Inihanda ni:

ALVIN T, BILLONES

Mga Layunin Pagkatapos ng araling ito, ang mag-aaral ay

inaasahang: naipaliliwanag ang konsepto ng kalamidad; at natatalakay ang iba’t ibang uri ng kalamidad na

nararanasan sa komunidad at sa bansa gaya ngpagbagyo, pagbaha, at pagdaluyong-bagyo.

Gayundin ang pagtugon sa mga sumusunod natanong gaya ng:

Ano ang ibig sabihin ng kalamidad? Ano-ano ang kalamidad na kalimitang

nararanasan sa Pilipinas?

Ang bagyong Ondoy ay tumagal lamangng iilang araw, ngunit ang pagbawi mulasa mga ito ay matagal, mahirap at masakitpara sa mga pamilyang na apektohan nito. Aabot sa 900,000+ pamilya ang mganasalanta at namatayan ng 400+ ka tao. 23 na mga probinsya kasali ang metro manila ang nasalanta ng bagyong ondoy at angpinsala nito ay aabot sa halagang 11 bilyonpesos.

Ang kalamidad ay tumutukoy sa pangyayari o kaganapang nagdudulot ng malakingkapinsalaan at kabagabagan sa mga tao at komunidad na tinatamaan nito.

Ito ay bunga ng natural na proseso ngkalikasan, subalit may kinalaman din ang mgatao sa madalas at sa hindi maipaliwanag napagtama nito.

Ang pagdagsa ng maraming kalamidad ay maaring epekto ng climate change o pagbabagong klima

Ilan sa mga halimbawa nito ay ang pagbagyo, pagbaha, storm surge, paglindol, tsunami, pagputok ng bulkan, La Nino, at La Nina.

Iba’t ibang uri na ng kalamidad ang tumama saPilipinas. Labis na humahanga sa mga Pilipino ang ibang lahi dahil sa kakayahan nitongmakabangon agad mula sa dagok ngmatitinding kalamidad.

Ang Pilipinas ay isang kapuluang nakaharap saKaragatang Pasipiko. Malaki ang kinalaman nglokasyon nito sa nararanasan nitong palagiangpagbagyo.

Ang bagyo ay ang namumuong sama ngpanahon, may isang pabilog o spiral na sistemang marahas at malakas na hangin at may dalang mabigat na ulan, karaniwang daan-daang kilometro o milya sa diyametro ang laki

Kadalasang nabubuo ang bagyo sa gitna ngkaragatan kung saan nagtatagpo ang mainit at malamig na hangin. Ang mainit na hangin ay pumapailanlang dahil sa init ng dagat at habang ito ay umaakyat, nagkakaroon ng Low Pressure Area (LPA) sa paligid. Dahil sa low pressure na nabuo sa paligid, naaakit nito angiba pang malamig sa hangin sa ibang lugarhanggang sa ang malamig na hangin ay iinitdin at bubuo ng mga ulap.

Ang bagyo ay isang malaking unos namayroong isang pabilog o spiral sistema ngmarahas at malakas na hangin at may dalangmabigat na ulan, karaniwang daan-daangkilometro o milya sa diameter ang laki. Angpagdagsa ng maraming bagyo ay maaring epekto ng climate change o pagbabago ng klima.

Ano ang paliwanag kung paano nabubuo angbagyo? Kadalasang nabubuo ang bagyo sagitna ng karagatan kung saan ang mainit at malaming na hangin ay nag tatagpo. Angwarm air ay isang water vapor o mainit nahangin na nag-evaporate dahil sa init ng dagatat habang itoy umaakyat nagkakaroon ng low pressure are (LPA) sa paligid. At dahil sa low pressure na nabuo sa paligid, na-a-atract nitoang iba pang malamig sa hangin sa ibang lugarhanggang sa ang malamig na hangin ay iinitdin at bubuo ng mga ulap.

Tandaan na ang direksyon ng malamig na hanginay pababa at ang mainit na hangin ay pataas.Ang namumuong mga ulap ay unti-unting lalakidahil sa init ng patuloy na pag evaporate ng tubiggalit sa dagat. Habang namumuo at nagdidilimang mga namuong ulap na ito ay nagkakaroon itong spiral o paikot nap ag galaw dahil sa rotation o ikot ng ating mundo.

