwillen we niet meer aan terug­denken. Indertijd hadden we, netals veel andere beleggers, hetgevoel dat we er wel moesteninstappen. Niemand kon op datmoment voorspellen wat er metdie bedrijven en hun aandelenzou gebeuren.’

aan fondsen of investeringspro­ducten waarmee beleggers deprojecten kunnen meefinancie­ren, zonder daarom eigenaar teworden van een woning?

‘Vandaag kun je het eigenaar­schap van een villa al splitsen oververschillende eigenaars, waarbijdan afspraken worden gemaaktwie er wanneer van de woning ge­bruik kan maken. Dergelijke rege­lingen worden verankerd in eennotariële akte. Natuurlijk moet jewel met elkaar overeenkomen. Demeeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

.COMhet grootste aanbod villa’s & appt in Spanje

www.hipestates.com

turnhoutsebaan 72 - 2970 schilde (antw.)

info@hipestates.com - bel gratis: 0800 62 500

erkend lid biv nr. 504 093

26 MENS & ECONOMIE DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014

PHoe zijn jullie zelf die periodedoorgekomen?

‘Wij zijn zelf niet als bouwpromo­tor actief, maar werken samenmet promotoren ter plaatse. Deprijsdaling die door de crisis werdveroorzaakt, maakte het Spaansevastgoed toegankelijk voor eennieuwe groep investeerders. Wo­ningen die we tevoren voor200.000 tot 300.000 euro van dehand deden, kosten nu nog onge­veer 150.000 euro. Natuurlijkheeft dat de verkoop enorm gesti­muleerd.’‘De kwaliteit en afwerking van denieuwbouwwoningen is er specta­culair op vooruit gegaan, omdatkopers veeleisender werden enook door de strengere regelgevingin Spanje. In combinatie met delagere prijs wordt zo'n apparte­ment meteen interessant.’

Nu is het moment om in dezemarkt te stappen?

‘De afgelopen jaren zijn de prijzenweer aan het stijgen, dus snel zijnis de boodschap. Een pand dat en­kele jaren geleden 100.000 euromoest kosten, kost nu bijvoor­beeld 122.000 euro. Je moet welbedenken dat die projecten enkelejaren geleden in opstartfase wa­ren, en er op sommige plaatsennog niet veel te zien was. Vandaagkunnen promotoren iets meervragen, omdat de domeinen en ur­banisaties intussen volledig ont­

wikkeld zijn, wat de interesse vande kopers aanwakkert.’

Kopen uw klanten een dergelijkpand puur als investering?

‘Sommigen zijn op zoek naar eeninvestering die meer opbrengtdan het spaarboekje. Zij kopendan enkele appartementen tege­lijk, die ze verder verhuren, terwijlze ook op een prijsstijging hopen.Anderen zijn gewoon op zoek naareen vakantiewoning. Nog een an­dere groep combineert de twee, enverhuurt het huis bijvoorbeeld inperiodes waarin ze zelf niet naarSpanje gaan. Om klanten daarbijte helpen, onderhouden we goedecontacten met de plaatselijke ver­huurkantoren.’

Wat heeft zo'n Spaans vakan­tiehuis voor op een vastgoedin­vestering aan bijvoorbeeld deBelgische kust?

‘Vastgoed aan de Belgische kust iserg duur. Een vakantiewoningmet zeezicht kan algauw 500.000euro kosten, een garage 50.000euro. Voor dergelijke bedragenheb je vandaag een modernenieuwbouwvilla, met privézwem­bad in Alicante en toegang tot debeach club van de eigenaars ophet nabije strand. En ginds heb je320 dagen zon per jaar.’

Is dit nu een handel die im­muun is voor hausses en bub­bels? Wat als de prijzen begin­nen te galopperen?

‘Nu zijn de prijzen zeer gunstig, dekans dat je vandaag een slechteaankoop doet is klein. De huidigescherpe prijzen hebben we vroe­ger nooit gehad, zeker niet in denieuwbouwprojecten. Maar dan

moet je wel nu beslissen, de prij­zen gaan weer in stijgende lijn.’

Hebt u zelf een huis ter plaat­se?

‘Toen we destijds in het Spaansevastgoed stapten, hebben we erzelf ook een huis gekocht. In eer­ste instantie als investering, maaromdat we de helft van de tijd tochin Spanje zijn voor het werk, heb­ben we ter plaatse sowieso eenvast verblijf nodig. Dat maakt ookdat je snel en efficiënt heen enweer kunt reizen, met enkel hand­bagage.’

Zo’n investering wordt in uwpromo voorgesteld als ‘sparenin bakstenen.’ Werken jullie ook

GELD&BELEGGENINTERVIEW III LEEN VERMEULEN, HIP ESTATES

Het Antwerpse immokantoor HipEstates promoot investeringen inSpaanse vakantiewoningen. Instappenin die markt kan vandaag tegenongeziene prijzen. Althans voor desnelle beslissers, want de prijzenstijgen stilaan weer.

‘Sparen in buitenlandse baksteen’

‘De kwaliteit enafwerking van denieuwbouwwo­ningen in Spanje iser spectaculair opvooruit gegaan’VAN ONZE MEDEWERKER

MICHIEL LEENSCHILDE | Leen Vermeulen, er­

kend vastgoedmakelaar, richtteHip Estates op aan het einde vande jaren negentig. Samen methaar echtgenoot Steven Theunisspecialiseerde ze zich in Spaansvastgoed. ‘Destijds was vastgoedin Spanje al een interessante in­vestering. Wie toen een woning opplan kocht, kon ze al met meer­waarde van de hand doen zodrahet gebouw voltooid was.’

Is dat vandaag nog steeds zo?De horrorbeelden van leeg­staande nieuwbouwappartemen­ten in Spanje liggen nog vers inhet geheugen.

‘Tijdens de boom van de pre­cri­sisjaren hebben enkele domeinenopgetrokken, soms 2.000 à 3.000woningen in één keer. Op het

ogenblik dat die plannen ontston­den, hield dat steek: in heel Euro­pa was er interesse in dergelijkebuitenverblijven, ook omwille vanhet heerlijke klimaat in het zuidenvan Spanje.’‘Toen de crisis uitbrak, haaktenvooral Britse klanten af, omdathet verschil tussen pond en eurozwaar in hun nadeel uitviel: plotswerd het vakantieverblijf voorhen 20 tot 30 procent duurder.Dat heeft die projecten genekt. Decrisis, de kloof tussen pond en eu­ro, en het stilvallen van de Britsemarkt hebben tot dat overaanbodgeleid. De promotoren die die si­tuatie overleefd hebben, zijn slim­mer geworden. Ze bouwen nu veelkleinschaliger. Geen enkel bedrijfgaat in de huidige markt duizendwoningen ineens op de marktbrengen.’

met een vertragende groei in Chi­na. Threadneedle geeft niet meer ofminder aan dat een aantal paradig­ma’s zullen sneuvelen.David Donora, de specialist grond­stoffen bij Threadneedle, zegt datde grondstoffenprijzen terug ophun intrinsieke waarde zullen ge­waardeerd worden. ‘Door hetagressieve drukken van geld doorde centrale banken zijn de meestegrondstoffenprijzen veel te duurgaan noteren. Daardoor zijn de ont­ginningsinspanningen enorm toe­genomen. Maar nu die resultaat op­leveren, schakelt China, de belang­rijkste afnemer, over op een lagerinvesteringsritme.’ De tijd dat degrondstoffenprijzen mee evoluerenmet de aandelenkoersen, ligt ach­ter ons, zegt Donora.De Threadneedle­fondsen onder­wegen de meeste grondstoffen. Al­leen koper, lithium, nikkel en zinkvinden nog genade. De eerste driewegens een klimmend aantal toe­passingen, zink omdat het aanbodonder druk staat – wat overigensgoed nieuws is voor Nyrstar.De trendwijziging is wellicht nog

VAN ONZE MEDEWERKER

JAN REYNSLONDEN | Het eindejaar nadert,

de vermogensbeheerders gevenhun visie op wat er te veranderenstaat. Het Londense Threadneedlestaat bekend om zijn open aanpak.Belangrijke evoluties pikken ze alseerste op. Op de Threadneedlepersdag twee jaar geleden – in volleeurocrisis – was de hoofdeconoomvan Berenberg bank de gastspre­ker. Hij voorspelde het einde van deeurocrisis, met de melding datFrankrijk later nog wel problemenzou veroorzaken.Nu was het hoofdthema bij Thread­needle de revolutie op de olie­markt, het einde van de hogegrondstoffenprijzen in combinatie

BELEGGINGSFONDSEN

Aardolie en gas lager,Chinese groei tragerZes jaar geleden gingen degrondstoffenprijzen nog doorhet dak, vandaag gaan ze doorde bodem. David Donora vanThreadneedle legt uit waaromdat de nieuwe regel is.

het sterkste voor de belangrijkstegrondstoffen van allemaal: aard­olie en aardgas.De prijs van gas is ondertussen inde VS al zo laag gezakt dat de nieu­we schalieboringen (in gesteenten)niet meer zoeken naar gas, maar al­leen naar olie. Schaliegas wordt zoalleen nog gewonnen als bijproductvan schalieolie. De prijs van aard­olie wordt meer wereldwijd be­

paald, maar stilaan begint de pro­ductie van schalieolie in de VS ookeen neerwaartse druk uit te oefe­nen op de olieprijs. Gewoon omdatde productie enorm is toegenomen.Donora: ‘Meer dan de helft van dewereldwijde investeringen in deolieproductie gebeurt ondertussenin de VS. Men werkt al veertig jaaraan de schalieontwikkeling, maarpas de laatste tien jaar is de produc­

tie echt op gang gekomen.’En de technologie verbetert nog al­tijd. Donora denkt dat de technolo­gie uiteindelijk de bezorgdheid omhet milieu tegemoet zal komen, zo­dat er ook in Europa schalieolie zalgewonnen worden. Ook in China ziter veel energie in gesteenten, maarvoorlopig is men er niet in geslaagddat te ontginnen. Ook dat is moge­lijk een kwestie van tijd.

PORTEFEUILLE

DS­Infografiek | Bron: U.S. EIA

Revolutie op Amerikaanse oliemarkt : productie stijgt en verbruik daalt

1949 1952 1955 1958 1961 1964 1967 1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012

1967­ 1982: snelle toename verbruik : opgelost

met snelle toename import

2005­ 2014:verbruik neemt af en

productie stijgt:import klapt in mekaar

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

21.000

24.000

X 1.000vaten per dag

olieproductie VS

netto olie import VS

olieverbruik VS

DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014 MENS & ECONOMIE 27

het erfdeel van broer en zus. Zijerven dan in het totaal 3/4devan de nalatenschap van uwzoon, eveneens onderling te ver­delen in gelijke stukken. Zouook een van hen al overledenzijn op het moment dat de nala­tenschap van hun broer Michelopenvalt, dan worden de kinde­ren van de overleden broer ofzus ‘bij plaatsvervulling’ tot deerfenis geroepen. Zij moeten hetdeel van hun overleden ouderdan in gelijke delen onder el­kaar verdelen.Indien uw zoon niet akkoord

We gaan ervan uit dat uw onge­huwde zoon ook niet wettelijksamenwoont en geen eigen kin­deren heeft. In die situatie zijnzowel de broer en zus van uwzoon als zijn beide ouders zijnwettelijke erfgenamen. Elke ou­der heeft recht op een kwart vande nalatenschap. De andere helftvan de erfenis gaat naar debroer en zus van uw zoon. Zijmoeten hun erfdeel in gelijkestukken onder elkaar verdelen.Zou de vader van uw zoon aloverleden zijn, dan wordt zijnerfdeel (1/4de) toegevoegd aan

Ggaat met dit wettelijke erfopvol­gingscenario, dan kan hij daarvia een testament van afwijken.Hij moet er wel rekening meehouden dat het wettelijk erfdeelvan de ouders in deze situatieeen reservatair erfdeel is. Con­creet: uw zoon heeft niet hetrecht om u uw erfdeel (1/4de) teontnemen via een testament, netzo min als het erfdeel van zijnvader (1/4de) indien die nog inleven zou zijn.Het overige deel van zijn nala­tenschap is vrij beschikbaar enkan hij via testament toewijzen

aan om het even wie.Als uw zoon zou trouwen ofwettelijk zou gaan samenwonen,dan verandert de situatie volle­dig. De langstlevende partnererft dan minstens het levenslan­ge vruchtgebruik van de gezins­woning en de inboedel. Afhan­kelijk van het huwelijkscontractkunnen de rechten van de hu­welijkspartner van uw zooneventueel ook uitgebreider zijn.Bovendien kan uw zoon vanafdan ook de voorbehouden erfre­serve van zijn ouders uitschake­len via een testament of schen­king in het voordeel van zijnpartner.Tot slot willen we er ook nog opwijzen dat voorafgaand aan deverdeling van de erfenis eerst deschulden nog verrekend moetenworden met het actief van denalatenschap. Zou uw zoon bij­voorbeeld een woonkrediet afge­sloten hebben voor de aankoopvan zijn huis, dan moet eersthet krediet afgelost wordenvooraleer de erfgenamen wor­den uitbetaald.

