2020

İlahiyat FakültesiMARMARA ÜNİVERSİTESİ

İlahiyat FakültesiMARMARA ÜNİVERSİTESİ

Tanıtım Kitapçığı

Handbook

Tanıtım Kitapçığı

Handbook

كتّيب تعريفي

Hazırlayan:

Hikmet Yaman

Arapça Tercüme:

Ömer Kelhüseyin

Baskı:

Seçil Ofset

Sertifika No: 12068

İstanbul 2019

3

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, 1959’daki kuruluşundan bu yana Türkiye’nin, akademik,

dinî, kültürel, ve sanatsal oluşum ve gelişimine çok yön-lü ve kapsamlı katkılarda bulunmaktadır. Fakültemizde gerçekleştirilen akademik çalışmalar, başta İslam dini olmak üzere tüm dinî ve kültürel hareketlerin doğru olarak anlaşılmasına yardımcı olmakta; böylece dinin, toplumun manevî gelişimine, toplumsal barış ve esen-liğin tesisine dönük katkısına destek sunmaktadır. Fakül-temiz, 160’den fazla akademik personeli ile dört lisans programında yaklaşık 2750 öğrenciye, yüksek lisans ve doktora prog-ramlarında da yaklaşık 1800 öğrenciye hizmet vermektedir. Eşsiz kütüphanesiyle Fakültemiz, lisansüstü öğrenciler ve araş-tırmacılar için vazgeçilemez bir öğrenim merkezidir. Mezunlarımız, Milli Eğitim Ba-kanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı başta olmak üzere, pek çok kamu kuruluşunda ve özel sektörde istihdam imkanı bulabil-mektedir. Akademisyen, öğretmen, yazar ve sanatkâr olarak kariyerlerine devam etme imkanına sahip olan mezunlarımız, Fakültemizi toplumumuzun pek çok kesiminde başarı ve gururla temsil etmektedirler.

Hedefimiz Fakültemizi gerek ulusal gerekse uluslara-rası ölçekte en iyi ilâhiyat fakültelerinden biri olma konu-munda istikrarlı bir şekilde tutmaktır. Bu vizyon çerçeve-sinde hareket ederek her geçen gün daha üstün kalitede eğitim verebilme fırsat ve imkanlarını araştırmaya devam

etmekteyiz. Fakültemizi tercih eden her öğrencinin, ken-di dinî anlayış ve yorumu nasıl olursa olsun, dinî mesele-lerin özünü anlamasını ve okuyup araştırarak, düşünerek, tahlil ederek, sorgulayarak, günümüz şartlarını da dikka-te alarak eğitim görmesini arzulamaktayız. Bizler, burada öğrendikleri eleştirel düşünme becerisiyle doğruyu ve yanlışı ayırt edebilen ilâhiyatçılar yetiştirmeyi kendimize görev bilmekteyiz. Kendilerini sürekli geliştirebilen, iyi ve faydalı olduğunu düşündükleri her kaynaktan istifade

edebilen, fikirlerinden ve düşüncelerin-den vazgeçmek zorunda kalmadan oku-yabilen, edindikleri özgüven ile başkaları-nı taklit etmek yerine insanlara rehberlik edebilecek düzeyde yüksek eğitim gör-müş bireyler yetiştirmekteyiz. Toplumu-muza sadece bilgi sahibi olan öğrenciler değil, bilgisini hayatına yansıtabilen, sağ-lam karakterli, samimi ve güvenilir, kısaca İslam’ın yetiştirmeyi hedeflediği bireyler yetiştirerek hizmet etmekteyiz.

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi yalnızca Tür-kiye için değil, Balkanlar’dan Kafkaslar’a, Ortadoğu’dan Avrupa’ya uluslararası bir referans kaynağıdır. Halkımızın gönlünde müstesna bir yeri olan bu güzide kurumun mensupları olarak bizler, öğrencisiyle ve hocasıyla, bu başarı ve gurur yolculuğunu daha ileri seviyelere taşı-mak için bütün gücümüzle çalışmaktayız. Fakültemizin mensupları zamanın ruhuna vâkıf olarak İslamî geleneği temsil etme gayretindedir. Zira “gelenek sadece külleri

DEKAN’IN MESAJI

4

savurmak değil, aynı zamanda ateşi canlı tutmaktır.” Di-nin sadece kitaplarda değil, hayatta olması gerektiğine inanmaktayız. Toplumla daha fazla buluşabilen, topluma daha kaliteli hizmet sunabilen bir İlâhiyat Fakültesi profi-lini hedeflemekteyiz.

Yukarıda ifade edilen hedeflere erişebilmek için Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, 21. yüzyılın hızla değişen şartlarını da dikkate alarak, din ile ilgili yüksek öğrenim sunan akademik kurumlar içerisindeki ulusal ve

uluslararası düzeydeki öncülük hizmetini bütün azmiy-le devam ettirmektedir. Umarım bu kitapçık, fakültemiz hakkında daha detaylı bilgi edinmek isteyenlere yardımcı olur.

Saygılarımla,Prof. Dr. Ali KÖSE

Dekan, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi

FROM THE DEAN

Since its establishment in 1959, the Faculty of Theology at the Marmara University has con-

tributed significantly to the formation and develop-ment of religious, educational, cultural and artistic life in Turkey. The Faculty’s academic work has helped provide an accurate understanding of all religious and cultural movements, especially the religion of Islam, and hence has supported religion to contin-ue the contribution to the spiritual development of society and its advancements towards peace and serenity. The Faculty has over a 160 teaching staff and nearly 2,800 students in its three undergradu-ate programs and 1,800 students in its three grad-uate programs. With a uniquely rich library, it is an important educational centre for graduate students and researchers. Graduates of the Faculty enjoy em-ployment opportunities under various state and pri-vate institutions, notably the Ministry of National Ed-ucation and the Presidency of Religious Affair. They also continue their careers as academics, teachers, authors and artists. These graduates successfully and proudly represent our Faculty in all areas of society.

We aim to make the Faculty one of the best

theology faculties on both the national and the in-

ternational sphere. Our vision is that of a Faculty of

Theology, which will provide a distinguished and a

high quality level of higher education. To attain this

goal the Faculty will make sure that each student

that chooses to get educated here, whatever her/

his religious educational background may be, be-

comes an individual who apprehends the core of

religious matters, and through reading, investigat-

ing, thinking, analysing, questioning, criticizing, and

taking current developments into consideration, is

able to use in practice what s/he learns in our con-

temporary society. Furthermore, our aim is to edu-

cate theologians who can differentiate between

right and wrong using the knowledge and ability of

critical thinking they acquire here and who can im-

prove themselves constantly by taking what is good

and beneficial from any source without surrender-

ing their own reason and will to the perspectives

of others. Hence, after graduating from this faculty

they will have the self-confidence that will enable

them to use the high-level education they receive to

5

guide others rather than blindly follow and imitate. Finally, our goal is to serve our society by training in-dividuals who are not only knowledgeable but also act in accordance with their knowledge, who are of good moral character, who are sincere and depend-able, and who are, in short, individuals the religion of Islam aims at raising.

To achieve these goals, the Faculty of Theology at the Marmara University, taking into the account the fast-changing conditions of the twenty-first century,

aspires to leadership in the competitive academic environment of institutions of religious higher ed-ucation both on national and international level. I hope that this booklet will be helpful to prospective students and others who would like to know more about the Faculty of Theology of Marmara University, Istanbul.

Sincerely,Prof. Ali KÖSE

Dean, Faculty of Theology of Marmara University

كلمة العميد

ــذ تأسيســها ــات فــي جامعــة مرمــرة من ــة اإللهي ســاهمت كلي

والدينيــة األكاديميــة البنيــة وتطويــر تكويــن فــي 1959 عــام

والثقافيــة والفنيــة، وكان لهــا دوٌر رائــد فــي هــذه المجــاالت فــي

تركيــا نتيجــة األعمــال العلميــة التــي تمــت فــي هــذه الكليــة والتــي

ســاعدت علــى فهــم الديــن اإلســامي بشــكل أساســي وعلــى

فهــم الحــركات الدينيــة والثقافيــة والــذي أدى بــدوره إلــى الوعــي

االجتماعــي الســلم وبنــاء المعنــوي الجانــب وتنميــة الدينــي

فــي مــن 160 عضــواً أكثــر التــي تضــم كليتنــا وتقويتــه. وإن

الهيئــة التعليميــة تقــدم الخدمــات العلميــة لمــا يقــارب 2750

طالبــاً فــي خمــس برامــج ليســانس و1800 طالبــاً فــي الدراســات

العليــا )الماجســتير والدكتــوراه(، كمــا تقــدم المكتبــة الضخمــة

فــي كليتنــا خدمــاٍت جليلــًة للباحثيــن وطــاب الدراســات العليــا.

تؤهــل كليتنــا طابهــا للعمــل فــي مجــاالت عــدة فخريجوهــا

ــة ورئاســة ــة أهمهــا وزارة التربي يعملــون فــي مؤسســات حكومي

الخــاص القطــاع فــي العمــل يمكنهــم الدينيــة، كمــا الشــؤون

ومتابعــة أعمالهــم ســواء كانــوا أكاديمييــن أو مدرســين أو كّتابــاً أو

ــا فــي المجتمــع أصحــاب مهــن مختلفــة ويقومــون بتمثيــل كليتن

ــز. بنجــاٍح وتمي

ونحــن إذ نعمــل نضــع نصــب أعيننــا هــدف جعــل كليتنــا

المحلــي المســتويين علــى اإللهيــات كليــات أهــم إحــدى

والعالمــي، والحفــاظ علــى ذلــك باســتمرار، وانطاقــاً مــن هــذه

التعليــم مســتوى تطويــر ورفــع علــى نعمــل جاهديــن الرؤيــة

ــم وتوجهــات ــت مفاهي ــزم. ومهمــا كان ــر كل يل مــن خــال توفي

6

الطــاب الدينيــة فــإّن منهجنــا فــي التعليــم يعتمــد علــى تدريســهم

والبحــث القــراءة نحــو وتوجيههــم الدينيــة المســائل جوهــر

والتفكيــر والتحليــل والتحقيــق فــي المواضيــع وفهمهــا بنــاء علــى

مــا تتطلبــه الظــروف المعاصــرة، وقــد اتخذنــا مــن تأهيــل طابنــا

علــى مهــارة التفكيــر النقــدي والتمييــز بيــن الصــواب والخطــأ

ــراٍد يطــورون أنفســهم ــى تنشــئة أف ــا األول، كمــا نســعى إل واجبن

ــي عــن ــد دون التخل باســتمرار ويســتفيدون مــن كل مصــدر مفي

آرائهــم وأفكارهــم اعتمــاداً علــى ثقتهــم بأنفســهم ال يقلــدون

بــل يســعون فــي إرشــاد وتعليــم النــاس. ال نهــدف إلــى تخريــج

ــل نســعى ــة فحســب ب أشــخاص لهــم إطــاع علــى مســائل معين

لتنشــئة أفــراٍد مخلصيــن موثوقيــن أقويــاء الشــخصية يعكســون

علمهــم علــى حياتهــم وباختصــار إنشــاء الجيــل الــذي يهــدف

إليــه اإلســام.

فــي مرجعــاً مرمــرة جامعــة فــي اإللهيــات كليــة تعــّد ال

البلقــان مــن البــاد لــكل هــي موّجهــٌة تركيــا وحســب وإنمــا

حتــى القوقــاز ومــن الشــرق األوســط حتــى أوروبــا فهــي مرجــع

عالمــي، ولذلــك نعمــل أســاتذة وطابــاً ليــل نهــار علــى رفــع

مســتوى هــذه المؤسســة العظيمــة التــي تحتــل مكانــة خاصــة فــي

ــع ــة مطل ــى هــذه الكلي ــكل شــخص ينتمــي إل ــا ف قلــوب مجتمعن

علــى روح وعصــره وحريــص علــى تمثيــل واســتمرار التــراث

اإلســامي، فالحفــاظ علــى التــراث ال يكــون بنشــره فحســب

بــل بالعيــش معــه وجعلــه حيــاً فــي مختلــف مجــاالت الحيــاة

العتقادنــا أن الديــن غيــر منحصــر فــي الكتــب، فهدفنــا هــو كليــة

إلهيــات تعيــش مــع واقــع المجتمــع وتقــدم خدمــات جليلــة لــه.

تبــذل كليــة اإللهيــات فــي جامعــة مرمــرة قصــارى جهدها من

ــا مســتمرة أجــل تحقيــق األهــداف المذكــورة ولذلــك فــإن كليتن

فــي ريــادة مؤسســات التعليــم الدينيــة علــى المســتويين المحلــي

ــار والعالمــي فــي القــرن الحــادي والعشــرين آخــذة بعيــن االعتب

المتســارع. الزمــن هــذا فــي الحاصلــة والتطــورات الظــروف

آمــل أن يكــون هــذا الكتيــب معينــاً للراغبيــن فــي الحصــول علــى

معلومــات كافيــة عــن كليتنــا.

مع تحياتي

األستاذ الدكتور: علي كوسه

جامعة مرمرة كلية اإللهيات

7

Marmara Üniversitesi Türkiye’nin en köklü yüksek eğitim kurumlarından biridir. Mazisi 1883’te ku-

rulan Hamidiye Ticaret Mekteb-i Âlîsi’ne dayanan Üniver-

sitemiz, 1982 yılında resmî olarak Marmara Üniversitesi

adını almıştır.

Üniversite statüsü kazandığı dönemde Marmara Üni-

versitesi’nde 10 fakülte, 8 enstitü ve 7 meslek yüksekoku-

lu bulunmaktaydı. Son derece hızlı bir gelişim gösteren

Üniversitemiz bugün 17 fakülte, 11 enstitü, 4 yüksekokul,

4 meslek yüksekokulu, 25 araştırma ve uygulama merkezi

ile bir hastaneyi bünyesinde bulundurmaktadır. Ülkemi-

zin en prestijli eğitim kurumlarından biri olmaya devam

eden Üniversitemiz, bilim, teknoloji, eğitim, sanat ve sağ-

lık alanlarında ulusal ve uluslararası platformlarda öncü

ve saygın projeler üretmektedir. Yaklaşık 3,400 akademis-

yen ve 77,800’den fazla öğrenci Marmara Üniversitesi

çatısı altında lisans, lisansüstü ve araştırmacı düzeyinde

akademik faaliyetler yürütmektedir. Üniversitemiz Tür-

kiye’de Türkçe, İngilizce, Fransızca, Almanca ve Arapça

olmak üzere 5 ayrı dilde eğitim veren yegâne yüksek öğ-

retim kurumudur.

Marmara Üniversitesi, öğrencilerinin uluslararası aka-

demik faaliyetlere katılımını desteklemekte ve bu konuda

onlara rehberlik etmektedir. Uluslararası projeler, özellikle

Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları çerçevesin-

de desteklenmektedir. Marmara Üniversitesi öğrencileri,

MARMARA ÜNİVERSİTESİ’NİN TARİHİ

8

Marmara Üniversitesi’ne Bağlı Akademik Birimler

Fakülteler EnstitülerYüksekokullar ve

Meslek Yüksekokulları

Atatürk Eğitim Fakültesi Avrupa Araştırmaları Enstitüsü Adalet Meslek Yüksekokulu

Diş Hekimliği Fakültesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu

Eczacılık Fakültesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Enstitüsü Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu

Güzel Sanatlar Fakültesi Gastroenteroloji Enstitüsü Takı Teknolojisi ve Tasarımı Yüksekokulu

Hukuk Fakültesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

İktisat Fakültesi Nörolojik Bilimler Enstitüsü Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu

İlahiyat Fakültesi Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü Yabancı Diller Yüksekokulu

İletişim Fakültesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

İşletme Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Mühendislik Fakültesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü

Sağlık Bilimleri Fakültesi

Siyasal Bilgiler Fakültesi

Spor Bilimleri Fakültesi

Teknik Eğitim Fakültesi

Teknoloji Fakültesi

Tıp Fakültesi

Comenius Programı, Erasmus Programı, Leonardo da Vinci Programı ve Grundtvig Programı gibi birçok ulusla-rarası yaşam boyu öğrenim programından istifade etme imkanına da sahiptirler.

Eğitim ve öğretimin dışında, Marmara Üniversitesi sosyal hizmetleri kapsayan projeler üretmekte ve top-lumun karşılaştığı pek çok ekonomik, siyasî, kültürel vb.

problemlere çözümler sunma konusunda aktif roller

üstlenmektedir. Lisans düzeyinde kamuya açık, öğrenci

olmayanlara yönelik olarak eğitim programları sunmakta

ve bunları destekleyerek koordine etmektedir. Uzaktan

Eğitim ve Yaşam Boyu Eğitim birimleri ile Üniversitemiz,

uzaktan eğitim vermekte; resmî ve özel sektör kuruluşları

ve uluslararası kurumlar ile işbirliği yapmaktadır.

9

HISTORY OF MARMARA UNIVERSITY

Marmara University is one of the oldest high-

er education institutions in Turkey. Its histo-

ry goes back to the establishment of the Hamidiye

Ticaret Mekteb-i Ālīsi (Hamidiye College of Higher

Commercial Education) in 1883. This institution be-

came officially known as Marmara University in 1982.

By the time it was turned into a university, Mar-

mara University had 10 faculties, 8 institutes and 7

vocational schools and colleges. With its exception-

ally rapid development, today the University has 17

faculties, 11 institutes, 8 vocational schools and col-

leges, 25 centers for research and application and a

hospital. It continues to be one of the most presti-

gious universities in the country, with its leading aca-

demic institutions in science, technology, education,

arts and health. Close to 3,400 academic staff and

more than 77,800 students are making contributions

to Marmara University’s academic activities today in

associate, undergraduate and graduate degree pro-

grams. The University is the most multilingual higher

education institution in Turkey, as it provides edu-

cation in five different languages: Turkish, English,

French, German and Arabic.

Marmara University encourages its students and

provides guidance for them to participate in inter-

national academic activities. It develops, promotes

and coordinates international cooperation through

multiple resources, including the European Union

Education and Youth Programs. The members of

Marmara University enjoy the productive partner-

ships under multiple international programs that

include the Life Long Learning Programme, namely,

the Comenius Programme, the Erasmus Programme,

the Leonardo Da Vinci Programme and the Grundt-

vig Programme.

In addition to education and training, Marmara

University has developed projects in social services

and made major contributions to economic, politi-

cal, cultural and other problems facing the society. It

also promotes and coordinates education programs

that offer services to the public outside of the regu-

lar degree programs. Through its distance education

and continues education units, the University pro-

vides distance learning and arranges cooperation

with the public/private sector and international in-

stitutions on a national and international level.

10

Academic Units of Marmara University

Faculties Graduate Schools and Institutes Schools and Vocational Schools

Faculty of Arts and Sciences Institute of Banking and Insurance School of Banking and Insurance

Faculty of Business Administration Institute of Educational Sciences School of Jewellery Tech. and Design

Faculty of Communication Institute of European Studies School of Applied Science

Faculty of Dentistry Institute of Fine Arts School of Foreign Languages

Faculty of Economics Institute of Gastroenterology Vocational School of Justice

Faculty of Education Institute of Health Sciences Vocational School of Health Services

Faculty of Engineering Institute of Middle East Studies Vocational School of Social Sciences

Faculty of Fine Arts Institute of Neurological Sciences Vocational School of Technical Sciences

Faculty of Health Sciences Institute of Pure and Applied Sciences

Faculty of Law Institute of Social Sciences

Faculty of Medicine Institute of Turkic Studies

Faculty of Pharmacy

Faculty of Political Sciences

Faculty of Sports

Faculty of Technical Education

Faculty of Technology

Faculty of Theology

11

تاريخ جامعة مرمرة

تعــد جامعــة مرمــرة مــن أعــرق المؤسســات التعليميــة فــي

بـــ تســمى وكانــت 1883 عــام إلــى تاريخهــا يعــود إذ تركيــا

»مكتــب الحميديــة التجــاري العالــي« واكتســبت صفتهــا الرســمية

عــام 1982تحــت اســم جامعــة مرمــرة .

عندمــا اكتســبت صفــَة الجامعــة كان فيهــا 10 كليــات و8

معاهــد و 7 معاهــد حرفيــة عليــا، وقــد تطــورت الجامعــة بســرعة

كبيــرة حتــى وصــل عــدد كلياتهــا إلــى 16 ومعاهدهــا إلــى 11

ومعاهدهــا الحرفيــة العليــا بلغــت 9، كمــا يتبــع الجامعــة 30

جامعــي، مستشــفى إلــى إضافــة وتطبيقــات أبحــاث مركــز

وقــد قامــت جامعــة مرمــرة التــي تعــد مــن أفخــم المؤسســات

التعليميــة بإنجــاز الكثيــر مــن المشــاريع المهّمــة، وأدت دوراً

رياديــاً نفخــر بــه علــى المســتويين المحلــي والعالمــي فــي العلــوم

والتكنولوجيــا والتعليــم والصحــة والفــن. تــؤدي جامعــة مرمــرة

3000 حوالــي فيهــا يعمــل حيــث بتميــز األكاديمــي دورهــا

يدرســون وباحــث طالــب ألــف 70000 وتضــم أكاديمــي

الليســانس والدراســات العليــا. ومــن المزايــا التــي تتميــز بهــا

جامعــة مرمــرة أنهــا المؤسســة التعليميــة العليــا الوحيــدة التــي

والفرنســية واالنكليزيــة التركيــة هــي لغــات بخمــس تــدرس

. واأللمانيــة والعربيــة

تقــوم جامعــة مرمــرة بدعــم وإرشــاد طابهــا للمشــاركة فــي

البرنامــج إطــار فــي وخاصــة الدوليــة األكاديميــة النشــاطات

األوروبــي للتعليــم والشــباب المخصــص للمشــاريع واألبحــاث

الدوليــة، كمــا يتمكــن طــاب جامعــة مرمــرة مــن االســتفادة مــن

العديــد مــن البرامــج الدوليــة للتعليــم المســتمر مــدى الحيــاة كـــ

Leonardo da Vinci و Erasmusو Comenius برنامــج

.Grundtvig وبرنامــج

أمــا خــارج إطــار العلــم والتعليــم فــإن جامعــة مرمــرة تتولــى

دوراً فعــاالً ومهمــاً فــي تنفيــذ مشــاريع علــى صعيــد الخدمــات

االجتماعيــة وتقديــم الحلــول للعديــد مــن المشــاكل االقتصاديــة

تقــدم جامعــة المجتمــع. يواجههــا التــي والثقافيــة والسياســية

مرمــرة فرصــة دراســة الليســانس للجميــع وتدعــم وتنســق برامــج

ــا ــر الطــاب، وتقــوم جامعتن ــاة لغي ــم المســتمر مــدى الحي التعلي

بتقديــم خدمــة التعليــم عــن بعــد مــن خــال برنامــج التعليــم عــن

وبعــد وبرنامــج التعليــم المســتمر وتعقــد اتفاقيــات تعــاون مــع

المؤسســات الحكوميــة والخاصــة والدوليــة.

12

األقسام األكاديمية التابعة لجامعة مرمرة

المعاهد العليا المعاهد الكليات

المعهد العالي للصيرفة والتأمين معهد االتحاد األوروبي كلية التربية

المعهد العالي للرياضة والتربية البدنية معهد الصيرفة والتأمين كلية طب األسنان

المعهد العالي للتصميم وتقنية المجوهرات معهد العلوم التربوية كلية الصيدلة

المعهد العالي للعلوم التطبيقية معهد العلوم )رياضيات فيزياء كيمياء( كلية العلوم واآلداب

المعهد العالي للغات األجنبية معهد أمراض الجهاز الهضمي كلية الفنون الجميلة

المعاهد المهنية العليا معهد الفنون الجميلة كلية الحقوق

المعهد القضائي العالي المهني معهد العلوم العصبية كلية االقتصاد

معهد الخدمات الصحية العالي المهني معهد أبحاث الشرق األوسط والدول اإلسامية كلية اإللهيات

معهد الخدمات االجتماعية العالي المهني معهد العلوم الصحية كلية االتصاالت

معهد العلوم التقنية العالي المهني معهد العلوم االجتماعية كلية إدارة األعمال

معهد األبحاث التركية كلية الهندسة

كلية العلوم الصحية

كلية العلوم السياسية

كلية التعليم التقني

كلية التكنولوجيا

كلية الطب

13

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nin teme-li, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1959 yılında

kurulan İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü’ne dayanmakta-dır. Enstitü 1982 yılında Yüksek Öğretim Kurulu kararıyla Marmara Üniversitesi’ne devredilmiş ve Marmara Üniver-sitesi İlâhiyat Fakültesi adını almıştır. Fakültemiz, kurulu-şundan itibaren Türkiye’deki dinî eğitim tarihinde mühim bir rol oynamıştır. Fakültemizin entelektüel temelleri, çok kültürlü İslam ve Türk tarihi içerisinde neşv ü nema bulan devasa zenginlikteki İslamî ilim geleneğine dayanmakta-dır. Fakültemiz İslamî disiplinlerin geleneksel ruhunu mo-dern din bilimleri çalışmaları ile birleştirerek İslam’ın ve diğer dinî geleneklerin ortaya koydukları ilimlerin akade-mik düzeydeki öğretiminde ulusal ve uluslararası ölçek-te müstesna bir rol üstlenmiştir. İslamî değerler ağırlıklı bir bakış açısıyla dinî meselelerde eleştirel düşünebilme yetisinin gelişmesine katkıda bulunmak, İlâhiyat Fakülte-si’nin temel fonksiyonlarından biridir.

Fakültemizin vizyonu, dinin evrensel ve özgün de-ğerleri hakkında akademik ölçütlere uygun, toplumun ihtiyaçları ile uyumlu bilgi üreten, bu bilgileri bireyin ruh sağlığı ve toplumun huzuru için doğru ve etkin biçimde aktaran, tarihi ve kültürel kimliğimizin korunup gelişti-rilmesi doğrultusunda yayan, İslami değerlere ve çağın ihtiyaçlarına uygun biçimde yorumlayan gerek ulusal gerekse uluslararası düzeyde öncü ve nitelikli bir yüksek öğretim kurumu olmaktır. Bu vizyonla hareket eden Fa-kültemizin misyonu da şu şekilde özetlenebilir: Genelde din bilimleri ve kültürü, özelde İslam bilimleri ve kültü-

rü alanında ilmî esaslar, kültürel ihtiyaçlar ve uluslararası standartlar çerçevesinde araştırmalar yapmak ve yayınla-mak; bu doğrultuda üstün nitelikli din bilimleri uzman ve araştırmacıları, din bilgisi öğretmenleri ve din görevlileri yetiştirmek; ilâhiyat alanında bilgi ve donanımını geliştir-mek isteyenlere lisans seviyesinde öğrenim görme imka-nı sağlamak; sosyal ve kültürel gelişmeleri göz önünde bulundurarak millî, dinî ve ahlâkî değerlerimizi koruyup geliştirmek suretiyle toplumun maddî-manevî kalkınma-sına katkıda bulunmak.

Bu misyon çerçevesinde faaliyetlerini sürdüren İlâhi-yat Fakültesi, İslam dini ve dünyanın diğer dinleri ile ilgili üretilmiş geleneksel eserler ile modern akademik çalış-maları entegre etmektedir. Bunu gerçekleştirebilmek için İslam araştırmalarını daha geniş bir bakış açısıyla sosyal ve beşerî bilimlerin verilerinden de istifade ederek de-ğerlendirmekte ve böylece modern akademik disiplinler ile geleneksel ilmî faaliyetleri harmanlayabilmektedir. Fa-kültemiz, Müslüman bir toplum içerisinde İslam’ı incele-mek isteyenler için kendi alanlarında uzman, hem gele-neğe vâkıf hem de modern akademik metotları kullanan kadrosu ile ilim dünyasına hizmet etmektedir. Fakültemiz Marmara Üniversitesi öğretim kadrosu ve öğrencilerinin zengin entelektüel kaynakları ile uluslararası bilim insan-ları arasında sağlıklı bir iletişim tesis etmeyi hedeflemekte ve bu iletişimin günümüzün kompleks, durmadan deği-şen ve küreselleşen dünyasında dinî meselelerin daha doğru bir biçimde tahlil edilebilmesi için hayatî önem taşıdığı inancına dayanmaktadır.

İLÂHİYAT FAKÜLTESİ: TARİH VE MİSYON

14

Fakültemiz kültürler ve dindarlar arası anlayışı geliştir-

mekte; medeniyetler, dinler, milletler ve cemaatler arası

yardımlaşmayı teşvik etmektedir. Hayat boyu eğitim ve

güçlü bir sosyal sorumluluk anlayışı kazandıracak ortam-

lar oluşturmaya gayret etmekte; dünyadaki dini grupların

tarihî ve çağdaş biçimleri hakkında derinlikli bir anlama

faaliyetinin inşasına çalışmaktadır. Küresel ölçekli çatış-

malarda dinî vurguların giderek artması karşısında, yurt

içi ve yurt dışındaki kurumlarla işbirliği halinde, geniş ve

anlamayı önceleyen bir perspektiften dünya dinlerini in-

celemek, misyonumuzun vazgeçilmez unsurlarındandır.

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, sahasında

öncü bir eğitim kurumudur. Nitekim Türkiye’nin farklı İlâ-

hiyat fakültelerinde ders veren çok sayıda akademisyen,

lisans ve lisansüstü eğitimlerini Fakültemizde tamamla-

mışlardır. Hâlen Fakültemiz pek çok genç akademisyene

lisansüstü eğitim vermekte ve gelecekte çeşitli yüksek öğretim kurumlarında çalışmak üzere onları hazırlamak-tadır. Aynı şekilde Fakültemiz uluslararası İlâhiyat fakül-telerinin kuruluşuna destek vermekte ve bu çerçevede akademik teşekküllerini tamamlayarak uluslararası işbirli-ği tesis etmeleri için bünyesindeki öğretim üyelerini gö-revlendirmektedir. Akademik personelimiz periyodik ola-rak Kırgızistan Oş Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yakın Doğu Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nde dersler vermektedirler.

Fakültemiz öğrencilerini fikir ve ifade özgürlüğüne saygı duymaları, eleştirel düşünceye önem vermeleri, verimli işbirlikleriyle kendilerini geliştirmeleri ama öte yandan bireysel davranışlarının sorumluluklarını bizzat üstlenmeleri yönünde sürekli teşvik etmektedir.

15

THE FACULTY OF THEOLOGY: HISTORY AND MISSION

The core of the Faculty of Theology at Mar-mara University is the Istanbul Higher Islamic

Institute, which was established by the Ministry of National Education in 1959. By the law of the Higher Educational Council in 1982, the Institute was taken over by the administration of Marmara University and thus became known as Marmara University, Fac-ulty of Theology. Since its establishment, the Faculty has had a distinguished place in the history of Islam-ic and religious thought in Turkey. The intellectual sources of the Faculty are rooted in the rich legacy of the classical Islamic sciences advanced throughout a long-lasting and multi-cultured Islamic and Turkish history. The Faculty has played an important role in the academic teaching of Islamic and religious schol-arly disciplines by integrating the traditional spirit of Islamic disciplines with modern developments in Religious Studies. A focus on traditional Islamic val-ues paired with the advantages of critical thinking in religious matters has been and remains a definitive characteristic of education at the Faculty of Theol-ogy.

The Faculty is an international centre of educa-tional excellence, which integrates traditional and modern intellectual studies on Islam and other re-ligions of the world. It provides this education by contextualizing Islamic studies within the broader field of social sciences and the humanities, and thus harmoniously blends modern academic disciplines with traditional scholarly fields. The Faculty provides

a virtually unparalleled opportunity to study Islam within a living Muslim society with professionals who are well-versed in both traditional and modern academic methods. The Faculty aims at bringing together the rich intellectual resources of Marmara University’s faculty members and students with an international network of scholars to explore issues of religion in today’s complex, globalizing, and chang-ing world.

The Faculty enhances intercultural and interreli-gious understanding and fosters civilizational coop-eration across religious communities and nations. It develops an environment, which instils commitment to life-long learning and a deep sense of social re-sponsibility. It works towards building a deeper and broader understanding of the histories and contem-porary patterns of the world’s religious communities by exploring the possibilities for incorporating their insights in the context of modern religious studies. In light of the increasing prominence of religion in conflicts globally, the Faculty’s mission of promoting a broad, sympathetic understanding of the world’s religions in cooperation with individuals and insti-tutions in Turkey and internationally has assumed a special and compelling urgency.

