POST

ER 8

25

การจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา

MARKETING CHANNELS MANAGEMENT OF COMMUNITY ENTERPRISE’S PRODUCTS AT BAN LAO SUBDISTRICT,

MAE CHAI DISTRICT, PHAYAO PROVINCE

สทธดา ขตตยะ1* Suthada Khattiya1*

บทคดยอ การศกษาเรองการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ

จงหวดพะเยา มวตถประสงคเพอศกษาบรบทพนทของวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา ศกษาการดำเนนงานดานการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา และเพอศกษาการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา โดยมกลมเปาหมายทใชในการศกษาครงน คอสมาชกกลมวสาหกจชมชน (กลมขาวชมชนตำบลบานเหลา กลมบานดงอนตารวมพลง กลมผลตนำดมบานดงอนตาและกลมผลตกลวยกรอบ) ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยาและผนำชมชน ประธานกลมผลตภณฑในชมชน ปราชญชาวบานและผแทนองคกรสวนทองถน ใชการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research: PAR) ศกษาจากเอกสารทเกยวของ และวเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive method) จดระบบขอมลและสงเคราะหตามวตถประสงคการวจย ผลการวจยพบวาการรวมกลมแตละกลมเกดจากสาเหตทคนในชมชนสนใจในการทำผลตภณฑเพอเปนอาชพเสรมภายในครอบครว ลดรายจายภายในครวเรอน การดำเนนงานสวนใหญสมาชกในแตละกลมจะเปนผผลตและจำหนายเอง โดยการผลตจะเปนการทำตามความชำนาญของตนเอง มการใชทรพยากรทมในชมชน ผลตสนคาใหมหลายขนาด หลายแบบ การกำหนดราคาขายจะกำหนดจากตนทนและบวกกำไร ในดานชองทางการตลาดจะใชสถานทผลตเปนสถานทจดจำหนายดวย ดานการสงเสรมการตลาดมการลดราคาใหกบลกคากรณซอเปนจำนวนมาก และในการจดการชองทางการตลาดแตละกลมจะจดจำหนายสนคาดวยตนเอง ไมไดผานพอคาคนกลาง โดยแตละกลมจะจำหนายกนเองไมมการบรหารการจดจำหนายทเปนระบบ สวนใหญจะจำหนายในชมชนเปนหลก เนองจากกำลงการผลตยงมปรมาณไมมากพอทจะขยายตลาดออกไปนอกพนท และตวผลตภณฑยงไมมการพฒนาใหสามารถแขงขนกบคแขงนอกพนทได ลกคาสวนใหญจงเปนคนในพนทชมชน การขนสงสนคาลกคาจะนำพาหนะมาขนสนคาดวยตนเองทสถานทผลต คำสำคญ : การจดการชองทางการตลาด, วสาหกจชมชน, การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม

1 อาจารย ดร., ปรแกรมวชาบรหารธรกจ (การจดการการคาสมยใหม) คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย * Corresponding author, E-mail: suthada.kha@crru.ac.th

POST

ER 8

26

Abstract This study aimed to explore the area context of community enterprise at Ban Lao sub-

district, Mae Chai district, Phayao province, then to investigate the marketing operations of the products and also to examined the marketing channels of the community enterprise. A member of the community enterprise group included Rice Group at Ban Lao, Dong-In-Ta Group, Drinking Water Producer Group, Crispy Banana Group, community leaders, chairman of the selected product groups, the villagers who are accepted as the local wisdom elite, and representatives of local organization were the participants of this Participatory Action Research. The researcher was studying on the related documents and applied the descriptive method as the data analysis procedure then analyzed the data according to research objectives. The research found that each group starts the business because they loved to spend their time doing a part-time job within their family consequently they could reduce household expenses. Most operations in each group are self-produced and sold by themselves. The products would come from the skillfully making and outstanding techniques of each person. The materials and raw materials were found in the local area. The products were produced as many size and several styles. To determine the selling price, the owner would be determined from the cost then plus the profits. The marketing channel was also distributed at the production site. Price reduction for customers in the case of buying a large amount was used as the promotion. This community enterprise preferred to distribute their product without merchant middleman. Each group sells by themselves. There is no systematic distribution management. Most of them are mainly sold in the community. Because the production capacity is still not enough to expand the market out of the area And the product has not been developed to be able to compete with competitors outside the area Most of them are mainly sold their products in the community and customers would bring the vehicle to transport the goods by themselves at the production site. Keywords: Marketing Channels, Community Enterprise, Participatory Action Research

POST

ER 8

25

1. บทนำ จากทประเทศไทยไดรบแรงกดดนและผลกระทบจากกระแสโลกาภวตน ทำใหเปนโลกไรพรมแดน มการ

เคลอนยายคน เงนทน องคความร เทคโนโลย ขาวสาร สนคาและบรการอยางเสร ทำใหการแขงขนในตลาดโลกรนแรงขน ทงมความเสยงจากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรสสงคมสงวยมากขน จำนวนประชากรวยแรงงานลดลง สงผลใหประเทศไทยตองมการปรบตวและมการบรหารความเสยงมากขน และในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) ยงคงใหความสำคญในประเดนทมงเนนการสรางความเขมแขงใหกบชมชนและสงคมใหเปนรากฐานทมนคงของประเทศ โดยสนบสนนในเรองการสรางอาชพ รายได และสนบสนนการเพ มผลตภาพ ตลอดจนสรางชมชนเขมแขงใหเปนพลงรวมทางสงคมเพอสนบสนนการพฒนาและพรอมรบผลประโยชนจากการพฒนา โดยสงเสรมการประกอบอาชพของผประกอบการระดบชมชน การสนบสนนศ นยฝกอาชพชมชนมงเสรมสรางความเขมแขงของชมชน ดวยการสงเสรมการรวมตว รวมคด รวมทำในรปแบบทหลากหลาย และจดกจกรรมอยางตอเนอง ตามความพรอมของชมชน เกดการสรางความมนคงของเศรษฐกจชมชน ทเนนการผลตเพอการบรโภคอยางพอเพยง นำภมปญญาและวฒนธรรมทองถน มาใชสรางสรรคคณคาของสนคาและบรการ (ปรยานช พบลสราวธ, 2552) ซงในแตละชมชนกมการรวมตวกนเพอประกอบธรกจทเรยกวาวสาหกจชมชน โดยดำเนนการเกยวกบการผลตสนคา การใหบรการโดยคนในชมชนทมความผกพน มวถชวตรวมกนเพอสรางรายไดและสามารถพงพาตนเองมรายไดเลยงครอบครวและชมชน (ศรรกษ ยาวราชและสชาดา เลศคำฟ, 2556)