Wie zal het huis van mijnongehuwde zoon erven?Mijn zoon Michel is ongehuwd en heeft een eigen woning. Watgebeurt er met zijn eigendom bij zijn overlijden? Moet hij eentestament maken? Hij heeft een oudere broer en een jongere zus.Zij leven in goede verstandhouding.L.V.

Voorafgaand aan deverdeling van deerfenis moeten eerstde schulden nogverrekend worden

GELDVRAGEN

MAANDAG 20 OKTOBERb België: consumentenvertrouwen

in oktober.b Bedrijven: kwartaalcijfers van

Mobistar, Philips, SAP, Apple enIBM.

DINSDAG 21 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer McDonald’s en Coca­Cola.

WOENSDAG 22 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van

onder meer Melexis, Heineken,GSK en Boeing en omzetcijfersBarco.

DONDERDAG 23 OKTOBERb Eurozone: consumentenvertrou­

wen in oktober.b Bedrijven: Kwartaalcijfers van

onder meer Telenet, CMB, Umi­core en Amazon.com en tweedetussentijds verslag Nyrstar.

VRIJDAG 24 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer Belgacom.

5FAVORIETEAANDELENVAN

1Vasco Data SecurityDe Belgische producent van de digipass en transactiebeveiliging trokde verwachtingen op en speelt goed in op ‘mobiel’ en ‘the internet ofthings’. Noteert tegen 26 keer de verwachte winst binnen de grenzenvan het toelaatbare.

2Ameriprise FinancialDeze spin­off van American Express heeft een netwerk van 10.000financiële planners en is marktleider in de VS. Speelt goed in op destijgende vraag naar financieel advies bij gepensioneerdebabyboomers. Beheert 800 miljard dollar. Koers/winst: 15,5.

3Market Vectors Junior Gold Miners (GDXJ)Deze tracker met opkomende goud­­en zilverproducenten staatzwaar onder druk door de lagere prijzen voor edelmetalen.Individuele bedrijven uit de korf doen het evenwel beter. Niet voorweduwen en wezen.

4FLY Leasing LimitedDe luchtvaart staat zwaar onder druk door Ebola. Ook FLY, eenleasingmaatschappij in vliegtuigen die vooral metlangetermijncontracten werkt. De koersdaling is een koopkans. Dewaardering is laag met een koers/winst van 13.

5UmicoreDe Belgische materialengroep heeft de wind van voren door de crisisin de grondstoffenmarkten. Gaf eerder een omzet­enwinstwaarschuwing, maar de doelstellingen voor dit jaar kunnengehaald worden. De recente koersval is overdreven.

Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts

NICO PANTELISUITGEVERSLIM BELEGGEN

© Katrijn Van Giel

AGENDA

Beste investering

‘De eerste woning in Spanje, diewe toen op plan kochten, kon­den we snel doorverkopen meteen mooie winst. Vastgoedinves­teringen gaan steeds gepaardmet grote bedragen, maar als jeer dan winst mee kunt maken,valt die in absolute cijfers ookgoed uit.’

Slechtste investering

‘De aandelen die we hadden,met enkele klassiekers als Ler­nout & Hauspie, maar ook bank­aandelen, zoals het ‘goede­huis­vader­aandeel’ van Fortis, daarwillen we niet meer aan terug­denken. Indertijd hadden we, netals veel andere beleggers, hetgevoel dat we er wel moesteninstappen. Niemand kon op datmoment voorspellen wat er metdie bedrijven en hun aandelenzou gebeuren.’

aan fondsen of investeringspro­ducten waarmee beleggers deprojecten kunnen meefinancie­ren, zonder daarom eigenaar teworden van een woning?

‘Vandaag kun je het eigenaar­schap van een villa al splitsen oververschillende eigenaars, waarbijdan afspraken worden gemaaktwie er wanneer van de woning ge­bruik kan maken. Dergelijke rege­lingen worden verankerd in eennotariële akte. Natuurlijk moet jewel met elkaar overeenkomen. Demeeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

20

Persartikels_A4boekje_04_2016.indd 20 21/01/16 10:08

persartiKel - de stan daard - 20 oktober 2014

26 MENS & ECONOMIE DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014

PHoe zijn jullie zelf die periodedoorgekomen?

‘Wij zijn zelf niet als bouwpromo­tor actief, maar werken samenmet promotoren ter plaatse. Deprijsdaling die door de crisis werdveroorzaakt, maakte het Spaansevastgoed toegankelijk voor eennieuwe groep investeerders. Wo­ningen die we tevoren voor200.000 tot 300.000 euro van dehand deden, kosten nu nog onge­veer 150.000 euro. Natuurlijkheeft dat de verkoop enorm gesti­muleerd.’‘De kwaliteit en afwerking van denieuwbouwwoningen is er specta­culair op vooruit gegaan, omdatkopers veeleisender werden enook door de strengere regelgevingin Spanje. In combinatie met delagere prijs wordt zo'n apparte­ment meteen interessant.’

Nu is het moment om in dezemarkt te stappen?

‘De afgelopen jaren zijn de prijzenweer aan het stijgen, dus snel zijnis de boodschap. Een pand dat en­kele jaren geleden 100.000 euromoest kosten, kost nu bijvoor­beeld 122.000 euro. Je moet welbedenken dat die projecten enkelejaren geleden in opstartfase wa­ren, en er op sommige plaatsennog niet veel te zien was. Vandaagkunnen promotoren iets meervragen, omdat de domeinen en ur­banisaties intussen volledig ont­

wikkeld zijn, wat de interesse vande kopers aanwakkert.’

Kopen uw klanten een dergelijkpand puur als investering?

‘Sommigen zijn op zoek naar eeninvestering die meer opbrengtdan het spaarboekje. Zij kopendan enkele appartementen tege­lijk, die ze verder verhuren, terwijlze ook op een prijsstijging hopen.Anderen zijn gewoon op zoek naareen vakantiewoning. Nog een an­dere groep combineert de twee, enverhuurt het huis bijvoorbeeld inperiodes waarin ze zelf niet naarSpanje gaan. Om klanten daarbijte helpen, onderhouden we goedecontacten met de plaatselijke ver­huurkantoren.’

Wat heeft zo'n Spaans vakan­tiehuis voor op een vastgoedin­vestering aan bijvoorbeeld deBelgische kust?

‘Vastgoed aan de Belgische kust iserg duur. Een vakantiewoningmet zeezicht kan algauw 500.000euro kosten, een garage 50.000euro. Voor dergelijke bedragenheb je vandaag een modernenieuwbouwvilla, met privézwem­bad in Alicante en toegang tot debeach club van de eigenaars ophet nabije strand. En ginds heb je320 dagen zon per jaar.’

Is dit nu een handel die im­muun is voor hausses en bub­bels? Wat als de prijzen begin­nen te galopperen?

‘Nu zijn de prijzen zeer gunstig, dekans dat je vandaag een slechteaankoop doet is klein. De huidigescherpe prijzen hebben we vroe­ger nooit gehad, zeker niet in denieuwbouwprojecten. Maar dan

moet je wel nu beslissen, de prij­zen gaan weer in stijgende lijn.’

Hebt u zelf een huis ter plaat­se?

‘Toen we destijds in het Spaansevastgoed stapten, hebben we erzelf ook een huis gekocht. In eer­ste instantie als investering, maaromdat we de helft van de tijd tochin Spanje zijn voor het werk, heb­ben we ter plaatse sowieso eenvast verblijf nodig. Dat maakt ookdat je snel en efficiënt heen enweer kunt reizen, met enkel hand­bagage.’

Zo’n investering wordt in uwpromo voorgesteld als ‘sparenin bakstenen.’ Werken jullie ook

GELD&BELEGGENINTERVIEW III LEEN VERMEULEN, HIP ESTATES

Het Antwerpse immokantoor HipEstates promoot investeringen inSpaanse vakantiewoningen. Instappenin die markt kan vandaag tegenongeziene prijzen. Althans voor desnelle beslissers, want de prijzenstijgen stilaan weer.

‘Sparen in buitenlandse baksteen’

‘De kwaliteit enafwerking van denieuwbouwwo­ningen in Spanje iser spectaculair opvooruit gegaan’VAN ONZE MEDEWERKER

MICHIEL LEENSCHILDE | Leen Vermeulen, er­

kend vastgoedmakelaar, richtteHip Estates op aan het einde vande jaren negentig. Samen methaar echtgenoot Steven Theunisspecialiseerde ze zich in Spaansvastgoed. ‘Destijds was vastgoedin Spanje al een interessante in­vestering. Wie toen een woning opplan kocht, kon ze al met meer­waarde van de hand doen zodrahet gebouw voltooid was.’

Is dat vandaag nog steeds zo?De horrorbeelden van leeg­staande nieuwbouwappartemen­ten in Spanje liggen nog vers inhet geheugen.

‘Tijdens de boom van de pre­cri­sisjaren hebben enkele domeinenopgetrokken, soms 2.000 à 3.000woningen in één keer. Op het

ogenblik dat die plannen ontston­den, hield dat steek: in heel Euro­pa was er interesse in dergelijkebuitenverblijven, ook omwille vanhet heerlijke klimaat in het zuidenvan Spanje.’‘Toen de crisis uitbrak, haaktenvooral Britse klanten af, omdathet verschil tussen pond en eurozwaar in hun nadeel uitviel: plotswerd het vakantieverblijf voorhen 20 tot 30 procent duurder.Dat heeft die projecten genekt. Decrisis, de kloof tussen pond en eu­ro, en het stilvallen van de Britsemarkt hebben tot dat overaanbodgeleid. De promotoren die die si­tuatie overleefd hebben, zijn slim­mer geworden. Ze bouwen nu veelkleinschaliger. Geen enkel bedrijfgaat in de huidige markt duizendwoningen ineens op de marktbrengen.’

met een vertragende groei in Chi­na. Threadneedle geeft niet meer ofminder aan dat een aantal paradig­ma’s zullen sneuvelen.David Donora, de specialist grond­stoffen bij Threadneedle, zegt datde grondstoffenprijzen terug ophun intrinsieke waarde zullen ge­waardeerd worden. ‘Door hetagressieve drukken van geld doorde centrale banken zijn de meestegrondstoffenprijzen veel te duurgaan noteren. Daardoor zijn de ont­ginningsinspanningen enorm toe­genomen. Maar nu die resultaat op­leveren, schakelt China, de belang­rijkste afnemer, over op een lagerinvesteringsritme.’ De tijd dat degrondstoffenprijzen mee evoluerenmet de aandelenkoersen, ligt ach­ter ons, zegt Donora.De Threadneedle­fondsen onder­wegen de meeste grondstoffen. Al­leen koper, lithium, nikkel en zinkvinden nog genade. De eerste driewegens een klimmend aantal toe­passingen, zink omdat het aanbodonder druk staat – wat overigensgoed nieuws is voor Nyrstar.De trendwijziging is wellicht nog

VAN ONZE MEDEWERKER

JAN REYNSLONDEN | Het eindejaar nadert,

de vermogensbeheerders gevenhun visie op wat er te veranderenstaat. Het Londense Threadneedlestaat bekend om zijn open aanpak.Belangrijke evoluties pikken ze alseerste op. Op de Threadneedlepersdag twee jaar geleden – in volleeurocrisis – was de hoofdeconoomvan Berenberg bank de gastspre­ker. Hij voorspelde het einde van deeurocrisis, met de melding datFrankrijk later nog wel problemenzou veroorzaken.Nu was het hoofdthema bij Thread­needle de revolutie op de olie­markt, het einde van de hogegrondstoffenprijzen in combinatie

BELEGGINGSFONDSEN

Aardolie en gas lager,Chinese groei tragerZes jaar geleden gingen degrondstoffenprijzen nog doorhet dak, vandaag gaan ze doorde bodem. David Donora vanThreadneedle legt uit waaromdat de nieuwe regel is.

het sterkste voor de belangrijkstegrondstoffen van allemaal: aard­olie en aardgas.De prijs van gas is ondertussen inde VS al zo laag gezakt dat de nieu­we schalieboringen (in gesteenten)niet meer zoeken naar gas, maar al­leen naar olie. Schaliegas wordt zoalleen nog gewonnen als bijproductvan schalieolie. De prijs van aard­olie wordt meer wereldwijd be­

paald, maar stilaan begint de pro­ductie van schalieolie in de VS ookeen neerwaartse druk uit te oefe­nen op de olieprijs. Gewoon omdatde productie enorm is toegenomen.Donora: ‘Meer dan de helft van dewereldwijde investeringen in deolieproductie gebeurt ondertussenin de VS. Men werkt al veertig jaaraan de schalieontwikkeling, maarpas de laatste tien jaar is de produc­

tie echt op gang gekomen.’En de technologie verbetert nog al­tijd. Donora denkt dat de technolo­gie uiteindelijk de bezorgdheid omhet milieu tegemoet zal komen, zo­dat er ook in Europa schalieolie zalgewonnen worden. Ook in China ziter veel energie in gesteenten, maarvoorlopig is men er niet in geslaagddat te ontginnen. Ook dat is moge­lijk een kwestie van tijd.

