MAJ 2004 NGJALLJA 1

NGJALLJANr. 5 (136) Viti XIII i botimit MAJ 2004 Çmimi 10 lekë

I

E kremtja e sotme - mes lodhjes,pështjellimit dhe shqetësimit për sa

ndodhin në planetin tonë, në dobësinë qëndjejmë shpesh kur ajo na shpartallonnga trysnia e vështirësive të ndryshmepersonale - vjen të hedhë dritë tëbollshme dhe të ofrojë me ngazëllimdiçka unikale: Fuqinë e Ngjalljes. Egjithë jeta e Krishtit, me predikimin dhemrekullitë e Tij, ka qenë një shfaqje evazhdueshme e fuqisë së Perëndisë. Por,sidomos me pranimin e vullnetshëm tëKryqit dhe me Ngjalljen e Tij, u zbulua"madhësia e jashtëzakonshme e fuqisë(së Perëndisë)... tek ne që besojmë sipasveprimit të pushtetit të fuqisë së tij, tëcilën e ushtroi tek Krishti që e ngjalli ngatë vdekurit" (Efes. 1:19-20). Ngjallja i jepdritë dhe jetë të ardhmes së gjinisë nje-rëzore, reformon krijesën. Në shkëlqimin

ME FUQINE E NGJALLJES†Anastasi Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë

Klerit dhe besimtarëve shpresëtarë Orthodhoksë,Bij të shtrenjtë më Zotin,

"Që të njoh atë dhe fuqinë e ngjalljes së tij..." (Filip. 3:10)

(vijon në faqen 6-7)

Kremtim madhështor i Pashkëve

Tiranë, më 11 prill 2004

Fortlumturia e Tij, AnastasKryepiskop i Kishës Autoqefale Shqiptare , Tiranë

Hirësi,Me rastin e festës së Pashkëve, dëshiroj t’Ju shpreh Juve dhe

nëpërmjet Jush, të gjithë besimtarëve të komunitetit ortodoksshqiptar urimet e mia më të mira.

Dita e Ngjalljes së Zotit tonë, Jisu Krisht, është dita efalënderimit për sakrificat njerëzore, është dita e ringjalljes dhe eshpresës, për të cilat ne shqiptarët kemi aq shumë nevojë.

Ditë e shënuar që na bashkon të gjithëveMe traditën e shkëlqyer të bashkëjetesës dhe harmonisë fetare

në Shqipëri, e cila është një pasuri dhe vlerë kombëtare për tëgjithë shqiptarët, ne e festojmë së bashku Ditën e Pashkëve, dukei përcjellë njëri – tjetrit mesazhet e paqes, të besimit dhe tëshpresës.

Kjo ditë e shënuar që na bashkon të gjithëve, na jep forca përpërmbushjen e idealeve, dëshirave dhe aspiratave tona. Shqiptarëtmeritojnë një të ardhme të sigurtë në paqe, harmoni e lumturi;lutjet dhe urimet tona janë arritja e këtij synimi.

Duke ju uruar të gjithë besimtarëve dhe familjeve shqiptarepaqe dhe mbarësi, edhe njëherë, përzemërsisht Pashkë të Gëzuara!

Alfred Moisiu

2 NGJALLJA MAJ 2004

NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajës, Nr. 151Tiranë

Tel: (042) 34-117, 35-095.Fax: 32-109

Shtypur në shtypshkronjën“Ngjallja”

Organ i Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë

Del nën kujdesin e KëshillitBotues

Themelues: KryepiskopiAnastas

Në atmosferën ngazëlluese tëPashkës ne urojmë e përshëndesimtë gëzuar njëri-tjetrin “Krishti uNgjall!”.

Po me vepra a tregojmë vërtetse besojmë në Ngjalljen e Zotit;në triumfin e Dashurisë mbi ego-izmin?

Përgjigjen e japin më mirë nje-rëzit nevojtarë që na rrethojnë dheqë ndonjëherë i neglizhojmë! Nëqoftë se ndihmojmë të varfër e je-timë ose i shërbejmë të sëmurëvedhe të moshuarve, atëherë trego-jmë me vepra Ngjalljen e Zotit.Nëse kujdesemi për të vetmuar etë pastrehë dhe vizitojmë të dënuarnë burg, rrëfejmë praktikisht seZoti u Ngjall dhe bashkë me Tëngjallemi edhe ne.

Kur sakrifikojmë pasionet e dë-shirat tona dhe lejojmë me paqetë na akuzojnë ose bëjnë padrejtësipërsëri jemi bashkuar me Krishtine Ngjallur.

Zoti tha: “Shkoni, pra, e bënidishepuj … duke i mësuar të zba-tojnë të gjitha gjërat që unë ju kamurdhëruar.”

Kështu vepruan gjatë periudhëssë Pashkës edhe gratë e grupit“Përhapja e Dashurisë”, Tiranë. Sigra miroprurëse, duke ngjyrosur2000 kokrra vezë të kuqe, ato për-hapën 2000 urime të Ngjalljes. Pau lodhur, por me zemra të gëzuaraato përgatitën dhe shpërndanë 200

rish. Me gratë u bashkuan edheetër të Kishës, të cilët iu dhanë pleq-ve Kungatën Hyjnore - dhuratënmë të çmuar që Zoti ua la për shpë-timin e shpirtrave tanë në kujtimtë dashurisë së Tij vetmohuese.

Dreka e Pashkës bashkoi nëafërsi të kishës së Shën Prokopitshumë besimtarë të paralizuar, tëmoshuar, të varfër etj. Nën organi-zimin e at Lukës dhe priftëreshësFotini disa gra dhe të reja ndih-muan në shërbimin e drekës dheargëtimin e fëmijëve.

Një kënaqësi të veçantë në këtëatmosferë festive ndjenë edhe fë-mijët e jetimores “Zyber Allulli”,Tiranë. Ata patën mundësi të gë-zojnë ambientin e bukur dhe ko-mod që i krijuam në sallën e lojë-rave. Në bashkëpunim me zyrënteknike të Mitropolisë kryem ripa-rimet elektike, lyerje, shtrim të dy-shemesë me tapet dhe shpenzimetu mbuluan nga fondi i Zyrës sëGrave. Krahas kësaj fëmijët nëfundjavë janë aktivizuar në lojëraargëtuese, sportive, krijuese etj.,ku kanë gjetur zbavitje, mësim dhembushje shpirtërore.

Vetëm një jetë e jetuar sipasporosive të Krishtit mund të flasëdhe të vërtetojë besimin e vërtetëtë krishterë.

R. Sh.

U Ngjall vërtet Krishti në zemrat tona?

pako me ëmbëlsira për të dënuarite burgut 325, ku përcollën gjitha-shtu bekimet e Fortlumturisë sëTij, Kryepiskopit Anastas dhe uri-

met e përzemërta të Zyrës “Diako-nia Agapes”, që financoi direkt përkëtë aktivitet. Vizita u bënë përPashkë në disa azile të moshua-

Letër falënderimiI nderuar Kryepiskopi Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë!

Ju falënderojmë shumë për kontributin tuaj, që keni dhënë për fëmijët e Shkollës së Re nëkurimin e tyre për sëmundjet e dhëmbëve. Gjithashtu falënderojmë Kishën Orthodhokse Autoqefaletë Shqipërisë për ndihmesën e dhënë edhe për klubin e futbollit “Dajti” të Kamzës.

Ndihma dhe vullneti kurrë mos ju mungoftë për kontributin ndaj këtij komuniteti tepër të varfëre shumë të vuajtur. Zoti ju ndihmoftë në punën tuaj humanitare. Jemi shumë të kënaqur nga ndih-ma juaj dhe kërkojmë që bashkëpunimet tona në këto drejtime të jenë sa më të shpeshta.

Prof. Dr. Anastasi, ju urojmë jetë të gjatë dhe punë të mbarë në detyrën tuaj të shenjtë dhehumanitare.Me falënderimet më të sinqerta

Kryetari , Agim Cani Shefi i Seksionit të Arsimit Kamëz, Hamdi Doçi

Nga vizita në azilin e pleqve dhe tek fëmijët jetimë

MAJ 2004 NGJALLJA 3

Berati, si epiqendra e Mitro-polisë, që drejtohet nga Hirësia eTij, Imzot Ignati, kishte këtë vit mëshumë besimtarë me Krishtin pra-në.

