Metody aktywizujące

Inspiracje dydaktyczne do zajęć z edukacji

medialnej

Cel

metoda

środki

Metoda

• od gr. méthodos – badanie• metoda sposób postępowania

– świadomy – celowy – systematyczny

Metoda nauczania • Wincenty Okoń

• systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią w praktyce, jak również rozwijanie zainteresowań umysłowych i zdolności

Klasyfikacje metod nauczania

• Poznanie – metody podające• Rozumienie – metody

problemowe• Przeżywanie – metody

eksponujące• Działanie – metody praktyczne• W praktyce – uczymy,

kształcimy całego człowieka

Klasyfikacja Franciszka Szloska

• Metody podające (opis, pogadanka, wykład, opowiadanie, odczyt) - wiedza

• Metody eksponujące (np. sztuka teatralna) - przeżycie

• Metody programowe (z użyciem podręcznika, z użyciem komputera) – nowe technologie

• Metody praktyczne (pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia laboratoryjne, metoda projektów) – wspólne działanie

• Metody problemowe (konwersatorium, metody aktywizujące) – poszukiwanie rozwiązań

POWIEDZ, A ZAPOMNĘPOKAŻ, A ZAPAMIĘTAMPOZWÓL WZIĄĆ UDZIAŁ,

A ZROZUMIEM

Konfucjusz

Active learning• Metody aktywizujące. Filozofia aktywnej

dydaktyki. Dydaktyka aktywizująca• Przesunięcie akcentów z nauczyciela na

ucznia. • Bez mistrza, nie ma ucznia. Uczeń

potrzebuje mistrza, którego ma przekroczyć• Tradycje a. dydaktyki. Majeutyczna metoda

Sokratesa.• Osoba wychowanka w centrum procesu

wychowania (Emil J.J. Rousseau, antypedagogika Alexandra Sutherlanda Neila, pedagogika J. Korczaka). Nie można jednak utożsamiać m.a. z tymi koncepcjami pedagogiki

Active learning• Twórcza postawa nauczyciela. Warunek

dobrej dydaktyki aktywizującej (i edukacji medialnej)

• Samodzielne myślenie uczniów. Cel nauczyciela. „To on ma się uczyć”

• Konstruktywizm edukacyjny. Wiedza jest czymś, co tworzymy (konstruujemy) w umyśle. To nie są gotowe formuły i twierdzenia

• Kształcić umiejętności i kompetencje. Bardziej niż dostarczać wiedzy

• Edukacja krytyczno-kreatywna w miejsce adaptacyjnej (Tadeusz Lewowicki)

• Pokrewne koncepcje, głównie w dydaktyce komercyjnej: problem based learning, learning by teaching

Metody aktywizujące. Klasyfikacja

• Metody twórczego rozwiązywania problemów np. brainstorming burza mózgów Alexa Faickneya Osborna, metody Edwarda de Bono,

• Metoda przypadków lub metoda sytuacyjna (ang. case studies) – polegające się uczeniu się poprzez szczegółową analizę określonego wydarzenia, projektu, przedsięwzięcia, zachowania, dobranego jako modelowe i ilustrujące pewien problem,

• Metoda inscenizacji, drama – polegająca na wcielaniu się w określone role i obserwowaniu swoich zachowań,

Burza mózgów. Brain storming

• Myślenie kreatywne, intuicyjne• Prowokacje myślowe• Zasada odroczonej oceny• Analiza rozwiązań• Alex Faickney Osborn (1888 –

1966), specjalista ds. reklamy

Metody aktywizujące. Klasyfikacja

• Gry dydaktyczne – polegające na symulacji danego zjawiska, wymagające podejmowania decyzji, głównie zespołowe,

• Dyskusje dydaktyczne – przypominające seminaria naukowe czy spotkania panelowe, najprostsze do realizacji z metod aktywizujących,

• Mind mapping – Tony Buzan. Metoda aktywnego/kreatywnego notowania.

Metaplan. Mind mapping

• Ang. mind map, pol. mapa myśli

• Bryt. Tony (na zdjęciu) i Barry Buzan

• Metoda uczenia się, notowania, rozwiązywania problemów

Mapa pamięci

Active learning. Zmiana podejścia do edukacji

• Od adaptacji i transmisji wiedzy do kreatywności i rozwiązywania problemów

• Od bierności ucznia i nauczyciela do aktywności całego zespołu

• Od metod werbalnych i podających do dyskusyjnych i poglądowych

• Przekaz wiedzy „przy okazji” rozwiązywania problemu

• Nauczyciel strażnik podstawowego zasobu wiedzy

Podającą edukację medialną trudno pogodzić z twórczym i aktywnym charakterem mediów, stąd tak rozumiana edukacja medialna nie wydaje się do końca możliwa

• Media to przede wszystkim praktyka. Potem medioznawstwo

• Szybki rozwój technologii. Nie nadążamy z wiedzą na temat mediów

• Praca dziennikarska opiera się na metodyce aktywizującej (kolegia, kreacja tematów)

Efektywność metod aktywizujących.

Stożek Edgara Dale`a

• Wykład........................................................5%• Czytanie......................................................10%• Metody audiowizualne................................20%• Demonstracje...............................................30%• Gry dyskusyjne............................................50%• Praktyka i działanie......................................70%• Natychmiastowe wykorzystanie wiedzy

uczenie innych.......................................90%

Dla edukacji medialnej active learning to model kształcenia najbliższy naturze multimediów, technologii web 2.0 i dopiero kreowanym technologiom przyszłości.

• Web 2.0 – społeczność, praca wspólna. Education 2.0• Paradygmat edutainment w mediach i edukacji

Metody aktywizujące w edukacji medialnej

Mój projekt badań własnych 2009-2010. 3.letni program edukacji medialnej dla

gimnazjum. Inspiracje dydaktyczne.

Plany kampanii społecznej.Wybrane przykłady.

Couch potato

Research dziennikarski

Tworzymy własne czasopismo

Lekcja formatów radiowych

Lekcja formatów radiowych. Tworzymy hot clock

Stwórz własną telewizję

Kontrowersyjne reality shows

Początki reklamy

Moje wirtualne muzeum

Filmowa gra w inteligencję

Sukces dydaktyczny tkwi w różnorodności

• Zasada poglądowości• Stosuj metody problemowe

i aktywizujące• Pamiętaj o metodach

tradycyjnych

Zachęty dla nauczycieli• Aktywność ucznia – spraw, żeby chciał

się uczyć; to on ma się uczyć, a nie ty• Uczymy całego człowieka –

kształcenie wielostronne• Nie ma edukacji

– bez wychowania – nie tylko wiedza– bez aksjologii - wartości– bez celu – czego chcesz nauczyć?

Edukacja to nie napełnianie zbiornika, ale podsycanie płomienia

(Sokrates)

Do You Teach or do You Educate?