PORTEFEUILLE

DS­Infografiek | Bron: U.S. EIA

Revolutie op Amerikaanse oliemarkt : productie stijgt en verbruik daalt

1949 1952 1955 1958 1961 1964 1967 1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012

1967­ 1982: snelle toename verbruik : opgelost

met snelle toename import

2005­ 2014:verbruik neemt af en

productie stijgt:import klapt in mekaar

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

21.000

24.000

X 1.000vaten per dag

olieproductie VS

netto olie import VS

olieverbruik VS

DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014 MENS & ECONOMIE 27

het erfdeel van broer en zus. Zijerven dan in het totaal 3/4devan de nalatenschap van uwzoon, eveneens onderling te ver­delen in gelijke stukken. Zouook een van hen al overledenzijn op het moment dat de nala­tenschap van hun broer Michelopenvalt, dan worden de kinde­ren van de overleden broer ofzus ‘bij plaatsvervulling’ tot deerfenis geroepen. Zij moeten hetdeel van hun overleden ouderdan in gelijke delen onder el­kaar verdelen.Indien uw zoon niet akkoord

We gaan ervan uit dat uw onge­huwde zoon ook niet wettelijksamenwoont en geen eigen kin­deren heeft. In die situatie zijnzowel de broer en zus van uwzoon als zijn beide ouders zijnwettelijke erfgenamen. Elke ou­der heeft recht op een kwart vande nalatenschap. De andere helftvan de erfenis gaat naar debroer en zus van uw zoon. Zijmoeten hun erfdeel in gelijkestukken onder elkaar verdelen.Zou de vader van uw zoon aloverleden zijn, dan wordt zijnerfdeel (1/4de) toegevoegd aan

Ggaat met dit wettelijke erfopvol­gingscenario, dan kan hij daarvia een testament van afwijken.Hij moet er wel rekening meehouden dat het wettelijk erfdeelvan de ouders in deze situatieeen reservatair erfdeel is. Con­creet: uw zoon heeft niet hetrecht om u uw erfdeel (1/4de) teontnemen via een testament, netzo min als het erfdeel van zijnvader (1/4de) indien die nog inleven zou zijn.Het overige deel van zijn nala­tenschap is vrij beschikbaar enkan hij via testament toewijzen

aan om het even wie.Als uw zoon zou trouwen ofwettelijk zou gaan samenwonen,dan verandert de situatie volle­dig. De langstlevende partnererft dan minstens het levenslan­ge vruchtgebruik van de gezins­woning en de inboedel. Afhan­kelijk van het huwelijkscontractkunnen de rechten van de hu­welijkspartner van uw zooneventueel ook uitgebreider zijn.Bovendien kan uw zoon vanafdan ook de voorbehouden erfre­serve van zijn ouders uitschake­len via een testament of schen­king in het voordeel van zijnpartner.Tot slot willen we er ook nog opwijzen dat voorafgaand aan deverdeling van de erfenis eerst deschulden nog verrekend moetenworden met het actief van denalatenschap. Zou uw zoon bij­voorbeeld een woonkrediet afge­sloten hebben voor de aankoopvan zijn huis, dan moet eersthet krediet afgelost wordenvooraleer de erfgenamen wor­den uitbetaald.

Wie zal het huis van mijnongehuwde zoon erven?Mijn zoon Michel is ongehuwd en heeft een eigen woning. Watgebeurt er met zijn eigendom bij zijn overlijden? Moet hij eentestament maken? Hij heeft een oudere broer en een jongere zus.Zij leven in goede verstandhouding.L.V.

Voorafgaand aan deverdeling van deerfenis moeten eerstde schulden nogverrekend worden

GELDVRAGEN

MAANDAG 20 OKTOBERb België: consumentenvertrouwen

in oktober.b Bedrijven: kwartaalcijfers van

Mobistar, Philips, SAP, Apple enIBM.

DINSDAG 21 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer McDonald’s en Coca­Cola.

WOENSDAG 22 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van

onder meer Melexis, Heineken,GSK en Boeing en omzetcijfersBarco.

DONDERDAG 23 OKTOBERb Eurozone: consumentenvertrou­

wen in oktober.b Bedrijven: Kwartaalcijfers van

onder meer Telenet, CMB, Umi­core en Amazon.com en tweedetussentijds verslag Nyrstar.

VRIJDAG 24 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer Belgacom.

5FAVORIETEAANDELENVAN

1Vasco Data SecurityDe Belgische producent van de digipass en transactiebeveiliging trokde verwachtingen op en speelt goed in op ‘mobiel’ en ‘the internet ofthings’. Noteert tegen 26 keer de verwachte winst binnen de grenzenvan het toelaatbare.

2Ameriprise FinancialDeze spin­off van American Express heeft een netwerk van 10.000financiële planners en is marktleider in de VS. Speelt goed in op destijgende vraag naar financieel advies bij gepensioneerdebabyboomers. Beheert 800 miljard dollar. Koers/winst: 15,5.

3Market Vectors Junior Gold Miners (GDXJ)Deze tracker met opkomende goud­­en zilverproducenten staatzwaar onder druk door de lagere prijzen voor edelmetalen.Individuele bedrijven uit de korf doen het evenwel beter. Niet voorweduwen en wezen.

4FLY Leasing LimitedDe luchtvaart staat zwaar onder druk door Ebola. Ook FLY, eenleasingmaatschappij in vliegtuigen die vooral metlangetermijncontracten werkt. De koersdaling is een koopkans. Dewaardering is laag met een koers/winst van 13.

5UmicoreDe Belgische materialengroep heeft de wind van voren door de crisisin de grondstoffenmarkten. Gaf eerder een omzet­enwinstwaarschuwing, maar de doelstellingen voor dit jaar kunnengehaald worden. De recente koersval is overdreven.

Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts

NICO PANTELISUITGEVERSLIM BELEGGEN

© Katrijn Van Giel

AGENDA

Beste investering

‘De eerste woning in Spanje, diewe toen op plan kochten, kon­den we snel doorverkopen meteen mooie winst. Vastgoedinves­teringen gaan steeds gepaardmet grote bedragen, maar als jeer dan winst mee kunt maken,valt die in absolute cijfers ookgoed uit.’

Slechtste investering

‘De aandelen die we hadden,met enkele klassiekers als Ler­nout & Hauspie, maar ook bank­aandelen, zoals het ‘goede­huis­vader­aandeel’ van Fortis, daarwillen we niet meer aan terug­denken. Indertijd hadden we, netals veel andere beleggers, hetgevoel dat we er wel moesteninstappen. Niemand kon op datmoment voorspellen wat er metdie bedrijven en hun aandelenzou gebeuren.’

aan fondsen of investeringspro­ducten waarmee beleggers deprojecten kunnen meefinancie­ren, zonder daarom eigenaar teworden van een woning?

‘Vandaag kun je het eigenaar­schap van een villa al splitsen oververschillende eigenaars, waarbijdan afspraken worden gemaaktwie er wanneer van de woning ge­bruik kan maken. Dergelijke rege­lingen worden verankerd in eennotariële akte. Natuurlijk moet jewel met elkaar overeenkomen. Demeeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

26 MENS & ECONOMIE DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014

PHoe zijn jullie zelf die periodedoorgekomen?

‘Wij zijn zelf niet als bouwpromo­tor actief, maar werken samenmet promotoren ter plaatse. Deprijsdaling die door de crisis werdveroorzaakt, maakte het Spaansevastgoed toegankelijk voor eennieuwe groep investeerders. Wo­ningen die we tevoren voor200.000 tot 300.000 euro van dehand deden, kosten nu nog onge­veer 150.000 euro. Natuurlijkheeft dat de verkoop enorm gesti­muleerd.’‘De kwaliteit en afwerking van denieuwbouwwoningen is er specta­culair op vooruit gegaan, omdatkopers veeleisender werden enook door de strengere regelgevingin Spanje. In combinatie met delagere prijs wordt zo'n apparte­ment meteen interessant.’

Nu is het moment om in dezemarkt te stappen?

‘De afgelopen jaren zijn de prijzenweer aan het stijgen, dus snel zijnis de boodschap. Een pand dat en­kele jaren geleden 100.000 euromoest kosten, kost nu bijvoor­beeld 122.000 euro. Je moet welbedenken dat die projecten enkelejaren geleden in opstartfase wa­ren, en er op sommige plaatsennog niet veel te zien was. Vandaagkunnen promotoren iets meervragen, omdat de domeinen en ur­banisaties intussen volledig ont­

wikkeld zijn, wat de interesse vande kopers aanwakkert.’

Kopen uw klanten een dergelijkpand puur als investering?

‘Sommigen zijn op zoek naar eeninvestering die meer opbrengtdan het spaarboekje. Zij kopendan enkele appartementen tege­lijk, die ze verder verhuren, terwijlze ook op een prijsstijging hopen.Anderen zijn gewoon op zoek naareen vakantiewoning. Nog een an­dere groep combineert de twee, enverhuurt het huis bijvoorbeeld inperiodes waarin ze zelf niet naarSpanje gaan. Om klanten daarbijte helpen, onderhouden we goedecontacten met de plaatselijke ver­huurkantoren.’

Wat heeft zo'n Spaans vakan­tiehuis voor op een vastgoedin­vestering aan bijvoorbeeld deBelgische kust?

‘Vastgoed aan de Belgische kust iserg duur. Een vakantiewoningmet zeezicht kan algauw 500.000euro kosten, een garage 50.000euro. Voor dergelijke bedragenheb je vandaag een modernenieuwbouwvilla, met privézwem­bad in Alicante en toegang tot debeach club van de eigenaars ophet nabije strand. En ginds heb je320 dagen zon per jaar.’

Is dit nu een handel die im­muun is voor hausses en bub­bels? Wat als de prijzen begin­nen te galopperen?

‘Nu zijn de prijzen zeer gunstig, dekans dat je vandaag een slechteaankoop doet is klein. De huidigescherpe prijzen hebben we vroe­ger nooit gehad, zeker niet in denieuwbouwprojecten. Maar dan

moet je wel nu beslissen, de prij­zen gaan weer in stijgende lijn.’

Hebt u zelf een huis ter plaat­se?

‘Toen we destijds in het Spaansevastgoed stapten, hebben we erzelf ook een huis gekocht. In eer­ste instantie als investering, maaromdat we de helft van de tijd tochin Spanje zijn voor het werk, heb­ben we ter plaatse sowieso eenvast verblijf nodig. Dat maakt ookdat je snel en efficiënt heen enweer kunt reizen, met enkel hand­bagage.’