Kjo u duk qysh me fillimin eJavës së Madhe, ku çdo mbrëmjembushnin kishën e Shën Spiri-dhonit, për të ndjekur shërbesat,të cilat këtë vit i drejtonte at PetraqSimsia. Ditët më kulmore ishin tëEnjten e Madhe dhe ajo e të Pre-mtes së Zezë, nxjerrja e Epitafit.Pasi u kënduan vajet nga 4 grupekorale me mjaft mjeshtëri, të drej-tuar nga dy anagnostë psaltë So-tiraq Topia dhe Edmond Filipi,erdhi çasti më kulmor, dalja eEpitafit. Me qindra besimtarë meqirinj në duar duke kënduar vajete përcollën rreth lagjes Goricë përgati një orë, duke krijuar një pamjemadhështore.

Dita e Ngjalljes pati të veçan-tën e vet: u falën dy kisha: ShënSpiridhoni në Goricë dhe Vangje-listra në Kala. Liturgjinë e drejtuanAt Petraqi dhe në Kala At PandeliSota.

Ajo u kremtua me lavdinë që ipërket vetë ditës e orës, Dritës së

pashuar, Atij që u ngjall sëvdekuri – Pashkës së Zotit.

Të nesërmen, pranë Mitro-polisë u bë pritje urimi për Pa-shkët. Erdhën përfaqësues ngapushteti lokal dhe komunitetimysliman e besimtarë.

Një ditë e veçantë ishte dhedita e tretë, ajo e shuarjes, që kre-mtohet në kishën e Shën Ilias.Këtu, pas kremtimit, sheshin rrethkishës të gjithë e kthejnë në njësofër të bekuar beratase, ku veçHimnit të Ngjalljes besimtarët kë-ndojnë dhe këngë karakteristike.Kjo ditë është dhe tregues i ba-

shkëjetesës së komuniteteve feta-re.

Në atmosferën e ditëve tëPashkës një grup nga Mitropoliame at Nikollën, me bekimin eHirësisë së Tij, bënë një vizitëbamirëse në kampin e të bur-gosurve Nr. 380 – Kosovë,Lushnjë. At Nikoll Nushi dhegrupi që e shoqëronte u prit ngadrejtori dhe administratori meshumë respekt. At Nikolla në fja-lën e tij theksoi, se sot ne vumënë jetë një nga porositë e Ungjillit,i cili thotë: «Isha në burg dhe mëvizituat...». Në këtë shërbesë

bamirësie u çuam 120 palë rroba,120 pako ushqime etj. Për argë-timin e tyre u dhamë lojëra tëndryshme.

At Nikolla i dërgoi urimin dhebekimin e Mitropolitit dhe pre-mtoi se do të jenë përsëri midistyre, duke i thënë se sa më pranëKrishtit për të qenë larg mëkateve.Në fund, për këtë bamirësi foli dhedrejtori, i cili i falënderoi dukethënë, se ky është tregues i vërtetëqë vini në emër të Zotit, për t’i

Berati kremtoi me madhështiDritën e pashuar, Pashkën e Zotit

(Vijon në faqen 4)

Me bekimin e Fortlumturisë sëTij, Kryepiskopit Anastas, në qy-tetin e Elbasanit dhe në enoritë e tijshërbesat e shenjta u kryesuan ngaHirësi Ilia.

Shërbesat filluan me celebrimine meshës të së Shtunës së Shën Lla-zarit, në kishën e Shën Thanasit. Nëpredikimin e tij Hirësia theksoirëndësinë e mrekullisë së Ngjalljessë Shën Llazarit që tregonte jo ve-tëm pushtetin e Zotit Krisht mbivdekjen por edhe paratregonte dhepërgatiste nxënësit për Ngjalljen eTij të lavdishme të triditëshme. Me-sha e Shenjtë e Hyrjes së Zotit nëJerusalem ose e Diela e Dafinave ukremtua nga Hirësia në kishën eShën Kollit, ku besimtarët morëndafinat e bekuara. Shërbesat e Dhë-ndrit u kryen nëpër enoritë e Elba-sanit: në kishën e Analipsit, Gjinar,

Elbasan - atmosferë festive dhe kremtime të drejtuara nga Imzot Ilianë kishën e Shën Kollit, Shelcan dhenë kishën e Shën Dhimitrit në Shtër-men. Në këto shërbesa morën pjesëshumë besimtarë, sidomos të rinjtëdhe fëmijët e grupeve të katekizmit,të cilët dëgjonin predikimet e Hirë-sisë mbi Javën e Madhe dhe Pa-shkën e Ndritshme, rëndësinë e për-jetimit të besimit tonë të ShenjtëOrthodhoks, i cili është mbajturgjallë gjatë furtunave shekullore.

Misteri i efqelisë së Shenjtë ukrye në kishën e Shën Kollit të qy-tetit, ku besimtarët u lyen me vajine shenjtë për ndjesë mëkatesh dheshërim shpirti dhe trupi.

Hirësi Ilia vuri në dukje rën-dësinë e mistereve të shenjta dhe do-mosdoshmërinë e pjesëmarrjes sëbesimtarëve në to.

Liturgjia e të Enjtes së Madhe umbajt nga Hirësia në Manastirin e

(Vijon në faqen 4)

Çaste nga vizita tek të burgosurit

Imzot Ilia duke u folur fëmijëve për Pashkët

Shenjtë historik të Shën Joan Vla-dimirit. Shenjti bëri përsëri mre-kulli. Gjatë kryerjes së meshës në

kishën pa çati shiu që binte gjatënatës pushoi. Besimtarët edhe një-

4 NGJALLJA MAJ 2004

kthyer këta në rrjedhën e jetës. Kytakim u bë më 20 prill.

Më 23 prill u kremtua pas afër4 dekadash Shën Gjergji pranëtempullit të tij nga at Petraqi. Kytempull i Kalasë, që është djepi ikristianizmit, u mor në kohën ediktaturës dhe u kthye në pikëturistike. Besimtarët kujtojnë seditën kur u bë përurimi i kësaj piketuristike një besimtar nga Kalajai tha sekretares: «Ne, ua dimë përfalënderim, se e falnim një herënë vit, ju po na i ndizni ditë përditë». Kjo thënie kuptimplote ushoqërua me fjalët «Krishti uNgjall!». Ata e kuptuan se Krishtijetonte në zemrat e besimtarëve;

herë shprehën indinjatën ndaj auto-riteteve shtetërore që mbajnë pengrindërtimin e manastirit. Shërbesa eleximit të 12 Ungjijve, e Vajtimevedhe e Epitafit u celebruan në Kishëne Shën Thanasit. Shiu i madh qëbinte nuk i pengoi qindra besimtarëtë vinin në Kishë e të përjetoninvuajtjet, pësimet, kryqëzimin e vde-kjen e Zotit tonë Jisu Krisht. «Pikë-risht rruga e kalvarit të Krishtit ështëe vetmja rrugë shpëtimi», vuri në du-kje Hirësia, i cili sipas traditës shpër-ndau si bekim tek besimtarët lulet eepitafit.

Meshë e Shën Vasilit e së Shtu-nës së Madhe u kremtua në Cërrik,në kishën e re. Besimtarëve të shu-mtë iu shtuan dhe fëmijët e grupevetë katekizmit. Hirësia shpjegoikuptimin e Pashkës së Shenjtë dhese e gjithë vepra shpëtimtare e Zotittonë Jisu Krisht do të kurorëzohetme Ngjalljen e Tij të lavdishme.

Fuqia e Ngjalljes së Krishtit ishtee pranishme në të gjithë qytetin tështunën e shenjtë, në orën 12 të natësnë kishën e Shën Kollit, pas leximittë Ungjillit nga Imzot Ilia tingulli ikambanave shpalli lajmin e Ngja-lljes së Krishtit dhe Hirësia psaliHimnin e Pashkës «Krishti u Ngjall»,që u pasua nga zërat e gjithë besi-mtarëve. Më pas u lexua mesazhi iFortlumturisë së Tij, KryepiskopitAnastas, nga dhjakon Emanueli. Paskanunit të Pashkës u celebrua mesha

e të gjithë ftohen të marrin pjesë nëdritën e Ngjalljes dhe përgjegjësinëtonë për përhapjen e lajmit të mirëtek të tjerët. Në pritjen e kryefe-tarëve dhe autoriteteve me rastin ePashkës Hirësia u kujtoi dhuratën epaqes, që Zoti i ngjallur i fali nxë-nësve të tij dhe theksoi se pranimi ipaqes është një parim kryesor i be-simeve monoteiste.

