Sadržaj

1.Uvod............................................................................2 2.Sta je karate.................................................................3 3.Historija karatea.........................................................4 4. Karate u Evropi..........................................................5 4.1.WKF........................................................................6 4.2 Fudokan...................................................................7 5. Podjela karatea..........................................................8 5.1.Kate.........................................................................9 5.1.1.Kata tekki shodan.................................................10 5.2.Kumite.....................................................................11 5.2.1Moderni kumite.....................................................12 5.3.Kihon (tehnike)........................................................13 5.3.1.Osnivni udarci.......................................................14 5.3.2.Osnivni blokovi i stavovi .....................................15 6.Oprema.......................................................................16 7.Borilište......................................................................17 8.Takmičari...................................................................18 9.Povrede i nezgode na takmičenju..............................19 7.Cilj treninga................................................................20 8.Karate kao vrhunski sport...........................................21 9.Karate i zdavlje...........................................................22 10.Zaključak....................................................................23 11.Literatura....................................................................24 12.Komentar...................................................................25

1

1.UVOD

Mnogi se pitaju zasto karate ? Karate nije samo klasično izvođenje udaraca, rukama i nogama , sparing ili borba, sa distance.Većina neinformacija kaže :”To je tjeranje muha, nema kontakata , nema ni udaraca”.Karate je mnogo više od borilačkog sporta , karate je u pravom smislu riječi vještina. Cilj u borenju nije samo da nokautiramo protivnika , cilj je da ga nadmudirmo snagom svoga uma i tjela .Takmičarski shotokan karate se odlikuje udarcima na distanici , znači udarcima bez punog kontakta. Završetkom udaraca tik ispred protivnikovog nosa postigli smo vise od samog nokauta. Ovim činom smo dokazali protivniku svoju unutrašnju snagu, svoju mudrost , karatker, ali i poštovanje. Naravno, u slučajevima kada se branimo od zlonamjernog napada na ulici , naš udarac se neće zaustiviti ispred protivnikovog nosa. Zaustavit će se gdje mi poželimo.

2

2. Sta je karate ?

Dug bi se razgovor mogao da vodi na temu šta karate jeste a šta nije.Ono što se sigurno može reći je da je svaki čovijek jedinka za sebe i da na različit način sagledava i doživljava različita dešavanja. To nam govori da se i karate posmatra i tumači na različite načine. Neko ga doživljava kao blagu relaksaciju i aktivnost koja služi održavanju dobrog zdravlja i kondicije.Drugi će reći da je to sportska disciplina, namenjena postizanju vrhunskih takmičarskih rezultata. Manji broj zaljubljenika koji se bave karateom, reći će vam da je to prava, tradicionalna viještina borenja i ponašanja koja određuje njihov cijelokupni životni put. Ipak,smatramo da takav sistematičan i kompleksan skup tehnika koji egzistira dugi niz godina, potkovan bogatom duhovnom pozadinom, koji predstavlja jedan od korjena istočne kulture, ne možemo predstaviti kao nekakvu rekreaciju ili sportsku manifestaciju.

Slika 1. “karate simbol”

3

3. Historija karatea

Karate je borilačka vještina koja originalno potiče iz Indije odakle je kasnije prenjeta u Kinu, a odatle dalje na Okinavu. Borilačke vještine iz Kine i Japana u početku nisu bile zastupljene na Okinavi, zato što je vladao mir sa naprednom budističkom kulturom. Međutim, taj harmonični mir narušava dolazak trupa iz Japana i uspostavljanje policijske kontrole, sva vojnička klasa bila je zabranjena, a sva oružja konfiskovana. Zbog toga je u borilačkim vještinama Okinave korišten sistem odbrane štapom, toljagom ili golom rukom. Iz ovih okolnosti razvija se borilačka vještina kara-te, što u prevodu znači “prazna ruka”, osnovni princip bio je braniti se od neprijatelja praznih ruku, bez ikakvog oružja.Karate je osnovna borilačka vještina bez oružja. Rani Okinavljanski karate sastojao se od tri osnovna stila.* Iz glavnog grada Okinave Šuri-ja potekao je stil karatea pod nazivom “šuri-te”.* Grad po kome je naziv dobio drugi stil zvao se Naha, odatle naziv “naha-te”* Treći grad zvao se TOMARI pa odatle naziv “tomari-te”.

