maken.wikiwijs.nl · web viewin de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. als het paard...

10
Antwoorden voeren en verzorgen blok 5. Mond. Het voer wordt vermalen door de kiezen en er wordt speeksel toegevoegd aan het voedsel. Slokdarm. Het voedsel wordt door knijpende bewegingen naar de maag vervoert. Maag. Er worden enzymen en maagzuur aan het voedsel toegevoegd. De enzymen zorgen ervoor dat het voedsel verder afbreekt. Het maagzuur zorgt ervoor dat de bacteriën in het voedsel doodgaan. Dunne darm. Alle makkelijke verteerbare voedingsstoffen worden hier verder verteerd en via de darmpapillen opgenomen in de bloedbaan. Blinde darm. Het is uitstulping tussen de dunne en de dikke darm. Door de fermentatie wordt hier ruwe celstof afgebroken. Karteldarm . Er zitten vele bochten in dit onderdeel van de spijsvertering. In zo’n bocht is het vrij smal en daardoor is de kans op verstopping op deze plek groot. Het afbreken van ruwe celstof gaat in hier verder. Endeldarm. Er vormen zich mestballen doordat het vocht onttrokken wordt uit de overgebleven voedselbrij Anus. De mest verlaat het lichaam ongeveer 9x per dag. Gebit van het paard. 1. Kiezen: voor het vermalen van het voedsel. 2. Haaktanden/hengstentanden: als wapen bij gevechten. 3. Snijtanden: het afsnijden en vastgrijpen van het gras. 4. Wolfstanden: tegenwoordig geen functie meer. Natuurlijk eetgedrag van paarden Welke verschillen in eetgewoonten zitten er tussen een wild paard en een stalpaard? Een wild paard zal meer ruwvoer eten waaronder gras en een stalpaard zal krachtvoer eten. Een wild paard eet de hele dag door en de stalpaard alleen wanneer het word aangeboden. Wilde paarden zijn actiever bezig dan stalpaarden.

Upload: others

Post on 02-Jan-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

Antwoorden voeren en verzorgen blok 5.

Mond. Het voer wordt vermalen door de kiezen en er wordt speeksel toegevoegd aan het voedsel.

Slokdarm. Het voedsel wordt door knijpende bewegingen naar de maag vervoert.Maag. Er worden enzymen en maagzuur aan het voedsel toegevoegd. De enzymen

zorgen ervoor dat het voedsel verder afbreekt. Het maagzuur zorgt ervoor dat de bacteriën in het voedsel doodgaan.

Dunne darm. Alle makkelijke verteerbare voedingsstoffen worden hier verder verteerd en via de darmpapillen opgenomen in de bloedbaan.

Blinde darm. Het is uitstulping tussen de dunne en de dikke darm. Door de fermentatie wordt hier ruwe celstof afgebroken.

Karteldarm. Er zitten vele bochten in dit onderdeel van de spijsvertering. In zo’n bocht is het vrij smal en daardoor is de kans op verstopping op deze plek groot. Het afbreken van ruwe celstof gaat in hier verder.

Endeldarm. Er vormen zich mestballen doordat het vocht onttrokken wordt uit de overgebleven voedselbrij

Anus. De mest verlaat het lichaam ongeveer 9x per dag.

Gebit van het paard.1. Kiezen: voor het vermalen van het voedsel.2. Haaktanden/hengstentanden: als wapen bij gevechten.3. Snijtanden: het afsnijden en vastgrijpen van het gras.4. Wolfstanden: tegenwoordig geen functie meer.

Natuurlijk eetgedrag van paardenWelke verschillen in eetgewoonten zitten er tussen een wild paard en een stalpaard? Een wild paard zal meer ruwvoer eten waaronder gras en een stalpaard zal krachtvoer eten. Een wild paard eet de hele dag door en de stalpaard alleen wanneer het word aangeboden. Wilde paarden zijn actiever bezig dan stalpaarden.

Noem 3 kenmerken van het natuurlijke eetgedrag van een paard.1. Het zijn planteneters.2. Eten kleine beetjes maar wel veel op een dag.3. Bewegen en eten te gelijk

Waarom worden de termen ‘warmbloed’ en ‘koudbloed’ gebruikt?Om het temperament van de paarden aan te geven. Koudbloedjes zullen rustiger zijn dan warmbloedjes. Koudbloedige paarden zijn vaak steviger gebouwd en hebben een geduldiger karakter dan warmbloeden.