E veçanta dhe me shumë rëndësiishte se Hirësia çdo ditë jo vetëmqë sqaronte kuptimin e shërbesavetë shenjta, por kryente dhe vizita nëshumë familje besimtarësh, të cilët

falënderuan Perëndinë për praninëe Hirësisë gjatë Javës së Madhe nëenoritë e tyre.

Kudo në Elbasan dhe në enoritëe tij pati një rigjallërim të jetës lit-urgjike dhe shpirtërore.

Gëzimi i Pashkës vazhdoi gjatëJavës së Ndritshme. Të Hënën eNdritshme Mesha u kremtua nëManastirin e Hirshëm të Shën Vla-shit. Të Martën e Ndritshme HirësiIlia mori pjesë dhe celebroi meshënnë panairin e përvitshëm që organi-zohet në kishën mrekullibërëse tëShën e Premtes, në kodrat me ulli-shte pranë qytetit të Kavajës. Ishtenjë ditë, ku në fytyrat e besimta-rëve reflektohej gëzimi i Ngjalljessë Zotit. Në këtë panair ishin të pra-nishëm, si çdo vit tjetër dhe anëtarëtë besimeve të tjera. Jashtë festime-ve të Javës së Ndritshme nuk mundtë qëndronte qyteti me KrishterimApostolik 2000-vjeçar, Durrësi. NëKatedralen e Shën Pavlit e ShënAstit u kremtua festa e Burimit Je-tëdhënës. Kremtimet e drejtuaranga Imzot Ilia përfunduan në Tiranëme celebrimin e Liturgjisë të Die-lën e dytë pas Pashkës, në kishëne Ungjillëzimit, ku u këndua për-sëri fuqishëm himni Krishti uNgjall së vdekurish», i cili duhettë mbajë gjallë besimin e tëkrishterëve orthodhoksë.

Dhjakon Emanuel Lusha

ndaj e ndien veten shumë ngushtë.Shën Gjergji ka një vend që meshikimin e tij, vendin e tij, dukettriumfator dhe udhëheqës për tëmposhtur të keqen. Besitmarëtmbushën tempullin qysh në

mbrëmësoren e një dite më parë.Të nesërmen, në praninë e shumëbesimtarëve, u drejtua mesha ngaat Petraq Simsia, në prani të shumëbesimtarëve.

(Vijon nga faqja 3)

Elbasan - atmosferë festive dhe kremtime të drejtuara nga Imzot Iliae Ngjalljes, ku morën pjesë dhebesimtarë nga fshatrat përreth.Njerëzit, duke u larguar nga kishambanin në dorë qirinjtë me dritën ePashkës, të cilën e dërguan në shtë-pitë e tyre.

Gëzimi i Pashkë vazhdoi edhetë nesërmen ku në Shën Koll u kryeMbrëmësorja e Dashurisë dhe u le-xua Ungjilli në shumë gjuhë: shqip,anglisht, greqisht, arumanisht etj.Hirësia theksoi se leximi i Ungjillitnë shumë gjuhë në Mbrëmësoren eDashurisë tregon mesazhin e Ungji-llit, që i drejtohet të gjithë kombeve

Kjo do të mbetet një ditë eshënuar jo vetëm për besimtarët,por dhe në historinë e besimit tëkrishterë.

Sotir Ristoxhuni

Çaste nga celebrimi i kryer në Kishën e Shën Gjergjit në Kala, e kthyer në pikë turistike.

(V. nga f. 3)

MAJ 2004 NGJALLJA 5

Besimtarët orthodhoksë tëkryeqytetit përjetuan lavdinë që ipërket Atij që u ngjall së vdeku-rish, Pashkën e Madhe 2004. Nënjë atmosferë të thellë shpirtërore,me përulje dhe me përkushtimçdo ditë, mijëra besimtarë morënpjesë në Kishën e Ungjillëzimit nëTiranë në shërbesat e mëngjesitdhe të mbrëmjes të Javës sëMadhe. Gjatë javës së pësimevetë Zotit Krisht u përkujtuanngjarjet kryesore të ditëve të fundittë Tij në tokë. Krahas besimtarëve,në çdo ditë të Javës së Madhe, nëkishë ishte Kryepiskopi Anastas,i cili drejtoi Shërbesat. Nëpredikimin e tij, të Hënën e Madhekur u përkujtua patriarku Josif,Kryepiskopi theksoi: “Duhet tëjemi të kujdesshëm nga hi-pokrizitë, nga gjendja e plo-gështisë dhe dembelizmi shpi-rtëror, si dhe të veprojmë si duhetme talentin që na ka dhuruar Zoti.Këto tri gjëra duhet t’i kenëparasysh veçanërisht të rinjtë përtë qenë njerëz të vërtetë dhe jo tërremë”.

Ndërsa të Martën e Madhe,tekstet liturgjike iu referuankryesisht paravolisë së DhjetëVirgjëreshave, si dhe asaj tëtalantave, duke u interpretuar tëdyja si paravoli të Gjykimit.“Shumë herë mendojmë se i për-kasim Kishës dhe jemi pjesëtarëtë zgjedhur të saj, por kur kemishumë besim në veten tonë na kapnjë plogështi. Ne mund tëshikojmë njerëz që janë largKishës por në momente deçiziveme anë të besimit të tyre atatregohen të devotshëm për Zotin.Eshtë shumë e lodhshme plo-gështia dhe është shumë i madhpendimi sepse ai hap rrugën përtek Perëndia”- vuri në dukje gjatëpredikimit të kësaj dite Kryepi-skopi.

Të Mërkurën e Madhe upërkujtua gruaja mëkatare, e cilaleu me vajëra erëmira këmbët eKrishtit dhe në mbrëmjen e asajdite u krye në Kishë Misteri iEfqelisë, i lyerjes me vaj të

shenjtë, ku besimtarët u lyen mevajin që shëron trupat dheshpirtrat. “Në këtë ditë kurkujtojmë pendimin e gruas më-katare duhet të ndërgjegjësohemise në jetën tonë ka disa momentekur na afrohet Krishti. Mos eshtyni për më tej, sepse mund tëmos na vijë më ky moment”,- thaKryepiskopi Anastas gjatëpredikimit.

Të Enjten e Madhe, ditën kuru lexuan 12 Ungjijtë, Kryepiskopitheksoi rëndësinë e Shkrimit tëShenjtë në jetën liturgjike tëbesimit orthodhoks. “Ne jemishumë më rigorozë ndaj Shkrimittë Shenjtë dhe krejt ndryshe ngasa thonë të tjerët. Pendimi, ndjesadhe dashuria nuk janë parime, porshërueset e Shkrimit të Shenjtëdhe themelet e jetës shpirtërore”.

Ndërsa të Premten e Zezë upërkujtuan vuajtjet e Zotit Krisht.Gjatë gjithë asaj dite, besimtarëtu përkulën para Epitafit të zbuku-ruar me lule të përgatitura nga vetëata, në shenjë nderimi për Krishtine kryqëzuar. Mbasdite, mijërabesimtarë shoqëruan Epitafin ja-shtë kishës, përgjatë Rrugës së Ka-vajës. Gjatë predikimit, Kryepi-skopi Anastas theksoi: “Kisha jonëfuqizohet me fuqinë e Zotit tëkryqëzuar. Le të fuqizojmë lutjentonë dhe besimi brenda nesh le tëbëhet edhe më i madh. Krishtiështë pushtetari edhe i vdekjes,edhe i Ngjalljes, edhe i jetës sonë”.

Të Shtunën e Madhe, në orën23.00 filloi Shërbesa e Ngjalljesdhe u këndua Tipikoja e Mesnatës.Në çastin kur Kryepiskopi doli ngahierorja me qiririn e ndezur, qëtregon dritën e Krishtit të Ngjallur,besimtarët vërshuan me llam-badha nëpër duar për të marrë prejtij dritën prej dritës që nukperëndon kurrë. Më pas, Kryepi-skopi i shoqëruar edhe nga kle-rikët, si edhe nga kori u drejtuanpër tek podiumi i ngritur si çdo vitnë Rrugën e Kavajës, për të për-cjellë tek populli përreth dhe tëgjithë besimtarët mesazhin ePashkës (i cili botohet i plotë nëkëtë numër të gazetës), i ndalur nëçdo hap nga besimtarët që doninta merrnin Dritën e Ngjalljes ngallambadha e tij.

