madde ve Özellİklerİ bölüm - 2 ve ozellikleri2.pdf · 2019-09-17 · moleküller arası...
TRANSCRIPT
9 . S I N I F 29 K A R A F İ Z İ K
Su; katı, sıvı ve gaz haline dönüşebilmektedir. Su
buharlaşırken gaz, yağmur halinde veya okyanuslar-
da sıvı donduğunda (kar, dolu) katı haldedir.
Maddelerin ortak özelliklerine baktığımızda; kütle, hacim, eylemsizlik ve tanecikli yapıya sahip olmalıdır.
Her maddenin bir kütlesi ve hacmi vardır.
Maddeler duruyorsa durmaya, hareket ediyorsa hızlarını ve yönlerini değiştirmeden harekete de-vam etmelerine eylemsizlik denir.
Tüm maddeler atomlardan oluştuğu için tanecikli ve boşluklu yapıdadır.
Maddelerin bazılarını gözle görebilmemize rağ-men, bazılarını göremeyiz. Örneğin hava vardır diyoruz, fakat göremiyoruz. Hava renksizdir ve belirli bir şekli yoktur.
Maddeler doğada Katı, Sıvı, Gaz ve Plazma ha-
linde bulunurlar.
1. Katı Hal: Belirli bir şekilleri ve hacmi vardır. mad-
denin molekülleri arasındaki kimyasal bağlar, mole-
külleri bir arada tutacak kadar güçlüdür.
2. Sıvı Hal: Belirli bir şekli yoktur. Konuldukları kabın
şeklini alırlar. Moleküller arasındaki bağlar daha zayıf
olduğundan moleküller birbiri üzerinden kayarak sıvı
halini oluşturur.
3. Gaz Hali: Belirli bir şekilleri ve hacmi yoktur. ko-
nulduğu kabın şeklini alırlar ve hacmi de konuldukları
kabın hacmi kadardır.
Moleküller arası bağlar yok denilecek kadar azdır.
4. Plazma Hali: Plazma için iyonize olmuş gaz ifade-
si de kullanılır. En fazla Güneş ve Gezegenler arası
ortam ve gezegen atmosferinin dış katmanları plaz-
ma halindedir. Yüksek ısılı fırınlarda da elde edilir,
fakat çok pahalıdır.
Plazma hali elektriksel olarak nötrdür.
İyi bir iletkendir.
Elektrik ve manyetik alandan etkilenir.
Güneş, yıldızlar, mum alevi, yıldırım floresan lamba, neon lamba, volkan lavları plazma hali-ne örnektir.
Kürenin Hacmi:
3r3
4V
……………………………………………………………..
Küpün Hacmi:
V = a.a.a
V = a3
……………………………………………………………..
Dikdörtgenler Prizmasının Hacmi:
a
b
c
b
c
a
V = a.b.c
…………………………………………………………..
Koninin Hacmi:
3
h.rV
2
Kare Piramidin Hacmi
3
h.aV
2
MADDE VE ÖZELLİKLERİ Bölüm - 2
r
a
a
a
r
h
h
aa
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 30
ÖZKÜTLE
Bir maddenin birim hacminin kütlesine denir.
d harfi ile gösterilir.
3cm
g
v
md
Bir maddenin sabit sıcaklıktaki özkütle grafikleri aşa-
ğıdaki gibidir.
m
V
d
V
d
m
KarıĢan Sıvıların Özkütlesinin Hesaplanması:
21
2211
21
21
VV
d.Vd.V
VV
mmd
Sıvılar Eşit Hacimde Karışırsa;
2
ddd 21
k
Sıvılar Eşit Kütlede Karışırsa;
21
21k
dd
d.d.2d
MADDELERĠN AYIRT EDĠCĠ ÖZELLĠKLERĠ
Maddelerin kendine ait özellikleri vardır. Aynı ölçü-
lerde, aynı renge boyanmış iki maddeyi nasıl ayırt
ederiz? Tabii ki, ilk önce özkütlelerine bakarız.
Maddelerin Ayırtedici özellikleri
Yoğunluk
Erime veya donma sıcaklığı
Kaynama sıcaklığı
Özısı
Isı iletkenliği
Elektrik iletkenliği
Genleşme özelliği
Çözünürlük
Erime ısısı
Kaynama ısısı
Özkütle, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir
özelliktir.
Çözünürlük, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir
özelliktir.
Erime noktası, katı maddeler için ayırt edici bir
özelliktir.
Kaynama noktası, sıvılar için ayırt edici bir özel-
liktir.
Boyca uzama katsayısı, katı maddeler için ayırt
edici bir özelliktir.
Genleşme katsayısı, katı ve sıvı maddeler için
ayırt edici bir özelliktir.
Öz ısı, katı, sıvı ve gaz maddeler için ayırt edici
bir özelliktir.
Erime ısısı, katı maddeler için ayırt edici bir özel-
liktir.
Hava, kokusuz ve renksizdir.
Hava akışkandır.
Su, doğalgaz, ateş, öteleme hareketi yaparlar.
Doğalgaz, ateş, sıkıştırılabilir
MADDELERĠN DEĞĠġĠMĠ
Fiziksel DeğiĢme:
Bir maddenin dış görünümünde meydana gelen de-
ğişmedir.
Fiziksel değişmede, maddenin toplam kütlesinde,
atom, molekül ve iyon şeklinde değişiklik yaşanmaz.
Şekil değişikliği
Boyut değişikliği
Hal değiştirme
Konum değiştirme
Kimyasal DeğiĢme:
Bir maddenin iç yapısında (atom, molekül) meydana
gelen değişmedir.
Maddenin tanecikli yapısının değişmesi, yeni madde
oluşmasıdır.
Pişme, paslanma, yanma, çürüme kimyasal değiş-
melere örnektir.
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 31
Radyoaktif Elementler:
Doğadaki elementlerin büyük bir kısmı dış etki olma-
dıkça değişime uğramazlar.
Kimyasal değişmede, atomlar elektron kaybeder ve-
ya elektron kazanırlar. Atom çekirdeğindeki proton ve
nötron bu kimyasal reaksiyonlardan etkilenmez.
Fakat bazı elementler, çekirdeklerinde bulunan pro-
ton ve nötron sayılarının veya dizilişlerinin kendiliğin-
den değişmesi ile farklı bir elemente dönüşebilir. Bu
tür elementlere radyoaktif element denir. Bu ger-
çekleşen olaya da nükleer reaksiyon denir.
Elementlerin dengeli yapıları bir dış etki ile bozulunca
yapısında bir değişiklik olur ve depoladığı enerjiyi sa-
lıverir.
Bu durum, yapay radyoaktivite diye adlandırılır.
FĠSYON OLAYI
Uranyum atomu bir dış etki ile uyarılırsa yapısı bozu-
lur. Atom bir birine yakın iki parçaya ayrılır ve bu es-
nada büyük bir enerji ve iki nötron açığa çıkar. Bu iki
nötron başka iki atomu kararsız hale getir ve dört
nötron açığa çıkar. Olay bu şekilde devam eder.
Atom çekirdeğinin parçalanmasıyla gerçekleşen bu
tür reaksiyonlara fisyon denir.
Atom bombasında gerçekleşen olay budur.
FÜZYON
Çekirdekteki kimyasal değişim, çekirdeklerin birleşe-
rek yeni çekirdeklerin oluşması şeklinde de gerçekle-
şebilir.
Kütle numarası küçük çekirdeklerin birleşmesi ile küt-
le numarası büyük çekirdekli atomlar elde edilmesine
füzyon denir.
Güneşte gerçekleşen olay füzyon olayıdır. İki hidro-
jen atomunun bir araya gelerek helyum atomu oluş-
ması.
ÖRNEKLER
r= 1 cm
Su
4 cm
2 cm
12 cm
Silindirik kaptaki su, boĢ prizma Ģeklindeki kutu-
ya boĢaltılırsa, kutuda kaç cm yükselir?
Çözüm
Suyun hacmi değişemeyeceğinden,
V1 = V2
.r2.h = a.b.c
3.12.10 = 4.2.x
30 = 8.x
x= cm 3,75 cm 4
15
Yaprak kalınlığı 0,02 cm olan bir kitabın eni 20 cm,
boyu 40 cm’dir. Kitap 100 yapraktan oluşmakta ve bir
kitabın bir kapağının kalınlığı 0,05 cm’dir. Bu kitabın
hacmi kaç cm3’tür?
ÇözümYapraklardan birinin hacmi,
V = 0,02.20.40 = 16 cm3
V = 16.100 = 1600 cm3
Kapakların hacmi,
V = 0,05.20.40 = 40 cm3
40.2 = 20 cm3
Vkitap = 1600 + 80 = 1680 cm3
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 32
r= 4 cm
r= 2 cm
Yarım küre şeklindeki kap ile yukarıdaki boş koni su
ile doldurulmak isteniyor. Koniyi doldurmak için
kaç kap su konulmalıdır? ( = 3)
Çözüm
konulmalı su kap 1216
12.16
cm 12.163
12.4.3
3
h.r.V
cm 162
1.2.3.
3
4
2
1.r..
3
4V
322
koni
333kap
2r
r
4r
h
2h3
2h
I II III
Su dolu I. ve II. silindirleri, boş III. silindire boşaltılı-
yor. Silindirlerin yarıçapları 2r, r ve 4r’dir. Su, III. si-
lindirde kaç h yükselir?
ÇözümSuyun toplam hacmi değişmeyeceğinden,
h16
7x
x.16hh6
x.r16.h.r.h2
3.r4. 222
ġekildeki boĢ kutunun içine yarıçapı 1 cm olan kürelerden kaç tane konulabilir?
ÇözümÇapı 2 cm olur.
Tabana = 2
10= 5 tane
Yana = 2
4= 2 tane
Yüksekliğe = 2
8= 4 tane
Toplam: 5 x 2 x 4 = 40 tane
.
K L
4h
2r
3r
r
2h
Silindirik kabın 2r ve 3r yarıçaplı bölmelerinde 4h ve
2h yüksekliklerinde su bulunmaktadır. r yarıçaplı
bölme boştur. Musluklar açıldığında su yüksekliği
kaç h olur?