The Faculty is a pioneering national and interna-tional institute in the field. Many other theology fac-ulties in Turkey are full of professors who completed their undergraduate and graduate education in the Faculty. Currently, the Faculty provides post-gradu-ate education to many young academics who will be teaching at various Turkish higher education in-stitutes in the future. Likewise, the Faculty supports

16

كلية اإللهيات: التاريخ والهدف

يعــود تاريــخ تأســيس كليــة اإللهيــات فــي جامعــة مرمــرة إلــى عــام 1959، حيــث قامــت وزارة التربيــة بافتتــاح المعهــد اإلســامي العالــي، وفــي عــام 1982 قــرر مجلــس التعليــم العالي إلحــاق المعهــد بجامعــة مرمــرة، ومنــذ ذلــك الوقــت ســميت بـ»كليــة اإللهيــات«، وقــد لعبــت الكليــة دوراً مهمــاً فــي تاريــخ التعليــم الدينــي فــي تركيــا. تعتمــد كليتنــا علــى األســس العقانيــة وعلــى التنــوع الثقافــي اإلســامي والتركــي الغنــي، وقــد أخــذت ــراث اإلســامي ــا علــى عاتقهــا مهمــة المــزج بيــن روح الت كليتنــة وأبحاثهــا، ودراســة مــا أنتجــه ــة الحديث ــوم الديني ــم والعل القدياإلســام والديانــات األخــرى مــن علــوم بشــكل أكاديمــي علــى المســتوى المحلــي والدولــي، ونعتبــر أن المســاهمة فــي تطويــر ــة مــن خــال منظــار ــر النقــدي فــي المســائل الديني مهــارة التفكييغلــب عليــه القيــم اإلســامية أحــَد المهمــات األساســية التــي

ــات. ــة اإللهي تعمــل عليهــا كلي

إن الرؤيــة التــي تهــدف إليهــا كليتنــا هــي أن تكــون مؤسســة

علميــة عليــا رائــدة علــى المســتويين المحلــي والعالمــي فــي

تقديــم القيــم األصيلــة والعالميــة للدين وفــق المعايير األكاديمية،

وإنتــاج المعرفــة التــي يحتاجهــا المجتمــع والعمــل علــى صحــة

هويتنــا نشــر وعلــى وأمنــه، المجتمــع وســلم الروحيــة الفــرد

التاريخيــة والثقافيــة وحفظهــا وتطويرهــا وعلــى فهــم األمــور وفــق

القيــم الدينيــة واحتياجــات العصــر ويمكــن اختصــار هــدف كليتنــا

التــي تعمــل بهــذه الرؤيــة علــى الشــكل التالــي: البحــث وفــق

األســس العلميــة والمعاييــر الدوليــة فــي العلــوم الدينيــة وثقافتهــا

بشــكل عــام والعلــوم اإلســامية وثقافتهــا بشــكل خــاص ونشــر

نتائــج هــذه األبحــاث، وانطاقــاً مــن هــذا اإلطــار نهــدف إلــى

تأهيــل خبــراء وباحثيــن فــي العلــوم الدينيــة وتخريــج مدرســين

للعلــوم الدينيــة وموظفيــن للمؤسســات الدينيــة، ومنــح فرصــة

دراســة الليســانس فــي العلــوم اإلســامية للجميــع والمســاهمة

فــي تنميــة المجتمــع معنويــاً وماديــاً مــن خــال الحفــاظ علــى

the academic establishment of some international theology faculties through sending its members of teaching to set the academic structures and to foster intellectual cooperation therein. In this context, the Faculty members teach periodically in the Faculty of Theology in Osh University (Kyrgyzstan) and in the Faculty of Theology in Near East University (Turkish Republic of Northern Cyprus).

The Faculty encourages students to develop free expressions, to respect ideas, to rejoice in discovery and in critical thought, to pursue excellence in a spir-it of productive cooperation, and to assume respon-sibility for the consequences of personal actions. The Faculty of Theology is a scholarly institution that ex-emplifies an international community of dedicated intellectuals, scholars, and professionals.

17

قيمنــا األخاقيــة والوطنيــة والدينيــة وتطويرهــا آخذيــن بعيــن

االعتبــار التطــورات االجتماعيــة والثقافيــة.

وفــي إطــار هــذا الهــدف تقــوم كليــة اإللهيــات بإجــراء أبحاث

الديــن ومؤلفــات مصــادر حــول معاصــرة مقارنــة ودراســات

اإلســامي واألديــان األخــرى ومــن أجــل تحقيــق ذلــك تقــوم

بتقييــم األبحــاث والدراســات مســتفيدة مــن معطيــات الكليــة

العلــوم االجتماعيــة والبشــرية وهكــذا يتــم الدمــج بيــن قواعــد

البحــث األكاديميــة المعاصــرة والنشــاطات العلميــة التراثيــة. كمــا

تقــوم كليتنــا عبــر كادرهــا األكاديمــي بتقديــم خدمــة لألوســاط

دراســة وغيرهــم المســلمين للباحثيــن يمكــن حيــث العلميــة

اإلســام فــي مجتمــع إســامي، ممــا يوفــر فرصــة التعــرف علــى

المجتمــع اإلســامي عــن قــرب، وممــا تهــدف إليــه كليتنــا هــو

ــن كادر جامعــة مرمــرة العمــل علــى تأســيس تواصــل مســتمر بي

وطابهــا المتميزيــن مــن جهــة والعلمــاء والباحثيــن فــي مختلــف

الــدول، وذلــك انطاقــاً مــن اعتقــاد الجامعــة الجــازم بأهميــة هــذا

التواصــل فــي زمــن العولمــة ســريع التغيــر وأهميــة هــذا التواصــل

ــة. ــل المســائل الديني فــي مناقشــة وتحلي

الثقافــات بيــن التفاهــم جســور بنــاء علــى كليتنــا تعمــل

واألديــان الحضــارات بيــن التعــاون علــى وتشــجع واألديــان

والجماعــات واألمــم، كمــا تســعى إلــى خلــق بيئــة تعــزز مفهــوم

علــى وتعمــل الحيــاة مــدى والتعلــم االجتماعيــة المســؤولية

العالــم. ومــن فــي الدينيــة لتاريــخ الجماعــات العميــق الفهــم

المبــادئ المهمــة فــي أهــداف كليتنــا هــو العمــل والتعــاون مــع

ــة مــن أجــل مواجهــة الصراعــات ــة والدولي المؤسســات المحلي

الدينيــة المتزايــدة فــي مختلــف دول العالــم.

تعــد جامعــة مرمــرة مؤسســة علميــة رائــدة فــي مجالهــا فهنــاك

ــون ــن يعمل ــن الذي ــن والمعيدي ــن والباحثي ــر مــن األكاديميي الكثي

فــي دراســتهم أكملــوا قــد تركيــا فــي اإللهيــات كليــات فــي

ــر مــن ــم الكثي ــا مســتمرة فــي إعــداد وتعلي ــزال كليتن ــا وال ت كليتن

األكاديمييــن والباحثيــن للعمــل فــي جامعــات ومؤسســات علميــة

ــات ــر مــن كلي ــدة، كمــا تقــوم بالمســاعدة فــي تأســيس الكثي عدي

اإللهيــات خــارج تركيــا وتأميــن مــا يلــزم مــن مناهــج وأكاديمييــن،

وفــي إطــار هــذا التعــاون الدولــي تقــوم كليتنــا بتوظيــف بعــض

ــي ــي جامعــة اوش ف ــات ف ــة اإللهي ــي كلي ــس ف مدرســيها بالتدري

شــمال جمهوريــة فــي األدنــى الشــرق وجامعــة قرغيزســتان

ــة. ــرص التركي قب

تشــجع كليتنــا طابهــا علــى احتــرام حريــة التفكيــر والتعبيــر

تطويــر وعلــى النقــدي بالفكــر االهتمــام وعلــى الــرأي عــن

أنفســهم مــن خــال التعــاون مــع اآلخريــن وتحمــل مســؤولية

الفرديــة. تصرفاتهــم

18

Fakültemizde dört ayrı lisans programı bulunmak-tadır: İlâhiyat, Uluslararası İlâhiyat, İlâhiyat (İngiliz-

ce) ve İlâhiyat (Arapça).

1. İlâhiyat Programı

Bu program, dinî disiplinlerde uzmanlaşmak isteyen öğrenciler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Derslerin %70’i Türkçe, %30’u ise Arapça verilmekte, yeterli derecede Arapça bilmeyen öğrenciler için bir yıl Arapça hazırlık sınıfı düzenlenmektedir. Mezunların dinî ilimlerde derin bir bilgi birikimine sahip olmaları ve İslam’ın entelektüel birikimini analitik bir bakışla değerlendirebilmeleri beklenmektedir. Mezunlar çeşitli sahalarda iş imkanları bulabilmektedir. İs-teyenler akademik kariyerlerini devam ettirebilmekte, iste-yenler Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi veya meslek dersi öğretmeni olarak çalı-şabilmektedir. Ayrıca özel veya resmî kurumlarda din hiz-metlerinin çeşitli kademelerinde görev alabilmektedirler.

2. Uluslararası İlâhiyat Programı

Bu program Diyanet İşleri Başkanlığı’nın teşebbü-süyle yurt dışında yaşayan Türk toplumuna dinî, sosyal ve kültürel hizmetler sunmak üzere 2007-2008 akade-mik yılından itibaren Fakültemizde açılmıştır. Programda derslerin %70’i Türkçe, %30’u ise Arapça verilmekte olup yeterli derecede Arapça bilgisi olmayan öğrenciler için bir yıl Arapça hazırlık sınıfı düzenlenmektedir. Programın amacı, yabancı ülkelerde yaşayan Türk öğrencilerin eğiti-lerek yurtdışında din hizmetlerine katkıda bulunmalarını

sağlamaktır. Öğrenciler titiz bir seçme ve eleme sonu-cunda Fakültemiz ve Diyanet İşleri Başkanlığı işbirliği ile kabul edilmektedir. Adaylar bulundukları ülkede lise se-viyesinde mezuniyete sahip olmak zorundadır. Eğitimleri süresince öğrencilere Türkiye Diyanet Vakfı tarafından burs ve yurt imkanları sağlanmaktadır.

3. İlâhiyat (İngilizce) Programı

İlâhiyat (İngilizce) Programı, Marmara Üniversitesi’nin 2010-2011 eğitim-öğretim yılında İlâhiyat Fakültesi bün-yesinde başlattığı bir programdır. Programın amacı Türk ve uluslararası öğrencilere İslamî ilimler ve diğer dinî bilimlerde nitelikli bir akademik eğitim sunmaktır. Prog-ramda dersler İngilizce verilmekte olup yeterli seviyede İngilizce bilgisi olmayan öğrenciler için bir yıllık hazırlık sınıfı düzenlenmektedir. Dört yıllık eğitim sürecinin ar-dından mezunlara lisans diploması verilmektedir.

4. İlâhiyat (Arapça) Programı

Bu program Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi bünyesinde 2015-2016 akademik yılının başlangıcı itiba-riyle açılmış bir programdır. Programın amacı İslamî ilim-ler ve diğer dinî bilimlerin öğretiminde İslamî ana kay-naklara başvuru kabiliyetinin daha gelişmiş olduğu bir öğrenci profili yetiştirmektir. Programda dersler Arapça verilmekte olup yeterli seviyede Arapça bilgisi olmayan öğrenciler için bir yıllık hazırlık sınıfı düzenlenmektedir. Dört yıllık eğitim sürecinin ardından mezunlara lisans diploması verilmektedir.

LİSANS PROGRAMLARI

19

UNDERGRADUATE DEGREE PROGRAMMES (BA)

The Faculty offers four undergraduate degree programmes: Theology, International Theolo-

gy (International Students), Theology (English), and Theology (Arabic).

1. Theology

This programme aims at training students who would like to specialize in religious disciplines. The courses are conducted in Turkish (70%) and Arabic (30%), and there is a one-year preparatory Arabic lan-guage class for students who do not have the required level in the language. Graduates are expected to have a comprehensive knowledge of religious studies and to be able to critically evaluate the Islamic intellectual heritage. They may enter a wide variety of professions. They may pursue academic careers or work as teach-ers of religion and ethics at high schools. They may also seek employment in religious services under various governmental and non-governmental institutions.

2. International Theology (International Students)

Marmara University established a new pro-gramme in 2007 under its Faculty of Theology in order to open its gates to international students of Turkish descent. Courses are conducted in Turk-ish (%70) and Arabic (%30), and there is a one-year preparatory Arabic language class for students who do not have the required level in the language. The

programme educates students to provide religious services for Turks living in foreign countries. Students are accepted into this program through a meticu-lous selection process conducted by the Faculty of Theology in collaboration with the Presidency of Religious Affairs. Applicants must hold a high school degree awarded in their countries. Students are fi-nancially supported throughout their education by the Turkish Religious Foundation.

3. Theology (English)

Starting in the 2010-2011 academic year, Marma-ra University established a new programme under its Faculty of Theology in order to open its gates to Turkish and international students who seek to gain a well-grounded academic education in the fields of Islamic Theology and Religious Studies. The courses are conducted in the English language, and there is a one-year preparatory English language class for students who do not have the required level in the language. At the end of the fourth academic year, the students qualify for a BA degree.

4. Theology (Arabic)

This programme was established under Marmara University Faculty of Theology by the academic year of 2015-2016 academic year, Marmara University. The courses are conducted in the Arabic language, and there is a one-year preparatory Arabic language class for students who do not have the required level in the language. At the end of the fourth academic year, the students qualify for a BA degree.

20

برامج الليسانس

إلهيــات إلهيــات، برامــج هــي: فــي كليتنــا خمســة يوجــد

ــات )باللغــة ــة(، إلهي ــات )باللغــة االنكليزي ــي(، إلهي )برنامــج دول

العربيــة( .

اإللهيات

الراغبيــن الطــاب تأهيــل إلــى البرنامــج هــذا يهــدف

موادهــم الطــاب يــدرس الدينيــة، العلــوم فــي بالتخصــص

. 30% بنســبة العربيــة وباللغــة 70% بنســبة التركيــة باللغــة

يــدرس الطــاب ســنة تحضيريــة لتعلــم اللغــة العربيــة ويتوقــع مــن

الطــاب أن يحصلــوا علــى قــدر جيــد مــن المعرفــة فــي العلــوم

اإلســامية وأن يقّيمــوا ذلــك ويحللــوه ويتمكــن المتخرجــون

مــن العمــل فــي مجــاالت عديــدة، فيمكنهــم متابعــة مســيرتهم

األكاديميــة أو العمــل فــي تدريــس الديــن والثقافــة الدينيــة فــي

المــدارس كمــا يمكنهــم العمــل فــي المؤسســات الخاصــة أو

الحكوميــة.

اإللهيات باللغة االنكليزية

باللغــة اإللهيــات برنامــج بافتتــاح اإللهيــات كليــة قامــت

االنكليزيــة فــي عــام 2010-2011، يهــدف البرنامــج إلــى تأهيــل

الطــاب األتــراك والطــاب الوافديــن فــي العلــوم اإلســامية

وعلــوم األديــان األخــرى، يتــم تدريــس المــواد باللغــة االنكليزيــة

ويــدرس الطــاب اللغــة اإلنكليزيــة ســنة كاملــة تحضيــراً لمــا

ويمنــح كاٍف، غيــر اللغــوي مســتواهم كان إن سيدرســونه

الطــاب إجــازة ليســانس عنــد انتهائهــم مــن دراســة 4 ســنوات.

اإللهيات باللغة العربية

جامعــة فــي اإللهيــات كليــة فــي القســم هــذا افتتــاح تــم

مرمــرة عــام 2015-2016، والهــدف مــن هــذا البرنامــج هــو

تأهيــل طــاب متميزيــن قادريــن علــى دراســة العلــوم اإلســامية

والعلــوم الدينيــة األخــرى مــن مصادرهــا األم باللغــة العربيــة. يتــم

ــة ــة ويــدرس الطــاب اللغــة العربي تدريــس المــواد باللغــة العربي

ســنة كاملــة تحضيــراً لمــا سيدرســونه إن كان مســتواهم اللغــوي

ــد انتهائهــم مــن ــر كاٍف، ويمنــح الطــاب إجــازة ليســانس عن غي

دراســة 4 ســنوات.

21

Arapça Hazırlık Sınıfı

Fakültemiz bünyesindeki İlâhiyat, Uluslararası İlâhiyat

ve İlâhiyat (Arapça) programlarına kayıtlı öğrenciler için

Arapça hazırlık sınıfı bulunmaktadır. Bir yıllık bu prog-

ram, öğrencilerin okuma, konuşma, dinleme ve yazma

yeteneklerini geliştirmek üzere dizayn edilmiştir. Arapça,

İslamî metinlerin özellikle de Kur’an-ı Kerim ve hadisle-

rin dili olduğu gibi İslam dünyasının bilimsel ve tarihî

metinlerinin de ortak dili olduğu için hazırlık programı,

öğrencilerin klasik metinleri okuma ve anlamaya yönelik

ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir biçimde düzenlenmiştir.

Böylece öğrencilerin geleneksel İslamî terminoloji ile

âşina olmalarının yanı sıra, onların dinleme, konuşma ve

yazma becerilerini geliştirmeleri de sağlanmaktadır.

İngilizce Hazırlık Sınıfı

Bir yıllık yoğunlaştırılmış İngilizce hazırlık sınıfı, öğren-

cilerin ortalama İngilizce bilgisi seviyesinin üstüne çıka-

bilmeleri için dizayn edilmiştir. Verilen dil eğitimi iletişim

kurabilme ve katılımı yükseltme yöntemleri ile desteklen-

mektedir. Öğrencilerin konuşma ve yazmada kendilerine

olan güvenleri arttıkça ileri seviyede akademik İngilizce

dil eğitimini başarıyla tamamlamaları daha kolay olacak-

tır. Dolayısıyla bu programda öğrenciler akademik üsluba

ve konuşma diline uygun yazı yazmayı öğrenmekte ve

konuşma hususunda sunum yapma yetenekleri kazan-

maktadırlar. Böylece öğrencilerin akademik okumalar

yapma ve dinleme yetenekleri gelişmekte ve not alma, taslak çıkarma gibi becerileri ilerlemektedir. Ayrıca öğren-ciler yeteneklerini kullanabilecekleri performans odaklı ödevler ile de meşgul olmaktadırlar. Bunlar sunum ve ya-zılı ödevler olabileceği gibi kaynakların değerlendirilmesi ve internet araştırmaları gibi aktiviteler de olabilmektedir. Hazırlık programının sonunda İlâhiyat (İngilizce) öğren-cileri bu dilde sağlıklı ve verimli iletişim kurabilmek için gerekli olan yeteneklere haiz olarak mezun olmakta ve İngilizce ders görmeye hazır hale gelmektedirler.

Lisans Düzeyindeki Programlar

Müfredattaki derslerin çoğunluğu zorunlu olmakla birlikte çok sayıda seçmeli ders de programda yer almak-tadır. Zorunlu derslerde amaç; tarih, kaynaklar ve disiplin-lerin değişik problemleri ile öğrencilerin âşina olmasını temin etmek ve dinî meselelerde çok yönlü düşünebil-melerini sağlamaktır. Seçmeli dersler, zorunlu derslerin üzerine temellendirilmiş olup öğrencilerin interdisipliner çalışma yeteneği kazanarak geleneksel İslamî disiplinler ile modern gelişmeler arasında irtibatlar kurabilmelerine zemin hazırlamaktadır.

Lisans programlarında İlâhiyat alanındaki temel bil-gilenmeyi kazandıracak olan derslerin “zorunlu dersler” olarak okutulması uygun görülmüştür. Zorunlu derslerin içerikleri de teorik olarak tanımlanmıştır. Dersin uygulan-ması sırasında, öğrencilere tavsiye edilecek kaynaklar, yapılacak sunuşlar, grup çalışmaları, ders ödevleri ve se-

DERS PROGRAMLARI

22

minerler gibi etkinliklerle öğretim zenginleştirilmektedir. Fakültede, seçimi öğrencinin tercihine bırakılmış oldukça geniş kapsamlı bir seçmeli dersler yelpazesi bulunmak-tadır. Bu dersler, gerek isim gerekse muhteva bakımın-dan çeşitli disiplinler arası koordinasyonu ve bütünlüğü sağlayıcı bir anlayışla, öğrencide dersler arası bilgi akışını ve bütünlüğünü gerçekleştirebilecek bir zihniyeti oluş-turacak biçimde planlanmıştır. Genellikle projeye dayalı dersler olarak tasarlanan bu seçmeli dersler, öğrencilerin ilgi, istek ve ihtiyaçları doğrultusunda yeni gelişme ve ih-tiyaçlara bağlı olarak çoğaltılabilecektir.

Bu programların içerikleri Kur’an ve Sünneti referans alan, toplumun geçmişinden intikal eden kültürel mira-sını değerlendirebilen, yaşanan hayatı yorumlayabilen,

karşılaşılan problemlere çözüm üretebilen, hayat boyu

öğrenme ve kendini geliştirme alışkanlığına sahip olan

kapasiteli ve kaliteli ilâhiyatçılar yetiştirme hedefine yö-

nelik olarak hazırlanmıştır. Bu programlarda yer alan

bütün dersler, belirtilen amacı gerçekleştirecek muhte-

va zenginliğine sahip bir şekilde düzenlenmiştir. Anılan

dersler, genellikle mesleğe yönelik bir içerik taşımakla

beraber, öğrencilere sosyo-ekonomik ve kültürel şartla-

rın gerektirdiği temel nitelikleri de kazandırmayı amaç-

lamaktadır.

Lisans düzeyindeki programların temel özellikleri

aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Ayrıca ulusal ve uluslara-

sı kredileri ile ECTS kredileri belirtilmiştir.

Lisans Programları Kontenjan Eğitim Süresi Ulusal Kredi ECTS

İlâhiyat (İkinci öğretim dahil) 280+80 1 (Arapça Hazırlık) + 4 yıl 190 240

Uluslararası İlâhiyat 40 1 (Arapça Hazırlık) + 4 yıl 190 240

İlâhiyat (İngilizce) 40 1 (İngilizce Hazırlık) + 4 yıl 190 240

İlahiyat (Arapça) 40 1 (Arapça Hazırlık) + 4 yıl 190 240

23

COURSES AT THE FACULTY OF THEOLOGY

Preparatory Class in Arabic

The Faculty offers a preparatory Arabic language class for the Theology, Theology (Arabic) and In-ternational Theology programmes. The one-year preparatory curriculum for the Arabic language programme is designed to help students develop their Arabic skills in reading, speaking, listening, and writing. Since Arabic is the language of the Islamic religious texts, namely the Qur’an and the hadith, and the language of most of the scientific and the historical texts of the pre-modern Islamic world, the programme specifically focuses on reading and un-derstanding traditional texts with an emphasis on solid knowledge of grammar (sarf and nahw). After the preparatory class courses that are conducted in the Arabic language give students a chance to famil-iarize themselves with the terminology of each tra-ditional Islamic discipline as well as further develop their listening, speaking, and writing skills.

Preparatory Class in English

The one-year intensive preparatory curriculum for the English-medium Theology programme is de-signed to take students above and beyond general English skills. It does this by first introducing them to communicative and participatory language in-struction. As the students develop their confidence in speaking and writing, Academic English skills are introduced. Students learn organization and struc-ture in writing sections and public speaking and presentation skills in speaking sections. They also

learn academic reading and listening skills, such as note-taking and outlining. Finally, students engage in integrated-skills tasks with performance-based assessment – such as researched presentations with Power-Point and written components, or web-quests with independent review of sources. At the conclusion of the preparatory program, students are equipped with the necessary skills for productive engagement in the Theology (English) programme using English as the sole medium of instruction.

Modules in Undergraduate Degree Programmes

Most of the modules in the curricula of these dif-ferent programmes are required, but there are many elective modules to choose from with a wide range of topics. Required modules are designed to familiar-ize students with the history, sources, and problems of various disciplines of Islamic and Religious Studies and to teach them how to think critically in religious matters. Elective modules build upon the compul-sory modules and aim to develop students’ skills in interdisciplinary studies by integrating traditional Is-lamic disciplines with modern developments in the area of Religious Studies.

In addition to the regular required and elective modules, students must write a graduation thesis on a topic they choose under the supervision of a facul-ty member by the end of the eight semester in order to complete the degree requirements.

Key features of the undergraduate degree pro-grams are compared in the table below. This is fol-lowed by tables of the modules offered in each pro-gramme with their national and ECTS credits.

24

Undergraduate Degree Programmes

Enrolment Length of StudyNational Credit

(Required + Elective)ECTS

Theology 280+80 1 (Arabic Prep) + 4 years 180 (156 + 24 ) 240

International Theology (International Students)

40 1 (Arabic Prep) + 4 years 180 (156 + 24) 240

Theology (English) 40 1 (English Prep) + 4 years 180 (156 + 24) 240

Theology (Arabic) 40 1 (Arabic Prep) + 4 years 180 (156 + 24) 240

25

برامج الدروس

السنة التحضيرية )اللغة العربية(

يــدرس طــاب كل مــن الفــروع التاليــة اللغــة العربيــة لمــدة ســنة،

وهــذه الفــروع هــي اإللهيــات واإللهيــات الدولــي واإللهيــات باللغــة

العربيــة، ويعفــى الطــاب القــادرون علــى دراســة اإللهيــات بالعربيــة

مــن هــذه الســنة بعــد امتحــان مســتواهم اللغــوي، وقــد تــم برمجــة

اللغويــة المهــارات يتــم تطويــر الســنة بحيــث فــي هــذه الــدروس

للطالــب وهــي القــراءة والكتابــة واالســتماع والمحادثــة، وبمــا أن

اللغــة العربيــة هــي لغــة القــرآن والســنة واللغــة المشــتركة للنصــوص

ــث ــد بحي ــدروس بشــكل جي ــم ال ــم تنظي ــد ت ــة، فق ــة والعلمي التاريخي

يتمكــن الطالــب مــن قــراءة وفهــم تلــك النصــوص، وهكــذا تــؤدي

دراســة هــذه الســنة إلــى تعلمهــم المهــارات اللغويــة األربــع باإلضافــة

إلــى اعتيادهــم علــى المصطلحــات الدينيــة والتاريخيــة باللغــة العربية.

السنة التحضيرية )اللغة اإلنكليزية(

تهــدف دراســة اإلنكليزيــة فــي هــذه الســنة المكثفــة إلــى رفــع

ــم دعــم ــوق المتوســطة، ويت ــى درجــة ف ــب اللغــوي إل مســتوى الطال

ــع مســتوى المشــاركة، ــم اللغــة مــن خــال التواصــل ورف نظــام تعلي

فكلمــا زادت ثقــة الطــاب فــي مســتواهم اللغــوي فــي المحادثــة

والكتابــة فــإن تعلمهــم اللغــة األكاديميــة اإلنكليزيــة ســيكون ناجحــاً

وأكثــر ســهولة، ولذلــك يكتســب الطــاب فــي هــذه الســنة مهــارة

الكتابــة المناســبة لألســلوب األكاديمــي ولغــة المحادثــة باإلضافــة

وهكــذا باإلنكليزيــة، ومحاضــرات عــروض تقديــم مهــارة إلــى

تتطــور قــراءة الطالــب األكاديميــة ومهارتــه فــي االســتماع، كمــا يتقــدم

مســتواه فــي كتابــة ماحظــات واســتنتاج نتائــج، ويتــم إعطــاء الطــاب

power point واجبــات مركــزة يســتعملون فيهــا برنامــج العــرض

واالنترنــت، هــدف هــذه النشــاطات والواجبــات هــو تنميــة مهاراتهــم

اللغويــة. وفــي نهايــة هــذه الســنة يكــون الطــاب قــد اكتســبوا مهــارات

اللغــة وأصبحــوا جاهزيــن لدراســة اإللهيــات باللغــة االنكليزيــة.

برامج الليسانس

إن معظــم المــواد فــي مرحلــة الليســانس إجباريــة، وهنــاك كثيــر

ــي مختلــف الســنوات، يكــون الهــدف مــن ــة ف مــن المــواد االختياري

دراســة كل مــادة إجباريــة معرفــة تاريخهــا والهــدف منهــا ومصادرهــا

ومشــكاتها الرئيســة واعتيــاد الطالــب عليهــا، باإلضافــة إلــى إكســاب

الطالــب مهــارة التفكيــر الواســع، أمــا المــواد االختياريــة فإنهــا مؤسســة

علــى الــدروس االجباريــة، وتهــدف إلــى إكســاب الطــاب مهــارة

البحــث والتحليــل بيــن العلــوم القديمــة والعلــوم المعاصــرة ممــا يوفــر

أساســاً لهــذه الدراســة.

إن الــدروس اإلجباريــة هــي الــدروس التــي توفــر المعلومــات

ــة الليســانس، وإن ــي مرحل ــات ف األساســية والمهمــة لطــاب اإللهي

أمــا عليهــا، ومنصــوص مبينــة النظريــة الــدروس هــذه محتويــات

القســم العملــي للمــواد فإنــه متــروك للمــدرس يعطيــه علــى شــكل

26

واجبــات أو مصــادر يوصــي المــدرس بقراءتهــا أو محاضــرة وعــرض

يقدمــه الطالــب أو االشــتراك مــع آخريــن فــي بحــث أو تقديــم ندوة أو

محاضــرة أو مشــروع تخــرج. إن المــواد االختياريــة متروكــة الختيــار

الطالــب وهــي كثيــرة ومعروفــة االســم والمحتــوى وتغطــي مجــاالت

كثيــرة وقــد تــم تنظيمهــا بحيــث تــؤدي إلــى تكامــل معرفــي وفــق

مســتويات معينــة وتعمــل علــى تنميــة ذهنيــة الطالــب المتكاملــة، وإن

هــذه الــدروس االختياريــة تكــون غالبــاً مشــاريع بحــث ويمكــن زيــادة

ــاًء علــى اهتمــام ورغبــة واحتيــاج الطــاب. الــدروس االختياريــة بن

وقــد تــم تنظيــم محتويــات هــذه البرامــج لتنشــئة علمــاء مســلمين

أكفــاء، يتخــذون القــرآن والســنة مرجعــاً أساســياً ويقّيمــون التــراث

الثقافــي للمجتمــع، ويفهمــون الحيــاة ويقدمــون حلــوالً للمشــكات

ويطــورون أنفســهم باســتمرار وقــد تــم تنظيــم كل محتويــات الــدروس

الغايــة والهــدف، وهــو إكســاب البرامــج بحيــث تحقــق فــي هــذه

واالقتصاديــة الثقافيــة لألوضــاع الضروريــة المعلومــات الطالــب

واالجتماعيــة باإلضافــة إلــى احتوائهــا علــى دروس مهنيــة تربويــة.

ــام بمشــروع تخــرج فــي الموضــوع الــذي يكلــف الطــاب بالقي

وهــذا عليهــم بإشــرافه يرغبــون الــذي المــدرس ومــع يختارونــه

للتخــرج. المشــروع شــرٌط

وفــي الجــدول التالــي بيــان أهــم مزايــا برامــج الليســانس فــي

كليــة اإللهيــات بشــكل مختصــر كمــا تــم بيــان عــدد الســاعات حســب

البرنامــج المحلــي والدولــي.