Shërbesa e Liturgjia Hyjnorezgjatën deri rreth orës 02.30 të mën-gjesit dhe u transmetuan drejt-përdrejt nga Televizioni Publik.Gjithashtu vlen të përmendet edhetransmetimi gjatë Javës së Madhei të gjitha shërbesave, si dhe atmo-sferës brenda dhe jashtë kishës,nga Radio “Ngjallja”.

Në atmosferën e Pashkës sëMadhe 2004, me mijëra besimtarëuruan njëri-tjetrin për më shumëbesim, dashuri dhe shpresë. Atamorën një mesazh jetëdhënës prejfuqisë së Ngjalljes që përhapetkudo dhe për këdo me synimfitimin prej kësaj fuqie të jetës sëamshuar.

Isidor Koti

Besimtarët urojnë për më shumë besim, dashuri e shpresëTiranë

Çast nga shërbesat e Javës së Madhe

Çastnga

e Diela e Dafinavenë Kishën

“Ungjillëzimii

Hyjlindëses”,në Tiranë

6 NGJALLJA MAJ 2004

Ato nisën me vizitën e Krye-ministrit, Z. Fatos Nano, së bashkume bashkëshorten, ditën e shtunë,10 prill, për të dhënë urimet e Pa-shkëve.

Ndërsa në paraditen e 11 prillit,ditën e Pashkës së Madhe, nëKryepiskopatën e Hirshme në Ti-ranë, Kryepiskopi Anastas pritiurimet e rastit. Në sallën e pritjesatmosfera ishte e ngrohtë dhe fes-tive. Në hyrje ishin vendosur katërtë rinj me kostume popullore kara-kteristike nga disa treva të vendittonë të cilët iu shpërndanin të ftu-arve simbolin e Pashkës, vezën ekuqe. Ndërsa përballë sallës sëpritjes ndodhej kori i të rinjve dhekuarteti i Radios “Ngjallja”, të ci-lët e bënin edhe më të ngrohtëambientin me këngët dhe meloditëmuzikore.

I pari nga autoritetet shtetëroreerdhi për të uruar Zëvendëskrye-ministri, Z. Namik Dokle, ministrae funksionarë të lartë, deputetë,përfaqësues të partive politike, in-telektualë, artistë etj. Gjithashtu,

Tiranë

Kryepiskopi pret urimet e Pashkëserdhën edhe shumë përfaqësues tëtrupit diplomatik. Mjaft të ngrohtae miqësore ishin edhe vizitat ngaKryetari i ri i Komunitetit My-sliman, Hirësia e Tij Selim Muça,Baba Edmondi për KomunitetinBektashian etj.

Në takimin me ish-presidentine Shqipërisë dhe Kryetarin e Pa-rtisë Demokratike, Prof. Dr. SaliBerisha, Kryepiskopi kujtoi ditëne parë të takimit me të, duke ithënë atij : “Gjatë këtyre viteve pë-

rpjekjet tuaja ishin për zhvillimine vendit. Zakonisht kur ngjiteminë një mal nuk shkojmëgjithmonë lart, por një herëngjitemi pastaj zbresim, por erëndësishme është që ngjitemi. Ngathellësia e zemrës sime doja t’juuroja ju dhe kolegëve tuaj të va-

zhdoni me këtë dinamikë dashuriegjithmonë me fuqinë e ngjalljes,të solidaritetit dhe krijimtarisë”.

Ndërsa z. Berisha vlerësoi ko-ntributin e dhënë nga KryepiskopiAnastas gjatë këtyre viteve në

Shqipëri. “Ju rikthyhet vlerat e më-dha të besimit dhe i keni shërbyerjo vetëm Zotit, por edhe gjithë po-pullit shqiptar. Dëshiroj t’ju shprehurimet e përzemërta për këtë ditë,e cila është një ditë e madhe shpre-se, ringjalljeje dhe besimi”.

Takimi i pritjes së urimeve nëKryepiskpopatë zgjati tri orë dhetë pranishmit u larguan me me-sazhin e Pashkës, për të marrë mëshumë fuqi nga Ngjallja e Krishtit.I. Koti

Në një atmosferë shpirtërore,plot shkëlqim madhështor, Pa-shkët 2004 u kremtuan edhe nëzonat që përfshin Mitropolia eShenjtë e Gjirokastrës. Kjo atmo-sferë u ndje jo vetëm në ditën ebekuar të përkujtimit të Ngjalljessë Zotit tonë Jisu Krisht, por përgjithë periudhën që i parapriu, sidhe në ditët në vazhdim.

Akoluthitë e Javës së Madhe,si vazhdim i një tradite shekullore,ishin edhe një herë tregues të arri-tjeve shpirtërore të Orthodhoksisëdhe një kontribut i veçantë për the-llimin e përjetimit të besimit dhetë përpjekjes për përmirësimin enivelit të gjithë shoqërisë.

Gjithë ai investim që bëhet përngritjen e vazhdueshme të punësshpirtërore, në vaçanti me rininë,gjatë periudhës së ringritjes ngahiri të Kishës sonë Orthodhokse

Autoqefale, nën përkujdesjen enderuar dhe të drejtpërdrejtë tëFortlumturisë së Tij, KryepiskopitAnastas, kurorëzohet me ditë tëtilla, me përcjelljen e atmosferëssë Ngjalljes.

Etërit shpirtërorë, që në mëny-rë të përhershme ose të përkoh-shme japin ndihmesën e tyre nëveprën e Kryepiskopit Anastas, icili ka përgjegjësinë për drejtiminbaritor edhe të Mitropolisë së Gji-rokastrës, gjatë gjithë periudhëspara Pashkëve dhe në veçanti nëJavën e Madhe, u gjendën, do tëthonim, në të gjitha enoritë e pranëtë gjitha qelizave katekiste, si përtë përcjellë Shërbesat e Kishës so-në, por edhe për t’iu përgjigjur ne-vojave shpirtërore të besimtarëvepër rrëfim, Kungim Hyjnor etj.

Veçanërisht në qendrat e më-dha, si në Gjirokastër, Përmet,

Sarandë, Himarë, Delvinë etj.,intensiteti i përjetimit shpirtëror tëkëtyre ditëve ishte mbresëlënës,më saktë, domethënës: besimtarëtorthodhoksë, që në këto zona, gja-të gjithë këtyre viteve, përjetojnëmrekullinë e ringjalljes së Kishëssonë dhe që janë dëshmitarë të njëvepre të papërshkrueshme socialedhe shpirtërore, nën kujdesin atë-ror të Kryepiskopit Anastas, kanëmë shumë arsye për të përjetuarmë gjallë dhe drejtpërdrejt atmo-sferën e Ngjalljes.

Edhe të rinjtë dhe fëmijët patënrastin gjatë kësaj periudhe, nëpër-mjet pjesëmarrjes në psaltir, nëndihmesën në hierore e sidomos nëstolisjen e kishave sipas traditës,të tregojnë përkushhtimin dhedevotshmërinë e tyre për përçua-rjen e traditës Orthodhokse dhe tëpërjetimit personal të Besimit tonë.

Pjesëmarrja dhe festimet popu-llore që vazhduan gjatë Javës sëPashkëve, me vizita në vende tëshenjta dhe manastire jashtë qe-ndrave të banuara, nuk janë veçsenjë tjetër dimension i traditës nëenoritë e Mitropolisë së Gjiro-kastrës.

Kudo besimtarët patën rastin,bashkë me lutjet dhe falënderimettek Perëndia, të dëgjojnë edheMesazhin Paskal të KryepiskopitAnastas.

Edhe tani që shkruhen këtoradhë, urimi vazhdon të psalet“Krishti u ngjall së vdekurish!..”,në të dy gjuhët që fliten në zonat eGjirokastrës, në Liturgjitë dhe shë-rbesat që kryhen me të njëjtin zelldhe pjesëmarrje, sikundër ditët ePashkëve.

