mauni mamaga iifaga - splash page of scripture earth mamaga iifaga the new testament in the mekeo...

610
Mauni Mamaga Iifaga The New Testament in the Mekeo language of Papua New Guinea Nupela Testamen long tokples Mekeo long Niugini

Upload: vanthuy

Post on 13-Apr-2018

225 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Mauni Mamaga Iifaga

    The New Testament in the Mekeo language of

    Papua New Guinea

    Nupela Testamen long tokples Mekeo long Niugini

  • Mauni Mamaga IifagaThe New Testament in the Mekeo language of Papua New Guinea

    [mek]

    Translation by Wycliffe Bible Translators

    1998 The Bible Society of Papua New Guinea

    Print publication, 1998 by The Bible Society of Papua New Guinea

    Web version2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

    www.Wycliffe.org

    http://pngscriptures.org

    www.ScriptureEarth.org

    Creative Commons license (Attribution-Noncommercial-No Derivative Works)http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0

    Your are free to share to copy, distribute and transmit the text under the following conditions: Attribution. You must attribute the work to Wycliffe Bible Translators (but not in any way that

    suggests that they endorse you or your use of the work). Noncommercial. You may not use this work for commercial purposes. No Derivative Works. You may not alter, transform, or build upon this work. In addition, you have permission to port the text to different file formats, as long as you dont

    change any of the text or punctuation of the Bible. Notice For any reuse or distribution, you must make clear to others the license terms of this work.

    Tok OraitDispela Buk Baibel i kam wantaim tok orait na lo bilong Creative Commons Attribution-Noncom-

    mercial-No Derivative Works license. Em i tok olsem yu ken givim kopi long narepela manmeri. Yu ken wokim kopi na givim long husat i laikim. Tasol, yu mas tok klia dispela samting i kam long http://tokplesbaibel.org. Yu no ken kisim mani na salim dispela. Yu mas givim nating. Na tu, yu no ken senisim Tok.

    Ol piksa i kam wantim ol Baibel na narapela buk i stap long dispela sait i gat tok orait long usim wan-taim dispela samting tasol. Sapos yu laik narapela tok orait, yu mas askim husat i papa bilong copyright long dispela ol piksa.

    Sapos yu laik stretim samting i no orait long dispela tok orait, stretim tok, salim Buk Baibel, o tainim Tok bilong God long nupela tok ples, yu ken askim mipela.

    Olgeta tok orait na lo long tok ples English i stap long http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0.

    Sapos yu gat askim long dispela, plis askim mipela.

  • Mauni Mamaga Iifaga AkaiKoai AkaiOfolai Iifa Faunina Iesu Fouga Mateo Epapua Auga

    Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Mat . . . . . . . . . . . . . . 1Iifa Faunina Iesu Fouga Mako Epapua Auga

    Mako . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Mak . . . . . . . . . . . . . 75Iifa Faunina Iesu Fouga Luka Epapua Auga

    Luka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Luk . . . . . . . . . . . . .119Iifa Faunina Iesu Fouga Ioane Epapua Auga

    Ioane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ioa . . . . . . . . . . . . .204Apostolo Deo Ega Spirituai Kepinauga

    Acts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Act . . . . . . . . . . . . .258Paulo Malele Epapua Roma Taonina Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga Roma . . . . . . . .Rom . . . . . . . . . . . . .330Paulo Malele Epapua Kakaua Korinto Taonina

    Kristiano Papiaui Eeiai Eulaisa Auga 1Korinto .1Kor . . . . . . . . . . . .365Paulo Malele Muniai Epapua Korinto Taonina Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga 2Korinto . . . . . .2Kor . . . . . . . . . . . .401Paulo Malele Epapua Kalatia Ago Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga Kalatia . . . . . . .Kal . . . . . . . . . . . . .421Paulo Malele Epapua Efesus Taonina Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga Efesus . . . . . . .Efs . . . . . . . . . . . . . .435Paulo Malele Epapua Filipi Taonina Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga Filipi . . . . . . . .Fil . . . . . . . . . . . . . .446Paulo Malele Epapua Kolose Taonina Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga Kolose . . . . . . .Kol . . . . . . . . . . . . .454Paulo Malele Epapua Kakaua Tesalonika Taonina Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga 1Tesalonika . . . .1Tes . . . . . . . . . . . .462Paulo Malele Muniai Epapua Tesalonika Taonina Kristiano

    Papiaui Eeiai Eulaisa Auga 2Tesalonika . . . .2Tes . . . . . . . . . . . .469Paulo Malele Epapua Kakaua Timoti Eegai Eulaisa Auga

    1Timoti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1Tim . . . . . . . . . . . .473Paulo Malele Muniai Epapua Timoti Eegai Eulaisa Auga

    2Timoti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2Tim . . . . . . . . . . . .486Paulo Malele Epapua Taitus Eegai Eulaisa Auga

    Taitus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Tai . . . . . . . . . . . . .494Filemon Filemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Fim . . . . . . . . . . . . .499Hibru Pakoa Papiaui Ei Malele

    Hibru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hib . . . . . . . . . . . . .501

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • James Malele Epapua Auga James . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Jam . . . . . . . . . . . . .529

    Peto Malele Epapua Kakaua Auga 1Peto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1Pet . . . . . . . . . . . .540

    Peto Malele Gua Epapua Auga 2Peto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2Pet . . . . . . . . . . . .549

    Ioane Malele Epapua Kakaua Auga 1Ioane. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1Ioa . . . . . . . . . . . .555

    Ioane Ega Malele Gua Auga 2Ioane. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2Ioa . . . . . . . . . . . .564

    Ioane Ega Malele Oiso Auga 3Ioane. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3Ioa . . . . . . . . . . . .566

    Jude Malele Epapua Auga Jude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Jud . . . . . . . . . . . . .568

    Deo Ioane Maagai Kapaina Epafokia Auga Fouga Revelation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Rev . . . . . . . . . . . . .571

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 1

    Iesu Ufuga Apa Ei Mauni Ninina (Luka 3:2338)

    1 1Iina auga Iesu Kristo, ia ufua apaa Abraham okogai emai auga, ke kin Davide okogai emai auga, ega mauni ninina: 2 Abraham gauga auga Aisak. Aisak gauga auga Jakob. Jakob gauga

    auga Juda aaga akina fou. 3 Juda gauga Peres ke Sera fou. Isa inai auga Tama. Peres gauga auga Hesron. Hesron gauga auga Ram. 4Ram gauga auga Amminadab. Amminadab gauga auga Nashon. Nashon gauga auga Salmon. 5Salmon gauga auga Boas. Boas ina Rahab. Ke Boas gauga auga Obed. Obed ina auga Ruth. Obed gauga auga Jese. 6 Jese gauga auga kin Davide.

    Davide gauga auga Solomon. Solomon ina auga Uriah akafa kai, isa ama Davide eakafania. 7Solomon gauga auga Rehoboam. Rehoboam gauga auga Abaija. Abaija gauga auga Asa. 8 Asa gauga auga Jehoshafat. Jehoshafat gauga auga Joram. Joram gauga auga Usiah. 9Usiah gauga auga Jotam. Jotam gauga auga Ahas. Ahas gauga auga Hesekia. 10Hesekia gauga auga Manaseh. Manaseh gauga auga Amon. Amon gauga auga Josia. 11Ke Josia gauga auga Jekonia. Jekonia aaga akina fou keagu kinagai, kepamaniinii keafiii kelao au aii koa iopoi Babilon ago ainai keagu.

    12 Ke egae Babilon agogai au aii koa keagu alogai, Jekonia gauga Shealtiel epamauga. Shealtiel gauga auga Serubabel. 13 Serubabel gauga auga Abiud. Abiud gauga auga Eliakim. Eliakim gauga auga Asor. 14Asor gauga auga Sadok. Sadok gauga auga Akim. Akim gauga auga Eliud. 15Eliud gauga auga Eleasar. Eleasar gauga auga Matan. Matan gauga auga Jakob. 16 Ke Jakob gauga auga Iosepa.

    MateoIifa Faunina Iesu Fouga

    Mateo Epapua Auga

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 2

    a 1:17 Hibru malagai, Mesaia ke Grik malagai Kristo. Iina auga Deo ekinaga, oiliai kania keefa Auga. b 1:21 Iesu auga Grik malagai, ke Hibru malagai auga Joshua. Aka egaina auga Lopia papiau kaniai eagamauga auga fouga eifania. c 1:23 Aisaea 7:14

    Ke Iosepa auga Maria akafa. Ke Maria Iesu epamauga aka Mesaia keoma.

    17Ega koa emia, Abraham faagagai eina mauni ninina 14 emia eake emai Davide faagagai. Ke Davide faagagai isafa mauni ninina 14 emia eake emai, Israel papiaui kepamaniinii keafiii kelao ago ainai Babiloniai keagu kinagai. Ke egaina kinagai eina, mauni ninina 14 emia emai Mesaiaa emauni.

    Iesu Emauni Fouga (Luka 2:17)

    18 Ke pau Iesu Mesaia auga ega mauni fouga iina epea oma. Isa ina Maria auga pakoa iifaga kepaapa Iosepa aunii fekeamage keoma. Kai aunii akeagu fou koa kai, Maria Deo ega Spiritu ega isapuai epakaisau. Iosepa Maria epakaisau auga eisa elogo kai, Deo ega Spiritu ega isapuai epakaisau auga aelogo. 19Ke Iosepa Maria aunii fekeamage keoma auga, Deo maagai alo opai auga kainai, Maria papiau maoai agoiai fepameagaina auga anina aeani. Ega puo iifa epaapa, Maria aunii kepakoania fekeamage keoma auga iifaga ogefakeai laai gapamia eoma.

    20Kai isa egaina opolaga eafiia alogai, kina agao gapiai, Lopia ega agelo nipiai isa eapakina penia epainia einaka, Iosepa, Davide okogai lomai aumu, Maria foafia emu ea folaoaina, akafamu femia auga maniina folopaaua. Gome imoi Maria gua alogai auga, Deo ega Spiritu ega isapuai eafiia. 21Isa imoi maguaega agepamauga. Ke imoi egaina, aka Iesub fooma, gome isa ifo ega papiau laomai apala eeiai kaniai ageagamauga, eoma.

    22 Egaina kapai maoai ega kemia oma, ega koa Lopia profeta akeiai kapaina mo eifanii aui koai mo fekemia eoma. 23 Egaina kapai agao auga fouga profeta Aisaea iina epapua oma: Ifiao agua faaga fofouga, au agao fou akefeufeu auga, ageinae imoi maguaega agepamauga. Ke papiau isa aka Immanuel akeoma. Immanuelc ia malaaisai auga, Deo ia fou aague, auga eifania.

    24Ke Iosepa eue aisama, Lopia ega agelo maagai kapaina eifa kapulania auga ekapaisa. Ke Maria eafiia aunii kelao ega eai akafa emia. 25Kai Iosepa akafa Maria fou akefeufeu mo elao imoi maguaega epamauga. Ke imoi epamauga aisama, aka Iesu eoma.

    Mako Aui Kemai Iesu Keisa

    2 1Kai Iesu aemauni koa kai, Herod kin emia Iudea ago eimaisa. Isa kin emia alogai, Iesu Iudea agogai Beteleme taoninai emauni. Ega

    Mateo1 , 2

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 3

    d 2:15 Hosea 11:1

    aisama Mako aui kina eagau afuga kainai kemai Ierusaleme taoninai. 2 Ke isa Herod eega kelao kepaani penia keinaka, Iudea ei kin emauni auga kapai? Lai isa ega miimii kina eagau afuga kainai emai aisa puo, amai amaau afagaina aoma, keoma.

    3 Kin Herod ke Ierusaleme taonina papiaui maoai fou iina iifaga ao kelogonia aisama, kegaagu auga aekainia. 4Ke isa Iudea papiaui ei sakedote lopiai maoai, ke Moses ega iifa pamalelega aui maoai fou eifa kaiguguii efua aisama, Mesaia kapai agemauni auga epaaniaina. 5Ega aisama isa keifa keinaka, Iudea agogai Beteleme taoninai agemauni, gome profeta agao Deo ega iifa pukagai iina epapua oma: 6 Oi Beteleme, Juda agogai aumu, oi alomuai au akaikia agao

    agemai.Isa sipi keima aui koa agemia, Lau eu papiau Israel papiaui

    ageimai.Ega puo oi Beteleme taonina aumu, taoni eelemu laai kai taoni

    akaikia ipaumamu,keoma. Mika5:2

    7Egae kai Herod ogefakeai Mako aui eifanii, ke epaani penii kina kapagai ipauma miimii egaina eapakina auga maagai keifania. 8 Egae kai eulaii Beteleme taonina kelao kai epainii einaka, Amolao ke imoi egaina fokapu felo alogaina. Ke agoisa aisama, fofiakoa iifa foulaisa ega koa lau isafa faafai isa faau afagaina laoma, eoma.

    9Egaina aui kin aina kelogonia efua aisama, kekailai kelao. Ke miimii kina eagau kaina afugai eapakina keisa auga, agoiai epea elao mo imoi eagu afuga laagai eapakipo. 10Isa miimii imoi eka afuga laagai eapakipo keisa aisama, aloi egama alogaina. 11Ke kemai egaina afugai kekoko aisama, imoi ina Maria fou egae keisa. Ke kelao keloukipo imoi keau afagaina. Egae kai ei amu afai akaikiai keukai fea kegupukii, ke pipeni amui, gold, ke mulamula fogai feloi aui, ke myrrh keoma auga fou kekagaui imoi kepalao penia. 12 Egaina afegai Deo nipiai ainai epalogo Herod eega fakelao eoma puo, keaga ioina keafiia kemue ifoi ei ago kelao.

