mare, jaargang 36, nr. 3

12
De ‘Iggies’ onderscheiden ‘onderzoek dat je eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het denken zet’. Liefhebbers verzamelen zich vannacht in de Stads- gehoorzaal voor de Ig Nobel Night. DOOR BART BRAUN Echte wetenschapsliefhebbers kij- ken vaak meer uit naar de Ig Nobelprijzen dan naar de echte. Bij de gewone Nobelprijzen is het bijna altijd zo dat iemand die hem al jaren verdiende, hem eindelijk krijgt, maar bij de ‘Iggies’ gaan de wenk- brauwen nog regelmatig omhoog. Voor wie ze nog niet kenden: de Ig Nobelprijzen worden jaarlijks tijdens een ceremonie aan Harvard University uitgereikt aan wetenschappelijk onderzoek dat je ‘eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het denken zet.’ Bekende winnaars uit het verleden? De Rot- terdamse bioloog Kees Moeliker, die een Iggie won voor zijn grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend Anas pla- tyrhynchos (Avens: Anatidae)’. Psycholoog Bryan Wansink deed een proef met zichzelf bijvul- lende soepborden, om aan te tonen dat men- sen nauwelijks bewuste beslissingen maken over eten. De uitvinders van de Mosquito – het voor volwassenen onhoorbare piepgeluid dat tieners uit openbare ruimtes moet weren kregen de Ig Nobelprijs voor de Vrede, en er ging een Ig Nobelprijs voor de psychologie naar de Amerikaanse psychologen die vaststelden dat als je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een potje basketbal laat kijken, ze een zwaaiende man in een gorillapak over het hoofd zien. Bijzondere vermelding verdient natuurkundige Andre Geim, die een Ig kreeg voor het laten zweven van kikkers in superkrachtige magneetvelden, en later ook een echte Nobelprijs won. Ook de Universiteit Leiden heeft op papier een Ig Nobelprijs gewonnen. Psycholoog Ilja van Beest won hem in 2010 voor de ontdekking dat achtbaanritjes astmatische klachten kun- nen genezen. Hij had het onderzoek gedaan toen hij nog in Amsterdam werkte, en kreeg de prijs toen hij al naar Tilburg was vertrokken, maar het artikel schreef hij tijdens zijn aanstelling hier. Kortom: onderzoek door we- tenschappers, meestal als zijspoor van hun dagelijkse werk, dat een glimlach oproept. Dat is niet al- tijd zo geweest: de Ig Nobelprijzen begonnen als een vileine manier om charlatans en kwakzalvers belachelijk te maken. Scientology-oprichter L. Ron Hubbard kreeg er ooit eentje voor litera- tuur, omdat zijn boek Dianetics ‘zeer winstgevend was voor de mensheid, of in elk geval een gedeelte daar- van.’ De Franse president Jacques Chirac kreeg de Iggie voor de Vrede, omdat hij de nagedach- tenis van 50 jaar na Hiroshima met atoomproeven opluisterde. Eerder won een Zuid-Afrikaans koppel de vredesprijs voor een uitvinding die een auto-in- braakalarm combineerde met een vlammenwerper. Toen quantum- goeroe Deepak Chopra een Ig kreeg voor zijn ‘geheel eigen interpretatie van quantumfysica’ was dat bedoeld als een belediging, maar latere prijzen voor mensen als Van Beest en Moeliker waren juist complimenten. ‘Ik denk dat het in het begin zoeken was naar hoe het moest, en wat men precies wilde met de prijs’, vertelt ‘eenden- man’ Kees Moeliker. Nadat hij de prijs won, werd hij verantwoordelijk voor de Europese tak van het Journal of Improbable Research, dat de Ig No- belprijzen uitreikt. ‘Tegenwoordig is het iets waar mensen halsreikend naar uitkijken, en waarvoor we ook veel zelfno- minaties binnen krijgen. Het is tegenwoordig iets leuks, en dat moet het ook blijven. We vragen aan de potentiële winnaars of ze de prijs wel echt willen. Zo niet, dan gaan we verder; er zijn genoeg andere nominaties. Op het programma van donderdag staan lezin- gen van zes Nederlandse winnaars; waaronder Moeliker zelf en bioloog Bart Knols, die ontdekte dat malariamuggen aangetrokken worden door Limburgse kaas. Museum Boerhaave verzorgt proefopstellingen, waaronder een installatie die ver- heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant met de boter landt. Om half twee ’s nachts is er een livestream van de uitreiking in Harvard, maar daarvoor is er in de echte IgNobel-traditie nog een stukje opera. Moeliker: ‘Het is de Europese première van het stuk Atom and Eve, over twee atomen die verliefd worden op elkaar.’ Ig Nobel Night Stadsgehoorzaal Leiden 20 september 22.00-03.30u, 17,50 (10 voor studenten en twee voor de prijs van één) Augustinus-voorzitter vreest niet voor de langstudeerboete 'We liepen er verdomd goed bij!' Verzetsheld was Minervaan pur sang 'Potentiehout' in Afrikaanse lustopwekkers onderzocht: 'Niet te hachelen, zo bitter' Pagina 3 Pagina 6 Pagina 7 Pagina 6 Pagina 5 ‘Deeltijders worden onterecht beboet’ Studenten die voor hun huidige opleiding al een andere studie volgden en nu een langstudeerboete krijgen, kunnen daartegen bezwaar maken. Weer fraude ontdekt in publicaties Stapel De commissie die onderzoek doet naar de fraude van de Tilburgse hoogleraar Diederik Stapel heeft in nog zes artikelen misstanden aangetroffen. Contactuur duurt 60 minuten. Echt waar Op beleidsniveau was er onduidelijkheid over hoe lang een contactuur nu precies duurt. Gelukkig zijn er nu officieel definities vastgelegd. Brede bachelor gaat niet door De zwaar bekritiseerde brede bachelor gaat definitief niet door. De opleidingen Frans, Italiaans en Duits, die hierin zouden opgaan, reageren opgelucht. Pagina 4 Pagina 4 Pagina 5 Bandirah Pagina 12 20 september 2012 36ste Jaargang • nr. 3 Zie jij de gorilla? De Ig Nobelprijs: ooit vileine maatschappijkritiek, nu eervol compliment Laat je tanden zien

Upload: mare-online

Post on 24-Mar-2016

232 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

Leids Universitair Weekblad

TRANSCRIPT

Page 1: Mare, jaargang 36, nr. 3

De ‘Iggies’ onderscheiden ‘onderzoek dat je eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het denken zet’.

Liefhebbers verzamelen zich vannacht in de Stads-gehoorzaal voor de Ig Nobel Night.

DOOR BART BRAUN Echte wetenschapsliefhebbers kij-ken vaak meer uit naar de Ig Nobelprijzen dan naar de echte. Bij de gewone Nobelprijzen is het bijna altijd zo dat iemand die hem al jaren verdiende, hem eindelijk krijgt, maar bij de ‘Iggies’ gaan de wenk-brauwen nog regelmatig omhoog.

Voor wie ze nog niet kenden: de Ig Nobelprijzen worden jaarlijks tijdens een ceremonie aan Harvard

University uitgereikt aan wetenschappelijk onderzoek dat je ‘eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het

denken zet.’ Bekende winnaars uit het verleden? De Rot-terdamse bioloog Kees Moeliker, die een Iggie won voor zijn

grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend Anas pla-

tyrhynchos (Avens: Anatidae)’. Psycholoog Bryan Wansink deed een proef met zichzelf bijvul-lende soepborden, om aan te tonen dat men-sen nauwelijks bewuste beslissingen maken over eten. De uitvinders van de Mosquito – het voor volwassenen onhoorbare piepgeluid dat tieners uit openbare ruimtes moet weren

kregen de Ig Nobelprijs voor de Vrede, en er ging een Ig Nobelprijs voor de psychologie naar

de Amerikaanse psychologen die vaststelden dat als je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een potje basketbal laat kijken, ze een zwaaiende man in een gorillapak over het hoofd zien. Bijzondere vermelding verdient natuurkundige Andre Geim, die een Ig kreeg voor het laten zweven van kikkers in superkrachtige magneetvelden, en later ook een echte Nobelprijs won.

Ook de Universiteit Leiden heeft op papier een Ig Nobelprijs gewonnen. Psycholoog Ilja van Beest

won hem in 2010 voor de ontdekking dat achtbaanritjes astmatische klachten kun-

nen genezen. Hij had het onderzoek gedaan toen hij nog in Amsterdam werkte, en kreeg de prijs toen hij al naar Tilburg was vertrokken, maar het artikel schreef hij tijdens zijn aanstelling hier.

Kortom: onderzoek door we-tenschappers, meestal als zijspoor van hun dagelijkse werk, dat een

glimlach oproept. Dat is niet al-tijd zo geweest: de Ig Nobelprijzen

begonnen als een vileine manier om charlatans en kwakzalvers belachelijk

te maken. Scientology-oprichter L. Ron

Hubbard kreeg er ooit eentje voor litera-tuur, omdat zijn boek Dianetics ‘zeer winstgevend was voor de mensheid, of in elk geval een gedeelte daar-van.’ De Franse president Jacques Chirac kreeg de Iggie voor de Vrede, omdat hij de nagedach-tenis van 50 jaar na Hiroshima met atoomproeven opluisterde. Eerder won een Zuid-Afrikaans koppel de vredesprijs voor een uitvinding die een auto-in-braakalarm combineerde met een vlammenwerper. Toen quantum-goeroe Deepak Chopra een Ig kreeg voor zijn ‘geheel eigen interpretatie van quantumfysica’ was dat bedoeld als een belediging, maar latere prijzen voor mensen als Van Beest en Moeliker waren juist complimenten.

‘Ik denk dat het in het begin zoeken was naar hoe het moest, en wat men precies

wilde met de prijs’, vertelt ‘eenden-man’ Kees Moeliker. Nadat hij de prijs won, werd hij verantwoordelijk

voor de Europese tak van het Journal of Improbable Research, dat de Ig No-belprijzen uitreikt. ‘Tegenwoordig is het iets waar mensen halsreikend naar uitkijken, en waarvoor we ook veel zelfno-minaties binnen krijgen. Het is tegenwoordig

iets leuks, en dat moet het ook blijven. We vragen aan de potentiële winnaars of ze de prijs wel echt willen. Zo niet, dan gaan we verder; er zijn genoeg andere nominaties.

Op het programma van donderdag staan lezin-gen van zes Nederlandse winnaars; waaronder Moeliker zelf en bioloog Bart Knols, die ontdekte dat malariamuggen aangetrokken worden door Limburgse kaas. Museum Boerhaave verzorgt proefopstellingen, waaronder een installatie die ver-heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant met de boter landt. Om half twee ’s nachts is er een livestream van de uitreiking in Harvard, maar daarvoor is er in de echte IgNobel-traditie nog een stukje opera. Moeliker: ‘Het is de Europese première van het stuk Atom and Eve, over twee atomen die verliefd worden op elkaar.’

Ig Nobel NightStadsgehoorzaal Leiden20 september 22.00-03.30u, € 17,50(€ 10 voor studenten en twee voor de prijs van één)

Augustinus-voorzitter vreest niet voor de langstudeerboete

'We liepen er verdomd goed bij!' Verzetsheld was Minervaan pur sang

'Potentiehout' in Afrikaanse lustopwekkers onderzocht: 'Niet te hachelen, zo bitter'

Pagina 3 Pagina 6 Pagina 7

Pagina 6

Pagina 5

‘Deeltijders worden onterecht beboet’Studenten die voor hun huidige opleiding al een andere studie volgden en nu een langstudeerboete krijgen, kunnen daartegen bezwaar maken.

Weer fraude ontdekt in publicaties StapelDe commissie die onderzoek doet naar de fraude van de Tilburgse hoogleraar Diederik Stapel heeft in nog zes artikelen misstanden aangetroffen.

Contactuur duurt 60 minuten. Echt waar Op beleidsniveau was er onduidelijkheid over hoe lang een contactuur nu precies duurt. Gelukkig zijn er nu officieel definities vastgelegd.

Brede bachelor gaat niet doorDe zwaar bekritiseerde brede bachelor gaat definitief niet door. De opleidingen Frans, Italiaans en Duits, die hierin zouden opgaan, reageren opgelucht.

Pagina 4Pagina 4Pagina 5 Bandirah Pagina 12

20 september 201236ste Jaargang • nr. 3

Zie jij de gorilla?De Ig Nobelprijs: ooit vileine maatschappijkritiek, nu eervol compliment

De ‘Iggies’ onderscheiden ‘onderzoek dat je eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het denken zet’.

Liefhebbers verzamelen zich vannacht in de Stads-gehoorzaal voor de Ig Nobel Night.

DOOR BART BRAUNken vaak meer uit naar de Ig Nobelprijzen dan naar de echte. Bij de gewone Nobelprijzen is het bijna altijd zo dat iemand die hem al jaren verdiende, hem eindelijk krijgt, maar bij de ‘Iggies’ gaan de wenk-brauwen nog regelmatig omhoog.

worden jaarlijks tijdens een ceremonie aan Harvard University uitgereikt aan wetenschappelijk onderzoek

dat je ‘eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het denken zet.’ Bekende winnaars uit het verleden? De Rot-

terdamse bioloog Kees Moeliker, die een Iggie won voor zijn grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus

De ‘Iggies’ onderscheiden ‘onderzoek dat je eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het denken zet’.

Liefhebbers verzamelen zich vannacht in de Stads-gehoorzaal voor de Ig Nobel Night.

DOOR BART BRAUN

worden jaarlijks tijdens een ceremonie aan Harvard University uitgereikt aan wetenschappelijk onderzoek

dat je ‘eerst aan het lachen maakt, en daarna aan het denken zet.’ Bekende winnaars uit het verleden? De Rot-

terdamse bioloog Kees Moeliker, die een Iggie won voor zijn grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus

van homoseksuele necrofilie bij de wilde eendtyrhynchos

Wansink deed een proef met zichzelf bijvul-lende soepborden, om aan te tonen dat men-sen nauwelijks bewuste beslissingen maken over eten. De uitvinders van de Mosquito – het voor volwassenen onhoorbare piepgeluid dat tieners uit openbare ruimtes moet weren

kregen de Ig Nobelprijs voor de Vrede, en er ging een Ig Nobelprijs voor de psychologie naar

de Amerikaanse psychologen die vaststelden dat als je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een potje basketbal laat kijken, ze een zwaaiende man in een

grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend

tyrhynchos Wansink deed een proef met zichzelf bijvul-lende soepborden, om aan te tonen dat men-

kregen de Ig Nobelprijs voor de Vrede, en er ging een Ig Nobelprijs voor de psychologie naar

de Amerikaanse psychologen die vaststelden dat als je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een

grondige wetenschappelijke beschrijving van ‘de eerste casus Anas pla-

(Avens: Anatidae)’. Psycholoog Bryan complimenten.

