meer levenskwaliteit met domotica effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige...
TRANSCRIPT
![Page 1: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/1.jpg)
Meer levenskwaliteit met domotica
Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen
voor mensen met dementie.
Steve Lauriks
![Page 2: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/2.jpg)
Inhoud
• Inleiding
• Vraagstellingen
• Methode
• Resultaten
• Conclusie
• Discussie
• Aanbevelingen
![Page 3: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/3.jpg)
Inleiding• Technologische ondersteuning van mensen met dementie
kan een kwaliteitsverbeterend effect hebben (De Jong et al., 2005).
• Domotica als ondersteuning bij oriëntatie, bewegingsvrijheid en zelfstandigheid.
• Wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van domotica bij mensen met dementie is nog niet eerder uitgevoerd.
• Implementatie domotica woon-zorgcentrum Leo Polak gesubsidieerd door VROM, VWS, WN en het CBZ
• VU medisch centrum voerde hier in samenwerking met de GGD Amsterdam effectonderzoek uit.
![Page 4: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/4.jpg)
Vraagstellingen
1. Welk effect heeft de toepassing van domotica op de kwaliteit van leven van de persoon met dementie?
2. Welk effect heeft de toepassing van domotica op de arbeidssatisfactie en werkdruk van het personeel?
3. In hoeverre kan domotica worden ingezet als alternatief voor traditionele vrijheidsbeperkingen?
4. Welke factoren hebben de invoering van domotica bevorderd dan wel belemmerd?
![Page 5: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/5.jpg)
Methode
• Design
• Onderzoeksgroep
• Interventie
• Meetinstrumenten
![Page 6: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/6.jpg)
Design
• Personen met dementiePretest-posttest controlegroep design met gerandomiseerde groepen (RCT)
• Verzorgend personeel Pretest-posttest controlegroep design
• Bevorderende en belemmerende factorenKwalitatief onderzoek. Interviews met vijf sleutelfiguren in de organisatie tijdens implementatie van domotica
![Page 7: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/7.jpg)
Onderzoeksgroep
• Personen met dementie: Experimentele groep: 30 bewoners (5 woningen)Controle groep: 24 bewoners (4 woningen)
• Verzorgend personeel:Experimentele groep: 14 verzorgendenControle groep: 11 verzorgenden
• Geïnterviewde sleutelfiguren:woonbegeleider, senior woonbegeleider, manager kleinschalig groepswonen Leo polak, regiomanager Osiragroep, ICT – medewerker
![Page 8: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/8.jpg)
Interventie Domotica voor ouderen met dementie• Iedere functie is per kamer of groepswoning in te
stellen
• Op basis van individuele voorkeur
• Persoonlijk profiel
• Leefcirkels
• Automatische schakeling van verlichting in slaapkamer, woonkamer, badkamer en looppad
• Melding van hulp – oproep, verlaten slaapkamer, betreden badkamer en inactiviteit (overdag) in slaapkamer
![Page 9: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/9.jpg)
Profiel van de groepswoning
![Page 10: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/10.jpg)
Profiel van de kamer van een bewoner
![Page 11: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/11.jpg)
Leefcirkels1. Groepswoning
2. Binnenstraat
3. Gebouw incl. tuin
![Page 12: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/12.jpg)
Meetinstrumenten bewoners
Controlevariabelen:• MMSE, demografische gegevens, life-events, zorgverleden,
zorgindicaties.
Uitkomstvariabelen: • Kwaliteit van leven, Qualidem (gedragsobservatie, 9
subschalen) en DQoL (zelfrapportage, 5 subschalen).• Aantal valincidenten• Gebruik van Middelen & Maatregelen• Zorgbehoefte in wonen, geheugen, mobiliteit en psychische
nood; CANE• Bewegingsactiviteit, bewegingsmeters, logfiles domotica
![Page 13: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/13.jpg)
Meetinstrumenten verzorgenden
Controlevariabelen:• Demografische gegevens, attitude ten aanzien van
dementie (ADQ), uitvoering van de interventie.