    Imoi Ina Ama Fou Kepiaukoko Isipto Kelao13Isa kemue kelao afegai, Lopia ega agelo nipiai Iosepa eapakina penia

    epainia einaka, Moue imoi moafia ina fou amopiaukoko Isipto amolao. Ke egae mo foagu felao alapainio kai fomue pugu, gome Herod isa agekapuga gaaupugua ageoma, eoma. 14Ega puo isa gapiai eue, imoi eafiia ina fou egaina afuga kepuaafuga Isipto ago kelao. 15Ke kelao egae mo keagu elao, Herod emae. Iina kapai kemia, ega koa Lopia profeta akeiai kapaina eifafoua auga, koa mo femia, Lau gau laifaga Isiptoai epealai.d

    Mateo2

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 4

    Herod Ega Iifai Imoi Maguaei Keaupuguii16 Herod Mako aui isa kefogeisa auga elogo aisama, gua ekupu

    alogaina. Ke ega au aui eifa kapula penii, Mako aui isa maagai kina keifania elogo auga koa iopoga kina maagai imoi kemauni aui, Betelemeai ke pagua kainagai aui aloiai imoi maguae inipoi gua, ke papagai aui maoai kegaaupugui eoma. 17Isa ega koa ekapaisa auga profeta Jeremaia Deo ega iifa pukagai kapaina eifania auga koa mo femia kainai ekapaisa: 18 Aufalao agao Rama agogai eapepe ke epinapina alogaina aina

    kelogonia.Egaina auga Rachel gauga puoiai eapepe, ke papiau kegapaame

    keoma eumaka,gome isa gauga laai kemia. Jeremaia31:15

    Imoi Ina Ama Fou Kemue Nasareta Taonina Kelao19Herod emae afegai, Lopia ega agelo agao Isiptoai nipiai Iosepa

    eapakina penia. 20Ke epainia einaka, Moue imoi moafia ina fou Israel ago amolao. Gome imoi kegaaupugua keoma aui kemae efua, eoma.

    21Ega puo eue imoi eafiia ina fou kemue Israel ago kelao. 22 Kai isa Herod gauga Akelaus ama afuga eafiia Iudea ago eima auga fouga elogo aisama, ega felao auga emanii. Ke Deo nipiai isa aina epalogo afegai, Kalilea ago elao. 23 Ke elao taoni agao aka Nasareta taoninai eagu. Ke egaina auga Deo ega iifa pukagai profeta akeiai eifafoua auga koa mo emia. Isa akeifaga Nasareta auga akeoma.

    Ioane Baptista Eina Einogo (Mako1:18;Luka3:19,1517;Ioane1:1928)

    3 1Egaina afegai inipo mao kelao kai, Ioane Baptista emai Iudea agogai ago maininai einogo. 2 Ke ega inogoai iina eifa oma, Emi laomai apalai amoumakalainii, gome Deo ega agofaa emai kainagai, eoma. 3 Ke isa fouga Deo ega iifa pukagai profeta Aisaea iina epapua oma koa iopoga mo ekapaisa:

    Ago maininai aufalao agao eagaga einaka,Lopia ega keaga amopakaisa ke faugai amopaopaina. Aisaea40:3

    4Ioane ega tiapu auga kamelo faagaiai kekapaii, ke peleta ao faagaiai kekapa auga uufa epaafiapia. Ke ega foama auga apelaopu ke memeuge feina fou. 5Ierusaleme taoninai, Iudea ago, ke Jordan ago fofouga papiaui kepealai isa eega kelao. 6 Ke ei laomai apalai keifafoui kai, Ioane Jordan agapugegai baptismo epeniii.

    7Kai egaina alogai Faliseo ke Saduseo ikupuga papiaui mao isa baptismo epipeni afuga kemai eisai aisama epainii einaka, Oi kaapa

    Mateo2 , 3

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 5

    apala ipauma gauga koa iopomi. Oi laomai apala mo okapakapa kai, paukai Deo kaniami gaagamauga ooma. Kaisau epainimi oi Deo ega guakupu eegai agopiaukoko eoma? 89Oi ifomi alomiai foloopolaga, Lai Abraham okogai amai puo Deo gauga aumai, auga agoifania agekaina folooma. Gome Deo anina ageani koa aisama, iina kepoi Abraham gauga agepamiai agekaina. Kai oi emi laomai apalai foumakalainii, ke emi laomai apalai oumakalainii auga gouga fokapa animi fooge. Egaina gouga auga au agao puaga felo eoge koa iopoga, oi isafa puami felo fooge, laomai feloi papiau agoiai fokapai. Egae kai oi Abraham okogai omai aumi fooma. 10Ke oi fologo Deo emi laomai apala afa agepenimi auga, inaina au gomegai efua ekae koa iopoga. Ke au kapa anina felo aeoge auga ageisaga, loai ageiafoau.

    11Lau oi emi laomai apalai foumakalainii laoma puo feisai mo baptismo lapenimi. Kai muniuai agemai auga ega isapu lau eu isapu ekaegaina. Ke lau isa ife kamataga alaafiakae alapua afaekaina. Isa Deo ega Spiritu isapugai ke loai baptismo agepenimi. 12 Ke isa efua imagai poka eafiia, laiti felo auga gaafia kai apala auga gaoge mee eoma. Ega kainai laiti kepaogogo afugai eapae, laiti feloi aui ageafii foama keogeoge ea agelaoainii, ke apalai aui ageafii lo aealoalo auga alogai ageafoaui akeaga.

    Iesu Baptismo Eafiia (Mako1:911;Luka3:2122)

    13 Ioane einoinogo kai, Iesu baptismo gaafia eoma puo Kalilea agogai epagai emai Jordan agapugegai Ioane eegai. 14Kai Ioane Iesu epaapakipo ke epainia einaka, Oi lau baptismo fopeniau kai kapa puo lau eeu lomai? eoma.

    15Kai Iesu einaka, Pau lau faagauai kapaina femia auga mokapa. Iina fakapa ega koa Deo maagai alo opai laoi maii maoai koai mo fekemia, eoma. Ega puo Ioane isa baptismo epeniia.

    16 Ke Iesu baptismo mo eafiia ke fiakoa mo feisai eagaukae. Ega aisama ufa eagalai, Deo ega Spiritu koofi koa iopoga laagai eake eisa. 17Ke ufai aufalao agao eifa einaka, Iina auga Lau Gau alou koagai anina laani alogaina. Ke isa eegai alou egama alogaina, eoma.

    Satani Iesu Eopoisa (Mako1:1213;Luka4:113)

    4 1Iesu Jordan Agapugegai baptismo eafiia afegai, Deo ega Spiritu Iesu epapea ago maini elaoaina, ega koa tiapolo isa feopo eoma. 2 Ke egae ago maininai eani gopegope kapa agao aeania elao kina ke gapi 40 aisama, inaega ekimu alogaina. 3 Ega aisama iopo auga Satani emai isa eopoisa einaka, Oi Deo Gauga koa aisama, iina kepoi mopainii palafa kegamia, eoma.

    Mateo3 , 4

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 6

    4Kai Iesu einaka, Deo ega iifa pukagai iina kepapua oma:Papiau aumauni palafa mo akeania akeagu afaekaina.

    Kai Deo ega iifa akegai kepealai aui maoai isafaanii fekeani kainai fekepea ke fekeaguaina,

    eoma. Deuteronomy8:35Egae kai Satani Iesu eafiia elaoaina Ierusaleme Deo ega taoniai. Ke

    elaoainia mo Deo ega ea ofaofa auoniai kua onina ipaumagai epaapa. 6 Egae kai epainia einaka, Oi Deo Gauga koa aisama, iina afugai ifomu mopiulaiso. Gome Deo ega iifa pukagai iina kepapua oma:

    Isa oi faumuai ega agelo ageifa kapula penii akeima feloiso.Ke imaiai akeafiakaeiso ega koa ifemu kepoai afoloanina,

    eoma. Sam91:11,127Kai Iesu isa ega iifa epamue einaka, Deo ega iifa pukagai isafa iina

    kepapua oma:Oi emu Lopia Deo foloopo,

    eoma. Deuteronomy6:168 Ke tiapolo Iesu eafiia pugu elao iku agao onina ipaumagai kai,

    agofaa fofouga ega akaikia ke ega felo ala koa auga epakina. 9Egae kai epainia einaka, Oi aloloukipo lau aloau afagainiau koa aisama, iina kapai maoai oi alapenio, eoma.

    10Kai Iesu isa epainia einaka, Satani! Eeuai moapaau. Gome Deo ega iifa pukagai iina kepapua oma:

    Emu Lopia Deo ifogamo foau afagaina, ke Isa mo ega pinauga fokapa,

    eoma. Deuteronomy6:1311Ega aisama Satani Iesu epuaafuga, ke Deo ega agelo kemai Iesu

    kepalagaina.

    Iesu Eina Kalilea Agogai Einogo12 Egaina afegai Iesu Ioane kepatipulania auga fouga elogo aisama, emue

    Kalilea ago elao. 13Egae kai Nasareta taonina epuaafuga elao Kapenaum taoninai eagu. Egaina taonina auga au aka Kalilea keoma auga eegai, Sebulun ke Naftali aunii agoiai. 14Iesu ega koa ekapaisa auga Deo ega iifa pukagai profeta Aisaea eifania ke iina epapua oma auga koa mo emia: 15 Iudea papiaui laai aui Sebulun ago ke Naftali ago aunii,

    Jordan agapuge apiegai ke Kalilea auga niegai keague aui! 16 Egae egaina papiaui uminagai keague aui eaea akaikia keisa.

    Isa mae afuga ogo koa iopoga afugai keague aui eaea akaikia eake egefaii. Aisaea9:12

    17Egaina kinagai Iesu eina Kalilea agogai einogo einaka, Oi emi laomai apalai amoumakalainii, gome Deo ega agofaa fouga emai eemiai efua, eoma.

    Mateo4

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 7

    Iesu Imoi Ekina Kakaui Aui (Mako1:1620;Luka5:111;Ioane1:4142)

    18 Iesu kina agaogai Kalilea auga foegai epea alogai, au aaga akina aunii eisai. Egaina aui auga Saimon Peto keoma auga, ke akina Andru aunii. Isa egaina augai fei keogeoge kai eisai gome isa inoino aui. 19Ega aisama Iesu isa epainii einaka, Omai muniuai amopea. Ke lau oi papiau ipaoai aumi alapamiaimi, eoma. 20Peto Andru aunii Iesu ega eifa oma aina kelogonia aisama, fiakoa mo ei fei, ke amu maoai kepuaafunii Iesu muninai kelao.

    21Ke egae ekailai elao au ioina agao akina aunii eisai. Isa aunii auga Sebedi gauga James akina Ioane aunii. Ke isa amai Sebedi fou gaagai keagu fei kekapaii kegaogei keomaoma kai eisai eifanii. 22 Ega aisama isa fiakoa mo ei gaaga ke amai fou kepuaafunii Iesu muninai kepea.

    Iesu Kalilea Agogai Einogo (Luka6:1719)

    23 Egaina afegai Iesu Kalilea ago fofouga alogai epea, Iudea papiaui ei laafou afuiai ekoko epamalele, ke iifa faunina Deo ega agofaa fouga einogoaina. Egaina alogai papiau isafa ioii ioii keafii aui kemai maoai epafeloi. 24Iesu fouga epea efoufaa Siria ago papiaui maoai kelogo. Ega puo papiau isafa ioii ioii keafia papiaui kemaiseinii isa eegai epafeloi. Isafa egaina aui kiekie akaikiai keafii aui, tiapolo aloiai keagu aui, isafai epakauainii faagai efaii aui, ke faagai kemae aui. 25Iesu ega koa ekapaisa puo, papiau laafou akaikiagai isa muninai kepea. Egaina papiaui isa Kalilea agogai kemai, isa Taoni Ouaga keoma taoninai kemai, isa Ierusaleme taoninai kemai, isa Iudea agogai kemai, ke isa Jordan agapuge eegai keagu aui isafa kemai.

    Kaisau Deo Eegai Kapa Feloi Keafii Aui Foui (Luka6:2026)

    5 1Ke Iesu papiau mao laafouai eisai aisama, elao iku agaogai eagaukae mapegai eagukipo. Ke ega imoi aui kemai isa eegai. 2 Egae kai epamalelenii einaka: 3 Lalauiai keulalu aui Deo eegai kapa feloi keafii,

    gome Deo ega agofaa isa apui. 4 Ke keapepe aui Deo eegai kapa feloi keafii,

    gome Deo isa agepaamei. 5 Ke ifoi kepaakei eelei kepamiai aui Deo eegai kapa feloi keafii,

    gome Deo aagoa isa apui agepamia. 6 Ke alo opai laoi maii inaekimuga ke aisokupuga kepaaua aui Deo

    eegai kapa feloi keafii,

    Mateo4 , 5

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 8

    gome Deo isa aloi agepapogua. 7 Ke papiau guai keania aui Deo eegai kapa feloi keafii,

    gome Deo isa guai ageania. 8 Ke aloi elolofa aui Deo eegai kapa feloi keafii,

    gome isa Deo akeisa. 9 Ke gagao kekapa aui Deo eegai kapa feloi keafii,

    gome isa akeifanii Deo gauga akeomai. 10 Ke alo opai laoi maii kekapai kainai keafi apalanii aui Deo eegai

    kapa feloi keafii,gome Deo ega agofaa isa apui.

    11Ke lau puouai papiau oi akeifa apala penimi, akeafi apalanimi, ke pifogeai akepaagu fofoumi iifa apalai ioii ioii maoai eemiai akeifanii aumi, Deo eegai kapa feloi oafii aumi. 12 Ke foalogama alomi fegama alogaina, gome afa felo ufai ekae auga akaikia ipauma. Ufainagai oi alomai koa kai isa profeta isafa ega keafi apala omai.