‘Ik denk dat het in het begin zoeken was

je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een minaties binnen krijgen. Het is tegenwoordig

‘Ik denk dat het in het begin zoeken was naar hoe het moest, en wat men precies

wilde met de prijs’, vertelt ‘eenden-man’ Kees Moeliker. Nadat hij de prijs won, werd hij verantwoordelijk

voor de Europese tak van het Journal of Improbable Research, dat de Ig No-belprijzen uitreikt. ‘Tegenwoordig is het iets waar mensen halsreikend naar uitkijken, en waarvoor we ook veel zelfno-minaties binnen krijgen. Het is tegenwoordig

(Avens: Anatidae)’. Psycholoog Bryan Wansink deed een proef met zichzelf bijvul-lende soepborden, om aan te tonen dat men-sen nauwelijks bewuste beslissingen maken over eten. De uitvinders van de Mosquito – het voor volwassenen onhoorbare piepgeluid dat tieners uit openbare ruimtes moet weren

kregen de Ig Nobelprijs voor de Vrede, en er ging een Ig Nobelprijs voor de psychologie naar

de Amerikaanse psychologen die vaststelden dat als je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een

(Avens: Anatidae)’. Psycholoog Bryan

sen nauwelijks bewuste beslissingen maken over eten. De uitvinders van de Mosquito – het voor volwassenen onhoorbare piepgeluid dat tieners uit openbare ruimtes moet weren

kregen de Ig Nobelprijs voor de Vrede, en er ging een Ig Nobelprijs voor de psychologie naar

de Amerikaanse psychologen die vaststelden dat als je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een

‘Ik denk dat het in het begin zoeken was naar hoe het moest, en wat men precies

wilde met de prijs’, vertelt ‘eenden-man’ Kees Moeliker. Nadat hij de prijs won, werd hij verantwoordelijk

voor de Europese tak van het Journal of Improbable Research, dat de Ig No-belprijzen uitreikt. ‘Tegenwoordig is het iets waar mensen halsreikend naar uitkijken, en waarvoor we ook veel zelfno-minaties binnen krijgen. Het is tegenwoordig

Hubbard kreeg er ooit eentje voor litera-tuur, omdat zijn boek Dianetics ‘zeer winstgevend was voor de mensheid, of in elk geval een gedeelte daar-van.’ De Franse president Jacques Chirac kreeg de Iggie voor de

braakalarm combineerde met een vlammenwerper. Toen quantum-goeroe Deepak Chopra een Ig kreeg voor zijn ‘geheel eigen interpretatie van quantumfysica’ was dat bedoeld als een belediging, maar latere prijzen voor mensen als Van Beest en Moeliker waren juist

Hubbard kreeg er ooit eentje voor litera-tuur, omdat zijn boek Dianetics ‘zeer winstgevend was voor de mensheid, of in elk geval een gedeelte daar-van.’ De Franse president Jacques

braakalarm combineerde met een vlammenwerper. Toen quantum-goeroe Deepak Chopra een Ig kreeg voor zijn ‘geheel eigen interpretatie van quantumfysica’ was dat bedoeld als een belediging, maar latere prijzen voor mensen als Van Beest en Moeliker waren juist

‘Ik denk dat het in het begin zoeken was naar hoe het moest, en wat men precies

belprijzen uitreikt. ‘Tegenwoordig is het iets waar mensen halsreikend naar uitkijken, en waarvoor we ook veel zelfno-minaties binnen krijgen. Het is tegenwoordig

iets leuks, en dat moet het ook blijven. We vragen aan

mensen als Van Beest en Moeliker waren juist mensen als Van Beest en Moeliker waren juist

‘Ik denk dat het in het begin zoeken was naar hoe het moest, en wat men precies

belprijzen uitreikt. ‘Tegenwoordig is het iets waar mensen halsreikend naar uitkijken, en waarvoor we ook veel zelfno-minaties binnen krijgen. Het is tegenwoordig

mensen als Van Beest en Moeliker waren juist

Zie jij de gorilla?

potje basketbal laat kijken, ze een zwaaiende man in een gorillapak over het hoofd zien. Bijzondere vermelding verdient natuurkundige Andre Geim, die een Ig kreeg voor het laten zweven van kikkers in superkrachtige magneetvelden, en later ook een echte Nobelprijs won.

Ook de Universiteit Leiden heeft op papier een Ig

je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een potje basketbal laat kijken, ze een zwaaiende man in een

de Amerikaanse psychologen die vaststelden dat als je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een potje basketbal laat kijken, ze een zwaaiende man in een

magneetvelden, en later ook een echte Nobelprijs won.

je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een potje basketbal laat kijken, ze een zwaaiende man in een

je mensen gefocust naar het aantal overgooien bij een

Nobelprijs gewonnen. Psycholoog Ilja van Beest won hem in 2010 voor de ontdekking dat

achtbaanritjes astmatische klachten kun-nen genezen. Hij had het onderzoek

gedaan toen hij nog in Amsterdam werkte, en kreeg de prijs toen hij al naar Tilburg was vertrokken, maar het artikel schreef hij tijdens zijn aanstelling hier.

tenschappers, meestal als zijspoor van hun dagelijkse werk, dat een

glimlach oproept. Dat is niet al-tijd zo geweest: de Ig Nobelprijzen

begonnen als een vileine manier om charlatans en kwakzalvers belachelijk

te maken. Scientology-oprichter L. Ron

Nobelprijs gewonnen. Psycholoog Ilja van Beest Nobelprijs gewonnen. Psycholoog Ilja van Beest won hem in 2010 voor de ontdekking dat

achtbaanritjes astmatische klachten kun-nen genezen. Hij had het onderzoek

gedaan toen hij nog in Amsterdam werkte, en kreeg de prijs toen hij al naar Tilburg was vertrokken, maar

glimlach oproept. Dat is niet al-tijd zo geweest: de Ig Nobelprijzen

begonnen als een vileine manier om charlatans en kwakzalvers belachelijk

te maken. Scientology-oprichter L. Ron

iets leuks, en dat moet het ook blijven. We vragen aan de potentiële winnaars of ze de prijs wel echt willen. Zo niet, dan gaan we verder; er zijn genoeg andere

Limburgse kaas. Museum Boerhaave verzorgt proefopstellingen, waaronder een installatie die ver-heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant

iets leuks, en dat moet het ook blijven. We vragen aan iets leuks, en dat moet het ook blijven. We vragen aan de potentiële winnaars of ze de prijs wel echt willen.

Limburgse kaas. Museum Boerhaave verzorgt proefopstellingen, waaronder een installatie die ver-heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant

iets leuks, en dat moet het ook blijven. We vragen aan

heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant met de boter landt. Om half twee ’s nachts is er een livestream van de uitreiking in Harvard, maar daarvoor is er in de echte IgNobel-traditie

heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant met de boter landt. Om half twee ’s nachts is er een livestream van de uitreiking in Harvard, maar daarvoor is er in de echte IgNobel-traditie

heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant heldert waarom toast die van tafel valt altijd op de kant

Laat je tanden zien

Page 2: Mare, jaargang 36, nr. 3

Terwijl frisse, jonge eerstejaars langzaam Leiden verkenden sloot ik één van de laatste fases van mijn studie in deze prachtige stad af. Als jij zo’n ap-pelwangige sjaars bent die er nog enorm veel zin in heeft, lees dan alsjeblieft, in de naam van alles wat bureaucratisch is, deze column.

Afgelopen zomer rondde ik mijn masterscriptie af. Ik bleef vrienden en kennissen geduldig uitleg-gen dat ik inderdaad een diepgravend onderzoek aan het verrichten was naar feministische theorie en lesbische science fiction-utopieën. (‘Natuurlijk! Daar is enorm veel werkgelegenheid in!’) Ondertus-sen werkte ik dag en menig een nacht aan deze kroon op mijn universitaire carrière. Ik hield mijzelf voor dat het leven nu dan wel afschuwelijk en vol nachtelijke artikeljachten en boeken over lesbische hippiecommunes was, maar dat ik na deze aca-demische aderlating op mijn Leidse lauweren zou kunnen rusten. Ik ging ervan uit dat het moeilijkste onderdeel van afstuderen het schrijven van je scrip-tie is. Heel naïef natuurlijk.

Terwijl ik me met ongewassen haar over een boekwerk over feminisme en kwantumfysica boog realiseerde ik me dat ik mijn machtiging voor het aankomende collegejaar nog niet teruggestuurd had. Ik opende vol goede moed de envelop en ont-dekte dat ons aller Academia Lugduno Batava in de veronderstelling verkeerde vijfduizend euro van mij te mogen ontvangen. Grimmig belde ik de Service-desk, alwaar de behulpzame servicedeskslaaf het roerend met me eens was dat dit niet klopte, maar het speet haar bijzonder – mij kon geen nieuwe machtiging verstrekt worden. Maar als ik die van vijfduizend euro terugstuurde, zochten zij het wel uit. En dan kwam het vast goed! De administratie van onze gevierde alma mater staat er tenslotte om bekend dat zij altijd alles perfect onder controle heeft.

‘Misschien helpt het als je Usis in de gaten houdt’, suggereerde de administratiedienaar bloedserieus.

Ik hield Usis in de gaten, evalueerde de staat van mijn leven in de context van mijn zo, zo geliefde Leidse Universiteit, en stuurde de machtiging terug met een vriendelijk briefje omtreffende de feitelijke onjuistheden die voornoemde machtiging bevatte. Na een tweede telefoontje waarin geïmpliceerd werd dat ik één en ander gefalsificeerd had (!) en dat het sowieso mijn eigen schuld was omdat het een opleiding betrof die technisch gezien niet meer bestond (!!), belde ik een derde en laatste maal de Servicedesk, alwaar ik niet minder dan vier keer werd doorverbonden zonder meer dan vijf woorden te wisselen met één der willekeurige helpdeskho-rigen. Uiteindelijk belandde ik bij een vriendelijke jongen die wel naar mijn verhaal luisterde.

‘Ik verbind u door naar de betreffende afdeling’, zei de vriendelijke jongen.

‘Jij bent de betreffende afdeling’, wierp ik tegen, maar halverwege mijn zin pingelde daar al de vrolijke electropop van het wachtmuziekje me tegemoet. Ik nam me twee dingen voor: dat ik de eerstvolgende die ik aan de lijn kreeg me niet zou laten doorverbinden, en dat – vriendelijke jongen of niet – ik me eerst zou uitputten in een vreselijke scheldkanonnade die ik slechts zou afbreken mocht ik spontane agressie-ingegeven afasie ontwikkelen.

De muziek stopte abrupt. Ik haalde diep adem. De tranen sprongen in mijn ogen nu ik zo dicht bij mijn langverwachte catharsis was, en met het geduld van iemand die al een uur aan de lijn had gehangen wachtte ik ook deze laatste seconden tot de ander sprak. Even was het stil.

‘Het spijt me’, zei iemand. De verbinding werd onmiddellijk verbroken.

Wat ik maar wil zeggen: het is nog niet te laat om je voor de loodgietersopleiding in te schrijven.

Anne van de Wijdevenliteratuurwetenschapper en docent Engels in opleiding

Verkeerd verbonden

Redactie-adres Pieterskerkhof 6 2311 SR LeidenTelefoon 071–527 7272 Fax 071–527 7288

Website mareonline.nl E-mail [email protected] De redactie is op vrijdag gesloten. Oplage circa 15.000

Hoofdredactie

Frank Provoost [email protected]

Redactie

Thomas Blondeau [email protected]

Vincent Bongers [email protected]

Bart Braun [email protected]

Marleen van Wesel [email protected]

Max Smitsloo (stagiair) [email protected]

Medewerkers

Maaike Lommerse • Petra Meijer • Benjamin Sprecher • Key Tengeler • Geerten Waling • Anne van de Wijdeven Fotografie Taco van der Eb • Marc de Haan

Illustraties Bas van der Schot • Bandirah • Silas.nlBasisontwerp Roeland Segaar, Zabriski CommunicatieArt direction en vormgeving Marijke Hoogendoorn • richgirl-design.comDrukwerk Dijkman Offset Amsterdam

Advertenties Bureau van Vliet B.V. Postbus 20 2040 AA Zandvoort Telefoon 023 - 571 47 45 Fax 023 - 571 76 80

Redactieraad

Prof. dr. J.C. de Jong (voorzitter) • prof. dr. A.J.W. van der Does • drs. B. Funnekotter • dr. H. Heestermans • L. ten Hove • D. Jacobs • prof. dr. J.J.M. van Holsteyn • Prof. dr. F. Israel • mr. F.E. Jensma • E. Kastelein • S. Kerkhof • E. Merkx • C. Regoor • prof. dr. N.J. Schrijver • R.van Wijk • C. van der Woude

Jaarabonnementen

Een jaarabonnement op Mare loopt van september t/m juni. Belangstellenden kunnen Mare thuisgestuurd krijgen door €35 over te maken op bankrekening 1032.57.950 ten name van Universiteit Leiden (o.v.v. Mare en SAP-nummer 6200900100) en vervolgens een bevestigingsmail met daarin hun adres te sturen naar [email protected]. Studenten betalen €25. Ter controle graag in de bevestigingsmail ook het studentnummer vermelden.

Adreswijzigingen

Alleen schriftelijk met postwikkel. Klachten en opmerkingen over de toezending van Mare 071-5277272. Mededelingen voor het op donderdag verschijnende nummer moeten uiterlijk de voorafgaande donderdag 16.00 uur in het bezit van de redactie zijn.

ISSN 0166-3690

Colofon

Laat ons bloedenDOOr VINcENT BONGErS Het is een soort

ontgroening. Een door blinde ambitie gedreven politi-cus moet het klusje ei-genlijk een keer geklaard

hebben. Althans, zo lijkt het. Staatssecretaris zijn op

ministerie van Onderwijs, Cultuur en Weten-schap is de ultieme

test om te zien of je

uit het juiste hout gesne-den bent

om in de Haagse

politieke jungle te overleven. Een plek waar je in

de lia-nen van partij-

politiek ver-strikt raakt, en

waar achter elke boom een coalitie-

partner rustig wacht om een in curare ge-doopte pijl op je af te

vuren. En dan is daar nog het vre-

selijke volk dat het beleid niet accep-teert en zelfs de straat op trekt om te protesteren.

Marja van Bijsterveldt was zo’n staatssecretaris die als een fiere lei-der, CDA-vaandel in de hand, haar vijanden onbevreesd tegemoet trad. Oké, het leger tegenover haar bestond vooral uit pissige tieners die geen zin hadden om al duimen draaiend aan voldoende schoolu-ren te komen. En haar baas, Ronald ‘partyman’ Plasterk, rommelde wat aan met klassieke departementale problemendossiers als hoger onder-wijs en cultuur.

Maar ophokuren brengen het slechtste in de mens boven. En de stakende en rellende scholieren werden aangevoerd door toenmalig LAKS-hopman Sywert van Lienden. En inmiddels is er bij veel lande-lijke media het idee ontstaan dat hij een soort mix van Macchiavelli en Caesar is, of zelfs een verlosser die ons naar het licht zal leiden. Voor-waar geen tegenstander om mee te spotten.

Van Bijsterveldt liet zich echter niet uit het veld slaan en droeg haar inspecteurs op om meedogenloos boetes uit te delen. Marja zette naar hartelust haar tanden in deze lastige kluif. Ze vertelde de ouders van de muitende kids dat hun opvoedings-kwaliteiten te wensen over lieten. Verder was het ‘schandelijk’ dat do-centen het grut ophitste. Duidelijke taal.

Een paar jaar later is er van dit elan weinig meer over. Van Bijsterveldt is nu minister en blinkt vooral uit in onzichtbaarheid. Vooruit, de scher-pe kantjes zijn er nog niet helemaal van af. Ze dreef een bestuurder van de Onderwijsbond zo tot wanhoop dat hij haar als de beroerdste minis-ter van Onderwijs ooit kwalificeerde, dan doe je vast iets goed. Ook schrok ze er niet voor terug om 300 miljoen op het passend onderwijs te bezuini-gen. Maar autisten rellen niet.

Al het mooie sloopwerk wordt eigenlijk overgelaten aan staatsse-cretaris Zijlstra. En toegegeven, dat doet hij met zichtbaar plezier. Als intellectuele kunstliefhebbers met moeilijke-jaren-vijftig-brillen een mars van beschaving richting Den Haag inzetten, zakt de staats ach-terover in zijn stoel, glimlacht even meewarig, wrijft in zijn handen. Hij schrikt ook niet van brallende bal-len en hatende neo-hippies die in de Malieveldse modder hun keeltjes schor schreeuwen. Daar gaan zijn ogen van gloeien, hij kan niet wach-ten om de woedende meute toe te spreken, stiekem hopend dat er een regen van rottende tomaten volgt. Zo hoort het.

Dus, kom op Marja, er wachten nog maar een paar demissionaire maanden. Laat de broekpijpen van Zijlstra los. Stap weer in het licht. De crisis is pas net begonnen. De zweep erover! Laat het gepeupel weer bloeden.

2 Mare · 20 september 2012

Column

Geen commentaar

Page 3: Mare, jaargang 36, nr. 3

‘We gaan geen cijferlijsten controleren’

Vlekken voorkomen de zonde van ijdelheid

Augustinus weer de grootste

Door Petra Meijer ‘Welkom in het scrip-torium. Hier gaan we straks monnik en nonnetje spelen’, zegt Astrid Huitker van museum Meermanno in Den Haag. De leden van culturele vereniging Promet-heus trekken giechelend hun truien uit en helpen elkaar bij het aantrekken van de monnikspijen. ‘Jij bent hier voor ge-maakt, het staat je echt goed’, zegt ie-mand. ‘Bring out your dead!’ grapt een ander.

