matematika për biznes ii - kolegji globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të...
TRANSCRIPT
![Page 1: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/1.jpg)
Matematika për Biznes II
( Ligjerata e tretë )
MA. Arsim Ajvazi
![Page 2: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/2.jpg)
KAPITULLI 9:
INTERESI I PERBERE
Ligjerata e III- te : Faqe 179-188 libri i bazë
Dt: 27/03/2015, Prishtinë
![Page 3: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/3.jpg)
INTERESI I PËRBËRË
Çeshtjet që lidhen me interesin e përbërë
1.Kuptimi i interesit të përbërë.
2.Formula e llogaritjes së interesit të përbërë.
3.Tabela e interesit të përbërë.
4.Tipe të tjera të interesit të përbërë.
![Page 4: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/4.jpg)
INTERESI I PËRBËRË
1.Kuptimi i interesit të përbërë.
Dallimi midis interesit të përbërë dhe interesit të thjeshtë është se interesi i thjeshtë aplikohet mbi principalin i cili mbetet i njejtë gjatë gjithë periudhës së huasë.
Interesi i përbërë aplikohet mbi principalin plus interesin e fituar, shpesh interesi i përbërë përshkruhet si interes mbi interesin.
![Page 5: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/5.jpg)
INTERESI I PËRBËRË
2.Formula e llogaritjes së interest të përbërë.
Problemi i interest të përbërë zgjidhet thjesht
përmes formulës :
Nësë shenojme me - nr. e periudhave brenda vitit,
formula për llogaritjen e vlerës së ardhme do të jetë:
![Page 6: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/6.jpg)
Për m=1, kemi llogaritjen e interest mbi baza vjetore ;
Për m=2, kemi llogaritjen e interest mbi baza 6- mujore ;
Për m=4, kemi llogaritjen e interest mbi baza 3- mujore;
Për m=3, kemi llogaritjen e interest mbi baza 4- mujore;
Për m=12, kemi llogaritjen e interest mbi baza 1- mujore;
Për m=365, kemi llogaritjen e interest mbi baza ditore
Shembull:
Supozojmë një hua prej 5,000 € që ipet për 3-vjet, normë interesi të
thjeshtë 8% dhe po ashtu normë interesi i përbërë 8% . Gjeni vlerën
e maturimi në të dy rastet :
Interesi i thjeshtë:
INTERESI I PËRBËRË
![Page 7: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/7.jpg)
Interesi i përbërë:
INTERESI I PËRBËRË
vitet Shuma në fillim (PV) f: (1+i) Shuma në fund (FV) Interesi i fituar
1. 5,000 1.08 5,400 +400
2. 5,400 1.08 5,832 +432
3. 5,832 1.08 6,298.56 +466.56
=1,298.56
![Page 8: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/8.jpg)
Shembull:
Gjeni interesin e përbërë që sigurohet nga depozitimi i 100 € për
dy vjet me 10% normë interesi të përbërë 6 mujor.
INTERESI I PËRBËRË
![Page 9: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/9.jpg)
Norma e interest të përbërë shpesh rezulton në llogaritjet e interest
për më shumë se 1 herë në vit, në varësi të periudhës së përbërjes.
•Norma e interest për periudhë përbërje (i) është normë vjetore,
R (norma nominale) e pjestuar me numrin e periudhave përbërse
për vitin.
• Numri i periudhave përbërëse të një kohëzgjatje huaje në vite
(n) = Numri i viteve x Numri i periudhave përbërëse për vitin.
INTERESI I PËRBËRË
![Page 10: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/10.jpg)
3.Tabela e interesit të përbërë.
Shpesh është jo praktike llogaritja e vlerave . Sidomos kur
behet fjalë për numër të madh të n- it , është vështirë të llogaritet me
makinë llogaritëse
Për të lehtesuar këtë veprim për kombinime të ndryshme të
vlerave te i- së dhe të n-it, ekziston tabela A (bashkangjitur në
Anekset e Librit të ligjer.) që quhet ndryshe tabela e interest të
përbërë ose ne literaturë njihet ndryshe “ tabela e faktorit të vlerës së
ardhme”
INTERESI I PËRBËRË
![Page 11: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/11.jpg)
4.Tipe të tjera të interest të përbërë.
Interesi i përbërë ditor:
Shumë institucine ofrojnë periudha përbërëse: 6- mujore , 3- mujore , 4- mujore , mujore ose vjetore në rastin e aplikimit të interest të përbërë.Vitet e fundit po aplikohet edhe interesi I përbërë ditor.
Iteresi i përbërë ditor ka dy avantazhe:
1.Investitori fiton interes më të lartë
2.Interesi fitohet gjate kohës që realizohet investimi dhe n.q.s tërhiqet depozita gjatë periudhës së qëndrimit të saj, përfitohet interes për ditët që ka qëndruar ajo, pa paguar gjobën e tërheqjes para afatit të maturimit.
Në këto kushte rekomandohet llogaritja e faktorit me makinë llogaritëse
INTERESI I PËRBËRË
![Page 12: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/12.jpg)
Interesi i përbërë në mënyrë të vazhdueshme:
Një tjetër koncept i rendësishëm është edhe ai i interest të vazhdueshem,
në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞
(infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë afër zeros.
Kjo formulë nuk mund të përdoret sepse kemi një normë interesi që
pjestohet me infinit dhe më pas që i shtohet nr. 1 dhe shuma vendoset në
fuqi me eksponent infinit.
Me rastin e interest të përbërë në mënyrë të vazhdueshme përdoret kjo
formulë :
, konstantja matematike
INTERESI I PËRBËRË
![Page 13: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/13.jpg)
Rregulli 72 :
Për gjetjen e normës së interest me anë të cilit sigurojmë një vlerë të
deshiruar në të ardhmen përdoret edhe koncepti injohur si “Rregulli 72”
Shembull:
Supozojmë se jemi në moshën 20- vjeç, dhe vendosim shumën prej 100€
në një llogari kursimi që na paguan interes të përbërë prej 8% në vit, të
cilën ë lëmë në këtë llogari përgjatë 45- viteve rresht.
INTERESI I PËRBËRË
![Page 14: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/14.jpg)
Sa para do të ketë llogaria kur të kemi mbushur mmoshen 65- vjet ?
Për të llogaritur vlerën e ardhme mund të përdoret edhe një metodë tjetër
që quhet rregulla e 72- shit.
Sipas kësaj metode, nr. i viteve të nevojshme, që një shumë ta dyfishojë
vlerën e saj, është afërsisht i barabart me herësin që rezulton nga pjestimi
i nr. 72 me përqindjen vjetore të interest, pra :
Pra, për 9- vite 100 € bëhen 200€
INTERESI I PËRBËRË
![Page 15: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/15.jpg)
100 € pas 9- vjetëve bëhen 200 €
pas 18- vjetëve bëhen 400 €
pas 27- vjetëve bëhen 800 €
pas 36- vjetëve bëhen 1,600 €
pas 45- vjetëve bëhen 3,200 €
Ose kur kemi për të gjetur normën e iteresit, pjestojmë:
INTERESI I PËRBËRË
![Page 16: Matematika për Biznes II - Kolegji Globus · në këtë rast numri i periudhave përbërëse të vitit tenton kah + ∞ (infiniti), kjo do të thotë që “ i” është shumë](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040318/5e3b4f2ef666c661453ee88b/html5/thumbnails/16.jpg)
Faleminderit !
Pyetje ?