Çözüm.4r
2.4h + .9r
2.2h = (.4r
2 + .9r
2 + r
2).x
16h + 18h = 14.x
h7
17h
14
34x
10 cm
2 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 33
Kütle – hacim grafiği
verilen X ve Y sıvıları
eşit hacimde karışırsa,
karıĢımın özkütlesi
kaç g/cm3 olur?
Çözüm
3k
3Y
3X
cm/g2
9
2
45d
cm/g45
20d
cm/g54
20d
Bir kap boşken 20 g, su ile dolu iken, 100 g geliyor.
Suyun yarısı alınıp, kalan kısmı d özkütleli sıvı ile
doldurulduğunda kap 120 g geliyor. d kaç
g/cm3’tür?
ÇözümSuyun kütlesi 100 – 20 = 80 g
80 = V.1 V = 80 cm3 (kabın hacmi)
40 + 40.d = 100 3cm/g2
3d
100 cm3’lük boş kabın
5
3ü K sıvısı ile, kalan
kısmı M sıvısı ile dol-
duruluyor. Kap kaç
gram ağırlaĢır?
Çözüm
g320M
2.404.60M
cm/g260
120d
cm/g440
160d
3M
3K
Bir kenarı 4 cm olan tahta küpün içinden, yarıçapı 1
cm olan küre çıkarılıp yerine su konuluyor. Tahta
küpün son kütlesi kaç gram olur? (dt= 0,6 g/cm3)
Çözüm
m = 4.4.4.0,6 = 38,4 g
m= 4,0.1.3.3
4)6,01(r.
3
4 33
m = 1,6 g
Mson= 38,4 + 1,6 = 40 g
30
15
05 10 15
m(g)
V(cm3)
A
B
A ve B sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki
gibidir. A sıvısından 20 cm3 hacminde, B
sıvısından 60 g kütleli sıvı alınıp karıĢtırılıyor.
karıĢımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?
Çözüm
3
BA
BAK
B3
B3
B
A3
A3
A
cm/g6,350
180
3020
60120
VV
mmd
g60mcm30Vcm/g215
30d
g120mcm20Vcm/g65
30d
d.VmV
md
m(g)
20
4 5 V(cm3)
X Y
m(g)
160
40 60 V(cm3)
K
M120
0
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 34
Oyun hamurundan
yapılmıĢ yandaki
prizma bozulup, ya-
rıçapı 2 cm olan kü-
reler yapılıyor. En
fazla kaç tane küre
elde edilir? (=3)
Çözüm
Bozulan prizmanın hacmi ile, yapılan kürelerin hacimleri eşit olmak zorundadır.
.yapılırküreetan180X
X.8.420.18.16
X2.3.3
420.18.16
sayısıküreXXr3
420.18.16
3
3
500 cm3 kuru
kum bulunan
kaba 40 cm3 su
konulunca su
seviyesi 200
cm3 hizasına
geliyor. kuru
kumun % kaçı boĢluktur?
Çözüm
Su, kuru kum içindeki boşlukları doldurur. Demek
ki 200 cm3 kuru kumun 40 cm
3’ü boşlukmuş.
200 cm3 kuru kumun = 40 cm
3’ü boşluk
100 cm3 kuru kumun = X
X = %20 boşluktur.
400 cm3 kuru kum
bulunan kaba 30
cm3 su ilave
edilince, su
seviyesi 120 cm3
hizasına geliyor. Su
seviyesinin 400
cm3 hizasına kadar gelebilmesi için, kaba kaç
cm3 daha su ilave edilmelidir?
Çözüm
120 cm3 kuru kumun = 30 cm
3’ü hava
100 cm3 kuru kumun = X
X = %25’i hava (boşluk)
400 – 120 = 280 cm3 kuru kum var.
280 cm3 kuru kumun %25’i hava ise,
.varhavacm704
1.280
100
25.280 3
70 cm3 daha su ilave edilmelidir.
Bir kenarı 40
cm olan boĢ
küpün içine
yarıçapı 2 cm
olan kürelerden
en fazla kaç
tane
konulabilir?
Çözüm
Kürenin çapı = 4 cm
40 cm’lik uzunluğa 10 tane küre konulabilir.
Toplam küre sayısı:
10 x 10 x 10 = 1000 tane
500 cm3
400 cm3
20 cm
18 cm
16 cm
40 cm
40 cm
40 cm4 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 35
Yandaki içi boĢ
kutunun içine, bir
kenarı 4 cm olan
küplerden en fazla
kaç tane
konulabilir?
Çözüm
etan75010x5x15Toplam
etan104
40Yüksekliğ
etan54
20Yana
etan154
60Tabana
.
30 cm
60 cm
90 cm5 cm
2 cm
3 cm
Ölçüleri 90 x 30 x 60 cm3 olan içi boş kutunun
içine, ölçüleri 5 x 2x 3 cm3 olan cisimden en fazla
kaç tane koyabiliriz?
Çözüm
etan540020x15x18Toplam
etan203
60Yüksekliğü
etan152
30Yana
etan185
90Tabana
10
5
010 20 30
m(g)
V(cm3)
K
F
M
K, F, M sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki
gibidir. Bu sıvılardan eĢit hacimde alınıp
karıĢtırılırsa karıĢımın özkütlesi kaç g/cm3
olur?
Çözüm
3K
K
MFKK
cm/g2
1d
3
6
1
3
11
d
3
dddd
3
M
3F
3K
cm/g6
1
30
5d
cm/g3
1
30
10d
cm/g110
10d
Özkütlesi 1 g/cm3 olan sıvı ile, özkütlesi 4 g/cm
3
olan başka bir sıvı eşit kütlede türdeş olarak
karıştırılıyor. KarıĢımın özkütlesi kaç g/cm3
olur?
Çözüm
3
21
21K cm/g6,1
5
8
41
4.1.2
dd
d.d.2d
20 cm
40 cm
60 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 36
Özkütleleri 2 g/cm3, 5 g/cm
3, 10 g/cm
3 olan sıvılar
eşit kütlede türdeş olarak karıştırılıyor. KarıĢımın
özkütlesi kaç g/cm3 olur?
Çözüm
3K
3K
321
321
321K
cm/g75,3d
cm/g4
15
8
30
10
8
3
10
m
5
m
2
m
m3d
d
m
d
m
d
m
mmm
VVV
mmmd
r= 4 cm
Su
10 cm
6 cm
20 cm
Şekildeki su dolu silindirik kap içindeki su,
yandaki kutu içine boşaltılıyor. Su kutu içinde
kaç cm yükselir? (= 3)
Çözüm
Suyun hacmi değişmez.
İki kap içinde de suyun hacimleri eşittir.
V1 = V2 3.42.12 = 10.6.x
r2
= a.b.c 3.16.12 = 10.6.x
x = 9,6 cm yükselir.
K M
1,4 d 3,2 d
K ve M muslukları özdeştir. Musluklar aynı anda
açılıp kap dolduğunda kaptaki sıvı karıĢımının
özkütlesi kaç d olur?
Çözüm
Musluklar özdeş olduğu için, sıvılar eşit hacimde
karışmıştır.
d3,22
6,4
2
2,34,1
2
ddd 21
K
A ve B muslukları özdeştir. Musluklar aynı anda açılıp, kabın yarısı dolunca, B musluğu kapatılıyor. Kabın diğer yarısı A musluğu ile dolduruluyor. Kap tamamen dolduğunda kaptaki sıvı karıĢımının özkütlesi kaç d olur?
Çözüm
dA
d1
A
A+B
Musluklar özdeş olduğu için eşit hacimde sıvı
akıtırlar.
d52
d4d6d
d62
d8d4d
K
1
kaptaki karışımın özkütlesi dK = 5d
A ve B
sıvılarının
kütle –
hacim
grafiği
şekildeki
gibidir. A
sıvısından
60 cm3, B sıvısından 40 cm
3 hacminde sıvılar
alınıp karıştırılıyor. KarıĢımın özkütlesi kaç
g/cm3 olur?
A B
4 d 8 d
400
0100 200
m(g)
V(cm3)
A
B
800
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 37
Çözüm
3
BA
BAK
B3
B3
B
A3
A3
A
cm/g2,3100
320
4060
80240
VV
mmd
g80mcm40Vcm/g2200
400d
g240mcm60Vcm/g4200
800d
…
İçinde 70 cm3 su
bulunan kaba, bir
cisim bırakılınca
cisim suya
tamamen batıyor
ve su seviyesi 90
cm3 oluyor.
Cismin hacmi
kaç cm3’tür?
Çözüm
Su bırakılan cisim, hacmi kadar hacimde sıvıyı
yükseltir.
V = 90 – 70 = 20 cm3
İçinde 120 cm3
su bulunan kaba,
80 gram kütleli
cisim bırakılınca
su seviyesi 160
cm3 oluyor. cisim
suya tamamen
battığına göre,
cismin özkütlesi kaç g/cm3 olur?
Çözüm
3
3
cm/g2d.g80m
40
80
V
mdcm40120160V
200 cm3’lük
kapta, 140 cm3
hizasına kadar
su vardır. 120
gram kütleli
cisim, suya
tamamen batıyor
ve kaptan 20 cm3
su taşıyor. Cismin özkütlesi kaç g/cm3’tür?
Çözüm
3
3
cm/g2
3d.g120m
80
120
V
mdcm802060V
20)140200(V
Kütlesi 12000 gram
olan bir cismin
ölçüleri şekildeki
gibidir. Ġçi dolu
olan bu cismin
özkütlesi kaç
g/cm3’tür?
Çözüm
3
3
cm/g4d.g12000m
3000
12000
V
mdcm300030.20.5V
Özkütlesi 0,8
g/cm3 olan
yandaki Ģeklin
kütlesi kaç
gramdır?
(= 3)
Çözüm
gram4008,0.500d.Vm
cm50020.253
20.5.3
3
hrV 3
22
20 cm
r= 5 cm
r
30 cm
20 cm
5 cm
100 cm3
70 cm3
200 cm3
140 cm3
200 cm3
120 cm3
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 38
I. Atom bombası bir fizyon olayıdır.
II. Kimyasal değişmelerde enerji açığa çıkar.
III. Kimyasal reaksiyonlarda, atom, elektron kay-
beder veya elektron kazanabilir.
Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
Çözüm I, II ve III
a) Demirin paslanması …………..…. değişmedir.
b) Buzun erimesi ……………………. değişmedir.
c) Sonbaharda yaprakların renk değiştirmesi
……………………. değişmedir.
d) Domatesin çürümesi ……………………. de-
ğişmedir.
e) Bir binanın çökmesi ……………………. de-
ğişmedir.
f) Atom çekirdeğinin parçalanması ile gerçekle-
şen reaksiyona ……………………. denir.
g) Atom çekirdeklerinin birleşmesi ile daha bü-
yük çekirdekli atomların oluşmasına
……………………. denir.
a) Kimyasal b) Fiziksel c) Kimyasal d) Kimyasal e) Fiziksel f) Fizyon g) Füzyon
AĢağıdakilerden hangileri doğrudur?
a) Fiziksel değişmelerde maddenin öz kütlesi
değişmez
b) Hacim, katı maddeler için ayırt edici bir özel-
liktir.
c) Özısı, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir
özelliktir.
d) Kaynama sıcaklığı, sıvılar için (saf) ayırt edici
bir özelliktir.
e) Genleşme katsayısı, katı, sıvı ve gazlar için
ayırt edici bir özelliktir.
f) Radyoaktif elementler, çekirdek bozunması
sırasında radyasyon açığa çıkarır.
g) Güneşte gerçekleşen reaksiyon füzyon olayı-
dır.
a) Doğru b) Yanlış c) Doğru d) Doğru e) Yanlış f) Doğru g) Doğru
AĢağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
P: Su döngüsü fiziksel bir olaydır.
R: Kütle, hacim ve eylemsizlik maddenin ortak
özelliklerindendir.
S: Reçelin şekerlenmesi fizikseldir.
T: Sütten yoğurt yapılması kimyasaldır.
A) P ve R B) P, R ve T C) P, S ve T
D) R, S ve T E) P, R, S ve T
Çözüm Cevap = E
AĢağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
F: Genleşme katsayısı, katı, sıvı ve gaz madde-
ler için ayırt edici bir özelliktir.
K: Radyoaktif elementler, çekirdek bozunması
sırasında radyasyon açığa çıkarır.
M: Güneşte gerçekleşen reaksiyon füzyon olayı-
dır.
A) Yalnız F B) Yalnız M C) F ve K
D) K ve M E) F, K ve M
Çözüm
Cevap = D
I. Domatesin çürümesi kimyasal bir değişmedir.
II. Kışa girerken yaprakların renk değiştirmesi fi-
ziksel bir değişmedir.
III. Bir binanın çökmesi, fiziksel bir değişmedir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
Çözüm
Cevap = D
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 39
( ) 1. Özkütle, maddenin ayırt edici bir özelliğidir.
( ) 2. Sıcaklığı değişen cisimlerin özkütleleri de de-
ğişir.
( ) 3. Sabit basınç ve sıcaklık altında, her maddenin
özkütlesi farklıdır.
( ) 4. Tüm maddeler atomlardan oluştukları halde
tanecikli ve boşluklu yapıya sahiptirler.
( ) 5. Moleküller arası kimyasal bağlar, molekülleri
bir arada tutacak kadar güçlüdür. Tanecikler
birbirine sıkıca bağlıdır. Bu maddenin sıvı ha-
lidir.
( ) 6. Bir katının hacmi kuvvet uygulanarak değiştiri-
lebilir.
( ) 7. Bir sıvının hacmi sabit olup, bulunduğu kabın
şeklini alırlar.
( ) 8. Birim hacim başına düşen kütle miktarına ey-
lemsizlik denir.
( ) 9. Bir maddenin şekil değiştikçe özkütlesi de de-
ğişir.
( ) 10. Kararsız yapıdaki elementler radyoaktif ele-
mentlerdir.
( ) 11. Atomların çekirdek bozunmaları durumunda
radyasyon açığa çıkar.
( ) 12. Maddeyi oluşturan moleküllerin dönmeden
ilerleme hareketi yapmasına öteleme hareketi
denir.
( ) 13. Maddenin, boyutu, görünümü gibi dış yapı-
sında meydana gelen değişmelere fiziksel
değişim denir.
( ) 14. Atomların bir dış etki olmaksızın kendiliğinden
ışıma yayarak kararlı hale geçmesine füzyon
denir.
( ) 15. Genleşme katsayısı, katılar ve sıvılar için
ayırtedici bir özelliktir.
( ) 16. Maddenin katı halden sıvı hale geçtiği sıcaklık
noktası, erime noktasıdır.
( ) 17. Özısı, sadece sıvılar için ayırt edici bir özellik-
tir.
( ) 18. Nükleer santrallerde yakıt olarak kullanılan
uranyum elementi radyoaktiftir.
( ) 19. Büyük çekirdekli atomların daha küçük atom
çekirdeklerine parçalanarak enerji çıkması
olayına fizyon denir.
( ) 20. Güneş, enerjisini füzyon yoluyla sağlar.
1-D 2-D 3-D 4-D 5-Y 6-Y 7-Y 8-Y 9-Y 10-D 11-D 12-D 13-D 14-Y 15-D 16-D 17-Y 18-D 19-D 20-D
AġAĞIDAKĠ CÜMLELERĠ DOĞRU VEYA YANLIġ OLARAK ĠġARETLEYĠNĠZ.
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 40
1. Bulundukları kabın şeklini alan …………… dır.
2. Demirin paslanması, tenekenin paslanarak de-
linmesi ………………………. olaydır.
3. Bir dal parçasının kırılması ……………………
olaydır.
4. Suyun buz haline dönüşmesi ……………………
bir olaydır.
5. Suyun kaynayarak bular halini alması ………….
bir olaydır.
6. Belirli bir hacmi olan, fakat belirli bir şekli olma-
yan maddelere ………………………. denir.
7. Bir maddenin birim hacmindeki kütlesine ………
…………… denir.
8. Nükleer santrallerde, uranyum gibi ……………..
maddeler kullanılır.
9. Marulun çürümesi ………………………. olaydır.
10. Nükleer santraller, ………………………. olayı-
nın kontrollü bir şekilde enerjiye dönüştürülmesi
ile çalışır.
11. Kütle numarası ………………………. atom çe-
kirdeklerinin birleşmesi ile büyük çekirdekli
atomların oluşturulması füzyon olayıdır.
12. …………… bombası füzyon olayına bir örnektir.
13. Şimşek, yıldırım maddenin ……………………
halidir.
14. Belirli bir şekilleri olmayan katı maddelerin ha-
cimleri ………………………. ile ölçülür.
15. Kuru kumun hacmi ………………………. ile bu-
lunur.
16. …………… içinde bulunduğu kabı tamamen
doldururlar ve sıkıştırılabilirler.
17. Saf bir sıvıya ait kütle – hacim grafiğinde eğim,
………………………. verir.
18. Güneş, yıldızlar ve floresan lambası, maddenin
………………………. haline örnektir.
19. Evdeki tahta masayı bozup, sandalye yapılması
……………………. değişmedir.
20) Bir dış etki olmaksızın, kendiliğinden ışıma yapa-
rak kararlı hale geçen elementlere ……………….
elementler denir.
1) Sıvılar 2) Kimyasal 3) Fiziksel 4) Fiziksel 5) Fiziksel 6) Sıvı 7) Özkütle 8) Radyoaktif 9) Kimyasal 10) Fizyon 11) Küçük 12) Hidrojen 13) Plazma 14) Dereceli Silindir 15) Dereceli Silindir 16) Gazlar 17) Özkütleyi 18) Plazma 19) Fiziksel 20) Radyoaktif
AġAĞIDAKĠ BOġLUKLARA UYGUN KELĠMELERĠ YERLEġTĠRĠNĠZ.
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 41
TEST A
1)
2r
2r
2r
2r
Küp Küre Şekildeki küp ve kürenin kütleleri eşittir.
Özkütleleri oranı küre
küp
d
d kaçtır? ( = 3)
2)
h=4r
4r
2r
3r
r
m1 m2 ġekildeki dikdörtgenler prizması ve silindir
aynı maddeden yapılmıĢtır. Kütleleri oranı
2
1
m
m kaçtır? (= 3)
3)
140g 260g 540g
2V 2V 2V
V
d1 d2
Şekilde 2V hacimli kap boşken 140 gram geliyor.
Bu kaba yarıya kadar d1 = 1,5 g/cm3 yoğunluklu
sıvı konulduğunda 260 gram geliyor. Bu kap
tamamen d2 yoğunluklu sıvı ile doldurulduğunda
540 gram geliyor. d2 kaç g/cm3’tür?
4) Düşey kesiti
şekildeki gibi olan 1 cm ve 2 cm yarıçaplı kapta 15 cm ve 5 cm yüksekliğinde su bulunmaktadır. Aradaki musluk açıldığında su yüksekliği
kaç cm’de dengeye gelir? (= 3)
ÇÖZÜM:
(4)
ÇÖZÜM:
(2)
ÇÖZÜM:
2
5
ÇÖZÜM:
(7)
15 cm
5cm
1 cm 2 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 42
5)
600 gr170 cm3
320 cm3
XX
170 cm3 su bulunan kaba X cismi bırakıldığında
su seviyesi 320 cm3 hizasına geliyor. X cisminin
yoğunluğu kaç g/cm3’tür?
6)
300 gr 90 cm3
150 cm3
LL
150 cm3
40 cm3
90 cm3 su bulunan kaba L cismi bırakıldığında,
kaptan 40 cm3 su taşıyor. 300 gram kütleli L
cisminin yoğunluğu kaç g/cm3’tür?
7)
r= 3 cm
40 cm
r= 1cm
5 cm
Silindir şeklindeki bardak ile koni şeklindeki boş
sürahi su ile doldurulmak isteniyor. Koninin
tamamen doldurulması için kaç bardak su
konulmalıdır? (= 3)
8) Bir kenarı 10 cm olan, 0,5 g/cm3 özkütleli içi dolu
küpün içinden, yarıçapı 2 cm olan küre çıkarılıyor.
Küpün kalan kütlesi kaç gramdır? (= 3, dküp=
0,5 g/cm3)
ÇÖZÜM:
(4)
ÇÖZÜM:
(3)
ÇÖZÜM:
(24)
ÇÖZÜM:
(484)
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 43
TEST - B
1)
m(g)
V(cm3)
40
040
X
m(g)
V(cm3)
60
040
Y
m(g)
V(cm3)
80
060
Z
Kütle – hacim grafiği verilen X, Y, Z sıvılarının
yoğunluklarını sıralayınız?