Vertering bij het paardHoeveel magen heeft een paard?Het paard heeft maar 1 maag.

Page 2: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

voedingsstof FunctieWater Dient als bouwstof voor het lichaam, transportmiddel van andere

voedingsstoffen, oplosmiddel en voor de regeling van de lichaamstemperatuur

Koolhydraten leveren energie zodat processen zoals beweging plaats kunnen vinden. Vezels, zetmeel en suikers zijn koolhydraten en leveren dus energie.

Eiwitten vormen de bouwstenen van het lichaam. ze zijn nodig voor de groei; voor jonge dieren en drachtige merries.

Vitaminen zijn nodig voor een goed afweersysteem en de afvoer van afvalstoffen uit het lichaam.

Mineralen zijn nodig voor botgroei, spieropbouw, opname van water en andere voedingsstoffen

Plantaardige vetten zoals zonnebloemolie, olijfolie en lijnzaadolie leveren heel veel energie, het duurt alleen langer voordat de energie vrijkomt dan bij koolhydraten. Ook zorgen vetten voor een glanzende vacht.

Watervoorziening bij het paard (en ezel)Hoe kun je kijken of je paard niet uitgedroogd is? Hoe heet dat en is dit betrouwbaar? Dit kun je zien als je in de huid knijpt. Als het langzaam terug gaat of recht op blijft staan betekend dat het paard te weinig water heeft gehad of zelfs uitgedroogd is. Dit word turgor genoemd en is niet altijd betrouwbaar. Bij oudere dieren is de huid namelijk niet zo soepel en elastisch meer.

Wat kan invloed hebben op de waterbehoefte van een paard of ezel? Weersomstandigheden (warm/koud), leeftijd, gezondheid, inspanning, voersoort, grootte van het dier, drachtig/lacterend.

Welk type watervoorziening zou jij adviseren?Automatische drinkbak, omdat je dan zelf niet hoeft te vullen. Wel zal ik bij een ziek dier een waterkuip doen om zo in de gaten te houden hoeveel het dier drinkt.

Voeding voor het paardLeg het verschil uit tussen onderhoudsvoer en productievoer.Het onderhoudsvoer wordt omgezet in energie bij de dieren. Paarden en ezels hebben dit nodig om temperatuur op peil te houden, voor de stofwisseling, voor de basisbeweging, voor het kauwen en verteren. Productievoer is voor meer energie te krijgen bij de groei, training, voortplanting, lactatie en om de spieren te laten groeien.

Wat is het verschil tussen jong gras en oud gras? Jong gras bevalt veel meer suikers en eiwitten dan oud gras. Ook is oud gras voedzamer en is moeilijker te verteren. Waar let je op bij het meten van de kwaliteit van ruwvoer?De geur en hoe het eruit ziet. Stekeligheid. Bij hooi en kuilvoer kun je zien en ruiken als het schimmel bevat. Hoe kun je het best ruwvoer aan het paard geven?Kleine beetjes over de hele dag verspreid.

Page 3: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

Geef vijf voorbeelden van ruwvoer:1. Hooi.2. Gras.3. Luzerne.4. Stro.5. Voordroogkuil

Waarom moet je paarden geleidelijk laten wennen aan een lenteweide? Anders krijg het paard te veel suikers in 1x binnen en kan het paard hiervan hoefbevangen worden.

Wat is stripgrazen? Een deel van het weiland afzetten met lint en elke dag een stukje erbij doen zodat het paard niet in 1x te veel gras binnen kan krijgen.

Waarom dompel je hooi soms in water? Sommige paarden zijn allergisch voor stof of hebben snel last van longproblemen.

Wat is de functie van stro in het rantsoen?Op stro moeten paarden langer kauwen dus dient het voor voeding maar tegelijk voor vermaak. Structuur geven aan de voeding, vol gevoel houden.

Hoe wordt voordroogkuil gemaakt? Het wordt gemaaid > drogen op het weiland > conserveren door het licht verpakken in plastic. Minimaal 6 weken afgedicht laten zitten. Melkzuurbacteriën zorgen ervoor dat het vervolgens langer houdbaar blijft.

Waar kun je beter geen kuilvoer voor koeien aan paarden geven? Het heeft niet de juiste samenstelling voor paarden.