Korresp. i “Ngjalljes”

Përjetim shpirtëror i mesazhit të NgjalljesGjirokastër

MAJ 2004 NGJALLJA 7

e saj shfaqet unikaliteti i Perëndinjeriut.Zoti i Ngjallur tashmë është "fillimi injerëzimit të ri, i ngritur i pari nga tëvdekurit, që në të gjitha Ai të mbetet ipari", "i parëlindur nga të vdekurit, qëtë bëhet i pari në të gjitha" (Kol. 1:18).Kjo e vërtetë përbën parimin parësor tëbesimit të krishterë dhe, njëkohësisht,themelin e shpresës sonë.

Ngjallja mbështet tri siguri dinamike:Së pari, themelon aspiratën tonë përngjalljen e ditës së fundit, përderisaKrishti u ngjall duke u bërë "fryt i parë itë fjeturve" (I Korint. 15:20). Fitorja e Tijështë edhe fitorja jonë. Presim "ngjalljene të vdekurve". Destinacioni ynë ështëjeta e amshuar. Së dyti, fakti që Krishtiu ngjall fizikisht, thekson rëndësinë etrupit njerëzor dhe të kësaj jete.Pikëpamjet e lashta filozofike grekekëmbëngulnin se shpirti çlirohet ngaprangat e trupit. Besimi i krishterë ezgjeron nocionin e pavdekësisë, përfshintërë entitetin - shpirtëror e trupor - tënjeriut; shpall ngjalljen edhe të trupit menjë formë të re, të paprishur dhe tëpavdekshme (I Korint. 15:35-53). Së tre-ti, "Fuqia e Ngjalljes" nuk kufizohet nënjë person dhe në një ngjarje të së kalua-

rës. Ajo vazhdon të veprojë në çdo kohënë jetën personale të të krishterit, qëbashkohet sipas hirit me Krishtin, i ciliështë "koka e trupit, e Kishës" (Kol. 1:18).Përbën garancinë se në jetë dhe përtejvdekjes, Zoti i Ngjallur është me ne.

I I

Por, që të njohësh fuqinë e Ngjalljes,kërkohet një tjetër njohje: "Të

njohësh Atë" - Jisu Krishtin, Zotin. Folja"njoh" tregon shumë më tepër se njënjohje mendore, e cila ka të bëjë me disangjarje, teori apo parime. Kryesisht,tregon njohjen e ngushtë dhe intime,personale, të personit tjetër. Ajo qëkërkohet prej Apostull Pavlit dhe, nëvazhdim për çdo besimtar, nuk ishte tëmësonte diçka për Krishtin, por ta njihteatë personalisht. Kjo njohje ndërthuretme fuqinë e Ngjalljes. Askush nuk mundtë pretendojë se e njeh dhe ka lidhjepersonale me Krishtin, duke injoruar

fuqinë e Ngjalljes. Por, as nuk mund tëndjejë dhe të jetojë këtë fuqi, pashoqërinë personale me Krishtin. Nethirremi "që të forcohemi me fuqinëpërmjet Frymës së Tij në njeriun ebrendshëm, që në zemrat tona të rrijëKrishti nëpërmjet besimit" (Efes. 3:16-17). Të përparojmë vazhdimisht nënjohjen e thellë të Perëndisë - "duke uforcuar me çdo fuqi sipas pushtetit tëlavdisë së tij", që në çdo rrethanë të kemidurim dhe zemërgjerësi (Kol. 1:10-11).

Një tjetër parakusht për këtë njohjepersonale është gatishmëria e besimta-rit për të njohur "pjesëmarrjen në

ME FUQINE E NGJALLJES

Ngjallja i jep dritë dhe jetë tëardhmes së gjinisë njerëzore,reformon krijesën. Në shkëlqi-min e saj shfaqet unikaliteti iPerëndinjeriut.

Por, që të njohësh fuqinë eNgjalljes, kërkohet një tjetërnjohje: "Të njohësh Atë" - JisuKrishtin, Zotin.

Fitorja e Tij është edhe fitorjajonë. Presim "ngjalljen e të vde-kurve". Destinacioni ynë ështëjeta e amshuar.

(Vij. nga f. 1)

(Vij. në f. 8)

8 NGJALLJA MAJ 2004

pësimet e Tij", duke pranuarlogjikën e sakrificës, tëpëruljes, të dashurisë, dukepërjetuar idealin dhe bindjenkonkrete ndaj vullnetit të

Perëndisë, që përmbledhKryqi. "Duke marrë formë tënjëjtë me vdekjen e Tij" (Filip.3:10). Sa herë besimtari ngrenë mënyrë të vullnetshmekryqin personal, kontribuonqë të ngrihet në mjedisin e vetKryqi, simboli i fitorespërfundimtare të njerëzimitmbi forcat satanike, simboli idashurisë së përkryer.

I I I“Që të njoh atë dhe fuqinë engjalljes së tij". "Fuqia eNgjalljes", të cilën rrezatonPashka, para së gjithashduhet të mbushë qenien tonë,të përhapet në mendjen dhevullnetin tonë. Që shpirti ynëtë qetësohet nga dhembja dheboshllëku që na krijon fjetja etë dashurve tanë. Që tëndjejmë hirin e faljes së

mëkateve që na është dhënë.Që të mposhtim tendencat qëna shtyjnë drejt vdekjesshpirtërore, pasionet që narobërojnë, rëniet personale qëna mundojnë. Por, gjithashtu,që të mund t’i falim ata që na

kanë bërë padrejtësi dhe nakanë lënduar. Që të liroheminga disfatizmi, brengat dhemungesa e vullnetit.

Fuqia e Ngjalljes duhet tëbëhet energji e ndjeshme nëmjedisin tonë, si fuqi që-ndrese ndaj gjithçkaje vdekje-prurëse, që helmon shoqërinënjerëzore. Fuqi qëndrese ndajpadrejtësisë, dhunës, ego-centrizmit dhe indiferencës.

Fuqia e Ngjalljes duhet tëgjejë shprehjen e saj si fuqikrijimtarie, e cila do të frymë-zojë vepra të një kulture të vë-rtetë dhe do të mbështesë ini-ciativa paqeje dhe drejtësie.Kreativiteti është para sëgjithash dhuratë e Perëndisëpër njeriun dhe zhvillohet nëmënyrë të shumanshme bre-nda dritës së Ngjalljes. Fuqiae Ngjalljes vepron kudo dhekurdoherë, duke kontribuarnë transformimin e jetës per-sonale dhe shoqërore.

ME FUQINE E NGJALLJES

Sa herë besimtaringre në mënyrë të vull-netshme kryqin per-sonal, kontribuon që tëngrihet në mjedisin evet Kryqi, simboli i fito-res përfundimtare tënjerëzimit mbi forcatsatanike, simboli i da-shurisë së përkryer.

“Fuqia e Ngjalljes", tëcilën rrezaton Pashka,para së gjithash duhettë mbushë qenien tonë,të përhapet në mendjendhe vullnetin tonë.

Fuqia e Ngjalljes du-het të gjejë shprehjene saj si fuqi krijimtarie,e cila do të frymëzojëvepra të një kulture tëvërtetë dhe do të mbë-shtesë iniciativa paqe-je dhe drejtësie.

* * *Që të njoh atë dhe fuqinë engjalljes së tij".

E kremtja e Pashkës vjen

për të hedhur dritë, për të naforcuar shikimin shpirtëror,me qëllim që të shohim përtejfenomeneve - larg, drejt fu-ndit, drejt mbarimit të histo-risë - drejt ngjalljes përfu-ndimtare. Por, njëkohësisht,të na japë fuqi për të përba-lluar gjërat imediate, të

përditshme. Mesazhi i saj ipërjetshëm i jep kuptim dhevlerë kësaj jete të përkoh-shme.

Ndaj, le të marrim fuqi ngae kremtja e sotme, për tëpërballuar hijen e vdekjes, qëshpesh endet rreth nesh dhebrenda nesh. Le të marrimfuqi qëndrese në rënie mo-rale. Fuqi krijimtarie për njëshoqëri solidariteti dhe da-shurie; me më shumë dritë,me dritë Pashke. Krishti uNgjall! Fuqia e Ngjalljes le t’ijapë frymë të re dhe qëndru-eshmëri jetës sonë.