จงหวดพะเยาเปนอกหนงจงหวดทปจจบนมการรวมกลมและจดทะเบยนเปนวสาหกจชมชนจำนวน 1,403 กล ม และในอำเภอแมใจ จงหวดพะเยามว สาหกจชมชนตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ มจำนวน 20 กลม (กองสงเสรมวสาหกจชมชน, 2562) ปญหาและอปสรรคในการดำเนนงานของกลมวสาหกจชมชนคอ การขาดความรความเขาใจในการดำเนนงานและการบรหาร การผลตสนคาทมลกษณะคลายคลงกน รวมทงขาดทกษะความร ความสามารถดานการตลาด หรอขาดการตลาดในการจำหนายสนคา ในสวนของเจาหนาทของรฐทมหนาทสงเสรมวสาหกจชมชนกมจำนวนไมเพยงพอตอจำนวนของวสาหกจชมชนและมภาระงานอนๆจำนวนมาก ทำใหไมสามารถทำงานดานสงเสรมวสาหกจชมชนไดเพยงพอ (สำนกงานเกษตรจงหวดพะเยา, 2554) ซงทางมหาวทยาลยราชภฏเชยงรายมนโยบายทจะพฒนาทองถนโดยการสงเสรมและพฒนาวสาหกจชมชน เพอแกไขปญหาความยากจนของประชาชนในทองถนอนเปนการสนองพระราโชบายในสมเดจพระเจาอยหวฯ รชกาลท 10 และมการกำหนดพนทในการพฒนาอนไดแกจงหวดเชยงรายและจงหวดพะเยา

จากการสำรวจขอมลและพดคยกบองคการบรหารสวนตำบลบานเหลาพบวาทางองคการบรหารสวนตำบลบานเหลามความตองการพฒนากลมตาง ๆ ในชมชนโดยเรมจากกลมทคนในชมชนทมปญหาเรองรายไดไมเพยงพอและมความตองการอยากจะพฒนาจรง ๆ จงเลอกทจะพฒนาชมชนบานดงอนตา หม 6 ตำบลบานเหลา เนองจากผนำชมชนคอนายสนน สายเครอวงษ ผใหญบานเปนบคคลทเสยสละในการพฒนาชมชนมาโดยตลอด เปนบคคลทไดรบรางวลแหนบทองคำจากกระทรวงมหาดไทย และไดรบรางวลหมบานเศรษฐกจพอเพยงระดบประเทศ ทางองคการบรหารสวนตำบลเหนวาการทชมชนมผนำทดนนจะชวยใหชมชนสามารถพฒนาไดงายและรวดเรว จงอยากจะเรมพฒนาชมชนบานดงอนตาหม 6 เสยกอน โดยในหมบานมวสาหกจชมชนจำนวน 4 กลม ไดแก กลมขาวชมชนตำบลบานเหลา กลมบานดงอนตารวมพลง กลมผลตนำดมบานดงอนตาและกลมผลตกลวยกรอบ ดงนนผวจยจงตองการจะศกษาถงการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา เพอศกษาบรบทพนทของวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา ศกษาการ

POST

ER 8

26

ดำเนนงานดานการตลาดและศกษาการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา เพอนำไปสขอเสนอแนะ ทสามารถชวยแกไขปญหาทเกดขนได อนจะนำมาซงความยงยนของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา ตอไป

2. วตถประสงค 2.1 เพอศกษาบรบทพนทของวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา 2.2 เพอศกษาการดำเนนงานดานการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวด

พะเยา 2.3 เพอศกษาการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวด

พะเยา

3. ขอบเขตของการวจย 3.1 ขอบเขตดานเนอหา

มงศกษาสภาพการดำเนนงานโดยรวมและการดำเนนงานดานการตลาด รวมถงการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน(กลมขาวชมชนตำบลบานเหลา กลมบานดงอนตารวมพลง กลมผลตนำดมบานดงอนตาและกลมผลตกลวยกรอบ) ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา

3.2 ขอบเขตดานผใหขอมล ผใหขอมลทใชในการศกษาครงน คอสมาชกกลมวสาหกจชมชน(กลมขาวชมชนตำบลบานเหลา กลมบาน

ดงอนตารวมพลง กลมผลตนำดมบานดงอนตาและกลมผลตกลวยกรอบ) ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยาและผนำชมชน ประธานกลมผลตภณฑในชมชน ปราชญชาวบานและผแทนองคกรสวนทองถน

3.3 ขอบเขตดานสถานทศกษา พนททใชดำเนนการวจยประกอบไปดวยกลมวสาหกจชมชนบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา

4. แนวคด ทฤษฎทเกยวของ ความหมายของชองทางการตลาด จำเนยร บญมาก (2543) และศรวรรณ สญชานนท (2525) ไดใหความหมายของชองทางการตลาดวา

หมายถงกลมของสถาบนหรอองคกร ทเกยวของกบกระบวนการในการเคลอนยายสนคาหรอบรการจากผผลตไปสผบรโภคคนสดทายหรอผใชทางอตสาหกรรม เปนกลมของสถาบนททำหนาทหรอกจกรรมอนจะนำผลตภณฑจากการผลตไปสผบรโภคจะทำใหเกดระดบชองทาง

ศรวรรณ เสรรตน (2543) ไดใหความหมายของการจดจำหนาย หมายถง 1) เปนกจกรรมการนำผลตภณฑออกสตลาดเปาหมาย 2) โครงสรางของชองทางซงประกอบดวย สถาบนการตลาด ประกอบดวย คนกลาง ธรกจการกระจายตวสนคา ธรกจใหบรการทางการตลาดรวมทงสถาบนทางการเงน

องอาจ ปทะวารช (2537) ไดใหความหมายของชองทางการตลาดวา หมายถงเสนทางทสนคาจะเปลยนมอ เปลยนความเปนเจาของกนตอไปเรอย ๆ นบตงแตสนคาผานออกจากผผลตจนกระทงไปถงผบรโภคคนสดทาย หรอผใชทางอตสาหกรรม และทกชองทางการจำหนายจะมจดเปลยนมอ หรอ Transfer point หนงจดหรอมากกวา

POST

ER 8

27

และทจดนจะมคนกลางตาง ๆ เรยกวาสถาบนการตลาด หรอตวกลางการตลาดเขามาทำหนาทเพอชวยใหสนคาไปถงมอผบรโภคไดอยางมประสทธภาพ

ความหมายของวสาหกจชมชน กรมสงเสรมการเกษตร (2548) ใหคำจำกดความของวสาหกจชมชนวาหมายถง การประกอบการ ซง

