mers- cov

Türkiye Halk Sağlığı KurumuT.C. Sağlık Bakanlığı

MERS-CoV

A. SEZA INAL


İlk BildirimPublished Date: 2012-09-20 15:51:26Subject: PRO/EDR> Novel coronavirus - Saudi Arabia: human isolate Archive Number: 20120920.1302733NOVEL CORONAVIRUS - SAUDI ARABIA: HUMAN ISOLATE***********************************************A ProMED-mail posthttp://www.promedmail.orgProMED-mail is a program of theInternational Society for Infectious Diseaseshttp://www.isid.org

Date: Sat 15 Sep 2012From: Ali Mohamed Zaki <[email protected]> [edited]

A new human coronavirus was isolated from a patient with pneumonia by Dr Ali Mohamed Zaki at the Virology Laboratory of Dr Soliman Fakeeh Hospital Jeddah Saudi Arabia.The virus was isolated from sputum of a male patient aged 60 years old presenting with pneumonia associated with acute renal failure. The virus grows readily on Vero cells and LLC-MK2 cells producing CPE in the form of rounding and syncetia formation.[The clinical isolate] was initially tested for influenza virus A, influenza virus B, parainfluenza virus, enterovirus and adenovirus, with negative results. Testing with a pancoronavirus RT-PCR yielded a band at a molecular weight appropriate for a coronavirus. The virus RNA was tested also in Dr. Ron Fouchier's laboratory in the Netherlands and was confirmed to be a new member of the beta group of corononaviruses, closely related to bat coronaviruses. Further analysis is being carried out in the Netherlands.

The Virology Laboratory at the Dr Fakeeh Hospital will be happy to collaborate with others in studies of this virus.

Ali Mohamed ZakiProfessor of MicrobiologyDr. Fakeeh Hospital Jeddah Saudi Arabia

http://www.promedmail.org/

http://www.isid.org/


CORONAVİRÜSLER

İnsanlarda dolaşımda olan CoronavirüslerHCoV-229EHCoV-OC43HCoV-NL63HKU1-CoV

SARS-CoV


Yeni bir “β coronavirus”

MERS-CoV “Middle East Respiratory Syndrome”

nCoV: novel coronavirus Human coronavirus EMC

Erasmus Medical Center


MERS-CoV

İnsandan insana bulaşma

Virüsün kaynağı

Bulaş yolu

Kuluçka dönemi

Bulaştırıcılık süresi


Yarasa koronavirüsleri ile yakın akraba

MERS-CoV yarasa kaynaklı hücre kültürlerinde üretilebiliyor

İnsan hücrelerinde

Alt solunum yolu h Üst solunum yolu h DEĞİL!

Böbrek h

Barsak h

Karaciğer h

Histiyositler


MERS-CoV ile Enfekte Vero Hücreleri


MERS-CoV’un Virolojisi

Betakoronavirüs reseptörü:

Dipeptidil peptidaz (DPP4): CD26Silyasız bronş epitel hücreleri

Doku tropizmi en geniş spektrumlu koronavirusSolunum, böbrek, bağırsak,

Diğer memelileri de enfekte edebiliyor İnsan harici primatlar -YarasaDomuz -TavşanMisk kedisi


Mısır’daki 110 binek devesinde MERS CoV Antikoru pozitif!


MERS-CoV Yayılımı

Hayvanların seyahati

İnsanların seyahati

Hayvansal ürünlerin dolanımı

Muhtemelen Haziran 2011’de ortaya çıktı


MERS CoV Kaynağı ve Bulaşma Yolları

Hayvan kaynaklıYarasaDeve – ara konak İnsandan insana bulaşma var

Suudi Arabistan’da serolojik tarama: Geçirme oranı düşükHacılarda tarama: Nazofarinks salgılarında pozitiflik yok

22 ülkeden 5225 hacı (nazofarinks)


MERS-CoVECDC 17 Ekim 2014 güncellemesi

14 Ekim 2014 itibarıyla

Doğrulanmış olgu sayısı:896

Ölen olgu sayısı :357

http://www.ecdc.europa.eu/en/press/news/_layouts/forms/News_DispForm.aspx?List=8db7286c-fe2d-476c-9133-18ff4cb1b568&ID=1087


