mga tao sa likod ng mga makabagong
TRANSCRIPT
mga tao sa likod ng mga makabagong kaisipan
(enlightenment thinkers)
renessans siyentipikong rebolusyon agrikultura at
industriyang reboluson
intelektuwal na rebolusyon(enlightenment)
despots politikal na rebolusyon
rebolusyon sa Amerika
rebolusyon sa Pransya
rebolusyon sa Latin-Amerika
pinagmulan:
• Renessans at protestanteng repormasyon>mga kaisipan ng renessans men>pag-kwestyon ng awtoridad ng
simbahang katolika• Siyentipikong rebolusyon
Thomas Hobbes(1588-1678)
•Ipinanganak sa englatera•Nag-aral sa Unibersidad ng Oxford, englatera•Siyentipiko, pilosopo, guro ng matematika•Sa paglalakbay nya sa itlya, nakilala nya si Galileo (astronomo) at si Descartes (pilosopo)
mapa ng Englatera
Rene Descartes Galileo
mga paniniwala:
• Dapat hiwalay ang relihiyon sa pulitika• Gobyernong matatag base sa katarungan• Hiwalay ang karunungan sa pananampalataya
> dahilan ng suliranin nya sa Batasan ng Britanya
• Ang lahat ng tao ay gahaman (greedy)
Batasan ng Britanya
John Locke(1632-1704)
•Ipinanganak sa englatera•Nag-aral sa Christ Churh College, Unibersidad ng Oxford,Englatera•Sya ay tutol tungkol sa kaisipan ni Hobbes tungkol sa kalikasan ng tao
mga paniniwala:• Ang lahat ng tao ay ipinanganak na mabuti at
may karapatang galing sa Panginoon>karapatang mabuhay, maging malaya,
at magkaroon ng pag-aari• Limitahan ang kapangyarihan ng hari
(monarkiyang konstitusyon)• Ang kalayaan ng relihiyon ay karapatan na
dapat protektahan ng gobyerno• May karapatan ang tao na pumili ng simbahan
kung saan sila mag sisimba
Voltaire (1674-1778)
•Pinanganak sa Paris , Pransya•Nag-aral sa Jesuit College Louis-le-Grnd, Pransya•Naging manunulat dahil sa abiladad nyang lumikha ng mga mapanuyang biro•Masigla,may kabitihanang loob at maramdamin
mga paniniwala: sinasang-ayunan
• Ang lahat ng bagay ay dapat maipaliwanag ng may katwiran at sapat na dahilan
• Sya ay naniniwala sa kalayaan ng kaisipan at respeto sa bawat indbidwal
• Ang literatura ay makakatulong sa pag-intindi ng mag problema sa kasalukuyan
• Ang relihiyon ay masyadong makapang yarihan
mga paniniwala: tinutu-tulan
• Kontra sa hindi pag papalaya, paniniil, & mga pamahiin
• Kontra sya sa kahit anong relihiyon na sobrang istrikto at da nakikinig sa paniniwala ng iba
Rousseau (1721-1778)
•Ipnanganak sa Geneva, Switzerland•(self educated) pagkatuto sa sarili
mga paniniwala:sinasang-ayunan
• Magkaroon ang bawat indibidwal ng tiyak na karapatan
• Hayaang maipakita ng bata ang kanyang emosyon
• Ang edukasyon ay kaylangang mabago
mga paniniwala: tinutu-tulan
• Ganap na kapangyarihan ng simbahan at gobyerno
Iba pang mga tao sa likod ng Enlightenment
Immanuel Kant
Charles Darwin
Carl Marx
Adam Smith
Frances Bacon
references
• http://worldhistoryforusall.sdsu.edu/eras/era5.php
• Worl History and Civilization (Perry)• Lectures in notebook