รวมถงกระบวนการคด การจดการผลผลต และทรพยากรทกขนตอน โดยภมปญญาขององคกรชมชนหรอเครอขายขององคกรชมชน เพอพฒนาเศรษฐกจสงคมและการเรยนรของชมชน ซงมไดมเปาหมายเพยงเพอสรางกำไรทางเงนเพยงอยางเดยว แตรวมถงกำไรทางสงคม ไดแก ความเขมแขงของชมชนและความสงบสขของสงคมดวย

เสร พงศพศ (2547)ไดนยามคำวาวสาหกจชมชนซงตรงกบภาษาองกฤษวา community enterprise คอ การประกอบการเพอการจดการทนของชมชนอยางสรางสรรค เพอการพงตนเอง “ทน” ในทนไมไดหมายถงแตเพยงเงน แตรวมถงทรพยากร ผลผลต ความร ภมปญญา ทนทางวฒนธรรม ทนทางสงคม (กฎเกณฑทางสงคมทรอยรดผคนใหอยรวมกนเปนชมชน เปนพเปนนองไวใจกน)

สำหรบความหมายของวสาหกจชมชนตามพระราชบญญตส งเสรมว สาหกจชมชน พ.ศ. 2548 ใหความหมายวา เปนกจการของชมชนเกยวกบการผลตสนคา การใหบรการ หรอการอนๆทดำเนนการ โดยคณะบคคลทมความผกพน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการดงกลาว ไมวาจะเปนนตบคคลในรปแบบใดหรอไมเปนนตบคคล เพอสรางรายได และเพอการพงพาตนเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน ทงน ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศกำหนด (สำนกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน, 2548)

จากการตรวจเอกสารดงกลาวขางตน พอทจะสรปความหมายของวสาหกจชมชนไดวาหมายถง กจการของชมชนเกยวกบการผลตสนคา การใหบรการหรอการอนๆ ซงเปนการจดการทนของชมชนอยางสรางสรรค โดยคณะบคคลทมความผกพน มวถชวตรวมกน และรวมตวกนประกอบกจการดงกลาว เพอสรางรายได และเพอการพงพาตนเองของครอบครว ชมชน และระหวางชมชน

5. วธดำเนนการวจย ในการวจยครงนใชวธการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research: PAR)

โดยมขนตอนการดำเนนงาน 3 ขนตอน คอ ขนเตรยมการ ขนดำเนนงาน ขนสรปและจดทำขอเสนอแนะ ทำการเกบรวบรวมขอมลเอกสารทเก ยวของผานแนวคด ทฤษฏและงานวจยทเก ยวของกบประเดนการ จดการชองทางการตลาด

ผใหขอมล คอ สมาชกวสาหกจชมชนภายใน บานดงอนตา หม 6 ตำบลบานเหลา อำเภอแมใจ จงหวดเชยงราย ทจดทะเบยนเปนวสาหกจชมชน จำนวน 4 กลม ประกอบดวยวสาหกจชมชนกลมขาวชมชนตำบลบานเหลา กลมบานดงอนตารวมพลง กลมผลตนำดมบานดงอนตาและกลมผลตกลวยกรอบ และผนำชมชน ประธานกลมผลตภณฑในชมชน และผแทนองคกรสวนทองถน รวมทงหมดจำนวน 26 ราย โดยใชการสมแบบเจาะจง

การเกบรวบรวมขอมลไดดำเนนการดงน 5.1 ศกษาขอมลพนฐานและเตรยมการ

การเกบรวบรวมขอมลทตยภม จากขอมลพนฐานทมอย เชน สภาพทวไปและบรบทของวสาหกจชมชน ลกษณะการดำเนนงานดานการตลาดของวสาหกจชมชนบานดงอนตา และจดประชมชแจงวตถประสงคและวธการดำ เนนงานของแผนงานวจย รวมทงการขอความรวมมอ วางแผนประชมเชงปฏบตการแบบมสวนรวมจากผท

POST

ER 8

28

เกยวของ การลงพนทศกษาขอมลชมชนดานตาง ๆ จากการประชมกลมยอยชาวบาน และศกษาขอมลจากหลกฐานทปรากฏอยในชมชน การสงเกตจากสภาพความเปนจรง และการสมภาษณผนำชมชน ชาวบานเกยวกบบรบทชมชนในดานตาง ๆ รวมทงการตรวจสอบความถกตองของขอมลผนำชมชนและผอาวโสของชมชน เตรยมกระบวนการจดประชมกลมยอย (Focus group) เพอระดมความคด เกบขอมลทกขนตอนทดำเนนการ

5.2 การดำเนนงานในการพฒนา ขนตอนดำเนนการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค วางแผนการจดการชองทางการตลาด

การใหความรในกลม การเกบรวบรวมขอมลโดยการสงเกต การลงพนทไปสมภาษณเปนรายบคคลและการสมภาษณกลม ดำเนนการเกบรวบรวมขอมลกบกลมสมาชกผลตภณฑชมชนในพนทเปาหมายโดยการจดเวทการเรยนรรวมกนเพอใหสมาชกทอยในพนทเปาหมายไดรวมคดรวมวเคราะหเพอศกษาจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค รบฟงความคดเหน ขอเทจจรงและอภปรายรวมกน วจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมสมาชกกลมวสาหกจชมชนพนทเปาหมายเพอพฒนาการจดการชองทางการตลาดของกลมผลตภณฑชมชนโดยอาศยภาคในการพฒนาจากหลายฝายหลายองคกรในทองถนรวมกน

5.3 การสรปและจดทำขอเสนอแนะ สรปผลการจดการชองทางการตลาด จดทำขอเสนอแนะและฐานขอมลการพฒนาความร รวมกนกบ

สมาชกวสาหกจชมชนรวมถงผทเกยวของ การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณเชงลก การสงเกตการณ การทำเวทเสวนาและการเสวนากลมยอย

กจกรรมสรางการเรยนรรวมกนโดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) จดระบบขอมลและสงเคราะหตามวตถประสงคการวจย

6. ผลการวจย จากการสมภาษณสมาชกวสาหกจชมชนภายใน บานดงอนตา หม 6 ผนำชมชน ประธานกลมผลตภณฑ

และผแทนองคกรสวนทองถน รวมถงจากการประชมกลมยอย (Focus group) เพอระดมความคด เกยวกบการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ไดผลการวจยดงน

6.1 สภาพบรบทในภาพรวมของทกกลมวสาหกจ เนองจากประชากรสวนใหญในตำบลบานเหลาประกอบอาชพเกษตรกรรม แตผลผลตทไดไมแนนอน ม