Pandemi Potansiyeli Düşük


MERS-CoV (13.10.2014 itibarıyla)Ülke MERS CoV (+) Olgu Sayısı Fatal Olgu Sayısı

Suudi Arabistan 762 324

Birleşik Arap Emirlikleri 73 9

Katar 8 4

Ürdün 18 5

Umman 2 2

Kuveyt 3 1

Mısır 1 0

Yemen 1 1

Lübnan 1 0

İran 5 2


Ülke MERS CoV (+) Olgu Sayısı Fatal Olgu Sayısı

Avusturya 1 0

Birleşik Krallık 4 3

Almanya 2 1

Fransa 2 1

İtalya 1 0

Yunanistan 1 1

Hollanda 2 0

Tunus 3 1

Cezayir 3 1

Malezya 1 1

MERS-CoV (13.10.2014 itibarıyla)


Ülke MERS CoV (+) Olgu Sayısı Fatal Olgu Sayısı

Filipinler 1 0

Amerika Birleşik Devletleri 2 0

Türkiye (18.10.2014) 1 1

Toplam 1 1

MERS-CoV (13.10.2014 itibarıyla)

Doğrulanmış olgu sayısı* :897

Ölen olgu sayısı* :358*Yeni bildirim 18.10.2014


Ülkemizde Yürütülen Çalışmalar Yeni Coronavirüs Bilim Kurulu (Ekim 2012)

Grip Bilim Kurulu (Nisan 2013)

Grip Bilim Kurulu (Haziran 2013)

Grip Bilim Kurulu (Kasım 2013)

Yeni Coronavirüs Bilim Kurulu (Nisan 2014)

Sağlık çalışanlarımızın bilgilendirilmesi

Hacılarımızın bilgilendirilmesi, Hac dönüşü takipleri

MERS Sürveyansı: Yaklaşık 500 olası olgunun takibi


Lancet Infect Dis 2013;13:752


İnkübasyon Periyodu

Ortalama 5,2 gün

1,9-14,7 gün


Klinik TabloBulgu %

Ateş (>38C) 98

Üşüme ve titreme ile ateş 87

Öksürük 83

Solunum sıkıntısı 72

Miyalji 32

İshal 26

Kusma 21

Boğaz ağrısı 21

Hemoptizi 17

Radyolojik bulgu 100

Pnömoni

ARDS

Böbrek yetmezliği

DIK

Septik şok

Perikardit

GİS semptomları



Ağır Klinik Tablo

Yoğun bakım ihtiyacı % 89

Mekanik ventilasyon ihtiyacı % 72

Ölüme kadar geçen süre 16,5 gün

Gebe 2 kadın İlki 5. ayda spontan ölü doğum İkincisi terminde gebe kadın, sağlıklı bebek, anne doğum sonrası ex


Klinik Tablo

• Ortalama yaş 50

• 9 ay - 94 yaş

• %77 erkek x %23 kadın– Erkek/kadın oranı 3,3:1

• Mortalite % 35

• Komorbidite olanlarda %60

• Ölüme kadar geçen süre 16,5 gün

• Yoğun bakımda kalış süresi 30 gün

Komorbidite ve ölüm oranı %96 DM %68 KBH %49 HT %34 Kardiyak hastalık %28 Sigara %23 Malign hastalık %2

Yoğun bakım hastalarında 90. günde mortalite %58

McIntosh Uptodate 2014CDC


LaboratuvarBazı hastalarda

Lenfopeni %34

Trombositopeni %36

LDH artışı %49

ALT yüksekliği %11

AST yüksekliği %15



Radyolojik Bulgular –Ac Grafisi

Hafif Şiddetli

Bilateral veya ünilateralBronkovasküler dallanmada belirginleşme İnterstisyel tutulumYama tarzında veya birleşme gösteren infiltrasyonlarRetikülonodüler gölgelenmePlevral effüzyonTüm akciğerin veya bir lobun total opasifikasyonu


Radyolojik Bulgular BT

Subplevral ve bazal havalanma bozuklukları

Buzlu cam görünümü (konsolidasyondan daha fazla)


Hastanede MERS-CoV Salgını

N Engl J Med 2013;369:407


Hastanede MERS-CoV Salgını 23 olgu

%74 erkek

Medyan yaş: 56 (24-94)

Hastaneye yatış %96 (22)

Yoğun Bakıma yatış %78 (18)

Mekanik ventilasyon ihtiyacı %78 (18)

