MAKROLD VE LNKOZAMD ANTBYOTKLERYrd. Do. Dr. E. Pelin KELCEN

http://yunus.hacettepe.edu.tr/~pkelicen

I. MAKROLDLERMakrosiklik (12-14 atomlu) lakton (aglikon) halkas,

I. MAKROLDLERERTROMSN (BAZ) VE TREVLER(STEARAT, GLUSEPTAT, LAKTOBYONAT)ROKSTROMSNKLARTROMSNAZTROMSN (Azomakrolid, azalid grubu)TROLEANDOMSNSPRAMSN

I. MAKROLDLERETK MEKANZMASI

Bakteri ribozomu 50S alt-birimine balanarak ayn yere tRNA moleklnn balanmasn ve peptid zincirinin uzamasn nlerler. Bakteride PROTEN SENTEZN BOZARLAR.

I. MAKROLDLERGenellikle BAKTERYOSTATK

Streptokoklara kar BAKTERSD

I. MAKROLDLERBakteri ribozomunda ERTROMSN ve dier MAKROLDLERN baland yerin yanna KLORAMFENKOL ve LNKOZAMDLER balanr.

Etki yerleri biniik olduu iin bu 3 antibiyotik tr birbirlerinin antibakteriyel etkisini nler; birlikte kullanlmamaldrlar.

I. MAKROLDLERANTBAKTERYEL SPEKTRUMU Penisilin Gye benzer; ancak BLaz reten Staph.lara (penisiline-rezistan bakterilere) da etkili,

Penisilinlerden farkl olarak Mycoplasma ve Chlamidia infeksiyonlarnda da etkili,

En duyarl Gr(+) kokuslar; Strep. Pyogenes, Strep. Pnuemoniae, Strep. Viridans, Anaerob streptokokuslar; Strep. Faecalis,

Staph. aureus ve Staph. Epidermidis, (Ancak Staph. Aureusun zellikle hastane kaynakl sular ERTROMSNe rezistan),

Gr(+) basiller; Corynebacterium diphteriae, Bacillus antracis, Clostridium tetani, Clostridium perfiringens, Pripionibacterium acne ve Listeria,

Gr(-)lerden ERTROMSNe duyarl olanlar Neisseria trlerinin sularnn ou, Legionella pneumaphila ve Camphylobacter fetustur,

Duyarl dier patojenler; Treponema pallidum (sifiliz etkeni), Chlamidia trachomatis, Mycoplasma pneumaniae, Mycoplasma T (ureaplasma urealyticum), Actinomyces israelii ve Rickettsia trleri.

I. MAKROLDLERREZSTANS OLUUMU

Mutant bakterinin METLAZ salglamas sonucu ribozomlarn 50S alt-biriminin bir esi olan 23S ribozomal RNAnn metillenmesi; makrolidlerin 50Szerindeki etki yerlerine balanmasnn azalmas.

I. MAKROLDLERFARMAKOKNETK-1Baz Eritromisin aside dayanksz;Azdan barsak kaplamal tabletler/tuz(Stearat tuzu)-ester eklinde (Etilsksinat/Estolat esterleri, yksek oral biyoyararlanm),Absorbsiyonu besinlerle azaltlmaz,KCden ksmen metabolize, safraya itrah,Hcre iine girerler; beyin ve BOSa girileri dk,Hepatik sitokrom p450 enzim inhibisyonu yaparak SKLOSPORN, VARFARN, KARBAMAZEPN, DGOKSN,TEOFLN, ASTEMZOL, FENTON, TERFENADN vd. ilalarn metabolizasyonunu azaltrlar.

I. MAKROLDLERFARMAKOKNETK-2ROKSTROMSN,KLARTROMSN ve AZTROMSNinoral biyoyararlanm besinlerle azaltlr, yemeklerden 1 saat nce alnmaldr.

I. MAKROLDLERLALAR-1Az yolundan;ERTROMSN BAZERTROMSN STEARATERTROMSN ETLSKSNAT.

I. MAKROLDLERLALAR-2v infzyon;ERTROMSN GLUSEPTATERTROMSN LAKTOBONAT

I. MAKROLDLERLALAR-3

ROKSTROMSN Eritromisinin oral biyoyararlanm daha yksek trevi; t1/2 ok daha uzun.

I. MAKROLDLERLALAR-4

KLARTROMSNOral biyoyararlanm yksek, aside dayankl; Etki gc daha yksek.

I. MAKROLDLERLALAR-5

AZTROMSNOral biyoyararlanm yksek, aside dayankl; Etki gc daha yksek bir azo-makrolid.

TRAHOM ve GONOREde tek dozu yeterli.

I. MAKROLDLERKULLANILILARI-1

ERTROMSN ve trevleriCilt, yumuak dokular, az ve solunum yolu Gr(+) bakterilerin yapt hafif/orta dereceli infeksiyonlar,(Bu infeksiyonlarda PENSLNLER tercih edilir; ancak penisilin allerjisi nedeniyle kullanlamyorsa alternatif olarak ERTROMSN tercih edilir.