การกยมเงนเพอมาทำการเกษตรเปนจำนวนมาก ทำใหเกดการรวมกลมของประชาชนในพนทเพอลดคาใชจาย สรางรายไดเสรม โดยแยกตามประเภทการรวมกลมได 3 กลมหลกคอ กลมอาชพ กลมออมทรพยและกลมอน ๆ ในจำนวนนมการจดทะเบยนเปนวสาหกจชมชนจำนวน 20 กลม การรวมกลมเกดจากความสนใจในการทำผลตภณฑเพอเปนอาชพเสรมภายในครอบครว และใชเวลาวางใหเปนประโยชน ลดรายจายภายในครวเรอน การดำเนนงานสวนใหญสมาชกในแตละกลมจะเปนผผลตและจำหนายเอง โดยการผลตจะเปนการนำทรพยากรทมอยในชมชนมาใช ไมวาจะเปนทรพยากรทางธรรมชาต องคความร จากปราชญชาวบาน ในชมชน รวมถงความสนใจและความสามารถในการประดษฐสงของเครองใชตาง ๆ ในแตละกลมจะมสมาชกจำนวนหนง บางกลมมสมาชกมาก บางกลมมจำนวนสมาชกนอย ขนอยกบความสนใจของประชากรในชมชนนน ๆ นอกจากนมการตงคณะกรรมการดแลกลม แบงหนาทความรบผดชอบกนทำงาน ในกระบวนการผลตมกจะใชองคความรเดมๆทเคยทำสบตอกนมา สมาชกไมมความรทางดานการบรหารจดการและการตลาด ทำใหประสบปญหาเรองการบรหารกลมและการตลาด

POST

ER 8

29

ไมสามารถขายสนคาและขยายตลาดไดมากเทาทควร ทงแรงงานสวนใหญทอยในพนทเปนผสงว ยและเดกเปนสวนมาก ทำใหไมสามารถผลตสนคาไดปรมาณมาก

รายละเอยดของแตละกลมมดงน 6.1.1 กลมขาวชมชนตำบลบานเหลา

สมาชกกลมมทงเพศหญงและเพศชายทงหมด จำนวน 160 ราย มอายอยระหวาง 40 - 70 ป มสถานสภาพสมรส อาชพของสมาชกทงหมดคอเกษตรกรปลกขาว การศกษาระดบชนประถมศกษาปท 6 สาเหตทสนใจในการเขากลมเนองจากตองการเมลดขาวราคาถกมาใชในการเพาะปลกของตนเองและตองการมรายไดเสรมจากกำไรจากการขายเมลดขาว ในกระบวนการผลตสวนใหญไมมการจางแรงงานจากภายนอก แตจะทำดวยตนเอง คแขงในพนทไมม แตมคแขงทเปนรายใหญทจำหนายเมลดพนธขาวในทองตลาดอยแลว ดานการเจรญเตบโตของธรกจ คอย ๆ เตบโต ขายไดเรอย ๆ ซงขายไดปรมาณมากในชวงเวลาเพาะปลก สำหรบชวงทไมไดเพาะปลก จะทำการเกบเมลดขาวไวในโกดงเพอรอการจำหนายในชวงเวลาเพาะปลกถดไป กลมลกคาเปาหมายเปนสมาชกกลมและลกคาในพนทใกลเคยงกบบานดงอนคา โดยสวนใหญแลวผผลตจะผลตแลวทำการขายเอง ไมผานพอคาคนกลาง

6.1.2 กลมบานดงอนตารวมพลง มวตถประสงคคอนำขยะทคดแยกนนมากอใหเกดรายไดแกสมาชก สวนหนงขายใหกบรานรบซอ

ของเกา ขณะทอกสวนเชน กระปอง พลาสตก ผา นำมาประดษฐเปนของใชครวเรอน เชน หมวก ฝาช กระเปา ตะกรา เปนตน สมาชกกลมจงเปนคนในชมชนทงเพศหญงและเพศชายทงหมด จำนวน 210 ราย มอายอยระหวาง 30 – 70 ป มสถานสภาพสมรส อาชพของสมาชกสวนใหญคอเกษตรกร การศกษาระดบชนประถมศกษาปท 6 สาเหตทสนใจในการเขากลมเนองจากตองการรายไดเสรมจากการนำขยะไปขาย และเพอสงแวดลอมของชมชนทดขน กระบวนการผลตสวนใหญจงเปนการใหความรในการคดแยกขยะ จากนนนำขยะทสามารถมารไซเคลไดมาประดษฐเปนเครองใชตางๆ ไมมการจางแรงงานจากภายนอก แตจะทำดวยตนเอง ใครทมความสารถทำอะไรกจะประดษฐสงนน เชนสานตะกรา ทำหมวก ทำฝาช เปนตน กลมลกคาเปาหมายเปนคนในชมชนและลกคาในพนทใกลเคยงกบบานดงอนคา โดยสวนใหญแลวผผลตจะผลตแลวทำการขายเอง ไมผานพอคาคนกลาง

6.1.3 กลมผลตนำดมบานดงอนตา ไดรบงบประมาณจากรฐบาลในการต งโรงงานผลตนำด ม เพ อใหในชมชนมนำด มทสะอาด

ปลอดภยไดมาตรฐาน โดยจะทำการผลตนำดมเพอจำหนายในชมชนบานดงอนตาและบรเวณใกลเคยง สมาชกกลมมทงเพศหญงและเพศชายทงหมด มอายอยระหวาง 40 - 60 ป มสถานสภาพสมรส สาเหตทสนใจในการเขากลมเนองจากตองการนำดมทมคณภาพและราคาถก ทงยงสามารถสรางรายไดเสรมจากการผลตและจำหนายนำดม จากกำไรจากการจำหนายไดอกทางหนง ในกระบวนการผลตไมมการจางแรงงานจากภายนอก แตจะทำดวยตนเองโดยอาศยเครองจกรในการผลตทไดรบงบประมาณจดสรรจากทางหนวยงานของภาครฐในการผลต คแขงในพนทคอนำดมของชมชนในพนทใกลเคยงกน กลมลกคาเปาหมายเปนสมาชกกลมและลกคาในพนทใกลเคยงกบบานดงอนคา โดยสวนใหญแลวผผลตจะผลตแลวทำการขายเองในชมชน

6.1.4 กลมผลตกลวยกรอบ เกดจากความคดทวาสตรในชมชนสวนใหญทำอาชพเกษตรกรปลกขาวและเมอวางเวนจากการ

ปลกขาว กจะวางงาน ขาดรายได ไมมรายไดเสรม จงไดปรกษากบผใหญบานดงอนตาและจดทำโครงการเพอเสนอของบประมาณจากทางหนวยงานรฐบาลในเรองของการทำรายไดเสรมใหกบแมบานในชมชน จนในทสดทางกลม