    Kikimalu Ke Eaea Fou Foui (Mako9:50;Luka14:3435)

    13 Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi auga aagoa kikimaluga koa iopomi. Kai kikimalu mekiaga agefua koa aisama, ala akeoma agemekia pugu? Isa ega mekia efua kainai akeafia kapa agao felo akekapa afaekaina. Kai akeafia akepuake papiau laagai akepea akegafamua.

    14Ke oi auga iina agofaa eaea koa iopomi. Taoni agao iku eelegai kepaapa auga akepaiofake afaekaina koa iopoga, oi isafa agoiofake afaekaina. 15Ke papiau lanepa akepaafiaua aisama, liti papagai afakeogeunia. Kai lanepa kepapaafa afugai akepaafa, ega koa eai keagu papiaui maoai eaea agepenii. 16 Ega koa iopoga, oi isafa laomai feloi fokapai emi eaea papiau laaiai fopagefaua, ega koa papiau oi emi laomai feloi fekeisai Amami ufai eague auga fekeifagaina.

    Deo Ega Iifa Maoai Kapa Akaikiai Ipaumai17Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi foloopolaga lau Deo ega iifa Moses

    epenia auga, ke Profeta kapaina keifania auga isafa laai mapamiai laoma puo lamai folooma. Laai. Lau lamai auga egaina iifai laai fapamiai puo alamai kai koai mo fapamiai laoma puo lamai. 18 Iifa gome maamiai laifania. Aagoa ufa fou laai akemia kai, egaina iifai alogai malele eele mo, o peni kuagai afaagamo mo kepaau opogaina auga afuga agaomo mo ganinagai laai afaemia agelao egaina iifai maoai koai mo akemia. 19Ega puo kaisau iina iifaga kapula eele ipauma agaomo mo ageaupea, ke papiau isafa agepamalelenii, isa ekapa koa akekapa auga Deo ega agofaai akeifaga au eele akeoma. Kai kaisau iina iifai kaiiai mo agepea ke pamalelei papiau agepamalelenii auga,

    Mateo5

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 9

    Deo ega agofaai akeifaga au akaikia akeoma. 20Gome lau lapainimi, oi alomi opaina Faliseo aui ke pamalele aui fou ei alo opai afaekaegaina koa aisama, Deo ega agofaai afolokoko paisa.

    Guakupu Fouga21Ke Iesu eifa pugu einaka, Ufainagai Moses ega iifa kainai, papiau

    kepainii iina keoma auga ao ologonia. Kai agao foloaupugua. Ke kaisau aufalao agao ageaupugua auga ega apala afa kansolo aui eeiai ageafia, keoma. 22 Kai lau lapainimi. Kaisau ifo aaga akina eegai gua ekupu auga ega laomai apala afa Deo eegai ageafia. Ke kaisau aaga akina mo agepaina amaama auga ageoma auga kansolo aui agoiai iifa agepakaisa. Ke kaisau aaga akina agepaina Oi kafoo aumu ageoma auga ipeli logai agekoko ageaga.

    2324Ega puo oi Deo amu kepaa penia afugai kapa agao Deo mopaa penia loomaoma kai aamu akimu agao oi eemuai gua ekupu auga aloopolaga koa aisama, pipeni amuga egaina afuga akegai fopuaafuga feka. Egae kai folao aamu akimu eegai oi emu apala feagegeai kakaua fou fogagao kai fomai pugu emu pipeni Deo fopaa penia.

    25Ke aufalao agao oi iifa ipakainai agepaapaukaiso aisama, fiakoa mo egaina papiauga aunimi kapa egaina oko fopakaisa. Ke iifa ipakaina auga eega alolao koa kai keagai ega koa fokapa. Laai koa aisama, isa ageafio au oi emu laomai afa fepenio auga imagai agepauiso. Ke isa oi tipula afuga eima auga imagai agepauiso, ke tipula afuga eima auga oi tipula afugai ageafo kokoiso. 26 Iifa gome maamiai laifania. Oi afolopealai laai agelao emi moni fua eemiai ekae auga agopafua afeaina.

    Papiau Fou Akeamage Kai Fou Kefeu Auga Fouga27Iesu eifa pugu einaka, Ufainagai Moses ega iifa kainai papiau iina

    keifa oma ao ologonia. Aufalao agao fou aloamage auga fou folofeu, keoma. 28 Kai lau oi lapainimi. Kaisau ifiao o papie eisa emaaga auga, papie fou kefeu koa laoga maina apala gua alogai ekapaisa efua. 29Oi maami kaina epaafimi laomai apala okapa koa aisama, amoiulaisa amopuake. Oi faagami agao fegea kai Deo ega agofaai fokoko auga felo. Kai faagami fofouga mo ipeliai agoake auga apala ipauma. 30Ke oi imami kaina epaafimi laomai apala okapa koa aisama, fofoua fopuake. Oi faagami agao fegea kai Deo ega agofaai fokoko auga felo. Kai faagami fofouga mo ipeliai agoake auga apala ipauma.

    Amage Papiaui Akafai Kepaakei Auga Fouga (Mateo19:9;Mako10:1112;Luka16:18)

    31Ke Iesu eifa pugu einaka, Moses ega iifa kainai iina keifa oma auga isafa ao ologonia. Au agao akafa agepaake auga, isa akafa epaake

    Mateo5

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 10

    auga pepa fekapa fepenia, keoma. 32 Kai lau lapainimi. Kaisau akafa fou keamage ke akafa egaina aufalao agao fou afakefeu mo ganinagai agepaake auga, isa akafa au ioina agao fou kefeu auga laoga maina isa epagama. Ke kaisau ipaake papiega ageakafania auga, isa papie ioina agao fou fakefeu auga iifaga eaupea.

    Pakoa Ninianina Auga Fouga33 Ke Iesu eifa pugu einaka, Ufainagai Moses ega iifa kainai papiau

    iina kepaini omai auga isafa ao ologonia. Oi emi pakoa ninianina okapaisa auga laagai foloaopagai. Kai Lopia eegai emi pakoa ninianina egaina okapaisa auga kainai fopea, keoma. 34Kai lau lapainimi. Oi pakoa ninianina agaomo mo ganinagai folokapa. Oi ufa akagai isafa pakoa ninianina folokapa. Gome ufa auga Deo ega aguagu afuga. 35Ke oi aagoa akagai isafa pakoa ninianina folokapa. Gome aagoa auga Deo ife ipaapauga afuga. Ke oi Ierusaleme taonina isafa akagai pakoa ninianina folokapa. Gome Ierusaleme taonina auga Kin akaikia Auga ega taoni. 36 Ke oi ifomi kaniamiai pakoa ninianina folokapa. Gome oi ifomi kaniamiai fufumi agaomo ganinagai keloga o umuga agopamia afaekaina. 37Kai aufa kina koa mo foifania, ke kapaina agokapa auga E mo fooma, ke afolokapa auga, Laai mo fooma. Ke muniai kapaina agoifania auga tiapolo eegai emai.

    Papiau Ei Laomai Afa Isogemue Auga Fouga (Luka6:2930)

    38 Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi Moses ega iifa kainai papiau iina keifa oma auga ao ologonia. Aufalao agao au agao maaga agepalifua koa aisama, papiau egaina isafa isa ima afa feoge iopoga mo faagagai fekapa. Ke aufalao agao au agao nie agepalifua koa aisama, papiau egaina isafa isa ima afa feoge iopoga mo faagagai fekapa, keoma. 39Kai lau lapainimi. Papiau apala agao oi eemuai apala afekapa koa aisama, ima afa folooge. Ke aufalao agao meemu kaina afepoa koa aisama, apie foailao meemu lafanina kaina isafa fepoa. 40Ke aufalao agao iifa ipakainai gapaapaukaiso kai emu tiapu iiuka gaafia ageoma koa aisama, afemu tiapuga isafa feafia. 41Ke aufalao agao agepaafio fou 2 kilomita amopea ageoma koa aisama, fou 4 kilomita fopea. 42 Ke kaisau kapaina agegoinimi auga fopenia, ke kaisau eemiai kapa agao gaafia kai muniai fepenimueimi ageoma auga folomuniapua, kapaina gaafia eoma auga fopenia.

    Alomi Koagai Emi Ou Aui Anii Foani Auga Fouga (Luka6:2728,3236)

    43 Ke Iesu eifa pugu einaka, Moses ega iifa kainai papiau iina keifa oma auga ao ologonia. Alomi koagai emi ea ipafe aui anii foani.

    Mateo5

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 11

    Kai emi ou aui auga alomi koagai anii foloani, keoma. 44Kai lau lapainimi. Alomi koagai emi ou aui anii foani, ke keafi apalanimi aui fauiai fomegamega. 45Ega koa Amami ufai eague auga gauga agomia agekaina. Gome Deo kina epaaga papiau feloi ke apalai ma ganinagai maoai laaiai egefaopu. Ke imu epaaua alo opai ke alo opai laai aui isafa epenii. 46 Ega kainai oi papiau animi keani aui mo anii agoani koa aisama, Deo eegai egaina laoga mainai afa felo agoafia ma? Ke tax isafina aui isafa laomai apala ikapa aui mo ganinagai ega koa akekapa ma? 47Ke oi aami akimi mo agopamegonii koa aisama, oi kapaina okapa auga papiau isai kapaina kekapa auga faagagai okaegainii ma? Oi kapa agao alokapa isa alokaegainii. Gome Deo akelogonia papiaui isafa ega koa kekapa. 48 Ega puo oi Amami ufai eague auga alo opai laoi maii alo epogu koa iopoga, oi isafa Isa koa iopoga fomia alo opai laoi maii alomi fepogu.

    Pipeni Ulalu Papiaui Fopenii Auga Fouga

    6 1Ke Iesu eifa pugu einaka, Foisa felo oi emi laomai feloi papiau kegaisa ooma puo papiau agoiai folokapa. Gome oi ega agokapa oma koa aisama, Amami ufai eague auga eegai afa felo afoloafia.

    2 Ega puo oi ulalu papiaui amu openii aisama pifoge aui kekapa koa iopoi folokapa. Isa auga papiau isa kegaisai au akaikiai kegapamiai keoma puo, laafou afuiai ke peapea afuiai papiau agoiai keapa ei laomai felo auga fii keipina aui kekapa koa iopoga kekapa. Iifa gome maamiai laifania. Isa ei laomai afa keafiia efua. 3 Kai oi ulalu papiaui amu agopenii aisama, imami kaina kapaina ekapa auga imami lafanina faelogo. 4Ega koa fokapa ogefakeai egaina laoga maina fokapa. Ega agokapa oma koa aisama, Amami laomai ogefakeai okapa eisa auga afa felo agepenimi.

    Megamega Fouga (Luka11:24)

    5Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi agomegamega aisama pifoge aui kemegamega koa iopoga folomegamega. Gome pifoge aui kegamegamega keoma aisama, papiau isa fekeisai auga anina keani alogaina puo laafou afuiai, ke keaga kiuiai keapa kemegamega. Iifa gome maamiai laifania. Isa ei laomai afa keafiia efua. 6Kai oi agomegamega aisama, folao emi ea alogai oi mo ologo afugai fokoko paafi fokupuga kai, Amami eaguega kai aloisaisa auga fomegamega penia. Ega agokapa oma koa aisama, Amami ogefakeai kapaina okapa eisa auga afa felo agepenimi. 7Ke oi agomegamega aisama, Deo akelogonia aui niniani anii laai mao keifanii aui koa folomia. Gome isa kepamia niniani mao keifanii puogai Deo ainai agelogo keoma. 8Ega puo oi auga isa kekapa koa folokapa. Gome oi Amami kapaina agogoina auga alogoina koa kai elogo efua.

    Mateo5 , 6

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 12

    e 6:13 Papiau isai 13 fuagai iina iifaga kepapua: Gome isapu maoai, eaea akaikia maoai, ke agofaa maoai oi apumu aoniamo. Amen.

    9Ega puo oi iina fomegamega oma:Amamai ufai loague aumu, Akamu galolofa aoma.

    10 Ke emu agofaa gamai.Oi emu logoai kapaina anina loani ufai kekapa auga iopoga mo

    aagoai isafa gaikapa. 11 Aufa kina foamaga pau mopenimai. 12 Ke lai papiau ei apala aagegeainii koa iopoga,

    Oi isafa lai emai apala moagegeainii. 13 Ke mopapeaimai iopo apalai aloiai falakoko,

    ke tiapolo apala auga eegai mopapealaimai.e14Oi papiau ei apala foagegeainii, gome oi papiau eemiai apala kekapa aui ei apala agoagegeainii koa aisama, Amami ufai eague auga isafa, oi emi apala ageagegeainii. 15Kai oi papiau ei apala afoloagegeainii koa aisama, Amami ufai eague auga isafa, oi emi apala afaeagegeainii.

    Ani Gopegope Fouga16Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi agoani gopegope aisama, pifoge aui kekapa

    koa iopoga folokapa alomi faemafu. Gome isa keani gopegope aisama, papiau isa keani gopegope auga fekeisa keoma puo, iisai keafi lilifua. Iifa gome maamiai laifania, isa ei laomai afa keafiia efua. 17Kai oi agoani gopegope aisama, maami foikua ke oili kaniamiai fooge. 18Ega koa oi oani gopegope auga papiau folopakinai kai, oi Amami eaguega kai aloisaisa auga mo fopakina. Ke oi Amami kapaina ogefakeai okapa eisa auga afa felo agepenimi.

