menshikov memorial readings 2014

295

Upload: phamhanh

Post on 14-Feb-2017

244 views

Category:

Documents


23 download

TRANSCRIPT

  • MENSHIKOV MEMORIAL READINGS2014

    The scientific almanac

    Volume 5 (12)

    St. PetersburgPublishing house XVIII century

    2014

  • 2014

    5 (12)

    - XVIII

    2014

  • ISSN 2219-2921

    2003 , - , 7800658 09 2010 .

    .. ,

    .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. ..

    - .. ..

    - .. ..

    .. 94(47)17 63.3(2)511

    509 2014 : / . . . .. . . : XVIII , 2014. . 5 (12). 291 . : . ( .. ).

    (, ) , ; . ..

    , - .. ,

    ..

    , 2014 .. , , 2010 .. , , 2014 .. , 2014 - XVIII , 2014

  • 5

    _____________________________________________________________________________________________________ ................................................................................................ 7

    I. ..

    : : X XX . ........................................... 9

    .. 1737 . ..................................... 43

    .. , .. : .. : 1704 1721 . .................................................. 71

    .. , , ................................................................. 78

    .. ................................................................................. 124

    .. I ................................................. 141

    .. , : (1727 1728) ................. 147

    .. 1695 1696 : ................................................................ 160

    .. 1701 1704 .: ..................................................................................................... 168

    II. ..

    - 2014 . ............................................................... 225

    III. ..

    :... .. ............................................................................ 236

    .. , .. - ...: .. ............................................................................... 265

    .................................................................................................................. 281 .................................................................................................................. 283 .................................................................................................................................... 285

  • 6

    CONTENTS_____________________________________________________________________________________________________

    From the editor-in-chief .................................................................................................................. 7I. Articles

    V.A. ArtamonovHeroic features of patriotism: patriotism and great power statehood consciousnessof Russian people. 10th 20th centuries ................................................................................. 9

    .V. GusarovaThe history of making of Academic plan of St. Petersburg of 1737 .................................. 43

    M.M. Dadykina, A.V. KraykovskyEndeavoring the trade to prosper:A.D. Menshikovs Blubber Company activitiesand marine harvesting at the Russian North. 1704 1721 ........................................................ 71

    I.G. DurovThe retirement allowance granted by Peter the Greatto penurious retired officers provided decent senility ............................................................. 78

    A.V. IvanovIn the wake of Moskvoretsky strook ................................................................................... 124

    P. A. KrotovStay of Peter I in Dunkirk and Calais in Franceand construction of waterworks at Kotlin Island .............................................................. 141

    A.V. MorokhinDont know the way you live there:stay of royal princess Anna Petrovna in Germany in 1727 1728 ................................... 147

    D.V. SenSome aspects from the historyof warfare of Russia for Azov in 1695 / 1696 years:ahreyans part in the protection of the Ottoman fortress ................................................... 160

    D.A. SidorovSwedish Dorpat flotilla 1701 1704: fight for Lake Peipus ..................................................... 168

    II. Field Surveys ResultsA.V. Lukoshkov

    The results of Russo-Finnish 2014 field survey on allocation of Battle of Gangut site ......... 225

    III. Publications of sourcesM.V. Babich

    Peter the Greats Army reform project: Proposals... by I.B. Campenhausen ......................... 236Z.V. Dmitrieva, S. A. Kozlov

    Love for Our Motherland and the Desire to See It Again Kept Up Our Spirits....The Notes by A.I. Khlebnikov, Pilot of the Sloop Diana,of His Crew Captivity in Japan .............................................................................................. 265

    List of abbreviations .................................................................................................................. 281About authors ............................................................................................................................ 283Abstracts .................................................................................................................................... 285

  • 7

    _____________________________________________________________________________________________________

    XVIII . . , , .. , -, , . - . -, , , -- .

    , .. . - - . . , -, .

    .. , -, . , , - , 17291741 .

    .. - .. , - 17041721 . .. . , , , - - , - .

    , - , .. . - - .

    .. -, , (1722). , .

  • 8

    .. I 1717 . . , - , , .

    .. I (1708 1728) , - . , - .

    .. , - (1695, 1696). , -- (, ), , - ; , - ( ).

    - .. - - . 1701 1704 - .

    27 1714 . - .. . , 2014 ., 300- .

    .. ... ... - .. (1721), -, 1711 . . .

    .. .. - .. , 200- .

    .. - -

    ..

    _____________________________________________________________________________________________________

  • 9

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    ..

    : X XX .

    "" - -. ... - . , , , , , ... ... , , ( - ( . 2014. 6 .)).

    , , . - , , , , , (.. ), . , . , - (.. ). (. ). , , , , , , . , -. (.. ).

    . (1709 1784): , - .

    , , , , - . - , . , , , - . . - , . -, , , () .

  • 10

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , (, -, . .) , 1.

    , , - (, ), ( ). - , .. 2.

    , -, 3.

    , , - , - 4. . , .

    -. (, , ), , -. , . , VII . IV ., ( ), V VII . - , 1789 . , , !, - 1917 . .

    - . ( , , ) . . VIII . , , , , , , .

    , . .. , , . . -, (1352 1430), (1336 1405), (1206 1227). , . (1545 1598), - 23 . - . , (. , . , .. , . , , . -, .. , . .).

    - (, , , (), , , ), , 5.

    , --, 6.

  • 11

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    :) ,

    ( - I ., XVIII .);)

    (, VI . VIII ., - I );

    ) ;) -

    ( , -, XVI ., XVII XVIII ., VIII I ., 1939 .);

    ) ( , , I, I ., - ., I .).

    .

    X X .

    * * *

    . , - , IV V . . III - . , XXI . 7.

    , , , , .

    -, , - . I X . , , , . , , , , , , - . . I . 8.

    , 882 . -. - -: , , . , . - . -.

    X III . 988 . - . , - . ,

  • 12

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    (.. ) I - (. 947 1015). . , - , .

    ( I III .) - 42- . , 15 , , 8 . 13 , , 9.

    (978 1054). -, , . I V . - , , , , , , , II . , , , , 10.

    - .

    * * *

    XIII . . - , , , . . .

    1237 1240 . (-, , , ) () . , . , (. 1209 1254), - - . - 110 11. III . , - , , , , -, . ( I 1718 .)

    , , , - , : - ! : , , , , , - , , , , , , , - . , !.

    : . ( -,

  • 13

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    ) , - . , , , . -, - . , 18 - . 12. - .

    , - . 20-30 1263 1380 . - 11 ( ): (), (), -. - , -, , , , . 13.

    - , V . . - . 1240 . - , 1242 . . , , , 1245 . .

    1257 . . - . - . . , , , . , . . - (1243 1280). , XVII ., ( , ).

    , . (1248 1249, 1252, 1256 1257, 1258, 1262 1263 ) . , - 1282 1283 ., 14. 1547 . .

    XVIII . I 1704 . - . , -, 30 (12 . .) 1724 . - . , - , 21 1725 . ( 1942 .). , -, , , , , , , .

  • 14

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    . 15 -, . 29 2008 . , - 16.

    , , , 17.

    XIII IV . - , , , - . 18.

    , , , -, , : , - , . , , , - .

    1375 . -, .

    , . IV . . - , , , . - 65 . 24 (, ). 13 . , , , , , , . 19. (1276 1598) (.. ). , , - , , , . -, 1328 . , 1339 . 20.

    XV . . 1359 1380 . , , - . : 1335 . , 1368 . . (1345 1377) ( ). (1350 1389), 1374 1381 ., - . 1378 . 140 . , - , , . 1380 . -, , , ( ) , .

    , . , , - . . 21.

  • 15

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    . 12 1380 ., .. 22, 16 ( - .. ) , 8 . (.. ) (3 1314 25 1392) , - . . , - . VII . !. , , , -. . , - 23. - . , .

    . . . , , -. (.. ).

    . 1709, 1812, 1943.

    . - - . - (.. ).

    , , 1389 . , 1410 . , . - . 1380 . - - () (. 1406). 1381 . , 1382 . . . , 1367 ., , , . , . , . , - , 12 . . , , , (, ).

    (.. -). . , - . , . 1388 1392 .

  • 16

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    24. 1384 . , . 1380 . .

    1389 ., , , , , XV . 1381 1382 . . - . (. ..) . , - . . - . 25.

    * * *

    . - , , . I (1389 1425) (1389 1404) , . - .