POST

ER 8

30

ไดรบความชวยเหลอในเรองงบประมาณเงนทนและการสอนการทำกลวยกรอบจากศนยการศกษานอกโรงเรยนจงหวดพะเยา ทำใหแมบานในชมชนสามารถใชเวลาวางจากการปลกขาวมาผลตกลวยกรอบ เพอสรางรายไดเสรมใหกบตนเองและครอบครว ในกระบวนการผลตสวนใหญไมมการจางแรงงานจากภายนอก แตจะทำโดยใชแรงงานจากสมาชกในกลม ใชความรการผลตทไดจากศนยการศกษานอกโรงเรยนจงหวดพะเยามาสอนกระบวนการผลต ดานการเจรญเตบโตของธรกจ คอย ๆ เตบโต ขายไดเรอย ๆ สวนใหญจะขายใหคนในชมชนเวลามงานตาง ๆ

6.2 การดำเนนงานดานการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน กลมวสาหกจชมชนสวนใหญทำสนคาตามความชำนาญของตนเอง มการใชทรพยากรทมในชมชน ผลต

สนคาใหมหลายขนาด หลายแบบ ตามแตชนดของผลตภณฑ เชนกลวยทอดกรอบหลายขนาด หลายรส เพอใหดงดดลกคาตามความสนใจเพมรสชาตใหดกวาเดม ผลตภณฑนำดมมหลายขนาดเพอใหเหมาะสมตอปรมาณการบรโภคของลกคา ผลตภณฑจากขยะรไซเคลมหลายแบบหลายชนด เชน ฝาช หมวก ตะกรา เปนตน ในการกำหนดราคาจะคำนวณจากตนทนและบวกกำไร นำมาตงราคาขายและประกอบกบการดจากราคาในทองตลาดดวย เชน นำดมขายตามขนาดบรรจภณฑ ซงมการกำหนดราคาทชดเจน นอกจากนมการขายในราคาทงขายปลกและขายสง รวมถงราคาสมาชกอกดวย กลมวสาหกจชมชนสวนใหญจะใชสถานทในการผลตเปนสถานทในการจำหนาย เชนหนาบานของประธานเปนทตงผลตภณฑ และลกคาทซอจะมาซอทสถานทโดยตรง พรอมทงทำการขนสงสนคาเอง และดานการสงเสรมการตลาดจะมการสงเสรมการขายในรปแบบตาง ๆ เชนมการใหสวนลดแกลกคา มฉลากสนคาทมชอของผผลต พรอมทอย เบอรโทรศพท เพอตดตอในการซอขาย

รายละเอยดของแตละกลมมดงน 6.2.1 กลมขาวชมชนตำบลบานเหลา

ผลตภณฑเมลดขาวทกลมผลตนนจะม 3 ขนาดคอ ขนาด 25, 50 และ 100 กโลกรม โดยพนธของเมลดขาวจะเปนพนธ กข 6 เปนสวนใหญซงเปนพนธทเกษตรกรนยมปลกในพนท ราคาจำหนายตามขนาดของกระสอบ โดยกำหนดราคาตามทองตลาดหรอความตองการในชวงเวลาขณะนน โดยราคาเฉลยจะเรมตงแตขนาดเลกทสดคอ 25 กโลกรม ราคา 450 บาทขนไป กลมจะใชโกดงเกบเมลดขาวของชมชนเปนสถานทจำหนาย โดยลกคาจะมาซอสนคาทสถานทจดจำหนายและทำการขนสนคากลบไปดวยตนเอง ไมมการขายผานพอคาคนกลาง เนองจากลกคาสวนใหญเปนสมาชกของกลมอยแลวและเปนคนในพนทใกลเคยง กลมไมไดมการสงเสรมการตลาดการสอสารจงมกจะเปนการใชวธบอกตอกนเองกบสมาชกในกลมเทานน

6.2.2 กลมบานดงอนตารวมพลง ผลตภณฑจะมความหลากหลาย แตสวนใหญจะเปนผลตภณฑทใชภายในบาน เชน ฝาช หมวก

ตะกรา เปนตน โดยใชวสดจากขยะรไซเคล ไดแก กระปอง เศษผา พลาสตก รปแบบของผลตภณฑจะผลตตามความชำนาญของสมาชกในกลม ยงไมมการผลตตามความตองการของตลาด เปนรปแบบงาย ๆ ไมซบซอน จะกำหนดราคาขายโดยคำนวณจากตนทนและบวกกำไร ไมไดมการคดคาแรงในการทำงานของสมาชกกลม ราคาจะขายตามขนาด และตามชนดของผลตภณฑ สถานทชองทางการจดจำหนายจะมเปดขายในงานตาง ๆ ในเขตพนท อำเภอแมใจ จงหวดพะเยา ขายใหกบบคคลทวไป ลกคาสวนใหญจะเปนชาวบานทอยในพนท จะทำการขายดวยตนเองโดยไมผานพอคาคนกลาง กลมไมไดมการสงเสรมการตลาดหรอสอสารไปยงลกคามากนก สวนใหญจะเนนการออกแสดงสนคาตามงานตาง ๆ รวมกบหนวยงานภาครฐ ในพนทอำเภอแมใจ จงหวดพะเยา

POST

ER 8

31

6.2.3 กลมผลตนำดมบานดงอนตา ขนาดของนำดมจะม 2 ขนาด คอแบบขวดปรมาณ 500 มล. ซงมทงแบบขวดใสและขวดสขาวขน

และแบบถง 18.9 ลตร ราคาจำหนายนำดมจะกำหนดราคาตามขนาดของบรรจภณฑ โดยกำหนดราคาเพอชวยเหลอสมาชกและคนในชมชน โดยราคาแบบขวดทง 2 แบบขนาดขวด 500 มล.จะขายขวดละ 1 บาท ราคา และแบบถง 18.9 ลตร ราคาถงละ 10 บาท กลมจะใชสถานทผลตนำดมเปนสถานทจำหนาย โดยลกคาจะมาซอสนคาทสถานทจดจำหนายและทำการขนสนคากลบไปดวยตนเอง นอกจากนจะมการขนสงไปยงสถานทจดงานตาง ๆ ตามแตลกคาจะสง ไมมการขายผานพอคาคนกลาง ลกคาสวนใหญเปนสมาชกของหมบานและเปนคนในชมชนใกลเคยง การสงเสรมการขายมเพยงลดราคาหากมการซอเปนจำนวนมาก