U svakom od navedenih naziva pojavljuje se riječ “TE” što znači šaka. Iako svi pomenuti gradovi nisu bili jako udaljeni, stilovi borbe koji su u njima njegovani su se razlikovali. U prvom stilu, “šuri-te” preovladavali su pravolinijski pokreti i direktne tehnike, u “naha-te” stilu postojalo je više kružnih kretnji, dok je “tomari-te” stil objedinjavao elemente iz prethodna dva stila.Ispočetka vlasti su strogo zabranjivale vježbanje karatea, pa se on vježbao u tajnosti, a tek kasnije karate je postao dozvoljen i vježbao se i u školama. Vremenom su vladari sa Okinave postali opčinjeni karateom pa su zahtevali od karate majstora da izvode javne demonstracije. Jedan od demonstratora bio je i slavni Funakoši Gičin koji je proširio demonstracije karatea i na Japan. Prvi poznati centar za treniranje karate vještine, osnovan je u Japanu i zvao se Šotokan. U Japanu i na Okinavi karate je razvijan, pre svega, kao borilačka vještina čiji osnovni cilj je bila samoodbrana. Funakošijeva ideja, prvenstveno, bila je da se karate vježba ne samo među odraslim muškarcima, kao što je do tada bilo pravilo, već među širim narodnim masama, uključujući i žene i decu. Važan korak na tom putu bilo je i uprošćavanje određenih elemenata koji su se ticali samoodbrane i njihova modifikacija u vježbe tjelesnog jačanja.Nekoliko učenika Funakoši Gičina su kasnije razvili sopstvene stilove vježbanja karatea. Danas postoji veći broj karate stilova, a neki od poznatijih su:* Shoto-kan* Wado-ryu* Shito-ryu* Gojo-ryu

4

4.Karate u Evropi

Početkom šezdesetih godina prošlog stoljeća karate vještina se vježbala u Europ u okviru judo klubova. Prve karate–ke su podučavali japanski instruktori koji su u Europi boravili pod pokroviteljstvom Japanske karate federacije (Japan Karate Association).

U Francuskoj je 1961 godine osnovan prvi europski nacionalni savez (French Karate) koji je bio član francuske judo federacije (Judo Federation) a prvi predsjednik je bio Jacques Delcourt.

Prvo mađunarodno natjecanje održano je 1963 godine u Belgiji (Belgija,Francuska, Velika Britanija).

U Francuskoj je održan 15.12.1963. prvi europski karate kongres sa nazoćnošću predstavnika sedam nacionalnih saveza: Italije, Belgije, Švicarske, Njemačke, Velike Britanije, Francuske i Španjolske. Na kongresu je odlučeno da se kontaktiraju nacionalne europske judo federacije u okviru kojih se je vježbao karate. Zauzet je stav da je unifikacija karate tehnika nemoguća te da se pitanje unifikacije sudačkih pravila koja su bila različita u nacionalnim savezima rješi na idućem kongresu.

Drugi europski karate kongres održan je u Parizu 24.05.1964. godine gdje su delegati za predsjednika izabrali Jacques Delcourt-a, te direktorij u sastavu: podpredsjednici Brief (Njemačka), Cherix (Švicarska), Fannoy (Belgija), tajnik Sebban (Francuska) i pomoćnik tajnika Goetz (Belgija). U sklopu kongresa održan je sudački tečaj pod vodstvom japanskih instruktora.

Treći europski karate kongres održan je u Parizu 21.11.1965. godine na kojem je broj članova povećan na deset uključenjem delegata iz Jugoslavije, Austrije i Portugala. Tehnički savjetnik francuz Henry Plee izabrao je četiri japanska instruktora za savjetnike (Kono, Yamashima, Toyama i Suzuki). Prihvaćen je statut te je formirana Europska karate unija (EKU) te je na novim izborima za predsjednika izabran Jacques Delcourt i direktorij u sastavu: 1-podpredsjednik Fannoy (Belgija), 2-podpredsjednik Cherix (Švicarska), tajnik sa funkcijom blagajnika Sebban (Francuska) i pomoćnik tajnika Goetz (Belgija).

