marek fertsch zarządzanie zapasami 1

Marek Fertsch Zarządzanie zapasami 1

Zapas – dobro materialne znajdujące się w ściśle określonej lokalizacji, którego ilość przekracza bieżące zapotrzebowanie.

Zapas tworzony jest zawsze dla określonego celu.

słownik APICS


Zarządzanie zapasami – część czynności realizowanych w przedsiębiorstwie związana z planowaniem zapasów oraz kontrolą i regulacją ich stanu.

słownik APICS


Cel zarządzania zapasami - minimalizacja kosztów zapasu przy zachowaniu pożądanego poziomu obsługi w procesie przepływu dóbr.


Cel zapasu – utrzymanie ciągłości dostaw przy założonym poziomie obsługi


Zarządzanie zapasami obejmuje: podejmowanie decyzji o asortymencie, wielkości i

terminie składania zamówień na odtworzenie zapasu

śledzenie, pomiar i korygowanie poziomu zapasów w zależności od zmieniającego się zapotrzebowania.


Zakres stosowania rozwiązań proponowanych przez zarządzanie zapasami:

Rozwiązania, jakie proponuje zarządzanie zapasami stosuje się zwykle w warunkach ciągłości zapotrzebowania i jego stabilności w czasie, gdy nie stosuje się zintegrowanego wspomagania informatycznego dla zarządzania przepływem dóbr.

Od tej generalnej zasady mają miejsce liczne odstępstwa.


Klasyfikacja zapasów: wg formy

• zapasy surowców

• Zapasy półfabrykatów (robót w toku)

• Zapasy wyrobów finalnych


Klasyfikacja zapasów: wg funkcji

• zapas antycypowany

- sezonowy

- promocyjny

- spekulacyjny

• zapas zabezpieczający (bezpieczeństwa)

• zapas dysponowany

• zapas w tranzycie

• zapas robót w toku – przedmiot zainteresowania sterowania produkcją

• zapas części zamiennych


Podstawowy model zapasu

ilość

to

Z max

Z inf

Zz

Z min

ND

t1 t2 czas

np

Informacja o koniecznościZłożenia kolejnegozamówienia


Ważne parametry związane z podstawowym modelem zapasu:

Cykl dostawy = t2 - t1

Cykl zużycia zapasu = t2 - t0

Zapotrzebowanie w cyklu dostawy ZD = Zt1 - Zt2

Zapas średni Zśr = Zz + NDśr / 2

Wskaźnik rotacji – częstotliwość obrotu zapasem

Rz =


Wielkość dostawyKoszty związane z wielkością dostawy

Koszty zapasy K3

K1+K2

noptWielkość dostawy

K1 koszty zamawiania

K2 koszty utrzymaniazapasu

K3


Wielkość dostawySkładowe kosztów zamawiania

Koszty płac personelu zajmującego się składaniem zamówień Koszty jednostek organizacyjnych zajmujących się składaniem

zamówień Koszty systemów informatycznych obsługujących składanie

zamówień


Wielkość dostawySkładowe kosztów utrzymania zapasu

Koszty personelu odpowiedzialnego za utrzymanie zapasu Koszty jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za utrzymanie

zapasu (pomieszczenia, budynki i budowle) Koszty „zamrożenia” kapitału


Wielkość dostawyWzór Wilsona

Nopt = 2 R x S

C x I

R - zapotrzebowanie danego okresu (najczęściej roczne)S - przeciętny koszt zamówieniaC - cena jednostkowa danej pozycji materiałowejI - koszt utrzymania zapasu jako ułamek dziesiętny ceny jednostkowej


Wielkość dostawyWzór Wilsona - warunki stosowania.