    Ufa Amuiai Fopaamuamu Auga Fouga (Luka12:3334)

    19Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi ifomi faumiai inae aagoa amuiai folopaamuamu. Gome aagoa amui auga moamoa ke mokemoke ageafii akelifu. Ke painao aui isafa oi emi ea akeaupea egaina amui akepainaonii. 20Ega puo inae aagoa amuiai folopaamuamu kai, oi ifomi faumiai ufa amuiai fopaamuamu. Gome amu ufai kekae aui moamoa ke mokemoke afaeafii afakelifu. Ke painao aui isafa ea afakeaupea afakepainaonii. 21Lau ega laifa oma, gome oi alomiai afu kapagai opaamuamu afugai, guami fofouga isafa egae ooge.

    Maami Auga Imaaumi Fofouga Ega Eaea (Luka11:3436)

    22 Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi maami auga imaaumi fofouga ega eaea. Ega puo oi maami felo koa aisama, imaaumi fofouga eaea agepogu. 23 Kai

    Mateo6

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 13

    oi maami apala ipauma koa aisama, imaaumi fofouga umina agepogu. Ega puo oi alomiai eaea egaina auga umina koa aisama, umina egaina oi imaaumi fofouga agepalifu afeaina.

    Moni Foloopopoaina Kai Deo Fopakoania (Luka16:13;12:2234)

    24Ke Iesu eifa pugu einaka, Kai agao lopia aunii ei kalaafi agemia afaekaina. Isa alo koagai agao anina afaeani, ke agao alo koagai anina ageani, o isa alo koagai agao ega iifa kainai agepea kai, agao auga alo koagai ega iifa kainai afaepea. Ega koa iopoga mo, Deo ke moni fou ei pinauga agokapa agaonia mo afaekaina.

    25Ega puo iifa gome maamiai laifania, oi emi agu opopo folopaaua. Egaina auga kapaina agoania, o agoinu auga opopo folopaaua. Ke imaaumi isafa opopo folopaaua. Egaina auga kapaina agoiiuka auga opopo folopaaua. Oi emi agu auga kapa akaikia foama aekaegaina ma? Ke imaaumi auga kapa akaikia ipauma, tiapu aekaegaina ma? Koa ipauma. Oi emi agu ke imaaumi fou kapa akaikiai ipaumai. 26Maami galao ufa ineii amoisai. Isa kapa agao akefauga, o foama agao foama isoge eagai akeoamenia aeka. Ega mo ganinagai oi Amami ufai eague auga isa epaanianii. Oi auga kapa akaikiami ufa ineii alokaegainii ma? 27Oi epomiai kaisau opopoai kina maaga agaomo koa ega aguagu laagai eogeaua ifo ega agu epo epamaefania? Kai agao laai.

    28Ega puo kapa puo oi tiapu kapa agoiiuka auga opopo opaaua? Maami galao ago alo kaikaii ala keuki oma auga amoisai. Isa akepinauga ke kapa agao fekeiuka auga pinaugaga agao akekapa. 29Kai lapainimi, Solomon epaamuamu alogai mo ganinagai, ega tiapu agaomo mo ganinagai kaikai egaina ei felo aekaegaina. 30Deo ago alo mukimukii pau kekae kai fafoko akemae, loai akeafoaui mo ganinagai, kaikaii tiapu felo ipauma koa epenii keiiukai, iisai felo ipauma emia. Ega koa aisama, oi Deo maagai kapa akaikiami ipaumami puo, oi tiapu mao afaepenimi afoloiukai ma? Oi pakoa eele aumi! Iifa gome Isa oi tiapu mao agepenimi agoiiukai. 31Ega puo foloopopo foloifa, Kapaina agaania?, o Kapaina againu? o Kapaina agaiiuka? folooma. 32Gome Deo akelogonia papiaui auga egaina kapai mo opopoi kepaaui, ke muniiai kepiau. Kai oi Amami ufai eague auga egaina kapai maoai anii oani auga elogo efua. 33Ega puo Deo ega agofaa, ke ega alo opai laoi maii fokapu kakaui. Egae kai egaina kapai maoai anii oani aui isafa egaina fou laagai ageogeaua. 34Ega puo oi fafoko opopo folopaaua. Gome fafoko kapaina agemia auga ifo opopo agepaaua. Aufa kina auga ifo ega opopo egome mo ekae.

    Papiau Ei Apala O Ei Felo Auga Alomiai Foloopolaga (Luka6:3738,4142)

    7 1Ke Iesu eifa pugu einaka, Aufalao agao kapa agao ekapaisa auga oi alomiai isa felo o apala ekapaisa folooma. Laai koa aisama, oi kapa agao

    Mateo6 , 7

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 14

    alokapa aisama, aufalao agao isafa alogai oi felo o apala lokapaisa ageoma. 2Gome felo o apala alomiai agoopolaga agoifania aisama, Deo isafa oi eemiai ega koa agekapa. Ke aufalao agao ega laomai felo o apala afa ala openi oma auga iopoga mo, Deo oi afa ega agepenimi omaimi.

    3Kapa puo oi aami akimi maaiai au keilina aeapuga eele ekae auga oisa kai, oi ifomi maamiai au uufa akaikia ekae auga gefa aloauga? 4Oi aufa kina maamiai au uufa ekaega maami ekaisapua kai, ala koa aami akimi opainii oinaka, Aau o akiu, maamuai amaama eele maafilaisa ooma? 5Pifoge aumi! Foufai ifomi maamiai au uufa ekae auga foafilaisa kai, maami ofakaegai aami akimi maaiai iili aeapuga ekae auga agoafilaisa agekaina.

    6 Ke Deo maagai kapaina elolofa ooma ooge mee auga, oafia amue folopenii. Ke kapa agao afa akaikiagai oafa auga oafia uma folopiu penii. Kai ega agokapa oma koa aisama, uma kapa felo egaina auga ifeiai akegafamua kai, akeafoaipini oi eemi akefai akeiiokaimi, eoma.

    Deo Fagoina Fakapuga Ke Ega Paafi Fainipa Auga Fouga (Luka11:913)

    7Ke Iesu eifa pugu einaka, Fopinoi ke agoafia. Fokapuga ke agokapulaisa. Ke paafi foinipa ke paafi ageagalai. 8 Gome kaisau epinoi auga kapaina egoina auga eafia. Ke kaisau kapa agao ekapuga aepakipo auga ekapulaisa. Ke kaisau paafi einipa auga paafi eagalai.

    9Ke oi epomiai kaisau auga gauga isa agegoina palafa ageoma aisama, kepo agepenia? 10Ke kaisau gauga isa agegoina maa ageoma aisama, kaapa agepenia? 11Oi laomai apala ikapa aumi mo ganinagai, pipeni felo gaumi ipenii ologo. Kai oi Amami ufai eague auga felo ipauma puo, kaisau Isa egoina auga pipeni feloi mao mo agepenia papiau agekaegainii. 12Ega puo kapa maoai agokapai alogai, papiau oi eemiai kapaina fekekapa ooma auga mo isa eeiai fokapa. Gome Moses ega iifa ke profeta maoai ei iifa maoai ega fokapa oma keoma kepapua ekae.

    Ufa Falao Keagaga (Luka13:24)

    13 Ke Iesu eifa pugu einaka, Oi auga paafi ake eelegai fokoko. Gome keaga ake akaikia auga elao afu apala ipauma papiau epalifui afugai epealai. Ke egaina afuga paafina ake akaikia. Ega puo papiau mao egaina paafinai kekoko. 14Kai keaga elao papiau agu pagai maunina keafia afugai epealai auga ake eele, ke paafina isafa ake eele. Ega puo papiau isai mo egaina paafinai kekoko.

    Au Puaga Iisagai Agologo (Luka6:4344)

    15 Ke Iesu eifa pugu einaka, Profeta pifogei eemi kefai aui foisa feloi. Isa faagai afe auga sipi koa iopoga kai aloi auga, ago alo amuei aii

    Mateo7

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 15

    koa iopoi. 16 Ke isa papiau kapai aui ei laomaisai agoisai agologo. Ke papiau ini gufugai aupua puaga akeafia agekaina ma? Ke ini gufugai au aka fik keoma auga isafa puaga akeafia agekaina ma? Laai afaekaina! 17Ega koa iopoga, au felo auga puaga felo eoge kai, au apala auga puaga apala eoge. 18 Ke au felo auga anina apala afaeoge, ke au apala auga anina felo afaeoge. 19Au kapai anii felo afakeoge aui akeagai loai akeafoaui. 20Ega puo profeta pifogei aui, au puagai aisa alogo koa iopoga, isa isafa ei laomaisai isa kaisau auga agoisai agologo.

    Lau Oi Alalogologonimi (Luka13:2527)

    21Ke Iesu eifa pugu einaka, Papiau lau, Lopia, Lopia, keomaisau aui maoai mo ufai Deo ega agofaai afakekoko. Kai kaisau lau Amau ega logoai kapa maoai ekapa auga mo egaina agofaagai agekoko. 22 Egaina kina mao lau akepainiau, Lopia, Lopia, lai oi akamuai profeta koa iopoga emu iifa papiau maaiai aifafoua, ke oi akamuai tiapolo papiau aloiai keagu aui apapealaii, ke oi akamuai mirakulo mao akapaii, akeoma. 23 Ega aisama lau isa maaiai alaifa gomeisa mo alainaka, Lau oi egae alalogonimi mo emai pau. Oi Deo ega iifa kaiiai alopeapea aumi eeuai amokailai, alaoma.

    Ea Ipaapa Aui Aunii (Luka6:4749)

    24Ke Iesu eifa pugu einaka, Ega puo papiau maoai lau eu iifa ao kelogo ke kekapa aui auga, ikifa auga fopa laagai ea epaapa auga koa iopoi. 25 Au egaina ega ea uuuga fopai efaunia kai ea epaapa. Ega puo imu eau, ke kou elai, ke ameku epua ega ea epuaisa mo ganinagai aepoi. 26 Kai papiau maoai lau eu iifa ao kelogo kai kaiiai akepea aui auga, kafoo auga ega ea figuai epaapa auga koa iopoi. 27Ega puo imu eau, ke kou elai ea eauniia, ke ameku epua ea epuaisa aisama, epoi eauoka ao akaikia ipauma emia.

    28 Iesu egaina kapai maoai epamalele efua aisama, egae kelaafou aui maoai isa ega pamalele eegai keopofua ke kekauai alogaina. 29Gome isa Moses ega iifa pamalelega aui koa aepamalele kai, Deo ega isapu eafia auga koa epamalele.

    Iesu Molumolu Isafaga Auga Epafelo (Mako1:4045;Luka5:1216)

    8 1Iesu iku mapegai eapa epamalele efua eake emai aisama, papiau laafou akaikiagai isa muninai kepea. 2 Egaina alogai au molumolu isafaga eafia auga emai Iesu agogai eanifeu kai eifa einaka, Lopia, oi lau mopafeloisau alooma koa aisama, alopafeloisau agekaina, eoma.

    Mateo7 , 8

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 16

    3 Ega aisama Iesu ima ekalaisa elao au faagagai eafiau kai eifa einaka, Lau lalogo oi mapafeloiso laoma puo, felomu momia, eoma. Ke fiakoa mo au faaga felo emia. 4Ega aisama Iesu isa epainia einaka, Foisa oi faagamuai kapaina emia auga kai agao maagai foloifania. Kai opainai folao sakedote eeiai faagamu fopakinai. Ke isa oi faagamu felo emia auga fekeisa, papiau fekepakinai. Ke faagamu felo emia laoga maina Moses ega iifai eifa kapula penio auga kainai, amu Deo fopaa penia, eoma.

    Iesu Roma Ifani Lopiaga Ega Kalaafi Epafelo (Luka7:110;Ioane4:4354)

    5Egaina afegai Iesu elao Kapenaum taoninai ekoko aisama, Roma ifani aui 100 eimai lopiaga emai isa eegai egoinia gapalagaina eoma. 6 Ke eifa einaka, Lopia, lau eu kalaafi faaga fofouga emae paguai ekae ekiekie alogaina, eoma.

    7Ega aisama Iesu einaka, Lau alafai alapafelo, eoma.8 Kai ifani lopiaga iifa epamue einaka, Lopia, lau au eeleu puo, oi

    fomai lau eu eai fokoko auga afaekaina. Foloafipugu eu ea folomai kai, moifa mo eu kalaafi felo gamia. 9Gome lau ifou isafa eu lopia akaikiai papaiai lapinauga, ke eu ifani aui isafa papauai kepinauga. Lau iina aui agao lapaina, Molao laoma aisama, elao. Ke agao lapaina, Momai, laoma aisama, emai. Ke eu kalaafi lapaina, iina mokapa, laoma aisama, ekapa, eoma.

    10Ke Iesu ifani lopiaga ega eniniani oma aina elogonia aisama, ekauai alogaina, ke eafoaipini papiau isa muninai kepea aui epainii einaka, Iifa gome maamiai laifania. Israel papiaui epoiai kai agao iina epakoa omaisau auga alaisa koa. 11Lapainimi, kina fuagai papiau mao kina eagaukae afuga kaina, ke kina eake afuga kainai akemai Abraham, Aisak, ke Iakobo fou Deo ega agofaai, miamia akaikiagai afui akeafia akeagu. 12 Kai Israel papiaui Deo ega agofaa papiaui auga, afegai uminagai akepiulaii, egae akeapepe niei akeapalolia, eoma.

    13 Ke Iesu eniniani afegai, ifani lopiaga epainia einaka, Molao! Oi lopakoania koa iopoga mo ageikapa, eoma. Ke ifani lopiaga ega kalaafi egaina kina maagai mo felo emia.

    Iesu Papiau Mao Epafeloi Pugu (Mako1:2934;Luka4:3841)

    14Egaina afegai Iesu ke ega imoi fou kelao Peto ega eai ekoko. Egae Peto gafa papiega auama isafa eafiia petiai eka eisa. 15Ke Iesu papie ima eafi opogaina aisama, auama isafaga isa epuaafuga. Ke euegekae foama egakunia epeniii keaniia.