2)
m(g)
V(cm3)
100
050
K
m(g)
V(cm3)
50
0100
M
K ve M sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki
gibidir. K sıvısından 60 cm3, M sıvısından 40
cm3 alınıp karıĢtırılırsa, karıĢımın toplam
kütlesi kaç gram olur?
3)
3 cm
16 cm
36 cm
10 cm
6 cm
6 cm
6 cm
Kesiti şekildeki gibi olan iki boş silindirik kap, küp
şeklindeki bardak ile üstten su ile dolduruluyor.
Kaç bardak su konulursa kap tamamen dolar?
4) Boyutları verilen
Ģekildeki içi boĢ
kutunun içine,
yarıçapı 2 cm olan
küre Ģeklindeki
toplardan en fazla
kaç tane koyabiliriz?
ÇÖZÜM:
(dY > dZ > dX)
ÇÖZÜM:
(140)
ÇÖZÜM:
(52)
ÇÖZÜM:
(240)
24 cm
20 cm
32 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 44
4)
3h Su
3r 2r r
3hK L Su
I II III
Kesiti verilen silindirik kaplardan, I. ve III.
bölmelerde su vardır. K ve L muslukları aynı
anda açıldığında bölmelerdeki su yükseklikleri
kaç h olur?
5)
150 cm3 150 cm3
190 cm3
150 cm3 kuru kum bulunan kaba 100 cm
3 su ilave
edildiğinde su seviyesi 190 cm3 hizasına geliyor.
Kuru kumun % kaçı boĢluktur?
7)
m(g)
V(cm3)
90
030
M
m(g)
V(cm3)
90
045
K
M ve K sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki
gibidir. M’den 60 gram, K’dan 40 gram alınıp
karıştırılıyor. KarıĢımın yoğunluğu kaç g/cm3
olur?
8) X ve Y sıvılarının
kütle – hacim
grafiği şekildeki
gibidir. X
sıvısından 80
gram, Y
sıvısından 60
cm3 alınıp karıştırılıyor. KarıĢımın özkütlesi kaç
g/cm3 olur?
ÇÖZÜM:
7
15
ÇÖZÜM:
(40)
ÇÖZÜM:
2
5
ÇÖZÜM:
(2,5)
10
05 10
XY
20
V(cm3)
m(g)
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 45
TEST - 1
1)
10 cm
8 cm12 cm
II
4 cm
4 cm
4 cm
I
Küp ve dikdörtgenler prizmasının kütleleri eşittir.
Özkütleleri oranı II
I
d
dkaçtır?
A) 15 B) 12 C) 9 D) 6 E) 3
2)
120
400
208
400
120 cm3 su bulunan kaba 4 özdeş bilye atılıyor.
Su seviyesi 208 cm3 çizgisine geldiğine göre, bir
bilyenin hacmi kaç cm3’tür?
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 28
3)
700
1000
200
1000
200 cm3 su bulunan kaba, bir bilye bırakılınca, su
seviyesi 700 cm3 oluyor. Bilyenin yarıçapı kaç
cm’dir? (=3)
A) 10 B) 6 C) 5 D) 4 E) 2
4)
100
150
Y
X X
100 cm3 su bulunan kaba, özkütlesi 3 g/cm
3 olan
özdeş iki bilye bırakıldığında Y kabına 10 cm3 su
taşıyor. Bir bilyenin kütlesi kaç gramdır?
A) 150 B) 120 C) 90 D) 60 E) 30
5)
60 g
Boş Su XSıvısı
260 g 360 g
Bir şişe boş iken 60 g, su ile dolu iken 260 g, X
sıvısı ile dolu iken 360 g geliyor. X sıvısının
özkütlesi kaç g/cm3’tür?
A) 1,2 B) 1,5 C) 1,8 D) 2 E) 2,5
6) Boyutları 6 x 6 x 4
olan dikdörtgenler
prizması üzerine,
yüksekliği 12 cm olan
piramit şekildeki gibi
yerleştiriliyor. Bu yeni
Ģeklin hacmi kaç
cm3’tür?
A) 212 B) 216 C) 256 D) 264 E) 288
6 cm
6 cm4 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 46
7)
150 cm3
90 cm3
İçinde 90 cm3 su bulunan kaba, katı bir cisim
bırakılınca, su seviyesi 150 cm3 oluyor. Cismin
hacmi kaç cm3’tür?
A) 40 B) 50 C) 60 D) 100 E) 120
8)
X X
Y
İçinde 100 cm3 su bulunan kaba, X cismi
bırakılınca su seviyesi 120 cm3, Y cismi de
bırakılınca 170 cm3 oluyor. Cisimlerin hacimleri
oranı VX/VY kaçtır?
A)4
5 B)
5
2 C)
2
7 D)
7
2 E)
4
1
9)
80 cm3
130 cm3
80 cm3 su bulunan kaba, bir cisim bırakılınca su
seviyesi 130 cm3 oluyor. Cismin kütlesi 200
gram olduğuna göre, özkütlesi kaç g/cm3’tür?
A)3
4 B)
2
5 C) 3 D) 4 E) 5
10)
100 cm3
70 cm3
100 cm3
10 cm3
70 cm3 su bulunan kaba, bir cisim bırakılınca,
kaptan 10 cm3 su taşıyor. Cismin kütlesi 60
gram olduğuna göre, özkütlesi kaç g/cm3’tür?
A)2
3 B)
5
7 C)
5
6 D)
3
4 E)
2
7
11) Yarıçapı 10 cm olan kürenin
kütlesi 20000 gramdır.
Kürenin özkütlesi kaç
g/cm3’tür? (=3)
A)2
5 B) 3 C)
5
9 D) 4 E) 5
12) Yarıçapı 8 cm olan silindirik
cismin özkütlesi 1/3
g/cm3’tür. Cismin kütlesi
kaç gramdır? (=3)
A) 820 B) 640 C) 560 D) 520 E) 480
1-A 2-D 3-C 4-C 5-B 6-E 7-C 8-B 9-D 10-A 11-E 12-B
r
0
r= 8 cm
10 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 47
TEST - 2
1) I. Kütle maddelerin ortak özelliklerindendir.
II. Katıların ve sıvıların belirli bir hacimleri vardır.
III. Katı maddelerin tanecikleri arası çekim kuvve-
ti en fazladır.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve III C) II ve III
D) I ve II E) I, II ve III
2) I. Taş bir maddedir.
II. Işık bir maddedir.
III. Hava bir maddedir.
IV. Su bir maddedir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) I ve III B) III ve IV C) I, III ve IV
D) I, II ve III E) II, III ve IV
3) I. Sıvılar sıkıştırılarak hacmi değiştirebilir.
II. Gaz halindeki maddelerin belirli bir şekli ve
hacmi yoktur.
III. Bütün gazların genleşme kat sayıları aynıdır.
IV. Sıvı haldeki maddelerin molekülleri, birbirleri
üzerinde kayma hareketi yapar.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I, III ve IV E) III ve IV
D) II, III ve IV E) II ve III
4) Güneş, yıldızlar, maddenin ………………. haline
birer örnektir.
Yukarıdaki cümlede, boĢ bırakılan yere ne
yazılırsa doğru bir anlam ifade eder?
A) Sıvı B) Plazma C) Gaz
D) Katı E) Eylemsizlik
5) I. Mum alevi plazma haline örnektir.
II. Yıldırım plazma haline örnektir.
III. Gökkuşağı plazma haline örnektir.
IV. Floresan lamba plazma haline örnektir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I, III ve IV C) I, II ve IV
D) II ve IV E) I, II ve III
6)
Enerji
Uranyum
Enerji
Toryum
Enerji
Radyum
Enerji
Kurşun
Yukarıdaki Ģema ile ilgili olarak,
I. Uranyum radyoaktif bir maddedir.
II. Toryum radyoaktif bir maddedir.
III. Kurşun kararlı bir yapıya sahiptir.
IV. Şema füzyon olayını göstermektedir.
Ġfadelerinden hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I, II ve IV C) III ve IV
D) II, III ve IV E) I ve II
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 48
7) Düşey kesiti şekildeki gibi olan kaba sabit
debili musluktan aynı sıcaklıkta sıvı
akıtılıyor.
Kaptaki sıvının Kütle-Hacim grafiği K şeklinde,
Hacim-Zaman grafiği L şeklinde, Özkütle-Kütle
grafiği M şeklinde verilmiştir.
K, L ve M Ģekillerinden hangileri doğru olarak
çizilmiĢtir?
A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L
D) K ve M E) L ve M
8) Ağzına kadar su ile dolu bir kap tartıldığında
kütlesi m1 gram gelmektedir. Bu kaba özkütlesi
5 g/cm3 olan bilyelerden 6 tane konulduğunda
kap m2 gram gelmektedir.
Bir bilyenin kütlesi 10 gram olduğuna göre
m2 - m1 farkı kaç gramdır? (dsu = 1 g/cm3)
A) 12 B) 24 C) 36 D) 42 E) 48
9) Bir kabın kütlesi; d özkütleli sıvı ile dolu iken 5m,
3d özkütleli sıvı ile dolu iken 11m gelmektedir.
Bu kabın boĢ kütlesi kaç m’dir?
A) 2
m B) m C)
2
3m D) 2m E) 3m
10)
Yeraltı su akısı
Buharlaşma
Yağış
Su BuharıTransferi
Terleme
Süzülme Su
Su döngüsü yukarıdaki gibi verilmiştir. Bu su
döngüsünde X kutusu içine döngüyü
tamamlayacak ne yazılmalıdır?
A) Çimen B) İnsan C) Yüzey Akışı
D) Ev E) Ateş
11) AĢağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Eylemsizlik, maddenin ayırtedici özelliğidir.
B) Kütle, maddenin ayırt edici özelliğidir.
C) Maddeler tanecikli yapıdadırlar.
D) Özkütle maddenin ortak özelliğidir.
E) Maddeler boşluklu yapıya sahip değildir.
12) AĢağıdaki ifadelerden hangisi yanlıĢtır?
A) Kütle ve hacim maddenin ortak özelliklerin-
dendir.
B) Fisyon, çekirdek parçalanmasıdır.
C) Güneşte gerçekleşen olay fisyondur.
