Međ. Pravo u formalnom smislu predstavlja sistem pravnih pravila koja regulišu pravni položaj i odnose subjekata međ.prava kao i ravni položaj i

odnose drugih jedinki od međ.interesa. Međ.jav.pravo reguliše odnose između: subjekata međ. prava i drugih jedinki od međ.interesa. Glavni formalni izvori međ.prava ugovor i običaj. Međ.jav.pravo je po pravilu sporazumne konsenzualne prirode. Nametanje ili subordinacija kao izuzetak od opšteg pravila o konsenzualnoj prirodi međ.prava ima dva osn.oblika ispoljavanja: 1)namtanje u procesu stvaranja i važenja pravnih pravila i 2)nametanje u postupku primjene pravnih pravila.Međ.pravo je objektivna norma ili imperativ,tj. Međ.pravo je objektivni poredak, poredak koji je iznad volje pojedinačnih država.Formlano-materijalna def.međ.prava sistem pravnih pravila u smislu objektivnih, autonmnih imperativa koji imaju za cilj da regulišu pravni položaj i odnose subjekata međ.prava kao i pravni položaj i odnose drugih jedinki od međ.interesa.Islamski pravnici dar al Islam i dar al Hark.Stara Grčka pravila međusobnog opštenja grč.gradova-polisa i pravila utemeljena na principu univerzalne imperije.Rimljani su vođenje rata vezivali uz pravičan osnov justa cusa.Doprinos RIMA 1)pravila vođenja rata i zaklj.mira 2)sist.izlaganje prirodnog prava kroz pravila jus geniuma 3)rim. Imovinsko pravo je poslužilo kao osnov za stvaranje pravila međ.prava o sticanju i gubitku drž.terit 4)jak uticaj na pravila međ.ugov.prava. Consalto del mare donesen u srednjem vijeku sadrži pravila u vezi pomorske trgovine i plovidbe uopše poput pravila o zabrani zapljene neutralnog broda i sl. Patrimonijalni koncept države uzdrman je odlukama usvojenim na Vestfalskom kongresu 1648. Vestfalskim mirom formalno je potvrđen princip teritorijalnog suvereniteta kao opšti princip u odnosima između država. Ravnoteža snaga je dominantno načelo u evrop politici od zaključenja Vestfalskog mira do kraja Franc rev.Uticaj Francuske revolucije:DEKLARACIJA PRAVA ČOVJEKA je kristalisala dogmu o slobodi i jednakosti ljudi. Načelo narodnosti je u drugoj polovini XIX veka odigralo ključnu ulogu u konstituisanju jakih evrop.država.

Američka revolucija se može uzeti kao početak anti-kolonijalne borbe zavisnih naroda.Početak XIX veka označava pojavu multilaterizma-međ kongresi i konfer na kojima se donose legislativni međ.ugovori.Prve međ.org. Univerzalna poštanska unija (1874), Međ.teleg. unija(1875), Unija za zaštitu ind. Svojine (1883) i Unija za autorska prava (1886).Klasićno međ.pravo je tvorevina evropske civilizacije: 1) međ.pravo su stvarale evr.države 2)primjena ograničena na odnose evr.država.Period između dva rata uspostavljaju se temelji pozitivnog,univerzalnog međ.prava.1927 kodifikacija međ.prava 1)državljanstvo 2)teritorijalne vode 3)odg.država za štete pričinjene imovini stranaca Globalizacija 1)dovodi do odstupanja od koncepta kolektivne bezbednosti 2)teži ustanovljavanju novih izuzetaka od zabrane upotrebe sile 3)zavodljiv rječnik humanitarnih interesa često prikriva pokušaj ustanovljavanja jednostranog pribjegavnja sili.Dualistička teorija međ. I unutr.pravo koegzistiraju kao dva nezavisna prava.Međ.pravo ne obavez. državu sve dok se država ne izjasni da prihvata konkretno pravilo. Monistička teorija unutarnje i međ.pravo su sastavljeni od jedne supstance.Kompromisna teorija KOORDINACIJA smatra da unutrašnje i međ.pravo nikada ne mogu doći u konflikt.Pravila unutrašnjeg prava regulišu 1)opšti odnos unutr.i međ.prava 2)načine povezivanja unut.i međ.prava. Međ.pravo sastavni dio untrašnjeg: V.Brit,Aus,Mex,JAR,SAD,Paragvaj Međ. pravo iznad domaćeg:Njem,Fra,Hol. Tehnike povezivanja međ.i unutr.prava transformacija i adopcija.Transformacija podrazumjeva uklapanje pravila međ. prava u unutrašnji pravni poredak odgov. pravnom procedurom (zakonodavnim aktom, promulgacijom ugovora i sl) kojom se pravilo međunarodnog prava transform.u unutrašnje pravno pravilo. Adopcija se sastoji u priznavanju pravne snage pravilima međ.prava u unutraš. pravu normom unutrašnjeg prava, ustav. ili zakonskom, ili sudskom odlukom, bez promjene adresata i sadržine pravila.Dva su mod.adopcije:tradicionalni, ne povlači opštu razliku u pravnoj snazi između unt.i međ.prava i drugi koji opredjeljuje odnos između unutrašnjeg prava na jednoj strani i ugovora i običaja na drugoj, u slučaju njihove nesaglasnosti.