    , - , 1395 . . - . , . , . , .

    1397 . - . , - , , , , . (1352 1419), I, -, . 1399 . ---- . , . . 12 1399 . -, - . (.. ). .

    . 1408 . - . , , , , , , . , , , , , 26.

  • 17

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , IV V . , XV . -. I 27 1425 . , .

    5 1437 . , -, - - . - , 1439 . . 1445 . , - , , II - (1425 1462). , . II . - . , 14 1446 . - , . -, , , . 1447 . II . - II , - , .. 27. , , . , .

    1453 ., .

    * * *

    . - 1471 1478 . ( ), 1500 1503 . ( ), 1654 1667 . ( ), 1709 1714 . ( ), 1757 1761 . ( ), 30- XX . 1945 .

    V - , , , . V . , , -, . III (1462 1505) . , 1497 . - III - ( ), . III - .

    1462 . III . 1467, 1468 1469 III - , .

  • 18

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    1471 . 40- . . IV (1427 1492). . ! .

    XV -, . . III - , - , . - -, , . .. 10 . , .. - . , 14 . ... , . () ! , . 12 . . , . - , ( 2 ) , , 28. 27 . , . .

    1472 . , , . - , - . . , .

    1477 . III - . : 1478 . . 1478 1547 . - III, III IV 29.

    (1438), - (1445), (1465), ( XV .) (1465).

    1480 . . , , , , . III , . 30. , 1480 . , . 8 11 , , , - .. III, . , , - , ...

  • 19

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , , - , - 31. , . 80- XV . : ! , , , - , , - , 32.

    -. 6 1481 . . 33.

    1483 . - IV. III , , , , 1485 . .

    . 9 1487 ., , , . , - .

    , - 1466 1472 ., : ! , ! , ! , [] . 34.

    V . . III , IV, ( ) . , , - , 1453 . .

    III , 12 1472 . () (. 1503). , , , . - . , 35.

    , -, , . , -, . . III ; - . III - . , 36. 30 1472 . , , -. , , - . . . 1485 . . .

  • 20

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    . . , - , ., , .

    - . - , , , (. . ) : -, , . - 80- XV . , , 37.

    XV . , 38. - -, , .

    , , , 1458 . - , ( ) , . 1492 . - III , 39.

    4 1498 . III , -. ( 1509 .), 1502 ., III .

    III - , , . 40000 . 1500 . . .. .. . 1503 . III, () -, .

    III III (1505 1533) : 430 . . 2,8 . . . VI . : 2,02,75 . . 4,04,5 . . 22,5 . ; : 230 100000 40.

    1516 1522 . , . 1523 1524 . (. 1465 1542) . , Pax Romana ( ), . , - , : , , 41.

    XVI . . 1114 . 8 1514 . 1617 - . 1512 1522 . 42.

  • 21

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , . - , . - , 43.

    ( XVI XVII .) IV III. 16 1547 . - : , . , (, ) ( 27 . . ., 800 ., I 1721 ., I 1804 ., 1871 .), IV . , - , 1462 1533 . .

    1547 . , - , . , 44.

    IV - . - : ... ... -. : , 45. , -... , , . - . , , , 46. 1550 . : - , , ; , ; - , , , 47.

    1552 1556 ., - .

    2 . , , , - , . (aurea flamma) . , - , . - , 1564 1566 ., , , , . - : , , !. - , , , , () , , , . . 48.

  • 22

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , , -, , , . . , . , . !. , , . : , , , .

    , (1554 1556), 1583 . , 50- XVI . . , , - (. ). , . IV , 49. IV 16 . - 1561 . IV - 50.

    IV , , . , , . - , , - , .

    1555 1559 . . - , , , . 5 , .. 8 . 1560 . .

    , - , . , 1582 1585 . ( .. ) - .

    1551 1564 . (.. ). -. VI . , , , , , , , , , , ., - ( , , , ), . - , , -. , , - , - . .

    (1555 1561 .). 50- XVI . ( ).

  • 23

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , . , , , , , , - . . , , , -: ... , , .. .

    , -, , .

    - (1560 1563). , IV , - .

    1558 . , . (- ) , , . .

    1564 . . (.. ), . . - 20- . , - . - .. . .

    1567 1570 . - , , - . - . 1569 . . , , - . , . 1571 . - , I (3040 , 1015 )51.

    , . . , ; , , - , , . 52. 12 - , -, , , . , , 30 . .. , . , , , .

    1572 . , , 20 , 7 . .

  • 24

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    . , 45 , - , - . 30 , , -, . . 2 . , -. - . 2 3 - .

    1571 . , 1572 . XVI XVII .

    () -, , . III V ., - . . , - , 53. , - : , , , , - 54. : . . , : , , . ( . ..) -, , , - , . , , - , ... - . . , , ... , - . ... , , , -, 55.

    . 1579 . 1580 . . 1578 ., - , (, 70 - ) , , .

    1581 1582 . , - . 1584 . -, , 56. , , 31 . . , - 57.

  • 25

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    IV . . , VI . , .

    IV -- (1584 1598) 1587 1598 . , , , , , , -, , 29 . - : 26 1589 . - . II 1591 . 4 , , , . .

    1590 1593 ., -, , , , (), .

    * * *

    1600 1612 . IV . , , - , , , - 1601 1603 . , , (.. ). , , . - - -, 15 1591 .

    1604 . . 1604 . I, , 25336 , 13137 . - 2600 , 58.

    3,54 . , - , , - 59. : , !. , - . 13 1605 . . 1 1605 . . , , , , , . , , . : ... ( ) ... , , -, , .... .. , 60.

  • 26

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    16- - . , , , , .

    : 20 1605 . , - .

    30 1605 . - . 1606 . . : -, , . , . 61.

    17 1606 . , I , - (1552 1612). - . 1606 . , - , . 1606 . .. , 62. 1607 . - II, , , ( -). , ( ), c ... , - , , , ... [ ] 63.

    1608 . .. . 30 1 II , .. , . . , , , , () . .

    20 . , 30 . 15 . 64. 1608 . , , . , . .. -, , . : . , [] , 65. : - ... ... ( ).

    23 1608 . .. . - . 4,5 . -- , [] , 56 . - , , , -. , - . ; , . , , . ,

  • 27

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , , , , , . , , . , , , , , . , 66.

    1609 . : , III (1566 1632), - . , 67. , . III , 68. , - 1610 . , , 69. -, .

    . 24 1610 . . - 6,8 . 35- .. , . . II . 2 1610 . -. 17 1610 . . 18 , 19 , 8 - . - , , .

    , 18 . - 20 21 1610 .70.

    1610 . , , , , , , , , , , , -, , .

    , , , -, , , , , , , - .

    1611 . . - , - 71.

    1611 . , . , , - , .

    . 1612 . - .

  • 28

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    1611 1612 . ( ), - . -. XVI . , , . III, III IV , , - , , , (- ).

    -. - . 2,5 3,5 , 16 , 12 1610 . - . 1609 . -, -, .

    - . 1610 . (. 1530 1612)

    : !. - . . , , 1610 . . , .

    1611 . - .

    19 1611 . , - .. . , , : , , !72. , , .

    1611 . 73 . 1612 . 10 , 1215 . : , , , .

    22 . , , .

    . 22 1612 . -. 26 1612 . , -, .

    21 1613 . . 1611 1613 , , .. ( ).

    . , , 1619 . . , 3 -, , . 1 1618 .

  • 29

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    14,5 , , , , , , --, . 1619 . 1619 . , XVIII . 74. , I .

    . , . I. - -. : 1647 . , 1648 . . , .

    . ... ... -, , , ... , , , 75. - , 1637 .: ... , ... , , , , , 76.

    . , , , , . . , , , , . - . . , , , , -. , 77.

    (1645 1676) (1629 1680) , - , . 1654 1667 . . , - , . (1652 1658) .

    1654 1655 . . 1656 . , .

    - II 1896 . .

  • 30

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , , . I .: , .

    I. . , - . , : , - ! ( , ), , ( ), - ( 1710 .), ( - 1722 .) . . . , , , , , , .. .

    , I 1716 . 78. I : , , , , . , , . 1705 . , : , , / , / - . / , / 79.

    I : , -, ( . - ) ( ). .. (1646 1716), - I 1711, 1712 1716 , , , 80. -. , 1698 . . - , , , - , , . .

    , (.. ), - . - I 1715 . 81.