6.2.4 กลมผลตกลวยกรอบ ผลตภณฑกลวยกรอบมหลายขนาดและหลายรสชาตเพอใหดงดดลกคา เชน รสเคม รสเนย รส

หวาน รสปาปรกา ราคาจำหนายตามขนาด โดยราคาจะเรมตงแตขนาดเลกทสดคอ 5 บาท ไปจนถงขายเปนกโลกรมละ 140 บาท โดยแตละรสชาตจะกำหนดจะราคาเทากน กลมจะขายผานพอคาคนกลางเปนหลก โดยนำไปฝากขายตามรานคาตาง ๆ ในชมชน วางขายตามการออกงานตามสถานทตาง ๆ รวมถงรบผลตเปนจำนวนมากสำหรบการสงซอตามคำสงซอของลกคา หากลกคาซอในปรมาณมากจะไดราคาถกลง รวมถงการขายสงกจะไดราคาถกกวาการขายปลก นอกจากนมการออกงานแสดงสนคาตาง ๆ รวมกบหนวยงานราชการในพนท และการขายผานทางโทรศพทสำหรบลกคาทไมสะดวกมาซอในชมชน

6.3 การจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ขนตอนท 1 วเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค (SWOT Analysis)

จดแขง 1.สมาชกในกลมมความสามารถในการผลตสนคา 2. ใชวตถดบในทองถนมาทำการผลตทำใหตนทนสนคามราคาถก

จดออน 1.ไมมเงนทนในการขยายกำลงการผลต 2.สมาชกขาดความรในการบรหารจดการและการตลาด 3.ผลตภณฑไมไดรบการพฒนา

โอกาส 1.วสาหกจชมชนยงคงไดรบการสนบสนนจากนโยบายของรฐบาล 2. ความกาวหนาของเทคโนโลยในการตดตอสอสารการตลาดไปยงลกคาทำไดงาย

และสะดวกรวดเรว อปสรรค 1. คแขงขนในสนคาประเภทเดยวกนมจำนวนมาก

ขนตอนท 2 วเคราะหโอกาสทางธรกจ จากการสมมนากลมยอย ของกลมวสาหกจชมชนในภาพรวม ไดใชความสามารถในการ

ประกอบธรกจโดยไดอาศยความร ประสบการณ ทกษะและความชำนาญในการผลตสนคา ไดมการรวมกลมเพอสงเสรมใหมงานทำเปนรายไดเสรม และมความคดเหนวา ตองการพฒนาผลตภณฑ ชวยกนผลกดนใหแตละกลมพฒนาผลตภณฑใหมากขน เพมมลคาสนคา ใชวตถดบภายในทองถนเพอเปนการประหยดตนทน ปรบปรงและแกไขผลตภณฑตวเกาใหดกวาเดม สงเสรมสมาชกในกลมใหไดพฒนาฝมอ มทกษะเพมขน สามารถชวยลดรายจายในครวเรอนไดและนำไปจำหนายเพอเพมรายไดใหกบครอบครวดวย สามารถทำใหสมาชกในกลมทำผลตภณฑไดดขน

POST

ER 8

32

สำหรบการแลกเปลยนความคดเหนเกยวความตองการของตลาด สมาชกกลมมความคดเหนวาผลตภณฑของกลมวสาหกจชมชนมความสามารถทจะจำหนายไดถามการเพมความหลากหลายใหกบผลตภณฑ กลมวสาหกจชมชนสวนใหญตองการพฒนาผลตภณฑใหเปนทตองการของลกคาและสามารถนำไปใชประโยชนไดจรง เพอเพมรายไดใหกลมผลตภณฑทำใหกลมเขมแขงมากขน นอกจากนอยากใหมเยาวชนมาสนใจพฒนาชวยกนทำใหผลตภณฑเปนทนาสนใจและสามารถจำหนายไดในราคาทด ของกลมวสาหกจชมชน

ขนตอนท 3 การวางแผนกลยทธชองทางการตลาด ผลตภณฑของกลมวสาหกจชมชนควรมการพฒนาในดานตวผลตภณฑดานบรรจภณฑใหม

ความทนสมย ความสวยงาม ดานชองทางการตลาดควรมการเพมชองทางการตลาดใหมากขนกวาเดม เชนการขายสนคาผานพอคาคนกลาง การขายออนไลนผานสอออนไลนและอนเตอรเนต รวมทงดานการสงเสรมการตลาด ควรทำการสอสารใหตรงกบลกคากลมเปาหมาย มการแบงลกคากลมเปาหมายและใชเครองมอการสอสารการตลาดใหตรงกบลกคาแตละกลม ซงแตละวสาหกจชมชน มความแตกตางกน จงไดแยกการจดการชองทางการตลาดดงน

6.3.1 กลมขาวชมชนตำบลบานเหลา ผลตภณฑขาวไมมการจำหนายผานพอคาคนกลาง กลมจะจำหนายดวยตนเองผานสถานทคอโกดง

เกบเมลดขาวของชมชน เนองจากลกคาสวนใหญเปนสมาชกและคนในชมชนเทานน ทงกำลงการผลตยงไมเพยงพอตอความตองการ ดงนนจากการทประชมกลมยอยเพอระดมความคด จงไดลงความเหนวากลมควรจะเนนในเรองของกำลงการผลตใหเพยงพอเสยกอน โดยอาจจะเพมกำลงการผลตโดยการของบประมาณจากทางหนวยงานราชการเพอซอเครองจกรเพม และเมอกำลงการผลตมากพอแลวจงคอยขยายการจดจำหนายตอไปโดยอาจจะเรมจากการใชวธปากตอปากใหกบคนในพนทใกลเคยงใหมาซอทโกดงของชมชน หลงจากนนหากกำลงการผลตยงเหลอจงทำการขายผานพอคาคนกลางในพนทตอไป

6.3.2 กลมบานดงอนตารวมพลง การนำขยะรไซเคลมาผลตเปนเครองใชในครวเรอนนน กลมจะอาศยความรความชำนาญของแตละคน

ในการผลตเปนสนคาชนดตาง ๆ รปแบบผลตภณฑจะออกมาในลกษณะทแสดงถงภมปญญาของชาวบานและเอกลกษณของคนในทองถน การจดจำหนายสวนใหญจงเนนการออกงานแสดงสนคากบหนวยงานราชการในพนทอำเภอแมใจและพนทใกลเคยง นอกจากนนจะเปนการจำหนายในพนททางทประชมของหมบานและรานคาในชมชนเทานน

6.3.3 กลมผลตนำดมบานดงอนตา ผลตภณฑนำดมเกดขนมาโดยมวตถประสงคเพอใหคนในชมชนมนำดมทสะอาดและราคาถกไว