D) Gazlar, bulundukları kabın şeklini alırlar.
E) Tuzun suda çözünmesi fiziksel bir olaydır.
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 49
13)
Özkütle, katı, sıvı vegazlar için ayırt edici
bir özelliktir.
Öz ısı, katı, sıvı vegazlar için ayırt edici
bir özelliktir
Çözünürlük, katı,sıvı ve gaçzlar için
ayırt edici bir özelliktir.
K L
M
K, L, M kutularındaki bilgilerden hangileri
doğrudur?
A) Yalnız K B) Yalnız L C) L ve M
E) K ve L E) K, L ve M
14) Maddenin plazma haliyle ilgili olarak;
I. Evrenin yaklaşık %96’sı plazma halindedir.
II. İyonize olmuş gazlardan oluşurlar.
III. İletişim teknolojisinde kullanılırlar.
IV. Sanayide kullanılırlar
Yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I ve III B) I ve IV C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, II ve III ve IV
15) M: Belirli bir şekli vardır
L: Belirli bir şekli yoktur, sıkıştırılamazlar.
N: Hacmi, içine konulduğu kabın hacmi kadardır
ve sıkıştırılabilirler.
Yukarıda, M, L, N maddelerinin özellikleri
verilmiĢtir. Bu maddelerin fiziksel durumları
ile ilgili olarak aĢağıdakilerden hangisi
doğrudur?
M L N
A) Sıvı Katı Gaz
B) Katı Gaz Sıvı
C) Katı Sıvı Gaz
D) Sıvı Gaz Katı
E) Gaz Katı Sıvı
16)
Maddenin iç yapısı değişmedensadece biçimi, şekli ve
görünüşünde meydana gelendeğişmeye fiziksel değiĢme
denir
Suyun donmasıfiziksel değişmedir.
Şekerin sudaçözünmesi fiziksel
değişmedir.
Ağaçtan kürdanyapılması fiziksel
değişmedir.
Kömürün yanmasıfiziksel değişmedir.
D D
D
D DY Y
YY
1
5
2 3 4
Yukarıdaki bilgileri doğru ve yanlıĢ olarak
takip eden bir öğrenci kaç numaralı yerden
çıkıĢ yapar?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
17)
Gazlarla ilgili olarak
Ötelemehareketi yaparlar.
Sıkıştırılabilirler.
Kütleleri yoktur.
Belirli birhacimleri yoktur.
4
3
1
2
Yukarı kavram haritasında hangi çıkıĢlar
doğrudur?
A) Yalnız 2 B) 1,2 ve 3 C) 2 ve 3
D) 2, 3 ve 4 E) 1, 3 ve 4
1-E 2-C 3-D 4-B 5-C 6-A 7-D 8-E 9-D 10-C 11- C 12-C 13-E 14-E 15-C 16- D 17-D
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 50
TEST - 3
1) Ali: Üzerime kuvvet uygulandığında sıkıştırıla-
mam, şeklim değişmez.
Ceylin: İçine konulduğum kabın şeklini alırım ve
sıkıştırılamam.
Burak: İçinde bulunduğum kabın şeklini alırım ve
sıkıştırılabilirim.
Yukarıdaki öğrenciler, maddenin hallerini
temsil etmektedir. Buna göre, aĢağıdakilerden
hangisi doğrudur?
Ali Ceylin Burak
A) Sıvı Katı Sıvı
B) Katı Gaz Sıvı
C) Katı Sıvı Gaz
D) Sıvı Gaz Gaz
E) Katı Sıvı Sıvı
2) I. Kutup ışıkları (Aurora)
II. Yıldızlar
III. Bulutsular
IV. Kibrit alevi
V. Akkor lamba
VI. Yıldırım
Yukarıdaki verilen olaylardan kaç tanesi mad-
denin plazma haline örnektir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
3) I. Kütle
II. Hacim
III. Eylemsizlik
IV. Tanecikli yapı
Yukarıdakilerden hangileri maddelerin ortak
özelliğidir?
A) I, II, III ve IV B) I ve II C) I, III ve IV
D) II ve III E) I ve IV
4) P ve R sıvılarının
kütle – hacim grafi-
ği şekildeki gibidir.
Sıvıların
özkütleleri oranı
dP/dR kaçtır?
A) 2 B) 2
5 C)
5
3 D)
6
5 E)
4
7
5) I. Özkütle, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir özel-
liktir.
II. Özısı, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir
özelliktir.
III. Genleşme Katsayısı, katı, sıvı ve gazlar için
ayırt edici bir özelliktir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) Yalnız I
6) Kütle – hacim
grafiği Ģekildeki
gibi olan A, B, C
sıvılarının
özkütleleri ara-
sındaki iliĢki na-
sıldır?
A) dA > dB > dC B) dC > dB > dA
C) dA = dB = dC D) dA > dB = dC
E) dA = dB > dC
7. Kütlesi önemsiz kap X sıvısı ile dolu iken 4m
gelmektedir. Bu kabın yarısı X sıvısı, yarısı Y
sıvısı ile doldurulduğunda 6m gelmektedir.
X ve Y sıvılarının özkütleleri oranı Y
X
d
d kaçtır?
A) 4
1 B)
2
1 C) 1 D)
2
3 E) 2
m(g)
V(cm3)
50
010 25
P
R
m(g)
V(cm3)
120
010 40
A
80
40
20 30
B
C
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 51
8)
h
h4h
h
h
h
h
Prizma Küp
Kenar uzunlukları 4h x h x h olan dikdörtgenler
prizmasının kütlesi m1, bir kenarı h olan küpün
kütlesi m2’dir. Cisimler aynı maddeden yapıldı-
ğına göre m1/m2 oranı kaçtır?
A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
9.
Boş bir kap musluktan akan sıvı ile dolduruluyor.
Kaptaki sıvının özkütlesinin hacmine göre
grafiği aĢağıdakilerden hangisidir?
A) B)
C) D)
E)
d
V0
d
V0
d
V0
d
V0
d
V0
10) X ve Y cisimleri-
nin kütle – hacim
grafiği şekildeki
gibidir. Sıvılar
eĢit hacimde ka-
rıĢtırıldığında ka-
rıĢımın özkütlesi
kaç g/cm3’tür?
A) 2
5 B) 3 C)
2
7 D) 4 E)
2
9
11)
h
hddd
K L M
Şekildeki K, L, M kapları yarı yüksekliklerine ka-
dar d yoğunluklu sıvılarla doludur. Bu kapların
tamamı doluncaya kadar karıĢabilen 3d yo-
ğunluklu sıvılar konulduğunda kaplardaki ka-
rıĢımın yoğunlukları arasındaki iliĢki nedir?
A) dK>dL>dM B) dK>dM>dL C) dK=dL=dM
D) dK=dM>dL E) dM>dL=dK
12.
h
d3d 3d
S S S
KL M
Taban alanları eşit olan kaplardaki sıvılardan K
ve L kaplarındaki sıvıların karışımının yoğunluğu
d1, L ve M kaplarındaki sıvıların karışımı d2, K ve
M kaplarındaki sıvıların karışımı d3 olmaktadır.
d1, d2 ve d3 karıĢımları arasındaki iliĢki
nedir?
A) d1>d2>d3 B) d3>d1>d2 C) d3=d2=d1
D) d3=d1>d2 E) d2>d1=d3
1-C 2-D 3-A 4-B 5-B 6-A 7-B 8-B 9-A 10-B 11-B 12-B
m(g)
V(cm3)
200
050 100
X
Y
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 52
TEST - 4
1) Nükleer reaksiyonlarda, kütle numarası büyük
olan atom çekirdeğinin parçalanarak daha
küçük çekirdekli atomlar oluĢmasına ne ad
verilir?
A) Füzyon B) Fisyon
C) Fiziksel değişim D) Radyoaktivite
E) İyon
2) Bir kaba, özkütlesi 1 g/cm3, 2 g/cm
3, 3 g/cm
3 olan
X, Y, Z sıvılarından eşit hacimde konulduğunda
kap 600 g ağırlaşıyor. Aynı kaba X ve Y
sıvılarından eĢit hacimde konulduğunda kap
kaç g. ağırlaĢır? (Her iki durumda kap tamamen
dolduruluyor.)
A) 275 B) 350 C) 450 D) 550 E) 750
3) Özkütlesi 1 g/cm3 olan X sıvısından 100 cm
3,
özkütlesi 3 g/cm3 olan Y sıvısından 50 cm
3 alınıp
türdeş bir karışım yapılıyor. Bu karıĢım 100
gramında kaç cm3 X sıvısı bulunur?
A) 25 B) 30 C) 40 D) 45 E) 60
4) Atomların dengeli yapıları bir dış etki olmaksızın
kendiliğinden ışıma yaparak kararlı hale
geçebilirler. Bu olaya ne ad verilir?
A) Fisyon B) Füzyon
C) Doğal Radyoaktivite C) Fiziksel değişim
E) Çözünürlük
5.
4Vd
K
8V2d
L
K ve L kaplarında bulunan sıvı kütlelerini
eĢitlemek için L kabından K kabına kaç V
hacminde sıvı boĢaltılmalıdır?
A) 3 B) 3
4 C) 2 D)
5
6 E) 4
6) I. Uranyum ve toryum radyoaktif elementtir.
II. Fisyon olayında canlıların sağlığına zarar ve-
rici birçok ışıma yayılır.
III. Radyoaktif elementler kendiliğinden başka
elementlere dönüşebilir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 53
7) AĢağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
I. Fisyon, çekirdek birleşmesidir.
II. Sıvıların hacmi dereceli silindir ile ölçülür.
III. Kütle, maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
IV. Suyun hacmi, bir kuvvet etkisiyle değiştirilebi-
lir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) III ve IV E) I, II ve III
8) AĢağıdaki ifadelerden hangisi yanlıĢtır?
A) Maddeyi oluşturan moleküllerin dönmeden iler-
leme hareketine öteleme hareketi denir.
B) Hacimleri, konuldukları kabın hacmi kadar
olan, belirli bir hacmi olmayan maddenin hali-
ne gaz hali denir.
C) Bir maddenin dış yapısında meydana gelen
değişime kimyasal değişim denir.
D) Radyoaktif bir elementin, parçalanması olayı-
na nükleer reaksiyon denir.
E) Sıraların belirli bir hacmi vardır.