    , I . - , 15 -. I, , , . 1709 . -. ! I 82. ; ! 1720 . . . - 1712 . 54- . . - 1743, 1754, 1808, 1829 .,

  • 31

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    (1894) - (1911). . 1720, 1735, 1752 . : , , .

    , , . (1727 1730) - II - : , . , XVII .

    (1730 1740) - .. , .. , .. , .. . - . : , - , . , .

    - .. (1670 1767) , III, I I. - , - 83.

    1736 1737 . , , , , , 1738 . , 1739 . -84. 1736 . . 3 1739 . - . 1739 . , , !.

    . VIII . . .

    . , 25 1742 ., ( 1917 .).

    1757 . , 85. - . , , .. . -! ! ! ! .. .

    lisabeth rex Prussiae .

    III 18 1762 . , , , , . . 53,3 % , - . .

  • 32

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    1762 . II . : 200 , , , 86.

    II 26 1769 . . . . 5 1797 . - 8 (. .), . - - .

    , , -. 1795 . . ( !, !, , !), , , . , , , , -, . - .. (1773 1775).

    . , , , - .. (1746 1799). , , XVIII I .87.

    XVIII , . , - , . - 1781 . , , , , 88.

    25 . - , , , . 1788 . -- .. - (1739 1791) - : !.

    : -, [ ] , , . , , , . , - , , , ... , - , . , , " " 89. , , , 90.

    , .. (1763 1831). , . , , , , , , , , , , , ... , , .

  • 33

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , , ... -, , , , , - ; , , , , - "" "" 91.

    -. , (.. ). (.. ). - . - II , , .. --, -, , - .

    ; , . - - .. ! .. . , , 92.

    - .. - (, , , , , ). , - , .. , 93.

    , , , - . VII ., - , -, . XI . 94.

    .. (1729 / 1730 1800). . - . : , , , , . ; , ! (-- .. ). . --! ! , ! ! !. , , [] ! -, , , 95.

    I (1796 1801) - . , - . , 96. 1801 . : ... , - , , (.. ).

    . , - .

  • 34

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    ( , ) .. : , , - ; , !.

    () 30 1815 ., - 150 , , I . , , .

    * * *

    1820 1917 . (1770 1820) - . , -, - , . 20- XIX . , XI . . - . 1917 . .

    I, , - . .. - (1833 1849) (, , ) . , - .

    .. - 1853 1856 . .. , : . .. , - , : - , , ; - , ... , , - , ... ...97.

    XIX ., , , .

    III -- - , , , , : . 1881 . - II. 1905 . - .

    , -, 1916 . , . 1917 . II 9- , ( , , , ; , )98. . - . ( ), . : , , , , ... 99.

  • 35

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    -. 1917 . . 250- . 1 1917 . - , , - 15 1917 . .

    . . , - - , .

    30- , , -. , - 1937 1938 ., . , , -. .

    1934 . . - , . , - . , - : . , , . . .

    - 16 1934 . () .

    (1933 1937), - - , , , , .

    , , , - , , , -, , 100.

    , - , , . , - 101.

    , . 1941 ., - , , . , ! . -. ... - 102. . , ,

  • 36

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , - 103. - ( 1942 132365 .), , , . - , . - , , .. , .. , .

    , - . 1941 . , 1943 . - , 1917 . 5 1943 . . 8 1943 . -. , ! , !. 24 1942 . , .

    . 8100 , 2069 , 309 , 161 , 108 , 96 , 96 , 91 , 90 , 90 , 44 , 43 , 39 , 32 -, 18 , 18 , 15 , 14 , 13 , 12 , 10 , 10 , 9 , 9 , 8 , 7 , 6 , 5 , 3 104. , , . 329 - .. . - . , .

    1945 1953 ., , , . , , - . , . , , - , . , , , .. 105.

    1953 . . 1955 . , . 1955 . : , ! . - , , , .

    1956 ., - , 1962 1964 ., .. -. -, 70- 106.

    1985 . . , .. , , , , , . .. .. , , , 1987 19468786 ., . 1989 . , - , , , .

  • 37

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , (74 ) , ( ), 1956 1991 . , , . , , . , , . .. , - : , , -- , ... - , "" 107.

    , , - . 1215 1990 . .. - - , . , , : , (.. ). , 345 .

    , . , .. 30 1989 ., , -, , 53 , . 53 , , - . , ( , , ), - 30 108. , , , , 109, . / -, . 12 1991 ., 13 28 ., , , , 1922 . . 1993 . - .

    , , , . 1999 . , , - . 10 1999 . , .. .

    , . - .. , . 16

  • 38

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    2001 . - 2001 2005 . . . , - , 2014 . . 2014 . 1931 . .

    . . . , , . - . . , , - . ( VII .), ( .) ( .) , , .

    . -, , - , , 1956 1991 .

    I .

    _______________________

    1 , - (.. ).

    2 ... -, ... ( .. : . ., 1990. . 6264, 71).

    3 .. : . . ... . . : 09.00.01. - /., 1984. . 1314.

    4 .. // : . ., 2002. . 2223.

    5 . . - II - - (!) ( . -. ., 2002. . 31).

    6 - , - , ,

    . - .

    7 .. - // . 1994. 3. . 6168.

    8 .. - I . // : 80- .-. .. . ., 1998. . 7579.

    9 .. // - : (I .) : [. ]. ., 1994. . 67.

    10 .. VI // - . ., 1999. . 815.

    11 .. - 1314 . ., 1985. . 7778, 119.

    12 ..: 1) : ? ., 1991. . 25 ; 2) - // . ., 1996. 5. . 30.

    13 .. : ( XVI ) // ... ., 1999. . 78, 21.

  • 39

    I. _____________________________________________________________________________________________________14 .. -

    XIII XVIII // - : -. ., 1995. . 163170.

    15 . : 1200 1304. ., 1989. 339 .

    16 . -, . - , .. ( : . . ., 2008. 18 / 1920). .. - 1617 2010 . : -- . - , - . , . , , , - , - ... , , . . 32/1. (- .. (IV), // - : . URL: http://www.fondsk.ru/news/2011/06/24/kak-i-pochemu-vrut-istoriki-iv-ili-jurij-sergeevich-pivovarov-i-3750.html ( : 11.04.2014).

    17 .. : , , . . , - ( : , , - / .. . ., 1991. . 1. . 368.

    18 .. . ., 1997. . 7374.

    19 .. ... . 89.

    20 . , - 1784 1789 . .. , 1856 1857 . XVIII . - , - ... - , .

    - , - . , , - ... , , - ( . XVIII // : - []. URL: http://scepsis.net/library/id_878.html ( -: 07.03.2014)).

    21 .. // - : (I .) : [. ]. ., 1994. . 18.

    22 .. : . ., 2006. . 326.

    23 , - , . - , 1997. . 21.

    24 .. . ., 2012. . 3.

    25 .. . ., 2000. . 105, 118.26 .. -

    III. ., 2007. . 242.27 .. -

    ... . 27.28 .. III. 3- . ., 2006. . 237 ;

    .. // - XV XX : . ., 2007. . 5859.

    29 .. XVI . ., 2003. . 5859.

    () , . - -. 1547 1721 . , 1721 1917 . - . 1922 . .

    30 .. ., 1983. 57 .

    31 .. III ... . 435.32 . ., 1921. . XXIV : .

    . 202. : .. III ... . 450.33 -

    -... (.: . , - . ., 1994. . 77, 121). . : III , ... - , 200000 . ,

  • 40

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , - , -... - , , -.... III - [1856 1857 .] - , ( . - ...).

    34 : 1466 1472. . ; ., 1948. . 68.

    35 .: . ., 1997. . 127141.

    36 .. XV XVI . ., 1980. . 239.

    37 . . 102.38 .. .

    . ; ., 1955. III -

    , -. , 1478, 1480 1485 . - ( .. // XVII. ., 1998. . 332).

    39 .. . ., 1999. . 9192. -

    , ( .. : III // . ., 1999. . 166).

    40 Kastanov S.M. Zu einigen Besonderheiten der Bevol-kerungssituation Russlands im 16. Jahrhundert // Jahr-bucher fur geshichte Osteuropas. 1995. Bd. 43. Hf. 3. S. 321346.

    - . -- - , 10 % (.. ).

    41 , . // . . 30.

    42 .. 8 1514 . : 500- . ., 2011. . 104, 132, 211.

    i - 8 .

    43 .. . ., 1999. . 119.

    ... , - ;

    , - - ( .. , // . . 349).