Zo’n investering wordt in uwpromo voorgesteld als ‘sparenin bakstenen.’ Werken jullie ook

GELD&BELEGGENINTERVIEW III LEEN VERMEULEN, HIP ESTATES

Het Antwerpse immokantoor HipEstates promoot investeringen inSpaanse vakantiewoningen. Instappenin die markt kan vandaag tegenongeziene prijzen. Althans voor desnelle beslissers, want de prijzenstijgen stilaan weer.

‘Sparen in buitenlandse baksteen’

‘De kwaliteit enafwerking van denieuwbouwwo­ningen in Spanje iser spectaculair opvooruit gegaan’VAN ONZE MEDEWERKER

MICHIEL LEENSCHILDE | Leen Vermeulen, er­

kend vastgoedmakelaar, richtteHip Estates op aan het einde vande jaren negentig. Samen methaar echtgenoot Steven Theunisspecialiseerde ze zich in Spaansvastgoed. ‘Destijds was vastgoedin Spanje al een interessante in­vestering. Wie toen een woning opplan kocht, kon ze al met meer­waarde van de hand doen zodrahet gebouw voltooid was.’

Is dat vandaag nog steeds zo?De horrorbeelden van leeg­staande nieuwbouwappartemen­ten in Spanje liggen nog vers inhet geheugen.

‘Tijdens de boom van de pre­cri­sisjaren hebben enkele domeinenopgetrokken, soms 2.000 à 3.000woningen in één keer. Op het

ogenblik dat die plannen ontston­den, hield dat steek: in heel Euro­pa was er interesse in dergelijkebuitenverblijven, ook omwille vanhet heerlijke klimaat in het zuidenvan Spanje.’‘Toen de crisis uitbrak, haaktenvooral Britse klanten af, omdathet verschil tussen pond en eurozwaar in hun nadeel uitviel: plotswerd het vakantieverblijf voorhen 20 tot 30 procent duurder.Dat heeft die projecten genekt. Decrisis, de kloof tussen pond en eu­ro, en het stilvallen van de Britsemarkt hebben tot dat overaanbodgeleid. De promotoren die die si­tuatie overleefd hebben, zijn slim­mer geworden. Ze bouwen nu veelkleinschaliger. Geen enkel bedrijfgaat in de huidige markt duizendwoningen ineens op de marktbrengen.’

met een vertragende groei in Chi­na. Threadneedle geeft niet meer ofminder aan dat een aantal paradig­ma’s zullen sneuvelen.David Donora, de specialist grond­stoffen bij Threadneedle, zegt datde grondstoffenprijzen terug ophun intrinsieke waarde zullen ge­waardeerd worden. ‘Door hetagressieve drukken van geld doorde centrale banken zijn de meestegrondstoffenprijzen veel te duurgaan noteren. Daardoor zijn de ont­ginningsinspanningen enorm toe­genomen. Maar nu die resultaat op­leveren, schakelt China, de belang­rijkste afnemer, over op een lagerinvesteringsritme.’ De tijd dat degrondstoffenprijzen mee evoluerenmet de aandelenkoersen, ligt ach­ter ons, zegt Donora.De Threadneedle­fondsen onder­wegen de meeste grondstoffen. Al­leen koper, lithium, nikkel en zinkvinden nog genade. De eerste driewegens een klimmend aantal toe­passingen, zink omdat het aanbodonder druk staat – wat overigensgoed nieuws is voor Nyrstar.De trendwijziging is wellicht nog

VAN ONZE MEDEWERKER

JAN REYNSLONDEN | Het eindejaar nadert,

de vermogensbeheerders gevenhun visie op wat er te veranderenstaat. Het Londense Threadneedlestaat bekend om zijn open aanpak.Belangrijke evoluties pikken ze alseerste op. Op de Threadneedlepersdag twee jaar geleden – in volleeurocrisis – was de hoofdeconoomvan Berenberg bank de gastspre­ker. Hij voorspelde het einde van deeurocrisis, met de melding datFrankrijk later nog wel problemenzou veroorzaken.Nu was het hoofdthema bij Thread­needle de revolutie op de olie­markt, het einde van de hogegrondstoffenprijzen in combinatie

BELEGGINGSFONDSEN

Aardolie en gas lager,Chinese groei tragerZes jaar geleden gingen degrondstoffenprijzen nog doorhet dak, vandaag gaan ze doorde bodem. David Donora vanThreadneedle legt uit waaromdat de nieuwe regel is.

het sterkste voor de belangrijkstegrondstoffen van allemaal: aard­olie en aardgas.De prijs van gas is ondertussen inde VS al zo laag gezakt dat de nieu­we schalieboringen (in gesteenten)niet meer zoeken naar gas, maar al­leen naar olie. Schaliegas wordt zoalleen nog gewonnen als bijproductvan schalieolie. De prijs van aard­olie wordt meer wereldwijd be­

paald, maar stilaan begint de pro­ductie van schalieolie in de VS ookeen neerwaartse druk uit te oefe­nen op de olieprijs. Gewoon omdatde productie enorm is toegenomen.Donora: ‘Meer dan de helft van dewereldwijde investeringen in deolieproductie gebeurt ondertussenin de VS. Men werkt al veertig jaaraan de schalieontwikkeling, maarpas de laatste tien jaar is de produc­

tie echt op gang gekomen.’En de technologie verbetert nog al­tijd. Donora denkt dat de technolo­gie uiteindelijk de bezorgdheid omhet milieu tegemoet zal komen, zo­dat er ook in Europa schalieolie zalgewonnen worden. Ook in China ziter veel energie in gesteenten, maarvoorlopig is men er niet in geslaagddat te ontginnen. Ook dat is moge­lijk een kwestie van tijd.

PORTEFEUILLE

DS­Infografiek | Bron: U.S. EIA

Revolutie op Amerikaanse oliemarkt : productie stijgt en verbruik daalt

1949 1952 1955 1958 1961 1964 1967 1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012

1967­ 1982: snelle toename verbruik : opgelost

met snelle toename import

2005­ 2014:verbruik neemt af en

productie stijgt:import klapt in mekaar

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

21.000

24.000

X 1.000vaten per dag

olieproductie VS

netto olie import VS

olieverbruik VS

DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014 MENS & ECONOMIE 27

het erfdeel van broer en zus. Zijerven dan in het totaal 3/4devan de nalatenschap van uwzoon, eveneens onderling te ver­delen in gelijke stukken. Zouook een van hen al overledenzijn op het moment dat de nala­tenschap van hun broer Michelopenvalt, dan worden de kinde­ren van de overleden broer ofzus ‘bij plaatsvervulling’ tot deerfenis geroepen. Zij moeten hetdeel van hun overleden ouderdan in gelijke delen onder el­kaar verdelen.Indien uw zoon niet akkoord

We gaan ervan uit dat uw onge­huwde zoon ook niet wettelijksamenwoont en geen eigen kin­deren heeft. In die situatie zijnzowel de broer en zus van uwzoon als zijn beide ouders zijnwettelijke erfgenamen. Elke ou­der heeft recht op een kwart vande nalatenschap. De andere helftvan de erfenis gaat naar debroer en zus van uw zoon. Zijmoeten hun erfdeel in gelijkestukken onder elkaar verdelen.Zou de vader van uw zoon aloverleden zijn, dan wordt zijnerfdeel (1/4de) toegevoegd aan

Ggaat met dit wettelijke erfopvol­gingscenario, dan kan hij daarvia een testament van afwijken.Hij moet er wel rekening meehouden dat het wettelijk erfdeelvan de ouders in deze situatieeen reservatair erfdeel is. Con­creet: uw zoon heeft niet hetrecht om u uw erfdeel (1/4de) teontnemen via een testament, netzo min als het erfdeel van zijnvader (1/4de) indien die nog inleven zou zijn.Het overige deel van zijn nala­tenschap is vrij beschikbaar enkan hij via testament toewijzen

aan om het even wie.Als uw zoon zou trouwen ofwettelijk zou gaan samenwonen,dan verandert de situatie volle­dig. De langstlevende partnererft dan minstens het levenslan­ge vruchtgebruik van de gezins­woning en de inboedel. Afhan­kelijk van het huwelijkscontractkunnen de rechten van de hu­welijkspartner van uw zooneventueel ook uitgebreider zijn.Bovendien kan uw zoon vanafdan ook de voorbehouden erfre­serve van zijn ouders uitschake­len via een testament of schen­king in het voordeel van zijnpartner.Tot slot willen we er ook nog opwijzen dat voorafgaand aan deverdeling van de erfenis eerst deschulden nog verrekend moetenworden met het actief van denalatenschap. Zou uw zoon bij­voorbeeld een woonkrediet afge­sloten hebben voor de aankoopvan zijn huis, dan moet eersthet krediet afgelost wordenvooraleer de erfgenamen wor­den uitbetaald.

Wie zal het huis van mijnongehuwde zoon erven?Mijn zoon Michel is ongehuwd en heeft een eigen woning. Watgebeurt er met zijn eigendom bij zijn overlijden? Moet hij eentestament maken? Hij heeft een oudere broer en een jongere zus.Zij leven in goede verstandhouding.L.V.

Voorafgaand aan deverdeling van deerfenis moeten eerstde schulden nogverrekend worden

GELDVRAGEN

MAANDAG 20 OKTOBERb België: consumentenvertrouwen

in oktober.b Bedrijven: kwartaalcijfers van

Mobistar, Philips, SAP, Apple enIBM.

DINSDAG 21 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer McDonald’s en Coca­Cola.

WOENSDAG 22 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van

onder meer Melexis, Heineken,GSK en Boeing en omzetcijfersBarco.

DONDERDAG 23 OKTOBERb Eurozone: consumentenvertrou­

wen in oktober.b Bedrijven: Kwartaalcijfers van

onder meer Telenet, CMB, Umi­core en Amazon.com en tweedetussentijds verslag Nyrstar.

VRIJDAG 24 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer Belgacom.

5FAVORIETEAANDELENVAN

1Vasco Data SecurityDe Belgische producent van de digipass en transactiebeveiliging trokde verwachtingen op en speelt goed in op ‘mobiel’ en ‘the internet ofthings’. Noteert tegen 26 keer de verwachte winst binnen de grenzenvan het toelaatbare.

2Ameriprise FinancialDeze spin­off van American Express heeft een netwerk van 10.000financiële planners en is marktleider in de VS. Speelt goed in op destijgende vraag naar financieel advies bij gepensioneerdebabyboomers. Beheert 800 miljard dollar. Koers/winst: 15,5.

3Market Vectors Junior Gold Miners (GDXJ)Deze tracker met opkomende goud­­en zilverproducenten staatzwaar onder druk door de lagere prijzen voor edelmetalen.Individuele bedrijven uit de korf doen het evenwel beter. Niet voorweduwen en wezen.

4FLY Leasing LimitedDe luchtvaart staat zwaar onder druk door Ebola. Ook FLY, eenleasingmaatschappij in vliegtuigen die vooral metlangetermijncontracten werkt. De koersdaling is een koopkans. Dewaardering is laag met een koers/winst van 13.

5UmicoreDe Belgische materialengroep heeft de wind van voren door de crisisin de grondstoffenmarkten. Gaf eerder een omzet­enwinstwaarschuwing, maar de doelstellingen voor dit jaar kunnengehaald worden. De recente koersval is overdreven.

Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts

NICO PANTELISUITGEVERSLIM BELEGGEN

© Katrijn Van Giel

AGENDA

Beste investering

‘De eerste woning in Spanje, diewe toen op plan kochten, kon­den we snel doorverkopen meteen mooie winst. Vastgoedinves­teringen gaan steeds gepaardmet grote bedragen, maar als jeer dan winst mee kunt maken,valt die in absolute cijfers ookgoed uit.’

Slechtste investering

‘De aandelen die we hadden,met enkele klassiekers als Ler­nout & Hauspie, maar ook bank­aandelen, zoals het ‘goede­huis­vader­aandeel’ van Fortis, daarwillen we niet meer aan terug­denken. Indertijd hadden we, netals veel andere beleggers, hetgevoel dat we er wel moesteninstappen. Niemand kon op datmoment voorspellen wat er metdie bedrijven en hun aandelenzou gebeuren.’

aan fondsen of investeringspro­ducten waarmee beleggers deprojecten kunnen meefinancie­ren, zonder daarom eigenaar teworden van een woning?