Me tërë dashurinë time,

+ Anastasi

Kryepiskop i Tiranës,Durrësit dhe i gjithë

Shqipërisë

Pashkë 2004

Korii Kishës

“Ungjillëzimii Hyjlindëses”,

Tiranë, i drejtuar

nga dirigjentiMilto Vako

(Vijon nga faqja 7)

MAJ 2004 NGJALLJA 9

Kalendari i Liturgjive Hyjnore,QERSHOR 2004

4 E Premte + Marta dhe Maria, motrat eLlazarit. Panairi i Shën Joan Vladimirit.5 E Shtunë + Jerod. Dorotheu. Dësh. i riMarku. Igori, mbret i Kievit.6 E DIEL + E GJITHË SHENJTORËVEOsh. Ilarioni i ri. Anuvi çudibërës.7 E Hënë Jerod.Theodhoti. Dëshg. Zinaida.Klaudia. (Fillon Kreshma.)12 E Shtunë + Osh. Onufri Egjiptiani, PetroAthoniti. Arseni në Konevicë.13 E DIEL +2 E MATEUT. Dëshg. Akilina.Dësh. Diodori. Osh. Jakovi.19 E Shtunë + Ap. Juda, fis i Krishtit. Dësh. Zosimi. Osh. Paisi, Zinoni

20 E DIEL + 3 MATEUT. Jerod. Metodi iPatarës. Osh. Nikolla Kavasila24 E Enjte + Lindja e Sh. Joan Pagëzorit. Dësh. i ri Panajoti26 E Shtunë + Osh. Davidi në Selanik. Joani i Gotisë. Oshd. Davidi27 E DIEL + 4 MATEUT. Osh. SamsonBujtinari. Joana Miroprurëse28 E Hënë + Transf. i lips. të Anargj. Kir eJoan. Sergji e Gjermani në Valamo29 E Martë + Apostujt e Shenjtë Petri dhePavli30 E mërkurë + Mbledhja e 12 Apostujve

Sot përkujdesja ditore «Lindjae Krishtit» e hapur me kujdesindhe kontributin e KryepiskopitAnastas, është nga kopshtetprivate me numër më të madhfëmijësh në të gjithë Shkodrën(pavarësisht nga mjediset e ku-fizuara që ka në dispozicion).Përkujdesjen e frekuentojnë 50fëmijë të ardhur kryesisht ngafamilje të varfra të të trija ko-muniteteve fetare. Prania në këtëkopsht e f ëmijëve jetimë si pasojëe gjakmarrjes (të «lirë» nga «besae gjaksit») të fëmijëve të prindërveme një nivel qesharak të ardhurashfinanciare, të fëmijëve të prin-dërve invalidë flet më së miri përrealizimin e kritereve të hapjes sëpërkujdesjeve.

Në mjediset e saj gjen punimetë fëmiëjve, ku duket qartë aftësiae tyre, por edhe dëshira për t’u bërëqytetarë të mirë (gjithnjë në dritëne Perëndisë). Dëshirat dhe prirjete tyre stafi pedagogjik i kopshtit istimulon me rrugë dhe formapsiko-pedagogjike. Me punimet ethjeshta të tyre janë shpërndarëurime në ditët e mëdha, përditëlindjet e tyre dhe janë siste-muar në formën e ekspozitave tëvogla për të stimuluar kështu fë-mijët, por dhe familjet e tyre.

L.T.

Ditët e mëdha të Pashkëve, tëtriumfit të jetës mbi vdekjen, nëShkodër, mbas shtatë vjet pritjejeu festuna natën në kishën e re«Lindja e Krishtit», dhuratë eçmuar e Perëndisë dhe e kujdesittë Kryepiskopit të Tiranës, Du-rrësit dhe gjithë Shqipërisë, Fort-lumturisë së Tij Anastasit.

Besimtarët orthodhoksë e nisënkremtimin e shërbesave dhe Litur-gjisë natën, në orën 11:00. Meshae Shenjtë u celebrua nga at Ale-ksandër Petani. Me interes të veça-

ntë u ndoq leximi i Përshëndetjesqë Fortlumturia Anastas iu drejtoibesimtarëve, e cila u transmetuadhe në mediat lokale.

Desh Perëndia që në këtë natëtë Shenjtë të afroheshin në shtë-pinë e Zotit si asnjëherë tjetërbesimtarët orthodhoksë, por dhebesimtarët e dy komuniteteve tëtjera të Shkodrës, traditë kjo e for-cës unitetit dhe mbijetesës sëShkodrës. Çastet e mëdha të uri-meve dhe të përpjekjeve të vezëvetë shoqëruara me «Krishti u

Ngjall! Vërtet u Ngjall!», janë tëpapërshkruara. Këto ishin mre-kulli që iu dha Perëndia njerëzve,për të larguar dyshimin, pasigu-rinë, me bindjen se vetëm me Hirindhe Dritën e Perëndisë vjen bash-kimi, paqja, qetësia që e dëshiro-jnë të gjithë, në veçanti Shkodra.

Mbas Liturgjisë Hyjnore njerë-zit u shpërndanë me qirinjtë endezur në duar, për ta shpënëdritën e pashuar në shtëpitë e tyredhe kjo nuk ishte pak përShkodrën.

SHKODER

Besimtarët orthodhoksë i festuan Pashkët në kishën e re «Lindja e Krishtit»Diën e diel at Aleksandër

Petani dhe këshilli i kishës pritënnë mjediset e saj vizita të shumtanga përfaqësues të komunitetevetë tjera fetare, përfaqësues më tëlartë të pushtetit vendor, të for-cave politike, deputetë, si dhe nganjerëz të thjeshtë. Të gjithë lar-goheshin me vezën e kuqe, sim-bolin e festës së Shenjtë dhe uri-min: “Krishti u Ngjall!… Vërtet uNgjall!»

Luiza Trebicka

Një dhuratë e vyer për qytetin me tradita të Shkodrës

Pamjenga

përkujdesjaditore

e qytetittë Shkodrës,

ngriturnga Kisha

jonë

10 NGJALLJA MAJ 2004

Inati fëmijërorFëmija, që shumë i vogël, bën

manifestime të dëshirës së tij. Eshohim këtë që në periudhën egjirit dhe të daljes së dhëmbëve.Gjatë moshës 3-4 vjeç shfaqjet einatit janë të shpeshta. Kjoperiudhë është karakterizuar siperiudha e parë e inatit. Gjatëmoshës 7- vjeç fëmija shkon nëshkollë dhe gjendet në një orga-nizim total, ku detyrohet të nën-shtrohet për hir të organizimit.Kjo periudhë e re shkakton tro-nditje të fortë në shpirtin fë-minor e një arsye më shumë përt’u theksuar inati. Zhvillimi ifëmijës vazhdon e s’vjen me ri-tëm të butë, por me hope të mëdha.

Mosha 8-13 vjeç është peri-udha e zhvillimit të madh. Tro-nditet ekuilibri shpirtëror i fëmi-jës dhe theksohet inati. Së fundinë periudhën e formimit shpir-tëror dhe trupor adoleshentikalon në një stad të ri krize. Iriu ndjen se po mohon mënyrëne vjetër të jetës dhe të bindjevepa arritur të realizojë zëvëndësi-min e tyre, për këtë ndjen mu-ngesë sigurie, por refuzon ta tre-gojë. Në dëshirën që të sigurohetpër fuqinë e vullnetit të tij kri-jon një mori përplasjesh meambientin e tij. Prirja e tij përnjë mospranim këmbëngulësshumëfishohet. Adoleshenti paknga pak gjen gjakftohtësinë e tij.“Adoleshenca konsiderohet siperiudha e dytë e inatit”. Psiko-logu J. Spieler në librin e tij “Fë-mijët kokëfortë” vë re se në 100fëmijë të moshës 6- vjeç të paji-sur me një vullnet normal kishin

kaluar periudhë inati, ndërsa në100 fëmijë me vullnet të dobëtnuk kishin paraqitur inat Kyvëzhgim tregon se periudha einatit përfundon në formimin enjë karakteri të fortë.

Le të analizojmë së pari ina-tin që vjen nga disavantazhi. Fë-mija kërkon të kalojë mendimi itij që të ndjejë siguri. Nuk do t’ikundërvihemi me inat edhe ne,

se kështu do përkeqësojmë si-tuatën dhe krijojmë një situatëtë dëmshme. Do t’i japim mundë-sinë të përfshihet në një sektortjetër që të ndjejë kënaqësi dhesigurinë se ka aftësi të realizojëdiçka në jetën e tij. Në këtë më-nyrë do ta ndihmojmë të mpo-shtë disavantazhet dhe automati-kisht do mposhtë dhe inatin e tij.