    44 1551 . 60 . ( .. . . 37).

    45 . . 103104.46 -

    , -. , ( .. : : . . - : XV XVII . ., 2007. . 167). XVI . -, ( - -) , ( .. -... ., 1988. . 100).

    47 . ... . 80.48 .. . . 42, 63. I .

    . 2 1552 . , XIII .

    49 .. - // - 2011 . ., 2014. . 75.

    VI . . , , - : - , , , , , , , - ( .. // - XI XVII . ., 1952. . 270).

    50 Szeftel M. The Title of Muscovite Monarch up to the End of the Seventeenth Century // Canadian Slavic Studies. 1979. Vol. 13. N 12. . 7071.

    . : .. : . ., 2002. . 1. . 52.

    51 .. - VI . , 1991. . 163167.

    , -, ( . -. . 29).

    52 . ... . 66.53 .. . ., 1969.

    . 9293.

  • 41

    I. _____________________________________________________________________________________________________54 . -. . 47, 64.55 . .

    ., 1889. . 26.56

    / . . .. . . ; ., 1952. 218 .57 :

    , , / ! / , / -, / ! ( , , . ., 1999. . 171173).

    58 .. - XVII . ., 1985. . 116, 129.

    59 .. - VI VII . ., 1995. . 164.

    60 .. XVII : . , 1987. . 128140.

    61 .. - - . ., 2005. . 399.

    62 .. - 1618 . : 2 . ., 2003. . 2. . 321.

    63 . . ., 2000. . 153, 169, 172.

    64 .., .. // - : , , : - . ., 2001. . 12. (- ).

    65 , , , , // . . 126.

    66 // - , - . . 3-. ., 1925. . 503515.

    67 Ogonowski Z. Z dziejw megalomanii narodowej // Kultura. Warszawa, 1977. 25. S. 56.

    68 .. - ... . 79, 388 ; .. - - // - I : . ., 2012. . 23.

    69 . ... . 171, 173.70 , ; -

    , , 15- . ; , , ; , , ; - , ... ...

    - ( , ... . 147148).

    71 [ .] - (1606 1608) : . , 2006. . 422.

    72 .. - ... . 355.73 2005 . - -

    : - .. . : 1612 , , , . - . 4 - 2005 ., .

    74 .. XVII . // ... ., 1996. . 495.

    75 . . ., 1996. . 192, 201.

    76 : . ., 1988. . 342343.

    77 . -, . - 1582 . ( ..: 1) ... . 90 ; 2) . . 315).

    78 .. VIII // (I .) : . ., 1994. . 3841.

    - .79 /

    . .. . ., 1979. . 5556.80 .. -

    : XVII XVIII . ., 1976. . 265, 425, 427.

    81 : ( ). ., 2004. . 1. 632 .

    82 .. : 300-- . ., 2009. . 561562.

    - , 13 1995 . (1242) (1380) , 1612 ., (1714), (1770), (1770), (1853), 1790, (1812), .

    83 .. . 8- . ., 1958. . 4. . 301.

    84 .. - : 1736 1739 . ., 1906. . 2. . 1, 444.

  • 42

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________ -

    II.85 [ ..] .. 17271796.

    , 1988. . 1. . 129.86 .. :

    . ., 2007. . 17.87 -

    , ( .. - . ., 1991. . 2. . 186).

    88 . : II . ., 1990. . 514, 522.

    89 . : I, - . ., 1989. . 226.

    90 , - - ( . XVI . . ., 2007. . 406407).

    91 .. - II : // . 1895. . 83. . . 199200.

    92 .., .. . ., 1993. . 157160.

    93 .. ... . 5. . 335 ; - . . . 421.

    94 ., . 1839 . ., 1996. . 1. . 185.95 .. // -

    : - : . ., 2002. . 226.

    96 .. : -. ., 1991. . 45.

    97 .. // . . 22- . ., 1883. . 16. . 400405.

    98 .. : (1914 1917) // : . ., 2001. . 206207.

    99 .. , -. ., 1994. . 22.

    100 .. 1939 1941 . // - - : . ., 2002. . 310.

    101 .. ... : - 30- 40- . ., 2007. 320 . ( - : ).

    102 .. : ( ) // - . ., 2006. . 320.

    103 .. : ( - ) // : . ., 2001. . 118.

    104 19411945 : . ., 1970. . 581.

    105 .. : ( ) // 1941 1945. ., 2004. . I. . 457.

    106 .. . ., 1995. . 18.107 .. .

    ., 2004. . 177178.108

    : () // .. -. ., 1991. . 266276, 293.

    109 . - // . . 296.

  • 43

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    ..

    1737 .

    , , -, , . - 1737 . (. 1) 1753 ., , 1738 ., (. 2). . , - .

    1737 , - 1741 , 1736 1737 .1. 17292, 17283, 1727 -4. , , .. , , - , - . , , 5. , , : , . - -, .. , , .-. , .. , .. , .. , .. - .. . , - 1737 ., 1738 . - 1737 1740 .

    XVIII .6, . , , , . -, , , , , .

    , , . 1729 . II,

    ...; - 7.

  • 44

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    21 - -- 8. 25 ... , : ... - 9.

    29 , - -, , , 10. , , , - , 11.

    10 1729 . .. -- .. , - 12.

    1 1729 . (,

    . 1. .-. , .. , .. , .. , .. , .. . -, 1737 ( ... // . .. . ., 1741. . 1)

  • 45

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    ), , , 13. 17 1729 . - - , 14.

    5 1729 . - - , , - -, , , 15.

    , . 1729, . , 8 1731 ., - , , , , 16.

    ( ) , . 29 1734 . , -, , , -, , 17. .. - 18. , - -... , - 19. 3 , - - , , , -, 20.

    5 1734 . 21. 21 1735 . , , - , , - ( 22, , ).

    4 1735 . ( 11 1735 . - )23 -- , , - 24.

    . 13 1737 . ( 1736 .) , , - , , , 25.

    , 9 1737 . ( 24 28 , 1 6 ), - , - - - , , , , , ...26. ( - , , ,

  • 46

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , . . , ; -, )27. -, , (!), 1732 . 28 29.

    11 1737 . , , , : ..., , , - -...30. , .

    1738 . , 8 (~40 60 ), , ( , , - )31. , , , , , , (. 2) ( 1878 1883 . .. , )32 (. 3).

    , , - , 1740 . , 19 - (, , 1737 . - 33; , , , , -)34. , - .. , - .. , []... , , - 35.

    , , - , 1740 . 36 , , , - 37. : 3 1741 . 12 -, 38. : , , , 1740 .: (... 1737 ), , - (. 1), 1741 .39.

  • 47

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    . 2. 1738 ( .. ). ()

    , - - . , , ( - )40, . 1740 . , - , 1738 ., ; , .

    . .. , 40- . XVIII ., " 1737", 41. .. , " .-"... 1741 ... - - . 42. , , " ", 43. , ,

  • 48

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    1753 ., ( - , - ) , , .

    , 1737 - . . , , , 1725 . . , 1727 .44. , .. - ..., - . , .. , , 45, , , - .

    , - , . . - 46, - 47, 48, 49.

    . 3. 1738 ( .. ). 18781883.

  • 49

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    . 4. . . .-. , . 1726 1747.

    , - , : ... , 50. - 51.

    . , , .. - .. 52, .. 53, .. , 54. . 1738 . , , - ... ... , , , , - 55. , , , , , 56. , ?

    , . , , , , , . 1737 , , , ?

    * * *

  • 50

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , , -, , 1729 1741 . 1729. , ... 1727 .57, : 1727 ., , , , , - , - ; , 1727 . 58.

    , , - 59. , , 1728 . . : - II . , , ; - , .

    . 5. XVIII . Grundriss der Festung, Statt und Situation St.Petersburg ( , -, , . , 1898 .). 1716 .

  • 51

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    -, , 1729 . 60, , -. 10 1729 . , , , .

    -, , , - . .-. -, , . , ( )61, - , , -, 62. , .. - , , , 63, 1748 ., , , , ( 20- ), - . , - 1735 1739 . , 64, , - 65, , 66. , 1735 . . , , . - ( , ) ; , 67.

    -, .. , - , , , . .. , .. 68, , , ( , ), , . 80- XIX . , -, , 69, , , . , , -, , 1727 . .-. -70. , . , - , 71 .

  • 52

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , 24- () -, 1725 . , - , , , , , , , ? 1729 ., , , . , , . - .