9. Boş bir kap X sıvısı ile dolu iken 500 gram, kabın
yarısı X, yarısı Y sıvısı ile dolu iken 350 gram
gelmektedir.
V(cm3)
m(g)
X
Y
0
20
40
10 20
Bu kabın boĢ kütlesi kaç gramdır?
A) 50 B) 70 C) 80 D) 100 E) 120
10) I. Plazma, çok iyi bir iletkendir.
II. Katı cisimlerin tanecikleri arası çekim kuvveti
en fazladır.
III. Sıvıların hacimleri sıkıştırılarak değiştirilemez-
ler.
Yukarıdaki ifadelerin hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
11) I. Boyca uzama katsayısı, katı maddeler için
ayırt edici bir özelliktir.
II. Özısı, katı, sıvı ve gaz halindeki maddeler için
ayırt edici bir özelliktir.
III. Genleşme katsayısı, katı ve sıvı maddeler için
ayırt edici bir özelliktir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
12.
Su
ġekil -I
100
90
80
70
60
ġekil -II
100
90
80
70
Şekil -I'deki kaba özkütlesi 2 g/cm3 olan bir cisim
bırakıldığında su seviyesi şekil-II'deki gibi 70 cm3
hizasına geliyor.
Bu kaba aynı cisimden üç tane daha
bırakılırsa kabın kütlesi toplam kaç gram
artar?
A) 50 B) 60 C) 70 D) 80 E) 90
1-B 2-C 3-C 4-C 5-A 6-E 7-B 8-C 9- D 10- E 11- E 12- D
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 54
TEST - 5
1) Kenar
uzunlukla-
rı verilen
prizma
içine, ya-
rıçapı 1 cm olan kürelerden kaç tane koyabili-
riz? (= 3)
A) 30 B) 50 C) 60 D) 80 E) 120
2) Kenar uzunlukları
verilen prizmanın
içine, yarıçapı 1 cm
olan kürelerle dol-
durulduğunda, ara-
da kalan boĢluğun
hacmi kaç cm3’tür?
(=3)
A) 72 B) 80 C) 100 D) 115 E) 140
3) Dikdörtgen-
ler şeklin-
deki kap
boştur.
Bu kaba
yarıçapı a
olan yarım
küre Ģek-
lindeki bardaktan kaç bardak su koyarsak kap
tamamen dolar? (= 3)
A) 40 B) 30 C) 25 D) 20 E) 15
4)
h
Su
5h
2h
Yarıçapı h, yüksekliği 4h olan silindir su ile dolu-
dur. Bu su boĢ kutuya boĢaltıldığında su yük-
sekliği kaç h olur? (= 3)
A) 1,2 B) 1,5 C) 2 D) 2,2 E) 2,8
5.
3s 2s
Musluk5h
Kabın sol tarafı 5h yüksekliğine kadar su ile dolu,
sağ tarafı boştur. Musluk açıldığında su yük-
sekliği kaç h seviyesinde dengeye gelir?
A) 4 B) 3 C) 2 D)3
5 E)
2
5
6)
4h
3hSu
Su
3s 2s s
Boş
Musluklar aynı anda açıldığında su yüksekliği
kaç h olur? (3s, 2s, s kesit alanıdır.)
A) 3h B) h2
5 C) 2h D) h
3
5 E) h
3
4
4 cm
6 cm
10 cm
10 cm
8 cm
2 cm
4a
3a
5a
a
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 55
7)
80 cm
20 cm
40 cm
Boyutları 80 x 20 x 40 cm3 olan dikdörtgenler
prizması şeklindeki boş kabın içine yarıçapı 5 cm
olan küreler konuluyor. Kap en fazla kaç tane
küre alır? (= 3)
A) 32 B) 64 C) 72 D) 82 E) 96
8)
r= 5 cm
Su
25 cm
10 cm
30 cm
Yarıçapı 5 cm, yüksekliği 20 cm olan silindir suyla
doludur. Silindirdeki suyun tamamı, 25 x 10 x 30
cm3 boyutlu boş kutuya boşaltılıyor. Su kutuda
kaç cm yükselir? (= 3)
A)15 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4
9)
15 cm
60 cm
36 cm
ġekildeki içi boĢ kutu içine yarıçapı cm2
3r
olan kürelerden kaç tane koyabiliriz?
A) 1500 B) 1200 C) 1000 D) 800 E) 500
10)
3hSu
3r 2r r
hK L Su
I II III
Şekildeki silindirik kaplarda II. bölme boştur. K ve
L muslukları aynı anda açıldığında su seviyesi
kaç h olur? (3r, 2r, r yarıçaptır.)
A) 2 B)2
5 C)
2
3 D)
4
3 E)
3
4
11) Boyutları
10 x 12 x 8
cm3 olan
şekildeki
kutu içine,
yarıçapı 1
cm olan kürelerden 2 sıra konuluyor. Daha sonra
yarıçapı 2 cm olan kürelerden bu kürelerin üzeri-
ne 1 sıra daha konuluyor. Kutunun içinde kalan
boĢluğun hacmi kaç cm3’tür? (=3)
A) 384 B) 432 C) 486 D) 576 E) 512
12) Boyutları 10 x 10 x
10 olan küp içine, ya-
rıçapı 1 cm olan kü-
relerden 50 tane ko-
nuluyor. Küpün kalan
boş kısmına yarıçapı
2 cm olan bir küre
daha konuluyor. Küpün içinde kalan boĢluğun
hacmi kaç cm3’tür? (=3)
A) 768 B) 734 C) 688 D) 672 E) 656
10 cm
10 cm
10 cm
12 cm
8 cm
10 cm
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 56
13)
r= 4cm
h= 10cm
Bardak Kap
Silindir şeklindeki boş bir kap, 12 bardak su
konulunca tamamen doluyor. Bardağın iç hacmi
kaç cm3’tür?(= 3)
A) 20 B) 22 C) 25 D) 30 E) 40
14)
3R
Y
2R
X
Aynı maddeden yapılmıĢ içi dolu X ve Y
kürelerinin kütleleri oranı mX/mY kaçtır?
A) 9
1 B)
27
8 C)
4
9 D)
9
2 E)
9
8
15)
r=4cm
h=10cm
r=2cm
H
X Y
Aynı maddeden yapılmış X ve Y silindirlerinin
kütleleri eşittir. H yüksekliği kaç cm’dir? (=3)
A) 10 B) 12 C) 16 D) 20 E) 40
16) Şekildeki içi
boş prizma-
nın tabanına
bir sıra r ya-
rıçaplı küre
konuluyor.
Prizmanın kalan kısmı 2r yarıçaplı kürelerle dol-
duruluyor. Prizmanın içine kaç tane küre ko-
nulmuĢtur (=3)
A) 54 B) 30 C) 22 D) 20 E) 18
17)
6h
2h
Su
Boş
2r 3rr
Su
Yarıçapları verilen silindirik kaplarda 4h ve 2h
yüksekliklerinde su vardır. Musluklar açıldığında
ortadaki kaptaki su yüksekliği kaç h olur?
A)3
5 B)
2
5 C) 3 D) 4 E)
3
10
18)
r= 2 cm
Su
10 cm
r= 4 cm
Su
Kutu
Şekildeki su dolu silindirlerdeki sular, boş kutuya
boşaltılıyor. Su bu kutu içinde kaç cm
yükselir? (Taşıma yok, = 3)
A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
1-A 2-B 3-B 4-A 5-B 6-A 7-B 8-D 9-B 10-A 11-D 12-A 13-E 14-B 15-E 16-E 17-C 18-B
10r
4r
12r
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 57
TEST - 6
1) İçi boş iki silindir şekil-
deki gibi üst üste ko-
nuluyor. Sabit debili bir
musluk kabı L seviye-
sine kadar t sürede
dolduruyor. Kabın ta-
mamen dolması için
kaç t süre geçmeli-
dir?
A)3
7 B)
3
11 C)
8
9 D)
7
8 E)
5
4
2) Macundan yapılmış 5 cm ya-
rıçaplı küre bozulup, bir ke-
narı 2 cm olan küpler yapılı-
yor. Kaç tane küp elde edi-
lir? (=3)
A) 62 B) 58 C) 52 D) 42 E) 30
3)
4r
2r
6r
r
2r
r yarıçaplı, 2r yüksekliğindeki silindir bardak ile
yandaki içi boş kap doldurulmak isteniyor. Bu
kap kaç bardak su alır? (=3)
A) 24 B) 16 C) 12 D) 10 E) 8
4) İçinde r yarıçaplı
boşluk bulunan 2r
yarıçaplı X küresi ile
r yarıçaplı Y küresi-
nin kütleleri eşittir.
Cisimlerin
özkütleleri oranı dX/dY kaçtır?
A)3
1 B)
2
1 C) 1 D)
5
2 E)
7
1
5) Yarıçapı 5 cm olan alüminyum kürenin kütlesi
810 gramdır. Alüminyumum özkütlesi 2,7
g/cm3 olduğuna göre, kürenin içindeki boĢlu-
ğun hacmi kaç cm3’dür? (=3)
A) 225 B) 200 C) 180 D) 150 E) 135
6) Yarıçapı 10 cm olan metal kürenin kütlesi 3000
gram, özkütlesi 1,2 g/cm3’tür. Küre içindeki boĢ-
luğun hacmi kaç cm3’tür? (=3)
A) 1110 B) 1200 C) 1450 D) 1500 E) 1620
7) Bir kenarı 20 cm olan tahta küpün içinden, çapı
10 cm olan küre çıkartılıp su ile dolduruluyor. kü-
pün kütlesi kaç gram değiĢir?
(dt= 0,6 g/cm3, =3)
A) 200 B) 180 C) 160 D) 150 E) 125
5 cm
r
2r
r
X
Yr r
M
L
K
h
2h
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 58
8)
I II III
Özdeş üç kap su ile dolduruluyor. Denge duru-
munda kaplardaki su hacimlerini sıralayınız?
A) V1 = V2 = V3 B) V1 = V3 > V2
C) V1 > V3 > V2 D) V1 = V2 > V3
E) V1 > V2 > V3
9) Yarıçapı 10 cm olan kürenin özkütlesi 2 g/cm3’tür.
Bu kürenin kütlesi 6000 g. gelmektedir. Kürenin
içinde kaç cm3 boĢluk vardır?