5

4.1 WKF (Svjetska karate organizacija)

Premier liga Svjetske karate federacije (WKF-a) je vodeća liga u svijetu karatea. To je jedina serija karate takmičenja svjetskog nivoa koju priznaje i podržava Svjetska karate federacija. Njen cilj je okupljanje najboljih karatista svijeta u seriji otvorenih prvenstava čiji obim i kvalitet su bez presedana. Uz Svjetsko prvenstvo, koje se održava svake druge godine, Premier liga omogućava održavanje redovnih karate takmičenja, čime se pojačava interes publike i medija unutar zemalja, kao i na svjetskom nivou. Za karatiste i ljubitelje karatea širom svijeta, Premier liga predstavlja izvor identifikacije, motivacije i inspiracije. Zemlje domaćini imaju priliku da se predstave široj publici i istovremeno daju svojim sportistima mogućnost da se takmiče na najvišem nivou. Na posljednjem mjestu, mada ne i najmanje bitno, vrhunskim svjetskim karatistima se pruža još jedna mogućnost da se takmiče, da usavršavaju svoje vještine, da privuku sponzore i da stiču zaradu.

Podržavajući individualni karakter svakog takmičenja, sva takmičenja Svjetske lige moraju ispunjavati određene standarde da bi gore navedeni ciljevi bili postignuti. Zbog toga je potrebno da se pridržavaju sljedećeg pravilnika o organizaciji.

6

4.2 Fudokan

"Osnovni aspekti Fudokan karate tehnika su proistekli iz temeljito prostudiranog načela apsorpcije protivnikove energije, one koja se odnosi na fizičku snagu, ali i one koja se tiče njegovog mentalnog stava. Utoliko je za Fudokan karakteristično "propuštanje sile", kao dijela spoja "mekog" i "tvrdog" odgovora na protivnikovu silu. U manjoj ili većoj mjeri, pomenuti elementi su mogu nači u JKA i Šotokan stilu, a Fudokan karate je nastao kao rezultat dugogodišnje sportske i naučno-istraživačke prakse prof Dr Ilije Jorge, te upoređivanjem iskustava drugih škola i stilova - posebno izvorne, okinavljanske škole "vijestine prazne ruke".

Fudokan je nastao i kao posledica višedecenijskog praktičnog rada sa karatistima evropskih, afričkih, azijskih i američkih zemalja: u međuvremenu stečeni svetski ugled i ostvareni rezultati doveli su početkom osamdesetih godina dvadesetog veka do toga da taj pristup veštini bude, gotovo spontano, organizovan kao Fudokan karate. Danas, Fudokan karate čini dominantnu školu tradicionalnog karatea u istočnoevropskim i srednjeazijskim državama.

Fudokan borac je kadar da izvede značajne podvige snage, ali prvi zadatak svakog majstora Fudokana je upozorenje početnicima - kako rečima, tako i u postupku obuke - da se veština primenjuje isključivo u samoodbrani, pri punoj svjesti o tome da je samokontrola i kontrola sile uslov izbegavanja povreda ili čak smrti. Držeći se duha veštine koju su razvijale generacije, u Fudokan karateu smatramo da se borilačkom vjestinom, pa ni sopstvenim životom, ne može u potpunosti ovladati bez prethodno postignutog unutrašnjeg mira i sklada. Samo u tom slučaju, uz skladan i harmoničan odnos sa prirodom, mogu se razvijati pozitivne moći ljudske snage, što znači i borilačka viještina suprostavljanja svakom protivniku, a prije svega samom sebi."

7

5.Podjela karatea

Karate se dijeli na tri dijela :

1.Kihon (tehnike)2.Kate

3.Kumite (borbe)

Slika 2.“tehnike“ Slika 3.“kate“

Slika 4.“borbe“

8

5.1. Kate

Kata prevedeno znači “forma”, također i “borba s zamišljenim protivnikom”. To je skup unaprijed određenih pokreta koji se sastoji od obrambenih i napadačkih tehnika. Takav skup poteza ima svoj točno određeni oblik i red po kojem se tehnike izvode. Kate podučavaju stiliziranom načinu borbe. Prikazuju borbu sa zamišljenim protivnikom, a kako je karate samoobrambena disciplina napadu uvijek predhodi obrana, nakon čega sljedi protunapad. Kate su zamišljene kao skup pokreta koji prikazuju različite tipove napada i obrane pod idealnim okolnostima.Važno je zapamtiti da su one razvijene dok još nije bila razvijena pismenost na Okinawi ili Kini, pa su fizičke rutine bile logična metoda za čuvanje ovog tipa informacija. Postoji oko stotinjak kata u različitim stilovima karatea, svaka sa određenim specifičnim varijacijama.