Zestien promethanen gaven zich op voor de workshop gotische kalligrafie in

werken, maar even later klinkt er vroom kloostergezang uit de boxen.

De cultuurliefhebbers beginnen met een oefenvelletje, waarop ze lijntjes en kruisjes moeten tekenen. Tien minuten later staan sommige velletjes vol nette kruisjes, terwijl anderen vol vlekken zit-ten. Emma van Dissel (21) begint net aan haar derde ganzenveer. ‘Met die andere veren lukte het echt niet. Naast vlek-ken staan er een paar mooie golfjes op mijn blaadje, maar die heeft die meneer gemaakt’, zegt ze beteuterd, terwijl ze

071 -527 …

Studeren wordt duurder en moet sneller. Maar het studentenleven is nog lang niet ten dode opge-schreven, zegt kersverse voorzitter van Augustinus, Leidens grootste studentenvereniging. Door thoMas BlonDeau Zijn eerste taak als voorzitter van de grootste Leidse gezelligheidsverenging was met de GGD bellen over hoe het met de darmklachten van hun leden stond. Tijdens de kennismakingstijd wa-ren wat Augustijnen besmet met het norovirus. Maar Ivo Klap (22) kon vorige week gelukkig melden dat on-dertussen alles onder controle was.

Boven de deur van de bestuurs-kamer staat in zwarte verf: ‘18.889 Leden gingen u voor.’ ‘Een grove schatting, hoor’, zegt Klap. De aan-trekkingskracht van Augustinus werd ook afgelopen El Cid weer bewezen. Opdat het eeuwenoude pand aan het Rapenburg maar zoveel leden tegelijk verdraagt, werd een aanwerfstop van 386 ingesteld en gehaald. Dat zorgt ervoor dat Augustinus nu zo’n 1800 leden telt.

Erg onder de indruk van Zijlstra’s langstudeerboete lijken de studen-ten dus niet. De ongedwongen sfeer in combinatie met de uitstraling van Augustijnse traditie blijkt nu al jaren

succesvol onder eerstejaars. ‘Den Haag verzwaart de studielast, dus al te veel verplichtingen schrikt de stu-denten af. Maar de kern van actieve leden is de afgelopen jaren niet afge-nomen. Ook de grote en intensieve commissies zijn ook dit jaar weer goed gevuld.’

Dus de angst van studentenpartijen en –vakbonden voor de verschraling van het studentenleven is ongegrond gebleken? ‘Sommige maatregelen zijn nu nog maar net ingevoerd, dus het is wachten op de effecten. Maar als het zo doorgaat, kan het niet anders dan dat de verenigingen zullen moeten inbinden. Nu merken we al dat een steeds groter deel van de aanmeldin-gen tweedejaars studenten betreft. Die willen toch eerst hun P halen.’

En de ouderejaars in het pand dun-nen uit. 2012-13 Is een lustrumjaar en de leden die de vorige editie nog heb-ben meegemaakt, zijn steeds minder te zien op de wekelijkse borrels, merkt de voorzitter.

Staatssecretaris Zijlstra, gecon-fronteerd met de kritiek dat hij het verenigingsleven zal doen verdorren, repliceerde dat studenten het be-stuurswerk maar tijdens hun studie moesten doen. Maar dat ziet rechten-student Klap niet snel gebeuren. ‘Dat is niet te doen. Ik moet nog een vakje doen om mijn bachelor te halen maar meer dan dat kan er echt niet bij.’

monnikspij. ‘Het thema van ons lustrum-jaar is Mouseion, de Tempel der Muzen’, legt studente culturele antropologie Myrte Hoekstra (23) uit. ‘De bekendste was in Alexandrië, waar zich ook de be-langrijkste bibliotheek van de Oudheid bevond. Zo kwamen we bij Meermanno, dat bekend staat als het ‘Huis van het Boek’.’

De Promethanen nemen plaats op de houten krukjes terwijl medewerker Sander Braun de ganzenveren uitdeelt. De studenten wordt gevraagd in stilte te

met haar hoofd in de richting van Braun knikt. Haar handen zitten vol inktvlekken. ‘Geeft niets’, zegt Braun. ‘Vlekken helpen ons om niet in de zonde van de ijdelheid te vervallen.’ Kevin de Kuyper (25) krijgt, als enige linkshandige van de groep, te horen door de duivel bezeten te zijn.

Lieke Smits (23) wordt aangewezen als het talentje van de monnikenklas. Op haar blaadje prijken sierlijke letters. ‘Maar ik ben hier al eens eerder geweest’, zegt de studente kunstgeschiedenis. In het kader van haar studie specialiseerde ze zich al in middeleeuwse paleografie, dus mooie handschriften zijn haar niet vreemd. Het is opvallend dat veel van de aanwezigen geschiedenis, theologie, filosofie of klassieke talen studeren.

De leden van Prometheus voelen zich thuis in het Huis van het Boek. De mees-ten gebruiken de kamer bij hun ouders als opslagplaats voor hun grote verzame-ling boeken. De voorliefde voor boeken is ook terug te vinden in de namen van de gilden. ‘Gilden zijn geen disputen, maar een soort gemeenschappelijke interessegroepjes’, legt student filosofie Jeroen Bouterse (24) uit. ‘We hebben het “moeilijke boeken-gilde” en het “gilde der speculatieve fictie”. Maar we doen meer dan boeken lezen, hoor. Zo hebben we filmgilden en spelletjesgilden, en bijvoor-beeld het IKEA-gilde voor mensen die graag naar IKEA gaan, het roze-gilde voor mensen die van de kleur roze houden en het theegilde voor theekenners die grie-zelen bij Pickwick-zakjes.’

Braun is ook in zijn nopjes met de leer-gierige studenten. ‘Normaal krijg ik alleen maar kinderen van de middelbare school of lager.’ Hij besluit spontaan een gratis rondleiding te geven. Terwijl de groep hem naar beneden volgt klinken de eer-ste vragen al. ‘Wat doen jullie hier tegen zilvervisjes?’

Heeft de gezelligheidsvereniging tegenwoordig niet de verantwoor-delijkheid om eerstejaars zo goed mogelijk te begeleiden? ‘Zo’n inten-sieve vorm van studiebegeleiding als Minerva hebben we hier niet. We gaan geen cijferlijsten controleren. Wel staan grotere commissies alleen maar open voor ouderejaars en dan wordt ook gevraagd naar hoe het met je studie staat. En voor de grote stu-dies hebben we subverenigingen en die bieden bijvoorbeeld tentamen-

trainingen en lezingen aan. Maar we moeten wel een studentenvereniging blijven natuurlijk.’

Verleden jaar dook weer een ont-groeningfilmpje op waarop te zien was hoe Minervanen op straat wer-den besmeurd. En weer was er ophef over. Begrijpelijk? ‘Ik vind dat vereni-gingen er alles aan moeten doen om dit niet op straat te laten gebeuren. Maar een vereniging zoals Minerva of Augustinus heeft veel leden. Die hou je niet constant in de gaten houden.’

MoordenaarsHelpt het om criminelen langer te straffen? Leids onderzoek suggereert van niet. Criminologe Marieke liem, politici roe-pen al jaren van alles over langer of korter straffen, maar de wetenschap lijkt er nog niet uit te zijn? ‘Dat klopt. Het probleem is dat verschillende pu-blicaties verschillende definities gebrui-ken voor wat recidive precies betekent. Er zijn ook verschillende strafklimaten in verschillende landen. Als je naar de ergste misdaad – moord – kijkt, heb je een grote hoeveelheid moordenaars nodig om uitspraken over het effect van straf te doen, en die hoeveelheden zijn er meestal niet. In veel landen krijgen moordenaars zulke lange gevangenis-straffen dat je enorm lange follow-up-tijden nodig hebt.’

Vandaar uw recente publicatie in het vakblad Homicide studies? ‘Samen met mijn collega’s Pieter Baay en Paul Nieuwbeerta keken we naar de recidive-gegevens van 621 Nederlandse moorde-naars, om te zien of er een verband was tussen straflengte en recidive.’

en? ‘Er is geen directe een-op-eenrelatie tussen de twee. Wel is het zo dat hoe langer mensen in de gevangenis zitten, hoe vaker – maar niet hoe sneller! – ze weer de fout ingaan.’

Waarom zou dat zo zijn? ‘Daar zijn twee theorieën over: de sociale-controletheo-rie en de sociale-leertheorie. Die eerste stelt dat mensen minder snel geneigd zijn om de fout in te gaan als ze veel sociale controle ondervinden. Een con-ventionele omgeving – partner, collega’s – ontmoedigt crimineel gedrag, en in de gevangenis mis je die omgeving.’

Maar je maakt ook nieuwe vrienden, toch? ‘Ja, maar die zijn in de regel crimi-neel. Daarmee kom je bij de leertheorie: de gevangenis als criminaliteitsschool. Niet alleen doe je criminele vaardighe-den op, je absorbeert ook meer en meer een criminele mindset.’

als die theorieën kloppen, dan zou je een groter recidive-effect van lang-straffen verwachten bij… ‘…mensen die een partner hadden toen ze werden ge-arresteerd, en bij mensen van westerse afkomst. Bij hen is de sociale controle het sterkst, en dus de gevolgen van het verlies daarvan groter. Dat blijkt ook in-derdaad zo te zijn, in onze onderzoeks-populatie. Het leereffect zou het kleinste moeten zijn bij mensen die voordat ze een moord begingen al vaker in de ge-vangenis hadden gezeten, en ook dat zien we terug.’

als uit mijn moord blijkt dat ik een opvliegende rotzak ben, krijg ik een langere straf. en vervolgens recidiveer ik langer, maar dat komt niet door mijn straf; dat komt doordat ik een opvlie-gende rotzak ben. ‘Dat is inderdaad een probleem bij dit soort onderzoek. We hebben geprobeerd daarvoor te corrige-ren door de mensen die tbs kregen eruit te filteren. We hebben ook statistisch ge-corrigeerd voor het type moord; mensen die in de gezinssfeer moorden, recidive-ren bijvoorbeeld minder vaak.’

stel dat jullie conclusies kloppen, wat moet de samenleving daar dan mee? ‘In elk geval niet langer straffen. We vin-den geen enkel positief effect van lan-ger straffen. Moordenaars recidiveren sowieso het minst van alle misdadigers, dus laten we een pas op de plaats ma-ken met langere straffen. Rechters straf-fen steeds langer, maar we weten nog te weinig wat de effecten daarvan zijn.’ BB

Augustinus-voorzitter Ivo Klap: ‘Een steeds groter deel van de aan-

meldingen betreft tweedejaars studenten.’ Foto Taco van der Eb

20 september 2012 · Mare 3

Mensen

Frutti di Mare

Studenten van Prometheus

leren gothisch kalligraferen.

Foto Taco van der Eb

Page 4: Mare, jaargang 36, nr. 3

Veel deeltijdstudenten die vóór hun huidige studie, te rekenen vanaf 1991, al een andere studie volgden en daardoor een langstudeerboete krijgen, hebben volgens studenten-organisaties ISO, LSVb en LKvV goede redenen om daartegen bezwaar te maken.

Door Vincent Bongers Staatssecreta-ris voor het hoger onderwijs, Halbe Zijlstra, rekent de jaren die zij reeds op deze wijze eerder gestudeerd heb-ben mee. En dat gaat in tegen het vonnis van de rechter van afgelopen juli en spoort met name niet met de tekst van de Algemene Maatregel

van Bestuur (AMvB) die werd inge-voerd om uitvoering te geven aan het vonnis .

De organisaties roepen dan ook deeltijdstudenten die de boete van-wege eerdere inschrijvingsjaren hebben gekregen op om bezwaar te maken.

De organisaties stapten naar de rechter om de maatregel als geheel tegen te houden. Dat lukte niet.

‘Maar de rechter vond het wel onredelijk dat deeltijdstudenten wat betreft het aantal jaren dat zij boetevrij mogen studeren over één kam werden geschoren met voltijd-studenten’, zegt de Leidse hoogleraar staats- en bestuursrecht en advocaat, Tom Barkhuysen, die voor kantoor Stibbe de studenten bijstaat.

‘Dat moest naar het oordeel van de rechter worden opgelost en uit de uit-spraak kan ook worden afgeleid dat jaren besteed aan een eerdere studie voor deeltijdstudenten niet zouden moeten meetellen. Precies dat volgt ook uit de tekst van de genoemde AMvB. In een brief die de staatsse-cretaris naar de instellingen stuurde na de uitspraak, staat echter dat dergelijke eerdere studiejaren vanaf 1991 wel meetellen. Dat spoort niet met de AMvB terwijl de instellingen de brief volgen. De staatssecretaris houdt ondanks aandringen van de organisaties vast aan het wel meetel-len van de eerdere studiejaren.’

En wat nu? ‘De organisaties roepen de deeltijdstudenten op om bezwaar te maken tegen de beschikking. En

als zij geen beschikking hebben gekregen er een aan te vragen. Uit-eindelijk kunnen de bezwaren zo nodig in beroep worden voorgelegd aan het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs.’

Uiteraard hopen de organisaties dat een nieuw kabinet de maatregel terugdraait. ‘Dit is in ieder geval de zoveelste episode waaruit blijkt dat de langstudeerregeling vrijwel on-uitvoerbaar is.’

Op de site langstudeerboete.nu kunnen studenten informatie opvra-gen over de boete en bezwaarschrif-ten. Ook stellen de organisaties een online zwartboek met klachten sa-men. En daar is geen gebrek aan. Bij ter perse gaan van deze Mare waren al bijna 450 klachten binnengekomen.

4 Mare · 20 september 2012

Nieuws

AlcoholleeftijdDe Raad van State heeft geen be-zwaar tegen het wetsvoorstel om de minimumleeftijd voor verkoop en be-zit van alcoholhoudende drank te ver-hogen van 16 naar 18 jaar. Vlak voor het zomerreces dienden de Tweede Kamerfracties van ChristenUnie, SGP, PvdA en CDA de wet in. In de Eerste Kamer was eerder al een motie in-gediend waarin het demissionaire kabinet wordt opgeroepen de leeftijd-grens te verhogen. Het wetsvoorstel kan nu door de Tweede Kamer wor-den behandeld. In juli was er nog een Kamermeerderheid voor het plan. Het is onduidelijk of er ook in de nieuwe Kamer voldoende steun is voor de wet.

opening winkel siLStichting Intermediair Leiden (SIL) opent binnenkort een eigen winkel op Breestraat 29. De SIL biedt hoor-college- en werkgroepverslagen van colleges Rechtsgeleerdheid, Crimino-logie, Fiscaal Recht en Notarieel Recht aan. Het is voor het eerst dat de SIL zelf haar verslagen gaat verkopen, tot op heden liep de verkoop via de juri-dische boekhandel Jongbloed. Na de feestelijke opening op 20 september opent de winkel haar deuren op 28 september.

Hoogte Brits college-geld schrikt afHet aantal studenten dat zich dit jaar aan een Engelse universiteit inschreef nam met ruim vijftigduizend af ten opzichte van vorig jaar, een daling van twaalf procent. Dat blijkt uit de laatste cijfers van de Universities and Colleges Admissions Service. Eén van de redenen van de daling lijkt de forse verhoging van het collegegeld te zijn. In het kader van bezuinigingen op ho-ger onderwijs besloot de Britse over-heid het collegegeld per 2012 flink te verhogen. De beste universiteiten – meer dan een derde van de instel-lingen – vraagt meer dan 9000 pond, ruim elfduizend euro.

MiljoenenHet Leids Universitair Medisch Centrum heeft Europese subsidies binnenge-haald. In totaal gaat het om een bedrag van 27,5 miljoen euro. Hoogleraren Ton Rabelink en Jeanine Houwing-Duister-maat kregen elk zes miljoen voor on-derzoek naar respectievelijk stamcel-len en datasets. Drie zogeheten Marie Curie Research Training Grants, goed voor ruwweg drie miljoen, gingen naar Dorien Peters en Sjef Verbeek en prof.dr. Ben van der Zeijst. Die laatste gaat een opleiding tot vaccinoloog opzetten; Verbeek gaat onderzoek doen naar de rol van het immuunsysteem bij tumo-ren en Peters naar cystenieren. Prof.dr. Frans Claas kreeg ook drie miljoen, be-doeld om meer nierpatiënten aan een donororgaan te helpen. Onderzoekers Fijs van Leeuwen en Alfred Vertegaal ontvingen elk een beurs van anderhalf miljoen. Van Leeuwen wil zenuwen be-ter zichtbaar maken bij operaties, Ver-tegaal gaat onderzoek doen naar zoge-heten SUMO’s; eiwitten die de functie van andere eiwitten beïnvloeden.