A) 500 B) 750 C) 1000 D) 1200 E) 1250
10) Bir kenarı 2 cm olan küpleri yan yana ve üst üste
koyarak hacmi 8000 cm3 olan bir küp elde edili-
yor. Küçük küplerden kaç tane kullanılmıĢtır?
(= 3)
A) 1400 B) 1200 C) 1000 D) 800 E) 400
11) Özkütlesi 5 g/cm3 olan sıvıdan 30 cm
3, özkütlesi
2 g/cm3 olan sıvıdan V hacim alınıp
karıştırıldığında karışımın özkütlesi 4 g/cm3
oluyor. V hacmi kaç cm3’tür?
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 40
12) Bir kap su ile dolu iken, 150 gram, yoğunluğu 1,2
g/cm3 sıvı ile dolu iken 170 gram geliyor. Bu kap,
yoğunluğu 1,5 g/cm3 olan sıvı ile doldurulursa
kaç gram gelir?
A) 175 B) 180 C) 200 D) 205 E) 215
13) Bir kenarı 50 cm olan içi boş küp içine yarıçapı
2,5 cm olan küreler konuluyor. Küp, kürelerle
doldurulduğunda arada kalan boĢluğun hacmi
kaç cm3’tür? (= 3)
A) 62500 B) 65500 C)66500
D) 6200 E) 10000
14) Bir şişe su ile dolu iken 500 gram, özkütlesi
d= 1,5 g/cm3 sıvı ile dolu iken, 700 gram geliyor.
ġiĢenin boĢ kütlesi kaç gramdır?
A) 80 B) 100 C) 120 D) 150 E) 180
15)
200 cm3
220 cm3
Tamamı 220 cm3 olan kap 200 cm
3 hizasına
kadar su ile dolduruluyor. Bu kaba özkütlesi 4
g/cm3, hacmi 5 cm
3 olan bilyelerden kaç tane
bırakılırsa kabın kütlesi 110 gram artır?
A) 12 B) 10 C) 8 D) 7 E) 6
1-C 2-A 3-E 4-E 5-B 6-D 7-A 8-B 9-C 10-C 11-B 12-C 13-A 14-B 15-E
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 59
TEST - 7
1) Özkütlesi 2,2 g/cm3 olan sıvı ile d özkütleli sıvı
eşit hacimde homojen olarak karıştırıldığında ka-
rışımın özkütlesi 2 g/cm3 oluyor. d özkütlesi kaç
g/cm3 tür?
A) 2,0 B) 1,8 C) 1,6 D) 1,4 E) 0,8
2)
80
40
020 40 60
m(g)
V(cm3)
P
S
120R
80
Kütle – hacim grafiği verilen P, R, S sıvılarından
eşit hacimde homojen bir karışım oluşturuluyor.
KarıĢımın özkütlesi kaç g/cm3’tür?
A) 2 B) 2
5 C) 3 D)
3
10 E) 4
3)
0
30
180
90
9060
K
m(g)
V(cm3)
L
Kütle – hacim grafiği verilen K ve L sıvılarından
eşit kütlede alınıp homojen bir karışım
oluşturuluyor. KarıĢımın özkütlesi kaç g/cm3
olur?
A) 2
3 B) 2 C)
2
5 D)
3
7 E)
3
4
4)
2m
m
0V 2V 3V
Kütle(g)
Hacim(cm3)
X
Karışım
Y
3m
X ve Y sıvıları ile bunlardan oluşturulan karışımın
kütle – hacim grafiği şekildeki gibidir. Sıvıların
karıĢımında kullanılan VX ve VY hacimleri oranı
VX/VY kaçtır?
A)3
5 B)
7
5 C)
5
2 D)
5
1 E)
7
1
5)
30
15
0
Kütle(g)
Hacim(cm3)
M
K
15 30
Kütle – hacim grafiği verilen M ve K sıvılarından
bir karışım oluşturuluyor. Bu karıĢımın özkütlesi
kaç olabilir?
A) 1,0’dan büyük B) 1,0 ile 0,5 arasında
C) 1,0 D) 0,5
E) 0,5’den küçük
6) Bir şişe boşken 600 gram geliyor. Bu şişe su ile
dolu iken 1600 gram geliyor. Bu ĢiĢeyi
yoğunluğu 0,88 g/cm3 olan sıvı ile tamamen
doldurursak kaç gram gelir? (dsu= 1 g/cm3)
A) 888 B) 1240 C) 1360 D) 1480 E)1520
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 60
7)
160 cm100 cm3
Özkütlesi 2 g/cm3 olan 10 özdeş bilye içinde 100
cm3 su bulunan kaba konulduğunda su seviyesi
160 cm3 çizgisine geliyor. 1 bilyenin kütlesi kaç
gramdır?
A) 6 B) 10 C) 12 D) 15 E) 16
8)
10
05 10
P
R
20
V(cm3)
m(g)
Şekilde P ve R sıvılarının kütle – hacim grafiği
verilmiştir. Bu sıvılardan oluĢan karıĢımın
özkütlesi 2,5 g/cm3 olduğuna göre,
karıĢımdaki sıvı hacimleri oranı VP/VR kaçtır?
A) 2 B) 3
4 C)
2
1 D)
2
3 E) 1
9)
Kütle
Hacim
3m
0V
2m
m
3V
Karışım
Y
2V
X
X ve Y sıvıları ile bunlardan yapılan karışımın
kütle – hacim grafiği şekildeki gibidir. KarıĢımda
kullanılan sıvıların kütleleri oranı mX/mY
kaçtır?
A) 6
5 B)
4
3 C)
2
3 D)
2
5 E)
3
7
10) X ve Y
sıvılarının
oluşturduğu
karışım ve X
sıvısının kütle
– hacim grafiği
şekildeki
gibidir.
KarıĢımın hacimce %60’ını Y sıvısı
oluĢturmaktadır. Y sıvısının özkütlesi kaç
g/cm3’tür?
A)2
5 B) 1 C) 4 D)3 E)
2
7
11) X, Y, T
sıvılarının
kütle –
hacim
grafiği
şekildeki
gibidir. Bu
sıvılardan eĢit hacimde yapılacak karıĢımın
özkütlesi kaç g/cm3’tür?
A)3
5 B)
2
5 C)
2
7 D)
3
7 E)
2
3
12) K, M, F
sıvıların kütle
– hacim grafiği
şekildeki
gibidir. Bu
sıvılar eĢit
kütlede
karıĢtırıldıkları
nda karıĢımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?
A) 5 B)2
9 C) 4 D)
3
10 E) 3
1-B 2-C 3-A 4-E 5-B 6-D 7-C 8-E 9-D 10-D 11-A 12-E
2
02 4
m(g)
V(cm3)
Karışım
X
4
6
3
0
m(g)
V(cm3)
X Y
T
2 4 6
m(g)
V(cm3)
60
010
K
40
20
20 30
MF
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 61
TEST - 8
1) X ve Y sı-
vılarının
kütle / ha-
cim grafiği
verilmiştir.
X’den 60
gram,
Y’den 40
cm3 sıvı
alınıp karıĢtırılırsa, karıĢımın özkütlesi kaç
g/cm3 olur?
A) 3,8 B) 3,4 C) 3,2 D) 2,8 E) 2,4
2) M ve K sıvı-
larının kütle
– hacim
grafiği şe-
kildeki gibi-
dir. Sıvılar
eşit kütlede
karıştırıldı-
ğında karışımın özkütlesi kaç dir?'V
m
A) 5
8 B)
10
8 C)
5
6 D)
5
2 E)
10
6
3) Boş kabı, K mus-
luğu t sürede, M
musluğu 3t süre-
de dolduruyor.
Musluklar aynı
anda açılıp kap
dolduğunda karı-
şımın özkütlesi
kaç d’dir?
A) 3
7 B)
2
13 C)
3
10 D)
4
11 E)
4
13
4) X, Y, Z sıvıla-
rının kütle,
hacim grafiği
şekildeki gibi-
dir. Sıvılar-
dan 10 cm3
alınıp oluĢtu-
rulan türdeĢ karıĢımın özkütlesi kaç
g/cm3’tür?
A)4
7 B)
3
7 C)
4
5 D)
3
5 E) 1
5)
m(g)
V(cm3)
40
010
X
m(g)
V(cm3)
20
020
Y
m(g)
V(cm3)
30
010
Karışım
X ve Y sıvıları ile bu sıvıların karışımının kütle –
hacim grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. Karışımda X'in hacmi Y'den daha fazladır.
II. Karışımda sıvıların hacimleri eşittir.
III. Karışımda sıvıların kütleleri eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
6)
m(g)
V(cm3)
120
020
M
80
40
40 60
N P
M, N, P sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki
gibidir. M ve N sıvıları eşit hacimde
karıştırıldığında karışımın özkütlesi d1, N ve P
sıvıları eşit kütlede karıştırıldığında karışımın
özkütlesi d2’dir. d1/d2 oranı kaçtır?
A)4
11 B)
3
8 C)
8
15 D)
4
7 E)
3
4
K M
3 d 4 d
20
05 10
m(g)
V(cm3)
X
Y
30
2m
0V 2V
Kütle
Hacim
M
K
4m
40
30
010 20 30
m(g)
V(cm3)
X Y
Z
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 62
7) X ve Y sıvılarının
kütle – hacim gra-
fiği verilmiştir. Sı-
vılardan 20 cm3
alınıp karıştırılırsa
karıĢımın
özkütlesi kaç
g/cm3 olur?
A)3
1 B)
8
3 C)
5
4 D)
6
5 E)
8
5
8) K musluğundan
6d, M
musluğundan d
özkütleli sıvılar
akmaktadır. Boş
kabı, tek başına K
musluğu t sürede,
M musluğu 2t
sürede dolduruyor. Musluklar beraber boĢ kabı
doldurduğunda, karıĢımın özkütlesi kaç d
olur?
A)3
10 B)
4
7 C)
4
11 D)
3
13 E)
3
11
9)
K ve M musluklarından 2d ve 4d özkütleli sıvılar
akmaktadırlar. Boş kabın %40’ını birlikte
doldurunca, M musluğu kapatılıyor. Kabın kalan
kısmını K musluğu dolduruyor. Kap tamamen
dolduğunda, kaptaki karıĢımın özktülesi kaç d
olur? (Musluk debileri eşit.)