    , .. . -, 1729 ., , , -. 72. , 17 1725 ., , , ( -, .. )73. 74.

    ( , - , , - 75, )76. , , , , . , 1737 . : 11 , 20 ( ), 21 77. (, ) , 1 1737 . , 78. 79 ( ),

    . 6. .. . . 11- .. .. . 1716 1717. ( 8 )

  • 53

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , .. , ... , , 80 (, , , ). , 1741 . , , -, : 1755 . ( ).

    , , ( , ), -, , . , , - , . - : , - .. , ( 1698 . )81.

    * * *

    - .

    .. , , .. - , - II . - , , ( ), , .

    , , . , , - . , - ( - , ), ( - , 1731 )82. , : - , 83, 84, 85, - 86. , , .

    .. , 87, , , I, 88, , - , , .

  • 54

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    .. , - , I , . , 1726 .89, - . , ; , , 1729 ., , -90. , , - , , , (, , , : )91.

    * * *

    . 7. . . - . 1624. ( . )

  • 55

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , - . ? .

    2003 . .. 15 1716 ., I .. : , , , , , , . - , ( . ..)92. , , - , ( 1714 ., , 93; , ).

    . 8. . . - . 1633.

  • 56

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    7 1717 . : -... , , 94. , - 1716 ., , , , - (Grundriss der Festung, Statt und Situation St. Petersburg)95 (. 5). - , 96. .. - 1716, .. , , : 1716 ., 1717 . . 1717 ., 97 (. 6).

    . 9. - . XVIII . .

  • 57

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , XVIII . , ( , , - ), . () . , , , , , ( , , - , , , , , ), ( , ).

    , ( , ) 98. , , .. 99. , , . . .. - 100, .. , , 1716 . , - 101, .. :

    . 10. . . - . 1682.

  • 58

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , " "; "" . , , 102. , -, , , , .. 2003 ., XIX . , .

    , , , : , , .. , 80 250 , 50 70 ; - . , ( , )103, , , (30 250)104.

    . 11. . . . 1728. . .

  • 59

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , I, , - . , - . -, - , , . , , . , , -. -- , , , 3 , ; 105. , -: (), , - , . , . .

    , , , - , , , . .. , .. , . , . , , , , .

    , ( , , ; , ). , ,

    . 12. 12 . 1753 . ..

  • 60

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , I106. , , , 19 1717 ., 107. , , 1717 . (. ..) 108. .. , , : , 109 ( , , , , . ).

    , - : , . : , , , . . - ,

    . 13. , , . XVIII . . .

  • 61

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    . , , . , , , .. -, .. . I, , . , . I .

    , 1717 . , , . . - - 110 ( )111. 1717 . .. , - , , - 112 (, , I). 7 1722 . I , (? ..), , - , , 113. - ?

    , I , , , , , : , , . ( -) (. 710).

    -, , .. ; - , (? ..) , 114. , XVIII . (, ); , , , , , 115.

    -, I , , , 116. , - 117, , 118, -119, - . - 1682 ., 120. , - (. 10). , - ( 1746 ., - ), , ; 121. : (, , , , , , , , )122.

  • 62

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    -, I , (- . ), , , , - , 123, , . , , - , . .124.

    * * *

    - . : 1724 . , 125, [], , 126. , 10 1729 . - - 127, , - , , , 128. - , .. , , 1735 1737 . , - - 129.

    . 14. . 1730 (?)

  • 63

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , - , . , , , - .

    23 1729 . , - - 130. (M. labb de La Grive; Delagrive Jean, abb), , , , 1728 . (. 11), : - , , -131. , (-, , , ) , . ( , , - , , - , , . ; - , [] , , .

    - 132, , - , - .) , : , , - , , , , , -, , -, -, -... (. 11). , , 1729 .

    .. , , -, 1737 . , 133, , . 10 1729 ., . . - , - , , 1753 . , , 12 , , , 16 . - , I: ... [ ] - , - 134. 1753 . .. 135 (. 12).

  • 64

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    XVII XVIII . ( : . I ), ( . , (. 13), , , - (. 14)). - XVII . , , - (. 15). - , . () - . , : . , 13

    . 15. . . . . 1698. 4- 13

  • 65

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    ( , 120 130 ). , , 11 . , , , , - , 11 : , , . , , - , I (-, , , ), : , 11 - 4 , , 136; .

    I, , 1697 ., , , - , , , 137. ,

    . 16. -, 1737 . ... (., 1744)

  • 66

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , , , , The Transport Royal, 138. ( , ) , , , 1698 . : 139 ( 140, , I ). , . , I - ( , , , ) . , I : XVII . . . ... - III 141. -, (), , , , , I. , .

    , , - (. 16- , III II , - , 1688 ., , ), . , .

    , - . - 1699 . . , . (10 - , , , , , , -, ) , 1737 . 142. , - .

    * * *

    : 1729 1741 . . , , , , . .. , .. ,

  • 67

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , ; , , - , , , , , , , . (, , . , . , , .. , , .) 30- XVIII . , .. , .. , XVIII ., ...

    , -, , , - - - , , XVIII . , , , , , , , . , .

    1 .. - 1703 1917 . : . ., 1966. . 1. . 132.

    2 .., .., .. -, 1737 : (- -, 1737 .) // - : . ., 1994. .

    3 .. -- 1738 - 1737 1738 // - : -. ., 2004. . 42.

    4 : XVII XVIII . : // . [ .]. ., 2003. . 29. 31.

    5 .-. : (1701 1767) : - // .. - : : [22 - 2011 . 10 2012]. ., 2011. . 345.

    6 .. 1737 . : (- 1741 .) // - : .-. . ., 1957. . 1. . 18.

    7 . ., 1885. . 1 : 1716 1730. . 444. 8 . . 443. 9 .10 .11 . . 442.

    12 . . 461.13 . . 489.14 . . 498499.15 . . 535.16 . ., 1886. . 2 : 1731 1735. . 57.17 . . 521522.18 .19 . . 523.20 . . 525.21 .22 . . 581.23 . . , 1902. . 114. . 4.24 . . 2. . 763764.25 . ., 1886. . 3 : 1736 1738. . 386387.26 . . 427.27 . ., 1830. . X : 1737 1739. 7322. . 216.28 .. - -

    1738 . // - 9899. ., 1999. . 40.

    29 1714 1839 ., - -. ., 1843. . II.

    30 . . 3. . 497498.31 . . , 1904. . 117. . 430431.32 1738 / [. .. -

    ]. ., 18781883 (; 32,5 23 // / ( ). URL: http://leb.nlr.ru/edoc/2954 ( : 14.02.2014).

    33 . 7323. . 216217.

    _______________________

  • 68

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________34 . 7564. . 477 ; . . . 117. . 581.35 . ., 1887. . 4 : 1739 1741. . 382.36 . . 3. . 393.37 . . 400.38 . . 684.39 [ ..] //

    - I III . ., 1852. . I, . 1. . 341346, 531533.

    40 . . . 117. . 430.41 .. 1737 . . 18.42 .. -

    // - : // . URL: http://www.encspb.ru/object/2804002662?lc=ru ( -: 01.03.2014).

    43 ... . 29 ; . : .. - - - XVIII XX // . ., 2012. . 57. . 205213.

    44 .. . // - -. ., 1994. . 225226.

    45 .. // - : . ., 2003. . I, . 2. . 547.

    46 .. - - I // XVIII . : / . .. . ., 1954. . 166.

    47 .48 .. -

    // XVIII . ., 1973. . 63.

    49 .. - . . ; ., 1953. . 130.

    50 .. - . ., 1870. . 1. . 64.

    51 . ., 1990. . 1. . 247.

    52 .. - - XVIII . URL: http://www.kunstkamera.ru/kunst-catalogue/items/item-view.seam?id=169172&c=LOMONOSOV&cid=484088 ( : 21.01.2014).

    53 .. - . ., 1985. . 17.

    54 [ ..] . . 345346.

    55 . . 3. . 681682.56 . . 803.57 .. XVIII //

    -. . 1, . 2. . 140.58 . . 1. . 295.

    59 .., .., .. ... ... ; .. ... . 140 ; - .. - 1738 ... . 42.

    60 .. -- 1738 ... . 42.

    61 : .. - . ., 1977. . 165.

    62 .: .. - - // . 2013. ., 2013. . 71. . 121136.