Uitkomstvariabelen:• Arbeidssatisfactie, MAS-GZ (zelfrapportage, 7 subschalen).• Werkdruk, UBOS (zelfrapportage, 4 items).• Geestelijke gezondheid, AGV-28 (zelfrapportage, 4
subschalen)• Ziekteverzuim in vergelijking met andere afdelingen• Personeelsbezetting
![Page 14: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/14.jpg)
Resultaten
• Controle variabelen
• Effecten bewoners
• Effecten verzorgenden
![Page 15: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/15.jpg)
Controlevariabelen
Er werden ook geen significante verschillen tussen degroepen gevonden op demografische gegevens, diagnose, zorgverleden, zorgindicaties en life-events
Variabele Exp. groep Con. groep
Leeftijd 84 (sd = 5,6) 83 (sd = 7,1)
Geslacht Vrouw 19 16
Man 11 8
MMSE 12 (sd = 7) 10 (sd = 7)
De verzorgenden in de experimentele groep verschillenden niet significant van de controlegroep op demografische variabelen en benadering van dementie
![Page 16: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/16.jpg)
Effecten bewoners
Kwaliteit van leven• Minder sociale isolatie• Meer om handen• Hogere esthetische waardering• Hogere zelfgerapporteerde kwaliteit van leven
Valincidenten• Minder valincidenten in de badkamer/ toilet• Geen significant verschil in valincidenten op andere locaties
en het totaal aantal valincidenten
![Page 17: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/17.jpg)
Effecten bewoners
Bewegingsgedrag• Tenminste 43% van de bewoners met toegang tot leefcirkel
2 maakte hier gebruik van• De bewoner met toegang tot leefcirkel 3 heeft hier
tenminste 5 keer gebruik van gemaakt
Behoefte aan zorg en ondersteuning• Geen significant verschillende toe- of afname in
zorgbehoefte op het gebied van wonen, geheugen, mobiliteit en psychische nood
Gebruik van Middelen en Maatregelen• Geen significant effect van domotica op de toepassing van
middelen en maatregelen
![Page 18: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/18.jpg)
Effecten verzorgenden
Arbeidssatisfactie
• Geen significant effect van domotica op arbeidssatisfactie
• Geen significante toe- of afname van totale groep
Werkdruk
• Geen significant effect van domotica op ervaren werkdruk
• Significant minder waardering van de werksituatie
Geestelijke gezondheid
• Geen significant effect van domotica op de geestelijke gezondheid van verzorgenden
![Page 19: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/19.jpg)
Effecten verzorgendenZiekteverzuim
• Significant lager gemiddeld ziekteverzuim dan op de PG-afdelingen waarmee werd vergeleken
• Het ziekteverzuim in kleinschalig groepswonen nam in de meetperiode wel toe
Personeelsbezetting
• Door domotica kon 1 dienst per nacht minder ingezet worden (1 per 6 woningen in plaats van 1 per 4 woningen)
Uitvoering van de interventie
• Aanpassing van het systeem had een significant effect op de gebruiksvriendelijkheid en het vertrouwen van verzorgenden
![Page 20: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/20.jpg)
Bevorderende en belemmerende factoren
Factoren die de resultaten van het effectonderzoek mogelijk
beïnvloed hebben:
• Technische problemen tijdens de invoering van domotica
• Door personeelstekorten moesten regelmatig flexwerkers en uitzendkrachten worden ingezet die niet bekend waren met domotica
• Gebrek aan basale kennis van ICT (computergebruik) bij verzorgenden
• De werkwijze in kleinschalig groepswonen was voor veel verzorgenden nieuw
![Page 21: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/21.jpg)
Conclusie
Uit de gevonden resultaten kunnen we concluderen dat:
• Domotica een positief effect heeft op de kwaliteit van leven van mensen met dementie in kleinschalige groepswoningen
• Mogelijke verklaring van dit effect: toegenomen bewegings-vrijheid, meer daglicht, meer zelfstandigheid en betere lichtsituatie in de groepswoning
• Domotica lijkt het valrisico te kunnen beperken doordat verzorgenden met name ‘s nachts eerder ter plaatse zijn om een bewoner met een verhoogd valrisico te assisteren
![Page 22: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/22.jpg)
Conclusie
• Domotica bleek geen invloed te hebben op de arbeidssatisfactie en werkdruk van verzorgenden
– Extra inspanning van verzorgenden tijdens de implementatie.
– Aanleren nieuwe routines
• Domotica bleek niet te leiden tot (nog) minder toegepaste middelen en maatregelen
– Het aantal toegepaste middelen en maatregelen was bij aanvang van het onderzoek al gering
– Mogelijk wel in de toekomst bij toename betrouwbaarhied techniek
![Page 23: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/23.jpg)
Discussie
Beperkingen van onderzoek
• Kwaliteit van leven voornamelijk op basis van observatie en beperkt op zelfrapportage
• De methode om de bewegingsactiviteit te bepalen was niet betrouwbaar en dient verbetert
• Selecte groep proefpersonen: terughoudend met generaliseren naar andere groepen zoals in thuissituatie, verpleeghuis, mensen met ernstige gedragsproblemen
• Gegevens over het ziekteverzuim verzorgenden alleen op groepsniveau en niet op individueel niveau
![Page 24: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/24.jpg)
Aanbevelingen
Toekomstig onderzoek zou gericht moeten zijn op:
• Nadere bepaling effect van domotica op bewegingsactiviteit van mensen met dementie en ziekteverzuim van verzorgenden
• Ontwikkeling van scholingsprogramma’s voor verzorgenden
• Ontwikkeling van standaarden in technologie
• Onderzoek naar een ethisch en juridisch verantwoord gebruik van domotica
![Page 25: Meer levenskwaliteit met domotica Effectonderzoek naar de toepassing van domotica in kleinschalige groepswoningen voor mensen met dementie. Steve Lauriks](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061601/5551a0ee4979591f3c8b6a59/html5/thumbnails/25.jpg)
Meer weten?
Gedetailleerde informatie over het onderzoek is
terug te vinden in het onderzoeksrapport.
‘ Meer levenskwaliteit met domotica’S.lauriks, J.P. Osté, C.M.P.M. Hertogh en R.M. Dröes, 2008