Waarom zou jij krachtvoer geven aan een paard?Als een paard meer energie moet krijgen omdat het dier in training is of drachtig is.

Geef 3 voorbeelden van krachtvoer1. muesli.2. Haver.3. Brokken

Waarom zou je paard die “niets” doet krachtvoer geven? Om de nodige vitamines en mineralen aan te vullen.

In sommige mengvoeders zit een ongeweekte vorm van bietenpulp. Waarom kun je dit beter niet aan paarden geven? Dit kan verstoppingen veroorzaken.

Olie geeft het paard een glanzende vacht, maar wat doet het nog meer? Het geeft het paard energie. Helpt met verharen. Vet oplosbare vitamines worden opgelost.

Paarden mogen niet te veel appels krijgen. Wat kan er gebeuren als het paard wel te veel appels krijgt? Kan het paard diarree krijgen.

Op welke manier kun je ervoor zorgen dat je paard of ezel de juiste mineralen (zouten) binnenkrijgt?

Page 4: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

Met een liksteen, poeders over het voer strooien, met spuiten in de mond of krachtvoer.

Hoe laat je een paard aan een ander soort voer wennen? Dit doe je door geleidelijk over te gaan op het voer.

Waarom moet je het voederrantsoen van een paard aanpassen als het paard een blessure heeft? Paard moet dan minder krachtvoer krijgen omdat het dier geen energie kwijt kan. Het paard kan dan dik en/of onrustig worden.

Welk menu zou jij adviseren voor een volwassen manegepaard?In de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een halve kilo per voerbeurt. Het belangrijkste is dat er een pluk je hooi word aangeboden voor het geven van krachtvoer. Het hooi zal ik verder om 9, 11, 13 uur geven en dan om 17 uur weer en dan nadat de laatste les is afgelopen. Als de paarden de ochtend op de wei gaan dan om 9 en 11 uur niet hooi voeren.

Ezels.Wat is het verschil in gedrag tussen een paard en een ezel?Een ezel is rustiger en minder nerveus dan paarden. Paarden zullen vluchten en ezels vechten. Paarden zijn gehoorzamer en de ezel moet je vragen om iets te doen.

Waarom kun je beter geen paardenbrok aan een ezel voeren?Ezels hebben andere behoefte voor krachtvoer. Ze hebben weinig tot geen krachtvoer nodig.

Waar is een liksteen goed voor?om mineralen en vitamines toe te dienen

Zoek 4 giftige planten op voor ezels.1. Jacobskruiskruit.2. Adelaarsvaren.3. boekweit4. hermoes.

Ezels beoordelen.

Categorie 2.

Page 5: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

Categorie 4.

Categorie 3.

Schaap en geit.Wat betekent “sober” leven?Ze hebben niet veel nodig om te kunnen overleven. Voornamelijk met voeding.

Zoek op wat de voorouder was van de geit en het schaap.Voorouder geit: BezoargeitVoorouder schaap: wilde schaap

Waarom wordt de geit de “armeluis-koe” genoemd?Zodat de arme mensen ook vlees en melk kan houden. Geiten zijn in het algemeen goedkoper in onderhoud.

Hoeveel spenen heeft een schaap en een geit?2 spenen.

Zoek van de volgende rassen op of ze geschikt zijn voor: hobby, melk, natuurbeheer of vlees. Geit.

Dwerggeit hobbyNederlandse bonte geit. MelkNederlandse landgeit. natuurbeheerNubische geit. melkNederlandse witte melkgeit. melkToggenburger. Melkboergeit Vlees.

Schaap.Fries melkschaap. Melk.Zwartbles. Vlees.Drents heideschaap. Natuurbeheer.

Page 6: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

Texelaar. Vlees.Mergellander. Natuurbeheerder.Zeeuws melkschaap. Melk.Schoonebeeker. Natuurbeheer.Flevolander. Vlees.swifter Vlees.

Beschrijf de kenmerken en de functie van de vier magen:

Pens: Hier begint de vertering met hulp van pen bacteriën. Breken de celwanden zodat de vertering makkelijker is.

Netmaag: onttrekt vocht uit het voedsel en maakt een voedselbrij. Ziet eruit als een net.

Boekmaag: vitamines en mineralen onttrekken. Ziet eruit als bladzijdes van een boek.

Lebmaag: hier vind de echte vertering plaats. De maagsap is een hulpmiddel.