    63 .. - XVIII . // . . 6. . ; ., 1946. . 39.

    64 , , - . ., 1748. . 5658.

    65 , -, -, , - 1733 , (- ... . 7071).

    66 . - / . . .. . . ; ., 1940. . 56.

    67 Isnard A. Josef-Nicolas Delisle : Sa biographie et sa col-lection des cartes geographies a la Bibliotheque natio-nale // Bulletin de la section de geographie du Comite des Travaus historiques et scientifiques. Vol. XXX. Paris, 1915. P. 44.

    68 .. - ... . 465466.

    69 . . 3. . 566 ; . . 1 : (1724 1805). . ; ., 1958. . 9193, 99.

    70 .. - ... . 475.

    71 .72 .. //

    -. . I, . 2. . 532 ; - .. ... . 7879.

    73 .. : . ., 2003. . 59.

    74 .: .. ... . 59, . 36. ( ).

    75 .. ... . 532.76 ... . 8.77 . . 3. . 433.

  • 69

    I. _____________________________________________________________________________________________________78 . . 522523.79 . . 2. . 7377.80 . . 3. . 551552.81 .. -

    : . ., 2003. . 40.

    .. .: .. ... . 47, 283, 287, 336, 338, 339, 390, 391 ; ... . 8.

    82 ... . 3.83 .. -

    ... . 146.84 . . 145.85 . . 146.86 .. -

    ... ., 1870. . 22.87 . . 2021.88 .. ... . 55.89 . . 1. . 215.90 .. 1739 . :

    - // - : . . I. ., 2007. . 137.

    91 . . 1. . 370.92 . . 270. . 1. . 832. . 427

    . (. : .. - ... . 107).

    93 1714 . ., 1854. . 104.94 . I

    . ., 1830. . 4. . 92.95 .. 1716 . // -

    : - -. ., 1957. . 1. . 14 ; .. ... . 103104 ; .. - // : XVIII XIX . ., 1984. . 62 ; .. - ... . 84108.

    96 . I ... . 94.97 .. . .,

    1990. . 150. 98 . : ..

    .. // - : - / . .. . ., 1977. . 111, 139. ( ).

    99 . . 111143.100 - .. XVIII -

    XIX . 2- . ., 2005. . 58.101 .. ... . 64.102 .. ... . 139.103 .. ... . 146.104 .. ... . 138.

    105 . . 135136.106 ..

    - // ! : -- .. : - . ., 2004. . 2. . 62.

    107 - // . ., 1841. . 2, . 5. . 409.

    108 -. ., 1872. . 2. . 66.

    109 .. - : [, . . .-. - 2 . 1913 .]. ., 1913. . 7.

    110 . : .. ... . 151.111 : (XV .

    XX .) : -. ., 1997. . 5.112 . : ..

    . ., 1862. . 2 : - 1698 1725 . . 397.

    113 . . 796. . 3. . 1142. . 3.. : .. . . 184.114 .. : -

    : . ., 1991. . 1415.

    . : .. -. ., 1915. . II. . 89, 166167, 179, 228229, 617, 299, 215219, 221222 ; .. . ., 1841. . 21 ; .. XVII . - // 2003. ., 2003. . 232251.

    115 .. ... . 15.116 ..

    1697 1698 . : ( -- ) // . . ; ., 1947. . 17, 58.

    117 .. I 1698 . // -. . ; ., 1947. . 80.

    118 . . 3. . 87.119 .. :

    XVIII . I // []. URL: http://annuaire-fr.narod.ru/bibliotheque/Mezin-book/Glava-1.html ( : 12.12.2013).

    120 / BBC // Megogo films. URL: http://megogo.net/ru/view/74331-krasota-starin nyh-kart-krasota-starinnyh-kart-epiz.html ( -: 19.02.2014).

    121 .122 .., .., ..

    : , , , , I. . ; ., 1961. . 34, 26 .

    123 .. - I .. //

  • 70

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    XVIII . : .. : . ., 2001. . 5253 ; I : --. ., 1978. 214 .

    124 .. I. ., 2003. . 223.

    125 .. . . 5556.126 ..

    // - . ., 1974. . . . 66.

    127 . . 1. . 461.128 .., .., ..

    ... ... .129 .. ... . 532.130 . . 1. . 477.131 Paris en 1728. Fac-simile du Plan de l'Abb Jean

    Delagrive // Picpus, Walled Garden of Memory : Digital Archives. URL: http://picpus.mmlc.northwestern. edu/mbin/WebObjects/Picpus.woa/wa/display DigitalObject?id=1097 ( : 06.12.2013) ; Delagrive // Pierre berge. URL: http://www.pba-auc tions.com/html/fiche.jsp?id=1792188&np=1&lng=fr&npp=50&ordre=&aff=1&r ( : 19.01. 2014) ; Gallica. URL: http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b53010902t.r=plan+de+Paris+1728.langFR ( : 11.09.2013).

    132 , - - , .: .. ... . 7.

    133 40- . XVIII . // . ., 1974. . I.

    134 . ., 1897. . 9 : 17481749. . 271.135 .. . . 82.136 .. ... . 142.137

    , 1697 1698 . ., 1788. 52 .

    . : - .. I // - . ., 1977. . 26, 35.

    138 .., .. : , : 1697 1698. ., 2003. . 173, 183.

    139 . . 167.140

    : , , , I / .-. .., .., - .. . ; ., 1961. . I : XVIII . . 235.

    141 .. . , . (Romein de Hoog-he, 1645 1708). - // I : - : ( 300- ) : . ., 1996. . 47.

    142 .. - : ( ) // I : - - . ., 1998. . 233, 238239, 242.

  • 71

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    .. , ..

    : ..

    . 1704 1721 .*

    XVII XVIII , .. . - , . .. , . - , - . , , .. , , , - . - , I 1.

    XVII XVIII . , , , -, 2. , , , ( ), - 3. , 4. , ,

    _______________________

    * 13-01-002015.

  • 72

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , , - (, , - ). .

    XVIII ., - . XVII - , 5. 1698 . , , I , 6. , 7. , I -, . , , , , - , - , - 8.

    , , , 9. , XVII . , 1666 . . . ( - ) , 10. , , - ; - - . .

    1703 1704 . I , . , - , - . - .

    1703 . . - 6 1704 . , .. 11.

    - 31 1703 . . .. 3000 ., , 1000 2000 . , , 2000 .,

  • 73

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    500 .12. , , 13 - 1704 ., , , , , , , . , , , - 13. , ... - , 14. , , - , , .

    , - . , , - , , . .

    , -. , - , , 1709 . 15. . -, . .. , - , , . , . , . , . , 1709 . - , , .. , 16. , - , .. , .. , , .. 17. .. , - , - 18. .. , - . . 19.

    , - . , , . 20 .

    . , , , -, . . , - . , , 1712 . , : , ... , . - 21. , ,

  • 74

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    ; , 14 1709 ., . (), .. , , , - 22. - , 9 , [-] 23.

    , , . 1712 . . , -, . , 5 - ... ...24 25. : 17 26, 18- 27, 25 28, 31 29 , , 19 30.

    . , . -. , - . , 21 1712 . ... - 31 12 ...32. 12 1712 . 2 33.

    - , . , 22 1712 . , 34. -, , .

    , . , , - .. 1709 . , 20 1709, -: ... (. . -. .., ..), , ( . .., ..). , - , , ,

  • 75

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    35. , - , , , , , . - , , , -, . - , . . 1708 ., .

    9 , ( ) 5 , , - , , , , - 36. , -, , , 1708 . . , . , , . , , . , 1709 ., . I , - , - . .. .. .

    - , - 37. . 1709 . .. 4000 5 (7- )38. 1712 . 10 . 31 . 4 . 39. , , . . , 1712 . - . , - 40. , , 41. , , , . ( - . .., ..) , 42. ,

  • 76

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    . .. , , - 43. , - , , . , I 1721 . .

    . , - .. , .. .. 44. . , - .

    1 , - . . .: - .., .. . ,. 2005. . 1. . 120.

    2 .: Vries J., de, Woude A., van der. The First Mo-dern Economy : Success, Failure and Perseverance of the Dutch Economy, 1500 1815. Cambridge, 1997. P. 150255.

    3 .: . - : - . ., 2006. . 366383.

    4 . .: .. - -. , 1915. . 102.

    5 .: .. - - VI // . ., 1929. . IV. C. 109122.

    6 .: .., .. - : , : 1697 1698. ., 2008. . 295296.