KwakzalverprijsStaatssecretaris voor het hoger onder-wijs, Halbe Zijlstra, is genomineerd voor de Meester Kackadorisprijs 2012, van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Zijlstra is genomineerd omdat onder zijn be-wind studenten studiefinanciering ont-vangen om in het buitenland een op-leiding tot chiropractor te volgen. ‘Voor deze alternatieve geneeswijze bestaat er in ons land geen opleiding, maar aspirant-chiropractors (bottenkrakers, die zgn. wervels rechtzetten) krijgen daarvoor van de DUO een meeneem-bare studiefinanciering. En dat terwijl zij na repatriëring een waardeloos diploma hebben’, aldus de jury. De winnaar wordt op 6 oktober bekendgemaakt.

‘Deeltijders onterecht beboet’Onenigheid over meetellen eerdere studiejaren

De Commissie Levelt, die onder-zoek doet naar de fraude van de Tilburgse hoogleraar Diederik Stapel heeft in nog zes artikelen misstanden aangetroffen.

Psycholoog Stapel werd verleden jaar ontslagen toen bleek dat hij stelselmatig valse data in zijn on-derzoeken gebruikte. Sindsdien pluist de Commissie zijn werk door; inmiddels zijn er 54 artikelen of hoofdstukken afgekeurd. In totaal moeten 130 artikelen en 24 hoofd-stukken in boeken bekeken worden door de diverse commissies die Sta-pels gangen nagaan. De Volkskrant stelde deze week vast dat het merendeel van de frauduleus bevonden publicaties zonder enige kanttekening in de wetenschappe-lijke databanken terug is te vinden.

Stapels fraude raakt niet alleen zichzelf, maar ook zijn co-auteurs. Zelfs als de fraudecommissie con-cludeert dat je echt helemaal niets met de fraude te maken had, dat je brandschoon bent en een prima on-derzoeker, heb je nog steeds een pro-bleem: al je publicaties zijn terug-getrokken. Voor wetenschappers is de publicatielijst de carrièretechni-sche spaarpot: beurzenverstrekkers en werkgevers kijken vooral naar je artikelen.

Enkele weken terug besloot een Tilburgse psychologiedocente daarom te stoppen. In NRC Han-delsblad verklaarde zij niet meer gemotiveerd te zijn, en teleurgesteld in de wetenschap.

Van een oud-promovenda van Stapel die inmiddels werkt aan de Universiteit Leiden, werden zeven publicaties teruggetrokken wegens Stapels inbreng. Zij blijft voorlopig actief in de wetenschap, maar wil verder anoniem blijven. Het defi-nitieve rapport over de affaire ver-schijnt in november. BB

De langstudeerboete en de dure tweede studie jagen steeds meer Nederlandse studenten over de grens naar België. De Vlaamse au-toriteiten zijn niet blij met de toe-name. Overigens zijn de resultaten van de Nederlanders aan de Belgi-sche universiteiten niet al te best.

Volgens het Belgische dagblad De Standaard schreven zich al 917 Ne-derlanders in bij de universiteit van Antwerpen. En dat getal kan nog stij-gen omdat de inschrijvingstermijn pas over een kleine week verstrijkt.

Vorig jaar noteerde Antwerpen rond dit tijdstip slechts 658 Neder-landers. De universiteiten van Gent en Hasselt kleuren ook steeds meer oranje. In Hasselt verdubbelde het aantal Nederlandse eerstejaars haast

van 28 naar 54. Aan de Katholieke Universiteit Leuven studeren jaar-lijks de meeste Nederlanders, zo rond de 1200.

België is een aantrekkelijk alter-natief voor Nederlandse studenten omdat het collegegeld er veel lager ligt. In Vlaanderen betalen studen-ten 578 euro, in Nederland 1771 euro. Een tweede studie volgen is in België niet duurder, terwijl in Neder-land het instellingscollegegeld wordt betaald. Met in bepaalde gevallen re-keningen die oplopen tot meer dan 10.000 euro als gevolg.

Het Vlaamse ministerie van On-derwijs voorziet problemen als het aantal Nederlandse studenten maar blijft stijgen. De opleiding van een buitenlandse student kost de belas-tingbetaler jaarlijks 10.000 euro, ter-

wijl deze na afronding van de studie weer terug gaat naar het land van herkomst. Het is onredelijk dat be-paalde landen het hoger onderwijs zo duur maken dat België daar de lasten van draagt, aldus het minis-terie. De bekostiging van het hoger onderwijs moet in Europa dan ook beter op elkaar afgestemd worden.

De Nederlandse studenten preste-ren overigens een stuk minder dan hun Vlaamse collega’s. Uit cijfers van de universiteit van Leuven blijkt dat vorig jaar 18 procent van de Ne-derlandse studenten al hun punten halen in het eerste jaar. Bij hun Belgi-sche studiegenoten is dat 43 procent. Een derde van de Nederlanders stopt dan ook al in het eerste jaar. Dat is twee keer zoveel als de gemiddelde uitval. VB

Meer Nederlandse studenten naar België

Weer fraude Stapel aangetroffen

rectificatieIn het artikel ‘In vrijheid vlaworstelen’ in Mare 2 staat abusievelijk vermeld dat Catena 700 leden heeft. Dat moet 900 leden zijn.

Page 5: Mare, jaargang 36, nr. 3

Brede bachelor van de baanFrans, Duits en Italiaans blijven zelfstandige opleidingen

De brede bachelor gaat definitief niet door. Dat heeft geestesweten-schappendecaan Wim van den Doel dinsdag bekendgemaakt tijdens een overleg met de opleidingen Frans, Duits en Italiaans. De bachelor zou de plaats van deze opleidingen innemen.Door Marleen van Wesel ‘We hebben lang naar de juiste vorm voor de bre-de bachelor gezocht, juist om deze drie kleine opleidingen een toekomst te geven’, vertelt Van den Doel. Met name uit de hoek van Frans klonk het afgelopen jaar echter veel kritiek op het plan. Van den Doel: ‘Alsof Frans opgeheven zou worden, maar het was nooit de bedoeling dat er bij-voorbeeld ontslagen zouden vallen.’

Terwijl de plannen vorderden, presenteerde staatssecretaris Halbe Zijlstra afgelopen zomer de be-leidsregel ‘doelmatigheid hoger

onderwijs’. Deze regel stimuleert weliswaar het samenvoegen van studies in brede opleidingen, maar bemoeilijkte desondanks de plan-nen van het faculteitsbestuur. Van den Doel: ‘Wij wilden namelijk niet alleen samenvoegen, maar ook echt iets nieuws bieden. Maar een nieuwe opleiding is niet opportuun met die doelmatigheidsregel.’

Nu wil het faculteitsbestuur Frans, Duits en Italiaans wél als zelfstandige opleidingen handhaven, maar niet op de huidige manier. Van den Doel: ‘Voorheen was het zo dat elke oplei-ding over een eigen staf beschikte. Het is tegenwoordig te duur om zoiets op te bouwen rond een kleine opleiding, zoals Duits. Maar bij opleidingen als literatuurwetenschap en kunst-geschiedenis werken ook experts in aspecten van de Duitse cultuur. Daarom willen we de mogelijkheid verkennen om docenten uit te wis-selen, of colleges samen te stellen die geschikt zijn voor meerdere studies.’

Ook bij dit nieuwe plan is het niet de bedoeling dat er ontslagen zullen vallen. ‘Wel betekent het dat we min-der snel extra staf aanstellen, maar

eerst binnen de gehele faculteit kij-ken of er mensen zijn met de beno-digde expertise.’

De brede bachelor zou in septem-

ber 2014 ingevoerd worden, maar onderdelen van het nieuwe plan kunnen mogelijk al een jaar eerder ingaan.

De GGD waarschuwt voor een uit-braak van schurft in de regio. Stu-dentenhuizen lopen extra risico.

De Gemeenschappelijke Gezond-heidsDienst van de regio Hollands-Midden, waar Leiden en omgeving onder vallen, maakte vorige week bekend dat er een aantal gevallen van schurft heerst in het gebied. Omdat huisartsen een schurftpa-tiënt niet hoeven te melden is on-duidelijk om hoeveel gevallen het precies gaat.

Schurft is een besmettelijke huidziekte die wordt verspreid door schurftmijten: spinachtige

beestjes die zo klein zijn dat je ze met het blote oog nauwelijks kunt zien. Het belangrijkste symptoom is jeuk; soms kunnen ook blaasjes, bultjes of huidschilfers ontstaan. Plaatsen waar meerdere mensen in één ruimte verblijven of waar de hygiëne gebrekkig is, lopen ex-tra risico. Het nationale volksge-zondheidsinstituut RIVM noemt studentenhuizen als voorbeeld van zulke plekken.

Je krijgt het vooral van direct contact met andere mensen, zoals tijdens seks of verzorging. Mocht je het hebben, dan is het echter wel zaak om beddengoed heet te was-

sen, en met huisdieren langs de dierenarts te gaan; die kunnen als besmettingshaard fungeren. Als je partner schurft heeft, hoeft dat dus niet per se te betekenen dat hij of zij is vreemdgegaan; de bron kan ook een schmutzig hotelletje tijdens de vakantie zijn geweest.

Ter geruststelling voor patiënten en bezorgde baasjes: traditionele behandelwijzen als terpentine- of benzinebaden hebben inmiddels plaatsgemaakt voor mijtdodende zalfjes. Het is wel belangrijk dat menselijke en dierlijke huisgenoten tegelijk behandeld worden, anders blijven ze elkaar besmetten. BB

Een contactuur duurt 60 minuten, dat heeft studiekeuringsdienst Ne-derlands Vlaams Accreditatie Or-ganisatie (NVAO), vastgesteld en vastgelegd. Ook moet er een docent fysiek aanwezig zijn bij de studen-ten. Wel tellen studieassistenten en tutoren als docent. De definitie geldt voor accreditaties die vanaf 1 oktober 2012 worden ingediend bij de NVAO.

De politiek, hoger onderwijsinstel-lingen en studentenorganisaties wil-den graag een definitie van het con-tactuur, vooral omdat er vorig jaar een motie van de PVV in de Tweede Kamer is aangenomen waarin het kabinet werd opgeroepen om wet-telijk vast te leggen dat studies mi-nimaal twaalf contacturen per week moeten hebben.

Staatssecretaris voor het hoger onderwijs, Halbe Zijlstra, gaat in het hoofdlijnenakkoord met uni-

versiteitenkoepel VSNU ook uit van twaalf uur.

Nu heeft de NVAO dus bepaald dat een college van bijvoorbeeld twee keer 45 minuten niet als twee contacturen gelden maar als ander-half in de boeken komt. Alleen een klokuur telt dus.

De definitie heeft als gevolg dat het massastudies met relatief weinig colleges, zoals rechtsgeleerdheid, nog wat moeilijker wordt gemaakt om de gewenste twaalf uur te halen.

Onder contacttijd vallen onder meer hoor- en werkcolleges, stu-diebegeleiding, stagebegeleiding, tentamens en examens en ook stu-dieloopbaanbegeleiding voor zover de instelling die voor alle studenten heeft geprogrammeerd, aldus de NVAO

‘Tijd voor zelfstudie, stages/werk-plekleren en (onbegeleide) tijd voor afstudeeronderzoek en scriptie be-hoort niet tot de contacttijd.’ vB

Geen dansfeest in de Meelfabriek‘Zouden jullie ook niet eens in die mooie oude symbolische meel-fabriek flink willen stampen, op muziek van allerlei fronten? TUURLIJK WEL!’

Aldus een oproep op petitiesonline.nl. De opstellers vragen iedereen te tekenen voor ‘eén heel mooi feestje in de oude Meelfabriek van Leiden, voor die platgaat!’ Tot nu toe teke-nende 929 mensen.

De Meelfabriek is een groot in-dustrieel complex aan de Oos-terkerkstraat, dat in 1988 werd gesloten. De Zwitserse architect Peter Zumthor ontwierp een plan voor de fabriek en in 2007 werd de verbouwing in het definitief bestemmingsplan opgenomen: er zou onder andere een hotel, ap-partementen, studentenwoningen en een ‘fitness & spa’ in komen. En toen werd het voor de buitenwacht stil rond het complex.

‘Ik snap niet hoe de opsteller van de petitie er bij komt dat het plat gaat’, zegt Margot Simons, woord-voerster van het Meelfabriekpro-ject. ‘Daar is geen sprake van. We moesten lachen toen we petitie zagen. Het project vordert maar er zitten de nodige haken en ogen aan.’

Het complex, dat overigens sinds 2000 een Rijksmonument is, gaat in fasen verbouwd worden, aldus Si-mons. ‘Het is de bedoeling dat vol-gend jaar in het eerste gebouw, het Meelmagazijn, begonnen wordt aan de constructie van de fitness & spa.’

De studentenwoningen staan ook nog steeds op papier. Simons: ‘Het is de bedoeling dat in 2016 er 55 studentenwoningen gebouwd wor-den.’ Het project wordt in samen-werking met de SLS uitgevoerd. In die 55 driekamerappartementen zou plek zijn voor 110 studenten. Volgens de woordvoerster gaat er ieder geval niet worden gedanst. vB

Nieuws

20 september 2012 · Mare 5

Prins Willem Alexander opende woensdag de nieuwe locatie van de Campus Den Haag van de Universiteit Leiden. Foto Taco van der Eb

oranje opening

‘Blij dat het niet doorgaat’Roberta D’Alessandro, hoogleraar Itali-aans, sprak van een ‘productieve mee-ting’ met het faculteitsbestuur en An-thonya Visser, hoogleraar Duits, vond het een ‘uiterst plezierig gesprek’. Visser: ‘Dat laat niet onverlet dat er nog altijd problemen moeten worden opgelost en die oplossingen zullen per opleiding ver-schillen.’

Vanuit de opleiding Frans klinken nog iets voorzichtigere geluiden. ‘Frans en Italiaans werken momenteel op het gebied van taalkunde al samen, maar verder zie ik dit, althans voor Frans, in de praktijk nog niet voor me’, zegt Paul Smith, hoogleraar Frans.

‘Ik denk dat er meer staat te gebeuren’, vult Johan Rooryck, eveneens hoogleraar Frans, aan.

Over wat dat ‘meer’ zou moeten zijn heeft de opleiding Frans tijdens het overleg zelf een voorstel gedaan wat vervolgens ook uitgebreid is besproken. Rooryck: ‘We zouden graag zien dat het volgen van gecombineerde studies beter mogelijk wordt. De decaan heeft beloofd om dat in overweging te ne-men. In België, waar ik vandaan kom, is dat al heel gebruikelijk én succesvol. Denk aan Frans en Arabisch, of filosofie en Duits. Wanneer dat via major-minor-tracks wordt aangeboden, kost het maar

weinig aanpassingen. Nu zijn een aantal combinaties al wel mogelijk, maar in de praktijk vaak lastig uit te voeren. Er zijn mij zelfs voorbeelden bekend van exa-mencommissies die dergelijke combina-ties hebben tegengewerkt.’

Het voorstel dateert eigenlijk al van augustus 2011, maar, zegt Rooryck: ‘De wielen van de faculteit draaien zeer traag. We zijn in ieder geval blij dat de brede bachelor niet doorgaat. Ik ben al-tijd meer voor efficiënt combineren ge-weest, dan voor het bedenken van iets geheel nieuws dat slechts de waan van de dag volgt. Maar eenvoudige oplossin-gen mogen hier blijkbaar niet.’ MvW

Meer kans op schurft in studentenhuizen

1 contactuur = 60 minuten

Page 6: Mare, jaargang 36, nr. 3

De universiteitsraad mag dan nog zo fel reageren op kritiek, schrijft Hendrik Kaptein, bij belangrijke dossiers is er nauwelijks resultaat bereikt. ‘Wie zo op de persoon speelt, heeft zakelijk niets te zeggen.’