İyileşme %26 (6)

Hastanede kalan %2 (9)

Exitus %65 (15)

N Engl J Med 2013;369:407


Ac Histopatolojisi

Rhesus makakları

Ac grafisinde yaygın, multifokal birleşme gösteren infiltrasyonlar

“Akut interstisyel pnömoni ile uyumlu”

“Nötrofil ve makrofajların infiltrasyonu”


Tanı

DSÖ : Hastanın değerlendirilmesi için bir sorgu formu


Olası Vaka Tespit Edildiğinde• Klinisyen olası vaka ile karşılaştığında

MERS-CoV Olası Vaka Bilgi ve Laboratuvar İstem Formunu 3 nüsha halinde düzenleyip imzalar ve HSM’ne uygun olarak alınan numune ile birlikte iletilir

• HSM, formlardan birini HSM’de tutar, birini numune ile birlikte uygun koşullarda Referans Laboratuvarına iletir diğerini de THSK Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı’na fax ya da e-mail ile iletir.

• İl Temas Noktası: HSM tarafından doldurulacaktır

• THSK Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı:• [email protected] • Fax: 0 312 432 29 94

mailto:[email protected]


Örnek Alımı ve Taşınması Alt solunum yolu örnekleri = Balgam, endotrakeal aspirat, bronkoalveolar lavaj, plevral sıvı

Steril, vida kapaklı ve sızdırmaz kaplara 2-3 ml alınmalıdır. Alındıktan hemen sonra buzdolabında (2-8 derece arası) muhafaza edilmeli ve en fazla 72 saat içerisinde laboratuvara ulaştırılmalıdır. Eğer ulaştırma süresi 72 saati geçerse, -70 derecede muhafaza edilmeli ve kuru buz ile gönderilmelidir.

Üst solunum yolu örnekleri = Boğaz - burun sürüntüsü, nazofaringeal sürüntü Alt solunum yolu örnekleri alınamadığı durumlarda alınabilir Viral taşıyıcı ortamlarda (virocult veya benzeri) gönderilmelidir. Viral taşıma vasatı Halk Sağlığı Müdürlüklerinden temin edilecektir

Başka bir viral taşıyıcı ortam kullanılması söz konusu ise laboratuvar ile temasa geçilmelidir.

Örneklerin uygun koşullarda ve sürede ulaştırılmalıdır


Vaka Tanımları

MERS-CoV kesin vaka tanımı:Laboratuvar yöntemleriyle MERS-CoV enfeksiyonu saptanan olgular


Vaka Tanımları - Temmuz 2014 öncesi

DSÖ MERS-CoV olası vaka tanımı:

Akut solunum enfeksiyonu (ateşi olsun ya da olmasın) ve

Pulmoner parankim hastalığı olanKlinikRadyografikHistopatolojik olarak

Laboratuvarda doğrulanma şansı olmayan

Laboratuvarca doğrulanmış vaka ile yakın teması olan Hastaya bakan, onu ziyaret eden, sağlık personeli vb.


Vaka Tanımları - 14 Temmuz 2014 Güncellemesi

Olası Vaka 1

Ateşli solunum hastalığı (ac parankim tutulumu)Klinik, radyolojik, histopatolojik; pnömoni veya ARDS

VE

Doğrulanmış MERS-CoV olgusuyla doğrudan epidemiyolojik bağlantıVE

Eğer MERS-CoV testi yapılamayacaksa veya sonuçsuz kaldıysa


Doğrulanmış MERS-CoV olgusuyla doğrudan epidemiyolojik bağlantı

Sağlık hizmeti ile ilişkili temas, MERS-CoV hastası sağlık çalışanı ile birlikte çalışmak, onu ziyaret etmek, MERS-CoV hastasının bulunduğu kapalı ortamda bulunmak;

MERS-CoV hastası ile yakın olarak çalışmak veya aynı odayı paylaşmak;

Herhangi bir taşıtla MERS-CoV hastası ile birlikte seyahat

MERS-CoV hastası ile birlikte aynı evde yaşamak

Bu bağlantı hastalık başlangıcından 14 gün önce ve sonrasını kapsayacak şekilde dikkate alınmalıdır



