Maria Skłodowska-Curie

ur. 7 listopada 1867 w Warszawie, zm. 4 lipca 1934 ) – pochodząca z Polski, wybitna francuska uczona, fizyk i chemik, dwukrotna noblistka.

Większość życia spędziła we Francji, gdzie rozwinęła swoją karierę naukową. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków – radu i polonu.

Po raz pierwszy została wyróżniona nagrodą Nobla z fizyki w roku 1903. Wraz z mężem i Henrim Becquerelem badała odkryte przez Becquerela zjawisko promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 roku z chemii za wydzielenie czystego radu.

Maria Skłodowska, początkowo z pomocą robiącego licencjat młodego chemika André-Louisa Debierne'a, rozpoczęła żmudną pracę rozdzielania rudy uranowej na pojedyncze związki chemiczne i poszukiwanie związku powodującego jej wysoką radioaktywność. Do zespołu tego dołączył później Pierre Curie. Badania te po 4 latach doprowadziły do odkrycia najpierw polonu, następnie dużo bardziej radioaktywnego radu, a także do wyjaśnienia prawdopodobnych przyczyn zjawiska radioaktywności jako efektu rozpadu jąder atomów. W 1903 r. Maria Skłodowska-Curie jako pierwsza kobieta w historii otrzymała stopień doktora fizyki.

Do dziś pozostaje jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych

Dzięki niej zaczęto prowadzić pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości.

Maria Skłodowska - Curie w czasie Pierwszej Wojny Światowej organizowała specjalne ambulanse do prześwietlania rannych. Z własnej inicjatywy zdobywa 20 samochodów i organizuje ruchome pogotowie z aparatami Roentgena. W lipcu 1916 roku jako jedna z pierwszych kobiet robi prawo jazdy, by móc prowadzić półciężarowy samochód. W starym samochodzie dociera do najbardziej zagrożonych pozycji pod Verdun. Jej pogotowie zna cały front, a francuscy żołnierze w aparaty rentgenowskie pojazdy zwano "małymi Curie". Przebadano w nich 10 tysięcy rannych. Oprócz pogotowia Maria Curie zakłada 220 stacji radiologicznych i kształci kadry do ich obsługi. Obsłużyły one ponad 3 miliony przypadków urazów wśród francuskich żołnierzy.

Ciekawostki Maria Skłodowska - Curie była bardzo skromną, pracowitą

i porządną kobietą. Podczas spotkania z prezydentem Polski, Stanisławem Wojciechowskim, Prezydent spytał:- Czy pamięta Pani jasiek, który mi pożyczyła na drogę, gdy jechałem z Paryża do Warszawy?- Pamiętam nawet, że pan mi go zapomniał zwrócić - odpowiedziała nasza uczona.

Maria Skłodowska - Curie chociaż jest uznawana za obrończynię kobiet, to nie popierała wszystkich nowości. Krótko przed śmiercią widząc nowe buty swojej córki zwraca się do niej:- Och moje biedactwo, jakież okropne obcasy. Nie, nigdy mnie nie przekonasz, że kobiety są stworzone do chodzenia na szczudłach.

Maria Skłodowska-Curie zmarła 4 lipca 1934 roku w alpejskiej klinice w Passy na aplazję szpiku, czyli zanik elementów krwiotwórczych w szpiku kostnym, spowodowany najprawdopodobniej wysokimi dawkami promieniowania pochłoniętymi podczas badań nad promieniotwórczością.

Rok 2011 jest rokiem Marii Skłodowskiej Curie.