Ang “mata” ng bagyo ay ang gitnang bahagi ngnamumuong ulap o bagyo. Sinasabing ang matang bagyo ay isang kalmadong lugar dahil isaitong low pressure area. Sinasabing walangmalakas na hangin sa mata ng bagyo dahil satinatawag natin na coriois force na naglilihis ngmga malakas nahangin nito sa gilid.

Ang TYPHOON ang tawag sa bagyo na namumuosa PACIFIC OCEAN

Ang HURRICANE ang tawag sa bagyo nanamumuo sa ATLANTIC OCEAN

Ang CYCLONE ang tawag sa bagyo na namumuosa INDIAN OCEAN

Ito ang mga dahilan kung bakit typhoon at hindihurricane o cyclone ang ginagamit na termino samga dumarating na bagyo sa Pilipinas. Kadalasa’ysa Pacific Ocean galing ang mga bagyo natumatama sa atin dahil katabi lang natin angkaragatang ito.

Base sa lakas ng hangin na dala nito ay nasusukat ang lakas ng isang bagyo o storm signal na inilalabas ng PAG-ASA. Ang mgasumusunod ay ang mga kategorya ng mgalakas ng bagyo.

SIGNAL # 1: 30-60 kphSIGNAL # 2: 60-100 kphSIGNAL # 3: 100-185 kphSIGNAL # 4: 185+ kph

Taun-taon umaabot sa 20 hanggang 25 nabagyo ang tumatama sa Pilipinas. Ito ay sakadahilanang katabi lang natin ang Pacific Ocean at dito madalas namumuo angmaraming low pressure area.

Bagyong Ondoy

Noong 2009, ang bagyong Ondoy (international na pangalan “Ketsana”) ay nagdala ngnapakalaking pag-ulan at sanhi ng malubhangpagbaha sa Luzon, lalo na sa Metro Manila at mga kalapit na lalawigan. Sa loob lamang 9 oras, ang bagyong Ondoy ay nagdala ng tubigulan na katumbas ng isang buwan ng pag-ulan.

Ang bagyong Ondoy ay tumagal lamang ngiilang araw, ngunit ang pagbawi mula sa mgaito ay matagal, mahirap at masakit para sa mgapamilyang na apektohan nito. Aabot sa900,000+ pamilya ang mga nasalanta at namatayan ng 400+ ka tao. 23 na mgaprobinsya kasali ang metro manila angnasalanta ng bagyong ondoy at ang pinsalanito ay aabot sa halagang 11 bilyon pesos.

Bagyong Yolanda

November 8, 2013 nang dumagsa at dumaanang super bagyong Yolanda sa gitnang bahaging Visayas. Ang bagyong Yolanda ay maylakasna 195 milya/oras na may dalang 13 feet nastorm surge. 16 milyon ka tao ang naapektohanng bagyong Yolanda at aabot ang patay sahalos 6,000 ka tao. Ang bagyong yolanda angpinakamalakas na bagyo na dumagsa saPilipinas noong taong 2013.

Ang Pilipinas ay karaniwang nakararanasng 20 bagyo kada taon. May apat na uri ngpagbagyo depende sa bilis ng hangin. AngPAGASA ang tumututok at nagpapangalan ngbagyo sa Pilipinas at mauulit kada tatlong taon.

Ilan sa mga bagyong hindi malilimutan ng mgaPilipino ay ang mga bagyong Ondoy (2009) at Yolanda (2013) na nagdulot ng matindingpinsala sa mga bayan at lalawigang tinamaannito

Kaalinsabay ng malakas na pagbagyo at ngpag-iral ng hanging habagat ay ang malawakat malubhang pagbaha sa iba’t ibang bahagi ngbansa.

Ang baha ay ang umaapaw at tumataas nalebel ng tubig na dulot ng malakas at walangtigil na pag-ulan sa komunidad.

Ang pagbaha sa Pilipinas ay pinalalala ng mgabaradong daluyan ng tubig.

Sa mga panahong ito, kahit kaunti o sandalingpag-ulan lamang ay agad nang bumabaha. Ordinaryo na itong nararanasan sa Metro Manila at ilang malalaking lungsod saPilipinas, gayundin sa ilang mabababang lugaro sa mga lugar na malapit sa anyong tubig

Labis ding nakapipinsala ang pagbaha dahilsinisira nito ang mga gamit at ari-arian. Nagdudulot din ito ng mga sakit gayang leptospirosis (nakukuha kapag nababad angsugat sa maruming tubig na may ihi ng daga).