บรโภค ซงจากราคาทจำหนายจะเหนไดวาเพอตอบสนองคนในชมชนเปนหลก ขณะเดยวกนหากมกำลงการผลตทเหลอกจะสามารถจำหนายในพนทใกลเคยงได แตการจดจำหนายในปจจบนยงเปนการจำหนายโดยตรงใหแกลกคา ซงหากทางกลมตองการจะขยายตลาดควรจะเพมชองทางการตลาดโดยการขายผานพอคาคนกลาง เชน รานคา รานอาหารในชมชน ทงหากมการเพมรปแบบของบรรจภณฑ เชน เพมนำดมทเปนขนาดแกวนำ กจะสามารถขยายตลาดไดอกทางหนง โดยผานพอคาคนกลางไดเชนเดยวกน

6.3.4 กลมผลตกลวยกรอบ กลวยกรอบเปนผลตภณฑเดยวในขณะนทมการขายผานพอคาคนกลาง แตยงเปนพอคาคนกลาง

ในชมชนเทานน นอกจากนนเปนการผลตตามคำสงซอเพอนำไปใชในงานตางๆ ดงนนหากทางกลมตองการทจะเพมชองทางการตลาดเพอเพมยอดขายนนจะตองเพมกำลงการผลตใหมากขน มการปรบปรงตวสนคาใหตรงกบความ

POST

ER 8

33

ตองการของลกคา และขายผานพอคาคนกลางหลายประเภทนอกจากรานคาโชหวยในชมชน เชน การออกงานกบหนวยงานราชการ รานอาหาร รานขายของทระลก รวมถงการเพมชองทางออนไลนทลกคาสามารถสงซอสนคาไดโดยสะดวกอกทางหนง

7. อภปรายผลและขอเสนอแนะ จากการศกษาสามารถนำมาอภปรายผลไดดงน

7.1 สภาพบรบทของกลมวสาหกจชมชน การรวมกลมแตละกลมจะมาจากสาเหตทสนใจในการทำผลตภณฑเพอเปนอาชพเสรมภายในครอบครว

และใชเวลาวางใหเปนประโยชน ลดรายจายภายในครวเรอน การดำเนนงานสวนใหญสมาชกในแตละกลมจะเปนผผลตและจำหนายเอง โดยการผลตจะเปนการนำทรพยากรทมอย ในชมชนมา ใช ไมวาจะเปนทรพยากรทางธรรมชาต องคความรจากปราชญชาวบานในชมชน รวมถงความสนใจและความสามารถในการประดษฐสงของเครองใชตาง ๆ ในแตละกลมจะมสมาชกจำนวนหนง บางกลมมสมาชกมาก บางกลมมจำนวนสมาชกนอย ขนอยกบความสนใจของประชากรในชมชนนน ๆ ในกระบวนการผลตมกจะใชองคความรเดม ๆ ทเคยทำสบตอกนมา สมาชกไมมความรทางดานการบรหารจดการและการตลาด ทำใหประสบปญหาเร องการบรหารกลมและการตลาด ไมสามารถขายสนคาและขยายตลาดไดมากเทาทควร แรงงานสวนใหญทอยในพนทเปนผสงวยและเดกเปนสวนมาก ทำใหไมสามารถผลตสนคาไดปรมาณมาก ทงยงขาดความรในเรองการผลต การพฒนาผลตภณฑทำใหสนคายงไมมรปแบบทสวยงาม ยงไมสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดดเทาทควร รวมถงขาดเงนทนในการเพมกำลงการผลต ซงสอดคลองกบ สกญญา อธปอนนต และคณะ (2550) ทพบวาบรบทชมชนและสถานการณวสาหกจชมชน คนในชมชนประกอบอาชพเกษตรเปนหลก แรกเรมเปนกลมอาชพหรอกลมแมบานเกษตรกร รวมกลมกนเพอรบการสนบสนนจาก ภาครฐ ตอรอง จดซอปจจยการผลตและขอสนบสนนเงนทน มการรวมตวแบบหลวม ๆ สมาชกไมคอยมสวนรวม มเพยงผนำและแกนนำดำเนนการเปนหลก บางสวนรวมกลมกนเพอหารายไดเสรมและใชเวลาวางให เกดประโยชน โดยทำกจกรรมการผลตและการแปรรป มทงการดำเนนการรวมกนและแยกกนทำ เพอตอบสนองความตองการของชมชนและตลาด

7.2 การดำเนนงานดานการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน กลมวสาหกจชมชนสวนใหญทำสนคาตามความชำนาญของตนเอง มการใชทรพยากรทมในชมชน ผลต

สนคาใหมหลายขนาด หลายแบบ ตามแตชนดของผลตภณฑ เชนกลวยทอดกรอบหลายขนาด หลายรส เพอใหดงดดลกคาตามความสนใจเพมรสชาตใหดกวาเดม ผลตภณฑนำดมมหลายขนาดเพอใหเหมาะสมตอปรมาณการบรโภคของลกคา ผลตภณฑจากขยะรไซเคลมหลายแบบหลายชนด เชน ฝาช หมวก ตะกรา เปนตน ในการกำหนดราคาจะคำนวณจากตนทนและบวกกำไร นำมาตงราคาขายและประกอบกบการดจากราคาในทองตลาดดวย เชน นำดมขายตามขนาดบรรจภณฑ ซงมการกำหนดราคาทชดเจน นอกจากนมการขายในราคาทงขายปลกและขายสง รวมถงราคาสมาชกอกดวย กลมวสาหกจชมชนสวนใหญจะใชสถานทในการผลตเปนสถานทในการจำหนาย เชนหนาบานของประธานเปนทตงผลตภณฑ และลกคาทซอจะมาซอทสถานทโดยตรง พรอมทงทำการขนสงสนคาเอง และดานการสงเสรมการตลาดจะมการสงเสรมการขายในรปแบบตาง ๆ เชน มการใหสวนลดแกลกคา มฉลากสนคาทมชอของผผลต พรอมทอย เบอรโทรศพท เพอตดตอในการซอขายสอดคลองกบ นศารตน ไชยวงศศกดา และคณะ (2559) ทวาการจดการตลาดของกลมผลตภณฑของกลมวสาหกจชมชนในตำบลสนสล ทำผลตภณฑหลายขนาด

POST

ER 8

34

หลายแบบ เพอใหดงดดลกคาตามความสนใจ กำหนดราคาขายโดยคำนวณจากตนทนและบวกกำไร นำมาตงราคาขาย กลมจะใชสถานทของตนเองในการจดจำหนาย และมการสงเสรมการขายในรปแบบตาง ๆ เชนการใหสวนลด และการแถมสนคา รวมถงมการลงโฆษณาสนคาของตนเอง โดยการใสทอย เบอรโทรศพท Facebook และ Email ในนามบตรของผผลตและโบวชวร