‘Vandaag kun je het eigenaar­schap van een villa al splitsen oververschillende eigenaars, waarbijdan afspraken worden gemaaktwie er wanneer van de woning ge­bruik kan maken. Dergelijke rege­lingen worden verankerd in eennotariële akte. Natuurlijk moet jewel met elkaar overeenkomen. Demeeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

Leen VermeulenZaakvoerder Hip Estates

www.hipestates.com

turnhoutsebaan 72 - 2970 schilde (antw.)

info@hipestates.com - bel gratis: 0800 62 500

erkend lid biv nr. 504 093 Like us onLike us on

26 MENS & ECONOMIE DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014

PHoe zijn jullie zelf die periodedoorgekomen?

‘Wij zijn zelf niet als bouwpromo­tor actief, maar werken samenmet promotoren ter plaatse. Deprijsdaling die door de crisis werdveroorzaakt, maakte het Spaansevastgoed toegankelijk voor eennieuwe groep investeerders. Wo­ningen die we tevoren voor200.000 tot 300.000 euro van dehand deden, kosten nu nog onge­veer 150.000 euro. Natuurlijkheeft dat de verkoop enorm gesti­muleerd.’‘De kwaliteit en afwerking van denieuwbouwwoningen is er specta­culair op vooruit gegaan, omdatkopers veeleisender werden enook door de strengere regelgevingin Spanje. In combinatie met delagere prijs wordt zo'n apparte­ment meteen interessant.’

Nu is het moment om in dezemarkt te stappen?

‘De afgelopen jaren zijn de prijzenweer aan het stijgen, dus snel zijnis de boodschap. Een pand dat en­kele jaren geleden 100.000 euromoest kosten, kost nu bijvoor­beeld 122.000 euro. Je moet welbedenken dat die projecten enkelejaren geleden in opstartfase wa­ren, en er op sommige plaatsennog niet veel te zien was. Vandaagkunnen promotoren iets meervragen, omdat de domeinen en ur­banisaties intussen volledig ont­

wikkeld zijn, wat de interesse vande kopers aanwakkert.’

Kopen uw klanten een dergelijkpand puur als investering?

‘Sommigen zijn op zoek naar eeninvestering die meer opbrengtdan het spaarboekje. Zij kopendan enkele appartementen tege­lijk, die ze verder verhuren, terwijlze ook op een prijsstijging hopen.Anderen zijn gewoon op zoek naareen vakantiewoning. Nog een an­dere groep combineert de twee, enverhuurt het huis bijvoorbeeld inperiodes waarin ze zelf niet naarSpanje gaan. Om klanten daarbijte helpen, onderhouden we goedecontacten met de plaatselijke ver­huurkantoren.’

Wat heeft zo'n Spaans vakan­tiehuis voor op een vastgoedin­vestering aan bijvoorbeeld deBelgische kust?

‘Vastgoed aan de Belgische kust iserg duur. Een vakantiewoningmet zeezicht kan algauw 500.000euro kosten, een garage 50.000euro. Voor dergelijke bedragenheb je vandaag een modernenieuwbouwvilla, met privézwem­bad in Alicante en toegang tot debeach club van de eigenaars ophet nabije strand. En ginds heb je320 dagen zon per jaar.’

Is dit nu een handel die im­muun is voor hausses en bub­bels? Wat als de prijzen begin­nen te galopperen?

‘Nu zijn de prijzen zeer gunstig, dekans dat je vandaag een slechteaankoop doet is klein. De huidigescherpe prijzen hebben we vroe­ger nooit gehad, zeker niet in denieuwbouwprojecten. Maar dan

moet je wel nu beslissen, de prij­zen gaan weer in stijgende lijn.’

Hebt u zelf een huis ter plaat­se?

‘Toen we destijds in het Spaansevastgoed stapten, hebben we erzelf ook een huis gekocht. In eer­ste instantie als investering, maaromdat we de helft van de tijd tochin Spanje zijn voor het werk, heb­ben we ter plaatse sowieso eenvast verblijf nodig. Dat maakt ookdat je snel en efficiënt heen enweer kunt reizen, met enkel hand­bagage.’

Zo’n investering wordt in uwpromo voorgesteld als ‘sparenin bakstenen.’ Werken jullie ook

GELD&BELEGGENINTERVIEW III LEEN VERMEULEN, HIP ESTATES

Het Antwerpse immokantoor HipEstates promoot investeringen inSpaanse vakantiewoningen. Instappenin die markt kan vandaag tegenongeziene prijzen. Althans voor desnelle beslissers, want de prijzenstijgen stilaan weer.

‘Sparen in buitenlandse baksteen’

‘De kwaliteit enafwerking van denieuwbouwwo­ningen in Spanje iser spectaculair opvooruit gegaan’VAN ONZE MEDEWERKER

MICHIEL LEENSCHILDE | Leen Vermeulen, er­

kend vastgoedmakelaar, richtteHip Estates op aan het einde vande jaren negentig. Samen methaar echtgenoot Steven Theunisspecialiseerde ze zich in Spaansvastgoed. ‘Destijds was vastgoedin Spanje al een interessante in­vestering. Wie toen een woning opplan kocht, kon ze al met meer­waarde van de hand doen zodrahet gebouw voltooid was.’

Is dat vandaag nog steeds zo?De horrorbeelden van leeg­staande nieuwbouwappartemen­ten in Spanje liggen nog vers inhet geheugen.

‘Tijdens de boom van de pre­cri­sisjaren hebben enkele domeinenopgetrokken, soms 2.000 à 3.000woningen in één keer. Op het

ogenblik dat die plannen ontston­den, hield dat steek: in heel Euro­pa was er interesse in dergelijkebuitenverblijven, ook omwille vanhet heerlijke klimaat in het zuidenvan Spanje.’‘Toen de crisis uitbrak, haaktenvooral Britse klanten af, omdathet verschil tussen pond en eurozwaar in hun nadeel uitviel: plotswerd het vakantieverblijf voorhen 20 tot 30 procent duurder.Dat heeft die projecten genekt. Decrisis, de kloof tussen pond en eu­ro, en het stilvallen van de Britsemarkt hebben tot dat overaanbodgeleid. De promotoren die die si­tuatie overleefd hebben, zijn slim­mer geworden. Ze bouwen nu veelkleinschaliger. Geen enkel bedrijfgaat in de huidige markt duizendwoningen ineens op de marktbrengen.’

met een vertragende groei in Chi­na. Threadneedle geeft niet meer ofminder aan dat een aantal paradig­ma’s zullen sneuvelen.David Donora, de specialist grond­stoffen bij Threadneedle, zegt datde grondstoffenprijzen terug ophun intrinsieke waarde zullen ge­waardeerd worden. ‘Door hetagressieve drukken van geld doorde centrale banken zijn de meestegrondstoffenprijzen veel te duurgaan noteren. Daardoor zijn de ont­ginningsinspanningen enorm toe­genomen. Maar nu die resultaat op­leveren, schakelt China, de belang­rijkste afnemer, over op een lagerinvesteringsritme.’ De tijd dat degrondstoffenprijzen mee evoluerenmet de aandelenkoersen, ligt ach­ter ons, zegt Donora.De Threadneedle­fondsen onder­wegen de meeste grondstoffen. Al­leen koper, lithium, nikkel en zinkvinden nog genade. De eerste driewegens een klimmend aantal toe­passingen, zink omdat het aanbodonder druk staat – wat overigensgoed nieuws is voor Nyrstar.De trendwijziging is wellicht nog

VAN ONZE MEDEWERKER

JAN REYNSLONDEN | Het eindejaar nadert,

de vermogensbeheerders gevenhun visie op wat er te veranderenstaat. Het Londense Threadneedlestaat bekend om zijn open aanpak.Belangrijke evoluties pikken ze alseerste op. Op de Threadneedlepersdag twee jaar geleden – in volleeurocrisis – was de hoofdeconoomvan Berenberg bank de gastspre­ker. Hij voorspelde het einde van deeurocrisis, met de melding datFrankrijk later nog wel problemenzou veroorzaken.Nu was het hoofdthema bij Thread­needle de revolutie op de olie­markt, het einde van de hogegrondstoffenprijzen in combinatie

BELEGGINGSFONDSEN

Aardolie en gas lager,Chinese groei tragerZes jaar geleden gingen degrondstoffenprijzen nog doorhet dak, vandaag gaan ze doorde bodem. David Donora vanThreadneedle legt uit waaromdat de nieuwe regel is.

het sterkste voor de belangrijkstegrondstoffen van allemaal: aard­olie en aardgas.De prijs van gas is ondertussen inde VS al zo laag gezakt dat de nieu­we schalieboringen (in gesteenten)niet meer zoeken naar gas, maar al­leen naar olie. Schaliegas wordt zoalleen nog gewonnen als bijproductvan schalieolie. De prijs van aard­olie wordt meer wereldwijd be­

paald, maar stilaan begint de pro­ductie van schalieolie in de VS ookeen neerwaartse druk uit te oefe­nen op de olieprijs. Gewoon omdatde productie enorm is toegenomen.Donora: ‘Meer dan de helft van dewereldwijde investeringen in deolieproductie gebeurt ondertussenin de VS. Men werkt al veertig jaaraan de schalieontwikkeling, maarpas de laatste tien jaar is de produc­

tie echt op gang gekomen.’En de technologie verbetert nog al­tijd. Donora denkt dat de technolo­gie uiteindelijk de bezorgdheid omhet milieu tegemoet zal komen, zo­dat er ook in Europa schalieolie zalgewonnen worden. Ook in China ziter veel energie in gesteenten, maarvoorlopig is men er niet in geslaagddat te ontginnen. Ook dat is moge­lijk een kwestie van tijd.

PORTEFEUILLE

DS­Infografiek | Bron: U.S. EIA

Revolutie op Amerikaanse oliemarkt : productie stijgt en verbruik daalt

1949 1952 1955 1958 1961 1964 1967 1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012

1967­ 1982: snelle toename verbruik : opgelost

met snelle toename import

2005­ 2014:verbruik neemt af en

productie stijgt:import klapt in mekaar

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

21.000

24.000

X 1.000vaten per dag

olieproductie VS

netto olie import VS

olieverbruik VS

DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014 MENS & ECONOMIE 27

het erfdeel van broer en zus. Zijerven dan in het totaal 3/4devan de nalatenschap van uwzoon, eveneens onderling te ver­delen in gelijke stukken. Zouook een van hen al overledenzijn op het moment dat de nala­tenschap van hun broer Michelopenvalt, dan worden de kinde­ren van de overleden broer ofzus ‘bij plaatsvervulling’ tot deerfenis geroepen. Zij moeten hetdeel van hun overleden ouderdan in gelijke delen onder el­kaar verdelen.Indien uw zoon niet akkoord

We gaan ervan uit dat uw onge­huwde zoon ook niet wettelijksamenwoont en geen eigen kin­deren heeft. In die situatie zijnzowel de broer en zus van uwzoon als zijn beide ouders zijnwettelijke erfgenamen. Elke ou­der heeft recht op een kwart vande nalatenschap. De andere helftvan de erfenis gaat naar debroer en zus van uw zoon. Zijmoeten hun erfdeel in gelijkestukken onder elkaar verdelen.Zou de vader van uw zoon aloverleden zijn, dan wordt zijnerfdeel (1/4de) toegevoegd aan

Ggaat met dit wettelijke erfopvol­gingscenario, dan kan hij daarvia een testament van afwijken.Hij moet er wel rekening meehouden dat het wettelijk erfdeelvan de ouders in deze situatieeen reservatair erfdeel is. Con­creet: uw zoon heeft niet hetrecht om u uw erfdeel (1/4de) teontnemen via een testament, netzo min als het erfdeel van zijnvader (1/4de) indien die nog inleven zou zijn.Het overige deel van zijn nala­tenschap is vrij beschikbaar enkan hij via testament toewijzen

aan om het even wie.Als uw zoon zou trouwen ofwettelijk zou gaan samenwonen,dan verandert de situatie volle­dig. De langstlevende partnererft dan minstens het levenslan­ge vruchtgebruik van de gezins­woning en de inboedel. Afhan­kelijk van het huwelijkscontractkunnen de rechten van de hu­welijkspartner van uw zooneventueel ook uitgebreider zijn.Bovendien kan uw zoon vanafdan ook de voorbehouden erfre­serve van zijn ouders uitschake­len via een testament of schen­king in het voordeel van zijnpartner.Tot slot willen we er ook nog opwijzen dat voorafgaand aan deverdeling van de erfenis eerst deschulden nog verrekend moetenworden met het actief van denalatenschap. Zou uw zoon bij­voorbeeld een woonkrediet afge­sloten hebben voor de aankoopvan zijn huis, dan moet eersthet krediet afgelost wordenvooraleer de erfgenamen wor­den uitbetaald.