    16 Ke epagapigapi aisama, papiau mao tiapolo aloiai keagu aui kemaiseinii Iesu eegai. Ke isa eifa mo tiapolo kepealai, ke isafa papiaui

    Mateo8

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 17

    maoai epafeloi. 17Iesu ega koa ekapaisa auga, Deo ega iifa pukagai profeta Aisaea iina eifa oma auga pau koa mo emia:

    Isa ia aa apoke laoi maii maoai eafiaui apuga epamia,ke aa isafa epuaii. Aisaea53:4

    Iesu Muninai Kepea Auga Maiafa (Luka9:5762)

    18 Egaina afegai papiau mao alogaina kemai Iesu keapa lofe. Ega puo ega imoi eifa kapula penii, gaaga agao kegaisa gaaguka gapagai au apie galao eoma. 19Egaina alogai Moses ega iifa pamalelega auga agao emai Iesu epainia einaka, Pamalele aumu, oi ala folao mo ganinagai, munimuai alafai paisa, eoma.

    20Ega aisama Iesu einaka, Ago alo amuei ei feu afuga apu inegai ekae, ke ufa ineii isafa niii ekae. Kai Papiau Aumauni Gauga auga, kania feogeaua felaagai afuga agao laai, eoma.

    21Ke Iesu ega imoi agao Iesu epainia einaka, Lopia, mologoainiau malao amau mafufu kakaua kai alamai munimuai alapea, eoma.

    22 Kai Iesu isa epainia einaka, Lalaui emae aui ifoi ei mae kegafufuga. Kai oi auga mai muniuai mopea, eoma.

    Iesu Lanina Epaapakipo (Mako4:3541;Luka8:2225)

    23 Iesu egaina eifania afegai, gaagai eaguka ke ega imoi isafa gaagai keaguka. 24Ke kelao alogai, fiakoa mo lanina akaikia ipauma emai egaina auga mo epea oma. Ega puo goiso emai gaaga laagai eafo pagainia. Kai egaina alogai Iesu eka efeu. 25Ega puo Iesu ega imoi kelao kepagonia kai kepainia keinaka, Lopia, kaniaa moagamauga! Ia agakogo! keoma.

    26 Ke Iesu isa epainii einaka, Oi pakoa eele ipauma aumi. Kapa puo oi ega omanii oma? eoma. Egae kai euegekae ameku au fou efinaii, ke kapa maoai keolo.

    27Au maoai egaina gaagagai keaguka aui ega koa emia keisa aisama, kekauai alogaina keopofua ke kepaani keinaka, Iina au kapa? Isa ameku, au mo ganinagai aina keafia, keoma.

    Kerasene Agogai Iesu Au Aunii Aloiai Tiapolo Keagu Aui Epafeloi (Mako5:120;Luka8:2639)

    28 Egaina afegai kelao apiegai Kadara papiaui keagu agogai keofau keagaukae keagai kepea. Ega aisama au aunii aloiai tiapolo keagu aui laai kemai Iesu fou kepiaogai. Isa keeefa alogaina puo kai agao ega mo aepeapea oma. 29Isa Iesu keisa aisama, tiapolo isa aloiai keagu aui keagaga keinaka, Deo Gauga aumu, kapaina lai eemaisai anina loani?

    Mateo8

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 18

    Oi emu kina aekaina koa kai lomai lai mopakiekie alogainimai ma looma? keoma.

    30Egaina alogai afaagamo aakai koa iopoga auga, uma maopai kelaafou keapa keanimai. 31Ega puo tiapolo Iesu kegoinia keinaka, Oi lai alopapealaimai koa aisama, foulaimai falao uma egaina maopai kelaafou keapae aui aloiai fakoko, keoma.

    32 Ke Iesu isa elogoainii ke epainii einaka, Amolao, eoma. Ega puo tiapolo egaina aui aunii aloiai kepealai kelao uma aloiai kekoko. Ke uma kekauai laafouai poupouai kepiau keake kelao auai kekogo kemae. 33 Ke egae keapa uma keimai aui kepiau kelao taoniai kapaina kemia aui maoai keifafoui. Ke au aloiai tiapolo keagu aui isafa, faagaiai kapaina emia auga papiau maaiai keifafoua. 34Ega aisama taoni papiaui maoai kelao Iesu kegaisa keoma. Ke keisa aisama, kapaina ekapaisa auga maniina kepaaua puo kegoinia ei ago gapuaafuga keoma.

    Iesu Au Faaga Fofouga Emae Auga Epafelo (Mako2:112;Luka5:1726)

    9 1Ega puo Iesu gaagai eaguka pugu, egaina augai epagai emai ifo ega taoninai eofau. 2 Ega aisama au isai au agao faaga fofouga emae auga ileai eka kai kepuaisa Iesu eega kemaiseina. Ke Iesu egaina aui maoai, ke faaga fofouga emae auga isa agepafelo auga kepakoania eisa aisama, faaga fofouga emae auga epainia einaka, Gauagai, alomu gakapula, oi emu laomai apalai laagegeainii, eoma.

    3 Ega aisama Moses ega iifa pamalelega aui isa ifoi mo epoiai keifa keinaka, Deo mo papiau ei laomai apala ageagegeainii. Iina auga Deo eegai eifa apala! keoma.

    4Ke Iesu isa kapaina keopolaga auga elogo puo epainii einaka, Kapa puo oi alomiai opola apala mo oopolanii? 5Niniani aunii epoiai kapa auga mamea foifania ooma, Emu laomai apalai laagegeainii, o Moue mopea? Oi oopolaga lau egaina auga ega laomai apalai laagegeainii auga agoisa afaekaina ooma puo niniani mamea mo laifania ooma. 6Kai lau Papiau Aumauni Gauga au agofaai papiau ei laomai apalai faagegeainii isapuga laafiia auga agoisa, eoma. Egae kai Iesu au faaga fofouga emae auga epainia einaka, Lau lapainio, oi lofelo efua moue emu ile moafia emu ea molao, eoma. 7Ke au egaina euegekae ega ile eafiia ega ea elao. 8 Laafou papiaui iina koa emia keisa aisama kemanii alogaina. Ke Deo papiau isapu ega koa epeniii mirakulo kekapa auga au akaikia kepamia.

    Iesu Mateo Eifaga (Mako2:1317;Luka5:2732)

    9Egaina afegai Iesu ekailai elao alogai, tax isafina auga agao aka Mateo tax keogeoge afugai eagu epinauga eisa. Ega aisama Iesu isa

    Mateo8 , 9

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 19

    f 9:13 Hosea 6:6

    epainia einaka, Lau muniuai mopea, eoma. Ke Mateo eue Iesu muninai epea.

    10Egaina afegai Iesu Mateo ega eai fou gapigapi foamaga kegaania keoma alogai, tax keafia aui mao, ke tax keafia aui koa iopoi laomai apalai kekapai aui isafa mao kemai Iesu ke ega imoi fou keagu keaniani. 11Faliseo aui iina koa emia keisa aisama, anina akeani puo Iesu ega imoi kepaani penii keinaka, Kapa puo oi emi pamalele auga tax keafia aui, ke laomai apala kekapa aui fou keaniani? keoma.

    12 Iesu isa ei paani ao elogonia puo epainii einaka, Papiau akeisafa aui toketa anina akeani kai, keisafa aui mo toketa anina keani. 13 Ega koa iopoga, lau lamai auga papiau Deo maagai aloi opaina aui faifanii puo alamai. Kai Deo maagai laomai apalai kekapa aui faifanii, ei apala fekeumakalainii Deo fekeaipenia laoma puo lamai. Ega puo folao iina iifaga kapaina eifania auga fomaleleaina oko fokapulaisa: Lau guani anina laani kai, amu opaa peniau auga anii alaani.f

    Ani Gopegope Paanina (Mako2:1822;Luka5:3339)

    14Egaina alogai Ioane ega imoi kemai Iesu kepaani penia keinaka, Ala koa iopoga lai ke Faliseo aui fou aani gopegope kai, oi emu imoi fou auga aloani gopegope? keoma.

    15Ke Iesu iifa epamue einaka, Papiau amage mamaga auga ega miamia kemai aui, amage mamaga auga fou keaguega kai aloi emafu gouga akekapa agekaina ma? Laai, afaekaina! Kai kina agao agemai amage mamaga auga isa eeiai akeafiaua aisama, egae kai isa akeani gopegope, eoma.

    16 Ke Iesu isa maaiai eifa pugu einaka, Kai agao tiapu aina mamaga aeafia, afe tiapuga ufaina ine aekaiapua. Gome isa ega koa agekapa koa aisama, tiapu mamaga egaina, afe tiapuga ufaina ageiina, ke ine akaikia ipauma agemia. 17Ega koa iopoga, papiau fino mamaga afakeafia fino pute ufainagai afakepaefauka. Kai isa ega koa akekapa koa aisama, fino mamaga pute ufaina efugugu puo ageauiina. Ke fino agefaka ke pute isafa agelifu afeai. Laai, isa ega koa afakekapa kai, fino mamaga akeafia fino pute mamagai akeefauka, ega koa aunii kaiialao akeka felo.

    Ifiao Emae Auga Emaunimue Ke Ifamomogu Isafa Eafia Papiega Efelo (Mako5:2143;Luka8:4056)

    18 Iesu eniniani laolao kai, Iudea papiaui ei laafou afuga eima auga agao emai Iesu agogai eanifeu kai eifa einaka, Lau gau ifiaoga pau mo

    Mateo9

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 20

    emae. Kai mai alao faagagai imamu mo moogeaua kai, isa agemaunimue ageagu, eoma. 19Ega puo Iesu euegekae egaina auga, ke ifo ega imoi isafa fou kelao.

    20Egaina alogai papie agao inipo 12 alogai ifamomogu isafaga eafia auga emai Iesu afe tiapuga eafi opogaina. 21Gome isa ifo mo alogai einaka, Lau isa tiapuga mo alaafi opogaina koa aisama, felou alamia, eoma.

    22 Ega aisama papie egaina Iesu tiapuga eafi opogaina auga gamuga eoponia puo, eafoaipini papie eisa ke epainia einaka, Gau ifiaomu, folomanii. Oi emu pakoa epafeloiso, eoma. Ke egaina kina maagai mo papie felo emia.

    23Ke Iesu elao Iudea papiaui ei laafou afuga eima auga ega eai ekoko. Ke egae mae filikoga keipina aui, ke laafou akaikia aoao mao kekapaisa aui eisai. 24Ega aisama egaina papiaui epainii einaka, Oi amokani. Ifiao aemae kai efeu, eoma. Kai egaina papiaui ifiao emae auga kelogo puo, Iesu kepaaua keaalaina. 25Ke laafou papiaui maoai kepapealaii afegai aisama, Iesu ifo mo ekoko elao ifiao imagai eafi, ke ifiao emaunimue eue eagu. 26Iesu egaina ekapaisa auga fouga egaina ago fofouga epeaisa.

    Iesu Akeafu Ke Maakimii Aui Fou Epafeloi27Iesu ifiao epamaunimue afegai, ekailai elao alogai, maakimii aui

    aunii isa muninai kemai keagaga keinaka, Davide okogai lomai aumu, guamai moania! keoma.

    28 Ke Iesu elao ea agao alogai ekoko aisama, isa isafa kemai egaina eagai, ke Iesu isa epaani penii einaka, Oi lau egaina alakapa agekaina auga opakoania ma? eoma.

    Ke isa iifa kepamue keinaka, E Lopia lai apakoania, keoma.29Ega puo isa maai eafi opogaina kai, epainii einaka, Oi opakoania

    koa iopoga mo faagamiai gamia, eoma. 30Ke maai felo emia afu keisa. Egae kai epaini kapulanii einaka, Foisa, kai agao iina fouga faelogo, eoma. 31Kai isa kelao Iesu fouga ago fofouga alogai keifafoua.

    32 Ke Iesu eai ega imoi fou kepealai alogai, papiau isa au agao akeafu tiapolo alogai eagu puo, aeniniani auga isa eega kemaiseina. 33 Ke Iesu tiapolo epapealaisa aisama, akeafu auga egaina eina eniniani. Laafou papiaui maoai kapaina emia keisa aisama, kekauai keopofua ke keifa keinaka, Kapa iina koa agao Israel agogai emia alaisaisa, keoma.

    34Kai Faliseo aui auga Iesu eegai kepikupa puo keifa keinaka, Isa tiapolo ei lopia aka isapugai tiapolo epapealaii, keoma.

    Pinauga Aui Mao Laai35Egaina afegai Iesu taoni ke pagua maoai aloi epeaii Iudea papiaui

    ei laafou afuiai ekoko epamalele. Ke iifa faunina Deo ega agofaa

    Mateo9

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 21

    g 10:4 Iina aui auga, ei ikupu agao kekapaisa kin Herod fou kepipaini aui.

    fouga einogoaina. Egaina alogai papiau isafa apala keafia aui kemai eegai epafeloi. Ke isafa ioii ioii isafa kemai epafeloi. 36 Ke Iesu laafou papiaui eisai guai eani alogaina. Gome isa sipi koa iopoi kai iimai auga agao laai keafipugu, ke kai agao isa fepalagainii auga papiauga agao laai auga eisa. 37Ega aisama ega imoi epainii einaka, Iifa faunina ao fekelogo papiaui mao auga, laiti anina mao eoge efua iaina kina ekainia koa iopoga, papiau mao kefua keague kai pinauga aui mao laai. 38 Ega puo laiti iaina Lopiaga amogoina pinauga aui mao gaulaii, isa ega laiti afugai kegapinauga, eoma.

