1

Management

Venet V.Shalavenetshala@hotmail.com

2

Kuptimi i menaxhmentit

� Çka përfshinë këto?� Çka bën menaxheri?

� Peter DRUCKER, konsiderohet si themeluesi (babai) i menaxhmentit bashkekohor – MANAGEMENT-it

� Fjala menaxhment rrjedhe nga fjala angleze “to manage”

� Ne disa gjuhe nuk ka kuptim adekuat unik i cili ne teresi do t’i pergjigjej fjales “to manage”

� Ne shumicen e rasteve perdoren termat “qeverisje”, “udheheqje”, “drejtim” e te ngjashme.

� Ne Spanjollisht perdoret termi “manajer”qe do te thote te shkon per dore, te drejton, qeveris etj.

Vendosje

Rregullim Planifikim

Kontrollim

Organizim

Realizim

Aritje e qëllimeve

Drejtim

Pësim

Manipulim

Dominim

Mashtrim

Menaxhmenti ka këto sinonime

Definimi i menaxhmentit

Definimi i menaxhmentit perfshine:

� Funksionet menaxherike te planifikimit, organizimit, kuadrit, udheheqjes dhe kontrollit

� Menaxhmenti eshte aktivitet relativisht universal i cili mund te implementohet ne cfaredo lloj organizate

� Menaxhmenti perfshine punet dhe aktivitetet e menaxhereve ne te gjitha nivelet organizative

� Qellimi i te gjithe menaxhereve eshte relativisht i njejte – krijimi i suksesit

3

� Qeverisja e ka kuptimin e parashikimit, planifikimit, komandimit dhe kontrollit (Fajol)

� Menaxhmenti paraqet proces përmes të së cilit drejtohen dhe orientohen të gjithë të punësuarit në kompani (Daglas)

� Shfrytëzim i resurseve të ndryshme për arritjen e qëllimeve (Kuntc)

� Menaxhmenti paraqet procesin e orientimit tëvetëdijshëm të aktiviteteve njerëzore kah realizimi i qëllimeve te caktuara, perkatesisht tërsinë e ndërlidhur të pesë funksioneve: planifikimit, organizimit, kuadrit(personelit), udheheqjes dhe kontrollit

4

Procesi i Menaxhmentit

Cili është dallimi midis koncepteve: qeverisje, udhëheqje dhe drejtim?

� Qeverisja (management) ështëproces i planifikimit, organizimit, motivimit dhe kontrollit drejt arritjes së qëllimeve

� Udhëheqja (leadership) ështëorientim i sjelljes së individit dhe grupit kah qëllimet e definuara

� Drejtimi (directing) është aktiviteti i dërgimit apo udhëzimit të punëtorëve në detyrë konkrete

Menaxhmenti

Aktivitetet me të cilët kryhen funksionet e caktuara

me qëllim që në mënyrëefikase të sigurohen,

renditen dhe shfrytëzohen përpjekjet njerëzore dhe

resurset fizike dhe financiare ashtu që të arrihet ndonjë

qëllim

Qëllimet

Strategjia

Parashikimi

Politika

Buxheti

Planet

Ndarja e punës

Autoriteti

Delegimi

Departmentalizimi

Vëllimi i menaxhmentitSjellja e

punëtorëve

Komunikimi

Motivimi

Drejtimi

Standardet

Masat

Krahasimi

Vlerësimi

Korrigjimi

Marrëdhënie e punës

Vlerësimi

Vendosja

Pagesa

5

Menaxhmenti si aktivitet universal

� Në cilën fushë shtrihet

menaxhmenti?

� Çka është menaxhmenti dhe cilët

janë menaxherët?

Biznes Universitet Qeveri

Drejtori ipërgjithshëm

Drejtori injësisë

MbikqyrësiI

MbikqyrësiII

Punëtorët

Rektori

Prorektorët

Dekanët

Shefat ekatedrave

Mësimdhënësit

Kryeministri

Ministrat

Drejtuesit

Shefat enjësive

AdministratorëtJo

menaxherët

6

Puna e menaxherit

Puna e menaxherit si rolPuna e menaxherit si funksion

Puna e menaxheritsi funksion

Planifikimi

Organizimi

Udhëheqja

Personeli

Kontrolli

Ndërnjerzor

Informativ

VendosësPlanifiki

mi

Organ

izim

i

Udhëh

eqj

a

Kon

trolli

Menaxherët nëshkallën e mesme

Mbikëqyrësit në shkallën e parë

Menaxherët ne shkallën e

lartë

Hiera

rkia o

rgan

izat

ive

Funksionet menaxherike

Procesi i menaxhimit shtrihet në këto aktivitete qoftë si funksione apo si role

Menaxhmenti si profesion

Predispozitat per sukses menaxherial:

� Qendrimi ndaj autoritetit

� Deshira per gare

� Deshira per tu treguar (prezentuar)

� Deshira per zotesi

� Deshira per te qene para te tjereve

� Pergjegjesia – gadishmeria per obligime

7

Profesioni duhet te permbaje keto komponente:

1. Teresine e njohurive te sistematizuara me permbajtje intelektuale

2. Te kete kodeksin etik3. Te jete i organizuar ne asociacione profesionale

Shtrohet pyetja:

� Cka duhet te dije menaxheri profesional?