    7 : . 50. . 1. 2. 27. . 1.

    8 .: .., .. . . 77, 79, 102.

    9 .: - .. XV XVII . ., 2012. . 53357.

    10 .: .. : - : 1550 1785. ., 2006. . 165167.

    11 . ., 1830. . 4. . 232240.12 .: .. --

    .. : - : -- . . 1 : 1706 1713. ., 2011. . 1314.

    , ; , . .: - .. - XVIII . ., 1899. . 28.

    . .

    13 . . 4. . 264.14 .15 .. .. 20 -

    1709 . .: .. - .. . . 158.

    16 .. .. 20 1709 . .: .

    17 .: - .. .. , - - // XVIII . ., 1997. . 250257.

    18 .: .. . . 16, . 8. ., 1993. . 482.

    19 .: .. - - . ., 1890. . 183.

    20 . . 10 ( - ). . 2. . 553. . 3.

    21 . . 128. . 17.22 .. .. 20 -

    1709 . .: .. - .. . . 156.

    23 .. .. 9 1709 . .: . . 168.

    24 .25 . . 10. . 2. . 553. . 20.26 . . 29.27 . . 30. , , -

    - .

    _______________________

  • 77

    I. _____________________________________________________________________________________________________28 . . 10. . 2. . 553. . 33 .29 . . 35 .30 . . 39.31 , ,

    XVIII . - - ( ).

    .: Kraikovski A., Alekseeva Y., Dadykina M., Lajus J. The organization of Pomor hunting expeditions to Spitsbergen in the 18th century // LASHIPA : His-tory of Large Scale Resource Exploitation in Polar Areas Vol. 8. Groningen, 2012. Ch. 1. P. 1011.

    32 . . 10. . 2. . 553. . 12 .13.33 . . 25.34 . . 33 .35 .. .. 20 -

    1709 . .: .. - .. . . 156.

    36 .. .. 9 1709 . .: . . 168.

    37 .. - ... . 183.

    38 .. .. 9 1709 . .: .. - .. . . 172.

    39 . . 10. . 2. . 128. . 19.40 , -

    , - . .: - .. : I. ., 1996. . 265 ; .. XVIII // - -. . 2009. 2. . 1723. (. ).

    41 . . 10. . 2. . 128. . 114 .42 . . 1521 .43 .: .. .. -

    -? // 2008. ., 2008. . 6. . 1213.

    44 .. - .. . . 1415.

  • 78

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    ..

    , ,

    -- , - , .

    - , , , , , , , , - 1.

    - - , - , , , . , , 2.

    , 1720 . , , , , . , - (), . , , - - . 1720 . . .

  • 79

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    - 1827 .3.

    , - , [ ] 4.

    - . ; 1711 . , - -, () .

    ( ) : - 7000 ., ( / ) 2600 / 3120, - 1800 / 2100, - 1080 / 1800, 300 / 600, - 150 / 360, 140 / 300, 100 / 216, 80 / 120, , 50 / 84, - 14 . 40 ., 9 . 80 .5.

    1720 . XVIII : - 7000, 3600, - 2160, - 1800; 1720 1758 .: -- 600, 1- 480, 2- 360, 3- 300; 1720 . - II 1764 .: - 240, 180, - 120, 60, - 24, 1- 18, 2- 12 . 6.

    - , - - , 7.

    , , , , (, , ), .

    , - , . - . - XVIII 8. , , , - , 240, 237 . 60 . .

    , , , - , 9 ( )10, , 11.

    : - -- ?

    , , , - .. 12. - 1703 ., - 13.

  • 80

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    1721 . , - , . - .. 14 . 30 1723 . I ( -, .. 63 . ..) ( 20 . ..) 15.

    .. , , . , 1715 . - [ ], , 50 . 16.

    : - , - 17, , , , , -, . , -- .. , , , -.

    1.

    , I -, , 18, , , 19.

    -, 20, -21, .. 22, .. 23 24, - , - , , - . .. - , : ... , ...25.

    1716 . 26. 1717 1718 . , - 27. - , 28. , - - 2 1718 . 1/2 3/5

    29. , .

    . 1717 . - 20 30, 1718 . 1 . 20 , 3 . 6 4 31.

    1718 . . - , : 5, 6 8 32. : 11/2 2 .33.

  • 81

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , -34. , 22 1719 . I - - , [ ] , ...35.

    22 1721 . .. . , - , [ -], [ ] 36.

    , , , I 1721 .: ( -. ..) , , , 37.

    , , 100 , .. , 1721 . - 38, -- - .. , , , , 39.

    . 1719 . - .

    . 9 1719 . -

    : , : -, - -, , , 40.

    , , , , [13] , 41.

    - - .

    , . .. , 11 1721 . , , [] [] -, , [] 42.

    .. 11 1721 . - .. , : 43.

    , , , (1722 1724)44, (. . 1, 2).

    , 27 1722 . - I - .. 45.

  • 82

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    1. , - 1723 46

    47 3 21 48 4 33 3 50 3 18 3 54 56 3 50 1 50 2 1 60 80 15 2 10

    , - ( ). 1725 . 2 . 47 . 49.

    2. - 1724 50

    ()

    ()

    ()

    ()

    -

    3 . 3 . 30 . 3 . 60 . 3 . 80 . 3 . 30 . 3 . 60 . 1 . 60 2 . 2 . 60 . 3 . 30 . 3 . 60 . 4 . 3 . 20 . 3 . 60 . 1 . 60 2 . 2 . 50 . 2 . 90 . 3 . 40 . 3 . 80 . 3 . 50 . 3 . 80 . 1 . 75 2 . 2 . 60 . 3 . 3 . 40 . 3 . 70 . 1 . 60 2 .

    1 . 50 . 1 . 75 . 1 . 50 . 1 . 70 . 1 . 90 . 70 .

    1 . 30 . 1 . 60 . 1 . 40 . 1 . 75 . 2 . 10 . 2 . 20 . 6095 . 1 . 25 . 1 . 40 . 1 . 20 . 1 . 40 . 1 . 77 . 7080 . 1 . 40 . 1 . 60 . 1 . 27 . 1 . 35 . 2 . 50 . 7580 .

    1725 1726 . : 2040 ., 2030 ., 20 ., 10 ., 70 . 51.

    52 4 . 16 , 2 . 2 . 15 ., 7 . 16 4 53.

    14 1723 . I 54. 1723 . 53,5 % - 55, 32 %56.

    -, - ( ) , , , - XVIII .

  • 83

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    - . - 57 58 ( )59, , XVIII .

    , 30 1723 . - , . [ ] 60.

    , I .. , 100 . , , , , -, , , : , -, , ; , , .

    , .. -, : - 300 [ ] 61.

    - .. , , , -?

    -, , 1720 ., 1716 1719 . , -, 62. - (28 ) : 45 , 5 , 4 , 6 , 16 , 7 , 10 , 5 , , 11/2 63.

    (), - 64, - , 65.

    , 1724 1725 . , -, () , (), 66 - 67 4 . 70 .68, 3- ()69 9 . 40 ., .

    , - , 1 . , 2 ., , , 3 . 70.

    7 1719 . - .. ( ; ) . 1720 . - ( ) 71.

    - .. , - , - , .

  • 84

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , , , . - 5 , - 72.

    1721 ., , .. -. , , . , , 50 , 25, 23, - 16, 12, , , , , 10, , , - 8 73.

    - . , , - .

    , - , , , , 20 , , .

    , , , , 3 - , 11/2 24 .

    . I, 1720 . -, , .

    , , 74. - : , , - . , 75.

    , - .. , . , - , , , , , , . I 76.

    , - .. .

    , , -, (5 1 , 3 , 6 , 3 3 , 2 18 , 3 84 , 168 , 1 2 36 ), 1723 1724 . 65 . 73 ., 29 . 90 ., - 71 . 15 .77.

  • 85

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , 1726 1727 ., - . 1728 . : 1 . 71 . 1 . 75 ., 2 .; - 59 .; 68 .; 1 . 63 .78.

    , .. - .

    2.

    , , , , , 79.

    -, - ( ) , , , . XVIII ( ) .

    , - , (-), 1712 ., 1711 . .

    1710 ., -, , 80.

    , -, , . 1697 . . .

    18 1696 . , - , 81. . - , , , , , , , . , , , , - , 82.

    2.1. -

    1703 . -, , -83 -, - , , - .