    Iesu Ega Imoi 12 Eulaii Kepinauga (Mako3:1319;6:716;Luka9:16)

    10 1Egaina afegai Iesu ega imoi 12 eifa kaigugui. Ke kekaigugu aisama, tiapolo maoai fekepapealaii, ke isafa apalai ke isafa ioii ioii keafii aui fekepafeloi isapuga epeniii.

    2 Iesu ega imoi 12 akai inamoe: Eufai auga Saimon, Peto keoma auga, ke akina Andru. Sebedi gauga James, ke akina Ioane. 3 Filip ke Batolomeo. Tomas ke Mateo tax eafia auga. James Alfeus gauga ke Tadius. 4Saimon, Silotg auga, ke Judas Iskariot Iesu eafaafalaina auga.

    5Iesu iina aui, aui 12 eulaii alogai epainii einaka, Oi Iudea papiaui laai aui epoiai folokoko, ke Samaria papiaui isafa ei taoni agaogai folokoko. 6 Kai Israel papiaui laomai apalai kekapai, sipi kegea koa iopoi aui eei folao. 7Ke agolao aisama, iina iifaga foinogonia, Deo ega agofaa emai kainagai fooma. 8 Ke isafa papiaui fopafeloi, mae aui fopamaunimuei, molumolu isafaga keafia aui faagai fopafelo, ke tiapolo papiau aloiai keagu aui fopapealaii. Isapu iina oafi aagenia mo koa iopoga, oi isafa fopipeni aage mo. 9Ke emi peleta paotina alogai gold, silifa, o moni agao folouka. 10Ke agolao alogai peagege aumi koa folokagakaga, fea agao foloafia, tiapu eo agao foloafia, kamata isafa eo agao foloafia, ke iini foloafia. Gome pinauga auga ega pinauga afa feafia paisa.

    11Ke taoni o pagua kapagai agokoko aisama, aufalao agao oi fou agoagu agekaina auga fokapuga foisa fou foagu. Ke egae mo foagu felao egaina afuga fopuaafuga. 12 Ke ea alogai agokoko aisama, egae papiau keagu aui fopakoainii. 13 Ke isa oi emi pamego akeafia aloi agegama aisama, emi gagao egaina eagai feka. Kai isa oi emi pamego afakeafia aloi afaegama koa aisama, emi gagao eemi femue femai pugu. 14Ke kai agao afakeifa kokoimi o ainami afakelogo koa aisama, ea egaina o taoni egaina agopuaafuga aisama, keumakalainimi auga gouga fokapa ifemi aeapuga foauopuaina. 15Iifa gome maamiai laifania. Muni Deo papiau

    Mateo9 , 10

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 22

    ei laomai felo, o apala afa agepenii aisama, taoni ke pagua egaina oi keumakalainimi aui afa apala ipauma agepenii. Ke afa apala egaina auga Sodom ke Komora fou papiaui ei laomai apala afa agepenii auga afa agekaegaina. 16 Ke amoisa, lau oi sipi koa iopomi laulaimi amue aii eei olao. Ega puo oi kaapa maaga egoa felo kai epea koa iopoga foikifa, ke koofi koa fomia kai agao faaga folopalifua, eoma.

    Akeafi Apalanimi Kina (Mako13:913;Luka12:27;21:1217)

    17Iesu ega imoi epainii pugu einaka, Oi papiau foisa feloi. Gome isa oi akeafimi kansolo imaiai akepaaumi, ke ei laafou afuiai akegapukimi. 18 Ke lau puouai papiau akeafimi akelaoainimi kafana, ke kin agoiai iifa agopakaisa. Ega koa egae lau fou isa maaiai, ke Iudea papiaui laai aui isafa maaiai agoifafoua. 19Kai oi akeafimi isa imaiai akepaaumi aisama, kapaina agoifania o niniani ala agoifa oma auga opopo folopaaua. Ega kinagai oi kapaina agoifania auga Deo agepenimi agoifania. 20Gome oi ifomi afoloniniani kai, Amami Deo ega Spiritu oi akemiai ageniniani.

    21Egaina kinai aloiai papiau ifoi aai akii akeafii papiau ioii imaiai akepaaui akemae. Ke ama ageoge gauga ageafia papiau ioii imaiai agepaaua. Ke imoi inai amai fou akeaipagai, ke inai amai akeafii akelaoainii papiau isa akeaupugui. 22 Ke lau akau puogai papiau maoai aloi koagai oi animi afakeani kai, kaisau agekapula lau agepakoaniau mo agelao fuagai auga kania ageisagamau. 23 Ke afu agaogai akeafi apalanimi aisama, fopiaukoko folao afu agaogai foagu. Iifa gome maamiai laifania. Oi Israel ago taonii maoai aloiai afolopea lau fou afoloifa afeaina koa kai, lau Papiau Aumauni Gauga au alamue alamai pugu.

    24Ke malele imoina, ega pamalele auga aekaegaina, ke pinauga auga, ega lopia aekaegaina. 25Kai malele imoina, ega pamalele auga koa iopoga agemia, ke pinauga auga ega lopia auga koa iopoga agemia agekaina koa aisama ekainia. Ega puo lau ea inagome au keifaniau Belsabul, tiapolo lopiaga keomaisau koa aisama, oi lau muniuai opea kainai famili agaomogai omai aumi, lau faagauai kekapa koa iopoga oi faagamiai akekapa kai, oi auga akepalifu alogainimi akeifanimi Belsabul akeoma afaefuafua.

    26 Ega puo oi egaina papiaui oisai folomanii. Gome kapaina ogefakeai kekae aui muni akepafokii. Ke kapaina eifania auga maoai agefoufaa papiau maoai akelogo. 27Ke kapaina uminagai maamiai laifania auga, kinai foifafoua, ke kapaina ainamiai laifa kekefa mo auga, ofaofai foapa foifafoua. 28 Ke kaisau oi imaaumi akeaupugua kai lalaumi afakeaupugua aui folomaniiainii. Kai kaisau oi lalaumi ke imaaumi fou ipeliai ageafolaii agolifu afeai auga fomaniiaina. 29Oi ologo iilo gua

    Mateo10

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 23

    penimaei auniiai keafaafalainii. Kai agaomo mo ganinagai afaeualai aage mo, Amaa Deo agelogo kai ageualai. 30Ke oi kaniamiai fufu mo ganinagai pika euki auga Amami Deo epaau afeaina elogo. 31Ega puo folomanii, gome oi afami auga iilo mao afai ekaegaina.

    32 Ke kaisau lau elogoniau auga papiau maaiai koa ageifania aisama, lau isafa ufai Amau Deo agogai, isa koa lalogonia alaoma. 33 Kai kaisau papiau agoiai lau agepuniaiainiau auga, lau isafa ufai Amau Deo agogai isa alapuniaiaina.

    34Ke oi foloopolaga lau lamai aagoai auga gagao lamaiseina folooma. Lau lamai auga gagao famaiseina puo alamai kai, ifani aifaga famaiseina laoma puo lamai. 35Gome lau lamai auga lau puouai iina agemia oma:

    Au agao ama aunii akelou akepipaini,ke ifiao ina aunii akelou akepipaini,

    ke papie gafa papiega fou akelou akepipaini. 36 Ega koa agemia,

    au agao ifo ega famili ipauma fou akeou. Mika7:637Kaisau ina ama anii ageani alogaina kai lau aniu afaeani alogaina

    auga, lau eu imoi agemia afaekaina. Ke kaisau gauga maguaega o papiega anina ageani alogaina kai lau aniu afaeani alogaina auga, lau eu imoi agemia afaekaina. 38 Ke kaisau ega koloti afaepua muniuai afaepea auga, lau eu imoi agemia afaekaina. 39Ke kaisau ifo kania gaagamauga eoma auga ega agu agepagea. Kai kaisau lau puouai ega agu agepagea auga, ega agu mamaga agekapulaisa.

    40Ke kaisau oi eifa kokoimi auga lau eifa kokoisau. Ke kaisau lau eifa kokoisau auga, lau eulaisau Auga eifa koko. 41Kaisau aufalao agao profeta puo eifa koko auga, profeta auga afa ala eafi oma koa iopoga, isa isafa afa ega koa ageafia. Ke kaisau aufalao agao alo opaina puo eifa koko auga, alo opai auga, afa ala eafi oma koa iopoga, isa isafa afa ega koa ageafia. 42 Ke kaisau papiau eele iina agao lau eu imoi kainai fei kekea kaputina agepenia ageinu auga, iifa koa maamiai laifania, isa afa kapa feafia auga

    11 laai afaemia, ageafia paisa, eoma. 1Iesu ega imoi 12 egaina iifai kapulai epeniii efua aisama, Kalilea ago taoniiai gapamalele ke gainogo eoma puo, egae ekailai elao.

    Iesu Ioane Baptista Ega Paani Afa Epamue (Luka7:1835)

    23 Ioane Baptista tipula eagai eaguega kai, Iesu kapaina ekapaisa auga fouga elogo aisama, ega imoi eulaii kelao Iesu kepaani penia keinaka, Au agao agemai keoma auga oi, o aufalao agao ioina ma faima? keoma

    4Ke Iesu isa epainii einaka, Omue olao kapaina ao ologo, ke oisa auga Ioane maagai foifania. 5Isa fopaina, maakimii aui afu keisa, melo aui kepea,

    Mateo10 , 11

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 24

    molumolu isafaga keafia aui faagai felo emia, ainai efua aui aoao kelogo, mae aui kemaunimue, ke iifa faunina ulalu papiaui maaiai iifafouga emia fooma. 6Ke kaisau lau fauai afaeualai auga, Deo eegai kapa feloi eafii auga.

    7Ke Ioane ega imoi kekailai kelao alogai, Iesu eina Ioane fouga laafou papiaui maaiai eifania einaka, Kapaina foisa ooma puo opealai ago maini olao? Ameku inipo epua auga amoisa ooma puo, olao ma? 8 Egaina laai koa aisama, kapaina foisa ooma puo, olao? Au afe tiapuga feloi eiiukai auga foisa ooma puo olao ma? Laai, kaisau tiapu feloi keiiukai aui, kin eaguagu eagai keague. 9Ega puo kapaina foisa ooma puo, olao egae? Profeta agao foisa ooma puo olao ma? E, iifa gome maamiai laifania, Ioane auga profeta kai, isa auga profeta maoai ekaegainii. 10Gome isa fouga Deo ega iifaga pukagai iina kepapua oma:

    Lau eu iifa ipapea augaoi agomuai alaulai kakaua,

    Isa oi emu keaga agepakaisa,keoma Malaki3:1

    11Iifa gome maamiai laifania, papiau aumauni maoai papie guaiai kemauni aui epoiai, kai agao aeagaukae Ioane Baptista ega akaikia aekaegaina. Ega mo ganinagai Deo ega agofaai au eele agao eague auga, Ioane Baptista ekaegaina. 12Ke Ioane Baptista Deo ega iifa eifafoua mo emai pau iina kina alogai lau iifa faunina Deo ega agofaa fouga papiau maaiai laifafoua. Ke papiau kefaii keuniaimoimo, Deo ega agofaai kegakoko keoma aui egaina afuga keafia. 13Gome Moses ega iifa, ke profeta maoai pau kapaina agemia auga keifafoua mo emai Ioane Baptista miagai. 14Ke oi Ioane opakoania koa aisama, isa auga Elaija agemai keoma auga egamoe emai. 15Kaisau aina ekae auga, aina gapaau felo ainau galogo.

    16Pau papiaui auga kapaina koa fou alaafiopoi agekaina? Isa auga imoi eelei afaafa afugai keagu imoi ioii isai kepainii iina keoma aui koa iopoi: 17 Lai oi faumiai filiko apaopuania kai, oi alogefa,

    ke lai apepe iifina aifinia kai, oi aloapepe.18 Gome Ioane Baptista emai eani gopegope foama aeania, ke fino

    aeinu aisama, isa keifa Ioane alogai tiapolo eaguega, keoma. 19Ke Papiau Aumauni Gauga emai eaniani ke fino einu aisama, isa keifa, Amoisa, isa eaniani mogemoge, einu alogaina, ke laomai apala kekapa aui, ke tax keafia aui isafa ekefaai emia, keoma. Kai aufalao agao ega laomaisai aisa, isa ikifa auga ma auga alogo.

    Taoni Kapa Papiaui Ei Laomai Apalai Afakeumakalainii Aui Deo Eegai Afa Apala Akeafia (Luka10:1315)

    20Egae kai Iesu taoni kapai aloiai ega mirakulo mao ekapaii aui, ei laomai apalai akeumakalainii puo, eina efinaii einaka: 21Korasin ke

    Mateo11

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 25

    Betsaida taonina papiaumi, oi agomiai mirakulo mao lakapaii oisai kai alopakoaniau puo, Deo eegai afa apala ipauma agoafia! Kai oi agomiai mirakulo lakapaii aui Taire ke Sidoni taoniiai makapai koa aisama, egaina papiaui ei laomai apalai kekapai auga fiakoa mo ofuofu tiapui fekeiiukai, ke agafa fekeafia faagai fekeafa. Ke pau laai ei laomai apalai fekeumakalainii. 22 Kai maamiai laifa gomeisamo. Oi Korasin ke Betsaida taonii papiaumi, kina fuagai Deo papiau ei laomai felo o apalai afa agepenii aisama, Taire ke Sidoni taonii papiaui ei laomai apalai afa eele mo akeafia kai, oi auga emi laomai apalai afa akaikia ipauma agoafia. 23 Ke oi Kapenaum taonina papiaumi, oi oopolaga akami akaikia puo ageafiakaemi ufai ma ooma? Laai, oi auga agoake ipeli papa ipauma agolao. Gome oi agomiai mirakulo lakapai aui Sodom taoninai makapai koa aisama, isa ei laomai apalai fekeumakalainii Deo fekeaipenia puo, ala agao fakeoma, ei taoniai fekeagu mo femai pau kina. 24Kai iifa gome maamiai laifania, oi Kapenaum taonina papiaumi, kina fuagai Deo papiau ei laomai felo, o apala afa agepenii aisama, oi afa apala ipauma agepenimi. Ke afa apala egaina auga Sodom, ke Komora fou papiaui ei laomai apala afa agepenii auga agekaegaina.