عدد الحصص الدرسية مدة الدراسة عدد المقاعدبرنامج الليسانساإلجبارية واالختيارية

عدد الحصص وفق ECTS نظام

180240 )156+24(سنة تحضيرية + 4 سنوات280+80إلهيات

180240 )156+24(سنة تحضيرية + 4 سنوات40إلهيات )دولي(

180240 )156+24(سنة تحضيرية + 4 سنوات40إلهيات )إنكليزي(

180240 )156+24(سنة تحضيرية + 4 سنوات40إلهيات )عربي(

27

MÜFREDAT | COURSES | مقررات

Zorunlu Dersler | Compulsary Courses | المقررات اإلجبارية

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

1 ATA121Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I Ataturk’s Principles and The History of Turkish Renovation I مبادئ أتاتورك والثورة التركية 1

2

1 ILH1101Kur’an Okuma ve Tecvid I Recitation of the Qur’an and Tajwid I قراءة القرآن والتجويد 1

4

1 ILH1103Tefsir Usulü Methodology of Tafsir اصول التفسير

4

1 ILH1105Hadis Tarihi History of Hadith تاريخ علم الحديث

4

1 ILH1107Siyer The Life of the Prophet Muhammad السيرة النبوية

4

1 ILH1111İslam İnanç Esasları Basic Islamic Beliefs اساسات العقيدة االسامية

4

1 ILH-PF101PF-Seçimlik Ders I PF-Elective I مقرر اختياري تعليمي 1

2

28

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

1 YDAR1141Arapça Modern Metinler Contemporary Arabic Texts المتون العربية الحديثة

4

1 YDZx121Yabancı Dil I Foreign Language I اللغة األجنبية 1

2

2 ATA122Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II Ataturk’s Principles and The History of Turkish Renovation II مبادئ أتاتورك والثورة التركية 2

2

2 ILH1102Kur’an Okuma ve Tecvid II Recitation of the Qur’an and Tajwid II قراءة القرآن والتجويد 2

4

2 ILH1104Tefsir Tarihi History of Tafsir تاريخ علم التفسير

4

2 ILH1106Hadis Usulü Methodology of Hadith اصول الحديث

4

2 ILH1108İslam Tarihi History of Islam تاريخ االسام

4

2 ILH1112İslam İbadet Esasları Basic Islamic Worships اساسات العبادات االسامية

4

2 ILH-PF102PF-Seçimlik Ders II PF-Elective II مقرر اختياري تعليمي 2

2

29

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

2 YDAR1142Arapça Klasik Metinler Classical Arabic Texts المتون العربية الكاسكية

4

2 YDZx122Yabancı Dil II Foreign Language II اللغة األجنبية 2

2

3 ILH2101Kur’an Okuma ve Tecvid III Recitation of the Qur’an and Tajwid III قراءة القرآن والتجويد 3

4

3 ILH2103Tefsir I Tafsir I التفسير 1

4

3 ILH2105Hadis I Hadith I الحديث 1

4

3 ILH2109İslam Medeniyeti Tarihi History of Islamic Civilization تاريخ الحضارة اإلسامية

4

3 ILH2111Türk-İslam Sanatları Tarihi History of Turkish-Islamic Arts تاريخ الفنون اإلسامية التركية

4

3 ILH2115Mantık Logic علم المنطق

2

3 ILH2119Türk Din Musikisi Nazariyatı Turkish Religious Music: Theoric الموسيقى الدينية

4

30

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

3 ILH-PF103PF-Seçimlik Ders III PF-Elective III مقرر اختياري تعليمي 3

2

3 TRD121Türk Dili I Turkish Language I اللغة التركية 1

2

4 ILH2102Kur’an Okuma ve Tecvid IV Recitation of the Qur’an and Tajwid IV قراءة القرآن والتجويد 4

4

4 ILH2104Tefsir II Tafsir II التفسير 2

4

4 ILH2106Hadis II Hadith II الحديث 2

4

4 ILH2108İslam Hukukuna Giriş Introduction to Islamic Law المدخل إلى الفقه اإلسامي

4

4 ILH2116Kelam Tarihi History of Kalam تاريخ علم الكام

4

4 ILH2122Felsefe Tarihi History of Philosophy تاريخ الفلسفة

4

4 ILH-PF104PF-Seçimlik Ders IV PF-Elective IV مقرر اختياري تعليمي 4

2

31

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

4 ILH-PF105PF-Seçimlik Ders V PF-Elective V مقرر اختياري تعليمي 5

2

4 TRD122Türk Dili II Turkish Language II اللغة التركية 2

2

5 ILH3101Kur’an Okuma ve Tecvid V Recitation of the Qur’an and Tajwid V قراءة القرآن والتجويد 5

4

5 ILH3103Kelam I Kalam I علم الكام 1

4

5 ILH3105İslam Hukuku I Islamic Law I الفقه اإلسامي 1

4

5 ILH3107İslam Felsefesi Tarihi History of Islamic Philosophy تاريخ الفلسفة اإلسامية

4

5 ILH3111Tasavvuf I Sufism I التصوف 1

4

5 ILH3113Din Psikolojisi Psychology of Religion علم النفس الديني

4

5 ILH-PF106PF-Seçimlik Ders VI PF-Elective VI مقرر اختياري تعليمي 6

2

32

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

5 ILH-S101Seçimlik Ders I Elective I مقرر اختياري 1

2

5 ILH-US101Üniversite Seçimlik Ders University Elective مقرر اختياري جامعي

2

6 ILH3102Kur’an Okuma ve Tecvid VI Recitation of the Qur’an and Tajwid VI قراءة القرآن والتجويد 6

4

6 ILH3104Kelam II Kalam II علم الكام 2

4

6 ILH3106İslam Hukuku II Islamic Law II الفقه اإلسامي 2

4

6 ILH3112Tasavvuf II Sufism II التصوف 2

4

6 ILH3114Din Sosyolojisi Sociology of Religion علم االجتماع الديني

4

6 ILH3116Din Felsefesi Philosophy of Religion فلسفة األديان

4

6 ILH-PF107PF-Seçimlik Ders VII PF-Elective VII مقرر اختياري تعليمي 7

2

33

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH-PF108PF-Seçimlik Ders VIII PF-Elective VIII مقرر اختياري تعليمي 8

2

6 ILH-S102Seçimlik Ders II Elective II مقرر اختياري 2

2

7 ILH4101Kur’an Okuma ve Tecvid VII Recitation of the Qur’an and Tajwid VII قراءة القرآن والتجويد 7

4

7 ILH4103İslam Hukuk Usulü Methodology of Islamic Law أصول الفقه اإلسامي

6

7 ILH4105İslam Mezhepleri Tarihi History of Islamic Sects تاريخ المذاهب االسامية

6

7 ILH4107Türk-İslam Edebiyatı Turkish-Islamic Literature األدب التركي اإلسامي

4

7 ILH-PF109PF-Seçimlik Ders IX PF-Elective IX مقرر اختياري تعليمي 9

4

7 ILH-S103Seçimlik Ders III Elective III مقرر اختياري 3

2

7 ILH-S104Seçimlik Ders IV Elective IV مقرر اختياري 4

2

34

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

7 ILH-S105Seçimlik Ders V Elective V مقرر اختياري 5

2

8 ILH4102Kur’an Okuma ve Tecvid VIII Recitation of the Qur’an and Tajwid VIII قراءة القرآن والتجويد 8

4

8 ILH4104Dinler Tarihi History of Religions تاريخ األديان

7

8 ILH4106İslam Ahlak Esasları ve Felsefesi Islamic Moral Principles and Ethics فلسفة وأصول األخاق اإلسامية

4

8 ILH4108Din Eğitimi Religious Education علم تربية الدين

4

8 ILH-PF110PF-Seçimlik Ders X PF-Elective X مقرر اختياري تعليمي 10

5

8 ILH-S106Seçimlik Ders VI Elective VI مقرر اختياري 6

2

8 ILH-S107Seçimlik Ders VII Elective VII مقرر اختياري 7

2

8 ILH-S108Seçimlik Ders VIII Elective VIII مقرر اختياري 8

2

35

Yabancı Dil | Foreign Language | اللغة األجنبية

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

1 YDZA121Almanca I German I اللعة األلمانية 1

2

1 YDZF121Fransızca I French I اللغة الفرنسية 1

2

1 YDZI121İngilizce I English I اللغة اإلنجليزية 1

2

2 YDZA122Almanca II German II اللعة األلمانية 2

2

2 YDZF122Fransızca II French II اللغة الفرنسية 2

2

2 YDZI122İngilizce II English II اللغة اإلنجليزية 2

2

36

Seçimlik Dersler | Elective Courses | المقررات اإلختيارية

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

1 EGT1501Eğitim Bilimlerine Giriş Introduction to Educational Sciences المدخل إلى علوم التريية

2

2 EGT4902Rehberlik Guidance التوجيه

2

2 EGT4904Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi Turkish Educational System and School Management نظام التعليم التركي وإدارة المدرسة

2

2 EGT4906Karakter ve Değerler Eğitimi Moral and values Education تعليم الشحصية والقيم

2

3 EGT4901Öğretmenlik Meslek Etiği Teacher Professional Ethics أخاقيات التدريس

2

3 EGT4903Eğitimde Program Geliştirme Curriculum Development In Education تطوير المناهج في التعليم

2

3 EGT4905Eğitim Sosyolojisi Educational Sociology علم اإلجتماع التربوي

2

4 EGT2502Eğitim Psikolojisi Educational Psychology علم النفس التربوي

2

37

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

4 EGT2504Sınıf Yönetimi Classroom Management إدارة الفصول الدراسية

2

5 EGT3501Öğretim İlke ve Yöntemleri Principles and Methods of Teaching مبادي وأساليب التدريس

2

6 EGT3502Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Measurement and Evaluation القياس والتقويم في التعليم

2

6 EGT3504Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Teaching Technologies and Material Design تقنيات التعليم وتطوير األدوات

2

7 EGT4501Özel Öğretim Yöntemleri Special Teaching Methods طرق التدريس الخاص

4

8 EGT4502Öğretmenlik Uygulaması Teaching Practice ممارسة التدريس

5

38

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 BSB4813Çağdaş Türk Düşüncesi Contemporary Turkish Thought الفكر التركي المعاصر

2

6 ILH4601Kur’an’ın Ana Konuları Main Themes of the Quran مواضيع القرآن األساسية

2

6 ILH4602Kur’an’a Çağdaş Yaklaşımlar Contemporary Approaches to The Qur’an قراءات معاصرة للقرأن

2

6 ILH4603Tefsir Metinleri Texts in Tafsir متون التفسير

2

6 ILH4604Günümüz Tefsir Problemleri Comtemporary Problems in Tafsir القضايا التفسيرية المعاصرة

2

6 ILH4621Batıda İslam Araştırmaları Islamic Studies in Europe البحوث لاسامية في الغرب

2

6 ILH4622Hadis Kaynakları ve Kritiği Criticism of the Hadith Sources مصادر و نقد الحديث

2

6 ILH4623Hadis Tenkit Metotları Hadith Criticism مناهج نقد الحديث

2

6 ILH4624Günümüz Hadis Problemleri Contemporary Problems in Hadith القضايا الحديثية المعاصرة

2

39

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH4625Seçme Hadis Metinleri Selected Texts in Hadith المتون المختارة لعلم الحديث

2

6 ILH4641İslam İktisadı Islamic Economy االقتصاد اإلسامي

2

6 ILH4642Mukayeseli İslam Hukuku Comparative Islamic Law الفقه اإلسامي المقارن

2

6 ILH4643Klasik Fıkıh Metinleri Classical Texts in Fiqh المتون الفقهية القديمة

2

6 ILH4644Modern Fıkıh Metinleri Texts in Islamic Jurisprudence المتون الفقهية المعاصرة

2

6 ILH4645Günümüz Fıkıh Problemleri Comtemporary Problems in Fiqh القضايا الفقهة المعاصرة

2

6 ILH4646İslam Bankacılığı Islamic Banking المصرفية اإلسامية

2

6 ILH4647Vakıflar Tarihi ve Hukuku History and Law of Charitable Foundation تاريخ و حقوق االوقاف

2

6 ILH4661Mukayeseli Kelam Comparative Theology علم الكام المقارن

2

40

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH4662Kelam Metodolojisi Methodology of Kalam المنهجية في علم الكام

2

6 ILH4663Mukayeseli Din Terminolojisi Comparative Religious Terms المصطلحات الدينية المقارنة

2

6 ILH4664Türk Kelamcıları Turkish Theologians المتكلمون االتراك

2

6 ILH4665Klasik Kelam Metinleri Classical Texts in Kalam المتون الكامية القديمة

2

6 ILH4666Günümüz Kelam Problemleri Contemporary Problems in Kalam القضايا الكامية المعاصرة

2

6 ILH4681Alevilik Bektaşilik Alevism Bektashism المذهب العلوي والبكتاشي

2

6 ILH4682Çağdaş İslam Akımları Contemporary Islamic Movements التيارات اإلسامية المعاصرة

2

6 ILH4691Osmanlıca Tasavvuf Metinleri Ottoman Turkish Texts in Sufism متون علم التصوف

2

6 ILH4692Klasik Tasavvuf Metinleri Classical Texts in Sufism متون علم التصوف

2

41

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH4693İslamiyat Metinleri: İngilizce Islamic Studies Literature in English متون البحوث االسامية بللغة االنجيليزية

2

6 ILH4694İslamiyat Metinleri: Almanca Islamic Studies Literature in German متون البحوث االسامية بللعة األلمانية

2

6 ILH4695İslamiyat Metinleri: Fransızca Islamic Studies Literature in French متون البحوث االسامية بللغة الفرنسية

2

6 ILH4721Güzel Kur’an Okuma Fine Recitation of the Qur’an قراءة القرآن بالتجويد

2

6 ILH4722Kıraat Qiraat علم القراءات

2

6 ILH4723Tecvid Metinleri Tajwid Texts متون علم التجويد

2

6 ILH4724Kıraat Metinleri Qiraat Texts متون علم القراءة

2

6 ILH4725Dini Hitabet Religious Oration الخطابة الدينية

2

6 ILH4801Günümüz Felsefe Akımları Comtemporary Philosophic Movements تيارات الفلسفة المعاصرة

2

42

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH4802Felsefenin Temel Problemleri Main Problems of Philosophy قضايا الفلسفة األساسية

2

6 ILH4811İslam Bilim Tarihi History of Islamic Science التاريخ االسامي في العلوم

2

6 ILH4812Mukayeseli İslam ve Batı Düşüncesi Comparative Islamic and Western Thought المقارنة بين الفكر االسامي و الغربي

2

6 ILH4814İslam Medeniyetinde Bilgi, Bilim ve Yöntem Knowledge, Science and Methodology in Islamic Civilization المعرفة والعلم والمنهج في الحضارة اإلسامية

2

6 ILH4821Din Felsefesinin Problemleri Problems of Philosophy of Religion قضايا فلسفة الدين

2

6 ILH4822Din Felsefesinin Kaynakları Resources of Philosophy of Religion مصادر فلسفة الدين

2

6 ILH4831Mantık Tarihi History of Logic تاريخ علم المنطق

2

6 ILH4832Klasik Mantık Metinleri Classical Texts in Logic المتون القدية في المنطق

2

6 ILH4841Dinler ve Kültürlerarası İlişkiler History of Islamic Science العاقات بين االديان و الثقافات

2

43

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH4842Yaşayan Dünya Dinleri Contemporary World Religions األديان العالمية الحية

2

6 ILH4843Yeni Dini Hareketler Contemporary Religious Movements الحركات الدينية الجديدية

2

6 ILH4851Din Antropolojisi Religious Anthropology أنتروبولوجيا ىاألديان

2

6 ILH4852Batıda Din Devlet ve Toplum İlişkileri Religion-State and Society Relations in The West العاقات بين الدين و الدولة و المجتمع في الغرب

2

6 ILH4861Din Psikolojisinin Problemleri Problems of Psychology of Religion قضايا علم النفس الديني

2

6 ILH4862Dini ve Manevi Danışmanlık Religious and Spiritual Guidance اإلشراف الديني والمعنوي

2

6 ILH4863Engellilik, Sosyal Hizmet ve Din Disability, Social Service and Religion العجز والخدمات االجتماعية والدين

2

6 ILH4871Din Eğitiminde Gelişmeler Developments in Religious Education تطورات في علم تربية األديان

2

6 ILH4872Batıda Dini Kurumlar ve Din Eğitimi Religious Institutions and Religious Education in The West المؤسسات الدينية في الغرب و التعليم الديني

2

44

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH4873Yaygın Din Eğitimi Informal Religious Education التعليم الديني المنتشر

2

6 ILH4874Din Hizmetlerinde Rehberlik ve İletişim Guidance and Information in Religious Services اإلرشاد والتواصل في الخدمات الدينية

2

6 ILH4901İslam-Hıristiyanlık İlişkileri Tarihi History of Islamic-Christian Relations تاريخ العاقات بين االسام و المسيحية

2

6 ILH4902Türk-İslam Devletleri Tarihi History of Turkish-Islamic States تاريخ الدول اإلسامية التركية

2

6 ILH4942Dini-Edebi Metinler Religious-Literary Texts المتون الدينية االدبية

2

6 ILH4961Dini Musiki Repertuarı Religious Music Repertoire الموسيقى الديني

2

6 ILH4962Türk Din Musikisinde Makam Bilgisi Knowledge of Maqam in Turkish Religious Music اللحن في الموسيقى الديني

2

6 ILH4963Türk Musikisi Formları Turkish Music Forms االشكال الموسيقية التركية

2

6 ILH4964Türk Din Musikisinde Solfej Solfege in Turkish Religious Music التنغيم في الموسيقى الديني التركي

2

45

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 ILH4965Uygulamalı Cami Musikisi Applied Mosque Music الموسيقى المسجدي التطبيقي

2

6 ILH4966Türk Musikisi Tarihi History of Turkish Music تاريخ الموسيقى التركي

2

6 ILH4967Türk Din Musikisinde Makamlar Maqamat in Turkish Religious Music االلحان في الموسيقى الديني التركي

2

6 KSS4921Klasik Türk Sanatları Classical Turkish Arts الفنون التركية القديمة

2

6 KSS4922Şehir ve Kültür: İstanbul City and Culture: Istanbul المدينة والثقافة إسطنبول

2

6 KSS4923Hüsn-i Hat Tarihi ve Esasları History and Basics of Arabic Calligraphy تاريخ علم الخط و اساساته

2

6 KSS4924Hüsn-i Hat: Rik’a Arabic Calligraphy: Riq’a فن الخط 1

2

6 KSS4925Hüsn-i Hat: Nesih Arabic Calligraphy: Naskh فن الخط 2

2

6 KSS4926Hüsn-i Hat: Sülüs Arabic Calligraphy: Thuluth فن الخط 3

2

46

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 KSS4943Kütüphanecilik ve Arşivcilik Librarianship and Archiving علم المكتبات واألرشيف

2

6 PSK4863Sosyal Psikoloji Social Psychology علم النفس االجتماعي

2

6 SOS4853Sosyal Bilimler Metodolojisi Methodology of Social Sciences المنهجية في العلوم االجتماعية

2

6 TAR4903Osmanlı Tarihi Ottoman History التاريخ العثماني

2

6 TAR4904İslam Ülkeleri Tarih ve Coğrafyası History and Geography of Islamic Countries تاريخ وجغرافيا العالم اإلسامي

2

6 TAR4905Paleografi Paleography علم النصوص القديمة

2

6 TAR4906Tarih Usul ve Tenkidi Historiography نقد التاريخ و اصوله

2

6 TAR4907Tarih Felsefesi Philosophy of History فلسفة التاريخ

2

6 TDE4941Klasik Osmanlı Türkçesi Metinleri Classical Texts in Ottoman Turkish متون اللغة العثمانية

2

47

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 TDE4944Osmanlı Türkçesi Ottoman Turkish اللغة العثمانية

2

6 TDE4945Divan Edebiyatı Metinleri Texts in Classical Ottoman Literature متون األدب التركي القديم

2

6 YDAR4701Arap Edebiyatı Metinleri: İslami Dönem Arabic Literary Texts: Islamic Period المتون األدبية العربية في العهد اإلساي

2

6 YDAR4702Arap Edebiyatı Metinleri: Abbasi Dönemi Arabic Literary Texts: Abbasid Period المتون األدبية العربية في العهد العباسي

2

6 YDAR4703Arap Edebiyatı Metinleri: Osmanlı Dönemi Arabic Literary Texts: Ottoman Period المتون األدبية العربية في العهد العثماني

2

6 YDAR4704Arap Edebiyatı Metinleri: Modern Dönem Arabic Literary Texts: Modern Period المتون األدبية العربية في العهد الحديث

2

6 YDAR4705Arap Dili Belagatı: Meani Rhetoric of Arabic Language: Maani الياغة العربية: المعاني

2

6 YDAR4706Arap Dili Belagatı: Beyan ve Bedi Rhetoric of Arabic Language: Bayan and Badi الباغة العربية: البيان والبديع

2

6 YDAR4707Arap Edebiyatı Tarihi History of Arabic Literature تاريخ األدب العربي

2

48

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

6 YDFA4705Farsça Persian اللغة الفارسية

2

5 ILH4601Kur’an’ın Ana Konuları Main Themes of the Quran مواضيع القرآن األساسية

2

5 ILH4621Batıda İslam Araştırmaları Islamic Studies in Europe البحوث لاسامية في الغرب

2

5 ILH4641İslam İktisadı Islamic Economy االقتصاد اإلسامي

2

5 ILH4642Mukayeseli İslam Hukuku Comparative Islamic Law الفقه اإلسامي المقارن

2

5 ILH4647Vakıflar Tarihi ve Hukuku History and Law of Charitable Foundation تاريخ و حقوق االوقاف

2

5 ILH4661Mukayeseli Kelam Comparative Theology علم الكام المقارن

2

5 ILH4682Çağdaş İslam Akımları Contemporary Islamic Movements التيارات اإلسامية المعاصرة

2

5 ILH4691Osmanlıca Tasavvuf Metinleri Ottoman Turkish Texts in Sufism متون علم التصوف

2

49

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

5 ILH4721Güzel Kur’an Okuma Fine Recitation of the Qur’an قراءة القرآن بالتجويد

2

5 ILH4811İslam Bilim Tarihi History of Islamic Science التاريخ االسامي في العلوم

2

5 ILH4812Mukayeseli İslam ve Batı Düşüncesi Comparative Islamic and Western Thought المقارنة بين الفكر االسامي و الغربي

2

5 ILH4814İslam Medeniyetinde Bilgi, Bilim ve Yöntem Knowledge, Science and Methodology in Islamic Civilization المعرفة والعلم والمنهج في الحضارة اإلسامية

2

5 ILH4841Dinler ve Kültürlerarası İlişkiler History of Islamic Science العاقات بين االديان و الثقافات

2

5 ILH4842Yaşayan Dünya Dinleri Contemporary World Religions األديان العالمية الحية

2

5 ILH4851Din Antropolojisi Religious Anthropology أنتروبولوجيا ىاألديان

2

5 ILH4964Türk Din Musikisinde Solfej Solfege in Turkish Religious Music التنغيم في الموسيقى الديني التركي

2

5 KSS4921Klasik Türk Sanatları Classical Turkish Arts الفنون التركية القديمة

2

50

Yarıyıl Semester

فصل

Kod Code رمز

Ders Adı Course Name اسم المقرر

Kredi ECTS

الحصص

5 KSS4923Hüsn-i Hat Tarihi ve Esasları History and Basics of Arabic Calligraphy تاريخ علم الخط و اساساته

2

5 TAR4905Paleografi Paleography علم النصوص القديمة

2

5 TDE4941Klasik Osmanlı Türkçesi Metinleri Classical Texts in Ottoman Turkish متون اللغة العثمانية

2

5 YDAR4701Arap Edebiyatı Metinleri: İslami Dönem Arabic Literary Texts: Islamic Period المتون األدبية العربية في العهد اإلساي

2

51

Fakültemizde üç lisansüstü çalışmaları bölümü bu-lunmaktadır: Temel İslam Bilimleri, Felsefe ve Din

Bilimleri, İslam Tarihi ve Sanatları.

1. TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

İlâhiyat Fakültesi’nin en köklü birimlerinden biri olan

Temel İslam Bilimleri bölümü araştırma sahaları içerisin-

de Kur’an-ı Kerim’in kurallarına uygun biçimde okun-

masının teorik ve pratik yönleri, Kur’an-ı Kerim tefsiri,

hadis, İslam’ın pratik hayata yönelik hukukî prensipleri,

İslam inancının temelleri, İslam’da itikadî mezhepler ve

entelektüel akımlar ve İslam’ın tasavvufî yönü bulun-

maktadır. Bölümün geniş kapsamı dolayısıyla öğrenci-

ler bir yandan klasik İslamî disiplinlere yönelik derin bir

vukûfiyet kesbederken öbür yandan da bilimsel kavra-

ma ve tahlil melekelerini geliştirebilmektedirler. Böylece

öğrenciler inanç, ibadet, hukuk ve ahlâk esaslarına dair

on dört asırlık İslam ilim ve kültür mirasını İslam’ın ana

kaynaklarına dayanarak akademik bir anlayışla ele almış

olmakta ve güncel dinî meselelere çözümler üretmeye

çalışırken bu zengin mirastan olabildiğince üretken bir

biçimde istifade etmektedirler. Temel İslam Bilimleri

bölümü bünyesinde sekiz anabilim dalı bulunmaktadır:

Tefsir, Hadis, Kelâm, İslam Hukuku, İslam Mezhepleri Ta-

rihi, Tasavvuf, Arap Dili ve Belâgatı, Kur’an-ı Kerim Oku-

ma ve Kıraat İlmi.

Tefsir Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı dahilinde İslam dininin temel

kaynağı olan Kur’an-ı Kerim’in tarihi, bu kaynağın de-

ğişik açılardan incelenmesi sonucunda ortaya çıkan

ve “Kur’an İlimleri” ana başlığı altında toplanabilecek

literatür, Kur’an’ın daha iyi anlaşılıp yorumlanmasının

yöntemleri, tarih boyunca teşekkül eden tefsir birikimi

analitik bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Kur’an-ı Kerim

ayetlerinin en kapsamlı bir biçimde açıklanması mer-

kezinde akademik faaliyetlerin icra edildiği Tefsir ana-

bilim dalının temel araştırma sahaları arasında Kur’an-ı

Kerim’in üslubu ve ana konuları, metinsel özellikleri ve

metin olarak toplanması, kıraat farklılıkları, tefsir tarihi ve

usulü, Kur’an-ı Kerim’e çağdaş yaklaşımlar, Kur’an-ı Ke-

rim’in meali ve yorumlanması, ve Batı’da Kur’an-ı Kerim

üzerine gerçekleştirilmiş incelemeler bulunmaktadır.

Bu bağlamda Tefsir, Kur’an-ı Kerim’in nüzûlünü interdi-

sipliner bir perspektifle incelemekte ve hadis, tarih ve

siyerin yanısıra hermenötik, semantik, antropoloji, arke-

oloji ve semiyotik gibi modern bilimlerden de istifade

etmektedir. Bu çerçevede Fakültemizin lisans program-

larında Tefsir Usulü ve Tarihi, Kur’an Tarihi, Kur’an’da Ana

Konular, Günümüz Tefsir Problemleri, Kur’an-ı Kerim

Tercüme Teknikleri, Kur’an’a Çağdaş Yaklaşımlar ve Tefsir

Metinleri gibi dersler okutulmaktadır.

AKADEMİK YAPI: LİSANSÜSTÜ PROGRAMI BÖLÜM VE ANABİLİM DALLARI

52

Akademik Kadro

Prof. Dr. Abdulaziz Hatip

Prof. Dr. Abdulhamit Birışık

Prof. Dr. Bahaddin Dartma

Prof. Dr. Muhsin Demirci

Prof. Dr. Murat Sülün

Prof. Dr. Mustafa Öztürk

Prof. Dr. Ömer Çelik

Doç. Dr. Aydın Temizer

Doç. Dr. Muhammet Abay

Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Coşkun

Arş. Gör. Mustafa Taha Güler

Öğr. Gör. Dr. Fidaa Alislam Al Majzoub

Hadis Anabilim Dalı

İslam dininin Kur’an-ı Kerim’den sonra ikinci temel kaynağı kabul edilen Sünnet’in yazılı bilgi ve belgele-rini teşkil eden hadis metinlerini, geçirdiği tarihi süre-ci de dikkate alarak, hadis usulü kuralları çerçevesinde sened, metin ve muhteva açısından tetkik eden ve bunların güncel yorumlarını yapmaya çalışan anabilim dalıdır. Temel araştırma alanları hadis ve sünnetin kay-nak değeri ve sıhhati, hadislerin intikali, kaydedilmesi, toplanması (tedvini) ve sınıflandırılması (tasnifi) ve bu süreçlerin dinî, siyasî ve çeşitli sosyo-kültürel etkileridir. Birey ve toplum olarak Müslümanların pratik hayatta ihtiyaç duyacakları düşünce ve davranış örneklerini sa-hih ve sağlam sünnet verilerine dayandırmak üzere, Hz. Peygamber’in söz, fiil ve onaylarından oluşan hadis me-tinlerini, bu alanın bilimsel amaç, araç ve yöntemlerini kullanmak suretiyle, tam özgünlüğü ile ortaya koyma-yı hedefler. Bu hedefe ulaşabilmek için için Fakültemiz lisans programlarında Hadis, Hadis Usulü, Hadis Tarihi,

Günümüz Hadis Problemleri Hadis ve Sünnette Çağdaş Yorumlar gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Hasan Cirit

Prof. Dr. Mehmet Özşenel

Doç. Dr. Aynur Uraler

Doç. Dr. Ayşe Esra Şahyar

Doç. Dr. Ataullah Sahyar

Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Efendioğlu

Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Macit Karagözoğlu

Dr. Öğr. Üyesi Rahile Kızılkaya Yılmaz

Arş. Gör. Dr. Muhammed Enes Topgül

Arş. Gör. Ömer Faruk Maden

Kelâm Anabilim Dalı

Kelâm anabilim dalı bünyesinde İslam dininin Kur’an-ı Kerim ve sahih sünnette yer alan inanç esasla-rı incelenir. İslam’ın Allah-insan-kâinat münasebetine bakışı konu edinilerek ilim ve düşünce tarihi boyunca İslam inanç esaslarına ilişkin zuhur etmiş olan düşünce ve anlayışlar açıklanmaya çalışılır. Kelâm disiplini İslam dininin Kur’an’da genel prensipleri ortaya konmuş olan inanç sistemini diğer felsefî ve teolojik akımlara karşı savunma vazifesini de üstlenir. İslamî öğretideki iman mefhumu ile ulûhiyet, nübüvvet ve meâdı içeren diğer merkezî bahisleri tahlil eder. Bu anabilim dalının iki alt dalı vardır: Kelâm Tarihi ve Sistematik Kelâm. Kelam Tari-hi çerçevesinde disiplinin gelişim süreç ve şartları, tarihi süreç içerisinde Ehl-i Sünnet’in oluşumu ve prensipleri gibi konular üzerine dersler sunulur. İslamî kelâm ekol-leri (Mürcie, Cebriyye, Mutezile, Eşariyye, Maturidiyye, Şia vb.) karşılaştırmalı bir perspektifle incelenir. İkinci alt dal

53

çerçevesinde, ulûhiyet, nübüvvet, meâd, insan, ahlâk,

akıl ve vahiy gibi klasik kelâm konuları üzerine dersler

olduğu gibi sekülerizm, ateizm, reenkarnasyon, din ve

bilim, din ve siyaset, demokrasi, insan hakları ve çevre

gibi modern kelâm konularına dair de dersler bulun-

maktadır. Kelâm anabilim dalı dahilinde çağın bilim ve

düşünce birikiminden de faydalanılarak toplumların din

anlayışlarını ve dinî hayatlarını etkileyen sosyolojik, psi-

kolojik ve antropolojik faktörler incelenir. Fakültemizin

lisans programlarında Kelâm, Kelâm Tarihi, Sistematik

Kelâm Problemleri, Kelâm Okulları, Türk Kelâmcıları, Mo-

dern Çağın İnanç Problemleri, Günümüz Kelam Prob-

lemleri gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Hatice Kelpetin Arpaguş

Prof. Dr. Hülya Alper

Prof. Dr. Yusuf Şevki Yavuz

Doç. Dr. Mehmet Bulğen

Dr. Öğr. Üyesi Hayrettin Nebi Güdekli

Arş. Gör. Ayşe Nur Yazıcı

Arş. Gör. Mehmet Akif Kahveci

İslam Hukuku Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında İslam dininin bireysel

ve toplumsal hayata ilişkin hükümleri, bu hükümler et-

rafında tarih boyunca teşekkül eden hukukî düşünce

ve tecrübe mukayeseli ve tahlilci bir yaklaşımla ele alı-

nır. Okutulan derslerde kişinin Allah’a karşı vecibelerinin

amelî yönleri (ibadetler), Müslüman toplumlarda huku-

kun oluşum ve gelişim süreci, doktrin ve uygulama yö-

nüyle hukukî birikim ve geleneği, dinî-hukukî hükümlere

ulaşmada izlenen metotlar, ibadet ve hukuk alanına ait

hükümlerin felsefî temelleri, ve de modern hukuk dü-şüncesi ve bu alana ait temel kavram ve teorilerle ilgili metodik bilgiler sunulur. Bu disiplinin içerdiği bilgiler sa-yesinde öğrenciler dinî hak ve sorumluluklarını delilleriy-le birlikte öğrenirler. Ayrıca öğrenciler İslam hukukunun temel kaynakları, tarih boyunca ortaya çıkan önemli fıkıh ekolleri, bu ekollerin öncü şahsiyetleri, temel özellikleri ve İslam hukukuna katkıları hakkında sistematik bilgi edi-nirler. Fakültemizin lisans programlarında İslam Hukuku, İslam Hukuk Tarihi, İslam Hukuku Usulü, Mukayeseli İslam Hukuku, Din ve Devlet, Din ve İktisat, Klasik ve Modern Fıkıh Metinleri, Günümüz Fıkıh Problemleri gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Abdullah Kahraman

Prof. Dr. Hasan Hacak

Prof. Dr. Kemal Yıldız

Prof. Dr. Ertuğrul Boynukalın

Doç. Dr. İsmail Cebeci

Doç. Dr. Sami Erdem

Dr. Öğr. Üyesi Hacer Kontbay

Dr. Öğr. Üyesi Nail Okuyucu

Öğr. Gör. İsmail Eriş

Arş. Gör. Ayşegül Şimşek

Arş. Gör. Muhammed Usame Onuş

İslam Mezhepleri Tarihi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı dinin insanlar tarafından anlaşılma-sındaki farklılıkların zamanla sistemleşip kurumsallaşması sonucu ortaya çıkan ve dinin değişik beşerî yorumları olarak algılanabilecek olan mezheplerin ortaya koyduğu fikirleri bilimsel yöntemlerle araştırır. Mezhep-din farkının

54

belirlenmesini, mezheplerin doğuş sebeplerini, kurum-sallaşma safhalarını ve düşüncelerini ilmî metotlarla orta-ya koyarak İslam düşüncesindeki yerlerini tespit etmeye çalışır. Müslüman toplumlarda günümüzde mevcut olan dinî ve siyasî gruplaşmaların tarihî köklerini tahlil ederek onlar hakkında daha sağlıklı değerlendirmeler yapılabil-mesinin zeminini hazırlar. Bu anabilim dalı çerçevesinde bir yandan klasik İslam mezheplerinin ortaya çıkış sebep ve şartları, temel fikirleri, gelişim süreçleri, ve literatürleri hakkında çalışmalar yapılırken diğer yandan da modern İslamî akımlar incelenir. Bu bağlamda Kadıyanilik-Ahme-diyye, Bahâîlik, Selefilik, Vahhâbilik ve İhvân-ı Müslimîn gibi uluslararası boyutlu mezhebî akımlar ile İslamcılık, Alevilik-Bektaşilik, Nurculuk, Süleymancılık, Milli Görüş Hareketi gibi ulusal boyutlu fikrî cereyanlar hakkında sis-tematik bilgiler sunulur. Doğası gereği İslam Mezhepleri Tarihi anabilim dalı interdisipliner çalışmaya açıktır; araştı-rılan konunun mahiyetine göre, İslam tarihi, kelâm, İslam hukuku, tasavvuf ve din sosyolojisi gibi disiplinlerle bera-ber çalışır. Fakültemizin lisans programlarında bu anabi-limdalı kapsamında İslam Mezhepleri Tarihi, Günümüz İs-lam Dünyasında Dinî Akımlar gibi dersler yer almaktadır.