7.3 การจดการชองทางการตลาดของกลมวสาหกจชมชน กลมวสาหกจชมชนสวนใหญจำหนายสนคาทสถานทผลตดวยตนเอง ไมมการจำหนายผานพอคาคนกลาง

ทำใหสนคามราคาทถกกวาราคาทองตลาดทวไป ยกเวนกลวยกรอบทมการจำหนายผานพอคาคนกลางทเปนรานคาโชหวยในพนทชมชนเทานน โดยลกคาจะเขามาซอสนคาทสถานทผลตและทำการขนสงสนคาเอง และนำดมทกลมจะมการขนสงไปยงบานของลกคาบางในกรณทสงเปนจำนวนมาก และในการจดการชองทางการตลาดของกลมวสาหกจชมชนนน ควรจะเรมจากการเพมกำลงการผลตกอนเพอใหเพยงพอตอความตองการและมเหลอมากพอทจะจำหนายคนในพนทใกลเคยงและนอกพนท นอกจากนนควรจะตองมการพฒนาตวผลตภณฑใหมความหลากหลายมากขน มรปแบบทสวยงามและตรงกบความตองการของลกคา สอดคลองกบ รฐพล สงคะสข (2560) ทพบวารปแบบบรรจภณฑของสนคากลมวสาหกจชมชนควรมความนาสนใจและดงดด มความแปลกใหมและหลากหลายมากขน และควรใหความรกบผประกอบการกลมวสาหกจชมชนใหมขดความสามารถในการใชชองทางการจดจำหนายผานระบบพาณชย อเลกทรอนกส รวมถงการกำหนดราคาทงการขายปลกและขายสง

ขอเสนอแนะการนำผลการศกษาไปใช 1) กลมวสาหกจชมชนตำบลบานเหลา เกดจากความรวมมอรวมใจของคนในชมชน

เพอสรางรายไดเสรมใหกบครวเรอน อาศยความร ความชำนาญจากภมปญญาของทองถน สามารถพฒนาใหยงยนและสรางรายไดใหชมชนไดอยางแทจรง ภาครฐและหนวยงานทเกยวของควรใหพฒนากลมและใหความรในเรองการบรหารจดการกลม โดยการมสวนรวมของสมาชก มกรรมการดแลงานดานตาง ๆ และมการบรหารงานเปนระบบและตรวจสอบได

2) การดำเนนงานดานการตลาดของผลตภณฑวสาหกจชมชน ภาครฐและหนวยงานทเกยวของควรใหความรในเรองของการพฒนาผลตภณฑเปนสำคญ โดยผสมผสานภมปญญาทองถนกบเทคโนโลยสมยใหม ใหเปนประโยชนดานองคความรเพอพฒนาทองถนและการสบสานภมปญญาทองถน

3) การจดการชองทางการตลาดของกลมวสาหกจชมชน ภาครฐและหนวยงานทเกยวของควรใหความรในเรองของชองทางการตลาดแกวสาหกจชมชน การเพมชองทางการตลาดใหมากขน โดยนำเทคโนโลยสมยใหมเขามาชวย เชน การขายออนไลนผานสอออนไลนและอนเตอรเนต การแบงลกคากลมเปาหมายและใชชองทางการตลาดใหตรงกบลกคาแตละกลม

ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป ในการศกษาควรจะตองมการศกษาเพมเตมในประเดนอน ๆ ดงตอไปน

1) ควรมการใหความร ทางดานการบรหารจดการ การตลาด และการพฒนาผลตภณฑแกกลมวสาหกจชมชน

2) หนวยงานภาครฐควรใหการสนบสนนดานเงนทนในการเพมกำลงการผลตและขยายตลาด 3) ควรมการสนบสนนใหเยาวชนในชมชนสนใจและอนรกษภมปญญาพนบาน ใหม

จตสำนกรกบานเกด ไมออกไปหางานทำนอกพนท

POST

ER 8

35

8. เอกสารอางอง กรมสงเสรมการเกษตร. (2548). พระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน. สบคนจาก http://www.sceb.doae.go.th/ กองสงเสรมวสาหกจชมชน. (2562). รายชอและจำนวนสมาชกของวสาหกจชมชน. สบคนจาก https://smce.doae.go.th/ จำเนยร บญมาก. (2543). เอกสารประกอบการสอนวชา บธ.334 การจดการชองทางการตลาด. ภาควชา

บรหารธรกจและการตลาดการเกษตร คณะธรกจการเกษตร มหาวทยาลยแมโจ. เชยงใหม. นศารตน ไชยวงศศกดา และคณะ. (2559). การพฒนาการผลตและการตลาดของกลมวสาหกจชมชน ตำบลสนสล

อำเภอเวยงปาเปา จงหวดเชยงราย. สำนกวชาบญช มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย เชยงราย. ปรยานช พบลสราวธ. (2552). ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบธรกจเอกชน. กรงเทพฯ: สำนกงานทรพยสน

สวนพระมหากษตรย. รฐพล สงคะสข และคณะ. (2560). “การพฒนาชองทางจดจำหนายสนคาเครอขายวสาหกจชมชนผานระบบ

พาณชยอเลกทรอนกส”. วารสารวจยราชภฏพระนคร สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร. 12. 38-49. ศรวรรณ สญชานนท. (2525). การจดการตลาด. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ศรวรรณ เสรรตน และคณะ. (2541). การบรหารการตลาดยคใหม. กรงเทพฯ: บรษทธรฟลมและไซเทกจำกด. ศรรกษ ยาวราช และสชาดา เลศคำฟ. (2556). รปแบบการจดการชองทางการตลาดของผลตภณฑชมชนของ

กลมวสาหกจชมชน ตำบลดอนแกว อำเภอแมรม จงหวดเชยงใหม . มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ภาคพายพ เชยงใหม.

สกญญา อธปอนนต และคณะ. (2550). กลยทธการพฒนาวสาหกจชมชนเพอการพงตนเอง ป 2550. กรมสงเสรมการเกษตร กรงเทพมหานคร.

เสร พงศพศ. (2548). ฐานคดจากแผนแมบทสวสาหกจชมชน. กรงเทพฯ: พลงปญญา. สำนกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน. (2548). ความหมายของวสาหกจชมชน. สบคนจาก

http ://www.sceb.doae.go.th /index_n2.html องอาจ ปทะวานช. (2537). กลยทธการตลาด การบรหารการตลาดและกรณตวอยาง . กรงเทพฯ: สำนกพมพ

พฒนาศกษา.