    Eeu Fomai Laagai Alapenimi (Luka10:2122)

    25Egae kai Iesu eifa einaka, O Amau, aagoa ufa fou Lopiaga Aumu, tenkiu lapenio. Gome oi kapa maoai lau laifanii, ke lakapaii aui ikifa aui, ke malele aui fou eeiai loogefakei. Kai papiau imoi eelei koa iopoi ikifa, ke malele mao laai aui eeiai lopaofakaea. 26 E, Amau, gome egaina auga oi alomu epagama alogaina kainai ega koa emia.

    27Lau Amau kapa maoai lau imauai epaaua. Ke kai agao Gauga aelogonia kai Ama auga mo Gauga elogonia. Ke kai agao Ama aelogonia kai, Gauga auga mo Ama elogonia. Ke Gauga Ama kaisau fepakinai eoma aui mo, Ama kaisau auga epalogonii.

    28 Ke oi maoai emi aguai oafipugu alogaina aumi, ke emi aguai meau akaikia faagamiai kekae aumi lau eeu fomai. Ke lau oi laagai alapenimi. 29Lau alou gagafe, ke lau ifou eeleu lapamiaisau puo, lau fou alao alogai eeuai fomalele. Ke oi lau eeuai lalaumi ega laagai afuga agokapulaisa. 30Gome oi lau fou kaialao amia auga emamea, ke eu iifa laifanii kaiiai fopea laoma meauga auga eilikae, eoma.

    Kaisau Deo Isau Afagaina Kina Lopiaga Auga (Mako2:2328;Luka6:15)

    12 1Egaina afegai Iudea papiaui Deo keau afagaina kinagai, Iesu ega imoi fou palafa kefauga agogai peapea afugai kepea pagai. Egaina alogai Iesu ega imoi inaei ekimu puo, palafa puaga isa auaagai

    Mateo11 , 12

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 26

    h 12:7 Hosea 6:6

    kefaipoga keaniia. 2 Faliseo aui Iesu ega imoi ega kekapa oma keisai aisama, Iesu kepainia keinaka, Moisa! Oi emu imoi Deo aau afagaina kinagai lai emai kagakaga kainai keifa apua auga kekapa, keoma.

    3 Ega aisama isa iifa epamue einaka, Ufainagai Davide ega au fou inaei ekimu aisama, kapaina ekapaisa auga fouga Deo ega iifa pukagai alokuapina ma? 4Isa Deo ega eai ekoko, ke palafa Deo kepalao penia, Moses ega iifa kainai keifa apua isa fakeania kai, sakedote mo fekeania keoma auga eafiia ega au fou keaniia. 5Ke Moses ega iifa kainai Deo isau afagaina kinagai pinauga laai eoma kai, sakedote Deo ega ea alogai kepinauga amu Deo kepaa penia aisama, egaina iifaga keaupea mo ganinagai, isa laomai apala akekapaisa auga fouga Deo ega iifa pukagai alokuapina ma? 6 Lau lapainimi. Pau au agao Deo ega ea ekaegaina auga emai efua. Lau auga isa. 7Ke oi iina iifaga, Lau guani anina laani kai amu opaa peniau auga anii alaani,h auga kapaina eifania auga oko amologo koa aisama, papiau kapa apala agao akekapa auga, ei laomai apala afa fekeafia auga foloifania. 8 Gome Papiau Aumauni Gauga auga Deo isau afagaina kina Lopiaga auga.

    Iesu Au Ima Emelo Auga Epafelo (Mako3:16;Luka6:611)

    9Iesu egaina afuga epuaafuga aisama, elao Iudea papiaui ei laafou afugai ekoko. 10Egae au agao ima emelo auga eagu. Faliseo aui keaga agao kekapunia Iesu kegapaagu fofoua keoma puo, kepaani penia keinaka, Deo isau afagaina kinagai, papiau aufalao agao kepafelo auga ekainia ma? keoma.

    11Ke Iesu isa epainii einaka, Deo isau afagaina kinagai oi emi sipi agao ipuai afeualai koa aisama, afololao afololaaua ma? 12 Papiau aumauni auga kapa akaikia ipauma sipi ekaegaina. Ega puo Deo isau afagaina kinaiai papiau felo kekapa auga ekainia, eoma.

    13 Egae kai ima emelo auga epainia einaka, Imamu mokalaisa, eoma. Ke au ima ekalaisa aisama, ima felo ipauma ima apie koa iopoga emia. 14Kai Faliseo aui kepealai kelao Iesu ala fekeaupugu oma auga iifaga kepaapa.

    Deo Ega Pinauga Auga Ekinaga Auga15Iesu Faliseo aui kapaina fekekapa keoma auga elogo puo, egaina

    afuga epuaafuga ekailai elao. Egaina alogai papiau mao isa muninai kepea, ke keisafa aui maoai epafeloi. 16 Kai ainai epalogo isa kaisau auga fakeifafoua eoma. 17Iesu ega ekapa oma auga, Deo ega iifa pukagai profeta Aisaea eifafoua auga koa mo femia eoma:

    Mateo12

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 27

    18 Amoisa! Lau eu pinauga auga lakinaga auga inamoe,Lau alou koagai isa anina laani, ke eegai alou egama alogaina.

    Lau eu Spiritu isa alapenia,ke isa agofaa papiaui ei laomai felo, o apala auga fouga maaiai

    ageifafoua. 19 Isa afaelou, o afaeagagapea,

    ke kai agao peapea afuiai isa aina afaelogo. 20 Isa papiau inipo keuki lilifu koa iopoi aui afaefaiponii.

    Ke papiau imaauiai, ke lalauiai keapoke lanepa uikina efua lanepa agealo koa iopoga aui, lanepa koa afaeipialoi agelao

    papiau maoai ei laomai afa agepenii ke kapa maoai agepalutinii kinagai kai.

    21 Ke agofaa papiaui ei afiaama isa aka eegai akeoge. Aisaea42:14

    Iesu Ke Tiapolo Lopiaga Belsabul Fou Foui (Mako3:2030;Luka11:1423;12:10)

    22 Egaina afegai papiau au agao tiapolo ake epaafua, ke maaga epakimiinia auga Iesu eega kemaiseina. Ke Iesu isa epafelo ega koa eniniani, ke afu isafa eisa. 23 Ega aisama papiau maoai kekauai alogaina keifa keinaka, Davide okogai agemai keoma auga inamoe mae afemia? keoma.

    24Kai Faliseo aui papiau ega keifa oma ainai kelogonia aisama, keifa keinaka, Isa tiapolo ei lopia Belsabul mo aka isapugai tiapolo epapealaii, keoma.

    25Iesu isa kapaina keifania, ke opoiai kapaina emai auga elogo puo epainii einaka, Agofaa agao ifo ageaupea koa aisama, agelifu afeai. Ke taoni agao papiaui ifoi mo akeaupeai koa aisama, taoni egaina ageapa afaekaina. Ke ea agaogai famili ifoi mo akeaupeai koa aisama, ea egaina isafa ageapa afaekaina. 26 Ega koa iopoga, Satani ageoge Satani mo agepapealaisa koa aisama, isa ifo eaupea. Ega puo ala koa iopoga isa ega agofaa ageapa? 27Ke lau Belsabul aka isapugai tiapolo lapapealaii koa aisama, oi emi papiau auga kaisau aka isapugai tiapolo kepapealaii? Ega puo isa oi kapaina oifania auga koa o pifoge auga akeifafoua. 28 Kai lau Deo ega Spiritu ega isapuai tiapolo lapapealaii koa aisama, Deo ega agofaa emai oi eemiai efua.

    29Ke lau lapaani pugu. Aufalao agao au kapula agao afaegope kakaua koa aisama, ala koa iopoga ega eai agekoko ega amu ageafii agekaina? Isa agegope kakaua kai, ega eai agekoko ega amu agepainaonii agekaina.

    30Kaisau lau afeuai aeaulao auga, lau fou laai, ke kaisau lau fou papiau alapakai guguainii auga, papiau epakaninii. 31Ega puo maamiai laifa gomeisamo. Laomai apalai maoai ke Deo eegai keifa apala aui ei

    Mateo12

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 28

    apala Deo ageagegeainii. Kai kaisau Deo ega Spiritu eegai keifa apala aui, ei apala Deo afaeagegeainii. 32 Ke kaisau Papiau Aumauni Gauga eegai iifa apala agao ageifania auga, Deo isa ega apala ageagegeaina. Kai kaisau Deo ega Spiritu eegai iifa apala agao ageifania auga, Deo isa ega apala iina agofaagai, pau o muni ganinagai afaeagegeaina.

    Au Ke Puaga Fou (Luka6:4345)

    33 Ke Iesu eifa pugu einaka, Au agao felo, o apala auga puagai kekapulaisa. Ega puo au agao felo agopamia aisama, puaga felo ageoge, o au agao apala agopamia aisama, puaga apala ageoge. 34Oi ikifa aumi, kaapa apala ipauma auga gauga koa iopomi. Oi laomai apala ikapa aumi puo, ala koa kapa felo agao agoifania agekaina? Gome kapaina papiau guai alo epogu auga, akeiai epealai keifania. 35Ega koa iopoga, au felo auga, gua alogai kapa feloi alogai eogei keka aui, feloi akegai kepealai eifanii. Kai au apala auga, gua alogai kapa apalai eogei keka aui, apalai mo akegai kepealai eifanii. 36 Kai lapainimi. Kina fuagai Deo papiau ei laomai felo, o apala afa agepenii aisama, papiau ei ninianiai keniniani aage mo mo ganinagai, kapa maoai kapa puo keifanii aui Deo maagai akeifafoua. 37Gome Deo oi emi iifai afa felo agepenimi, ke ifomi emi iifai afa apala agoafia.

    Faliseo Aui Mirakulo Kepaaniaina (Mako8:1112;Luka11:2932)

    38 Egaina afegai Faliseo aui ke Moses ega iifa pamalelega aui isai Iesu kepaani penia keinaka, Pamalele aumu, lai anina aani oi eemuai mirakulo gouga agao amaisa aoma, keoma.

    39Kai Iesu einaka, Papiau apalai ipaumai Deo kapaina eifania akepakoania ke kainai akepea puo, ei laomaisai amage aui kai papie ioii fou kefeu aui koa iopoi aui, mirakulo gouga agao gaikapa auga paanina kepaani. Kai mirakulo gouga agao afalakapa kai, profeta Jona faagagai kapaina emia auga mo gouga agemia. 40Gome ufainagai Jona kina oiso ke gapi oiso maa akaikia gua alogai eka koa iopoga, Papiau Aumauni Gauga kina oiso ke gapi oiso aisa alogai ageka. 41Ninife taonina papiaui Jona einogo aina kelogonia aisama, ei laomai apalai keumakalainii. Kai pau Jona ekaegaina auga emai einogonimi ganinagai alopakoania. Ega puo muni Deo papiau ei laomai felo, o apala afa agepenii aisama, Ninife taonina papiaui akeue akeifa, pau papiaumi afa apala amoafia akeoma. 42 Ke South kuinina isafa aaka ipaumagai mo ganinagai, emai Solomon ega ikifa ao elogonia. Kai pau Solomon ega ikifa ekaegaina auga emai efua kai oi isa aina alologo. Ega puo muni Deo papiau ei laomai felo, o apala afa agepenii aisama, South kuinina egaina isafa ageue ageifa, pau papiaumi afa apala amoafia ageoma.

    Mateo12

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 29

    Tiapolo Apala Agemue Agemai Auga Fouga (Luka11:2426)

    43 Ke Iesu eifa pugu einaka, Tiapolo apala agao au agao alogai epealai aisama, elao afu eogogo afugai elao emai laagai afuga ekapuga kai aeisa. 44Ega aisama ifo alogai einaka, Lau ea lapuaafuga auga ea alamue alalao pugu, eoma. Ke elao egaina eagai aisama, kai agao egaina eagai laai kai, ea egaina keamunia alo felo, ke amu maoai mo kepakokopai eisa. 45Ega aisama elao tiapolo ioii aui imagea gua, isa ega apala kekaegaina aui emaiseinii fou kelao egaina eagai kekoko keagu. Ke fuagai aisama, au egaina ega agu elifu alogaina, ufainagai ala eagu oma auga aguga ekaegaina. Pau iina papiaumi apalami ipaumami aumi, ega koa iopoga mo faagamiai agemia.

    Kaisau Auga Iesu Ega Famili Ipauma (Mako3:3135;Luka8:1921)

    46 Iesu laafou papiaui maaiai eniniani laolao kai, isa ina ke akina fou kemai afegai keapa fou keganiniani keoma. 47Ega aisama laafouai aufalao agao Iesu epainia einaka, Oi inamu ke akimu fou kemai afegai kepae fou amoniniani keoma, eoma.

    48 Ke Iesu isa ega iifa epamue einaka, Kaisau lau inau, ke kaisau lau akiu? eoma. 49Egae kai ega imoi aui epaaninii kai eifa einaka, Iina aui lau inau, ke akiu. 50Gome kaisau lau Amau ufai eague Auga ega logoai mo kapa maoai kekapai aui, lau inau, ke akiu, ke afakuau, eoma.