Akademik Kadro

Doç. Dr. Mehmet Ümit

Öğr. Gör. Mehmet Toprak

Tasavvuf Anabilim Dalı

Tasavvuf disiplini, İslamın ruhanî/manevî boyutunu inceler. İnsan nefsinin bu dünyayla ilgili düşük seviyeli arzu ve heveslerden temizlenmesinin ve daha ulvî he-deflere yönelik ibadet ve riyazet odaklı manevî bir yol-culuğa çıkmasının yollarını araştırır. Bu anabilim dalı, ta-savvufun tarihî ve fikrî kökleri, gelişimi ile muhtevası ve

İslam’daki önemi üzerine dersler sunar. Ayrıca disiplinin

teorik ve pratik yönlerine odaklanarak tasavvufun mer-

kezî konuları ve şahsiyetleri konusunda sistematik bilgiler

verir. Tasavvufun Türk dünyasındaki, özellikle Anadolu’da-

ki tarihi üzerine yoğunlaşarak tasavvufun pratiği sayılabi-

lecek tarikatlar hakkında tahlillerde bulunur. Kıtaları aşan

fikirleri sayesinde hem millî hem de uluslararası ölçekte

insanlığa hizmet eden Mevlana Celaleddin Rumi, Yunus

Emre ve Hacı Bektaş Veli gibi tasavvufun öncü şahsiyetle-

ri hakkında açıklamalarda bulunur. Tasavvuf anabilim dalı

interdisipliner çalışmalara özel önem verir. Bu bağlamda

felsefe, edebiyat, psikoloji ve sosyolojiyi de içeren diğer

entelektüel alanlarla yakın işbirliği içinde çalışır. Fakülte-

mizin lisans programlarında bu anabilim dalı kapsamın-

da Tasavvuf, Tasavvuf Tarihi, Günümüz Tasavvuf Hareket-

leri ve Problemleri gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Necdet Tosun

Prof. Dr. Safi Arpaguş

Prof. Dr. Süleyman Derin

Doç. Dr. Ali Namlı

Doç. Dr. Dilaver Selvi

Doç. Dr. Semih Ceyhan

Dr. Öğr. Üyesi Ercan Alkan

Dr. Öğr. Üyesi Nedim Tan

Arş. Gör. Zeynep Şeyma Özkan

Arap Dili ve Belâgatı Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında İslam dininin temel

kaynaklarını doğrudan anlayabilmek, temel İslam bi-

limleri ve kültür tarihi alanlarında yazılmış olan klasik ve

modern eserleri inceleyebilmek için en önemli kaynak

55

dil olan Arapça’nın öğretilmesine dair çalışmalar ortaya konmaktadır. Bu eserlerdeki dil ve kavram inceliklerinin izah edilmesi için de belâgat adı altında toplanan dilbi-limsel incelemeler yapılmaktadır. Fakültemiz lisans prog-ramları İlâhiyat, Uluslararası İlâhiyat ve İlâhiyat (Arapça) öğrencilerinin tamamı için zorunlu olan bir yıllık yoğun Arapça hazırlık programını düzenleyip yönetmek, bütün programların üst sınıflarında tamamlayıcı Arapça ders-lerini düzenlemek Arap Dili ve Belâgatı anabilim dalının koordinasyonu altındadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Halil İbrahim Kaçar

Doç. Dr. Şükran Fazlıoğlu

Dr. Öğr. Üyesi Abdussamet Bakkaloğlu

Dr. Öğr. Üyesi Ali Benli

Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz Özdemir

Öğr. Gör. Dr. Mehmet Erel

Öğr. Gör. Dr. Muhammed Hüsnü Çiftçi

Öğr. Gör. Dr. Mustafa Genç

Öğr. Gör. Abdulhamid Ramazanoğlu

Öğr. Gör. Ayşe İbrahimoğlu Güner

Öğr. Gör. Hüseyin Kaya

Öğr. Gör. Mahmut Sami Kanbaş

Arş. Gör. Yakup Kara

Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında Kur’an-ı Kerim’in kural-larına uygun biçimde okunmasının teori ve pratiği öğ-retilmektedir. Kur’an harflerinin fonetiği ve Kur’an keli-melerinin farklı okuyuş tekniklerini konu edinen Kıraat ilmine dair dersler verilmektedir. Kur’an’ın içeriği ve konu dağılımı ile ilgili temel bilgiler aktarılmaktadır. Ayrıca belli

Kur’an surelerinin ezberletilmesi pratiği de bu anabilim

dalı bünyesinde gerçekleştirilmektedir. Fakültemizin

lisans programlarında bu bağlamda Kur’an Fonetiği,

Kur’an Okuma ve Tecvid, Güzel Kur’an Okuma, Hitabet

ve Meslekî Uygulama gibi dersler yer almaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Mehmet Emin Maşalı

Doç. Dr. Erdoğan Baş

Doç. Dr. Mustafa Atilla Akdemir

Doç. Dr. Münteha Maşalı

Dr. Öğr. Üyesi Kâmil Yaşaroğlu

Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Kılıç

Öğr. Gör. Emrullah Tuncel

Öğr. Gör. Hidayet Ayan

Arş. Gör. Naci Demirci

2. FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

Fakültemizin en köklü bölümlerinden biri olan Fel-

sefe ve Din Bilimleri bölümü, felsefe, mantık, psikoloji ve

sosyoloji gibi beşerî bilimlerin verilerinin de yardımıyla

din olgusunu çeşitli boyutlarıyla inceleme faaliyetleri-

ne ev sahipliği yapar. Bu bağlamda felsefî düşüncenin

tarihî gelişimi, İslam ve Batı düşüncesindeki entelektüel

akımlar, İslam ve Batı düşüncesi arasındaki etkileşim, di-

nin doğası, akıl ve vahiy arasındaki ilişki, dinlerin ve diğer

inanç sistemlerinin başlangıç ve gelişim evreleri, sosyal

ve bireysel hayatta dinin tezahürleri, doğru düşünmenin

usul ve kuralları ve dinî eğitimin tarihî ve modern eğitim

sistemleri içindeki yeri gibi pek çok sahada araştırmaları

bünyesinde barındırır. Beşerî bilimlerin felsefe, sosyoloji,

mantık, psikoloji ve eğitim gibi alanlarındaki çeşitli usul

ve teorilerinden faydalanmak, Felsefe ve Din Bilimleri

56

bölümü öğrencilerine, din fenomenini olabildiğince ge-

niş bir perspektiften tahlil etme fırsatı vermektedir. Bö-

lüm sekiz anabilim dalı içerir: Din Eğitimi, Din Felsefesi,

Din Psikolojisi, Din Sosyolojisi, Dinler Tarihi, Felsefe Tarihi,

İslam Felsefesi, Mantık.

Din Eğitimi Anabilim Dalı

Din eğitimi disiplini, dinî eğitiminin geçmişini, şimdiki

durumunu ve gelecekteki olası gelişim sürecini kendisi-

ne inceleme konusu edinir. Bu anabilim dalı bünyesin-

de din eğitiminin özellikleri ve metotları, din eğitiminin

felsefî, sosyolojik, psikolojik temelleri ve amaçları, genel

ve özel öğretim metotları, başarılı ve tutarlı öğretim tek-

nikleri, din eğitiminde modern meseleler, yetişkinler ve

aileler için din eğitimi gibi eğitim bilimlerinin çeşitli sa-

halarında araştırmalarda bulunulur. Din eğitimi anabilim

dalı bir yandan eğitim bilimleri, eğitim felsefesi, psikoloji

ve sosyoloji gibi beşerî bilimlerin modern disiplinleriyle

yakın işbirliği halinde çalışırken diğer yandan da tefsir,

hadis ve fıkıh gibi temel İslam bilimleri koordinasyonunu

önemser. Anabilim dalı çerçevesinde Din Eğitimi, Eğitim

Bilimlerine Giriş, Eğitim Psikolojisi, Eğitim Sosyolojisi, Ge-

nel Öğretim Metotları, Ölçme ve Değerlendirme, Özel

Öğretim Metodları, Türk Eğitim Tarihi, Araştırma Teknikle-

ri gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Nurullah Altaş

Doç. Dr. Banu Gürer

Dr. Öğr. Üyesi Emine Keskiner

Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Gürel

Öğr. Gör. Dr. Ayşe Demirel Uçan

Din Felsefesi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında üçüncü ve dördüncü

sınıf lisans öğrencilerine dinin mahiyeti, din dilinin anlam

ve önemi, dinî bilginin mahiyeti ve geçerliliği, sıfatları çer-

çevesinde Tanrı hakkında konuşmanın anlamı, Tanrı’nın

varlığının delilleri, kötülük problemi, irade hürriyeti tartış-

maları, çeşitli tanrı tasavvurları ile Tanrı-âlem ilişkisi, ateiz-

min görüş ve eleştirileri, ruhun ölümsüzlüğü, dinin bilim,

sanat ve ahlâk ile ilişkileri gibi konularda dini açıklamak

ve temellendirmeye çalışmak üzere dersler verilir. Fakül-

temizde birinci ve ikinci yıllarında temel İslamî ilimler ve

felsefî bilimler üzerine dersler alan öğrencilerimiz, daha

sonra din felsefesi dersi alarak felsefî-teolojik konuları

interdisipliner ve mukayeseli perspektiflerden inceleme

imkanına erişirler. Din Felsefesi dersi lisans programları-

mızda zorunlu bir ders olarak okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Rahim Acar

Doç. Dr. Zeynep Gemuhluoğlu

Din Psikolojisi Anabilim Dalı

Psikoloji ve din bilimleriyle ilgili olmakla birlikte ken-

dine has tarihi, araştırma alanları, konuları, hedefleri,

yöntemleri ve teknikleriyle bağımsız bir bilim dalı olan

Din Psikolojisi, dinî bakımdan insan ruhunda yaşanan

gerçekleri, insanın çeşitli tezahürlerle dışa yansıyan dinî

hayatını ve davranışlarını inceler. Bir başka ifadeyle ferdin

dinî hayatını kendine özgü yöntem ve tekniklerle anlayıp

açıklamaya çalışan bu disiplin, dinî hayatı bütün derinlik

ve genişliği ile kavramak, onu tahkik ve tetkik etmek, son-

ra da diğer ruhî olaylarla olan münasebetini göstermek

amacındadır. Din fenomeninin bizâtihi kendisi yerine,

57

daha kolay çözümlenebilir boyutu olan dinî davranış ve tecrübelere yoğunlaşarak dinî davranışların ayrıntılarını, kaynaklarını ve işlevlerini tanımlamaya çalışır. İncelenen konular arasında din-psikolojik sağlık ilişkisi, dinî sembol-ler, mistik durumlar, dinî düşünce, duyular-davranışlar ve bunlarla ilgili faktörler, din ve tanrı inancının kaynağı, dinden dönme ve din değiştirme, dinî kişiliklerin çeşitli-liği gibi konular yer alır. Din psikolojisi tasavvuf, din sos-yolojisi, gelişim psikolojisi, sosyal psikoloji, klinik psikoloji gibi diğer bilimlerle yakından ilişkilidir. Psikoloji ile teoloji arasında yer alan ve bu alanlarla çok sıkı bir ilişki içerisin-de olan Din Psikolojisi anabilim dalı, psikolojinin bilimsel metotlarını kullanır. Normatif bir bilim dalı olmadığından, ele aldığı olayları değer hükümleri koymadan, olduğu gibi tanıtıp tasvir etmeye çalışan bu anabilim dalı çerçe-vesinde lisans programlarımızda Din Psikolojisi ve Psiko-lojiye Giriş gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Ali Ayten

Prof. Dr. Ali Köse

Prof. Dr. Ali Ulvi Mehmetoğlu

Dr. Öğr. Üyesi Sevde Düzgüner

Din Sosyolojisi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı altında din ile sosyal yapı ve sosyal

kurumlar ile süreçler arasındaki ilişkiler araştırılır. Sosyolo-

jik yöntem, kavram ve kuramların dinî alana uygulanma-

sıyla ortaya çıkan bu disiplin, dinlerin inanç sistemlerini,

ibadet şekillerini, müesseselerini, içtimâî tezahürlerini,

bunların zamanla hangi sosyal şartlara bağlı olarak de-

ğişme gösterdiklerini, bu değişimin şekillerini, sosyal sı-

nıflarla ilişkilerini, din ve toplum ilişkilerini, ve dinî grup

ve cemaatleri inceler. Din Sosyolojisi anabilim dalı bün-

yesinde gerçekleştirilen niteliksel ve niceliksel araştırma-

lar, Türkiye tarihindeki sosyolojik arka planı dâhil olmak

üzere, Türkiye’deki dinî hayatın mahiyeti ve gelişimine ışık

tutar. Genel sosyolojinin yöntem ve teorilerini kullanarak

dinî-sosyal mahiyetteki olayların incelenmesi, anlaşılma-

sı, açıklanması ve yorumlanması konusunda öğrencilere

yetenek ve beceri kazandırma, gerekli bilgi birikimini

aktarma ve geliştirme hedeflenir. Disiplinler arası bir yak-

laşımı benimseyen Din Sosyolojisi, diğer beşerî bilimler

ile yakın ilişki içerisindedir. Bu anabilim dalı çerçevesinde

Fakültemizin lisans programlarında Sosyolojiye Giriş, Din

Sosyolojisi, Sosyal Bilimler Metodolojisi, Sosyal Psikoloji,

Din Bilimlerine Giriş, Din ve Sosyal Değişme gibi dersler

verilmektedir.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Ali Coşkun

Prof. Dr. Kemal Ataman

Prof. Dr. Halil Aydınalp

Dr. Öğr. Üyesi Fatma Odabaşı

Dr. Öğr. Üyesi Hafize Şule Albayrak

Dinler Tarihi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı, dinleri tarihin ve filolojinin metot ve

verilerini kullanarak doğuş ve gelişmelerinden inanç, iba-

det ve ahlak gibi konularına kadar tarihî seyir içinde ince-

leyen bir disiplindir. Dinlerin diğer dinlerle olan münase-

betlerinin, benzer, farklı ve ortak yönlerinin mukayeseli

olarak ele alındığı bu anabilim dalında İslam başta olmak

üzere, Yahudilik ve Hıristiyanlık ile yaşayan diğer dünya

dillerinin ve de insanlık tarihinde yer almış inançların ma-

hiyetleri incelenmektedir. Geniş kapsamı sebebiyle Din-

ler Tarihi anabilim dalı diğer beşerî bilimlerden, özellikle

58

de tarih, din fenomenolojisi, din sosyolojisi, din psikolojisi

ve din felsefesiden istifade eder. Ayrıca mitoloji, etnoloji,

arkeoloji, sanat tarihi, folklor gibi disiplinlerin de verilerini

kullanır. Bu anabilim dalı çerçevesinde Fakültemiz lisans

programlarında Dinler Tarihi, Mukayeseli Dinler Tarihi,

Dinlerarası İlişkiler ve Dinlerarası Diyalog gibi dersler oku-

tulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. İsmail Taşpınar

Doç. Dr. Amjad Hussain

Doç. Dr. Bilal Baş

Öğr. Gör. Dr. Ayşe İçöz

Felsefe Tarihi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalında, sistematik felsefe ve felsefe ta-

rihi hakkında araştırmalar yapılır. Ontoloji, epistemoloji,

metafizik, siyaset ve ahlak gibi pek çok temel felsefî mev-

zuyu kapsayan araştırmalar, Batı ve İslam felsefe gelene-

ğindeki öncü şahsiyetlerin felsefî tartışmalarını inceler. Bu

bağlamda Felsefe Tarihi anabilim dalının ilkçağ felsefesi,

ortaçağ felsefesi, Rönesans felsefesi, yakınçağ felsefesi

ve günümüz felsefî akımları gibi çok geniş bir kapsama

alanı vardır. Düşünce tarihi boyunca varlık, bilgi ve de-

ğerler alanıyla ilgili meseleler etrafında akılcı ve tenkitçi

yöntemlerle yapılan inceleme, temellendirme ve sistem

oluşturma amaçlı bütün fikrî faaliyetler bu anabilim dalı

içerisinde araştırmaya konu olur. Böylelikle öğrencilerin

Doğu-Batı düşünce uygarlıklarını tanıması ve de İslam

düşünce ve medeniyetinin diğer düşünce ve medeniyet

ekolleri ile sağlıklı bir şekilde mukayese edebilmelerinin

ilmî ve fikrî zeminleri hazırlanmış olur. Fakültemizin li-

sans programlarında bu bağlamda İlkçağ Felsefesi Tarihi,

Yeniçağ Felsefesi Tarihi, Felsefe Tarihi, Günümüz Felsefe

Akımları, Astronomi ve Uzay Bilimleri gibi dersler okutul-

maktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Hüseyin Karaman

Dr. Öğr. Üyesi Hümeyra Özturan

İslam Felsefesi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında İslam toprakları ve kül-

türü içinde üretilen felsefe faaliyetleri incelenir. İslam coğ-

rafyasında yetişmiş düşünürlerin Tanrı, insan, toplum ve

evren hakkında ortaya koydukları sistemli fikrî faaliyetler

ele alınarak İslam düşüncesinin kaynakları, tarihi ve geçir-

diği evreler araştırma konusu edilir. İslam düşüncesinin

dünya düşünce tarihi içindeki yeri, evrensel düşünceye

katkıları, bugünkü durumu ve sorunları tartışılır. İslam

Felsefesi anabilim dalı bünyesinde mantık, epistemoloji,

ontoloji, metafizik, ahlak ve siyaseti de içeren neredeyse

bütün felsefî konular üzerine dersler verilir. Bu çerçevede

Fakültemiz lisans programlarında İslam Felsefesi Tarihi,

İslam Bilim Tarihi, İslam Ahlakı, Türk ve İslam Ahlakçıları,

Ahlak Problemleri, Türk Düşünce Tarihi, Çağdaş İslam

Düşüncesi, Çevre ve Din, Ahlak Felsefesi gibi dersler yer

almaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. İlhan Kutluer

Prof. Dr. Ömer Türker

Doç. Dr. Hikmet Yaman

Arş. Gör. Selime Çınar

59

Mantık Anabilim Dalı

Mantık, doğru akıl yürütmenin kurallarını öğreten ve

bunu hatalı düşünme biçimlerinden ayırt etmeyi gös-

teren disiplindir. Mantık bu açıdan dinî ilimler dâhil bü-

tün beşerî bilimlerinin temelinde yer almalıdır; çünkü o

entelektüel alanların hepsinde doğru bilgiye ulaşmanın

temel vasıtası ve anahtarıdır. Mantık anabilim dalı çerçe-

vesinde antik Yunan ve İslam felsefesi geleneklerinden

modern Batı felsefesine uzanan bir çeşitlilikle mantık ta-

rihi üzerine dersler verilir. Bu bağlamda Fakültemiz lisans

programlarında Mantık, Sosyal Bilimlere Giriş, Sosyal Bi-

limler Metodolojisi gibi dersler yer almaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Ali Durusoy

Doç. Dr. Ferruh Özpilavcı

3. İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖLÜMÜ

İslam Tarihi ve Sanatları bölümü İslam dininin do-

ğuşundan günümüze kadar geçirdiği tarihî süreci konu

edinmekte ve İslam tarihinde meydana gelen belli başlı

siyasî, sosyal, kültürel, edebî ve sanatsal olayları incele-

mektedir. İslam öncesi Arap toplumu, İslam’ın doğuşu,

dört halife dönemi ve diğer Müslüman devletler dönem-

leri araştırma konusu yapılmaktadır. Müslümanlar tara-

fından tesis edilen kurumlar ile bilim ve kültür geleneği

de bu bölüm dahilinde çalışılmaktadır. Bölümün geniş

kapsamlı oluşu, öğrencilerin İslam tarihine kuşatıcı bir

bakışla yaklaşabilmelerini sağlar. Meseleler hakkında gü-

venilir tarihî ve kronolojik kavrayış melekesi geliştirebilen

öğrenciler, böylece arşiv belgelerini okuyabilmekte, şiir,

mûsikî, edebiyat gibi İslam sanatlarının çeşitli formlarında

sistematik tahliller yapabilmektedirler. İslam Tarihi ve Sa-

natları bölümü içerdiği bu geniş araştırma alanlarını dört anabilim dalı çerçevesinde ele almaktadır: İslam Tarihi, Türk-İslam Sanatları Tarihi, Türk-İslam Edebiyatı ve Türk Din Mûsikîsi.

İslam Tarihi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında İslam tarihçiliğinin baş-langıcı, kaynakları, Hz. Peygamber ve Hulefâ-yi Râşidîn dönemi, tarih boyunca İslam coğrafyasının çeşitli böl-gelerinde kurulmuş olan Müslüman-Türk devletlerinin teşkilatları, kültür ve medeniyetleri gibi konularda ince-lemeler yapılır. Öğrencilerin tarihî olayları ilmî ölçülerle değerlendirerek geçmişe sağlıklı bir açıdan bakma ve geleceği bu tecrübeyle sağlam temeller üzerine kurma kabiliyeti kazanmaları hedeflenir. İslam Tarihi anabilim dalı disiplinler arası bir yaklaşım benimser ve şiirden arşiv malzemelerine, yazılı ana kaynaklardan arkeolojik kalın-tılara kadar muhtelif kaynaklardan istifade eder. Bu ana-bilim dalı çerçevesinde Fakültemiz lisans programlarında İslam Tarihi, İslam Kurumları Tarihi, İslam Ülkeleri Tarihi ve Coğrafyası, Paleografi, Siyer ve Kaynakları, Türk Kültür Ta-rihi gibi dersler yer almaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Casim Avcı

Prof. Dr. İsmail Safa Üstün

Prof. Dr. Tahsin Özcan

Doç. Dr. Betül İpşirli Argıt

Doç. Dr. Fatma Zehra Kamacı

Doç. Dr. Gülgün Dağdeviren Uyar

Doç. Dr. Mahmut Kelpetin

Doç. Dr. Osman Aydınlı

Dr. Öğr. Üyesi Güllü Yıldız

60

Dr. Öğr. Üyesi Harun Yılmaz

Dr. Öğr. Üyesi Nihal Şahin Utku

Türk-İslam Sanatları Tarihi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında Türklerin İslamı kabu-lünden günümüze kadar pek çok sanat formunda orta-ya koydukları eserleri teknik ve estetik yönleriyle anlama ve yorumlama faaliyetleri üzerinde durulur. Tarih içinde Türk-İslam coğrafyasına yayılmış belli başlı mimarî âbi-deleri, çini, ahşap oymacılığı, yazı (hüsn-i hat), tezhib, ebrû, cilt gibi tezyinî sanatlar devir ve bölgelerine göre ele alınır. Ayrıca, uygulamalı sanatların diğer türleri ile bu sanatların ardındaki felsefî ve estetik dünya görüşü üzerinde durulur. Türk-İslam Sanatları Tarihi anabilim dalı düzenlediği ulusal ve uluslararası sergiler ile Fakültemizin akademik eğitimine renk katmaktadır. Bu anabilim dalı bünyesinde Fakültemiz lisans programlarında Türk-İslam Sanatları Tarihi, İslam Sanatları ve Estetiği, Güzel Sanatlar, Türk Hat Sanatları Tarihi, Osmanlı Mimarisi gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Aziz Doğanay

Doç. Dr. Fatih Özkafa

Öğr. Gör. Muhammet Efdalüddin Kılıç

Türk-İslam Edebiyatı Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında Türklerin Müslüman olmalarından günümüze kadar, özellikle dinî-tasavvufî sahada, isim yapmış belli başlı edebiyatçılar ile bunların kaleme aldıkları önemli eserlerin kronolojik ve sistema-tik olarak tanıtıldığı edebiyat tarihi dersleri işlenmekte-dir. Karahanlılar devrinde (11. Yüzyıl) Yusuf Has Hacib

tarafından Türkçe olarak yazılan Kutadgu Bilig’den baş-lamak üzere Türklerin İslâmiyet etkisi altında ürettikleri edebiyat türleri örnek metinleriyle birlikte tahlil edilir. Bu bağlamda üç önemli edebî geleneğe hususen vurgu yapılır: Divan Edebiyatı, Halk Edebiyatı ve Tekke Edebi-yatı. Divan edebiyatı, İslam’dan esinlenen Arapça ve Far-sça edebî formların etkisi altında oluşturulan son derece sembolik bir sanat biçimini ifade eder. Halk edebiyatı her ne kadar derin dinî duyguların etkisi altında ağızdan ağıza iletilen eserlerden oluşan bir gelenek olsa da, bu gelenek içinde din ile doğrudan irtibatlı olmayan eserle-rin örnekleri de bulunur. Tekke edebiyatı ise adından da anlaşılacağı üzere tasavvufun etkisi altında oluşmuştur. Türk-İslam Edebiyatı anabilim dalı çerçevesinde Fakül-temiz lisans programlarında Türk-İslâm Edebiyatı, Türk Tasavvuf Edebiyatı, Divan Edebiyatı Metinleri, Dinî-Edebî Metinler, Klasik Osmanlı Türkçesi Metinleri gibi dersler okutulmaktadır.

Akademik Kadro

Doç. Dr. Ahmet Karataş

Doç. Dr. Meliha Yıldıran Sarıkaya

Türk Din Mûsikîsi Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı kapsamında mûsikînin tarihî gelişim süreci çeşitli yönleriyle ele alınır ve bu sanatın özellikle dinî sahadaki rolü incelenir. Çalışmalarda Müslüman Türklerin mûsikî teorisi ve pratiği açısından dünya mü-ziğine katkıları üzerinde durulup kaynak eserler ışığında klasik mûsikî nazariyâtına ait eserlerin günümüz müzik anlayışındaki yeri tahlil edilir. Bu bağlamda mevlid, salât, tevşîh, naat, ilâhî, kaside gibi klasik formlar izah edilir. Türk mûsikîsinin saz ve söz formlarının öğretimi ve icrası gerçekleştirilmeye çalışılır. Bu amaçla 1983 yılından beri

61

anabilim dalı bünyesinde kurulup halen çalışmalarını sür-

düren Fakültemiz Türk Mûsikîsi Korosu sergilediği klasik,

halk ve özellikle de dinî mûsikî repertuarlı konserleriyle,

mensuplarımızın ve toplumumuzun mûsikî zevkine hi-

tap etmektedir.

Akademik Kadro

Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi

Prof. Dr. Safa Yeprem

Doç. Dr. Ayşe Başak İlhan Harmancı

4. İLKÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ

Akademik Kadro

Prof. Dr. Ahmet Koç

Prof. Dr. Mehmet Erdoğan

Prof. Dr. Mehmet Zeki Aydın

Prof. Dr. Mustafa Usta

Öğr. Gör. Dr. Ali Ataç

Dr. Öğr.Üyesi Umut Kaya

62

ACADEMIC STRUCTURE: GRADUATE PROGRAMMES (MA AND

PHD) AND DEPARTMENTS

The Faculty has three graduate programmes: Basic Islamic Studies, Philosophy and Reli-

gious Studies, and Islamic History and Arts.

1. PROGRAMME IN BASIC ISLAMIC STUDIES

This program is one of the oldest programs in the Faculty. Its well-established fields of research include the interpretation of the Qur’an, the Hadith, the legal rules concerning practical life in Islam, the principles of Islamic belief, the theological and intellectual de-nominations and sects in Islam, and the mystical di-mensions of Islam. The comprehensive nature of the programme’s fields of research instils in students a critical and scholarly grasp of the classical Islamic disci-plines. The programme consists of eight departments: Department of Qur’anic Recitation, Qur’anic Exegesis, Hadith, Islamic Jurisprudence, Kalām, History of Islamic Sects, Sufism, and Arabic Language and Rhetoric.

Department of Qur’anic Recitation

The discipline of Qur’anic recitation aims at equip-ping the students with the skills to be able to recite the Qur’an accurately according to tajweed rules and to ensure that the student gain the skill of memoriz-ing certain chapters of the Qur’an. Its main research area is with regards to the various readings of the Qur’an and its practive within contempoarary society.

Current Academic Staff

Prof. Mehmet Emin Masali

Assoc. Prof. Erdogan Bas

Assoc. Prof. Mustafa Atilla Akdemir

Assoc. Prof. Munteha Masali

Assist. Prof. Kâmil Yasaroglu

Assist. Prof. Mustafa Kilic

Res. Assist. Naci Demirci

Lect. Emrullah Tuncel

Lect. Hidayet Ayan

Lect. Ishak Kizilarslan

Department of Qur’anic Exegesis

The scholarly discipline of Qur’anic exegesis aims

at elucidating the meanings of the Qur’anic verses.

Its main research areas include the stylistic features

of the Qur’an, the major themes of the Qur’an, the

history of the textualization of the Qur’an, variant

readings of the Qur’an, the history of Qur’anic exege-

sis, the Qur’anic sciences (‘ulum al-Qur’an), contem-

porary approaches to the Qur’an, the translation of

the Qur’anic text into other languages, the relevance

of the Semitic languages in the study of the Qur’an,

and Qur’anic studies in the West. In this context,

Qur’anic exegesis examines the revelation from an

interdisciplinary perspective, making use of Islamic

disciplines like Hadith, History, and the Biography of

the Prophet Muhammad as well as modern sciences

such as Hermeneutics, Semantics, Anthropology, Ar-

chaeology, and Semiotics.

63

Current Academic Staff

Prof. Abdulaziz Hatip

Prof. Abdulhamit Birisik

Prof. Bahaddin Dartma

Prof. Muhsin Demirci

Prof. Murat Sulun

Prof. Mustafa Ozturk

Prof. Omer Celik

Assoc. Prof. Aydin Temizer

Assoc. Prof. Muhammet Abay

Assist. Prof. Muhammed Coskun

Res. Assist. Mustafa Taha Guler

Lect. Dr. Fidaa Alislam Al Majzoub

Department of Hadith

The science of Hadith studies the sayings as-cribed to and reports about the Prophet Muham-mad, uniformly called hadith, and the historical de-velopment of their transmission chains (sanad) and texts (matn). Its main research areas are the source value and authenticity of hadith and sunnah, their transmission, recording, collection, and classification, and the religious, political, and socio-cultural vari-ables affecting these processes. The Department, at the undergraduate and graduate level, focuses par-ticularly on the nature, efficiency, and problems of the sources of hadith and traditional hadith meth-odology. Until recently graduate level studies main-ly focused on the identification and discussion of classical hadith issues. More recent studies, however, have centred particularly on the problematic issues

of the field and on searching for new methodologies in understanding and interpreting the hadith. The main characteristic of these studies is their emphasis on how to evaluate the hadith and their history and literature in a scientific manner and on what kind of conceptual and theoretical system can be employed in this evaluation. In this context, the department of Hadith attaches great importance to interdisciplin-ary approaches and methods.

Current Academic Staff

Prof. Hasan Cirit

Prof. Mehmet Ozsenel

Assoc. Prof. Aynur Uraler

Assoc. Prof. Ayse Esra Sahyar

Assoc. Prof. Ataullah Sahyar

Assist. Prof. Muhammed Enes Topgul

Assist. Prof. Mehmet Efendioglu

Assist. Prof. Mustafa Macit Karagozoglu

Assist. Prof. Rahile Kizilkaya Yilmaz

Res. Assist. Omer Faruk Maden

Department of Islamic Jurisprudence

Islamic Jurisprudence refers to the study of the legal rules (ahkam) of Islam concerning practical life. These rules are based on specific Islamic proofs and resources. By means of this discipline, one knows one’s religious rights and responsibilities. The depart-ment consists of three sub-fields: Islamic Law (fiqh), History and Methodology of Islamic Law (usul al-fiqh), and Comparative Islamic Law. The department offers

64

history and methodology courses, as well as courses on a wide range of Islamic legal topics that include Family Law, Obligations Law, Criminal Law, Inheri-tance Law, Administration Law, International Law, and Public Law. Through these courses students are exposed to the primary sources of Islamic Jurispru-dence, the prominent schools of fiqh that emerged throughout the history of Islamic Jurisprudence, the pioneering figures of these schools and their con-tributions to Islamic Jurisprudence, and the general characteristics of these schools. Graduate level cours-es focus on authentic, objective, and research-based field studies related to the central issues in Islamic Jurisprudence.

Current Academic Staff

Prof. Abdullah Kahraman

Prof. Hasan Hacak

Prof. Kemal Yildiz

Prof. Ertugrul Boynukalin

Assoc. Prof. Ismail Cebeci

Assoc. Prof. Sami Erdem

Assist. Prof. Hacer Kontbay

Assist. Prof. Nail Okuyucu

Res. Assist. Aysegul Simsek

Res. Assist. Muhammed Usame Onus

Lect. Ismail Eris

Department of Kalām

The discipline of Kalām focuses on deriving the

theological principles of the Islamic religion out-

lined in the Qur’an and defending these principles

against other philosophical and theological world-

views. Kalām analyses the Islamic conception of be-

lief (called tawhid in the Qur’an) and other central

articles of faith in Islam, including Divinity (uluhiyya),

Prophethood (nubuwwa), and Afterlife (ma‘ad). The

Department has two sub-fields: History of Kalām and

Systematic Kalām. In the former, there are courses

on the formative period and conditions of the dis-

cipline, the main theological paradigms and princi-

ples that have emerged throughout its history, and

the like. Islamic theological schools (Murji’a, Jabriyya,

Mu‘tazila, Ash‘ariyya, Maturidiyya, Shi‘a, etc.) are inves-

tigated from a comparative perspective. In the latter

sub-field, there are courses on classical theological

issues such as divinity, prophethood, afterlife, the hu-

man being, morality, and reason and revelation, as

well as contemporary theological topics such as sec-

ularism, atheism, reincarnation, religion and science,

religion and politics, democracy, human rights, and

the environment.