Staan wij blij verheugd aan de wieg van een wakkere universiteitsraad? Je zou het bijna geloven, gegeven de verfrissende snelheid waarmee niet minder dan zestien (oud-)leden van dit hoog college van leer trokken te-gen mijn kritische bijdrage (zie ka-der). Het heeft gewerkt: de honden blaften. Maar de inhoud laat nog te wensen over.

Kern van het stukje is kennelijk dat de raad nu eenmaal minder mens-kracht heeft dan het bestuur – alsof dat er toe doet, gegeven nogal ver-schillende taakstellingen – maar dat toch ‘niet zelden belangrijke resulta-ten worden behaald’.

Welke zijn dat dan? Het moet te maken hebben met minstens vier majeure kwesties: university col-lege (2009), bibliotheken (2009), ict-diensten (2009-2010) en marke-ting (2010). Allemaal goedgevonden door de raad, op niet eens zo strin-gente voorwaarden: enige bescher-ming van betrokken personeel, fi-nanciële winst, tijdige rapportage daarvan.

Van toetsing is niets terechtge-komen, laat staan van afrekening. Na meer dan enig aandringen werd begin 2012 (!) een inventarisatie ge-maakt van lopende instemmingza-ken. Het college van bestuur werd alsnog aangesproken op uitstaande kwesties. Weer schoot het niet op, want het bestuur vond dat de raad per instemmingkwestie opnieuw een brief moest schrijven waarover het eigenlijk ging. Het bestuur wist dat allang natuurlijk, net als de raad zelf. Toch toog men braaf aan het werk. Intussen hadden de dingen waarover het ging hun loop allang genomen. Wél werd er weer over vergaderd. Wederom zonder kennis van zaken en wederom enig materi-eel resultaat: ‘We komen er op terug’.

De miljoenenzaak van studenten-

want die resultaten zijn er niet.Zo bleef ruimte over om schrijver

dezes op de korrel te nemen: ‘Hij spaart niemand, behalve zichzelf.’ De (oud-)leden hadden kennelijk al vergeten dat ik deel uitmaakte van dezelfde raad die ik de maat nam. Tenminste stilzwijgend heb ik mij-zelf dus mede verantwoordelijk ge-steld. Ja, ik had eerder en harder aan allerlei bellen moeten trekken, dat is waar.

Hebben de zestien beter opgelet als zij beweren dat ik er te weinig was, niet wist waar het over ging en niet wilde samenwerken? En dit wordt beweerd door (oud-)leden

administratiesysteem Usis: hetzelfde verhaal. Weer géén eigen onderzoek. Bereikt heeft de raad ook in dit dos-sier: helemaal niets. Voor wie het niet gelooft: lees mijn vorige stukje nog eens, kijk desnoods in de notu-len (volmaakt opgemaakt door amb-telijk secretaris Marrie Stol), blader door oudere Mares of wat dan ook: materieel resultaat is op bijzaken na nergens bereikt. Maar de (oud-)leden schrijven: ‘Regelmatig leiden kritische opmerkingen en sugges-ties van raadsleden tot verbetering van beleid.’ Een opsomming van die resultaten komt in hun bijdrage ner-gens voor. Dat klopt dan weer wél,

die van bijvoorbeeld die instem-mingvoorwaarden zelfs na zo veel jaren nog geen benul hadden. Je moet maar durven. Wél zij toegege-ven dat samenwerking met fracties die weinig meer deden dan zwij-gend ’s bestuurs wijsheid beamen niet altijd meeviel. Al noem ik an-ders dan deze (oud-)leden niemand bij naam.

Wie zo op de persoon speelt heeft zakelijk niets te zeggen. Het gaat ook niet over mij, net zo min als over mijn door deze zestien kenne-lijk in twijfel getrokken geloofwaar-digheid. Die persoonlijke aandacht is echt te veel eer. Op persoonlijke

onmin met de zestien ben ik even-min uit, integendeel.

Mij gaat het niet om persoonlijke polemiek, maar om de toekomst van de universiteitsraad. Aandacht voor hoofdzaken, eigen onderzoek als daartoe aanleiding is, vasthou-dendheid in eigen besluiten en de gevolgen daarvan voor het bestuur en de universiteit, helderheid en dus ook publiciteit voor de hele univer-sitaire gemeenschap en niet te verge-ten zicht op universitaire kerntaken, dit zijn de dingen waarom het gaat. Hierover zijn wij het eens. Laten wij het gewoon gaan doen.

Hendrik Kaptein was tot 1 september lid van de Leidse Universiteitsraad en eerder voorzitter van de Centrale On-dernemingsraad van de Universiteit van Amsterdam

6 Mare · 20 september 2012

Opinie

Raad moet tanden nog laten zienVan toetsing is niets terechtgekomen, laat staan van afrekening

Universiteitsraad ter discussieOnder de kop ‘Afschaffen, die universi-teitsraad, UR speelt voor hond die zelden blaft’ (Mare 1, 6 september) betoogde Hendrik Kaptein dat de medezeggen-schap aan de Leidse universiteit ‘wordt ingehaald door haar eigen onbenullig-heid’. De week erop reageerden leden en oud-leden van de universiteitsraad met het stuk ‘Wij zijn geen slappelin-gen, Universiteitsraad laat wel degelijk zijn tanden zien. (Mare 2, 13 september). Kaptein, betoogden ze, ‘doet er goed aan eerst de balk uit zijn eigen oog te verwijderen voordat hij bij anderen naar splinters gaat wijzen. Wat hij schrijft over de inzet, beweegredenen en het kennis-niveau van raadsleden doet geen enkel recht aan de werkelijkheid. Kaptein roept beelden op van vermeende privileges en lonkende carrièreperspectieven. Laat hem voor zichzelf spreken. Voor ons geldt in ieder geval dat we met grote betrokkenheid actief zijn (geweest) voor de academische gemeenschap en daar veel plezier en voldoening aan hebben ontleend.’ De discussie is terug te lezen op mareonline.nl.

Verzetsheld Pierre Louis baron d’Aulnis de Bourouill, ridder in de Militaire Willems-Orde, is zondag 16 september op 93-jarige leeftijd in Den Haag overleden.

D’Aulnis, die in Leiden rechten heeft gestudeerd en lid was van Minerva en Pro Patria, ontving de hoge militaire onderscheiding voor zijn heldhaf-tige verzetsdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

‘In 1938 was ik in Leiden aangeko-men. Ik ben baron en als je dan verder niks kunt, denken mensen al gauw dat je een playboy bent, dus ik had besloten om rechten te gaan studeren. Uiteraard werd ik ook lid van het corps. Mijn dienstplicht had ik echter vervuld bij de luchtdoelartillerie en toen de span-ning in Europa steeg, werden wij als eerste gemobiliseerd, in maart 1939 al,’ vertelde d’Aulnis een paar jaar geleden in een interview met Mare.

D’Aulnis was als commandant van een batterij luchtdoelartillerie in Was-senaar gestationeerd, toen de Duitsers

op 10 mei 1940 ons land binnenvielen. Samen met de rest van de bemanning haalde hij tien vijandelijke toestellen neer. Na de capitulatie ging d’Aulnis terug naar Leiden en hervatte hij zijn studie rechten. Hij sloot zich aan bij het ondergrondse Legioen van Oud-Frontstrijders (LOF).

D’Aulnis was erbij toen Cleveringa zijn bekende rede tegen de verwijde-ring van de joodse professor Eduard Maurits Meijers hield. De Leidse uni-versiteit werd gesloten. In 1941 besloot d’Aulnis met Cees Drooglever Fortuyn naar Engeland te ontsnappen om er als spion te worden opgeleid. Dat had nog heel wat voeten in de aarde. De directe route via de Noordzee was afgesloten, dus probeerden de heren via Gibraltar Engeland bereiken. Te voet staken ze de Pyreneeën over, maar ze werden gevan-gen genomen in Spanje. Pas maanden later kwamen ze in Londen aan.

In Engeland werkte d’Aulnis samen met de bekende verzetsheld Erik Hazel-hof Roelfzema, de Soldaat van Oranje. Hij werd opgeleid tot spion en in 1943

bij de Wijk, ten oosten van Meppel, weer gedropt. Ook dit verliep niet be-paald vlekkeloos: de eerste vlucht ein-digde toen het vliegtuig tegen een dijk vloog. Eenmaal terug in Nederland speelde d’Aulnis een belangrijke rol in diverse verzetsacties. Hij werd uitein-delijk de langst dienende geheim agent in bezet Nederland. ‘Achteraf bleek dat de Duitsers me nooit op het spoor zijn gekomen. Ik heb veel geluk gehad.’

Mare sprak d’Aulnis nog in mei. Toen liet hij zich geërgerd uit over de sjofele kledingstijl van de huidige generatie Minervanen. ‘Qua geest is het allemaal zoveel eenvoudiger geworden. Niet al-leen bij het corps, maar in Nederland in het algemeen. Grote diners met goede wijnen zijn zeldzaam en niemand komt meer op het idee om in de zaal kaviaar te bestellen. En dan de kleding: die is over het algemeen zo verschrikkelijk. De meeste jongens komen tegenwoor-dig overal in T-shirt. En altijd weer die spijkerbroek! Wij konden best romme-len, maar we liepen er verdomd goed bij.’ PM

Onderscheiden verzetsheld overleden

Foto Taco van der Eb

Page 7: Mare, jaargang 36, nr. 3

Pump it up Big Man!In Afrika en de Caraïben drinken mannen bittere drankjes om hun libido te verbeteren. Een Leidse botanica zocht uit wat erin zit, en waarom.DOOR BART BRAUN Op een tafel in het Van Steenis laat Tinde van Andel haar verzameling tropische afrodi-siaca zien. Flessen uit verschillende Afrikaanse landen waar eerst sap of wodka in zat, maar nu kleine blok-jes hout. Flessen uit Caribische ei-landen met gedroogde bladeren, za-den, wortels en nog meer hout. Een Jamaicaans flesje bevat een bruine vloeistof zonder zichtbare planten-resten. ‘Pump it up wid Big Man roots tonic wine’, staat er op het etiket.

‘Als je onderzoek doet naar hoe mensen planten gebruiken, is dit het eerste waar je tegenaan loopt. Mijn mannelijke studenten krijgen het meteen door de strot geduwd’, vertelt Van Andel die werkzaam is bij het Nationaal Herbarium, tegenwoordig onderdeel van Naturalis Biodiversity Center. Van huis uit is ze plantenbio-loge, maar omdat ze onderzoek doet naar wat mensen met planten doen zit er een dikke cultureel-antropolo-gische saus over haar werk.

‘Van alle mannen die die drankjes drinken, zal misschien één procent dat doen omdat ze daadwerkelijk erectieproblemen hebben’, verduide-lijkt ze. De rest drinkt het omdat je er ‘zuiver bloed’ van krijgt, omdat het

mannelijk is om de bittere drankjes te kunnen drinken, en omdat ie-dereen het doet, al generaties lang. ‘Op Trinidad drinken de mannen mauby. Niet te hachelen zo bitter, maar mi-granten die er vandaan ko-men krijgen heimwee als ze het niet krijgen.’

De Caribische drankjes hebben waarschijnlijk hun oorsprong in vergelijkbare brouwsels die in West-Afrika werden gedron-ken. Afrikaanse slaven werden aan de andere kant van de Atlan-tische Oceaan ver-kocht, en moesten daar gaan improvise-ren. Veel Afrikaanse planten groeien er niet in de Caraïben, en dus gingen de sla-ven nieuwe ingrediën-ten zoeken – meestal in samenwerking met de lokale indianen.

In een binnenkort te verschijnen arti-kel in het Journal of Ethnopharmacology beschrijft Van An-del samen met een internationaal team onderzoekers de man-nendranken. 35 Afri-kaanse en 117 Cari-bische mengsels uit

zestien verschillende landen werden in de houtcollectie van Natura-

lis uitgeplozen om te bepalen welke planten er nou eigenlijk inzitten. Dat zijn er nogal wat: alles bij elkaar troffen de we-tenschappers 324 verschillende soorten aan, waarvan er 180 slechts in één drankje voorkwa-men. In de soortenrijkste flesjes zitten maar liefst 27 verschil-lende plantensoorten. Sommige

daarvan doen daadwerkelijk iets - in het lab, tenminste:

ze verhogen de spermapro-ductie of wekken erec-ties op. In veel landen komen daar dierlijke ingrediënten bovenop: om de seksuele aard te benadrukken zitten er gordeldierstaarten in, de sporen van hanenpoten, stukken octopus of de afgesneden geslachtsde-len van schildpadden of neusberen. Om het nog erger te maken: het alco-holpercentage kan oplo-pen tot zestig procent.

Net zoals de keukens blijken ook de afrodisi-aca van de Caraïben een mengsel van Afrikaanse, Europese en lokale in-vloeden. De Haïtianen gooiden in navolging van de absinth-slem-pende Fransen alsem

‘Potentiehout’ in Afrikaanse mannendrankjes

Van A tot ZWie ergens wil komen in de weten-schap, moet publiceren in de vakpers. Vervolgens is het ook nog eens belang-rijk dat je vakbroeders en –zusters dat artikel citeren. Nu bazen en bestuurders steeds grondiger naar citatiescores kijken, wordt de auteursvolgorde bij een gezamenlijke publicatie steeds belangrijker. De vuistregel is dat of de eerste, of de laatste auteur in het rijtje de belangrijkste is.

In het blad Informetrics beschrijft bibliometrist Ludo Waltman van het Centrum voor wetenschap- en tech-niekstudies hoe de gewoonte om de auteurs op alfabetische volgorde te zetten steeds minder voorkomt. Minder dan vier procent van alle onderzochte publicaties uit 2011 koos daarvoor, terwijl dat in 1981 nog 8,9 procent was. Wat je wel steeds vaker ziet zijn publi-caties waaraan grote groepen mensen samenwerkten, zoals in de genetica of deeltjesfysica; daarbij worden dan eerst een paar hoofdauteurs genoemd, en gaat de grote meute wel op alfabet.

SandwichcultuurIn het Journal of Microbiological Me-thods beschrijven de Leidse biologen Inez de Jong en Dennis Claessen een nieuwe manier om de bacterie Strep-tomyces coelicolor op te kweken. Als je die soort gewoon op petrischaaltje laat groeien, worden de bacterieën bloot-gesteld aan lucht en gaan ze allemaal stofjes produceren, zoals antibiotica en schimmeldodende moleculen. Dat is reuze interessant voor de farmaceuti-sche industrie, maar juist onhandig als je geïnteresseerd bent in wat de bacterie uitspookt als hij juist niet aan lucht is blootgesteld.

De biologen lieten daarom de bacte-riekolonie twaalf uurtjes broeien in de stoof, om die daarna af te dekken met een cellofaanplaatje. In zo’n ‘sandwich-cultuur’ groeien de streptomyceten langzamer, maar gaan ze ook niet over op alle biologische en chemische trucs die ze vertonen als ze op een enkel plaatje kunnen groeien. Dat maakt het mogelijk om beter te onderzoeken hoe die trucs werken.

BeginboerenDe Leidse archeologe prof. dr. Corrie Bakels vertelt in het Journal of Archeo-logical Science het verhaal van de oprukkende landbouw in Europa. De landbouw werd zo’n tienduizend jaar geleden op verschillende continenten uitgevonden, om zich vanaf daar te verspreiden. De landbouw in Europa is aan komen waaien vanuit het Midden-Oosten. Dat begon met acht planten; peulvruchten, graansoorten waarvan je de meeste tegenwoordig alleen nog bij de biologische winkel kan kopen, en vlas. Naarmate de landbouw in de loop van duizenden jaren oprukte naar het Noordwesten, verdwenen er planten uit het aanbod: linzen, kikkererwten en de peulvruchtensoort erve. Er kwam ook een gewas bij: de papaver. Wellicht alleen voor de maanzaadjes, maar waarschijnlijk hielden de oerboeren van wat opium op zijn tijd.

Voor de aanwezigheid van de gewas-sen is afdoende bewijs, legt Bakels uit, maar het is nog onduidelijk op wat voor akkers die groeiden. Staken de eerste boeren grond in de fik om er een paar jaar op te verbouwen voor ze verder trokken, of bedreven ze langduriger landbouw?

in hun tifey, en in de Jamaïcaanse kruidenbitters gingen andere geïm-porteerde Europese kruiden.