    Au Oga Efauga Auga Palapole (Mako4:19;Luka8:48)

    13 1Egaina kinagai mo, Iesu eai epealai elao au niegai eagu. 2 Ega aisama laafou akaikia ipauma kemai keapa lofe puo, elao gaagai eaguka kai papiau maoai auga foeai mo keapa. 3 Egae kai kapa mao palapoleai papiau maaiai eifania einaka, Au oga efauga auga agao, au ogai gafaunii eoma puo, epealai elao ega umai. 4Ke au ogai eafokai alogai, isai paisoai peapea afugai keualai, ke inei keake keaniii. 5Ke isai fopa laagai aisa afaagamo mo eka auga laagai keualai. Ke aisa afaagamo puo keomo kefiaisakoa mo. 6 Kai kina eagau egagaii aisama, gagamui laai puo gagaui kekala kemae. 7Ke au oga isai aui ini mogogo aloiai keualai, ke keuki kai ini mogogo keuki keagau keafipugui. 8 Kai isai aui aisa felogai keualai. Ke egaina aui keuki keagau kepua, anii keoge felo alogaina. Ke anii keogeii auga, au oga agaomo alogai anina 100, 60, o 30 eogeii. 9Kaisau aina ekae auga, aina gapaaua kapaina laifania auga ao galogo, eoma.

    Mateo12 , 13

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 30

    Iesu Palapole Kapaina Eifania Auga Fouga Eifania (Mako4:1020;Luka8:915)

    10Egae kai Iesu ega imoi kemai kepaani penia keinaka, Kapa puo papiau maaiai Deo ega iifa loifania aisama palapoleai loniniani? keoma.

    11Ega aisama Iesu einaka, Deo ega agofaa logo fouga ogefake auga oi epeniimi efua kai isa aepenii. 12 Lau ega laifa oma, gome kaisau eegai amu kekae aui, Deo isa mao agepenia amu agealogai alogaina eegai akeka. Ke kaisau eegai amu oisomo mo kekae aui, oisomo mo eegai kekae aui mo ganinagai, Deo egaina amui isa ageafania. 13 Lau iina iifaga kainai papiau maaiai palapoleai Deo ega iifa laifania:

    Isa maaiai keisa mo ganinagai, akeisa koa iopoga.Ke ao kelogo mo ganinagai, ao akelogo koa iopoga,

    ke kapaina eifania auga isafa oko akelogo.14Isa faagaiai ega koa emia auga, profeta Aisaea Deo ega iifa pukagai iina epapua oma auga koa mo emia:

    Oi aufa kina mo Deo ega iifa ao agologo kai,kapaina eifania auga oko afolologo.

    Oi aufa kina kapaina emia auga agoisa kai,kapaina emia auga oko afolologo.

    15 Gome iina papiaui guainoka aui.Isa ainapaauai auga, ainai efua koa iopoga, ke maai kepafufua.

    Kai ega koa fakekapa koa aisama, isa kapaina emia auga maaiai fekeisa,ke kapaina keifania auga ainaiai ao fekelogo.

    Ke kapaina eifania auga guaiai oko fekelogo, ke ei laomai apalai fekemunii, ke lau isa fapaponii papiau feloi fapamiai. Aisaea6:910

    16 Kai oi auga, pau maamiai lau kapaina lakapa auga oisa, ke kapaina laifanii aui ainamiai ao ologo. Ega puo oi maami ke ainami fou Deo eegai kapa feloi keafii. 17Gome iifa gome mo maamiai laifania. Profeta mao ke alo opai aui mao isafa oi pau kapaina oisa auga alafai kegaoma kegaisa keoma kai akeisa. Ke kapaina pau ao ologo auga ao kegalogo keoma kai ao akelogonia.

    18 Ega puo pau ainami fopaaua, au ega umai au ogai efaunii auga palapole kapaina eifania auga oko alapakaisa ainau fologo. 19Aufalao agao Deo ega agofaa fouga ao elogonia kai egaina iifaga kapaina eifania auga oko aelogo. Ega aisama tiapolo emai egaina iifaga au oga koa iopoga gua alogai kefauga auga eafilaisa. Egaina auga au oga uma alogai peapea afugai keualai aui. 20Kai au ogai kepo laagai aisa afaagamo eka auga laagai keualai aui auga, aufalao agao Deo ega

    Mateo13

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 31

    iifa ao elogo ke alogamai eafia auga. 21Kai isa Deo ega iifa au oga koa alogai efauga auga gagamuga aeoge puo, Deo ega iifa alogai eka epo aemaefa. Gome isa Deo ega iifa kainai kina apalai eafii, o papiau isa keafi apalania aisama, eapoke eualai. 22 Ke au ogai ini mogogo alogai keualai aui auga, aufalao agao Deo ega iifa ao elogo eafia. Kai isa agu felo opopo, ke iina agofaa amuiai gapaamuamu eoma auga isa kefoge, ke egaina kapai Deo ega iifa au oga koa isa alogai euki auga eafipugua anina agao aeoge. 23 Kai au ogai aisa felogai keualai aui auga, aufalao agao Deo ega iifa ao elogo, ke Deo ega iifa kapaina eifania auga isafa oko elogo. Isa Deo ega iifa au oga koa iopoga auga alogai euki, epua felo alogaina, au oga agaomo alogai anina 100, 60, o 30 eoge.

    Afa Apala Fouga Iesu Palapoleai Eifania24Ke Iesu palapole ioina agao laafou papiaui maaiai eifania pugu

    einaka, Deo ega agofaa auga, au agao laiti anina feloi eafii ega agoai efaunii auga koa iopoga. 25Kai gapiai papiau kefeufeu kai, isa ega ou auga afa apala puai eafiii emai ega laiti egaina epoiai efaunii kai ekailai elao. 26 Pau laiti afa apala egaina fou keuki agaomo kelao laiti eina eafoisa aisama, afa egaina isafa kefokilai.

    27Ega aisama ago inagome auga ega pinauga aui isa eega kemai kepainia einaka, Au akaikia aumu, oi laiti anina felo emu agoai lofaunia kai, afa apalai aui kapai kemai egae keuki? keoma.

    28 Isa einaka, Lau eu ou auga iina koa ekapaisa, eoma.Ega aisama pinauga aui au akaikia kepaani penia keinaka, Oi anina

    loani lai falao afa apalai egaina fafuaui ma looma? keoma.29Kai au akaikia einaka, Laai, gome oi afa apalai agofuaui alogai

    laiti isafa afofuaui. 30Amopuaafunii fou kaiialao kegauki galao laiti iaina kinagai kai. Egaina kinagai laiti iaina papiaui alapainii, Afa apalai amopakai guguai kakaui amoofai ega koa loai feiuma. Egae kai laiti mo amopakai guguaina amomaiseinii ea akaikia foama keogeoge afugai amooge alaoma, eoma.

    Mastad Oga Ke Palafa Ipaufuga Mulamula Palapole (Mako4:3032;Luka13:1819,2122)

    31Ke Iesu palapole ioina agao laafou papiaui maaiai eifania einaka, Deo ega agofaa auga, au aka mastad oga aufalao agao eafiia ega agoai efauga auga koa iopoga. 32 Au maoai ogai epoiai mastad oga auga eele ipauma mo ganinagai, euki aisama, au akaikia emia, uma alo aupu gagaui aui maoai ekaegainii, ega koa ufa ineii kemai agagai keioau, eoma.

    33 Ke Iesu palapole ioina agao laafou papiaui maaiai eifania pugu einaka, Deo ega agofaa auga, papie agao palafa ipaufuga mulamula

    Mateo13

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 32

    eafia palafa mao fou eoge lapuinia kai, fei eefa efiuga kai epuaafuga eka, ke mulamula egaina palafa fofouga alogai epinauga palafa egaina epaufua auga koa iopoga, eoma.

    34Iesu Deo ega agofaa fouga laafou papiaui maaiai palapoleai mo eifania. Ke kapa agao aeifa ofakaea kai maoai palapoleai moaina eifanii. 35Iesu ega koa ekapaisa ega koa profeta Deo ega iifa pukagai iina kepapua oma auga koa mo emia:

    Lau akeu alapaagalaisa palapoleai alaniniani,lau agofaa egama mo alogai kapa maoai kekafake aui

    alaifafoui. Sam 78:2

    Iesu Afa Apalai Palapolei Kapaina Eifania Auga Oko Epakaisa36 Iesu palapole laafou papiau maaiai eifania efua aisama, epuaafunii

    elao ea alogai ekoko. Ke ega imoi aui kemai isa kepainia keinaka, Afa apalai agoai keuki auga palapole kapaina eifania auga maamaisai oko mopakaisa, keoma.

    37Ke isa einaka, Au laiti anina felo efauga auga Papiau Aumauni Gauga. 38 Ke agoai laiti efauga auga, iina agofaa. Ke laiti anina felo aui Deo gauga, Deo ega agofaai akekoko aui. Ke afa apalai auga laomai apala inagome auga gauga aui. 39Ke ou auga afa apalai efaunii auga tiapolo. Ke laiti iaina kina ekaina auga, kina fua fouga eifania, ke laiti iaina papiaui auga agelo.

    40Ke afa apalai kefuaui loai keumai koa iopoga, kina fuagai isafa ega koa agemia. 41Ega kinagai Papiau Aumauni Gauga, ega agelo ageulaii akelao, isa ega agofaai papiau laomai apalai kepagamai aui, ke laomai apalai kekapa afa apalai koa iopoi kemia aui akefuaui. 42 Egae kai akeafii lo eufa emoge auga alogai akeafo kokoi, egae akeapepe niei akeapalolia. 43 Ega aisama papiau kapai Deo maagai aloi opaina aui, isa Amai ega agofaai akeagu, kina eaga eaea koa iopoga, isa isafa akeaga ega akeeaea oma. Kaisau aina ekae auga aina gapaaua ainau galogo, eoma.

    Kapa Agao Afa Akaikia Auga Palapole44Ke Iesu eifa pugu einaka, Deo ega agofaa auga, kapa agao afa

    akaikia agoai keogefake auga koa iopoga. Ke au agao egaina kapa afa akaikia auga ekapulaisa aisama, eafiia eogefake pugu. Egae kai ekailai elao alogamai ega amu maoai eafaafalainii kai, monina eafiia emue emai egaina ago eafaisa.

    45Ke Deo ega agofaa auga, afaafa auga agao ouou felo ipauma ekapuga gaafa eoma auga koa iopoga. 46 Ke isa ouou felo ipauma agao afa akaikia auga ekapulaisa aisama, elao ega amu maoai eafaafalainii monina eafiia emai egaina ououga eafaisa.

    Mateo13

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 33

    Fei Palapole47Ke Iesu palapole ioina agao eifania pugu einaka, Deo ega agofaa

    auga, inoino aui fei auai keoge maa ioina ioina kemai keofa auga koa iopoga. 48 Ke fei ake epogu aisama, inoino aui fei kelaaua foeai. Egae kai keagukipo maa feloi aui keafiii kepakai guguainii alea alogai keukaii kai, apalai aui kepuakei. 49Kina fuagai isafa ega koa iopoga agemia. Ega kinagai agelo akemai papiau aloi opaina aui, ke papiau apalai aui fou akeeai. 50Egae kai papiau apalai aui lo eufa emoge auga alogai akeafo kokoi, egae akeapepe niei akeapalolia, eoma.

    51Iesu egaina palapolei maoai eifanii afegai, ega imoi epaani penii einaka, Egaina kapai kapaina keifania auga okoi ologo afeai ma? eoma.

    Ke isa keinaka, E, okoi alogo, keoma.52 Ega aisama epainii einaka, Ega puo Moses ega iifa pamalelega aui

    maoai Deo ega agofaa fouga ao kelogo aui auga, ea inagome auga ega amu isoge ea alogai amu afai akaikiai aui, mamai ke ufaii isafa fou eafilaii ofakaegai eogei auga koa iopoi, eoma.

    Nasareta Taonina Papiaui Iesu Keumakalaina (Mako6:16;Luka4:1630)

    53 Iesu egaina palapolei maoai eifanii efua aisama, afu egaina epuaafuga ekailai elao. 54Ke emai Nasareta, isa ifo ega taoniai aisama, egae laafou afugai eina papiau epamalelenii. Ke papiau isa ega pamalele ao kelogonia, ke kekauai alogaina kepaani keinaka, Iina auga iina ikifaga ke mirakulo isapui kapai eafiii? 55Isa ea ipaapa auga gauga laai ma? Ke isa ina aka Maria laai, ke akina James, Joseph, Saimon ke Judas laai ma? 56 Ke isa afakua maoai ia fou inae alaagu ma? Iifa gome isa egaina auga paisa. Ega puo iina auga egaina kapai maoai kapai eafiii? keoma. 57Ke egaina papiaui Iesu keumakalaina.

    Kai Iesu isa epainii einaka, Profeta agao ifo ega taoniai, ifo ega papiau aui mo isa au akaikia afakepamia, eoma. 58 Ke papiau isa akepakoania kainai, egae mirakulo mao aekapaii.

    Ioane Baptista Ega Mae Fouga (Mako6:1429;Luka9:79)

    14 1Egaina alogai kin Herod Kalilea ago eima lopiaga Iesu fouga elogo. 2 Ke ega pinauga aui epainii einaka, Iina auga Ioane Baptista maeai emaunimue. Ega kainai mirakulo isapui isa faagagai kepinauga, eoma.

    3Herod ega eifa oma, gome isa Iesu fouga aelogo koa kai, isa ifo akina Filip akafa Herodias eakafania puogai Ioane Baptista eafiia egopeisa tipulai epaagua.

    Mateo13 , 14

    The New Testament in Mekeo of Papua New Guinea; 1st ed. 1998; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 34