SIMBOLIKA KATA:Kate su izravno povezane sa cetirima elementima , a razliciti karateke mogu imati razlicite pristupe koji se tradicionalno povezuju sa ovim elementima.* Izvođač povezan sa zemljom je nepokolebljiv, posvecen stvaranju pa katu izvodi snazno i intenzivno.* Izvođač povezan sa vjetrom giba se skladno, snazno i sa spokojnom lakocom.* Izvođač povezan sa vatrom je strastven pa u izvedbu kate unosi svjetlost i zivot, zraceci toplu i iskrenu energiju.* Izvođač povezan sa vodom je prirodan, s pokretima koji skladno teku jedan iz drugog.

SISTEM STUPNJEVANJA:Izvedba kate je sastavni dio stupnjevanja vježbača karatea. Premda nije preduvjet za početnicke stupnjeve, srednji i napredni stupnjevi ocjenjuju se izvedbom odgovarajućih kata. Zadivljujuće je promatrati kata timove na prvenstvenim natjecanjima. Dok ulaze u borilište - a na licima im se ocrtava energija i odlučnost - kako bi prikazali izvedbu u skladu sa pripremljenošću i vještinom pomognutom skladnošću i žustrinom, zrak je ispunjen uzbuđenjem i očekivanjem. Karateke odašilju energiju koja kod gledatelja izaziva strahopoštovanje.

9

5.1.1. Kata tekki shodan

Kata Tekii shodan druga je u nizu majstorskih kata . Kretanje se vrši po samo jednoj lini uz koristenje nogu i ruku kao blokova .

Stavovi koji se koriste u kati su :kiba-dači , heisoku-dačo.

Uradci i blokovi : empi-uči , gedan-barai , kage-zuki.

Slika 4.“Kata:tekki shodan“

10

5.2. Kumite (borbe)

Kumite (borba) doslovno prevedeno s japanskog znači "susret ruku" i ima mnogo oblika. Kumite je dio karatea gdje se ofenzivne i defenzivne tehnike primjenjuju u praksi. To je borba s protivnikom uz primjenu naučenih udaraca i blokova, stavova i kretanja. Protivnici pokušavaju zadati jedan drugome brze, precizne i kontrolirane udarce rukama i nogama (šakom i stopalom) u određene dijelove tijela, istovremeno odbijajući ili izbjegavajući takve napade, a s namjerom da onesposobe protivnika za dalje akcije. Specifični stavovi i poseban način kretanja doprinose efikasnosti napada i obrane. U sportskoj borbi protivnici pokušavaju skupiti što više bodova kako bi pobijedili protivnika.

Slika .5“borba“

5.2.1 Moderni kumite

11

Vremenom borbe dobijaju drugi oblik,drugi način izvdženja i poentiranja . Ubacuju se drugi elementi i drugi stilovi : eskivaže , brzi pokreti , čišćenja ....Poentirajuče zone na ljudskom tjelu su : glava , pleksus, leđa , gurdi i čiščenja (protivnik gubi ravnotežu i završava na podu).-Udarci u glavu takozvani „mavasi „ tri poena.-Čišćenje i zakucanje tri poena.-Udarac u slabine nogom dva poena.-Udrac rukom u glavu ili pleksus jedan poenBorba se radi na tatamiju a dimenzije zavise od kategorije i uzrasta.

Slika .6“borba“

12

5.3. Kihon (tehnike)

Kihon, prevedeno na bosanskom znači osnovna tehnika ili osnova, ali možda najbolje kao osnove karatea.Ovo objedinjuje sve osnovne tehnike karatea kao što su udarci rukom, udarci nogom, stavovi, blokovi i dr. Kakogod, ovo je samo opći izgled karatea. Kihon nije jedino što početnik uči i što autsajder vidi, nego ide u srce onoga za što osnovne tehnike stvarno služe. Ravnoteža, brzina, snaga, izbor momenta, koncentracija i mnogo drugih stvari su pravi kihon, a to nastaje beskonačnim ponavljanjem tehnika. Zato se za kihon kaže da je osnova karatea.