De Franstalige Caraïben hebben drankjes met daarin bois bandé. ‘Een gekke naam, want het hout heeft helemaal geen strepen’, vertelt Van Andel. ‘De lokale bevolking duidde het aan als “potentiehout” of “dikkepiemelboom”.’

De naam heeft ook niet zoveel te maken met de boom die het be-schrijft; in het Caraïbisch gebied worden maar liefst tien verschil-lende soorten allemaal aangeduid als bois bandé. De bomen zijn niet eens familie van elkaar. ‘Elk eilandje heeft zijn eigen soort, en die hebben taxonomisch geen barst met elkaar te maken.’

Over de raadselachtige naam kreeg ze dit jaar een aanwijzing, toen ze op veldwerk was in Gabon. Een plaatselijke Mostuea-soort heet in de Bakéle-taal sete mbwandé, ont-dekte ze. Bois bandé is vermoedelijk geen vreemd gekozen naam, maar een verbastering van de Afrikaanse naam voor het ingrediënt dat moest worden vervangen.

En nu, honderden jaren na de sla-venhandel, ziet Van Andel hetzelfde verschijnsel opnieuw: mensen ver-plaatsen zich naar een nieuw conti-nent – Europa – en moeten zich be-helpen met wat er is. In de Ghanese drankjes die in Londen verkocht worden, zitten wortels uit Jamaica. Zelf stond ze vertwijfeld te kijken naar mysterieuze bloemblaadjes in een fles uit een winkel in de Bijlmer. ‘Maar mevrouw, u kent toch alle planten?’ vroeg de verkoopster. Het bleek oer-Hollandse goudsbloem.

Nu ook in Leiden

Rondom relaties, assertiviteit,agressie & hoogbegaafdheid.

023 5252241 - www.idee-tt.nlal jaren vertrouwd

mare-idee 120914.indd 1 14-09-2012 14:46:00

INGEZONDEN MEDEDELING

20 september 2012 · Mare 7

Wetenschap

Beninse verkoper van potentieverhogende middelen Foto Jorik Swier

dereen het doet, al generaties lang. ‘Op Trinidad drinken

. Niet te hachelen zo bitter, maar mi-granten die er vandaan ko-men krijgen heimwee als ze

De Caribische drankjes hebben waarschijnlijk hun oorsprong in vergelijkbare brouwsels die in West-Afrika werden gedron-

lis uitgeplozen om te bepalen welke planten er nou eigenlijk inzitten. Dat zijn er nogal wat: alles bij elkaar troffen de we-tenschappers 324 verschillende soorten aan, waarvan er 180 slechts in één drankje voorkwa-men. In de soortenrijkste flesjes zitten maar liefst 27 verschil-lende plantensoorten. Sommige

daarvan doen daadwerkelijk iets - in het lab, tenminste:

ze verhogen de spermapro-

Dominicaanse botella. Sommige ingrediënten

lijken echt lust-opwekkend te zijn.

Papaverknop

Page 8: Mare, jaargang 36, nr. 3

Joost AugusteiJn(AbvAKAbo)Ik werk sinds 2000 als univer-sitair docent moderne Europese geschiedenis in Leiden. Ik ben lid geweest van de Faculteitsraad Letteren/Geesteswetenschap-pen en van een lange reeks commissies op alle niveaus. Ik heb daarin, schijnt het, een ze-kere reputatie opgebouwd als een kritische maar goed geïn-formeerde medewerker die het algemeen belang voorop zet. Dat wil ik graag uitdragen in de UR. In mijn ervaring als onder-wijsdirecteur heb ik gemerkt dat medewerkers meestal het beste weten hoe iets werkt en daar wordt te weinig naar geluisterd. Dat moet anders. Onze fractie hoort dan ook graag als er zaken zijn die op UR niveau moeten worden aangekaart, via [email protected].

sven bAlfoort (universitAir belAng)Sinds 2010 werk ik als pro-grammaleider van het Rijkstrai-neeprogramma bij het Centre for Professional Learning van de Campus den Haag. Daar-voor heb ik naast mijn stu-dies klassieke archeologie en bestuurskunde verschillende bestuurs- en commissiewerk gedaan met als hoogtepunt mijn student-lidmaatschap van het bestuur van de faculteit der Sociale Wetenschappen. Namens Universitair Belang zal ik mijn opgedane kennis en kunde voor studenten en medewerkers inzetten. Ik zal me daarbij specifiek richten op Financiën & Huisvesting. Tips en adviezen zijn altijd [email protected]

MAArten JAnsen (PhDoc)Sinds 2008 werk ik als promo-vendus bij de opleiding Griekse en Latijnse Taal en Cultuur (Fa-culteit Geesteswetenschappen), daarvoor was ik student bij dezelfde opleiding. Sinds 1 september 2010 zit ik in de Universiteitsraad en ben ik lid van de raadscommissies voor Onderwijs & Onderzoek en Fi-nanciën & Huisvesting. Ik zit in de Raad voor PhDoc, een partij die zich in het bijzonder richt op het behartigen van de belangen van promovendi, postdocs en andere jonge onderzoekers aan onze universiteit . Gedurende mijn termijn als raadslid zet ik me in het bijzonder in voor de specifieke belangen van deze groep en wil ik in het algemeen een bijdrage leveren aan het bewaken en versterken van de hoofdtaken van onze universi-teit : onderwijs en onderzoek. m.h.k [email protected]

cynthiA Pullen (beP)In 2008 ben ik begonnen met het studeren aan de Universiteit Leiden, Bio-Farmaceutische We-tenschappen. Ik ben erg actief geweest voor de oudste studie vereniging van Leiden: L.P.S.V. „Aesculapius”, waarvoor ik ver-schillende commissies en een bestuursjaar heb gedaan. Dit jaar zal ik als enige bèta-student plaats nemen in de Universiteits-raad namens BeP. Tevens ben ik net gestart met de master Bio-Pharmaceutical Sciences en loop ik nu stage in het LUMC. Dit jaar wil ik me inzetten voor het be-houd en de verbetering van de kwaliteit van ons onderwijs en goede studiebegeleiding voor de studenten. Daarnaast wil ik goede banden met de BeP leden in de verschillede faculteitsraden, om zo een goed overzicht te houden wat er op de faculteiten gebeurt. [email protected]

MArrie stol - griffierAl vele jaren ben ik met plezier werkzaam als griffier van de Uni-versiteitsraad. Het is niet alleen mijn taak de voorzitter te onder-steunen in de voorbereiding van en tijdens de vergaderingen en er voor te zorgen dat de uit de raadsvergaderingen voortkomen-de adviezen, besluiten en versla-gen goed op papier komen, maar ook om de vergaderstukken tijdig rond te sturen zodat de raadsle-den goed beslagen ten ijs komen in de commissie-, raads- en over-legvergaderingen. Als vraagbaak voor de raadsleden vervaardig ik jaarlijks een informatiepakket voor nieuwe raadsleden, actu-aliseer ik het UR-Handboek en organiseer ik scholing voor UR-leden, waarvoor ook leden van faculteitsraden, dienstraden en de LSR worden uitgenodigd. [email protected]

JAsMiJn Mioch - voorzitter Sinds 2009 ben ik actief be-trokken bij de Universiteitsraad Leiden. De vele verschillende onderwerpen die langs zijn ge-komen, de bijbehorende discus-sies en adviezen van de raad hebben mij ervan overtuigd dat medezeggenschap ertoe doet. Naast mijn lidmaatschap van de Universiteitsraad heb ik politico-logie en journalistiek in Leiden gestudeerd. In september 2011 ben ik gekozen als onafhanke-lijk voorzitter en daarom maak ik sinds die tijd zelf geen deel meer uit van de raad. Mijn taken be-staan uit het coördineren van de werkzaamheden van de Raad en het voorbereiden en leiden van de Raadsvergaderingen en over-legvergaderingen met het College van Bestuur. [email protected]

Anne-MArie leichsenring (sgl) Sinds ik in 2007 ben begon-nen met mijn studie Rechts-geleerdheid in Leiden, ben ik op diverse manieren actief (geweest) in zowel het studie- als het studentenleven. Naast mijn Master Encyclopedie en Filosofie van het Recht en mijn Bachelor Bestuurskunde, zal ik komend jaar wederom een zetel in de Universiteitsraad vervullen namens de SGL. Ik zal de belangen gaan beharti-gen van alle studenten en dan met name de actieve student. Ik zal mij hard maken voor de student die meerdere studies wil doen, die kwalitatief hoog-staand onderwijs wil, die ac-tief is bij een studie- dan wel studentenvereniging, die naar het buitenland wil. Kortom, de student die zich optimaal wil ontplooien binnen en naast zijn studie. [email protected]

vAnAnD MeliKsetiAn (lvs)Als student-lid van de universi-teitsraad heb ik niet alleen de privilege om aan de mooiste universiteit van Nederland te studeren, maar ook om JULLIE studenten te vertegenwoordi-gen. Dit jaar begin ik aan mijn laatste jaar rechtsgeleerdheid en hiervoor heb ik mijn bachelor politicologie behaalde. Dit wordt mijn tweede jaar in de universi-teitsraad en ik zal mijn uiterste best doen om de belangen van ons studenten te behartigen in het orgaan van de universiteit waar WIJ invloed op uitoefenen. Indien men vragen of opmerkin-gen heeft, sta ik open om deze klus samen te klaren. [email protected]

MArc newsoMe (beP)Het zijn spannende tijden voor universiteiten en studen-ten. Ik wil me graag, vanuit de universiteitsraad, kritisch doch constructief opstellen en inzetten voor de actieve stu-dent . Want studeren in Leiden betekent zoveel meer dan al-leen colleges volgen. Studeren in Leiden betekent twee stu-dies doen, of op stage naar het buitenland. Maar studeren in Leiden betekent ook dat je actief kunt zijn bij verenigin-gen of commissies, als je dat wilt . En natuurlijk betekent studeren in Leiden ook dat de kwaliteit van het onderwijs niet ter discussie mag staan. Vanuit de universiteitsraad zal ik me hier, komend jaar, voor inzetten. Volg me gerust op twitter (@MarcNewsome) of email me: [email protected].

iDe henDriKs (sgl)Na de afgelopen jaren mij be-zig te hebben gehouden met diverse commissies binnen mijn studentenvereniging en het Leids Universiteits Fonds, wilde ik graag een andere kant van de studenten- en Universiteitswereld ontdekken en ben ik de Universiteits-raad in gegaan. In 2008 ben ik begonnen met mijn studie Rechtsgeleerdheid in Leiden en nu houd ik bezig met de Masters Civiel recht en Onder-nemingsrecht . Komend jaar zal ik mij namens de SGL in-zetten voor de belangen van de actieve student die van studeren houdt en graag kwa-litatief goed onderwijs geniet , maar die zich ook naast de studie graag wil ontwikkelen. Deze mogelijkheden willen wij graag behouden voor studen-ten en daar zal ik komend jaar hard mijn best voor doen! [email protected]

MArc hogenhuis (lvs)Als student aan de Universiteit Leiden heb ik de afgelopen ja-ren een grote waardering ge-kregen voor mijn Universiteit . De mogelijkheden tot zelfont-plooiing en de kansen die aan de studenten geboden wor-den bieden naast de studie de basis voor de ontwikkeling van de studenten. Als student bestuurskunde zie ik nu voor mij een rol weggelegd om bij te dragen aan het goede werk van de universiteit . Via mijn partij, de Lijst Vooruitstreven-de Student , zet ik mij in om de vorming en ontwikkeling op zo veel mogelijk manieren te stimuleren. [email protected]

Pieter Krol (csl)Mijn naam is Pieter Krol, stu-dent Psychologie. Sinds 1 september zit ik namens de Christelijke Studentenfractie Leiden (CSL) als student-lid in de universiteitsraad. Ik hoop de belangen van studenten en personeel dit jaar op een con-structieve wijze te behartigen, zoals past bij de doelstellingen van de CSL. Ik wil te werk gaan op basis van vertrouwen, ver-antwoordelijkheid, dienstbaar-heid en solidariteit . Onderwer-pen die voor komend jaar van belang zijn, zijn de kwaliteit van onderwijs; ;studiesucces, de samenwerking tussen de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam; ethiek en stu-denten die studeren met een functiebeperking. Voor vragen kun je me altijd mailen. [email protected].

PAul vAn Der velDe (AbvAKAbo)Werknemers en studenten moeten ervan op aan kunnen dat hun belangen bij de UR in goede handen zijn. Daarom is een effectief functionerende UR niet alleen in hun belang maar ook van het CvB dat met een actieve sparring partner op de werkvloer geïnformeerde feedback krijgt die meeweegt. Binnen de UR houd ik me spe-cifiek bezig met onderwijs en onderzoek. Ik werk bij het In-ternational Institute for Asian Studies(IIAS) dat is gevestigd op Rapenburg 59. [email protected] gwen wolters (universitAir belAng)In de universiteitsraad wil het UB oog hebben voor de be-langen van medewerkers en studenten bij de constante ontwikkelingen binnen de uni-versiteit en de invloed van de maatschappij daarop. Ik pro-moveerde bij het Instituut Pe-dagogische Wetenschappen en ik was er docent. Nu werk ik als beleidsmedewerker bij het stafbureau van de FSW. Daar draag ik bij aan de ontwikke-ling van beleid ten dienste van de primaire processen van on-derwijs en onderzoek. Steeds staan nieuwe inzichten die lei-den tot herziening van theorie en praktijk centraal. Met deze ervaring wil ik constructief en critisch meepraten over de ontwikkelingen in de Leidse universiteit . [email protected]

JAnnA cheretis (lvs)Mijn naam is Janna Chere-tis en sinds 2008 studeer ik aan de Universiteit Leiden als bestuurskunde student en sinds 2010 als politicologie student . Naast mijn studies ben ik op diverse manieren actief geweest in zowel het studie-als studentenleven. Zo heb ik bestuursjaar gedaan bij de studievereniging B.I.L ., heb ik verscheidene com-missies gedaan en ben ik dit jaar raadslid van de Univer-siteitsraad namens de LVS. Goed academisch onderwijs, duidelijke communicatie van de universiteit naar de stu-denten toe, en kwaliteit , dat is waar de LVS naar streeft . Ik hoop dat ik door middel van mijn deelname in de Universi-teitsraad de belangen van alle studenten goed mag verte-genwoordigen en ga me dan ook voor de volle 100 procent inzetten om ervoor te zorgen dat studenten krijgen wat ze verdienen. [email protected]

JooP De Kort (AbvAKAbo)Ik werk bij de afdeling economie van de Faculteit der Rechtsge-leerdheid. Ik ben opgeleid als econoom met een bijzondere be-langstelling voor de maatschap-pelijke orde en ik heb jarenlang over de economie van de Sovjet-Unie en van Rusland gedoceerd. De universiteit heeft wel iets weg van de Sovjet-Unie; er wordt veel gepland en er is veel bureaucra-tische ruis. De (mooie) rapporten stroken niet altijd met de ervarin-gen wat lager in de organisatie. Ik vind het boeiend om daar in de Universiteitsraad eens wat dich-ter op te zitten en zal proberen de universitaire ‘planners’ enige realiteitszin bij te brengen. [email protected]

flosKe sPieKsMA (universitAir belAng) Al vele jaren ben ik lid van de Leidse universitaire gemeen-schap: eerst als studente Spaans en Wiskunde, vervolgens als pro-movenda en universitair docent aan het Mathematisch instituut. Daarnaast ben ik een aantal ja-ren lid geweest van de Faculteits-raad W&N. In deze functie heb ik er altijd naar gestreefd beoogde maatregelen tijdig en grondig te bespreken met de `werkvloer’ en de belangen dezes zo goed mo-gelijk te behartigen. Mijn motto daarbij is `mens academica sana in corpore universitatis sano’. Er vanuit gaande dat de primaire doelen van de universiteit onder-zoek en onderwijs zijn, lijken de vooruitzichten van deze `mens’ momenteel zwaar onder druk te staan. Graag wil ik mij als UR-lid en lid van Universiteit Belang inzetten voor de gezondheid van onze prachtige academie. [email protected] MArgriet suiJten (AbvAKAbo)Ik werk bij het Academisch Ta-lencentrum als docente Frans en coördinator Vreemde Talen. In de UR ga ik mij inzetten voor een stabiele en inspirerende werkomgeving voor alle me-dewerkers van de Universiteit Leiden. Dit betekent dat we in ieder geval moeten streven naar baanbehoud, beheersing van de werkdruk en mogelijkheden voor scholing en promotie. Voor werk-nemers zijn dit voorwaarden om te komen tot goede prestaties die nodig zijn om kwalitatief hoogstaand onderwijs binnen de Universiteit Leiden te reali-seren. Daarnaast wil ik mij in de UR nog in het bijzonder inzetten voor meer mogelijkheden voor internationale samenwerking op het gebied van wetenschap-pelijk onderzoek en onderwijs. [email protected]

8 Mare · 20 september 2012

Leden Universiteitsraad Leiden 2012 - 2013

Page 9: Mare, jaargang 36, nr. 3

De prijs voor een Maretje be-draagt €8,– per 30 woorden, op-gegeven via [email protected] uiterlijk t/m maandag 16.00 uur. Maretjes aangeboden voor commerciële doeleinden worden niet geplaatst, evenmin als Maretjes waarin zaken wor-den aangeboden die de waarde van 4.500 euro te boven gaan.