A) 2,4 B) 2,5 C) 2,6 D) 2,8 E) 3
10)
K L
3 d 5 d
Musluklar özdeştir. Musluklar aynı anda açılıp,
kabın 2/3’ü dolduğunda K musluğu kapatılıyor.
Kap tamamen dolduğunda karıĢım özkütlesi
kaç d olur?
A)3
8 B)
3
11 C)
3
10 D)
2
11 E)
3
13
11) X ve Y sıvıla-
rının
kütle – hacim
grafiği şekilde-
ki gibidir. Sıvı-
lardan 40 cm3
alınıp oluşturu-
lan karışımın
50 cm3 ünde
kaç gram X sıvısı bulunur?
A) 30 B) 50 C) 60 D) 80 E) 100
12) F ve M
sıvılarının
kütle –
hacim
grafiği
şekildeki
gibidir. F
sıvısından 40 cm3, M sıvısından V hacim alınıp
karıştırıldığında, karışımın özkütlesi 1,8 g/cm3
oluyor. V hacmi kaç cm3’tür?
A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 10
1-D 2-A 3-E 4-B 5-E 6- C 7-B 8-D 9-A
10-E 11-E 12-A
m(g)
V(cm3)
25
050 100
X
Y
20
010 20
X
Y
40
V(cm3)
m(g)
30
15
0
m(g)
V(cm3)
F
M
5 10 15
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 63
TEST - 9 Merak edene...
1) 600 cm3 kuru kum
üzerine 100 cm3 su
konulunca su
seviyesi 400 cm3
çizgisine geliyor. su
seviyesinin 800 cm3 çizgisine gelmesi için kaç
cm3 daha su ilave edilmelidir?
A) 275 B) 250 C) 125 D) 120 E) 100
2) 200 cm3 su bulunan
kaba 60 cm3 kuru kum
konulunca su seviyesi
245 cm3 oluyor. Kuru
kumun kütlesi 180 g
ise, özkütlesi kaç g/cm3’tür?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
3) V cm3 kuru kum bulunan
kabın içine 200 cm3 su
konulunca su seviyesi
320 cm3 oluyor. Kuru
kumun %20’si hava
(boşluk)’dır. V hacmi kaç cm3’tür?
A) 150 B) 130 C) 120 D) 100 E) 80
4) 250 cm3 kuru kum
bulunan kaba 100 cm3
su ilave edilince su
seviyesi 300 cm3
çizgisine çıkıyor. kuru
kumun % kaçı havadır?
A) 35 B) 30 C) 25 D) 20 E) 10
5) 500 cm3 kuru kum
bulunan kaba 10 cm3
su konulunca su
seviyesi 50 cm3
çizgisine geliyor. Kaç
cm3 daha su ilave edilirse, su seviyesi 500
cm3 çizgisine gelir?
A) 200 B) 150 C) 125 D) 120 E) 90
6) V hacmindeki kuru
kumun %25’i havadır.
Bu kaba 200 cm3 su
ilave edilince su
seviyesi V hizasına
geliyor. V kaç cm3’tür?
A) 1200 B) 1100 C) 1000 D) 800 E) 750
250 cm3
500 cm3
600 cm3
200 cm3
V cm3V cm3
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 64
7) Bir kapta
5
2
kumKuru
Boşluk olan
200 cm3 kuru kum
vardır. Bu kaba 100
cm3 su konulduğun-
da su seviyesi kaç
cm3 çizgisine gelir?
A) 100 B) 120 C) 160 D) 200 E) 220
8) 120 cm3 kuru kum bu-
lunan kaba 10 cm3 su
konulunca su seviyesi
50 cm3 hizasına geli-
yor. Bu kaba 20 cm3
daha su ilave edilirse su seviyesi kaç cm3 hi-
zasına gelir?
A) 112 B) 116 C) 126 D) 132 E) 148
9) 300 cm3 su bulunan
kaba 120 cm3 kuru
kum konulduğunda, su
seviyesi 360 cm3 olu-
yor. Kuru kumun %
kaçı havadır?
A) 50 B) 40 C) 30 D) 25 E) 10
10) 200 cm3 su bulunan
kaba %20’si hava olan
kuru kum konulunca su
seviyesi 300 cm3
oluyor. Kuru kumun
hacmi kaç cm3’tür?
A) 125 B) 110 C) 100 D) 80 E) 75
11) Şekildeki silindir
kap 150 cm3 hiza-
sına kadar kuru –
kum ile doldurulu-
yor.
5
1
V
V
kumkuru
hava olduğuna göre, kaba 100 cm3 su
ilave edildiğinde, su seviyesi kaç cm3 çizgisine
ulaĢır?
A) 180 B) 200 C) 220 D) 250 E) 265
12)
250 cm3
500 cm3
250 cm3 hacimli kuru kum içine 100 cm
3 su
konulunca su seviyesi 275 cm3 çizgisine çıkıyor.
Kuru kumun % kaçı havadır?
A) 50 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20
13) İçinde 600 cm3 kuru
kum olan kaba, 100
cm3 su ilave edilin-
ce, su seviyesi 500
cm3 çizgisine geli-
yor. Bu kaba kaç
cm3 daha su ilave edilirse, su seviyesi 700
cm3 çizgisine gelir?
A) 110 B) 120 C) 125 D) 140 E) 150
1-B 2-C 3-A 4-D 5-E 6-D 7-E 8-C 9-A 10-A 11-C 12-C 13-B
300 cm3
Su
200 cm3
150 cm3
600 cm3
700 cm3
200 cm3
Kuru Kum
120 cm3
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
9 . S IN I F KARA FİZ İK 65
TEST - 10 Merak edene...
8.
(cm3)
gram
0
I II
V 2V
m
Bir kaptaki saf sıvının kütle - hacim grafiği
şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. I. Bölgede sıvının özkütlesi sabittir.
II. II. Bölgede sıvının özkütlesi azalmaktadır.
III. II. Bölgede sıvının sıcaklığı sabittir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
2) Tahtadan yapılmış 2 cm
yarıçaplı silindirden, şe-
kildeki gibi, yan tarafından
1 cm yarıçaplı silindir boy-
lu boyunca çıkarılıyor, çı-
karılan silindir yerine su
konuluyor. Silindirin son
kütlesi kaç gram olur?
(dt= 0,6 g/cm3; =3)
A) 75 B) 80 C) 84 D) 92 E) 100
3. Boş kütlesi 2m olan bir kap, K sıvısı ile
doldurulduğunda 3m, L sıvısı ile doldurulduğunda
4m gelmektedir.
K ve L sıvılarının özkütleleri dX ve dY ise, Y
X
d
d
oranı kaçtır?
A) 4
3 B)
2
3 C) 1 D)
2
1 E)
3
1
4. X, Y sıvıları ile bunların karışım grafiği şekildeki
gibidir.
m(g)
V(cm3)
50
010
X
m(g)
V(cm3)
20
020
Y
m(g)
V(cm3)
30
010
Karışım
Bu karıĢım grafiğini elde etmek için, içinde
yarı yüksekliğine kadar X sıvısı bulunan
aĢağıdaki kaplardan hangisi kullanılmalıdır?
h
hXsıvısı
K L M
X sıvısı Xsıvısı
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
D) K ve L E) L ve M
5) 2r yarıçaplı silindirden rI ya-
rı çaplı silindir şekildeki gibi
çıkarılıyor. Kalan ve çıkan
silindirin kütleleri birbirine
eşittir. rI kaç r’dir?
A) 2 B) 1 C)2
2 D) 3 E) 2
6) Yarıçapı r olan boş silin-
dir içine su dolu koni şe-
kildeki gibi yerleştiriliyor.
Koninin tabanına bir
delik açılırsa su yük-
sekliği kaç h olur?
A)9
h B)
6
h C)
4
h D)
3
h E)
2
h
10 cm
h
r
rr
rı
2r
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 66
7) 2r yarıçaplı silindir içine r
yarıçaplı silindir konuluyor.
Ġçteki silindir su ile dolu-
dur. Silindirin yarısına
takılı musluk açılırsa, su
yüksekliği, dıĢtaki silin-
dirde kaç h yükselir?
A) 2
h B)
3
h C)
4
h D)
5
h E)
6
h
8)
m
3r
Küre
4r
2r
2m
Koni
2m ve m kütleli koni ve kürenin özkütleleri d1 ve
d2 ‘dir. d1/d2 oranı kaçtır?
A) 2
15 B)
9
20 C)
3
25 D)
2
25 E)
2
27
9) 2r yarıçaplı, 2h yüksekli-
ğindeki tahta silindirden r
yarıçaplı h yüksekliğinde
bir parça çıkarılıp, yerine
civa konuluyor.
Silindirim ilk kütlesi m
ise, son kütlesi kaç
m’dir? (dciva= 13,6 g/cm3,
dt= 0,6 g/cm3)
A)24
89 B)
8
21 C)
3
20 D)
7
21 E)
5
12
10) Kütlesi 1200 g. olan tahta üzerine bir oyuk açılıp,
oyuk tamamen civa ile dolduruluyor. Tahtanın
son kütlesi 1460 g. oluyor. Çıkarılan tahtanın
kütlesi kaç g.’dir?
(dtahta= 0,6 g/cm3, dciva= 13,6 g/cm
3)
A) 75 B) 50 C) 24 D) 15 E) 12
11) 6r yarıçaplı (h + hI) yük-
sekliğindeki silindirde 5r
yarıçaplı, hI yüksekliğinde-
ki parça çıkarılıyor. Silindi-
rin çıkan parçasının ve ka-
lan parçasının kütleleri bir-
birine eşittir. hI, kaç h’tır?
A)3
11 B)
5
16 C)
7
18 D)
7
20 E)
9
23
12) Şekildeki kap,
6 cm yüksek-
liğine kadar
su ile dolu-
dur. Kabın
yüksekliği
10 cm’dir. Bu
kabın tama-
men su ile dolması için 2 cm yarıçaplı küre-
lerden kaç tane konulmalıdır? (= 3)
A) 12 B) 15 C) 20 D) 22 E) 25
1-C 2-C 3-D 4-C 5-E 6-D 7-B 8-E 9-A 10-E 11-C 12-E
r 5r
hI
h
20 cm
10 cm
10 cm
r r
2r
Su
h
h
Musluk
r r
h
h