Slika 7.“tehnika“

5.3.1. Osnivni udarci

13

Udarci rukom

* direktan udarac šakom (seiken shoku tsuki);* direktan udarac šakom unaprijed uz iskorak odgovarajuce noge (oi tsuki);* direktan udarac stražnjom šakom (gjaku tsuki)

Udarci nogama

* udarac jagodicom stopala unaprijed "trzajem" iz koljena (mae geri keage);* udarac jagodicom stopala unaprijed "iz kuka" (mae geri kekomi);* kružni udarac nogom (mawashi geri);* bočni udarac nogom (yoko geri)

Slika 8.“mavasi-geri“

5.3.2 Osnovni stavovi i blokovi

14

Osnovni stavovi

* pripremni stav - stav paralelnih stopala (heiko dachi);* stav spojenih stopala (heisoku dachi);* prednji stav (zenkutsu dachi);* zadnji stav (kokutsu dachi);* jahaći stav (kiba dachi)

Blokovi

* niski blok (gedan barai)* visoki blok (age uke)* srednji vanjski blok (soto uke)* srednji unutarnji blok (ude uke)* srednji unutarnji blok bridom otvorene šake (soto uke)

Slika 9“ heiko dachi”

15

6.Oprema

Karate setrenira bosonog u odjeći koja se naziva KIMONO. Krate kimono je bijele boje I sastoji se od gorenje I donje dijela , te pojasa. Boja pojasa pdređuje stupanj onoga koji ga nosi.Početnici koji tek počinju sa vježbanjem karatea nose bijeli pojas. Kimono I bijeli pojas je sve što vam je od opremen za početak treba. Kako budete napredovali u karateu I počeli se interesirati za natjecanja trebat će vam I jos ova krate oprema :rukavice , štitnici za noge I stopala te štitnike za zube .Za natjecanje vam treba crveni I plavi pojas kojeg nostire u borebi ovisno o pozici na ždrijebnoj listi.Uzrast kadeta (14 I 15 godina ) obavezni su nositi I maski zalice I štitnike za tijelo. U dobrovoljnu oprem spadaju I susprenzori I štitinici za grudi za djevojke.

Slika 10.”karate oprema”

16

7.Borilište

ČLAN 1: BORILIŠTE1. Borilište mora biti ravno i obezbjeđeno od rizika.2. Borilište je oblika kvadrata sa stranicama dužine 8m, mjereno sa vanjske strane (za djecu do 14 godina starosti 6m) i ima sa svake strane dodatna 2m kao sigurnosno područje. Sigurnosno područje od 2m sa svake strane borilišta mora biti čisto, bez ikakvih prepreka, odnosno predmeta. Borilište može biti podignuto na platformu visine 1m. Podignuta platforma mora imati strane dužine najmanje 12m, tako da pored borilišta osigurava i sigurnosni pojas.3. Linija dužine 0.5m mora biti povučena 2m od centra borilišta – to je pozicija glavnog sudije.4. Dvije paralelne linije, svaka 1m dužine, povučene pod pravim uglom u odnosu na sudijsku liniju i udaljene 1.5m od centra borilišta, predstavljaju linije za takmičare.5. Pomoćne sudije sjede na uglovima borilišta u sigurnosnoj zoni. Glavni sudija se može kretati po cijelom borilištu i sigurnosnoj zoni u kojoj sjede pomoćne sudije. Sve pomoćne sudije su opremljene plavom i crvenom zastavicom.6. Kontrolor borbe sjedi izvan sigurnosne zone iza glavnog sudije sa njegove lijeve strane. On je opremljen crvenom zastavicom i pištaljkom.7. Kontrolor zapisničara i mjerioca vremena sjedi za zapisničkim stolom, između zapisničara i mjerioca vremena.8. Treneri mogu sjediti izvan sigurnosne zone na strani suprotno od zapisničkog stola. U slučaju kada je tatami podignut, treneri sjede izvan podignute zone.9. Jedan metar graničnog područja borilišta treba biti drugačije boje od ostatka borilišta.