Current Academic Staff

Prof. Hatice Kelpetin Arpagus

Prof. Hulya Alper

Prof. Yusuf Sevki Yavuz

Assoc. Prof. Mehmet Bulgen

Assist. Prof. Hayrettin Nebi Gudekli

Res. Assist. Ayse Nur Yazici

Res. Assist. Mehmet Akif Kahveci

65

Department of History of Islamic Sects

The department examines various political and

theological understandings of the Islamic religion

and the intellectual manifestations of these un-

derstandings. The department has two sub-fields:

Classical Islamic Sects and Contemporary Islamic

Trends. The former investigates denominational

groups (Khawarij, Shi‘a, Mu‘tazila, Murji’a, Ash‘ari-

yya, Maturidiyya, Druze, Nusayriyya, Yazidiyya, etc.)

that came into existence with certain political and

theological objectives during the classical Islamic

period. The latter examines contemporary national

(Islamism, Alevilik-Bektaşilik, Süleymancılık, Nurcu-

luk, and the Milli Görüş Movement) and interna-

tional (Qadiani-Ahmadiyya, the Baha’i Faith, Salafi-

yya, Wahhabiyya, al-Ikhwan al-Muslimun) religious

trends. The department studies the conditions

under which the sects came into existence, the

reasons for their coming into being, and their for-

mative periods, main ideas, followers, literatures, re-

gions, and contributions to Islamic intellectual his-

tory. By its nature, the department is widely open to

interdisciplinary study. Accordingly, depending on

the topic under investigation, it cooperates closely

with various disciplines including Islamic History,

Kalam, Islamic Jurisprudence, Sufism, and Sociolo-

gy of Religion.

Current Academic Staff

Assoc. Prof. Mehmet Umit

Lect. Mehmet Toprak

Department of Sufism

The discipline of Sufism refers to the study of the inner or esoteric dimension of Islam, the ways of purifying the human soul from this-worldly and lowly desires and turning it exclusively to the service of God through the obligatory and supererogatory acts of worship outlined in the Qur’an and the sun-nah of the Prophet Muhammad. Sufism teaches the ways of travelling in the direction of the presence of God and of cleansing the soul from blamewor-thy characteristics, as well as how to beautify it with praiseworthy character traits. The department teach-es Sufism as an essential part of the Islamic scholarly tradition, without which one cannot understand the complete picture of Islamic learning. It offers courses on the historical origin, development, and content of Sufism and its religious significance in Islam. It also provides an education in the central themes and fig-ures of Sufism, concentrating on the theoretical and practical aspects of the discipline. As a part of its cur-riculum, the department focuses on the history of Sufism in Turkish lands, especially in Anatolia. It offers courses on the pioneering Turkic figures of Sufism, including Jalal al-Din Rumi, Yunus Emre, and Hacı Bektaş Veli, who served humanity at both the nation-al and international level through their groundbreak-ing ideas and works. All these figures offer models of building a more peaceful and brotherly life based on love and tolerance. The department places special importance on interdisciplinary studies throughout its investigations. In this context, it works in close collaboration with other intellectual fields, including Psychology and Sociology.

66

Current Academic Staff

Prof. Necdet Tosun

Prof. Safi Arpagus

Prof. Suleyman Derin

Assoc. Prof. Ali Namli

Assoc. Prof. Dilaver Selvi

Assoc. Prof. Semih Ceyhan

Assist. Prof. Ercan Alkan

Assist. Prof. Nedim Tan

Res. Assist. Zeynep Seyma Ozkan

Department of Arabic Language and Rhetoric

The Arabic language is considered the back-

bone of Islamic Studies and teaching Arabic has

been emphasized in the Faculty of Theology since

its foundation. Despite this, the department of Ar-

abic Language and Rhetoric was established as an

independent department only in 1989. Since then

the department has not completed its academic

structuring and thus has yet to open a graduate

program. With recent additions to the teaching

staff, efforts are currently underway to start offering

graduate level courses in the near future. Current-

ly the department organizes and administers the

one-year intensive Arabic preparatory curriculum,

required of all students of the Theology and Inter-

national Theology programmes, and offers supple-

mentary Arabic courses in the upper classes of all

programmes.

Current Academic Staff

Prof. Halil İbrahim Kacar

Assoc. Prof. Sukran Fazlioglu

Assist. Prof. Abdussamet Bakkaloglu

Assist. Prof. Ali Benli

Assist. Prof. Yilmaz Ozdemir

Res. Assist. Yakup Kara

Lect. Dr. Mehmet Erel

Lect. Dr. Muhammed Husnu Ciftci

Lect. Dr. Mustafa Genc

Lect. Abdulhamid Ramazanoglu

Lect. Ayse Ibrahimoglu Guner

Lect. Huseyin Kaya

Lect. Mahmut Sami Kanbas

2. PROGRAMME IN PHILOSOPHY AND RELIGIOUS STUDIES

This programme is one of the oldest and most well-established programmes in the Faculty. It of-fers courses on a wide range of intellectual fields, including the historical development of philosoph-ical thought, the intellectual trends in Islamic and Western thought, the interaction between Islamic and Western thought, the nature of religion, the rela-tion between reason and revelation, the beginning of religions and diverse creeds, the manifestations of religion in social and individual life, the methods and rules for thinking correctly, and the history of re-ligious education and its position in contemporary educational systems. Utilizing the diverse methods and theories of the various fields of the humanities,

67

such as philosophy, sociology, logic, psychology, and education, the programme in Philosophy and Religious Studies provides its students a unique op-portunity to analyse the phenomenon of religion from a comprehensive perspective. The programme consists of eight main departments: History of Phi-losophy, Islamic Philosophy, Philosophy of Religion, Logic, History of Religions, Sociology of Religion, Psy-chology of Religion, and Religious Education.

Department of History of Philosophy

The department offers courses on systematic philosophy and the history of philosophy. The cours-es cover a wide variety of topics, including ontology, epistemology, metaphysics, and ethics; in this con-text, they examine the philosophical discussions of the pioneering figures in the Western and Islamic philosophical traditions. The department consists of five sub-fields: Ancient Philosophy, Medieval Philosophy, Renaissance Philosophy, Early-Modern Philosophy, and Modern Philosophical Trends. Each sub-field focuses on specific philosophical topics. Ancient Philosophy introduces a survey of ancient Greek philosophy, with an emphasis on Socrates, Plato, and Aristotle. Topics include ontology, episte-mology, ethics, politics, and the like. One may find the seeds and earliest versions of many later philo-sophical theories within the discussions of the an-cient Greek philosophers. Medieval Philosophy aims at articulating topics that include the relationship between philosophy and religion, the relationship between reason and revelation, and proofs for the existence of God. Such topics are examined in the

writings of central philosophical figures of the period in the West (Anselm, Augustus, Aquinas, etc.), in com-parison with the discussions of the Medieval Muslim philosophers (al-Kindi, al-Farabi, Ibn Sina, al-Ghaza-li, Ibn Rushd, etc.) on the same topics. Renaissance Philosophy focuses on the discussions of Coperni-cus, Galileo, Kepler, and Bacon, while Early-Modern Philosophy concentrates on the major metaphysical and epistemological writings of Descartes, Locke, Hume, Leibniz, and Kant. Topics include the nature and limits of human knowledge and the relation be-tween science and philosophy. Modern Philosophi-cal Trends introduces a survey of the discussions of the philosophers of the post-Kantian period.

Current Academic Staff

Prof. Huseyin Karaman

Assist. Prof. Humeyra Ozturan

Department of Islamic Philosophy

The term Islamic Philosophy refers to the philo-sophical thought produced within Islamic culture and in Muslim lands. It represents a rich and inclusive facet of the Islamic intellectual heritage. A solid under-standing of the nature of Islamic Philosophy is crucial for analysing the history of Islamic and Western schol-arly disciplines. In the Islamic context, Islamic Philoso-phy is intrinsically related to the other Islamic sciences, including Kalam, Sufism, and Jurisprudence, and the discipline’s approach to many issues developed out of a cross-disciplinary context shared with other Islamic sciences. All these disciplines survey topics such as

68

proofs for the existence of God and whether humans possess free will. In the Western context, one may see many philosophical discussions in the writings of Jewish and Christian philosophers originally based on the works of Muslim philosophers. For instance, West-ern philosophers from the Medieval and Early-Mod-ern periods owe a great deal of their philosophical discussions to Islamic figures, such as Ibn Sina and Ibn Rushd. The department of Islamic Philosophy offers courses on almost all philosophical topics, including logic, epistemology, ontology, metaphysics, ethics, and politics. The department consists of three sub-fields: The History of Islamic Philosophy, The History of Turkish Thought, and Islamic Ethics.

Current Academic Staff

Prof. Ilhan Kutluer

Prof. Omer Turker

Assoc. Prof. Hikmet Yaman

Res. Assist. Selime Cinar

Department of Philosophy of Religion

The Department offers courses to senior un-dergraduate level students during their third and fourth years. In their first and second years, students take courses on basic Islamic studies (e.g., Qur’anic Exegesis, Hadith, Islamic Jurisprudence, and Kalam) and on philosophical studies (e.g., Logic, History of Philosophy, and Islamic Philosophy). Then, during their study of philosophy of religion, they concen-trate on philosophical-theological topics from inter-disciplinary and comprehensive perspectives. The

department introduces central themes, both histor-

ical as well as contemporary, in the philosophy of

religion. Topics include the relation between reason

and revelation, arguments for and against the exis-

tence of God, the divine attributes, the relation be-

tween God, man, and the world, the problem of evil,

miracles, morality, the relation between religion and

science, and life and death.

Current Academic Staff

Prof. Rahim Acar

Assoc. Prof. Zeynep Gemuhluoglu

Department of Logic

Logic refers to the human art that teaches the use

of valid reasoning and how to differentiate this from

fallacious argumentation. In this regard, it should be

prioritized above all other human sciences, including

religious sciences, since it is the primary key and tool

to attain correct knowledge in all intellectual fields.

Accordingly, in the classical philosophical tradition,

the classification of sciences follows the following

order: logic, physics, and metaphysics. The depart-

ment offers courses on the history of logic, ranging

from the Ancient Greek and Islamic Philosophical

traditions to Contemporary Western Philosophy. Its

courses cover central logical themes (e.g., syllogistic

logic, modal logic, inductive reasoning, and deduc-

tive reasoning) and historical figures (e.g., Aristotle,

al-Farabi, Ibn Sina, Ibn Rushd, Fakhr al-Din al-Razi, and

Nasir al-Din al-Tusi).

69

Current Academic Staff

Prof. Ali Durusoy

Assoc. Prof. Ferruh Ozpilavci

Department of History of Religions

The discipline of History of Religions examines

religions from both historical and comparative per-

spectives, and may accordingly be approached in

two scholarly methods: historical and comparative.

Following the data produced in historical studies,

History of Religions makes use of theories in history

and philology, and analyses the historical develop-

ment of religions with respect to their origins, for-

mations, articles of faith, acts of worship, and ethi-

cal principles. From the perspective of comparative

studies, History of Religions investigates the relations

between religions with respect to their differences,

similarities, and shared characteristics, and makes

comparisons between them in these contexts. The

discipline addresses all religions that have appeared

in the world. The inclusive nature of the field neces-

sitates a systematic collaboration between History

of Religions and other human sciences, especially

History, Phenomenology of Religion, Sociology of

Religion, Psychology of Religion, and Philosophy of

Religion. Philology provides essential support to His-

tory of Religions, because religious scriptures may be

deciphered through philological examination. Histo-

ry of Religions also draws from the fields of Mytholo-

gy, Ethnology, Archaeology, History of Arts, Folklore,

and the like.

Current Academic Staff

Prof. İsmail Taspinar

Assoc. Prof. Bilal Bas

Assoc. Prof. Amjad Hussain

Res. Assist. Dr. Ayse Icoz

Department of Sociology of Religion

Sociology of Religion is the study of the relation

between religion and social structure, and between

social institutions and processes. It examines reli-

gious groups, beliefs, acts of worship, and practic-

es, as well as the chronology of changes observed

in these religious matters under various sociolog-

ical conditions. It also records the characteristics

and directions of these changes. Quantitative and

qualitative studies carried out in the department of

Sociology of Religion shed light on the nature and

development of religious life in Turkey, including its

sociological background in the history of Turkey. So-

ciology of Religion embraces interdisciplinary schol-

arly approaches and cooperates with other human

sciences.

Current Academic Staff

Prof. Ali Coskun

Prof. Halil Aydinalp

Prof. Kemal Ataman

Assoc. Prof. Fatma Odabasi

Assist. Prof. Hafize Sule Albayrak

70

Department of Psychology of Religion

Psychology of Religion examines the nature of man’s religious life from various perspectives and ap-plies psychological methods to decode his spiritu-al dimension. The science focuses on decipherable personal religious behaviours rather than on the phenomenon of religion itself. In this regard, Psy-chology of Religion attempts to describe the details, origins, and uses of religious behaviours. Topic anal-ysed in this discipline include the relation between religion and psychological health, religious symbols, mystical states, religious thought, senses-behaviours and related factors, the origin of the belief in religion and God, religious conversion, and types of religious personalities. Psychology of Religion cooperates with other sciences, including Sufism, Sociology of Religion, Developmental Psychology, Social Psychol-ogy, Clinical Psychology, and the like.

Current Academic Staff

Prof. Ali Ayten

Prof. Ali Kose

Prof. Ali Ulvi Mehmetoglu

Assist. Prof. Sevde Duzguner

Department of Religious Education

The discipline of Religious Education refers to the teaching of the history of religious education, its current situation, as well as its prospective future development. In the Western university system, the history of the discipline may be traced back to the beginning of the twentieth century. In Turkey, Beyza

Bilgin is the pioneering figure who laid the ground for Religious Education in academia. Her PhD dis-sertation, Love as the Basis of Education in Islam (1971), is considered the earliest work in the field. The de-partment offers courses on various aspects of reli-gious education, including the scientific nature of religious education, the bases and goals of religious education and training, the central concepts in reli-gious education, the history of religious education, contemporary issues in religious education, and religious education for adults and families. In its re-search, Religious Education cooperates with other scholarly fields: Educational Sciences, Philosophy of Education, Psychology, Sociology, Islamic History, Qur’anic Exegesis, Hadith, and the like.

Current Academic Staff

Prof. Nurullah Altas

Assoc. Prof. Banu Gurer

Assist. Prof. Emine Keskiner

Assist. Prof. Ramazan Gurel

Res. Assist. Dr. Ayse Demirel Ucan

3. PROGRAMME IN ISLAMIC HISTORY AND ARTS

The programme in Islamic History and Arts offers courses on central themes relating to political, so-cial, cultural, literary, and artistic developments over the approximately 1,450 years of Islamic history. The programme addresses a wide range of topics and accordingly houses four departments under its roof: the department of Islamic History, the department of History of Turkish-Islamic Arts, the department

71

of Turkish-Islamic Literature, and the department of Turkish Religious Music. The inclusive nature of the programme enables students to have compre-hensive access to the history of the Islamic religion. They should be able to develop a solid historical and chronological grasp of the diverse topics of the field, read archival documents, and attain a systematic un-derstanding of the various forms of Islamic Arts (po-etry, music, literature, etc.).

Department of Islamic History

The discipline of Islamic History deals with the history of Muslim societies beginning from the life-time of the Prophet Muhammad. It also focuses on the various institutions that have arisen under the influence of Islam. The discipline addresses each and every Muslim nation and state that has appeared in history. It investigates the historical background of these nations and states, their experiences through-out history, their institutions, and their historical significance within the broader framework of Is-lamic culture and civilization from a social, cultural, political, and economic perspective. Islamic History applies an interdisciplinary approach in its research and utilizes a wide variety of sources, from poetry to archival materials and from written primary sources to archaeological remains.

Current Academic Staff

Prof. Casim Avci

Prof. Ismail Safa Ustun

Prof. Tahsin Ozcan

Assoc. Prof. Betul Ipsirli Argit

Assoc. Prof. Fatma Zehra Kamaci

Assoc. Prof. Gulgun Dagdeviren Uyar

Assoc. Prof. Mahmut Kelpetin

Assoc. Prof. Osman Aydinli

Assist. Prof. Gullu Yildiz

Assist. Prof. Harun Yilmaz

Assist. Prof. Nihal Sahin Utku

Department of History of Turkish-Islamic Arts

The department of History of Turkish-Islamic Arts was founded in order to broaden the cultural and aesthetic aspects of the Faculty of Divinity’s curric-ulum and thereby enrich its regular religious educa-tion. The department organizes academic activities relating to the arts, including international confer-ences and publications. It places a special emphasis on Islamic architecture produced during the various periods of Islamic history: Umayyad, Abbasid, Kara-khanid, Ghaznavid, Seljuq, Ottoman, etc. In addition, it focuses on other types of applied arts and the phi-losophy and aesthetic world-view behind these arts. The department encourages its graduate students to take courses from other departments and facul-ties so that they can receive as broad an education as possible.

Current Academic Staff

Prof. Aziz Doganay

Assoc. Prof. Fatih Ozkafa

Lect. Muhammet Efdaluddin Kilic

72

Department of Turkish-Islamic Literature

The discipline of Turkish-Islamic Literature came into existence with the Turkish embrace of Islam. It refers to the literature that the Turks produced under the influence of the Islamic religion. Starting from Ku-tadgu Bilig, the earliest extant work in Turkish written in the 11th century during the Karakhanid dynasty by Yusuf Khass Hajib of Balasagun, Turkish-Islamic Litera-ture has generated its own forms of literary produc-tion. Scholars of the field name three main traditions in this regard: Divan Literature, Folk Literature, and Tekke Literature. The Divan Literature refers to a high-ly symbolic art form inspired by Islam and produced under the influence of Persian and Arabic literary forms. The Folk Literature is mainly an oral tradition reflecting deep religious sensitivity, though one can also see secular examples in the tradition. The Tekke Literature came into existence under the influence of Sufism and is explicitly religious in tone. The depart-ment offers courses on topics including the relation between religion and literature, the relation between Sufism and literature, the history of Turkish-Islamic lit-erature, and primary sources in the field.

Current Academic Staff

Assoc. Prof. Ahmet Karatas

Assoc. Prof. Meliha Yildiran Sarikaya

Department of Turkish Religious Music

The discipline of Turkish Religious Music refers to a distinctive type of music composed by Muslims in Turkish societies. It reflects the rich cultural and

musical synthesis that came into existence with the Turkish embrace of Islam and its later developments. It concerns various forms of music including mawlid, salat, tawshih, na‘t, ilahi, and qasida. Each of these forms contains Turkish religious motifs from Central Asia to Anatolia and from the Seljuqs to the Otto-mans. Especially during Ottoman times, religious music became a central part of daily religious rituals, both within and outside of the mosque. The depart-ment offers courses on the theoretical and practical aspects of all these musical forms. In this context, the department has a choir, the Turkish-Sufi Music Choir, whose singers and players are all students in the Fac-ulty. Their concerts are some of the Faculty’s most vi-brant musical activities, and represent its artistic face.

Current Academic Staff

Prof. Ahmet Hakki Turabi

Prof. Safa Yeprem

Assoc. Prof. Ayse Basak Ilhan Harmanci

4. DEPARTMENT OF TEACHER TRAINING FOR RELIGION AND ETHICS COURSES IN PRIMARY SCHOOLS

Current Academic Staff

Prof. Ahmet Koc

Prof. Mehmet Erdogan

Prof. Mehmet Zeki Aydın

Prof. Mustafa Usta

Dr. Ali Atac

Dr. Umut Kaya

73

البنية األكاديمية: األقسام الرئيسية وفروعها في الدراسات العليا

العلــوم وهــي: رئيســية أقســام ثاثــة كليتنــا فــي يوجــد

ــخ اإلســام ــن، تاري ــوم الدي اإلســامية األساســية، الفلســفة وعل

وفنونــه.

1. قسم العلوم اإلسالمية األساسية

يعــد هــذا القســم مــن أهــم وأعــرق األقســام إذ يضــم فــي

ــب ــع أساســية وهــي: الجوان مجــاالت دراســاته فروعــاً ومواضي

ــة لتــاوة القــرآن الكريــم وفــق قواعــد التجويــد ــة والعملي النظري

ــاة ــة للحي ــه اإلســامي العملي ــث وقواعــد الفق والتفســير والحدي

والتيــارات العقديــة والمذاهــب اإلســامية العقيــدة وأســس

الفكريــة فــي اإلســام والتصــوف فــي اإلســام. ومــن خــال هــذه

الموضوعــات الواســعة فــي هــذا القســم فــإن الطــاب يكتســبون

معرفــة عميقــة بالعلــوم اإلســامية القديمــة وأصولهــا إضافــة إلــى

فهمهــم للمصطلحــات وملكــة تحليلهــا وهكــذا يــدرس الطــاب

ــادة وأســس األخــاق ممــا يوفــر بشــكل أكاديمــي العقيــدة والعب

العلــوم والثقافــة اإلســامية علــى لهــم فرصــة االطــاع علــى

مــدى أربعــة عشــر قرنــاً اعتمــاداً علــى المصــادر األساســية. هنــاك

ثمــان فــروع فــي قســم العلــوم اإلســامية األساســية هــي: التفســير

والحديــث وعلــم الــكام والفقــه اإلســامي وتاريــخ المذاهــب

اإلســامية والتصــوف واللغــة العربيــة وباغتهــا وعلــم القــراءات

والتــاوة.

فرع التفسير

يتنــاول هــذا الفــرع دراســة تاريــخ القــرآن الكريــم - المصــدر

األول لإلســام - وعلــوم متفرعــة عــن دراســته مــن جوانــب

وفهمــه القــرآن تفســير وطــرق مناهــج يتضمــن كمــا مختلفــة

وتحليــل مخــزون التفاســير بشــكل علمــي. إن تفســير القــرآن

الكريــم ودراســته مــن جميــع الجوانــب بشــكل أكاديمــي هــو

المحــور األساســي فــي هــذا الفــرع، ومــن المجــاالت األخــرى

التــي تبحــث فــي هــذا الفــرع أســلوب القــرآن الكريــم ومواضيعــه

الرئيســة، جمــع القــرآن وخصائــص متنه وتاريخ التفســير وأصوله

ومفاهيــم واتجاهــات معاصــرة للقــرآن الكريــم وترجمــة معانــي

القــرآن وتفســيره باإلضافــة إلــى دراســة األبحــاث الغربيــة حــول

القــرآن وفــي هــذا اإلطــار يتــم دراســة التفســير مــن خــال البحــث

فــي نــزول القــرآن الكريــم مــن منظــار واســع لعلــوم متعــددة،

حيــث يتــم االســتفادة مــن الحديــث والتاريــخ والســيرة وعلــوم

معاصــرة أخــرى مثــل مناهــج تفســير النصــوص و علــم المعانــي

والــدالالت وعلــم اإلنســان واآلثــار وعلــم الرمــوز، وفــي هــذا

اإلطــار يتــم تدريــس هــذه المــواد فــي مرحلــة الليســانس: تاريــخ

74

فــي الرئيســة والمواضيــع القــرآن وتاريــخ التفســير وأصــول

القــرآن وإشــكاالت التفســير المعاصــرة وتقنيــات ترجمــة معانــي

القــرآن واتجاهــات ومفاهيــم معاصــرة للقــرآن ومتــون التفســير.

فرع الحديث

يبحــث هــذا الفــرع فــي المصــدر األساســي الثانــي لإلســام

مــرت التــي التاريخيــة المدونــة والفتــرة الســنة ومتونهــا وهــو

بهــا وقواعــد الســند والمتــن والمحتــوى ومحاولــة فهــم ذلــك

وتفســيره وفــق المفاهيــم المعاصــرة والموضوعــات التــي تتــم

دراســتها فــي هــذا الفــرع هــي قيمــة وصحــة المصــادر الحديثيــة

وانتقــال الحديــث وتدوينــه وجمعــه وتصنيفــه والتأثيــرات الدينيــة

والسياســية والثقافيــة االجتماعيــة فــي هــذه الفتــرات. يهــدف هــذا

الفــرع إلــى إســناد األقــوال واالفعــال للفــرد والمجتمــع المســلم

ــة ــاة العملي ــة فيمــا يحتاجــه فــي الحي إلــى الســنة الصحيحــة الثابت

كمــا يهــدف إلــى إبــراز أقــوال وأفعــال وإقــرارات النبــي صلــى اهلل

عليــه وســلم مــن خــال اســتعمال األهــداف والوســائل والمناهــج

العلميــة فــي هــذا الفــرع ومــن أجــل الوصــول إلــى هــذا الهــدف

الحديــث الليســانس: فــي المــواد هــذه بتدريــس كليتنــا تقــوم

وأصــول الحديــث وتاريــخ الحديــث ومشــاكل حديثيــة معاصــرة

ــم واتجاهــات معاصــرة لفهــم الســنة. ومفاهي

فرع علم الكالم

يتــم فــي هــذا الفــرع دراســة األســس العقديــة الثابتــة فــي

األفــكار فــي البحــث يتــم كمــا الصحيحــة، والســنة القــرآن

والمفاهيــم التــي ظهــرت فــي تاريــخ العلــم والفكــر وعاقتهــا

بــاهلل اإلنســان عاقــة ضــوء فــي اإلســامية العقيــدة بأســس

والكــون، ويتولــى علــم الــكام وظيفــة الدفــاع عــن نظــام العقيــدة

المبينــة مبادئهــا بشــكل عــام فــي القــرآن تجــاه التيــارات الفلســفية

والدينيــة األخــرى. ويقــوم بدراســة وتحليــل موضوعــات مفهــوم

اإليمــان والنبــوة واأللوهيــة والبعــث . إن هــذا الفــرع يتفــرع إلــى

ــرع ــكام المنهجــي ففــي ف ــم ال ــكام وعل ــخ ال ــن همــا تاري فرعي

تاريــخ الــكام يتــم دراســة موضوعــات الظــروف التــي أدت إلــى

تطــور علــم الــكام عبــر التاريــخ، ومبــادئ أهــل الســنة وعوامــل

ظهورهــا عبــر التاريــخ ومــا شــابه مــن موضوعــات، كمــا تــدرس

بشــكل مقــارن كل المــدراس الكاميــة اإلســامية األخــرى مثــل

المرجئــة والجبريــة والمعتزلــة واألشــاعرة والماتريديــة والشــيعة.

أمــا الفــرع الثانــي لعلــم الــكام فيــدرس فــي إطــاره الموضوعــات

األساســية القديمــة وهــي األلوهيــة والنبــوة والبعــث واإلنســان

موضوعــات دراســة تتــم كمــا والوحــي، والعقــل واألخــاق

والديــن والتناســخ واإللحــاد كالعلمانيــة معاصــرة كاميــة

وفــي والبيئــة. اإلنســان وحقــوق والسياســة والديــن والعلــم

إطــار هــذا الفــرع يتــم دراســة العوامــل اإلنســانية واالجتماعيــة

75

والنفســية التــي تؤثــر فــي مفاهيــم وحيــاة النــاس الدينيــة فــي ضــوء

ــا فــي ــدرس فــي كليتن المخــزون الفكــري والعلمــي المعاصــر. تُ

مرحلــة الليســانس الكثيــر مــن موضوعــات علــم الــكام مثــل علم

الــكام وتاريــخ علــم الــكام ومشــكات علــم الــكام المنهجيــة

ومشــكات األتــراك الــكام وعلمــاء الكاميــة والمــدارس

عقديــة معاصــرة ومشــكات كاميــة معاصــرة.

فرع الفقه اإلسالمي

يتعلــق هــذا القســم بالدراســة المقارنــة التحليليــة لألحــكام

العمليــة المتعلقــة بالفــرد والمجتمــع فــي اإلســام باإلضافــة إلــى

تشــكل حــول األحــكام الــذي الفقهــي الفكــر والنظــر دراســة

التعــرف الفــرع هــذا فــي يتــم مختلفــة. أزمــان عبــر الفقهيــة

علــى الواجبــات العمليــة )العبــادات( للفــرد تجــاه اهلل ومرحلــة

نشــأة وتطــور األحــكام فــي المجتمعــات اإلســامية والمخــزون

الفقهــي وتراثــه مــن حيــث اإليمــان والتطبيــق، والمناهــج المتبعــة

الفلســفية واألســس الفقهيــة، األحــكام إلــى الوصــول فــي

المعاصــر الفقهــي والفكــر والمعامــات العبــادات ألحــكام

مــن خــال الطــاب يتعلــم النظريــة. ومناهجــه ومصطلحاتــه

ــة مــع أدلتهــا، ويطلعــون هــذا الفــرع حقوقهــم وواجباتهــم الديني

علــى مصــادر الفقــه األساســية والمــدارس الفقهيــة المهمــة التــي

ومزاياهــا فيهــا المهمــة والشــخصيات التاريــخ عبــر ظهــرت

كليتنــا فــي يتــم اإلســامي، الفقــه فــي ومســاهماتها الرئيســة

تدريــس بعــض هــذه المــواد فــي مرحلــة الليســانس وهــي: الفقــه

ــه اإلســامي ــه اإلســامي وأصــول الفق ــخ الفق اإلســامي وتاري

ــة الديــن واالقتصــاد ــن والدول والفقــه اإلســامي المقــارن والدي

ونصــوص فقهيــة قديمــة ومعاصــرة ومشــكات فقهيــة معاصــرة.

فرع تاريخ المذاهب اإلسالمية

يبحــث هــذا الفــرع بطــرق علميــة فــي األفــكار المختلفــة التــي

ظهــرت لفهــم اإلســام والتــي تحولــت مــع الزمــن إلــى مناهــج

ــة، كمــا يــدرس هــذا الفــرع الفــرق منظمــة ومذاهــب بشــرية ديني

ومراحــل المذاهــب ظهــور وأســباب والمذهــب الديــن بيــن

تشــكلها وأفكارهــا ومكانتهــا فــي اإلســام، كمــا يؤســس لفهــم

وتقييــم صحيــح لجــذور تاريــخ الجماعــات الدينيــة والسياســية

ــاً فــي المجتمعــات اإلســامية، وفــي إطــار هــذا الموجــودة حالي

الفــرع يتــم دراســة أســباب وظــروف نشــأة المذاهــب اإلســامية

ومصادرهــا تطورهــا ومراحــل الرئيســية وأفكارهــا القديمــة

المعاصــرة، اإلســامية التيــارات فــي البحــث إلــى باإلضافــة

فتتــم دراســة منهجيــة لــكل مــن التيــارات المذهبيــة ذات الصبغــة

العالميــة كالقاديانيــة والبهائيــة والســلفية والوهابيــة واإلخــوان

تركيــا فــي فكريــة محليــة كاإلســاميين وتيــارات المســلمين،

والعلويــة البكتاشــية والســليمانية والنوريــة والحركــة الوطنيــة،

76

ــخ المذاهــب اإلســامية ــوى تاري ونظــراً لطبيعــة موضــوع ومحت

كالتاريــخ متعــددة علــوم منظــار مــن دراســته تتــم الواســعة

اإلســامي وعلــم الــكام والفقــه اإلســامي والتصــوف وعلــم

االجتمــاع الدينــي. يــدرس الطــاب فــي كليتنــا فــي الليســانس

مــواد عــدة تتعلــق بهــذا الفــرع هــي: تاريــخ المذاهــب اإلســامية

والتيــارات اإلســامية المعاصــرة فــي العالــم اإلســامي.

فرع التصوف

أو المعنــوي الجانــب بدراســة التصــوف علــم يختــص

الروحــي لإلســام، فيبحــث فــي طــرق تنقيــة النفــس اإلنســانية

مــن الشــهوات والنــزوات المتعلقــة بالدنيــا وترقيتهــا إلــى أهــداف

عليــا مــن خــال العبــادة والرياضــة، ويتــم فــي هــذا الفــرع دراســة

ومحتــواه وتطــوره للتصــوف والتاريخيــة الفكريــة الجــذور

وأهميتــه فــي اإلســام باإلضافــة إلــى دراســته نظريــاً وعمليــاً. يتــم

التركيــز علــى مواضيعــه وشــخصياته المؤثــرة كمــا يتطــرق إلــى

التصــوف العملــي فــي العالــم التركــي وخاصــة فــي األناضــول

ــي ــدة الت ــدرس الطــرق وشــيوخها وخاصــة الشــخصيات الرائ فت

كان لهــا تأثيــر كبيــر علــى الصعيديــن المحلــي والعالمــي مــن

أمثــال جــال الديــن الرومــي و يونــس أمــره وحــاج بكتــاش ولــي.

إن علــم التصــوف يولــي أهميــة خاصــة بالدراســات الواســعة

المتكاملــة مــع علــوم أخــرى، ولذلــك تــدرس المواضيــع الصوفية

مــن منظــار علــوم أخــرى مثــل اآلداب والفلســفة وعلــم االجتمــاع

وعلــم النفــس وعلــوم عقليــة أخــرى. يــدرس طــاب كليتنــا فــي

الليســانس مــن مــواد هــذا الفــرع: التصــوف وتاريــخ التصــوف

والحــركات الصوفيــة المعاصــرة ومشــكاتها.