I. MAKROLDLERKULLANILILARI-2

ERTROMSN ve trevleriGrA streptokok (Strep. Pyogenese bal farenjit, kzl, sellit ve erispelde ve Strep. Pneumoniaeye bal pnmoni ve bronitte ERTROMSNLER, PENSLN G ve Vnin en etkin alternatifidirler.

Bu streptokoklara bal akut otitis media ve sinzitte ERTROMSN, AMPSLN ve AMOKSSLNin alternatifidir.

I. MAKROLDLERKULLANILILARI-3

ERTROMSN ve SLFONAMD KOMBNASYONU

H. nfluenzaya bal akut otitis media ve akut sinzitte, hasta penisiline allerjikse veya bakteri amoksisilin/ampisiline rezistan ise alternatifi ERTROMSN ve SLFONAMD KOMBNASYONUdur.

I. MAKROLDLERKULLANILILARI-3

ERTROMSN ve trevleri

Penisiline rezistan Staph.larn yapt cilt ve yumuak doku enfeksiyonlarnda;Akne,Fronkloz vempedigoda kullanlabilirler.

I. MAKROLDLERKULLANILILARI-3

PENSLN Gye alternatif ERTROMSN ve trevleriAntraks (arbon)Clostridium infeksiyonlar (gazl gangren ve tetanus)Aktinomikozis,Listeria infeksiyonlar,Nocardia infeksiyonlar (AMPSLNle birlikte),Oral mikrofloraya bal di kaynakl (odontojenik) orofasiyal infeksiyonlar ve Sifiliz.

I. MAKROLDLERKULLANILILARI-4

ERTROMSN ve trevlerinin en tercih edildii infeksiyonlar,

Lejyoner hastal,Difteri (ANTTOKSN injeksiyonuyla birlikte)Difteri portrlMycoplasma pneumaniaeye bal atipik pnmoni,Bomaca,Bebeklerin klamidial pnmonisi,Gebelikteki klamidial pelvik infeksiyon,Camphlobacter enteriti.

(Chlamidia trachomatis infeksiyonlarnda genellikle TETRASKLNLER, eritromisinlere tercih edilirler).

I. MAKROLDLERKULLANILILARI-5

KLARTROMSNHelicobacter pyloriye kar kullanlr.

I. MAKROLDLERYAN TESRLERBulant, kusma, diyare, G dayankszlk reaksiyonlar, itahszlk,rtiker, cilt dkntleri, ila atei, eozinofili vb. hafif allerjik reaksiyonlar,ERTROMSN (estolat)in en ciddi YT; nadiren oluan KOLESTATK HEPATT,Seyrek olarak sperinfeksiyonlar.

II. LNKOZAMDLER

LNKOMSN

KLNDAMSN Linkomisinin klorlu yar-sentetik trevi,Oral biyoyararlanm daha yksek.

II. LNKOZAMDLER

AS ve ETK MEKANZMALARI

Makrolidlere benzer

En nemli fark;KLNDAMSN, Bacteroideslere (B. fragilis) en etkili antibiyotiktir.

II. LNKOZAMDLER

REZSTANS

Makrolidlere rezistan olan linkozamidlere de rezistandr.

II. LNKOZAMDLER

FARMAKOKNETKKCde metabolizma, safraya itrah

Oral/parenteral (im, iv infzyon)

LNKOMSN Dk oral biyoyararlanm, besinlerle daha da der

KLNDAMSNOral biyoyararlanm tama yakndr.

II. LNKOZAMDLER

KULLANILILARI-1Linkomisin ve Klindamisinin kullanllar ayndr; ancak KLNDAMSN tercih edilir.

KLNDAMSNin en nemli kullanl yeri;Bacteroides fragilisin genellikle aerobik Gr(-) basillerle beraber neden olduu KARIN- ve PELVS- (JNEKOLOJK) infeksiyonlardr.

Klindamisin aerobik Gr(-) basillere kar etkili olmadndan AMNOGLKOZDLERLE birlikte kullanlr.

II. LNKOZAMDLER

KULLANILILARI-2

Anaerob bakterilere bal AC absesi,Mastit vd yumuak doku infeksiyonlar,Dekubitus lserlerine kar da kullanlrlar.

(Beyne nfuzu iyi olmad iin beyin abselerinde kullanlmazlar)

II. LNKOZAMDLER

KULLANILILARI-3

nflamatuvar akne,Di kaynakl orofasiyal infeksiyonlar,Gr(+) kokuslara bal solunum yolu inf.,Kemie iyi nfuz ettii iin;OsteomyelitSeptik artrit,SinzitMastoidde.

II. LNKOZAMDLER

YAN TESRLER

Diyare, bulant, kusma, barsak kolii,Kant, dknt, rtiker gibi hafif allerjik belirtiler,Nromuskler bloke edicilerin etkinliini arttrabilirler,En ciddi YT;Antibiyotie bal PSDOMEMBRANZ KOLT

(Linkozamidler, Ampisilin, Amoksisilin, Sefalosporinler)

II. LNKOZAMDLER

KaynaklarProf. Dr. S. Ouz Kayaalp, Rasyonel Tedavi Ynnden Tbbi Farmakoloji, 10. Bask, Hacettepe Ta, 2002.

Bertram G. Katzung, Basic&Clinical Pharmacology, 7th edition, Appleton&Lange.