17

8.Takmičari1. Takmičari moraju nositi bijeli neobilježeni karate kimono bez pruga, tačkica, ličnih ili bilo kakvih drugih oznaka. Nacionalni (klubski) amblem ili zastava mogu biti istaknuti. Nosi se na lijevoj strani grudi na gornjem dijelu kimona i ne mogu biti veći od pravougaonika 120mm x 80mm. Samo originalna oznaka proizvođača kimona može biti vidno istaknuta na propisanom mjestu (PRILOG 9). Identifikacioni broj izdat od Organizacionog odbora mora se nositi na leđima. Jedan takmičar mora nositi crveni, a drugi plavi pojas. Crveni i plavi pojasevi moraju biti široki oko 5cm i takve dužine da su im krajevi nakon pravilnog vezivanja čvora dugi oko 15cm i bez ikakvih ličnih ili reklamnih oznaka osim etikete prozvođača.2. Bez obzira na odredbe iz stava 1., delegat i vrhovni sudija mogu dozvoliti isticanje oznaka sponzora odobrenih dimenzija i na za to propisanom mjestu. 3. Gornji dio kimona, kada se stegne pojasom mora prekrivati kukove, ali ne smije prekrivati više od tri četvrtine butina. Ženama je dozvoljeno nošenje bijele majice ispod gornjeg dijela kimona.4. Maksimalna dužina rukava kimona je do zgloba šake, a minimalna do polovine podlaktice. Rukavi kimona ne smiju biti zavrnuti ni podvrnuti.5. Donji dio kimona mora biti dovoljno dugačak da prekrije minimalno dvije trećine potkoljenice. Maksimalna dužina je do skočnog zgloba (gležnja), nogavice ne smiju biti ni zavrnute ni podvrnute.6. Takmičari moraju imati čistu kosu, takve dužine da ne ometa normalan tok borbe. Hachimaki, trake za glavu, nisu dozvoljene. Ako glavni sudija smatra da je kosa takmičara preduga ili prljava, može mu, uz odobrenje vrhovnog sudije, zabraniti nastup. Nošenje rajfova, metalnih šnala i slično je zabranjeno. Trake, kuglice i druga kićenja i ukrašavanja nisu dozvoljena. Diskretno postavljena gumena traka za kosu, ili kosa skupljena u rep su dozvoljeni.7. Takmičari moraju imati podrezane nokte i ne smiju nositi metalne ili druge predmete koji bi mogli povrijediti protivnika. Korištenje metalnih proteza za zube mora biti odobreno od strane glavnog sudije u borilištu i službenog ljekara. Takmičar preuzima punu odgovornost u slučaju povrede.8. Obavezna je sljedeća zaštitna oprema:8.1. Rukavice, jedan takmičar nosi crvene, a drugi plave,8.2. Gumeni štitnici za zube,8.3. Odobreni štitnici za tijelo za sve takmičare, plus štitnik za grudi za takmičarke,8.4. Štitnici za potkoljenice, jedan takmičar nosi crvene, a drugi plave,8.5. Štitnici za ris stopala, jedan takmičar nosi crvene, a drugi plave,8.6. Za Kadete je kao dodatna zaštita obavezna maska za lice.9. Naočale su zabranjene. Meka sočiva su dozvoljena na odgovornost takmičara.10. Nošenje nakita, neodobrene odjeće ili opreme je zabranjeno.11. Sva zaštitna oprema mora biti odobrena od WKF ili EKF.12. Dužnost je kontrolora borbe (KANSA) da prije početka svakog meča ili borbe provjeri da li takmičari nose odobrenu opremu. Na svim takmičenjima obavezno se koristi odobrena oprema (obilježena „WKF ili EKF approved“).13. Upotrebu bandaža, zavoja ili druge zaštitne opreme (zbog povrede) odobrava glavni sudija u borilištu, uz konsultaciju sa službenim ljekarom.