� A eshte menaxhmenti si profesion i pershtatshem si per meshkuj ashtu edhe per femra?

� Cilat sfida e karakterizojne profesionin e menaxherit?

� A eshte puna menaxherike per te gjithe?

8

Nivelet hierarkike të veprimeve menaxheriale

Nivelet e menaxhmentit jane:

� Niveli me i ulet i menaxhmentit� Niveli i mesem i menaxhmentit� Niveli me i larte i menaxhmentit

Menaxhmenti ilartë

Menaxhmentii mesëm

Menaxhmenti i nivelit të ulët

9

Nivelet e menaxhmentit

� Planifikimi strategjik

� Në çfarë biznesesh do te jetë firma� Si ajo do të financohet� Si do të shpërndahen burimet

� Planfikimi taktik

- Buxhetimin e kapitalit, variantet e investimeve- Vendimet rreth vendosjes së paisjeve, zgjerimit apo

shkurtimit të prodhimit - Cilat produkte të shtohen apo të pakësohen- Cmimi më optimal i produktit

� Planifikimi operativ

- Cili do të jetë plani operues më optimal (lidhur me lëndën e parë, inventarin etj)

- Cili do të jetë plani më i mirë operues në të cilin do tëmbështeten planet e prodhimit etj.

StrategjikTaktik

Operativ

StrategjikTaktik

Operativ

StrategjikTaktik

Operativ

Menaxhimi i lartë

Menaxhimi i mesëm

Menaxhimi i ulet

10

Aftësitë e nevojshme për menaxherë tëniveleve të ndryshme

Aftësi teknike

Aftësi menaxherike

Aftësi kr

eative

Aftësi të modelimit

Menaxheri

Aftësi kreative

Aftesi Teknike

Aftësi

menaxh

erike

Aftësi Kreative

Aftesi Teknike

Aftësi Kreative Aftesi

Teknike

Niveli i lartë

Niveli i mesëm

Niveli i ulët

Aftësi

menaxh

erike

Aftësi

menaxh

erike

Menaxhmenti shkence dhe art

Menaxhmenti permban elemente te shkences dhe te artit:

� Pjesa “artistike” e menaxhmentit qendron ne gjykimet, kreativitetin, pervojen dhe ne indivudualitetin qe e karakterizojne stilin menaxherik te udheheqjes te nje menaxheri. Pjesa “artistike” e menaxhmentit veshtire mesohet, pervec disa pervojave te arritura nga menaxheret e suksesshem.

� Pjesa “shkencore” e menaxhmentit perben njohurite qe menaxheri i ka, perkatesishtprincipet themelore te menaxhmentit te arritura qofte nga pervojat qofte nga eksperimentet. Pjesa “shkencore” mund te mesohet nga fondi i njohur i diturive nga kjo fushe, qofte nga pervojat e menaxhereve te suksesshem, qofte nga njohurite qe merren nga disiplinat shkencore.

11

Rezoni

� Menaxheri duhet te krijoje kushte qe me pak mund dhe djerse te arrihet me shume, sepse produktiviteti vleresohet me suksesin e menaxherit te ndermarrjes

� Profili i menaxherit eshte i perbere nga e kaluara e tij, pervoja, profesionalizmi, kreativiteti, urtesia, etika dhe pergjegjesia ndaj njerezve

� Fuqia e menaxherit nuk krijohet me fraza e komplimente dhe as me para.

Per kete duhet ngritur autoritetin, i cili mbeshtetet ne vepra te mirefillta.

� Menaxheri i afte ka perreth vetes njerez te afte, te cilet duke shtuar vullnetin ne menyre te ndersjellte motivojne punetoret.

� I suksesshmi dhe i pasuksesshmi nuk mund te verehen ne shtigje te shkurtera

� Si aksiome e menaxhmentit mund te nxirret: Njerezit ose udheheqin, ose udhehiqen ose nenshtrohen, por te gjithe duhet te kontrollohen.

12

Mos harroni…

Menaxheret e suksesshem nuk lindin, por krijohen !

Atehere shtrohet pyetja si te krijohen ata ?

Misioni i kesaj lende padyshim do te perqendrohet ne kete problematike:

Ne krijimin dhe formimin e menaxherit te suksesshem

!

13