mgr Paweł Dąbrowski

Prawo administracyjne

Kontrola administracji – pojęcie i rodzaje

• Kontrola administracji polega na badaniu jej stanu organizacyjnego oraz zachowania się (działania lub niedziałania) ze względu na określone kryteria.

• Możliwe kryteria:– Legalność;– Gospodarność;– Celowość;– Rzetelność

Kryteria kontroli

• Art. 203 ust. 1 Konstytucji:  „Najwyższa Izba Kontroli kontroluje działalność organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności.”

• Art. 171 ust. 1 Konstytucji:  „Działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności.”

Rodzaje kontroli

• Kontrola wewnętrzna i zewnętrzna;• Kontrola społeczna i zawodowa;

• Kontrola wewnętrzna jest wykonywana przez pracownika, wewnętrzną jednostkę organizacyjną danego podmiotu.

• Kontrola zewnętrzna jest wykonywana przez osoby fizyczne i prawne oraz inne jednostki organizacyjne, niepaństwowe i państwowe.

Rodzaje kontroli cd.

• Kontrola społeczna jest sprawowana przez osoby fizyczne, organizacje społeczne, a także organy państwowe, jeżeli w ich skład wchodzą przedstawiciele społeczeństwa wykonujący swoje funkcje niezawodowo.

• Kontrola zawodowa jest sprawowana przez pozostałe organy państwowe i państwowe jednostki organizacyjne, a także pracownika organizacji społecznej.

Kontrola zewnętrzna - niepaństwowa

• Art. 63 Konstytucji: „Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa (Kodeks postępowania administracyjnego)

Kontrola zewnętrzna - niepaństwowa

• Art. 33 ust. 1. „Organizacje ekologiczne, które, uzasadniając to miejscem swojego działania, zgłoszą chęć uczestniczenia w określonym postępowaniu administracyjnym wymagającym udziału społeczeństwa i złożyły uwagi lub wnioski w ramach tego postępowania, uczestniczą w tym postępowaniu na prawach strony.”

Kontrola zewnętrzna - państwowa

• Kontrolę tę sprawują przede wszystkim:– Sejm RP;– Prezydent RP;– Trybunał Konstytucyjny;– Trybunał Stanu;– Najwyższa Izba Kontroli;– Rzecznik Praw Obywatelskich;– Państwowa Inspekcja Pracy;– Generalny Inspektor Danych Osobowych;– Sądy administracyjne i powszechne.

Kontrola NIK

Przebieg procedury kontrolnej:1. Kontrola w siedzibie kontrolowanej jednostki;2. Przedstawienie wyników kontroli w protokole kontroli;3. Kierownik jednostki kontrolowanej może zgłosić

umotywowane zastrzeżenia, co do ustaleń zawartych w protokole;

4. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń, kontroler przekazuje swoje stanowisko kierownikowi jednostki;

5. Kierownik może zgłosić umotywowane zastrzeżenia do dyrektora jednostki NIK, w celu rozpatrzenia ich przez Komisję Odwoławczą;

6. Komisja Odwoławcza podejmuje uchwałę, która następnie jest zatwierdzana przez Prezesa NIK (wiceprezesa)

Kontrola NIK

7. W razie niezatwierdzenia uchwały Komisji Odwoławczej, Prezes powołuje Komisję Rozstrzygającą, w składzie 3 pracowników. Uchwała Komisji jest ostateczna.

8. Na wniosek kontrolera kierownik jednostki kontrolowanej zwołuje naradę pokontrolną;

9. Po kontroli NIK przekazuje kierownikowi (i ewentualnie organom nadrzędnym) wystąpienie pokontrolne;

10. Protokoły kontroli oraz wystąpienia pokontrolne stanowią podstawę do opracowania informacji o wynikach przeprowadzonej kontroli. Informację taką NIK przekazuje m.in. Sejmowi, Prezydentowi RP, Prezesowi RM.