18

9.POVREDE I NEZGODE NA TAKMIČENJU

1. KIKEN ili gubitak prava na borbu se dosuđuje kada takmičar ili takmičari sami bezuvjetno predaju borbu, ili su nesposobni da borbu nastave, napuste borbu, ili ih iz borbe povuče glavni sudija. Razlog za napuštanje borbe može biti i povreda koja nije prouzrokovana protivnikovom akcijom.2. Ako dva protivnika povrijede jedan drugog ili obnove prethodno zadobijenu povredu i ljekar im zabrani da nastave borbu, pobjednik je onaj takmičar koji je do tog trenutka sakupio više poena. Ako je broj poena isti, sudije odlučuju o ishodu borbe izjašnjavanjem (HANTEI).U ekipnom meču glavni sudija će proglasiti HIKIWAKE. Ukoliko se situacija dogodila u dodatnoj borbi koja odlučuje meč, pobjednik će se odrediti izjašnjavanjem sudija HANTEI.3. Povrijeđeni takmičar kojeg je službeni ljekar proglasio nesposobnim za borbu ne može nastaviti dalje takmičenje.4. Povrijeđeni takmičar koji je pobijedio diskvalifikacijom protivnika ne može nastaviti takmičenje bez dozvole ljekara. Ako bude ponovo povrijeđen, može i drugi put pobijediti diskvalifikacijom protivnika, ali se odmah povlači sa takmičenja u borbama na tom turniru.5. Kada je takmičar povrijeđen, glavni sudija odmah zaustavlja borbu i poziva ljekara. Ljekar je ovlašten samo da postavi dijagnozu i primjeni odgovarajući tretman.6. Povrijeđenom takmičaru čija se povreda u toku borbe povećala i postoji potreba za medicinskim tretmanom, daju se tri minute za ukazivanje pomoći. Ako u datom vremenskom periodu nije dat potpun tretman, glavni sudija odlučuje da li je takmičar nesposoban za borbu (član 13. Stav 9 d) ili će dati dodatno vrijeme za tretman.7. Svaki takmičar koji padne, bude bačen ili nokautiran, i u roku od deset sekundi se potpuno ne uspravi, ustane oslanjajući se na oba stopala, bit će proglašen nesposobnim za nastavak borbe i automatski povučen sa turnira u borbama. Kada takmičar padne, bude bačen ili nokautiran glavni sudija pištaljkom daje znak mjeriocu vremena da uključi štopericu za mjerenje deset sekundi, i istovremeno poziva ljekara, kao u tački 5 voih pravila. Mjerilac vremena zaustavlja štopericu kada glavni sudija podigne ruku. U svim slučajevima kada je pokrenuto mjerenje deset sekundi službeni ljekar će obavezno pregledati takmičara. Za slučajeve u okviru pravila deset sekundi, takmičar može biti pregledan na borilištu.

19

10. Cilj treninga

Od prvog treninga, pa do plavog pojasa, traje škola karatea. Taj period, od prvog ulaska učenika u salu pa do prelaska na sportski karate, ima ogroman značaj. Ovaj period je najvažniji za razvoj psiho-motoričkih osobina djeteta, tj. učenika i on je nezamjenljiv. U tom se periodu vrše prva provjeravanja i testiranja svih sposobnosti djece (budućih takmičara).

Vrši se priprema i podizanje fizičkih i motoričkih sposobnosti na jedan veći nivo (stvara se određena kondicija i fizička forma). Ovo je jako bitno da bi učenik kasnije, u naprednijem dijelu -takmičarskom- mogao podnijeti sva opterećenja i intenzitete treninga koje zahtijeva taj napredniji nivo. U ovom periodu je jako važno određivanje intenziteta treninga prema uzrastu, godištu i polu. Jako je bitna sistematičnost intenziteta treninga. U ovom periodu se uče i osnovni, bazični, elementi: stavovi, osnovni blokovi i osnovni udarci. Kod djece je jako važno razviti automatizam pokreta kod svih ovih elemenata što se postiže višebrojnim ponavljanjima pokreta. Učenici se upoznaju sa tim šta je to karate, kako je nastao i kakav karate oni danas vježbaju.

U ovom periodu je jako bitan i vaspitno obrazovni rad sa djecom što je u karateu jako bitno. Razvija mu se pozitivni duh, tzv. “zanshin”.