فرع اللغة العربية وبالغتها

يهــدف هــذا الفــرع إلــى التمكــن مــن فهــم المصادر األساســية

والمعاصــرة القديمــة الكتــب ودراســة اإلســامي للديــن

ألساســيات الديــن اإلســامي وتاريــخ الثقافــة، كمــا يهــدف إلــى

القيــام بأبحــاث تتعلــق باللغــة العربيــة وتعليمهــا، وتتــم دراســة

المصطلحــات اللغويــة فــي تلــك المصــادر مــن الناحيــة الباغيــة

والبيانيــة فــي قســم يســمى الباغــة. يــدرس طــاب الليســانس

باللغــة واإللهيــات الدولــي واإللهيــات اإللهيــات قســم فــي

العربيــة ســنة تحضيريــة لتأسيســهم بالعربيــة ويتولــى فــرع العربيــة

وباغتهــا إعــداد المناهــج والتنســيق فــي تعليــم العربيــة فــي الســنة

التحضيريــة.

فرع التالوة وعلم القراءات

يتــم فــي هــذا الفــرع تعليــم تــاوة القــرآن الكريــم بشــكل

نظــري وعملــي، وتُــدّرس مــواد تتعلــق بصوتيــات حــروف القــرآن

متعلقــة ومواضيــع ألفاظــه بعــض لقــراءة المختلفــة والطــرق

77

بمحتــوى القــرآن وموضوعاتــه األساســية، ويتــم تحفيــظ الطــاب

بعــض ســور القــرآن الكريــم. يــدرس طــاب كليتنــا فــي مرحلــة

القــرآن الفــرع وهــي: صوتيــات الليســانس مــواد تتعلــق بهــذا

وتــاوة القــرآن وتجويــده والتــاوة الحســنة والخطابــة والتطبيــق

ــدروس. ــا شــابهها مــن ال ــي وم العمل

2. قسم الفلسفة والعلوم الدينية

يــدرس قســم الفلســفة والعلــوم الدينيــة -الــذي يعــد مــن

مــن مســتفيداً عديــدة جوانــب مــن الديــن – األقســام أقــدم

النفــس والمنطــق وعلــم كالفلســفة البشــرية العلــوم معطيــات

وعلــم االجتمــاع. يتضمــن هــذا الفــرع إجــراء أبحــاث ودراســات

فــي الموضوعــات التاليــة: التطــور التاريخــي للفكــر الفلســفي

والتيــارات الفكريــة فــي الفكــر اإلســامي والغربــي والتفاعــل بيــن

الفكريــن اإلســامي والغربــي وطبيعــة الديــن وعاقــة الوحــي

العقديــة واألنظمــة األديــان وتطــور بدايــة ومراحــل بالعقــل

األخــرى وتأثيــر الديــن فــي الحيــاة الفرديــة واالجتماعيــة وقواعــد

ــه فــي وأصــول التفكيــر الســليم وتاريــخ التعليــم الدينــي ومكانت

ــه فرصــة ــة المعاصــرة. يقــدم هــذا الفــرع لطاب األنظمــة التعليمي

تحليــل ودراســة الظاهــرة الدينيــة مــن منظــار واســع فــي ضــوء

نظريــات وأصــول الفلســفة والمنطــق وعلــم االجتمــاع وعلــم

النفــس. يحــوي هــذا القســم ثمانيــة فــروع هــي: فــرع التعليــم

الدينــي وفــرع الفلســفة الدينيــة وفــرع علــم النفــس الدينــي وفــرع

تاريــخ وفــرع األديــان تاريــخ وفــرع الدينــي االجتمــاع علــم

الفلســفة وفــرع الفلســفة اإلســامية وفــرع المنطــق.

فرع التعليم الديني

يــدرس هــذا الفــرع مبــادئ التعليــم الدينــي وماضــي التعليــم

لتطــوره المحتمــل والمســتقبلي الحالــي والوضــع الدينــي،

التعليــم خصائــص فــي البحــث يتــم الفــرع هــذا إطــار وفــي

والنفســية الفلســفية واألهــداف واألســس ومناهجــه الدينــي

واالجتماعيــة للتعليــم الدينــي ومناهــج التعليــم العامــة والخاصــة

وتقنيــات التعليــم الناجــح والمتــوازن والمســائل المعاصــرة فــي

التعليــم الدينــي والتعليــم الدينــي للبالغيــن واألســر وغيرهــا مــن

الموضوعــات فــي مجــاالت مختلفــة. يُــدّرس التعليــم الدينــي

فــي ضــوء مبــادئ ونظريــات العلــوم البشــرية كفلســفة التعليــم

واالجتمــاع وعلــم النفــس والعلــوم التربويــة إلــى جانــب العلــوم

اإلســامية األساســية وهــي التفســير والحديــث والفقــه. يــدرس

ــي ومدخــل ــم الدين ــرع موضوعــات التعلي ــي هــذا الف الطــاب ف

إلــى العلــوم التربويــة وعلــم النفــس التربــوي وعلــم االجتمــاع

والتقويــم والقيــاس العامــة التعليميــة والمناهــج التربــوي

والمناهــج التربويــة الخاصــة وتاريــخ التعليــم التركــي وتقنيــات

البحــث.

78

فرع الفلسفة الدينية

يــدرس طــاب الســنة الثالثــة والرابعــة فــي كليتنــا دروســاً

ــة فهــم ــة الديــن وأهمي تتعلــق بفهــم الديــن وتأصيلــه كفهــم ماهي

ومعنــى الدينيــة العلــوم وصاحيــة وماهيــة الدينــي الخطــاب

ــة وجــود اهلل ومســألة ــي إطــار مفهــوم الصفــات وأدل كام اهلل ف

الشــر والجــدل حــول حريــة اإلرادة وتصــورات مختلفــة عــن

ــن وانتقاداتهــم والمــوت ــة اهلل بالكــون وآراء الملحدي اهلل وعاق

يــدرس والفــن واألخــاق. بالعلــم الديــن الروحــي وعاقــة

ــوم ــق بالعل ــواد تتعل ــة م ــى والثاني ــي الســنة األول ــا ف طــاب كليتن

ــع ــم يدرســون مواضي ــوم الفلســفية ث اإلســامية األساســية والعل

ــر ــة بشــكل موســع ومقــارن بعلــوم أخــرى. وتعتب الفلســفة الديني

طــاب كل يدرســها إجباريــة مــادة الدينيــة الفلســفة مــادة

الليســانس فــي كليتنــا.

فرع علم النفس الديني

بالعلــوم المتعلــق الخــاص تاريخــه الفــرع هــذا يــدرس

وأهدافــه بحثــه ومجــاالت ومواضيعــه والنفســية الدينيــة

ومناهجــه وتقنياتــه والحقائــق الروحيــة التــي يعيشــها اإلنســان

مــن الجانــب الدينــي والحيــاة الدينيــة المنعكســة علــى تصرفــات

اإلنســان بصــور مختلفــة. وبعبــارة أخــرى يســعى هــذا الفــرع إلــى

معرفــة فهــم األشــخاص لحياتهــم الدينيــة بوســائلهم ومناهجهــم

وتحليلهــا بتعمــق، الدينيــة الحيــاة علــى واالطــاع الخاصــة

وتدقيقهــا وإظهــار عاقتهــا باألمــور الروحيــة األخــرى، فبــدل أن

يركــز علــى الظاهــرة الدينيــة نفســها يعمــل علــى الجانــب الســهل

مــن الديــن وهــو التصرفــات والممارســات مــن خــال معرفــة

تفاصيــل ومصــادر وطــرق ممارســة التصرفــات الدينيــة. وهــذه

بعــض المواضيــع التــي تتــم دراســتها: عاقــة الصحــة النفســية

بالديــن والرمــوز الدينيــة والحــاالت الغيبيــة والروحانيــة والفكــر

الدينــي واألحاســيس والتصرفــات وعواملهــا ومصــدر اإليمــان

ــة ــوع الشــخصيات الديني ــر الديــن وتن ــردة وتغيي ــاهلل والديــن وال ب

وغيرهــا مــن المواضيــع. لهــذا الفــرع عاقــة وثيقــة بعلــم التصوف

وعلــم االجتمــاع والتطــور النفســي وعلــم النفــس االجتماعــي

وعلــم النفــس الســريري وغيرهــا مــن العلــوم. يســتعمل علــم

النفــس الدينــي – الواقــع بيــن علــم النفــس واإللهيــات والوثيــق

الصلــة بهمــا - المناهــج العلميــة لعلــم النفــس. يحــاول هذا الفرع

تعريــف وتصويــر الحــاالت كمــا هــي دون إطــاق األحــكام نظــراً

لكونــه غيــر معيــاري، يــدرس طابنــا فــي الليســانس هــذه المــواد:

ــى علــم النفــس. ــي ومدخــل إل علــم النفــس الدين

فرع علم النفس االجتماعي

يــدرس هــذا الفــرع العاقــة بيــن الديــن مــن جهــة والبنيــة

جهــة مــن ومراحلهــا االجتماعيــة والمؤسســات االجتماعيــة

79

تطبيــق مــع هــذا االجتماعــي المنهــج فــرع ظهــر أخــرى.

الدينــي المجــال فــي االجتماعيــة والقواعــد المصطلحــات

فهــو يــدرس أنظمــة اإليمــان فــي األديــان وأشــكال العبــادات

لظــروف تبعــاً وتغيرهــا االجتماعيــة ومظاهرهــا ومؤسســاتها

اجتماعيــة مــع مــرور الزمــن وعاقتهــا بالطبقــات االجتماعيــة

وغيرهــا. الدينيــة والجماعــات بالديــن المجتمــع وعاقــة

فاألبحــاث النوعيــة والكثيــرة التــي تتــم فــي هــذا الفــرع تســلط

وعلــى تركيــا فــي االجتماعيــة الخلفيــة تاريــخ علــى الضــوء

ماهيــة الحيــاة الدينيــة ومراحــل تطورهــا. يهــدف هــذا الفــرع عبــر

اســتعمال المناهــج والنظريــات االجتماعيــة العامــة إلــى إكســاب

الطــاب القــدرة والمهــارة لدراســة الحــوادث الدينيــة االجتماعية

وفهمهــا وشــرحها وتفســيرها ولهــذا الفــرع عاقــة وثيقــة بالعلــوم

البشــرية األخــرى. يــدرس طابنــا فــي الليســانس فــي إطــار هــذا

الفــرع هــذه المــواد: مدخــل إلــى علــم االجتمــاع وعلــم االجتمــاع

الدينــي ومنهــج العلــوم االجتماعيــة وعلــم النفــس االجتماعــي

ومدخــل إلــى العلــوم الدينيــة ومــادة الديــن والتغيــر االجتماعــي.

فرع تاريخ األديان

هــو فــرع يســتعمل مناهــج ومعطيــات علــم اللغــة وتاريــخ

األديــان فــي دراســة تاريــخ األديــان ومراحــل تطورهــا وعقائدهــا

وعباداتهــا ونظامهــا األخاقــي، ويتــم فــي هــذا الفــرع دراســة

عاقــة األديــان ببعضهــا وأوجــه التشــابه واالختــاف والنقــاط

ــي ــان الموجــودة ف ــدرس األدي ــارن، كمــا تُ المشــتركة بشــكل مق

العالــم وعلــى رأســها اإلســام والمســيحية واليهوديــة وماهيــة

معتقــدات عديــدة كانــت فــي الماضــي. ونظــراً لطبيعــة هــذا الفــرع

الواســعة، يســتفيد مــن دراســات ومناهــج العلــوم األخــرى خاصــة

التاريــخ والظواهــر الدينيــة وعلــم االجتمــاع الدينــي وعلــم النفــس

الدينــي وعلــم الفلســفة الدينــي. ويســتعمل هــذا الفــرع معطيــات

علــوم أخــرى كاألســاطير وعلــم األعــراق واآلثــار وتاريــخ الفــن

ــا فــي الليســانس فــي والفلكلــور وغيرهــا. يــدرس طــاب كليتن

ــان ــان وتاريــخ األدي إطــار هــذا الفــرع هــذه المــواد: تاريــخ األدي

ــان. ــان ببعضهــا وحــوار األدي المقــارن وعاقــات األدي

فرع تاريخ الفلسفة

تاريــخ وفــي المنهجيــة الفلســفة فــي الفــرع هــذا يبحــث

الفلســفة، تشــمل هــذه األبحــاث موضوعــات فلســفية أساســية

مثــل الوجــود ونظريــة المعرفــة والغيــب والسياســة واألخــاق

كمــا يــدرس اآلراء الفلســفية للشــخصيات الرائــدة فــي التــراث

اإلســامي والغربــي. لهــذا الفــرع مجــاالت فلســفية واســعة منهــا:

فلســفة العصــور البدائيــة وفلســفة العصــور الوســطى وفلســفة

عصــر النهضــة وفلســفة العصــور المتأخــرة والتيــارات الفلســفية

المعاصــرة. ومــن الموضوعــات المطروحــة للبحــث فــي هــذا

80

الفكــري عبــر األزمــان ودراســة التاريــخ فــي الوجــود الفــرع:

نقديــة عقانيــة حــول مســائل تتعلــق بالعلــوم والقيــم والتأســيس

والتأصيــل لــكل النشــاطات الفكريــة. وهكــذا يتعــرف الطــاب

لديهــم ويتكــون والغربيــة الشــرقية الفكريــة الحضــارة علــى

أســاس فكــري وعلمــي لدراســة مقارنــة للحضــارة اإلســامية

طــاب يــدرس األخــرى. والحضــارات الفكريــة بالمــدارس

الفــرع: تاريــخ الفلســفة كليتنــا فــي الليســانس مــن مــواد هــذا

ــارات ــخ الفلســفة والتي ــة وتاري ــخ الفلســفة الحديث ــة وتاري البدائي

الفلســفية المعاصــرة والفضــاء وعلومــه.

فرع الفلسفة اإلسالمية

يتــم فــي هــذا الفــرع دراســة النشــاطات الفلســفية الموجــودة

األبحــاث فــي يبحــث كمــا اإلســامية، والبــاد الثقافــة فــي

العالــم فــي المفكــرون بهــا قــام التــي المنهجيــة والدراســات

اإلســامي حــول اهلل واإلنســان والمجتمــع والكــون ومصــادر

الفكــر اإلســامي وتاريخــه ومراحــل تطــوره، ومــن الموضوعــات

التــي تتــم مناقشــتها مكانــة الفكــر اإلســامي فــي تاريــخ الفكــر

العالمــي ومســاهمتها فيــه وإشــكاالتها ووضعهــا الحالــي. كمــا

ــة ــا نظري تُعطــى دروس حــول كل الموضوعــات الفلســفية ومنه

يــدرس والسياســة. واألخــاق الغيــب و والوجــود المعرفــة

طــاب كليتنــا فــي الليســانس مــن موضوعــات هــذا الفــرع مــا

اإلســامي العلــم وتاريــخ اإلســامية الفلســفة تاريــخ يلــي:

واألخــاق اإلســامية وعلمــاء األخــاق المســلمون واألتــراك

ومشــكات األخــاق وتاريــخ الفكــر التركــي والفكــر اإلســامي

المعاصــر والديــن والبيئــة وفلســفة األخــاق.

فرع المنطق

هــذا الفــرع يختــص ببيــان طــرق التفكيــر الصحيــح ويعصــم

العقــل عــن أنــواع التفكيــر الخطــأ، ونظــراً لذلــك فإنــه يقــع أساســاً

للعلــوم الشــرعية وكل العلــوم اإلنســانية فهــو الوســيلة والمفتــاح

األساســي للوصــول إلــى المعلومــة الصحيحــة. تعطى دروس في

تاريــخ المنطــق اليونانــي القديــم والمنطــق فــي التــراث اإلســامي

باإلضافــة إلــى الفلســفة الغربيــة الحديثــة. يــدرس طــاب كليتنــا

فــي الليســانس مــن مــواد هــذا الفــرع: المنطــق ومدخــل إلــى

العلــوم اإلنســانية ومنهــج العلــوم االجتماعيــة.

3. قسم التاريخ والفن اإلسالمي

المرحلــة فــي اإلســامي والفــن التاريــخ قســم يبحــث

يــدرس كمــا اليــوم، حتــى ظهــوره منــذ لإلســام التاريخيــة

ومــن واألدبيــة. والثقافيــة والسياســية التاريخيــة التصــورات

ــي ــي تبحــث فــي هــذا القســم: المجتمــع العرب الموضوعــات الت

والــدول الراشــدة والخافــة اإلســام وظهــور اإلســام قبــل

81

اإلســامية التــي تلتهــا والتــراث الثقافــي والعلمــي والمؤسســات

التي أسســها المســلمون. إن المجال الواســع لهذا القســم يؤمن

للطــاب النظــرة الواســعة للتاريــخ اإلســامي ممــا يســاعد طابنــا

علــى تنميــة ملكتهــم علــى الفهــم الصحيــح والمتسلســل للتاريــخ

وهكــذا يتمكنــون مــن قــراءة الوثائــق وتحليــل الناتــج األدبــي

والموســيقى والشــعر بأشــكال وصــور متعــددة. يتفــرع عــن هــذا

القســم الواســع أربــع فــروع هــي: فــرع التاريــخ اإلســامي وفــرع

تاريــخ الفــن اإلســامي التركــي وفــرع األدب اإلســامي التركــي

وفــرع الموســيقى الدينيــة التركيــة.

فرع التاريخ اإلسالمي

يبحــث هــذا الفــرع فــي بدايــة التأريــخ اإلســامي ومصــادره

والــدول الراشــدين والخلفــاء الســام عليــه الرســول وعهــد

مناطــق مختلفــة عبــر فــي تشــكلت التــي اإلســامية والتركيــة

العصــور، كمــا يبحــث فــي الحضــارات والثقافــات اإلســامية.

يهــدف هــذا الفــرع إلــى إكســاب الطــاب مهــارة فهــم الماضــي

ــق ــاء المســتقبل وف ــة الســليمة وبن ــر العلمي ــق المعايي وتقييمــه وف

أســس ثابتــة مســتفيدين مــن الماضــي وتجاربــه. يســتفيد هــذا

الفــرع مــن علــوم أخــرى منهــا الشــعر والوثائــق فــي األرشــيف

والمصــادر التاريخيــة المكتوبــة وبقايــا اآلثــار التاريخيــة. يــدرس

طــاب الليســانس مــن مــواد هــذا الفــرع هــذه الموضوعــات:

التاريــخ اإلســامي وتاريــخ المؤسســات اإلســامية وجغرافيــا

وتاريــخ العالــم اإلســامي وعلــم الوثائــق والكتابــات القديمــة

والســيرة ومصادرهــا وتاريــخ الثقافــة التركيــة.

فرع تاريخ الفن اإلسالمي التركي

يبحــث هــذا الفــرع فــي فهــم وتفســير النتــاج الفنــي التقنــي

منــذ دخولهــم اإلســام حتــى اآلن، كمــا والجمالــي لألتــراك

يــدرس فنــون إســامية تركيــة انتشــرت عبــر عصــور فــي بــاد

مختلفــة منهــا الفــن المعمــاري وآثــاره الفخمــة والرســم علــى

كمــا الخشــب. ونحــت والتهذيــب والتزييــن والخــط المــاء

يتعــرض للفنــون العمليــة األخــرى وأنواعهــا واألفــكار الفلســفية

التــي تقــف خلفهــا. ينظــم هــذا الفــرع معــارض محليــة ودوليــة

ممــا يضفــي رونقــاً للتعليــم األكاديمــي فــي جامعتنــا. يــدرس

طــاب جامعتنــا فــي إطــار هــذا الفــرع هــذه المــواد: تاريــخ الفــن

والفنــون وجماليتهــا اإلســامية والفنــون التركــي اإلســامي

الجميلــة وتاريــخ الفــن التركــي والهندســة المعماريــة العثمانيــة.

فرع األدب اإلسالمي التركي

يبحــث هــذا الفــرع بمنهجيــة وتسلســل زمنــي فــي اآلثــار التــي

تركهــا األدبــاء األتــراك منــذ إســامهم، ويعــّرف بحيــاة الرائديــن

نموذجــاً األدبيــة النصــوص تحليــل يتــم منهــم. المشــهورين

82

ابتــداء بمــا ألفــه يوســف حــاس حاجــب بعــد اإلســام فــي عهــد

قــرا خــان فــي القــرن الحــادي عشــر ميــادي المســمى »كوتادكــو

بلبــغ«، وغيــره مــن اآلثــار التــي ألفهــا األدبــاء األتــراك. وفــي هــذا

اإلطــار يتــم التركيــز علــى آداب تراثيــة ثاثــة: أدب الديــوان

وأدب الشــعب وأدب الزوايــا فــأدب الديــوان يــدل علــى أدب

رمــزي رفيــع نشــأ تحــت تأثيــر أشــكال أدبيــة فارســية وعربيــة

بعــد اإلســام أمــا أدب الشــعب فرغــم مــا يقــال مــن أنــه يتكــون

ــار تأثــرت باإلســام وأنهــا تتضمــن مشــاعر دينيــة عميقــة مــن آث

إال أنــه يحــوي نمــاذج آلثــار ال عاقــة مباشــرة لهــا بالديــن. أمــا

أدب الزوايــا فإنــه صوفــي نشــأ تحــت تأثيــره كمــا هــو واضــح

مــن اســمه. يــدرس طــاب كليتنــا فــي الليســانس مــن مــواد هــذا

التركــي التصــوف وأدب التركــي اإلســامي األدب الفــرع:

ونصــوص مــن أدب الديــوان ونصــوص أدبيــة تركيــة ونصــوص

ــة. ــي اللغــة العثماني ف

فرع الموسيقى الدينية التركية

يبحــث هــذا الفــرع فــي المرحلــة التاريخيــة لتطــور الموســيقى

مــن جوانــب عــدة، ويبيــن خصائــص ودور هــذا الفــن خاصــة

فــي المجــال الدينــي كمــا يتــم الوقــوف علــى الفهــم النظــري

فــي ومســاهمتها المســلمين األتــراك لموســيقا والتطبيقــي

القديمــة الموســيقى آثــار تحليــل ويتــم العالميــة، الموســيقا

فــي ضــوء المصــادر الموســيقية، وفــي هــذا اإلطــار يتــم شــرح

النمــاذج التقليديــة وهــي المولــد والصــاة والتوشــيح والنعــت

والقصيــدة والنشــيد. ويتــم تعليــم الطــاب نمــاذج الموســيقى

التركيــة المعروفــة باســم saz نظريــاً وعمليــاً، ولهــذا الهــدف تــم

تأســيس فرقــة الموســيقى التركيــة فــي هــذا الفــرع عــام 1983،

الدينيــة الموســيقى تقديــم فــي اآلن حتــى مســتمراً يــزال وال

والمجتمــع. الطــاب أذواق ومخاطبــة والشــعبية والقديمــة

83

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Kütüpha-nesi, sosyal ve dinî bilimlerin çeşitli alanlarına

dair seçkin bilimsel kolleksiyonlar ihtiva etmektedir. Kü-tüphanede Temel İslam Bilimleri alanındaki kitapların yanı sıra tarih, sanat tarihi, felsefe, hukuk, eğitim, edebiyat ve sosyoloji gibi değişik bilim dallarına ait pek çok eser bulunmaktadır. Kütüphane koleksiyonumuz bir taraftan Üniversitemizin kitap satın alma birimlerinin katkılarıyla zenginleşirken diğer yandan da yıllar içerisinde yapılan geniş çaplı bağışlarla (Hacı Cemal Öğüt, Ahmet Emir Mahmudoğlu, Hafız Ali Üsküdarlı) emsalsiz bir hacme kavuşmuştur. Mevcut durumda Kütüphanemizdeki top-lam eser sayısı 109,559 cilt civarındadır; süreli yayın sayısı yaklaşık 592 ve yazma eser sayısı da 1,635 civarındadır. Kütüphanemizde bulunan yazma eserlerin tamamı ve 12,613 civarında Osmanlıca eser elektronik ortama akta-rılmıştır. Bütün bu verilerle Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Kütüphanesi, İslam ve din araştırmaları alanın-da Türkiye’nin en büyük kütüphanelerinden biri haline gelmiştir. Kitapların açık raf sistemine göre düzenlendiği kütüphane, Marmara Üniversitesi öğretim elemanları ve öğrencilerinin yanı sıra dışarıdan gelen araştırmacıların da istifadesine açık durumdadır.

Kütüphane binasında aynı anda 350 okuyucuya hiz-met verebilecek kapasitede iki okuma salonu mevcut-tur. Kütüphanedeki tüm eserlerin künyeleri elektronik ortama aktarılmıştır ve Üniversitenin online kataloğun-dan kolaylıkla erişilebilmektedir. Kütüphanede kablosuz internet erişimi bulunmaktadır. Kütüphanenin çeşitli

yerlerinde bir çok bilgisayar okuyucuların hizmetine sunulmuştur. Kütüphanede ayrıca grup çalışmaları için odalar da mevcuttur.

Yazma Koleksiyonları

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Kütüphanesi yaklaşık 1,635 paha biçilemez İslamî yazma esere ev sa-hipliği yapmaktadır. Yazmalar Arapça, Farsça ve Osmanlı Türkçesi’nde kaleme alınmış olup, özellikle tefsir, hadis, fıkıh, kelâm ve tasavvuf alanlarında; yine bunun yanında Arap dili ve edebiyatı, Fars ve Türk edebiyatı, mantık, fel-sefe, ahlak ve astronomi, matematik, kimya, zooloji gibi pozitif bilimler alanlarında eserler ihtiva etmektedir. Bazı parçalar hariç tüm yazmalar kataloglanmıştır ve künyele-rine Marmara Üniversitesinin online kataloğundan ulaşı-labilmektedir. Yazmalar kütüphanenin ayrı bir bölümün-de muhafaza edilmekte ve bunlara ancak dekanlığın yazılı izniyle erişilebilmektedir.

KÜTÜPHANE

84

İstanbul Kütüphaneleri

Marmara Üniversitesi yüksek akademik hedefleri olan

köklü ve seçkin bir üniversitedir. İlâhiyat Fakültesi kütüp-

hanesine ek olarak, Üniversitenin bir merkez kütüphane-

si bulunmaktadır. Marmara Üniversitesi’nin bünyesindeki

diğer fakültelerin kendilerine ait bağımsız kütüphaneleri

de mevcuttur. Üniversite kütüphanesi bütün bunların

yanında, bir çok elektronik kaynak ve veritabanına abo-

nedir. Bazı fakülte kütüphaneleri, özellikle de Siyasal Bilgi-

ler Fakültesi ve Hukuk Fakültesi, din araştırmalarıyla ilgili

pek çok kaynağa ev sahipliği yapmaktadır.

İstanbul büyük kütüphaneleriyle oldukça zengin bir

şehirdir. Dünyadaki şehirler arasında İslam araştırmaları

alanında nadide yazma koleksiyonlarına sahip olma yö-

nünden İstanbul’la yarışabilecek şehir yok gibidir. Üniver-

site ve halk kütüphaneleri neredeyse şehrin bütün köşe-

lerine yayılmıştır.

85

LIBRARY

The library of the Faculty of Theology has unique scholarly resources in diverse fields of

social and religious sciences. Over the years it has be-come one of the largest libraries in Turkey in Islamic and religious studies, with over 109,559 books and numerous periodicals, all catalogued and classified according to modern library practices. Users have direct access to the library stacks and the library is open to outside researchers in addition to Marmara University faculty members and students.

The library building has two reading hall that can serve up to 350 researchers at the same time. All ma-terials in the library now have electronic records and can easily be located through the University’s online catalogue. The library has free wireless Internet ac-cess. There are several computers placed for public use in various locations in the library. There are also group study rooms in the library.

Manuscript Collection

The library of the Faculty of Theology houses a priceless collection of about 1,635 volumes of Is-lamic manuscripts. The manuscripts are written in Arabic, Persian, and Ottoman Turkish, and cover a wide range of subjects, especially Qur’anic exegesis, hadith, Islamic law, kalam, and Sufism, but also Ara-bic language and literature, Persian and Turkish liter-ature, logic, philosophy, ethics, and various exact sci-ences such as astronomy, mathematics, chemistry, zoology, etc. All of the manuscripts, with the excep-tion of some fragments, have been catalogued and

have bibliographic records in the online catalogue of Marmara University. The manuscripts are stored in a separate area of the library and are accessible by written permission from the Dean’s Office.

Libraries of Istanbul

Marmara University is a well-established and prestigious university with high academic objec-tives. In addition to the library of the Faculty of The-ology, the University has a central library. Many other faculties under Marmara University have their inde-pendent library units. The university library also sub-scribes to several electronic resources and databas-es. A number of the faculty libraries, especially those of the Faculty of Political Sciences and the Faculty of Law house many sources that are relevant to Islamic and Religious Studies.

Istanbul is a city that is enormously rich with great libraries. No other city in the world can com-pete with Istanbul in terms of holding unique man-uscript collections in Islamic Studies. University and public libraries are spread across the city and can be found in almost every corner of the city.

86

المكتبة

تحتــوي مكتبــة كليــة اإللهيــات في جامعة مرمرة على مجموعات

مميــزة لكتــب فــي العلــوم الدينيــة واالجتماعيــة. تضــم المكتبــة مصادر

والتربيــة التاريــخ كتــب جانــب إلــى األساســية اإلســامية العلــوم

وعلــم االجتمــاع وتاريــخ الفــن والفلســفة والحقــوق واآلداب وعلــوم

أخــرى متنوعــة. وقــد تــم إغنــاء المكتبــة مــن خــال وحــدة الشــراء

فــي كليتنــا باإلضافــة إلــى تبرعــات كثيــر مــن المدرســين والمحســنين

منهــم حــاج جمــال أوغــت، أحمــد أميــر محمــود أوغلــو والحافــظ

علــي األســكداري. تحــوي المكتبــة حاليــاً 120000 ألــف عنــوان

باإلضافــة إلــى 600 مــن المنشــورات الدوريــة و1650 مخطــوط،

وقــد نقلــت كل المخطوطــات باإلضافــة إلــى 10000 أثــر عثمانــي

الكتــب مــن الكبيــرة الكميــة هــذه إن االلكترونــي. المجــال إلــى

جعلــت كليــة اإللهيــات فــي جامعــة مرمــرة إحــدى أكبــر المكتبــات

فــي تركيــا فــي مجــال البحــث الدينــي واإلســامي. تــم تصنيــف الكتب

وترتيبهــا وفــق نظــام الرفــوف المفتوحــة وهــي متوفــرة لــكل المدرســين

ــة باإلضافــة إلــى الباحثيــن مــن الخــارج . والطــاب فــي الكلي

فــي المكتبــة قاعتــان للمطالعــة تتســعان لـــ 120 قارئــاً وقــد تــم

نقــل كل الكتــب إلــى المجــال االلكترونــي وهــي متوفــرة علــى موقــع

للقــراء الحواســيب مــن العديــد توفيــر وتــم االلكترونــي المكتبــة

باإلضافــة إلــى خدمــة االنترنــت المجانــي الاســلكي، وفــي المكتبــة

بعــض الغــرف للدراســة الجماعيــة أو ورشــات العمــل.

مجموعة المخطوطات 1650 مرمــرة جامعــة فــي اإللهيــات كليــة مكتبــة تحــوي مخطــوط إســامي ال يقــدر بثمــن. كتبــت هــذه المخطوطــات بالعربيــة والفارســية والعثمانيــة، يغلــب علــى موضوعــات هــذه المخطوطــات التفســير والحديــث والفقــه والــكام والتصــوف، وهنــاك مخطوطــات التركــي العربيــة وآدابهــا واألدب فــي موضوعــات أخــرى كاللغــة والفلــك والرياضيــات والفلســفة واألخــاق والمنطــق والفارســي والكيميــاء وعلــم الحيــوان. وقــد تــم نقــل أســماء ومعلومــات هــذه المخطوطــات باســتثناء القليــل منهــا إلــى الفضــاء االلكترونــي، وهــي متوفــرة فــي موقــع جامعــة مرمــرة . وقــد تــم حفــظ المخطوطــات فــي موضــع خــاص مــن المكتبــة وال يســمح ألحــد بالدخــول إال بعــد

ــة. ــد الكلي ــى إذن خطــي مــن عمي الحصــول عل

مكتبات استانبولإن جامعــة مرمــرة جامعــة عريقــة متجــذرة ولهــا أهــداف أكاديميــة عليــا، ولــذا تحــوي الجامعــة مكتبــة مركزيــة أخــرى غيــر مكتبــة الكليــة ولــكل كليــة فــي الجامعــة مكتبتهــا الخاصــة وإلــى جانــب هــذا كلــه فــإن الجامعــة مشــتركة فــي العديــد من المواقع العلميــة االلكترونية وقواعد البيانــات. كمــا تحــوي بعــض الكليــات ككليــة العلــوم السياســية وكليــة

الحقــوق الكثيــر مــن المصــادر واألبحــاث والدراســات الدينيــة .

اســتانبول مدينــة غنيــة بالمكتبــات حيــث ال يوجــد فــي العالــم الدراســات فــي المخطوطــات مجموعــات فــي تجاريهــا مدينــة اإلســامية. كمــا أن المكتبــات الجامعيــة والمكتبــات العامــة منتشــرة

فــي كل زاويــة مــن زواياهــا.

87

İlâhiyat Fakültesi, İslam ve din araştırmaları alanında pek çok eser yayınlamaktadır. Bu yayınlar, çeşitli klasik İslamî disiplinler alanında

Türkiye’nin ilk modern akademik çalışmalarını ihtiva ettiği gibi, pek çok

önemli klasik kaynağın tahkikli neşrini, klasik metinlerin ve Batılı ilim

adamlarının modern çalışmalarının tercümelerini de içermektedir.