Formalni izvori: međ.konvencije, međ.običaji, opšta pravna načela priznata od strane prosvjećenih naroda, sudske odluke i doktrine najpozvanijih pravnika, jednostrani akti država i međ.organ. Međ.ugovori sporazum zaključen pisano između država koji je regulisan međ.pravom. Podjela ugovora otvoreni i zatvoreni, u zavisnosti da li ugovoru mogu pristupiti države koje nisu učestvovale u njegovom zaključivanju. Ugovori pogodbe-pravila dizajnirana za konkretan slučaj i Ugovore zakone-ugovori opšte ili apstrakte prirode. Običaj predstavlja dokaz opšte prakse prihvaćen kao pravo. Elementi običajnopravnog pravila organsko jedinstvo dva elementa prakse u smislu corpusa i svest o obaveznosti u smislu animusa.Podjela običaja univerzalni, vezuju sve subjekte međ.prava, regionalni važe u određenim djelovima međ.zajednice, lokalni običaji, između dvije države koje ne čine odgovarajuću regiju.Sudska praksa sudska odluka je samo zakon za stranke u sporu i rationae materiae-odnosi se samo na predmet spora.Načelo pravičnosti pravičnost contra legem, infra legem i prater legem. Jednostrani pravni akti države 1)da se donosi od strane nadležnog organa 2)da izražavaju stvarnu volju države 3)da imaju pravno dopušten predmet. Akti međ.organizacija: rezolucije, preporuke, odluke, pravilnici, direktive, mišljenja i sl. Meko pravo (Soft law)široka grupa instrumenata koji se nalaze u nekoj vrsti sive zone između prava i neprava. To su 1)rezolucije Generalne skupštine UN 2)dobrovoljni kodeksi i rukovodna načela koje međ.org donose u oblasti ekon.i soc.odnosa 3)opšte prihvaćeni međ.stan. koji su svoju primjenu našli u Konvenciji o pravu mora 4)zajednički akti vlada i političke deklaracije 5)norme,bilo ugovrne ili običajne,u fazi nastajanja, prije nego steknu svojstvo obaveznosti. Hijerarhija formalnih izvora glavni i pomoćni izovri.Kroz glavne nastaju pravila međ.prava a pomoćni predstavljaju pravno sredstvo. Kodifikacija običajnog prava predstavlja izraz kretanja od običajnog prava ka pisanom pravu kao preciznijem i jasnijem izvoru prava.Podjela na neobavezne (kodifikacije koje vrše teoretičari) i obavezne(vrše ih države).

Subjekt međunarodnog prava je entitet sposoban da pribavi međ.prava i obaveze. Podjela: Izvorni i derivativni, potpuni ili krnji, aktivni i pasivni subjekti, apstraktni i konkretni subjekti. Trajni i prolazni subjekti.DRŽAVA entitet koga određuju elementi: postojano stanovništvo, utvrđena teritorija i suverena vlast.Vrste država: suverene i polusuverene, unitarne i složene (personalne i realne unije, konfederacije i federacije).Personalna unija zajednica država povezanih ličnošću zajedničkog vladara. Realan unija predstavlja zajednicu država utemeljenu na međ. ugovoru u cilju zajedničkog nastupa prema trećim državama. Konfederacija ugovorna zajednica dvije ili više država u cilju ostvarivanja zajedničkog cilja, ne predstavlja objektivnu pravnu ličnost, nema svoja izvorna ovlaštenja.Članice zadržavaju svoju suverenost. Federacija je složena država, gdje je suverenitet prenesen na centralne organe. Federalne jedinice na međ.planu nastupaju kao jedinstven organ.Kondominijum podrazumjeva kosuverenitet tj.vršenje suvereniteta nad jednom teritorijom od strane dvije ili više država.Slučajevi Sui generis Vatikanski grad ili Vatikan podrazumjeva teritorijalni entitet a Sveta stolica samu rimsku katoličku crkvu.