Pokušava se uz dobrog takmičara napraviti i jedna kompletna pozitivna ličnost u svim sferama. Kod učenika se stvara stav nadigravanja i fer-pleja. Znači, u ovom periodu, pored onog čisto tehničkog dijela učenja određenih pokreta, mi formiramo jednog budućeg takmičara sa svim pozitivnim moralnim karakteristikama. On, pored dobrog sportiste treba da bude i dobar drug, đak, sin i da posjeduje sve ostale kvalitete jednog edukovanog sportiste. U školi karatea treba da nauči: osnove kretanja u stavu, balans, okretnost, spretnost, orijentaciju u prostoru, fleksibilnost, gipkost, eksplozivnost i da se počne uvoditi u taktička savlađivanja zadataka. Sa svim ovim elementima, učenik bi nakon 2 godine trebao da pređe u fazu sportskog takmičara.

20

11.Karate kao vrhunski sport

Karate je u zadnjem periodu u svijetu uveliko zakoračio kroz vrata vrhunskog sporta. Svojom velikom atraktivnošću i masovnošću privlači sve veći broj mladih u svoje redove. Dokaz tome je i činjenica da karate u vrlo bliskoj budućnosti treba da uđe u porodicu olimpijskih sportova, tj. da postane olimpijski sport. Pored toga što privlači veliki broj mladih oba spola u svoje redove kao takmičare, karate zbog svoje atraktivnosti sve više i više privlači i mnogo publike na takmičenjima i to svih uzrasta i oba spola. Za gledaoce su jako zanimljive i atraktivne razne karate demonstracije, koje izvode vrhunski majstori karatea svuda po svijetu. Još jedna karakteristika čini karate vrhunskim sportom, a to je njegova velika komercijalizacija, posebno u zadnjih 10 godina. Zbog toga karate kao sport u današnje vrijeme omogućava vrhunskim sportistima mogućnost velike afirmacije i popularizacije, pa čak i ekonomske materijalizacije.

21

12.Karate i zdavlje

Karate je za svakog ko želi razvijati I održavati snažno tijelo I karater:

Za djecu – pomažući im u izgradnji jakih tijela , uspravnog držanja , učenja strpljenu I postovanju prema drugima , ali I sticanje dubokog ukorijenjenog povjerenja u sebe I samopuzdanja.

Za starije osobe – održavanje I većini slučajeva obnova zdravlja , vitalnosti I fleksibilnosti. Rekreacije , samoodbrane.Za žene – eliminacija neodlučnost , gracijozni pokreti , izgradnja samopouzdanja I samostalnosi.

Za muškarca – karate pruža osjećaj istinskog samopouzdanja , kontrolu I smirenost , dok smanjuje stress , depresiju I sve tendencije ka netrpeljivost Ili agresiji.

Slika 11.”djeca u karateu”

22

13. Zaključak

Za krajnji cilj karatea, kao i svakog vrhunskog sporta, smatra se vrhunski rezultat. Uz rezultat u karateu je jednako važan i cilj izgradnje zdrave ličnosti, dobrog sportiste, prijatelja, učenika, komšije i patriote. Jedna stara japanska izreka kaže: “Krajnji cilj karatea ne leži u pobjedi ili porazu, nego u usavršavanju karaktera njegovih učesnika”.

 Pravilno prakticiranje karatea može djelovati na dobro zdravlje karateke, a može ga prakticirati i svatko ko uživa u prilično dobrom zdravlju. Kroz historiju karatea dokazane su naučne hipoteze da karate doprinosi unapređivanju zdravog uma i tijela. Namjenska praksa karatea neminovno dovodi do jačanja tijela i povećanja agilnosti i vitalnosti, a također uzrokuje i osjećaj poštovanja - kako za sebe tako i za druge.

Krajnji cilj vježbanja karatea: ni pobjeda ni poraz, nego savršenstvo karaktera onih koji ga vježbaju.

23

14.Literatura

Knjige :

1.”Teki I enpi kata” 1978 SPORTSKA KNJIGA BEOGRAD Ilija Jorga2.”Karate kao život” 1980 SPORTSKA KNJIGA BEOGRAD Petar Đurić3.”Osnove shotokana” 1982 SPORTSKA KNJIGA BEOGRAD Vladimir Jorga

Interen stranice :

1. http://karate-kumite.com/za-to-karate.html2. http://hr.wikipedia.org/wiki/Karate

24

KOMENTAR :________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

PITANJA :1._______________________________________________________________2._______________________________________________________________3._______________________________________________________________

OCJENA ZA RAD : ______________________________

OCJENA IZ ODGOVORA : ________________________

KOMISIJA1.________________________________2.________________________________3.________________________________

25