İlâhiyat Fakültesi ayrıca yılda iki kez yayınlamakta olan Marmara Üni-

versitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi’ni çıkarmaktadır. Dergiye online ulaşım

için http://ilâhiyat.marmara.edu.tr/akademik/yayinlar/dergiler sayfasını

ziyaret edebilirsiniz.

FAKÜLTE YAYINLARI VE DERGİSİ

88

Dekanımız Ali Köse

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün

Davetindeydi

Kampüsümüzde Yeni Dönem Dekanımız Prof. Dr. Ali Köse ve eski dekanımız

Prof. Dr. Raşit Küçük 7 Ağustos 2012 günü

Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül’ün Tarabya

Huber Köşkünde verdiği iftara katıldı. Diyanet

İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, Başkan

Yardımcısı Prof. Dr. H. Kamil Yılmaz, eski Diyanet

İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Bardakoğlu, Prof. Dr.

Hayrettin Karaman ve Din Öğretimi Genel Müdürü

Prof. Dr. İrfan Aycan davetliler arasındaydı.

Uzun süredir yeniden düzenlenmesi planlanan İlahiyat Fakültesi

Kampüsü’nün inşaatına, 2012 Mayıs ayı itibariyle Yunus Emre Binası’nın

temel atma töreniyle başlandı.

11

İlahiyat HABERMarmara Üniversitesi

İlahiyat Fakültesi yayın organıdır.

Bahar 2012, Sayı 11

Din İşleri Yüksek Kurulu

Başkanı Prof. Dr. Raşit Küçük

ile Röportaj

Fakülte Öğrencilerimizin

Yurtdışı Deneyimleri

Öğrenci Sempozyumu Yapıldı

Kitap Dünyası

Öğretim Üyelerimizin Faaliyetleri

Öğrenci Kulüplerimizin Etkinlikleri

TBMM Başkan Vekili Meral

Akşener ve Aile ve Sosyol

Politikalar Bakanı Fatma Şahin

Fakültemizdeydi

İlahiyat Fakültesi Vakfında Yeni

Dönem

3

9

14

26

20

3137442012-2013 Eğitim Yılı

Açılış Dersiyle Başladı

Yeni akademik yıl, 25.09.2012

tarihinde fakültemiz İslâm

Hukuku Anabilim Dalı öğretim

üyemiz Prof. Dr. Faruk Beşer’in

‘Açılış Dersi’ ile başladı.

2012-2013 Eğitim Yılı

Açılış Dersiyle Başladı

Yeni akademik yıl, 25.09.2012

Hukuku Anabilim Dalı öğretim

üyemiz Prof. Dr. Faruk Beşer’in

2011-2012 Eğitim-Öğretim yılımız Bağlarbaşı Kültür Merkezi’nde yapılan

mezuniyet gecesi ile tamamlandı. Fakültemiz üç yüz on öğrenci mezun etti.

12-13

İlahiyat HABERMarmara Üniversitesi

İlahiyat Fakültesi yayın organıdır.Güz 2012-Bahar 2013, Sayı 12-13

Prof. Dr. M. Saim Yeprem ile

Röportaj

Fakültemizin İmza Attığı

Uluslar arası Anlaşmalar

Şehir ve Medeniyet Konuşuldu

Bütün Yönleriyle Hac Ele Alındı

Marmara Üniversitesi'nin 130.

Yıl Dönümü Kutlamaları

3

4

14

1718

Fakültemizin, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Üsküdar Be-

lediyesi ve Külünk Eğitim ve Kültür Derneği ile ortaklaşa dü-

zenlediği sempozyumda aile kavramı tüm yönleriyle ele alındı.

Sempozyum kamuoyunda geniş ilgi gördü.

Fakültemiz Dünya

İçin Referans Olmaya

Devam Ediyor

2012-2013 eğitim-öğretim yılında im-

zalanan bir dizi uluslar arası anlaşma

ile artık öğrencilerimiz farklı ülkelerin

üniversitelerinde bilgi ve deneyimlerini

ilerletme olanağı bulacaklar.

Başbakanımıza

Fahri Doktora Unvanı

Marmara Üniversitesi’nin 130. Yıldönü-

mü Kutlamalarında Başbakanımız Recep

Tayyip Erdoğan’a fahri doktora unvanı

verildi. Erdoğan, 1981 yılında mezun ol-

duğu üniversiteden böyle bir unvan alma-

nın kendisi için mutluluk kaynağı olduğunu

söyledi. Üniversitemiz için yeni kampü-

sün müjdesini veren Erdoğan, Dekanımız

Prof. Dr. Ali Köse ile de görüş alışverişin-

de bulundu.

14

İlahiyat HABERMarmara Üniversitesi

İlahiyat Fakültesi yayın organıdır.

Güz 2013 Sayı 14

İmâm-ı Rabbânî Sempozyumu

Yapıldı

Prof. Dr. Halis Ayhan ile

Röportaj

Örnek Siyasetçi "Tevfi k İleri" Anıldı

Fakültemizin İmza Attığı

Uluslararası Anlaşmalar

4

16

22

24

2013-2014 Eğitim Yılı

Açılış Dersiyle Başladı

Yeni akademik yıl, Tefsir Anabilim

Dalı öğretim üyemiz Prof. Dr. Hasan

Elik’in verdiği Kur’an Tefsirinde Gün-

cel Anlayışlar başlıklı ders ile başladı.

ULUSLARARASI ANLAŞMALARA DEVAM...

2012-2013 eğitim-öğretim yılında fakülte tarihimiz açısından dönüm noktası sayılabilecek bir dizi uluslararası an-

laşmaya imza atılmış, öğrencilerimiz yurtdışında eğitim deneyimlerini geliştirme imkanı bulmuşlardı. Geçtiğimiz dö-

nem Kuveyt, Ürdün, Katar, Malezya ve Endonezya’daki seçkin üniversitelerle gerçekleştirilen bu anlaşmaların sayısı,

2013-2014 eğitim-öğretim yılında arttırıldı. Bu çerçevede 288 öğrencimiz yurtdışında eğitim alma imkanına kavuştu.

Marmara Üniversitesi İlahiyat Fa-

kültesi 2014-2015 Eğitim Öğretim

Yılı Prof. Dr. İsmail Safa Üstün’ün

verdiği açılış dersi ile başladı.

Marmara Üniversitesi 2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Akade-

mik Açılış Töreni Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdo-

ğan’ın katılımlarıyla gerçekleştirildi.

Marmara Üniversitesi Senatosu huzurunda yapılan

devir teslim töreninde Prof. Dr. Zafer Gül görevini yeni

Rektörümüz Prof. Dr. Mehmet Emin Arat’a devret-

ti. Tören sırasında Senato adına söz alan Dekanımız

Prof. Dr. Ali Köse teşekkür ve tebrik konuşması yaptı.

Ömer Nasuhi Bilmen Anısına

Sempozyum Düzenlendi

Cumhurbaşkanımız Üniversitemizin Açılış

Törenindeydi

Üniversitemizde Yeni Dönem

15-16

İlahiyat HABERMarmara Üniversitesi

İlahiyat Fakültesi yayın organıdır.

Bahar-Güz 2014 Sayı 15-16

Prof. Dr. Salih Tuğ ile

Röportaj

Öğrencilerimizin Yurtdışı

Deneyimleri

Arapça Öğretimi Çalıştayı

Fakültemizin İmza Attığı

Uluslararası Anlaşmalar

4

12

20

282014-2015 Eğitim Yılı

Açılış Dersiyle Başladı

Congress of the lnternational

Association for the Psychology of

Religion

Uluslararası Din Psikolojisi Kongresi Düzenlendi

17-18

İlahiyat HABERMarmara Üniversitesi

İlahiyat Fakültesi yayın organıdır.

Bahar-Güz 2015 Sayı 17-18

Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi

2015-2016 Eğitim-Öğretim yılı

Prof. Dr. Nuh Arslantaş’ın verdiği

açılış dersi ile başladı.

Prof. Dr. Rahmi Yâran ile

Röportaj

Öğrencilerimizin Yurtdışı

Deneyimleri

Fakültemizin İmza Attığı

Uluslararası Anlaşmalar

8

10

13

38

Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Camii yeni çehresine kavuştu.

Prof. Dr. Mehmet Erkal

Hocamızın Ardından

19-20

Marmara Üniversitesiİlahiyat Fakültesi yayın organıdır.

Güz-Bahar 2017 Sayı 19-20

Prof. Dr. H. Kâmil Yılmaz

ile Röportaj

Arapça Öğretiminin Geleceği

Konuşuldu

Aristoteles Çalıştayı Yapıldı 21

20

15

38

22

9

10

Prof. Dr. Bekir Topaloğlu

Hocamızın Ardından

Öğrenci Sempozyumları

Düzenlendi

Fakültemizde Sanat Faaliyetleri

Öğrencilerimizin Yurtdışı

Deneyimleri

Marmara İlahiyat

Hat, Tezhib,

Ebru, Ney

Arapça ve Farsça

Kursları

Devam Ediyor

15 Temmuz Darbe Girişimi

Sivil Toplum Kuruluşları

Buluşması Fakültemizdeydi

İlahiyat HABER

منشورات الكلية ومجلتها

نشــرت كليــة اإللهيــات العديــد مــن األبحــاث والدراســات

عــن اإلســام واألديــان، تضــم هــذه المنشــورات أول أعمــال

وأبحاث لعلوم إسامية تقليدية متنوعة في تركيا، باإلضافة إلى

احتوائهــا علــى نشــر تحقيــق كتــب تراثيــة ونشــرها وترجمــة كتــب

ــات ــة اإللهي ــوم كلي ــة حــول اإلســام .تق ــة ودراســات غربي تراثي

فــي جامعــة مرمــرة بإصــدار عدديــن ســنوياً لألبحــاث والمقــاالت

ويمكــن االطــاع علــى المجلــة مــن خــال هــذا الرابــط:

http://ilahiyat.marmara.edu.tr/akademik/

yayinlar/dergiler

THE FACULTY PUBLICATIONS AND JOURNAL

The Faculty of Theology has pub-lished many volumes in Islamic

and Religious Studies over the years. These

publications include some of the first

modern Turkish academic studies in var-

ious classical Islamic disciplines as well as

edition critiques of several important clas-

sical sources and translations of both clas-

sical texts and modern studies of Western

scholars.

The Faculty also publishes an academic

journal twice a year. For online access to

the journal visit the website: http://ilahiyat.

marmara.edu.tr/akademik/yayinlar/dergiler.

89

Geniş bir uluslararası topluma hitap eden Marma-ra Üniversitesi’nde, dünyanın pek çok yerinden

lisans ve lisanüstü eğitim almak üzere Türkiye’ye gelmiş öğrencilerle karşılaşmak mümkündür. Üniversite’nin uzun tarihi boyunca lisans ve lisansüstü programlarını başarıyla tamamlamış sayısız uluslararası öğrenci bu-lunmaktadır. Öğrencilerin çoğu Türkiye ile tarihsel ve kültürel ilişkisi olan Balkan, Orta Asya ve Orta Doğu ülkelerinden gelmektedir. İlâhiyat Fakültesi mevcut durumda 37 ülkeden 150’den fazla öğrenciye ev sahipliği yapmaktadır. Fakültedeki uluslararası öğrencilerin sayısı son yıllarda hızla artmıştır. Bu yabancı öğrencilerin yanında, İlâhiyat Fakültesi’nin Ulus-lararası İlâhiyat Programı’nda aslen Türk olup yurtdışında, çoğunlukla Av-rupa’da büyümüş ve buranın vatandaşı olan yaklaşık 200 öğrenci bulunmaktadır. Bu öğrenciler, fakültenin öğrenci çeşitliliğini zenginleştirmekte ve okulun uluslararası karakteri-ni pekiştirmektedir.

Her yıl, fikir alışverişinde bulunmak ve ortak proje imkanlarını tartışmak üzere pek çok uluslararası heyet İlâhiyat Fakültesi’ni ziyaret etmektedir. İslam, felsefe ve din alanlarından akademisyenler de konferans vermek üzere yahut başka etkinler için düzenli olarak Fakülte’yi ziyaret etmektedirler. Fakültemizin işbirliği, değişim ve ortak çalışma programları için anlaşma imzaladığı eğitim

kurumlarından bazıları şunlardır: Nebraska Üniversitesi

(ABD), Goethe Üniversitesi (Almanya), Giessen Üniver-

sitesi (Almanya), Köln Üniversitesi (Almanya), Münster

Üniversitesi Katolik İlâhiyat Fakültesi (Almanya), Münster

Üniversitesi Arapça ve İslamî İlimler Fakültesi (Alman-

ya), Osnabrück Üniversitesi İslam İlâhiyatı Fakültesi (Al-

manya), Tübingen Üniversitesi İslam İlâhiyatı Merkezi

(Almanya), Martin Luther Üniversitesi İlâhiyat

Fakültesi (Almanya), Bayreuth Üniversitesi

Dinî İlimler, Felsefe ve İktisat, Uluslara-

rası İdare Fakülteleri (Almanya), Şarika

(Sharjah) Üniversitesi (Birleşik Arap

Emirlikleri), Brunei Darusselam Üni-

versitesi (Brunei), Cezayir I ve Cezayir

II Üniversiteleri (Cezayir), Endonezya

Wahid Hasyim Üniversitesi (Endo-

nezya), Endonezya İslam Çalışmaları

Devlet Enstitüsü (IAIN), Walisongo, Se-

merang (Endonezya), Daru’l-Hadisi’l-Ha-

seniyye (Fas), Fas Krallığı Üniversiteleri (Fas),

Muhammed V (Rabat), Hasan II (Kazablanka), Abdelma-

lek Essaadi (Tanca), Kadi İyad (Marakeş), Karaviyyîn (Fes),

University of Wales, Trinity Saint David, İlâhiyat Fakültesi

(Galler), Heythrop College, Londra Üniversitesi (İngiltere),

Trinity College Dublin, İlâhiyat Fakültesi (İrlanda), Katar

Üniversitesi (Katar), Kazakistan Ahmet Yesevi Üniversitesi

(Kazakistan), Kosova Priştina İslamî İlimler Fakültesi (Ko-

sova), Kuveyt Üniversitesi (Kuveyt), Kopasvar Üniversitesi

(Macaristan), Gal Frenck College (Macaristan), Malezya

İLÂHİYAT FAKÜLTESİ’NİN ULUSLARARASI YÜZÜ

90

Uluslararası İslam Üniversitesi (Malezya), Malezya Milli Üniversitesi, Pencap Üniversitesi (Pakistan), Uluslararası İslam Üniversitesi (İslamabad, Pakistan), İmam Muham-med b. Suud İslam Üniversitesi (Suudi Arabistan), Taybe (Taibah) Üniversitesi (Suudi Arabistan), Kral Abdullah b. Abdulaziz Uluslararası Arap Diline Hizmet Merkezi (Suu-di Arabistan), Tunus Üniversitesi (Tunus), Sultan Qaboos Üniversitesi (Umman), Nizwa Üniversitesi (Umman), Sul-tan Qaboos Arapça Öğretim Enstitüsü (Umman), Ürdün Üniversitesi (Ürdün), Ürdün Uluslararası İslamî İlimler Üniversitesi (Ürdün), Yermuk Üniversitesi (Ürdün), Zerka (Zarqa) Üniversitesi (Ürdün). Anlaşmaların ayrıntılarına ulaşmak için (http://ilâhiyat.marmara.edu.tr/ogrenci/uluslararasi-anlasmalarimiz) sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

İlâhiyat Fakültesi, Orta Doğu ve Müslüman topluluk-lar hakkındaki bilgi birikimini arttırmak üzere, araştırma ve ihtisas alanlarında Marmara Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Enstitüsü ile işbirliği halindedir. Bu bağlam-da, öğrencilerin Orta Doğu tarihi, siyaseti, ekonomisi ve sosyal ve kültürel meseleleri hakkındaki bilgilerini de-rinleştirmek üzere çeşitli disiplinlerarası yüksek lisans ve doktora dersleri sunulmaktadır.

İstanbul: Uluslararası Öğrenciler İçin Metropol Bir Şehir

İstanbul on beş milyondan fazla nüfusuyla elliden fazla üniversiteye ev sahipliği yapan, ulusal ve uluslararası bilim, sanat, kültür, spor faaliyetleri ve düzenli eğlence et-kinlikleriyle hareketli ve canlı bir modern şehirdir. Burası, Türkiye’nin uluslararası konumunun gün geçtikçe daha çok hissedilmesi ve ekonomisinin parlamasıyla gittikçe daha da artan yoğunluk ve çeşitlikte uluslararası cazibe merkezi haline gelmiştir. İstanbul halkı, yabancı misafir-lerine geleneksel Türk misafirperverliğini göstermekte, onlara sevgi ve anlayışla yaklaşmaktadır. Şehir, Avrupa’nın en güvenli ve düzenli büyük şehirlerinden biridir.

Uluslararası Öğrenciler

Marmara Üniversitesi’nin İlâhiyat Fakültesi de dahil

olmak üzere Türkçe eğitim veren lisans ve yüksek lisans

bölümlerinde eğitim almak isteyen uluslararası öğren-

ciler ayrıntılı bilgi için Üniversitenin Uluslararası Ofis’inin

internet sayfasını ziyaret edebilirler: http://international.

marmara.edu.tr/.

Marmara Üniversitesi bünyesinde yabancı öğrenci-

lerin oryantasyonunu sağlamak ve İstanbul’da kaldıkları

süre zarfında karşılaştıkları problemlerle ilgilenmek üzere

Uluslararası Öğrenci Ofisi mevcuttur. Gerekli bütün bil-

gilere; başvuru sürecinden kampüs hayatına, sağlık hiz-

metleri ve öğrencilerin kalacakları yerlerden şehir hayatı

ve İstanbul’daki kültürel ve sanatsal faaliyetlerle ilgili bilgi-

lere kadar pek çok konuda detaylı bilgiye Ofis’in internet

sayfasından ulaşmak mümkündür.

Marmara Üniversitesi örnek bir uluslararası ve çok-

kültürlü akademik ortam oluşturmayı amaçlamaktadır.

Bu hedefe ulaşabilmek üzere, başvuran öğrencileri,

fakülteyi ve personeli ilgilendiren bütün kararları Mar-

mara Üniversitesi’nin eğitim hedefleri ve kurumsal ih-

tiyaçlarına katkıda bulunma noktasında bireysel liyakat

temelinde almaktadır. Bireylere yönelik ırk, renk, cinsi-

yet, din, yaş, ulusal ve etnik köken, siyasî görüş ya da

dersleri alma şartlarıyla ilgisi bulunmayan fiziksel engel-

lilik temelli ayrımcılık Üniversitenin kuruluş gayesine ve

mevzuatına aykırı olup hiçbir şekilde müsamaha göste-

rilmemektedir.

91

INTERNATIONAL FACE OF THE FACULTY OF THEOLOGY

Marmara University has a large and diverse international community. Here at Marma-

ra University it is possible to see students from all over the world who have joined our student body to pursue undergraduate and graduate degrees in various fields at one of the best universities in Turkey. Throughout the University’s long history, there have been innumerable international students who have successfully completed their programmes at both the undergraduate and graduate levels. Many of these students have come from regions with close historical and cultural ties to Turkey such as Balkan, Central Asian, and Middle Eastern countries. The Fac-ulty of Theology is currently hosting more than 150 international students from 37 countries in its pro-grammes. The number of international students at the Faculty has increased significantly in recent years. In addition to these foreign students, the Faculty of Theology has in the International Theology (Inter-national Students) programme about 200 students of Turkish descent who grew up in foreign, mostly European, countries and who are citizens of those countries. Their presence enriches the diversity of the student body and enhances the international character of the Faculty.

Many international delegations visit the Faculty of Theology every year to exchange ideas and to discuss the possibility of cooperation in projects. Scholars of Islam, philosophy, and religion also visit the Faculty on a regular basis to give lectures or for

other activities. The Faculty has signed cooperation, exchange, and collaboration agreements with many prestigious international education institutions which include University of Nebraska (USA), Goethe University Frankfurt (Germany), Giessen University (Germany), University of Cologne (Germany), Mün-ster University Faculty of Catholic Theology (Germa-ny), Münster University Centre for Islamic Theology (Germany), Osnabrück University Institute for Islamic Theology (Germany), University of Tuebingen Cen-ter for Islamic Theology (Germany), Martin Luther University Faculty of Theology (Germany), Bayreuth University Faculties and Departments for the Study of Religion, Philosophy, Economics, International Management (Germany), Sharjah University (United Arab Emirates), Universiti Brunei Darussalam (Brunei), University of Algiers I (Algiers), University of Algiers II (Algiers), Wahid Hasyim University (Indonesia), State Institute for Islamic Studies (IAIN) Walisongo Semer-ang (Indonesia), University Abdelmalek Essaadi (Mo-rocco), Dar El Hadith El Hassania Institution (Moroc-co), University of Wales, Trinity Saint David, School of Theology (Wales), Heythrop College, Philosophy & Theology, University of London (UK), Trinity College Dublin, Department of Religions and Theology (Ire-land), Qatar University (Qatar), Khoja Ahmet Yassawi Kazakh-Turkish International University (Kazakhstan), University of Prishtina, Department of Islamic Stud-ies (Kosovo), Kuwait University (Kuwait), Kopasvar University (Hungary), Gal Ferenc College (Hungary), International Islamic University of Malaysia (Malay-sia), University of Kebangsaan (Malaysia), University of Puncab Üniversitesi (Pakistan), International Is-lamic University (Islamabad, Pakistan), Al-Imam Mu-

92

hammad Ibn Saud Islamic University (Saudi Arabia), Taibah University (Saudi Arabia), University of Tunis (Tunisia), University of Nizwa (Oman), Sultan Qaboos University (Oman), University of Jordan (Jordan), The World Islamic Sciences & Education University (Jor-dan), Yarmouk University (Jordan), Zarqa University (Jordan). For online access to the details of the agree-ments visit the website: http://ilahiyat.marmara.edu.tr/ogrenci/uluslararasi-anlasmalarimiz.

The Faculty of Theology also collaborates with the Institute for Middle East Studies of Marmara Uni-versity in enhancing knowledge of the Middle East-ern and Islamic societies and cultures through re-search and post-graduate education. In this context, students are offered a wide range of interdisciplinary MA and PhD courses to deepen their understanding of Middle Eastern history, politics, economics, social and cultural issues as well as contemporary chal-lenges.

Istanbul: A Metropolis for International Students

Istanbul, with a population of over fifteen million, is home to more than fifty universities. The city is an active and lively modern city, where many national and international activities in science, the arts, cul-ture, sports, and entertainment regularly take place. This modern city has a teeming and colourful body of international residents that continues to grow as Turkey’s role in the international arena is felt more and more each day and as her economy booms. The people of Istanbul show traditional Turkish hospital-ity to their international guests and approach them

with great compassion and understanding. The city is one of the safest and best organized capitals of Europe.

International Students

International students who would like to pursue a degree in the Turkish-medium undergraduate and graduate programs of Marmara University, includ-ing the Turkish programs of the Faculty of Theology, should check the website of the University’s Interna-tional Office (http://international.marmara.edu.tr/) for more information.

Marmara University has an International Student Office to help orient foreign students and to address the problems they may face during their stay in Is-tanbul. One can find all the information one needs on the Office’s website, including information on ev-erything from applications to campus life, and from health care and student housing to city life and Is-tanbul’s cultural and artistic activities.

Marmara University aims at establishing an ex-emplary international and multicultural academic environment. In order to achieve that goal, the Uni-versity makes all decisions concerning applicants, students, faculty, and staff on the basis of an individ-ual’s qualifications to contribute to Marmara Univer-sity’s educational objectives and institutional needs. Discriminating against individuals on the basis of race, colour, gender, sexual orientation, religion, age, national or ethnic origin, political beliefs, or disabili-ty unrelated to course requirements is inconsistent with both the purposes of the university and the law.

93

الصبغة الدولية لكلية اإللهياتتنحــو جامعــة مرمــرة فــي توجهاتهــا التعليميــة نحــو الصبغــة

الدوليــة، ولذلــك تجــد الكثيــر مــن الطــاب مــن مختلــف أنحــاء

ــا لتلقــي تعليمهــم الجامعــي أو للدراســات العالــم قدمــوا إلــى تركي

العليــا، فهنــاك عــدد ال يحصــى مــن الطــاب الوافديــن الذيــن درســوا

ــة الوافديــن قدمــوا وتخرجــوا فــي هــذه الجامعــة، وإن معظــم الطلب

مــن دول لهــا تاريــخ وعاقــات ثقافيــة مــع تركيــا كــدول البلقــان

ــا 150 ــاً فــي كليتن وآســيا الوســطى والشــرق األوســط، يوجــد حالي

طالبــاً مــن 37 دولــًة وقــد شــهد هــذا العــدد تزايــداً ملحوظــاً فــي

الســنوات األخيــرة، وإلــى جانــب هــذا العــدد مــن الطــاب الوافديــن

هنــاك حوالــي 200 طالــب مــن أصــول تركيــة يقيمــون فــي الخــارج

الــذي البلــد جنســية علــى حاصليــن أوروبــا- فــي وخاصــة -

يقيمــون فيــه يدرســون فــي كليتنــا برنامــج اإللهيــات الدولــي ليقدمــوا

خدمــات ويقومــوا بوظائــف دينيــة فــي البــاد التــي يقيمــون فيهــا،

يســاهم هــؤالء الطــاب بإغنــاء التنــوع الطابــي للكليــة والتأكيــد

ــي لهــا. علــى الوجــه الدول

تقــوم الكثيــر مــن الوفــود الدوليــة بزيــارة كليــة اإللهيــات فــي

جامعــة مرمــرة مــن أجــل تبــادل األفــكار ومناقشــة إمكانيــة القيــام

بمشــاريع مشــتركة، يــزور األكاديميــون مــن تخصــص الفلســفة أو

الديــن أو العلــوم اإلســامية الكليــة بشــكل مســتمر بهــدف إلقــاء

بعــض وهــذه عــدة. فعاليــات فــي المشــاركة أو محاضــرات

المؤسســات العلميــة التــي وقعــت كليتنــا معهــا اتفاقيــات بهــدف

المشــترك: العمــل العلمــي أو التبــادل

جامعــة NEBRASKA )أمريــكا(، جامعــة Goethe)ألمانيــا(،

جامعــة )ألمانيــا(، Köln جامعــة )ألمانيــا(، Giessen جامعــة

Münster كليــة اإللهيــات )ألمانيــا(، جامعــة Münster كليــة

Osnabrück اللغــة العربيــة والعلــوم اإلســامية )ألمانيــا(، جامعــة

اإللهيــات مركــز Tübingen جامعــة )ألمانيــا(، اإللهيــات كليــة

Martin Luther كليــة اإللهيــات )ألمانيــا(، جامعــة اإلســامي

والفلســفة الدينيــة العلــوم كليــة Bayreuth جامعــة )ألمانيــا(،

واالقتصــاد واإلدارة الدوليــة )ألمانيــا(، جامعــة الشــارقة )اإلمــارات(،

الســام )برونــاي(، جامعــة الجزائــر األولــى جامعــة برونــاي دار

)IAIN( معهــد إندونيســيا، فــي هاشــم واحــد جامعــة والثانيــة،

ــي ــث الحســنية ف ــة اندونيســيا لألبحــاث اإلســامية، دار الحدي دول

المغــرب، الجامعــة الملكيــة فــي المغــرب، جامعــة محمــد الخامــس

جامعــة المغــرب، فــي الثانــي الحســن جامعــة المغــرب، فــي

عبــد المالــك الســعدي فــي المغــرب، وجامعــة القاضــي عيــاض

Wales, Trinity Saint Da� والقروييــن فــي المغــرب، جامعــة

vid كليــة اإللهيــات )Galler( كليــة Heythrop، جامعــة لنــدن،

جامعــة قطــر، جامعــة ايرلنــدا، Trinity College Dublin و

Priştina اإلســامية العلــوم كليــة يســوي، أحمــد كزاخســتان

فــي كوســوفو، جامعــة الكويــت، جامعــة Kopasvar فــي المجــر،

جامعــة Gal Frenck فــي المجــر، الجامعــة اإلســامية فــي ماليزيــا،

باكســتان، فــي البنجــاب جامعــة ماليزيــا، فــي الوطنيــة الجامعــة

الجامعــة اإلســامية الدوليــة فــي إســام آبــاد فــي باكســتان، جامعــة

اإلمــام محمــد بــن ســعود، جامعــة طيبــة، جامعــة الملــك عبــد اهلل

94

بــن عبــد العزيــز مركــز خدمــة العربيــة )الســعودية(، جامعــة تونــس،

جامعــة الســلطان قابــوس، جامعــة نــزوى، مركــز الســلطان قابــوس

العلــوم جامعــة األردنيــة، الجامعــة )ُعمــان(، العربيــة لتعليــم

فــي والزرقــاء اليرمــوك جامعــة األردن، فــي الدوليــة اإلســامية

األردن. لاطــاع علــى تفاصيــل االتفاقيــات يرجــى زيــارة الموقــع

http://ilahiyat.marmara.edu.tr/( التالــي: الرابــط فــي

)ogrenci/uluslararasi�anlasmalarimiz

تقــوم كليــة اإللهيــات بالتعــاون مــع معهــد الدراســات الشــرق

أوســطية فــي جامعــة مرمــرة بهــدف التعــرف أكثــر علــى المجتمعــات

والمســلمين فــي هــذه المنطقــة وجمــع المعلومات والقيام بدراســات

ــق ــة فــي مختلــف المجــاالت ومــن أجــل تحقي وأبحــاث اختصاصي

هــذا الهــدف يــدرس طــاب الماجســتير والدكتــوراه بتعمــق مــواد

تتعلــق باالقتصــاد والسياســة والتاريــخ والثقافــة فــي الشــرق األوســط.

استانبول مدينة متنوعة األعراق للطالب الوافدينيزيــد عــدد ســكان اســتانبول عــن 15 مليــون نســمة، وفيهــا أكثــر

مــن خمســين جامعــة وهــي تســتضيف دائمــاً الكثيــر مــن المؤتمــرات

والنــدوات المحليــة والدوليــة فــي العلــوم والفــن والثقافــة والرياضــة،

فهــي مدينــة نشــطة حيــٌة باســتمرار. فالموقــع الــذي تتميــز بــه هــذه

تركيــا موقــع بأهميــة المتزايــد للشــعور نظــراً مهــم جــداً المدينــة

وازدهــار اقتصادهــا الــذي جعلهــا مركــز جــذب عالمي . يتمتع ســكان

اســتانبول وتركيــا بحســن اســتقبالهم للضيــوف وكرمهــم واحترامهــم

لآلخريــن كمــا أن اســتانبول تعــد مــن أكثــر المــدن أمنــاً وتنظيمــاً فــي

ــا. أوروب

الطالب الوافدونجامعــة مرمــرة وكليــة اإللهيــات فيهــا جامعــة تــدّرس باللغــة

الشــروط علــى االطــاع الوافديــن للطلبــة ويمكــن التركيــة

العليــا والدراســات الليســانس بدراســة المتعلقــة والتفاصيــل

التالــي: الرابــط خــال مــن والدكتــوراه الماجســتير

http://international.marmara.edu.tr

ومــن بيــن المكاتــب والوحــدات اإلداريــة فــي الجامعــة مكتــب

الطــاب الوافديــن، يهتــم هــذا المكتــب بتســهيل تكيــف الطــاب

التــي المشــكات وحــل اســتانبول فــي والحيــاة الجامعــة مــع

يواجهونهــا، فيجيبهــم علــى كل تســاؤالتهم الضروريــة ابتــداء مــن

اإلقامــة ومــكان الصحيــة بالخدمــات ومــروراً التســجيل عمليــة

والحيــاة فــي اســتانبول وانتهــاء بالفعاليــات الثقافيــة واالجتماعيــة

والعلميــة، ويمكــن االطــاع علــى كل هــذه المعلومــات فــي موقــع

المكتــب علــى شــبكة االنترنــت.

نموذجيــة مؤسســة تكــون ان إلــى مرمــرة جامعــة تهــدف

أكاديميــة دوليــة متعــددة الثقافــات ومــن أجــل تحقيــق هــذا الهــدف

والكليــة بالطــاب المتعلقــة مرمــرة جامعــة قــرارات كل فــإن

ــة أساســاً لهــا للمســاهمة فــي ــة الفردي ــن تتخــذ مــن اللياق والموظفي

أهدافهــا التعليميــة وحاجاتهــا المؤسســاتية. هــذا وإن كل تمييــز ضــد

األفــراد بســبب اللــون أو العــرق أو الوطــن أو الديــن أو القوميــة

أو اإلعاقــة الجســدية ال تتســامح الجامعــة فيــه ويناقــض أهــداف

وعملهــا. تأسيســها

95

Farabi

Farabi Programı, öğrenciler ve Türkiye’deki yükse-köğretim kurumlarına mensup akademik personel için ulusal bir değişim programıdır. Program bir öğrenci veya öğretim görevlisinin bir ya da iki dönemini başka bir üniversitede geçirmesine imkan sağlar. Bu programdan ancak eğitimlerinin ikinci yılında ve daha ilerisinde olan öğrenciler yararlanabilir. Öğrenciler bu programa sadece bir kez katılabilirler. Başvurular Marmara Üniversitesi’nin Farabi Programı Ofisi tarafından kabul edilir. Her fakülte-de ilgilenenlere yol gösterecek bir koordinatör mevcut-tur. Ayrıntılı bilgi için internet sitesini ziyaret edebilirsiniz: http://farabi.marmara.edu.tr/en.