  • 86

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    - . - 84, - -- , - , , .

    1704 1706 . , 85, .

    .. , -, , - - . , -- 86.

    , - () , - , , ?

    .. , , - , - :

    ( );

    (, - );

    , , , . , - ;

    - , , , ;

    ; (, , )87. - 88,

    89, I, ( - 1711 ., 90, 1717 , 91) .. . , 1705 . 120 , - 92. 26 1705 . .. - .. : [] - [. -] [] , ... , - [ ] 23 93.

    , , , - , , .

  • 87

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    19 1705 . . , , , - -, (. 3).

    - , , ( ) - ( . )94.

    3. , .95

    ()

    , -

    - 196 297 98 1599 10100 12 5 12 17 3 4 8 10 8 9 14 20 32 20 8 6 30 90101 42 135 159

    30 1705 . .. - .. , [ ] , (, - -102. ..), [ ], [, - ], [] .

    -: , , - , , , 100 103. - , - . , , [] 104.

    7 1705 . 100 105, 15 20 -. , 106.

    , , - 107 , .

  • 88

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    , 30 1705 . , . 108, .. : ... ... - [ ], [] [] 109.

    - . , 24 1705 . .. : , , , , ... 110.

    .. , . -, - - . -, , , 1705 . , , - , . I111. - . , , , . , . - 1714 1715 . 50 ., 112.

    , - , , . - -, , , , . , , , - , - , 113.

    .. , - . 1711 ., - , , 271 , , , 114.

    , 9 1706 ., - - -. , - - ( 400) . . , , 115.

    , -, - XVIII . . - - 2/3 .

  • 89

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    1711 .116 -, I . - , 1711 .117, , .

    , , - 1710 ., , - , . - 127 , : 47 , 165 , 63 ; 470 , 512 135 118.

    , , , -, - 1710 1711 ., 730, , .. , 800 8000 , 1711 .119.

    22 1712 . . - - . , , 120 ... : 1500121.

    .. , 1716 1717 . - 1143 , 45 % 122, 56 .

    , , - - , , . (1705 1706 .) - 123, -- 27 1706 . , , , - [] , 124.

    . - , , , .. -, I ; 125.

    1710 1712 . - (, ) . , , , , 126.

    I 2 1718 ., 1718 . 2 . , 21 1720 ., 500 127.

    , , , - 128. , .. , - - 129.

    I 1718 1721 . - ,

  • 90

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    ; - , , - 130. - .

    , 1718 ., - , -: .. , .. --, 132 .. 131. , , , . () 133.

    - - , , , 134.

    , 1717 ., - 37 135. 1725 . - 36 ( - ), 6 . 1725 . 8 136, , , , , - , .

    2.2.

    - ( ) . I - (20 ), ( , ) -: 12 , 10 . .137.

    -, , - . , 1717 ., , 138.

    4 1714 . - 139. , , I . - 140.

    .-. , , , , 141.

    9 1714 . , 142. , , 7 1715 . - 143, 19 9 1719 . - 144, , , 145.

    , 2 146.

  • 91

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , , - , , , , , 147.

    . , 9 1713 . , - , (. ..) 148.

    ()149 , , 150.

    , I, 25 , ( ) 8 1 , 51/2 ; 25, 121/2 10, ; - 50, 25, 22, 3 151.

    , - , . , 4 1718 . -- I .. - .. : [] [] [] -152 ( ) , 153, (.. 154. ..): 47 9 2 155.

    . 156, -, . 157.

    , - . , - ( ) 1717 . , , , , 158.

    , , , - , , , , , , , , , , , , , , , .159.

    - .. , - .. , - , 160.

    .. , , -, . , 1723 . , , - , - . , , . - , , , , .

  • 92

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    . 60 .161. , .

    .. , 18 1762 . [ ] , [-] 162.

    , , - , . , . , . , - . , - , , . - 163 , . , , , . . , -, - , . , 164. , . , . , 165.

    14 1724 . I () 166, .

    2. 2. 1. .

    . , - -- , . I - . . , , -. . , 24 1727 . ... -- .. - .. 167.

    , . - 14 1725 ., 6 1727 . I - . ... 20 1727 . -, , - , . - . - .

    .. - . . 6 1727 . .. ..

  • 93

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    . .. . - I, , .

    11 1725 . . I168, I 169 , . , , - , , ... .... . , , [] . .., , - , , .

    , - : , - 17 4 , 21822 .; 10 ; , ; ; , 645 .; , , 160 .; , , , -, , , 1442 . , , 24069 .170.

    , . , -, 6 1727 . I. , , , - 30- : ... , - , . . , , . - 21 . . , - () 400 . 10 . . ( ).

    . , I 1698 . 171. : ..., , , , , ( . ..), . (, , . ..) . , ( ) , , .

    I, - ( ), , , - , , , . ,

  • 94

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    [] , [ ] 1000 [ ] , 172. . - I, , I , 1718 . 3 . . 1719 . .. 5 . . 4959 ., -. . . , 3041 ., - 16 . ., - .. .. 1715, 1718, 1721 .

    , - 173 72633 . , 4000 16 . .. ( )174. : , [ ] , [ ] . . I - , (, , . ..) [ ] 175. , , , 176, : , 30 .

    , , I, 6 1727 ., . - . - 24 1727 . . , .

    - 11 1725 . - II : , , , , . - 8 . .

    II . -. : ... 8000 , , , , 177.

    . , 178. . 3 1727 . - - - . - 72 179. 30 , - , .

  • 95

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    , 1712 . . , - , , , . , -, . , . , - 180. 20 1719 . I , - . , , 181.

    2.3. -,

    , 182, 1705 . - .

    , - . 30 1705 . .. : , ( . ..)183.

    , 1720 . , - . 184 185, - .. 186. .. I 1717 . [] - 187.

    , - . , , , - - .. 188.

    , 1718 . -189, , , , 700 ., - 1719 . 1000 .190. .. , [] , 3 1723 . .. 800 .191. , .. 192 1720 . , , 3000 .193, 194 - .. - 21 1720 . 425 .195.

    .. , , , 8 3000 ., - - 196.

    , . , 6 1705 . .. , , .. ( , , , , , , 197, ) 60 . - () 12 , () 10

  • 96

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    10 198. : 26 1740 . - , , , . , - , - , , : 2 , ; 3 , 5 , 3 , 2 , , , 5 . 7, 29 . 13 . 199.

    200, -- -, .. 201, , . -, , 1713 . - , , ; - -202.

    , ( )203 204, , 23 . ( ), - , 205.

    -, , - - ( 10 , 8 , 2 )206, 1712 1717 . 207.

    1713 . -- 208, ( - ) 1720 1722 .209, 1722 1724 .

    - : 8 8, 8 10, 9 9, 9 11, 10 12, 11 11, 12 14, 13 14, 14 15 210. , , - , -, - , , 211. 212.

    . , 1701 . - , , . - , , , . 100 200 . . 213. , 64 220 (32,3106 2) - , 812 . , 1712 . -, , ( 76 .)214, 215 34 - - 216, ,

  • 97

    I. _____________________________________________________________________________________________________

    1519 .217. , , ( . ..)218.

    , , , , , -, , 219, , , .

    3 1719 . 25 , 14 - 12 , , 220, 3,03 % (51 1679 )221, 11 1720 . 13 , 7 222; 1723 . 11, 7 , 223.

    : -- .. - - ?

    1723 . : 80 ., 1000 3 . 77 .224, 100 : 4, 31/2, 3 5, 6, 7 26 ., 3 . 50 ., 1000 80 ., 151/2 ., 100 ()225 8 ., - 18 ., 80 . 1000 2 ., 4 .226. 1724 . - 87 . 1000 ., 1 . 60 . 1000 ., 4 . 26 . , 71/2 . 227.

    5 1727 . - 228. 17 1727 . - , , , () 229.

    .-, - , , , , , , 12 12 (73 2) 1727 . - - .. 130 . 77 .230.

    1728 . - 1723 1724 . (. 4).

    4. - 1728 231

    5 10

    70 60

  • 98

    I. ARTICLES_____________________________________________________________________________________________________

    10 15

    ,

    2 50

    11 232

    15 4-

    20

    77

    40

    7 3

    35

    22

    , , - , -, 233. - , , , , , - , .

    . , - ( ), 234.

    4 1730 . - , . , () - , , , , 235.

    , 4 (8,5 ), 3 (6,39 ), 10 (3,05 ), 72, 25 2,