Wie zal het huis van mijnongehuwde zoon erven?Mijn zoon Michel is ongehuwd en heeft een eigen woning. Watgebeurt er met zijn eigendom bij zijn overlijden? Moet hij eentestament maken? Hij heeft een oudere broer en een jongere zus.Zij leven in goede verstandhouding.L.V.

Voorafgaand aan deverdeling van deerfenis moeten eerstde schulden nogverrekend worden

GELDVRAGEN

MAANDAG 20 OKTOBERb België: consumentenvertrouwen

in oktober.b Bedrijven: kwartaalcijfers van

Mobistar, Philips, SAP, Apple enIBM.

DINSDAG 21 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer McDonald’s en Coca­Cola.

WOENSDAG 22 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van

onder meer Melexis, Heineken,GSK en Boeing en omzetcijfersBarco.

DONDERDAG 23 OKTOBERb Eurozone: consumentenvertrou­

wen in oktober.b Bedrijven: Kwartaalcijfers van

onder meer Telenet, CMB, Umi­core en Amazon.com en tweedetussentijds verslag Nyrstar.

VRIJDAG 24 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer Belgacom.

5FAVORIETEAANDELENVAN

1Vasco Data SecurityDe Belgische producent van de digipass en transactiebeveiliging trokde verwachtingen op en speelt goed in op ‘mobiel’ en ‘the internet ofthings’. Noteert tegen 26 keer de verwachte winst binnen de grenzenvan het toelaatbare.

2Ameriprise FinancialDeze spin­off van American Express heeft een netwerk van 10.000financiële planners en is marktleider in de VS. Speelt goed in op destijgende vraag naar financieel advies bij gepensioneerdebabyboomers. Beheert 800 miljard dollar. Koers/winst: 15,5.

3Market Vectors Junior Gold Miners (GDXJ)Deze tracker met opkomende goud­­en zilverproducenten staatzwaar onder druk door de lagere prijzen voor edelmetalen.Individuele bedrijven uit de korf doen het evenwel beter. Niet voorweduwen en wezen.

4FLY Leasing LimitedDe luchtvaart staat zwaar onder druk door Ebola. Ook FLY, eenleasingmaatschappij in vliegtuigen die vooral metlangetermijncontracten werkt. De koersdaling is een koopkans. Dewaardering is laag met een koers/winst van 13.

5UmicoreDe Belgische materialengroep heeft de wind van voren door de crisisin de grondstoffenmarkten. Gaf eerder een omzet­enwinstwaarschuwing, maar de doelstellingen voor dit jaar kunnengehaald worden. De recente koersval is overdreven.

Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts

NICO PANTELISUITGEVERSLIM BELEGGEN

© Katrijn Van Giel

AGENDA

Beste investering

‘De eerste woning in Spanje, diewe toen op plan kochten, kon­den we snel doorverkopen meteen mooie winst. Vastgoedinves­teringen gaan steeds gepaardmet grote bedragen, maar als jeer dan winst mee kunt maken,valt die in absolute cijfers ookgoed uit.’

Slechtste investering

‘De aandelen die we hadden,met enkele klassiekers als Ler­nout & Hauspie, maar ook bank­aandelen, zoals het ‘goede­huis­vader­aandeel’ van Fortis, daarwillen we niet meer aan terug­denken. Indertijd hadden we, netals veel andere beleggers, hetgevoel dat we er wel moesteninstappen. Niemand kon op datmoment voorspellen wat er metdie bedrijven en hun aandelenzou gebeuren.’

aan fondsen of investeringspro­ducten waarmee beleggers deprojecten kunnen meefinancie­ren, zonder daarom eigenaar teworden van een woning?

‘Vandaag kun je het eigenaar­schap van een villa al splitsen oververschillende eigenaars, waarbijdan afspraken worden gemaaktwie er wanneer van de woning ge­bruik kan maken. Dergelijke rege­lingen worden verankerd in eennotariële akte. Natuurlijk moet jewel met elkaar overeenkomen. Demeeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

26 MENS & ECONOMIE DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014

PHoe zijn jullie zelf die periodedoorgekomen?

‘Wij zijn zelf niet als bouwpromo­tor actief, maar werken samenmet promotoren ter plaatse. Deprijsdaling die door de crisis werdveroorzaakt, maakte het Spaansevastgoed toegankelijk voor eennieuwe groep investeerders. Wo­ningen die we tevoren voor200.000 tot 300.000 euro van dehand deden, kosten nu nog onge­veer 150.000 euro. Natuurlijkheeft dat de verkoop enorm gesti­muleerd.’‘De kwaliteit en afwerking van denieuwbouwwoningen is er specta­culair op vooruit gegaan, omdatkopers veeleisender werden enook door de strengere regelgevingin Spanje. In combinatie met delagere prijs wordt zo'n apparte­ment meteen interessant.’

Nu is het moment om in dezemarkt te stappen?

‘De afgelopen jaren zijn de prijzenweer aan het stijgen, dus snel zijnis de boodschap. Een pand dat en­kele jaren geleden 100.000 euromoest kosten, kost nu bijvoor­beeld 122.000 euro. Je moet welbedenken dat die projecten enkelejaren geleden in opstartfase wa­ren, en er op sommige plaatsennog niet veel te zien was. Vandaagkunnen promotoren iets meervragen, omdat de domeinen en ur­banisaties intussen volledig ont­

wikkeld zijn, wat de interesse vande kopers aanwakkert.’

Kopen uw klanten een dergelijkpand puur als investering?

‘Sommigen zijn op zoek naar eeninvestering die meer opbrengtdan het spaarboekje. Zij kopendan enkele appartementen tege­lijk, die ze verder verhuren, terwijlze ook op een prijsstijging hopen.Anderen zijn gewoon op zoek naareen vakantiewoning. Nog een an­dere groep combineert de twee, enverhuurt het huis bijvoorbeeld inperiodes waarin ze zelf niet naarSpanje gaan. Om klanten daarbijte helpen, onderhouden we goedecontacten met de plaatselijke ver­huurkantoren.’

Wat heeft zo'n Spaans vakan­tiehuis voor op een vastgoedin­vestering aan bijvoorbeeld deBelgische kust?

‘Vastgoed aan de Belgische kust iserg duur. Een vakantiewoningmet zeezicht kan algauw 500.000euro kosten, een garage 50.000euro. Voor dergelijke bedragenheb je vandaag een modernenieuwbouwvilla, met privézwem­bad in Alicante en toegang tot debeach club van de eigenaars ophet nabije strand. En ginds heb je320 dagen zon per jaar.’

Is dit nu een handel die im­muun is voor hausses en bub­bels? Wat als de prijzen begin­nen te galopperen?

‘Nu zijn de prijzen zeer gunstig, dekans dat je vandaag een slechteaankoop doet is klein. De huidigescherpe prijzen hebben we vroe­ger nooit gehad, zeker niet in denieuwbouwprojecten. Maar dan

moet je wel nu beslissen, de prij­zen gaan weer in stijgende lijn.’

Hebt u zelf een huis ter plaat­se?

‘Toen we destijds in het Spaansevastgoed stapten, hebben we erzelf ook een huis gekocht. In eer­ste instantie als investering, maaromdat we de helft van de tijd tochin Spanje zijn voor het werk, heb­ben we ter plaatse sowieso eenvast verblijf nodig. Dat maakt ookdat je snel en efficiënt heen enweer kunt reizen, met enkel hand­bagage.’

Zo’n investering wordt in uwpromo voorgesteld als ‘sparenin bakstenen.’ Werken jullie ook

GELD&BELEGGENINTERVIEW III LEEN VERMEULEN, HIP ESTATES

Het Antwerpse immokantoor HipEstates promoot investeringen inSpaanse vakantiewoningen. Instappenin die markt kan vandaag tegenongeziene prijzen. Althans voor desnelle beslissers, want de prijzenstijgen stilaan weer.

‘Sparen in buitenlandse baksteen’

‘De kwaliteit enafwerking van denieuwbouwwo­ningen in Spanje iser spectaculair opvooruit gegaan’VAN ONZE MEDEWERKER

MICHIEL LEENSCHILDE | Leen Vermeulen, er­

kend vastgoedmakelaar, richtteHip Estates op aan het einde vande jaren negentig. Samen methaar echtgenoot Steven Theunisspecialiseerde ze zich in Spaansvastgoed. ‘Destijds was vastgoedin Spanje al een interessante in­vestering. Wie toen een woning opplan kocht, kon ze al met meer­waarde van de hand doen zodrahet gebouw voltooid was.’

Is dat vandaag nog steeds zo?De horrorbeelden van leeg­staande nieuwbouwappartemen­ten in Spanje liggen nog vers inhet geheugen.

‘Tijdens de boom van de pre­cri­sisjaren hebben enkele domeinenopgetrokken, soms 2.000 à 3.000woningen in één keer. Op het

ogenblik dat die plannen ontston­den, hield dat steek: in heel Euro­pa was er interesse in dergelijkebuitenverblijven, ook omwille vanhet heerlijke klimaat in het zuidenvan Spanje.’‘Toen de crisis uitbrak, haaktenvooral Britse klanten af, omdathet verschil tussen pond en eurozwaar in hun nadeel uitviel: plotswerd het vakantieverblijf voorhen 20 tot 30 procent duurder.Dat heeft die projecten genekt. Decrisis, de kloof tussen pond en eu­ro, en het stilvallen van de Britsemarkt hebben tot dat overaanbodgeleid. De promotoren die die si­tuatie overleefd hebben, zijn slim­mer geworden. Ze bouwen nu veelkleinschaliger. Geen enkel bedrijfgaat in de huidige markt duizendwoningen ineens op de marktbrengen.’

met een vertragende groei in Chi­na. Threadneedle geeft niet meer ofminder aan dat een aantal paradig­ma’s zullen sneuvelen.David Donora, de specialist grond­stoffen bij Threadneedle, zegt datde grondstoffenprijzen terug ophun intrinsieke waarde zullen ge­waardeerd worden. ‘Door hetagressieve drukken van geld doorde centrale banken zijn de meestegrondstoffenprijzen veel te duurgaan noteren. Daardoor zijn de ont­ginningsinspanningen enorm toe­genomen. Maar nu die resultaat op­leveren, schakelt China, de belang­rijkste afnemer, over op een lagerinvesteringsritme.’ De tijd dat degrondstoffenprijzen mee evoluerenmet de aandelenkoersen, ligt ach­ter ons, zegt Donora.De Threadneedle­fondsen onder­wegen de meeste grondstoffen. Al­leen koper, lithium, nikkel en zinkvinden nog genade. De eerste driewegens een klimmend aantal toe­passingen, zink omdat het aanbodonder druk staat – wat overigensgoed nieuws is voor Nyrstar.De trendwijziging is wellicht nog

VAN ONZE MEDEWERKER

JAN REYNSLONDEN | Het eindejaar nadert,

de vermogensbeheerders gevenhun visie op wat er te veranderenstaat. Het Londense Threadneedlestaat bekend om zijn open aanpak.Belangrijke evoluties pikken ze alseerste op. Op de Threadneedlepersdag twee jaar geleden – in volleeurocrisis – was de hoofdeconoomvan Berenberg bank de gastspre­ker. Hij voorspelde het einde van deeurocrisis, met de melding datFrankrijk later nog wel problemenzou veroorzaken.Nu was het hoofdthema bij Thread­needle de revolutie op de olie­markt, het einde van de hogegrondstoffenprijzen in combinatie

BELEGGINGSFONDSEN

Aardolie en gas lager,Chinese groei tragerZes jaar geleden gingen degrondstoffenprijzen nog doorhet dak, vandaag gaan ze doorde bodem. David Donora vanThreadneedle legt uit waaromdat de nieuwe regel is.

het sterkste voor de belangrijkstegrondstoffen van allemaal: aard­olie en aardgas.De prijs van gas is ondertussen inde VS al zo laag gezakt dat de nieu­we schalieboringen (in gesteenten)niet meer zoeken naar gas, maar al­leen naar olie. Schaliegas wordt zoalleen nog gewonnen als bijproductvan schalieolie. De prijs van aard­olie wordt meer wereldwijd be­

paald, maar stilaan begint de pro­ductie van schalieolie in de VS ookeen neerwaartse druk uit te oefe­nen op de olieprijs. Gewoon omdatde productie enorm is toegenomen.Donora: ‘Meer dan de helft van dewereldwijde investeringen in deolieproductie gebeurt ondertussenin de VS. Men werkt al veertig jaaraan de schalieontwikkeling, maarpas de laatste tien jaar is de produc­

tie echt op gang gekomen.’En de technologie verbetert nog al­tijd. Donora denkt dat de technolo­gie uiteindelijk de bezorgdheid omhet milieu tegemoet zal komen, zo­dat er ook in Europa schalieolie zalgewonnen worden. Ook in China ziter veel energie in gesteenten, maarvoorlopig is men er niet in geslaagddat te ontginnen. Ook dat is moge­lijk een kwestie van tijd.