Erasmus Programı

Marmara Üniversitesi öğrencileri için Erasmus prog-ramından yararlanma fırsatı bulunmaktadır. Erasmus Programı, 32 katılımcı ülkedeki yükseköğretim kurumla-rıyla işbirliğini teşvik ederek Avrupa’da yükseköğretimin kalitesini arttırmayı amaçlayan Avrupa Birliği eğitim ve öğretim programıdır. Ortaklık ve hareketlilik faaliyetleri

program tarafından finanse edilir. Öğrenci ve personel hareketliliği ve diğer faaliyetler Türkiye’de Türkiye Ulusal Ajansı tarafından idare edilir (www.ua.gov.tr). Üniversi-tede Erasmus Programıyla ilgili prosedürleri Marmara Üniversitesi Erasmus Ofisi koordine etmektedir (detaylı bilgi için şu adrese bakılabilir: http://international.mar-mara.edu.tr/erasmus-programme). Her fakültede Eras-mus Programı hakkında öğrencilere ve personele bilgi vermek ve başvuru sürecinde yardımcı olmak üzere bir koordinatör bulunmaktadır.

İlâhiyat Fakültesi, Avrupa’dan pek çok üniversite ile değişim anlaşması imzalamış olup kesinleşmesi bekle-nen bir dizi anlaşması da bulunmaktadır. Her yıl Fakül-temizin lisans ve lisansüstü birçok öğrencisi bir ya da iki dönem bu üniversitelerde eğitim alabilmekte veya yaz aylarını staj için yurtdışında geçirebilmektedir.

Mevlana Değişim Programı

Mevlana Değişim Programı Türkiye ve yurtdışındaki yükseköğretim kurumları arasında öğrenci ve akademik personel değişimini amaçlayan uluslararası bir değişim programıdır. Mevlana Celaleddin Rumi’nin (ö. 1273) ev-rensel manevî öğretilerini izleyerek her türlü ayrımcılık-tan kaçınan program, dünyanın her yerinden bütün üni-versite öğrencilerine açıktır. Program yükseköğretimin küreselleşmesi sürecine katkıda bulunmayı ve kültürlera-rası etkileşim ve işbirliğini artırarak farklılıklara karşı saygı ve hoşgörü kültürünü geliştirmeyi amaçlamaktadır.

ULUSAL VE ULUSLARARASI DEĞİŞİM PROGRAMLARI

96

NATIONAL AND INTERNATIONAL EXCHANGE PROGRAMMES

Farabi Programme

The Farabi Program is a national exchange pro-

gram for the students and academic staff of all high-

er education institutions in Turkey. It allows a stu-

dent or a professor to spend one or two semesters

at another university. This program is only available

to students in their second year of study or beyond,

and students may only participate in it once. Appli-

cations for the program are handled by the Marmara

University Office of the Farabi Program. Each Faculty

has a coordinator that can guide those interested in

the program. For more information check the web-

site: http://farabi.marmara.edu.tr/en.

Erasmus Programme

Marmara University students have the oppor-

tunity to benefit from the Erasmus Program. The

Erasmus program is a European Union education

and training programme that aims to increase the

quality of higher education in Europe by promoting

cooperation between higher education institutions

in the 32 participating countries. Partnerships and

mobility activities are financially supported by the

programme. Student and staff mobility and other

activities are run in Turkey by the Turkish National

Agency (www.ua.gov.tr). The Marmara University EU

Office coordinates activities concerning the Erasmus

Program in the university (visit http://international.

marmara.edu.tr/erasmus-programme for more in-

formation). Each faculty has its own coordinator to

offer students and staff information on the Erasmus

Program and to help them through the application

process.

The Faculty of Theology has signed exchange

agreements with numerous universities in various

European countries and several more agreements

are currently pending. Every year several of the Fac-

ulty’s undergraduate and graduate students take ad-

vantage of the opportunity to study abroad for a se-

mester or two at one of these universities, or spend a

summer abroad on an internship.

Mevlana Exchange Programme

The Mevlana Exchange programme is an inter-

national exchange program that aims at exchanging

students and academic staff between the Turkish

higher education institutions and higher education

institutions of other countries. Following the univer-

sal religious and spiritual teachings of Mevlana Jalal

al-Din al-Rumi (d. 1273), without any type of discrim-

inations, the programme is wide open to all univer-

sity students coming from all corners of the globe.

It aims at contributing to the globalization process

of higher education and enriching the culture of re-

spect and tolerance to differences by increasing in-

tercultural interaction and cooperation.

97

برامج التبادل الطالبي المحلية والدولية

برنامج الفارابي

هــذا البرنامــج يخــول الطــاب وأعضــاء الهيئــة التدريســية

فــي تركيــا بالدراســة أو التدريــس فــي إحــدى الجامعــات داخــل

تركيــا لمــدة فصــل أو فصليــن، ومــن شــروط التقديــم علــى هــذا

البرنامــج أن يكــون الطالــب فــي الســنة الثانيــة ومــا فــوق ويحــق

البرنامــج، تقبــل طلبــات لــه االســتفادة مــرة واحــدة مــن هــذا

التســجيل علــى هــذا البرنامــج فــي مكتــب برنامــج الفارابــي فــي

الجامعــة وهنــاك وحــدة تنســيق فــي كل كليــة توضــح للمهتميــن

ــة. لمعلومــات ــل والمعلومــات الضروري بهــذا البرنامــج التفاصي

التالــي: الموقــع زيــارة يمكنكــم البرنامــج هــذا حــول أكثــر

http://farabi.marmara.edu.tr/en

برنامج أراسموس

التــي يحــق للطــاب االســتفادة منهــا هــذا ومــن البرامــج

البرنامــج الــذي تدعمــه 32 دولــة ومؤسســة تعليميــة أوروبيــة،

ويهــدف إلــى رفــع جــودة التعليــم فــي هــذه الــدول ويتــم تمويــل

نشــاطات وفعاليــات هــذا البرنامــج مــن قبــل الــدول المشــتركة.

يتــم فــي تركيــا إدارة فعاليــات وأنشــطة الطــاب والمدرســين

مــن قبــل الوكالــة التركيــة الوطنيــة )www.ua.gov.tr(.، يقــوم

البرنامــج هــذا بــإدارة مرمــرة جامعــة فــي اراســموس مكتــب

والتنســيق الــازم بيــن الطلبــة والمؤسســات التعليميــة، وهنــاك

وحــدة تنســيق فــي كل كليــة توضــح للمهتميــن بهــذا البرنامــج

التفاصيــل والمعلومــات الضروريــة. لمعلومــات أكثــر حــول هــذا

http://interna� التالــي الموقــع زيــارة يمكنكــم :البرنامــج

)tional.marmara.edu.tr/erasmus�programme

وقعــت كليــة اإللهيــات العديــد مــن االتفاقيــات مــع جامعــات

علــى التوقيــع بصــدد وهــي أوروبــا فــي علميــة ومؤسســات

سلســلة اتفاقيــات أخــرى فــي طــور الدراســة . يــدرس طــاب

ــا والموظفــون فــي كل ســنة فصــاً الليســانس والدراســات العلي

أو فصليــن فــي جامعــة مــن هــذه الجامعــات.

برنامج موالنا

هــو برنامــج تبــادل طــاب وموظفيــن دولــي، يهــدف إلــى

تبــادل الطــاب والمدرســين بيــن جامعــات تركيــة وجامعــات

لــكل الطــاب مــن جميــع أنحــاء البرنامــج متــاٌح دوليــة هــذا

مــن انطاقــاً انتماءاتهــم وأفكارهــم النظــر عــن بغــض العالــم

رســالة جــال الديــن الرومــي - المتوفــي عــام -1273 العالميــة.

يهــدف هــذا البرنامــج إلــى اإلســهام فــي تطويــر الجانــب العالمــي

ثقافــة ونشــر الثقافــي والتفاعــل التعــاون وزيــادة و للتعليــم

والتســامح. االحتــرام

98

99

Her yıl Eylül ayında sıcak bir karşılamayla yeni öğ-rencilere “hoş geldin” denilirken, dört ya da beş

yoğun yılın ardından gururlu, bir o kadar da buruk bir

mezuniyet töreni, onları hayatın çeşitli istikametlerine

uğurlar.

Konferans Salonları ve Derslikler

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nde düzenli

ders, konferans ve panellerin gerçekleştirildiği çok sayıda

konferans salonu ve derslik mevcuttur. Bu salonları öğ-

renci kulüpleri de çeşitli faaliyetleri için kullanabilmekte-

dirler.

Bilgisayar Laboratuarları

Fakültemizde öğrencilerin kullanımı için bir çok bilgi-

sayar laboratuarı bulunmaktadır.

Kantin ve Yemekhaneler

Fakülte kampüsünde uygun fiyata zengin yiyecek, sı-

cak ve soğuk içecek çeşitleri sunan iki kantin bulunmak-

tadır. Kantinler sabahın erken saatlerinden akşama kadar,

yaz tatilleri de dahil olmak üzere hizmet vermektedir. Ay-

rıca Fakültemizin çevresinde öğrencilerin yemek yerken

güzel vakit geçirebilecekleri kafe, pastane ve restoranlar

da mevcuttur.

Yemekhanede haftaiçi her gün 11.30-13.30 arası,

uygun fiyata dört çeşit yemek sunulmaktadır. Marmara

Üniversitesi, öğrencilerinin sağlıklarını dikkate almakta ve

onlara hem sağlıklı hem de besleyici yemekler sunmaya

özen göstermektedir. Yemekler özel bir yemek şirketi ta-

rafından hijyenik koşullarda ve diyetisyenlerin gözetimin-

de hazırlanmaktadır.

İbadet Mahalleri

Fakülte kampüsünde halka açık camimizin yanı sıra,

öğrencilerin ibadet etmeleri ve ayrıca derslerde namaz

kıldırma yahut hutbe irad etme pratiklerini gerçekleştir-

meleri için mescitler bulunmaktadır.

İLÂHİYAT FAKÜLTESİ’NDE YAŞAM

100

LIFE AT THE FACULTY OF THEOLOGY

A warm welcome greets new students at the Faculty every September and a proud yet

bittersweet graduation ceremony sends them off,

after four or five years of hard work, to their various

destinations in life.

Conference halls and seminar rooms

There are numerous conference halls and several

seminar rooms where regular lectures, conferences,

and panels take place. Student clubs may use these

halls for their various activities.

Computer labs

There are various computer labs in the Faculty for

student use.

Canteens and cafeteria

There are two canteens that serve a rich variety of

food and hot and cold beverages at affordable pric-

es. The canteens are open from early in the morning

until the evening and are also open on weekends

and over the summer holidays. There are also many

cafes, patisseries, and restaurants in the vicinity of

the Faculty, where students may have a great time

while enjoying fine food.

At the school cafeteria, a four-course lunch is

offered every school day (11.30-13.30pm) at an af-

fordable price. Marmara University cares about the

health of its students and makes sure to serve them

a healthy and nutritious meal. The food is prepared

by a private catering company in hygienic condi-

tions and under the supervision of dieticians.

Mosque and Prayer rooms

The Faculty of Theology has a mosque and prayer

rooms for students to worship as well as to practice

leading the prayer, sermons, and orations for their

various classes.

101

الحياة في كلية اإللهيات

ــة اإللهيــات كل عــام فــي أيلــول الطــاب بــكل تســتقبل كلي

الدراســة وخطــة الجامعــة منهــج لهــم وتوضــح واحتــرام ود

يقضــي الطــاب أربــع أو خمــس ســنوات مكثفــة ثــم يتخرجــون

لينطلقــوا فــي مجــاالت الحيــاة الواســعة.

قاعات المحاضرات والصفوف

يوجــد فــي كليــة اإللهيــات فــي جامعــة مرمــرة الكثيــر مــن

والنــدوات والمحاضــرات للــدروس المخصصــة القاعــات

أحيانــاً القاعــات هــذه خدمــات مــن يســتفيد كمــا الدوريــة،

الكليــة. فــي الموجــودة النــوادي

مختبرات الحاسوب

يوجــد فــي كليتنــا العديــد مــن مختبــرات الحاســوب المعــدة

الســتعمال الطــاب.

المقصف والمطعم

يوجــد فــي الكليــة مقصفــان يقدمــان بعــض أنــواع األطعمــة

والمشــروبات الســاخنة والبــاردة بأســعار معقولــة، تفتــح هــذه

المقاصــف طيلــة أيــام الســنة مــن الصبــاح حتــى المســاء، ويحيــط

قضــاء للطــاب يمكــن التــي األماكــن مــن العديــد بالجامعــة

أوقاتهــم فيهــا كالمقاهــي ومحــات المعجنــات والمطاعــم.

أمــا المطعــم فإنــه يقــدم يوميــاً مــن الســاعة 11:30 حتــى

ــاف بســعر ــف مــن أربعــة أصن ــام تتأل ــة طع الســاعة 13:30 وجب

معقــول. تحــرص جامعــة مرمــرة علــى تقديــم أطعمــة مغذيــة

وصحيــة تحضــر الطعــام شــركة خاصــة ضمــن شــروط النظافــة

المطلــوب. الغذائــي والتــوازن

أماكن العبادة

باإلضافــة إلــى المســجد الجامــع المفتــوح للجميــع هنــاك

ــؤدون ــات ي ــة للطــاب والطالب ــي الكلي ــد مــن المســاجد ف العدي

فيهــا الصلــوات ويمارســون بشــكل عملــي الوعــظ والخطابــة

الدينيــة. والــدروس

102

İlâhiyat Fakültesinde halihazırda on iki öğrenci ku-lübu ve topluluğu aktif durumdadır. Her kulübün

fakülte öğretim üyelerinden bir danışmanı vardır. Bu ku-

lüpler yıl boyunca çeşitli akademik, sosyal, kültürel, edebî

ve eğlendirici faaliyetler düzenleyerek, sınıftan sınıfa ko-

şan öğrenciler için sıcak bir mola imkanı sunarken fakül-

temizin sosyal hayatına da canlılık katmaktadır. Türk Dinî

Mûsikîsi koromuz dünyanın farklı bölgelerinde konserler

vermektedir. Fakültemizde öğrenciler için hat ve tehzib

gibi klasik İslam sanatlarına dair kurslar da verilmekte;

dersler dışında konferanslar, paneller, konserler, sergiler,

kitap fuarları, film gösterimleri, şiir okumaları, kermesler

gibi etkinlikler de düzenlenmektedir. Fakültemiz önde

gelen pek çok yazar, şair, sanatkar, mûsikîşinas, siyasetçi

ve kanaat önderini öğrenci kulüpleri aracılığıyla konuk

etmektedir.

ÖĞRENCİ KULÜPLERİ

103

STUDENT CLUBS AND SOCIETIES

Twelve student clubs and societies are currently active at the Faculty

of Theology. Each club has a faculty mem-ber as its advisor. These clubs organize var-ious academic, social, cultural, literary, and entertainment activities throughout the year. These activities break the monotony of going from class to class and add liveli-ness to life at the Faculty. The choir of Turk-ish Religious Music performs concerts all over the world. There are also courses for students in various branches of the classi-cal Islamic arts, such as calligraphy and illu-mination. Common events include guest lectures, conferences, panels, concerts, exhibitions, book fairs, movie and comedy shows, poetry reading, and fund raising for various humanitarian causes. Over the years many important and famous pub-lic figures including writers, poets, artists, musicians, politicians, and religious lead-ers have been invited to the Faculty by student clubs.

النوادي الطالبية

ــاً ــاً طابي ــا عشــر نادي ــاً اثن يوجــد فــي كليــة اإللهيــات حالي

وهنــاك مشــرف لــكل نــاٍد مــن مدرســي الكليــة تشــارك هــذه

األنديــة فــي كل ســنة فــي العديــد مــن الفعاليــات والمناســبات

والنشــاطات واألدبيــة والثقافيــة واالجتماعيــة األكاديميــة

المســلية ممــا يضفــي جــواً مــن الحيويــة لكليتنــا باإلضافــة إلــى

اســتراحة الطــاب المثابريــن علــى الدراســة ســنة بعــد ســنة .

وتقــوم فرقــة اإلنشــاد الدينــي الموســيقي التركــي التابعــة للكليــة

المســتويين علــى المناســبات مــن العديــد فــي بالمشــاركة

الخــط دورات كليتنــا فــي تقــام كمــا . والدولــي المحلــي

تنظــم ذلــك إلــى وباإلضافــة بتعلمــه، للراغبيــن والتهذيــب

واألســواق والمحاضــرات النــدوات منهــا كثيــرة نشــاطات

والشــعر واألفــام والكتــب الصــور ومعــارض الخيريــة

وغيرهــا . تســتضيف الكليــة عبــر النــوادي الطابيــة الكثيــر مــن

ــاب والسياســيين والموســيقيين ورواد الفكــر والمجتمــع الكّت

والفنانيــن والشــعراء ليقدمــوا تجاربهــم للطلبــة .

104

Marmara Üniversitesi akademik yıl boyunca pek çok faaliyet ve etkinliğe ev sahipliği yapmakta-

dır. Yapılan sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler dolayısıyla öğrenciler sadece güzel vakit geçirmekle kalmaz, yoğun okul programlarının dışına çıkarak rahatlama imkanı da bulmuş olurlar.

SOCIAL LIFE AT MARMARA UNIVERSITY

Marmara University hosts many

activities and events through-

out the academic year. During the festival,

many social, cultural, and sports activities

that students may join are organized. Stu-

dents not only have an enjoyable time

but also get some time off from their busy

school schedule.

الحياة االجتماعية في جامعة مرمرة

الفعاليــات والنشــاطات مــن الكثيــر تســتضيف جامعــة مرمــرة

علــى مــدار الســنة إذ تنظــم فعاليــات ثقافيــة واجتماعيــة ورياضيــة ممــا

يــؤدي إلــى اســتمتاع الطــاب بهــا وترويحهــم عــن أنفســهم نتيجــة

ضغــط الــدروس.

MARMARA ÜNİVERSİTESİ’NDE SOSYAL HAYAT

105

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı, 1974 yılında Fakültemizde sağlıklı bir eğitim ortamı

sağlanmasını desteklemek ve bu bağlamda karşılaşılan

problemleri çözmek üzere kurulmuştur. Fakültemizin

bina ve tesislerini korumak, geliştirmek, genişletmek,

eğitim ve öğretimin gerekli kıldığı yeni bina ve tesis ih-

tiyacını karşılamak, öğrenciler için yurt binaları yapmak

Vakfın sunduğu temel hizmetler arasındadır. Ayrıca Vakıf,

öğrencilere burs vermek, yurt içi ve yurt dışında bilimsel

araştırma yapan öğretim elemanlarına ve mezunlarına

maddî destek sağlamak, ulusal ve uluslararası bilimsel fa-

aliyetleri desteklemek gibi konularda cömert hizmetler

sunmaktadır.

ILAHIYAT FOUNDATION

Starting from its establishment in 1974, the Marmara Univer-

sity Ilahiyat Foundation has been financially supporting educational activities in and around the Faculty through providing scholarship and accommodation services.

وقف كلية اإللهيات في جامعة مرمرة

تأســس وقــف كليــة اإللهيــات فــي جامعــة مرمــرة عــام 1974،

يهــدف هــذا الوقــف إلــى دعــم العمليــة التعليميــة والمســاعدة فــي حــل

المشــكات التــي تواجههــا الكليــة، ومــن الخدمــات التــي يقدمهــا

الكليــة وتطويرهــا وتوســيعها الوقــف حمايــة منشــآت وأبنيــة هــذا

ــة، ــة التعليمي ــدة ومســاكن للطــاب تحتاجهــا العملي ــة جدي ــاء أبني وبن

والمدرســين للطــاب مجزيــًة ماديــة منحــاً الوقــف يقــدم كمــا

والمتخرجيــن للقيــام بأبحــاث علميــة داخليــة أو خارجيــة ويدعــم

النشــاطات واألبحــاث المحليــة والدوليــة ويشــجع عليهــا.

MARMARA ÜNİVERSİTESİ İLÂHİYAT FAKÜLTESİ VAKFI

106

Akademik Personel (Alfabetik Sıraya Göre) | Academic Staff (Alphabetical)

İsim-Soyisim | Name-Surname Bölümü | Department Elektronik Posta | E-mail

Abdulaziz Hatip Tefsir | Qur’anic Exegesis ahatip@marmara.edu.tr

Abdulhamid Ramazanoğlu Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric aramazanoglu@hotmail.com

Abdulhamit Birışık Tefsir | Qur’anic Exegesis abdulbir@gmail.com

Abdullah Kahraman İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence a.kahraman69@hotmail.com

Abdussamet Bakkaloğlu Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric bakkalzade@gmail.com

Ahmet Hakkı Turabi Türk Din Mûsikîsi | Turkish Religious Music ahturabi@yahoo.com

Ahmet Karataş Türk-İslam Edebiyatı | Turkish-Islamic Literature karatasahmed@gmail.com

Ahmet Koç Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği | akoc60@gmail.com

Ali Ataç Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği | aatac@marmara.edu.tr

Ali Ayten Din Psikolojisi | Psychology of Religion acizan@hotmail.com

Ali Benli Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric alibenli18@yahoo.com

Ali Coşkun Din Sosyolojisi | Sociology of Religion alicoskun64@hotmail.com

Ali Durusoy Mantık | Logic adurusoy@marmara.edu.tr

Ali Köse Din Psikolojisi | Psychology of Religion alikose@marmara.edu.tr

Ali Namlı Tasavvuf | Sufism alinamli@hotmail.com

Ali Ulvi Mehmetoğlu Din Psikolojisi | Psychology of Religion aliulvi@marmara.edu.tr

Amjad Hussain Dinler Tarihi | History of Religions amjadhussain1800@gmail.com

Ataullah Şahyar Hadis | Hadith ataullah.sahyar@marmara.edu.tr

Aydın Temizer Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric aydin73@gmail.com

Aynur Uraler Hadis | Hadith auraler@marmara.edu.tr

Ayşe Başak İlhan Harmancı Türk Din Mûsikîsi | Turkish Religious Music basakilhan75@hotmail.com

Ayşe Demirel Uçan Din Eğitimi | Religious Education ayse.demirel@marmara.edu.tr

Ayşe Esra Şahyar Hadis | Hadith asahyar@hotmail.com

Ayşe İbrahimoğlu Güner Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric ibrahimoglua@gmail.com

Ayşe İçöz Dinler Tarihi | History of Religions ayseicoz@hotmail.com

107

İsim-Soyisim | Name-Surname Bölümü | Department Elektronik Posta | E-mail

Ayşe Nur Yazıcı Kelam | Kalam agudekli@marmara.edu.tr

Ayşegül Şimşek İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence simsek.a.gul@gmail.com

Aziz Doğanay Türk-İslam Sanatları Tarihi | History of Turkish-Islamic Arts azizdoganay@marmara.edu.tr

Bahaddin Dartma Tefsir | Qur’anic Exegesis bahagani@gmail.com

Banu Gürer Din Eğitimi | Religious Education bgurerg@yahoo.com

Betül İpşirli Argıt İslam Tarihi | Islamic History betulargit@gmail.com

Bilal Baş Dinler Tarihi | History of Religions bilal.bas@marmara.edu.tr

Casim Avcı İslam Tarihi | Islamic History casimavci@hotmail.com

Dilaver Selvi Tasavvuf | Sufism selvidilaver@gmail.com

Emine Keskiner Din Eğitimi | Religious Education eminekeskiner@gmail.com

Emrullah Tuncel Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation emrullahtuncel60@gmail.com

Ercan Alkan Tasavvuf | Sufism alkanercan@gmail.com

Erdoğan Baş Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation erdoganbas@hotmail.com

Ertuğrul Boynukalın İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence boynukalin@yahoo.com

Fatih Özkafa Türk-İslam Sanatları Tarihi | History of Turkish-Islamic Arts fatihozkafa@gmail.com

Fatma Odabaşı Din Sosyolojisi | Sociology of Religion fatmaodabasi@hotmail.com

Fatma Zehra Kamacı İslam Tarihi | Islamic History fzkamaci@hotmail.com

Ferruh Özpilavcı Mantık | Logic ferruhoz@gmail.com

Fidaa Alislam Al Majzoub Tefsir | Qur’anic Exegesis fedaa@me.com

Gülgün Dağdeviren Uyar İslam Tarihi | Islamic History gulgunuyar@hotmail.com

Güllü Yıldız İslam Tarihi | Islamic History glyildiz@gmail.com

Hacer Kontbay İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence hkontbay@yahoo.com

Hafize Şule Albayrak Din Sosyolojisi | Sociology of Religion albayraksule@gmail.com

Halil Aydınalp Din Sosyolojisi | Sociology of Religion halilaydinalp@hotmail.com

Halil İbrahim Kaçar Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric hikacar@marmara.edu.tr

Harun Yılmaz İslam Tarihi | Islamic History yilmazharun1@yahoo.com

108

İsim-Soyisim | Name-Surname Bölümü | Department Elektronik Posta | E-mail

Hasan Cirit Hadis | Hadith hcirit@hotmail.com

Hasan Hacak İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence hhacak@marmara.edu.tr

Hatice Kelpetin Arpaguş Kelam | Kalam arpagush@yahoo.com

Hayrettin Nebi Güdekli Kelam | Kalam hngudekli@gmail.com

Hidayet Ayan Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation ayanhidayet@hotmail.com

Hikmet Yaman İslam Felsefesi | Islamic Philosophy yamanhikmet@gmail.com

Hülya Alper Kelam | Kalam hulyaalper@hotmail.com

Hümeyra Özturan Felsefe Tarihi | History of Philosophy humeyrakaragozoglu@gmail.com

Hüseyin Karaman Felsefe Tarihi | History of Philosophy huseyin.karaman@marmara.edu.tr

Hüseyin Kaya Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric huseyin.kaya@marmara.edu.tr

İlhan Kutluer İslam Felsefesi | Islamic Philosophy kutlueri@yahoo.com

İshak Kızılarslan Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation ishakkizilaslan@yahoo.com

İsmail Cebeci İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence cebecii@hotmail.com

İsmail Eriş İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence iseris@hotmail.com

İsmail Safa Üstün İslam Tarihi | Islamic History isafaustun@hotmail.com

İsmail Taşpınar Dinler Tarihi | History of Religions ismaeltaspinar@yahoo.com

Kâmil Yaşaroğlu Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation kyasaroglu@gmail.com

Kemal Ataman Din Sosyolojisi | Sociology of Religion ataman66@hotmail.com

Kemal Yıldız İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence kemalyildiz1@hotmail.com

Mahmut Kelpetin İslam Tarihi | Islamic History mahmut.kelpetin@marmara.edu.tr

Mahmut Sami Kanbaş Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric sami.kanbas@marmara.edu.tr

Mehmet Akif Kahveci Kelam | Kalam mak743@hotmail.com

Mehmet Bulğen Kelam | Kalam mbulgen@hotmail.com

Mehmet Efendioğlu Hadis | Hadith efendioglu1@hotmail.com

Mehmet Emin Maşalı Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation eminmasali@gmail.com

Mehmet Erdoğan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği | merdogan@marmara.edu.tr

109

İsim-Soyisim | Name-Surname Bölümü | Department Elektronik Posta | E-mail

Mehmet Erel Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric erelmehmet@hotmail.com

Mehmet Özşenel Hadis | Hadith mozsenel@hotmail.com

Mehmet Toprak İslam Mezhepleri Tarihi | History of Islamic Sects mehmet.toprak@marmara.edu.tr

Mehmet Ümit İslam Mezhepleri Tarihi | History of Islamic Sects mehumit@gmail.com

Mehmet Zeki Aydın Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği | mzaydin@marmara.edu.tr

Meliha Yıldıran Sarıkaya Türk-İslam Edebiyatı | Turkish-Islamic Literature melihasarikaya@gmail.com

Muhammed Coşkun Tefsir | Qur’anic Exegesis muhammed.coskun@marmara.edu.tr

Muhammed Enes Topgül Hadis | Hadith met624@gmail.com

Muhammed Hüsnü Çiftçi Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric husnuc_@hotmail.com

Muhammed Usame Onuş İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence usameonus@gmail.com

Muhammet Abay Tefsir | Qur’anic Exegesis abay@marmara.edu.tr

Muhammet Efdalüddin Kılıç Türk-İslam Sanatları Tarihi | History of Turkish-Islamic Arts efdaluddin@gmail.com

Muhsin Demirci Tefsir | Qur’anic Exegesis muhsindemirci@marmara.edu.tr

Murat Sülün Tefsir | Qur’anic Exegesis muratsulun@hotmail.com

Mustafa Atilla Akdemir Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation maakdemir@hotmail.com

Mustafa Genç Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric gencmustafa72@hotmail.com

Mustafa Kılıç Tefsir | Qur’anic Exegesis mustafa.kilic@marmara.edu.tr

Mustafa Macit Karagözoğlu Hadis | Hadith mkaragozoglu@marmara.edu.tr

Mustafa Öztürk Tefsir | Qur’anic Exegesis mustafaozturk65@outlook.com

Mustafa Taha Güler Tefsir | Qur’anic Exegesis tguler@hotmail.com

Mustafa Usta Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği | mustafausta@marmara.edu.tr

Münteha Maşalı Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation muntehamasali@gmail.com

Naci Demirci Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi | Qur’an Recitation nacidemirci.nd@gmail.com

Nail Okuyucu İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence okuyucunail@hotmail.com

Necdet Tosun Tasavvuf | Sufism ntosun@hotmail.com

Nedim Tan Tasavvuf | Sufism nedim.tan@marmara.edu.tr

110

İsim-Soyisim | Name-Surname Bölümü | Department Elektronik Posta | E-mail

Nihal Şahin Utku İslam Tarihi | Islamic History nihalutku@yahoo.com

Nurullah Altaş Din Eğitimi | Religious Education altas68@gmail.com

Osman Aydınlı İslam Tarihi | Islamic History osman.aydinli@marmara.edu.t

Ömer Çelik Tefsir | Qur’anic Exegesis omercelik08@hotmail.com

Ömer Faruk Maden Hadis | Hadith o.farukmaden@gmail.com

Ömer Türker İslam Felsefesi | Islamic Philosophy om.turker@gmail.com

Rahile Kızılkaya Yılmaz Hadis | Hadith rahile.yilmaz@marmara.edu.tr

Rahim Acar Din Felsefesi | Philosophy of Religion rahim.acar@gmail.com

Ramazan Gürel Din Eğitimi | Religious Education ramazan.gurel@hotmail.com

Safa Yeprem Türk Din Mûsikîsi | Turkish Religious Music syeprem@gmail.com

Safi Arpaguş Tasavvuf | Sufism sarpagus@hotmail.com

Sami Erdem İslam Hukuku | Islamic Jurisprudence samierdem@gmail.com

Selime Çınar İslam Felsefesi | Islamic Philosophy selime99@gmail.com

Semih Ceyhan Tasavvuf | Sufism semihceyhan@yahoo.com

Sevde Düzgüner Din Psikolojisi | Psychology of Religion sevdeduzguner@hotmail.com

Süleyman Derin Tasavvuf | Sufism suleymanderin@hotmail.com

Şükran Fazlıoğlu Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric shukrankaya@gmail.com

Tahsin Özcan İslam Tarihi | Islamic History tahsinozcan@hotmail.com

Umut Kaya Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği | umutkaya58@hotmail.com.tr

Yakup Kara Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric yakupkara86@gmail.com

Yılmaz Özdemir Arap Dili ve Belâgatı | Arabic Language and Rhetoric ylmsdmr@hotmail.com

Yusuf Şevki Yavuz Kelam | Kalam ysyavuz@marmara.edu.tr

Zeynep Gemuhluoğlu Din Felsefesi | Philosophy of Religion zgemuhluoglu@hotmail.com

Zeynep Şeyma Özkan Tasavvuf | Sufism zeynep_seyma@yahoo.com

111

İLETİŞİM BİLGİLERİ | CONTACT INFORMATION | معلومات التواصل

Marmara Üniversitesi İlâhiyat FakültesiMahir İz Cad. No: 234662 Altunizade Üsküdar İstanbul, TürkiyeTelefon : +902166514375Fax : +902166514189Website : http://ilahiyat.marmara.edu.trE-posta : ilahiyat@marmara.edu.tr

Marmara University Faculty of TheologyMahir Iz Cad. No: 2Altunizade Uskudar 34662 Istanbul, TurkeyTelephone : +902166514375Fax : +902166514189Website : http://ilahiyat.marmara.edu.trE-mail : ilahiyat@marmara.edu.tr

Dekanlık | Dean’s Office | العمادة

İsim-Soyisim | Name-Surname Telefon | Phone Elektronik Posta | E-Mail

Prof. Dr. Ali Köse, Dekan | Dean | العميد +902166514381 alikose@marmara.edu.tr

Prof. Dr. Safi Arpaguş, Dekan Yardımcısı | Vice-Dean | مساعد العميد +902166514375-1203 sarpagus@hotmail.com

Doç. Dr. Muhammet Abay, Dekan Yardımcısı | Vice-Dean | مساعد العميد +902166514375-1202 abay@marmara.edu.tr

2020

İlahiyat FakültesiMARMARA ÜNİVERSİTESİ

İlahiyat FakültesiMARMARA ÜNİVERSİTESİ

Tanıtım Kitapçığı

Handbook