Zapotrzebowanie danego okresu jest znane i nie ulega zmianie w trakcie jego trwania

Zapotrzebowanie jest równomiernie rozłożone w czasie Cena jednostkowa danej pozycji materiałowej nie ulega w danym

okresie zmianie Cena jednostkowa danej pozycji materiałowej nie zależy od wielkości

zamówienia


Wielkość dostawy

Inne sposoby określania wielkości dostawy

stała wielkość partii

dostawa pokrywająca zapotrzebowanie stałego okresu

partia na partię

partia o minimalnym koszcie całkowitym (LTC)

stały rytm dostaw

równoważenie zapotrzebowania pomiędzy okresami (part – period – balancing)

algorytm Wagnera – Whitina

Literatura podstawowa: J. Orlicky „Planowanie potrzeb materiałowych” PWE Warszawa 1981


Zapas zabezpieczający

Poziom obsługi – pożądana wielkość (najczęściej wyrażana w procentach) pokrycia zapotrzebowania przez zapas w czasie i ilości zadowalającej odbiorcę.

słownik APICS

W logistyce większość zjawisk podlega rozkładowi normalnemu


Zapas zabezpieczającyCzynniki, które mają wpływ na przedwczesne wyczerpanie zapasu

ZWyjście

Przechowywanie-ubytki naturalne-zagubienia-uszkodzenia-błędne wydania(Z3)

Wejście

-opóźnione dostawy

- niepełne dostawy

(Z2)

- losowe zmiany zapotrzebo-wania (Z1)



Z1 – odchylenie standardowe zmienności zapotrzebowania jednostkowego x pierwiastek kwadratowy z cyklu dostawy x współczynnik poziomu obsługi.

Uwaga: Wzór poprawny tylko wtedy, gdy zmienność zapotrzebowania odpowiada rozkładowi normalnemu.



Z2 – odchylenie standardowe cyklu dostawy x zapotrzebowanie jednostkowe cyklu dostawy x współczynnik poziomu obsługi

Uwaga: Wzór poprawny tylko wtedy, gdy zmienność cyklu dostawy odpowiada rozkładowi normalnemu.



Z3 – średnia wielkość partii dostawy x współczynnik ubytków w trakcie przechowywania


System przeglądu ciągłego

1. Po każdej transakcji obliczany jest ZD

2. ZD porównywany jest z Zinf

3. Jeżeli ZD jest mniejszy niż Zinf , to wysyłana jest informacja o konieczności złożenia kolejnego zamówienia.


System przeglądu okresowego

1. Co pewien okres dokonywane jest sprawdzenie ZD


3. Jeżeli ZD jest mniejszy niż Zinf , to wysyłana jest informacja o konieczności złożenia kolejnego zamówienia.


System min – max1. Opiera się na systemie przeglądu ciągłego lub okresowego


3. Jeżeli ZD jest mniejszy niż Zinf to wysyłana jest informacja o konieczności złożenia kolejnego zamówienia.Informacja zawiera:

termin dostawy określony tak, by do momentu dostawy ZD

nie spadł poniżej Zmin

wielkość dostawy określoną tak, by w momencie dostawy ZD większy od Zmin


System dwóch lokalizacji

(skrzynek , worków)1. ND dzielona jest na dwie części

2. Każdą część umieszcza się w innej lokalizacji

3. Pobrań dokonuje się tylko z jednej części ND (zwykle większej)

4. Po wyczerpaniu się części ND z której dokonywano pobrań wysyłana jest informacja o konieczności złożenia kolejnego zamówienia.


System „sztuka za sztukę”

1. Po każdym pobraniu wysyłana jest informacja o konieczności złożenia kolejnego zamówienia

2. W informacji podana jest wielkość ZD


Cechy użytkowe i warunki stosowania

System przeglądu ciągłego

System przeglądu okresowego

System min - max

System dwóch lokalizacji

System „sztuka za sztukę”

Cechy użytkowe

Zmienna pracochłon-ność

Stała pracochłonność

Takie system wyjściowy

Niska pracochłonność

Ryzyko wyczerpania zapasu

Precyzyjna ciągła ewidencja

Ewidencja uproszczona

-”- Ewidencja uproszczona

Precyzyjna ciągła ewidencja

Warunki stosowania

Ciągłe, zmienne za-potrzebow.

Ciągłe stałe zapotrzebowanie

-”- Dopuszcza nieciągłość zapotrzebow.

Dopuszcza nieciągłość zapotrzebow.

10 < Nd / np,< 20 -”-

Elementy średnie

Elementy drobne

-”- Elementy tanie i łatwe w przechowywaniu

Elementy drogie

marek fertsch zarządzanie zapasami 1

Documents