PORTEFEUILLE

DS­Infografiek | Bron: U.S. EIA

Revolutie op Amerikaanse oliemarkt : productie stijgt en verbruik daalt

1949 1952 1955 1958 1961 1964 1967 1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012

1967­ 1982: snelle toename verbruik : opgelost

met snelle toename import

2005­ 2014:verbruik neemt af en

productie stijgt:import klapt in mekaar

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

21.000

24.000

X 1.000vaten per dag

olieproductie VS

netto olie import VS

olieverbruik VS

DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014 MENS & ECONOMIE 27

het erfdeel van broer en zus. Zijerven dan in het totaal 3/4devan de nalatenschap van uwzoon, eveneens onderling te ver­delen in gelijke stukken. Zouook een van hen al overledenzijn op het moment dat de nala­tenschap van hun broer Michelopenvalt, dan worden de kinde­ren van de overleden broer ofzus ‘bij plaatsvervulling’ tot deerfenis geroepen. Zij moeten hetdeel van hun overleden ouderdan in gelijke delen onder el­kaar verdelen.Indien uw zoon niet akkoord

We gaan ervan uit dat uw onge­huwde zoon ook niet wettelijksamenwoont en geen eigen kin­deren heeft. In die situatie zijnzowel de broer en zus van uwzoon als zijn beide ouders zijnwettelijke erfgenamen. Elke ou­der heeft recht op een kwart vande nalatenschap. De andere helftvan de erfenis gaat naar debroer en zus van uw zoon. Zijmoeten hun erfdeel in gelijkestukken onder elkaar verdelen.Zou de vader van uw zoon aloverleden zijn, dan wordt zijnerfdeel (1/4de) toegevoegd aan

Ggaat met dit wettelijke erfopvol­gingscenario, dan kan hij daarvia een testament van afwijken.Hij moet er wel rekening meehouden dat het wettelijk erfdeelvan de ouders in deze situatieeen reservatair erfdeel is. Con­creet: uw zoon heeft niet hetrecht om u uw erfdeel (1/4de) teontnemen via een testament, netzo min als het erfdeel van zijnvader (1/4de) indien die nog inleven zou zijn.Het overige deel van zijn nala­tenschap is vrij beschikbaar enkan hij via testament toewijzen

aan om het even wie.Als uw zoon zou trouwen ofwettelijk zou gaan samenwonen,dan verandert de situatie volle­dig. De langstlevende partnererft dan minstens het levenslan­ge vruchtgebruik van de gezins­woning en de inboedel. Afhan­kelijk van het huwelijkscontractkunnen de rechten van de hu­welijkspartner van uw zooneventueel ook uitgebreider zijn.Bovendien kan uw zoon vanafdan ook de voorbehouden erfre­serve van zijn ouders uitschake­len via een testament of schen­king in het voordeel van zijnpartner.Tot slot willen we er ook nog opwijzen dat voorafgaand aan deverdeling van de erfenis eerst deschulden nog verrekend moetenworden met het actief van denalatenschap. Zou uw zoon bij­voorbeeld een woonkrediet afge­sloten hebben voor de aankoopvan zijn huis, dan moet eersthet krediet afgelost wordenvooraleer de erfgenamen wor­den uitbetaald.

Wie zal het huis van mijnongehuwde zoon erven?Mijn zoon Michel is ongehuwd en heeft een eigen woning. Watgebeurt er met zijn eigendom bij zijn overlijden? Moet hij eentestament maken? Hij heeft een oudere broer en een jongere zus.Zij leven in goede verstandhouding.L.V.

Voorafgaand aan deverdeling van deerfenis moeten eerstde schulden nogverrekend worden

GELDVRAGEN

MAANDAG 20 OKTOBERb België: consumentenvertrouwen

in oktober.b Bedrijven: kwartaalcijfers van

Mobistar, Philips, SAP, Apple enIBM.

DINSDAG 21 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer McDonald’s en Coca­Cola.

WOENSDAG 22 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van

onder meer Melexis, Heineken,GSK en Boeing en omzetcijfersBarco.

DONDERDAG 23 OKTOBERb Eurozone: consumentenvertrou­

wen in oktober.b Bedrijven: Kwartaalcijfers van

onder meer Telenet, CMB, Umi­core en Amazon.com en tweedetussentijds verslag Nyrstar.

VRIJDAG 24 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer Belgacom.

5FAVORIETEAANDELENVAN

1Vasco Data SecurityDe Belgische producent van de digipass en transactiebeveiliging trokde verwachtingen op en speelt goed in op ‘mobiel’ en ‘the internet ofthings’. Noteert tegen 26 keer de verwachte winst binnen de grenzenvan het toelaatbare.

2Ameriprise FinancialDeze spin­off van American Express heeft een netwerk van 10.000financiële planners en is marktleider in de VS. Speelt goed in op destijgende vraag naar financieel advies bij gepensioneerdebabyboomers. Beheert 800 miljard dollar. Koers/winst: 15,5.

3Market Vectors Junior Gold Miners (GDXJ)Deze tracker met opkomende goud­­en zilverproducenten staatzwaar onder druk door de lagere prijzen voor edelmetalen.Individuele bedrijven uit de korf doen het evenwel beter. Niet voorweduwen en wezen.

4FLY Leasing LimitedDe luchtvaart staat zwaar onder druk door Ebola. Ook FLY, eenleasingmaatschappij in vliegtuigen die vooral metlangetermijncontracten werkt. De koersdaling is een koopkans. Dewaardering is laag met een koers/winst van 13.

5UmicoreDe Belgische materialengroep heeft de wind van voren door de crisisin de grondstoffenmarkten. Gaf eerder een omzet­enwinstwaarschuwing, maar de doelstellingen voor dit jaar kunnengehaald worden. De recente koersval is overdreven.

Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts

NICO PANTELISUITGEVERSLIM BELEGGEN

© Katrijn Van Giel

AGENDA

Beste investering

‘De eerste woning in Spanje, diewe toen op plan kochten, kon­den we snel doorverkopen meteen mooie winst. Vastgoedinves­teringen gaan steeds gepaardmet grote bedragen, maar als jeer dan winst mee kunt maken,valt die in absolute cijfers ookgoed uit.’

Slechtste investering

‘De aandelen die we hadden,met enkele klassiekers als Ler­nout & Hauspie, maar ook bank­aandelen, zoals het ‘goede­huis­vader­aandeel’ van Fortis, daarwillen we niet meer aan terug­denken. Indertijd hadden we, netals veel andere beleggers, hetgevoel dat we er wel moesteninstappen. Niemand kon op datmoment voorspellen wat er metdie bedrijven en hun aandelenzou gebeuren.’

aan fondsen of investeringspro­ducten waarmee beleggers deprojecten kunnen meefinancie­ren, zonder daarom eigenaar teworden van een woning?

‘Vandaag kun je het eigenaar­schap van een villa al splitsen oververschillende eigenaars, waarbijdan afspraken worden gemaaktwie er wanneer van de woning ge­bruik kan maken. Dergelijke rege­lingen worden verankerd in eennotariële akte. Natuurlijk moet jewel met elkaar overeenkomen. Demeeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

26 MENS & ECONOMIE DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014

PHoe zijn jullie zelf die periodedoorgekomen?

‘Wij zijn zelf niet als bouwpromo­tor actief, maar werken samenmet promotoren ter plaatse. Deprijsdaling die door de crisis werdveroorzaakt, maakte het Spaansevastgoed toegankelijk voor eennieuwe groep investeerders. Wo­ningen die we tevoren voor200.000 tot 300.000 euro van dehand deden, kosten nu nog onge­veer 150.000 euro. Natuurlijkheeft dat de verkoop enorm gesti­muleerd.’‘De kwaliteit en afwerking van denieuwbouwwoningen is er specta­culair op vooruit gegaan, omdatkopers veeleisender werden enook door de strengere regelgevingin Spanje. In combinatie met delagere prijs wordt zo'n apparte­ment meteen interessant.’

Nu is het moment om in dezemarkt te stappen?

‘De afgelopen jaren zijn de prijzenweer aan het stijgen, dus snel zijnis de boodschap. Een pand dat en­kele jaren geleden 100.000 euromoest kosten, kost nu bijvoor­beeld 122.000 euro. Je moet welbedenken dat die projecten enkelejaren geleden in opstartfase wa­ren, en er op sommige plaatsennog niet veel te zien was. Vandaagkunnen promotoren iets meervragen, omdat de domeinen en ur­banisaties intussen volledig ont­

wikkeld zijn, wat de interesse vande kopers aanwakkert.’

Kopen uw klanten een dergelijkpand puur als investering?

‘Sommigen zijn op zoek naar eeninvestering die meer opbrengtdan het spaarboekje. Zij kopendan enkele appartementen tege­lijk, die ze verder verhuren, terwijlze ook op een prijsstijging hopen.Anderen zijn gewoon op zoek naareen vakantiewoning. Nog een an­dere groep combineert de twee, enverhuurt het huis bijvoorbeeld inperiodes waarin ze zelf niet naarSpanje gaan. Om klanten daarbijte helpen, onderhouden we goedecontacten met de plaatselijke ver­huurkantoren.’

Wat heeft zo'n Spaans vakan­tiehuis voor op een vastgoedin­vestering aan bijvoorbeeld deBelgische kust?

‘Vastgoed aan de Belgische kust iserg duur. Een vakantiewoningmet zeezicht kan algauw 500.000euro kosten, een garage 50.000euro. Voor dergelijke bedragenheb je vandaag een modernenieuwbouwvilla, met privézwem­bad in Alicante en toegang tot debeach club van de eigenaars ophet nabije strand. En ginds heb je320 dagen zon per jaar.’

Is dit nu een handel die im­muun is voor hausses en bub­bels? Wat als de prijzen begin­nen te galopperen?

‘Nu zijn de prijzen zeer gunstig, dekans dat je vandaag een slechteaankoop doet is klein. De huidigescherpe prijzen hebben we vroe­ger nooit gehad, zeker niet in denieuwbouwprojecten. Maar dan

moet je wel nu beslissen, de prij­zen gaan weer in stijgende lijn.’

Hebt u zelf een huis ter plaat­se?

‘Toen we destijds in het Spaansevastgoed stapten, hebben we erzelf ook een huis gekocht. In eer­ste instantie als investering, maaromdat we de helft van de tijd tochin Spanje zijn voor het werk, heb­ben we ter plaatse sowieso eenvast verblijf nodig. Dat maakt ookdat je snel en efficiënt heen enweer kunt reizen, met enkel hand­bagage.’

Zo’n investering wordt in uwpromo voorgesteld als ‘sparenin bakstenen.’ Werken jullie ook

GELD&BELEGGENINTERVIEW III LEEN VERMEULEN, HIP ESTATES

Het Antwerpse immokantoor HipEstates promoot investeringen inSpaanse vakantiewoningen. Instappenin die markt kan vandaag tegenongeziene prijzen. Althans voor desnelle beslissers, want de prijzenstijgen stilaan weer.

‘Sparen in buitenlandse baksteen’

‘De kwaliteit enafwerking van denieuwbouwwo­ningen in Spanje iser spectaculair opvooruit gegaan’VAN ONZE MEDEWERKER

MICHIEL LEENSCHILDE | Leen Vermeulen, er­

kend vastgoedmakelaar, richtteHip Estates op aan het einde vande jaren negentig. Samen methaar echtgenoot Steven Theunisspecialiseerde ze zich in Spaansvastgoed. ‘Destijds was vastgoedin Spanje al een interessante in­vestering. Wie toen een woning opplan kocht, kon ze al met meer­waarde van de hand doen zodrahet gebouw voltooid was.’