Kahalubaybay pa rin ng malakas na pagbagyo ay ang pagdaluyong-bagyo.

Ang dalúyong-bagyo o storm surge ay anghindi pangkaraniwang pagtaas ng tubig sadalampasigan habang papalapit ang bagyo sabaybayin. Nakaaapekto sa tindi ng dalúyong-bagyo ang lalim at oryentasyon ng katubiganna dinaraanan ng bagyo at ang tiyempo ng kati(mababa ang tubig sa dagat).

Ang pagdaluyong-bagyo ay bago sa pandinig. Hindi ito pamilyar hanggang sa naminsala itokasabay ng bagyong Yolanda. Hindi itonapaghandaan ng mga tao, kaya, maramingnamatay.

Mahirap iwasan ang pagdaluyong-bagyo dahilhindi ito napipigilan. Ang maaari lamanggawin para makaiwas dito ay ang paglikastungo sa mas mataas na lugar kung may nakaambang bagyo o pagtaas ng antas ng tubigmula sa dagat.

Pagnilayan

Sa iyong palagay, natuto na ba ang mgaPilipino sa mga karanasan mula sa malalakasna pagbagyo, pagbaha, at pagdaluyong-bagyo?

Ang kalamidad ay tumutukoy sa pangyayari o kaganapang nagdudulot ng malaking kapinsalaanat kabagabagan sa mga tao at komunidad natinatamaan nito.

Ang Pilipinas ay isang kapuluang nakaharap saKaragatang Pasipiko. Malaki ang kinalaman nglokasyon nito sa nararanasan nitongpalagiang pagbagyo. Ang bagyo ay angnamumuong sama ng panahon, may isang pabilogo spiral na sistema ng marahas at malakas nahangin at may dalang mabigat na ulan, karaniwangdaan-daang kilometro o milya sa diyametro anglaki.

Kaalinsabay ng malakas na pagbagyo at ng pag-iralng hanging habagat ay ang malawak at malubhang pagbaha sa iba’t ibang bahagi ngbansa. Ang baha ay ang umaapaw at tumataas nalebel ng tubig na dulot ng malakas at walang tigilna pag-ulan sa komunidad.

Kahalubaybay pa rin ng malakas na pagbagyo ay ang pagdaluyong-bagyo. Ang dalúyong-bagyoo storm surge ay ang hindi pangkaraniwangpagtaas ng tubig sa dalampasigan habangpapalapit ang bagyo sa baybayin. Nakaaapekto satindi ng dalúyong-bagyo ang lalim at oryentasyonng katubigan na dinaraanan ng bagyo at angtiyempo ng kati (mababa ang tubig sa dagat).

Ano ang tawag sa pangyayari o kaganapangnagdudulot ng malaking kapinsalaan at kabagabagan sa mga tao at komunidad natinatamaan nito?

Sagot: Kalamidad

Anong uri ng kalamidad ang nararanasan sa isangtiyak na lugar kung ito ay marahas na binabayo at hinahampas ng malalakas na hangin at ulan?

Sagot: Bagyo

Ano ang isang resulta ng pagbagyo nanakadaragdag ng kapinsalaan sa mga tao?

Sagot: Daluyong-bagyo o Storm Surge

Anong uri ng kalamidad ang inilalarawan?

Parang winalis ang nayon sa baybayin ng San Jose. Walang makikitang nakatayong estrukturaat mga halaman maliban sa malaking barkongnakataob sa dating kinatatayuan ng simbahan.

Bakit matitindi ang kalamidad sa kasalukuyangpanahon?

A. Nasisira na ang sistema ng kalikasan.

B. Sumasabay ang kalamidad sa kakayahang

makibaka at sumalag ng mga tao.

Ano ang positibong bunga o epekto ng pagbagyo, pagbaha, at pagdaluyong-bagyo?

A. May mataas na kamalayan at kamulatan

sa mga kalamidad na kagaya nito.

B. Nababawasan ang patuloy na lumulobong

populasyon ng Pilipinas.

Paano napahahalagahan ang buhay mula sa mgatumitinding kalamidad?

A. Manirahan sa ligtas na lugar, magarang

bahay, at maraming kasambahay.

B. Maging disiplinado, handa, at matulungin

Sa kabila ng makabagong kaalaman atteknolohiya, bakit mas marami ang napipinsalang pagbagyo ngayon?

Sana Marami Kayongnatutunan sa araw na ito

Hasta Mañana…