E kundërta ndodh me rastine inatit që vjen nga egoizmi kufëmija shfaq një tendencë domi-nuese edhe ku përpiqet të pro-vojë deri ku mund t’i imponohetmjedisit të tij. Këtë rast do tapërballojmë me indiferentizëm,do t’i japim të kuptojë se kurrënuk do mund të fitojë me kë-mbëngulje dhe të qara, por ve-tëm kur të bëhet i mirë dhe të

mposhtë vetveten. Në rastin einatit që vjen nga zilia ekzistonmundësia ta shtojmë atë kurfillojmë me krahasime qoftë mevëllezërit e tij, qoftë me fëmijëtë tjerë të njohur. Krahasimetgjithnjë dëmtojnë dhe kurrë nukndihmojnë. Është e padrejtë,sepse është ligj, të pangjashmetnuk krahasohen dhe fëmijët nukjanë të ngjashëm, janë persona-litete të ndryshmë dhe secili kavulën e vet. Inatin që vjen ngazilia do ta përballojmë me indife-rentizëm të gërshetuar me da-shuri. Kjo ndodh shpesh tekfëmijët që janë të vetëm kurndjejnë ardhjen e një fëmije tëdytë në familje.

Le të shohim rastin kur inativjen nga përkëdhelitë. Fëmijaështë në qendër të familjes dhetë gjithë merren me të. Ngapërkëdhelitë nuk ha mëngjesdhe nuk do të hajë as drekë. Tënjëjtën gjë bënë edhe në kopshtduke mos pranuar të hajë bukënqë ka me vete. Në këtë rast më-suesja së bashku me nënën du-het të vendosin të mos ta lusinpër të ngrënë, por ta lënë derisa të afrohet vetë, qoftë edhe përdisa ditë. Fëmija e kupton seaskush nuk merret me të dhe ilë skenat që bënte duke u afruarpak nga pak tek shokët.

Le të shohim tani fëmijën elënduar nga dramat familjaredhe le të përballemi me inatin etij. Një fëmi që punon me këna-

qësi dhe ka rezultat, kur e pyetpër dëshirën e tij, acarohet shu-më, bëhet brutal dhe përdor fjalëtë rënda. Eshtë e dukshme seështë i ndikuar nga ambientifamiljar dhe skena të kësaj naty-re. Nga biseda me nënën vërte-tohet kjo gjë, midis prindërve kagrindje. Si do ta përballojmë këtësituatë? Meqë e njohim proble-min do ta përqafojmë fëmijën mëdashuri të madhe. Gjatë kohëssë krizës do qëndrojmë të qetëpranë tij, qoftë edhe nëse inati itij është i drejtuar kundër nesh.Kur kriza të ketë kaluar do t’ijapim diçka që të merret dhe,kur të bindemi se fëmija është ikënaqur, do rikthehemi në pro-

cesin e edukimit ku me një kë-shillë ose mendim do ta ndih-mojmë të rregullohet.

Bazë kryesore për zhvilliminnormal janë këshillat e prin-dërve, ndryshe divergjencamidis tyre është në gjendje tëkrijojë edhe një mungesë sigurie

që është edhe një arsye më shu-më për inatin e tij. Kur ekzistondrama familjare prindërit, tëpaktën, le të respektojnë njëri-tjetrin dhe le të mos thonë fjalëfyese. Plagosja e fëmijës ështëshumë e madhe kur sheh nje-rëzit e tij të dashur të jenë armiqmidis tyre.

Ky lloj inati që vjen nga mu-ngesa e sigurisë kërkon që t’i si-gurojmë fëmijës qetësinë, besi-min, sigurinë. Padurimi, ndry-shimi i papritur i tonit, (ndry-shim i përkëdhelive dhe qorti-met), takti dhe mungesa e pa-pritur e prindërve krijojnë tro-nditje në shpirtin e fëmijës, i cilireagon duke shkuar pas nënësose babait. Ndjenja e sigurisëvendoset me ruajtjen e premti-meve tona, qoftë me shpërblimmoral, qoftë me dënime. Eshtë epalejushme ajo që u thuhet fë-mijëve: “Po iki, por do kthehemshpejt” ndërsa, realisht, do vono-hemi. Eshtë mirë kur fëmija më-son të llogarisië mbi fjalën tonë.

Le të mos helmojmë shpirtine fëmijës me dyshime, se kështudo mësojë edhe ai, pa vështirësi,të mbajë fjalën e tij dhe nesër dokemi një qytetar të ndershëm,ndryshe do formojmë një karak-ter tekanjoz dhe inatçi. Për këtëgjë shumë bukur shkruan Odier:“Krijimi dhe rritja e sigurisëështë i vetmi ligj për prindëritdhe mësuesit”. ...

Përktheu Nafsika Melo

(Vijon nganumri i kaluar)

Fëmjës nuk duhet t’ikundërvihemi me inatedhe ne, se kështu dopërkeqësojmë situatëndhe krijojmë njësituatë të dëmshme.

Ndjenja e sigurisë ve-ndoset me ruajtjen epremtimeve tona, qoftëme shpërblim moral,qoftë me dënime

Për këtë gjë shumëbukur shkruan Odier:“Krijimi dhe rritja e si-gurisë është i vetmi ligjpër prindërit dhe mësu-esit”.

MAJ 2004 NGJALLJA 11

Fëmijë shpresëtarësh nga Ukra-ina, studioi shkrimet e shenjta dhemë pas u rekrutua si ushtar nëluftën ruso-turke (ndoshta viti 1711).U zu rob nga tartarët dhe u shittek një qeveritar otoman i Proko-pit të Kapadhokisë. Qeveritari etoruroi shumë, por nuk arriti t’iandryshojë besimin, si robërve tëtjerë. Më në fund u lodh dhe iudhimbs për trimërinë, ndaj e lëshoidhe e lejoi të banojë në stallë dhetë kujdesej për kuajt.

Në stallën ku banonte, ashtu siedhe në kishën e afërt të ShënGjergjit, ku shkonte fshehtaz na-tën, ushtrohej me kreshmë, agripnidhe lutje. E përbuznin deri sa bërimrekulli. Kështu, ndërsa zotëriandodhej në Mekë, në falje falë-nderimi për pasurimin e tij të pa-pritur (që i dedikohej Joanit), gru-aja e tij shtroi një gosti për kthiminshëndoshë të tij. Në një çast, ajoshprehu dëshirën e parealizue-shme, që edhe i shoqi të mund të

Adresat e faqeve të hapura në Internetdhe ajo e E-mail-it,

të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, janë:

Internet:www. orthodoxalbania. org

E-mail:orthchal@ orthodoxalbania. org

Nga Shenjtorët e muajit

hante nga pilafi i tij i preferuar.Oshënari, që i shërbente banketit,kërkoi një pjatë që t’ia dërgonte. Tëtjerët qeshën, se menduan se robi edonte për vete dhe ia dhanë. Joanishkoi në stallë, u lut, e pastaj u kthyee tha (përsëri i shoqëruar nga ta-lljet), se e dërgoi pjatën!

Kur u kthye qeveritari, solli mevete edhe pjatën metalike (ku ishtee stampuar emblema e tij), të cilëne kishte gjetur duke lëshuar avullmbi tryezën e tij në të njëjtën kohëqë bëhej gostia. Që atëherë, eliruan dhe e nderonin si shenjtor.Por ai vazhdonte të jetonte asketishtnë stallë. Paranjohu fundin e tijdhe pasi u kungua me Falënderi-min Hyjnor, që ia sollën brenda njëmolle, fjeti më 27 maj 1730. Mbastre vjetë e gjysmë, trupi i tij tashmë

Joan rusi (27 maj)

Qëllimi i Krishterimit është tëjesh me Krtishtin dhe të kesh men-djen e Tij. Ky ishte mesazhi thel-bësor që iu përcoll të rinjve ortho-dhoksë në konferencën studento-re me temë: “Të ecim me Krishtin”,e cila u zhvillua më 23 – 25 prill,në Manastirin e Shën Vlashit, nëDurrës. Mbi 100 studentë kishinardhur nga disa qytete të Shqi-përisë për të marrë pjesë nëseancat e referateve dhe në pro-gramet kulturore.