Is dat vandaag nog steeds zo?De horrorbeelden van leeg­staande nieuwbouwappartemen­ten in Spanje liggen nog vers inhet geheugen.

‘Tijdens de boom van de pre­cri­sisjaren hebben enkele domeinenopgetrokken, soms 2.000 à 3.000woningen in één keer. Op het

ogenblik dat die plannen ontston­den, hield dat steek: in heel Euro­pa was er interesse in dergelijkebuitenverblijven, ook omwille vanhet heerlijke klimaat in het zuidenvan Spanje.’‘Toen de crisis uitbrak, haaktenvooral Britse klanten af, omdathet verschil tussen pond en eurozwaar in hun nadeel uitviel: plotswerd het vakantieverblijf voorhen 20 tot 30 procent duurder.Dat heeft die projecten genekt. Decrisis, de kloof tussen pond en eu­ro, en het stilvallen van de Britsemarkt hebben tot dat overaanbodgeleid. De promotoren die die si­tuatie overleefd hebben, zijn slim­mer geworden. Ze bouwen nu veelkleinschaliger. Geen enkel bedrijfgaat in de huidige markt duizendwoningen ineens op de marktbrengen.’

met een vertragende groei in Chi­na. Threadneedle geeft niet meer ofminder aan dat een aantal paradig­ma’s zullen sneuvelen.David Donora, de specialist grond­stoffen bij Threadneedle, zegt datde grondstoffenprijzen terug ophun intrinsieke waarde zullen ge­waardeerd worden. ‘Door hetagressieve drukken van geld doorde centrale banken zijn de meestegrondstoffenprijzen veel te duurgaan noteren. Daardoor zijn de ont­ginningsinspanningen enorm toe­genomen. Maar nu die resultaat op­leveren, schakelt China, de belang­rijkste afnemer, over op een lagerinvesteringsritme.’ De tijd dat degrondstoffenprijzen mee evoluerenmet de aandelenkoersen, ligt ach­ter ons, zegt Donora.De Threadneedle­fondsen onder­wegen de meeste grondstoffen. Al­leen koper, lithium, nikkel en zinkvinden nog genade. De eerste driewegens een klimmend aantal toe­passingen, zink omdat het aanbodonder druk staat – wat overigensgoed nieuws is voor Nyrstar.De trendwijziging is wellicht nog

VAN ONZE MEDEWERKER

JAN REYNSLONDEN | Het eindejaar nadert,

de vermogensbeheerders gevenhun visie op wat er te veranderenstaat. Het Londense Threadneedlestaat bekend om zijn open aanpak.Belangrijke evoluties pikken ze alseerste op. Op de Threadneedlepersdag twee jaar geleden – in volleeurocrisis – was de hoofdeconoomvan Berenberg bank de gastspre­ker. Hij voorspelde het einde van deeurocrisis, met de melding datFrankrijk later nog wel problemenzou veroorzaken.Nu was het hoofdthema bij Thread­needle de revolutie op de olie­markt, het einde van de hogegrondstoffenprijzen in combinatie

BELEGGINGSFONDSEN

Aardolie en gas lager,Chinese groei tragerZes jaar geleden gingen degrondstoffenprijzen nog doorhet dak, vandaag gaan ze doorde bodem. David Donora vanThreadneedle legt uit waaromdat de nieuwe regel is.

het sterkste voor de belangrijkstegrondstoffen van allemaal: aard­olie en aardgas.De prijs van gas is ondertussen inde VS al zo laag gezakt dat de nieu­we schalieboringen (in gesteenten)niet meer zoeken naar gas, maar al­leen naar olie. Schaliegas wordt zoalleen nog gewonnen als bijproductvan schalieolie. De prijs van aard­olie wordt meer wereldwijd be­

paald, maar stilaan begint de pro­ductie van schalieolie in de VS ookeen neerwaartse druk uit te oefe­nen op de olieprijs. Gewoon omdatde productie enorm is toegenomen.Donora: ‘Meer dan de helft van dewereldwijde investeringen in deolieproductie gebeurt ondertussenin de VS. Men werkt al veertig jaaraan de schalieontwikkeling, maarpas de laatste tien jaar is de produc­

tie echt op gang gekomen.’En de technologie verbetert nog al­tijd. Donora denkt dat de technolo­gie uiteindelijk de bezorgdheid omhet milieu tegemoet zal komen, zo­dat er ook in Europa schalieolie zalgewonnen worden. Ook in China ziter veel energie in gesteenten, maarvoorlopig is men er niet in geslaagddat te ontginnen. Ook dat is moge­lijk een kwestie van tijd.

PORTEFEUILLE

DS­Infografiek | Bron: U.S. EIA

Revolutie op Amerikaanse oliemarkt : productie stijgt en verbruik daalt

1949 1952 1955 1958 1961 1964 1967 1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012

1967­ 1982: snelle toename verbruik : opgelost

met snelle toename import

2005­ 2014:verbruik neemt af en

productie stijgt:import klapt in mekaar

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

21.000

24.000

X 1.000vaten per dag

olieproductie VS

netto olie import VS

olieverbruik VS

DE STANDAARDMAANDAG 20 OKTOBER 2014 MENS & ECONOMIE 27

het erfdeel van broer en zus. Zijerven dan in het totaal 3/4devan de nalatenschap van uwzoon, eveneens onderling te ver­delen in gelijke stukken. Zouook een van hen al overledenzijn op het moment dat de nala­tenschap van hun broer Michelopenvalt, dan worden de kinde­ren van de overleden broer ofzus ‘bij plaatsvervulling’ tot deerfenis geroepen. Zij moeten hetdeel van hun overleden ouderdan in gelijke delen onder el­kaar verdelen.Indien uw zoon niet akkoord

We gaan ervan uit dat uw onge­huwde zoon ook niet wettelijksamenwoont en geen eigen kin­deren heeft. In die situatie zijnzowel de broer en zus van uwzoon als zijn beide ouders zijnwettelijke erfgenamen. Elke ou­der heeft recht op een kwart vande nalatenschap. De andere helftvan de erfenis gaat naar debroer en zus van uw zoon. Zijmoeten hun erfdeel in gelijkestukken onder elkaar verdelen.Zou de vader van uw zoon aloverleden zijn, dan wordt zijnerfdeel (1/4de) toegevoegd aan

Ggaat met dit wettelijke erfopvol­gingscenario, dan kan hij daarvia een testament van afwijken.Hij moet er wel rekening meehouden dat het wettelijk erfdeelvan de ouders in deze situatieeen reservatair erfdeel is. Con­creet: uw zoon heeft niet hetrecht om u uw erfdeel (1/4de) teontnemen via een testament, netzo min als het erfdeel van zijnvader (1/4de) indien die nog inleven zou zijn.Het overige deel van zijn nala­tenschap is vrij beschikbaar enkan hij via testament toewijzen

aan om het even wie.Als uw zoon zou trouwen ofwettelijk zou gaan samenwonen,dan verandert de situatie volle­dig. De langstlevende partnererft dan minstens het levenslan­ge vruchtgebruik van de gezins­woning en de inboedel. Afhan­kelijk van het huwelijkscontractkunnen de rechten van de hu­welijkspartner van uw zooneventueel ook uitgebreider zijn.Bovendien kan uw zoon vanafdan ook de voorbehouden erfre­serve van zijn ouders uitschake­len via een testament of schen­king in het voordeel van zijnpartner.Tot slot willen we er ook nog opwijzen dat voorafgaand aan deverdeling van de erfenis eerst deschulden nog verrekend moetenworden met het actief van denalatenschap. Zou uw zoon bij­voorbeeld een woonkrediet afge­sloten hebben voor de aankoopvan zijn huis, dan moet eersthet krediet afgelost wordenvooraleer de erfgenamen wor­den uitbetaald.

Wie zal het huis van mijnongehuwde zoon erven?Mijn zoon Michel is ongehuwd en heeft een eigen woning. Watgebeurt er met zijn eigendom bij zijn overlijden? Moet hij eentestament maken? Hij heeft een oudere broer en een jongere zus.Zij leven in goede verstandhouding.L.V.

Voorafgaand aan deverdeling van deerfenis moeten eerstde schulden nogverrekend worden

GELDVRAGEN

MAANDAG 20 OKTOBERb België: consumentenvertrouwen

in oktober.b Bedrijven: kwartaalcijfers van

Mobistar, Philips, SAP, Apple enIBM.

DINSDAG 21 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer McDonald’s en Coca­Cola.

WOENSDAG 22 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van

onder meer Melexis, Heineken,GSK en Boeing en omzetcijfersBarco.

DONDERDAG 23 OKTOBERb Eurozone: consumentenvertrou­

wen in oktober.b Bedrijven: Kwartaalcijfers van

onder meer Telenet, CMB, Umi­core en Amazon.com en tweedetussentijds verslag Nyrstar.

VRIJDAG 24 OKTOBERb Bedrijven: kwartaalcijfers van on­

der meer Belgacom.

5FAVORIETEAANDELENVAN

1Vasco Data SecurityDe Belgische producent van de digipass en transactiebeveiliging trokde verwachtingen op en speelt goed in op ‘mobiel’ en ‘the internet ofthings’. Noteert tegen 26 keer de verwachte winst binnen de grenzenvan het toelaatbare.

2Ameriprise FinancialDeze spin­off van American Express heeft een netwerk van 10.000financiële planners en is marktleider in de VS. Speelt goed in op destijgende vraag naar financieel advies bij gepensioneerdebabyboomers. Beheert 800 miljard dollar. Koers/winst: 15,5.

3Market Vectors Junior Gold Miners (GDXJ)Deze tracker met opkomende goud­­en zilverproducenten staatzwaar onder druk door de lagere prijzen voor edelmetalen.Individuele bedrijven uit de korf doen het evenwel beter. Niet voorweduwen en wezen.

4FLY Leasing LimitedDe luchtvaart staat zwaar onder druk door Ebola. Ook FLY, eenleasingmaatschappij in vliegtuigen die vooral metlangetermijncontracten werkt. De koersdaling is een koopkans. Dewaardering is laag met een koers/winst van 13.

5UmicoreDe Belgische materialengroep heeft de wind van voren door de crisisin de grondstoffenmarkten. Gaf eerder een omzet­enwinstwaarschuwing, maar de doelstellingen voor dit jaar kunnengehaald worden. De recente koersval is overdreven.

Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts

NICO PANTELISUITGEVERSLIM BELEGGEN

© Katrijn Van Giel

AGENDA

Beste investering

‘De eerste woning in Spanje, diewe toen op plan kochten, kon­den we snel doorverkopen meteen mooie winst. Vastgoedinves­teringen gaan steeds gepaardmet grote bedragen, maar als jeer dan winst mee kunt maken,valt die in absolute cijfers ookgoed uit.’

Slechtste investering

‘De aandelen die we hadden,met enkele klassiekers als Ler­nout & Hauspie, maar ook bank­aandelen, zoals het ‘goede­huis­vader­aandeel’ van Fortis, daarwillen we niet meer aan terug­denken. Indertijd hadden we, netals veel andere beleggers, hetgevoel dat we er wel moesteninstappen. Niemand kon op datmoment voorspellen wat er metdie bedrijven en hun aandelenzou gebeuren.’

aan fondsen of investeringspro­ducten waarmee beleggers deprojecten kunnen meefinancie­ren, zonder daarom eigenaar teworden van een woning?

‘Vandaag kun je het eigenaar­schap van een villa al splitsen oververschillende eigenaars, waarbijdan afspraken worden gemaaktwie er wanneer van de woning ge­bruik kan maken. Dergelijke rege­lingen worden verankerd in eennotariële akte. Natuurlijk moet jewel met elkaar overeenkomen. Demeeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

meeste kopers opteren dan lievervoor een wat goedkoper pand,waarvan zij de enige eigenaar zijn.Maar het is een interessante piste.’

Leen VermeulenZaakvoerder Hip Estates

Leen VermeulenZaakvoerder Hip Estates

21

Persartikels_A4boekje_04_2016.indd 21 21/01/16 10:08