Naast gras en hooi heeft een schaap ook schapenbrok nodig om in een goede conditie te blijven. Met name in de periode dat de dieren op stal staan is brok noodzakelijk. Het is belangrijk dat schapen geen geitenbrok krijgen omdat hier teveel koper in zit waardoor schapen een kopervergiftiging kunnen oplopen. Een mineralenblok is nodig voor het opnemen van de juiste hoeveelheid mineralen.

Welk ruwvoer mogen schapen en geiten hebben?Hooi, gras en stro.

Waarom is het onverstandig om schapen en geiten tegelijk te voeren?De brokken verschilt tussen de dierensoorten. Bij geiten zit er extra koper in het voer. Bij te veel koper in nemen bij het schaap kan er kopervergiftiging ontstaan. Geiten mogen wel schapen brokken hebben. Je kan dan een liksteen met koper aanbieden voor de geiten.

Wat zijn giftige planten voor schapen en geiten?Adelaarsvaren, eik, bereklauw, gevlekte scheering, goudenregen, hedera klimop, herfststijloos, laurrierkers, paardenstaart.

Hoe heet het mesje waarmee je de hoeven kunt bekappen? een haringkaakmesje.

Hoe vaak bekap je de hoeven van schapen/geiten per jaar3x per jaar.

Welk schaap moet vaker bekapt worden?

Page 7: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

Het schaap dat op zachte ondergrond loopt.

Zoek een plaatje op van een kantelstoel en leg uit wat dit is. De schaap word hierin gelegd zodat de hoeven beter kunnen worden bekapt. De wol wordt gebruikt in de textielindustrie. Wat kan er allemaal van wol worden gemaakt? Schrijf drie producten op.Truien.Dekens.Knuffels. Schrijf op wat scheerziekte is.De schapen worden een dag voor het scheren weg gehaald bij het voer. Dit wordt gedaan zodat er minder snel scheerziekte kan worden opgelopen. Scheerziekte is een koliekachtige gasophoping in de darmen. Dit kan worden opgelopen bij scheren omdat het schaap in een onnatuurlijke houding word gehouden.

Schrijf vier redenen op waarom schapen ook wel in de wintermaanden worden geschoren.Ze staan dan met ze alle in een warme stal en kunnen ze hun warmte niet kwijt.ze eten meer en dan kunnen de lammertjes beter groeien.Er is geen vacht in het spel dus kan er meer schapen in de stal.Het beter te zien van wanneer de ooi gaat aflammeren.Het lam kan de uier beter vinden.

Zoek de levenscyclus van een maagdarmworm op en leg uit. Eitjes blijven in het gras.> word opgegeten door de schaap > eitjes worden wormen in de darmen.

Zoek op wat de volgende vaktermen betekenen:oraal: mondsubcutaan: onder de huiddrench: een spuit om makkelijk medicijnen in de mond te spuiten.

Waaraan kun je zien dat een schaap/geit last van wormen heeft?Diarree, wormen in de ontlasting, vermagering.

Waar zitten de lendenen van een schaap?Op het ruggenmerg.

Waarom wordt de conditie, bij schapen, bepaalt met je handen?Je kan het niet op blote oog zien door al het wol dus je moet voelen. Beschrijf de genummerde weefsels uit bovenstaande afbeelding.Kies uit: botweefsel, spierweefsel, vetweefsel. 1 vetweefsel2 spierweefsel.3 botweefsel

Page 8: maken.wikiwijs.nl · Web viewIn de ochtend 1 kilo brok en in de avond 1 kilo brok. Als het paard minder energie heeft of aan de dunnere kant is nog pulp en/of muesli geven. Dit een

Bij een schaap zijn het dwars- en het doornuitsteeksel helemaal niet meer voelbaar en zelfs de ribben zijn bedekt met vet.Welke conditiescore zal dit schaap hebben? score 5

Waarom is het belangrijk te weten hoe oud een schaap of geit is?Zodat je weet of je met oudedoms kwaaltjes te maken kan hebben.

Je ziet het gebit van een geit. Je moet de leeftijd schatten.

Hoeveel maanden is deze geit minimaal?A 14 – 20 maandenB 20 – 26 maandenC 2,5 jaarD 8 jaar of ouder

Een schaap heeft 8 volwassen tanden. Hoe oud zal dit schaap zijn?Tussen de 2,5 en de 3,5 jaar.