Në referatin e parë, At Lukashpjegoi disa nga shkaqet pse tërinjtë që e fillojnë me zell rrugënme Perëndinë largohen pas njëfarë kohe prej Tij. “ Unë mendoj,- tha ai, - se disa nga to janë:1. Përqendrimi tek detaje të voglatë fesë dhe humbja e frymësthelbësore të të jetuarit të besimit.2. Të paturit zell pa dashuri dhepa kuptimin e besimit.3. Futja në mentalitetin e botës qëna rrethon e mohimi i standardit qëPerëndia na ka dhënë në Kishë dhenëpërmjet zbulesës së Tij të Shenjtë.4. Largimi nga besimi pas shkollës.Përfshirja në punë e në botën për-

“Të ecim me Krishtin” - Konferencë e studentëve në Manastirin e Shën Vlashit -

rreth, lindja e dyshimit në rolin qe-ndror të besimit në jetën e përdit-shme.5. Lejimi i zhgënjimeve që errësojnëpamjen për Kishën e për të ardhmen.

Ndërsa në referatin e dytë folipër qëllimin e Krishterimit, i ciliështë të jesh një me Krishtin dhetë kesh mendjen e Krishtit. “Shi-koni jetën e Tij si një model për ta

imituar në jetën e përditshme dhekini brenda vetes tuaj po atë ndje-një që ishte në Jisu Krishtin, i ciliedhe pse ishte në trajtë Perëndienuk e çmoi si një gjë ku të mbahejfort për të qenë njëlloj me Perëndi-në, por e zbrazi veten e Tij dukemarrë trajtë shërbëtori. Prandajdhe Perëndia e lartësoi madhërishte i dha një emër përmbi çdo emër”.

Në referatin e tretë dhe të funditnë këtë konferencë ai foli për va-zhdimësinë e brezave të rinj nëjetën misionare këtu në Shqipërinë mënyrë që të ndihmohen tëgjithë njerëzit për të ecur në rrugënme Krishtin. “Ne hodhëm rrënjëtdhe disa nga ju tashmë kanë flatrapër të fluturuar vetë në këtë rrugë.Para 10 vjetësh kishim si qëllimkryesor si misionarë këtu në Shqi-përi të gjenim disa njerëz që nesërose pasnesër të vazhdojnë punënqë ne nisëm. Tani që do largohemjam i bindur se ka shumë njerëzqë do të jenë të aftë të mësojnë edhetë tjerët dhe të vazhdojnë punën eKrishtit” – theksoi At Luka.

Ana Baba

mrekullibërës u transferua i papri-shur në Kishën e Shën Gjergjit.Më 1832 vandalë turq e hodhënlipsanin në zjarr, por mbeti ipadëmtuar, ndërsa oshënari ushfaq e i dëboi.

Më 1845, të krishterët e shpu-në në një kishë të porsandërtuar,

por përsëri e gjenin në Shën Gjergj,derisa u lutën tek omologjeti dheai ra dakord. Gjithashtu, shpëtoinxënësit kur u shemb shkolla,zbuloi një vrasëse, paralajmëroidhe shpëtoi nga kusarët një pele-grinin e tij nga Mali i Shenjtë.

Pas vitit 1922, kur të krishterëtu dëbuan nga Turqia, lipsani i tijshumë i njohur bën mrekulli nëishullin Evria, në Greqi.

At Justini

12 NGJALLJA MAJ 2004

Mbas ngjalljes, Jisui iu shfaqnjerëzve për një periudhë prej dy-zetë ditësh. Pastaj Ai “hipi në qiejtedhe ndenji në të djathtë të Pe-rëndisë (Marku 16:19; shih gjitha-shtu Lluka 24:50 dhe Veprat 1:9-11). Ngjitja e Jisu Krishtit është aktifinal i misionit tokësor të shpëti-mit. Biri i Perëndisë zbriti “ngaqielli” për të bërë veprën që Ati idha për të bërë; dhe mbasi kreugjithçka u kthye tek Ati, dukembartur përjetësisht njerishmërinëe plagosur dhe të lavdëruar që Aimori mbi vete (Shih p.sh. Joani 17).Kuptimi doktrinor i ngjitjes ështëlavdërimi natyrës njerëzore, ba-shkimi i njeriut me Perëndinë. Metë vërtetë, është depërtimi i njeriutnë thellësitë hyjnore pambarim.“Qiejt” janë në Bibël shprehjesimbolike për “mbretërinë e Perë-ndisë” së pakrijuar, jolëndore dhehyjnore, siç dhe e ka quajtur njënga shenjtorët e Kishës. Të thuashqë Jisui “u ngrit lart në të djathtëtë Perëndisë”, siç tha Petri në pre-dikimin e parë të krishterë (Vep.2:33), do të thotë pikërisht këtë:që njeriu u restaurua në kungiminme Perëndinë, në një bashkim qëështë sipas doktrinës orthodhokse,më i madh dhe më i përsosur se aii dhënë njeriut ne krijimin e tijfillestar (Shih Efesianët 1-2). Njeriu u krijua me potencialin tëbëhej një “pjesëtar i natyrës sëPerëndisë”, duke iu referuar për-sëri Apostull Pietrit (II Petër 1:4).

Kjo pjesëmarrje në hyjni është qu-ajtur theosis (që literalisht do tëthotë hyjnizim) në teologjinë or-thodhokse. Kjo është kryer ngangjitja e Krishtit. Shprehja simbo-like e “të ndenjurit në të dja-thtë” të Perëndisë dotë thotë pi-kërisht këtë. Nuk duhet kuptuar qëdiku në universin e krijuar Jisui fi-zik është ulur në një fron material.

Letra e Hebrejve flet për ngjitjene Krishtit me termat e Tempullittë Jerusalemit. Ashtu si kryepriftë-rinjtë e Izraelit hynin në “shenjtë-roren e shenjtëroreve”, për t’iblatuar Perëndisë për vetveten dhepër popullin, ashtu edhe Krishti,Kryeprifti i vetëm, i përsosur dhei përjetshëm, e blatoi vetveten tekPerëndia në kryq, si Blata e vetme,e përsosur dhe e përjetshme, jo përveten e tij, por për të gjithë njerëzit

Ngjitja në Qiell (Analipsi)“Dhe u ngjit në Qiejt dhe rri në të djathtë të Atit” mëkatarë. Si një njeri, Krishti hyn

(një herë e përgjithmonë) në Shenj-tëroren e Shenjtëroreve, që ështëe vetme, e përsosur dhe e përjet-shme: që është “Prania e Perë-ndisë në qiejt”.Ne kemi një kryeprift të madhqë depërtoi qiejtë, Jisuin,Birine Perëndisë... (Hebrejtë 4:14).Sepse i këtillë kryeprift duhejpër ne, i shenjtë, i pafajshëm, ipanjollë, i ndarë veç prej fajto-rëve, edhe i bërë më i lartë seqiejtë; I cili nuk ka nevojë si atakryepriftërinjtë, të sjellë kur-ban përditë, më përpara për fa-jet e tij dhe pastaj për ato të pop-ullit; sepse këtë ai e bëri një he-rë, kur pruri kurban veten e tij.Edhe përmbledhja e atyre qëthemi është kjo; Kemi një të tillëkryeprift, i cili ndenji në të dja-thtë të fronit të Madhërisë nëqiejt, edhe është shërbyes i she-njtërores edhe i tendës së vërtetëtë cilën e ngriti jo njeri, por vetëZoti (Hebrejtë 7:26; 8:1-2).Po ai, pasi pruri një kurban përfaje, ndenji përgjithnjë në tëdjathtë të Perëndisë, duke priturderi sa të vihen armiqtë e tij nënnënkëmbësen e këmbëve të tij(Hebrejtë 10: 12-13, Psalmi 110:1). Kështu, ngjitja e Krishtit, ështëparë si hyrja e parë e njeriut nëlavdërimin hyjnor, për të cilin aiedhe u krijua. Hyrja u bë e mundurnga lartësimi i Birit hyjnor, i cilizbrazi vetveten në mish njerëzor,në vetëblatimin e përkryer tek Pe-rëndia.

Korçë -Pashkët në këtëqytet me tradita të vjetra dhe të

gjalla orthodhoksejanë një festë e

vërtetë për të gjithëbanorët.

E tillë ishte ajo edhesivjet, përgjatë gjithë

Javës së Madhe,shërbesat e së cilës

u kryen ngaHirësia e Tij Joani.

Në foto: Çast nganxjerrja e Epitafit në

rrugët kryesore tëqytetit