Doe iets met je kennis. Help een leerling op streek in 1 uur per week. In Leiden-Noord hebben 37 basisschoolleerlingen bijles no-dig, waarvan zes met vergoeding van €5,- en één van €10,- per les. In Leiden-Zuid 15 basisschool-leerlingen, waarvan vijf met ver-goeding van €5,-. Hulp is nodig bij rekenen, begrijpend lezen, woor-denschat en spelling. Acht brug-klassers uit Leiden-Noord zoeken hulp bij Nederlands, wiskunde en huiswerkbegeleiding. Ook hulp gezocht voor: Marokkaans meisje, Engels, Nederlands, 4vmbo; So-malisch meisje, lezen, woorden-scaht, praktijkschool; Marokkaans meisje, Engels, 4vwo; Marok-kaanse jongen, wiskunde, Engels, 2vmbo-TL; Marokkaanse jongen, Nederlands, Engels, 4vmbo. Bij-les in Onderwijswinkel, buurthuis Vogelvlucht, of bij leerling. Ook zoeken wij vrijwilligers voor bijles/huiswerkhulp op twee basisscho-len en op het woonwagencentrum Trekvaartplein, Leiden. Onderwijs-winkel, Driftstraat 77, ma, woe en do, 15-17u. Tel: 071-5214256. Ons e-mailadres is [email protected]

Alle oud-bestuursleden van de M.F.L.S. (Medische Faculteit der Leidse Studenten) zijn van harte welkom op de oud-besturendag op 10-11-2012 ter ere van het 100-jarig bestaan van de vereni-ging. Aanmelden/info: mail naar [email protected].

Badminton. Juist nu! Open avon-den BV Drive: maandag 17 en 24 september, 20:00 - 22:00 uur, Vijf Meihal, Boshuizerlaan 3. www.bvdrive.nl, [email protected]

Twee wedsTrijden rond inTernaTionalisering en diversiTeiT

1 en 2 november staan bij de Universiteit Leiden in het teken van de Diversiteit. Maak het verschil en doe mee aan de Columnwedstrijd en/of aan de wedstrijd voor het beste Cultural Interaction Initiative.

KosmopoliTische universiTeiT Bij de Universiteit Leiden kom je mensen tegen met verschillende

achtergronden, met verschillende culturen, nationaliteiten en talen. Dat maakt onze universiteit tot een kosmopolitische universiteit waar

we trots op zijn. We zijn ervan overtuigd dat diversiteit excellentie bevordert. Daarom willen we alle studenten en medewerkers de

kans bieden om daadwerkelijk het verschil te maken en mee te doen aan één van de wedstrijden, meedoen aan allebei mag ook!

mooie prijzen winnen Met beide wedstrijden zijn mooie prijzen te winnen.

Zo wordt de winnende column gepubliceerd op de universitaire website en ontvangen de drie winnaars een bedrag van

respectievelijk 250, 150 en 100 euro. Het beste Cultural Interaction Initiative wordt daadwerkelijk

uitgevoerd door benutting van een geldbedrag uit het Van Bergen Fonds ter hoogte van maximaal 5.000 euro.

De winnaars worden bekendgemaakt op het symposium

‘Jij maakt het verschil’ op 1 november 2012.

Meer info op: http://nieuws.leidenuniv.nl/dossiers/diversiteit/

morgen zijn we er nog dichterbij

KWF Kankerbestrijding zorgt voor minder kanker, meer genezing en een betere kwaliteit van leven voor patiënten.

Kijk vandaag nog op kwfkankerbestrijding.nl om te zien wat ú kunt doen.

Maretjes

20 september 2012 Mare 9

Prof.dr. R.E. Breuker zal op vrijdag 21 september een ora-tie houden bij zijn benoeming tot hoogleraar bij de faculteit der geesteswetenschappen met als leeropdracht Koreastu-dies.V.R. Janssen zal op dinsdag 25 september om 13.45 uur pro-moveren tot doctor in de So-ciale Wetenschappen. De titel van het proefschrift is ‘Effects of a self-regulation lifestyle program for post-cardiac reha-bilitation patients’. Promotor is Prof.dr. C.M.J.G. Maes.J.A. Bomhoff zal op dinsdag 25 september om 15.00 uur promoveren tot doctor in de Rechtsgeleerdheid. De titel van het proefschrift is ‘Two Dis-courses of Balancing’. Promo-toren zijn Prof.mr. M.V. Polak en Prof.mr. J.H. Gerards (Radboud Universiteit Nijmegen).A.J.S. Houben zal op dinsdag 25 september om 16.15 uur promoveren tot doctor in de Geneeskunde . De titel van het

proefschrift is ‘Autotaxin, bio-chemical and functional stu-dies’. Promotor is Prof.dr. W.H. Moolenaar.J.L.J.A. Mans zal op woens-dag 26 september om 11.15 uur promoveren tot doctor in de Archeologie. De titel van het proefschrift is ‘Amotopoan Trails: A recent archaeology of Trio movements’. Promotor is Prof.dr. C.L. Hofman.M.A. Kishe-Machumu zal op woensdag 26 september om 13.45 uur promoveren tot doc-tor in de Wiskunde en Natuur-wetenschappen. De titel van het proefschrift is ‘Inter-guild differences and possible cau-ses to the recovery of cichlid species in Lake Victoria, Tan-zania’. Promotor is Prof.dr. M.K. Richardson.C. van Solingen zal op woens-dag 26 september om 15.00 uur promoveren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘The Role of MicroRNA-126 in Vascular

Homeostasis’. Promotoren zijn Prof.dr. A.J. van Zonneveld en Prof.dr. A.J. Rabelink.J.L. Dikken zal op woensdag 26 september om 16.15 uur promoveren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘Gastric cancer: staging, treatment, and surgi-cal quality assurance’. Promo-toren zijn Prof.dr. C.J.H. van de Velde en Prof.dr. M. Verheij (VU A’dam).T.P. Cogliati zal op donderdag 27 september om 10.00 uur promoveren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘Study and retina allotransplantation of porcine ciliary epithelium (CE)-derived cells’. Promotor is Prof.dr. A.K. Raap.E.A. Mastop zal op donder-dag 27 september om 11.15 uur promoveren tot doctor in de Sociale Wetenschappen. De titel van het proefschrift is ‘On postural reactions: contextual effects on perceptions of and

reactions to postures’. Promo-tor is Prof.dr. E. van Dijk.J. Balderas Domínguez zal op donderdag 27 september om 13.45 uur promoveren tot doctor in de Geestesweten-schappen. De titel van het proefschrift is ‘Discursos y nar-rativas sobre violencia, miedo e inseguridad en México: El caso Ciudad Juárez’. Promotor is Prof.dr. P. Silva.D.A.J. Suurland zal op don-derdag 27 september om 15.00 uur promoveren tot doctor in de Rechtsgeleerdheid. De titel van het proefschrift is ‘Secular totalitarian and Islamist legal-political philosophy’. Promotor is Prof.dr. A. Ellian.B. Pohl zal op donderdag 27 september om 16.15 uur pro-moveren tot doctor in de So-ciale Wetenschappen. De titel van het proefschrift is ‘‘But We Have To Do Something’. The Drivers Behind EU Crisis Ma-nagement Operations’. Promo-tor is Prof.dr. R. de Wijk.

Academische Agenda

Maretje extra

Maretjes-extra zijn bedoeld voor semi-commerciële instanties. De prijs voor een Maretje-extra is €23,– incl. BTW voor elke vijfen-dertig woorden. U kunt deze ad-vertenties uiterlijk op de vrijdag vóór het verschijnen van Mare opgeven bij Bureau van Vliet B.V., postbus 20, 2040 AA Zandvoort, telefoon 023-571 47 45. E-mail: [email protected]

Bestuurservaring opdoen of inzetten voor een leuke, actieve organisatie die aan de weg tim-mert op veel maatschappelijke terreinen in Leiden en de regio? Affiniteit met homo- en transza-ken? Word bestuurslid van COC Leiden! Meer info: www.coclei-den.nl

ADVERTENTIES

Page 10: Mare, jaargang 36, nr. 3

Crooks are taking advantage of the housing shortage by offering non-existent accommodation. “If it’s too good to be true, it probably is.”

By Petra Meijer There are some three thousand students looking for a place to live in Leiden this September. Hundreds of auditions for room, selections based on bra size or attitude, dirty kitchens, small stuffy rooms - it is not really anybody’s idea of fun.

And then there it is: a marvellous apartment, affordable, in the centre, private kitchen with dishwasher and all mod cons, AC, washing machine, fully furnished and complete with 34-inch LCD television with DVD player; smoking is permitted, pets are welcome – all for 400 Euros a month.

“If it’s too good to be true, it probably is”, remarks Celeste Overbeek (21). This Medical student discovered, in advertisement on Kamertje.nl, an amazing apartment on Groenesteeg for 475 Euros per month. When she tried to make arrangements to view it, the owner

turned out to be in England. “The apartment was locked and he had taken the key with him, because, he said, he didn’t trust housing agencies and he preferred direct contract with the tenant. He looked after the house very carefully, and didn’t trust everybody. If the apartment proved to be disappointing compared to the pictures, he would refund my money. After all, he didn’t want to misrepresent the facts. That’s how he manipulated me.”

Overbeek was filled with misgivings after the first email. “The man kept on saying how honest and reliable he was. That made me suspicious.” When she stopped responding, he kept on pressing her. “He wrote: ‘So you are going to send me the money without viewing the flat?’ - that’s when I was sure it was a scam.”

Leonie Winkhardt (21) is reading German, and also ran into “a man from England”. “The man, Brett Dahoe, said that his 25-year old daughter Lisa had been to university in Leiden and that they had bought this flat for her. She was back in England now. The email contained

plenty of details, like, he proudly told me that he was about to become a grandfather. I thought it was rather sweet.” Because he couldn’t come to the Netherlands to hand over the key, everything was to be settled via TNT who would act as a third party and give her the key after the transaction. They would also look after the tenant’s money until the tenant had the key. Just to be safe, Winkhardt went round to the TNT office, where she was told that TNT did not offer any such service. “I was really disappointed: I had already arranged my housewarming party.”

Winkhardt discovered other students with similar experiences on the Internet. “We had all received the same email. Sometimes the man was called Brett Dahoe, or else Tony Thomson or John Smith, and Lisa was sometimes Sabrina or Wendy, but the rest of the story was exactly the same.” Besides Leiden, the flats were offered in Amsterdam, Utrecht, Eindhoven and Groningen. The blacklists on the Internet are endless; Winkhardt even found the emails on Swiss forums.

Nisse Benhaddaoui (24), who is

doing Master’s degree in Journalism and New Media, can concur that the fraudsters also operate outside Leiden: she missed out on her ideal apartment in Amsterdam’s “Nine Streets”. “Such a good location, and it was relatively cheap too. The owner said I could have the flat if I transferred the money in advance. The emails were written in poor English and were full of errors. I soon realised that it was bullshit.” After Googling for only a few moments, Benhaddaoui found a blacklist that mentioned the email address that had been used.

Kamernet confirms that there are crooks operating throughout the country at the moment and recently sent an email to its members with a warning and a few examples and tips. Winkhardt adds: “If someone reports a fake advertisement, Kamernet removes it from the site, but new ones are added just as quickly. I saw two online only this morning, and I’m certain it’s the same crook.” Overbeek explains: “They are taking advantage of the fact that everyone urgently needs somewhere to live. I feel especially bad for first-years.”

According to Marco Leeuwerink, Hollands Midden Police Force’ communications manager, it is quite difficult to assess the scale of the fraud. “If the students haven’t transferred any money, they don’t report anything to the police. And if they do, they often report it in their former town, which makes it hard to get a complete picture. So we don’t actually know what the scope of the problem is.”

According to police spokesman, Yvette Verboon, in Leiden, three instances of fraud have been repor-ted to the police in recent months, including a report of the “landlord” in England. She does not consider that a large number. “Housing scams are always rife in Septem-ber.” She had not heard of black-lists on the Internet. The police do not see any significance in the fact that for every reported scam, there are probably dozens of victims who didn’t transfer the money. “It’s not a punishable act - you can’t do any-thing until you have actually lost your money. You can’t accuse eve-ryone who has a cheap flat to let of fraud.”

Right in the centre! Really cheap! (Just transfer your cash to an overseas landlord)

The Chinese government keeps a watchful eye on its citizens’ Internet use, but it can’t get rid of the critical voices of half a million surfers.

By Vincent Bongers “It’s quite strange”, says German university lecturer Florian Schneider, who is doing research into Chinese media, information technology and culture in Leiden. “Usually, the government press agency issues updates on the activities of important people.”

But it has issued absolutely nothing on Vice President Xi Jinping who seems to have vanished off the face of the earth. Nothing has been heard of this bigwig in more than a week though he is the most

likely candidate for the nation’s new leader. “Immediately, rumours abounded on all sorts of blogs and on Weibo, the Chinese Twitter. Is there some power struggle in the Communist Party? Actually, I doubt that - he’s probably ill. But this “silence” tactic is certainly remarkable; it just encourages speculation. I really wonder who decided to follow this course.” The Communist Party’s propaganda machine has changed considerably over that past decades, according to Schneider.

“Previously, it was: this is the story and you better believe it. Now it is more of a PR operation. The country’s leaders have to steer public opinion in the right

direction.” Schneider has been awarded a

Veni grant from the Netherlands Organisation for Scientific Research to conduct research into Chinese Internet culture. “I’ll mainly be focussing on nationalism: what do the Chinese think about their country and their identity?”

At the moment, Japan and China are arguing about a few uninhabi-ted islands. “They are the Diaoyu islands (Japanese name: Senkaku). The private owner has sold them to Japan, but China is claiming them on historical grounds. The debate is in full swing online and you can see the discussion evolving into an identity issue: who are we and what’s our status in the world? It’s

interesting to follow the discussion on the Internet between nationalist hard-liners and cosmopolitan Chi-nese. I’d like to know whether it is very arbitrary or whether there is a clear system to the debate.

“China has half a billion Internet users but the government interfe-res intensively and censures its use. However, it’s impossible to monitor on all the critical blogs; there just isn’t the manpower to do that.

“Moreover, I can’t see any one particular policy. The authorities hound artist and political acti-vist Ai Weiwei, but not the writer, pop star and rally driver Han Han, whose hugely popular blog is full of criticism of the Party.”

Bloggers who express their opini-

ons of the party are not often taken offline “because that generates bad publicity. But they have to deal with ‘commenters’ in the government’s pay, who try to disprove what is said in the blog and torpedo the blog that way.”

Weibo-users also have to submit their personal details if they want to register. “They are watched, but that doesn’t mean that everyone with an opinion immediately at-tracts the interest of the police.”

However, perhaps the govern-ment is deliberately choosing not to address certain blogs. “They’re allowing people to vent their frus-tration. I suppose they prefer them to be angry at their desks than caus-ing havoc in the streets.”

They prefer angry people at their desks

Fantastic room to let!

10 Mare · 20 september 2012

English page

Photo Stock.xchng.