Olası Vaka 1


VE




MERS-CoV testinin sonuçsuz (yorumlanamaz) olması (aşağidakilerin bulunmaması)

rRT-PCR pozitif olguTek örnek yeterli

Moleküler test sonucu yok iken tek testte serolojik olarak bulgu İdeal olarak 14 gün sonra alınmış kan örneğiTarama testi (ELISA veya IFA)Nötralizasyon testi



Olası Vaka 2


VE

MERS CoV enfeksiyonlu hasta ve develerin bulunduğu

Orta Doğu ülkelerinde oturan veya oraya seyahat etmiş kişiVE




Olası Vaka 3

Ateşli solunum hastalığı (herhangi bir klinik şiddet)Klinik, radyolojik, histopatolojik; pnömoni veya ARDS

VE




Kimlere Test YapılmalıAkut solunum enfeksiyonu (ateşi olsun ya da olmasın) ve

Pulmoner parankim hastalığı olan (klinik ve radyolojik)PnömoniARDSHastaneye yatış gerektiren

ve Son 14 gün içinde kümelenme (salgın özelliği) gösteren

Özellikle okul, kışla, yatakhane vb. yerlere dikkat

Ağır solunum hastalarına bakan sağlık personelinde Son 14 gün içinde Orta Doğu ülkelerine seyahat öyküsü Umulmadık seyir gösteren ağır hastalık gelişen bireyler

Akut solunum yolu enfeksiyonu (hastalık süresi 14 gün içinde) olup doğrulanmış MERS-CoV olgusu ile yakın temas öyküsü olan


Tanı

rRT-PCRBalgam, BAL, endotrakeal aspiratÜst solunum yolu örnekleriKanDışkı

SerolojiELISA IFANötralizasyon testi


Tedavi

Etkili antiviral YOK!Deneysel çalışmalar

DPP-4 inhibitörleriK22 inhibitörleri

Peg-Ifn + RibavirinHücre kültüründe umut vericiMakaklarda denenmiş; yararlı?

İnsanlarda denenmiş, başarısız!Yoğun bakımdaki ağır olgularOrtalama 19 günde verilmiş


Göz Önünde Bulundurulması Gereken Bilgiler

Hastalık insandan insana bulaşabilmektedir

Vakaların çoğu erkektir


Göz Önünde Bulundurulması Gereken BilgilerVakalar immün sistemi baskılanmış kişilerde atipik semptomlar

taşıyabilmektedir.

Hastalık kendisini hafif semptomlarla da gösterebilmektedir.


KorunmaEnfeksiyon kontrol önlemleri

Şüpheli Doğrulanmış olgulara önlem

Standart önlemler

Damlacık önlemleri

Temas önlemleri ve gözlük

Solunum izolasyon önlemleri: Aerosolizasyon riski olan durumlarda CDC tümünü öneriyor!


Korunma

Evde izolasyonŞüpheli, tetkik edilenİyi durumdaki olgular

Develerle temastan kaçının!Hijyen önlemlerine uyun

Seyahat önlemleri


DSÖ: 14 gün içinde Seyahat Öyküsü Bahreyn

Irak

İran

İsrail

Ürdün

Kuveyt

Lübnan

Umman

Filistin toprakları

Katar

Suudi Arabistan

Suriye

Birleşik Arap Emirlikleri

Yemen


Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı Önerileri-2014

Hac veya umre planı yapanlardan aşağıdaki özellikleri olan bireyler seyahatlerini ertelemelidirler: > 65 yaş

Çocuklar

Kronik hastalığı olanlar (DM, KBY, kalp, akciğer veya nörolojik hastalığı )

Bağışıklık sistemi zayıf olanlar

Kanser veya başka bir hastalığın son döneminde olanlar

Gebe kadınlar


Seyahat Önerileri

Solunum semptomları olan bireylerden uzak durulması

Sık el yıkama (özellikle hasta insana temas edilirse)

Gıda güvenliği ve temizlik önlemlerine uymak

Canlı çiftlik hayvanları veya vahşi hayvanlara temastan kaçınılması

Orta Doğu’da seyahatten dönenlerde belirti ortaya çıkarsa hastaneye başvurulması


KorunmaHenüz onaylanmış aşısı yok

Yüzey spike proteinlerinden deneysel aşı

http://www.novavax.com/download/releases/2013-06-06%20CoronaV%20FINAL%20PR.pdf

Full-length enfeksiyöz cDNA klonu

Full-length enfeksiyöz “spike” protein




Teşekkür Ederim

mers- cov

Documents