Page 11: Mare, jaargang 36, nr. 3

F I L MTRIANONTeddagelijks 18.45 + 21.30 + za, zo, wo 14.15Tous ensembleza, zo + wo 14.30Intouchablesdagelijks 18.45 + 21.30 Brave 3D NLza, zo, + wo 14.15The Dark Knight Risesdagelijks 20.30LIDOMadagascar 3 3D NLza, zo + wo 14.30The Possessiondagelijks 19.00 + 21.30Ice Age 4 3D NLza, zo + wo14.30De Verbouwingdagelijks 18.45 + 21.30ParaNorman 3D NLza, zo + wo 14.30The Expendables 2dagelijks 21.30The Bourne Legacydagelijks 18.30 + 21.30Simon and The Oaksdagelijks 18.45 + 21.30KIJKHUISTo Rome with Lovedagelijks 18.45 + 21.15Shadow Dancerdagelijks 19.15A Royal Affairdagelijks 21.45

M U Z I E K LVCTriplex FestivalVr 21 september 20.30u €10,-Klikk 5 Years!Za 22 september 23.00u €12,50Jan Akkerman & My BrainboxDo 27 september 20.00u €17,50Q-BUSSène PercuVr 21 september 20.30u €10,-Kelly Joe PhelpsDi 25 september 20.30 €10,-DE TWEE SPIEGHELSFrans Heemskerk TrioVr 21 september 21.00uFloriaan Wempe and FriendsZa 22 september 16.00uMarzio Scholten TrioZo 23 september 16.00uJamsessie o.l.v. Ewald EbingMa 24 september 21.00uRAVENHORSTNationale Burendag: Stukafest i.s.m. SLS WonenZa 22 september 16.00u gratisB PLUS CLunchconcert: Sara Gutiérrez Redondo en Federico Mosquera MartinezDo 27 september 12.00u €4,-

T H E AT E RLEIDSE SCHOUWBURGDok kwartet & Quator VoceZo 23 september 11.30u vanaf €9,70IMPERIUMTHEATERAugustus: OklahomaDo 27 september 19.00u €16,-

D I V E R S E NSCHELTEMA COMPLEX E.A.KunstrouteZa 22 en zo 23 september 12.00u-18.00uNOORDERSTRAAT 1Luister en Huiver – Wandeling met Stichting Peen en UiVr 21 en Za 22 september om 20.00uHORTUS BOTANICUSPlantenolympiadet/m 1 oktober 2012LEIDS WEVERSHUISDrukdrukdruk!t/m 21 oktober 2012HET LEIDSE VOLKSHUISExpositie Schilderijen en beeldent/m 3 november 2012MUSEUM VOLKENKUNDEDe verborgen tuin: Juwelen uit Indiat/m 6 januari 2013LAKENHALParelen in kunst, natuur & dans16 september t/m 13 januari 2013

Zaterdag en zondag openen Leidse Kunstenaars hun ateliers voor het publiek. ‘In één weekend vervallen alle twijfels over het bestaansrecht van kunst.’DOOR MARLEEN VAN WESEL Tientallen Leidse kunstenaars proberen stads-genoten dit weekend hun ateliers binnen te lokken, bijgestaan door singer-songwriters en theatergezel-schappen. Degenen die geen toegan-kelijk atelier hebben, strijken met hun kunstwerken neer op bijzondere locaties, zoals het Plantsoentheater of het 50 KV-station, een oud indus-trieel pand aan de Flemingstraat dat leegstaat en normaal gezien herme-tisch afgesloten is voor publiek. Ook het monumentale spinnerijgebouw Nieuwe Energie aan de 3e Binnen-vestgracht doet mee.

‘Sommige mensen komen eigen-lijk vooral voor de monumentale panden waarin geëxposeerd wordt. Anderen komen op de muzikanten af,’ vertelt beeldend kunstenares Resi van der Ploeg. ‘Hoe dan ook is het een mooi zicht als er in deze tijd van cultuurbezuinigingen op een middag ineens vijfhonderd fietsen voor Haagweg 4 staan. Alle twijfels over het bestaansrecht van kunst vervallen dan voor een weekend.’ Een van de ateliers in de voormalige ambachtsschool aan de Haagweg is haar eigen werkplek. Ze was de af-gelopen jaren al vaker betrokken bij de Kunstroute.

De handigste startplek is komend weekend het Scheltema Complex. Daar kun je namelijk een routeboek-je krijgen en er zijn documentatie-mappen over het werk van de deel-nemende kunstenaars in te zien. Ook worden daar, bijna live aangeleverd, foto’s geprojecteerd van fotografen op de route. ‘Daarna snel door naar Galerie de Pieter, aan de Breestraat’, stelt Van der Ploeg voor. ‘Daar is een overzichtstentoonstelling te zien, waarvoor alle deelnemers één kunst-

Interessant kijken hoeft nietKunstroute voert langs negentig locaties

bereikten, want in Leiden was am-bitie verdacht. De Singel lag er als een strop omheen, om het laatste beetje lucht eruit te persen. In Lei-den moet je altijd uitleggen wat je er kwam doen, want Leiden was alleen voor de echte Leidenaren. De werk-lozen en de types die zo uit een Jan Steen waren weggelopen. Mensen met hersens hadden niets te zoeken in Leiden.’

Zoals het sportjournaal vooral over winnaars bericht, zo is één van de belangrijkste bestaansredenen van literatuur om te vertellen over wat er mis kan gaan in een mensen-leven. En mislukkingen, voortvloei-end uit omgeving en gesteldheid, dat is het materiaal waaruit Herman Stevens (1955) zijn zevende roman heeft gevormd. In Gloriejaren wordt de lezer voorgesteld aan een vrien-dengroep in Kralingen. Ze staan op de drempel van de volwassenheid. Alleen nog het eindexamen halen en dan kunnen de wensbeelden werkelijkheid worden. Dromen over

Eenzaam in Leiden Roman over gedraal op de drempel van de volwassenheid

Opgroeien gebeurt vanzelf maar is lang niet voor iedereen vanzelf-sprekend. In zijn nieuwe roman Gloriejaren beschrijft Herman Stevens hoe ondankbaar het is om 18 te zijn.

DOOR THOMAS BLONDEAU ‘Jullie zullen opinie- en bewindsleiders worden, strategen en activisten, jullie zullen verantwoordelijke wereldburgers worden en veranderingen brengen in de wereld om jullie heen.’

Dat stond te lezen in het studen-tenhandboek dat verspreid werd bij de opening van het University Col-lege twee jaar geleden. Studeren doe je niet langer omdat het zo hoort of omdat je een baan wilt, maar omdat het je roeping is.

Vergelijk deze agitprop eens met de volgende kenschets: ‘Leiden was een benauwde stad. Een paaldorp voor intellectuele poolreizigers die allemaal afhaakten voor ze de pool

buitenlandse reizen, een glamour-bestaan als gangster, de wetenschap in, een jaar lang negentiende-eeuws zuipen als student in Leiden. Alleen Wiel, het vriendje van de ambitieu-ze en dromerige Zina, ziet zichzelf vooral als toeschouwer van het ver-lopen van de tijd.

Stevens heeft uit zijn eigen Leidse studententijd geput en zoals het bo-venstaande citaat laat zien, hebben die beschrijvingen meer te maken met moedeloosheid dan met het intrinsieke geluk van de kennisver-rijking. Volwassen worden is een onontkoombare opdracht die met het verlies van idealen gepaard gaat. Geen uitzonderlijk inzicht maar het is Hermans verdienste dat hij het nauwgezet en haast onverdraagbaar realistisch optekent. Traag, haast on-merkbaar, vallen hun toekomstdro-men één voor één weg. Meestal niet al te dramatisch en dat maakt het net zo schrijnend. Als lezer snak je soms naar wat opgetogenheid tussen al de schemerige ellende. Wanneer Zina

plotsklaps naar de VS reist om haar vakantieliefde op te zoeken, is dat dan ook een verademing. Maar het leven wacht niet.

Stevens heeft geen zwartgallig maar een bij wijlen onverdraag-zaam eerlijk boek geschreven. Zeer geschikt voor die eerstejaars die ondanks alle borstklopperij van universiteit of vereniging, zich toch verdraaid eenzaam voelt op zijn stu-dentenkamertje. Welkom, dit is later.

Herman Stevens, Gloriejaren, Prometheus, 272 pgs. € 19,95 Lezing Herman Stevens, Selexyz Kooyker, zo. 23 sept, 14 u, gratisreserveren via klantenservice. [email protected]

werk hebben aangeleverd. Zo kun je snel zien wat jou aanspreekt en waar je moet zijn dit weekend. Er zit wel enige logica in de volgorde, dus je zou de route kunnen fietsen. Hoe-wel, dat krijg je nooit in één weekend voor elkaar.’

De meeste exposities zijn een-malig. Zo gaan aan de Haagweg verschillende atelierdeuren open om het werk van pas afgestudeerde Leidse kunstenaars te tonen en in het voormalige drukkerijpand Sijthoff aan de Douzastraat is het werk van

Linda K. Anderson, Jacqueline Borg, Wik de Jong, Jan de Boon en Jaco-mien le Maître te aanschouwen.

Naast beeldende kunst zijn er ook allerlei interactieve projecten, zo-als Het Loket van Simone de Jong. ‘Daar vind je niet wat je verwácht aan een loket, maar wat je stiekem hoopt te horen en te zien.’ Het Loket is opgesteld in De Jongs atelier aan de Nieuwe Rijn. ‘Maar mis ook de randen van de stad niet’ adviseert Van der Ploeg tenslotte. Het groot-ste deel van de route loopt weliswaar

door het centrum, maar ook de Bio-diversiteitstuin bij Naturalis doet bijvoorbeeld mee.

Van der Ploeg: ‘Bij de Kunstroute hoef je niet zo interessant te kijken als wanneer je normaal gezien een galerie binnenstapt. De drempel ligt wat lager. Behalve bij de ateliers aan Haagweg 4 dan. Daar ligt de drempel letterlijk wat hoger, want je moet via het raam naar binnen klauteren, zo-als de eerste krakers dat deden.’

www.kunstrouteleiden.nl

Cultuur

20 september 2012 · Mare 11

Agenda

Edelsmeden tijdens de vorige editie van de Kunstroute Foto Floren van Olden

Page 12: Mare, jaargang 36, nr. 3

‘Kopers zijn het grote gevaar’José Pedro Moure Sanchez (24), master European StudiesHuis: De Keet, Rijnsburgerweg 35Kamer: 55 m2

Betaalt: 187 euro incl.Bewoners: 5

Hoe kom je aan deze kamer?‘Dat is best bizar. Ik zag op Kamernet dat er een kamer vrijkwam in deze anti-kraak villa. Eenmaal in Leiden bleek dat ik het huisnummer niet had opgeschre-ven. Ik liep over de Rijnsburgerweg en zag ergens een ‘te koop’-bord in de tuin staan. Daar heb ik op goed geluk aange-beld. Binnen bleek de kamer gevuld met meer dan dertig geïnteresseerden. “Dat gaat hem niet worden”, dacht ik nog. Iedereen wil hier wel wonen.’

Waarom kozen ze jou?‘De meeste mensen praten tijdens het

hospiteren alleen maar over zichzelf. Ik luisterde naar wat de huisgenoten zoch-ten. Die informatie kon ik vervolgens ge-bruiken bij hoe ik mezelf presenteerde. Je moet een balans vinden tussen jezelf zijn en een leugentje voor eigen bestwil. Zo vertelde ik gek te zijn op kaarten, toen ik hoorde dat de jongens dat graag deden. Ik heb eigenlijk een hekel aan kaarten, dus het is een bekend grapje hier in huis. “Hey, José, ga je mee kaar-ten? Daar houd je toch zo van?”‘

Wat is er zo bijzonder aan het huis?‘Het is een authentiek pand van de beroemde architect H.J. Jesse, vol prach-tige details. Het huis bevat ruim twintig kamers. De bovenste verdiepingen ge-bruiken we niet eens. We wonen er met z’n vijven en hebben dan ook allemaal

twee kamers. Mijn slaapkamer heeft een soort koepeldak en mijn woon-kamer heeft een prachtige schouw, paneeldeuren en boogramen.’

Wat zeggen mensen als ze hier binnenkomen?‘Ze kunnen het eigenlijk niet goed geloven. Ik was ook euforisch toen ik hoorde dat ik de kamer kreeg. Maar na de eerste roes went het toch. Het is fijn als er mensen langskomen, dan besef je weer hoeveel geluk je hebt.’

Wat zijn de nadelen?‘Vrienden en disputen verzinnen al snel wat voor gave feestjes je hier kunt geven. Dat kan niet. Het huis moet altijd netjes zijn voor eventuele bezichti-gingen. Eens per maand wordt het

daarom sowieso gecontroleerd, maar de controleurs staan ook regelmatig onverwachts op de stoep. We houden ons rustig. Niemand wil het risico lopen hier te worden weggestuurd.’

Wat gebeurt er als het huis wordt verkocht?‘Dan staan we binnen een paar dagen op straat. In het begin kreeg ik het bij elke bezichtiging benauwd. Je ziet potentiële kopers als “het grote gevaar”. Inmiddels weet ik dat het met zo’n vaart niet loopt. Het pand staat al sinds 2008 te koop. Pas als ik bepaalde gezichten meerdere malen zie, neemt de spanning toe. Het is eigenlijk een soort loterij. Je hoopt op een goede bingokaart.’

DOOR PETRA MEIJER

Biertje?‘Dit is de ruimte waar gefeest kan worden. Vanzelfsprekend kun je hier heel veel biertjes drinken. Lopen jul-lie even mee? Dan gaan we naar de volgende ruimte. Dit is de eetzaal. Bij het eten worden natuurlijk een hoop biertjes genuttigd. heeft iedereen het gezien? Dan gaan we nu door naar de gezelligheidsruimte. Hier kun je met een biertje neerploffen op de bank, en tot slot: hier hebben we de wc’s. Hier kun je je verstoppen op het toilet en stiekem een biertje drinken mocht dat nodig zijn.’

Zo zagen de rondleidingen op de studentenverenigingen er ongeveer uit. Bier was veruit het meest ge-bruikte woord van de dag. Het drinken begint, zo heb ik mij laten vertellen, ’s ochtends vroeg als iedereen uit de kroeg of van zijn of haar vereniging afkomt en gaat de hele dag door. Rond een uur of elf krijgen meerdere men-sen last van een ‘katermomentje’ en wordt er heel even iets anders gedron-ken, maar al snel wordt het drinken hervat als middel tegen de stekende hoofdpijn.

Studenten schijnen gemiddeld 16 glazen alcohol per week te drinken. Voor mannen is dit gemiddeld 20 glazen per week, en voor vrouwen ligt dit getal rond de 8. Maar als je lid bent van een studentenvereniging ligt het gemiddelde aantal glazen op de 23 (mannen 27 en vrouwen 12). De overheid vindt dat dit buiten pro-portie is, en daarom is er sinds kort een verplichte cursus (de zogeheten IVA-cursus) voor alle leden van een studentenvereniging die achter de bar willen staan. Barleden zijn van nu af aan verplicht om met de grenzen van hun leden rekening te houden. Deze cursus is gratis, dat dan weer wel.

In vroeger tijden vond men het juist erg fijn wanneer studenten veel bier dronken. Ik citeer bierbrouwer Harm Heggers: ‘In 1575 werd in Leiden een universiteit gesticht, met als belang-rijke achterliggende gedachte dat de enorme drankinname van studenten goed zou zijn voor de inkomsten van de stad. Toen heeft de stad, heel be-rekenend, want Hollanders blijven na-tuurlijk kooplui, besloten veel geld te investeren in het oprichten van de uni-versiteit, om vervolgens via de bier-verkoop dat geld weer terug te halen.’

Maar tijden veranderen, en te-genwoordig wordt het drinkgedrag van studenten niet meer zo op prijs gesteld. Toch wil ik de studentenver-enigingen en de stad Leiden een hart onder de riem steken. Ze hoeven ab-soluut niet te vrezen voor hun omzet. We moeten namelijk niet vergeten dat de eerste generatie comadrinkers de komende jaren gaat studeren. Blijft alleen de vraag over of zij nog genoeg hersencellen hebben om hun studie-punten te kunnen halen.

MAAIKE LOMMERSE

12 Mare · 20 september 2012

Bandirah

MaaiKeyKamervragen

Foto Taco van der Eb